________________
લઘુવૃત્તિ ચતુર્થ અધ્યાય-તૃતીય પાદ
૭૨૩
ચમ્ »
મા પાનિ-રમિ-રમિ-નમિ-કામ-મ-જાવક કા રૂ. ૨૫ કે
જે ધાતુને છેડે – હોય તેની વૃદ્ધિ ન થાય, જે તેને કૃદંતના ગિત, તથા જાત પ્રત્યયો અને ભૂતકાળને બિ પ્રત્યય લાગ્યા હેય તે, પરંતુ વાદ્, ચમ, રમ, ન, સન્ , વત્ અને આ ધાતુઓને છોડી દેવા એટલે આ ધાતુઓને આ નિયમ ન લાગે.
રમ્ ધાતુ ઘણ-રામ -રામ:-શાંતિ.
–ામુ+:-રામ:- શાંતિવાળા અથવા શાંતિ કરનારે. ગિ–અમૂ+ગ–અમૂ+ફ્ર–ગરા --તે શાંત થ. નીચેના ક્રમ વગેરે ધાતુઓને આ નિયમ ન લાગ્યો એટલે વૃદ્ધિ થઈ– મ્ ધાતુ-રામ -ઈરછા,
મુ–કામુક. અમિ–તેણે કામના–ઇરછા-કરી.
-ચામ-પ્રહર-પહો૨. રમ્ , -માં-રમવું અથવા વિશેષ નામ. નમ , નામ –પ્રણામ.
મ્ , મf–તે ગયો. વન , વામ:-ડાબે, મા+રમ્ ધાતુ માત્રામા–આચમન કરનારે. આ બધા પ્રયોગોમાં વજેલા ધાતુઓ છે તેથી તેમાં વૃદ્ધિ થયેલી છે.
!! ૪ ૫ ૩ ! પપ વિશ્વને વા || ૪ | રૂ! ૧૬ || વિ સાથેના ધાતુની વૃદ્ધિ વિકલ્પ થાય છે, જે કૃતના ક નિશાનવાળા અને " નિશાનવાળા પ્રત્યય લાગ્યા હોય તો અને ભૂતકાળને બિ પ્રત્યય લાગ્યો હોય તે. પવિત્રમ+મા=વિશ્રામા, વિકમ –વિસામો. નજ-વિકમ+મ =વિશ્રામ વિશ્રમ-વિસામે કરનાર. નિઝાઝH+=શ્રાનિ, શનિ-વિસામો કર્યો.
૫૬ છે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org