________________
જનિ -,
૩૮૦
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન
તામિડ છે રૂ! ?! દ૨ . કોઈ પણ દ્વિતીયાત નામ, શ્રિત વગેરે નામો સાથે સમાસ પામે, તે તે દ્વિતીયાતપુરુષ સમાસ કહેવાય.
ધર્મન્ શ્રિતઃ=પશ્રિત –ધર્મને આશ્રયે આવેલે. શિવ ત =શિવતિ:-શિવ-કલ્યા–ને અથવા નિવણને પામલો.
શ્રિત વગેરે શબ્દો આ પ્રમાણે છે.– શ્રિત-આશ્રયે આવેલ
પ્રાત–પામેલ અતીત-વીતી ગયેલ
માપન્ન –પામેલ તત–પડેલા
મન–જના –ગયેલ પ્રત્યક્ત-ફે કેલ
૩માામિન-આવનાર વગેરે
| ૩ ૧ ૬૨ . માતા-ડપરનૌ તયાર છે ? ? ? દૂર છે
પ્રથમ વિભક્તિવાળાં પ્રાત અને માત્ર નામો, દ્વિતીયાવિભક્તિવાળા નામ સાથે સમાસ પામે, તે દ્વતીયાતપુરુષ સમાસ કહેવાય અને સમાસ પામતાં જ્યાં પ્રતા અને બાપના શબ્દો હોય ત્યાં તેના અંતનો મ કરી દેવો.
નીવિક પ્રાપ્તા=પ્રતની વિરા–જીવિકાને પામેલી. ગોવિન્ ગાના=માનકવિ-જીવિકાને પામેલી.
પ્રાપ્તીવિવાદ અને ગ્રાન્સની વિર: તથા પ્રાતની વિક્રમ, રાપન્નનવિમ્ વગેરે પ્રયોગો પણ થાય. આ શબ્દનો પ્રાપ્ત અર્થ સમજવો. ૧ ૩ ૧ ૬૩ છે
પદ્ ગુણવનૈઃ || રૂ. ૨ / ૬૪ છે. ફેષ અય, ગુણવાચી નામ સાથે સમાસ પામે, તે દ્વિતીયાતપુરુષ સમાસ કહેવાય. જે શબ્દો ગુણનો અર્થ બતાવવા સાથે ગુણના જ
ગથી–સંબંધથી–ગુણને બતાવનારા હોય તેમને અહીં ગુણવાચી સમજવા.
કુંવત્ત પિંકૂ =ષ –થોડો પીળો. પિત્ રજ પt:-થડે લાલ ૧ “માનઃ સાપરિ પ્રતે”—ન માર્થ સંપ્રદ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org