________________
૩૦૨
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન
જ ના ૪ નું, ર ના ૮ નું તથા ૩ ના ૪ નું વિધાન
ઋષિાનાં હ . ૨. રૂ . ૨૦૪ | ઋgિ આદિ શોના નો સ્ત્ર અને શું ન ૪ તથા ૪ નો જ વિકલ્પ થાય છે. ૪+ = ૪૦, જિ-એ નામને ષિ +ત =૪ત, તા- કાઈનું નામ છે.
+રિશ=ા, વાવરિ–કવળી–પુસ્તક રાખવાનું એવું વાંસની પાતળી ચીપોમાંથી બનેલું ઉપર કપડું લગાડેલું સાધન
દિ વગેરે શબ્દો નીચે જણાવ્યા પ્રમાણે સમજવાત્રપિs, બતક, પરિશ્ના, તરી, પિર, રોમ, ઘર, પુષ, તળ, સરિ, કામુ, પૂર, રીર, કર્મ, મુર, પાંપુર, સેવા, રિક્ષા, રોતિ વગેરે આવા અનેક શબ્દો સમજવી. આ શબ્દોના અર્થો સંકેશવડે જાણી લેવા.
વાળા એક જ શબ્દના જુદા જુદા અર્થ હોય ત્યાં પણ આ નિયમ લાગે છે,
૪ વાળા શબરા– –ભૂમિ
હારમ–રામ–પતંગિયું રા-અમૃત
રામ-અષ્ટાપદનામનુ સિંહ જેવું • સર્વ-૪-હાથીની પીઠને એક ભાગ જોરાવર જંગલી પ્રાણી તરપશુઓને ગળે બાંધવાને ઘંટ જામ–૪મ-હાથીનું બચ્ચું
–ઉંટ
––કાળો રંગ કાર–પ્રયત્ન વરિયા– વાળ–કેશ સાર-વારંવાર પુ-રાજનું નામ યુ-નાને-લઘુ
ર –ગળું
-વિષ-ઝેર મુદ્રા–મુન્ના-મોગરી–એક હથિયાર પુર–એક રિષિનું નામ મver-મોટ–માંડલું ગોળાકાર મકર વન્દ્ર –ર –નવો અંકુર
દ્ર–ગુફા અથવા અંકુશ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org