________________
भगवतीस यत् संकल्पयति तत् तथा कर्तुं न शक्नोति किन्तु संकल्पिताद् विपरीतमेव करोति माथिमिथ्याष्टित्वप्रमाणत्वात् इति भावः । 'तस्थ णं जे से अमायि सम्मदिहि उववन्नए असुरकुमारे देवे' तत्र खलु यः सोऽमायि सम्यग्दृष्टयुपपन्नकोऽसुरकुमारो देवः 'से उज्जुयं विउविस्सामीति जाव तं तहा विउच्चई' स ऋजुकं विकुर्विष्यामीति यावत् तत् तथा विकुरते अत्र यावतू पदेन 'उज्जुयं विउविस्सामीति उज्जुयं विउव्वइ बंक विउविस्सामीति वंक विउदइ जं जहा इच्छई' एतदन्तस्य वाक्यजातस्य ग्रहणं भवतीति संक्षेपः, कियन्तोऽसुरकुमारा देवाः स्वेच्छया ऋजो चक्रस्य वा रूपस्य विकुर्वणे शक्ता भवन्ति तथा कियन्तः स्वेच्छया तथा कर्तुं न शक्नुवन्ति इच्छाविरुद्धमेव तेषां भवति तत्र क्रमशो हेतुः प्रदश्यते-ऋजुत्वम् असायि सम्यग्दर्शननिमित्तकं बद्धं तीबरसात्मक वैक्रियं 'तत्थ णं जे से अमाथि सम्मादिहि उववन्नए असुरकुमारे देवे' तथा जो अमायी सम्यग्दृष्टि उपपन्नक देव है । 'से उज्जुयं विउविस्सामीति जाव तंतहा विउव्वई' वह मैं ऋजुक विकुर्वणा करूं वह यावत् तथा विकुर्वणा करता है। यहां यावत्पद से "उज्जुयं विउस्लामीति उज्जुयं विउवह वकं विउविस्वामीति वकं विउवह जे जहा' इस पाठ का संग्रह हुआ है। कितनेक असुरकुमार देव अपनी इच्छा से ऋजु अथवा कुटिलरूप की विकुर्वणा करने में समर्थ होते हैं। तथा कितनेक असुरकुमार देव वैसा करने में समर्थ नहीं होते इच्छाविरुद्ध ही विकुर्वणा उनके होती है। लो इनमें हेतु क्या है यही बात यहां क्रमशः प्रकट की गई है ऋजुत्व विक्रिया होने में हेतु अमायी समग्दर्शन निमित्तक घद्ध तीव्ररसात्मक वैक्रिय नाम कर्म है एवं इच्छाविरुद्ध रूपादिकों की से अमायी सम्मदिट्ठि उववन्नए असुरकुमारे देवे" तथा २ ममाया सभ्य दृष्ट ५५-न व छ, “से उज्जुयं विउस्वामीति जाव तं तहा विउठवइ" કાજુ-સરળ વિકુર્વણુ કરૂં તેમ વિચારે છે અને તે તેજ પ્રમાણેની વિમુવણા ४२ छ. माहिं यावत ५४थी उज्जुयं विउस्सामीति उज्जुयं विउव्वइ वकं विउस्वामीति वंकं विउव्वइ तंजहा" मा पाइने सर था . ट मसुरકુમાર દેવ પોતાની ઈચ્છાથી ત્રાજ-સરળ અથવા કુટિલ રૂપની વિદુર્વણું કરી શકે છે. તેમજ કેટલાક અસુરકુમાર દેવ તેમ કરી શકતા નથી. પણ પિતાની ઈચ્છા વિરૂદ્ધ તેમને વિતુર્વણ થાય છે. તેમાં શું કારણ છે? તેજ વાત અહિયાં ક્રમથી પ્રગટ કરેલ છે. ઋજુત્વ-સરળ વિક્રિયા હવામાં કારણ અમાથી સમ્યગ્દર્શન નિમિત્તવાળું તીવ્ર રસાત્મક બંધાયેલ વૈક્રિય નામ કમ છે. અને ઈચ્છા વિરૂદ્ધ રૂપાદિની વિમુર્વણ લેવામાં માયી મિથ્યાદર્શન નિમિત્તવાળું
