________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२० उ०५ ०१ पुद्गलस्य वर्णादिमत्वनिरूपणम्
'६५३
माशुद्वयजनितत्वात् द्विपदे शिकस्कन्धोऽपि लोहितशुक्लात्मक वर्णद्वयवानेव read नवस भङ्गः ९ । अथ हारिद्रवर्णमुख्यतामाश्रित्यैकं मङ्गमाह - 'सिय- हालि tr य सुकिल्लए य' स्यात् हारिद्रव शुक्ल, हारिद्रशुक्लात्मक वर्णद्वयवत् परमाणुद्वयजनितस्वात् द्विप्रदेशिकावयवी अपि पीतशुक्लात्मक वर्णद्वयवानेव भवतीति दशमो भङ्गः १० | सम्प्रति द्विकसंयोगिभङ्गस्योपसंहारं कुर्वन्नाह - ' एवं एए दुयासंयोगे दसभंगा' एवम् - प्रदर्शितप्रकारेण द्विक्संयोगे दर्णद्वयमूलक संयोगे दशभङ्गा भवन्ति । यद्यपि द्विकसंयोगे पञ्चवर्णानां परस्परं विशेष्यविशेषण भावव्यत्यासेन विंशतिर्मङ्गाः संभवन्ति तथापि पूर्वपूर्वस्य उत्तरोत्तरत एव परस्परं
INTERES
वर्ण वाले परमाणु से जन्य होने के कारण लालवर्ण वाला और शुभ्र वर्ण वाला भी कदाचित् हो सकता है । अब पीतवर्ण की मुख्यता करके उसके लाथ श्वेत वर्ण को संयुक्त कर जो केवल एक ही भंग बनता है वह 'मिथ हालिए य सुकिल्लए य' इस प्रकार से है इस भंग में उस द्विदेशी स्कन्ध को पीतवर्ण वाले एक परमाणु से और शुक्लवर्ण के दूसरे परमाणु से जन्य होने के कारण पीन शुक्लात्मक वर्णद्वय वाला ही कहा गया है इस प्रकार से यह १० वां भंग है 'एवं एए दुयासंयोगे दस भंगा'चे १० भंग द्विक संयोगी है अर्थात् पांच वर्णों में से क्रमशः एकर वर्ण को मुख्य कर के और गौण करके बने है यद्यपि द्विक संयोग में पांच वर्णों के आपस में विशेष्य-विशेषण भाव के उलट फेर कर देने से २०, भंग हो सकते हैं फिर भी पूर्व पूर्व को उत्तरोत्तर के साथ ही ' અવયવ રૂપ એક લાલ વણુ વાળા પરમાણુથી અને ખીજા ધેાળા વણુ વાળા પરમાણુથી થનાર હાાના કારણે કદાચિત લાલ વણુ વાળા અને ધેાળાવણુ વાળા પણ થઈ શકે છે.
હવે પીળા વજુ ને મુખ્ય મનાવીને અને તેની સાથે ધેાળા વધુ ને भेजवीने ठेवण खेल मने छे ते 'सिय हाटिहए य सुक्किल्लए य' भा પ્રમાણે છે. આ ભાગમાં તે એ પ્રદેશી 'ધને પીળાવ વાળા એક પરમાણુથી અને ધેાળા વણુ વાળા ખીજા પરમાણુથી થવાવાળા હાવાથી પીળા અને ધોળા शेभ मे वर्णवाणो ह्यो छे, ये रीते थे इसभी लौंग छे. 'एवं एए दुया संयोगे दस भंगा' मे रीते या द्विस्सयोगी उस लौंगो भने અર્થાત પાંચ વ પૈકી એક વણ ને ક્રમથી મુખ્ય બનાવીને અને તેની માથે ખીજા નીચેના વણુને મેળવીને એટલે કે ગૌશુ કરીને અને છે. જો કે દ્વિક સયાગમાં પાંચ વના પરસ્પરમાં વિશેષ્ય વિશેષણ ભાવને ફેરફાર કરવાથી ૨૦ વીસ ભગા ખની શકે છે. તાપણુ પૂર્વ-પૂર્વને ઉત્તરાત્તરની સાથે જ મેળવવાથી ૧૦ દસ
भ० ७०
