________________
भगवती सूत्र
૬ર૮
देशाः स्निग्वाः देगा रूक्षा इत्यष्टतः, 'ऐसा सीया देते उसिणे देसे निछे देसे रुक्खे' देशाः शीताः, देश उष्णो देशः स्निग्यो देशी रूक्ष इति नवमः, 'एवं एए बहुवचनान्तता कही गई है इसके अनुसार वह अपने एकदेश में शीतस्पर्शवाला हो सकता है अनेक देशों में उष्णस्पर्शवाला हो सकता है और भी अनेक देश उसके स्निग्धस्पर्शवाले हो सकते हैं तथा अनेक ही देश उसके रूपवाले हो सकते हैं यहां इन पदों में बहुवचनता करने का यह कारण है कि जिस देश में शीतरपर्श है उस देशमें भी उसके साथ या तो रुक्षता या स्निग्धता रह सकती है तथा जिन देशों में रूक्षता या स्निग्धता रहती है वहां पर भी उनके साथ उष्णस्पर्श भी रह सकता है इस प्रकार से इन पदों का स्थान अपने विव.. क्षित स्थान से भी आगे हो जाता है 'देता सीमा देसे उसिणे देसे निद्धे देसे लक्खे' यह नौवां भंग है इसमें सिर्फ प्रथम पद को ही बहुवचनान्तरूप से प्रकट किया गया है इसके अनुसार उसके अनेक देश शीतस्पर्शवाले हो सकते हैं कोई एक देश उसका उष्णस्पर्शवाला हो सकता है कोई एक देश उसका स्निग्धस्पर्शाला हो सकता और कोई सा एकदेश उसका रूक्षस्पर्शबाला हो सकता है शीतपद में बहुवचनता करने का कारण यह है कि स्निग्धस्पर्शवाले देश में एवं रूक्ष पर्शनाले देशमें भी शीत स्पर्श रहता है બહુવચનને પ્રયાગ કરેલ છે. તે મુજબ તે ચાર પ્રદેશી'ધ પેાતાના એક દેશમાં 8 ડા સ્પર્શીવાળા હાઇ શકે છે, અને અનેક દેશમાં ગરમ સ્પવાળા હાઈ શકે છે. અને ખીજા અનેક દેશમાં તે સ્નિગ્ધ પશવાળા હાય છે. તથા તેના અનેક દેશે રૂક્ષ સ્પર્શવાળા હેય છે. અહિયાં ખીજા, ત્રીજા અને ચેથા પદને મહુવચનથી કહેવાનુ` કાણુ એ છે કે-જે દેશમાં ઠં સ્પશ હાય તે દેશમાં તેની સાથે સ્નિગ્ધ અથવા રૂક્ષસ્પર્શ રહી શકે છે. અને જે દેશમાં રૂક્ષ સ્પર્શીપણું અને સ્નિગ્ધસ્પપણુ રહે છે ત્યાં પશુ તેની સાથે ઉષ્ણુ સ્પ’પશુ રહી શકે છે. આ રીતે આ પેાતાના સ્થાનથી जीने स्थाने या रहे थे या रीते गाउभो लंग ह्यो छे. ८ 'देसा सीया सेउसि देसे निद्धे देसे लक्खे' मा नवमां लगभां ठेवण पडेला पहने મહુવચનથી કહેલ છે. તે પ્રમાણે તેના અનેક દેશેા ઠંડા સ્પર્શવાળા હાઈ શકે છે. એક દેશ ઉષ્ણુસ્પ વાળા હેાય છે. તથા કેઇ એક દેશ સ્નિગ્ધ પવાળા હાઈ શકે છે. ઠંડા સ્પ ́માં મહુવચન કહેવાનુ કારણ એ છે કે સ્નિગ્ધ પશવાળા દેશમાં અને રૂક્ષ પશવાળા દેશમાં શીતપશ રહી શકે
