Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
३३
रसूत्रकृताहरु हितात् खण्डयने येन स आत्मदण्डः एतादृशः आचारः अनुष्ठानं येषां ते तथा 'मिच्छासंठियभावणा' मिथ्यासंस्थितभावना मिथ्यात्वोपहतघ्यः' (हरिसप्पोसमावन्ना) हपंपद्वपमानाः रागद्वेषममालाः (केइ) केपि (श्रणारिया) अनार्याः (लू मंति) लूपयन्ति कथयति दण्डादिभिः ताडयंति साधूनिति ॥१४॥
टीका--'आयदंडसमाचारे' आत्मदण्डसमाचारः, दण्डवते वण्डयते मोक्षा. दधः पात्यते आत्मा येन स आत्मदण्डः साधुनिन्दाताडनादिप्राणालिपातादि. लक्षणः । सपाचारः अनुष्ठानम् , एतादृश आचारो विद्यते येषां ते आत्मदण्डसमाचाराः। तथा-'मिच्छासंठियभाषणा' मिथ्यासंस्थित भावनाः, मिथ्या-विपरीता संस्थिता कदाग्रहाभिरूढा भावना येषां ते मिथ्यासंस्थितभावनाः मिथ्यात्वोपहतबुद्धयः हिंसादिपरायणाः इति यावत् । 'हरिसप्पोसमावन्ना' पद्वेपसमापन्नाः हर्पश्च पद्वेषश्चेति हपमद्वेषं तदाएन्नाः पापाचरणे हवन्तः धर्माचरणे द्वेषवन्त: है, ऐसा आचार कहलाना है। जिनका ऐसा आचार है और जिनकी दृष्टि मिथ्यात्व के कारण उपहत हो गई है, जो हर्ष और खेप अर्थात् रागद्वेष से युक्त है, ऐसे कोई कोई अनार्य पुरुष साधुओं को दण्ड आदि से ताडन करते हैं ॥१४॥ ___टोकार्थ--साधु की निन्दा, ताडना या हत्या करना आदि कार्य, जो आत्मा को दण्डित करने वाले हैं, 'आत्मदण्ड समाचार' कहे गए हैं। मिथ्या अर्थात् विपरीत कदाग्रह रूर मावना दाले को 'मिथ्या संस्थित भावना' कहते हैं अर्थात् जिनकी बुद्धि मिथ्यात्व के कारण नष्ट हो गई है, जो हिंसादिपापों में तत्पर रहते हैं । जो हर्ष और હિતનું જેના દ્વારા ખંડન થાય છે, એવા આચારને “આત્મદંડ સમાચાર' કહે છે. જેમને એવો અચાર છે અને જેમની દૃષ્ટિ મિચ્યવને કારણે ઉપહત થઈ ગઈ છે, જેઓ રાગ અને દ્વેષથી યુક્ત છે, એવા કેઈ કેઈ અનાર્ય લોકે સાધુઓને લાકડી આદિ વડે મારે છે. ૧૪.
ટીકાથ–- સાધુ ની નિદા, સાધુને મારપીટ, સાધુની હત્યા આદિ કૃત્ય આ ત્માને દંડિત કરનાર-આત્માના હિતનું ખંડન કરનારા છે. તેથી એવાં કુને “અ મદંડ સમાચાર' કહે છે. મિચ્છાદષ્ટિ જીવોને, એટલે કે વિપરીત કદાઝડ રૂપ ભાવનાવાળા માણસોને “મિચ્યા સંસ્થિત ભાવનાવાળા કહે છે. આ અને વિશેષણોથી યુક્ત લેક-એટલે કે જેમની બુદ્ધિ મિથ્યાત્વને કારણે નષ્ટ થઈ ગઈ છે, જેઓ હિસાદિ પાપમાં પ્રવૃત્ત રહે છે, જેઓ રાગ અને છેષથી યુક્ત છે–એટલે કે જેઓ પાપનું આચરણ કરવામાં હર્ષનો અનુભવ
