________________
લઘુવૃત્તિ-દ્વિતીય-અધ્યાય-પ્રથમ પાદ [૧૭૭ ૩૫મુદ્દે–અમુકો–અહીં બહુવચનનો સૂચક જ પછી આવેલ છે એ પછી આવ્યો નથી. તેથી આ નિયમ ન લાગે. જે ૨ ૧ ૩ ૪૯ છે
સદ્ધિ નામને લગતાં વિધાનનાં સૂચક ૨ ૧ ૬ થી ૨ : ૧ ૪૯ સુધીનાં સૂત્રો હતાં તે પૂરાં થયાં. धतोरिवर्णोवर्णस्येयुत् स्वरे प्रत्यये ॥ २ । १ । ५० ॥
જ્યારે આદિમાં સ્વરવાળા પ્રત્યય લાગ્યા હોય ત્યારે ધાતુના ડું વર્ણને ટુ બોલવો અને વર્ણન ૩ એલ.
ની નિ+=નિયૌબે લઈ જનારા. +સુ+ગૌવ-બે લણનારા-કાપનારા
આ બને નામોમાં નો અને સ્ત્ર ધાતુઓ વપરાય છે માટે આ બેના વર્ણ અને સવર્ણ ધાતુ સંબંધી સમજવાના છે. જેને છેડે વિવત્ પ્રત્યય લાગેલ હોય તે નામને પણ ધા જેવું માનવામાં આવે છે. ની+વિજ્ઞg==ી. +વિવ .
ક્રિયાપદનાં રૂપો કવિ+ફરતે + તે વિ++d=31ધોતે—તેઓ ભણે છે. સૂર+૩+=+==ઢુવુઃ—તેઓ લથું –કાયું.
ની + વાર્થ-જ્યચંદ-નેતાનું ધન. ટૂ – –લણનારનું ધન –-આ બને પ્રયોગોમાં સુવર્ણ અને સવર્ણ પછી પ્રત્યય લાગ્યો નથી પણ અર્થ શબદ લાગે છે.
ની+નમ્, ની+૩ –આ બન્ને પ્રયોગમાં ન નો ગુણ ને અને ની ની વૃદ્ધિ નૈ થઈ જાય છે માટે આ નિયમ લાગતું નથી.
નૈકાન-નયનમ્ આંખ. નિ+3=ને ચક્ર:–નેતા.
૫૦ મા સૂત્રમાં સૂચિત વિધાન કરતાં ગુણ અને વૃદ્ધિનું વિધાન પર આવેલું છે તેથી તે પહેલાં થઈ જતું હોવાથી અહીં શબ્દને અંતે ઈવણું નથી. જે ૨ ૧ ૫ ૫૦ છે
રૂT: || | 3 | 4 || આદિમાં સ્વર હોય એવા પ્રત્યે લાગેલા હોય ત્યારે સT ધાતુના રૂને ય ન કરતાં શું કરે.
પરીક્ષા
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org