________________
લઘુવૃત્તિ-દ્વિતીય અધ્યાય-દ્વિતીય પાદ [૨૪૯ દિઃ #અપાવ્યાં મુકતે કાંસાની થાળીમાં બે વાર ખાય છે–અહીં વાંચવશ્રી શબ્દ આધારસૂચક તો છે પણ કાળવાચી નથી. ૨ ૨ | ૯૬ છે
___ कुशलायुक्तेनासेवायाम् ॥ २ । २ । ९७ ॥
સાવા-રવયંપ્રેરિત ક્રિયાત્મક પ્રવૃત્તિ અથવા ઈછાપૂર્વક ક્રિયાત્મક પ્રવૃત્તિ. jરા શબ્દ અને બાપુ શબ્દની સાથે જોડાયેલા આધારવાચી ગૌણ નામને બાવા અર્થનું સૂચન જણાતું હોય તો સપ્તમી વિભક્તિ વિકલ્પ કરવી.
- પુત્રો વિચાચાં વિવાદાઃ ય-વિદ્યામાં કુશળ છે–જે વિદ્યામાં કુશળ છે તે વિદ્યા પ્રમાણે પ્રવૃત્તિ કરે છે.
આયુ: તfણ તપ વા–તપમાં જોડાયેલો છે–તપ કરે છે. કુશ ત્રેિ ન તુ કરોતિ–ચિત્ર કરવામાં કુશળ છે પણ ચિત્ર કરતો નથી,
વાયુ નૌઃ શફ્ટ–મધ્ય –બળદને ખેંચીને પરાણે ગાડામાં જોડેલો છે.
આ બે પ્રયોગે પૈકી પહેલા પ્રયોગમાં જેમાં કુશળ છે તેમાં કામ કરતા નથી અને બીજા પ્રયોગમાં બળદને પરાણે જોડેલો છે એટલે સ્વયંપ્રેરિત અથવા ઈચ્છાપૂર્વક પ્રવૃત્તિ નથી એટલે વિકલ્પ સપ્તમી ન થઈ
!! ૨ | ૨ | ૯૭ | स्वामीश्वराधिपति-दायाद-साक्षि-प्रतिभू-प्रसूतैः ॥ २ । २ । ९८॥
હવામી, , પતિ, ફાચાર, સાક્ષી, પ્રતિમ અને પ્રસૂત--આ બધા સાથે જોડાયેલા ગણ નામને સપ્તમી વિભકિત વિકલ્પ થાય.
સ્વામી-ગોપુ નવા યા સ્વામી–ગાયન વામી-માલિક. * - , , , , અધિપતિ ,, , , અધિપતિ , , , રાયા - , , ઢાયાઃ, ભાગીદાર સાક્ષી-, ,, ,, સાક્ષી- સાક્ષી પ્રતિમૂ ,, ,, ,, પ્રતિમા, પ્રયુતર , , પ્રસૂતાઃ-ગાયોમાં જન્મેલે
+ ૨ | ૨ | ૯૮ છે ચોથે નિઃ + ૨ / ૨ / ૧૭ છે. ત (#) પછી ૬ પ્રત્યય આવેલું હોય એટલે તન (f) પ્રત્યય જેના અંતે છે એવા ક્રિયાસૂચક શબ્દના ગૌણ વ્યાયને-કમને-સપ્તમી વિભક્તિ નિત્ય થાય.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
