________________
૭૧૮
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન
૪૩૪૧ાા
વા વીત્ત જ . રૂ૪૦ છે. “સ્વીકાર' અર્થવાળા શમ્ ધાતુને લાગેલો આત્મપદનો સિદ્ પ્રત્યય વિક વિદત સમજ.
उप+आ+यम् स्+त-उपायत तथा उपायंस्त महास्त्राणि-2 शस्त्राने પહેલાં કોઈવાર નહીં સ્વીકારેલાં તેવાં મેટાં શસ્ત્રોને સ્વીકાર્યા આણંa fજન્મ-હાથને લાંબે કર્યો. અહીં “સ્વીકાર” અર્થ નથી,
૩૪૦ છે - રૂ ૨ સ્થા-૨ / ૪ ૩ / ૪? || તથા ધાતુને અને યા સંજ્ઞાવાળા ધાતુઓને લાગેલ આત્મપદને સિદ્, ચિત્વત્ સમજ અને તિવત્ સમજવાને પરિણામે ધાતુના અને હા સંજ્ઞાવાળા ધાતુઓના મા નો રુ કરે.
થા-૩મ+સ્થાનૂ+==ાસિયત-તે ઉપસ્થિત થયો. -મા+અક્વાન્ત માઢ-તેણે ગ્રહણ કર્યું. વા–વિ+અ++++a=અષિત–તેણે ધારણ કર્યું. વૃદ્ધિ સંબંધી વિધાન અને નિષેધ–
પૃષર મચ વૃદ્ધિઃ || ૪. રૂ. ૪૨ |
ધાતુનો મર્જ થયા પછી મળે ના મ ની ૩ રૂ૫ વૃદ્ધિ થાય છે. મૃતિ-મજૂતિ–મારૂતિ–માટિ==ifષ્ટ-તે સાંજે છે–સાફ કરે છે.
૬ ના ૬ માટે જુઓ, ૨૧૮ મૃ ત્ત:= =કૃષ્ણ –તે બે સાફ કરે છે.-આ રૂપમાં મૃગનો ગુણ મ થયો નથી એટલે ૩૫ ન હોવાથી વૃદ્ધિ ન થાય. ૪૩૪૨
તા વારે ૪રૂ. ૪રૂ . કૃ૬ ધાતુના ડ ની વૃદ્ધિ એટલે નો આ વિકપે થાય છે, જે તેને સ્વરાદિ પ્રત્યય લાગ્યા હોય તે.
પરિકૃત્તિ -રિમાર્જરિત, વરિપૃત્તિ—તેઓ ચારે બાજુ સાફ કરે છે.
નમાં–તેણે સાફ કર્યું. –આ રૂપમાં જ નથી, મમ રૂપ પહેલું જ થઈ જવાને લીધે આ રૂપમાં ક નથી તેથી ઉપરના સૂત્રથી અને “આ” થયેલ છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org