________________
सुंधा टीका स्था.४ उ ३ सू २, पक्षिदृष्टान्तेन चतुर्विधपुरुषजातनिरूपणमे १३ पुरुप' आत्मनः परस्य च प्रीतिक भोजनाऽऽच्छादनादिभिः करोति स्वार्थपरमाथंपरायणत्वात् , इति तृतीयः ३। तथा-एकः पुरुषो न स्वस्य प्रीतिक करोति न च परस्य, स्वार्थपरमार्थरहितत्वादिति चतुर्थः ४।
" चत्तारि पुरिसजाया" इत्यादि-स्पष्टम् , नवरम्-एकः पुरुषः प्री तकस्वसम्बन्धि प्रेम परकीयचित्ते प्रवेशयामीत्येवं निश्चित्य घीतिक परचित्ते पवेशयतिस्थापयति १, एकः पुरुषः मीतिकं प्रवेशयामीत्येव निश्चित्यापि केनापि कारणेन पूर्वभावपरिवर्तनादप्रीतिक परचित्ते प्रवेशयति १, एकः पुरुपोऽप्रीतिक परचित्ते प्रवेशयामीत्येवं निश्चित्यापि प्रीतिकं प्रवेशयति ३। एकः पुरुषस्तु अप्रीतिकं परचित्ते प्रवेशयामीत्येवमपीतिकं परचित्ते प्रवेशयति उपयतीतिभावः ४॥ कोई एक उभय था. स्वार्थ-और परमार्थ परायणतासे अपने और पर दोनों को भोजन वस्त्रादि से आनन्द सम्पन्न बनाये रखता है-३ कोई एक स्वार्थ और-परमार्थ वञ्चित होने के कारण भोजन वस्त्रादि द्वारा अपने आपको-और-औरों को भी आनन्द युक्त करने कराने से वञ्चिन रखता है-४" चत्तारि पुरि सजाया"-इत्यादि एष्ट है, इस में-यह समझाया गया है कि-कोई एक स्वसम्बन्धित स्नेह को परकीयचित्त में प्रवेश कराऊं" निश्चित करके परचित्त में स्थापित करता है-१ कोई एक पुरुष अपना स्नेह " परचित्त में स्थापित करूं " निश्चय करके भी किसी कारण से पूर्व भाव परिवर्तन हो जाने पर परचित्तमें अग्रीति को ही स्थापित करता है-२ कोई एक " अप्रीति को ही स्थापित करूं" निश्चय करके फिर भी वह प्रीति को ही परचित्त में स्थापित करता है-३ ગુતાને કારણે તે પણ સુંદર ભોજન, વસ્ત્રાદિથી આનંદ માને છે અને બીજાને પણ ભેજન, વસ્ત્રાદિ આપીને આનંદ કરાવે છે. (૪) કેઈ એક પુરુષ સ્વાર્થ અને પરમાર્થથી રહિત હોવાને કારણે પિતાને પણ ભેજન વસ્ત્રાદિ દ્વારા આનંદ કરાવતું નથી અને અન્યને પણ એ રીતે આનંદિત કરતે નથી
___ " चत्तारि पुरिसजाया" त्याहि सा सूत्रमा यार ४२ना पुरुष द्या છે. (૧) કોઈ એક પુરુષ “ અન્યના ચિત્તમાં મારા પ્રત્યે સનેહ સ્થાપિત કરાવું” આ પ્રકારને નિશ્ચય કરીને અન્યના ચિત્તમાં પિતાના પ્રત્યે નેહ સ્થાપિત કરી દે છે. (૨) કોઈ એક પુરુષ પરચિત્તમાં પિતાના પ્રત્યે સ્નેહ સ્થાપિત કરવાનો નિશ્ચય કરવા છતાં પણ કોઈ કારણે પૂર્વ ભાવમાં પરિવર્તન થઈ જવાથી પરિચિત્તમાં અપ્રીતિ જ સ્થાપિત કરે છે. (૩) કોઈ એક પુરુષ
