________________
લઘુવૃત્તિ-તૃતીય અધ્યાય-પ્રથમ યાદ
૪૦૩
યુવા પતિ-પતિના વઢિનૈ રૂ ૨. શરૂ છે.
પરસ્પર સંગતાર્થક અને સામાનવિભકિવાળું એવું યુવન નામ, વત, અંત, ઝરત અને ચૈન નામો સાથે સમાસ પામે, તે તપુરુષ કર્મધારય કહેવાય.
યુવા રવત-ગુવવતઃ ટાલવાળો જુવાન. યુવા ઊંત:=ગુવત્રિતઃ યુવાન છતાં પળિયાંવાળો. યુવા નરનુ ગુવારનયુવાન છતાં ઘરડે જણાતો.
યુવા ઢિન:ગુવત્રિન–યુવાન છતાં ચામડીની કરચલીવાળો પુરુષ. નારીજાતિ-યુવતિઃ વાન-યુવાન છતાં કરચલીવાળી સ્ત્રી.
છે ૩૫ ૧૫ ૧૧૩ ન્ય-તુલ્યાયનાન્યા રૂ. ૧ / ૨૨૪ . કૃત્ય પ્રત્યયવાળું અને તુક્ય અર્થવાળું પરસ્પર સંગતાર્થક તથા સમાનવિભકિતવાળું નામ, અજાતિવાચી નામ સાથે સમાસ પામે, તે તપુરુષ કર્મધારય કહેવાય. (, ૨, ૫, તગ્ય અને મની-એ પાંચ ગુય પ્રત્યયો છે. જુઓ
૫ ૧૫ ૪૭) કૃત્ય પ્રત્યય
મોડ્યું ૩i =મોકોwામૂ–ગરમાગરમ ખાવાનું.
તુલ્ય: પરતુચપટુઃ-સ્તુતિ કરવા લાયક ચતુર માણસ. , તુલ્ય-તુચ: સન્તુ રાજન–સરખે સજજન. તુલ્યાર્થક-સદરા: મGિHદરામાન-સરખો મોટો. મોરા મોનઃખાવા લાયક ચખા. આ પ્રયોગમાં મોરન શબ્દ જાતિવાચક
છે તેથી તેની સાથે સમાસ ને થાય.
( ૩ ૫૧ ૫ ૧૧૪ ||
કુમાર: શાળાના મે રૂ! / ૨૬ છે. પરસ્પર સંગનાક અને સમાન વિભકિતક કુમાર નામ, શમા આદિ નામે સાથે સમાસ પામે, તે તપુરુષ કર્મધારય કહેવાય. મારી અમળા-કુનાથમા-કુમારી સાધન-કુમારી-કુંવારી–પરણ્યા
વગરની.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
