________________
લઘુવૃત્તિ-ચતુર્થ અધ્યાય-તૃતીય પાદ ૭૦૭ –સ્કૃ+– ==ાતે વારંવાર અથવા ઘણું સ્મરણ
કરે છે. સૃજ્યતે–
સ ત્તે–સાચતે વારંવાર અથવા ખુબ અવાજ કરે છે. બદ ધાતુ-
મક્યતે– મા-બાપને મરાયતે તે વારંવાર ગતિ કરે છે. મા માટે જુ. ૪૧૪૮ આશીવિભક્તિ–સ્કૃપા-gયા=રમત-તે સ્મરણ કરે. ર+ગામ+ પાર્ધાતુ-તે ગતિ કરો.
૪૩૧૦ !! ગુણ તથા વૃદ્ધિને નિષેધ–
ન વૃદ્ધિઃ ૨ ગણિતિ જૂિરો છે જ. રૂ. ૪
જેમાં ૬ નિશાન હોય તે વિસ્ કહેવાય, તે સિવાયના અતિ કહેવાય. મપિત પ્રત્યયને લીધે ધાતુને લાગેલા સિત પ્રત્યયને અને હિત પ્રત્યયને લેપ થયા પછી ધાતુના સ્વરના ગુણ કે વૃદ્ધિ થતાં નથી.
હિન્દુ અને લોપ–
રેજિસ્મ-જેમ્ભ=જોઃ ઘણું સંગ્રહ કરનાર, અહીં ગુણ ન થયે એટલે વેશ્વિનું જે ન થયું.
મરીમૃગાક્ષીમૃગા-ઘણું સાફ કરનારે. અહીં વૃદ્ધિ ન થઈ એટલે મૃગનું માર્ક ન થયું.
છે ૪.૩ ૧૧ ! મતે સિવૃત્તિ છે ૪. રૂ! ૨ મૂ ધાતુને લાગેલા સિને લોપ થયા પછી ધાતુના સ્વરને ગુણ થતું નથી.
મ+મૂ હૂમમૂત-તે થયો–અહીં ને લેપ થયા પછી ગુણ ન થયો એટલે મૂનું મો ન થયું,
હત્યમવિણ–તે કોઈને બદલે થો–આ પ્રયોગમાં સિદ્ વિદ્યમાન છે તેથી ગુણ થયેલ છે એટલે સૂનું મો થઈ ગયેલ છે
કે જો ૩ ૧૨ છે તે રાખ્યા છે૪. રૂ . ૨૩ બીજા ગણન ન્ ધાતુને ક્રિયાપદને લગતી પંચમી વિભક્તિ લાગી હોય તે સૂ ધોતુને ગુણ થતો નથી.
પ્રસવ થો-સૂ+જુહું જનમું - આ રૂપમાં ગુણ ન થે એટલે જૂનું તો ન થયું.
છે ૪ ૩. ૧૩ !
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
