________________
લgવૃત્તિ-દ્વિતીય-અધ્યાય-દ્વિતીય પાદ (૨૦૯ ૧ નાતિ મારે જ મૈત્ર–મત્ર ચિત્રવડે ભાર ઉપડાવે છે. ૨ જાતિ અપૂર્વ મિત્ર સૈત્રઃ-ચૈત્ર મિત્રને પુડલે ખવરાવે છે. ૨ આદ્રાતિ ઓદ્ર અને માતા–માતા પુત્રને ભાત ખવડાવે છે. ક હતિ ચૈત્ર મેળ વત્ત–દેવદત્ત મિત્ર વડે ચૈત્રને બોલાવે છે. ૬ શબ્દાત હું મિત્રેન સેવ-દેવદત્ત મૈત્ર વડે બટુને બોલાવે છે.. ૬ અન્વયંતિ મિત્ર સૈન રેવતઃ–દેવદત્ત ચૈત્ર વડે મિત્રને રોવરાવે છે.
આ છયે પ્રયોગોમાં સૂત્રમાં વજેલા ધાતુઓ છે તેથી નિકર્તા ચિત્ર, મિત્ર, સુત વગેરે કર્તા જ રહ્યા, કર્મ ન થયા. મે ૨ ૨૫
માર્દિલાયા / ૨ ૨ / ૬. હિંસા સાથે જ સંબંધ ધરાવતા મક્ષ ધાતુના આશિર્તા ને પ્રેરક પ્રયોગમાં કર્મ સમજવો.
લીવઃ સર્ચ મક્ષત્તિ- બળદો તાજું લીલું ઘાસ ખાય છે.
ત્રિ: વીવન સર્ચ મફત-મૈત્ર બળદોને તાજું લીલું ઘાસ ખવડાવે છે–તાજું લીલું ઘાસ ચૈતન્યવાળું છે તેથી તેને ખાવામાં પ્રાણુને વધ થતો હોવાથી હિંસા થાય છે માટે અહીં મક્ષ ધાતુને સંબંધ હિંસા અર્થ સાથે છે. શિકઃ પિછી માત–બાળક પંડે ખાય છે.
પિતા શિશુના વિશ્વ માત-પિતા બાળકને પંડે ખવડાવે છે–અહીં પેંડાની અવસ્થામાં પંડે ચૈતન્ય વગરનો છે તેથી મા ધાતુન. હિંસા' અર્થ સાથે સંબંધ નથી. તેથી ગર્તા શરુ કર્મરૂપ ન થયો. છે ૨ ૨ ૬
વઃ કાર | ૨ / ૨ / ૭ | વહૂ ધાતુને પ્રવેય ( જેને નિત્ય પ્રેરણા કરવી પડે તે) રૂપ એટલે પશુરૂપ નક્ષત, વત્ ધાતુનો પ્રેરક પ્રયોગ થાય ત્યારે કર્મ થઈ જાય છે.
વસ્ત્રો મારું વનિત્ત-બળદ ભાર વહે છે.
મૈત્રઃ વેસ્ટીવન માર વાત- મિત્ર બળદોને (બળદો વડે) ભાર વહેવડાવે છે.
અહીં વીવર્સ્ટ- બળદ-એ પ્રવેય અણિકર્તા છે. મિત્ર: મારું વતિ-મૈત્ર ભારને વહે છે. ચૈત્ર મા મારે વારત-ચેત્ર મિત્રવડે
૧૪
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
