Book Title: Gnatadharmkathanga Sutram Part 01
Author(s): Kanhaiyalalji Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
३६८
www.kobatirth.org
ज्ञाताधर्मकथामृत्रे
"
रितुमशक्यमित्यर्थः कस्येत्याह 'पाययजणस्स' प्राकृतजनस्य = मनोबलरहितस्य नैव खलु धीरस्य = मनोवलसहितस्य परीषहोपसर्गप्राप्तावपि कषायवर्जित चितस्येत्यर्थः, 'निच्छियस्स' निश्चितस्य=जीवादि नवतश्वनिश्चययुक्तस्य, 'वत्रसियस्स' व्यवसितस्य=उद्यमयुक्तस्य 'एत्थ किं दुक्करं' अत्र किं दुष्करं, अत्र= परेलोगनिपवासाणं दुरणुचरे काययजणस्स णो चेव णं धीरस्स निच्छियस्स ववसीयम्स एत्थ किं दुकरं करणयाए ) सो यह तो मैं भी मानता हूँ कि यह निर्ग्रथ प्रवचन जो मंद संहनन वाले हैं - पुरुषार्थ से रहित है - परीषह एवं उपसर्ग के सहन करने में जो भीरु है, उत्साह जिनका बिलकुल ढीला पर चुका है। जिनका चित्त इहलोक संबन्धी-विचयों के सुख के आस्वादन करने में ही मग्न है और जो परलोक की पिपासा से इकदम पराङ्मख हैं ऐसे देवलोक आदि की श्रद्धा से रहित नास्तिकों के द्वारा ही दुरनुचर है- आचरित करने के लिये सर्वथा अशक्य है । तथा जो प्रकृत जन हैं- मनोबल से रहित हैं - वे भी इसका आचरण नहीं कर सकते हैं किन्तु जो धीर हैं मनोबल जिनका बड़ा है- परीषह एवं उपसर्गों के आने पर भी जो कपाय रहित बने रहते हैं- जीवादि नत्र तत्रो के दृढ निश्चय से जो युक्त है तथा आत्मसुधार में व्यवसाय करना ही - जिनका ध्येय है उनके लिये यहां क्या दुष्कर हो सकता है । अर्थात् जो चारित्र धर्म के आराधना करने में धीरत्वादि गुणों से युक्त कापुरिसाणं इहलोकपडियद्वाणं परेलोगनिष्पिवासाणं दुरणुचरे कायय जणस्स णो णं वीरस्स निच्छियरस ववसियस्स एत्थ किं दुक्करं करणयाए ) આટલું તો હું પણ જાણું છું કે આ નિગ્રંથ પ્રવચન ઓછી સહન શક્તિ ધરાવનારા છે, પુરૂષા રહિત છે, પરિષદ્ધ અને ઉપસને સહન કરવામાં જે બીકણ છે, ઉંત્સાહ જેમના સાવ મઢ પડી ગયા છે જેમનું મન મનુષ્યભવના વિષય સુખ ભોગવવામાં ચાંટી રહ્યું છે, અને જે પરલેાકની ઉપેક્ષા કરીને તેનાથી પરાસ્મુખ છે અને જેઓ ધ્રુવલેાક વગેરેની ખાખતમાં નાસ્તિક ભાવ ધરાવે છે, તેવા નાસ્તિક માટે જ તે નિર્ગથ પ્રવચન દુરનુચર છે. એટલે કે તેનું આચરણ નાસ્તિકાને માટે અશકય છે. તેમજ જે પ્રાકૃતજન છે, મનેાખળ રહિત છે, તે પણુ આનું આચરણુ કરવામાં અસમર્થ છે, પણ જે ધીર છે, જે દૃઢ મનેાખળવાળા છે, પરીષહ અને ઉપસગેરીની હયાતીમાં પણ જે કષાય રહિત થઇને રહે છે-જીવાદિનવ તત્ત્વાના મૃઢ નિશ્ચયથી જે યુક્ત છે, તેમ જ આત્મસુધાર માટે જ જે પ્રયત્નશીલ છે; તેમના માંટે અહીં શુ કઠણ છે, એટલે કે જે ચારિત્ર ધર્મની આરાધના કરવામાં ધીરત્વ
"
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private and Personal Use Only