________________
૭૮૦
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન
મા+++(પગ)=મામઃ–આરંભ.
–આરંભ કર્યો–આ રૂપમાં ૪ પ્રત્યય છે તે વજે લ પરીક્ષાનો છે. મામતે–આરંભ કરે છે–આ રૂપમાં વર્ષેલે રાજૂ પ્રત્યય છે.
(૪૪૧૦૨ાા
પરિક્ષાના પ્રત્યયોને છોડીને અને રાજ્ય પ્રત્યયને છોડીને બીજા સ્વરાજ પ્રત્યયો લાગ્યા હોય ત્યારે સ્ત્રમ્ ધાતુના સ્વર પછી ન ઉમેરાય છે. મૂ+=૪ન્મલાભ મેળવનાર.
૪૪૧૦૩ ગ્રાહક છે જ . ૪. ૨૦૪ છે. મારુ સાથેના સ્ત્રમ્ ધાતુને સકારાદિ પ્રત્યય લાગ્યા હોય તે ધાતુના સ્વર પછી ન ઉમેરાય છે.
માઢમક્યા- મનમૂક્યા=માખ્યા – યજ્ઞમાં હણવા લાયક ગાય માધા–મેળવેલી. આ રૂપમાં ચકારાદિ પ્રત્યય નથી પણ ભૂતકાળ સૂચક છે પ્રત્યય છે તેથી ન ન ઉમેરાય
૪૪૧૦૪ ૩થાત્ સ્તુત છે કી | ૨૦ ચકારાદિ પ્રત્યય લાગ્યા હોય તે અને સ્તુતિ અર્થ જણાતો હોય તે ૩પ સાથેના ત્રમ ધાતુમાં સ્વર પછી ૬ ઉમેરાય છે.
૩પ૮મા –૩ નમૂખ્યા=૩૬૮ખ્યા વિદ્ય-વિદ્યા મેળવવી એ સ્તુત્ય છે. ૩પષ્ણા વાર્તા–વાર્તા મેળવવા જેવી છે. અહીં સ્તુતિ અર્થ નથી.
૪૪૧૦પ નિ–રાનો વા | કા કા ૨૦૬ છે કિ અને રહામ્ પ્રત્યય લાગ્યા હોય તે રમ્ ધાતુના સ્વર પછી નું વિકલ્પ ઉમેરાય છે.
ગિ–૩+૪+ઝિ-અનુમ+ત = અમિ, અમ–મેળવ્યું. રહમ-મંત્રમ . ઢામત્રામમૂ-મેળવી મેળવીને. ૪૪૧૦૬
ઉપસત ટૂ-વળો: ૪ . ૪. ૨૦૭ છે.
જે , ઘ૬ અને નિ તેમ જ રહળદ્ પ્રત્યયો લાગ્યા હોય તો ઉપસર્ગ સાથેના ૪ ધાતુના સ્વર પછી ૬ ઉમેરાય છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org