________________
૨૫૬
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન પૃનાના વજન ૧ | ૨ ૨ ??રૂા કૃષશ્ન અને નાના શબ્દોની સાથે જોડાયેલા ગૌણ નામને પંચમી અને તૃતીયા વિભકિતઓ થાય છે.
gષ ત્રાટુ ત્રેિજ વા-મૈત્રથી જુદો છે. નાના ચૈત્રાત્ વા વા–ચૈત્રથી જુદે છે.
ને ૨ ૨ ૧૧૩ | તે દ્વિતીયા ર | ૨ા ૨ | ૨૪ . તે શબ્દ સાથે જોડાયેલા ગૌણ નામને દ્વિતીયા અને પંચમી વિભકિત થાય છે. તે ધર્મ વત્ વા છતઃ પુલમુ-ધર્મ વિના સુખ ક્યાંથી થાય ?
- ૨ / ૨ / ૧૧૪ विना ते तृतीया च ॥ २।२ । ११५ વિના શબ્દ સાથે જોડાયેલા ગૌણ નામને દ્વિતીયા, પંચમી અને ત્રીજી વિભક્તિઓ આવે છે. વિના વારમ્, વિના વાતાત, વિને વાતે-વાયુ વગર.
૨ ૨ ૧૧૫ | સુથાર્થે તૃતીય-પદ્ય | ર | ૨ ૬ |
તુચ શબ્દની સાથે અને તુલ્ય અર્થવાળા શબ્દોની સાથે જોડાયેલા ગૌણ નામને તૃતીયા અને ષષ્ઠી વિભકિતઓ લગાડવી.
તુલ્ય- માત્રા તુાઃ , માતુઃ સુચઃ માતાની સમાન. તુલ્યાર્થ– માત્રા સમ:, માતુ સમ-
|| ૨ ૨ ૧૧૬ છે દ્વિતીયા-
પાનાનઃ ૨ / ૨ા ૨૧૭ | gન પ્રત્યયવાળા નામની સાથે જોડાયેલા ગૌણ નામને દ્વિતીયા અને પઠી વિભક્તિઓ લગાડવી. પણ દૂર પ્રત્યયવાળા નામમાં ૩ ધાતુ ન હોવો જોઈએ.
પૂર્વેન બ્રામ ગ્રામસ્થ વા ગામની પૂર્વે. બા ગ્રામ7-ગ્રામથી પૂર્વે. આ પ્રયોગમાં ધાતુવાળા પ્રાગૂ શબ્દનો પ્રયોગ છે. પ્રાશબ્દને લાગેલે ન પ્રત્યય લોપ પામેલ છે એથી પ્રાપુને, બદલે વાક્યમાં માત્ર ખાન એવો નિર્દેશ છે. તાત્પર્ય એ કે પ્રાળુ એવો નિર્દેશ છતાં તેને પુત્ર પ્રત્યયવાળો જ પ્રયોગ સમજવાનો છે તેથી પ્રાર્ શબ્દના
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org