________________
प्रन्द्रिका टीका श०२० ४.५०९ अनन्तप्रदेशिके सप्तास्पर्शगत मङ्गनि० ९०७ लहुया देसा सीया देसा उणिा' यावत्सव रूक्षो देशाः कर्कशाः देशाः मृदुकाः देशाः गुरुकाः देशाः लघुकाः देशाः शीताः देशा उष्णाः, इह यावत्पदात आय चतुष्कत्रयाणाम् अन्तिमचतुष्काद्यत्रयाणां भङ्गानां संग्रहः करणीयः । रूक्षादिकं सर्व निवेश्य शीतोष्णयोरेकत्वानेकत्वाभ्यां प्रथमचतुष्कः लघुके वहुत्वं निवेश्य द्वितीयचतुष्को गुरुके वहुत्वं निवेश्य तृतीयचतुष्को गुरुलघुके उमयस्मिन् बहुत्वं निवेश्य चतुश्चतुष्कस्तदेवं पोडशा भङ्गाः, एवं मृदुके बहुस्वं निवेश्य द्वितीय
कक्खडा, देसा मख्या, देसा गरुया, देसा लहुया, देना सीया, देसा उसिणा' इस प्रकार से अन्तिम भंग तक कहना चाहिये यावत् वह सर्वांश में रूक्ष, अनेक देशों में कर्कश, अनेक देशों में मृदु, अनेक देशों में गुरु, अनेक देशों में लघु, अनेक देशों में शीत, और अनेक देशों मे उष्ण स्पर्शबाला हो सकता है यहां यावत्पद से आदि के चतुष्क के दो आदि तीन भंगों का और अन्तिम चतुष्क के आदि के तीन भङ्गों का संग्रह किया गया है रुक्षादिक सर्व का निवेश कर के और शीत एवं उष्ण में एकता और अनेकता करके यहां प्रथम चतुष्क होता है लघुपद में बहुवचन करके द्वितीय चतुष्क होता है गुरुपद में बहुवचन का निवेश करके तृतीय चतुष्क होता है-तथा-गुरु लघु इन दोनों पदों में बहुवचन करके चतुर्थ चतुष्क होता है इस प्रकार से एक एक के ४-४ भंग होने से १६ भंग हो जाते हैं इसी प्रकार से मृदुपद में
अभाये छे. - ' जाव सव्वे लुक्खे देखा कक्खडा देसा मउया देसा गरुया देसा लहुया देसा सीया देसा उसिणा १' यावत् ते सर्वाशी ३क्ष भने शोभां કર્કશ અનેક દેશામાં મૃદુ અનેક દેશેમાં ગુરૂ અનેક દેશમાં લઘુ અનેક દેશામાં શીત અને અનેક દેશેમાં ઉષ્ણુ સ્પશવાળા હાય છે. આ છેલ્લા ભગ સુધીના ભગે સમજી લેવા ડુિંય યાવતુ પદથી પહેલા ચતુષ્કના એ વિગેરે ત્રણ ભગે અને છેલ્લા ચતુષ્કના પહેલા ત્રણ ભગાના સંગ્રહ થયેા છે. રૂક્ષાદિમાં સર્વ પદ્મને ચેાજીને તથા શીત અને ઉષ્ણુ પટ્ટમાં એકપણા અને અનેકપણાથી પહેલા ચતુષ્ટ થાય છે. ૧ તથા લઘુ પટ્ટમાં બહુવચનના પ્રત્યેાગ કરવાથી ખીજી ચતુર્ભ‘ગી થાય છે ૨ ગુરૂપદમાં મહુવચનની ચૈાજના કરવાથી ત્રીજી ચતુ ગી થાય છે ૩ તથા શુરૂ લઘુ આ બન્નેમાં બહુવચનના પ્રત્યેાગ કરવાથી ચેાથી ચતુ ́ગી થાય છે. ૪ આ રીતે પ્રત્યેકના ૪-૪ ચાર ચાર ભગા થવાથી ૧૬ સાળ ભેગા થઈ જાય છે. એજ રીતે મ્રુદું પ૪માં મહુ
