________________
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન
કૂચશ્તીવાસ્થય શિતિ ને ! છે । ર્ | ૨૪ || જે ધાતુને દ્વિર્ભાવ થયેલો હાય તેના ઉપાંત્યના નામી સ્વરને ગુણ્ય ન થાય, જ્યારે આદિમાં સ્વરવાળા શત્રુ પ્રત્યયો લાગ્યા હૈાય ત્યારે. શિપ્રત્યયે। એટલે રાસનાવાળા પ્રત્યયેા તથા ફ્ નિશાનવાળા પ્રત્યયા. નેનિન+માનિ—નૈનિજ્ઞાનિક હું સાફ્ટ કર્યું. આ પ્રયોગમાં નેનેાનિ રૂપ થયુ નહીં" -
નુવાનિ—હું દાન કરું છું. આ પ્રયાગમાં છુ ધાતુ છે. તેમાં ઉપાંત્યમાં નહી પણ અંતમાં નામી સ્વર છે તેથી આ નિયમ ન લાગે. .
નિનેન-તેણે ધેાયુ.. આ રૂપમાં ચિત્ પ્રત્યય નથી પણ પરોક્ષાના પ્રત્યય છે.
|| ૪ | ૩૫ ૧૪૧૧
દુ-ફળો: અત્તિ ચૌ ॥ ૪ ॥ રૂ। ૯
।
७०८
હૈં ધાતુના નામી સ્વરના વ્ થાય છે. અને ખીજા ગણના -ન્−ધાતુના નામી સ્વરને યૂ થાય છે, જ્યારે આદિમાં સ્વરવાળા ચિત્ પ્રત્યયો લાગ્યા હાય તા, પણ એ પ્રત્યયો પ્ નિશાનવાળા અને ર્ નિશાનવાળા ન હોવા જોઈએ, ગુજ્જુ+ન્તિ-વ્રુદુ+મતિ-સ્તુતિ તે દાન કરે છે. અન્તિ ના તિ માટે જી॰
કારાકા
નઅન્તુ=યન્તુ તે જાય છે.
અનુ: તેઓએ
પ્રત્યય છે તેથી,
માનિ હું જાઉં. આ નિયમ ન લાગે.
દાન કર્યું, આ રૂપમાં પ્ નિશાનવાળા पुस्
તથા
આ રૂપમાં ર્ નિશાનવાળા માનિય પ્રત્યય છે તેથી
૫ ૪૧ ૩ ૨ ૧૫ ।।
રજો વા | ૪ | ૐ । ૬ ।
આદિમાં સ્વરવાળા, વૂ નિશાન વગરના ચિત્ પ્રત્યયો લાગ્યા હાય તે ખીન ગણુના ફ્ () ધાતુના ના વિકલ્પે હૈં થાય છે.
મૈં સ્મરણ કરવું યાદ કરવું. અધિ++અતિ=અષિયતિ, અયોયન્તિ-તે યાદ કરે છે.
|| ૪ | ૩ | ૧૬ !!
Jain Education International
ચિત્ત્વનું વિધાન~~
છુટાàઃ વિત્ નિસ્ || ૪ | ૩ | ૨૩ ।। છઠ્ઠા ગણુ તુતિમાં આવેલા લુટાતિ ધાતુઓને લાગેલા એવા অ નિશાનવાળા અને શ્ નિશાનવાળા સિવાયના તમામ પ્રત્યયાને વૃિત્ સમજવા એટલે ચિત્ સંજ્ઞાવાળા પ્રત્યયો જેવા સમજવા-ત્િ પ્રત્યયને લીધે જે જે વિધાના લાગુ થતાં હાય તે બધાં જ વિધાને ર્ આદિ ધાતુઓને, લાગુ કરવાં.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org