________________
(0]
સ્વરની પછી તરત
૬ + છતિ = : इच्छति
ग + छति = गच्छति
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન
સ્વસ્થઃ ||શાર્॰ ||
=
નવરસ્યાનુ નવા ૫।।
સ્વરની તરત જ આવેલા ર્ અને હૈં હાય, તેમની પછી તરત જ આવેલા इ અને हू સિવાયના તથા સ્વર સિવાયના કાઈ પણ વણું અક્ષર, એવડે વિકલ્પે ખેલાય છે. જે વણુ તે એવડા કરવાના હોય તે વખાખત કાઈ ખીજું વ્યાકરણનું કાર્યં કરવાનું હોય તેા તે કાર્યં કરી લીધા પછી આ નિયમ લગાડવેા.
--
*ર્ + ; =
અર્ + ઃ
ब्रह् + म ત્રણ્ + મ =
જ આવેલા ઇ છ મેાલાય છે.
તે ઇચ્છે છે.
તે જાય છે. ૧૫૨૫૩૦ન
-
=
Jain Education International
મ
: તથા મર્જ.--સૂ
૬ પછી ર્ 7ઃTM પછી ર્ આવ્યા છે તેથી દ્મદ્ + ૪: = પદ્મદ એટલે કમળેાથી ભરેલું જળાશય.
:
મૈં તથા ના.
અહીં સ્વર પછી તરત જ હૈં તેા છે પણ પદ્મદ્ દ્ર્યઃ પ્રયાગ ન થાય.
ર્ પછી ટ્—: અહીં પણુ સ્વર પછી તરત જ ર તા છે પણ ર્ પછી હૈં આવેલ છે તેથી ર્ + ડ = ક – પ્રયાગ ન થાય. અહુ
=
એટલે ચેાગ્ય પુરુષ
ર્ પછી સ્વર-વ ્ + અ = અહીં સ્વર પછી તરત જ ર્ તે છે, પણ ર્ પછી આ સ્વર છે તેથી ર્ + : ન થાય. પણ ર્ + અઃ: થાય. -હાથ અયતે જવાય છે. અહીં મ્ ર્યતેમાં જે ર્ છે તે સ્વર પછી તરત જ આવેલ નથી, પણ મૈં પછી આવેલ છે તેથી ઋત્યંતે ન થાય પણ તે થાય.
Àાળુ નાત્ર તેણે ઢાંકયું. આ સૂત્રમાં નુ' કરવાને લીધે જે હકીક્ત આ પ્રેશ′′નાવ રૂપ વિષે સમજવાની તે નીચે પ્રમાણે છે.
નુંમૂત્ર માન્છાને' ધાતુ અાદિ (બીજા) ગણુના છે. મૂળધાતુ નુ તેનુ પરાક્ષના ત્રીજા પુરુષના એકવચન વૂ (બ) પ્રત્યયનું આ રૂપ છે.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
