________________
૩૧૦
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન જૌર+=ૌ-ગોરી. શાર+=ાવ –શામળી.
ૌર વગેરે શબ્દો ઘણું જ વધારે છે તેથી તેમને સિદ્ધહેમબહદુવૃત્તિ માંથી જાણી લેવા. વહુનઃ મૂમિ-બહુ દો વાળી ભૂમિ–અહીં નટુ શબ્દ મુખ્ય નથી પણ મૂન શબ્દ મુખ્ય છે તેથી સ્ત્રીલિંગસૂચક મા લાગેલ છે. ૨૪ ૧૯
-નગ– –ટિતા ૨ / ૪૨૦ જે શબ્દને અંતે જ, જગ, , , નર નગ અને રિત એટલે ટ નિસાનવાળા પ્રત્યે લાગ્યા હોય એવા મુખ્ય અકારાંત નામને સ્ત્રીલિંગી કરવું હોય ત્યારે નારીજાતિસુચક હું પ્રત્યય લાગે છે.
કાજૂ- ૩પવ+ફેમીપાવી-જેની પાસે ગાયે છે એનું નામ ઉપગુ. તેની છોકરી.
અ-વૈ =āટ્રી-વૈદ ગોત્રવાળા માણસની છોકરી. gય-સૌપય+=ણૌપળેથી- સુપર્ણની છોકરી.
--આણ+=rfક્ષી–પાસા વડે રમાની રમત. ન- w+=ળી – સ્ત્રીની છોકરી
- વૌરન+=ાઁરની – પુરુષની છોકરી feત (સૂ)-ઝાનુન+==ાનુની-ઘુંટણ પ્રમાણ પાણીવાળી નદી વગેરે.
રાજારા વયથનન્ય છે ૨ ૩ ૪ ૫ ૨૨ છે. કાળે કરીને શરીરની જે અવસ્થા થાય તે વય કેહવાય. જે પ્રકારના મુખ્ય નામ આવી છેલ્લી વયને ન સૂચવતું હોય પણ બીજી વયને સૂચવતું હોય અને તે નામને સ્ત્રીલિંગી કરવું હોય તે તેને નારીજાતિસૂચક છું પ્રત્યાય લાગે છે.
કુમાર+=કુમારી-કુમારી-કુવારી. વિશોર+=fશોરી- કિશોર વયની.
વધૂદવછૂટી-વહુ થવા માટે યોગ્ય ઉમરની. વૃ+=વૃદ્ધા-વૃદ્ધ વયની–ઘરડી.-આ શબ્દ છેલ્લી વયને સૂચવે છે તેથી આ લાગ્યા, હું ન લાગ્યો.
રાજાશા ૧ આ બધા પ્રત્યે તદ્ધિત પ્રકરણમાં બતાવેલ છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org