________________
૨૬૦]
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન
-guસ્થ મે ૨ / ૨ા ૨૨૩ . નક્ષત્રવાથી જુની શરદ અને નક્ષત્રવાચી વોટવ શબ્દ બે સંખ્યાને સૂચવતો હોય તે પણ વિકલ્પ બહુવચનમાં બોલાય છે.
4 પૂર્વે ભુચૌ-નક્ષત્રરૂપ બે ફાલ્ગની પૂર્વ દિશાની કયારે છે ? જ પૂર્વ ગુચ: –નક્ષત્રરૂપ ફાલ્ગની પૂર્વ દિશાની ક્યારે છે. ? વ પૂર્વે દ –નક્ષત્રરૂપ બે પ્રેષ્ઠપદા પૂર્વ દિશાની કયારે છે? ા પૂર્વ પ્રોછપા -નક્ષત્રરૂપ પ્રોપદાઓ પૂર્વ દિશાની કયારે છે ?
જુનીપુ નાતે પશુન્ય -ફાગુનીમાં જન્મેલી બે કન્યાઓ–અહીં ગુનો શબ્દ નક્ષત્ર વાચી નથી, પણ કન્યાવાચી છે. તેથી દિવચનને બદલે બહુવચન ન થાય.
છે ૨ ૨ ૧૨૩ છે | મુવી | ૨ા ૨ા ૨૨૪ . જે નામ ગૌરવને યોગ્ય હોય તે નામ પિતાની બે સંખ્યાને સુચવતું હેય અથવા એક સંખ્યાને સૂચવતું હોય તે પણ બહુવચનમાં વિકપે વપરાય છે.
ગુવાં ગુરૃ-તમે બે ગુરુ છે.-આને બદલે ગૂંચે ગુરઃ–તમે ગુરુઓ છે, એમ પણ બોલી શકાય.
pષ છે પિતા-આ મારા પિતા છે–આને બદલે જો એ પિતા:આ મારા પિતાએ છે એમ પણ બોલી શકાય. ( ૨ ૨ ૧૨૪ છે આચાર્ય શ્રી હેમચંદ્ર વિરચિત સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસનની લઘુવૃત્તિના બીજા અધ્યાયના કારકપ્રકરણની ગુજરાતી વૃત્તિ તથા વિવેચનને
બીજે પાદ સમાસ
દ્વિતીય પાદ સમાપ્ત
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org