________________
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન અનુનાસિર વદ –કમ્ ૪ | ૨ ૨૦૮
ધાતુ પછી આદિમાં અનુનાસિકવાળા એટલે ડું, , m[ , ન , મેં આદિવાળા પ્રત્યયો લાગેલા હોય કે વિશ્વ પ્રત્યય લાગે છે કે આદિમાં ધુ અક્ષરવાળા પ્રત્યે લાગ્યા હોય તે ધાતુના એકવડા છૂ ને કે બેવડા દર્દૂ ને શું બોલાય છે તથા ધાતુના ટૂ ને બદલે () બલાય છે.
આદિમાં અનુનાસિક– p જાણવાની ઈચ્છા-વહૂકન=g+ન=પ્રશ્ન:-પ્રન.
વિવપૂ પ્રત્યય–ાદ ગૃતિ કૃતિ રાવૃક્faq=ી રાજકૌ =રાઘાશૌ-શબ્દને પૂછનારા બે – વિવધુ માટે જુઓ, પા૨૮૩ સૂત્ર.
ધુટું આદિ પ્રત્યય— ” ” પ્ર ત=+=g2 –પૂછેલો. સિલ્વ એટવું, સીવવું,
આદિમાં અનુનાસિકરૂપ વાળો પ્રત્યય-સિલ્વરૂ૫=નો 5-fe+ મ=પૂનમનું પ્રથમ વિભક્તિ સોના-સીવનારા.
વિવું રમવું, જિતવાની ઈચ્છા વ્યવહાર કરે, પ્રકાશવું, સ્તુતિ કરવી અને ગતિ કરવી. વિવિદ્ પ્રત્યય –મલાન દ્રષ્યતિ અક્ષરેડ્યૂ+વિપુત્ર
અક્ષરૂઢિ+5+સન્મક્ષ પાસા રમનારો ” ”—આદિમાં ઘુટ્ર વાળો પ્રત્યય—હિબ્રૂ+ત=+5+1=ાતઃ જુગાર
રમનારે. મા-ગણ-fશ્રવિ-વરિ-સ્વરે સપાન ૪૨ | ૨૦ ||
મન્, , શિવ, વર અને વત્ ધાતુઓ પછી આદિમાં અનુનાસિકવાળા પ્રત્ય, વિશ્વ પ્રત્યય અને આદિમાં ધુટવાળા પ્રત્યય લાગ્યા હોય તો ઉપાંત્ય વર્ણ સહિત ૬ ને ક () થઈ જાય છે. એટલે મ ના પ્રવને ક થઈ જાય છે. તે જ રીતે અqને ન થઈ જાય છે અને પ્રિન્ ના
નો ક થઈ જાય છે તેમ જ વરુ તથા સ્વરૃ ના માનો ક (ર) થઈ જાય છે.
મન પ્રત્યય નવ બાંધવું+આદિમાં અનુનાસિકવાળો પ્રત્યય મન, મમ=મક+મ=મૂમ=મો+મન + (પ્રથમા એક વચન) મોમા–બાંધનારે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
