________________
વઘુવૃત્તિ-તૃતીય અધ્યાય-દ્વિતીય પાદ
૪૮૫
૩ | ૨ | ૧૩
I
સમુ+તતમ સતતમ, સન્નતમ-નિરંતર. સમતિ=સહિતમ્, સતિમૂ–જોડાયેલું પરસ્પર સંબંધવાળું.
| તુમર –જામે છે રૂ . ૨ા ૨૪૦ . મનસ્ અને કામ શબ્દ ઉત્તરપદમાં હોય તો તુન્ ના જૂનો અને સમ્ ના મુ નો લોપ થાય છે.
મનરમોr[+મના =મોવતુમના-જમવા માટે મનવાળા-જમવાની ઈચ્છાવાળો. સમુ+મના:ન્સમના સારા મનવાળા.
कामતુમ++ામ:=ાનુwામ – જવા માટે ઈચ્છાવાળો. સામ=સામ-સારી ઈરછાવાળો.
| ૩ | ૨ / ૧૪૦ मांसस्याऽनड्-घबि पचि नवा ॥ ३ । २। १४१ ॥
મન પ્રત્યયવાળો ઘન શબ્દ અને વગ પ્રત્યયવાળો ઘા શબ્દ ઉત્તરપદમાં હોય તે માંસ શબ્દના અંત્ય સ્વરનો વિકલ્પ લેપ થાય છે. મન-માંસપનનમૂનારૂનમેં માંસપનનમૂ-માંસને રાંધવું. ઇ–માં+પાવ=માંરપાવ, માંસપt:-માંસને રાંધવું. ૩ ૨ ૧૪૧ | શબ્દનું પરિવર્તન
શાત્ તે તાર: રૂ ૨ / ૨૪૨ છે. દિશાવાચી શબ્દ પછી તીર શબ્દ આવે તો તીર ને બદલે તાર રૂપ વિકલ્પે વપરાય છે. ક્ષિણ+તીમૂ=ક્ષિણ+તારકૂલ્લિતારમ, દ્વિતીયમ્-દક્ષિણને કાંઠે
૧ ૩૨ ૧૪૨ સંદર્ય તો ન્યાયે છે રૂ ૨. ૨૪૩ છે. ઉત્તરપદવાળે સદ્ગ શબ્દ બહુવીહિસમાસમાં આવેલ હોય તે સટ્ટ ને બદલે “સ” રૂપ વિક૯પે વાપરવું.
સદુપુત્રેન=સદ+પુત્ર=પુત્ર, પુત્ર-પુત્ર સાથે બીજે કઈ આ વાત =સહુના-સાથે જન્મેલે. – અહીં બહુવીહિસમાસ નથી, તેથી આ નિયમ ન લાગે.
૩ ૨ ૧૪૩ છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
! www.jainelibrary.org