Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ +0000000000000000000000000000000 klpasUtranI vAcanAo (kalpasUtra :- subodhikA TIkAno gujarAtImAM mAvAnuvAda) pravacanakAra : paM, candrazekharavijayajI mahArAja - prakAzaka ane prApti sthAna kamala prakAzana hoya jI.pra.saMskRti bhavana 2000, niApoLa, jhaverIvADa, rilIpha roDa, amadAvAda-1, mUlya !. 60-00 ', (G3) (3)>T) SOCKOO)1
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Namotthu NaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa // pUjyapAda paramatAraka siddhAnta mahodadhi AcAryadeva zrImad vijayapremasUrIzvara - sadgurubhyo namonamaH | A - kamala prakAzana TrasTa prakAzita parvAdhirAja zrI paryuSaNaparvanA chellA pAMca divasanI upamutranI vAyunAo AvRtti AThamI ['kalpasUtra-subodhikA TIkAne anulakSIne gujarAtImAM ApelI vAcanAono bhAvAnuvAda] vAcanAdAtA pUjyapAda siddhAntamahodadhi, karmazAstranipuNamati, suvizuddhasaMyamamUrti, paramavAtsalyavibhUti, suvizAlagacchAdhi pati, sva. AcAryapravara zrImad vijaya premasUrIzvarajI mahArAja sAhebanA ziSya paM. candrazekharavijayajI : prakAzaka ane prAptisthAnaH 98 : mUlya : kamata prakaar sa saMskRti bhavana rU. 60 2777, nizA poLa, jhaverIvADa, rIlipha roDa, amadAvAda-1 phona : 5355823, 5356023
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) prakAzaka : kamala prakAzana TrasTa jI. pra. saMskRti bhavana, 2777, nIzApoLa, jhaverIvADa, rIlipha roDa, amadAvAda-1. phona H 5355823, 5356022 prathama saMskaraNa : nakala : : nakala : : nakala : : nakala : : nakla : : nakala nakala : nakala dvItIya saMskaraNa tRtIya saMskaraNa caturtha saMskaraNa paMcama saMskaraNa chaSTama saMskaraNa saptam saMskaraNa aSTama saMskaraNa : : : 500 1250 1000 1000 1000 2000 1000 1000 vi. saM. 2055 tA. 15-7-1999 TAIpa seTIMga : TAIpogrApharsa, DI-22, mahAvIra cembarsa, AnaMda DAInIMga haoNla pAse, salApasa roDa, amadAvAda-1 A vAcanAdAtAno 'aSTAlikA pravacano' nAmano paryuSaNanA prathama traNa divasa aMgeno pratAkAra grantha 'kamala prakAzana TrasTa' pAsethI maMgAvI lo. mUlya rU. 40-00 (2)
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ mA............ma........... pRSTha 1-53 paryuSaNa parvano cotho divasaH kalpasUtranI pahelI vAcanA bIjI vAcanA paryuSaNa parvano pAMcamo divasaH kalpasUtranI trIjI tathA cothI vAcanA cothI vAcanAno janmavAMcana bhAga paryuSaNa parvano chaThTho divasaH kalpasUtranI pAMcamI vAcanA chaThThI vAcanA che paryuSaNa parvano sAtamo divasaH kalpasUtranI sAtamI vAcanA AThamI vAcanA navamI vAcanA paryuSaNa parvanA vyAkhyAno athavA kalpasUtrane svAdhyAya (bapore) [savAre] [bapore) sivAre] [bapore] sivAre] [bapore] sivAre]. [bapore] [bapore] 54-99 100-120 121-146 147-187 188-251 252-293 294-324 325-343 344-364 che (3)
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ che . be ane tamArA karavAnI che vi. saM. 2032nI sAlanA zeSakALamAM amadAvAdamAM che. pra. saMskRtibhavanamAM lAgalagATa cAra mAsa sudhI lagabhaga ekaso vIsa-pasaMdagI karAyelA - yuvAno samakSa "kalpasUtra subodhikA TIkA'nA AdhAre je vAcanAo thaI tene A granthamAM akSaradeha ApavAmAM Avyo che. jyAM pUjanIya sAdhu sAdhvIjI bhagavaMto cAturmAsa na hoya tyAM A granthono svAdhyAya ucita rIte gRhastho karI zake. bezaka, vyAkhyAnakAre sAdhunI adAthI pATa upara besavAne badale sahunI sAthe besavuM joIe. sAmAyika laIne besavuM joIe ane tamAma prakAranA aucityanuM pAlana karavuM joIe. A granthamAM sUcita karyA pramANe te vAcanAone savAra-sAMja vAMcIne pUrNa karavAnI che. kalpasUtranI 3jI-4thI vAcanA savAre ja vAMcI levAnI hoya che, ane prabhu vIranA janmavAMcananuM be pRSTha jeTaluM lakhANa te ja divase bapore svapnAM UtaryA pachI vAMcavAnuM che. jenI sUcanA cothI vAcanAnA te pRSTha upara nirdiSTa karI che. saMvatsarI parvanA chellA divase bArasA sUtra aMgenAM je DhALiyAM ApyAM che te ja vAMcavAnAM hoya che. A granthamAM kyAMya paNa jinAjJA viruddha nirUpaNa thayuM hoya to tenuM aMtaHkaraNapUrvaka "micchAmi dukkaDam' yAcuM chuM. jaina vidyAzALA, amadAvAda vi. saM. 2032, caitrI pUrNimA. paramaguru-premasUrIzvara-gurupAdapadhareNu paM. candrazekharavijayajI
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ jyajI ma. sAheba Apa A pustakanI lona) 'UmaLakAbharyA haiye ame svIkArIe chIe ApanuM snehabharyuM saujanya. pUjyapAda paM. candrazekharavijyajI ma. sAhebanA punaH mudrita thanArA pustako ane prakAzIta thanArA nUtana pustakomAMthI Ape A pustaka pasaMda karyuM ane amane ApanA audAryane vyakata karatI (vagara vyAjanI lona) be varSa mATe - ApI. ' khUba khUba dhanyavAda pUjyazrI taraphTI ApanA parivArane khUba khUba AzIrvAda - saujanya - kAMtAbena bAlAbhAI vatI jAsudabena maMgaLadAsa premacaMda parivAra sAraMgapura - taLIyAnI poLa, amadAvAda. haste... suputro : indravadanabhAI - surendrabhAI (ejInIara) suputrI : uSAbena putravadhu : vINAbena - gItAbena supatro : DaoN. kalpeza - jetala (bI. I. ile.). pautrI : mallikA, ku, mItA (bI. esa. sI.). pautravadhu : sumIrA - dIpA sukhapatra : jemIna, saMjIvakumAra
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ CCCO#C#C# C #C# CCC/CCCCCCC dAnavIro ! bIjA tapovanamAM ApanuM moTuM audArya dAkhavo rUA. eka lAkhanuM dAna ApIne tapovananA pravezadvAranI sAme UbhA thanArA. virATa-mArabala upara jIvanadAtA tarIke ApanuM nAma lakhAvo. ApanuM dAna kalama 80-jI mujaba karamukta raheze. jIvana jAgRti TrasTa e nAmathI Apano ceka ke DrAphTa nIcenA saranAme mokalo. XCEEDITOXICOCCCCCCCCCO. CRC/CCC jI.pra. saMskRti bhavana, 2999, nizA poLa, jhaverIvADa, rilIpha roDa, amadAvAda - 1 phona : 5355823, 5356033
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Namotthu NaM samaNaDassabhagavao mahAvIrassa // pUjyapAda paramatAraka AcAryadeva zrImadvijaya prema-sUrIzvara-sadgurubhyo namonamaH | ' parvAdhirAja zrI paryuSaNa parva-kapisUtranI vAyunAo [kalpasUtra-subodhikA TIkAno bhAvAvatAra) | paryuSaNa parvano cotho divasaH kalpasUtranI pahelI vAcanA [savAra] | huM sUtra paricaya. che kalpasUtranA graMthakAra zrIbhadrabAhusvAmIjI che. teo cauda pUrvonuM jJAna dharAvatA hovAthI che. che "zrutakevalI" kahevAyA. bhagavAna mahAvIradeve gaNadharone tripadI ApI. te uparathI gaNadharoe che dvAdazAMgInI racanA karI. cauda pUrvadhara mahAmunio A bAreya aMgonA jJAtA hoya che. bAramuM A aMga daSTivAda che. temAM cauda pUrvo samAya che. vartamAnamAM bAramAMthI agiyAra aMgo vidyamAna che. A bezaka te badhAMya truTaka truTaka che. dRSTivAda nAmanuM aMga to Aje sAva lupta thayuM che. cauda pUrvadhara zrI bhadrabAhusvAmIjIe cauda pUrvamAMnA pratyAkhyAnapravAda nAmanA navamA pUrvamAMthI A zruta juduM ja (1 pADIne dazAzrutaskaMdhanA AThamA adhyayanarUpe A kalpasUtra taiyAra karyuM che.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6. che graMthakAra paricaya (2) che pratiSThAnapura nAme nagara hatuM. tyAM be brAhmaNa baMdhuo rahetA hatA. varAhamihira ane bhadrabAhu che pahelI ka9masTAna temaNe yazodha che temaNe yazobhadrasUrijI mahArAja pAse dIkSA lIdhI. varAhamihira agiyAra aMga bhaNyA ane bhadra vAcanA vAcanAo : mAre aMga bhaNyA. gurujIe bhadrabAhusvAmIjIne AcAryapade sthApyA. AthI varAhamihirane thayuM, huM che. (savAre) che. moTo bhAI hovA chatAM mane AcAryapada zA mATe nahIM? teo khUba akaLAyA, chevaTe temaNe guru pAse che che AcAryapada mATe mAgaNI karI. A mAgaNIe paNa temane AcAryapada mATe nAlAyaka TheravyA. AthI che varAhamihira dhUMApUMA thaI gayA. temaNe sAdhupada choDI dIdhuM. AvA mahAna vidvAna paNa mAna-sanmAnanuM che pada na maLatAM gRhastha banI gayA. teo dhuraMdhara vidvAna hatA tethI teNe rAjyapurohita tarIke kAma karavAnuM che nakkI karyuM. te rAjA naMdanA purohita banyA. TUMka samayamAM ja prathama paMktinA purohita banI gayA. A che eka vakhata naMda rAjAne tyAM putrajanma thayo. varAhamihire tenI kuMDaLI dorI ane kahyuM, huM huM "rAjan ! A putranuM AyuSya pUrAM 100 varSanuM che." rAjAne tyAM putrajanma thatAM gAmanA moTA che zrImaMto, guruo, saMto, saMnyAsIo vadhAmaNI ApavA gayA. AvA samaye rAjAne tyAM koNa na jAya? jarUra paDe to jaina AcAryone paNa zAsananI hIlanA na thAya te mATe na chUTake javuM paDe. paNa (2) che bhadrabAhusvAmIjI to rAjAne tyAM samajapUrvaka vadhAmaNI ApavA na gayA.
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) A aMge e ka yA bIjI rIte lokavAyakA cAlavA lAgI. zrAvako e A vAta ha bhadrabAhasvAmIjIne karI ke rAjA krodhe bharAyela che. AthI zrAvakone zAsananI hIlanA thavAno bhaya lAgyo. zAsanarakSaNArthe ke saMbhavita zAsanahIlanA nivAravA mATe gItArtha AcAryane je che kAMI karavuM yogya lAge te badhuM karI zake che. paNa jo viziSTa sattva upara ja UbhA rahevAmAM vAMdho che ja na jaNAto hoya to Apadha" rUpe jhaTa kAMI paNa te na ja kare, te sahaja che. zAsanarakSaka R gItArthoe badhA bUha jANavA joIe ane yogya samaye Avazyaka bRhano upayoga karavo ja joIe. dareka praznane ukelavAnI emanI pAse zAstrasUjha hovI joIe. ( bhadrabAhusvAmIjIe saMghanA AgevAnone bolAvyA ane kahyuM ke, "tame rAjA pAse jAo che ane kaho ke, bALakanuM AyuSya phakta sAta divasanuM che, tyAM vadhAmaNI zI devI ?'' AgevAno ja rAjA pAse gayA ane bhadrabAhusvAmIjIno saMdezo Apyo. A sAMbhaLIne rAjA dvidhAmAM paDI gayo. teNe ekadama varAhamihirane bolAvIne kahyuM, "pharIthI A kuMDaLI juo. tame eka so varSanuM AyuSya batAvo cho, ane bhadrabAhujI sAta divasanuM AyuSya kahe ja che. AmAM sAcuM zuM che?" varAhamihire pharIthI kuMDaLI dorI ane joIne kahyuM. "huM khAtarIpUrvaka kahuM chuM ke putranuM AyuSya so varSanuM che. bhadrabAhue mAruM vera vALavA mATe A kinnAkhorI karI che."
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ pahelI vAcanA (savAre) A vAta saMghanA AgevAnoe bhadrabAhasvAmIjIne karI. bhadrabAhusvAmIjIe punaH kahyuM ke te (4) hai "pharIthI rAjAne kaho ke bALakanuM AyuSya mAtra sAta divasanuM che, eTaluM ja nahI, paNa tenuM mota kalamasUrAnI bilADInA nimittathI thaze." vAcanAo A AgevAno pharIthI rAjAne maLyA ane bhadrabAhusvAmIjIno saMdezo jaNAvyo. rAjAe AkhA ja A gAmamAMthI bilADIone gAma bahAra mUkI devA pharamAvyuM. thoDA kalAkomAM AkhA gAmamAM eka paNa A bilADI na maLe tevI sthiti thaI gaI. sAtamA divase dhAvamAtA sAthe putrane bhoMyarAmAM mokalI ja devAmAM Avyo, kadAca bahAra rAkhe ane kyAMkathI bilADI doDI Ave to ? sAtamo divasa thayo. dhAvamAtA bhoMyarAmAM bAraNA AgaLa besIne bALakane ramADatI beThI che ja hatI, tyAM dhaDAka karato uparathI bAraNAno AgaLiyo paDyo ane te bALakanA mAthA upara paDatAM che tenI khoparI phATI gaI ane bALaka tatkALa mRtyu pAmyuM. rAjA duHkhI thaI gayo. badhA kharakharo ? karavA gayA. have bhadrabAhasvAmIjI paNa rAjAnI pAse temane samAdhi ApavA gayA ane teno zoka zAMta che karyo. surijIe kahyuM, "rAjana ! je banavAnuM hatuM te banI gayuM. have zoka karavo vyartha che. A badhuM che karmAdhIna che.' ityAdi zabdothI rAjAne zAMta karyo. pachI rAjAe kahyuM, "sUrijI! ApanuM kahevuM sAcuM paDyuM che. paNa Apa kahetA hatA ke bilADIthI huM ()
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ (5) ha te bALaka mRtyu pAmaze te khoTuM karyuM che. te to AgaLiyo paDavAthI mRtyu pAmela che.'' bhadrabAhasvAmIjI : rAjanuM ! jenAthI mRtyu thayuM te AgaLiyo ahIM maMgAvo. te AgaLiyo lAvavAmAM Avyo. te bilADInA moDhAnI AkRtivALo ja hato. A joIne rAjA stabdha thaI A gayo. bilADInI AkRtivALo AgaLiyo paNa bilADI ja kahevAya. varAhamihirane A vAtanI khabara paDI. tene khUba AghAta lAgyo. teNe jyotiSazAstranA te badhA graMtho jUThA samajIne pANImAM padharAvavAnuM nakkI karyuM. tyAre bhadrabAhusvAmIjIe tene kahyuM ke, "jyotiSazAstra khoTuM nathI, paNa teM mAMDela gaNita khoTuM che. zAstramAM bhUla na hoya. ja Ama, te graMtho pANImAM pheMkatAM aTakAvavAmAM AvyA, paNa varAhamihirane to bhayaMkara AghAta lAgyo. aMte mRtyu pAmIne vyaMtaradeva tarIke te utpanna thayo. teNe pUrvabhavanA vairabhAvane kAraNe jaina saMgha upara bhayaMkara upadrava zarU karyo. jainone ghera ghera mANaso TapoTapa maravA lAgyA, comera che hAhAkAra macI gayo. chevaTe badhA bhadrabAhusvAmIjI pAse gayA ane vinaMtI karI ke Ano kAMIka huM upAya karavo joIe. bhadrabAhasvAmIjIe jJAnathI jANyuM ke A vyaMtaradeva thayelA varAhamihiranuM chuM zuM kAma che. bhadrabAhusvAmIjIe "uvasaggaharaM stotranI racanA karI. jyAre jyAre Aphata Ave che tyAre saMghanA sabhya uvasaggahara stotrano pATha kare. deva hAjara thAya, ane Aphata dUra kare. paNa pAchaLathI A stotrano upayoga mArI-mArakI jevA upadravanI zAnti mATe thavAne badale have je te
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ che kArya mATe thavA lAgyo. tethI deve bhadrabAhusvAmIjIne vAta karI. teoe stotranA viziSTa mahimAno che. (6) huM apahAra karI dIdho jethI devanuM pratyakSa Agamana baMdha thayuM. hA. evuM kahI zakAya ke parokSa rIte to che pahelI kamasUTAna Aje paNa pAMca gAthAnuM e stotrajapa devasahAya kare che. vAcanA vAcanAo sU AcArya saMbhUtivijayajI bhadrabAhasvAmIjInA samakAlIna prabhAvaka AcArya hatA. eke uttara (savAre) A bhArata saMbhALyuM ane bIjAe dakSiNa bhArata saMbhALyuM. Ama, bannee bhAratabharamAM jainazAsanano vijayaDaMko vagADyo. eka vakhata bAra varSano dukALa paDyo. sAdhuone paNa annajaLanAM phAMphAM paDavA lAgyAM. sAdhuo e paNa potAno AcAra sAcavavA mATe dakSiNa tarapha cAlyA gayA. bhadrabAhusvAmIjIne pAla gayA. che tyAM bAra varSe siddha thAya tevA mahAprANa nAmanA dhyAnanI sAdhanA zarU karI. A bAra varSanA che dukALamAM keTalAka sAdhuo kALadharma pAmyA. bAra varSa pUrAM thayAM. je sAdhuo bacyA te badhA che pATalIputramAM bhegA thayA. sahune vicAra Avyo ke jeTaluM zrutajJAna bacAvAya teTaluM bacAvI levuM. che te vakhate dhAraNAzakti tIvra hatI, paNa duSkALane aMge smaraNazakti kSINa thaI hatI. chatAMya jene huM @ jeTaluM yAda hoya te badhuM akSarazaH ekatrita karavAmAM AvyuM. jene je yAda hatuM te badhuM TukaDe TukaDe joDatA gayA. tethI 11 aMga to taiyAra thaI gayAM paNa bAramuM aMga dRSTivAda ati gahana ane kaThina hatuM. tenI dhAraNA koIne rahI na hatI.
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ (7) have bAramA aMganuM zuM karavuM ? A aMganA jANakAra phakta bhadrabAhusvAmIjI hatA. tethI saMghe vinaMtIpatra sAthe be jaNAne nepAla mokalyA ane jaNAvyuM ke, "daSTivAda aMge ziSyone vAcanA che. ApIne tene punarjIvita karI ApavA mATe Apa ahIM padhAro." | guphAmAM dhyAnamagna rahetA bhadrabAhusvAmIjIne bAramA aMganI vAcanA ApavA padhAravAnI A vinaMtI jaNAvavAmAM AvI. bhadrabAhusvAmIjIe kahyuM ke, "atyAre mane tyAM AvavAno sara ja nathI, hAla mArI sAdhanA cAle che teno bhaMga huM karI zakuM tema nathI." saMdezAvAhako pAchA A pATalIputramAM AvyA, saMgha bhego thayo ane vicAraNA karI. Avo pratyuttara jANIne saMghane khUba ja duHkha lAgyuM. hAla potAnA dhyAnano vicAra karavAno? ke vizvamAtranuM kalyANa karavAne samartha evA ja ja zrutajJAnanI rakSAno vicAra karavAno? pharIthI saMghe saMdeza mokalyo ke, "jo koI sAdhu saMghanI AjJA che mAnya na rAkhe to tene kaI zikSA karavI joIe? Ano yogya javAba Apazo." ( bhadrabAhasvAmIjI A sAMbhaLIne coMkI gayA. temanI AMkho UghaDI gaI. te samajI gayA ke che huM pote bhUla karI che. huM bhadrabAhusvAmIe saMghane kahevaDAvyuM ke, "mArI bhUla che, have tyAMthI meghAvI sAdhuone ahI che $i mokalI Apo. temane huM bAramA aMganI vAcanA jarUra ApIza ane te chatAM saMgha je pharamAvaze te che (7) AjJA mATe mAnya che.' AvA javAbathI saMghamAM AnaMda vyApI gayo. je sAdhuo hatA temAMthI
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ che pasaMda karIne cakora, capaLa, vicakSaNa, vidvAna ane saMyamI evA 500 sAdhuone nepALa mokalavAnuM che L) & saMghe nakkI karyuM. bAkI je rahyA te keTalAka kahevA lAgyA ke, "ame A 500 sAdhunI sevAmAM huM pahelI kalamam rAnaka rahIzuM, jethI vadhu samaya teo svAdhyAyamAM gALI zake. Ama, 500 sAdhunI sevAmAM babbe pramANe vAcanA vAcanAo e bIjA 1000 sAdhuo nepALa javA mATe taiyAra thayA. bhAre umaLakA ane utsAha sAthe 1500 (savAre) A sAdhuo nepALa javA UpaDyA. saMghe bhAvabharI vidAya ApI. A bhadrabAhusvAmIjI roja sAta vAra vAcanA ApatA hatA. vAcanAo paNa khUba kaThina hatI. che AthI dhIme dhIme sAdhuo khasavA lAgyA. chevaTe eka ja mahAtmA sthUlabhadrajI rahyA. teo vAcanA ja barAbara letA. ATaluM chatAM eka vAra sthUlabhadrajI udAsIna beThA hatA. tyAre sUrijIe pUchyuM, "tuM zA mATe che che udAsa jaNAya che?" che sthUlabhadrajI - "gurudeva ! hajI vadhu vAcanA Apo. Ama to kyAre pUruM thaze?" che bhadrabAhasvAmIjI- "vatsa ! utAvaLa na kara." sthUlabhadrajI- ""paNa jiMdagIno zo bharoso ?'' che sUrijI - "vatsa! tArI vAta sAcI che. paNa huM mArA dhyAnanI sAdhanAmAM khUba vyagra chuM. chatAM, have che te pUrNa thavAnI taiyArImAM che. tyAra bAda tuM icche teTalo pATha ApIza." ane sUrijIe temaja karyuM.
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ (9) sthUlabhadrajI dasa pUrva zIkhI gayA ane pATalIputramAM eka duHkhada prasaMga banI gayo, jethI temano vikAsa sthagita thayo. banyuM evuM ke nepALathI pATalIputra gayA bAda eka vakhata sthUlabhadrajInI sAta sAdhvI-baheno vaMdana karavA AvI. sUrijIe kahyuM ke, ''sthUlabhadra pAse tame jaI zako cho.'' jJAnabaLathI sthUlabhadrajI samajI gayA ke potAnI baheno AvI che. temaNe potAnA jJAnano paraco batAvavAnuM vicAryuM. baheno vaMdana karavA gaI. temaNe eka siMhane tyAM beThelo joyo. baheno DarIne tarata cAlI gaI. sUrijIe pUchyuM, ''kema pAchAM AvyAM ?'' baheno-'tyAM to siMha beTho che.'' sUrijIe jJAnathI jANyuM ke bhAIne jJAnanuM ajIrNa thayuM che. temaNe kahyuM, ''have pharI jAo tyAM siMha nahi hoya.'' baheno pharI gaI to te jagyAe have bhAImunine beThelA joyA. vAcanAno samaya thatAM bhadrabAhusvAmIjI pAse sthUlabhadrajI vAcanA levA gayA. sUrijIe kahyuM, '"AjathI vAcanA baMdha karavAmAM Ave che. jene jJAna pace nahIM, tene jJAna ApavAno zo artha ?'' atyAra sudhImAM dasa pUrvanI artha sahita vAcanA ApI hatI. have bAkInA cAra pUrvanI vAcanA baMdha karI. sthUlabhadrajI dhrusake dhrusake raDyA. vAraMvAra aparAdhanI mAphI mAgI. ghaNo pazcAttApa karyo. gurunA caraNone AMsuthI pakhALyA. (9)
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUrijI jarAye na pIgaLyA. A badhI vAtanI zrI saMghane khabara paDI. saMgha vimAsaNamAM paDI che (10) huM gayo. sUrijI have jo vAcanA na Ape to cAra pUrvano haMmeza mATe nAza thayo samajavo. zrI saMghe pahelI kalpasUna sUrijIne khUba vinaMtI karI. paNa temaNe javAba Apyo ke, "have emane vAcanA na apAya, emane vAcanA vAcanAo e jJAnanuM ajIrNa thayuM che. mane AthI khUba duHkha thAya che, paNa huM lAcAra chuM." (savAre) zrI saMgha-paNa zrI saMghanuM zuM thaze? AjathI cAra pUrvanuM jJAna naSTa thaI jaze? mATe amArI Apane AgrahabharI vinaMtI che ke Apa temane kSamA ApIne bAkInuM zrata Apo. sUrijI--" "zrIsaMghanI e ja icchA hoya to te mAre kabUla che. paNa have bAkInA cAra A sUtrathI ja ApIza. arthathI to nahi ja." vAcanA punaH zarU thaI. sthUlabhadrajI arthathI dasa pUrvadhara thayA ane sUtrathI cauda pUrvadhara thayA. huM AvuM che; kalpasUtrakAra sUrideva zrImad bhadrabAhusvAmIjInuM anupama caritra. zrImad mahopAdhyAya che zrI vinayavijayajI mahArAjAe kalpasUtrane saraLa banAvavA mATe tenI upara TIkA taiyAra karI che che tenuM nAma "subodhikA" che. Aje "subodhikA'no upayoga vizeSa thAya che. che evuM te zuM che A kalpasUtramAM? ema pUchazo nahi, kalpasUtramAM zuM nathI ? e ja prazna che. huM huM AtmAnA vikAsa mATenI tamAma preraNAo e pUrNa kare che. devAdhideva zAsanapati paramAtmA che. (10) mahAvIra devanA jIvanane vistArathI AlekhIne, e jIvananI adbhuta bInAo ApaNI najara che.
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ (11) samakSa mUkavAmAM AvI che. atyaMta vaibhavI rAjakumAranA saMsAratyAganI ghaTanA bhalabhalA bhAvukanuM mAthuM namAvI de tevI che. kalpasUtramAM AvelA 'kalpa' zabdano artha AcAra che. sAdhujIvanano AcAra jemAM samajAvavAmAM Ave che te kalpasUtra. e samajUtI sAthe AcArapradarzaka covIsa tIrthaMkara bhagavaMtonA jIvananuM varNana Ave ja, e vAta kRtajJatAguNanI rUe sahelAIthI samajAya tevI che. jainadarzana jaNAve che ke jagatanuM ke jAtanuM kalyANa arihaMta paramAtmAnI AjJAonA pAlanathI ke kTara pakSapAtathI ja zakya che. AcAramAM je zuddha rahe te vicAramAM sahaja rIte prAyaH zuddha banI zake che. je AcArathI samRddha nathI ane mAtra vicArothI samRddha che e mANasa kadAca potAnA vicArono prabhAva koI upara nAkhI de te banaze, paNa e prabhAvanI lAMbI asara to nahi ja jovA maLe. vicArasamRddha nahi banAya to cAlaze, zabdasamRddha nahi hazo topaNa cAlaze. enA abhAvathI jIvana samRddha banAvavAmAM koI paNa muzkelI AvI zakatI nathI. eka ja zarata che, jIvanasiddhi pAmavA mATenI; te e ke tame AcArasamRddha bano. AcArasamRddhinA aneka lAbho che. jenI pAse AcArasamRddhi che, tenuM aMtaHkaraNa pavitra bane, ane tenA vicAro paNa rAgAdinA maLothI nirlipta rahe. Ama, vicArasamRddhinI bakSisa tarata prApta thAya che. (11)
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ che AcAra ane vicAranI samRddhino je svAmI banyo, tenuM jAtakalyANa atyaMta nizcita thaI che (12) che jAya che. pahelI kalpasUna je jAtakalyANa sAdhe che, e jagatakalyANa karato rahe che. hA, bolyA vinA potAnA cAritranA che. vAcanA vAcanAo . che zuddha pAlana mAtrathI. (savAre) che AtmalakSI sAdhaka mahAna che. doDadhAmanA rAjasU bhAvamAM paNa rAcatA mAcatA vijJAnayugamAM mAnavane e vAtanI khabara ja huM nathI ke jagatanAM bAhya sthala baLonI zakti karatAM sUkSmanI zakti ghaNI ja pracaMDa che. doDavA dvArA je che. che siddhi prApta karAya tethI ghaNI moTI siddhi palAMThI lagAvIne navakArano jApa karavAthI prApta thAya che. che rADo pADIne bhASaNo karanAra pracAraka karatAM mUMgo rahIne AtmalakSI sAdhanA karato eka sAdhaka huM ghaNo mahAna che. enI pAse pelo sAva vAmaNo che. kyAM sthUlanAM jhaMjhAvatI baLo ane kyAM sUkSmanI beThI tAkAta ? AthI ja lokAlokaprakAzaka che jJAnanA svAmI paramAtmA mahAvIradeve sAdhuone prabhAvaka banAvyA, pracAraka nahi. prabhAvaka banavA mATe je AcArazuddhinI AvazyakatA hatI te temaNe prakAzita karI. kema (1 2) khAvuM? kema besavuM? zuM bolavuM? keTaluM UMghavuM? vagere jhINAmAM jhINI vAtane paNa te kRpALue che
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ che darzAvI, kemake paramAtmA potAnA jJAnamAM e vAta spaSTarUpe jotA hatA ke sUkSma bAbatanI je che pUratI kALajI kare che e potAnA jIvananI dhULa bAbatomAM svastha rahI zake che. huM kalpasUtranA AraMbhamAM ja AvA sUkSma sAdhvAcAranuM varNana Ave che. saMsArI zrotAvarga e kaDaka AcAra-pAlananuM zravaNa karIne e AcArasaMpanna mahAtmAone bhAvabharI vaMdanAo arpe che. je te samayamAM sadAcArane dezavaTo devAI rahyo che e samayamAM AcArazuddhino mahimA gAtA kalpasUtranuM huM vAMcana jIvone atyaMta lAbhadAyI banI rahe e nirvivAda bInA che. huM kalpasUtra eTale zuM ? huM kalpaeTale AcAra. sAdhujIvananA dasa AcAro vagere aMgenuM sUtra te kalpasUtra. A graMthamAM che che sAdhunA dasa AcAro vagere aMge hakIkata che. ApaNe paNa sAdhunA AcAro jANavA joIe. kemake che zrAvaka zrAvikA te ja kahevAya, jene bhAvamAM avazyameva sAdhu ke sAdhvI thavAnI tIvra tAlAvelI che hoya. have jene bhAvamAM saMsAra tyAgavo che teNe te sAdhujIvananA AcAro to jANavA ja joIe che ne? vaLI, sAdhunA AcAro jANavAthI gRhastho te sAdhujIvana pALatA munione vadhu anukULa che. che banI sevA karI zake. chuM (13) vastutaH mukhyatve sAdhu-sAdhvIjI A kalpasUtranA yathAyogya zravaNa-vAcananA adhikArI hatA.
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ (14) pahelI vAcanA (savAre) che paNa vIranirvANathI 980 (matAMtare 933) varSa vaDanagaramAM [AnaMdapurAmAM] A kalpavAMcana che che caturvidha saMgha samakSa zarU thayuM. tyArathI A kalpasUtranA zravaNanA adhikArI zrAvaka-zrAvikAo paNa banyA. A kalpasUtranI A - have ApaNe kramazaH sAdhujIvananA daza AcArone joIe. vAcanAo A sAdhunA dasa AcAra (kalpa) sAdhu-sAdhvIe gocarI, vastra, vasati, vaMdana, prAyazcitta, paryuSaNa, vihAra vagere dasa bAbato che A aMge zuM zuM karavuM joIe? te ahIM dasa kalparUpe jaNAvavAmAM AvyuM che. jANe ke A dasa AcAronuM ja zAstra e sAdhuo mATenuM nAgarika zAstra che. (1) Acelakya-kapaDAM saMbaMdhI AcAra pahelA tIrthaMkarathI covIsamA tIrthaMkara sudhInA tamAma tIrthakaronA AcAro ekasarakhA hoya che che paNa temanA zAsananA sAdhuonA AcAro ekasarakhA nathI. pahelA ane chellA tIrthaMkaradevanA zAsananA sAdhunA AcAramAM samAnatA che; te sivAyanA bAvIsa tIrthaMkaranA zAsananA sAdhuonA AcAramAM samAnatA che. samajavAnI saraLatA khAtara pahelAM ane covIsamAM tIrthakaranA sAdhuono ApaNe nAno pahelo vibhAga gaNIzuM ane bAkInA bAvIsa tIrthaMkaronA sAdhuo mATe moTo bIjo
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ huM vibhAga samajIzuM. TUMkamAM jyAM pahelo vibhAga kahevAya tyAM pahelA ane chellA jinanA sAdhuo huM samajavA ane zeSa jinanA sAdhuone bIjo vibhAga samajavo. pahelA vibhAganA tIrthakaro acelaka che, (vastrarahita) bIjA vibhAganA tIrthaMkaro (vastrarahita) che sacelaka che. pahelA vibhAganA tIrthakarone dIkSA vakhate khabhA upara indra nAkheluM devadUSya paDyuM paNa rahe, huM che athavA jAya paNa kharuM. eka vAra jAya te jAya. jatuM paNa rahe. paNa tethI teo tyArathI acelaka che. che eTale vastra vinAnA kahevAya. bhagavAna mahAvIradevanuM devadUSya tera mahinA pachI gayuM. devadUSya che je hoya te sacelaka ane te na hoya te acelaka kahevAya. bIjA vibhAganA jinezvaro sacelaka tathA sAdhu A sacelaka ane acelaka paNa hoya che. lagabhaga tamAma - anaMtAnaMta - tIrthakaro dIkSAthI nirvANa samaya paryanta sacelaka hatA. praznaH Aje sAdhuo kapaDAM pahere che to te acelaka kema kahevAya? sAdhuo jIrNaprAyaH vastra paheranArA che, tethI te kapaDAM vinAnA ja gaNAya. acelaka eTale huM huM vastrarahita jevA-nahivatuM vastravALA. paisAdAra eTale jenI pAse paisA che, te paisAvALo (paisAdAra) kahevAya; paNa eka garIba pAse (15)
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ huM eka paiso che, to te kAMI paisAdAra nahIM gaNAya. tenI pAse paiso che, chatAM te paisAdAra na gaNAya. huM (16) che kemake eka paiso te nahivat paisA che. paisAdAra gaNAvavA mATe eka paisAnI kAMI kiMmata nathI. Ama pahelI kalpasUtranI paisA hovA chatAM te paisAdAra nathI kahevAto, tema nahivatuM vastravALA sAdhu vastra vinAnA-acelaka vAcanA vAcanAo e ja kahevAya. (savAre) che. have bIjA vibhAganA sAdhuo saMbaMdhamAM A Acara vicArIe. teo sapheda, lAla, pILAM, A caTTApaTTAvALAM pAMce ya varNanAM athavA tuccha vastro paNa vAparI zake. teo Rju ane saraLa hovAthI temane viziSTa karmabaMdhanI zakyatA rahetI nathI. (2) auddezika audezika eTale sAdhu mATe banAvelo AhAra; vastra pAtra vasatirUpa piMDa tene AdhAkarmI che. kahevAya che. A gocarI aMgeno doSa che. gocarI vahoravA saMbaMdhamAM betAlIsa doSa che ane gocarI vAparavA saMbaMdhamAM pAMca doSa che. Ama, gocarInA kula 47 doSo che. sAdhu khUba cIvaTa hi rAkhe tyAre ya 42 doSa vagaranI gocarI prApta thAya. ATalI muzkelIthI prApta thayela gocarI vAparatI che vakhate jo pAMca doSamAMnA koI paNa doSathI dUSita thaI jAya to badhI mahenata upara pANI pharI jAya. | hAIkorTamAM jItelo jo suprImamAM hAryo to hAryo ja kahevAya ne? koI paNa sAdhu-sAdhvI mATe khAsa huM vastu banAvI hoya to te temane na khape. upAzraya vagere paNa khAsa temanA uddezathI taiyAra karAvAyAM che.
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ huM hoya to temane te na khape. koI paNa khAsa kAraNa vinA jo sAdhu AsaktithI vastu taiyAra karAvIne che (17) huM vApare to tene bahu moTo doSa lAge tenI buddhi bhraSTa thAya. che (3) zayyAtara, che "zayA'no artha thAya che vasati. (makAna vagere), "zayAtara eTale potAnuM makAna tyAgIone che zuM ApIne saMsArasAgara tarI jato bhAgyazALI zrAvaka. mAlika potAnuM makAna sAdhu-sAdhvIne vAparavA che che mATe Ape temAM tene khUba lAbha maLe che, tethI te saMsArasAgara tarI jatA hovAthI zayyAtara kahevAya che che che. A zAtarane tyAMthI gocarI, pANI, vastra, pAtra, soya vagere bAra vastuo ka nahi. ji kadAca koIne prazna thaze ke, "jenA gharamAM sAdhu UtaryA hoya tene AhArapANIno lAbha na maLe te che vaLI kevuM?" te savAla barobara nathI. jene ghare UtaryA tenAM ja gocarI-pANI vagere paNa jo levAmAM huM Ave to kyAreka koI makAnamAlikane manamAM thaI jAya ke jo oTalo Apyo te roTalo vagere ya che che ApaNI pAse ja mAge che!" AvI rIte koI AtmA adharma na pAme mATe A vyavasthA che. huM chuM. sAdhu-sAdhvIne apAtuM makAna sAMsArika vyavahArothI ane vijAtIya vagere vyaktiothI taddana huM mukta hovuM joIe. te makAnamAM koI jAtanuM pharnicara, phoTA, citro, vastuo hovA na joIe, huM (1) @ jene jovAthI sAdhune koI paNa asadbhAva jAge, vikAro pedA thAya. zayyAtarane tyAMthI rAkha che. jare
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ pahelI vAcanA (savAre) che vagere bAra vastu levAnI chUTa hoya che. (18) jo zayyAtaranA gharanI koI bhAgyazALI vyakti dIkSA levA taiyAra hoya to tene upAdhi sahita kalpasUtranI laI levAnI chUTa che. saMsAratyAgIne rahevA mATe vasati ApavAmAM gRhasthane gocarI pANI vAcanAo karatAM ghaNo vadhu lAbha prApta thAya che. - jo bIjI rIte AhAra-pANI maLI zake tema na hoya to te zayyAtarane tyAMthI paNa - koI enA gharano kAmacalAu bhADuAta banAvIne - badhuM vahorI zakAya. (4) rAjapiMDa - A AcArathI rAjAnAM gocarI-pANI Adi na levAya. jene senApati, purohita, nagarazeTha, ji amAtya ane sArthavAha hoya te mukuTabaddha vyakti rAjA kahevAya. pahelA vibhAganA sAdhuone mAthe A ja muMDana hoya, rAjA yuddhamAM jatAM kadAca te hArI jAya to te sAdhu upara krodhe bharAya ane vicAre ke, pelo mUMDiyo sAme maLyo hato tethI Ama thayuM.' Ama AvezamAM ne AvezamAM kadAca ayogya ja karI bese. kumArapALanA mRtyuthI cha mAsa pahelAM temanA guru hemacaMdrAcAryajI kALadharma pAmyA. jyAre hemacaMdrAcAryano agnisaMskAra thaI rahyo hato tyAre kumArapALa dhrusake dhrusake raDyA hatA. te vakhate che. vAmbhaTTa jevA aneka kumArapALane samajAve che ke, "Apane gurudeve aneka rIte upadeza Apela che, che
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ che ane Ape te jIvanamAM utAryo che. pachI A zoka zA mATe? gurudeva to uccagati ja pAmI gayA che ha che." kumArapALa hIbakAM bharatAM kahe che, "e badhuM kabUla paNa huM keTalo durbuddhi pAkyo ! mArA che gharanA rasoDAmAMthI pANInuM TIpuM paNa gurudeve na lIdhuM! huM rAjA hato tethI ja ne ? Aje mane teno che khyAla Ave che ke huM jo rAjA na rahyo hota to jarUra A gurudeve mane gocarI pANIno lAbha Apyo che na hota. paNa A bhAna mane pUrve kyAreya na AvyuM ! hAya ! huM kevo rAjyalolupI !" che eka vAra AdinAtha prabhu vinItA nagarImAM padhArI rahyA hatA. temanI sAthe hajAro sAdhuo hatA. temane vahorAvavA mATe 500 gADAM bharIne bharata mahArAjAe rasoI maMgAvI. bharatane te A vAtanI khabara nathI ke rAjapiMDa sAdhu mATe akathya che. teNe RSabhadeva bhagavAnane vinaMtI karI ke, ApanA sAdhuone vahoravA mokalo." bhagavAna RSabhadeve cokhkhI nA pADI dIdhI. bharatanI AMkhe AMsu AvI gayAM. tyAM beThelA dra bharatane AzvAsana detAM kahyuM, "Apa zAMta thAo.'' bharata- paNa rasoIno mane lAbha nahi? tenuM zuM? iMdra-koI guNiyalane A rasavatI jamADo. bharata-bhagavAnanI AjJA pramANe je ArAdhanA karatA hoya tevA zrAvako ja guNiyala che. huM (19) huM temane A badhI rasavatI jamADIza.
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ pahelI vAcanA (savAre) bharatanA Adezano amala thayo. bharata saraLa pariNAmI hatA. tethI temane A rIte jamADavAmAM (2) he khUba khUba AnaMda thayo. temane eTalo badho AnaMda thayo ke Avo lAbha huM haMmeza mATe na lauM? A kalpasUtranI te pachI teNe te badhAne jaNAvI dIdhuM ke, "khetI, vepAra baMdha karo. havethI haMmeza mATe mArA ghare ja te vAcanAo jamavAnuM." A pramANe bharate jIvanabhara svAmIbhakti karI. 6 (5) kRtikarma : tathA (6) vaMdanavidhi dIkSA-paryAyamAM je moTo tene vaMdana karavAnuM. A eka adbhuta vyavasthA che. vaDA pradhAna dIkSA A le to badhA sAdhu tene vaMdana kare tevuM nahIM. utkRSTa koTinuM zrAvakajIvana hoya to paNa teNe ja pUrva nA dIkSitane vaMdana karavAnuM. jeno saMyamano paryAya vadhAre te moTo. garIba, paisAdAra tyAM na che jovAya. phakta saMyamano paryAya jovAya. koI sAdhu ajoDa vidvAna hoya, ane koI tevA na hoya ? [ paNa saMyama paryAye moTo hoya to te vidvAne tene vaMdana karavuM paDe. paNa sAdhvIjI mahArAjano saMyama paryAya moTo hoya ane sAdhu AjanA ja dIkSita hoya to ja paNa sAdhvIjI mahArAja.te navadIkSita sAdhune vaMdana kare. sAdhvIjIno saMyama paryAya game teTalo che ja vadhAre hoya chatAMya temaNe navA ke ochA saMyama paryAyavALA sAdhune vaMdana karavuM joIe. kemake che che saMyama karatAM ya mahAna cIja (apekSAe) zAsana che. zAsanamAM pradhAnatA puruSanI che, "namo che @ tiththasa' kahIne tIrthaMkaradevo paNa jene namaskAra kare che te tIrtha-te zAsana-sauthI mahAna che. dhi
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ che zAsananuM saMcAlana puruSa ja karI zake che. tethI tenA saMcAlakanI eTale ke puruSanI pradhAnatA che. te (21) huM pahelA vibhAganA sAdhuone be dIkSA hoya che. eka kAcI dIkSA ane bIjI pAkI dIkSA-vaDI che che dIkSA (upasthApanA). kAcI dIkSAmAM phakta yAvajIvuM sAmAyika ApavAmAM Ave che. kAcI dIkSA che che te sAmAyika vratanI dIkSA che. sAdhujIvananA zikSaNano e samaya che. keTalIka bAbato bhUlI che. ha javAya. kyAMka aticArAdi doSo lAgI jAya. A badhuM na bane mATe TreIniMga" ApavAmAM Ave. huM che pachI jyAre gurudevane khAtarI thAya ke A navadIkSita barAbara taiyAra thaI gayo che, pachI tene pAkI che - vaDI dIkSA ApavAmAM Ave che. pAkI dIkSAne chedopasthApanA kahe che. chedopasthApanA eTale che che vItI gayelA dIkSA paryAyano cheda karIne dIkSA karavI. jyArathI pAkI-vaDI-dIkSA thaI hoya che che tyArathI dIkSA paryAya gaNAya. pAkI dIkSAthI jeno paryAya moTo te moTo kahevAya. pahelA vibhAganA ( sAdhuone pahelAM kAcI ane pachI pAkI-vaDI dIkSA hoya che. bIjA vibhAganA sAdhuone sIdhI che dIkSA hoya che. tyAM kAcI-pAkI dIkSA nahIM. sAmAyika vrata ane caturyAma (cAra mahAvrata) sAthe che ja svIkAravAnAM hoya che. che jyAre potAno ziSya navA AcArya thAya tyAre jUnA guru-AcArya nIce Utare ane te sthAna che para navA AcAryane besADe temane vaMdana kare. e rIte caturvidha saMgha samakSa jAherAta kare ke, "A che (21)
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ che navA AcArya have zAsananA rakhevALa bane che. huM temane vaMdana karavA dvArA jAhera karuM chuM ke tame sau che (22) huM temane vaMdanIya mAnIne tamArA netA tarIke svIkArajo . zAsananuM saMcAlakatva navA AcAryane zire che pahelI kalpasUtranI che Ave che.' vAcanA vAcanAo che strI te zaraNanuM tattva che. puruSa te zauryanuM tattva che. puruSamAM parAkrama che, mATe so sAdhvI je kArya che. (savAre) huM na karI zake te eka sAdhu karI zake ema kahIe to khoTuM na gaNAya. bezaka, AmAM apavAdabhUta che. che vyakti jarUra hoI zake. che bhAratamAM strI vaDA pradhAna hoya to paNa temanA pradhAnamaMDaLamAM strIo keTalI hoya che? AkhA huM jagatamAM mAtra be ke traNa strI vaDA pradhAna tarIke che. netA tarIke strI chatAM te paNa strIone vadhu che prAdhAnya ApatAM nathI. te uparathI samajavuM joIe ke puruSanI pradhAnatA keTalI sAhajika che ? che vaMdanavidhimAM saMyama paryAyane prAdhAnya apAyuM che. saMyama paryAya karatAM ya apekSAe zAsana caDiyAtuM che che. AthI zAsanamAM te zAsananA mukhya saMcAlaka sAdhune caDiyAtA darzAvyA che. che. have mULa viSaya upara AvIe. jo putra pahelA dIkSA le ane pitA pachI dIkSA le to - pitAno che. che saMyama paryAya putra karatAM ocho hoya chatAM - pitA putrane vaMdana na kare, AvuM ja mAtA-dIkarI, (22) che rAjA-maMtrI, moTA-nAnA bhAImAM samajavuM.
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ che (7) mahAvrato pahelA vibhAganAM sAdhuo mATe pAMca mahAvrato che. bIjA vibhAganA sAdhuo mATe cAra che yAma che. (1) sarvathA prANAtipAta viramaNa vrata (2) sarvathA mRSAvAda viramaNa vrata (3) sarvathA adattAdAna viramaNa vrata (4) sarvathA maithuna viramaNa vrata (5) sarvathA parigraha viramaNa vrata A pAMca mahAvrata sAdhuo mATe che. zrAvakone te pAMca aNuvrato rUpe che. bIjA vibhAganA sAdhuo mATe caturyAma che. pUrvokta pAMca mahAvratomAM ahIM cothuM-pAMcamuM (strI e paNa eka prakArano parigraha che mATe parigraha viramaNamAM-maithuna viramaNa samAI jAya e rIte) saMkalita banI jAya che. pahelA vibhAganA sAdhuomAM keTalAka Rju tathA jaDa ane vakra che. tethI koI kahe ke parigrahanI pratijJAmAM strI vagere na Ave. AthI sarvathA maithuna viramaNa vrata - cothuM juduM karIne mUkavAmAM AvyuM ane chelluM pAMcamuM sarvathI parigraha viramaNa vrata paNa juduM rAkhavAmAM AvyuM. (23)
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) pahelI vAcanA (savAre) che (8) pratikramaNa pahelA vibhAganA sAdhune pAMca pratikramaNa karavAnAM hoya che. (1) rAIa pratikramaNa, (2) kalpasUtranI che devasia pratikramaNa, (3) pakhI pratikramaNa, (4) comAsI pratikramaNa ane (5) saMvatsarI vAcanAo . che pratikramaNa. rAIa pratikramaNa ane devasia pratikramaNa roja karavAnuM hoya che. pakhI pratikramaNa che dara 15 divase karavAnuM hoya che. comAsI pratikramaNa cAra mahine karavAnuM hoya che ane saMvatsarI A pratikramaNa sAMvatsarika mahAparvanA divase thAya che. bIjA vibhAganA sAdhune pAMca pratikramaNa karavAnAM nathI, paNa jyAre doSa lAge tyAre pratikramaNa karavAnuM. savAranA doSa lAge to rAIa pratikramaNa karavAnuM tyAra pachI doSa lAge to devasia pratikramaNa karavAnuM. paNa gRhasthone to rAIa ane devasia pratikramaNa yathAsamaye nakkI karavAnAM. che (9) mAsakalyA sAdhue comAsAnA cAra mAsa eka sthaLe nizcita rahevAnuM ane bAkInA ATha mAsamAM ATha che sthaLe rahevAnuM. koI paNa sthaLe eka mAsa karatAM vadhu sthiratA na thAya. ATha mAsamAM ATha ThekANe che che sthiratA thAya. apavAdarUpe eka mAsane badale vadhu sthiratA karavI paDe. nadI-nALAM UbharAyAM che che hoya, pANI UbharAyAM hoya, pANI UtaryuM na hoya to kArtikI pUnama pachI paNa eka mAsa vadhu (24)
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ huM rokAI zakAya. te pramANe koI jyotiSIe vadhu varasAdanI AgAhI che hika locatumAsa mATe che. (25) huM vahelAM paNa AvI javAya. Ama, cAturmAsa pahelAM eka mAsa ane te pachI eka mAsa ema cha mAsa che che paNa eka jagyAe cAturmAsa rokAvAya, bAkInA ATha mAsanA kalpa gaNavAnA. che paNa A mAsakalpavidhi hAla rada thaI che. hAla to gurunI AjJA pramANe eka ThekANe be-cAra che. divasa ke eka ThekANe becAra mahinA paNa sthiratA karI zakAya. pAMca dasa varSa paNa rahI zakAya. bIjA moTA vibhAganA sAdhuone mAsa keTalA te nizcita nathI. gItArthane jema ThIka lAge tema te kSetrAvasthAna huM karI zake. che (10) paryuSaNa kalpa che pari + uSaNA = paryuSaNA. pari = cAre bAju. - uSaNA = rahevuM. che. paryuSaNA eTale cAre bAjuthI ekaThA thaIne rahevuM te. vaLI, paryuSaNA eTale vArSika parva. A che vArSika parva eka divasanuM che. te divasa saMvatsarI parva. te eka divasane lagatA sAta divaso che (rapa) huM hovAthI paryuSaNa parva ATha divasanuM kahevAya che. sAta divasanA Ayojana dvArA AtmA kUNo banI che.
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ (26) jAya. te divaso daramiyAna bhagavAna mahAvIradevanA jIvananI lokottara kSamApanA vagere varNavAya. AthI ApaNo AtmA paNa potAnI pharaja samaje. ane chelle divase sarva doSonuM visarjana karI kalpasUtranI devAne tatpara bane. bIjA vibhAganA sAdhuo mATe paryuSaNa na hatA, kAraNa ke temane traNa pratikramaNavAcanAo ke pakkhI, comAsI ne saMvatsarI karavAnAM na hatAM. Ama, temane saMvatsarI parva na hatuM. mATe tene lagatuM paryuSaNa parva na hoya. pahelA vibhAganA sAdhuone Aje cAturmAsa 120 divasanuM nakkI che. paNa A pahelA nAnA vibhAgane pUrve to 70thI 120 divasanI cAturmAsa maryAdA hatI. pUrve 70 divasanuM cAturmAsa to sahune nakkI ja hatuM. temAM pheraphAra nahIM, hA, koI ghora upasarga thAya, marakI thAya, Aga lAge, rAjA kope, sApa vagereno upadrava thAya to apavAdarUpe temAM pheraphAra thAya te vAta judI. vIranirvANathI 980 (matAMtare 993) varSe eka prasaMga banyo.( AnaMdapura hAlamAM vaDanagara) nAmanuM nagara hatuM. tyAM dhruvasena nAme rAjA hato. rAjAno putra mRtyu pAmyo. rAjAne tathA AkhA gAmane pArAvAra AghAta lAgyo. badhA zokamagna banI gayA. te vakhate saMvatsarI AvI. te vakhate to kalpasUtra sAdhu-sAdhvI samakSa vidhipUrvaka vaMcAtuM hatuM. rAjAe te samaye guru mahArAjane vinaMtI karI ke, "atyAre putra-maraNane kAraNe mane ArtadhyAna thaI rahyuM che, tethI mane zAMti maLe ane AkhA gAmane samAdhi thAya te khAtara Apa kalpasUtra-vAMcana amArA badhAnI samakSa karo to bahu pahelI vAcanA (savAre) (26)
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. sAruM.' rAjAnI vinaMtI mAnya rakhAI, ane rAjAne pAMcamanA divasanI anukULatA na hatI eTale gItArtha AcAryazrIe cothanA divase vAMcana tathA parvanI ujavaNI karI. kalpasUtranI vAcanA caturvidha saMgha samakSa zarU thaI te Aja sudhI cAle che. mokSa mArga eka ja hovA chatAM tIrthaMkaradevonA zAsananA sAdhuomAM nAno vibhAga ane moTo A vibhAga ema be vibhAga kema pADavAmAM AvyA che? zA mATe te be vibhAgamAM kyAMka AcaraNano bheda pADavAmAM Avyo che? te have joIe. che A bheda rAkhavAnuM mukhya kAraNa tevA prakAranA jevo ja che. pahelA tIrthaMkaranA sAdhuo jaDa ja buddhivALA ane Rju hRdayavALA hatA. jaDatA buddhinI hatI ane RjutA (saraLatA) hRdayanI hatI, che covIsamAM tIrthakara devanA sAdhuonI buddhimAM jaDatA hatI ane hRdayamAM vakratA hatI. eTale temano zuM ApaNe eka peTA vibhAga pADyo. bIjA-moTA-vibhAganA sAdhuonI buddhimAM prAjJatA hatI ane che che hRdayamAM saraLatA hatI. arthAt teo Rju ane prAjJa hatA. cheAdijinanA sAdhuo aMge daSTAMto huM eka vAra zaucArtha bahAra gayelA munione vadhu samaya lAgI gayo. gurue pUchyuM ke, "ATalI chuM che badhI vAra kema lAgI?" ziSyoe kahyuM, "ame nAcatA naTane jovA mATe UbhA rahyA hatA" huM (27) huM gurue kahyuM ke, "sAdhuthI AvI rIte naTanuM nRtya jovAya nahi." bIjI vakhata ziSyone vAra lAgI che
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ che tyAre gurue tenuM kAraNa pUchatAM ziSyoe kahyuM ke, "Aje to nAcatI naTIne jovA UbhA rahyA che (28) che hatA. Ape to pUrve amane naTa-nRtya jovAnI ja nA kahI hatI ne ?" gurue kahyuM ke "naTanA che pahelI kalpasUtranI che nRtyanA niSedhamAM naTInA nRtyano niSedha paNa AvI ja jAya." ziSyoe kahyuM, "amane tevo che vAcanA che khyAla na Avyo, have jarUra khyAla rAkhIzuM.' A sAdhuomAM buddhinI jaDatA sAthe hRdayanI (savAre che saraLatA paNa jovA maLe che. che vIraprabhunA sAdhuonuM daSTAMta che (1) pUrvavatu naTa-nRtya jotAM sAdhuone gurue niSedhyA, to bIjI vAra naTI-nRtya joyuM. huM huM gurue teno paNa niSedha karyo eTale sAdhuo bolI UThyA, "gurudeva ! pahelethI ja banneyamAM che che nRtyano bhego niSedha karI devo hato ne ? jethI vAraMvAra AvI mAthAkUTa na thAya ! che vacalA bAvIza jinanA sAdhuonuM daSTAMta naTanRtyanA niSedhathI ja teo samajI gayA ke naTInRtya paNa ApaNAthI jovAya nahi, kema ke te che che to naTa karatAMya vadhu rAganuM kAraNa che ! AthI kyAreka naTInRtya cAlatuM hatuM te jovA tyAM paLabhara che (28) che paNa UbhA rahyA nahi. A dRSTAMtamAM prAjJatA ane saraLatA spaSTa UpasI Ave che.
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ che vakratAnAM anya udAharaNo (29) che. (1) khUnI mATe pUrve korTamAM evo nyAya ApavAmAM Avato ke, "khUnIne phAMsInA mAMcaDe che che caDAvavo. eka vakhata evuM banyuM ke jene A sajA thaI te khUnI vakra hato, te ustAda hato. teNe che huM khUna karyuM hatuM, tethI tene phAMsIne mAMcaDe caDAvyo. paNa tarata ja te bolI UThyo. "basa, sajA patI 6 huM gaI, have mane nIce utAro. AgaLa kAMI na thAya.' korTanA zabdo hatA : "phAMsInA mAMcaDe che che caDAvavo.' tame mane phAMsInA mAMcaDe caDAvI dIdho che, tamAruM kAma patI gayuM, mane nIce che che utAro. tyAra pachI te zabdomAM pheraphAra karavAmAM Avyo, "mare nahIM tyAM sudhI phAMsIne mAMcaDe che. huM caDAvI rAkhavo.' che (2) eka borDamAM lakhyuM hatuM : "joDA paherIne upara javuM nahIM, AthI eka bhAI hAthamAM chuM che joDA laI upara caDyA. jyAre dAdara UtaryA tyAre joDA paherIne nIce UtaryA. te vakhate temane zuM joIne koke vAMdho letAM kahyuM, are ! bhAI, joDA kema paheryA? A dAdara upara joDA paherIne che na javAya, te bhAI bolyA, "tamArA lakhavA mujaba hAthamAM joDA laIne upara caDyo hato che che 'joDA paherIne nIce na UtarAya' evuM lakhyuM na hatuM. tethI joDA paherIne nIce Utaryo.' huM (29)
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ huM jaDatAnuM anya udAharaNa (30) - eka DozImA hatAM. eka vAra nAradajI dharatI upara padhAryA. pharatAM pharatAM A DozImAne tyAM che pahelI kalpasUtranI che AvyA ane kahyuM, "DozImA ! A badhuM zuM karo cho ? prabhubhakti karo, prabhubhakti; nahi to che vAcanA vAcanAo e dargatimAM jazo. (savAre) che DozIto zuM karuM? nArada-eka dharma batAvuM, te karo to sadgati thAya. DozI - batAvo ! che nAradajI - "je hoya te kRSNArpaNa karo."DozI - sAruM ! temAM vAMdho nahIM Ave. A to sAva che sahelo dharama che. che DozIne dharma samajAvIne nAradajI khuza thatAM thatAM vaikuMThamAM gayA. paNa thoDI ja vAra thaI tyAM che che UDato UDato kacaro vaikuMThamAM zrIkRSNanI pAse ja AvI paDyo. "are ! koI divasa nahIM ne Aje che che A kacaro?' zrIkRSNa bolI UThyA. zrIkRSNa devadUta pAse tapAsa karAvI to mAlUma paDyuM ke eka che DozIe kacaro nAMkhatAM kahyuM, "A kacaro kRSNArpaNa." AthI te kacaro ahIM AvIne paDyo. tyAM ja che. vaLI, DozI jhADe pharavA gayAM ane vaLI "kRSNArpaNa" bolyAM. to dhaba daIne te jhADo paNa vaikuMThamAM che pahoMcI gayo ! ""are, nAradajI! A tamArAM tophAna lAge che. tame kyAM gayA hatA?" akaLAyelA che zrIkRSNa nAradajIne pUchyuM.
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ (31) che nAradajI-are, bhagavAna ! Aje huM eka DozIne evo dharma pamADIne Avyo ke tAre badhuM che "kRSNArpaNa karavuM. che kRSNa-paNa zuM kRSNArpaNa karavuM te kahyuM hatuM? 3 nAradajI-nA, bhagavan! kRSNa-to jAo jaladI nIce dharatI upara, ane te DozIne samajAvo che ke kayI vastu kRSNArpaNa thAya ! e nAradajI dharatI upara DozIne ghera jhaTa AvyA. gusse bharAIne nAradajIe DozIne jorathI tamAco che lagAvI daIne kahyuM, "are DozImA ! A tame kevuM pApa karyuM?" paNa aphasosa! tarata ja DozI "kRSNArpaNa' bolyA ke tarata ja tamAco vaikuMThamAM zrIkRSNajIne jorathI lAgI gayo. kRSNa DozIne A svarge bolAvyAM. bhoLiyA DozImAnI vAta sAMbhaLIne kRSNa khUba hasyA. chevaTe temane mAphI ApI. A DozImA jaDa hovA chatAM temanA haiyAmAM apAra saraLatA hatI. jaDa haju cAle, paNa vakra to na cAle, chatAM te kAlAnusAra jaDa ane vakra paNa dharmanI ArAdhanA pAponA prAyazcitta karavA sAthe yathAzakti karI zake che mATe "jaDa vakramAM sarvathA dharma na hoya' tevuM kadI kahevuM nahIM. tevuM jo koI kahe to tene jainasaMghanI bahAra kADhavo paDe. (31)
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ pahelI vAcanA (savAre) huM sAdhune cAturmAsa karavA mATe kSetranA guNo (32) cheje sthaLa 13 guNavALuM hoya tevA utkRSTa sthaLe sAdhu-sAdhvIo cAturmAsa rahI zake. chevaTe che kalpasUtranI ochAmAM ochA cAra guNo to joIe ja. vAcanAo ja cAturmAsa daramiyAna adhavacamAM keTalAMka kAraNosara sAdhu ke sAdhvIjI vihAra paNa karI zake. te che che kAraNo A cheH (1) duSkALa (2) bhikSAnI aprApti (3) rAjabhaya (4) roga (5) tiraskAra (6) te nirdoSa aMDila bhUmino abhAva (7) jIvAkula vastI (8) kunyuAno upadrava (9) Aga (10) A A sarpAdinA upadrava. vaLI, A comAsuM pUruM thayA bAda paNa vadhu samaya tyAM ja rahI zakAya jo ativRSTi thatAM ja che vihAranA mArgo upara puSkaLa pANI kAdava, vanaspati vagere hoya to. che je kSetramAM cAturmAsa karavuM hoya te kSetramAM saMyamapAlana sulabha bane te mATe tenA utkRSTa guNo tera che ane jaghanya guNo cAra che. che te guNo H (1) kAdava-kiccaDa vinAnI bhUmi (2) saMmUrchAima jIvonI utpattino abhAva (3) che nirdoSa sthaMDila (zauca) bhUmi (4) vijAtIya saMsargarahita upAzraya (5) auSadhAdinA anupAnAdi mATe jarUrI dUdha vagerenI prApti (6) bhadraka pariNAmI loko (7) sevAbhAvI vaidyo (8) sulabha
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ che auSadhi (9) dhanika vastArI jaina kuTuMbo (10) saraLa pariNAmI rAjA (11) saraLa ajaina komo (12) sulabha bhikSA (13) zuddha svAdhyAyasthAna. ochAmAM ochA cAra guNo. che (1) najIkamAM derAsara hovuM joIe. (2) caMDila javA mATe zuddha bhUmi maLavI joIe. (3) che che svAdhyAyane anukULa kSetra joIe. jemake, upAzraya pAse ghoMghATa na joIe. tyAM pakSIo vagere che. hADakAdinAkhatAM hoya tevuM sthaLa na joIe, pAse katalakhAnuM na joIe. TUMkamAM, hiMsaka pariNAmamAM che svAdhyAya thAya nahIM ane azAMtimAM svAdhyAya thAya nahIM, mATe te bethI mukta bhUmi joIe. (4) bhikSA sulabha hovI joIe. jyAM bhikSA - gocarI, AhAra, pANI sulabha na hoya, paNa durlabha che hoya eTale ke eka ghara ahIM ne bIjuM ghara tahIM hoya. AthI vadhu samaya nIkaLI jato hoya to A svAdhyAyamAM vyAghAta thAya. temaja gocarI premathI, bhAvathI, bhaktithI vahorAvatA hoya to te 2 sulabha kahevAya. utkRSTa tera guNo ane jaghanya cAra guNonI vaccenA guNovALuM kSetra madhyama kahevAya. 4 che hAla to je kSetramAM guru ziSyane comAsAnI AjJA kare tyAM te ziSya comAsu kare ane paryuSaNa che. che parvanI ujavaNI kare. 8 kalpasUtra-utkRSTa graMtha kalpasUtra e graMthomAM ziromaNi grantha che. tenA vAMcanathI ane zravaNathI ati lAbha thAya che. huM (33)
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ che jema devomAM mahAna indra che, jema hAthIomAM zreSTha airAvata che, jema rAjAomAM mahAna rAma che, (34) huM jema bANAvaLImAM arjuna sarvazreSTha che, tema zAstromAM uccatama kakSAno graMtha A kalpasUtra che. pahelI kalpasUtranI vaidyanA trIjA auSadhanI jema te sarvathA lAbhakArI che. tenuM vAMcana "pazcAnupUrvIthI thaze, eTale huM vAcanA vAcanAo A chellethI zarUAta thaze. prathama mahAvIra bhagavAnanuM jIvanacaritra vaMcAze, pachI 23mA tIrthaMkara (savAre) A pArzvanAtha bhagavAnanuM jIvanacaritra, pachI 22mA tIrthaMkara neminAtha bhagavaMtanuM caritra vaMcAze. tyAra bAda 21mA, 20mAM karatAM karatAM bIjA tIrthaMkaradeva ajitanAtha sudhI AMtarA ja kahevAze. che. tyAra pachI pahelA paramAtmA RSabhadevanuM jIvanacaritra vaMcAze. A pramANe 24 tIrthakaronuM varNana ja pUrNa thayA pachI pATa paraMparA indrabhUti gautama, sudharmAsvAmI, jaMbusvAmI vagerenAM jIvanacaritra ja Ave, tyAra pachI samAcArI vaMcAze. samAcArI eTale munijIvananI vividha ArAdhanAo. (1) pazcAnupUrvIthI 24 tIrthakaronuM jIvanacaritra (2) sthavirAvali pATa paraMparA (3) che che sAdhujIvananI ArAdhanA. che kalpasUtra vidhipUrvaka vAMce, sAMbhaLe ane sahAya kare tene moTo lAbha thAya. je 21 vakhata satata kalpasUtra vAMce, ne te je sAMbhaLe temaja sAMbhaLI na zake to sAMbhaLavA mATenI sahAya kare; anukULatA che @ karI Ape, e badhAyane ghaNo lAbha thAya. patnI hoya te patine kahe, "tame jAva ne akhaMDa che. (3) che kalpasUtra sAMbhaLo, huM gharanuM badhuM saMbhALI laIza.'' to patnIne paNa lAbha thAya. derANI
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ (35) che jeThANIne kahe, "tame khuzIthI badhAM vyAkhyAno sAMbhaLo, ane gharanI rasoI vagere kAma huM karI che huM laIza.' to derANIne paNa kalpasUtranA zravaNamAM anyane sahAyaka banyAno lAbha maLe. paryuSaNa che parvamAM dukAna, vepAra, dhaMdhA baMdha rAkhavA joIe paraMtu tevI zakyatA na hoya to nAno bhAI moTA che bhAIne ke pitAne kahe, "Apa akhaMDita vyAkhyAna sAMbhaLo. huM dukAnanuM kAma saMbhALI laIza." che to te nAno bhAI paNa lAbha pAme. huM A pramANe vidhipUrvaka satata 21 vakhata je kalpasUtra vAMce te sAdhu, je dhyAnapUrvaka sAMbhaLe te che ( zrotA ane sAMbhaLavA mATe je sahAyabhUta thAya te sahAyaka - A traNeya prakAranA AtmA sAta ATha bhave mokSe jAya. 8 kalpasUtra vAMcana-zravaNanA adhikArI kalpasUtranA adhikArI mukhyataH sAdhu-sAdhvI che. kalpasUtranuM vAMcana karavAnA adhikArI yoga che karelA sAdhu bhagavaMto ja che. tenuM zravaNa karavAnA adhikArI sAdhu-sAdhvI che. vIra bhagavAnanA nirvANa pachI 980me varSe matAMtare 993 me varSe) pUrve jaNAvyA mujaba caturvidha saMgha te sAMbhaLavA mATeno adhikArI banyo. paryuSaNa parvamAM jema kalpasUtra sAMbhaLavAnuM che tema bIjA paNa pAMca kartavyo (amAri-pravartana (35)
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. sAdharmika vAtsalya vagere karavAnAM che. temAM aTTamanuM tapa to khUba mahimAvaMtu che. tenI upara che (36) che ApaNe nAgaketunuM daSTAMta joIe. pahelI kalpasUtranI che. zrI nAgaketunA aThThama tapanI mahattA vAcanA vAcanAo che aThThama tapa karIne, nAgaketue tenA te ja bhavamAM pratyakSa phaLa meLavyuM. zrI nAgaketu aThThamanA che (savAre) tapano saMskAra pUrvabhavamAMthI ja sAthe laI AvyA hatA. A pUrvabhavamAM zrI nAgaketu koI eka vaNikanA putra hatA. nAnapaNamAM ja emanI mAtA marI gaI che che ane ethI emanA pitA bIjI kanyAne paraNyA. A navI AvelI strIne, enI zokyano A putra ja zalyanI mAphaka khUMcavA lAgyo ane ethI je je prakAre Ane pIDI zakAya, te te prakAre te strI. A ja potAnI zokyanA putrane pIDavA lAgI. Ama, A chokarAno pApodaya to kharo ja. [ApaNA ja A pApodaya vinA to ApaNane koI kazI paNa pIDA upajAvI zake nahi.]. zrI nAgaketuno AtmA pUrvabhavamAM Ama to kAramAM prakAranA pApodayane bhogavI rahyo hato, che paraMtu enI bhavitavyatA eTalI badhI sArI hatI ke ene je mitra maLyo te sanmitra maLyo. khoTI che. ja salAha ApIne kharAbe caDhAvI denAro mitra na maLyo. paNa yogya salAha ApIne sanmArge vALanAro che che kalyANamitra maLyo. @ mArI apara mAtA mane AvI rIte atyaMta pIDA Ape che' evI vAta jyAre eNe enA che
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ (37) huM mitrane kahI tyAre enA mitre ene kahyuM ke, "tAro tArI apara mAtA dvArA Avo je parAbhava thAya che che che, tenuM kharuM kAraNa e che ke, pUrvajanmamAM te tapa karyo nathI.' che A mitra keTalo DAhyo? emanI apara mAtAne e kharAba kaheto nathI ane enA bApAne e ja A bAyalo kaheto nathI. kema? e game teTalAM kharAba hoya to paNa jo ApaNuM puNya udayamAM hoya to e ApaNA mATe sArA nIvaDe. ane e game teTalAM sArAM hoya to paNa jo ApaNuM pApa udayamAM A ja hoya to e ApaNA mATe kharAba nIvaDe. AvuM e samajato haze, mATe ja eNe bIjA koIno paNa che che doSa kADhavAne badale ApaNe duHkha pAmIe chIe, temAM kharo doSa to ApaNo ja che.' evI vAta che saMbhaLAvI ane samajAvI. huM nAgaketuno jIva paNa bahu lAyaka che, mATe eNe enA kalyANamitranI A salAhane zAMtithI che che sAMbhaLI ane AnaMdathI svIkArI. enA mitre ene evA prakAranI salAha ApI, eTale e che "potAnI apara mAtA pIDA Ape che.' e vAtane vIsarI gayo ane yathAzakti tapanuM AcaraNa te karavAmAM rata banI gayo. enA yoge enA haiyAmAM evI bhAvanA pedA thavA pAmI ke - "AvatA A paryuSaNa parvamAM huM aThThamano tapa karIza.' AnI manovRtti ATalI badhI badalAI gaI to paNa ja AnI apara mAtAne enI kazI khabara nathI. jenI tarapha bahu dveSabhAva pedA thaI jAya che, tenA che guNo joI zakAtA nathI. ati rAga, doSane doSarUpe jovAmAM aMtarAya kare ane ati dveSa, guNane che guNarUpe jovAmAM aMtarAya kare.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ (38) pelo to 'AvatA paryuSaNa parvamAM huM aThThama tapa avazya karIza.' evI bhAvanAmAM 2mato, ghAsanI jhUMpaDImAM sUI gayo. jyAre enI apara mAtAne e divase ane e ja vakhate, evo vicAra kalpasUtranI Avyo ke ''A chokarAnuM kAsaLa kADhavAnI Aje mane bahu sArI taka maLI gaI che. e ghAsanI vAcanAo jhUMpaDImAM sUI gayo che, eTale jo huM A jhUMpaDImAM devatA mUkI dauM, to jhUMpaDI saLagI jAya ane te bhego e paNa baLI jAya. Ama karavAthI, mAre mAthe zokyanA putrane mArI nAkhyAno lokApavAda paNa Avaze nahi.'' eNe to tarata ja ghAsanI jhUMpaDI pAse devatAno taNakho nAMkhyo. enA yoge ghAsanI e kuTira bhaDabhaDa saLagavA mAMDI ane emAM pelAnuM zarIra baLIne khAkha thaI gayuM. *X*X*XX*X koInA pratye dveSa pedA thAya, aNagamo pedA thAya eTale AvI kAramI krUratA AvI javI e paNa saMbhavita che ne ? saMsAramAM AvuM keTaluM banatuM haze ? potAnuM je kAMI mAnyuM, temAM jene ati mamatva hoya che, teone je kAMI parAyuM lAge tenA tarapha dveSabhAva pragaTatAM paNa vAra lAgatI nathI. apara mAtAe to AvuM mahAna karapINa kRtya AcaryuM, paNa AnuM to e rItie mRtyu thavAthI UlaTuM bhaluM thayuM. kAraNa ke e to aThThama tapanI bhAvanAmAM sUI gayo hato. bIjA koI avasare jo enuM mRtyu thayuM hota to e vakhate koNa jANe enI kevI bhAvanA hota ? nAgaketuno jIva aThThama tapane AcaravAnI bhAvanAmAM sUI gayo hato eTale e tyAMthI marIne vijayasena nAmanA rAjAnI caMdrakAMtA nagarImAM zrIkAMta nAmanA zeThane tyAM tenI zrIsakhI nAmanI * pahelI vAcanA (savAre) (38)
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ (39) che bhAryAnI kukSithI putrapaNe utpanna thayo. ahIM ene mAtA paNa dharmazIla maLI ane pitA paNa che & dharmazIla maLyA. AthI zrI paryuSaNa parva najadIkamAM AvanAra hoIne e kuTuMbamAM aThThama tapanI che A vAta thaI ane e vAta pelA bALakanA kAne paDI. e bALaka aThThama tapanA saMskArane laIne to te A Avyo ja hato. eTale A vAta enA kAne paDavAthI enA manamAM e vAtano UhApoha jAgyo che ane ethI enAmAM jAtismaraNa jJAna pragaTa thayuM. e jJAnanA yoge e bALake potAnA pUrvabhavane A jANyo ane pUrvabhavanuM aThThamanuM tapa karavAnI bhAvanAne saphaLa karavAne mATe e bALake paNa zrI ja A paryuSaNa parvanuM akramanuM tapa AdaryuM. saMskArothI paNa jIvane lAbha-hAni thAya che. saMskAronI paNa asara hoya che. pahelA sArA che. huM saMskAra koI koI vAra mANasanI AkhI jIvanadazAmAM palaTo lAvI de che. pUrvabhavathI sArA che saMskArone laIne Avelo jIva jaina kuLane pAme to ene dharmanI prApti thavI sulabha; paNa jaina 0 kuLomAM jainAcAra jIvanta hoya to ! ApaNAM kuLomAM divase divase jainAcAra vadhato jAya che ke che Q ApaNAM kuLomAMthI jainAcAre vidAya levA mAMDI che? vicArajo. che zrI nAgaketue aThThama tapa karyo. janme bahu samaya thayo nathI. mAtra amuka divaso ja agara 6 mahinA ja thayA haze. eTale zarIra keTaluM badhuM sukomaLa hoya ? AtmAmAM jJAna pragaTyuM eTale -. nImAM eTaluM baLa kyAM hatuM ? nahi dhAvavAthI enuM zarIra karamAvA
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ (40) kalpasUtranI vAcanAo mAMDyuM. enAM mAtApitAne khabara nathI ke A bALake tapa karyo che mATe A dhAvato nathI. eTale teoe aneka upacAra karavA mAMDyAM. A to na dhAve, na davA pIe. pariNAme azakti eTalI vadhI javA pAmI ke bALaka mUrchA pAmI gayo. mUrchA pAmelA bALakane A lokoe marI gayelo mAnI lIdho ane dATI dIdho. potAno putra marI gayo ema mAnavAnA yoge zeThane bahu AghAta thayo. zeThano A eka ja putra hato. keTalIya mAnatAo mAnIne meLavelo ! pahelAM niHsaMtAna hatA. temAM A putra janmyo ethI bhAre AnaMda thayo ane e marI gayo ema lAgyuM ethI AnaMdathI paNa bhAre AghAta thayo. e AghAta na jIravI nahi zakavAthI e bALakano bApa kharekhara mRtyu pAmyo. moha zuM kare che ? je ene AdhIna bane, tene e AvA AnaMdanA ne zokanAM nAca nacAvyA kare che. AnaMda thoDo ane duHkha ghaNuM ! dIkaro hato nahi tyAre je duHkha nahotuM, e dIkaro thayo ne ene maryo mAnyo-emAMthI te utpanna thayuM. e kALamAM, rAjyano evo kAyado hato ke aputriyAnuM dhana rAjA grahaNa kare. koIpaNa mANasa marI jAya ane jo ene putra na hoya to enA dhanAdikano mAlika rAjA thAya. rAjyanA e kAyadA mujaba A zeThanuM dhana levAne mATe rAjAe potAnA nokarone zeThanA ghera mokalyA. ahIM banyuM evuM ke bALakanA aThThama tapanA prabhAvathI dharaNendranuM Asana kaMpyuM. potAnuM Asana pahelI vAcanA (savAre) (40)
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ (41) kaMpavAthI dharaNendra upayoga mUkyo. tarata ja dharaNendra tyAM AvI, pahelAM bhUmimAM rahelA bALakane huM amRta chAMTIne AzvAsana ApyuM ane te pachI dharaNendra brAhmaNanuM rUpa dhAraNa karIne je rAjasevako che huM dhana levAne mATe AvyA hatA, temane e zeThanuM dhana grahaNa karatAM aTakAvyA. rAjasevakone dhana grahaNa karatAM e brAhmaNe aTakAvyA. eTale rAjA jAte tyAM AvyA. rAjAe e AvIne e brAhmaNane pUchayuM ke, "A amAro paraMparAgata niyama che ke aputriyAnuM dhana grahaNa karavuM, to pachI tuM AmAM aTakAyata kema kare che?' brAhmaNe kahyuM ke, "rAjanuM ! tamAre dhana to aputriyAnuM grahaNa karavAnuM che ne ? Ano putra to A jIve che." ja rAjAe pUchayuM ke, "kyAM jIve che? kyAM che e bALaka ?' eTale brAhmaNe bhUmimAM daTAyelA bALakane bahAra kADhIne tene jIvato batAvyo. AthI rAjA che ane bIjA badhA loko Azcarya pAmyA. Azcaryane pAmelA temaNe brAhmaNane pUchyuM ke, 'tame koNa che huM cho? ane A bALaka koNa che?' huM brAhmaNe kahyuM ke, "huM nAgarAja dharaNendra chuM. bALa mahAtmAe aThThamano tapa karyo tethI temanI chuM che sahAye huM Avyo chuM." huM rAjAnA pUchavAthI dharaNendra A bALakanA pUrvabhavano vRttAMta paNa rAjAne kahI saMbhaLAvyo
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ che ane aMte kahyuM ke, "laghukarmI evo A mahApuruSa A bhavamAM ja mukti pAmavAno che mATe A che (42) huM bALakanuM yatnathI pAlana karavA jevuM che.' vadhumAM dharaNendra rAjAne ema paNa kahyuM ke, "A bALaka pahelI kalpasUtranI che to tamArA upara paNa moTA upakArane karanAro nIvaDavAno che." vAcanA vAcanAo Ama kahIne nAgarAja dharaNendra potAnA gaLAno hAra kADhIne e bALakanA kaMThamAM paherAvI che (savAre) dIdho ane pachI potAnA sthAne pAchA pharyA. e pachI e bALakanuM nAgaketu evuM nAma sthApita A karAyuM. nAgaketuno A aThThama tapa, paraMparAe temane paramapadane mapADanAra nIvaDyo. nAgaketu bALapaNathI jitendriya ane parama zrAvaka banyA. te pachI keTalAka samaye evuM banyuM che ke A nagarIno vijayasena nAmano je rAjA hato teNe koI eka mANasa ke je vastutaH cora nahi 9 hato tene cora TharAvIne mArI naMkhAvyo. A rItie apamRtyu pAmelo te jIva vyaMtara thayo. ene chuM e khyAla Avyo ke, amuka nagarInA rAjAe mAre mAthe corInuM khoTuM kalaMka caDAvI daIne mane che. huM mArI naMkhAvyo hato. AthI ene rAjA upara bahu gusso AvI gayo. koI paNa vastunuM jJAna jo che tenI sAthe viveka na hoya to prAyaH nukasAnakAraka ja thAya. jJAnathI phAyado to amApa thAya che paNa huM huM te viveka sAthe hoya to ja. je jJAna vivekapUrvakanuM nathI ane je jJAna vivekane pamADanAruM nathI te che @ jJAna nathI, vastutaH jJAna paNa ajJAna che, mithyAjJAna che. (42) huM vyaMtare gussAmAM AvI jaIne, e rAjAne tenI AkhI nagarI sahita sAbha karI nAkhavAno che
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ (43) che. karI che che nirNaya karyo. e mATe, e vyaMtare rAjAne lAta mArI siMhAsana uparathI pADI daIne lohI vamato che karI dIdho. pachI nagarIno nAza karI nAMkhe evI eka moTI zilA AkAzamAM racI. AkAzamAM racAyelI moTI zilAne joIne, nAgaketune ciMtA thaI ke A zilA jo A nagarI upara paDaze to thaze zuM? nagarI bheguM jinamaMdira paNa sApha thaI jaze. huM jIvato houM ane zrIsaMghanA jinamaMdirano vidhvaMsa thaI jAya ? mArAthI e vidhvaMsane joI kema zakAya? AvI ciMtA thavAthI nAgaketu jinaprAsAdanA zikhara upara caDI gayA ane AkAzamAM rahelI zilAne hAtha dIdho. nAgaketunA hAthamAM keTalI tAkAta hoya? paNa je tAkAta emanA hAthamAM nahotI paNa te che A tAkAta emanA puNyamAM hatI. emaNe je tapa karyo hato, e tape emane evI zaktinA svAmI zuM banAvI dIdhA hatA ke emanI e zaktine pelo vyaMtara sahana karI zakyo nahi. vyaMtare tarata huM potAnI vikarvelI zilAne saMharI lIdhI ane e vyaMtara nAgaketunA pagamAM paDI gayo. nAgaketunA chekahevAthI te vyaMtare rAjAne nirupadrava karI dIdho. che. A prasaMga banI gayA pachIthI, koI eka divase jyAre nAgaketu bhagavAnanI pUjA karI rahyA che @ hatA te vakhate puSyanA madhyamAM rahelo sarpa temane karaDyo. sarpa karaDavA chatAM paNa nAgaketu jarAya ? calacitta banyA nahi. "sarpa Dasyo che" ema jANIne dhyAnarUDha banyA. evA dhyAnarUDha banyA ke te che bhagavAna banI gayA. e vakhate zAsanadevatAe AvIne temane muniveSa arpaNa karyo. e veSane che
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( dhAraNa karIne kevalajJAnI evA nAgaketu dharatI uparaviharavA lAgyA. (44) che kalpasUtra granthAraMbha pahelI kalpasUtranI che granthano AraMbha je zlokathI karavAmAM Avyo che, e zlokano evo artha thAya che ke vardhamAna che vAcanA vAcanAo | svAmIjInA tIrthamAM pahelA ane chellA bhagavAnano tathA temanA sAdhu-sAdhvIjIono AcAra e che (savAre) A maMgala che; AcAra pALavo te maMgala che; tema te AcAra sAMbhaLavo te ya maMgala che. A granthamAM sAdhu-jIvananA AcAronI vAta pahelI ane chellI Avaze. pachI chellethI ja ja laIne avaLA kramathI - tIrthaMkaradevonA caritro zarU thaze. temAM khUba vistArathI ApaNA zAsanapati, ja taraNatAraNahAra paramAtmA mahAvIradevanI kathA Avaze. tyAra bAda 23. 22. 21. 20mAM che yAvatu pahelAM tIrthaMkaranI vAta ALaze. AmAM trevIsamAMthI bIjA tIrthaMkaradevonA nirvANathI nirvANa che 2 sudhImAM keTalo samayagALo hato ? teTaluM ja Avaze. pahelA tIrthakara bhagavaMtanuM caritra thoDAka che che vistArathI Avaze. - A covIsa tIrthaMkaradevo cAlu avasarpiNI kALamAM kyAre thayA? te vAta samajAvatAM pahelAM che avasarpiNI kALanA cha ArAo ane temano samaya jaNAvavAmAM Avaze. atyAre (vi. saM. 2054nI sAlamAM) pAMcamA ArAnuM 2524muM varSa cAlI rahyuM che. (hA. A che. (44) huM majaba 2500 varSano trAsadAyaka bhasmagraha UtarI gayo che. have prabhu vIranA vacana pramANe che
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ (45) che jinadharmano abhyadayakALa zarU thavo joIe.) che ArAnuM varNanA kALacakranA mukhya be vibhAga che : (1) utsarpiNI kALa ane (2) avasarpiNI kALa. dareka kALano samaya 10 koDAkoDI sAgaropama. eTale utsarpiNI kALa 10 koDAkoDI sAgaropamano che che ane avasarpiNI kALa paNa teTalo ja che. Ama, eka kALacakra 20 koDAkoDI sAgaropamanuM thAya. eika sAgaropama eTale asaMkhya varSa.] utsarpiNI ane avasarpiNI vArApharatI AvyA kare. utsarpiNI kALamAM AyuSya UMcAI, buddhi, che. baLa, dharma vagere vadhatAM jAya ane avasarpiNI kALamAM te badhAM uttarottara ghaTatAM jAya. che hAla bhAratakSetramAM avasarpiNI kALa cAlI rahyo che eTale AyuSya, UMcAI, buddhi vagere che huM ghaTatAM jAya che, atyAre manuSyanuM 60-70 varSanuM AyuSya gaNAya che. paNa chaThThA ArAmAM to vadhumAM che huM vadhu 20 varSanuM ja AyuSya raheze. huM eka kALacakranA be vibhAga-utsarpiNI kALa ane avasarpiNI kALa thAya. dareka kALanA cha che peTAvibhAga che. tene cha ArA kahe che. che avasarpiNI kALa che. pahelo Aro cAMra koDAkoDI sAgaropamano che. eka kroDane eka kroDa sAthe guNatAM eka koDAkoDI che. (45)
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ pahelI vAcanA (savAre) thAya. dasa kroDane eka kroDa sAthe guNatAM dasa koDAkoDI thAya.] bIjo Aro traNa koDAkoDI sAgaropamano che. kalpasUtranI che trIjo Aro be koDAkoDI sAgaropamano che. vAcanAo cotho Aro 42000 hajAra varSa ochA evA 1 koDAkoDI sAgaropamano che. pAMcamo Aro 21000 varSano, chaThTho Aro 21000 varSano che. Ama, cha ArA thaIne ja kula 10 koDAkoDI sAgaropama thAya. che bhagavAna mahAvIradevano jIvanasamaya atyAre pAMcamo Aro cAle che. bhagavAna mahAvIra deva cothA ArAne pUrNa thavAne 75 varSa che che ane sADA ATha mAsa bAkI hatA tyAre janmyA hatA. bhagavAna mahAvIradevanuM AyuSya 72 varSanuM che hatuM. tethI cothA ArAnA traNa varSa ane sADA ATha mAsa bAkI rahyA tyAre bhagavAna nirvANa che che pAmyA. Ama, bhagavAnano janma ane nirvANa baMneya cothA ArAmAM thayAM. che bhagavAnanuM janmakalyANaka bhagavAnano tAraka AtmA chavvIsamA bhavamAM dasamA devalokamAM hato. vIsa sAgaropamanuM che AyuSya pUrNa karIne ASADa suda chaThanI madhyarAtrie devAnaMdAnA garbhamAM AvyA. devAnaMdAnI kukSimAM bhagavAna garbharUpe AvyA. devAnaMdA ardhajAgrata avasthAmAM hatAM tyAre
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ (47) che temane cauda svapno AvyAM. che cauda svapnoH (1) hAthI (2) vRSabha (baLada) (3) siMha (4) lakSmI (5) puSpamALA (6) caMdra che (7) sUrya (8) dhvaja (9) pUrNa kuMbha (10) padma sarovara (11) samudra (12) devavimAna (13) che ratnarAzi (14) dhumADA vagarano agni. jo tArakano AtmA svargamAMthI Ave to bAramA svapnamAM devavimAna dekhAya, paNa jo te A te AtmA nArakImAMthI Ave to bAramA svapnamAM mAtAne bhavana dekhAya. devAnaMdAe 14 svapno joyAM ane teo jAgI gayAM. svapnonI dhAraNA karI lIdhI. tyAra A pachI te UbhAM thayAM ane rAjahaMsInI mAphaka maMdamaMda gatie saumya ane zAMta avasthAmAM je ja oraDAmAM potAnA pati RSabhadatta hatA tyAM AvyA. tyAM bhadrAsana upara besIne RSabhadattane che chepotAnAM svapnonI vAta kahI. RSabhadatta vidvAna brAhmaNa hatA. teo vyAkaraNa, jyotiSa vagerenA che. jANakAra hatA. tethI svapna-lakSaNo kahenArA pAThakanI jarUra na paDI. temaNe zAMtacitte svapnonI che dhAraNA karI. pachI devAnaMdAne kahyuM: ""tamane AvelAM svapno ati suMdara che. tethI mane lAge che ke che che khuba suMdara, svarUpavAna, Arogya, saMpatti tathA iSTanA saMyogavALo putra tamane prApta thaze. bhaviSyamAM che thanAra putra ajoDa zakti vagere dharAvanAra haze.'
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ che A sAMbhaLIne mAtA harSavibhora banI gaI. tenAM romAMca khaDA thaI gayAM. te bolI, "Apa (48) che evuM kaho cho tevuM ja bano." pahelI kalpasUtranI marIcinA bhavamAM bAMdheluM nikAcita nIca nIcuM nabaLuM gotrakarma ghaNuMbadhuM khapI gayuM hatuM. te vAcanA vAcanAo paNa hajI je bhogavavAnuM bAkI hatuM tenA vipAkarUpe bhagavAnano AtmA devAnaMdAnA garbha tarIke che. (savAre) 82 divasa sudhI rahyo. che hA. e azubha karmodayane lIdhe janma vakhate IndranuM siMhAsana calAyamAna thayuM na hatuM. AthI ja ja indrane paNa 82 divase khabara paDI. jyAre A rIte 82 divasa pasAra thaI gayA tyAre indra ja avadhijJAnano upayoga mUkIne jaMbudvIpa tarapha najara karI. te vakhate bharatakSetrano magadhadeza ane che tenuM brAhmaNakuMDanagara joyuM. te vakhate devAnaMdAnI kukSimAM tArakano AtmA joyo. AthI pahelAM to huM che AnaMdavibhora banIne indra 82mA divase prabhunI stavanA karI. saudharmendra indra te vakhate sudharmasabhAmAM beThelA hatA tyAM gIta nRtya cAlI rahyAM hatAM. chatAM che che garbhamAM tArakanA AtmAne joIne tarata ja siMhAsanethI UThIne sAta-ATha DagalAM te dizAmAM che. huM AgaLa vadhyA ane khesa vaDe bhUmi pUjI, pachI DAbo DhIMcaNa UMco rAkhIne ane jamaNo paga dharatI che che sAthe rAkhIne bhagavAnanI stuti karavA lAgyA. " natthaNe arihaMtANaM bhagavaMtANuM vagere padothI. @ arthaH indra stuti karatAM kahyuM, arihaMto, bhagavaMto, dharmanI Adi karanArAo, dharmatIrthanA che. (48)
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ (49) sthApako, svayaM bodha pAmelAo, puruSomAM uttama, puruSomAM siMha samAna, puruSomAM uttama evA kamaLa samAna, puruSomAM uttama jAtinA gaMdhahasti samAna, bhavya lokamAM uttama, bhavya lokanA nAtha, lokanuM hita karanArA, saMjJI lokamAM prakAza karanArA, lokapradyotakara, jIvone abhaya ApanArA, tattvacakSu denArA, mokSamArga dekhADanArA, saMsArathI bhaya pAmelAne zaraNa denArA, samyakatva ApanArA, be ya prakAranA cAritra dharmanA dAtA, dharmopadezaka, dharmanetA, dharmathanA sArathi evA paramAtmAone mArA bhAvabharyA namaskAra thAo. ahIM indra bhagavaMtane dharmarathanA sArathi kahyA, te upara meghakumAranuM dRSTAMta ApavAmAM AvyuM che. meghakumAranuM dRSTAMta meghakumAra e mahArAjA zreNikanA putra hatA. temanI mAtAnuM nAma dhAriNI hatuM. bhagavAnanI dezanA sAMbhaLIne dIkSA lIdhI. paNa pahelI ja rAte temane durdhyAna thayuM. banyuM evuM ke suvAnI jagAmAM temano naMbara krama pramANe chello lAgyo. tethI rAtre laghuzaMkA vagere karavA mATe je sAdhuo Ave ane jAya temanAM caraNonI rajakaNa temanA saMthArAmAM paDe. AthI temane UMgha AvI nahIM. temane vicAra Avyo, ''kyAM ezArAma bhareluM mAruM jIvana ane kyAM A kaThora jamIna upara (49)
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ (5) pahelI vAcanA (savAre) che ALoTavAnuM! keTalI badhI dhULa! mArAthI to AvI dIkSA nahi paLAya-AvuM mArAthI sahana nahi huM thAya. huM pahelI rAte ja herAna thaI gayo ! re ! have AkhI jiMdagI vitAvavI zI rIte ?'' - savAra thatAM teo devAdhideva pAse gayA. potAnI badhI vAta prabhune kahevAnI icchA hatI; paNa vAcanAo che jevA bhagavAne temane joyA ke tarata prabhu bolyA, "megha ! te rAtre kevo vicAra karyo ?" che. meghamuni Azcaryamugdha thayA. are ! bhagavAna to sarvajJa che, badhuM jANe che! gaMgAnA khaLakhaLa vahI jatAM nIranI ThaMDaka karatAM ya ati hetabharI vANImAM bhagavAna bolyA : che che megha ! pUrvabhavamAM te zuM sahana karyuM hatuM, te tuM jANe che? tuM pUrvanA bIjA ane trIjA bhavamAM kyAM che hato? chellA trIjA bhavamAM tuM hAthI hato. te trIjA bhavanI tArI vAta karuM. tyAre tuM 120 varSanA AyuSyavALo hAthI hato. eka vAra jaMgalamAM bhayaMkara dAvAnaLa thayo. pazu-pakSIo cArekora gabharATamAM Amatema nAcavA lAgyA. tuM doDato doDato eka taLAvamAM paDyo, ane taLAvamAM tuM khUMpI gayo. tArAthI bahAra nIkaLAyuM nahi. te vakhate bIjo hAthI ke je tAro duzmana hato, te tyAM che che AvI pahoMcyo. tane kAdavamAM khUMpela joIne pUrva bhavanA veranA kAraNe daMkUzaLa vaDe tane ghAyala ha karyo. tAruM zarIra lohIluhANa thaI gayuM ane tuM sAta divasa sudhI e duHkhamAM ribAIne mRtyu pAmyo. pharIthI 100 varSanA AyuSyavALA hAthI tarIke tuM utpanna thayo. je jaMgalamAM hAthI tarIke (50)
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ (51) tuM utpanna thayo hato tyAM paNa dAvAnaLa pragaTyo e joIne tane jAtismaraNa thayuM. temAM te potAnI A jAtane kAdavamAM kheMcI gayelI ane bIjA duzmana hAthI vaDe ghAyala thayelI joI. thoDA divasa pachI A dAvAnaLa zamI gayo. te pachI te eka yojana [ATha mAIla)nuM ghAsanA eka paNa taNakhalA A vinAnuM mAMDaluM banAvyuM, bhaviSyamAM dAvAnaLa jAge tyAre tArI salAmatI mATe te jagyA taiyAra karI. A pharIthI dAvAnaLa pragaTyo. tuM e mAMDalAnI vacce AvIne Ubho rahyo. cAre bAjuthI aneka pazupaMkhIo ya potAnA jAna bacAvavA mATe ahIM AvyAM. teo potAnA svAbhAvika vairabhAva bhUlI gayAM. badhAM tyAM zaraNa levA AvyAM. A joIne tene khUba AnaMda thayo. khIcokhIca pazuothI ja jagA bharAI gaI. thoDAka samaya pachI tane peTe khaNaja AvI. AthI te khaMjavALavA mATe eka paga che ja UMco karyo. jevo paga UMco karyo ke eka sasaluM te jagyA khAlI joIne tyAM AvI besI gayuM. jyAM ja tuM paga nIce mUkavA gayo tyAM nIce sasaluM besI gayeluM te joyuM. basa, te dayAthI prerAIne paga tema che ne tema UMco rAkhyo. aDhI divasa vItI gayA. dAvAnaLa zAMta paDI gayo. badhAM pazu-pakSIo | svasthAne cAlyAM gayAM. te vakhate te paga nIce mUkavA prayatna karyo, paNa aDhI divasa paga UMco rAkhavAthI lohI gaMThAI javAnA kAraNe tuM Akho ne Akho dharatI upara DhaLI paDyo. zeSa jIvana te bhUkha ane tarasathI pUruM karyuM. te vakhate tane bhUkhanuM duHkha na hatuM. eka ja sadbhAvanA manamAM ramatI che hatI ke, "meM sasalAne bacAvyuM kevuM sarasa thayuM ! A vicAranA baLe tuM meghakumAra thayo.' bhagavaMta (51)
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ pahelI vAcanA (savAre) bolyA, "megha ! agnimAM jhaMpApAta karIne marI javuM sAruM che, paNa vratabhaMga karavo e to khUba ja (52) che kharAba che." kalpasUtranI che paramAtmAnI meghagaMbhIra vANI sAMbhaLatAM ja meghamuninI AMkhamAMthI daDadaDa AMsu vahevA lAgyAM. vAcanAo "aho ! meM A zuM vicArI nAkhyuM ! sAdhupadanA tyAganA vicArathI tenuM mana kaMpI UThya ? paramAtmA che pAse vidhipUrvaka prAyazcitta karIne pratijJA karI ke, iryAsamiti AdinA pAlana mATe AMkhone che jALavI rAkhavA sivAya AkhuMya zarIra muni bhagavaMtonI sevAmAM samarpita karI devuM." che. meghamunie potAnuM jIvana pharI kalyANanA paMthe caDAvI dIdhuM. che evA koI karmanA udaye munijIvanamAM paNa vAsanA jAgI jAya te saMbhavita che, paNa tevA samaye che svAdhyAyathI, tapathI, sAdhanAthI vAsanA dUra karavAno prayatna karavo joIe ane toya cAritratyAganI abhAgI paLa AvI lAge to vidhipUrvaka guru, samakSa saghaLI hakIkata rajU karavI joIe. ane A vidhipUrvaka rajoharaNa gurune soMpI devuM joIe. muniveSamAM rahIne ghora pApo to na ja karAya. evuM cheharAmanuM khAvA karatAM gRhastha jIvana ochuM kharAba gaNAya. che. meghakumAra prabhu pAse gayA to bhagavAne temanA bhava kahyA ane tethI temanuM punaHparivartana thayuM ja ane pariNAme ugra saMyama pALIne aMte mahinAnA upavAsa karIne kALadharma pAmyA. devalokamAM thaIne mahAvidehamAM janma laIne teo tyAMthI mokSamAM jaze. (para)
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. jJAnIo kahe che ke be rIte puNyAnubaMdhI puNyakarma baMdhAya. (1) mokSanA lakSapUrvaka dharma karavAthI che (53) che (2) jIvo pratyenI karuNAthI. | meghakumAranA jIve hAthInA bhavamAM jIvadayA karIne evuM karma bAMdhyuM ke tene traNa suMdara vastuo cheprApta thaI. (1) magadhapati mahArAjA zreNika - bhAvI tIrthaMkarano te dIkaro thayo. (2) vartamAna ( tIrthaMkara paramAtmA mahAvIradevano te ziSya banyo. (3) viSama banelI cittasthitimAM prabhu tenA jIvanarathanA sArathi (arjunanA sArathi kRSNanI jema) banyA. che paramAtmA mahAvIradeva meghamuninA jIvanarathanA A rIte 'sArathi' banyA. have e "namuskurNa'zakrastavanAM je AgaLanA pado dvArA devendra stuti kare che te padothI Aje baporanA svAdhyAyano AraMbha karIzuM.
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ paryuSaNa parvano cotho divasaH baporanuM kalpasUtranuM bIjuM vyAkhyAna (54). bIjI kalpasUtranI 82mA divase Idrane khabara paDI ke bhagavAnano AtmA devAnaMdAnI kukSimAM che, tarata ja vAcanA vAcanAo temane indra vaMdana karyA. te vakhate "namutthaNa'-zakastava-thI prabhunI stuti karatAM, devendra AgaLa che (bapore) bole che. A "dharmajagatanI cAreya dizAonA jItanArA cakravartI samAna prabhu samudramAM DUbatA jIvo mATe A dvIpa samAna che, AdhArabhUta che, karmathI gabharAyelAne mATe zaraNarUpa che; gati che, AlaMbana che. ja kevalajJAna ane kevaladarzananA dhAraka che. ghAtikarmarUpa saMsArabhAvathI nivRtta thayelA che, rAgAdine jItelA che ane bIjAone jitADanAra che, tarelA che ane bIjAone tAranArA che, buddha che ane ja bIjAone bodha pamADanArA che; mukta che ane bIjAone saMsArathI mukta karanArA che; sarvajJa che che ane sarvadarzI che. vaLI je ziva, acala, arUja riogarahita] anaMta, akSaya, avyAbAdha, je apunarAgamanavALI che te siddhagati nAmanA sthAna pAmelA che.... AvA te jinezvaradevo ke Q 9 jeoe sarvabhayone jItI lIdhA che temane mArA namaskAra thAo. (54) che bhagavAnanI stuti karyA bAda zakra kahe che, "devAnaMdAnI kukSimAM rahelA te tAraka bhagavAna chuM mahAvIradevanA AtmAne ahIM rahelo huM namaskAra karuM chuM. he prabhu! mane ApanA jJAnamAM juo."
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ (55) A vaMdana karyA pachI saudharmendra vicAra karyo ke evuM kadI paNa banyuM nathI ke, arihaMto, che cakravartIo vagere yAcaka vagerenA kuLamAM garbharUpe AvyA hoya, AvatA hoya ke bhaviSyamAM huM AvavAnA hoya. A to bhagavAnanA AtmAnuM gotra karma evuM hatuM ke temanA AtmAne ahIM ja che AvavuM paDyuM. AvuM anantakALe Azcarya banI gayuM. che. A Azcaryayukta ane asaMbhavaprAyaH ghaTanA banI che. huM AvAM to daza Azcarya anaMtakALe A avasarpiNImAM banyAM che je ahIM prasaMgataH joI che huM laIe. che dasa Azcaryo ? thIrthakara bhagavaMtane kaivalyaprApti bAda upasarga - paheluM Azcarya! chuM kevaLajJAna utpanna thayA pachI tIrthaMkaradevane kadI azAtAno udaya thAya nahIM. tIrthaMkara bhagavAna ja mahAvIradevane kaivalyaprApti bAda azAtA vedanIyakarmano udaya thayo, te AzcaryabhUta ghaTanA banI. eka vakhata bhagavAna mahAvIradeva zrAvastInagarImAM padhAryA. tyAM gautama gaNadhare je sAMbhaLyuM te A A aMge temaNe bhagavAnane pUchyuM : "he, bhagavAna ! A gozAlo potAnI jAtane bIjA dina tarIke (55) ( oLakhAve che, te A bIjA jina koNa che? bIjA jina to hoI zake nahIM.
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ (56) kalpasUtranI vAcanAo bhagavaMte kahyuM, ''he gautama ! e sAco jina nathI, paNa zaravaNa gAmano vAsI, maMli nAme brAhmaNano ane subhadrAno putra che. pUrve te mAro ziSya thaIne rahyo hato. te go-bahula brAhmaNanI gozAlAmAM utpanna thayo hovAthI gozAlo kahevAya che. bhavitavyatAnA yoge mArI pAsethI ja tejolezyA aMgenI vidyA zIkhyo che. bIjethI aSTAMga nimitta vagere jANI laIne have te potAne jina tarIke oLakhAve che.'' A vAta sAdhuomAM prasarI. pachI dhIme dhIme AkhI zrAvastInagarImAM prasarI gaI. te jANIne gozAlAno uzkerATa vadhI gayo. tene thayuM, 'mahAvI2 zuM dhaMdho laI beTho che ? mane ja badanAma karavAno ?' Ama teno gusso khUba vadhI gayo. tevAmAM prabhunA mukhya sAdhu AnaMdamunine gocarI jatA gozAlAe joyA. te rADa pADIne bolyo, ''o AnaMda ! Ubho rahe. tArA gurune jaIne kaheje ke bahu garabaDa na kare, ADIavaLI koI vAta na kare ke mAro ziSya thaIne rahyo hato. nahi to tamane badhAne bALIne khAkha karI nAkhIza.'' A sAMbhaLIne AnaMdamuni gabharAyA. temaNe bhagavaMtane vAta karI. ane bhagavaMte AnaMdamunine kahyuM ke, ''tuM gautama gaNadhara Adine kahe ke, 'badhA sAdhuo AghApAchA thaI jAya. gozAlaka AvI rahyo che. koI tenI sAthe vAta karazo nahIM.' bIjI vAcanA (bapore) (56)
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ che eTalAmAM to dhUMApUMA thato dhamapachADA karato gozAlo tyAM AvI pahoMcyo ane bolavA che (57) che lAgyo : he mahAvIra ! tuM jUTho che, tuM jina nathI. huM ja jina chuM. tuM mane maMkhaliputra kahe che. paNa che che te makhaliputra to marI gayo che, te anya hato, huM anya chuM. tenA zarIrane pariSaha sahana karavAmAM cheyogya samajIne meM temAM praveza karyo che. mATe have tuM garabaDa baMdha kara. te gozAlAnA zarIramAM praveza che che karela huM jina chuM, huM sarvajJa chuM." huM bhagavAna bolyA, "he gozAlaka ! tuM AvuM jUTha bolIne zA mATe tArI jAtane durgatimAM nAMkhe che huM che? pote je gozAlo hato te ja tuM Aje che. koInA zarIramAM praveza karyAnuM jUTha tuM kema bole che che?' A sAMbhaLIne AgamAM ghI homAyuM hoya tema gozAlaka bhagavAnane jema tema bolavA lAgyo. che AthI tyAM rahela sunakSatra ane sarvAnubhUti nAmanA muniothI sahana na thayuM. diva, gura, dharma uparanuM AkramaNa to zI rIte sahana thAya?] te AgaLa AvI gayA ane gozAlAne jyAM thoDuM kahe che tyAM gozAlAnA moMmAMthI Aga pragaTI ane te bannene bALIne bhasma karI nAMkhyA. sunakSatra ane A sarvAnubhUti banne kALa karIne devalokamAM gayA. guru pratyenI agAdha bhaktine kAraNe bhagavAne bolavAnI nA pADavA chatAM aMdarano bhaktibhAva UchaLI Avyo. ethI zubhalezyAmAM kALa karIne sadgatinA bhAgI banyA. (57)
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ (58) kalpasUtranI vAcanAo tyAra bAda gozAlAe prabhu tarapha tejolezyA choDI. tejolezyAe bhagavAnane traNa pradakSiNA dIdhI ane pAchI pharI gozAlAnA zarIramAM pravezI ke te AkuLa-vyAkuLa thaI gayo. dhamapachADA karato te tyAMthI cAlyo gayo. jatAM jatAM te bolato gayo, ''o mahAvIra mArI choDelI AgathI tAruM mota cha mAsamAM thaI jaze.'' bhagavaMte kahyuM, ''he gozAlaka ! huM to hajI soLa varSa sudhI A pRthvI upara vicarIza, paNa A tArA zarIramAM pAchI pharIne pravezelI tejolezyAthI tuM sAta divasamAM mRtyu pAmIza.'' gozAlo cAlyo gayo paNa tenA zarIramAM pravezelI tejolezyAne aMge tene bhayaMkara dAha utpanna thayo. rastAmAM tenI bhaktANI hAlAhalA kuMbhAraNanuM ghara AvyuM. temAM peTho. keTalAka divasa to game tema karIne dAhanI bhayaMkara yAtanA sahana karI. tenI pIDA vadhatI jatI jANIne bhaktonAM ToLAM gozAlAne zAtA pUchavA AvavA lAgyAM. chellA divase prabhue gautamasvAmIjIne tenI pAse mokalyA. tene pazcAttApa thAya tevI jabarI bhUmikA karI. gautamasvAmIjI nigraha kRpA karIne vidAya thayA. gozAlAnA sadbhAgye tene potAnAM pApo badala ghola pazcAttApa thavA lAgyo. kharA dilanA pazcAttApathI tenAM ghora pApakarmo baLIne khAka thavA lAgyAM. gozAlAe chellA divaso bhayaMkara yAtanAmAM pasAra karyA. bIjI vAcanA (bapore) (58)
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ teNe potAnA mukhya bhaktone bolAvyA. temane kahyuM, 'huM kahuM tema karazo ?" (59) chebhakto - "AjJA karo, je kAMI paNa kahezo te karavA ame taiyAra chIe. pharamAvo eTalI ja che che vAra.'' gozAlo - 'to karo pratijJA. huM jema kahuM te koI paNa hisAbe karIzuM.' bhaktoe gozAlAne kabUlAta ApI ke, "Apa jevI icchA darzAvazo, te karavA ame sau taiyAra e chIe." ja gozAlo - ""to sAMbhaLo, barAbara sAMbhaLo. sAMbhaLyA pachI te pramANe ja karavAnuM che. huM marI ja jAuM pachI mArA maDadAne jema marelA kUtarAne eka page dorI bAMdhI, ghasaDI, kheMcIne koI bhaMgI laI 8 jAya tema A zrAvastInagaramAM ghasaDI, kheMcIne raste raste pheravajo. ghasaDatAM ghasaDatAM mArA maDadAne laI jAo tyAre mArA maDadA upara badhA thaMkajo ane kahejo ke, ""A gozAlo mahApApI che. teNe @ sAcA bhagavAna mahAvIra devanI ghora AzAtanAo karI che.'' che AvA ghora pazcAttApathI gozALAe samyakatva prApta karyuM. te zubhalezyAmAM marIne bAramA che devalokamAM gayo. zreNika hatA bhagavAnanA bhakta ane te narakamAM ! ane bhagavAnano haDahaDato zatru gozAlo ! ane te bAramA devalokamAM ! kevI che karmanI ramato ! bezaka, bAramA devalokamAM gayelA gozAlAne (59)
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ (60) kalpasUtranI vAcanAo maLI, ane samyakatvanI prApti thatAM ardhapudgala-parAvarttathI vadhu saMsAra to kapAI ja gayo. A bAju tejolezyAnI garamInA pracaMDa tApathI bhagavAnane pittano prakopa thayo. tethI satata lohInA jhADA thavA lAgyA. ethI divase divase zarIra kRza thavA lAgyuM. tyAre ya bhagavAna to samAdhistha hatA. eka vAra siMha nAmanA aNagAre A vAta jANI. te dhrusake dhrusake raDavA lAgyA. jaMgalamAM rahIne raDatA siMha aNagArane prabhu bolAve che. bhagavAnanuM ati kRza thaI gayeluM zarIra te dekhI zakatA nathI. temanAM ruvAMTAM khaDAM thaI gayAM. bhagavAna kahe, ''siMha aNagAra ! A zarIranI evI zI moha, mAyA ke mamatA ! raDo nahi ! mane kazuM thavAnuM nathI. tame naciMta thaI jAo.'' siMha aNagAra-'paNa bhagavaMta ! pelA gozAlAe to ApanuM AyuSya cha mAsanuM kahyuM hatuM. basa, Apa jazo ? to ame kyAM jaIzuM ? Apa auSadha lo. amArI khAtara paNa kAMIka lo.'' bhagavAna - ''siMha aNagAra ! huM cha mAsamAM javAno nathI. haju mArA AyuSyanAM soLa varSa bAkI che. mATe ciMtA na karo.'' paNa jyAre auSadha levAno siMha aNagAre bhAre Agraha jArI rAkhyo tyAre bhagavaMte kahyuM, bIjI vAcanA (bapore) (60)
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ (61) paNa jyAre auSadha levAno siMha aNagAre bhAre Agraha jArI rAkhyo tyAre bhagavaMte kahyuM, revatI zrAvikAne tyAM je nirdoSa bIjorApAka che te vahorI Avo, paNa dhyAna rAkhajo ke te revatIe je koLApAka mArA mATe ja banAvyo che te lAvatA nahi.'' siMha aNagAra AnaMdavibhora banIne revatIne tyAM pahoMcyA ane nirdoSa bIjorApAka vahoryo. te bIjorApAkanA sevanathI lohInA jhADA baMdha thayA. Ama kevaLajJAna prApta thayA pachI tIrthaMkara bhagavAnane je lohInA jhADAnI bhayaMkara azAtA thaI te Azcarya banI gayuM. garbhApahAra (bIjuM Azcarya) tIrthaMkaronA garbhanuM saMkramaNa karavuM paDatuM nathI; paraMtu bhagavAna mahAvIradevanA AtmAnA garbhanuM saMkramaNa karavuM paDyuM te Azcarya che. tIrthaMkarono janma ucca kuLamAM thAya. strI tIrthaMkara (trIjuM Azcarya) tIrthaMkara to puruSadehe ja hoya strIdehe na hoya. paNa A avasarpiNI kALamAM ogaNIsamA tIrthaMka2 mallikumArI strIdehe thayA. mallikumArIno AtmA pUrvabhavamAM eka rAjA tarIke hato. temaNe potAnA mitro sAthe dIkSA lIdhI. temane thayuM ke 'mArA mitro mArI mAphaka tapa-japa karaze to saMsArI jIvanamAM (61)
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ e na paDe te rIte pAraNAM vakhate bahAnAM kADhIne tapa karavA lAgyA. viziSTa tapanA prabhAve tIrthaMkara e nAmakarma upArjana to karyuM, paraMtu mAyAnA kAraNe strIdeha prApta thayo. mallikumArI rUpe tIrthaMkara banyA. digaMbaro mallikumArIne kumAra mAne che, kAraNa ke temanI mAnyatA evI che ke strIdehe kalpasUtranI bIjI vAcanAo mokSaprApti thAya ja nahIM. vAcanA niSphaLa dezanA (cothuM Azcarya) (bapore) che bhagavAnanI dezanA kadI niSphaLa na jAya chatAM paramAtmA mahAvIradevanI prathama dezanA niSphaLa che. che gaI. kaivalya prApta thayA bAda te ja vakhate bhagavaMte dezanA ApI, paNa tethI koI paNa jIvane che che viratino pariNAma jAgyo nahi. AthI prabhue te dezanA kSaNabhara ApIne paDatI mUkI. . prabhunI pahelI ane chellI-be dezanA - lAkSaNika hatI. pahelI dezanAmAM niSphaLatA ane chellI che dezanA soLa prahara (48 kalAka)nI. huM kRSNanuM aparakaMkAgamana - (pAMcamuM Azcarya) che eka kSetramAM be vAsudeva kadI bhegA na ja thAya. jo tema thAya to te Azcarya kahevAya. eka kSetramAM che 0 be vAsudevanA zaMkhono avAja athaDAyo. Ama bannenuM je zabda rUpe milana thayuM te Azcarya gaNAya.
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ (63) eka vakhata draupadI mahelamAM beThA hatA tyAM nAradajI padhAryA. paNa draupadIe temanuM sanmAna na karyuM. draupadIne manamAM thayuM ke A kyAM evA sAcA sAdhu mahAtmA che ? AthI nAdarajIne apamAna lAgyuM. temane thayuM, A draupadIne kAMI vinaya-vivekanI gatAgama nathI. tene abhimAna AvI gayuM che to have tenI khabara laI nAkhuM. pachI nArada pahoMcyAM ghAtakIkhaMDamAM. ApaNA jaMbudvIpa pachI lavaNasamudra Ave. tyAra pachI ghAtakIkhaMDa Ave. A ghAtakIkhaMDanA bharatakSetranI aparakaMkA nAmanI rAjadhAnI hatI. tyAMnA rAjA padmottara pAse nAradajI pahoMcyA. te rAjA pAse draupadInA khUba guNagAna gAyAM. jethI padmottara rAjA eTalo badho kAmAsakta thaI gayo ke draupadIne mitradevanI sahAyathI te potAnA mahelamAM lAvyo. A bAju draupadIne na jovAthI temanAM sAsu kuMtI raDAroLa karavA lAgyAM. teNe kRSNane Thapako Apyo. kRSNe draupadInI zodha cAlu karI paNa kyAMya patto na lAgyo. ekadA teo udAsa thaIne beThA hatA tyAM nAradajI AvI caDyA. nAradajI bolyA, 'kema kRSNa vAsudeva ! Ama udAsIna kema ?' 'draupadInuM apaharaNa thayuM che ! Apane kAMI draupadI aMge khabara che ?' nAradajI--are ! ghAtakIkhaMDanI rAjadhAnI aparakaMkAnA rAjavI padmottare draupadInuM apaharaNa karyuM che. (63)
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ chetyAra bAda susthita nAmanA devanI sahAyathI lavaNasamudra ullaMghIne kRSNa vAsudeva aparakaMkAmAM che (64). huM pahoMcyA. tyAM nRsiMhanuM rUpa laI paznottara rAjA sAthe laDyA. tene parAjita karyo ane draupadIne che bIjI kalpasUtranI che meLavI. kRSNa zatru rAjAne mArI nAMkhavA taiyAra thayA paNa draupadIe kahyuM, tene sajA na karo, enI A vAcanA vAcanAo che dayA ja vicAro, AthI kRSNa te rAjAne choDI dIdho. (bapore) che have draupadIne laIne kRSNa lavaNasamudramAMthI pAchA pharatA hatA tyAre vijayanI khuzAlIrUpe kRSNa potAno ja zaMkha pheMkyo, zaMkhano avAja sAMbhaLIne ghAtakIkhaMDanA bharatanA kapila vAsudevetyAMnAviharamAna zrImunisuvrata ja tIrthakarane A aMge pUchayuM. zrImunisuvrata tIrthakare kahyuM, "A pAMcajanya zaMkha kRSNa phUMkyo che. atyAre ja pauottara rAjAne harAvIne samudramAMthI pasAra thaI rahela che." AvuM kRSNa vAsudevanuM Agamana jANIne temane maLavA kapila vAsudeva utsuka thayA. te kapila vAsudeve dariyAkinAre UbhA rahIne jorathI sAme zaMkha phUMkyo. Ama, sAmasAmA zaMkhanA phUkavA rUpe be vAsudevonuM je milana thayuM te tathA aparakaMkAmAM kRSNanuM gamana vagere sarva AzcaryabhUta ghaTanA banI. svavimAna sAthe sUrya ane caMdranuM Agamana (chaThuM Azcarya) | caMdra ane surya kyAMya jAya to sAmAnyataH potAnA mULa vimAna sAthe na jAya. tema kare to kyAMya (64) ja prakAza na rahe. cotarapha aMdhakAra phelAI jAya, chatAM kauzAMbI nagaramAM bhagavaMtane vaMdana karavA sUrya che ane caMdra mULa vimAnamAM gayA hatA te eka Azcarya banI gayuM.
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ che harivaMzanI utpatti - (sAtamuM Azcarya). (65) huM vIraka nAme zAlApati hato. tene vanamALA nAme rUpavatI patnI hatI. te vanamALAne e nagarano che che rAjA upADI gayo. vanamALA uparanA agAdha premane lIdhe vIraka gAMDo banI gayo. vanamALAe paNa che te rAjAne svIkArI lIdho ane potAnA patine choDI dIdho. AthI teno pati gAMDo banIne e che gAmamAM bhaTakyA karato. che. eka vakhata rAjA ane vanamALA jharUkhAmAM copATa ramatAM hatAM. vIrake vanamALAne joI ane te che che game tema bolavA lAgyo. kolAhala sAMbhaLIne rAjAe tathA vanamALAe nIce joyuM. te gAMDAne che che joI rAjAe kahyuM, "joyo A gAMDo !' che vanamALA tarata ja oLakhI gaI. teNe kahyuM, "A to mAro pUrvano pati che. ApaNA ja kAraNe che che A gAMDo banyo lAge che.' tenI karuNa kaphoDI sthiti jANIne rAjA tathA vanamALAne khUba pazcAttApa thayo. have jyAre te beya che. pazcAttApa karatAM hatAM tyAre temanI upara vIjaLI paDI. tatkALa te beya mRtyu pAmI gayA. A joI vIraka AnaMdamAM AvI jaIne bolavA lAgyo; "hAza ! sAruM thayuM. pApIone pApanuM phaLa maLyuM che basa, mAre to te be maryA eTale nirAMta vaLI." have vIraka svastha thaI gayo. (65)
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ (66) kalpasUtranI vAcanAo rAjA ane vanamALAno yugalika tarIke harivarSakSetramAM janma thayo. vIraka pachIthI tApasa thayo. ane tApasanuM zeSa jIvana pUruM karIne saudharmakalpamAM traNa palyopamanI sthitivALo kilbiSika deva banyo. e deve joyuM ke rAjA ane vanamALA yugalika tarIke janmyA che ane mojamajA kare che. A joIne tenuM pUrvabhavanuM vera jAgrata thayuM. tene thayuM ke pApIo ahIM paNa majA kare che ane marIne devalokamAMya majA ja ka2ze. eTale temane evA pApI banAvuM ke teo be marIne A bhavamAMthI narake jaIne duHkhI duHkhI thaI jAya. pachI te deve devazaktithI baMnenAM zarIra nAnAM banAvI dIdhAM. temane UMcakIne bharatakSetranI caMpA nagarImAM lAvyo. tyAMnA ikSvAku kuLanA rAjAnuM mRtyu thavAthI te rAjAne sthAne yugalikane tyAMno hira nAme rAjA banAvyo. vanamALAne hiraNI nAme rANI banAvI. kusaMgatie caDAvIne bannene sAta prakAranAM vyasanI banAvyAM. te vyasanonA ghora pApe banne marIne narakamAM gayAM. A bannethI je vaMza cAlu thayo te 'harivaMza'; ane temanI saMtati thaI te 'harivaMzakuLa' kahevAyuM. yugalikonuM A bhUmi upara Agamana, temanA zarIranuM saMkSepaNa, yugalikonuM sAta vyasanonuM sevana ane temanuM je narakagamana thayuM, tathA temanA dvArA hiravaMza kuLanI je utpatti thaI te badhAM Azcaryo che. bIjI vAcanA (bapore) (66)
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ che camarendrano utpAta (AThamuM Azcarya) huM camarendra eTale asurakumAra. teno utpAta A rIte thayo. puraNa nAmanA RSi hatA. teo tapa che tapIne camarendra thayA. barobara temanA mAthA upara saudharmendranuM pAdapITha AvatuM hatuM. ATalI ja vAte che camarendrano ahaM khUba ghavAyo. AvezamAM ne AvezamAM parigha laIne saudharmendrane mAravA UpaDyA. che vacamAM vIraprabhunuM zaraNuM laIne saudharmendranI sabhAmAM AvI pahoMcyo. camarendra saudharmendrane gALo che devA lAgyo. tene mAravA doDyo. e vakhate saudharmendra potAnuM vaja tenI tarapha choDyuM. vajathI e gabharAyela camarendra bhAgavA lAgyo. amarendra rADo cIso pADato AgaLa doDato jAya che ane tenI pAchaLa vaja AvatuM jAya che. te bharatakSetramAM pahoMcI gayo. tyAM doDatAM doDatAM bhagavAna mahAvIradevane dhyAnastha mudrAmAM UbhelA joyA. tethI camarendrane thayuM ke, have to vIra bhagavAnanuM zaraNuM lauM, to ja A ja vajathI bacI zakuM. eTale te bhagavAnanA be pagamAM bharAI gayo. saudharmendra A badhuM joI rahyA hatA. saDasaDATa AgaLa dhasatA vajane indra jAte AvIne aTakAvI A dIdhuM. camarendrane kahyuM ke, "tuM bhagavAnanA zaraNe gayo che, mATe have tane javA dauM chuM." Ama, 4 camarendranA utpAtane saudharmendra zAMta karyo. camarendra bALa tapanA puNyathI meLavelI zaktino garva karyo. paraMtu vIra bhagavAnane zaraNe javAthI saudharmendra tenI mAphI ApI. A camarendra saudharmadevalokamAM ja pahoMcI gayo te sarva Azcarya samajavuM. (6)
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ che utkRSTa avagAhanAvALA 108 AtmAonI eka ja samaye mukti (navamuM Azcarya) che (68) che. A avasarpiNI kALamAM eka ja samaye utkRSTa avagAhanAvALA 108 siddho thayA te eka Azcarya che. che. bIjI kalpasUtranI vAcanA che utkRSTa avagAhanAvALA 108 AtmAo eTale RSabhadeva + 99 RSabhadevanA putro (bharata che vAcanAo " 3% (bapore) $ sivAya) + 8 bharatanA putro (RSabhadevanA pautro) = 108. huM asaMyatipUjA (dasamuM Azcarya ! saMyatinI pUjA to dareka kALe dareka kSetre thAya. paraMtu suvidhinAtha prabhunA zAsanakALa daramiyAna che navamA ane dasamA tIrthakara vaccenA AMtarAmAM - vacalA bhAgamAM - asaMyatinI pUjA thavA lAgI te AzcaryabhUta ghaTanA gaNAya. bharatacakrInA je 84 hajAra abhigama zrAvako hatA. temanI ja bhAvI saMtati kALa jatAM zithila thaI gaI. teonI je pUjA thaI te AzcaryabhUta ghaTanA banI. che upasaMhAra dasa AzcaryamAMthI pAMca Azcaryo bhagavAna mahAvIradevanA zAsanakALa daramiyAna thayAM. anya che pAMca, anya tIrthakaronA samayamAM thayAM te A rIte - che (1) 108 AtmAonuM mokSagamana-AdinAthajInA samayamAM. (2) harivaMza kuLanI utpatti- 19) zItalanAthajInA samayamAM. (3) kRSNanuM aparakaMkAgamana-neminAthajInA samayamAM. (4) strI-tIrthakara chuM
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ (69) - mallinAthajInA samayamAM (5) asaMyatinI pUjA-suvidhinAthajInA samayamAM. bAkInAM pAMca Azcarya - (1) kevaLI tIrthaMkaranA upasarga (2) garbhApahAra (3) niSphala dezanA (4) caMdra ne sUryanuM mULa vimAnamAM Agamana ane (5) camarendrano utpAda-bhagavAna mahAvIradevanA samayamAM thayAM. bhagavAna mahAvIradevanA satyAvIsa bhava bhagavAne evuM kayuM nikAcita nIca gotrakarma bAMdhyuM ? kyAre bAMdhyuM ? te kaDI tyAre ja maLe jyAre prabhunA 27 bhavo sArI rIte samajI zakAya. bhagavAnanA phakta 27 bhava thayA nathI, temanA anaMtA bhava thayA che. paNa jyArathI samyakatvanI prApti thAya che, tyArathI bhavanI gaNatarI karavAmAM Ave che. mithyAtvanA adhikAranA bhavo gaNatarImAM levAtA nathI. samyakatvanA prakAzanI prApti pachI ja bhavanI gaNatarI thAya che. e tArakanA AtmAne nayasAranA bhavamAM samyakatva prApta thayuM; tethI tene temanA pahelA bhava tarIke gaNavAmAM Ave che. vaLI, temanA je bhavo thayA temAMnA mukhya mukhya bhavone ja gaNatarImAM levAmAM AvyA che. bAkI nayasAranA bhava pachI paNa asaMkhya bhava thayA che. garbhApahAra-AzcaryanuM bIja prabhunA sthUla 27 bhavamAMnA marIcinA trIjA bhavamAM paDeluM che mATe have te bhavone ApaNe joIe. (69)
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ (70) che pahelo bhavanayasAra che. prabhu mahAvIradevanA bhavathI pazcAnupUrvIe satyAvIsa bhavo upara najara karIe. mahAvidehamAM- bIjI kalpasUtranI huM eka gAmamAM-nayasAra nAme gAmanA mukhI hatA. e pradezamAM saMskRtinI suvAsa sarvatra prasarelI vAcanA vAcanAo huM rahetI. ahiMsA, karuNA, satya, sadAcAra, saMyama temaja sevAnI bhAvanAo prAyaH harakoI mAnavanA che (bapore) huM manomaMdiramAM vidyamAna hatI. svArthavRtti ane saMgrahakhorInI paizAcika bhUtAvaLathI pratyeka mAnava che dUra rahevA sadAya jAgrata raheto. dAnadharma, zIladharma, tapadharma ane bhAvadharmanA pravAho akhkhalita A paNe te avasare cAreya bAju patharAyelA hatA. AvA saMskRtimaya mAnavano avatAra maLavo e ja prabaLa bhAgyodaya gaNAto. che grAmamukhI nayasAranuM saMskArI jIvana che mahAvidehano pradeza saMskRtimaya hato. nayasAranuM jIvana paNa saMskAranI saurabhathI maghamaghatuM 0i hatuM. ekadA rAjaAjJAthI potAnA mANaso sAthe grAmamukhI nayasAra bhojana vagere sAmagrIsahita che. che najIkanA koI jaMgala-pradezamAM pahoMcyA. | nayasAra e uccakakSAnA gRhastha hatA. aTavI pradezamAM pahoMcyA bAda zuSka thayelA vRkSamAMthI huM jarUrI lAkaDAM kApavAnuM kArya potAnA mANaso mAraphata zarU thayuM. madhyAhnano samaya thatAM mANasone huM (70)
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ che potAnI sAthe eka paMktimAM bhojana mATe besADyA. "huM mAlika chuM A mArA nokaro che,' evo che che bhedabhAva nayasAranA jIvanamAM na hato. nayasAra ema mAnatA ke huM A mArA mANasonI madadathI sukhI chuM. sevakonA dilamAM sadAya e bhAvanA hatI ke amo amArA mAlikanA pratApe sukhI chIe. che che. zeTha ane nokara vacce Avo mITho saMbaMdha ApaNA dezamAM prAcIna kALe ghaNo suMdara hato ane huM che ubhaya varga potapotAnI pharajamAM parAyaNa raheto hovAthI sahu koInA jIvanamAM zAMti hatI. grAmamukhI che che nayasAranA AtmamaMdiramAM to tIrthaMkara padanI yogyatA vidyamAna hatI, eTale emanA jIvanamAM che che. sevako pratye AvI udAratAbharI kauTuMbika bhAvanA aMge zuM Azcarya hoya! che nokara-cAkara prati prAcIna kALanI kauTuMbikabhAvanA ApaNA suprasiddha kalpasUtranA mULamAM che sevaka kiMvA nokaravarga mATe (kauTuMbika puruSa) zabdano prayoga karavAmAM Ave che. ApaNA dezamAM che che jyAM sudhI nokara-cAkara prati zrImaMtavarganA dilamAM kauTuMbika bhAvanA hatI tyAM sudhI nokariyAta che. dhAro, sAmyavAda ke samAjavAdane sthAna na hatuM. paraMtu nokara-cAkara prati zrImaMtavarganI kauTuMbika che bhAvanAmAM jyArathI parivartana thayuM ane nokariyAta varga paNa kartavyamAM jyArathI potAnI che vaphAdArImAMthI-kramazaH zithila thato gayo tyArathI judA judA dhArAo ane vAdono prAraMbha thayo che ane ubhaya vargamAM zAMti tema ja vizvAsanA sthAne ane avizvAsanuM sthAna pragaTyuM. (71).
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ (72) kalpasUtranI vAcanAo mahApuruSonAM jIvanacaritro phakta vAMcIne ke zravaNa karIne ja saMtoSa mAnavAmAM vizeSatA nathI paraMtu e mahApuruSonA pratyeka jIvanaprasaMgonuM ciMtana-manana karIne ApaNo jIvanapaMtha ujjvaLa ane kalyANakArI bane e enuM mukhya phaLa che. nayasAranA dilamAM dAnadharmanI udAra bhAvanA nayasAra ane enA mANaso eka paMktimAM bhojana mATe besI gayA. bhojananI sAmagrI paNa sahune pIrasavAmAM AvI, paraMtu bhojanano prAraMbha thAya e pahelAM nayasAre potAnA mANasone saMbodhIne uccAryuM ke, ''AvA nirjana pradezamAM ApaNe bhojana karavA beThA chIe, eTale koI saMta sAdhu atithinI AzA kyAMthI rakhAya ?'' gharanAM AMgaNe to nayasArano lagabhaga e niyama hato ke koI saMta sAdhunA pAtramAM athavA dIna-duHkhInA mukhamAM bhojana ApyA sivAya mukhamAM anna na nAMkhavuM. paNa A to jaMgala hatuM. vikaTa aTavIno pradeza hato. AvA nirjana vanavagaDAnA sthAnamAM saMta sAdhu ke supAtranI AzA kyAMthI rakhAya ? chatAM haiyAmAM rahelI e suMdara bhAvanA to jarUra pragaTa thAya ! haiyuM jarUra aMtaramAMthI avAja Ape ke Aje kamabhAgI chuM; jethI saMta sAdhu athavA koI mAnavabaMdhunI bhakti-sevA vinA vAMjhiyuM anna khAvAno prasaMga Avyo che. nayasAra e bhAvanA bhAvI rahyA hatA, eTaluM ja nahi paNa kakaDIne kSudhA lAgelI hovA chatAM bIjI vAcanA (bapore) (72)
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ (73) che UbhA thaI pAMca daza miniTa cAreya dizAmAM koI saMta sAdhunI padharAmaNI mATe pratIkSA karavA ( lAgyA. uttama AtmAonI bhAvanAo jema uttama hoya che te pramANe teonuM puNyabaLa ghaNuM che te uccakakSAnuM hoya che, ane e puNyabaLanA prabhAve temanA uttama manoratho paNa sahaja rIte pUrNa che huM thAya che. A cAreya dizAmAM pratIkSA karI rahelA grAmamukhI nayasAra paNa uttama AtmA hatA. bhojana karatAM sAdhu saMtanI bhakti temane vadhu vahAlI hatI. tenA prabala puNyodaye temaNe ati vikaTa ja aTavInA pradezamAM rasto bhUlI javAnA kAraNe jANe mArga zodhI rahelA hoya tevA tapasvI munivarone ja dUrathI dekhA. munidarzana thatAM nayasAra AnaMdavibhora banI e dizAmAM sAme cAlI munivaronI ja pAse pahoMcI te pavitra AtmAonAM caraNomAM jhUkI paDyA. munivaroe "dharmalAbha'nA maMgaLa huM uccAraNa dvArA zubhAziSa samarpaNa karyA. nayasAranI vinaMtIthI munivaro je sthAne anya sevako che che bhojananI taiyArImAM beThA hatA tyAM AvI pahoMcyA. nayasAra temaja tenA sevakonA haiyAmAM AnaMda pragaTa thayo. che navasAre karela munivaronI bhakti munivaro yogya Asane birAjamAna thayA bAda nayasAre teone pUchyuM, "kRpALu ! AvA vikaTa 2 pradezamAM Apa kyAMthI AvI caDyA?" (73)
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ (74) kalpasUtranI vAcanAo munivaro bolyA, ''mahAnubhAva ! vizALa sAdhu-samudAya sAthe eka gAmathI bIje gAma vihAra karIne jatAM pAchaLa rahI javAnA kAraNe mArga bhUlI javAyo. mArga zodhavA mATe prayAsa karavA chatAM je gAma javuM hatuM te gAmanA mArgano patto na lAgyo ane A aTavI pradezamAM AvI pahoMcyAM. amo mArga bhUlI gayA ane ahIM AvI caDhyA. kSudhAtRSA vagere parISaho sahana karavAno prasaMga amane prApta thayo, tenuM amArA dilamAM jarAya duHkha nathI, paraMtu amArA samudAyanA sAdhuo amArI ciMtA karI rahyA haze e bAbatanuM amArA dilamAM duHkha che.'' nayasAre e munivarone kahyuM, 'gurudeva ! A bhikSA grahaNa karI amone supAtra dAnano lAbha Apo. Apa mArga bhUlyA ane A aTavImAM aneka kAMTA-kAMkarAnAM kaSTo sahana karavAM paDyAM e yadyapi ThIka nathI thayuM. ema chatAM, amAruM to Aje ahobhAgya jAgyuM ke, AvA jaMgala pradezamAM Apa jevA tAraka pUjya munivaronA pavitra darzanano ane supAtradAnano amone lAbha maLyo. kRpALu ! Apa yogya bhikSA grahaNa karIne sAdhudharmanI maryAdA pramANe Apa AhA2 vAparavAno upayoga karI lo. amo paNa bhojana karI laIe. pachI Apane je gAma javuM che ane ApanA sAdhuo je tarapha gayA che tyAM Apane amo bhegA karI daIe.'' nayasArane munivare batAvela bhAva-mArga gRhastha jIvanamAM sAdhu-saMta pratye kevuM bahumAna ane aMtarano Adara hovo joIe tenuM A bIjI vAcanA (bapore) (74)
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ (75) anupama daSTAMta che. Aje to vihAra karIne sAdhuo koI zahera athavA gAmamAM padhAre. jinAlaya ke upAzrayanA ajANa evA sAdhu kapALamAM pILo cAMllo dekhI rastAmAM maLatA athavA dukAne beThelA zrAvakane pUche ke, "bhAI ! upAzraya - derAsara kaI bAju AvyAM?' javAbamAM pelA bhAI kahI de ke "sIdhA cAlyA jAo, thoDuM AgaLa cAlIne DAbI bAju je rasto Ave te raste vaLI jajo." AjanI A lagabhaga A manodazA; jyAre nayasAranA jIvananI kevI prazaMsanIya udAravRtti ! nayasAranI vinaMtIthI sAdhu munirAjoe nirdoSa bhikSA grahaNa karI. bAjumAM besIne sAdhudharmanI maryAdAne bAdha na pahoMce te pramANe gocarI vAparI. nayasAra tema ja sevakoe paNa aTavI jevA pradezamAM tapasvI munivaronI bhaktino lAbha maLavA badala vAraMvAra paraspara anumodanA karatAM karatAM jamI lIdhuM. bhojana thaI gayA pachI nayasAra potAnA koI sevakane munirAjo sAthe mArga batAvavA na mokalatAM "mane Avo uttama lAbha kyAMthI maLe ?' A ja bhAvanAnA yoge pote ja munivaro sAthe cAlatA. raste cAlatAM munivaroe nayasAranA AtmAnI yogyatA pArakhI lIdhI ane dharmopadeza Apyo, bhAvikALanA bhagavAna mahAvIra paNa vartamAnakALanA nayasAra e uttama AtmAo sAthe mArge cAlyA jAya che. nayasAra munirAjane dravyamArga batAve che, jyAre munirAja nayasArane bhAvamArga che. - mokSamArga samajAve che. munirAjanA mukhamAMthI dharmopadezanI amRtadhArA asmalita cAlI rahela che (75)
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ che che. nayasAra paNa Aja sudhInA jIvanamAM koI vAra nahi pIdhelA e dharmAmRtanA ghUMTaDA premapUrvaka (76) huM aMtaHkaraNamAM gaTagaTAvI rahyA che. nayasAranA AtmAmAM samyagdarzanAdi sadguNo yAvat tIrthaMkarapada che bIjI kalpasUtranI che ane asaMkhya AtmAonA tAraNahAra thavAnI yogyatA to bharelI paDI hatI. phakta vacce AchopAtaLo vAcanA vAcanAo ja che. sAtache mohanA AvaraNano paDado hovAnA kAraNe e yogyatA dabAyelI hatI. paraMtu tapasvI ane zAnta (bapore) che prazAnta munivaranA maMgala vacanAmRto nayasAranA karNavivara dvArA AtmasparzI banyAM eTale sUryanA kiraNa dvArA aMdhakArano nAza thAya ane biDAyela kamaLapuSpa jema vikasvara banI jAya; tema nayasAranA che AtmA uparavartatuM mohanuM AvaraNa vilIna thayuM ane samyagadarzananuM divyateja pragaTa thayuM. nayasAranuM che ( AtmakamaLa vikasvara banI gayuM ane te mahAnubhAva mATe bhAvikALanA bhagavAna mahAvIra banavAno che puNya samayano AraMbha thayo. bIjobhava huM saudharma devalokamAM eka palyopama AyuSyavALA deva tarIkeno hato. huM trIjo bhava marIci A trIjo bhava vadhu mahattvano bhava che. pahelA bhavamAM prakAza prApta thayo, samyakatvanuM bIjAropaNa huM thayuM, paNa tene puSTi maLe te pahelAM be aghaTita ghaTanA banI.
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ marIcinA bhavamAM be vastuno moha jAgyo. (1) zarIrano moha ane (2) ziSyano moha. zarIranA mohathI cAritra gumAvyuM. ziSyanA mohathI samyakatva gumAvyuM. marIci bharata cakravartInA putra hatA. Ama, marIci bhagavAna AdinAthanA pautra hatA. bhagavAnanuM samavasaraNa joIne marIci saMsArathI virakta banyA ane bhagavAna AdinAtha pAse dIkSA svIkArI. ja teo 11 aMga bhaNyA. che. eka vakhate evo prasaMga banyo ke kAramo unALo tapato hato. tApa sakhata hato. UnI lU vAtI A ja hatI. tyAre marIci muninA zarIre azAtA thaI. te vakhate temane durbAna thayuM ke, "A veza ja ApaNAthI jIravAze nahIM. AvuM kaThora jIvana kAyama mATe TakAvavuM mArA mATe khUba muzkela che." ja potAnI sukhazIlatAne poSavA mATe teNe tridaMDIno veza dhAraNa karyo. te A rIte : marIcie che vicAra karyo, "mana, vacana, kAyArUpI traNa daMDathI munio virakta che. paNa huM traNa daMDathI yukta chuM. A mATe tenA pratIka tarIke huM tridaMDI banIza. munio aMdarathI krodha, mAna, mAyA, lobha vaDe mUMDa che. ja huM to kaSAyo upara vijaya meLavavA mATe azakta chuM; mATe huM zastra vaDe muMDana karAvIza. vaLI, huM te = munionI jema zIla nAmanI sugaMdha rAkhI zakato nathI mATe caMdanAdino upayoga karIne mAruM zarIra A sugaMdhita rAkhIza. vaLI, A pavitra sAdhuo mohathI AcchAdita nathI mAre to mohanuM gADha AcchAdana ja che, mATe tenA pratIkarUpe huM chatra rAkhIza. vaLI, teo joDA vinAnA che, paNa huM to pagamAM joDAi (77)
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ che rAkhIza. teo niSkaSAya che, jyAre huM to sakaSAya chuM, ethI kaSAyavastra dhAraNa karIza." (78) che. badhA sAdhuo sAthe te raheto ane vihAra karato. sAdhuo karatAM bhinna veza joIne loko che. bIjI kalpasUtranI che tene pUchatA, "tame koNa cho? tame A badhA sAdhuo sAthe raho cho to temanA jevA AcAra-vicAra che vAcanA vAcanAo kema rAkhatA nathI? (bapore) che. marIci - ""bhAI sAdhupaNuM huM pALI zakato nathI. bAkI sAcA bhagavAna RSabhadeva che che tenA sAdhuo ja che." che. je koI AtmA marIcithI pratibodha pAme te badhAyane bhagavAna AdinAtha pAse ja pravrajyA levA che te mokalato paNa eTaluM cokkasa ke zarIranI mamatAthI marIcie sAcuM sAdhupaNuM gumAvyuM. cheeka vAra bhagavAna AdinAtha ayodhyAmAM padhAryA. tyAM bharata mahArAjAe paramAtmAne prazna che che pUkyo, ""he bhagavAna ! A dharmasabhAmAM koI evo AtmA che kharo ke je A bharatakSetranI A ja A covIzImAM tIrthakara banaze ?" bhagavAna - ""hA. tAro putra marIci A covIzImAM tIrthakara banaze.' A sAMbhaLIne bharata mahArAjA AnaMdita thaI gayA. te marIcinI pAse gayA. tyAM jaIne temane A traNa pradakSiNA dIdhI, ane kahyuM, huM A je vaMdana karuM chuM, te tamArA A tridaMDInA mithyAvezane nahIM, che paraMtu tamAro AtmA bhAvimAM tIrthaMkara bananAra che te AtmAne vaMdana karuM chuM.' kevA nirmaLa
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ (79) samyaktvanA dhAraka haze; bharata cakravartI ? tyAra pachI bhagavaMte je kahyuM hatuM te badhuM bharate marIcine kahyuM ke, ''A bharatakSetramAM tame tripRSTa nAmanA prathama vAsudeva banazo. tame mahAvidehamAM mUkA nAmanI rAjadhAnImAM priyamitra nAmanA cakravartI banazo, ane chelle A covIzInA chellA tIrthaMkara-mahAvIra-banazo. cakravartInI, vAsudevanI ane tIrthaMkaranI traNa padavI tame meLavavAnA cho.'' ATaluM kahIne bharata mahArAjA cAlyA gayA. A badhuM sAMbhaLatAM ja marIcinuM abhimAna UchaLI paDyuM. teNe te abhimAna A rIte pradarzita karyuM. '"aho ! huM kevo mahAna ! huM vAsudeva banavAno ! huM cakravartI banavAno ! huM tIrthaMkara banavAno ! marIcinA madamAM sAro bhAva nathI, mATe teNe A kulamada karIne nIca gotrakarmano tIkSNa baMdha karyo. vaLI marIcie vicAryuM ke bIjI paNa traNa adbhuta ghaTanAo mArI sAthe saMkaLAyelI che. mArA dAdA te prathama tIrthaMkara ! mArA pitA bharata te prathama cakravartI ! bhAre abhimAna sAthe marIci khUba nAcyA. ahIM savAla thaze ke - pote tIrthaMkara thavAnA hoya to zuM tenuM gaurava na thAya ? tenuM samAdhAna e che ke, ahIM durgatimAM laI jatI vAsudevanI padavInI prAptinuM je gaurava che te sUcave che ke, tIrthaMka2-padavInI prAptimAM AtmasaMpattinI prAptino AnaMda nathI paNa tenI bhautika samRddhinI prAptino AnaMda che. (79)
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ (80) kalpasUtranI vAcanAo *x*x*x*x* eka vakhata zArIrika asvasthatA thavAthI teo herAna thatA hatA, tyAre koI paNa sAdhune, temanI sevA karavAno utsAha na thayo. tethI temane vicAra Avyo ke, "mArA lAyaka jo mane koI ziSya maLe to have mAre eka ziSya to karI levo joIe ? Ama, jyAM te ziSyanI zodhamAM hatA tyAM temane bhAvatuM bhojana maLI gayuM. kapila nAme koI rAjakumAra hato. tene marIcie pratibodhyo ethI te dIkSA levA taiyAra thayo. marIcie kahyuM, ''tuM bhagavAna AdinAtha pAse dIkSA le.'' kapila - to zuM tame mane dIkSA nahi Apo ? = marIci - nA, tAruM kalyANa tyAM ja che. paNa pelo kapila jaDa ane jiddI hato. jyAre teNe Agraha rAkhyo tyAre marIcine ziSyamoha jAgyo. jyAre kapile pUchyuM, ''tamArAmAM zuM dharma nathI ?'' tyAre marIcie kahyuM : ``kapila ! dharmato tyAM paNa che, ane ahIM paNa che.'' A utsUtrathI marIcino eka koDAkoDI sAgaropama saMsAra vadhI gayo. zarIranA bhayaMkara mamatvathI marIci muni cAritra hArI gayA. ziSyanA bhayaMkara mamatvathI samyaktva hArI gayA. pApanI AlocanA karyA vagara 84 lAkha pUrvanuM AyuSya bhogavIne, marIne te devalokamAM gayA. bIjI vAcanA (bapore) (80)
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ (81) che cotho bhava huM brahma devalokamAM daza sAgaropamanA AyuSyavALA deva thayA. che pAMcamo bhava che. kollAka nagaramAM 80 lAkha pUrvanA AyuSyavALA brAhmaNa thayA. tyAM tridaMDI banyA. tyAra pachI che puSkaLa saMsArabhramaNa thayuM. che. saMskAronA vaDalA kevA bhayAnaka hoya che ? je saMskAra paDyo hoya te AgaLa ne AgaLa che cAlyA ja kare. eka vicAranuM vAraMvAra joradAra punarAvartana karo to te vicAra AtmAmAM A [anubaMdharUpa saMskAra banI jAya, gayA bhavamAM marIci tridaMDI hato. te A bhavamAM paNa mithyA mata calAvanAra tridaMDI thayo. huM chaThTho bhava che dhUNA nagarImAM 72 lAkha pUrvanA AyuvALo puSpa nAme vipra banyo. tyAM pharI tridaMDI banIne mithyA mata phelAvyo. sAtamo bhavA saudharma devalokamAM deva tarIke utpanna thayA.
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ (82) kalpasUtranI vAcanAo AThamo bhava caitya nAmanA sannivezamAM 60 lAkha pUrvAyuvALA agnibhUti nAme brAhmaNa thayA. tyAM teo tridaMDI banyA, ane mithyA mata phelAvyo. navamo bhava IzAna devalokamAM deva thayA. dasamo bhava mandara sannivaMzamAM 56 lAkha pUrvAyuvALA agnibhUti nAme brAhmaNa thayA. tyAM paNa tridaMDI banyA. agiyAramo bhava trIjA devalokamAM deva thayA. bAramo bhava zvetAMbI nagarImAM 44 lAkha pUrvanA AyuvALA bhAradvAja nAmanA brAhmaNa thayA. tyAM paNa tridaMDI mata calAvyo. bIjI vAcanA (bapore) (82)
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ hai teramo bhava (83) huM cothA devalokamAM deva thayA. che caudamo bhava rAjagRhImAM 34 lAkha pUrvAyuvALA sthAvara nAmanA brAhmaNa thayA. tridaMDI banIne vaLI che mithyAmata prasarAvyo. che paMdaramo bhava che pAMcamA devalokamAM deva thayA. A soLamo bhava A mahattvano bhava che. ahIM 1 koTi varSAyuvALA vizvabhUti nAme yuvarAja putra thayA. teNe ja saMbhUti nAmanA muni pAse dIkSA lIdhI. marIcinA trIjA bhavamAM dIkSA thaI hatI pachI have ahIM A soLamA bhavamAM dIkSA le che. dIkSA lIdhA pachI eka hajAra varSa ghora tapazcaryA kare che. ja ekavAra mAsakhamaNanA pAraNe gocarI levA gayA tyAM rastAmAM jatI gAya sAthe te athaDAI che [ paDyA. upavAsanA kAraNe zarIramAM zakti ochI hatI tethI te paDI gayA. lagnanI jAnamAM AvelA nava yuvAnoe temane joyA. te yuvAnomAM temanA kAkAnA dIkarA vizAkhAnaMdI paraNavA AvyA
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa che hatA. temaNe vizvabhUti muninI mazkarI karI ke, "saMsArIpaNAnuM koThA toDavAnuM baLa kyAM gayuM ane (84) huM Aje gAye jarA dhakko mAryo tyAM to paDI gayo !" bIjI kalpasUtranI che. A sAMbhaLIne munine kaSAya jAgI gayo. te AvezamAM AvI gayA. temane thayuM ke A vAcanA vAcanAo che batAvI dauM ke mArAmAM kevI zakti che ?' (bapore) chekoI kevI ya vAta kare badhI sAMbhaLavI nahIM. tenI upara bahu vicAra karavo nahIM. mauna rahevAthI huM che ane kaTu vacano sahevAthI ghaNA badhA lAbha thAya che. vizvabhUti munie gAyane ziMgaDAthI pakaDI AkAzamAM bhamAvI. Ama, temaNe potAnI tAkAta che batAvI ane temaNe niyANuM karyuM ke, "A ugra tapanA baLathI vizAkhAnaMdIno mAranAro huM khUba che baLavAna thAuM.'' huM munie mAMgI mAMgIne puSkaLa baLa mAMgyuM ! tapa karyo hoya dharma karyo hoya te, ApaNe je mAgavuM che. che te ApaNane kadAca maLI paNa jaze, dharma to kahe che ke, ""mArI ApavAnI tAkAta ghaNI che, kalpanA che paNa na karI hoya tevu na mAMgatA maLaze. paNa jo mAMgazo to to mAgyA pramANe ja maLaze.'' koI bhikhArI amUlya cakravartI pAse savAzera loTa mAge to ? jarUra te tene maLe. paraMtu te mAge nahIM hai huM to ? cakravartI amUlya vIMTI paNa tene ApI de.
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ (85) sattaramo bhava sAtamA devalokamAM utpanna thayA. che aDhAramo bhava cheA bhavamAM bhagavAna mahAvIrano AtmA tripRSTha nAme vAsudeva banyo. temanuM AyuSya 84 e lAkha varSanuM hatuM. yuvAnavayamAM teNe eka siMhane cIrI nAMkhyo hato. A siMha pUrvano vizAkhAnaMdIno jIva hato. tene mAravAnuM niyANuM karIne meLavelA baLathI tene mAryo; A siMhano jIva bhAvimAM kheDUta banaze; gautamasvAmIjIthI pratibodha pAmIne paramAtmA mahAvIradeva pAse Avaze, paNa prabhune A jotAM ja bhAgI jaze. che pachI te vAsudeva rAjA thayA. temane saMgItano ati zokha hato. pote jyAre UMghI jAya tyAre saMgIta baMdha ja karavAnuM kArya eka zadhyApAlakane temaNe soMpyuM hatuM. eka vakhata saMgIta sAMbhaLatAM rAjA UMghI gayA, paNa che zavyApAlakane khyAla na rahyo. saMgItanA sUrothI rAjA jhabakIne jAgI gayA ane adhyApAlaka upara krodha che bharAyA. kaSAyanA AvezamAM tene bolAvyo ane kahyuM, "tane zuM kAma soMpyuM hatuM?' 6 zayyApAlaka-mahArAja ! mApha karo, huM bhUlI gayo. paraMtu rAjAe tenA kAnamAM dhagadhagatuM sIsuM reDAvyuM che. e vakhate vAsudeve bhayaMkara azAtAvedanIyakarma bAMdhyuM. je chellA bhave udayamAM AvatAM temanA kAnamAM khIlA che ThokAyA. hA. e zavyApAlaka chokarAnA jIve govALa banIne prabhune A trAsa Apyo.
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAnI nAnI bAbata keTalI herAna kare che ? khaMdhaka muninA AtmAe pUrvabhavamAM cIbhaDAnI akhaMDa chAla utArI ! pachI ahaMkAra karyo ke mArI mAphaka to koI AvuM cholI na zake ! A vakhate kalpasUtranI che evuM nikAcita karma bAMdhyuM ke te karmano udaya thatAM temanA AkhA zarIranI cAmaDI UtarI gaI. (86) vAcanAo zramaNa bhagavAna mahAvIraprabhunA aDhAramA bhavanuM siMhAvalokana have ogaNIsamA bhavathI nirUpaNa zarU karavAnuM che paraMtu e nirUpaNa zarU karavA pahelAM aDhAramA bhavanuM siMhAvalokana karavAnI khAsa jarUra che. bhagavAna mahAvIraprabhunA sattAvIsa bhavo paikI prathama nayasArano bhava, trIjo marIcino bhava, soLamo vizvabhUtino bhava, aDhAramo tripRSTha vAsudevano bhava, trevIsamo priyamitra cakravartIno bhava, paccIsamo naMdana munino ane sattAvIsamo tIrthaMkara tarIkeno bhava aneka viziSTa jIvanaprasaMgothI sabhara che. paramAtmAnA AtmAnA vividha jIvanaprasaMgo aMge jeTaluM ciMtana.... manana karIe teTalA vadhu pramANamAM ciMtana-manana thaI zake tema che. bhagavAna mahAvIrano AtmA tripRSTha vAsudevanA bhavamAMthI sAtamI narakanA apratiSThAna nAmanAnarakAvAsamAM tetrIza sAgaropamanA AyuSya utpanna thayo, e bAbata AgaLa jaNAvavAmAM Avela che. bIjI vAcanA (bapore) (86)
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ (87) ahIM vicAra karavA yogya bAbata e che ke eka bAjuthI mAnava jevuM sarvottama jIvana, bIjI che bAjuthI zArIrika balanuM vaizisya ane trIjI bAju traNa khaMDanuM ekacakrI sAmrAjya, AvI AvI che aneka sarvAga suMdara sAmagrI maLI hovA chatAM tripRSTha vAsudeva marIne sAtamI narakanA atithi kema che banyA? emanuM ATaluM badhuM patana kema thayuM ? tenuM kAraNa e che ke emane e viziSTa sAmagrI A pApAnubaMdhI puNyanA udayathI maLI hatI; tethI e sukha-sAmagrIno upabhoga karatAM vAsudeva temAM ja tIvra bhAve Asakta banyA ane tethI pApano utkaTa anubaMdha karIne e pApone bhogavavA mATe durgatimAM haDaselAI gayA. A puNya-puNyamAM tadbhavatA - je dharma karavAnI pAchaLa bhogasukha pAmavAno bhAva hoya ke dharmamAM rasa na hoya to te dharmathI che je puNyakarma baMdhAya te pApAnubaMdhI puNyakarma kahevAya. puNyakarmano udaya thatAM te jIva sukhI bane ja kharo paNa pApAnubaMdhI hovAthI pApI paNa bane. puSkaLa doSothI yukta bane. te kroDapati hoya che parantu sAthosAtha kaMjUsa, krodhI ke kAmI jarUra hoya. che. jo mokSa pAmavAnA lakSathI ke jIvadayAnA pariNAmapUrvaka dharma karyA hoya to tenAthI je pu $ baMdhAya te puNyAnubaMdhI hoya tevI sthitimAM te jIva sukhI hoya ane khUba guNothI yukta hoya. che kroDapati bane paNa atyanta udAra, premALa, saraLa hoya.
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ huM puNyAnubaMdha sahitano pApakarmano udaya sAro paNa pApAnubaMdha sahitano puNyakarmano udaya (88) che paNa kharAba. bIjI kalpasUtranI che. vartamAnakALanA ghaNAbadhA sukhI loko doSothI bharapUra dekhAya che tenuM kAraNa- temano puNyodaya che vAcanA vAcanAo che pApAnubaMdhI che - te che. (bapore) A tripuSTha vAsudevanuM pApAnubaMdhI puNyA te vAsudeva traNa khaMDamAM svAmI hovA chatAM pApAnubaMdhI puNyodayavALA hatA. ane ethI ja maLelI che Ahya sukhanI vipula sAmagrI pAchaLa e vAsudevanA hRdayamAM tIvra ahaMkAra ane Asakti hatAM. che e gulAmInA kAraNe ghora hiMsA vagere pApo karavAmAM paNa vAsudevane jarAya AMcako Avato no'to. te che. potAnI nidrAnA sukhamAM jarA khAmI AvI eTale zavyApAlakanA kAnamAM garama kareluM sIsuM che che reDavAnuM ane zavyApAlakane yamasadanano atithi banAvavAnuM krUra kRtya karatAM dilamAM arerATI ke che che kaMpArI chUTI na hatI. paNa AvI kaThora zikSA dvArA sevakavargamAM AjJAnA ullaMghananA khataranAka che pariNAmonuM bhAna karAvyAno garva hato... unmAda hato.... AvAM bhayaMkara pApo bAhya sukhonI (88) AsaktinA kAraNe ja thayAM hatAM....
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ (89) enAM bIja soLamAM vizvabhUti muninA bhavamAM ropAyAM hatAM... mathurA nagarImAM gAyanI haDapheTamAM che che AvI javuM, jamIna upara paDI javuM, vizAkhAnaMdIe karela mazkarI sAMbhaLatAM krodhamAM AvI gAyane che ja ziMgaDAthI pakaDI AkAzamAM bhamAvavI ane eTalethI ja na aTakatAM mAnadazAmAM AgaLa vadhI chevaTe 8 Aja sudhInI mArI samagra tapazcaryA ane utkaTa saMyamArAdhanAnuM je koI paNa phaLa prApta thavAnuM hoya che te phaLamAM mane bhavAntaramAM vadhumAM vadhu zArIrika baLanI prApti ho...." A niyANuM karavAnA A adhyavasAyo pApAnubaMdhI puNyanuM kAraNa hatuM. te kAraNathI ja vAsudevanA bhavamAM ugra pApo karIne bhaviSyamAM bhagavAna thanAra evo paNa vAsudevano AtmA eka vAra sAtamI narakamAM pahoMcI gayo... che ekalA tripRSTha vAsudeva mATe ja A pramANe banyuM che ema samajavAnuM nathI. paraMtu pratyeka che. che utsarpiNI avasarpiNI kALamAM paMdara karmabhUmi paikI koI paNa karmabhUmimAM utpanna thanAra dareke dareka A vAsudeva niyANApUrvaka ja vAsudeva banatA hoya che. ane vAsudevanA bhavamAM ghora pApo karIne niyatapaNe naraka gatimAM cAlyA jAya che. che ogaNIsamo bhavA che sAtamI narake nAraka banyA. .
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjI vAcanA (bapore) che vIsamo bhava (90) che siMha thayA. kalpasUtranI che ekavIsamo bhava vAcanAo cothI nArake gayA. A bAvIsamo bhava manuSya thayA. A to mukhya bhavo jaNAvela che paraMtu tenI vacce bIjA nAnA bhAvo ghaNA thayA che.] trevIsamo bhava | mahAvidehamAM mUkA nAmanI rAjadhAnImAM dhanaMjaya rAjA hato. tene dhAriNI nAmanI rANI hatI. cheprabhu vIrano AtmA temanA putrarUpe 84 lAkha pUrvAyuvALo priyamitra cakravartI thayo. che te priyamitre poTilAcArya pAse dIkSA lIdhI ane eka karoDa:varSa sudhI saMyamanuM pAlana karyuM. A bhavathI tArakanA AtmAnI ekadhArI utkrAnti zarU thAya che. che covIsamo bhava sAtamA devalokamAM deva thayA. (90)
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ paccIsamo bhava sauthI mahattvano vikAsa A bhavamAM thAya che. zuM chatrikA nagarImAM jitarAtru rAjA hato. tene bhadrA nAme rANI hatI. temanA paccIsa lAkha varSavALA huM naMdana rAjakumAra rUpe putra thayA. naMdana rAjakumAre saMsAranAM duHkho ane pApo joIne poTilAcArya pAse dIkSA svIkArIne suMdara cAritra pAlana karyuM. dIkSAdivasathI cAvajIva mAsakhamaNa ane vIsasthAnakanI suMdara ArAdhanA karI. Ama, eka lAkha varSa sudhI mA khamaNane pAraNe (agiyAra lAkha, eMzI hajAra, chaso che pistAlIza) mAsakhamaNa karyA. A ArAdhanAnI sAthe samyaktanI viziSTa nirmaLatA tathA duHkhe che ane pApe sabaDatA jIvone muktimAM pahoMcADI devAnI tIvra karuNAne kAraNe naMdanaRSie tIrthaMkara nAmakarmanI nikAcanA karI. vIsamAMthI eka ke badhA sthAnakanI ArAdhanA karavA sAthe samyakatvane atyaMta nirmaLa karIne che jagatanA jIvamAtrane tAravAnI bhArobhAra karuNA tIrthakaronA AtmAmAM chalakAI hoya tyAre - chellethI trIjA bhave - teo tIrthaMkara nAmakarmanI nikAcanA kare che. (91)
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ (92). che chavvIsamo bhava prANata nAmanA dasamA devalokamAM puSpottara nAmanA vimAnamAM vIsa sAgaropamAyuvALA deva thayA. bIjI kalpasUtranI A vAcanA vAcanAo A satyAvIsamo bhava (bapore) trilokaguru bhagavAna mahAvIradeva thayA. A paNa bhagavAnano AtmA devAnaMdanI kukSimAM Avyo. eTale indra vicAryuM ke AvuM banyuM zA A mATe ? enuM samAdhAna eNe zodhI kADhyuM ke marIcinA trIjA bhavamAM je kulamada karyo tethI temane A ja Avo gotra-karmano baMdha thayo. tenuM A pariNAma AvyuM. che. ahIM nIca gotrano artha ekAMte adhama gotra levAno nathI. nIca eTale amuka apekSAe nIco. koInI apekSAe koI nIco hoya to koInI apekSAe koI UMco paNa hoya. kSatriyonI apekSAe A brAhmaNo nIcA che chatAM zUdro vagerenI apekSAe teo UMcA ja che. brAhmaNakuLa e yAcakakuLo ja kahevAya che. eTale ayAcaka evA kSatriyakuLanI apekSAe te nabaLA gaNAya. hA, vidyAdhyayanAdinI che apekSAe brAhmaNo karatAM kSatriyo paNa nIcA gaNI zakAya. puruSanI apekSAe strI nIcI che paNa ( putranI daSTie te ja strI-mAtA tarIke khUba UMcI che. Ama, prastuta vidhAna paNa sApekSa rIte (92) che ghaTAvavuM joIe.
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ Idra vicAre che ke, kadAca anaMtakALe tIrthaMkarano AtmA nIcA gotramAM garbhamAM Ave, paNa che janmakriyA to te gotramAM na ja thavI joIe, arthAtu tIrthaMkarano AtmA garbharUpe nIcA gotramAM che Ave te eka Azcarya che. paNa tyAM ne tyAM janma thAya tevuM to Azcarya rUpe paNa na banI zake. che Idra vicAre che ke, "garbha tarIke devAnaMdAnI kukSimAM 82 divaso pasAra thaI gayA che. A che che sthitino mane-upayoga mUkatAM-khyAla Avyo to have mArI pharaja che ke te AtmA janma le te che huM pahelAM ja yogya sthaLe mUkI dauM." che. A samaye jJAnathI kSatriyakuLanI zodha karatAM indra kSatriyakuSTha grAmamAM trizalAdevIne joyA che che temanI kukSimAM garbhane goThavI devAnuM indrane ucita lAgyuM. brAhmaNakuSTha gAmamAM devAnaMdA rahetAM che che hatAM ane kSatriyakarDa grAmamAM trizalAdevI rahetA hatA. devAnaMdA - trizalAnA saMbaMdhamAM ahIM je che ghaTanA bane che tenuM bIja temanA pUrvabhavamAM devAnaMdA jeThANI hatA ane trizalA derANI hatA. che huM jeThANI tarIke devAnaMdA, derANI upara vadhu paDato adhikAra calAvatA. eka vakhata jeThANIe derANIno che huM suMdara hAra coryo. te hAranAM ghATa-ghaDAmaNa pheravIne navo hAra banAvyo ane te paheravA lAgI. huM che derANIne A aMge badhI khabara paDI toya te kAMI bolI nahIM. gaMbhIra banIne badhI ja vAta manamAM che. () huM rAkhI. kAlAntare jeThANI mRtyu-pathArIe paDyA tyAre hAra coryAno pazcAttApa thayo. tene thayuM, huM
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ (94) kalpasUtranI vAcanAo 'mArI derANI to devI che devI. A hAra teno che chatAM eka zabda Aja sudhI uccAryo nathI. meM Thapako keTalo Apyo haze ? paNa teNe zAMtithI sahana karyo che te kharekhara devI che.'' AvA pazcAttApathI jeThANInAM ghaNAMkharAM karma khalAsa thaI gayA. thoDAMghaNAM karmo bAkI rahyAM. Ama, je hAranI corI karI tethI devAnaMdAnA garbhanI corI thaI. jeThANIe derANIno hAra coryo to have te zeSa karmanA udayathI devAnaMdAnuM putrarUpI ratna trizalAnA garbhamAM cAlI gayuM. have iMdra A garbhanuM saMkramaNa karavAnuM kArya hariegameSI nAmanA devane soMpe che. hariNaigameSI deva pAyadaLano senApati hato. A hariNaigameSI deva te ja, bhaviSyamAM thanArA devardhvi gaNi kSamAzramaNa che, jemaNe vIranirvANathI lagabhaga eka hajAra varSe zAstro lakhAvyAM. iMdra hariNaigameSIne bolAvyo, ane tene badhI vAta samajAvI ke bhagavAnano AtmA nIca gotramAM garbhapaNe utpanna thayo che, te eka Azcarya che. tAraka-AtmAno janma to uttama kuLamAM ja thavo joIe; mATe tamAre garbhApahA2nuM kArya karavAnuM che. IMdre tene A garbha-saMkramaNa karavAnI AjJA ApI. hiraNaigameSIe kahyuM, ''jevI ApanI AjJA, mahArAja !'' hariNaigameSIne thayuM ke, AvA trilokanAtha, paramAtmAnA garbhane A hAthe kema UMcakAya ! te X*X*X*XX bIjI vAcanA (bapore) (94)
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ (95) garbha keTalo komaLa ane mArA hAtha kevA jADA ! mArI AMgaLIo kevI karkaza !!! Ama vicArIne vividha ratnonA atyaMta mAkhaNa jevA komala, pudgalo ekaThA karIne tenuM uttaravaikriya zarIra banAvyuM. temAM potAnA Atmapradezo mUkyA ane te zarIrathI hiraNaigameSI deva AkAza pAra karIne devAnaMdAnA zayanakhaMDamAM Avyo. tyAM avasvApinI nidrAno prayoga karyo. devAnaMdA bharanidrAmAM paDI. tyAM tArakanA AtmAnAM darzana mAtra thatAM hariNaigameSIe bhAvapUrvaka garbhane praNAma karyA. cAre bAjunA azuddha pudgalo dUra karyA; zuddha pudgalo tyAM nAMkhyA. pachI be hAtha joDIne te bolyo, he bALaprabhu ! Apane UMcakavAnI mane AjJA Apo, Ama kahIne te prabhunA garbhane upADe che, ane jyAM trizalAdevI hatAM tyAM Ave che. trizalAnI kukSimAM chokarIno garbha hato, tene bahAra kADhI ane te sthAne tArakanA AtmAnA garbhane mUkI dIdho. pachI hariNaigameSI deva indra pAse Avyo ane kahyuM, ''mahArAja! ApanI AjJA anusAra badhuM karavAmAM AvyuM che.'' Adhunika yugano dAkhalo joIe. eka bAInI zArIrika sthiti bagaDI jatAM oparezana karavAnI jarUra paDI. peTamAM garbha hato ane zastrakriyAthI garbhane hAni pahoMce tema hatuM. tethI (95)
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ huM DokTare pahelAM bakarInA zarIramAM rahela garbhane bahAra kADhIne, tene rephrijareTaramAM surakSita rAkhyo. (96) che pachI pelI bAIno garbha bahAra kADhIne te bakarInA peTamAM rAkhyo, tyAra pachI oparezana karyuM. huM bIjI kalpasUtranI che tyAra bAda bakarInA peTamAMthI manuSya-garbha laIne mAtAnA zarIramAM goThavI dIdho ane vAcanA vAcanAo (bapore) che rephrijIreTaramAMthI bakarIno garbha kADhI bakarInA peTamAM goThavI dIdho. A garbhasaMkramaNanI vAta nakkara hakIkta che. temAM koI avAstaviktAnI zaMkA karavAnI jarUra che ja nathI. bhagavAnanI mahattA vadhAravA mATe paNa jo kAMI kahevuM hoya to ya AvuM nirUpaNa na ja karAya. che kema ke A prasaMgamAM to bhagavaMtanI mahattA ghaTe tevI bAbato che. Ama chatAM ya AvuM nirUpaNa che. zAstrakAroe karyuM che e ja jinazAsananA aTala nyAyAdhIzapaNAnI spaSTa pratIti che. bhagavaMtanA zuM che. bhUtakAlIna bhavonA AtmAnI bhUlone paNa yathAvat rIte ja nirUpavAnI vAta bIje kyAMya bhAgye ja che ijovA maLaze. . jyAre devAnaMdAnI kukSimAMthI garbhapaharaNa thayuM tyAre tene thAya che ke jANe potAnAM svapno trizalA harI rahI che. kharekhara, trizalA te 14 svapno harI ja rahI hatI. have devAnaMdAne AvelAM # 14 svapno trizalAne AvavA lAgyAM.
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. svapno tenAM te ja, temAM koI pharaka nahIM; cakravartIno janma thavAno hoya ke tIrthaMkarano janma che (7) che. thavAno hoya, to temanI mAtAne A 14 svapno acUka Ave ja. cakravartI thanAranI mAtAne 14 che che svapno jhAMkhAM dekhAya. jyAre traNa lokanA nAtha thanAranI mAtAne te ja 14 svapno spaSTa dekhAya. huM trizalAdevInI zayyA te suMdara zayyA hatI trizalAdevInI. te ratnajaDita hatI. vividha sugaMdhita dhUpa prasarI rahyo hato. sugaMdhI hArothI zayyA alaMkRta thaI hatI. cAre tarapha sauMdarya ane saurabhathI vAtAvaraNa maghamaghatuM ? hatuM. trizalAdevI ardhajAgrata avasthAmAM hatAM tyAre cauda svapno eka pachI eka AvavAM zarU thayAM. che cauda svapno pahelA svapna tarIke RSabhadevanI mAtAe "RSabha' joyo hato. ane mahAvIra prabhunI che mAtAe "siMha joyo hato. bAkInA badhA tIrthakaronI mAtAe "gaja" joyo hato. tethI prathama che svapna "gaja' gaNAya che. che (1) hAthI te cAra daMkUzaLavALo, varasI gayelA vAdaLa jevo, sapheda muktAhAra jevo zubhra, che (97) che kSIrasamadra jevo zalya tathA caMdrakiraNa jevo dhavala hato. tenA gaMDasthaLamAMthI mada jharato hato. tenI che.
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ che upara bhramaronAM ToLA jAmyAM hatAM. te idranA hAthI-airAvata jevo malapato hato, mahA meghanI che (98) huM mAphaka gaMbhIra garjanA karato ane sarva lakSaNothI yukta hato. bIjI kalpasUtranI che. vAcanA che AvA hAthIne trizalAdevIe potAnA mukhamAM pravezato joyo. vAcanAo (bapore) (2) vRSabha te sapheda kamaLothI vadhu sapheda hato. suMdara khUMdhavALo, ati sukumAra ruvAMTIvALo, mAMsala aMgovALo, suMdara AkRtivALo, ziMgaDAvALo, tathA zubhra-nirdoSa daMtapaMktivALo hato. (3) siMhatekSIrasAgara jevo sapheda, tINa dADhavALo, hRSTapuSTahoThavALo, lAla kamaLa jevA tALavAvALo, e lapalapatImoTI jIbhavALo, cakaravakara thatIAMkhovALo, vizALa ura-sAthaLa-vALo, lAMbI kezavALIvALo, vAMkI vaLela pUMchaDIvALo, saumya dekhAvavALo ane tINa nakhavALo hato. che (4) lakSmI te mULa (mukhya) kamaLamAM beThA che. tenI copAsa kamaLanAM 6 valaya che. temAM eka che karatAM bIjuM moTuM che. kamaLanAM 6 valayonI vacce mULa kamaLa upara lakSmIdevI beThA che. A valayanAM che huM kula kamaLo 1,20,50,120thAya che. lakSmIjInA paga manohara tathA kAcabA jevA che; tenA nakha lAla che, sukumAra caraNa che, zreSTha AMgaLIo che. tenA sAthaLa hAthInI sUMDha jevA mAMsala che. che sonAno suMdara kaMdoro teNe paheryo che. tenI sukumAra romarAjI che. vividha prakAranA AbhUSaNavALA, (98).
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ (99) khabhA para laTakatA be kAna-kuMDaLavALA, dedIpyamAna kAMtivALA, manohara locanavALA lakSmIjI che. temanI be bAjue be hAthIo sUMDhamAM ekeka kamaLa laIne UbhA che. temanI AsapAsa paMkho zobhe che, temano aMboDo moTo, kALo-bhamara, bharAvadAra zobhe che. [ahIM A bIjuM vyAkhyAna pUrNa thAya che. zeSa dasa svapnonA varNanathI AgAmI vyAkhyAna zarU thaze.] (99)
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAcanA paryuSaNa parvano pAMcamo divasaH kalpasUtranuM trIjuM savAranuM vyAkhyAna (100) trIjI kalpasUtranI che svapna-varNana [cAlu]. vAcanAo (5) puSpamALA paMcaraMgI ane sugaMdhita puSpovALI te mALA che. temAM caMpaka, azoka, AMbAnI che (savAre) A maMjarI vagere zreSTha sugaMdhita puSpo che. te mALAmAM badhI RtunAM puSpo gUMthAyAM che. te mALAnAM A A puSponI saurabha cotarapha phelAI che. tethI AkarSAIne aneka bhamarAonAM ToLAM tyAM AvI rahyAM che. ndra jagatanI sarva zveta cIjo jevI ke jalakaNa, rajata vagere jevo te candra sapheda hato. A lokone AhAdaka, temanA jIvanane AnaMda ApanAra, aMdhakAranAzaka kamaLono prabodhaka, rAtrinI zobhA vadhAranAro, haMsa tathA arIsA jevo zveta hato. temaja te jyotiSacakrano zobhAkara, aMdhakArano che vairI, gagananA tilaka jevo hato. huM (7) sUrya te aMdhakAranAzaka, tenA vimAnanA pRthvIkAyanA jIvo Atapa nAmakarmanA udayavALA che che hatA. eTale svayaM zIta-ThaMDA hovA chatAM tenAM kiraNo garama hatAM. te bAla sUrya che, lAla che, corono zatru che, ThaMDIno nAza karanAra che, meruparvatane pradakSiNA denAra che. te judI judI RtumAM che (100) huM nyUnAdhika kiraNovALo che. Aso mAsamAM sUryanAM sauthI vadhu 1600 kiraNo hoya che.
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ (101) (8) dhvaja sonAnA daMDa upara pharapharato, agrabhAge morapIMchathI yukta vividharaMgI dhajAvALo che. temAM siMhanI AkRti che. te dhvaja jyAre UMce AkAzamAM UDe, pharaphare tyAre AkAzane cIrI nAMkhavA mATe jANe siMha kUdato hoya tevuM lAgatuM hatuM. (9) cAMdIno pUrNa kaLaza te nirmaLa jaLathI bharapUra, cAre bAju kamaLonA samUhavALo, sarvamaMgalothI yukta, nayana-manohara, nirUpama ane sarva dizAone prakAzita karato hato. tenI upara suMdara-sugaMdhita puSponI mALAo TIMgAI hatI. (10) padmasarovara kamaLonA parAgathI lAla thayela pANIvALuM, dedIpyamAna prakAzita, aneka kamaLothI yukta, kamaLa para jAmela bhamaronA ToLAvALuM, aneka naramAdA pakSIo, jevA ke haMsahaMsI, sArasa-sArasI vagere yugalovALuM, killola karatAM anekavidha nAnAM-moTAM pakSIvALuM te sarovara hatuM. te sarovaranAM kamaLonAM pAna upara jhAkaLanAM biMduo jhUmI rahyAM hatAM. hRdayane AnaMda ApanAra anupama te sarovara hatuM. (101)
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ karI (11) kSIrasAgara teno madhyabhAga candra jevo zubha ne ujjavaLa hato, jemAM cAre bAju pANInI (10) huM bharatI AvatI hatI. mojAMo UchaLI UchaLIne pachaDAtAM hatAM. tethI phINathI bharapUra te sAgara trIjI kalpasUtranI ( hato. anekavidha magaro potAnuM pUchaDuM pachADatA hatA. tethI te phINavALo banato hato. te sAgaranA vAcanA vAcanAo che pANInAM mojAM kinAre athaDAIne pAchAM pharatAM hatAM. aneka prakAranA magaramacchonAM ToLAM temAM che (savAre) dekhAtAM hatAM. che(12) vimAnavara puMDarIka te dedIpyamAna, aneka laTakatI mALAvALuM, tenI dIvAla upara hAthI, A ghoDA, haMsa, magara vagere citravALuM, megha jevuM gaMbhIra avAja karatuM, cotarapha prakAza pAtharatuM devothI ja yukta vimAna hatuM. 2 (13) ratnano Dhagalo jagatanAM zreSTha ratno jevAM ke vaja, nIla, vairya, pulaka vagerethI yukta te che Dhagalo hato. te Dhagalo AkAzane aDato hato ane meruparvata samAna UMco hato. che (14) dhumADAvinAno agnite agni. lAlacoLa jvALAo cotarapha prasarelI hatI. jvALAo che eka-bIjAmAM maLI jatI hatI ne tethI lAla, pILI dekhAtI hatI. AkAzane jANe aDavA prayatna @ karatI hoya tevI dekhAtI hatI. temAM dhumADo bilakula na hato. huM A cauda svapno trizalAdevIe ardhajAgrata avasthAmAM spaSTa joyAM. (100)
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ (103) che svapnonuM varNana sAMbhaLatAM kadI kaMTALo na Ave. UlaTuM, prabhu pratyenA agAdha premanA kAraNe che temanI mAtAne AvatAM svapnonuM varNana paNa bhAre utsukatAthI sAMbhaLavAnuM dila thAya. jyAM rasa tyAM che utsukatA. che krikeTanI komenTrI reDiyo upara Ave tyAre badhA kevA reDiyo pakaDIne besI jAya che ! khAvA( pIvAnuM tyAM Ave, rasoDAmAM javAnuM nahIM. koI "AuTa" thAya ke "siksara' lagAve to tame A ciciyArIo pADo. krikeTa jovAmAM jeTalo rasa paDe teTalo ja rasa tenI kaoNmenTrI sAMbhaLavAmAM lokone paDe che. "rana' jANavAnI keTalI utsukatA rahe che? gAmamAM lokonAM ToLeToLAM vaLe. eTalo ja badho rasa paDe ke bIjI badhI pravRtti baMdha karI devAya che. jemAM rasa hoya te sAMbhaLavAnI lAlasA hoya. ja mA potAnA bAbAnuM varNana kevA rasathI kare che ! tenI mAtAnA uramAM harakha na mAya. te kahe ke, "ame joSI pAse kuMDalI kaDhAvI che, amAro bAbo mahAna thavAno che. vagere" emAMya vaLI pahelo bAbo hoya to to joI lo majA ! jo mohajanaka bAbatamAM ATalo rasa pedA thato hoya to trilokanAtha - paramAtmA, taraNatAraNahAra bhagavAna aMgenuM varNana sAMbhaLavAmAM kevo rasa hovo joIe? che jyAre jAgrata thayelA trizalAmAtAnAM svapnonI vAta sAMbhaLIe tyAre ApaNane jhokAM Ave che kharAM ? graMthakAra mahAvIra prabhanA parama bhakta che. temaNe trizalAdevInA zayanakhaMDanuM varNana paNa huM jhINavaTabharyuM ane rasaprada karyuM che! (103)
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAna puruSanI nAnakaDI vAta paNa mahAna hoya che. pIkAso suprasiddha kalAkAra hato. tenI pAse (104) huM eka garIba mANasa Avyo ane yAcanA karavA lAgyo, "mane kAMIka Apo." pIkAsoe pAse trIjI kalpasUtranI paDela tAranuM gUMcaLuM laIne Ama tema vALIne pelAne ApyuM ane tene kahyuM, "jo A amuka moTA vAcanA vAcanAo A & zeTha pAse laI jA." te zeTha pakAsonI kalAkRtinA prazaMsaka hatAM. pelo garIba mANasa te zeTha pAse che (savAre) * che gayo ane tAranuM gUMcaLuM tene ApyuM, ane kahyuM, "A pakAsonI kalAkRti che.' che zeTha-oha! pIkAsonI kalAkRti ! kevI adbhuta ! aho ! A kRti banAvatAM koNa jANe keTalAya divaso gayA haze! zeTha to te tAranA gUMcaLA upara ovArI gayA ane pelA mANasane 100 che Dolara ApIne te gUMcaLuM kharIdI lIdhuM. vastunI kiMmata nathI, te banAvanAranA nAmanI kiMmata che. - gAMdhIjInAM cazmAM, thuMkadAnI ke pAvaDInI harAjI karAya to ? 50-60 lAkha rUpiyA to saheje UpajI jAya. bhale pachI te cazamAM tuTelAM hoya, ke pAvaDI tUTelI hoya, vastunI kiMmata nathI, che gAMdhIjInA nAmanI kiMmata che. che ApaNane ema thavuM joIe ke, A konI mAtAnAM svapnonuM varNana che? zAsanapati, vizvanA che che jIva mAtranuM hita ciMtavanAra, traNa lokanA nAtha tIrthaMkaradevanI mAtAnA svapnonuM varNana che. mahAna che (104) huM jinanA mAtA mahAna ! mahAna mAtAnAM svapno mahAna !
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ trizalAmAtAe cauda svapno joyA pachI te sUtAM nahIM. paNa svapnonI manamAM dhAraNA karI. pachI (105) che pathArImAMthI UThIne rAjahaMsInI gaMbhIra gatie te potAnA pati siddhArtha rAjA pAse AvyA. che che "trizalAmAtA ahIMthI tyAM pati pAse gayA." A vAkyamAM paNa AryadezanI gRhastha-vyavasthAnuM che. che eka mahAna pAsuM chupAyeluM che. te e che ke pati-patnIe haMmezAM sAthe sUvuM na joIe. temanA che zayanakhaMDa alaga rahevA joIe. dedAzA uccakoTinuM zrAvaka-jIvana gALatA. temanA putra hatA, pethaDazA. eka divasa dedAzA tathA temanAM patnI vyAkhyAna sAMbhaLIne ghera AvyA. pachI bhojana che karatAM dedAzAe patnIne kahyuM ke, "Aje vyAkhyAnamAM te sAMbhaLyuM ke trizalAdevI svapnonuM varNana che karavA bIjA zayanakhaMDamAM gayAM, jyAM temanA pati siddhArtha hatA? Ano artha e thayo ke patiche patnIe paNa haMmezAM bhegA sUvuM na joIe. tuM kahe to AjathI ApaNe te rItano amala karIe." che ane e ja kSaNamAM dharmapatnIe te vAta svIkArI lIdhI. AvA saMyamI pati-patnInA pethaDa jevA putra zIlavAna, cAritryavAna, zAsananA rakhevALa thAya che temAM zI navAI ? vaLI pethaDanA putra jhAMjhaNa mahAna dharmAtmA thAya temAM zI navAI ? prabhunA huM zAsanamAM munijIvana brahmacaryanuM saMpUrNa pAlana karavA mATe che; to gRhasthajIvana brahmacaryano abhyAsa che $ (105). che karavA mATe che.
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ trIjI che dharmasaMsthAonA mukhya pado para AvA vaMzavArasAgata pavitra mANaso hovA joIe. cUMTaNathI (106) che cUMTAelA nahi. kalpasUtranI che trizalAe bhadrAsana upara besIne potAnA patinI samakSa svapnavarNana karyuM ane pUchyuM ke, "he vAcanA vAcanAo svAmInAtha ! A svapnanuM phaLa mane zuM maLaze? siddhArtharAjA jyotiSazAstranA jANakAra na hatA te (savAre) A tethI sAmAnya rIte temaNe kahyuM ke, "tAro putra mahAna devakumAra jevo thaze. vaLI, virATa rAjya A aDhaLaka saMpatti ane aizvaryano svAmI thAya tevo ucca kakSAno putra thaze. vagere." A patinI vAta trizalAe AdarapUrvaka mAnya rAkhI. tyAra bAda AdarapUrvaka siddhArthe trizalAdevIne vidAya ApI. ApaNe tyAM AdaranI kevI arasa-parasanI maryAdAo hatI! Aje to strI e puruSanuM ramakaDuM che 2 manAya che. strI mATe puruSane Adara nathI, ane strIne puruSa mATe paNa Adara nathI. Ajano puruSa che. je strIne vAsanA poSaNanA sAdhanathI vadhu kaMI paNa mAnato hoya tevuM lAgatuM nathI. Ajano puruSa je strIne vAsanAnI ramata mATenuM ramakaDuM gaNe che, tethI ja nArItattva sAva nIcI kakSAe UtarI gayuM che. che te bicArI kaMgALa garIbaDI banI che. nArItattvanI pavitra bhAvanAno khyAla UDI gayo che. AvA che yugamAM nirmAlya saMtatinI prApti sivAya bIjuM jovA ya zuM maLe? cAlo, mULa vAte AvIe. (106) rAjahaMsInI gatie trizalA potAnA zayanakhaMDamAM pAchAM pharyA.
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ : - StA . che e khyAla rAkhavo ke sAruM svapna Ave to sUvuM nahIM. kharAba svapna Ave to avazya sUI javuM. che (107) che sUI javAthI je svapna AvyuM hoya tenuM phaLa haNAI jAya che. sAruM svapna AvyA bAda rAtribhara che che jAgavuM, ane dharmajAgarikA karavI. te vakhate navakAramaMtrano japa karavo. stavano bolavA vagere. che prabhAta thayuM. siddhArtha ane trizalAdevIno putraprAptino AnaMda samAto na hato. rAjAe kauTuMbika chuM mANasone vahelI savAre bolAvyA. kauTuMbika mANaso eTale sevako, nokara, cAkarone, kuTuMbanA mANaso' kahevAtA. A zabdaprayoganI pAchaLa vijJAna che. te e che ke nokarone nokaranI jema nahi paNa kuTuMbIjana-svajananI che jema rAkhavA. Aje nokaronAM tana, mana ane jIvana je vadhumAM vadhu nIcovI zake te ja zreSTha zeTha 2 gaNAya che. luccA ane svArthI mitro pAchaLa hoTala vageremAM keTaluM dhana kharcI naMkhAya che? jyAre che ApaNo nokara gaMdAM kapaDAM dhUe che, gaMdAM vAsaNa sApha kare che. gaMdhAtA oraDA sApha kare che, ane huM che chatAM tenA pratye lezamAtra dayAbhAva nahi ! tenA pratye hamadardI paNa nahi ! phakta so rUpiyAnA che pagAra-vadhArAnI hamadardI batAvo toya te khuza thaI jaze. paNa AjanA sukhI loko to jeTalo nIcovAya teTalo tene nIcove che. jeTalo satAvAya teTalo satAve che. A zoSaNakhorInA che pratyAghAtarUpe zeTha lokonA khUna ke temanA gharomAM lUMTaphATa vagere AvyA vinA rahevAnA nathI.]
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjA siddhArthe potAnA kauTuMbika mANasone bolAvyA ane temane kahyuM, "jAo, kacerIne suMdara (108) je rIte sajAvo, sugaMdhita puSponI mALAonA hAra cotarapha laTakAvo. sugaMdhita dhUpanAM kacoLAM mUko. huM trIjI kalpasUtranI che badhI rIte kacerIne suvAsita ane suMdara banAvo. pachI vacamAM siMhAsana mUko. tenI eka bAjue che vAcanA vAcanAo , paDado nAMkho, paDadAnI pAchaLa bhadrAsana mUko. A badhI vyavasthA karIne mane tenI jANa karo." (savAre) che. vaDIle je AjJA ApI hoya te paripUrNa thayAnA samAcAra ApavA te tene AjJA pAchI ApI che chekahevAya. A uttama kakSAno vinayavyavahAra che. Aje AjJA pAchI ApavAnI vAta bhulAI gaI che. chekauTuMbika puraSo rAjAnI AjJAthI khuza thaI gayA. "rAjA sAhebe AjJA karI !' Ama bolatAM huM che bolatAM AjJA mujaba vyavasthA karavA jhaTapaTa ravAnA thayA. che A vAta batAve che ke rAjA vAraMvAra hukama choDatA ja nahIM hoya. khAsa jarUra paDatI haze tyAre ja che che AjJA karatA haze. tethI ja sevakone AjJA maLyAno apAra AnaMda thAya che. che jyAre siddhArtha rAjA zayanakhaMDamAMthI bahAra AvyA tyAre bAlasUryano udaya thayo hato. AkAza che che lAlavarNI banyuM hatuM. graMthakAra paramarSi rAjA siddhArthanI dinacaryA darzAvavA dvArA temano puNya- che che vaibhava, samRddhi, saMpatti, aizvarya vagere darzAve che. AvI aDhaLaka saMpattino, samRddhino vardhamAnakumAre huM tyAga karyo hato e hakIkata A varNana dvArA ApaNA cittapaTamAM Upase che. (108)
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ (109) have siddhArtha mahArAjA vyAyAma zALAmAM praveza kare che. vyAyAmazALAnI kriyAo rajU karatAM huM pahelAM prasaMgataH ahIM eTaluM jaNAvavuM jarUrI che ke, AryAvartamAM mokSane ja sAco sAdhya puruSArtha che gaNavAmAM Avyo che. tene siddha karavA mATe atyaMta jarUrI keTalAka guNomAM nirvikAritAnuM sthAna che che. A nirvikAritAne siddha karavA mATe keTalAka mumukSuone vyAyAma sAdhaka banI jato hoya che. AthI vyAyAmane prAdhAnya ApavAmAM AvyuM che. tethI brahmacarya sahaja bane che. zaktinuM UrdhvakaraNa karavA mATe vyAyAmanI AvazyakatA ane agatyatA mAnavAmAM AvI che. zarIramAM sAta dhAtu che khorAkamAMthI utpanna thAya che. te sAta dhAtu taiyAra thavAne 49 divasa lAge che. lohI, meda, majjA, mAMsa, asthi vagere pratyekane taiyAra thavA mATe sAta divasa lAge che. eTale ke sAta divase eka dhAtu huM taiyAra thAya che. sAtamA aThavADiyAmAM eTale ke 4ramA divasathI te 49mA divasa sudhInA gALAmAM che ha mukhya zakti taiyAra thAya che. TUMkamAM AhAranuM pUruM pariNAma 49 divase taiyAra thAya che. vIrya e che zarIranI zakti che. vAsanA sAme viziSTa vIryanuM baLa Takkara jhIlI zake che. jenA vaDe nirvikArapaNuM 6 prApta karI zakAya te khUba mahattvanI bAbata gaNAya. mArI-pITIne nahi paraMtu sahaja svAbhAvika rIte che manane brahmacarya tarapha vALI devuM hoya to zaktinuM UrvIkaraNa karavuM ja rahyuM. je AkhA zarIramAM ja na banIne prasarI jAya, pachI te oja, 'teja' banI jAya. jeo A siddhi hAMsala karI zakatA nathI (100)
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ che teo azuddha tana ane mana dvArA tIvra vege durgatinI khAI tarapha dhakelAI rahyA che. AthI ja che (110) che. vyAyAmane agatyanuM sthAna Apela che. trIjI kalpasUtranI che have mULa vAta para AvIe. vAcanA vAcanAo che mahArAjA siddhArthanA thAkane dUra karavA mATe vividha auSadhamizrita zatapAka, lakSapAka, sahasrapAka (savAre) che vagere sugaMdhita telathI tailamardakoe mardana karyuM. aneka auSadhio sAthe jene zAstravidhithI bhaThThImAM ha so vakhata pakavavAmAM Ave te zatapAka tela kahevAya, lAkha vAra pakavavAmAM Ave te tela lakSapAka kahevAya. A tela ati mUlyavAna ane guNakAraka hoya che. mAliza karanAra keTalAka mANaso telane che zarIranI aMdara utAre. bIjA mAliza karanArA keTalAka mANaso cAmaDInAM chidro dvArA UtarelA telane bahAra kADhe, AthI phakta snigdhatA jaLavAya. thAka UtarI jAya. aMdara gayelA telane bahAra kADhavuM ja joIe; nahi to tenuM ajIrNa thavAno saMbhava rahe. che snAnavidhi che tyAra bAda siddhArtha mahArAjA snAnagRhamAM gayA. tyAM aneka prakAranA pANIthI vidhipUrvaka chuM che niSNAtoe snAna karAvyuM. kalyANaprada uttama snAna karyA pachI mulAyama sugaMdhita vastra (TuvAla)thI che zarIra lUchavAmAM AvyuM.
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ (111) che vastraparidhAna che. - tyAra pachI zreSTha, navAM, ati mUlyavAna vastro paheryA, kesaramizrita sugaMdhita cUrNano upayoga che karyo. alaMkAra-sajAvaTa tyAra pachI ati mUlyavAna AbhUSaNo siddhArthe dhAraNa karyA. maNijaDita, ratnajaDita sonAnAM AbhUSaNo, aneka seranA hAra, sonAnAM kaDAM, bAjubaMdha, vIMTI vagerethI siddhArtha mahArAjA bhavya dekhAvA lAgyA. temanuM mukha darzanIya banyuM. temaNe mUlyavAna uttarAsana dhAraNa karyuM. vividha ja maNiratnothI jaDita zreSTha, bahu mUlyavAna suMdara vIravalaya temaNe paheryA. mastaka upara chatra dhAraNa karIne cAmarothI vIMjhAtA mahArAjA siddhArtha mahela bahAra AvyA. te vakhate jANe vAdaLamAMthI sUrya bahAra Avato hoya tevA mahApratApI divya, dedIpyamAna siddhArtha jaNAtA hatA. mahelanI bahAra AmajanatA, adhikArIo, kauTuMbika puruSo, svajano vagere UbhelA hatA. siddhArtha rAjAne jotAM ja badhA bolavA lAgyA, "jaya thAo, jaya thAo, mahArAjA siddhArthano."
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. te vakhate gaNanAyako, daMDanAyako, yuvarAja, kauTuMbiko, maMtrIo, mahAmaMtrIo, amAtyo, (112) che jyotiSIo, nagarajano, caturaMga senAdhipatio, sArthavAho, dUto, dAsa-sevako vagere hAjara che trIjI kalpasUtranI che hatA. teothI gherAyelA siddhArtha upasthAnazALA (rAjasabhA)mAM AvyA. te vakhate mahAmeghamAMthI huM vAcanA vAcanAo che zveta caMdra nIkaLe tema teo zobhatA hatA. temaja graha, nakSatra, tArAgaNonI vacce jANe caMdra hoya tevuM che. (savAre) | lAgatuM hatuM. ( rAjasabhA (kverI) chepachI mahArAjA siddhArtha rAjasabhAmAM padhAryA. tyAM te pUrvAbhimukha siMhAsana upara beThA. pachI te che IzAna khUNAmAM zveta vastrathI AcchAdita mAMgalika ATha bhadrAsana goThavyAM. tyAM maNiratnajaDita che. 2 ati darzanIya ane mahAmUlyavAna jAjama pAtharelI hatI. te para mRga, vRSabha, azva, manuSya, che che magara, pakSIo, sUrya, kinnara, camarI gAya, hAthI, vanalattA, padmalattA vagere citro dorelAM hatAM, che aMtaHpurane yogya paDado bAMdhelo hato. te paDadAnI aMdara maNi-ratnajaDita, vividha takiyAvALuM, che. huM mulAyama gAdIvALuM, sapheda vastrathI AcchAdita, ati mRdu, sukhakara sparzavALuM viziSTa bhadrAsana che. (12) huM trizalAdevI mATe mUkeluM hatuM.
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ (113) che rAjavaibhava-varNana-hetu che evo savAla thaI zake ke kalpasUtranA graMthakAra zrI bhadrabAhusvAmIne mahArAjA siddhArthanA aDhaLaka che che vipula vaibhavanuM varNana karavAnI jarUrI zI hatI? temano zayanakhaMDa, zavyA, vyAyAmazALA, madanavidhi, che che snAnavidhi, vezaparidhAna, alaMkAra-paridhAna, kacerI, paDadA, bhadrAsana vagerenuM varNana eTalA mATe che huM karyuM lAge che ke, te sAMbhaLavAthI tenA tyAgI kumAra vardhamAna upara ApaNane bhAre ahobhAva che huM aMtaramAM jAgrata thAya. kevo A devAdhidevano janma, AvAM aizvarya, vaibhava, samRddhi, saMpatti vacce che rahenAre zuM A badhuM eka ja jhATake tyAgI dIdhuM !" vagere temanA prati adbhuta ane avanavo che A ahobhAva utpanna thAya che. jenI pAse vaibhava, sattA, samRddhi, aizvarya hoya ane te badhAno je tyAga na kare tenI jagatanA bALabuddhi jIvo upara to khUba asara paDe. - trizalA mahArANI jAheramAM siMhAsana upara nathI besatA paNa teo paDadAnI pAchaLa goThavAyelA * bhadrAsana upara birAje che jethI temanuM moM koI jaI zake nahIM. ahIM nArInI zIlarakSAno agatyano 2 muddo paDelo che. - ApaNA AryAvartamAM gAmomAM strI pANI bharavA jatI to rastAmAM koI vaDIla ke gAmanA agresara huM nIkaLe to ADuM moTuM karI te UbhI rahetI. jUnA jamAnAnA gharanI maryAdA vicArIzuM to jaNAze ke che (113) che sasarA ke jeThanI hAjarImAM vahu ghUmaTo tANatI ane UMce sAde ke chUTathI te bolI paNa na zakatI. che.
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ che are, zuM vAta karuM? sasarAnA maraNa bAda paNa je oTale besIne sasarA roja dAtaNa karatAM te (11) che oTalethI pasAra thatI vahu lAja kADhatI ! Aje AvI badhI sAMskRtika pravRttionI mazkarI karIne trIjI kalpasUtranI che tenI ghora hAMsI uDAvAI che. enA je kaTuM pariNAmo AvyAM che te Aje spaSTarUpe kuTuMbomAM jovA vAcanA huM maLe che. maryAdAbhraSTa banelAM kuTuMbomAM durAcAra ane kleza sivAya kazuM jovA maLatuM nathI. suMdara (savAre) majAnI jinavANI sAMbhaLanAra koka bhAgyazALInA jIvana paNa jyAre vAsanApIDita jovA maLe che che tyAre pArAvAra duHkha thAya che. vAsanA bhUkhAraDI banI gaI che. chappanIA dukALanA dukALiyAnI ja adAthI jANe ke vAsanA pIDito vAsanA-bhojana upara tUTI paDelAM jovA maLe che. A AjanA keTalAka yuvAno ne yuvatIo jAhera sthaLoe hoTala rUmamAM, kaoNlejanA kampAunDamAM che ja kevA azlIla cenacALA khaDA kare che ! cotarapha vAsanA ke vikAranI bhUtAvaLo khaDI thaI gaI che. huM 2 vikRtino vAyaro ati bhayAnakarUpa laIne hinduprajA upara trATakyo che. zatruonI icchA che ke che A prajA tanathI ane manathI jo bhraSTa thaIne sAva durbaLa thaI jAya to hindustAnano kabajo pharIthI levAnuM kAma sAva saraLa thaI paDe. enI dharatImAM dharabAyelI aDhaLaka khanIja saMpatti pAmIne mAlaMmAla chuM thaI javAya. A mATe te lokoe bhAratIya prajAnA mAthe sahazikSaNa, videzI-sTAIlanuM zikSaNa, adhArmika (114) zikSaNa, vikatijanaka zikSaNa ThokI besADyuM che. tenA dhAryA pariNAma maLyAM che. navI peDhI dArU,
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ durAcAra, paba, klaba, TI. vI. InTaraneTa, ke navarAtrinA garabA dvArA kaumAryabhaMga, zikSaNasaMsthAonA che rojha De, velenTIna De, moTI vayanA lagno, nArIne nokarI dvArA svacchaMdatA, pracAramAdhyamo dvArA strIonA aMgopAMgonuM bibhatsa pradarzana ane bharapUra lakhANanA sAgaramAM DUbI gaI che. have to bhagavAna bacAve. koI "mANasa"thI A badhuM sulaTAvI zakAya tema nathI. bahu bahu to kuTuMbane ke chevaTe jAtane bacAvI zakAya. joke vikRtinA vAvAjhoDAmAM to saMsAratyAgIorUpI vaDalAo paNa hAlamaDolama thayA che : A jaDamULathI ukhaDI gayA che. ja jemane ApaNe anAryazA kahIe chIe te briTananI gorI prajAnAM mahArANI elijhAbetha' # jyAre eka vAra bhAratamAM AvyAM hatAM, tyAre Do. rAdhAkRSNana sAthe hastadhUnana karatI vakhate temaNe A ri hAthamAM mojAM paherelAM hatAM. aNuparamANuonI asarane e gorA lokoe kevI joradAra mAnyatA iApI haze ! che e ja rAjavI kuTuMbanA nabIrA eDavarDa AThamAe parajJAtinI kanyA sAthe premalagna karyA tethI che temane rAjagAdI choDavI paDI; kemake rAjakumAramAM rAjavaMzI zuddha lohI joIe evI custa mAnyatA huM hatI. eDavarDa AThamA pratye pArlamenTa ke prajAe hamadardI na batAvI, tene rAjya choDavuM ja paDyuM. huM che. Aje ApaNAM gharomAM juo. chUTachATone nAme kevI bhayaMkara paristhiti UbhI karI che ? bhAI (115)
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ che bhAbhI, diyara-bhojAI, sasaro-vahu, sAsu-jamAI kevI vicitra chUTachATo le che? enAM kevAM che (116) ( bhayaMkara pariNAmo AvyAM che? trIjI kalpasUtranI eka vakhate eka saMnyAsI rastA uparathI pasAra thaI rahyA hatA tyAre eka bAIe nirvikArI mane vAcanA vAcanAo ja bhaktipUrvaka temanA caraNano sparza karyo. tarata ja A saMnyAsI rADa pADIne bolI UThyA, "mA mA (savAre) che ! teM zuM karyuM?" pachI temaNe eka guphAmAM jaIne traNa divasa sudhI upavAsa karIne IzvaranuM dhyAna karyuM ane caraNane lAgelA sUkSma aNu-paramANunI A rIte zuddhi karI. che. ApaNane to tAraka bhagavAnanuM zAsana maLyuM che. ApaNA AcAra-vicAra to kevA caDiyAtA hovA joIe? jo ApaNe nIce UtarI jaIzuM to samagra prajAne tyAga ane tapano amUlya Adarza che koNa pUro pADaze? eka jagyAe eka ciMtake lakhyuM che ke, "rAtre rAto cheDo svapnamAM paNa dekhAI na jAya to te puruSa ! bIje dI upavAsa karI leje." kahevAno Azaya e che ke svapnamAM paNa vikAra che che jAge, to tene zAMta karavA sakhata tapa AdinI jarUra che. zIlanI maryAdAonAM utkRSTa pAlaka mahArANI trizalAdevI paDadAnI aMdara beThA. mahArAjA siddhArtha che jAheramAM beThA. siddhArtha mahArAjA svapna pAThakone bolAve che. sevako mahArAjAnI AjJA laIne . (116) svakhapAThakonA vAsamAM gayA. svapnapAThakono vAsa judo hato. tyAM svapna pAThako rahetA hatA.
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtinA ke dhaMdhAnA mAdhyamathI ApaNe tyAM judA judA mahollAonuM nagaramAM Ayojana thatuM ja hatuM. AnI pAchaLa jabaradasta sAMskRtika hetuo paDelA che. Aje ya aneka nagaromAM vANiyAvADa, brAhmaNavADa, harijanavADa vagere judA judA vADA che. AthI tyAM saMskRti sacavAI rahI che. jyAre Aje to eka phaleTamAM jaina raheto hoya, bAjumAM vaidika hoya, tenI bAjumAM musalamAna hoya, pachI A pATIdAra hoya. AvI sthitimAM saMskAronI jALavaNI khatama thaI jAya che. badhuM samAna karavA jatAM A saMskAranuM satyAnAza nIkaLI gayuM che ! jyAM badhAM jaina kuTuMbo vasatAM hoya tyAM jainanI dIkarI rAtre nIkaLI ke pharI zake kharI? nahi ja. kemake badhA tene oLakhe. AvI to aneka maryAdAo AvA ja ja sahavAsone kAraNe ApameLe paLAI jatI. jyAM eka ja jJAti-jAtinAM kuTuMbo rahetAM hoya tyAM che dharmano saMbaMdha hoya che. lohIno saMbaMdha hoya che temaja eka bhagavAnano paNa saMbaMdha hoya che. AthI che zIla sArI rIte paLAya ane maryAdAo badhI jaLavAya. vaLI, eka prakAranA te sahunA dhaMdhA-vyApAra che chuM hoya eTale nivRttinA samayamAM taka maLatAM te bhAIo je carcA-vicAraNA kare tenAthI temanA huM dhaMdhAo paNa vadhu vikasita thAya. aSTAMga vagere nimitta zAstranI carcA thAya, temAMthI aneka prazno che udbhave tenA ukelo maLe. Ama, jJAnanI paNa vRddhi thAya. paNa vakIla ne DokTara pAse rahetA hoya to che che konA jJAnanI vRddhi thAya? te maLe to zuM kare ? tIna pattI rame ! ekasarakhA samAna dhaMdhA ane samAna huM dharmavALA sAthe rahevAthI dharma ane dhaMdho banneyano vikAsa thAya ane gRhasthone mokSalakSI jIvananuM che
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ (118) kalpasUtranI vAcanAo uttama dhArmika jIvana jIvI zakAya. AthI moTo sadAcArI varga taiyAra thato rahe. mahollAonI AvI vyavasthA pAchaLa AvuM vaijJAnika rahasya paDeluM che. vagara bhaNe dIkarAne bApano je dhaMdho maLI jAya te kharo dhaMdho, bhaNyA vagara dIkarAne bApano je dhaMdho na maLe te khoTo dhaMdho, bApa vakIla hoya ke DaoNkTara hoya to tenA dIkarAne vakIla ke DaoNkTara thavA mATe bhaNavuM paDe. bhaNavAnA mAdhyama vagara bApano dhaMdho na karI zake. mATe A AryadhaMdho nathI. vepAra, khetI e AryadhaMdho che. temAM bhaNavAnuM kaMI nahIM. sarTiphikeTa ke DigrInI koI jarUra nahIM. bApano anubhava dIkarAne maLe. bApanI kuneha, dhaMdhAnI rItarasama dIkarAne vArasAgata sahaja prApta thAya tethI tene AryadhaMdho kahI zakAya. svapnapAThako potapotAnA gharethI nIkaLyA. rAjAnuM AmaMtraNa maLavAthI teo ghaNA khuza hatA. svapnalakSapAThakoe potapotAnA mobhA pramANe vastro ane alaMkAra paheryAM hatAM. e samayamAM evI mAnyatA hatI ke kapaDAM mobhAsara hovAM joIe. tethI dAnAdi cAreya dharmono lAbha thAya che. dA.ta., (1) dAnavRtti jAgrata thAya che. (2) zIlanuM rakSaNa thAya che. (3) icchAnirodha nAmano tapa thAya che. (4) zubha bhAvanAnA uchALA Ave che. sArAM kapaDAM paheryAM hoya to te joIne yAcako potAno hAtha laMbAve tethI dAna ApavA icchA saheje jAge, vyavasthita sIvelAM kapaDAM hoya to zIlanuM sahaja rIte rakSaNa thAya paNa custa-taMga kapaDAM paheryAM hoya to keTalAya jonArAnA manamAM paNa vikAra jAge. zIlano nAza karavAmAM uddbhaTa kapaDAMno ghaNo moTo hisso che. mobhA trIjI vAcanA (savAre) (118)
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNe kapaDAM paheryA hoya to saMskAra sacavAya, hRdayamAM unnata bhAva jAge, dhotiyuM paheravAthI je che bhAva janma, te penTa paheravAthI nahIM janme, dhotiyuM paheryuM hoya, pa6 iMcano lAMbo koTa paheryo che hoya, mAthA para pAghaDI ne khabhe khesa hoya tevI vyaktine tame sigAreTa pItI joI che kharI? che bhayaMkara vikArone nAthavAnI tAkAta kapaDAmAM che. yogya veza-paheraveza upara ApaNI saMskRtino che moTo bhAga TakI jAya che. che badhA svapnalakSaNapAThako rAjamahelanA pravezadvAra AgaLa ekaThA thayA che, ane tyAM teo che che potAno eka agresara nIme che. siddhArtha mahArAjA je prazna pUche teno javAba te netA Ape. che svapnalakSaNapAThako rAjasabhAmAM AvIne, hAtha joDIne mastaka upara aMjali karI, ""jaya ho, jaya che che ho." kahI AzIrvacanothI rAjAne vadhAve che. teoe rAjA siddhArthane AzIrvAda Apyo ke tame che che saMpattimAna, dhanavAna, vaibhavane aizvaryathI bharapUra bhaMDAravALA thAo, dIrdhAyuSyane bhogavo, che rAjasaMpatti bhogavo ane dharmapremI thAo. che. joke A bhoga-upabhoga saMsAranI vRddhi karanArA che, te jherI che, chatAMya tenA AzIrvAda Apela che ja che. paNa aMte to te jhera utAratI eka vAta svapnapAThakoe karI dIdhI ke, he rAjA siddhArtha ! che tamArA kuLamAM jinabhakti satata cAlu raho. vRddhi pAmatI raho.''
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ che jinabhakti e eka viziSTa gRha-saMskAra che. tenoLavela samAna che. dareka prakAranAM jhera utAranAruM che (120) che uttama anuSThAna che. lagna vakhate hAthe je mIMDhaLa bAMdhavAmAM Ave che tenuM kArya jhera utAravAnuM che. trIjI kalpasUtranI che lagnanI dhAmadhUmanI irSyAthI koI kaMIka khavarAvI de to tenuM jhera utAravA mATe mIMDhaLa che. vAcanA vAcanAo che. jinabhakti mIMDhaLanI garaja sAre che. (savAre) [ahIM trIjuM vyAkhyAna pUrNa thayuM. AnI sAthe atyAre ja cothuM vyAkhyAna zarU karI devuM.] [Aje bapore 14 svapno utAravAnAM hovAthI.] (120)
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ (121) paryuSaNa parvano pAMcamo divasa : kalpasUtra-cothI vAcanA siddhArtha rAjAe svapnalakSaNapAThakonA temanA guNonI stuti karIne vaMdana karyuM. phaLa, phUla, vastra vagerethI temanuM sanmAna karyuM. tyAra pachI te svapnapAThako Asano upara beThA. siddhArthe ghaNA vinayapUrvaka trizalA mahArANIne Avela cauda svapno aMgenI vAta te svapnapAThakone karI ane te aMgenuM pariNAma zuM haze te jaNAvavA vinaMtI karI. ahIM AryadezanI praNAlikA darzAvI che ke rAjA (bhagavAna) ke guru tathA (vizeSataH) naimittikAdine khAlI hAthe kadApi maLavuM nahIM, kemake phaLanA dAnathI phaLa maLe che. aphasosa ! Aje to bhagavAna pAse 10 paisAnI badAma mukAya che ! guru pAse maphatiyo vAsakSepa naMkhAvAya che ! AryadezanI praNAlikA mujaba siddhArtha rAjAe UbhA thaIne ati namra banIne, yogya sanmAna karIne je svapna aMgenA phaLa viSe pUchyuM te sAMbhaLIne teo khUba harSa pAmyA. tyAra pachI teo badhAe te svapnone hRdayamAM dhArI rAkhIne, temanA arthano vicAra karIne, paraspara masalata karavA lAgyA. Ama, saMvAda-vicAra-vinimaya karIne svapnonA artha jANyA teoe te viSayamAM paraspara ekabIjAnA abhiprAya pUchyA ane chevaTe nizcita mata nakkI karIne ekamata thaI gayA. pachI siddhArtha rAjA samakSa zAstro anusAra kahevA lAgyA. (121)
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ che temaNe kahyuM ke, ""rAtrinA prathama pahoramAM dIThela svapna bAra mAsamAM phaLadAyaka thAya che. bIjA pahoramAMnuM svapna cha mAsamAM phaLadAyaka thAya che. trIjA pahoramAMnuM svapna traNa mAsamAM, ane kalpasUtranI cothA pahoramAMnuM svapna eka mAsamAM phaLadAyaka thAya che. sUryodayathI be ghaDI pUrve joyela svapna daza e cothI vAcanAo ja divasamAM phaLe che ane sUryodaya vakhate dIThela svapna tarata phaLe che. kharAba svapna koIne na kahevAthI te vAcanA % athavA kharAba svapna AvyA pachI sUI javAthI te svapnanuM phaLa haNAI jAya che, eTale tenuM phaLa che (savAre) ja nAza pAme che. sArAM svapnane koI guru ke yogya vyaktine athavA temanA abhAvamAM gAyanA kAnamAM ja huM kahI devuM joIe. sAruM svapna AvyA pachI pAchuM pharI sUvuM na joIe. sUvAthI te svapnanuM phaLa naSTa pAme che. bAkI rahela rAtri dharmadhyAnamAM ane bhagavAna paramAtmAnA smaraNamAM pasAra karavI chuM joIe." svapnapAThakoe A pramANe zubha ane azubha svapnonuM vistRta varNana karIne kahyuM, ""he che devAnupriya ! he siddhArtha rAjanuM ! amArA svapnazAstramAM 72 svapnonuM varNana karavAmAM Avela che. hiM che. temAMthI 42 svapna sAmAnya phaLa ApanArAM ane 30 mahAsvapna uttama phaLa ApanArAM kahelAM che che. arihaMtanI ke cakravartInI mAtA bananArane 30 mahAsvapnomAMthI 14 svapna Ave che : jevAM ke che vRSabha, hAthI vagere. vAsudevanI mAtA 14 mahAsvapnamAMthI koI paNa 7 svapna joIne jAgrata thAya che che che. baLadevanI mAtA bananAra cauda mahAsvapnamAMthI koI paNa cAra mahAsvapna joIne jAgrata thAya che
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. mAMDalika rAjAnI mAtA bananAra te cauda mahAsvapnamAMthI koI eka mahAsvapna joIne jAgrata (123) e thAya che.) trizalA mahArANIe je cauda mahAsvapno joyAM che te maMgalakArI che. te putralAbha, arthalAbha, ri sukhalAbha, rAjyalAbha, bhogalAbha vagere karAvanArAM che.' che "trizalA mahArANI nava mAsa ane sADA sAta divasa pasAra thatAM putraratnane janma Apaze. te che kaLamAM dIpaka samAna, dhvaja samAna, parvata samAna, mugaTa samAna, tilaka samAna thaze. te kIrti che vadhAvanAra, kuLanI samRddhi karanAra, sarahadane jItanAra, duzmano-duSTone priya bananAra thaze." che tyAra pachI svapnapAThakoe cauda mahAsvapnono judo judo artha batAvyo. svapnapAThako kahe che che che ke A putraratna kAM to arihaMta thaze athavA to cakravartI rAjA thaze. eTale zUravIra, caturaMgI ja senAyukta, cAreya dizAnA aMta sudhI bhUmaMDaLanA svAmI cakravartI rAjyapati rAjA thaze. athavA to che A traNa lokanA nAtha-dharma-cakravartI, dharmacakranuM pravartana karanArA cakravartI jinezvara thaze. siddhArtha rAjA A svapnapAThako pAsethI svapnanuM phaLa sAMbhaLI, samajIne atyaMta prasanna thayA, haiyuM harSavibhora banI gayuM ane temaNe kahyuM, "Ape je kahela che, te satya che, teno huM vinayapUrvaka svIkAra karuM chuM.' svapnapAThakone prItidAna che. (123) prasanna thayelA siddhArtha rAjAe svapnapAThakone vipula puSpasugaMdhita cUrNa, puSpamALAo, che
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ (124) kalpasUtranI vAcanAo vastro, AbhUSaNo tathA aDhaLaka dhanasaMpatti ApIne temanuM vinayapUrvaka sanmAna karyuM. dAtA prasanna thaIne je dAna potAnI icchAthI Ape te prItidAna kahevAya che. prItidAna ApIne siddhArthe svapnapAThakone bahumAnapUrvaka vidAyagIrI ApI. trizalAdevIne svapnaphLanI jANa tyAra pachI siddhArtha mahArAjA paDadAnI aMdara beThelA trizalA pAse jaIne svapnapAThakoe kahela tamAma hakIkata vigatathI kahe che. sArI, rucikara vAtanuM punarAvartana karavAmAM rasa vadhe che mATe temAM kaMTALo Avato nathI. siddhArtha mahArAjAe je vistRta varNana pharIthI karyuM teno trizalAdevIe zAMtithI, ane prasannatAthI svIkAra karyo, pachI trizalAdevI bolyAM, 'Ape je kahela che, tevuM ja bano, mane tevo ja putra prApta thAo.'' tyAra pachI siddhArtharAjAnI AjJA laIne, bhadrAsana uparathI UbhA thaIne, capaLatArahita, vegarahita, zIghratA (utAvaLa) rahita, rAjahaMsI jevI gatithI cAlIne trizalAdevI potAnA nivAse gayAM. aizvaryanI vRddhi jyArathI zramaNa bhagavAna mahAvIra prabhu jJAtakuLamAM AvyA te divasathI tiryak z2abhaka devoe indranI AjJA pramANe je atyaMta prAcIna, jamInamAM daTAyelA khajAnA-mahAnidhAno hatAM te ****** cothI vAcanA (savAre) (124)
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ lAvIne siddhArtha rAjAnA bhavananA bhaMDAro chalakAvI dIdhA. ATaluM badhuM aDhaLaka dhana, vipula (125) che ? saMpatti, tigu-jaMbhaka devo kyAMkathI corIne upADI lAvatA nathI; paraMtu je dhanabhaMDAronA vartamAnamAM koI adhikArI na hoya, je ema ne ema daTAyelA paDyA hoya, je dhanabhaMDAronA svAmInA gotramAM koIna hoya, jenAM gharabAranAM nAmanizAna, avazeSa rahyAM na hoya tevA bhaMDAronA mAlika saudharmendra che ja gaNAya. te IndranI AjJAthI indranI mAlikInA dhanabhaMDAro lAvIne siddhArtha rAjAnA bhaMDAramAM devo ja bhare che. ATalI badhI saMpatti devo jo vaikriya pudgalamAMthI vimurve, to te paMdara divasathI vadhu vakhata ja na Take. 15 divasa pachI visarjana thaI jAya. mATe ahIM to audArika pugalanuM dhana joIe. koI ja ja gAma - nagara - jillA - parvata - killA - tIrthasthaLa - tApa nivAsa - Azrama - khetara- rAjamArga - devAlaya - nirjanasthAna - parvatanI guphAo - vanakhaMDa - sabhAsthaLa - smazAna - zUnyagRha ane zAMtigRha vagere jagyAethI khodIne tyAMthI samRddhi lAvIne siddhArtha rAjAnA bhavanamAM jaibhaka devo ? che sthApita kare che. A bAbata taddana sAcI che teno eka purAvo nIcenA prasaMgathI maLe che. amadAvAda dainikapatra "gujarAta samAcAra' (4-9-"66)mAM pragaTa thayela A prasaMga che. eka pretAtmA sAthe bhAdaraNavALA svAmI kRSNAnaMdajInA vArtAlApa'no jarUrI hapto ahIM laIe.
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ A praznottarI evI che ke jenAthI pretaloka aMgenAM jina-AgamamAMnA ghaNAMbadhAM vidhAnonI je paripUrNa satyatA siddha thaI jAya che. pretAtmAe pretaloka aMge je je vAto karI te badhI vAto (12) che. A jinAgamomAM kahevAI cUkelI che. kalpasUtranI vAcanAo ja cothI banyuM evuM ke eka vakhata svAmI kRSNAnaMda mahArASTramAM eka khetaramAM sUI rahyA hatA. teTalAmAM che 2 eka vicitra vastunI hAjarI jaNAI. temaNe UMce joyuM to eka rUperI rekhAvALI mAnava AkRti che vAcanA (savAre) che jevuM kAMIka dekhAvA lAgyuM. te AkRti temanAthI daza phUTa dUra hatI ane jamInathI thoDIka adhdhara che che hatI. che bRhat saMgrahaNi'nI 189mI gAthAmAM jaNAvyuM che ke, "cariMguleNa bhUmi na chidaMti surA che che jiNA biti." devo jamInathI adhdhara cAra AMgaLa jeTalA rahe che. che pUrvajanmanA saMskArane lIdhe A pretAtmA potAnA manuSyajIvanamAM aMgrejI bhASA bolato che che hato. e pretAtmAe vArtAlApamAM kahyuM ke, "keTalAka pretAtmAo koInI dukAnamAMthI ke tijorImAMthI che che ke jamIna vageremAMthI dhana upADI lAvIne bIjAne Ape che.' A vidhAna ApaNI uparyukta vAtanuM che. saMpUrNa samarthana kare che. svAmI kRSNAnaMde devane pUchelA satyAvIsa praznonA deve je javAbo ApyA che che che te ja vAta jainazAstramAM vAMcavA maLatA ji "vijJAna ane dharma' pustakamAM savistAra ApavAmAM huM Avela che.] te bhalabhalo nAstika Astika banI jAya. AthI to jinAgama uparanI ApaNI che
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ zraddhA vadhu majabUta banI jAya che. A pramANe e cokkasa kahI zakAya ke jinAgamamAM kahela bAbata che (127) che. nagada satya che, nakkara hakIkata che. "naraka che, svarga che, devaloka che, pretayoni che, paraloka che, punarjanma che, puNya-pApa che,' ityAdi tamAma jinazAstrokta vAtone ApaNe AMkha mIMcIne ja svIkAravI ja joIe. sarvatomukhI vRddhi je rAtre zramaNa bhagavAna mahAvIrane jJAtakuLamAM lAvavAmAM AvyA te ja rAtrithI jJAtakuLa che cAMdIthI-sonAthI, cAra prakAranA dhana-dhAnyathI, rAjyathI, rASTra(janapada)thI, vAhanathI, koza (bhaMDAra)thI, koThAra (dhAnyagRha)thI, nagarathI, yaza ane kIrtithI ema sarva zubha padArthothI vadhavA lAgyuM. guNasaMpanna nAmasaMskAra AvI sarvatomukhI vRddhi thavAne kAraNe bhagavAna mahAvIradevanAM mAtApitAne manamAM thayuM ke, jyArathI A putra kukSimAM garbhapaNe Avyo che tyArathI ame hiraNayathI, cAMdIthI, sainyathI, dhana vagerethI vRddhi ja pAmI rahyA chIe. mATe je jIva janma leze tenuM nAma, tenA guNa anusAra vardhamAna' evuM rAkhIzuM. che (127) vardhamAna' e bhagavAnanuM mULa nAma che, ane jyAre deve upasarga karyA ane te badhA che
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ upasargone samatApUrvaka sahana karyA tyArathI te "mahAvIra' kahevAyA. vIra tene kahevAya je koIthI na Dare; mahAvIra tene kahevAya jenAthI koI na Dare. nAma haMmezAM meM (128). sArthaka joIe. tethI yogya guNa pramANe nAma pADavuM joIe. eka bAI pAse tenA dIkarAnA kalpasUtranI che. kaMThaNapALa' evA nAma vize koIe Azcarya batAvyuM tyAre te bAIe javAba Apyo ke, "lapha vAcanAo huM cothI vAcanA chANAM vINatI, bhIkhaMto dhanapALa; amara bicAro marI gayo, bhalo mAro ThaMThaNapALa.' hai (savAre) "nAma che lakSmI, ane vINe che chANAM, nAma che dhanapALa (kubera) ane mAge che bhIkha; nAma che che amaracaMda ane te marI gayo che. mATe pelI bAI kahe che ke, "to pachI mArA dIkarAnuM nAma kaMThaNapALa zuM khoTuM che ?'' garbha sthira thatAM phlAyeluM zokamaya vAtAvaraNa | zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra svAmIjIno traNa jJAnavALo AtmA garbhamAM mAtA pratyenI che bhaktithI prerAIne, garbhamAM mArA halanacalanathI mAtAne kaSTa thaze" evuM vicArIne eka divasa che nizcala thaI gayo. teNe halana-calana baMdha karI dIdhuM. A halana-calana baMdha karavAnA be hetu hatA : che eka to potAnA halana-calanathI mAtAne kaSTa na thAya ane bIjuM, bhaviSyanI mArI saMtati paNa A rIte mAtAnI bhakti kare; mAtA pratye vinaya-viveka jALave. AvuM jaNAvavA mATe paNa pote sthira (128) rahyA.
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ (129) bhagavAnanuM puNyAnubaMdhI puNyakarma utkRSTa hatuM. AvA karmodayavALA AtmAnI e viziSTatA hoya che ke te ucitane acUka seve. saMtAnoe mAtApitAnI bhakti avazya karavI joIe. je mAtApitAnA bhakta nathI, te sAdhu banIne gurunA paNa bhakta banI zakatA nathI. mAtApitAne kadAca chelle dIkSA levA mATe choDavA paDe toya tarachoDAya to kadI nahi. saMsArI mAtApitAno upakAra ghaNo che, jeNe jJAna-dhyAna ApyAM, pratibodha pamADyo ne dIkSA apAvI, hA. dIkSA levA mATenI zAstrokta vidhi karyA bAda mAbApane choDI zakAya, paNa te vakhateya temane tarachoDI to na ja zakAya. kAvaDamAM laIne be bhAIo potAnAM vRddha mAbApane jAtrAe laI jatA hatA. rastAmAM mAbApane sakhata tarasa lAgI. eka bhAIe vicAryuM ke, ''huM pANI levA jaIza ane ahIM mAbApanuM prANapaMkheru UDI jaze to ? mATe mAre mAbApane choDavAM joIe nahi, huM to ahIM ja besI rahIza.'' bIjA bhAIe vicAryuM ke, ''mAbApane tarasa lAgI che. mAre temane choDIne pANI levA javuM ja joIe.'' pachI te chokaro Amatema bhaTakIne pANI laI Avyo ane teNe mAbApane te pIvaDAvyuM. mAbApa jIvI gayA. A daSTAMtamAM dekhItI rIte jeNe mAbApane choDyAM che teNe tarachoDyAM to nathI ja. mATe teNe vastutaH mAtApitAne choDyAM ja nathI ema kahevAya. vaLI pANI lAvIne mAbApano jIva bacAvyo tethI te ja kharo dIkaro kahevAya. mAtra pAse besI rahelo dIkaro dIkaro na kahevAya. A glAna - auSadha - nyAya kahevAmAM Avyo che. (129)
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ cothI - trizalAdevIne khyAla Avyo ke potAne rahela garbha halana-calana karato nathI. temane zaMkA chekuzaMkA thavA lAgI. temaNe kalpanA karI ke, "zuM koI deva vageree mAro garbha harI lIdho che? ke te che (130). kalpasUtranI ja mRtyu pAmyo che? athavA to te garbha gaLI gayo che ?' AvA prakAranA aneka vicAro karIne te vAcanAo khinna manavALAM banIne zokanA sAgaramAM DUbI gayAM. hathelImAM moM rAkhIne ArtadhyAna karavA vAcanA lAgyAM. trizalA akathya karuNa-kalpAMta karavA lAgyAM ne dhrusake raDIne haiyAphATa vilApa karavA (savAre) lAgyAM. te bolavA lAgyAM, "he bhagavAna ! evAM meM kevAM bhayaMkara pApa karyA haze ke jene pariNAme Avo anartha thayo ? kharekhara bhAgyahInane tyAM ciMtAmaNi ratna rahI zakatuM nathI. kamabhAgI mAravADa dezamAM kalpavRkSa UgatuM nathI. puNyarahita evA tRSAtura mANasane amRtajala maLatuM nathI. dhikkAra che mArA nasIbane ! are ! he deva ! A te zuM karyuM? mArA manoratharUpI vRkSane mULamAMthI ja ukheDI nAkhyuM ? suMdara AMkho ApIne teM phoDI nAkhI ! AvuM mahAna putraratna ApIne te chInavI lIdhuM ! he pApI deva! teM mane meru parvata upara caDAvIne bhayaMkara khINamAM pheMkI ! suMdara-sarasa bhojana ' pIrasIne teM thALI khUMcavI lIdhI ! meM zo aparAdha karyo che? have huM kyAM jauM? kone A vAta kahuM? basa. che mAre have ratno AbhUSaNo, phUlazaThA, mahela koInI jarUra nathI. A saMsAra asAra che. athavA to mAruM ja karela mAre bhogavavAnuM AvyuM che. meM koIka duSkarma bhUtakALamAM - pUrvabhavamAM-karela haze, huM pazu-paMkhInAM IMDAM phoDyAM haze, nAnA bALane temanAM mAtApitAthI vikhUTuM pADyuM haze, meM bALahatyA che (13)
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja karI haze, meM koI upara kAmaNa-TramaNa karyo haze. koI uMdaranA daramAM garama pANI nAkhIne temanAM baccAMono ghAta karyo haze. ke jethI mAro garbha haNAI gayo. (131) che moha to bhAgye ja kokane na satAve. zAlibhadra jyAre gRhatyAga kare che tyAreya bhadrA jevI suzrAvikA mAtA paNa bebhAna thaI gayA hatA. naMdivardhananA kahevA mujaba vardhamAna be varasa vadhu che saMsAramAM rahyA chatAM chevaTe te becena banI gayA hatA. AvuM che mohanuM tophAna ! mahArANI trizalAnuM karaNa kalpAMta sAMbhaLIne dAsIo doDI AvI. te trizalAne AzvAsane ApavA lAgI. kulavRddhAo tyAM AvI. te pUchavA lAgI, "he devI ! Apa zA mATe raDo cho ? ApanuM mukha-kamaLa kema karamAI gayuM che? Apano deha svastha che ne? khAsa karIne ApanA garbhane che to kSema-kuzaLa che ne?'' mahArANIe nisAso nAkhyo ane kahyuM. ""zuM kahuM tamane ? mAruM hRdaya kema phATI jatuM nathI ? che vedanAnA vIMchI mane DaMkha mArI rahyA che. mAro lADalo lAla...." kahetAM rANInuM gaLuM rUMdhAI gayuM. che che tenI AMkhomAMthI zrAvaNa-bhAdaravo varasavA lAgyA. rANI mUcchita thaIne bhUmi para DhaLI paDyA. che mahArANInI A dazA joIne dAsIo gabharAI gaI. teo temane paMkhAthI havA nAMkhavA lAgI che ane cotarapha zokanuM mojanuM prasarI rahyuM. mahArANIne svastha banAvavA aneka upacAro kulavRddhA karavA lAgI.
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahArAjA siddhArthe A karuNa samAcAra sAMbhaLyA che te paNa di mUDha thaI gayA. rAjamahelamAM A che vAta prasarI gaI. pachI to samagra nagaramAM cotarapha sannATo chavAI gayo. badhA zokAkula thaI (132) che. kalpasUtranI ( gayA. nATaka, ceTaka, gIta-saMgIta, rAsa, khela vagere baMdha thaI gayAM. sarvatra zunyatA vyApI gaI. cothI vAcanAo temaja saunAM mukha upara udAsInatAnAM kALAM vAdaLAM UmaTavAM lAgyAM. vAcanA eTalAmAM zramaNa bhagavAna mahAvIre avadhijJAnano upayoga mUkIne banI gayelI vicitra che (savAre) A paristhitine nihALI. te joIne vicAra karavA lAgyA, ""have zuM karavuM ? athavA kone kahevuM ? A mohanI gati ja AvI che. A meM zuM karyuM? meM to mAtAnA sukhane mATe karyuM paNa te to duHkhanuM kAraNa e ja banI gayuM !' "jevI rIte saMskRtamAM 'duSa' dhAtuno guNa karavAthI "doSa' thAya che tevI ja rIte meM A A sukhane [guNane] mATe je karyuM, tethI UlaTuM duHkha [doSa] ja pedA thayuM !" AvuM vicArIne temaNe zarIrano eka bhAga halAvyo. bhagavAne joyuM ke paMcama-ArAnuM bhAvi ja viSama jaNAya che ke sAruM karavA jatAM ya jIvone huM UMdhuM paDaze. te vakhate bhagavAne pratijJA karI ke, "mArAM mAtApitA jIvatAM haze tyAM sudhI huM dIkSA ja che nahIM lauM.' [Ano bhAva e che ke, mAtApitA jIvatAM haze tyAM sudhI ja huM saMsAramAM rahIza.] AvI pratijJA karavA pAchaLa kAraNa hatuM. te A pramANe che (132)
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ che pratijJA-hetu (133) che. bhagavAne jJAnathI joyuM ke mAruM cAritramohanIyakarma tUTe tevuM che. jo huM prayatna karuM to te tUTI che. jAya. paNa sAthe sAthe mAtApitAnuM AyuSya paNa tUTI jAya tema che. huM dIkSA lauM ke mAtA-pitAne AghAta lAge ane te AghAtathI teo marI jAya ane Ama thatAM dIkSA letAM lokadaSTie amaMgaLa che. banI jAya. AvI paristhitine kAraNe bhagavaMte pratijJA karIne-dIkSA levA aMgenA prayatnathI potAne che vegaLA rAkhavAnI pharaja paDI. che je kSaNe bhagavAne halana-calana karyuM te ja kSaNe trizalAdevI harSa pAmyA. te kahevA lAgyA, huM are ! mAro garbha harAyelo nathI, mRtyu pAmelo nathI, te gaLI gayo nathI. pahelAM je mAro garbha che hAlato na hato, te have hAle che !" A zabdo sAMbhaLatAM cotarapha AnaMdanuM mojuM pharI vaLyuM. khuzAlIne vyakta karatAM saMgItanA che madhura dhvani prasarI rahyA. cotarapha ullAsa, umaMga ne utsAhanA sAgaro UmaTyA. A samAcAra sAMbhaLatAM siddhArtha paNa AnaMdavibhora banI gayA. "prabhu karavA gayA sAruM ne kevuM thaI gayuM kharAba !"
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ (134) kalpasUtranI vAcanAo A aMge eka udAharaNa che. bhAgavata saptAhamAM eka kathaka vyAsapITha upara beThA hatA. saptAha pUrNa thatAM temanA rivAja mujaba phaMDa karavA lAgyA. je yajamAna hatA temaNe kahyuM : lakho mArA 101 rUpiyA.'' '' mahArAje tene AzIrvAda ApatAM kahyuM, ''tAro dhaMdho vadhato vadhato bamaNo thAo.'' A sAMbhaLIne sabhAmAM sannATo phelAI gayo. pachI koI phUMke cAM na kare. eka rUpiyo koI na bole. mahArAja upadeza ApavA lAgyA paNa have eka paiso ya lakhAve te bIjo ! AnuM kAraNa mahArAje pUchyuM, tyAre eka sabhAjana bolyo, ''mahArAja, tame to hada karI nAkhI. pelA yajamAnane tame kevA AziSa ApI dIdhA ?'' mahArAja - meM zuM khoTA AzIrvAda ApyA che ? meM kahyuM, ''tAro dhaMdho bamaNo thAya.' ,, sabhAjana - paNa sAheba ! Apane khabara che ke teno dhaMdho masANamAM lAkaDAM pUrAM pADavAno che, te bamaNo thAya eTale teTalA vadhu mANaso A gAmamAM mare ema ja ne ? mahArAja - hAya ! mane to tenI khabara ja na hatI. mahArAje ApyA AzIrvAda, paNa te AzIrvAda banI gayo abhizApa. AvuM ja prabhune mAtAnI bhakti saMbaMdhamAM thayuM. cothI vAcanA (savAre) (134)
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ (135) abhigraha dhAraNa garbhakALane sADA cha mAsa thayA tyAre zramaNa bhagavAna mahAvI2 garbhamAM rahyA-AvI jAtano abhigraha karyo. bhagavAnane thayuM ke haju huM garbhamAM chuM, mAruM moDhuM mArA mAtApitAe joyuM nathI. chatAM, ATalo badho moha che, to janma bAda keTalo moha haze ? vaDIlo ta2pha ananyabhakti darzAvavAnA daSTAMtarUpa A abhigraha che. viziSTa koTinA AtmAomAM AvuM utkRSTa aucitya hoya ja. garbha-paripAlana tyAra pachI trizalAdevIe snAna karyuM. temaNe baLikarma karyuM. kautukamaMgaLa karyuM. temaNe garbhanA poSaNa khAtara atyaMta ThaMDA, atyaMta garama, atyaMta tIkhAM, tUrAM, khATAM-mIThAM, cIkaNAM, sUkAM athavA atyaMta Ardra ane Rtune pratikULa evAM bhojanano tyAga karyo. temaNe Rtune anukULa sukhAkArI bhojana, vastra, gaMdhamALA, dhAraNa karyAM. te rogarahita, zokarahita, moharahita, trAsarahita, sArI rIte rahevA lAgyAM. te garbhane hitakara, pathyane poSaNa ApanAra AhArAdi karavA lAgyAM. AyurvedamAM kahyuM che ke, ''mAtA vAyuvALA padArtha khAya to garbhamAM rahela bALaka kUbaDo, aMdha, mUrkha ane vAmana thAya che. mAtA pittapradhAna kaphavALo AhAra kare to bALaka TAliyo (135)
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane pItavarNa zarIravALo thAya che. mAtA kaphavALo AhAra kare to bALaka koDhiyo thAya che. mAtA atyaMta uSNa AhAra le to garbhanA bALakanuM baLa nAza pAme che. atyaMta zIta AhArathI garbhanA (136). kalpasUtranI che bALakane vAyuprakopa thAya che. ghIpradhAna atyaMta cIkaNo AhAra karavAthI pAcanakriyA vikRta thAya cothI vAcanIo che. ati khAro AhAra levAthI bALaka AMdhaLuM thAya che. ati kAma sevavAthI bALaka vaheluM maraNa vAcanA ja pAme che.'' (savAre) suzrutamAM kahyuM che ke, "jo garbhavatI strI divase sUe to tenuM saMtAna ALasu ane UMghaNazI thAya. jo netromAM AMjaNa AMje to AMdhaLuM thAya. jo te raDe to saMtAnanI AMkha kANI thAya. jo te che khUba snAna kare, vilepana kare to saMtAna durAcArI thAya. zarIra upara telanuM mardana kare to saMtAna che koDhiyuM thAya. jo strI vAraMvAra nakha kApe to tenA saMtAnanA nakha vikRta thAya.' saMtAna e koI mAmUlI vastu nathI, mATe tenuM zArIrika jatana to mAtAe karavuM rahyuM paNa ja mAnasika ane AdhyAtmika baLa paNa teNe taiyAra karavuM joIe. AthI ja bALaka garbhamAM hoya che tyArathI ja AryAvartanI strIo potAnA bALakanI badhI rIte kALajI karatI. ekAda paNa vikAra che bALakanA janma pachI paNa tenA jIvanamAM na pravezI jAya tenI pUrI sajAgatA mAtA rAkhatI ane chatAM ya jo potAnI bhUla thaI jAya to kyAreka AghAtathI prANatyAga karI detI. eka bahAravaTiyAnI che mAtAno Avo prasaMga jANavA jevo che. rararara
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAMparAjavALo bahAravaTiyo. jIvananA pAchalA bhAge cAMparAje bahAravaTuM mUkI daIne resiDanTa sAhebanI nokarI svIkArI ( hatI. eka vAra leDI sAheba garbhanI pIDAthI karuNa cIso pADatAM hatAM te AnAthI jovAyuM nahIM. sAhebe muMbaI jaIne hajAro rUpiyA vAparI nAMkhyA hatA paraMtu badhuM pANImAM gayuM hatuM. vaphAdAra nokara cAMparAje AjIjIpUrvaka eka glAsa pANI pIvA mATe kahyuM. leDIsAheba pANI pI gayAM ane phakta dasa miniTamAM vedanA taddana zAMta thaI gaI. sAhebe cAMparAjane davA pUchI. khUba Agraha karyo che che tyAre teNe kahyuM ke, "mArA zarIranA pasInAnAM be TIpAM pANImAM nAMkhIne te pANI meM bAsAhebane che pIvaDAvyuM che.' A sAMbhaLIne sAheba stabdha thaI gayAM, tyAre tenI pAchaLanuM rahasya samajAvatAM cAMparAje kahyuM, jyAre huM khUba nAno hato tyAre mArA pitAe mArI mAtAnA gAla upara premathI TapalI mAravAnuM che che jarAka aDapaluM karyuM. te vakhate tarata ja mAne mArI hAjarIno khyAla AvatAM "huM te joI to nathI che che gayo ne?" e jANavA mATe mArI tarapha najara karI. paNa huM to kharekhara e tarapha ja joto hato. A che jANa thatAM mAne eTalo AghAta lAgyo ke sAMja paDatAM to teNe jIbha kacarI nAMkhIne ApaghAta karyo. che che sAheba ! AvA pavitra mAtApitAnuM huM saMtAna chuM. brahmacArI houM temAM navAI nathI. A ja mArA che (137) che parasevArUpa auSadhanuM rahasya che."
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ che vAcanA kevo bodhaka prasaMga che ! "bIjanuM jatana karajo." "jarAya ADAavaLA jazo mA !" A "olAdanI pavitratA jALavI rAkhajo"... "je kUvAmAM te havADAmAM." vagere vagere vAto ApaNA (138). kAnamAM kahI jAya che. kalpasUtranI che je mAnavIonA saMskAramAM ja moTI khAmI hoya temanAM saMtAno badhI rIte pUrAM ane zUrAM vAcanAo cothI nIkaLe to ya jarA ya Azcarya thAya tema nathI. khAnadAnInA nAte hajI vaDIla kAyika pApothI kadAca (savAre) UgarI jaze, paraMtu emanA bIjamAM to e mAnasika vAsanAonA kohavATa vyApIne ja raheze. che ane tethI e bIjanAM saMtAno khAnadAnInA pAtaLA vastrane phagAvI de ane sAva chellI pATalIe che jaIne bese to jarAya navAI nahIM. AvAM saMtAnone Thapako ApavA jeTalo paNa adhikAra evAM mAtApitAne haze kharo? huM nartakI namuMjAlA mahArAjA siddharAja jayasiMhanA pitA rAjA karNadeva. emanAM paTarANI mInaLadevI. mInaLa rUpe zyAma hatAM. e rUpe ja emanA patipremano ghaDo-lADavo karI nAkhyo hato. mahArAjA karNadeva emane che. kyAreya bolAvatA nahi. - koNa jANe kema paNa eka divasa rAjA karNadevane potAnI rAjanartakI namaMjulA upara kAmarAga che (138) che jAgI paDyo. prajA rAjA pAse ghaNA unnata sadAcAranI apekSA rAkhatI hatI eTale rAjA karNadeva huM
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ (139) A vyathA koIne jaNAvI paNa zakatA na hatA. divase divase zarIra kRza thatuM cAlyuM. kAmajvara bhayaMkara pIDA ApavA lAgyo. vicakSaNa maMtrI badhuM pAmI gayo. eNe khAnagImAM rAjAne pUchyuM, ''satya kaho, Apa kSINa kema thatA jAo cho ?'' maMtrInA bhAre Agrahane vaza thaIne rAjAne mananI saghaLI vAta karI devI paDI. maMtrIe kahyuM, ''rAjanartakI potAno deha soMpe e vAta mane saMbhavita lAgatI nathI. rAjan ! e sivAya kAMI paNa AjJA karo. sevaka harapaLe taiyAra che.'' ''to bIjI eka ja AjJA che. citA taiyAra karAvo. namuMjalA vinA huM have eka divasa paNa rahI zakuM tema nathI.'' rAjAe kahyuM. maMtrI bhAre mUMjhavaNamAM mukAyA. chevaTe khUba vicAra karIne rAtre namuMjalA pAse gayA. rAjA mATe dehanI yAcanA karI. mAMge teTaluM dhana ApavAnI taiyArI batADI. paNa e sAMbhaLatAM ja namuMjalA krodhathI saLagI UThI. teNe kahyuM, ''mantrIzvara ! mArA maDadAne tame game tema karI zako cho. bAkI A namuMjalAne jIvatA dehe aDavAnI vAta to kadApi nahi banI zake, rAjezvarane kahI dejo ke ''namuMjalA nartakI che; vezyA nathI.'' mantrIe dhAryuM hatuM te ja tene sAMbhaLavA maLyuM paNa mantrI to atyanta vicakSaNa rAjapuruSa hatA. manamAM eka adbhuta vyUha ghaDIne ja te AvyA hatA. namaMjulAnA nRtya samayanA sarva vastrAlaMkAro (139)
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ cothI mAgyA. namuMjalAe napharata dAkhavavA sAthe jhaTa ApI dIdhA. e vastro laIne mandIzvara mInaLadevI pAse gayA ane namuMjalAnAM vastro paherIne saMdhyA (140) samaye rAjA karNadeva pAse hAjara thavAnI sUcanA karI dIdhI. tyAMthI rAjA pAse jaI mantrIe rAjAne kalpasUtranI vAcanAo kahyuM ke, "ghaNI samajAvaTa bAda namuMjalAe vAta svIkArI che paNa eNe zarata karI che ke te saMdhyA vAcanA samaye ja Avaze ane AvatAMnI sAthe badhA dIvA bujhAvI devA paDaze.'' (savAre) rAjA karNadeve e zaratano svIkAra karyo. saMdhyA thatAM namuMjalAnA vezamAM mastrI dvArA taiyAra che karAyelA mInaLadevIe praveza karyo. dIpaka bujhAyA. matrIzvaranI sUcanA mujaba mInaLadevIe che zayAmAM rAjAnI vIMTI AMgaLIyethI kheMcIne kADhI lIdhI. che savAra paDI. vAsanA zAMta thatAM rAjA karNanA pazcAttApano ArovAro na rahyo. mantrInA AvatAM che jemAM be hAthe DhAMkI daIne kahyuM, "hamaNAM ja citA saLagAva. meM ghora pApa karyuM che. mArI badacAlanuM che che kAle mArI prajA anukaraNa karaze ! hAya ! huM zuM karI beTho !'' rAjAno sAco pazcAttApa jANIne mastrIe sAcI vAta jaNAvI. mInaLadevI pAsethI vIMTI paNa che vAtanI sAkSI tarIke batADI. rAjAne zAtti thaI. mastrIe mahAbuddhimattAthI potAne bacAvI lIdho che e badala rAjA karNa maMtrIno punaH punaH AbhAra mAnavA lAgyo. huM (140) e rAtre ja mInaLadevIne garbha rahyo. e garbha te ja bhAvino pratApI rAjA siddharAja jayasiMha. huM
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjA karNadeve kAyika anAcAra bhale na sevyo parantu teNe je mAnasika anAcAra sevyo teNe siddharAjanA kAmAnya jIvanamAM zuM mahattvano hisso nahi noMdhAvyo hoya ? mAtApitAnA mananA paNa vikAro saMtAnane barabAda karavAmAM kevo moTo bhAga bhajave che? e satya uparyukta prasaMgathI AMkha sAme AvIne UbhuM rahI jAya che. e trizalAdevIne dohada garbhanA prabhAvathI trizalAdevIne zubhadohada thavA lAgyA ke, "huM mArA hAthathI dAna ApuM. sadguruonI ja sevA karuM. dezamAM 'amAri paDaha vagaDAvuM, kedIone kArAgRhamAMthI mukta karAvuM, samudra, caMdra ane amRtanuM che pAna karuM. uttama prakAranAM bhojana karuM, AbhUSaNo dhAraNa karyuM ane hAthI upara besIne udyAnamAM Amodaja pramoda karuM." A badhA rANInA dohada mahArAjA siddhArthe paripUrNa karyA. che sUcanA che. ahIM ApaNe A vyAkhyAna adhUruM mUkI devAnuM che. kalpasUtranA A cAlu cothA vyAkhyAnanuM eka che sUtra hajI bAkI rahe che. temAM prabhunA janmanuM vAMcana Ave che. A sUtrano bhAva bapore svapnamAM huM huM UtarI gayA bAda pAMca miniTamAM jaNAvavAmAM Avaze. A sUtra bapore vaMcAya eTale prabhunA hai , ma che (141) janmanI vadhAmaNInI khuzAlImAM zrIsaMghanA zrAvako ane zrAvikAo tyAM ja zrIphaLa vadherIne tenI zeSa
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ ke vApare che. A zrIphaLa vadheravAnI kriyA pAchaLa mahAna Azaya che. dharmanA badhA yogo mahAna che. tenI A (142) che. A pAchaLanA vijJAnane ApaNe samajavuM joIe. kalpasUtranI che zrILa vadheravAnI kriyA pAchaLano bhAva cothI vAcanAo paryuSaNa parvanA traNa divasa sudhI vividha kartavyo sAMbhaLIne bhAvuka AtmA saraLa ne zuddha bane che. vAcanA che bhagavAnanA garbhanA apaharaNa viSe, mAtAne Avela cauda svapno aMge, tenA phaLa viSe, tyAra (savAre) che bAda bhagavAnanI mAtA pratye bhakti, mAtAne thatuM duHkha, mAtAno moha vagere sAMbhaLIne bhagavAnanA che janma aMge sAMbhaLavA bhAvukajano keTalA utsuka bane ! kevo umaMga haiyAmAM hoya ! te bhAvuka haiyAne eka eka cIja mahAna lAge evuM tenuM haiyuM taiyAra thaI jAya che. pachI jyAre AvA bhagavAna che garbhanI kALI koTaDImAMthI bahAra Ave tyAre keTalo harSa thAya? bhAvukAtmAnuM haiyuM bolI UThe ke, A "he bhagavAna ! tArA janme to vizvanA jIvamAtranuM kalyANa karyuM che. AjathI 2500 varSa pahelAM tame nirvANa pAmyA ! he devAdhideva ! Ape zAsana sthApavA dvArA sarvanuM kalyANa karyuM. AvA A mahAna zAsana upara koI paNa AkramaNa Avaze tyAre ame amAruM mAthuM daIne paNa tenuM jatana karazuM. A vAta Aje janma vAMcana sAMbhaLatAM ja zrIphaLa phoDIne vyakta karazuM ke zAsana uparanA che (142) AkramaNa sAme laData ApatI vakhate zrIphaLanI mAphaka amAruM mAthuM vadherI nAMkhazuM.''
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ balidAnanI A virATa saMkalpagAthAthI romaromamAM AvatAM prazasta zauryanI bAhya abhivyakti karatI A kriyAmAM, hiMsA thavAnI vAta UbhI karazuM to jinapUjAdimAM kyAMya UbhA nahi rahI zakIe enI sahu noMdha le. evo koI paNa dharma ApaNA vartamAna jIvanamAM che kharo ke jemAM leza paNa hiMsA thatI na hoya ? che are ! mAsakhamaNanuM tapa karazuM to ya te vakhate ApaNA peTamAMnA aneka kIDA-karamiyA vagara khorAke marI ja javAnA che ! derAsara baMdhAya ke sthAnaka baMdhAya, muhapatti bAMdhIne bolAya ke chesAdharmikono jamaNavAra karAya; badhe hiMsA che. che have vAta eTalI ja che ke, hiMsArUpe pAvalI khoIne zubhabhAvonI adbhuta vRddhi karavArUpa che 8 rUpiyA kamAI levo joIe. jo pAvalI khovAnI paNa nA, to gRhasthathI rUpiyo kadI kamAI zakAya che tema nathI. che (cothA vyAkhyAnamAMnuM bAkI rAkheluM nIcenuM vyAkhyAna bapore svapna UtaryA bAda vAMcavAnuM. te che & vakhate jyAre "trizalA devIe janma Apyo" zabdo bolAya tyAre te bolatAMnI sAthe ja zrIphaLa che vadherAya.) zrIphaLa upAzrayanI bahAra vadherAya to tyAM ja sAMje thanArA pratikramaNamAM musIbata na che (143) Ave.]
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ che svapna vAMcanA (jo ho te kALe ane te samaye zramaNa bhagavaMta zrI mahAvIra svAmI garbhamAM AvyA bAda jyAre grISma che kalpasUtranI A trasta cAlatI hatI. caitra mAsanA zukala pakSano teramo divasa hato. caitra suda 13nA divase prabhune che cothI vAcanAo . garbhamAM AvyAne kula nava mAsa ane sADA sAta divasa pasAra thayA hatA. vAcanA badhA tIrthakaronA garbhakALa samAna nathI. te A rIte : (savAre) pahelA tIrthaMkara zrI RSabhadeva prabhu 9 mAsa ne 4 divasa garbhamAM rahyA bIjA ,, zrI ajitanAtha prabhu A trIjA , zrI saMbhavanAtha cothA zrI abhinaMdana ne 28 ,, pAMcamAM zrI sumatinAtha chaThThA zrI padmaprabha sAtamAM zrI supArzvanAtha AThamAM zrI caMdraprabha navamAM ,, zrI suvidhinAtha (144) 8 y. = = = = =
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ >> (145) A svAmI + + + +: dazamAM agiyAramA ,, bAramAM teramAM caudamAM paMdaramAM soLamAM sattaramAM aDhAramAM ogaNIsamAM , visamAM , ekavIsamAM , bAvIsamAM ,, trevIsamAM covIsamAM ,, zrI zItalanAtha zrI zreyAMzanAtha zrI vAsupUjya zrI vimalanAtha zrI anaMtanAtha zrI dharmanAtha zrI zAMtinAtha zrI kuMthunAtha zrI aranAtha zrI mallinAtha ,, zrI munisuvrata zrI naminAtha zrI neminAtha zrI pArzvanAtha zrI mahAvI vyuuuuyyy :3 + + + svAmI 9 + + + + O ne 8 ,, + svAmI 9 (145)
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRSabha prabhu mahAvIradevanA tAraka AtmAnA janma vakhate jyotiSazAstra anusAra sAteya graho ucca sthAnamAM hatA. e A rIte - (146) 1. meSa rAzimAM sUrya 10 aMzano hato kalpasUtranI che. cothI soma vAcanAo 3 ,, , vAcanA 3. mRga maMgaLa 28 , che (savAre) 4. kanyA , badha 15 ,, ,, 5. karka ,, gura 5 ... 6. mIna zukra 27 7. tulA , zani 20 Ama, je vakhate badhA graho ucca sthAne goThavAyA hatA. caMdrano uttama (prathama) yoga cAlI rahela hato, dizAo saumya, aMdhakAra rahita ane vizuddha hatI. zItaLa, maMda ane sugaMdhita pavana che vAto hato. kAgaDA, ghuvaDa vagerenA paNa jaya-vijayanA sUcaka badhI jAtanAM zubha zukana thatAM hatAM. che che pRthvI dhana-dhAnyathI susamRddha hatI, sukALa pravartato hato. dezanA lokonA manamAM AnaMda-pramoda che harSano sAgara UmaTyo hato, tyAre madhyarAtrinA samaye uttarAphAlyunI nakSatra sAthe caMdranA yoga samaye ArogyasaMpanna te trizalA devIe nIrogI ane svastha evA putrane janma Apyo.
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ - paryuSaNa parvano chaThTho divasaH kalpasUtra-pAMcamuM savAranuM vyAkhyAna (147) che. paramAtmAnA tAraka AtmAno janma thayo tyAre rAtre ghaNA deva-devIonuM upara-nIce AvAgamana thavAthI cAre bAju halabala macI gaI ane AnaMda phelAI gayo. cotarapha prakAza vyApI gayo. dizAo cetanavaMtI banI gaI. anukuLa thaIne maMda maMda vAyu vahevA lAgyo. nArakomAM paNa jIvone kSaNabhara parama zAtAno anubhava thayo. tethI te sarva jIvo AnaMdita banyA. kalyANaka zabdano artha traNa lokanA jIvamAtranuM kalyANa karavAnuM sAmarthya dharAvatA zAsananI sthApanA je AtmA kare te AtmAnA cyavana, janma vagere pAMceyane kalyANaka kahevAya. tene "kalyANaka' ja kahevA joIe. tyAM "jayaMti' vagere zabdono prayoga thaI zake nahi. anya vyaktionA janma vagere sAthe "kalyANaka' A ke nirvANa vagere zabda na kahevAya. tyAM "jayaMti' vagere zabdo joDAya. sAmAnya kevaLIonA kevalajJAna Adi joDe paNa "kalyANaka' zabda lagADAya nahi. jyAre bhagavAnano janma thayo tyAre kudarata soLe kaLAe khIlI hatI. cotaraphathI AnaMdanA che. huM (147)
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ (148) kalpasUtranI vAcanAo uchALA AvatA hatA. AkAzamAM duMdubhi vAgavA lAgI hatI. te vakhate bhagavAnanuM sUtikarma karavA mATe 56 dikkumArikAo AvI. 1. dikkumArionuM Agamana adholokamAM rahenArI ATha dikkumArikAo (1) bhogaMkarA (2) bhogavatI (3) subhogA (4) bhogamAlinI (5) suvatsA (6) vatsamitrA (7) puSpamALA ane (8) AnaMditAe AvIne prabhune tathA temanI mAtAne namaskAra karIne IzAnadizAmAM sUtikAgRha taiyA2 karyuM ane yojana sudhInI pRthvIne saMvartaka vAyuthI zuddha karI. 2. UrdhvalokamAM rahenArI ATha dikkumArikAo (9) methaMkarA (10) meghavatI (11) sumeghA (12) meghamAlinI (13) toyadharA (14) vicitrA (15) vAriSaNA (16) balAkA nAmanI ATha dikkumArikAoe AvIne baMnene namaskAra karIne harSapUrvaka sugaMdhita jaLa ane puSponI vRSTi karI. 3. rucaka parvatanI pUrvadizAnI rahenArI ATha dikumArikAo (17) naMdA (18) uttaranaMdA (19) AnaMdA (20) naMdivardhanA (21) vijayA (22) vaijayantI (23) jayaMtI (24) aparAjitA, A dikkumArikAo mukha dekhADavAnA hetuthI sAme darpaNa dharIne UbhI rahI. 4. rucaka parvatanI dakSiNa dizAmAM rahenArI ATha dikumArikAo (25) samAhArA (26) pAMcamI vAcanA (savAre) (148)
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ supradattA (27) suprabuddhA (28) yazodharA (29) lakSmIvatI (30) zeSavatI (31) citraguptA (32) vasuMdharA nAmanI A dikakumArikAo snAna mATe bharelA kaLazone hAthamAM rAkhIne gItagAna karavA lAgI. 5. rUcaka parvatanI pazcimadizAmAM rahenArI ATha dikakumArIkAo (33) ilAdevI (34) A A surAdevI (35) pRthvI (36) padmAvatI (37) ekanAsA (38) navamikA (39) bhadrA ane (40) zItA. A dikumArikAo pavana nAkhavA mATe hAthamAM paMkhAo laIne AvI. 6.rucakaparvatanI uttara dizAmAM upara rahenArI ATha dikakumArikAo (41) alaMbusA (42) cittakedI (43) puMDarikA (44) vAruNI (45) hAsA (46) sarvaprabhA (47) zrI ane (48) DrI nAmanI kumArikAo AvIne banne mAtA-putrane namaskAra karIne cAmara vIMjhavA lAgI. 7. cakaparvatanI vidizAmAM rahenArI cAra dikakamArikAo (49) citrA (50) citrakanakA (51) zaterA (para) vasudAminI nAmanI dikyumArikAo AvIne dIpaka laI te vidizAmAM UbhI rahI. 8rucaka dvIpamAM rahenArI cAra dikakumArikAo (53) rUpAsikA (54) rUpA (55) surUpA che , (56) rUpakAvatI nAmanI kumArikAoe bhagavAnanI nALanuM chedana karyuM.
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyAra pachI auSadhiyukta tela vaDe mardana karI snAna karAvyuM. cAra AMgaLa dUra te nALane chedIne te khodelA khADAmAM tene dATI tathA te khADAne vaiDUryamaNithI pUrIne tenI upara pAdapITha banAvyuM. pachI (150) che. kalpasUtranI che tene dUrvAthI bAMdhI. tyAra pachI janmagRhathI pUrvadizAmAM ane uttara dizAmAM, ema traNa dizAmAM pAMcamI vAcanIo traNa kaladIgRha (keLanAM gharo) banAvyAM. pachI dakSiNa taraphanA kaladIgRhamAM te baMne mAtA-putrane A vAcanA laI jaIne tailamardana (mAliza) karyuM. pachI pUrva taraphanA kaladIgRhamAM te baMne mAtA-putrane laIma (savAre) jaIne snAna karAvI kapaDAM tathA AbhUSaNo paherAvyAM. pachI uttara taraphanA kaladIgRhamAM mAtAputrane laI jaIne, tyAM be araNInAM lAkaDAM ghasIne, agni pragaTAvI, temAM caMdanano homa karIne tenI rAkhanI rakSA poTalI banAvI ane te baMnene te rakSApoTalI bAMdhI. tyAra pachI maNinA be goLA athaDAvIne, "parvata jeTalA lAkho varSanA AyuSyavALA thAo," ema kahIne prabhune tathA che temanI mAtAne janmasthAnake mUkIne te badhI dikumArikAo potapotAne sthAne gaI. A pRthvI upara devonuM Agamana A bAju parvata jevuM acaLa IdranuM siMhAsana calAyamAna thayuM. tethI te AvezamAM AvIne "koNe mArA siMhAsanane calita karyuM e vicArathI krodhe bharAyA. avadhijJAnano upayoga mUkIne che joyuM to jinezvara bhagavAnano janma jANyo. tethI indra khUba khuza thayA. prabhunI puNyaprakRti che (150)
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ (151) eTalI to joradAra hoya che ke temanA janmAdi thAya ke te ja kSaNe indranuM siMhAsana calAyamAna thAya. indra prabhuno janmotsava karavAno nirNaya karyo. hariegameSI deva pAse vajramaya evI eka yojananI sughoSA nAmanI ghaMTA vagaDAvI. A ghaMTAnA dhvani-pratidhvanio dvArA dUra dUranAM devavimAnonI ghaMTAo paNa vAgavA lAgI. tyAra pachI te hariNaigameSI deve sahune indrano hukama jaNAvyo ke, ''bhagavAna tIrthaMka2 52mAtmAno janma thayo che, te UjavavA mATe badhA jaldI Avo.'' sughoSA ghaMTAnI eka karAmata hoya che ke eka zabdano pratighoSa lAkho zabdomAM thAya che. temAMthI navA navA zabdo chUTe. eka zabdanuM parivartana lAkho zabdomAM thAya. sughoSA ghaMTAthI vAsita thato dhvani badhA devonA vimAnamAM athaDAya. tethI teone indranI AjJAnI khabara paDe. Aje karNATaka bIjApuramAM Avela goLaguMbajamAM evI karAmata che ke, eka jagyAe bolo to te zabdo cha-sAta vakhata punarAvartana pAme che. reDiyo, TelivijhanamAM Ano anubhava thAya che. AkAzavANInA mukhya mathake eka jaNa je bole te zabdamAMthI aneka sajAtIya zabdo utpanna thatAM AgaLa vadhatA jAya che ane jene tyAM reDiyo hoya te mANasa te zabdone jhaDapathI sAMbhaLI zake che. indranI AjJA sAMbhaLIne badhA devo harSita thAya che, ane janma mahotsava UjavavA banatI jhaDape Ave che. deva-devIomAM bhautika sukhasamRddhi ane vaibhava eTalA badhA hoya ke tenI sarakhAmaNI (151)
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ che na thaI zake. chatAM, samyagudaSTi devone bhagavAnanI bhaktino AnaMda mANavAmAM vadhu rasa Ave che. A (152) che " te vakhate potAnA vilAsI jIvanamAM sukha paNa temane taNakhalAM jevAM lAge che. kalpasUtranI aneka devo sAthe indrane AvavAnuM thAya che. mATe pAlaka nAmanA deva pAse lAkha yojananA A pAMcamI vAcanAo pramANavALuM pAlaka nAmanuM vimAna taiyAra karAvyuM. te vimAnamAM indra beThA. tenA AsananI sanmukha vAcanA mukhya paTTarANIonAM ATha bhadrAsano hatAM. DAbI bAjue corAzI hajAra sAmAnika devonAM corAzI (savAre) hajAra bhadrAsano hatAM. dakSiNa bAjue bAra hajAra atyaMtara parSadAnA devonAM bAra hajAra bhadrAsano hatAM. tathA cauda hajAra madhyaparSadAnA devonAM cauda hajAra bhadrAsano hatAM ane soLa hajAra bAhyaparSadAnA devonAM soLa hajAra bhadrAsano hatAM. pAchaLanA bhAgamAM sAta senApatinAM sAta # bhadrAsano hatAM. cAre dizAomAM - pratyekamAM corAzI hajAra AtmarakSaka devonAM corAzI hajAra ja A bhadrAsano hatAM. A sivAya paNa bIjA aneka devothI vIMTaLAyelA indra AgaLa cAlavA lAgyA. keTalAka to A IndranA hukamathI, keTalAka mitra bhAve, keTalAka strI (devI)thI prerAyelA, keTalAka potAnA AMtarika ja bhAvathI, keTalAka kautuka utpanna thavAthI, ane keTalAka bhaktinA kAraNe potapotAnA vividha (152) prakAranAM vimAnamAM besIne paNa AvavA lAgyA. te samaye vividha prakAranAM vAjiMtronA svarathI,
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ (153) ghaMTanAdathI, vAhanonA AgaLa vadhavAnA TakarAvAthI thayela kolAhalathI AkhuM brahmANDa gAjI rahyuM. eTalAM badhAM vimAno hatAM ke vizALa AkAzamArga paNa sAMkaDo thaI gayo. pAlaka vimAna eTaluM badhuM vizALa hatuM ke tene utAravA mATe AkhuM bharatakSetra paNa TUMkuM paDe. tethI indre naMdIzvara dvIpa pAse te vimAnane saMkSepI lIdhuM. janmAbhiSeka-mahotsava tyAra pachI indra prabhunA janmasthAne AvyA. tyAM jinendra ane temanI mAtAne traNa pradakSiNA karI tathA temane namaskAra karIne te kahevA lAgyA, "he ratnakukSI ! jagatamAM dIpikA samAna mAtA ! Apane mArA namaskAra ho. huM devono svAmI indra chuM. tathA devalokathI ahIM Avyo chuM. mAre A prabhuno janma-mahotsava karavAno che, mATe he mAtA ! Apa Darazo nahIM''. ATaluM kahIne indre mAtAne avasvApinI nidrA ApI. AthI mAtA gADha nidrAmAM paDI gayA tyAra pachI jinezvara prabhunuM pratibiMba karIne te mAtAnI pAse rAkhyuM. pachI tIrthaMkara prabhune teNe potAnI hatheLImAM lIdhA ane badho lhAvo jAte levA mATe indre potAnAM pAMca rUpo karyAM. eka rUpe prabhune hatheLImAM rAkhyA. be rUpo prabhunI paDakhe rahIne be cAmaro vIMjhavA lAgyA. eka rUpe prabhu upara chatra dharyuM. eka rUpe vajra dhAraNa karIne AgaLa cAlavA lAgyA. (153)
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ AvI rIte Indra meru parvatanA zikhara upara jaIne tyAM dakSiNa dizAmAM Avela pAMDuka vananI virATa zilA para jaIne prabhune potAnA khoLAmAM laIne pUrvasammukha te beThA. te vakhate dasa vaimAnika (154) chei. te indro, vIsa bhavanapatinA indro, batrIza vyaMtarendro tathA be jyotiSka indro ema kula 64 indro kalpasUtranI. che. pAMcamI vAcanAo upasthita hatA. tyAM sonAnA, rUpAnA, ratnonA, sonA-rUpAnA, sonA ne ratnonA, rUpA ne ratnonA, sonA-rUpA ne ratnonA tathA mATInA AvA ATha jAtinA darekanA eka hajAra ne ATha vAcanA (savAre) che. kaLazo taiyAra karavAmAM AvyA. A kaLaza 25 yojana UMcA, bAra yojana pahoLA ane eka che yojananA nALacAvALA hatA. sarva devonA maLIne eka karoDa ane sATha lAkha kaLazo abhiSeka che thayA. kaLazonI mAphaka zRMgAra, darpaNa, ratnakaraMDaka supratiSTha evA thALa, puSpa caMgerikA vagere che pUjAnAM upakaraNo paNa dareka jAtanAM eka hajAra ne ATha taiyAra karavAmAM AvyAM. tathA mAgadha che. che vagerenI tIrthanI mATI, gaMgA vagere nadInAM jaLa, padmasarovara vagerenAM pANI ane kamaLo, che che kSullahimavaMta, varSadhara, vaitADhya, vijaya tathA vakSaskAra vagere parvata parathI sarasava, puSpa, gaMdha che vagere sarva prakAranI auSadhione acyatendra Abhiyogika devonI mAraphata maMgAvI lIdhI. che meru-kaMpanA che je vakhate nAnakaDA bALa-bhagavAna saudharmendranA khoLAmAM che. tyAre indrane zaMkA paDI ke che (154) virATakAya kaLazo vaDe 64 indro ane asaMkhya devo abhiSeka karaze e vakhate je dhodhamAra dhArA
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ chUTaze tene A bALa zI rIte sahana karI zakaze? (155) che. A vakhate ja bhagavAne avadhijJAnano upayoga mUkyo hato tethI indranA mananI zaMkAnI temane khabara paDI. vizuddha avadhijJAna vaDe mananA bhAvonI paNa khabara paDI zake che. indranA manamAM upasthita thayela zaMkAne dUra karavA bhagavAne potAnA pagano jamaNo aMgUTho meru parvatanI upara dabAvyo. e ja kSaNe meru parvata kaMpAyamAna thayo. AkhuM vAtAvaraNa saMkSubdha banI gayuM. AthI ja indrane krodha caDyo. te bolI UThyA, "devAtmAo ! tapAsa karo ke AvA viziSTa prasaMge AvuM chuM akArya koNa karI rahyuM che?' indra avadhijJAnano upayoga mUkIne jANyuM ke, "oha! A badhuM bALa-bhagavAne ja karyuM che.' A merunuM kaMpana karIne bALaprabhu indrane evo saMketa ApI rahyA che ke teNe te ciMtA karavI nahi. tyAra pachI indra potAnI bhUlanI kSamA mAgI. kavi ahIM kalpanA kare che ke Aja sudhImAM keTalAye tIrthaMkaro thayA paNa temAMthI Aja sudhI che koIe potAnA pagano sparza merune karyo nathI. Aje vIraprabhuno ja pahelI vakhata caraNasparza che thayo. tenA AnaMdathI meruparvata jANe nAcato hoya tema lAge che. - tyAra pachI IzAnendra prArthanA karI ke, "thoDo samaya prabhune mane levA do." AthI saudharmendra che UbhA thaIne IzAnendranA khoLe prabhune padharAvyA. tyAra bAda saudharmendra pote cAra baLadanuM rUpa (155) laIne tenAM ATha ziMgaDAmAMthI dUdhanuM jharaNa karIne prabhunI bhakti karavA lAgyo. pahelAM indra
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ potAnAM daivI pAMca svarUpo vikuvya hatAM. have ahIM to baLadonuM svarUpa dhAraNa kare che. (15) huM te jANe ema kahevA mAge che ke, "he prabhu! ame ApanI pAse deva nahIM, re ! manuSya paNa che. kalpasa rAnI nahIM, kintu pazu jevA ajJa, ane jaDa chIe !'' pachI indra divya vastra vaDe prabhunAM aMgone pAMcamI vAcanAo che lUchIne ane caMdana vagerethI vilepana karIne, puSpo vaDe temanI pUjA karI. che vAcanA che. tyAra bAda prabhunI sanmukha ratnanA pATalA para rUpAnA cokhA vaDe darpaNa, vardhamAna, kaLaza, huM savAra) che matsyayugala, zrIvatsa, svastika, naMdAvarta tathA siMhAsana e ATha maMgaLo AlekhIne prabhunI che stuti karI. tyAra pachI maMgala dIvo tathA AratI karIne teo nRtya, gIta, vAdya, vagere vaDe che vividha prakAre mahotsava karavA lAgyA. tyAra bAda prabhune temanI mAtA pAse lAvIne mUkyA tathA che. peluM pratibiMba ane avasthApinI nidrAne potAnI zaktithI kheMcI lIdhAM. pachI ozIkA pAse huM kuMDaLanI joDI tathA rezamI kapaDAMnI joDI mUkI tathA prabhune ramavA mATe mALAyukta sonAno daDo mUkyo. tyAra bAda batrIsa karoDa ratna, sonA ane rUpAnI vRSTi karIne indra Abhiyogika devo dvArA ghoSaNA karAvI ke, ""prabhu athavA prabhunI mAtAnuM je koI AtmA azubha ciMtavaze tenA mastakanA "eraMDa vanaspatinI maMjarImAMthI chUTatA phaLanI peThe sAta TukaDA thaI jaze. temanA pratyeno aNagamo-avinaya-tiraskAra lezamAtra calAvI levAmAM Avaze nahIM.' (156)
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAratanA vaDApradhAnanA rakSaNa mATe keTakeTalI takedArI rakhAya che? keTalA mANaso rAkhavAmAM Ave che? temanI badhI TapAla bhAre cokasAIthI tapAsAya che. tenI pAse janAra mANasanI athavA (157) che. temanA AvAsanI AsapAsa pharanAra mANasanI paNa sakhata jaDatI levAmAM Ave che. jo bhAratanA vaDApradhAnanA rakSaNa mATe ATalI badhI kALajI karavAmAM Ave tyAre A to bhagavAna che. jIvamAtranuM kalyANa karavAnuM sAmarthya dharAvatA trilokapatino AtmA che. temanI kALajI mATe temano bhakta indra AvI udghoSaNA kare to te taddana yathArya che. prabhunA bhakto kAMI rAgarahita-vItarAga banyA nathI. eTale emane to deva-guru pratye khUba rAga hoya ane tenA virodhI pratye roSa hoya to te sahaja che. AvI manaHsthiti e to bhaktonI bhaktinuM suMdara lakSaNa che. putrajanmanA samAcAra priyaMvadA nAmanI dAsIe mahArAjA siddhArthane ApyA. tethI rAjA eTalo chuM badho harSita thayo ke mugaTa sivAyanAM badhAM AbhUSaNo tene bheTa ApI dIdhAM. je rAtrie bhagavAna che janmyA, te rAtre kuberanI AjJAnusAra tiryagajuMbhaka nAmanA devatAo siddhArtha rAjanA bhavanamAM chesuvarNAdi aneka dravyonI vRSTi karavA lAgyA. nagarano zaNagAra bhagavAnanA janmadina pachInA suprabhAte siddhArtha rAjAe nagaranA ArakSakone bolAvyA che ane Adeza Apyo, ke "kArAgAramAMthI sarva kedIone mukta karo.'
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ (158) kalpasUtranI vAcanAo *X*X*X* jyAre jyAre yuvarAjanA abhiSekano prasaMga hoya, zatru upara vijaya prApta karela hoya, tathA putra-janmano mahotsava hoya te divase kedIone baMdhanamukta karAya che. bIjo Adeza hato mAnonmAna vadhAro. ane trIjo Adeza hato ke kuMDanapuranagara dabadabApUrvaka zaNagAro. mAna-unmAna vadhAro eTale je kiMmatamAM jeTaluM AvatuM hoya tenA karatAM ati vadhAre pramANamAM te ja kiMmatamAM Apo. gharAkane vadhu pramANamAM vastu Apo. pachI rAjAe kahyuM ke, ''kSatriyakuMDa grAmane aMdarathI temaja bahArathI atyaMta zobhAyamAna karo. cotarapha sugaMdhIjaLano chaMTakAva karo. kacaro vagere dUra karo ane chANa lIMpAvo. vaLI, corA cauTA, rAjamArgo vagere pANIthI sApha karo. tyAMno kacaro dUra karo, nagaranA madhyamArgo dukAno, bajAro, badhAnI sAphasUphI karI zobhAyamAna banAvo. vaLI, gAmamAM maMca vagere upara besIne loko vividha AkarSaNo joI zake tevI vyavasthA karo. AvA mAMcaDA Thera Thera taiyA2 karo. siMha vagere AkRtivALI hajAro moTI dhajA-patAkAo pharakAvo. nAnA nAnA dhvajathI zahe2nA mArgo zobhAvo. chANathI bhUmi lIMpo. cUnAthI bhIMto dhoLAvo. maMgala karavA mATe gozIrSa caMdana vagere vaDe pAMca AMgaLI yukta thApA do. gharamAM tathA bArasAkha vagere upara caMdananA kaLazo mUko. puSponI mALAo laTakAvo. zreSTha prakAranA agara vagere dhUpa vaDe zaherane maghamaghatuM banAvo. vaLI, naTone nRtya karavA kaho. madArIone, mallone, vidUSakone, kUdakA mAranArAone, taravaiyAone-vArtAkathA kahenArAone, rAsa pAMcamI vAcanA (savAre) (158)
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ (159) ramanArAone, gIta gAnArAone, vAdya vagADanArAone-darekane kaho ke sahu potAnI kaLA ullAsapUrvaka nagaramAM batAve. bhIkha mAganAra gaurIputro, tUNa nAmanuM vAjiMtra vagADanArA, tAla denArA, Dholaka vagADanArA vagere pota-potAnI AgavI vidyA kaLA nagarajanone batADe tevuM karo. khAMDavA-phUTavAnuM, daLavAnuM, khetI karavAnuM, haLa hAMkavAnuM badhuM baMdha ka2vAnuM kaho. A pramANe badhuM kArya vyavasthita rIte patAvIne mArI AjJA pAchI Apo. "" traNa lokanA jIvonuM ekAMte hita karavAnuM sAmarthya dharAvatA AtmAnA janma vakhate cAre bAjunuM vAtAvaraNa rAjA siddhArthe AnaMda-vibhora banAvavArUpe, 'mahAmaMgala'nI havA jamAvI devA mATe AvA aneka Adezo ApyA. A badhuM kArya vyavasthita rIte pUrNa karyA bAda sevakoe rAjAne samAcAra ApyA ke, ''ApanI AjJA anusAra badhuM kArya vyavasthita rIte pAra paDI gayuM che.'' dasa divasano kulamaryAdArUpa mahotsava na kuLamaryAdA te laukika vyavahA2 che. lokottara dharmone bAdha na Ave ane satya pratyenI hArdika AdaravRtti jAgrata rahe te ucita-laukika maryAdAonuM pAlana karI zakAya. siddhArtha rAjAe 10 divasa sudhI kulamaryAdApAlanarUpa mahotsava Ujavyo. A utsavanA samaye nagaramAMthI jakAta tathA kara levAnuM baMdha karavAmAM AvyuM. koI paNa vastu koI paNa dukAnamAMthI tenuM mUlya ApyA vagara levAnI vyavasthA karI. nagaranA tathA dezanA badhA mAnavo AnaMdita, krIDAparAyaNa thayA. A daza (159)
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ e divasa siddhArtha rAjA dAna ApatA, apAvatA ane bheTono svIkAra karatA ane svIkAra karAvatA (160) che hatA. kalpasUtranI dasa divaso pAMcamI vAcanAo pahele divase badhuM maphata levAnuM. dANa-jakAta badhuM mApha. koInuM mUlya cUkavavAnuM nahIM. game vAcanA te vastu game tyAMthI meLavavAnI vyavasthA karavAmAM AvI. (savAre) bIje divase : koI vastunuM vajana karavAnuM nahI. koIne tyAM sipAIno praveza nahIM. koIne kAMI bharavAnuM nahIM. badhuM devuM rAjA bhare. A mahotsavamAM rAjA tathA rANIe hajAro jinapratimAnAM pUjana karyA ane karAvyAM. aneka prakAranAM vadhAmaNAM ApyAM ane lokone AnaMdita karyo. trIje divase caMdra-sUrya dekhADavAno mahotsava Ujavyo. te divase gRhasthaguru arihaMta prabhunI pratimA pAse rUpAnI caMdramUrtine pratiSThita karIne, pUjI vidhipUrvaka sthApe che tyAra pachI snAna karelAM uttama vastrAbhUSaNa paherelA prabhunI mAtAne ane tenA putrane jyAre caMdrano udaya thAya tyAre ja pratyakSa caMdranI sanmukha laI jaIne caMdrano maMtra uccAratAM uccAratAM caMdranuM darzana karAvyuM. pachI putra che sAthe mAtA gurune namyA. gurue paNa tyAre AzIrvAda ApyA. A pramANe sUryanuM paNa darzana , karAvavAmAM AvyuM. Aje have sUryacaMdranAM darzanane badale arIso batAvavAmAM Ave che.] che (160)
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ chaThTha divase prabhubhaktinA gIto gAvAM vagere rUpe dharmajAgarikA karI. (161) che. agiyArame divase : azucikarmanI zuddhi vagere karavAmAM AvyA. bArame divase prabhunAM mAtApitAe vipula pramANamAM azana, pAna, khAdima ane svAdima ema cAra prakAranAM bhojana taiyAra karAvyAM. mitrone, jJAtijanone, sagAM-vahAlAMne, dAsa-dAsIne, kSatriyo vagerene jamavAnuM AmaMtraNa ApyuM ane prabhunAM mAtA-pitAe temanI sAthe bhojana karyuM. jamyA pachI, puSpa, gaMdha, vastra, mALA tathA AbhUSaNo vagerethI te badhAnAM satkAra-sanmAna karyA. tyAra pachI sarvene prabhunAM mAtApitAe kahyuM ke, "he svajano ! jyArathI A bALaka garbhamAM Avyo tyArathI suvarNAdi aneka prakAranAM dravyothI, lokonI prItithI, sarva rIte ame vRddhi pAmatAM rahyAM chIe. tethI A bALakanuM guNasaMpanna evuM 'vardhamAna' nAma pADavAmAM Ave che.' badhA bolI UThyA: "barAbara barAbara.'' bhagavAnanAM traNa nAma zramaNabhagavaMta zrI mahAvIra prabhunAM traNa nAmo che : paheluM nAma "vardhamAna'' te mAtApitAe pADyuM. bIjuM nAma ""zramaNa'. te tapa-zrama karavAnI zakti utpanna thaI tethI paDyuM. trIjuM nAma che (161) "vIra" athavA "mahAvIra'. A nAma upasargAdimAM abhaya rahelA prabhune joIne devoe
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ e pADyuM hatuM. prabhue bhUkha, tarasa vagere bAvIsa pariSaho, devatAI upasargo sahana karyA che. eTaluM ja nahIM prabhu ghora abhigrahanA pAlaka, traNa jJAnathI yukta, harSa-zoka, rati-aratithI virakta kalpasUtranI che ? ane parAkramo karIne saMpanna che ethI paNa devoe "zramaNa bhagavAnuM mahAvIra" nAma pADyuM. pAMcamI vAcanIo vIraprabhu bIjanA caMdranI jema vadhatA hatA. caMdra samAna temanuM mukha hatuM. airAvata hAthI jevI che vAcanA temanI cAla hatI. kamaLa samAna hAtha hatA. temano zvAsocchuvAsa sugaMdhita hato. temane mati, te (savAre) zruta tathA avadhi e traNa jJAna hatAM, temane pUrvabhavanuM paNa smaraNa hatuM. teo rogarahita hatA te tathA dhIratA, vIratA, gaMbhIratA Adi guNothI teo jagatamAM tilaka samAna hatA. AmalakI krIDA eka vAra bALa vardhamAna kutUhalarahita chatAM mitronA AgrahathI AmalakI krIDA karavA mATe nagaranI bahAra gayA. vardhamAnane ramavAno rasa na hato. chatAM, bALakonA AgrahathI vRkSa upara caDavA-UtaravAnI ramata ramavA lAgyA. te samaye saudharmendra vIra prabhunA pairya vagere guNonI prazaMsA karatAM kahyuM ke, "hamaNAM manuSyalokamAM zrI vardhamAnakumAra bALaka hovA chatAM mahAparAkramI ja che. devo paNa temane bIvaDAvavA samartha nathI.' A sAMbhaLIne koI mithyAdaSTi deve vicAryuM ke hai (12) "indra nAhakanI zekhI kare che ! eka manuSyakITane ATalI hade zA mATe UMce caDAve che? Aje ja
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ (163) tyAM jaIne tene harAvI dauM.'' Avo saMkalpa karIne mithyArdaSTideva sAMbelA jevo jADo, lapalapatI be jIbhavALo, bhayaMkara phUMkADA mArato, atyaMta krUra AkRtivALo, phelAvelI phaNAvALo, krodhathI dhamadhamato sApa banIne Avyo ane bALakonA krIDA karavA mATenA vRkSano bharaDo laI lIdho. bIjA chokarAo to AvA bhayaMkara sApane joIne chaLI gayA ane tyAMthI nAsI gayA. paNa pelA ATha varSanA nAnakaDA vardhamAne to kazA ya bhaya vagara vRkSa pAse jaIne sApane hAthamAM laIne dUra pheMkI dIdho. pelo deva to hebatAI gayo ! paNa potAnI yojanA niSphaLa gaI tethI te bamaNo vipharyo ane pelAM chokarAM pharIthI bhegAM thaIne daDAnI ramata ramavA lAgyAM tyAre bALakanuM rUpa laIne temanI sAthe 2mavA lAgyo. ramatamAM eka zarata hatI ke, 'je koI hArI jAya te jItelAne potAnI pITha upara besADe.'' devakumAra to jANI joIne ja hArI gayo ane zarata mujaba vardhamAnane potAnI pITha upara besADyA. tyAra pachI teNe tADa jeTaluM UMcuM zarIra karyuM. bhagavAna avadhijJAnathI A devamAyA samajI gayA. temaNe vajra sarakhI kaThina muThThI tenI pITha upara lagAvI. A muSTiprahArathI khUba 1 becena thaI gayo ane maccharanI jema saMkocAI gayo. deve potAnuM svarUpa pragaTa karyuM ane be hAtha joDIne kahyuM, ''he bhagavAna ! mArI bhUla mATe mane kSamA Apo.'' pachI te deve saudharmendra pAse jaIne banelI badhI hakIkata kahI. iMdre saMtuSTa thaIne prabhunuM nAma ''vIra'' [mahAvIra] pADyuM. Aje to 'vIra' pada jene ne tene maLe che. mATe ja jeNe AMtarika zatruo upara vijaya meLavyo te (163)
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ (164) kalpasUtranI vAcanAo che. jeo movijetA banyA che, te to pelA vIronA ya vI-eTale 'mahAvIra' che. ATha varSanA bALa-vardhamAna mahAvIra banyA. lekhazALA-gamana mA-bApane khabara hatI ke vardhamAna koI mahAna AtmA che. chatAMya mohadazAne kAraNe prabhune bhaNavA mUkavA mATe prabhune suMdara vastro ane AbhUSaNo paherAvyAM. lekhazALAe prabhune laI jatAM pahelAM temanAM mAtApitA paMDita mATe judAM judAM prakAranAM vastro, AbhUSaNo, nALiyera vagere lAvyA. nizALiyAne vaheMcavA mATe sopArI, khajUra, sAkara, khAMDa, drAkSa vagere khAvAnI vastuo lIdhI tathA suMdara khaDiyA, lekhana tathA pATIo sAthe lIdhA. sarasvatI devInI mUrtinI pUjA mATe manohara navuM ratnajaDita sonAnuM AbhUSaNa paNa laI lIdhuM. pachI kuLavRddhAoe bALa vardhamAnane snAna karAvyuM. suMdara vastro tathA alaMkAro paherAvyAM. temanA mAthA upara chatra dharavAmAM AvyuM. pachI cAmarothI vIMjhAtA, caturaMgI senA sAthe, vividha vAjiMtronA sUra sAthe vIraprabhu paMDitane ghera javA ravAnA thayA. paMDitane khabara paDI ke siddhArtha rAjAnA putra vardhamAna bhaNavA mATe Ave che eTale teNe paNa te prasaMge ujjavala dhotiyuM tathA pItAmbara paheryuM. sonAnI janoI paherI ane kesaranuM tilaka karyuM. pAMcamI vAcanA (savAre) (164)
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ e vakhate indranuM siMhAsana calAyamAna thayuM. avadhijJAnanA upayogathI teNe jANyuM ke traNa (165) che. jJAnanA dhaNI prabhune paNa lekhazALAmAM bhaNavA mATe mokalavAmAM Ave che. AthI tene bhAre Azcarya thayuM. tIrthakaranA AtmAne vidyA zIkhavavI e to "mA pAse mAmAnuM varNana karavA barAbara che ke samudrane mIThAnI bheTa ApavA jevI vAta che.' ajaina zAstromAM tapa karatA RSionA cittane indra calita kare che evuM sAMbhaLavA maLe che. RSi khUba tapa kare to indranuM Asana AMcakI le, te bhayathI RSine tapamAMthI calita karavA mATe indra, urvazI ke apsarAne RSi pAse mokale che. jyAre ahIM bhagavAnanuM puNya IndranA siMhAsanane huM calita kare che. prabhunuM sUkSma baLa indranAM skUlabaLone calita kare che. prabhunuM puNyatattva eTaluM ja utkRSTa hoya che ke dharmamahAsattA prabhunI ciMtA kare che. vardhamAna nIce bese ane paMDita upara bese te kema bane? tethI dharmamahAsattAe indranA Asanane che calAyamAna karyuM. Avo aviveka na thAya teTalA mATe indra vipranuM rUpa laIne nIce Avyo. indra che. jANatA hatA ke jinezvaro to bhaNyA vagaranA vidyAvAna hoya che, dhana vinAnA paramezvara che, ane che AbhUSaNa vinA ya manohara che. indra paMDitanA ghera AvIne prabhune paMDitanA Asana upara besADI che A dIdhA ane paMDitanA potAnA manamAM je saMdeho hatA te saMdeho vipravezadhArI indra prabhune pUchavA che (pa) lAgyA. te sAMbhaLIne lokone thayuM ke AvA kaThina praznonA uttara A nAnakaDo bALa kevI rIte de che ,
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalpasUtranI vAcanAo Apaze? paraMtu zrI vIraprabhue te badhA praznonA uttara turata ja ApyA. AthI badhA loko Azcarya pAmyA. paMDita paNa manamAM ciMtavavA lAgyA ke, "A bALake kumAre ATalI badhI vidyAno abhyAsa kyAM karyo haze ? are ! navAInI vAta e che ke bALapaNathI mane je saMdeho hatA, tenuM nirAkaraNa Aja sudhI koI karI zakyA nathI evA badhA saMdeho bALake dUra karyA. ethI ya vadhu pAMcamI vAcanA navAInI vAta to e che ke kevA dhIra, gaMbhIra ! ATalI badhI vidyA hovA chatAM tenuM lagIre (savAre) abhimAna nathI ! AvA vicAro paMDita karI rahyA hatA, tyAre indra temane kahyuM, "he vipra ! Amane tame mAtra manuSya-bALaka samajazo nahi. A traNa jagatanA nAtha, sarvajJa ane sarvazAstrapAraMgata zrI vIra jinezvara che. tyAra pachI zrI vIraprabhunI stuti karIne indra potAnA che sthAne gayA. zrI vIraprabhu potAnA ghera AvyA. bhagavAnano sAMsArika parivAra , zramaNabhagavaMta zrI mahAvIraprabhunA pitA kAzyapa gotravALA hatA. temanAM traNa nAma hatA : (1) siddhArtha (2) zreyAMsa ane (3) yazasvI. prabhunI mAtAnAM traNa nAma hatAM (1) trizalA (2) videhadinA ane (3) prItikAriNI. prabhunA kAkA supArzva hatA. moTAbhAI naMdivardhana hatA. bena sudarzanA, patnI yazodA, putrI priyadarzanA tathA pautrI zeSavatI athavA yazasvinI hatI. che
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ lagnaprasaMgo mAtA trizalA ane pitA siddhArtha jhaMkhe che, vahunA mukhanuM darzana karavAnuM ! judI judI rIto ajamAve che, vardhamAnane samajAvavAnI. paNa sahu jANatuM hatuM ke vardhamAna virAgI che. enI pAse rAganI vAto zI rIte karavI? koNa kare e vAto? emAM ya vardhamAnanA potAnA ja rAgavAsita saMsAranA lagnanI vAto to emane kahevI ja zI rIte ? chatAMya prayatno thaI cUkyA. eka vakhata samaravIra rAjA potAnA maMtrI sAthe putrI yazodAne rAjA siddhArtha pAse mokale che. je vardhamAnanA pANigrahaNa mATesto! mAtA trizalA potAno putra bhAvI covisamA vItarAga-tIrthakaranuM pada pAmavAno che e sunizcita hakIkatane saMpUrNa zraddhA sAthe jANatI hovA chatAM mohanA hallAne che e khALI zakatI nathI. enI najaramAM evA aneka tIrthakaronAM gRhastha jIvana caDe che, jemaNe che gRhavAsa sevyo hato. ekadA vaDIloe vardhamAnanA mitrone taiyAra karIne emanI pAse mokalyA, "jAo, phatteha che. karo, kumAra vardhamAnane yazodAno priyatama banAvo.' mitro gayA. emanA aMtaramAM phaphaDATa hato. dahezata hatI ke A vAta vardhamAna pAse mUkavI zI che rIte ? Ajanma virAgI vardhamAna rAganI vAto sAMbhaLaze? vicAratAM mitro kumAranA mahelamAM che gayA. kumAre sahune AvakAryA. ADI-avaLI vAto thaI. pachI eka mitra bolyo, "Aja amAre )
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ te eka vAta karavI che. tame svIkAro to ja karIe. A vAtanuM amAre mana to ghaNuM ja mahattva che te che eTale svIkAryA vinA to chuTako ja nathI hoM! paNa chatAM hA kahI do, eTale pAkuM thaI jAya " . (168) kalpasUtranI che mitroe cAlAkI vAparI. pachI teo bolyA: che pAMcamI vAcanAo che "lo sAMbhaLo tyAre, samaravIra rAjAnI putrI yazodA ahIM AvyA che, tame teno svIkAra che vAcanA che karo." (savAre) che vaLI, eka bolI UThyo, "tamArAM mAtAjI ane pitAjI pote ja tame gRhasthajIvana jIvo chuM vuiM e jovA jhaMkhe che ! re, amane paNa emaNe ja tamane samajAvavA mokalyA che !'' huM A vAta sAMbhaLatAM ja kumAra camakI gayA ! enA moMmAMthI zabdo nIkaLI gayA, "are ! . che moharAja ! tArI mAyA !' mAtA-pitAnA nAme caDI gayelI vAta sAme ekadama virodha za karAya? e to pUjyonuM apamAna ja kahevAya ne? ema vicArIne kumAra zAnta besI rahyA. thoDI vAra bAda temaNe kahyuM, "mitro ! strIno parigraha e saMsAra bhramaNanuM kAraNa che. mAre to mokSagamana karavuM che. tame jAo AvI (168) vAta mane na karo.'
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ eTalAmAM koIno pagarava saMbhaLAyo. mAtA trizalA pAta ja AvI rahyA hatA. kumAra emane (169) che jAtA jau jotA ja UbhA thaI gayA. khUba ja saMbhrama sAthe sAme AvIne, ""mAtAjI !.. mAtAjI! Apa !'' kahetA pagamAM paDyA. UThIne namaskAra karyA. ""mAtAjI ! mane kema na bolAvyo ?'' beTA ! samaravIra nRpatinI rUpavatI kanyA yazodA AvI che. tArI mA trizalA icche che ke tuM che tenI sAthe pANigrahaNa karI le !' kumAra vardhamAnane to jANe mAthe vIjaLI paDI. paNa kumAra mahAvirAgI vardhamAna hatA ! emaNe che. e vakhate jJAnabaLathI potAnI bhAvi karmodayanI paristhiti joI. ethI e mauna rahyA. mAtA trizalAe e maunamAM ja saMmati vAMcI lIdhI. tarata ja AnaMda vyakta karIne, kumArane chAtIsarasA cAMpI, ene vahAla karIne trizalA jhaDapabhera pagalAM bharatAM vidAya thaI gayAM. mohanI lIlA vicAratA kumAra vardhamAna tyAM ne tyAM sthira thaI gayA ! "dhanya ho ! rAjakumAra vardhamAna !'' mahela jela bane che. lagnanAM gIta gavAI gayAM ! vardhamAna ane yazodA cheDe baMdhAI gayAM ! corImAM pherA pharAI gayA ! eka nATaka bhajavAI gayuM! kumAra vardhamAnanuM bhogAvali karma kharatuM cAlyuM !
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ vardhamAnano saMsAra cAlyo jAya che. yazodAe piryadarzanAne janma Apyo. priyadarzanAnuM jamAli (100) che sAthe lagna thayuM ! cI che kALapuruSe haMTara ugAmyo ! mAtA trizalA ane pitA siddhArtha mAhendra nAmanA cothA svarge che pAMcamI vAcanAo . gayA ! vAcanA kumAranA vaDIlabaMdhu naMdivardhana hatA. have moTA bhAI pitAnA sthAne hatA. virAgI kumArano (savAre) AtmA have adhIro thayo hato, agAra maTIne aNagAra banavA. zokAtura hatA prajAjano, prajApAlaka gumAvyA badala. zokAtura hatA naMdivardhana, pitA gumAvyA badala. zokAtura hato maMtrIgaNa, svAmI gumAvyA badala. moha jene pajave tene badhA pajave. roga ane zoka enA ghera dhAmA nAkhIne ja paDyA hoya. nirmohI vardhamAnane zoka na hato, na saMtApa hato. karmanI akaLa lIlAnA e prakhara abhyAsI hatA! karmanA kuTila dAvapeconA e acchA jANakArI hatA ! karmarAjanA sainyanA bhukkA uDAvI devAnI dhUharacanAnA e kAbela khelADI hatA! emane te vaLI zoka zA? saMtApa zA! kumAra to cAlyA jyeSTha baMdhunI pAse. (100)
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ moTAbhAI ! mArI pratijJA pUrNa thaI che. mAtA-pitA kALadharma pAmyAM che. have mane sarva(171) che. saMga tyAganA paMthe javAnI anujJA Apo." kumAre moTAbhAIne kahyuM. mAtApitAnA avasAne avAcaka jevA thaI gayelA naMdivardhana to sAMbhaLIne sAva gayA ! e kazuM ya na bolyA. emanI AMkho phaphaka phaphaka AMsu sAravA lAgI. emanuM hRdaya dhaDaka dhaDaka dhaDakavA lAgyuM ! phaTakA upara phaTako ! paDelAne pATu ! Aphata upara Aphata ! haiyuM khAlI thayuM tyAM sudhI raDyA ja karyuM. kumAra vartamAna sthira UbhA rahyA, uttaranI rAha jotA. moTAbhAInAM AMsue emane jarAya na DagAvyA ! merune dhrujAvI nAMkhanArA AMsuthI dhrujI UThe ? asaMbhava ! DUsakAM letAM naMdivardhana bolyA, "kumAra vardhamAna ! hajI to hamaNAM ja mAtAjI ane pitAjIno viraha thayo che ! mArAM beya ziracchatra tUTI paDyAM che ane tuM A zI vAta lAvyo ! huM zuM sAMbhaLuM chuM, te ya mane samajAtuM nathI. A te svapna che ke satya ! ""moTA bhAI, satya che, sAva satya. have Apa mane satvara anujJA Apo-aNagAra banavAnI." kumAre kahyuM. laghubaMdhu ! mAro kazo ja vicAra tAre karavo nathI? huM nabApo banyo, mAvihoNo anAtha che "
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ banyo. tane enI jarAya dayA nathI AvatI? o dayAnA sAgara ! zA mATe dAjhA upara DAma de # che? tAjA lAgelA ghA upara mIThuM bhabharAve che ?' (172) kalpasUtranI "paNa moTA bhAI! have to huM A kArAvAsathI trAsI gayo chuM. mArA mATe A mahela kArAgAra pAMcamI vAcanAo ja banI gayo che. ekeko samaya huM zI rIte pasAra karuM chuM e mAruM mana jANe che ! vAcanA che "sAcuM ja kahuM chuM bhAI! pANI vinAnI mAchalInI jema taraphaDiyAM mAruM chuM. mAruM aMtara raDyA che (savAre) che ja kare che! agaNita jIvo pelA duSatiduSTa karmarAjanI hathelImAM sapaDAtA jAya che ane moharAja che magatarAnI jema emane coLI nAMkhe che. mAre koI paNa bhoge emane bacAvavA che, e mATe mAre che ja emane karmanAM gaNita samajAvavAM che. dharmanuM baLa batADavuM che, puNya-pApanA bheda dekhADavA che. che. moTA bhAI ! nArakomAM ane nigodomAM jhIMkAye jatA agaNita AtmAone mAre bacAvI levA che che. tame mane ahIM zAne sAru rokI rAkho cho?" che "A raMgarAgamAM koI raMga nathI; lalanAnA saMgamAM koI sukha nathI; mamatAnA poSaNamAM koI che huM zAMti nathI. moTAbhAI ! jaDanA A rAge to agaNita jIvonA jIvana barabAda karyA che. mane ahIM kyAMya goThatuM nathI. mAruM A sthAna nathI, mAruM ahIM jIvana nathI; mAruM ahIM koI kArya che (172) nathI. ?
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ huM to banavA mAguM chuM vyomavihArI garuDa ! gagana mAruM sthAna; mAre to joIe che, jIvatvanA vikAsanuM jIvana. je mane anaMtasukhanI dena kare, mAruM to kArya che, jIvonA bhedabharamone ukelavAnuM; emane anaMtanA svAmI banAvavAnuM. "moTA bhAI ! satvara anujJA karo. mAre jAvuM che, sAdhanAnI bhUmimAM, gavaDAvavAM che, gIta A sahune AtamanAM !' laghubaMdhunA virahanuM vAdaLa bhAvinA gaganamAM doDyuM AvatuM joIne bhayabhIta thaI gayelA che naMdivardhana zuM bole ? zI anujJA Ape ? pharI AMkho rovA lAgI ! haiyuM hIbakA bharIne rovA che che lAgyuM ! naMdivardhane moTethI poka mUkI ! che aMte nirNaya thayo ke kumAre bIjA be varSa gRhavAsamAM rahevuM. emAM kumAranI icchA mujaba e che che. brahmacarya pALI zake, acitta pANI vAparI zake, tathA emanA nimitte koI bhojana banAvavuM nahi vagere nakkI thayuM. jeo nizcita carama zarIrI hatA, covIsamA jinapati thavAnA hatA, temane ya karmanI kevI che parAdhInatA ! vIrAganI vRtti prakRSTa bane tyAre sAmAnyataH e pravRtti bane. vRttimAM virAga ane che (12) AcAramAM rAga - e vAtane jhaTa jhaTa meLa bese tema nathI.
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ che vAcanA - kumAra vardhamAna viraktinuM jIvana jIve che. eya jo ke moTAbhAI naMdivardhanane dukhe che. chatAM, te ema karIneya kumAra saMsAramAM rahyA eno saMtoSa ene jarAya ocho nathI. (174) che. kalpasUtranI che. dhAryuM saghaLuM to koInuM ya thatuM nathI. che pAMcamI vAcanAo che mohanuM kALuM kalpAMta eka varSa pUrNa thayuM. virAgamUrti vardhamAnano AtmA aNagAra banavAnA pavitratama dinane (savAre) najadIkamAM joIne thanaganI rahyo che. taka joIne eka divasa moTA bhAI naMdivardhananI pAse kumAra vardhamAna gayA. kumAranA mukha uparanA hAvabhAva jotAM ja kema jANe naMdivardhana badhuM pAmI gayA hoya tema che kumArane lAgyuM. moTA bhAI ! avadhi pUrNa thAya che. have AnaMdathI anujJA Apo. mAre sarvasaMganA tyAgI che zuM banavuM che." naMdivardhana zuM bole ? mohe dabAyA 'hA' nathI kahetAH pratijJAe baMdhAyelA 'nA' paNa nathI kahI zakatA. e ekadama gamagIna thaI gayA. mana vicAre caDyuM, "pharI mudata nAkhuM ?' nA, nA. huM e to anyAya kahevAya. to ghasIne nA kahI dauM? e to adhamatA kahevAya. "to khoTI mAMdagIno (174) DoLa karuM?" nA, e to daMbha kahevAya.
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ huM bhale eka saMsArI mANasa chuM, paNa bhagavAna pArzvanAthano zrAvaka chuM. vaLI bhAvi bhagavAna mahAvIrano saMsArI vaDIlabaMdhu chuM. e jo kAvAdAvA karaze to jagata zuM nahi kare ? rAjA naMdivardhana anyAya Acaraze to enI prajA zuM zIkhaze? to zuM have rajA ja ApI devI ? hAsto vaLI. emAM have vicAra zo? aMdarano AtmA bolI che UThyo. ""paNa A rajA eTale mAre mATe to kArAvAsanI kaDakamAM kaDaka sajA ! A mahela jela banI che jaze; huM ekalo paDI jaIza; pAgalanI jema lavArA karato pharIza. A jelamAM AMTA mAryA karIza. A mane khAvuM nahi bhAve, madhura pINAM nahi bhAve. are ! huM sAva gAMDo thaI jaIza. vardhamAna to mAro A prANa che ! mAruM jigara che ! enA vinAnA mArA jIvananI kalpanA karatAM huM dhrUjI UThuM chuM. jenI pAchaLa jagata gheluM banyuM che, jenA mukhadarzana karavA prajAjanonAM ToLeToLAM prabhAtanA samaye mArA AMgaNAmAM UbharAya che ane jenA eka smite prajA gAMDIghelI thaI jAya che e mAro nAnakaDo bhAI vardhamAna. eno huM moTo baMdhu. kevuM gauravavaMtu pada ! e to ThIka che paNa mArA vardhamAnanA paganI caMpI karavAnuM mane maLyuM hoya toya mAre mana pakhaMDanAM sAmrAjyanuM svAmitva prApta thayuM hatuM. mAro bhAI vardhamAnaH nAnakaDo baMdhu vardhamAna ! (175)
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ beThA hatA. jANe ke dharmarAja ane mArI chepAMcamI naMdivardhananA AtmAnA tamAma pradeza upara moharAje potAnAM thANAM nAkhI dIdhAM hatAM ! enuM che A tophAna aMtaramAM cAlu thaI gayuM hatuM. (176) che. virAgI vardhamAna mahArAgI naMdivardhana sAmasAmA beThA hatA. jANe ke dharmarAja ane moharAja vAcanAo e sAma-sAmA AvI gayA hatA - maMtraNAnA meja upara. vAcanA keTalAka samaya sudhI sAva zAnti rahI. koI bolatuM nathI. kumAra vardhamAne to potAno prastAva (savAra) ja mUkI dIdho hato eTale have rAjA naMdine ja kAMIka bolavAnuM hatuM. che ane... naMdie zAMtino e zUnyAvakAza toDyo, "mArA prANapyArA baMdhu ! hakkathI to have nuM kazuM mAgI zakuM tema nathI, paNa chatAM eka vinaMtI karuM? tuM mArI vAtano inkAra karIza to mArI A sthiti atyAre kaphoDI thaI jaze, ane svIkAra karIza to mArA jevo AnaMda anuttaravAsI deva paNa nahi mANI zake. jo je hoM!''... paNa vAtane adhavaca kApIne kumAra bolI UThyo, "moTA bhAI ! mAre have bIjuM kAMI sAMbhaLavAnuM rahetuM nathI. mane anujJA Apo eTale patyuM.' kumAre jarAya khacakAyA vinA ekadama spaSTa bhASAmAM kahI dIdhuM. che (176) rAjA naMdine AMcako lAgyo ane mUcchita thaIne dharatI upara DhaLI paDyo.
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAMdhavabelaDInI vAtone dUrathI sAMbhaLatA rAjAnA aMgarakSako doDI AvyA. yogya upacAro (177) che. karavA lAgyA. aMtaHpuramAMthI rANIo doDI AvI. davAkhAnethI vaidyo doDatA AvyA ! A kamAra vardhamAna to jyAM UbhA hatA tyAM te mudrAmAM TaTTAra UbhA rahyA che. atyAre ene zukrUSAno vinaya paNa mohanA uchALAmAM vRddhi karanAro dekhAya che, e kAMI karatA nathI. rAjA naMdie AMkho kholI. nAnA bhAIne jotAM, "baMdhu ! laghubaMdhu !' kahetAM ja pharI mUcchita thaI gayA. vAraMvAra mUrchAo AvatI gaI; paNa kumAre Aje to kamAla karI hatI, dayALuno AtmA Aje sAva niSphara banI gayo lAgato hato. karuNAnuM saravariyuM jANe tadana sukAI gayuM che lAgatuM hatuM. vAtAvaraNa khUba ja gamagIna banyuM hatuM. rAjA naMdinI kAkalUdIbharI mAgaNIo sahunAM haiyAM raDAvI nAkhyAM hatAM. AMsu vahAvatI sahunI AMkho kumAranI sAme joI rahI hatI. seMkaDo AMkho sarvAnumate e jovA Atura hatI ke kumAra, rAjA naMdinI mAMgaNImAM saMmati sUcavatuM mastaka halAve. badhA kAna ekamatie sAMbhaLavA talasyA hatA, kumArano 'hakAra' paNa kumAranI AjanI vartaNUka sahune gajabanAka jaNAI. sahunA aMtaramAM kumAra pratye koIka aNagamo jAgyo ! ATalI niSpharatA ! sarva jIvo pratye dayALu kumAra rAjA naMdine ja apavAdamAM che. mUke che ! pitAtulya moTA bhAInA aMtarane dubhAvIne kumAra kevI AziSo pAmaze? mAMgalyamayI che
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ AziSa vinA sAdhanAmAM zI saphaLatA meLavaze ? rAjA naMdie pharI eka vAra AMkho kholI. kumAre eka taka jhaDapI lIdhI. te bolyA, ""moTA (108) bhAI ! mAtApitAjInA svargalokagamana vakhatanA ApanA zabdo yAda karo ! "phakta be varSa !' kalpasUtranI have, rAjA naMdi jo vacanathI pAchA paDaze to prajAnuM zuM thaze?'' vAcanAo . huM pAMcamI che vAcanA rAjA naMdi khUba ja nyAyI ane vacanapratibaddha rAjA gaNAtA. moharAjAnA tamAce Aje ene (savAre) asvastha karyo hato eTaluM ja, paNa rAjA naMdinI nyAyapriyatAnI kumAre ApelI yAdIe moharAjane vaLatI saphala tamAca lagAvI dIdhI. che kumAranA vAgmANe enA aMtarane vIMdhI nAkhyuM ! rAjA naMdie smita karyuM, "laghubaMdhu vardhamAna ! huM che Ava, mArI najadIkamAM Ava. mane kSamA Apa.' kumAra pAse sarakatA bolyA, "moTA bhAI ! Apane kSamA ApavAnI hoya? aparAdhI to huM banyo ke huM Apane kSamA ApavAmAM nimitta banyo !'' Ama bolatAM kumAra moTAbhAInI zayAmAM paga pAse beThA. rAjA naMdi UThyA. kumArane chAtIsarasA cAMpyA. bhAI ! nAnakaDA baMdhu ! jA, jA. mArI tane anujJA che, AziSa che, tuM tAruM kalyANa kara ane saMsArasAgaramAM eka evuM nAvaDuM taratuM mUka ke jene pakaDIne mArA jevA pAmaro potAno uddhAra (178) kare.''
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ (179) '"vardhamAna ! tAruM to sukha tuM meLavI laIza. paNa mAruM saghaLuM sukha tArI sAthe A rAjamahelamAMthI vidAya leze. ''mAre eka vardhamAna hatA te paNa have jaze... mAruM kAMI ja nahi rahe. 2heze mAtra virATa zUnya. 'khera, mArA du:khane, mAre zuM raDavuM ? jA, bhAI ! khuzIthI jA. tuM virAgI ane huM rAgI. mAro ne tAro meLa maLI zake tevuMya kyAM che ? paNa chatAM nAnAbhAI ! koI koI vAra tArA baMdhunenaMdine-nA, nA, o vItarAga bhagavAna mahAvIra ! tamArA A sevaka naMdine yAda karajo. yAda karazo ne ? naMdi eTale baLadiyo ! sadA mahAdeva (mahAvIra)nuM mukhadarzana karIne jIvananuM sAphalya anubhavato !'' eTaluM bolIne rAjA naMdi dhrusake raDavA lAgyA. chAtIe cAMpelA kumAranA mastake rAjA naMdinA azruno prakSAla thavA lAgyo. sahu raDe che. hase che; aMtara mAtra kumAranuM. have dIkSAnuM eka varSa bAkI rahetuM hatuM eTale potAno AcAra jANIne lokAMtika devoe e tAraka AtmA pAse AvIne vinaMtI karI. 'he kuMmAra ! he bhagavaMta ! vizva mAtranA sarva jIvonuM ekAnte hita sAdhavA dharmatIrthane have Apa pravartAvo.'' Ama, vinaMtI karIne devo svasthAne (179)
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ (180) kalpasUtranI vAcanAo vidAya thayA. bIjA divasathI eka varSanA mahAdAnano AraMbha thayo. eka varSamAM 388 kroDa sonaiyAnuM dAna kumAre dIdhuM. basa ATaluM ja ! zuM lenAranI jagatamAM kyAreya khoTa paDI che ? to zuM dayALu kumAre devAmAM kRpaNatA rAkhI hatI ? nA, nA. paNa e sonaiyA vagere devAnI kumAranI rIta evI hatI ke je joIne mAganArA mAgatAM zaramAI gayA ! mAgavAnI icchA zamI gaI. eTale mahApuruSanA hAthanI zeSa laIne ghara tarapha vaLyA. e zeSanuM dAna 388 kroDa sonaiyA thayuM ! dIkSAno varaghoDo eka varSa sudhI dAna daIne pharIthI bhagavAne naMdivardhanane pUchyuM ke ''he rAjan ! tamArA kahevA pramANe samayanI maryAdA pUrI thaI che, mATe have huM dIkSA lauM chuM.' te sAMbhaLIne naMdivardhane brAhmaNakuMDa grAma tathA kSatriyakuMDa grAma ema AkhAya kuMDanapurane dhvaja, toraNa vagerethI bajAra, cauTA vagerene zaNagArAvIne zobhAyamAna banAvarAvyuM. AkhA kuMDanapura nagarane devaloka sarakhuM banAvyuM. naMdivardhane sonAnA, rUpAnA, maNinA, sonA-rUpAnA, sonAmaNinA, rUpA-maNinA, sonA-rUpA-maNinA tathA mATInA-darekanA eka hajA2-ne ATha kaLazo pAMcamI vAcanA (savAre) (180)
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuM taiyAra karyA. temaja bIjI ghaNI sAmagrI taiyAra karAvI. ayyatendra vagere devoe paNa 1008 kaLazo vaikriya zaktithI taiyAra karyA ane temane daivI prabhAvathI naMdivardhananA kaLazomAM samAvyA. te atyaMta zobhavA lAgyA. pachI naMdivardhana rAjAe prabhune pUrvasammukha besADIne devoe lAvela kSIra samudranA pANIthI tathA sarva tIrthanI mATIthI tathA sarva auSadhithI abhiSeka karyo. moTA bhAI nAnA bhAIne pIThI coLe che, snAna karAve che, vilepana kare che ane AMkhamAMthI bora bora jeTalAM AMsu sAre che. manamAM mohano vicAra jAge che ane A moha temane kalpAMta karAve che. paNa te svastha thaI jAya che, kAraNa ke jIvamAtrane durgatimAMthI bacAvavA dharmazAsana vardhamAnakumAre sthApavAnuM che. jyAre zuM dharmazAsana sthapAze tyAre agaNita jIvo durgatimAM jatAM aTakI jaze. A vicAre AnaMda thaI jAya che. prabhune snAna karAvyA pachI temanuM zarIra uttama vastrathI lUMchI nAkhavAmAM Ave che. pachI huM temanA zarIra upara caMdana vagere sugaMdhita vilepana karavAmAM Ave che. temanA kaMThamAM kalpavRkSanAM puSponI mALA AropavAmAM Ave che. pachI svaccha, ujjavala ane mUlyavAna zvetavastro che che. paherAvavAmAM Ave che. chAtI para hAra zobhe che. bhujAo bAjubaMdha ane kaDAthI zobhe che, kAne che kuMDaLa zobhe che. AvI rIte prabhune taiyAra karyA. che (181) pachI naMdivardhana rAjAe je pAlakhI taiyAra karAvI hatI te pAlakhI pacAsa dhanuSa lAMbI,
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ jha che pacIsa dhanuSa pahoLI ane chatrIsa dhanuSa UMcI hatI, tathA ghaNA aMbhothI zobhatI, maNine A suvarNathI jaDita hatI. devoe tevI pAlakhI vikarvIne A naMdivardhananI pAlakhImAM tenuM saMkramaNa (182). kalpasUtranI karyuM tethI te pAlakhI adbhuta zobhatI hatI. A pAlakhInuM nAma candraprabhA hatuM. temAM vardhamAna pAMcamI vAcanAo beThA hatA. mAgazara vada 10no divasa hato [gujarAtI tithi pramANe kArataka vada 10] suvrata vAcanA nAmano divasa hato. prabhune chaThThanuM paccakakhANa hatuM. prabhunI jamaNI bAjue kula-mahattarikA (savAre) haMsanA jevA sapheda vastrane laIne beThI. DAbI bAjue prabhunI dhAvamAtA dIkSAnAM upakaraNo laIne beThI. pAchaLanA bhAgamAM eka taruNa strI uttama zRMgAra paherIne tathA hAthamAM zveta chatra laIne beThI. IzAna khUNAmAM eka strI saMpUrNa kaLaza laIne beThI. agni khUNAmAM eka strI maNimaya che paMkho laIne beThI. pachI rAjA naMdivardhane Adeza Apyo eTale nakkI karela vyaktioe te pAlakhI saMbhALapura che upADI. zakrendra dakSiNa taraphathI uparanI bAhA upADI. izAnendra uttara taraphanI uparanI bAhA upADI. camarendra pUrva taraphanI jamaNI bAhA upADI. balindra uttara taraphathI DAbI bAhA upADI. bAkInA bhavanapati, vyaMtara, jyotiSka tathA vaimAnika devo potapotAnI yogyatA pramANe te pAlakhIne upADatA hatA. tyAra pachI zakendra tathA IzAnendra bAhAne choDIne prabhune cAmara vIMjhavA zuM lAgyA. bherI, mRdaMga, duMdubhi, zaMkha vagerenA vividha avAjothI AkAza bharAI gayuM.
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ A avAja sAMbhaLIne nagaranI strIo potapotAnAM kAryo tyajIne doDI AvI. temanI vicitra ceSTAthI loko navAI pAmyA. strIne paNa traNa cIja priya che: (1) kajiyo (2) kAjaLa (3) ane siMdUra. bIjI traNa cIja che A to atyaMta priya hoya che : (1) dUdha (2) jamAI ane (3) vAjiMtra. vAjiMtronA avAja sAMbhaLIne je strIo tyAM doDI AvI. koIe gAla upara kAjaLa lagAvyuM hatuM. koIe AMkhamAM kastUrI nAMkhI che hatI. koIe gaLAmAM jhAMjhara paheryuM hatuM. koIe ghUgharIvALo kaMdoro gaLAmAM paheryo hato, koIe aLatAthI zarIra raMgyuM hatuM, koI strI aDadhuM snAna karelI avasthAmAM ja doDI hatI. prabhune jovAmAM utsuka thayela strIo, puruSo game tema vastra, AbhUSaNo paherIne UbhA hatA. koI yuvAna strI to utsukapaNAthI potAnA ramatA bALakane badale tyAM ramatI bilADInA baccAne ja keDe che upADI lAvI. prabhune jovAmAM saha tanmaya thaI gayA hatA. keTalIka strIo pavitra motIthI prabhune che vadhAvavA lAgI. to koIka madhura svare gAvA lAgI, to koIka harSonmatta banIne nAcavA lAgI. keTalIka strIo prabhunAM ovAraNAM laI rahI hatI. varaghoDAno krama (1) prathama ratnamaya aSTamaMgala-svastika, naMdAvarta, vardhamAnaka, bhadrAsana, kaLaza, matsyayugala che ane darpaNa cAlatAM hatAM. (2) pachI pUrNa kalaza, jhArI, cAmara, tyAra bAda moTo dhvaja, chatra ne che (183).
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ maNi tathA suvarNamaya pAdapIThavALAM siMhAsana hatAM. (3) savAra vinAnA 108 uttama hAthI, huM che. 108 ghoDA cAlatA hatA. (4) tyAra pachI ghaMTA ane dhajA patAkAthI zaNagArela ane zastrapUrNa (184). 108 ratho hatA. (5) pachI 108 uttama puruSo hatA. (6) temanI pAchaLa azvadaLa, gajadaLa, kalpasUtranI pAMcamI vAcanAo rathadaLa, pAyadaLanAM caturaMgI sainyo hato. (7) pachI eka hajAra nAnI patAkAothI zaNagArelA vAcanA ane eka hajAra jojana UMco mahendra dhvaja rAkhavAmAM Avyo hato. (8) tyAra pachI talavAradhArIo, (savAre) bhAlAvALA, DhAlavALA hatA. (9) pachI vidUSako, naTo ane jaya jaya pokAratA kaMdarpo hatA. (10) pachI ugrakuLanA rAjAo, kSatriyo, koTavALo, mAMDaliko, kuTuMbIjano, zeThiyAo, che sArthavAho, devo, devIo prabhunI AgaLa cAlatA hatA. (11) pachI svarganA devo, mRtyulokanA manuSyo ane pAtALalokanA asuro cAlatA hatA. (12) pachI zaMkha vagADanArA, cakra dhAraNa che. 9 karanArA, haLa dhAraNa karanArA, cATu vacana bolanArA, khabhA upara mANasane besADanArAo, che che biradAvalI bolanArA ghaMTA laIne cAlanArA hatA. (13) pachI kuLanA vaDIlo-svajano cAlatA huM hatA. che. A badhA prabhune abhinaMdatA hatA ane ""jaya jaya naMdA, jaya jaya bhadrA," vagere maMgala che zabdo bolatA hatA. AvA vijayaghoSa vacce zramaNa bhagavaMta zrI mahAvIra svAmI kSatriyakuMDa nagaranI madhyamAM thaIne jJAtakhaMDa nAme vanamAM AvyA. te vanamAMnA azoka vRkSa nIce prabhu AvI UbhA.
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAlakhI nIce mukAI. kumAra gaMbhIra vadane nIce UtaryA. cotarapha mAnava ne devano maherAmaNa (185) che UchaLI rahyo che. vAjiMtronA sumadhura svara relAI rahyA che. devendranA eka avAje badho kolAhala zAnta thaI gayo. tyAra pachI bhagavAna potAnI meLe ja ghareNAM, mALA vagere AbhUSaNo utAravA lAgyA. AMgaLIo parathI vIMTI, hAtha parathI vIravalaya, bhUjA parathI bAjubaMdha, gaLAmAMthI hAra, kAnamAMthI kuMDaLa tathA mastaka parathI mugaTa vagere AbhuSaNo dUra karyA. te badhA AbhUSaNo kulamahattarAe (mAtA trizalAnI gerahAjarImAM pAlaka mAtAe) zveta vastrapaTamAM laI lIdhAM. koIthI A dazya joyuM jatuM nathI! na jANe keTalIka vRddhAo to A bhISaNa tyAganuM darzana karatAM ja che cakkarI khAIne dharatI upara paDI haze. kumArikAo poka mUkIne raDavA lAgI haze. vajanI chAtI dharAvato senApatigaNa paNa DUsakuM khAI rahyo haze. rAjA naMdivardhana paNa asvastha thatA jaNAtA hatA. kulamahattarAe te vakhate kumAra vardhamAnane gaMbhIra svare vidAyano aMtima bodha ApatAM kahyuM che ke, "he vardhamAna ! o, vatsa ! ikvAku nAmanA uttama koTinA kuLamAM tAro janma thayo che. kAzyapa nAmanuM tAruM ucca gotra che. jJAtakuLanA gaganamAM candranI jema zobhatA mahArAjA siddhArtha jevA uttama koTinA pavitra kuLamAM tAro janma thayo che. nArI gaNamAM ratnasamI trizalA kSatriyANIno tuM lADakavAyo lAla che.
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ are ! dIkarA, zuM vAta karuM? devendro ane narendroe paNa tArI ujjavaLa kIrtinA guNo che. (18) che gAyA che. che (savAre) kalpasUtranI che mATe he putra! bhAgavatI pravrajyAnA A mahAmaMgalakArI mArge tuM zIdhra saphaLatA pAmaje. kaThora te pAMcamI vAcanAo puruSArtha Adaraje; khAMDAnI dhArasamAM mahAvratonA pAlanamAM atyaMta UMcuM parAkrama dAkhavaje. A vAcanA bAbatamAM jarAka paNa pramAda karIza nahi." kuLamahattarA A rIte kumAra vardhamAnane chellI zIkha ApIne bAju upara sarakI gaI. keTalA UMcA zikhAmaNanA zabdo che ! kumAranAM kuLa, jAti, yaza vagerenuM smaraNa karAvIne kumArane jANe ke kahetI hoya ke, "AvI uttama koTinI tamArI khAnadAnIne satata najaramAM rAkhIne ene koI eba na lAgI jAya tenI pUrI kALajI karajo." tIrthaMkara devanA tAraka AtmAne AvI zIkhanI kazI jarUra nathI paraMtu jeNe temanuM bALavayamAM chelAlana pAlana karyuM che tevI kulamahattarAnA haiyAnI nArI-sahaja vAtsalyanI Urmio aMtaramAMthI che UchaLI paDIne zabdarUpe bahAra AvI che. pachI pAMca mUThImAM prabhue lonca karI nAkhyo. tyAra bAda sarvavirati sAmAyikanI bhISma che pratijJA karavAno samaya AvI lAgyo. te vidhi cAlatA devendra sahune ekadama zAnta karI dIdhA ! vAri bAlikanI bhIDa 10)
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ (187) che uttarA phAlvanI nakSatra sAthe caMdrano yoga thayo tyAre banne prabhunA DAbA khabhA upara devadUSya sthApyuM. prabhu ekalA-advitIya-aNagAra thayA. ekalA eTalA mATe ke rAgadveSanI sahAya vinA ane advitIya eTalA mATe ke RSabhadeva prabhue cAra hajAra rAjAo sAthe, mallinAtha ane pArzvanAtha traNaso sAthe, vAsupUjya chaso sAthe, ane bAkInA tIrthakaroe eka hajAra AtmAo sAthe dIkSA che lIdhI hatI paraMtu prabhu vIra ekalAe ekAkI dIkSA lIdhI. ""namo siddhANaM' pada bolIne meghagaMbhIraghoSe prabhu "karemi sAmAIya' ityAdi pratijJA- che che. sUtra bolyA. A vakhate prabhune cothuM mana paryavajJAna utpanna thayuM. tyAra pachI indra vagere devo prabhune vaMdIne naMdIzvara dvIpamAM aSTAlikA mahotsava karI potapotAne sthAne javA mATe tyAMthI nIkaLI gayA. SAlA, che (187)
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ paryuSaNa parvano chaThTho divasaH kalpasUtra chaThTha baporanuM vyAkhyAna (188) kalpasUtranI che. zramaNa bhagavAna mahAvIra have vana tarapha javA mATe paga upADavAnI taiyArI kare che eTale rAjA che chaThThI vAcanAo che naMdi ane samagra prajAjana emane vaMdanA kare che. rAjA naMdivardhana prabhu pAse jaIne temanA paga che vAcanA che pakaDe che. zramaNa bhagavAna mahAvIranAM caraNone potAnuM mastaka aDADe che ! lAkhono svAmI rAjA (bapore) che naMdi mAthuM UMcakI zakato nathI. e codhAra AMsue raDye jAya che! jyAM svAmI poka mUkIne AkraMda che ha kare tyAM prajAjananA haiyAnI to zI vAta karavI? zuM vRddha ke zuM bALa? zuM baLavAna? zuM durbaLa? zuM che A strI ke zuM puruSa? sahu raDe che ! kema jANe svajana paralokamAM na gayo hoya ! karmarAjanI sAme A khelAnArA bhISaNa saMgrAma mATe sajja thayelA kumAra vardhamAnanuM A svarUpa joIne sahu stabdha banI che gaiyA che. devonI duniyA paNa hacamacI UThI che. "akhUTavaibhavone choDavAnuM ane tarachoDI nAkhavAnuM baLa eka mAnavamAM hoI zake! ame mahAbalIo A viSayamAM sAva ja durbaLa! rAjA naMdinuM mAthuM atyAre pAMca-maNiyuM banI gayuM che, kemeya karI UMcuM karI zakAtuM nathI. jANe mAthuM kahe che, "zuM UMcuM . karuM? bhogavilAso bhogavyA pachI ya virAga jAgato nathI, nAnAbhAInI sAme mAthuM UMcakIne zuM UbhA rahevuM? aMte zramaNArthe paga upADyo. rAjA naMdie prabhune namaskAra karyA. che (188) atyAra sudhI guhastha jIvanamAM jemaNe virAgabhAve bhogavIne rAganAM baMdhano toDavAnI sAdhanA
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ karI hatI te AtmA have svecchAe du:kha bhogavIne pApakarmano kSaya karavAnI sAdhanAnA mArge cAlyA. upasargo - sADA bAra varSa sudhI ghora pariSado ane upasargonI aganavarSAne ekAkIpaNe jhIlanArA che bhagavAnane ApaNe have bhagavAna tarIke joIe tenA karatAM temane "mA" tarIke joIe e vadhu che ucita che. "mA pote kaSTa sahIne saMtAnone zAMti Ape che. bhagavAna pote upasarga sahIne, kaivalya pAmIne jIvamAtrane sukha-zAMti Ape che, jANe ke vizvanuM jaya-maMgala karavA mATe ja bhagavAna pote badhuM sahana kare che. mA garIba hoya toya daLaNAM daLIne, pANI bharIne, pATA bAMdhIne dIkarAne bhaNAvaze, moTo karaze. mA je puruSArtha kare che, tethI adhika puruSArtha bhagavAna kare che. kemake temane to vizvanA sarva jIvono abhyadaya karavo che. paccIsamA bhavamAM eka lAkha varSa sudhI bhagavAna che lagAtAra mAsakhamaNa ne pAraNe mAsakhamaNa kare che. kula agiyAra lAkhe aMsI hajAra chaso pistAlIsa che mA khamaNa kare che. AvI ghora tapazcaryA zuM potAnA ja mokSa mATe karI? hA, tema to kharuM ja paraMtu e paNa kharuM ja ne ke AvA ugra tapanA yoga sAthe je jIvamAtranuM hita ArAdhavAnI pUrvathI ja che. 9i (189) karuNA hatI teNe ja mukhyatve temane tIrthaMkaradeva banAvyA che ne? A daSTithI ema paNa kahI zakAya
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ che ke, karuNAmaya e AtmAnI sAdhanAmAM vizvamAtranA sarvajIvono mokSa paNa lakSamAM hato ja. AthI che ApaNe upasargonA kALamAM saMtAno khAtara paNa sahana karatI mAtA tarIke temane joIzuM; (190) kalpasUtranI che nIrogI rahevAne sarjAyelA vizvanA AtmAone jyAre duHkha ane pApanA rogathI gherAI che che chaThThI vAcanAo A gayelA e jue che; tyAre te badhAyane bacAvI levA mATe emaNe ekalAe ja ghora ane ugra A A che vAcanA puruSArtha Adaryo. lagAtAra eka lAkha varSa sudhI mAsakhamaNanI je ghaMTI calAvI temAM keTalAMya A bapore) karmono bhukko bolAvI dIdho, temane bALI nAkhyA. maga sijhAvatI vakhate keTalAka koraDuM maga sIjhatAM rahI ja jAya, tema keTalAMka nikAcita vagere karma AkhAM ne AkhA rahI gayAM. te pIlAyAM ja nahIM. tevAM karmone pIlavA mATe sADA bAra varSano ghora tapa karyo je sAMbhaLatAM ApaNI AMkhomAMthI AMsunI dhAra vahI jAya tevA upasargo A mahAna AtmAe sahana karyA che. vizvanA jIvamAtra pratye haiye UbharAyelI karuNA emane jagadaMbA banAve che. je mAtAe ApaNane lakSamAM laIne che ATaluM badhuM sahana karyuM hoya, temanAM duHkho sAMbhaLatAM haiyAmAM apAra vedanA thAya, e taddana sahaja che. te bhagavAna jyAM ne tyAM Aga sAthe ramata ramyA che. che caMDakauzike prabhu upara Aga choDI, gozALAe tejalezyAnI Aga choDI, saMgame kALacakranI Aga bhabhukAvI, govALiyAe prabhunA be pagano cUlo banAvIne Aga lagADI. basa Aga, Aga ne Aga ! chatAM ya bhagavAnanI ruvAMTI paNa pharakI nathI. lezamAtra dhrujArI AvI nathI. basa. dIkarI mATe
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ e ja virala prasannatAno prakAza mukha upara chavAyelo najare paDe che. bhagavAnanI eka ja jhaMkhanA (191) che. ke, "sarva jIvone sarva pApomAMthI choDAvuM, duHkhothI mukta karuM, te mATe dharmazAsananI sthApanA karuM. jIva mAtra mATe prabhue je vAtsalya (karuNA) dAkhavyuM, tenA ja phaLarUpe te bhagavAna banI gayA. upasargonI aganavarSA sahana karatA, vAtsalyamUrti prabhunI sADAbAra varSanA kALanI sAdhanAmAMthI mukhyatve traNa preraNAo phalita thAya che. | pahelI preraNA : "saMkaTono sAmano karazo, paNa temano svIkAra karajo.' bhagavAnanuM sAmarthya pracaMDa hatuM. nAnakaDA bALa vardhamAna potAnA aMgUThAthI mahAna, meruparvatane calAyamAna karI zakyA, te zuM AvA saMgama ke gozALAne khatama na karI zakata? paNa nahi. prabhunuM sUtra hatuM, "sAmano ja karazo nahIM. letI detI cUkate karo, karmonI sAthe khUMkhAra yuddha khelI nAMkho. mAnavabhava sivAya A taka maLatI nathI. bIjI preraNAH jagatane sthUla baLothI nahi pamADI zakAya paNa sUkSma baLathI ja pamADI zakAze. AMtarika vizuddhi dvArA sUkSma baLanuM utpAdana karo. lAkaDAnI talavAra laIne bAhya ke koI jaMga nahIM khelI zakAya. tame tero; pachI ja bIjAne tAravAnI pravRttimAM paDo. (191)
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ (192) kalpasUtranI vAcanAo trIjI preraNA : AtmAnA sUkSma baLonA utpAdana mATe bhItaramAM palAMThI lagAvIne beso. jagatathI vadhu niSkriya bano. e niSkriyatAmAMthI preraNA meLavIne jagata dharmamArge sakriya banI jaze. nagara tarapha pITha karIne vana tarapha Daga mAMDatA prabhune naMdivardhana vilApa karatAM bole che ke, have 'he baMdhu ! he vIra ! ema saMbodhIne huM kone bolAvIza ? konI sAthe vAtacIta karIne goSThIsukha bhogavIza ? badhAM kAryomAM he vIra ! he vIra ! kahIne huM kevo AnaMdavibhora banI jato hato ? re bhaIlA ! tArA mukha darzanathI tathA tArA premathI ame je harSa pAmatA hatA te harSa have kyAM meLavavo ? re ! amAre have AdhAra paNa kono rahyo ? vagere. Ama kahetAM lathaDate page naMdivardhana tyAM ja UbhA rahyA ane bhagavAna vana tarapha AgaLa vadhyA. sAdhanAno kALa have e tAraka AtmA upara Aphatono zarU jhaMjhAvAta ! upasargo AvyA ! karmanI kevI balihArI che ? prabhune dIkSA mahotsava vakhate devoe je gozIrSacaMdana bhagavAnanA zarIra upara lagADyuM hatuM, tenA thara jAmI gayA hatA; temaja je puSponI mALAothI bhagavAnane pUjyA hatA, tenI sugaMdha lAMbA samaya sudhI rahI hatI. te sugaMdhathI AkarSAIne jaMgalI bhamarAo chaThThI vAcanA (bapore) (192)
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ (193) prabhune DaMkha devA lAgyA. joradAra caTakA bharavA lAgyA. lohInI dhAra vahevA lAgI. je caMdananA lepa hatA, tenI mAgaNI keTalAka yuvAno karavA lAgyA. te gaMdhapUTIne ukheDIne laI javA lAgyA. strIo paNa prabhune adbhuta rUpavALA ane sugaMdhayukta zarIravALA joIne kAmAtura banIne bhagavAnane anukULa upasargo karavA lAgI, paNa bhagavAna mauna rahyA ane meru jevA aDaga rahyA. pahelo upasarga govALiyAno eka govALiyAe Akho divasa baLadone haLamAM joDIne saMdhyA samaye te baLado sAcavavA prabhu pAse mUkyA, ane pote gAyo dohavA mATe ghera gayo. baLado chUTA hatA tethI vanamAM caravA cAlyA gayA. pachI te govALiyo pAcho tyAM Avyo ane teNe prabhune pUchyuM; 'he devArya ! mArA baLado kyAM che ?' prabhu kAMI bolyA nahIM eTale govaLiyAne lAgyuM ke Ane khabara lAgatI nathI. AthI te AkhI rAta vanamAM rakhaDyo, paNa baLado maLyA ja nahIM. jyAre thoDI rAtri bAkI rahI tyAM te baLado potAnI meLe bhagavAna pAse AvI beThA. te vakhate pelo govALiyo tyAM AvI gayo. teNe potAnA baLadone tyAM ja beThelA joyA. tethI te khUba gusse thayo. teNe vicAryuM, 'jarUra ANe ja A baLado saMtADyA haze ! tethI ja bolato nahIM hoya ! jANI joIne mane satAvavAno dhaMdho karyo lAge che ! paNa have huM e sAdhuDAne sIdho karIne ja jaMpIza. eka to govALa bhUkhyo hato, AkhA divasanA kAmathI thAkI gayo hato ane AkhI rAta (193)
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ che chaThThI che vAcanA (bapore) baLadanI zodhamAM bhUkhyo ne tarasyo AthaDyo eTale teno mijAja gayo. baLada bAMdhavAnuM jADuM doraDuM (rAsa) laIne prabhune mAravA doDavAnI jyAM taiyArI kare che te ja samaye Idrane manamAM thayuM ke (194) prabhu atyAre kyAM haze? teNe avadhijJAnathI joyuM ke govALiyo bhagavAnane mAravAnI taiyArI karI kalpasUtranI che vAcanAo rahyo che! tarata ja iMdra pRthvI para ghasI AvyA ane govALiyAnA hAtha pakaDI lIdhA ane bhagavAnanI rakSA karI lIdhI. govALiyAne zikSA karIne kADhI mUkyo. pachI indra prabhune vinaMtI karI ke, "he prabhu! Apane ghaNA upasargo thavAnA che, mATe sevA mATe che. huM ApanI pAse rahuM." che prabhuH "he devendra ! evuM kadApi thayuM nathI, thatuM nathI, thaze nahi ke bIjAnI sahAyathI koI che tIrthakara kevaLajJAnanuM upArjana kare. e to phakta potAnA parAkramathI kevaLajJAna prApta kare.' chevaTe maraNAMta upasargone TALavA mATe prabhunA saMsArI mAsInA putra siddhArtha vyaMtarane prabhunI huM vaiyAvacca mATe mUkIne indra devalokamAM gayA. AzcaryanI vAta e che ke aNInA samaye vyantara che kyAMka AghopAcho thaI jato. prabhu pITAI jatA. hAya ! karmonuM kArastAna ! tyAra bAda kollAga nAmanA gAmamAM bahula nAmanA brAhmaNane tyAM prabhue chaThThanuM pAraNuM karyuM. bhagavAne prathama pAraNuM gRhasthanA pAtramAM karyuM, te eTalA mATe ke bhaviSyane potAnA sAdhuo pAtramAM AhAra vApare. prabhu to karapAtrI hatA. te rIte sAdhuoe karapAtrI nahIM banavAno ane
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ (15) pAtra-bhojana karavAno tenI pAchaLa saMketa hato. bhagavAnanI labdhi evI to mahAna hatI ke be hAthanA khobAmAMthI lezamAtra paNa nIce na paDe eTale teo ja karapAtrI banI zake. ApaNe temanuM anukaraNa karIe to te ucita na gaNAya. te vakhate pAMca divyo pragaTa thayA. jyAre vRSTi thAya tyAre ochAmAM ochA sADA bAra lAkha sonaiyAnI ane vadhumAM vadhu sADA bAra karoDa sonaiyAnI vRSTi thAya. tyAMthI vihAra karI prabhu morAka nAmanA gAmamAM duijjata nAmanA tApasanA AzramamAM gayA. te siddhArtharAjAno mitra che hato. hAla kulapati hato. pahelAM siddhArtharAjAne maLavA vAraMvAra Avato tethI temanA putra vardhamAnane oLakhato hato. A oLakhANane lIdhe te prabhune maLavA sAme Avyo. gRhasthajIvananA saMskAranI rUe prabhue tene premathI bheTavA mATe hAtha pahoLA karyA, paNa bIjI ja paLe svastha banI gayA ane paristhitino khyAla AvI gayo. kulapatie virAgI prabhune vinaMtI karI, "Apa bhale hamaNAM yatheccha vihAra karo. paraMtu comAsuM ahIM karajo.' prabhu te rAtri tyAM rahIne, comAsA che mATenI saMmati ApIne prabhue anya sthaLe vihAra karyo. ATha mAsa sudhI vihAra karIne pAchA prabhu varSARtu gALavA mATe morAka gAme AvyA. che che tApase prabhune ghAsanI jhUMpaDI rahevA mATe ApI. te jhUMpaDImAM prabhu kAyotsargamAM sthira thaI gayA, che (15) che te samaye ghAsacAro durlabha hovAthI gAyo anya tApasInAM jhUMpaDAnuM ghAsa khAvA jatAM tApasothI che.
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ che piTAvA lAgI tethI prabhunA jhUMpaDAMnuM ghAsa rokaToka vagara khAvA lAgI. AthI A aMgenI phariyAda che kulapati pAse gaI ke A gAyone paNa A sAdhu rokI zakatA nathI. AthI kulapati prabhu pAse (196) che. AvyA ane temane kahevA lAgyA, "he vardhamAna ! pakSIo paNa potapotAnA mALAnuM rakSaNa kalpasUtranI che huM chaThThI vAcanAo karavAmAM sAvadha hoya che. tame to rAjakumAra cho, kSatriya cho, tamArAmAM pratikAra karavAnI tAkAta che vAcanA zakti che to A gAyone paNa aTakAvI zakatA nathI?' prabhue joyuM ke mArA ahIM rahevAthI bapore) aprIti thAya che, tethI haju comAsAnA paMdara ja divasa thayA hatA topaNa pAMca abhigraho laIne ja prabhue asthika grAme vihAra karI dIdho ! prabhue nIce mujaba pAMca abhigraho lIdhA : ja prabhue karelA pAMca abhigraho (1) aprIti Upaje evA sthAnamAM vAsa karavo nahIM. (2) haMmezAM kAyotsargamAM rahevuM. (3) gRhasthano vinaya karavo nahIM. (4) banatAM sudhI mauna rahevuM. (5) bhojana hAthamAM ja karavuM. che devadUSya-nivAraNa prasaMga che zramaNa bhagavaMta zrImahAvIrasvAmI eka varSa ane eka mAsa sudhI vastradhArI rahyA. tyAra pachI huM huM te vastrarahita rahyA; tathA karapAtrI (hAtharUpa pAtravALA) rahyA. huM (196) prabhune vastrarahita thavAmAM eka prasaMga banI gayo. dIkSA pahelAM vardhamAnakumAre eka varSa sudhI huM
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ dAna dIdhuM. te vakhate eka brAhmaNa bahAra gAma hato. durbhAgye kAMI na maLavAthI, te rakhaDIne ghare pAcho Avyo eTale tenI patnIe teno UghaDo lIdho ane tene gharamAM pravezavA na dIdho. te (197) che bolI : "he abhAgya-ziromaNi ! jyAre zrI vardhamAne suvarNano varasAda varasAvyo tyAre tame paradeza gayA hatA. khera, haju vardhamAna pAse jAo, te jarUrI kAMIka Apaze. strInA kahevAthI te brAhmaNa prabhunI pAchaLa pAchaLa gayo ane teNe yAcanA karI, "he prabhu! . tamoe AkhA jagatanuM dAridraya dUra karyuM paNa huM durbhAgI chuM. Apa karuNAnA sAgara cho, mArA para thoDI dayA karo. karuNA varasAvo." - karuNAvaMta bhagavAne te ja vakhate aDadhuM devadUSya phADIne te brAhmaNane ApyuM. te devadUSya oTavA che mATe vaNakarane ApyuM. teNe kahyuM, "tuM e prabhu pAse jA, ane bAkI rahela aDadhuM vastra mAgI Ava. te lAvIza eTale taddana AkhuM vastra sIvI ApIza. pachI tenI eka lAkha sonAmahora Upajaze.'' brAhmaNane lobha jAgyo. lobha khAtara te brAhmaNa prabhunI pAchaLa doDyo paNa have lajjAne kAraNe te aDadhuM vastra mAMgI zakato nathI. te temanI pAchaLa pAchaLa jAya che ane vicAra kare che ke, A A vastra kAM to pavanathI khabhethI sarakI jaIne nIce paDe athavA kAMTA-jhAMkharAmAM bharAI jAya to te huM laI lauM. (197
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ che (bapore) kharekhara thoDA ja samayamAM kAMTAmAM te vastra bharAI gayuM ane kheMcAIne khabhA uparathI nIkaLI gayuM. prabhune to te vastra pAchuM levAnI paravA na hatI. paDI gayelA te vastrane kAMTAmAMthI kADhI te (198) che brAhmaNa cAlato thayo. kalpasUtranI che che chaThThI vAcanAo vastra kyAM paDyuM? te jANavA mATe (ke anya kAraNe) prabhue pAchaLa joyuM. potAnI bhAvi javAcana peDhInA amaMgaLano saMketa thayo. prabhue savastra dharma prarUpavA mATe eka varSa ane eka mAsa sudhI vastra dhAraNa karyuM, ane sapAtra dharma sthApavA mATe paheluM pAraNuM gRhasthapAtramAM karyuM. tyAra pachI jIvanaparyata prabhu vastrarahita ane pAtrarahita rahyA. sAmudrika prasaMga vihAra karatAM karatAM prabhu gaMgAne kAMThe cAlavA lAgyA. tyAM temanAM pagalAMnAM cihno retImAM huM paDI gayAM. retImAM paDelAM cakra, dhvaja, aMkuza vagere lakSaNo joIne puSpaka nAmano sAmudrika vicAravA che lAgyo ke, "AgaLa koI cakravartI ekAkI cAlyo jAya che. te hAla musIbatamAM haze. huM tenI sevA karuM to mAruM kAma thaI jAya.' Ama vicAra karIne te sAmudrika pagalAMne anusarIne prabhunI pAse hai (198). huM Avyo ane jue che to mAthe muMDanavALo nagna bAvo ! are, A kyAM cakravartI che ? A to che
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ (1999) akiMcana bhikSuka che ! hAya ! mAruM sAmudrikazAstra sAva khoTuM nIkaLyuM !' Ama vicArIne te sAmudrika graMtho gaMgA nadImAM padharAvavA cAlyo. te vakhate indra avadhijJAnano upayoga mUkyo hato. teNe joyuM to sAmudrika potAnA graMthane gaMgA nadImAM padharAvavA jaI rahyo che. prabhu tyAM UbhA che. indra tyAM AvyA; teNe kahyuM, "are huM sAmudrika ! A tuM zuM kare che?" sAmudrike saghaLI vAta karI. indra kahyuM, "he sAmudrika!tAruM zAstra che khoTuM nathI. A koI bhikhArI nathI, cakravartI paNa nathI paraMtu cakravartInA ya cakravartI, traNa lokanA nAtha paramAtmA mahAvIradeva che'' pachI te puSpakane vipula dhana ApIne indra potAnA sthAnake gayA. sADAbAra varSa sudhI bhagavAna upara je kAMI upasargo thayA te devAdie karela upasargo anukULa che tathA pratikULa paNa hatA. badhA upasargo prabhue nirbhayapaNe samyaprakAre jarAya udvega karyA vinA, dInatA darzAvyA vinA, nizcalapaNe sahana karyA. deve karela upasarga H zUlapANi yakSa prabhue prathama cAturmAsa morAka nAmanA gAmamAM karyuM. tyAra pachI zUlapANi yakSanA caityamAM che (1999) rahyA. te yakSa parvabhavamAM dhanadeva nAmanA vepArIno baLada hato. eka vAra te vepArI nadI Utarato
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ A hato tyAre tenAM pAMcaso gADAM kAdavamAM kheMcI gayAM. tyAre zeTha pratyenI kRtajJatAthI teNe vicAryuM ke, A mArI je zakti che tene kAraNe jo huM jorathI AMcako lagAvI A gADAM khece to te kAdavamAMthI ja (20) che. = bahAra nIkaLI jAya. lAva, prayatna to karuM." potAno ahobhAva darzAvavA teNe evo jorathI A kalpasUtranI che. tAro ja AMcako lagAvyo ke kAdavamAM kheMcI gayelAM paiDAM bahAra AvyAM ane gADAMo kAdavanI bahAra ja che che kinAre AvIne UbhAM. paNa....jorathI lagAvela AMcakAthI tenuM zarIra khalAsa thaI gayuM. AMcakAne ' che vAcanA (bapore) 93). kAraNe zarIranA sAMdhAo tUTI gayA. pAMsaLIo tUTI gaI, ane te tyAM jamIna upara DhaLI paDyo. che dhanadevane AgaLa laI javAnuM azakya jaNAtAM pAsenA vardhamAna (vaDhavANa) gAmamAM jaIne tyAMnA | mukhIne dhana ApIne jIvanaparyata baLadanI sAra-saMbhALa rAkhavA tene soMpyo. paNa mukhI to lucco nIkaLyo. be-cAra divasa cArApANI nAMkhyA nahi. AthI te baLadIo bhUkha tarasathI pIDAvA lAgyo. asahya pIDA chatAM aMta samaye zubhalezyAne pariNAme te yakSa thayo. vyaMtara banyA pachI jJAnathI pUrvabhava joyo. potAne pIDanAra loko upara gusse thayo. AthI mArI ane upadrava phelAvIne gAmanA keTalAka lokone mArI nAMkhyA. eTalA badhA maraNa thayA ke smazAnamAM che. hADakAMno moTo Dhagalo thaI gayo. AthI te sthaLanuM nAma asthikagrAma paDI gayuM. pachI trAsI gayelA loko eka divasa AkAza tarapha hAtha lAMbo karI bolyA ke, ""Apa koNa huM cho? Avo upadrava karanAra jarUra Apa devAtmA cho. Apa avyakta rahIne amone satAvo cho. huM (20)
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2o1) Apa zuM iccho cho? Apa kaho te karIe, paNa A upadrava baMdha karo.' yakSe potAnA pUrvabhavanI hakIkata kahI. pachI kahyuM, ""mAruM caitya banAvo. temAM mArI mUrtinI chesthApanA karo. te mUrtinAM darzana-pUjana karo. AthI badho upadrava zAMta thaI jaze.' lokoe tema che karyuM. - A yakSane prabodhavA mATe prabhu te caityamAM AvyA. lokoe prabhune ghaNA vAryA paNa prabhu makkama rahyA ane te caityamAM jaIne kAyotsarga karyo. rAtri paDI. zUlapANi pragaTa thayo ane teNe prabhune kSobha pamADavA mATe pRthvI phATI jAya tevuM aTTahAsya karyuM. pachI hAthInuM ane sarpanuM rUpa laI bhayaMkara upasargo karyA. chatAMya prabhu calAyamAna na thayA. chevaTe prabhune mastakamAM kAnamAM, AMkhamAM, dAMtamAM, pIThamAM, nakhamAM vagere sukomaLa sthaLe tIvra vedanA karavA lAgyo. to ya prabhu niSkapa UbhA rahyA. te vakhate siddhArtha vyaMtara AvI caDyo. teNe zUlapANi yakSane Thapako Apyo ke ""he che nibhaMgI zUlapANi ! teM A zuM karyuM? indrane paNa pUjanIya prabhune te trAsa Apyo ! Indrane AnI khabara paDaze, to tAruM dhanotapanota nIkaLI jaze.' A sAMbhaLIne gabharAI gayelo yakSa indrane khuza karavA khAtara prabhunI bhaktirUpa nRtyAdi karavA lAgyo. AthI loko ema mAnavA lAgyA ke, "zUlapANie mahAtmAne mArI nAMkhyA lAge (2001)
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. tenA AnaMdamAM e gItanRtya karI rahyo lAge che.' paNa hakIkata judI ja hatI. AkhI rAtri sakhata vedanA prathama vAra sahana karavAthI prabhune khUba zrama paDyo eTale prabhAte (202) kalpasUtranI prabhune UbhAM UbhAM alpa nidrA AvI gaI. rAtre zuM thayuM ? te jANavA nagaranA loko tyAM AvyA. vAcanAo temanI sAthe utpala ane indrazarmA nAme aSTAMga nimittanA jANanArA be nimittiko paNa AvyA. prabhunuM mukha joIne teo samajI gayA ke prabhune alpa nidrAmAM daza svapno AvyAM che. temAM nava svapnonuM phaLa teo jANI zakyA hatA paNa dasamA svapnanA phaLa aMge samajaNa paDatI na hatI. AthI utpale kahyuM, 'he devArya ! Ape rAtrine aMte je dasa svapno joyAM che, tenuM phaLa Apa to jANo cho chatAM paNa huM te kahuM chuM. dasamA svapnanA phaLa aMge kAMI samaja paDatI nathI. te mane Apa kahejo. ' dasa svapno ane tenuM phLa (1) Ape tAlapizAya haNyo. tenuM phaLa e che ke thoDA samayamAM Apa mohanIya karmane haNazo. (2) nirdoSa AnaMda karatuM naramAdAnuM yugala Ape joyuM, AthI Apa zukladhyAnane dhAraNa karazo. (3) sevana karatA kokilane joyuM tethI Apa dvAdazAMgI vistArazo. (4) gAyonA vargane sevA karato joyo, tethI sAdhu-sAdhvI zrAvaka-zrAvikA caturvidha saMgha ApanI sevA karaze. (5) Apa chaThThI vAcanA (bapore) (202)
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. samudra tarI gayA, tethI Apa saMsArarUpI samudra tarI jazo. (6) Ape UgatA sUryane joyo tethI te Apane tarata kevalajJAna thaze. (7) Ape AMtaraDAthI mAnuSottara parvata vIMTyo, tethI ApanI (203) che. kIrti traNa bhuvanamAM phelAze. (8) Apa maMdarAcalanA zikhara upara caDyA, tethI Apa siMhAsana upara besIne deva ane manuSyanI parSadAmAM dharmane prarupazo. (9) Ape devoe sevela suzobhita padmasarovara joyuM tethI cAra nikAyanA devo bhavanapati, vyaMtara, jyotiSka vaimAnika ApanI sevA karaze. (10) paNa Ape je be mALAo joI tenuM phaLa huM samajI zakato nathI. bhagavaMte kahyuM, ""he utpala ! meM je be mALAo joI, tethI huM sAdhudharma tathA zrAvakadharma ema be prakAranA dharma prarupIza." pachI te utpala prabhane vAMdIne cAlatA thayA. tyAM prabhune ATha pakSakhamaNa (paMdara divasanA che upavAsa) karavA dvArA te comAsuM pUrNa karIne morAka nAmanA gAmamAM gayA. tyAra pachI prabhu che kanakakhala nAme tApasanA AzramamAM caMDakauzika nAgane pratibodhavA mATe gayA. caMDakauzika nAgA caMDakauzikano jIva AgalA bhavamAM mahAtapasvI sAdhu hato. pAraNAne divase gocarI jatAM rastAmAM nAnakaDI deDakAnI virAdhanA thaI. to te mATe prAyazcitta karavAnI bALa sAdhue yAdI ApI ke, "gurudeva ! pelI deDakIne virAdhanA aMge prAyazcitta karI lejo.'' (203).
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ama te nAnA ziSya vAraMvAra gurune prAyazcitta levAnI yAdI ApI. tethI gurujIne ekadama krodha caDyo, ane ziSyane mAravA mATe ogho laIne doDyA. doDavA jatAM vacamAM thAMbhalo AvI (204) che. ja gayo. enI sAthe mAthuM jorathI bhaTakAtAM te mRtyu pAmI gayA. kalpasUtranI che. vAcanAo che che chaThThI tyAra bAdanA bhavamAM koI AzramamAM pAMcaso tApasIno kauzika nAme adhipati thayo. yuvAna ! A vaye ja tene kulapatinuM pada maLyuM. samagra Azrama upara tene kAramI mUrchA hatI. tethI AzramanA A bapore) che vAcanA bagIcAmAM koIne kadI phaLa-phUla paNa levA deto nahi. enA trAsathI 500 tApasa cAlyA gayA. huM eka vAra baporanA samaye te kulapati ArAma karato hato, tyAre keTalAka rAjakumAro bagIcAnA che che pAchalA rastethI cUpacApa aMdara ghUsyA. koI kerInA jhADa upara, to koI sapharajananA jhADa upara che caDyA paNa temAM jarAka avAja thaI gayo. tApasane khabara paDI gaI. te ekadama Ubho thaIne hAthamAM kuhADI laIne rAjakumArone mAravA doDyo. tyAM rastAmAM kUvo Avyo. krodhamAM bhAna bhUlelA tApasane tenI khabara na paDI. te kUvAmAM paDyo. ane hAthamAM rahela kuhADI khoparImAM jhIMkAI gaI. khoparI phATI gaI ane te tatkALa mRtyu pAmyo. tyAra bAda te dRSTiviSa sApa thayo. A sApanI AMkhomAM evI vizeSatA hatI ke te sUryanI sAme jue ke tarata AMkhamAM Aga utpanna thAya. tethI badhuM baLIne khAkha thaI jAya. (204) lokonI ghaNI nA chatAM prabhu A sApane pratibodhavA mATe te vanamAM gayA ane tyAM kAyotsarga
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ (205) *** karIne UbhA rahyA. jyAre sApe tene joyA tyAre te dhamapachADA karavA lAgyo. dUrathI doDato te dhasI Avyo ane bhagavAna u52 jo2thI trATakIne page DaMza dIdho. tene ema hatuM ke hamaNAM ja A mANasa khalAsa thaI jaze ane tenI kAyA dhabAka karIne dharatI upara paDaze. AthI pote cagadAI na jAya te mATe DaMza daIne dUra khasI gayo. paNa jyAre DaMkhanI koI asara prabhu upara jovA na maLI tyAre pharI DaMza dIdho paNa toya niSphaLatA maLI. eka to A vAtanuM sApane acaraja thayuM. ane bIjuM DaMzavALA bhAgethI lAla lohIne badale dhoLuM dUdha nIkaLyuM tenuM bhAre acaraja thayuM. prabhue jJAnathI sApano pUrvabhava joI lIdho hato. sApa paNa acarajamAM aTavAyo hato. tene bodha pamADavAnI e suMdara paLa jANIne prabhue pUrvabhavanuM kauzika nAmasmaraNa karAvatAM kahyuM, ''bujsa, bujhjha, caMDakosiyA !'' (caMDa eTale krodhI) prabhunAM vacano sAMbhaLatAM ja caMDakauzikane jAtismaraNa jJAna thayuM. caMDakauzike potAnA pUrvabhavo joyA. pachI prabhune traNa pradakSiNA daIne teNe ciMtavyuM, ''aho ! karuNAsAhAra he prabhu ! Ape mAro durgatirUpI kUvAmAMthI uddhAra karyo-mane kaSAyathI bacAvyo.'' pachI teNe potAnuM mukha bIlamAM nAkhI dIdhuM, jethI tenI AMkhomAM sUryakiraNo na paDe. koI te AgathI baLI na jAya. teNe jIvanaparyaMtanuM anazana svIkArI lIdhuM. have jIva mAtra pratye tene sneha pariNAma jAgrata thaI gayo hato. sthira paDelA sApane joIne nirbhika banelA loko tene nAgadevatA mAnIne ghI vagerethI pUjavA lAgyA, paNa AthI to jaMgalanI (205)
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ che chaThThI che lAla kIDIo AvI. caMDakauzikanA zarIrane caTakA bharavA lAgI. aMdara jAya ne bahAra nIkaLe. Ama tenuM zarIra cALaNI jevuM karI nAkhyuM. pUrI samatA dharIne sApa cUpacApa paDI rahyo. bhagavAna kalpasUtranI che 15 paNa jANe kahetA hatA ke ""have bAjI bagADIza nahi. sau sArAM vAnAM thaze.' atyaMta samAdhipUrvaka vAcanAo che anazana karIne sApano jIva mRtyu pAmIne sahasrAra nAmanAM AThamA devalokamAM deva thayo. prabhue che * che vAcanA che tenA AtmAnI samAdhi kAyama rAkhavA mATe paMdara divasa sudhI tyAM ja UbhA rahyA. (bapore) che. koI paNa pApa-saMskArane mAryA vinA jo maravAnuM thAya to te pApa-saMskAra uttarottara kevo phalato-phAlato jAya che ? ane tene mATe anukULa evAM dravya, kSetra, kALa ane bhAva kevA sAme * AvIne paDe che ke jethI te saMskAra vadhu ne vadhu majabUta thato jAya. caMDakauzikanA prasaMgamAM ja AbehUba jovA maLe che. | muni jIvananA bhavamAM te AtmA pAse mAravA mATe rajoharaNa-dravya hatuM, pachInA be jIvanamAM che kuhADo ane daSTiviSa dravyo AvI gayAM. ekekathI bIjuM bhayaMkara. AvI rIte kSetrano paNa vistAra thato gayo. upAzraya, upavana ane chelle virATa vana. kALa paNa vyApaka thato gayo. mAtra vRddhAvasthAno kALa, yauvanathI tamAma kALa ane janmathI ja krodhano kALa.
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ (207) che. bhAva paNa kevo prajvalita thato cAlyo ! pahelAM bALamunine mAravAnA bhAva; pachI badhA rAjakumArone mAravAno bhAva ane chelle to vIraprabhune khatama karI nAkhavAno bhAva. sahu sAvadhAna rahejo. maratAM pahelAM viSaya ke kaSAyanI vAsanAone jeTalI bane teTalI khatama karI nAkhajo. azubha saMskArone nabaLA pADyA vinA jenuM maraNa thAya te kUtarAnA mote maryA kahevAya. bhaluM thayuM caMDakauzikanuM ke ene vIraprabhu maLI gayA. eka vAta dhyAnamAM rAkhavI ke samAdhithI maraNa pAmavAnI vAta amalamAM atyanta agharI che. eTale samAdhimaraNane AdarzamAM rAkhIne jo samAdhibharyuM (sukhe virAga ane du:khe sahiSNutA) jIvana jIvI levAya to ya sAruM. asamAdhi-maraNa thatAM jIva durgatimAM jAya kharo paNa tyAM tene prabhu vIra jevA paramAtmA maLI jAya ane teno beDo pAra thaI jAya. TUMkamAM jo pAchale bAraNethI vaNabolAvyA vIra padhAravAnA hoya ane hAtha jhAlavAnA hoya to e asamAdhimaraNa paNa kabUla rAkhavAmAM jhAjhI muzkelI na rahe. kaMbala-zaMbalano prasaMga pachI uttarA vAcAlAmAM nAgasene prabhune kSIra vahorAvI. tyAM pAMca divo pragaTa thayAM. tyAM zvetAMbI nagarImAM rAjAe prabhuno mahimA karyo. pachI surabhipura nagaramAM naiyakA gotravALA che (20)
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ (bapore) rAjAoe svAgata karIne prabhune vAMdyA. tyAMthI gaMgA nadIne kAMThe siddhadatta nAmanA nAvikanI nAvamAM beThA. temanI sAthe eka phemila nAmano nimittio beTho hato. jyAre nAva UpaDI tyAre (208) che. che ghuvaDano avAja saMbhaLAyo, AthI te nimittake kahyuM ke, "Aje ApaNane maraNAMta kaSTa Avaze. vAcanAo che paNa A mahAtmAnA prabhAvathI te saMkaTano nAza thaze.'' vAcanA gaMgA nadI UtaratAM prabhue tripuSThanA bhavamAM mArelA siMhanA jIva suMdaSTra nAmanA deve nAvane ( DubADavA prayatna karyo paNa te samaye kaMbala ane zaMbala nAmanA nAgakumAroe tyAM AvIne badhAne che ugArI lIdhA. kaMbala ane zaMbala devo pUrvabhavamAM baLadiyA hatA. mathurAmAM eka govAlaNane tyAM UcharelA. che te mathurAmAM sAdhudAsI ane jinadAsa nAme parama zrAvikA ane parama zrAvaka rahetA hatA. temaNe che bAra vrata lIdhA hatA. temAM pAMcamA sthUla, parigraha pariNAma vratamAM sarva prakAre copagAM pazu nahi che rAkhavAnuM paccakhANa karyuM hatuM. koI bharavADaNa gorasa lAvIne sAdhudAsIne ApatI hatI, ane che che tenA badalAmAM tene dhI maLatuM hatuM. AthI banne vacce prIti baMdhAI. eka vakhata bharavADaNane tyAM vivAhano prasaMga AvavAthI joItI badhI vastuo zeThane tyAMthI laI gaI. AthI vivAha suMdara thayo. tethI bharavADa ane bharavADaNe khuza thaIne manohara ane samAna vayavALAM te be vAcharaDAM che temane bheTa dharyo. zeTha-zeThANIne copagAM pazuno tyAga hovAthI te levAnI nA pADI paNa te bharavADaNa huM
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ to parANe vAcharaDAMone khIle bAMdhI AvI. pachI zeThe vicAryuM ke A vAcharaDAne pAcho ApIza to (209) che. bhAra upADavA vagerethI teo duHkhI thaze. AthI te potAne tyAM ghAsacArAthI temanuM poSaNa karavA lAgyA. AthI te baMne hRSTapuSTa banyA. dharmAtmA evA zeTha-zeThANInA satata sahavAsathI A baLado paNa dharmAtmA banI gayA. eka vakhata koI mitra lagnaprasaMge jAnamAM javA mATe te baLadone choDIne gADAmAM joDI laI gayo. bIjA baLadagADA karatAM potAnA gADAne sauthI AgaLa rAkhavAnA bhAvathI teNe te bALadone khUba doDAvyA. AthI baLadonA sAMdhA tUTI gayA. paroNAnA ghAthI zarIra para lohIluhANa thaI gayuM. savAra paDatA pahelAM te mitra te banne baLadone jinadAsane tyAM mUkI gayo. jyAre jinadAse che temane joyA tyAre temanI AMkhamAM AMsu AvI gayAM. A parama zrAvakane tyAM UcharavAthI baLado AzcaryakAraka dharmajIvana jIvatA hatA. AThama ane caudasane divase zeTha-zeThANI baMnene upavAsa hoya eTale rasoDuM baMdha rahetuM. baMne baLado paNa te divase khAvAnuM baMdha rAkhatA. AthI jinadAsane thayuM ke A zrAvaka thaI gayA che. zeTha-zeThANI jyAre dharmagraMtha vAMcatAM tyAre te baLado paNa sAMbhaLavA pAse AvIne UbhA rahetA. Ama, sAdharmikapaNAne kAraNe te baMne zrAvakane atyaMta priya thaI che paDyA. zrAvakane tyAM Ucharela Dhora paNa dharmI hoya ane zrAvakane tyAM UcharatAM bALako Dhora karatAM (209) ya kharAba jIvana jIvatAM hoya to te kevuM duHkhada kahevAya?
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ baLadono aMta samaya pAse Avyo tyAre zeThe temane cAra AhAranA paccakhANa karAvyA, navakAra vagere saMbhaLAvyA. AthI zubhalezyAmAM te baMne mRtyu pAmIne nAgakumAra devo kaMbala ane (210) kalpasUtranI che zaMbala thayA. A baMnemAMthI eke te nAvanuM rakSaNa karyuM ane bIjAe prabhune upasarga karatA sudaMSTra che chaThThI vAcanAo A devanI sAme jaIne tene parAjita karIne kADhI mUkyo. che vAcanA gozAlaka (bapore) tyAra pachI prabhu rAjagRhI nagarImAM nAlaMdA nAmanA sthaLe zALavInI zALAnA eka bhAgamAM tenI rajA laIne paheluM mA khamaNa karI rahyA. tyAM maMkha ane subhadrAno putra maMkhalI hato. te bahula nAmanA brAhmaNanI gozALAmAM janmyo hato tethI tenuM nAma gozALo paDyuM hatuM. te makhalI putra gozALo eka vakhata bhagavAna pAse Avyo. tyAM bhagavAnane mA khamaNane pAraNe vijaya nAmanA zeThe kUra vagere sarasa bhojana vahorAvyuM. te vakhate devoe pAMca divya pragaTa karyo. A A joIne gozALAne thayuM ke, "jo huM Amano ziSya thaI jAuM to khAvA-pIvAnI khUba majA Ave.' te AthI teNe bhagavAnane kahyuM, ""huM tamAro ziSya chuM. Ama, potAnI meLe te gozALo bhagavAnano ziSya thaI paDyo." mAsakhamaNanuM bIjuM pAraNuM naMdazeThe pakavAna vagerethI karAvyuM. trIjuM pAraNuM sunaMdazeThe khIra vagerethI huM (210)
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ karAvyuM ane cothA mAsakhamaNa vakhate prabhu kollAka nAmanA gAmamAM padhAryA. tyAM bahula nAmanA () e brAhmaNe prabhune dUdhapAkathI pAraNuM karAvyuM. tyAM pAMca divya pragaTa thayAM. gozALo potAnuM mastaka che muMDAvI prabhu sAthe rahevA lAgyo. jyAM ne tyAM te aziSTa AcaraNa karavA lAgyo ane prabhune muzkelImAM mUkavA lAgyo. potAnA nikAcita karmanI nirjarA karavA mATe, bhayaMkara vedanA-pIDA sahana karavA mATe prabhu anArya dezamAM gayA tyAM paNa ghora parisaha-upasargo AvyA. ghaNuM duHkha paDyuM. pachI bhadrikA nagarImAM comAsuM karIne tathA cothA mA khamaNanuM pAraNuM karIne prabhu taMbAlagrAma gayA. tyAM pArzvanAtha prabhunA saMtAnIya naMdiSeNa nAmanA AcArya ghaNA ziSyo sAthe kAyotsargamAM UbhA hatA. temane cora mAnI koTavAlaputre mArI nAkhyA. prabhu tyAMthI kUpika gAme gayA. tyAM gAmanA rakSakoe temane pakaDyA paNa pAchaLathI pArzvanAtha prabhunI ziSyA ane pAchaLathI thayela che sAdhvIjI vijayA pragabhAe prabhune choDAvyA. tyAMthI gozALo chUTo paDI gayo. prabhu vaizAlI nagarImAM luhAranI nirjanazALAmAM kAyotsargamAM UbhA rahyA. te luhAra cha mAsa pachI potAnI zALAmAM Avyo tyAre zALAmAM prabhune UbhelA joI tene apazukana mAnI ghaNa laIne prabhune mAravA jAya che tyAM ja avadhijJAnathI indra A jANyuM. tarata te tyAM AvyA ane te ghaNathI luhArane TIpyo. pachI prabhu grAmaka gAme gayA. tyAM udyAnamAM bibhelaka nAmanA yakSe prabhuno mahimA karyo.
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ te kaTapUTanA vyantarI (212) tyAMthI prabhu zAlizIrSa nAme gAmanA udyAnamAM kAyotsarga karIne UbhA hatA. te vakhate mahA kalpasUtranI mahino hato. tyAM tripRSTha vAsudevanA bhavamAM je aNamAnItI rANI hatI tenI bhUla aMge vAsudeve che , gavAtu che chaThThI vAcanAo chetene kADhI mUkI hatI. te marIne kaTapUtanA nAmanI vyaMtarI thaI hatI. pUrvabhavanuM vaira smaraNamAM vAcanA AvatAM prabhune zAnta joIne te upasargo karavA lAgI. te vyaMtarI tApasanuM rUpa laIne potAnI A bapore) jaTAmAM hima jevuM zItala pANI bharIne jhIMkavA lAgI. A khUba bhayaMkara upasarga hato. paNa prabhune nizcala joIne chevaTe te zAMta thaI ane prabhunI stuti karavA lAgI. A upasarga vakhate prabhune chaThThano tapa hato. te upasarga samatApUrvaka sahana karavAthI prabhune vizuddhi prApta thaI ane temane lokAvavijJAna utpanna thayuM. pachI prabhu bhadrikA nagarImAM chaThThI comAsAmAM tapa ane vividha prakAranA abhigraho karatA hatA. tyAM pharI cha mAsane aMte pAcho gozALAno meLApa thayo. prabhu pAraNuM bahAra karIne zeSakALamAM magadha bhUmimAM upasargorahita vihAra karavA lAgyA. pachI AlaMbhikAmAM sAtamuM comAsuM rahyA. tyAM cAra mAsakhamaNa karIne pAraNuM bahAra karyuM. prabhue AThamuM comAsuM rAjagRhImAM karyuM, tathA che caturmAsI tapa karyuM ane udyAnamAM pAraNuM karyuM. pachI sAMbhaLyuM ke vrajabhUmimAM ghaNA upasargonI che. (12) che. sulabhatA che tethI bhAre kaSTo sahana karavA mATe prabhue navamuM comAsuM tyAM karyuM ane caturmAsI tapa che
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa karyuM. he vIraprabhu ! karmone khatama karavAnI ApanI kevI tAlAvelI ! sthAnanA abhAvathI (213) chenavamuM comAsuM aniyata thayuM. . ne tyAMthI prabhu kUrma gAmamAM gayA. tyAM vaizyAyana tApase AtApanA grahaNa karavA mATe jaTA chUTI che mUkI hatI. temAM ghaNI jU joIne gozALe tene yUkAzayAtara' kahIne tenI mazkarI karI. tethI te che tApase krodhAyamAna thaIne tenA upara tejolezyA mUkI. te vakhate bhagavAnane thayuM: ""game tema to che ya A mAro Azrita che." tethI dayArasanA sAgara prabhue zItalezyA choDIne tejalezyA ThArI che nAMkhIne gozALAne ugArI lIdho. gozALAe prabhune tejalezyAnI siddhino upAya pUchaLyo. che. avazya bhAvibhAvanA yogathI-sarpane dUdha pAvAnI peThe-tejolezyAnI vidhi prabhue gozALAne che zIkhavI. vidhi jANIne gozALo prabhuthI chUTo paDyo. gozALAe zrAvastI nagarImAM jaIne prabhue che batAvelA upAyathI kuMbhAranI koDhamAM tejalezyA sAdhI ane zrI pArzvanAtha prabhunA zithilAcArI che ziSyo pAsethI aSTAMga nimittano paNa jANakAra thayo. have te potAne sarvajJa manAvavA lAgyo. huM prabhue dasamuM comAsuM zrAvastImAM karyuM. tyAM ghaNuM tapa karyuM. prabhu pachI plecchovALI daDha bhUmimAM che (213) gayA.
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ che saMgamano upasarga tyAM peDhAla gAmanI bahAra Avela polAsa-maMdiramAM aThThamano tapa bhadrapratimA abhigraha(214) che. kalpasatranI za karIne prabhu eka rAtri kAyotsargamAM rahyA. te vakhate sabhAmAM saudharmendra kahyuM : "mahAvIra prabhunA ramabhA che chaThThI vAcanAo A cittane calAyamAna karavA mATe traNa lokanA rahevAsIo paNa asamartha che.' indra prabhunI vIratA, vAcanA dhIratA, samatA vagerenI yathArtha prazaMsA karI. A sAMbhaLIne saMgama nAmanA devane khUba IrSA (bapore) ja AvI. saMgama abhavya AtmA hato. teNe pratijJA karI ke, "tene calAyamAna karIne ja jaMpIza." che pachI te prabhunI pAse Avyo. teNe ghora upasargo zarU karyA. teNe dhULanI sakhata AMdhI varasAvI che tethI prabhunA AMkha, kAna, bharAI gayAM. prabhune zvAsa levAnuM muzkela thayuM. pachI vaja jevA sakhata che moDhAvALI kIDIoe prabhunA AkhA zarIrane cALaNI jevuM karI mUkyuM. te kIDIo eka bAjuthI che. praveza karIne bIjI bAjuthI nIkaLavA lAgI. pachI vaja sarakhA mukhavALA DAMsa-macchara, tIkSNa che. che. mukhavALI dhImelo, vIMchI, noLiyA, sApa tathA moTA jaMgalI uMdaroe prabhunA zarIranA mAMsanA che che locelocA kADhI nAkhyA, toDI khAdhA. hAthI-hAthaNIoe sUMDha vatI UMcakI prabhune nIce pachADyA che ane paga taLe kacaryA. pizAco aTTahAsya karavA lAgyA. bhayaMkara vAgho potAnA mukha tathA nakhathI che prabhune cIravA lAgyA. che (214) jyAre kAMI na vaLyuM tyAre deve trizalA ane siddhArthane karuNAjanaka vilApa karatA batAvyA.
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ (215) che che"are vardhamAna ! ame jIvatA chIe. amane A loko mAre che. amane choDAvo. have ghera pAchA cAlo, vagere.' paNa A to prabhu hatA, enI kazI asara na thaI. pachI paganA be paMjA vacce agni saLagAvavAmAM Avyo. tenA para vAsaNa mUkIne rasoI karavAmAM AvI. pachI cAMDALoe pakSIonAM pAMjarAne prabhunA kAna pAse, hAtha pAse rAkhyAM. temAMthI aneka bhayaMkara pakSIo bahAra AvIne moMmAMthI, kAnamAMthI, hAthamAMthI mAMsa kheMcavA lAgyA, ane potAnI tIkSNa cAMca vaDe te khAvA lAgyAM. pachI pracaMDa pavana susavATA mAravA lAgyo. parvatone pheMkI de tevo pavana prabhune uchALIne nIce pachADato hato. chevaTe saphaLatA na maLavAthI dhUMApUMA thaI gayelA saMgame hajAra bhAranA pramANavALA cakranuM nirmANa karyuM. meru parvatanI virATa zilAnA paNa te cUrecUrA karI nAMkhe tevuM kALacakra khUba ghumAvIne sananana karatuM che choDyuM. teno vega ati bhayaMkara hato. prabhunA mAthA sAthe jorathI athaDAtA, prabhu jamInamAM cheka ghUMTaNa sudhI kheMcI gayA paNa paLamAM ja svastha thaIne prabhu bahAra AvyA ane pahelAM hatA tevA che nizcala UbhA rahyA. A kALacakra jyAre dhasamasatuM prabhu tarapha AvI rahyuM hatuM, tyAre badhA devo, Indra vagere tene che joI rahyA, paraMtu koIe kAMI karyuM nahIM; kema ke jo koIe tene rokavA ke prabhune bacAvavA prayatna )
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ (216) kalpasUtranI vAcanAo karyo hota to sAmAnika deva baDAza hAMkata ke, ''tame vacamAM AvyA eTale kAMI thayuM nahIM. nahIMtara te mAnava-kITane huM calita karI ja deta.'' [Aphatane hajAro devo ane devendra AMkha sAme joI rahyA che chatAM kAMI karI zakAya nahi to Aje to devonI bharatakSetra prati sAva upekSA jaNAya che tyAre temanI sahAyanI ApaNe zI rIte apekSA rAkhI zakIe.] pachI saMgame potAnI daivI zaktithI prabhAta karyuM, ane kahyuM : ''he maharSi ! he devArya ! Apa haju kema UbhA cho ? prabhAta thaI gayuM che, cAlo have.'' prabhue jJAnathI joI lIdhuM ke haju rAtri che, prabhAta thayuM nathI. pachI saMgame strI AdinA anukULa upasargo karyA kintu temAM te niSphaLa gayo. Ama, eka rAtamAM teNe vIsa bhayaMkara upasargo karyA, toya prabhu lagIre calAyamAna thayA nahi. prabhunuM baLa AkhA jagatano nAza karavAne ane rakSaNa karavAne samartha hatuM, chatAM ghora aparAdhI saMgama upara temaNe agAdha dayA darzAvI !!! kevI AzcaryanI binA ! savAre samaya thatAM prabhu bhikSArthe nIkaLyA paNa saMgame hajI keDo mUkyo na hato. teNe haMmeza bhikSA doSita karI. AvuM lagAtAra cha mAsa sudhI roja thavA lAgyuM. prabhune cha mAsanA upavAsa thaI gayA ! kamAla to e hatI ke ATaATaluM vItavA chatAM prabhunI citta-prasannatA kadI lagIre naMdavAI na hatI. balke e vadhatI jatI hatI ! saMgame joyuM ke prabhu koI paNa rIte calAyamAna thayA nathI, eTale chevaTe tene indranI bIka lAgI ethI prabhune vAMdavAno dekhAva karIne te devaloka javA ravAnA thayo. chaThThI vAcanA (bapore) (216)
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ (217) che. jyAre te pAcho jaI rahyo hato tyAre prabhu tenI tarapha joI rahyA ! temanI AMkho AMsuthI UbharAI gaI ! saMgamanAM duSkRtyothI sarjAnArA tenA bhayAnaka bhAvine jotAM prabhu dhrUjI gayA ! emano aMtarAtmA raDI UThatAM bolyo, "mArA karmo khapAvI ApanArane huM tArI zakyo nahi !'' he devAdhideva ! ame to amArA duHkhe AMsu pADIe. ApanI upara atizaya trAsa gujArAyo che teno jarAya UMhakAro na karyo ane saMgamanA bhAvI du:khone vicAratAM karuNAthI dravI UThyA. che jeTalo samaya saMgame prabhunI satAmaNI karI teTalo samaya devalokamAM gIta, nRtya, nATaka badhuM che baMdha rahyuM, saudharmendrane thayuM ke prabhunA AvA bhayaMkara upasargonuM kAraNa huM banyo chuM. ethI saudharmendra che khUba duHkhI, dIna, garIbaDA thaIne dilagIra banIne dimUDha thaI gayA hatA. tyAM sAmethI mAphI mAgatA, pratijJA bhraSTa thayelA, kALA banI gayelA mukhavALA saMgamane indra Avato joyo. tarata temaNe potAnuM moM pheravI lIdhuM. o prabhu ! tamArA gAla upara paDelAM AMsunA e TIpanuM ame A $i darzana karIe to ya amAruM kalyANa thaI jAya. caMdanA to raDI. gautama paNa raDyA. olA siMha che aNagAra rahyA. paNa vahAlA prabhu ! tame raDyA emAM to ame AzcaryamUDha banI gayA chIe. indra devone hukama karyo, "he devo ! tame e kALamukhAne kADhI mUko. tenuM mukha jovuM e bhayaMkara pApa che. teNe bhayaMkara aparAdha karyA che. ApaNA svAmInI ghora kadarthanA karI che. te pApI ApaNAthI to Daryo nathI paNa tenA pApathI paNa Daryo nathI. tevA te duSTa ane apavitra devane svargamAMthI hamaNAM ja kADhI mUko.'
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ (bapore) indranI AjJA thatAM deva-subhaTo nirdaya rIte tene mAravA lAgyA. coranI peThe Amatema jotA, ja TharI gayelA aMgArAnI jema nisteja banelA, parivAra vinAnA-ekalA-haDakAyA kUtarAnI jema (218) che kalpasUtranI che A saMgamane devalokamAMthI kADhI mUkavAmAM Avyo. maMdarAcalanA zikhare potAnuM bAkI rahela eka vAcanAo . sAgaropamanuM AyuSya te pUrNa karaze. tenI dInamukhavALI paTarANIo paNa indranI AjJAthI te che che vAcanA saMgamanI pAchaLa gaI. A tarapha harikAMta tathA zvetAMbikA nagarImAM harisiMha nAme te vidyuta kumAronA indra prabhune kuzaLa samAcAra pUchavA AvyA. kauzAMbI nagarImAM prabhune vAMdavA sUryane caMdra AvyA. vArANasImAM A ja indra rAjagRhImAM izAne tathA mithilA nagarImAM janakarAjAe ane dharaNendra prabhunI kuzaLatA ja pUchI. tyAra bAda prabhunuM agiyAramuM comAsuM vaizAlImAM thayuM. [karmonI kevI viDaMbanA ke saMgamaupasarga vakhate AmAMnuM koI pharakyuM ya nahi.] caMdanabALA tyAra pachI prabhu kauzAMbI nagarImAM AvyA. prabhue poSa vadI ekame abhigraha lIdho. te A pramANe : dravyathI-sUpaDAnA eka khUNAmAM aDadanA bAkuLA hoya, kSetrathI eka paga uMbarAnI aMdara tathA eka paga ubarAnI bahAra rAkhela hoya, kALathI-gocarIno samaya pUrNa thaI gayo hoya.
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ (219) che bhAvathI je rAjaputrI hoya, dAsI banI hoya; mAthuM mUMDAveluM hoya, jenA pagamAM beDI hoya, je raDatI hoya ane jene aThThamanuM tapa thayela hoya tevI koI strI bhikSA Apaze to te huM grahaNa karIza. Avo abhigraha karIne prabhu gocarI mATe jAya che, paNa koI jagyAe eka zarata pUrI thatI hoya, to koI jagyAe bIjI, paNa kyAMya abhigraha pUrNa thato nathI. Ama karatAM karatAM pAMca mAsa ne pacIsa divasa nIkaLI gayA. A bAju zatAnika rAjAe caMpAnagarI upara humalo karyo hato ane caMpAnagarI jItI lIdhI hatI. dadhivAhana rAjAnI rANI dhAriNI tathA tenI putrI vasumatIne koI subhaTe pakaDI. subhaTa jevA halakI kakSAnA mANase dhAriNIne potAnI patnI banavA kahyuM. AvI halakI vAta sAMbhaLIne huM dhAriNIne sakhata AghAta lAgyo, ane te jIbha kacarIne mRtyu pAmI. AthI vasumatI khUba gabharAI gaI. te raDavA lAgI. subhaTane dayA AvI gaI. tene thayuM ke eke to jIbha kacarI nAkhI, have bIjI tema na kare to sAruM. teNe vasumatIne kahyuM, "tuM mArI dIkarI barobara che. huM tane kAMI ja nahIM karuM." tyAra pachI vasumatIne dhanAvaha nAmanA zeThe potAne ghera rAkhI lIdhI. tenuM nAma caMdanA rAkhyuM che ane dIkarInI jema tenuM pAlana karavA lAgyA. caMdanAnI sevAthI zeThane tenA pratye khUba vAtsalya $i jAgyuM. eka vAra zeTha bahAragAmathI AvyA, tyAre caMdanabALA zeThanA paga dhovaDAvavA lAgI, che (219) tyAre teno coTalo vacamAM ADo Avyo. vALanI laTa nIce paDIne melA pANImAM bagaDe nahi mATe
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ (bapore) zeThe te vALanI laTa UMcI karIne sarakhI karI. basa ! ATalAmAM bhAgya palaTAI gayuM, caMdanabALAnuM ! ' mUlA zeThANIe A dazya joyuM. enA haiyAmAM irSAnI Aga bhabhUkI UThI. teno kAMTo kADhI A (220) che. 4 nAkhavAnA mUlAe prayatna zarU karI dIdhA. eka vakhata zeTha kAma prasaMge bahAragAma gayA. te takano ja kalpasUtranI lAbha laIne mUlAe caMdanabALAnuM mAthuM muMDAvIne pagamAM beDI nAMkhIne bhoyarAmAM dhakelI mukI. vAcanAo che chaThThI che vAcanA traNa traNa divasa thayA. bhUkhI ane tarasI te potAnA karmanA doSane vicAratI paDI rahI. ""kyAM huM rAjaputrI ane Aje kyAM huM beDImAM jakaDAyelI apamAnita strI !' - jyAre zeTha ghare AvyA tyAre temaNe caMdanabALAne joI nahIM, AvIne pUchaparacha karI paNa che mulAe nokara-cAkarane evA dhamakAvelA ke, ""khabaradAra ! koIe caMdanabALAnI koI vAta zeThane che kahI che to ! chevaTe zeThane eka dAsI dvArA khabara paDI ke caMdanabALA bhoMyarAmAM che ! hAMphaLAphAMphaLA thatA zeTha tyAM doDyA ! caMdanabALAne jotAM ja zeThanI AMkhe AMsu UbharAyAM. caMdanabALAne upara lAvIne bAraNe besADI. te traNa divasanI bhUkhI hatI. eka bAju supaDAmAM Dhorane khavaDAvavA mATenA aDadanA bAkuLA paDyA hatA, te caMdanAne khAvA ApIne luhArane bolAvavA zeTha nIkaLI gayA. te samaye caMdanabALA koI atithinI rAha jotI hatI tyAM te bAju prabhune padhAratA joyA. prabhunAM darzana mAtrathI caMdanA harSamAM AvI gaI. te bolI : "prabhu ! A bAju padhAro; AthI
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ (221) prabhu pAchA vaLI gayA. prabhu jevA pAchA vaLyA ke caMdanAbALAne AghAta lAgyo. te vicAravA lAgI ke, 'mAruM bIjuM bhAgya to pa2vA2I cUkyuM paNa ATaluM ya bhAgya paravArI gayuM.'' te dhrusake dhrusake raDavA lAgI. tenA rudanano avAja prabhue sAMbhaLyo. ane AnaMdo ! prabhunI badhI zarato pUrI thaI. prabhu pAchA pharyA. caMdanabALAnA hAthe aDadanA bAkuLA vahoryA. caMdanabALA dhanya thaI gaI. te vakhate sADA bAra karoDa sonaiyAnI vRSTi thaI. pAMca divyo pragaTyAM. caMdanAnA mAthA upara keza AvI gayA. beDI jhAMjhara banI gaI. zarIra alaMkArothI bharAI gayuM ! kAnamAM khIlAno upasarga pachI zRMbhikA gAme indre nATyavidhi dekhADIne kahyuM, ''prabhune have thoDA samayamAM Apane kevaLajJAna thaze.'' zakrendra prabhunI bhakti karI ane judA judA devo AvI prabhune sukhazAtA pUchI gayA. pachI SaNmANI gAmanI bahAra kAyotsargamAM rahyA. tyAM eka govALiyo potAnA baLado soMpIne gAmamAM gayo. A chello upasarga govALiyAe karyo ane pahelo upasarga paNa govALiyAe karyo hato. baLado tyAMthI caravA cAlyA gayA. gAmamAMthI govALiyo pAcho Avyo. potAnA (221)
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ harasa A baLada tyAM na jovAthI prabhune pUchyuM: "he devArya ! mArA baLado kyAM gayA?' prabhu mauna rahyA. govALiyo AkhI rAta zodhato khUba gusse thayo ane lAkaDuM cholIne banAvelA khIlA (lAkaDAMnI (222) jADI saLIo) prabhunA be ya kAnamAM ThokI dIdhA. koI te khIlA kADhI na le te mATe bahAra no bhAga kalpasUtranI che. chaThThI vAcanAo kApI nAkhyo. tripRSTa vAsudevanA bhavamAM kAnamAM sIsuM reDatAM bAMdhela nikAcita karmano udaya ahIM vAcanAM 2 thayo. jenA kAnamAM prabhunA AtmAe sajArUpe sIsAno rasa nAMkhyo te ja jIve prabhunA kAnamAM che (bapore) govALanA rUpamAM khIlA ThokyA ! che tyAra bAda siddhArtha nAmanA vaNikane tyAM prabhu vahoravA gayA. tyAM kharaka nAmanA vaidhe prabhune joyA. temanA mukha uparathI vedanA joIne te kharaka samajI gayo ke A mahAtmAne zarIramAM jarUra che kAMI pIDA che. teNe siddhArthane vAta karI. banne zalyano uddhAra karavAnI sAmagrI laIne cAlyA. che jyAre prabhu kAyotsargamAM UbhA rahyA tyAre kharaka vaidhe temanA zarIranI tapAsa karI. kAnamAM jotAM che kIlaka dekhAyA, te kADhavA mATenI vidhi zarU karI. pachI sANasA lAvIne bannee ekI sAthe banne che kAnamAMthI khIlA kheMcI kADhyA. te vakhate prabhune bhayaMkara vedanA thaI. tethI eka tINI cIsa mukhamAMthI nIkaLI gaI. vedanAnI te cIsa eTalI to bhayAnaka hatI ke jANe parvatomAM phATa paDI. cAre tarapha pazu-paMkhInI duniyAmAM hAhAkAra macI gayo. khIlA kADhyA pachI rUjha lAvavA mATe saMrohiNI nAmanuM auSadha lagADavAmAM AvyuM, pachI te bannee prabhunI kSamApanA yAcI. te vaidya ane vaNika
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ svargamAM gayA ane govALiyo sAtamI narake gayo. upasargo govALiyAthI zarU thayA ane (223) che govALiyAthI pUrNa thayA. prabhune traNa prakAranA upasargo thayA : jaghanya-madhyama-utkRSTa - jaghanyamAM utkRSTa upasarga kaTapUtanAno zItopasarga gaNAya, madhyamamAM utkRSTamAM utkRSTa upasarga che huM saMgamano kALacakra choDavAno gaNAya, utkRSTa upasarga kAnamAMthI khIlA kheMcavAno gaNAya. che prabhu zaMkhanI mAphaka rAgadveSathI alipta hatA; jIvanI jema sarva jagyAe skUlanArahita pharanArA hatA, gagana jevA nirAlaMbI hatA. vAyunI jema apratibaddha, zaradaRtunA svaccha pANI jevA akalaMkita, kamaLanA pAna samAna nirlepa, kAcabAnI jema pAMceya indriyone gupta karI denArA, geMDAnA eka ziMgaDAnI jema ekAkI, pakSInI mAphaka vipramukta ane bhAraDa pakSInI jema apramAdI hatA. prabhu siMha jevA ajeya hatA, meru jevA acaLa hatA, samudra jevA gaMbhIra hatA, candra jevA che saumya vezyAvALA hatA, sUrya samAna dedIpyamAna tejavALA hatA, pRthvI jevA sahiSNu hatA. dravya, che. kSetra, kALa ane bhAvathI prabhune koI jagyAe pratibaMdha na hato. zuddha adhyavasAyavALA, zuddha dRSTivALA, zuddhasvabhAvavALA, Aloka ne paralokamAM pratibaMdha che (23) vagaranA, saMsArasamudrane pAra pahoMcelA, karmorUpI zatruone haNavA mATe udyamavaMta banIne prabhu che.
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ (224) kalpasUtranI vAcanAo vicaravA lAgyA. anupama jJAna, darzana, cAritrayukta prabhu utkRSTa guNothI yukta thayA. Ama, bhAvanA bhAvatAM sADA bAra varSa vItI gayAM. bAra varSanI sAdhanAmAM prabhue nIce pramANe tapa karyA; chamAsI tapa eka vakhata, cha mAsamAM pAMca divasa ochA evI eka chamAsI. comAsI tapa nava vakhata; trimAsI aDhImAsI tapa be vakhata, bemAsI cha vakhata, doDhamAsI be vakhata, mAsakhamaNa 12 vakhata, ane pakSakhamaNa 72 vakhata karyAM. be divasanI bhadra pratimA karI, cAra divasanI mahAbhadra pratimA karI, daza divasanI sarvatobhadra pratimA karI. baso ogaNatrIza chaThTha karI, bAra aThThama karyAM, traNasone ogaNapacAsa pAraNAM karyAM, eka divasa dIkSAno thayo. A pramANe bAra varSa cha mAsa ane paMdara divasanI ghora sAdhanA prabhue karI. A badho ghora tapa covihAra upavAsathI karyo. prabhune kevaLajJAna prApti jyAre te2muM varSa cAlatuM hatuM, vaizAkha suda dazama hatI, sUrya pazcima tarapha DhaLyo hato. te vakhate suvrata nAmanA divase vijaya muhUrto, zRMbhikagrAma nagaranI bahAra RjuvAlikA nadIne kAMThe vyAvRtta nAme vyaMtaranA devAlayanI lagabhaga pAse, zyAmAka nAmanA gRhapatinA khetaramAM zAla chaThThI vAcanA (bapore) (224)
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ (rapa) nAmanA vRkSa nIce, godohikA nAmanA utkaTika Asane prabhu AtApanA letA hatA, je vakhate che sUryanI garamI pracaMDa paDI rahI hatI, covihAra chaThThanuM tapa hatuM ane uttara phAlyunI nakSatramAM caMdrano che yoga hato, prabhu zukladhyAnanA madhyamAM vartatA hatA tyAre aneta, anupama, bAdhArahita, AvaraNarahita, saMpUrNa tathA sarva avayavayukta evA kevalajJAna tathA kevaladarzana pragaTa thayA. kevalajJAna thayA bAda zramaNa bhagavaMta zrI mahAvIra prabhu "ahaMnuM" thayA eTale azokavRkSa vagere ATha prAtihAryathI pUjavA yogya banyA. te rAgadveSane jItanArA jina thayA tathA sarvajJa ane sarvadarzI thayA. zramaNa bhagavAna arihaMta thayA. sarvalokanA sarva dravya, kSetra, kALa bhAvanA paryAyone jANanArA ane jonArA thayA. kAyayogathI prabhu bahAra vihAra Adi karatA hatA. vacana yogathI dezanA vagere ApatA hatA. ane manoyogathI bhagavAna anuttaravAsI devonA saMzayanA uttaro ApatA hatA. bhagavaMtane kevaLajJAna ane kevaLadarzana pragaTa thatAM devoe samavasaraNanI racanA karI. paNa A dezanAmAM koIne ya viratino pariNAma jAgyo nahi, tethI kSaNabhara dezanA ApI prabhu vihAra karI gayA. Ama, prabhunI prathama dezanA niSphaLa gaI te Azcarya thayuM. joke niSphaLa gayelI kahevAtI dezanA evo vicAra rAkhIe to saphaLa thaI ja che ke prabhunA ha jJAnamAM sva-paranuM - sarvanuM - hita sarvaviratidharmanA svIkAra ane suMdara pAlana vinA zakya nathI. huM (rapa) je AtmAe svanuM hita karavuM hoya; jene para - jIvo pratye haiyAmAM karuNA chalakAtI hoya teo che
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ (226) kalpasUtranI vAcanAo dhanAdinA dAna dvArA ke sattAnA upayoga dvArA sAcA arthamAM parahita karI zakatA nathI. potAne ke parane duHkhamukta karavArUpa hita karatAM doSamukta karavAnuM hita utkRSTa gaNAya. Aje AkhA vizvanA jIvo jAtajAtanA duHkho ane doSomAM puSkaLa phasAyelA che. je temane temAMthI mukta karavA mAMgatA hoya temaNe sarvaviratidharmano svIkAra ane suMdara pAlana tarapha ja najara rAkhavI joIe. enAthI je puNya utpanna thaze te parajIvonA duHkho dUra karaze ane je zuddhi utpanna thaze te mukhyatve svanA doSone nabaLA pADI deze. te pachI te AtmA parajIvonA doSone nabaLA pADI devAnI labdhi paNa prApta karaze. devAdhidevanI eka ja vAta che ke, ati durlabha mAnavabhavamAM jo zakti hoya to sarvaviratino ja svIkA2 ka2vo joIe. ''samyaktvanuM tilaka karo; viratinI talavAra hAthamAM lo. karmarAjAnI sAthe saMgrAma khelI nAMkho.'' tyAra pachI prabhu apApApurImAM mahasena nAme vanamAM gayA. apApAmAM somila nAme eka dhanADhya brAhmaNa yajJa karAvato hato. emAM eNe vedazAstranA paMDita, cauda vidyAnA niSNAta evA mukhya 11 brAhmaNone notaryA hatA. te darekanI sAthe seMkaDo ziSyo hatA. dareka potAne sarvaza chaThThI vAcanA (bapore) (226)
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAnatA hatA, paraMtu khAmI e hatI ke vedamAMnA viruddha jaNAtAM vacanothI darekane bhinna bhinna (227) huM tattvanA viSayamAM saMdeha hato, che saMzaya - (1) indrabhUti gautamane jIvano saMzaya hato "jagatamAM svataMtra sanAtana AtmA jevI koI vastu haze ke kema?" (2) agnibhUti gautamane karmano saMzaya hato, "karma che ke nahi?" (3) vAyubhUti gautamane saMzaya hato ke "A zarIra te jIva haze ke zarIrathI judo ja che koI jIva haze?" A traNe sagA bhAIo hatA. te darekane 500 ziSyo hatA. (4) vyakta paMDitane-pAMca bhUta aMge saMzaya hato. jagatamAM jaNAtA pRthvI, aya, teja, vAyune AkAza sAcA haze ke svapnavatuM haze ? (5) sudharmAne-"je jevo hoya tevo ja bIje bhave thAya ke judo bane ?'' evo saMzaya hato. A baMne pAse 500-500 ziSyo hatA. (6) maMDita brAhmaNane-'baMdha' viSe saMzaya hato. ""jIvo sadA zuddha-buddha mukta rahe che ke baMdhanayukta che ?" ane pachI upAyathI mukta thAya che ? (7) mauryaputrane "deva'no saMzaya hato. "svarga jevI koI vastu haze ke kema ?' A banneya ne 350-350 ziSyo hatA. (8) akaMpitane - "nArakI' viSe saMzaya hato. (9) acalabhrAtAne - "puNya" vize zaMkA hatI. 'pApanA kSayane ja puNya kahevAtuM haze ke puNya svataMtra tattva haze?' (10) metAryane "paraloka' vize saMzaya hato. (11) prabhAsane - "mokSa' vize saMzaya huM (227)
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ e hato. eTale "mokSa jevI koI cokkasa sthiti haze? ke saMsAra pUro thayelI jIva tadana nAza pAmI 5 jato haze ?' chellA cArane darekane 300 ziSyo hatA. (228) kalpasUtranI gaNadharo ane temanA saMzayanI mukhya bAbata chaThThI vAcanAo (1) indrabhUti-AtmA (2) agnibhUti-karma (3) vAyubhUti-zarIra e ja AtmA (4) vyakta- huM vAcanA paMcabhUta (5) sudharmA-sadaza janmAMtara (6) maMDita-karmabaMdha (7) mauryaputra-devaloka (8) akaMpita- te (bapore) nAraka (9) acalabhrAtA-puNya (10) metArya-paraloka (11) prabhAsa-mokSa. A mukhya 11 brAhmaNo A ja hatA. temanA kula ziSyo 4400 hatA. A indrabhUtinuM abhimAna lokonA gamanAgamana ane vAtacItathI indrabhUtie jANyuM ke koI sarvajJa AvyA che. bIjI bAju AkAzamAMthI devone paNa nIce UtaratA jue che. AthI brAhmaNo khuzI thaIne gAjI UThe che, aho ! juo, ApaNA yajJano kevo adbhuta mahimA che ke devo kheMcAIne Ave che !' paNa che jyAre devo yajJamaMDapa choDI AgaLa cAlyA, tyAre nirAza thayelA indrabhUti gautama vicAre che ke, are ! A ajJAnI devo kyAM bhramaNAmAM paDI gayA? mahAna gaMgAtIrthanAM pANI mUkI kAgaDAnI . (228) jema khAbociyAnAM pANImAM kyAM lIna thaI gayA! huM sarvajJa chatAM bIjA sarvajJa pAse jaI rahyA che !
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ 229) e koNa vaLI navo sarvajJa pAkyo che? aho ! dhutArAthI to mUrkhAo ThagAya. paNa A to devo ya ThagAyA !'' Ama vicArIne indrabhUti mana vALavA jAya che, paraMtu navA sarvajJane svIkArI zakatA nathI. potAnA sivAya bIjo koI sarvajJa kahevAya te enAthI khamAtuM nathI. tethI e dhuMvApUvA thaI ciMtavI rahyA che : "jagatamAM sUrya eka ja hoya, myAnamAM talavAra eka ja rahe. guphAmAM siMha eka ja rahe. e ja rIte jagatamAM sarvajJa eka ja hoya, bIjA sarvajJane huM calAvI lenAra nathI.' AvA vicAro anya brAhmaNone paNa AvyA. loko tarapha thatI prabhunI prazaMsA sAMbhaLIne indrabhUti vAda mATe taiyArI karIne javAnI taiyArI kare che, tyAM nAnA bhAI agnibhUtie kahyuM: "bhAI ! AmAM tamAre javAnuM zuM kAma ? eka che kamaLane ukheDavA mATe zuM airAvata hAthInI jarUra paDatI haze? tame beso, huM ja tene jItIne AvuM che chuM,' indrabhUtie kahyuM : ""are, tuM to zuM, paNa mAro nAnakaDo eka ziSya paNa tene jItI zake tema che che! paraMtu A to mArAthI bIjA sarvajJanuM nAma sahana nathI thatuM, ane jItyA vinA have rahevAya che nahIM." basa ! indrabhUti javA nIkaLyA. A indrabhUti gautama e ja bhavamAM prabhunA prathama gaNadhara ane parama vinIta ziSya thavAnA (229) hatA. bhAvinA AvA vinayI, vivekI, jJAnavaMta AtmAnI vartamAna sthiti keTalI viSama dekhAya
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ A che ! paNa abhimAnI, jJAnanA madathI unmatta banelA, potAne sarvajJa mAnanArA te indrabhUtine che. bhagavAne sAva namAvI dIdhA. kevI kamAla karI bhagavAne ! (230) che. - ahaMkAranA vividha vicAramAM ne vicAramAM indrabhUtinI vATa pUrI thaI gaI, ane indrabhUti kalpasUtranI che. che chaThThI vAcanAo che. potAnA 500 ziSyo sAthe ekadama prabhunA divya samavasaraNamAM AvI UbhA ! jyAM UMce jue che vAcanA che tyAM anupama, advitIya, kalpanAtIta, sauMdaryazALI rUpane dharanArA, cAmarothI vIMjhAtA, ja tribhuvanaguru carama tIrthapati mahAvIra paramAtmAne joIne indrabhUti vicAramAM paDI gayA ke ""A che koNa haze !" zuM A viSNu che? nA, viSNu to zyAma che. tyAre A brahmA haze? nA brahmA to vRddha che che che, A to yuvAna lAge che. to Amane zaMkara kahuM? nA, zaMkara to zarIra rAkhoLI coLelA che, huM che hAthamAM ne gaLAmAM sarpavALA che, Amane emAMnuM kAMI nathI ! to zuM A meru haze? sUrya haze? huM candra haze? paNa te badhAnI sarakhAmaNI bhagavAna sAthe karatAM indrabhUtine AmAMnuM kAMI na lAgyuM. che tyAM eka vicAra Avyo : ""hA, A to jainoe mAnelA sarva doSothI rahita, anaMtaguNasaMpanna che covIsamA tIrthaMkara hovA joIe.' indrabhUtine khabara paDI tethI have te pastAyA : ""are ! huM ahIM kyAM AvI caDyo ? AmanI che sAme huM vAdI tarIke Avyo? A eka vAdI na jitAyo hota to zuM bagaDI javAnuM hatuM ? A to che huM murkha, ke eka khIlI khAtara mArA comera vyApI rahelI kIrtirUpI mahelane toDavA taiyAra thayo !
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ (21) have kyAM jAuM? zuM thAya? he ziva ! mArI kIrtinuM rakSaNa karo !'' vaLI, pAchA zekhacallInA taraMgamAM te caDe che. te vicAre che ke, "mArA badhA zAstra-jJAnathI ja jo A ekane huM jItI lauM to to mArI kIrti traNe lokamAM prasarI jAya ! ahA ! pachI to mAruM mahattva, mAruM sthAna... kevuM? adbhuta ! eTalAmAM sarvajJa zrI vardhamAnasvAmI sAgara jevI gaMbhIra, ane amRta jevI mIThI vANI bolyA : "he indrabhUti gautama ! sukhapUrvaka tame AvyA?'' A sAMbhaLIne indrabhUti vicAravA lAgyA ke, ""aho ! mAruM nAma paNa jANe che ! paNa sabura !traNa jagatamAM AbAlagopAla vikhyAta evuM mAruM nAma koNa jANatuM nathI ? mAruM nAma che kahe emAM kAMI ja navAI nathI. paNa hA, jo mArA hRdayanA saMdehane kahI de to emane sAcA sarvajJa jANuM.' prabhunI vANImAM keTaluM mAdhurya hoya che te aMge eka DozInuM suMdara udAharaNa Ave che. eka che DozI hatA, 80 varSanA, zeThANIe lAkaDAno bhAro lAvavAnuM kahyuM. jaMgalamAM jaI mAMDa lAkaDAM che che kApyAM. teno bhAro laIne bharabapore ghare AvyAM. tyAM zeThANI tADukyA : "ATalAM ja lAkaDAM che lAvI ? mUI ! A to tane bALavA mATe ya pUrA thAya tema nathI. jA, pharI jA ane bIjAM laI Ava.''
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ che (bapore) peTiyA khAtara maratI te DozI pAchI gaI jaMgalamAM. bhUkhI, tarasI ane thAkIne lotha thaI A gayelI ! jema tema lAkaDAM kApIne, mAthe bhArI mUkIne lathaDate page AvatI hatI tyAM prabhunA ja (232) che. samavasaraNa pAsethI pasAra thaI. e ja vakhate bhArImAMthI eka lAkaDuM paDI gayuM. jyAM vAMkI vaLIne 2 kalpasUtranI che , lAkaDuM levA jatI hatI tyAM tenA kAne prabhunI madhathI ya mIThI vANI paDI. vANInI mIThAzathI te che chaThThI vAcanAo evI stabdha thaI gaI ke na hAle ke na cAle ! thAka, bhUkha ane tarasa badhuM bhUlI gaI ! AvI hatI che vAcanA abhuta mIThAza prabhunI vANImAM! jANe ke khaLakhaLa vahI jatA gaMgAnA nIra. che prabhunI mIThAza bharelI vANIthI indrabhUti stabdha thaI gayA. tarata ja prabhu bolyA, "he indrabhUti gautama ! zuM tamane jIvanA astitva aMge saMdeha che ke A jagatamAM jIva jevI vastu haze ke nahi? vedanI eka paMktithI "jIva che.' bIjI paMktithI "jIva nathI', evo artha tame tAravyo che che. AthI tamane zaMkA paDI che ne? paNa vedanuM e vAkya virodhavALuM nathI. te baMne vAkyono huM samanvaya thaI zake che." bhagavAne ema na kahyuM ke "tamArA vedanI be paMktiomAM virodha che te che vuiM batAve che ke tamArA veda juThThA che! mATe choDI do te juThThA zAstrane !'' temaNe kahyuM : ""yAdvAda-daSTie A vedapaMktio sAcI Thare che paNa banne paMktiono samanvaya che karavAmAM tame pAchA paDyA cho." Ama kahIne prabhune tenA hRdayamAM pesavAnI-saMbhAvanA che che pragaTAvavAnI-suMdara bhUmikA taiyAra thaI. eka vAra prabhu hRdayamAM vasI jAya eTale pachI AgaLanI che. (3) dareka vAta sIdhI UtarI jAya.
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ puruSavizvAse vacanavizvAsa (233) che. agiyAra gaNadharonA manamAM je saMdeho che tenAM zAstrIya nirAkaraNone ApaNe jarUra vicArIzuM che paNa te pahelAM eka vAta samajI laI e ke AtmA, svarga, naraka vagere agama agocara tattvo che. ene tarkathI siddha karavA karatAM vizvAsathI siddha karavAnuM kArya khUba saraLa ane taddana binajokhamI che che. hajAro praznonA hajAro ukelo ! vaLI ApaNuM jIvana ghaNuM TUMkuM ! A sthitimAM tarkasiddhino mArga levA karatAM jemaNe e kSetramAM pUrNasiddhi meLavI hoya te paramAtmA upara jo pUrNa vizvAsa mUkI che zakAya to gaNI mahenata ochI thaI jAya. bhagavAna para ApaNo vizvAsa besI gayA pachI te ja bhagavAne "AtmA che, naraka che, naraka sAta che, devaloka che, tenA prakAra cAra che," vagere tamAma bAbato kahI che. AthI te tamAma bAbatonI siddhi karavAnI ApaNane jarUra rahetI nathI. je DaoNkTara upara jene pUrNa vizvAsa besI gayo che te DaoNkTaranI koI paNa davAne moMmAM mUkI detAM pahelAM te dardI kadI davAnA saMbaMdhamAM avizvAsa karato nathI, tarkanI jALa UbhI karato nathI. ApaNI ghaNIkharI duniyA vizvAsa upara ja cAle che. eka, be ke pAMca viSayanuM ApaNane jJAna hoya paraMtu bIjA hajAro viSayo che te badhAyanuM jJAna zI rIte meLavavuM ? AvA vakhate tenA te jJAtAo upara pUrNavizvAsa mUkavo paDe. te sivAya jIvana-vyavahAra cAlI zake nahi. A rIte che (233)
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhyAtmanA viSayamAM tenA jJAtA paramAtmA upara jo ApaNe vizvAsa mUkI daIe to gaNadharonA prazno upara tArkika rIte vicAravAnI ApaNane jarUra na rahe. to cAlo, eka vakhata to ApaNe (234) che. paramAtmA upara vizvAsa mukI devAnA mArge javAno thoDo prayatna karIe. e mATe jhAjhI mahenata kalpasUtranI che che chaThThI vAcanAo karavAnI jarUra paNa nathI. vAcanA eTaluM ja nakkI karavAnuM che ke te paramAtmA rAga vinAnA dveSa vinAnA ane ajJAna vinAnA A bapore) hatA ke nahi? che juThuM bolavAnAM traNa kAraNo che : rAga, dveSa ane ajJAna. te traNe ya jenAmAM saMpUrNapaNe na hoya che te satyavAdI ja hoya. tIrthakaronA jIvanane, svarUpane ane mUrtine tame nihALo. temAM kyAMya uparyukta traNa doSo zodhyA nahi jaDe. AthI teo satyavAdI sAbita thaze ane ema thatAM emaNe nirUpelA AtmA, karma, puNya, svarga, naraka vagere padArthone vagara tarke ApaNe AMkha mIMcIne che svIkArI zakIzuM. "paramAtmA mahAvIradeva sarvajJa hatA e vAta AjanI vaijJAnika zodhothI asaMdigdhapaNe nizcita huM thaI jAya che. tevI keTalIka bAbato ApaNe ahIM vicArIe. je sarvajJa sAbita thAya te rAgadveSa vinAnA hoya ja, kema ke rAgAdino nAza karyA vinA sarvajJa banI zakAtuM nathI, ane je sarvajJa thAya te satyavAdI hoya. temane AtmA vagere padArtho saMbaMdhamAM jaThuM bolavAnuM koI prayojana nathI.
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ (235) pRthvI, vanaspati vageremAM jIvatva, zabdanuM paudgalikatva, phoTogrAphI pAchaLa rahelo 'razmi'no siddhAMta, vAyunuM mULa kAraNa pANI, chaThTho Aro, vibhaMgajJAna, paramANuvAda, iMdriyo dvArA jIvonA pAMca vibhAgo, jIvamAM rahelI AhAra-maithuna vagere saMjJAo aloka AkAza, dharmAstikAya, asaMkhya vagerenuM gaNita, AkAzamAM be sUryanuM astitva, pUrvajanma ane punarjanma, IzvaranI jagatkarartRtvanI amAnyatA, Arogyane surakSita rAkhatA aneka niyamo vagere keTalI ya zAstrokta bAbato evI che ke jene Aje vaijJAnikoe mAnya karI che. jo A rIte zAstrokta 50-100 bAbato satya sAbita thAya to te zAstronA praNetA paramAtmA tIrthaMkaradevonI satyavAditAmAM ApaNane pUrNavizvAsa besI javo joIe. pachI temaNe prarUpelA AtmA karma, nA2ka vagere tattvo saMbaMdhamAM tarkasiddhinI ApaNane kazI jarUra rahetI nathI. sagaDIe mUkelA bhAta caDI gayA che ke nahi teno nirNaya bhAtanA 2-4 dANA uparathI ja thAya che ne ? AyurvedazAstranI satyatAno nirNaya tenA 2-5 auSadhonA anubhavathI ja thAya che ne ? AvuM ja prastutamAM paNa svIkAravuM joIe. cAlo, to have te gaNadharonA saMdehone ApaNe saMkSepamAM tarkathI vicArIe. 1. indrabhUti H indrabhUtine 'AtmA'nA astitvanI zaMkA che, kema ke te dekhAto nathI. ApaNI vartamAna yuktiothI paNa A AzaMkA barobara nathI. (1) kemake ApaNane AtmA dekhAto na (235)
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja hoya to ya jo bIjAne-sarvajJane-pratyakSa hoya to tenuM astitva kabUlavuM ja paDe. AphrikAnA hAthI che ja nathI dekhAtA chatAM bIjA dekhelA te hAthIne ApaNe kabUlIe chIe ne? (2) vaLI, AtmA pratyakSa (236) dekhAto nathI paNa prakriyAthI te jarUra jANI zakAya che. ghaNI cIjo dekhAya nahIM, chatAMya amuka kalpasUtranI che che chaThThI vAcanAo che prakriyA bAda tenuM astitva pratyakSa thaI jatuM hoya che. zuM dUdhamAM ghI che? te dekhAya che? nA. paraMtu A che vAcanA dUdha upara amuka prakriyA karavAthI ghI dekhAya che. dUdhamAM ghI hatuM to te dekhAyuM. jo nahi dekhAvAthI, bapora) che. ghI hota ja nahIM, to game teTalI prakriyA karata toya ghI to na ja nIkaLata. pANI upara tevI ja che $ prakriyA karazo, to ghI nahIM maLe. kema ke temAM ghI che ja nahi. Ama ghI dekhAtuM nathI, chatAM ya dUdhamAM che che. ghI che te nizcita che. tema talamAM tela che, lAkaDAmAM agni che. puSpamAM sugaMdha che. TAyaramAM havA I che. AkAzamAM vividha jagAthI chUTelA zabdo che. tema A zarIramAM AtmA che. bhale te badhA na che dekhAtA hoya. zarIra e ja AtmA nathI. zarIra ane AtmA bhinna che. bhale AtmA dekhAto nathI paNa che dUdhamAM ghInI mAphaka zarIramAM AtmA vyApta che. (3) chatAMya koI kahe ke, "na dekheluM ame mAnatA nathI, ane bIjAe dekheluM paNa nathI huM mAnatA." to te pUchavAnuM ke, "tamArAmAM buddhi che? jo hoya to dekhADa'' ane te na dekhADI zake che. (236) to mAre zuM mAnavuM? buddhi nathI dekhADI zakAtI, chatAMya buddhizALI jIvamAM buddhinuM astitva mAnya
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ hoya che. are ! pRthvIne potAnI dharI upara pharatI ApaNe koIe joI nathI chatAM vijJAnaparastoe (237) che. AMkha mIMcIne e vAta ApaNI pAse svIkArAvI? (4) kyAreka mAthAmAM ke dAMtanA peDhA vageremAM vedanA thAya che ne? batAvo; te vedanA kyAM thAya che? are ! to tame to dAMta, mAthuM vagere batAvo cho? mane vedanA batAvo. (5) navajAta bALaka stanapAnanI kriyA kare che. mAtA tenuM mukha goThave paNa tenI kriyA tene koNe zIkhavI ? te che. pUrvabhavanA saMskAra, ethI bALaka te kriyA kare che. vaLI, 15-20 varSanA chokarAM-chokarIone vAsanAnA jIvananI ApoApa khabara paDatI hoya che. te zI rIte khabara paDI? A zarIrane to teno anubhava nathI. to pachI koNe anubhava karyo @ hato? kone smaraNa thayuM ? jene smaraNa thAya che te ja AtmA. (6) vaLI, zarIramAM AtmA nathI. Q te vAkya batAve che ke AtmA che. ""gharamAM harilAla nathI.' te vAkya ja batAve che ke "harilAla' anya sthaLe to hovo joIe. have nirNaya e ja karavAno rahe ke AtmA che to kyAM che? (7) je cIjano bhrama thAya te cIja jagatamAM hoya ja. doraDAmAM sApano bhrama thAya che e uparathI nakkI che. che thAya che ke jagatamAM sApa jevI koI cIja che. A ja rIte zarIramAM AtmAno bhrama thAya che ne? che. che basa ! te bhrama ja batAve che ke AtmA che. (8) AMkhamAM maracAMnI kaNI paDI. tyAM vedanA thAya che. che hAtha AMkhane masaLavA ane kaNa kADhavA UMco thAya che. ahIM AMkha baMdha thavI, tene vedanA thavI, huM (237 hAtha UMco thavo, AMkha pAse hAthanuM javuM- A badhuM karyuM koNe ? A badhA nirNayo lenAra ne che
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ A Adezo ApanAra koNa? pagamAM kAMTo vAgyo. tethI te paga mATe pagane UMco thavAno Adeza ApanAra koNa? te kAMTo kADhI nAkhavAno nirNaya lenAra koNa ? te kADhI nAkhavA mATe hAthane (238) Adeza ApanAra koNa? vaLI, ghaNI vakhata virodhI nirNayamAMthI eka nirNaya koNa levaDAve che? kalpasUtranI che (9) maDadAne ane jIvaMta mAnavane sAthe suvADo. maDadAmAM zuM nathI ke jethI tenAmAM halanacalana che. vAcanAo che vAcanA zuM thatuM nathI? jo tame kaho ke ""temAMthI eka prakArano vAyu cAlyo gayo che, athavA koI phyujha UDI che athavA koI phayujha UDI bapora) huM gayo che, athavA zakti nIkaLI gaI che." to A e vAyu, e phayujha, e zakti, je kAMI che, tene che che ja ame AtmA kahIe chIe. AtmA mATe game te zabda vAparo. zabda sAthe amAre koI jhaghaDo nathI. huM che prabhue je yuktio ApI tenAthI indrabhUtinA manano saMzaya dUra thaI gayo. che 2. agnibhUti : potAnA bhAI indrabhUtine 500 ziSyonA parivAra sAthe dIkSita thayelA che che sAMbhaLIne agnibhUti akaLAIne nIkaLyA. jevA prabhu sanmukha AvyA ke prabhu bolyA, "he che che gautamagautrI agnibhUti! tamane karma aMge saMdeha che ne? vedanI be virodhI paMktio maLatAM bhale che che te saMdeha thayo paNa te paMktino samanvaya karazo to karmanuM astitva nizcita thaI jaze. ja kharI vAta to e che ke A virATa jagatamAM vicitratA keTalI che? eka sukhI to bIjo duHkhI, ja eka paisAdAra to bIjo garIba. eka janmathI AMdhaLo, bIjo janmathI ja dekhato. koI janmathI ja . (38) bhikhArI to koI janmathI garbhazrImaMta, eka mAbApanA saMtAnomAM eka buddhizALI, bIjo
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ huM akkalahIna. eka rUpALo, bIjo kadarUpo. eka svarUpavAna to bIjo koDhiyo zuM A badhuM bhagavAna (239) che. kare che? bhagavAna to mahAkaruNAsAgara che, mahAzaktimAnuM che. to pachI badhAyane samAna ja kema na banAve ? "bhagavAne karyuM.' ema kahenArAne paNa kahevuM paDe che ke, "bhalA, e to te jIvonA ja pUrvabhavanAM karmo pramANe bhagavAne sajA karI ke bhagavAne dhanavAna banAvyo. sArAM karma kare tene zuM bhagavAna sAruM phaLa Ape. kharAba karma kare tene kharAba phaLa Ape.' Ama chevaTe paNa 'karmane to mAnavAM ja paDe che ne ? have jyAre chelle paNa IzvarakartutvavAdIone "karma' mAnavAM paDe che to pahelAM ja kema karma na mAnavAM? bhagavAnane vacce vavAnI koI jarUra ja rahetI nathI ! vaLI. keTalIya vAra paraSArtha karavA chatAM sIdhuM ja pariNAma che Ave evuM banatuM nathI. UMdhuM pariNAma paNa AvatuM jovA maLe che. parIkSA mATe rAta-divasa Q vAMcavA chatAM koI vidyArthI nApAsa kema thAya che? puruSArtha to pAsa thavAno che ja ne ? jevo che puruSArtha, tevuM phaLa na maLyuM ne? to A phaLanuM kAraNa karma sivAya bIjuM koNa che? dardIne jIvADavA che ghaNA puruSArtha karyA, chatAM te dardI kema marI gayo? tenuM kAraNa zuM? karma ja ne? ApaNe joIe che. che chIe ke sAco dharmI mANasa paNa kyAreka bhikhArI jovA maLe che, ane nAstika chatAM koI mANasa hai amanacamana uDAvato hoya che. nAlAyaka, durAcArI, vyabhicArI, chellAmAM chellI kakSAnuM pApa che karatAM acakAya nahIM, chatAMya juo to tevA kokanuM zarIra hRSTapuSTa hoya che. zarIrane game tema pheke,
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ (240) kalpasUtranI vAcanAo chatAM te lAla tAMbA jevo hoya che. ane koka sArA dharmI mANasanuM zarIra rogiSTa jovA maLe che. AnI pAchaLa kayuM kAraNa kAma kare che ? ApaNe mAnavuM ja paDaze ke tenI pAchaLa pUrvabhavanuM karma kAma kare che. ApaNe khAIe chIe, te khorAka hojarImAM jatAM pahelAM annanaLImAMthI Utare che. tenI pAse ja zvAsanaLI che. eka vAlva khUle to bIjo baMdha thAya. jo kyAreka paNa khorAkano kaNa zvAsanaLImAM UtarI jAya to pariNAme mota Ave to pachI ahIM koNa tevI takedArI rAkhe che ? A ja vAlva khUle A na ja khUle-evuM taMtra koNa calAve che ? moTaranI ke skUTaranI breka game tyAre pheIla thAya che, ane tema thAya eTale mota ja Ave chatAM tene calAvanAra-AMkha mIMcIne doDAvanArA jIvatA kema rahyA che ? basa.... tenuM kAraNa eka ja che.... jenAM jevAM karmo. je kudaratI kopamAM hajAro mANaso marI jAya temAM 'Izvare' mArI nAMkhyA ! tevuM kahIza to Izvara pratye dhikkAra thaze. bhagavAna agnibhUtine kahe che ke, tane karmano saMdeha paDI gayo che. tuM vedanA arthane barAbara vicArato nathI mATe tane A saMdeha paDyo che. vedamAM je kahyuM che ke, ''je kAMI thaI gayuM che, je kAMI thAya che te AtmA sivAya kazuM ja nathI.'' vedAMtazAstra evuM mAne che ke je dekhAya che te AtmA che, AtmA sivAya kazuM nathI. vedanAM A pado karma nAmanA padArthano niSedha karatAM nathI paNa AtmArUpI chaThThI vAcanA (bapore) (240)
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ (241) puruSanI stuti karanArAM che. keTalAMka vAkyo vidhi batAvanArAM hoya che, keTalAMka vAkyo anuvAda karanArAM hoya che, ane keTalAMka vAkyo stutine karanArAM hoya che. AthI ahIM AtmArUpI puruSano mahimA batAvavA ''puruSa sivAya kazuM ja nathI.'' ema kahyuM che ethI karmano abhAva na hoI zake. jema viSNu-mahimA kahenArAM A vAkyo che ke ''jale viSNuH sthaLe viSNuH, viSNuH parvatamastake.' jalamAM ke sthaLamAM badhe viSNu che ema manAya to thAya zuM ? mANasa Ubho kyAM rahe ? eTale jJAna rUpe bhagavAna sarvatra che. vyaktirUpe sarvatra nathI. jyAM jyAM viSNu jJAnarUpe rahelA che tyAM tyAM bIjI vastuno abhAva thato nathI ema A vAkyathI mAnavuM joIe tema AtmAno mahimA pragaTa karatA vAkyathI karmano abhAva sAbita thato nathI. have tAro je savAla che ke amUrta AtmAne mUrta karmathI anugraha ane upaghAta kema thAya ? to teno javAba e che ke jJAna e rUpI che ke arUpI ? arUpI evA paNa AtmAnA jJAnaguNano brAhmI Adi rUpI vastuthI anugraha thAya che, madirAthI upaghAta thAya che. taduparAMta, karma vinA koI sukhI-duHkhI koI rAjA-raMka evuM vaicitrya ghaTe nahi. ATaluM thAya eTale karmanuM jJAna thaI jAya.'' agnibhUta paNa bhagavAnanI pAse temanA ziSya thaI besI gayA. sAtheno 500no parivAra paNa temanI sAthe sAdhupaNuM svIkArI levA taiyAra thaI gayo. ****** (241)
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAkInA navA mukhya brAhmaNone A samAcAra maLyA eTale temane vicAra Avyo ke amAre paNa vaDIlonI jema emanA ziSya thaIne besI javuM joIe. amAruM sarvazapaNuM khoTuM hovuM joIe. jema (242). kalpasUtranI che. e beno uddhAra thaI gayo ane amAro paNa uddhAra thaI jaze. te badhA jema jema AvatA gayA tema tema bhagavAna e badhAne bolAvatA gayA ane bhagavAna jANatA hatA ke A badhAne bolAvavAmAM vAcanAo che chaThThI vAcanA lAbha ja rahelo che. bhagavAne joyeluM ke e badhA svArthI nathI paNa samajavAnA arthI che. zaMkA TaLI (bapore) jAya to ghera pAchA jAya tema nathI, ahIM ja rahI jAya tevA saraLa che. 3. vAyubhUti: trIjA vAyubhUtine - "jIva ane zarIra judA che ke nahi ?" e bAbatamAM huM saMdeha hato. vedanI be zrutino khoTI rIte artha karavAthI temane saMdeha pedA thayo hato. vedanI be che zratino virodhAbhAsa prabhue TALI ApIne kahyuM ke 'vijJAnadhana eva....' vagere paMktino artha ) eTalo ja che ke AtmA je vakhate je bhUta [pRthvI, pANI vagere pAMcanA upayogavALo thAya te vakhate AtmA te svarUpa banI jAya : tanmaya banI jAya, paraMtu teno artha ema na karavo ke AtmA huM kAyama mATe pRthvI Adi svarUpa ja che. kema ke pRthvI Adi pAMca bhUtono guNa ane AtmAno guNa banne-sAva judA che. eka jaDa che, che to bIjo cetana che; jaDano jJAnaguNa bilakula nathI. jyAre cetana to jJAnasvarUpa che. mATe zarIrarUpI paMca-bhUta svarUpa jaDa te ja AtmA nathI. AtmA tenAthI svataMtra padArtha che ema mAnavuM joIe. (24)
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ (243) che A samajUtI thatAM vAyubhUti paNa pratibodha pAmIne potAnA 500 ziSyo sAthe prabhunA ziSya thavA mATe taiyAra thayA. 4. vyakta paMDitaH cothA vyakta nAmanA paMDitane pAMca bhUta che ke nahi te aMge saMzaya hato. bhagavAne kahyuM ke tame vedanI zrutino UMdho artha karo cho. bhagavAne kahyuM ke AtmadhyAna karavAnA che prasaMge strI-putra, paisA-TakA, riddhi-siddhinA saMbaMdho jAgrata avasthAnA svapnanI jema asat che. mATe temAM rAga-dveSAdi karavA nahi ema upadeza sUcavanArAM che. paraMtu sarvathA bhUtano abhAva sUcavanAra nathI. pAMca bhUto pramANathI siddha che kAraNa ke jagamAM je cIja hoya teno ja saMzaya thAya, mATe paNa che pAMca bhUta che.' A rIte temanI paNa zaMkA dUra thavAthI potAnA 500 ziSyo sAthe bhagavAnanA zaraNe besI chuM gayA. 5. sudharmA pAMcamAM sudharmA nAmanA paMDitane zaMkA hatI ke je jevo hoya tevo ja thAya ke pachI huM bIjuM kAMI thAya ? A vAkyathI manuSya manuSya ja thAya che ane pazu pazu ja thAya che ema tame mAneluM. vaLI jene viSTA sahita bALavAmAM Ave te manuSya ziyALa thAya che.
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAcanAo e mata che.) (bapora) AvA paraspara virodhI vAkyothI tamane saMzaya thayelo. bhagavAna saMdehanuM nirAkaraNa karatAM kahe che ke, puruSa puruSapaNAne pAme kharo paNa te kyAre ke puruSa jo puruSa jevAM kRtyo kare to. (244) che. puruSapaNAne pAmIne pazu jevuM jIvana jIve to pazu ja thAya. (arvAcIna brahmakumArIno A ja kalpasUtranI che. che chaThThI vAcanA bhadrikatA Adi guNothI manuSyapaNAne yogya puruSArtha kare to manuSya jarUra manuSyagatimAM @ jAya. jenAmAM samakita na hoya tene paNa mokSanI icchA thAya topaNa te devaloka athavA manuSyapaNAmAM jAya. paraMtu badhA manuSya ja thAya evuM nahi, pazu paNa thAya. sAruM kare to manuSya manuSya paNa thAya ane bahu sAruM kare to mokSe paNa jAya. chuM. A rIte temanI paNa zaMkA TaLatA te paNa potAnA parivAra sAthe bhagavAnanA ziSya thaI gayA. huM 6. maMDitaH chaThThA maMDita nAmanA paMDitane baMdhamAM zaMkA hatI. eka vedapaMktino artha e karyo ke jIva (sattvAdi guNarahita) sarva jagatamAM vyApIne rahelo che. che. paya-pApathI baMdhAto nathI. saMsAramAM paribhramaNa karato nathI, karmarUpI baMdhana na hovAthI chuTato nathI ane kartA na hovAthI anyane choDAvato nathI. Ama, baMdha jevI koI vastu nathI. paraMtu bIjuM vAkya evuM maLyuM jeno artha e thAya che ke, dehadhArI jIvane sukha-duHkhanI anubhUti thAya che ane deharahita jIvane sukha-duHkha sparzatA nathI.
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ A paraspara virodhI arthothI baMdha ane mokSano saMzaya thayo. paraMtu bhagavAne kahyuM ke (245) che. kevaLajJAna-darzana dvArA samagra jagatano jJAtA ane draSTA evo jIva ghAtI karmonA kSayavALo ane te kSayopathamika-audayika guNothI rahita thavAthI navAM karmothI baMdhAto nathI ane baMdhanA abhAve chUTato paNa nathI. parantu bAkInA jIvonA to baMdha ane mokSa beya che ja. prabhunAM AvAM vacanothI temano paNa saMzaya dUra thayo. potAnA ziSyo sAthe maMDita paNa bhagavAna pAse dIkSita thayA. | 7. mauryaputra: sAtamA paMDita mauryaputrane devamAM zaMkA hatI. indrajAlarUpa mAyA jevA indra, yama, varuNa, kubera vagere devone koNe joyA che? bIjuM vidhAna evuM maLyuM ke yajJa karanArA yAjJika che turta devalokamAM jAya che. AvAM paraspara virodhI vAkyothI tene devamAM ane devagatimAM saMdeha thayo. paraMtu bhagavAne samavasaraNamAM devo batAvyA ane kahyuM ke devo paNa mAyAjALanI jema anitya che. devonAM sukho paNa zAzvatAM nathI.' Ama, temano saMdeha TaLatAM te paNa potAnA 350 ziSyo sAthe bhagavAnanA ziSya thayA. 8. akaMpita H AThamA akaMpita nAmanA paMDitane narakamAM zaMkA hatI. (1) narakamAM nArako che UpajatA nathI je zUdranuM anna khAya che te marIne nAraka thAya che; AvA virodhI be vAkyo maLatAM narakanA astitvamAM zaMkA paDI, paNa bhagavaMte kahyuM ke jo koI pApa Acare te nArakI thAya che ane nArakI mArIne anaMtara bhave nArakI thatAM nathI.'
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ (246) che.' bhagavAnanA vacanothI temano paNa saMzaya TaLyo ane teo potAnA 300 ziSyo sAthe bhagavAnanI pAse dIkSita thayA. kalpasUtranI che 9, acalata bhrAtA navamA acalabhrAtA nAmanA paMDitane puNya vize saMdeha hato. bhagavAna che chaThThI vAcanAo kahe che ke, ""karma to AtmAne rakhaDAvanAruM che eTale pAparUpa ja che. sukha ApanAruM karma ane puNya che vAcanA kahevAya ane duHkha ApanAruM karma ene pApa kahevAya. karma asalamAM sAruM che ja nahi. karma e (bapore) puNyarUpa hoI zake che eTalA pUratuM ke e sukha Ape che. Ama temano paNa saMzaya TaLatAM e paNa potAnA ziSyo sAthe bhagavAnanuM zaraNuM svIkAre che. 10. metArya dazamA metAryanAmanA paMDitane paraloka vize zaMkA hatI. temane paNa prabhu samajAve che eTale teo paNa potAnA 300 ziSyo sAthe bhagavAnanuM ziSyapada svIkAre che. 11. prabhAsa gaNadhara : agiyAranA prabhAsa nAmanA paMDitane mokSa vize zaMkA hatI ke vedamAM kahyuM che ke sadA mATe yajJa karavo. te kriyA svarga mATe thAya. vedAMtIo yajJAdi kriyAne svarganuM kAraNa mAne che, mokSanuM kAraNa mAnatA nathI mATe mokSa zuM nahi hoya ? paraMtu bhagavAna temane barAbara samajAvI temanA saMdehane dUra kare che. ane te paNa 300 ziSyo sAthe bhagavAnanA siSyapaNAne svIkArI le che.
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ gaNadharapada sthApanA dvAdazAMgInI racanA pratyeka gaNadhara aMtarmuhUrtamAM dvAdazAMgI race che, (247) che. bhagavAna tene mahora lagAve che. AnuM nAma che gaNatara bhagavaMtonI sthApanA. sudharmA svAmIjIne gaNanI anujJA : agiyAramAMthI nava gaNadhara bhagavaMto bhagavAnanI hAjarImAM nirvANa pAmavAnA che. bhagavAna nirvANa pachI 12 varSe zrI gautama mahArAjA nirvANa pAmavAnA che. eTale bhagavAna zrI sudharmA svAmIjIne gaNa soMpe che. kAraNa ke temanuM AyuSya 20 varSa vadhAre hatuM. AjanI pATa zrI sudharmA svAmIjInI pATa kahevAya che. pachI gaNa zrI sudharmAsvAmIjIne soMpe che ane mAthA para bIjI vAra vAsakSepa nAMkhe che. chellA comAsAmAM prabhu madhyama pApAnagarImAM hastipAla rAjAnI lekhazALAmAM AvyA. tyAre comAsAno chello mAsa Aso hato ane amAsa hatI. tyAre prabhu nirvANa pAmyA. je rAtrie zramaNa bhagavAna zrI vIra prabhu nirvANa pAmyA. te rAtri, svargathI AvatAM-jatAM che. che ghaNAM devadevIone lIdhe prakAzita thaI. gautama svAmIjIne savAra paDatAM eTale ke kArataka suda che ekamane divase vahelI savAre kevaLajJAna ne kevaLadarzana prApta thayAM. temane prabhu upara dharmarAga hato, tema sAthe ja pUrvabhAvano sneharAga paNa hato. A sneharAgane kAraNe ja gautamasvAmIjIne huM (2) kevaLajJAna thatuM na hatuM. sneharAga toDavA khAtara bhagavAne potAnA nirvANa samaye koIka gAmamAM
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ chaThThI devazarmAne pratibodhavA mATe gautama svAmIne mokalyA hatA. tyAMthI pAchA AvatAM rastAmAM zrI vIra prabhunuM nirvANa sAMbhaLIne jANe vajathI haNAyA hoya tema teo kSaNavAra avAka banI gayA (248) che. che ane ghora vilApa karavA lAgyA ke, "Aje have cotarapha aMdhakAra chavAI gayo che, huM konA kalpasUtranI caraNone namIza? vIra ! vIra ! ema kone kahIza? "goyamA' kahIne mane koNa bolAvaze ! o vAcanAo che prabhu ! tame A zuM karyuM?" bALakanI peThe zuM huM tamane AMgaLIe vaLagata? kevaLajJAnamAMthI zuM huM ja che) tamArI pAse bhAga paDAvata? mArAthI zuM mokSamAM saMkaDAza thAta ?' pachI teo vicAravA lAgyA ke vItarAga to niHsnehI hoya, emane rAga zuM ane dveSa zuM? to che mAre zA mATe sneharAga karavo joIe? Ama vicAratAM temane paNa kaivalya prApta thayuM. gautama che. svAmIjI bAra varSa sudhI kevaliparyAya pALIne mokSe gayA. pAchaLathI sudharmAsvAmIjIne kevaLajJAna prApta thayuM te paNa tyAra pachI ATha varSa sudhI vihAra karIne pachI Arya jaMbUsvAmIne potAno gaNa soMpIne mokSe gayA. je rAtrie prabhu nirvANa pAmyA; tyAre nava mallakI jAtinA kAzInA rAjAoe tathA nava licchavI jAtinA kozalanA rAjAoe-ceTaka rAjAnA aDhAra sAmaMtoe upavAsa karI pauSadha karyo hato. bhAvaudyota svarUpa bhagavAna gayA mATe A rAjAoe dravyaudyota karyo. ghaNA dIpako pragaTAvyA. Ama, "dipAvalI' mahotsava zarU thayo. che (248) kArataka suda ekamane divase zrI gautamasvAmIjInA kevaLajJAnano mahotsava thayo. prabhunA
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ (249) che nirvANa pAmavAthI naMdivardhanane te divase ati zoka thavAthI tene sAMtvana ApavA temanI bahena sudarzanAe temane khUba samajAvIne Adara sahita bIjane divase potAne ghera jamADyA. tyArathI bhAIbIjanuM parva zarU thayuM. bhasmarAzigraha je rAtrie prabhu nirvANa pAmyA, te rAtrie krUra svabhAvavALo bhammarAzigraha bhagavAnanA janma nakSatramAM (uttarA phAlvanI nakSatramAM) saMkrAMta thayo hato. teno kALa be hajAra varSano gaNAya. vikrIbhavananAM 500 varSa bIjAM gaNIe to 2500 varSano kALa gaNAya.] A kAraNe nirvANa pUrve Indra prabhune vinaMti karI ke, "he svAmin ! eka kSaNavAra ApanuM AyuSya vadhAro ke jethI Apa jIvatA hovAthI ApanA janmanakSatramAM saMkrAMta thayelo A bhasmarAzigrahati ApanI daSTi paDI che jatAM-ApanA zAsanane pIDA karI zake nahIM." tyAre prabhue kahyuM, "he indra ! AvuM pUrve kadApi banyuM nathI ke kSINa thayeluM AyuSya jinendro paNa vadhArI zake. tIrthanI Apattine koI mithyA karI che zakanAra nathI." [bhagavAnane nirvANa pAmyAne Aje 2524 varSa thayAM che. have dharmazAsanano abhyadaya thaze tema kalpI zakAya.] te samaye kuMthu Adi jIvo puSkaLa utpanna thavAthI suvihita munioe jANyuM ke have saMyamapAlana che (249).
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja duSkara thaze, saMyamane yogya kSetra maLI zakaze nahIM ane pAkhaMDIo vadhatA jaze. AthI ghaNA (250) he munio vageree anazana karyuM. kalpasatranI bhagavaMtanA ahIM dareka parivAramAM ghaNI moTI saMkhyA hatI. ahIM temAMnAM je utkRSTa AtmAo vAcanAo ja hatA temanI saMkhyA ApaNe joIe. che vAcanA bhagavAnano parivAra (bapore) (1) indrabhUti Adi 14 hajAra sAdhuonI utkRSTa saMpadA. (2) caMdanabALA Adi 36 hajAra sAdhvIonI utkRSTa saMpadA. (3) zaMkha, zataka Adi eka lAkha ogaNasATha hajAra zrAvakonI utkRSTa saMpadA. sulasA, revatI Adi traNa lAkha aDhAra zrAvikonI utkRSTa saMpadA. (5) traNaso cauda pUrvadharo. (6) teraso avadhijJAnIo. (7) sAtaso kevalajJAnIo. (8) sAtaso vaikriya labdhivALA (250) (9) pAMcaso vipulamati manaH paryavajJAnavALA
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ che (10) cAraso utkRSTavAdIo. (251) che. bhagavAnanA sAtaso ziSyo mukti pAmyA ane caudaso sAdhvIo muktipade pahoMcI. AThaso munio anuttara vimAnamAM utpanna thayA. mahAvIra prabhu kevaLajJAna pAmyA pachI cAra varSa sudhI A koI kevaLI mokSe gayA na hatA. cAra varSa pachI mokSa-mArga cAlu thayo te chelle jaMbusvAmI sudhI cAlu rahyo. pachI mokSamArga baMdha thayo che. zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra prabhu trIsa varSa gRhasthAvasthAmAM rahyA. lagabhaga sADA bAra varSa chabasthAvasthAmAM rahyA. trIza varSamAM thoDA divasa ochA-sudhI kevalI paryAya pALyo. Ama, ekaMdare betAlIza varSa cAritraparyAya pALIne botera varSanuM AyuSya pUrNa karIne prabhu nirvANa pAmyA. haju jyAre cotho Aro pUrNa thavAne traNa varSa ane sADA ATha mAsa bAkI hatA, jyAre prabhune che huM covihAra chaThThano upavAsa hato, jyAre svAtinakSatramAM caMdrano yoga thayo hato. rAtri muhUrta bAkI che hatI, prabhu padmAsane beThA hatA, tyAre soLa praharanI dezanA ApIne prabhu siddha thayA, buddha thayA, che mukta thayA, nirvANapada pAmyA. A vIra nirvANa pachI 980 me varSe ki 993 me varSe A kalpasUtra graMthAkAre lakhAyuM ane sAthe ja jAheramAM vAMcavAnuM zarU thayuM. che (251)
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ paryuSaNa parvano sAtamo divasaH kalpasUtra-savAranuM sAtamuM vyAkhyAna (252) kalpasUtranI huM pArzvanAtha prabhunuM caritra sAtamI vAcanAo have 23mAM, 22mAM ane pahelA prabhunuM jIvanacaritra kahevAze. bAkInA prabhunA AMtarA ja vAcanA (savAre) che kahevAze. zrI pArzvaprabhunA pAMca kalyANako, vizAkhA nakSatramAM thayA hatA. pArthaprabhu vizAkhA che. che nakSatramAM devalokathI eNvIne vArANasInA azvasena rAjAnA vAmAdevI rANInA garbhamAM utpanna thayA ane nava mAsa tathA sADA sAta divasa pachI mAgazara vada 10 (mAravADImAM poSa vada dazama)nA divase vizAkhA nakSatramAM prabhuno janma thayo. [mAravADI tithi ane gujarAtI tithimAM vadamAM eka | mAsano pharaka che. sudamAM koI pharaka gaNavAno nathI. mAravADI tithi poSa vada dazama hoya to te che che gujarAtI tithi mAgazara vada dazama kahevAya che. tethI mAgazara vada 10 ne poSa dazamI kahevAya che puraSapradhAna ardhanuM zrI pArzvaprabhu jyAre garbhamAM hatA tyAre sUtelA mAtAe potAnI paDakhethI pasAra thatA kALA sApane joyo hato tethI temanuM pArzva nAma ApavAmAM AvyuM. yauvanavaya prApta che (upara) thatAM kuzasthaLanA rAjA prasenajitanI prabhAvatI nAmanI kanyA sAthe temanAM lagna thayAM. eka vakhata
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ pArzvakumAra jharUkhAmAM beThA hatA tyAre nagarajanone puSpanA pUjAnA thALa laIne jatA joyA. A (253) aMge pUchatAM jaNAyuM ke kamaTha nAmano tApasa bahAra Avela che. te mahAtapasvI che. tenI pUjAvaMdanA arthe loko tyAM jaI rahyA che. prabhu paNa tyAM padhAryA. A kamaTha garIba mA-bApano brAhmaNaputra hato. eka vakhata ratna vagerethI alaMkRta zrImaMtone joIne tene thayuM che ke, "A badhI riddhisiddhi pUrva janmanA tapanuM phaLa che to huM paNa have ghora tapa karuM ke jethI AvI riddhisiddhi mane paNa maLe.' Avo vicAra karIne te paMcAgni tapa karavA lAgyo. tyAM pArzvakumAre avadhijJAnathI joyuM to agnimAM je lAkaDAM saLagatAM hatAM temAM eka kASThamAM nAnakaDo sApa phasAyo hato. pArzvakumAra tyAM gayA. ghoDA uparathI nIce UtaryA ane tapa aMge pUchaparacha karI. pArzvakumAre kahyuM : dayA vinA koI dharma nathI. dayA to nadI samAna che. nadI kAThe UgelAM vRkSo nadInA pANIthI poSAya che tema tapa, che saMyama vagere dayAthI poSAya che. tamArA A agnimAM to sarpa jalI rahyo che. Ama kahIne te saLagatuM kASTha kaDhAvIne phaDAvyuM. tarata lagabhaga baLI gayelo sarpa taraphaDato bahAra paDyo. A joIne kamaTha to stabdha thaI gayo. loko paNa pArzvakumAranA jJAna upara stabdha thaI gayA. baLelA che sApane aMta samaye navakAra maMtra saMbhaLAvavAmAM Avyo. tethI marIne te dharaNendra thayo. kamaTha tapa che che. tapIne meghakumAromAM meghamALI nAme deva thayo. che (253) zrI pArzvaprabhu 30 varSa sudhI gRhasthAvasthAmAM rahyA. vaizAkha vada agiyArasane divase vizAkhA huM
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ e nAmanI pAlakhImAM besIne Azramapada nAmanA udyAnamAM azokavRkSa nIce AbhUSaNo utArIne te paMca muSTi lonca karyo. tyAre prabhune aThThamanuM tapa hatuM. prabhue "karemi' vagere pATha uccArapUrvaka (254) che300 puruSo sAthe dIkSA lIdhI. te ja vakhate prabhune manaH paryavajJAna pragaTa thayuM. pArzvaprabhue kalpasUtranI sAtamI vAcanAo chadmasthapaNe 84 divasanI sAdhanA karI. pArzvaprabhune deva, manuSya ane tiryaMcanA pratikULa ane vAcanA anukULa upasargo thayA. te badhAM sArI rIte sahana karyA. (savAre) kamaThano upasarga : pArthaprabhu tApasanA AzramamAM eka kUvAnI pAse vaTa-vRkSa nIce rAtre che kAyotsargamAM UbhA hatA tyAre kamaTha - je meghamALI deva banela te pUrvabhavanA vairabhAvane lIdhe che satAvavA Avyo. krodhAndha banelA meghamALIe vAgha, vIMchI tathA bhayaMkara jIvajaMtuo vagere pragaTa karyo. chatAMya prabhune bhayarahita joIne teNe pralaya kALano megha varasAvyo. comera ghora aMdhakAra chavAI gayo. vIjaLIo kaDAkA karavA lAgI. brahmAMDa phATI jAya tevI bhayaMkara garjanA thavA lAgI. cArekora jaLabaMbAkAra thaI gayuM. pANI vadhavA lAgyuM. TheTha prabhunA nAka sudhI pahoMcyuM tyAM dharaNendranuM siMhAsana kaMpAyamAna thayuM. te tarata tyAM AvI pahoMcyo. meghamALIne sajA karI. dharaNendra phaNAthI chatra karyuM. meghamALIe prabhunI kSamA mAgI. dharaNendra prabhunI pUjA karIne potAnA sthAnake gayA. che. caitra vada cothanA divase dhAtakI nAmanA vRkSa nIce jyAre prabhune chaThThano tapa hato. vizAkhA nakSatra hatuM tyAre prabhu pArzvanAthane kevaLajJAna ane kevaLadarzana pragaTa thayAM. pArzva prabhune ATha gaNa
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane ATha gaNadhara hatA. pArzvaprabhune kevaLajJAna thayuM tyAra pachI traNa varSe mokSano AraMbha thayo te (25) che. cothI pATa sudhI rahyo. - pArthaprabhuno parivAra H (1) ATha gaNa ne zubha vagere ATha gaNadhara. (2) AryadattAdi 16 hajAra utkRSTa sAdhuo. (3) puSpacUlAdi vagere 38 hajAra utkRSTa sAdhvIo, (4) suvratAdi 1 lAkha 64 hajAra utkRSTa zrAvako. (5) sunaMdAdi 3 lAkha 27 hajAra utkRSTa zrAvikAo. (6) 350 coda pUrvI hatA - 1400 avadhijJAnanI - 1000 kevalajJAnI. (7) 1100 vaikriya labdhidhArI. (8) 600Rjumati manaH paryavajJAnI munio tathA 75 vipulamati mana:paryavajJAnI che munio hatA. 1000 sAdhuo mokSe gayA. 2000 sAdhvIo mokSe gaI. 1200 anuttara vimAnamAM gayA. che jIvanakALa : pArthaprabhunuM AyuSya 100 varSanuM hatuM. temAM 30 varSa sudhI gRhasthAvasthAmAM che rahyA. 84 divasa chadmastha avasthAmAM rahyA. 70 varSamAM 84 divasa ochA keTalA samaya kevaLI paryAya pALyo. Ama, pUrepUrAM 70 varSa cAritraparyAya pALyo. 100 varSa pUrNa thatAM zrAvaNa suda che che. AThame sametazikhara upara 33 sAdhuo sAthe, mAsakhamaNano tapa pUrNa karIne vizAkhA nakSatramAM (255) pArthaprabhu mokSe padhAryA. pArzvaprabhunA nirvANa bAda 1230 varSe A graMtha lekhanakArya thayuM.
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ (256). kalpasUtranI vAcanAo neminAtha cAritra neminAtha bhagavAnanA pAMca kalyANako citrA nakSatramAM thayA che. bharatakSetramAM zauryapura nagaramAM samudra vijaya nAmanA rAjAnI rANI zivAdevInI kukSie sAtamI ja citrAnakSatramAM riSTanemi (neminAtha bhagavAna)no janma thayo. prabhu jyAre garbhamAM hatA tyAre vAcanA mAtAe svapnamAM riSTa nAmanuM ratnayukta nemi (cakra) joyuM tethI prabhunuM nAma "riSTanemi' rAkhavAmAM (savAre) AvyuM. paNa "riSTa' zabda bIjA arthamAM amaMgaLavAcaka zabda hovAthI 'riSTa'nI AgaLa "a" che che lagADIne "ariSTanemi' nAma rAkhavAmAM AvyuM. ariSTanemi yuvAna thayA tyAre mAtAe lagna che karavAnuM kahyuM, kamAre javAba Apyo : ""yogya kanyA maLaze, tyAre paraNIza.' Ama, vAraMvAra che teo lagnanI vAta TALatA rahyA. eka vAra nemikumAra mitronA AgrahathI kRSNa vAsudevanI AyudhazALAmAM gayA. nemikumAre huM che vAsudevanuM ati bhAre sudarzana cakra AMgaLInA TeravA upara laIne kuMbhAranA cAkaDAnI mAphaka che. sahelAIthI pheravyuM. temanuM dhanuSya kamaLanI dAMDInI mAphaka namAvyuM. kaumudInI gadAne lAkaDInI mAphaka UMcakI lIdhI. ane teno pAMcajanya zaMkha jorathI pheMkyo. pAMcajanya zaMkhanA A avAjathI comera khaLabhaLATa thaI gayo. cAre bAju dhamAla macI rahI. hAthI, ghoDA, potAnAM baMdhano toDI che (256). nAsabhAga karavA lAgyA. zrIkRSNane A avAja sAMbhaLatAM vicAra Avyo ke zuM koI zatru utpanna
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ (257) thayo che ? te AyudhazALAmAM AvyA ane tyAM nemikumArane joI Azcarya pAmyA. temane thayuM ke nemikumAranA baLanI parIkSA to mAre karI ja levI joIe. te mArAthI vadhu baLiyo hoya to mArA rAjya mATe ciMtAjanaka paristhiti UbhI thAya. tethI kRSNe temane yuddha karavAnuM kahyuM, paNa nemikumAra bolyA ke : 'baLanI parIkSA karavA mATe malla yuddha karavAnuM ApaNane na zobhe. tenA karatAM hAtha lAMbo karIe ane ekabIjA vArApharatI ekabIjAno hAtha vALI Ape emAM baLanI parIkSA sahelAIthI thaI jAya.'' A vAta mAnIne pahelAM zrIkRSNe potAno hAtha laMbAvyo. nemikumAre netaranI lAkaDI mAphaka saheja mAtramAM tene vALI nAkhyo. pachI nemikumAre potAno hAtha laMbAvyo. zrIkRSNe khUba mathAmaNa karI. te vALI zakyA nahIM, chevaTe vRkSanI DALI jevA hAthane zrIkRSNa vAMdarAnI peThe laTakI paDyA paNa to ya hAtha to na ja namAvI zakyA. tethI temane manamAM ghaNI ciMtA thaI ke AvA baLavAna nemikumAra AvatI kAle mAruM rAjya laI leze to ? AthI zrIkRSNe temanA moTAbhAI balabhadra sAthe vicAraNA karI ke, 'have ApaNe zuM karavuM ? nemi to khUba baLavAna che. ane rAjyanI icchAvALA che !' e vakhate AkAzavANI thaI ke, 'he kRSNa vAsudeva ! pUrve naminAtha prabhue kahela che ke, 'bAvIsamA tIrthaMkara neminAtha kumArAvasthAmAM dIkSA leze.' (257)
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ A sAMbhaLIne kRSNa kAMIka nizcita to thayA, paNa pAkuM karI levA mATe temaNe jaLakrIDA goThavI. zrIkRSNa potAnI rANIo sAthe sarovare gayA tyAM nemi sAthe niHzaMkapaNe krIDA karavAnuM zrIkRSNa (258). rakumaNi vagere rANIone vagere kahI rAkhyuM. tethI tyAM kRSNanI rANIo neminAthane herAna karavA kalpasUtranI lAgI. puSponA daDA mAravA lAgI. kezaravartI jaLa temanI upara chAMTavA lAgI, jAtajAtanI sAtamI vAcanAo che mazkarI karavA lAgI. kAmayukta hAsya karavA lAgI. raMganI picakArIo bharI bharIne nemikumAra che. vAcanA che upara raMga nAMkhavA lAgI. (savAre) te vakhate pharIthI AkAzavANI thaI ke, "he strIo ! tame bhoLI cho, kAraNa ke A prabhuno to bALapaNamAM cosaTha indroe yojananA moTA pahoLA mukhavALA hajAro moTA kaLazothI meru parvata upara abhiSeka karyo hato, to paNa te jarA ya vyAkuLa thayA na hatA. tamArA A phUlanA daDAnA prahArathI ke picakArIthI mUMjhAI jaze zuM ?' pachI nemikumArane kAMThe besADyA. tenI AsapAsa che je strIo UbhI rahI. ramaNie kahyuM : he nemikumAra tame AjIvikAnA bhayathI DarIne paraNatA nathI te ayogya che. che tamArA bhAI te mATe samartha che. tamArI patnIne paNa te pALaze. satyabhAvanA bolI : RSabhadeva ane anya tIrthakaroe lagna karyA hatAM, rAjya bhogavyuM hatuM, temane putro thayA hatA ane to ya chevaTe mokSe gayA che. to Apa koI navA mokSagAmI pAkyA (258) che cho zuM?
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ (259) che jAMbuvatI bolI : ApaNA kuLanA munisuvrata tIrthaMkara paNa gRhavezamAM rahIne putra thayA pachI dIkSA laIne mokSe gayA che. padmAvatIe kahyuM : strI vagara puruSanI zobhA nathI. strI vagaranA puruSono koI vizvAsa karatuM nathI. gAMdhArIe kahyuM : Atithya karavA mATe, saMgha kADhavA mATe, vivAha, ujANI, poMkhaNuM karavA vageremAM strInI jarUra rahe che. gaurI bolI : pakSI paNa potAnI strI sAthe rahe che. tame pakSI karatAM paNa gayA! lakSmaNAe kahyuM : strI vagara to badhuM zUnya che. AvuM ghaNuM kahyA chatAM nemikumAra mauna rahyA. maunane badhAe saMmati mAnI lIdhI. "jyAM niSedha nahIM, tyAM svIkAra.' evuM mAnIne badhI gopIo kahevA lAgI ke "nemikumAre lagnanI saMmati ApI che." tarapha kRSNa kroSTakI nAmanA jyotiSIne bolAvyA. teNe comAsAmAM lagnano niSedha jaNAvyo. huM samudra vijaya rAjAe kahyuM ke, ""mAMDa mAMDa nemikumAre hA pADI che, to game tema karIne najIkanuM maharta zodhavuM ja rahyuM.'' jyotiSIe zrAvaNa suda chaThThano divasa batAvyo. tAbaDatoba taiyArI thaI te
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ (260) kalpasUtranI vAcanAo gaI. lagnano varaghoDo nIkaLyo. AgaLa cAlatAM sapheda mahela dekhAyo. nemikumAre pUchyuM, 'A mahela kono che ?' sArathi : te mahela tamArA sasarA ugrasena rAjAno che. te mahelanA jharUkhAmAM rAjImatInI sakhIo-mRgalocanA ane caMdrAnanA-vAtacIta karI rahI hatI. tyAM rAjImatI vacce AvIne UbhI. sakhIo varanAM vakhANa karatI hatI, ane AvA patine meLavavA badala rAjImatIne bhAgyazALI gaNatI hatI. rAjImatI nemikumArane joIne Azcarya pAmI gaI, ''zuM A pAtAla kumAra che ? kAmadeva che ? indra che ke sAkSAt puNya che ? vidhAtAe kevo adbhuta puruSa sarjyo che ?'' A vakhate sakhIone TIkhaLa karavAnuM sUjhyuM, mRgalocanAe caMdrAnanAne kahyuM : A vara bhale sarvaguNasaMpanna hoya paNa tenAmAM eka doSa jarUra che ke te kALiyo che. A sAMbhaLIne rAjImatIe kahyuM ke, "Aje tamArI buddhimattA aMgeno mAro bhrama bhAgI gayo. citrAvelI, agaru, kastUrI, megha, AMkhanI kIkI, keza, kasoTIno paththara, meMza vagere zyAma raMganAM hovA chatAM mahA phaLavALAM che. AMkhamAM kIkI, bhojanamAM marI tathA citramAM rekhA zyAma raMganAM hovA chatAM guNavALAM che. vaLI, mIThuM sapheda che chatAM khAruM che, barapha dhoLo che chatAM dahana karanAro che. Ama, dhoLA raMgamAM avaguNo che.'' KEE sAtamI vAcanA (savAre) (260)
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ A bAju ratha AgaLa vadhyo tyAM pazunA karuNa svaro sAMbhaLavA lAgyA. nemikumAre sArathine kAraNa pUchyuM. sArathie kahyuM ke ApanA sasarA ugrasena to kSatriya rAjA che. paNa temane ajainakSatriya rAjAo-mitro hoya; temanA bhojana mATenA mAMsa mATe A pazu-pakSIo ekaThAM karyA che. A (joke mahemAno mATe ya mAMsa rAMghavuM te yogya to nathI ja.) A sAMbhaLatA nemikumArane jhATako lAgyo. nemikumAre kahyuM, "are ! A zuM mArA lagnanA utsavamAM A jIvono anutsava ! dhikkAra che, AvAM pazuonuM mota lAvatA mahotsavane ! sArathi ! hamaNAM ja ratha pAcho vALa." te samaye rAjImatInI jamaNI AMkha pharakI. striInI jamaNI AMkha pharake te amaMgaLasUcaka che. puruSanI DAbI AMkha pharake te amaMgaLasUcaka che.] rAjImatI bolI : ""mArI jamaNI AMkha atyAre kema pharake che ?' sakhIo thU thU karavA lAgI ane bolI. ""amaMgala nAza pAmo." "amaMgala nAza pAmo.' huM kavi kalpanA kare che ke e vakhate pazuvADAmAM koI hariNa potAnI garadanathI hariNInI garadana che che DhAMkIne sUnamUna Ubho rahyo hato. hariNI jANe ke tene kahetI hatI ke, "tame ciMtA na karo. A che. vizvanA jIvamAtrano uddhAra karanAra nemikumAra che. tene vAta karo to jarUra ApaNane te choDAvI deze." te hariNa paNa jANe ema kahevA lAgyo ke, ""he traNa bhuvananA svAmI ! ame jaMgalanAM
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ (22) taraNAM khAIe chIe, ane jharaNAmAM pANI pIne saMtoSa mAnIe chIe. mAnavajAtithI keTalAya gAu dUra rahIe chIe, to pachI amArA jevA niraparAdhIno jIva laIne amone zA mATe herAna kalpasUtranI karo cho?' te vakhate nemikumAre pazurakSakone kahyuM, "ughADI nAkho daravAjA ane choDI do A che sAtamI vAcanAo A badhAM pazu-pakSIone; mAre lagna nathI karavAM.' vAcanA jevA daravAjA khUlyA ke pazuo harSanI ciciyArIo karatAM doDavA lAgyAM. A vakhate kavi (savAre) chekalpanA kare che ke hariNa eTale raMgamAM bhaMga paDAvanAra pazu. mATe ja tene saMskRtamAM kuraMga kahevAya che che te sAcuM che. rAma ne sItAno viraha hariNe karAvyo. caMdrane kalaMkita karanAra hariNa che, ane ja nemikumAra ne rAjImatIno viraha karAvanAra paNa A hariNa che. A vakhate samudravijaya tathA zivAdevI mAtAe ADA UbhA rahIne rathane aTakAvyo. # zivAdevIe AMkhamAM AMsu lAvIne lagna karavA vinaMti karI. tyAre nemikumAre kahyuM, "he mAtA ! zuM tame A Agraha choDI do, rAgI upara paNa virAgI (vizeSa rAgI) thAya tevI mAnavI - strI mATe ja paraNavI nathI. mAre to virAgI upara rAga kare tevI muktirUpI strIne ja paraNavI che. pitA samudravijaye kahyuM, "vatsa ! kAMIka vahevAra to samaja. Ama pAchA pharI javuM te uci nathI.' che (262)
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ (263) : nemikumAra H 'pitAjI ! mane Avo Agraha na karo. saMsAranI bhogakriyA aneka prANono ghANa kADhanArI che. eka vakhata saMsAranuM sukha bhogavavA jatAM bethI nava lAkha garbhaja paMcendriya jIvo tathA asaMkhya saMmUrchima jIvono nAza thAya che. samudravijaya rAjAe kahyuM, ''vatsa ! RSabhadeva Adi jinezvaro vivAha karIne mokSe gayA che to zuM tuM navAIno mokSa pAmavA mAge che ! nemikumAra uttara ApatAM pitAne kahyuM, ''pitAjI ! temanAM nikAcita bhogAvali karmo bAkI hatAM. mAruM bhogAvalI karma hamaNAM kSINa thayuM che. eTale have huM eka kSaNa paNa saMsAramAM rahIza nahi. mane A saMsArasukhamAM jarA ya rasa nathI.'' A bAju rathane pAcho vaLelo joIne rAjImatI bolI : 'he daiva ! A zuM thayuM ?' ema kahIne bebhAna thaI gaI. sakhIoe upacAra karIne tene zuddhimAM ANI. pachI rAjImatI AkraMda karatI bhAgyane vakhoDatI potAne ja upAlaMbha ApavA lAgI. e vakhate sakhIo bolI, "ame kahyuM ja hatuM ke kALAno kadI vizvAsa na karavo te vAta sAcI paDI. paNa kAMI nahi, rAjula ! have tArA mATe ame bIjo pati zodhI kADhIzuM.'' A zabdo sAMbhaLatAM rAjImatIe kAne hAtha dIdhA ane kahyuM, ''AvA pApa zabdo sAMbhaLavA mATe huM taiyAra nathI. sUrya pazcimamAM Uge to ya have jene eka vAra pati mAnyo che te ja mAro pati raheze.'' (263)
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ (264) kalpasUtranI vAcanAo Avo hato Arya saMskRtino utkRSTa Adarza ! jANatAM-ajANatAM ya manathI paNa je saMbaMdha thAya temAM pheraphAra thaI zakato nahi. eka vakhata hIrasUrijI mahArAja sIrohImAM hatA tyAre ghaNA yuvako pratikramaNa karavA mATe upAzraye AvatA. ziyALAno samaya hovAthI badhA kAmaLI oDhIne besatA hatA. jANe badhA ya sAdhu ja lAge ! tyAM eka bAI vaMdanArthe AvI. teNe eka yuvakazrAvakane sAdhu mAnIne vaMdanA karI. pachI jyAM kahevA jAya che, ''svAmI ! zAtA che jI !'' tyAM ja te yuvake mAthuM UMcuM karIne kahyuM, '"are ! huM sAdhu nathI.'' joIne bAI coMkI UThI. kemake A yuvaka sAthe je te bAInuM vevizALa thayuM hatuM. te bAIe ghera AvIne mAtApitAne vAta karI ke, ''have e mArA jiMdagIbhara gurunA sthAne raheze. have huM koInI paNa sAthe lagna karIza nahiM.'' ajANatA thaI gayela vaMdana hatuM chatAM ya te yuvakane guru tarIke mAnya rAkhyA ane te bAI jiMdagIbhara brahmacAriNI rahI. pAchaLathI teNe dIkSA lIdhI. halakI komanA gaNAtA pelA locanadAse to bhUlamAM potAnI bhAvI patnIne 'bahena' tarIke saMbodhI to teo lagna karIne paNa AjIvana sagA bhAI-bena banIne rahyA ! pitAe koDhIyAne pati kahyo... tenI sAthe ja mayaNAe teno hAtha pakaDI lIdho ? hAya ! Aje? are; badhuM khatama thaI gayuM che. gorA loko e dezI gorAone hAthavagA karI laIne Arya- saMskRti upara jIvaleNa sAtamI vAcanA (savAre) (264)
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ humalo karI dIdho che. mA- saMskRti kalasI rahI che. DacakAM laI rahI che. o, kokato jAgo. sakhIone bIjA patinI vAta asaMbhavita jaNAvIne rAjImatI nemikumArane kahevA lAgI : che "he prabhu ! tamArI pAse AvelA vAcakone temanI icchAnusAra tame Apo cho, paraMtu jenI huM che mAgaNI karatI hatI te hAtha Ape mane Apyo nahi! khera, kaMI vAMdho nahi. Ape mArA hAtha upara hAtha Apyo nahIM, paNa yAda rAkhajo ke huM dIkSA vakhate have mArA mastaka upara hAthe laIne jaMpIza." - tyAra pachI prabhue eka varSanuM varSIdAna ApavAnuM zarU karI dIdhuM. eka varSa pUruM thatAM prabhuno che dIkSAno varaghoDo nIkaLyo. zrAvaNa suda chaThThanA roja uttarakurA nAmanI pAlakhImAM besIne dvArakA A nagarInI madhyamAMthI thaIne raivataka udyAnamAM azokavRkSa nIce UtaryA tyAM AbhUSaNono tyAga sa karIne chaThThanA tapa pUrva paMca muSTi lonca karyo. deve devadUSya ApyuM. eka hajAra puruSonI sAthe citrA A nakSatramAM prabhue dIkSA lIdhI. | zrI neminAtha prabhue 54 divasanI chadmasthapaNe sAdhanA karI. pachI Aso vada amAsane divase giranAra parvatanA zikhara upara, vetasa nAmanA vRkSa nIce, aThThamanA te tapasvIne citrA nakSatramAM sahasrAmra vanamAM kevaLajJAna ane kevaLadarzana prApta thayAM. zrIkRSNa moTA ADaMbarathI prabhune vAMdavA AvyA. te vakhate rAjImatI paNa tyAM AvyA. pachI prabhunI dezanA sAMbhaLIne varadatta
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. rAjAe be hajAra rAjAo sAthe dIkSA lIdhI. pachI zrIkRSNa rAjImatInA snehanuM kAraNa pUchyuM, che eTale prabhue dhanavatInA bhavathI mAMDIne tenI sAtheno potAno nava bhavano saMbaMdha kahI saMbhaLAvyo. (266) kalpasUtranI che nemi-rAjulanA nava bhava sAtamI vAcanAo prabhune kahyuM (1) pahelA bhavamAM huM dhana rAjaputra hato te dhanavatI patnI hatI. (2) bIjA vAcanA bhavamAM ame banne pahelA devalokamAM devadevI hatAM. (3) trIjA bhavamAM huM citragati vidyAdhara che (savAre) na hato, te ratnAvatI mArI strI hatI. (4) cothA bhavamAM ame banne cothA devalokamAM deva hatA. (5) A pAMcamA bhAvamAM huM aparAjita rAjA hato te mArI priyatamA rANI hatI. (6) chaThThA bhavamAM ame A banne agiyAramA devalokamAM deva hatA. (7) sAtamA bhAvamAM huM zaMkha nAme rAjA hato, te yazomatI e nAme rANI hatI. (8) AThamA bhavamAM ame aparAjita devalokamAM deva hatA. (9) navamA bhAvamAM che huM neminAtha chuM, te rAjImatI che. rathanemi prasaMga tyAMthI vihAra karIne prabhu pAchA ekadA giranAra padhAryA. tyAM rAjImatIe tathA rathanemie dIkSA lIdhI. have eka vakhata rAjImatI prabhune vaMdanA karavA jatI hatI tyAM rastAmAM varasAda paDyo. tethI sAdhvIvaMda Amatema rakSaNa levA vikharAI gayuM. rAjImatIe eka guphAmAM Azaro
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ (267) lIdho. A ja guphAmAM rathanemi dhyAnastha avasthAmAM beThA hatA. AnI rAjImatIne khabara na hatI. teNe potAnAM bhInAM vastronI virAdhanAthI bacavA mATe zilA upara nAMkhyAM, rathanemimAM utkRSTa saMyamanI bhAvanA hatI, teo zAstranA prakhara abhyAsI hatA. paNa to ya juo; nimitta maLatAM A ja kevA bhayaMkara vicAro temanA aMtaramAM UbharAI gayA ! rAjImatIne vastrarahita joIne diyara rathaneminuM mana vikArayukta banyuM. kulalajjA choDIne rAjImatIne kahevA lAgyA : ""ApaNe bhogavilAsathI ApaNo janma saphaLa karIe. ane pachI chevaTe ApaNe tapazcaryA AdarIzuM.' kAmanI bhASA sAMbhaLatAM ja rAjImatI camakI gayAM. tarata ja bhInAM kapaDAM paherI lIdhAM. rathaneminA kAmayukta zabdo sAMbhaLIne rAjImatI AvezamAM AvI gayAM. te bolyAM, "are ! A tame zuM bolo cho ? devariyA (diyara) munivara ! AvI aghaTita mAgaNI kAM karo ! tame kevI che che ghora tapazcaryA karI che ? gharabAra saMsAra, sAvadya kAmakAja-badhuM-choDyA pachI AvI icchA karatAM Q lajjA paNa nathI AvatI ! agaMdhana kuLanA nAga koIne karaDe pachI gADika tene dIdhela DaMkhamAMthI che jhera cUsI levA kahe, eTale mAthuM DolAvIne te nAga spaSTa nA pADe, pachI gADika gusse thaI che kahe : "khabara che ne! A nA pADavAnuM pariNAma? A bhaDabhaDatA agnimAM khAkha thavuM paDaze. paraMtu che to ya te nAga jhera cUsato nathI, paNa agnimAM baLIne khAkha thAya che.' rAjImatI kahe che ke, "agaMdhana kuLamAM janmela sApa paNa potAnuM vamela-UlaTI karela-pAchuM
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ (268) kalpasUtranI vAcanAo leto nathI to zuM tenAthI paNa vadhu halakA, adhama tame cho ?' A zabdo sAMbhaLIne rathanemine potAnI bhUla samajAI. temaNe rAjImatInI mAphI mAgI. te bolyA : 'tame mane bacAvI lIdho !' pachI pApanI AlocanA karavA bhagavAna pAse gayA. tyAM dezanA sAMbhaLI bhagavAna samakSa duSkRtya jaNAvyuM. prabhue pharamAvela prAyazcitta karIne kevalI thaI mokSe gayA. rAjImatI paNa dIkSA pALIne kevalI thaI mokSe gayAM. hAya ! kAmarAjanI kevI pracaMDa zakti ! indriya parAjaya zataka granthamAM kahyuM che ke, jo kAmavAsanAnA jhaMjhAvAtI pavanamAM rahanemi jevA sAdhaka muniorUpI meru-parvata hacamacI gayo to pIpaLAnA jhADa upara laTakIne rahelA pAkAM pAdaDAMnI to A jhaMjhAvAta sAme TakavAnI zI guMjAyaza ! adhyAtmasAra granthamAM kAmane caMDAla kahyo che nirdaya kahyo che kemake te zAstronA jANakAra paMDitone (nA. jJAnIone nahi.) paLavAra dhULa cATato karI zake che. tyAM kahyuM che ke jenI upara gItArtha gurunI kRpA UtarI hoya tene te pIDI paNa zakato nathI. rahanemi, siMhaguphAvAsI muni, kaMDarika muni, saMbhUti muni jevA ghora tapasvIone paNa jo kAma tamatamatI lapaDAka mArI zake to nitya dUdha-ghI vagerenuM sevana karanArA jIvone to te lohI vamatA karIne, bhUmi upara pachADIne mArI ja nAMkhe ne ! sAtamI vAcanA (savAre) (268)
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAlo pattI khAtA hai, una satAve kAma. jo halavA-pUrI nigalate, unakI jAne rAma. (269) che anyatra kahyuM che ke, pauSTika padArthonuM vAraMvAra sevana karanArA jIvo jo uttama brahmacarya pALI zakaze to vidhyAcaLa parvata sAgarane jarUra tarI jaze. rahaneminuM patana nimitta bhaTakAI javAthI thayuM. sahu nimittothI bAra gAu cheTA rahejo. pachI te tame mahAbrahmacArI. Agane je aDe te dAjhe evo jema eka niyama che tema bIjo paNa niyama che ke Agane na aDe te na ja dAjhe. neminAtha prabhuno parivAra (1) zrI neminAtha prabhune 18 varSa gaNadharo thayA. (2) varadatta vagere 18 hajAra utkRSTa che sAdhuo thayA. (3) Arya yakSiNI vagere 40 hajAra utkRSTa sAdhvIo thaI. (4) naMda vagere 1 $ 9 lAkha 69 hajAra zrAvako hatA. (5) mahAsuvratA vagere traNa lAkha 36 hajAra zrAvikAo hatI. huM (6) 400 cauda pUrvI hatA, sAthe 1500 avadhijJAnI hatA. (7) 1500 kevalajJAnI, 1500 vaikriya labdhizALI hatA. (8) 1000 vipulamati hatA, 800 vAdIo, ane 1600 anuttara vimAnavAsI sAdhuo hatA. ane 3000 sAdhvIo mokSe gayA. prabhunA kevalajJAna pachI 2 varSe che. mokSa zarU thayo ane AThamI pATa sudhI te mArga khullo rahyo.
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ (270). sAtamI vAcanA (savAre) prabhuno jIvanakALA zrI neminAtha prabhu traNaso varSa kumArAvasthAmAM rahyA. 54 divasa chadmastha paryAyamAM rahyA. 54 divasa ochA evAM 700 varSa kevalI paryAyamAM rahyA. Ama pUrepUrAM 700 varSa prabhu cAritra kalpasUtranI vAcanAo paryAyamAM rahyA. AvI rIte 1000 varSanuM AyuSya paripUrNa karIne ATha karmano kSaya karIne A ja ja avasarpiNImAM ASADa suda AThamanA divase giranAra parvata upara 536 sAdhuo sAthe eka mahinAnuM anazana karIne citrA nakSatramAM prabhu nirvANa pAmyA. zrI ariSTaneminA nirvANa pachI che 84980 varSa pasAra thayA bAda granthalekhana thayuM. neminAthathI ajitanAtha sudhInA jinezvaronA aMtara kAlA | zrI naminAthanA nirvANa pachI 5 lAkha varSe zrI neminAtha nirvANa pAmyA. ane tyAra pachI che. 84980 ke matAMtare 84993 varSe granthavAcanA thaI. zrI munisuvratanA nirvANathI 6 lAkha varSe zrI neminAtha nirvANa pAmyA, ane tyAra pachI 5 lAkha 84980 varSe graMthavAcanA thaI, zrI mallinAthanA nirvANathI 54 lAkha varSa pUrve zrI munisuvrata svAmI nirvANa pAmyA ane tyAra pachI 11 lAkha, 84 hajAra 980 varSe graMthavAcanA thaI. zrI aranAthanA nirvANathI koTisahasra varSe zrI mallinAtha nirvANa pAmyA. ane tyAra pachI 65 lAkha, 84 hajA2 980 varSe graMtha vAcanA thaI. zrI kuMthunAthanA nirvANathI koTisahasra varSe jUna palyopamane cothe zrI aranAtha nirvANa pAmyA. (27)
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ (271) che ane tyAra pachI sahagnakoTi, 65 lAkha, 84 hajAra, 980 varSe graMthavAcanA thaI. zrI zAMtinAthanA nirvANathI ardha palyopame zrI kuMthunAtha nirvANa pAmyA ane tyAra pachI ployAmano cotho bhAga tathA 65 lAkha, 84 hajA2, 980varSe graMthavAcanA thaI. zrIdharmanAthanA nirvANathI poNA palyopame nyUna traNa sAgaropame zrI zAMtinAtha nirvANa pAmyA. ane tyAra pachI poNuM palyopama 65 lAkha 84 hajAra, 980 varSe graMthavAcanA thaI. zrI anaMtanAtha nirvANathI cAra sAgaropame zrI dharmanAtha ja nirvANa pAmyA. ane tyAra pachI 3 sAgaropama, 65 lAkha, 84 hajAra980 varSe graMthavAcanA ja thaI. zrI vimalanAthanA nirvANathI 9 sAgaropame zrI anaMtanAtha nirvANa pAmyA. ane tyAra pachI 7 sAgaropama 65 lAkha, 84 hajAra 980varSe graMthavAcanA thaI. zrI vAsupUjyanA nirvANathI 30 che sAgaropame zrI vimalanAtha nirvANa pAmyA ane tyAra pachI 16 sAgaropama, 65 lAkha, 84 che hajAra, 980 varSe graMthavAcanA thaI. zrI zreyAMsanAthanA nirvANathI 54 sAgaropame zrI vAsupUjya che nirvANa pAmyA. ane tyAra pachI 46 sAgaropama, 65 lAkha, 84 hajAra, 980 varSe graMthavAcanA che thaI. zrI zItalanAthanA nirvANathI 100 sAgaropama, 66 lAkha, 26 hajAra varSa ochA eka koTi che. sAgaropame zrI zreyAMsanAtha nirvANa pAmyA. ane tyAra pachI 3 varSa, 8 mAsa ane 42 hajAra che varSe ochAM evA 66 lAkha, ane 26 hajAra varSa vadhAre 100 sAgaropama zrI vIra bhagavAna nirvANa pAmyA. ane tyAra pachI 980 varSe graMthavAcanA thaI. zrI suvidhinAthanA nirvANathI 9
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ (272) koTi sAgaropame zrI zItalanAtha nirvANa pAmyA ane tyAra pachI 42 hajAra varSa 3 varSa 8 mAsa ochA evA eka karoDa sAgaropama zrI vIra bhagavAna nirvANa pAmyA ane tyAra pachI 980 varSe graMthavAcanA thaI. zrI supArzvanAthanA nirvANathI 90 koTi sAgaropame zrI caMdraprabhu nirvANa pAmyA kalpasUtranI sAtamI che ane tyAra pachI 42 hajAra varSa 3 varSa, 8 mAsa, ochA 100 karoDa sAgaropama zrI vIra prabhu A vAcanAo vAcanA nirvANa pAmyA. ane tyAra pachI 980 varSe graMthavAcanA thaI. zrI padmaprabhusvAmIjInA nirvANa (savAre) pachI 9000 koTi sAgaropame zrI supArzva nirvANa pAmyA. ane tyAra pachI 3 varSa 8 mAsa ane 43 hajAra varSe ochA, 1000 karoDa sAgaropame zrI mahAvIra bhagavAna nirvANa pAmyA. ane tyAra pachI 980varSe graMthavAcanA thaI; zrI sumatinAthanA nirvANa pachI 90 hajAra koTI sAgaropame zrI padmaprabha nirvANa pAmyA, ane tyAra pachI 3 varSa 8 mAsa, ane 42 hajAra varSe ochA daza hajAra karoDa sAgaropame zrI vIra bhagavA nirvANa pAmyA. ane tyAra pachI 3 varSa, 8 mAsa, 42 che hajAra varSe ochA eka lAkha koTi sAgaropama zrI vIra bhagavAna nirvANa pAmyA. ane tyAra pachI che. 980 varSe graMthavAcanA thaI. zrI saMbhavanAthanA nirvANa pachI 10 lAkha koTi sAgaropame zrI abhinaMdana svAmI nirvANa pAmyA. ane tyAra pachI 3 varSa 8 mAsa ane 42 hajAra varSe ochA che daza lAkha sAgaropama zrI vIra prabhu nirvANa pAmyA. ane tyAra pachI 980 varSe graMthavAcanA zarU che (272). thaI. zrI ajitanAthanA nirvANathI 30 lAkha koTi sAgaropame zrI saMbhavanAtha prabhu nirvANa che GEEEEEEEEEEEEE
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ (273) pAmyA, ane tyAra pachI 3varSa, 8 mAsa ane 42 hajAra varSe ochA, 20lAkha koTi sAgaropame che zrI vIra prabhu nirvANa pAmyA ane tyAra pachI 980 varSe graMthavAcanA thaI. zrI RSabhadevanA che nirvANathI 3 varSa 8 mAsa adhika 50 lAkha koTi sAgaropame zrI ajitanAtha nirvANa pAmyA. ane tyAra pachI 3 varSa, 8 mAsa, ane 42 hajAra varSa ochA, 50 lAkha koTi sAgaropame zrI vIra bhagavAna nirvANa pAmyA ane tyAra pachI 980 varSe graMthavAcanA thaI. zrI badaSabhadeva-caritra - A avasarpiNImAM dharmanA prathama pravartaka upakArI prabhu zrI RSabhadeva thayA. aDhAra koTAkoTinA asaMkhya varSo sudhI bharatakSetramAM vyApelA adharmanA aMdhakArane temaNe khatama karyo. ayodhyAmAM che che janmelA ardhanuM zrI RSabhadeva prabhunA cAra kalyANako-cyavana, janma, dIkSA ne kevalajJAna uttarASADhA che nakSatromAM thayAM. pAMcamuM mokSa kalyANaka abhijita nakSatramAM thayuM, aSADa vada cothanA divase 33 sAgaropamanI sthitivALA savArthasiddha nAmanA mahAvimAnathI cyavana karIne Aja jaMbUdvIpamAM che che AvelA bharatakSetranI ikvAku bhUmimAM nAbhi nAme kulakaranI marudevA nAmanI strInI kukSimAM che garbhapaNe utpanna thayA. che (273) svapno tIrthaMkaranI mAtA 14 svapno jue. prathama tIrthaMkara RSabhadevanI mAtA marudevAe che
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ (274) kalpasUtranI vAcanAo vRSabhane prathama svapna tarIke ane zrI vIra prabhunI mAtAe siMhane prathama svapna tarIke joyA hatA. zeSa mAtAoe hAthIne prathama svapnamAM joyo hato. te samaye svapnapAThako na hovAthI nAbhi kulakare pote svapnaphaLa kahyuM . janmadina adbhu kauzalika zrI RSabhadeva garbhamAM nava mAsa ane cAra divasa rahyA pachI temano janma caitra vada 8nA dine uttarASADhA nakSatramAM candranA yoga vakhate thayo hato. yugalika te samaya yugalikono hato. yugalika eTale joDakuM, putra-putrInuM yugala sAthe je janme temane kaSAya bahu thoDo hoya, vAsanA pAtaLI hoya, teo marIne devalokamAM jAya ane mRtyunA cha mAsa bAkI rahe te samaye yugalane janma Ape. kalpavRkSa khAvAnuM, pIvAnuM, paheravA-oDhavAnuM, rahevAnuM sthAna vagere je kAMI icchA te sarva icchA te kalpavRkSathI pUrNa kare. zrI RSabhadeve dIkSA letAM pahelAM sudhI A nIti cAlatI hatI. jinavaMzAdinI sthApanA te samaye vaMza, kuLa, rAjya, rAjA kAMI na hatuM, vaLI, A badhAnI jarUra paNa na hatI, kema ke prajA svayaM potAnAM kartavyo samajIne bajAvatI hatI, paNa samaya jatAM paristhiti palaTAtI gaI eTale vaMzAdinI sthApanA jarUrI banI. ''prathama jinanA vaMzanI sthApanA karavI te indrano AcAra che.'' ema vicArIne eka moTo zeraDIno sAMTho laIne nAbhi kulakaranA khoLAmAM beThelA prabhu pAse AvIne indra UbhA rahyA. A sAtamI vAcanA (savAre) (274)
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ e vakhate zeraDInA sAMThAne joIne harSita thayela prabhue te levA hAtha lAMbo karyo. Ama IzunI (275) che icchAvALA joIne indra te prabhuno vaMza ikvAku gaNyo ane indra temanA gotranuM nAma kAzyapa gotra ApyuM. Ama, indra vaMzanI sthApanA karI. lagnaprathAnI zarUAta have banyuM ema ke koI yugalane tenAM mAtApitAe tADavRkSanI nIce mUkyuM hatuM. te vakhate uparathI tADI-phaLa paDyuM ane puruSa bALaka mRtyu pAmyuM. AvI rIte A paheluM akALa mRtyu thayuM. bAkI rahela kanyAnAM mAtApitA mRtyu pAmyAM eTale te ekalI jaMgalamAM bhaTakavA lAgI. te strIne joIne yugaliyAo tene nAbhi kulakara pAse laI gayA. nAbhi kulakara rAjA na hatA paNa prajAnI mAnya vyakti hatA. nAbhi kulakare A strI-sunaMdAne RSabhadevanI patnI tarIke svIkArI. RSabha ane sumaMgalAnuM yugala hatuM. have RSabhanI patnI tarIke sunaMdA paNa thaI. A be patnIothI RSabhadevane so putro thayA. indra sunaMdA ane sumaMgalAnA lagna Sabhadeva sAthe karyA. lagnajIvana ane pAMca nAma sumaMgalAe bharata ane brAhmI rUpa yugalane janma Apyo. ane che. sunaMdAe bAhubalI ane suMdarI rUpa yugalane janma Apyo. tyAra bAda sumaMgalAe bIjA che ogaNapacAsa putra yugalane janma Apyo. ahana kauzalika zrI RSabhadeva prabhunAM pAMca nAmo che (1) RSabha (2) prathama rAjA (3) prathama bhikSAcara (4) prathama jina ane (5) prathama tIrthaMkara e pramANe hatAM.
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathama rAjA paDatA kALanA prabhAve dhIme dhIme kaSAyo vadhavA lAgyA. paraspara jhaghaDA karatA - A yugaliyAne zarUAtamAM sajArUpe hat har kahe to temane AghAta lAgato. vimalavAhana ane A (276) che. cakSukhatuM kulakaranA vakhatamAM najIvI bhUla mATe "hakkAra' karavAmAM Ave to te maravA jevuM lAgatuM, kalpasUtranI che. sAtamI vAcanAo pachI bhUlo vadhatAM hakkAranI asara na thavA lAgI tethI "maTuM maTu - "makkAra evA vadhAre kaDaka vAcanA zabdo AvyA. jyAre tenI paNa asara na thavA lAgI tethI ane aparAdha vadhatA gayA tyAre chevaTe 4 (savAra) che "dhika vika" rUpa dhikkAranI daMDanIti dAkhala thaI. paraMtu hajI kaSAyo vadhavA lAgyA. AthI ja yugaliko jJAnI RSabhadeva pAse AvyA ane saghaLI paristhiti jaNAvI. prabhue rAjAnI nimaNuka karavAnI jarUra jANIne yugalikone nAbhi kulakara pAse jaIne rAjAnI mAgaNI karavA kahyuM. A vAta nAbhikulakarane yugalikoe karI. nAbhi kulakare kahyuM ke, "RSabhane ja tamAro rAjA banAvo.' cherAjyAbhiSeka mATe yugaliko pANI levA gayA te vakhate indranuM siMhAsana kaMpAyamAna thayuM. che rAjyabhiSekano potAno AcAra jANIne indra rAjyAbhiSekanI kriyA karI. yugaliko jyAre abhiSekanI sAmagrI laIne AvyA tyAre to Sabhano rAjyAbhiSeka thaI gayo hato. samasta aMge zaNagAra sAthe teo siMhAsana upara beThA hatA. khUba vinIta yugalikoe pote ANelA jaLa vagerethI RSabhanA khullA rahelA aMgUThA upara abhiSeka karIne saMtoSa vALyo. tethI ""aho ! A che. puruSo khUba vinIta che." ema vicArIne indra temanA mATe vaizramaNadeva dvArA bAra yojana che.
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ A vistAravALI ane nava yojana lAMbI vinItA nagara racAvI. (27) che. cAra kuLanI sthApanA prabhue ugra, bhoja, rAjanya ane kSatriya ema cAra kuLo sthApyAM. 1. ugrakuLa ugra svabhAvavALA, rAjyanuM rakSaNa karavA samartha - zaktizALI hoya, maMtrI, pradhAna, sipAI, amaladAra vagere prakAranA ArakSakonuM je saMgaThana karyuM tene ugrakuLa nAma ApyuM. A 2. bhogakuLa jenA svabhAvamAM ugratA na hatI paNa mAdavatA hatI, jeo mojamajA karanArA hatA temanuM je kuLa banAvyuM tenuM nAma bhogakuLa ApyuM. 3. rAjanyakuLa jeo rAjAnI samAna hatA, rAjAnA mitro hatA, rAjAnI mAphaka je ThAThamAThathI rahetA hatA te badhAnuM rAjanyakuLa kahevAyuM. 4. kSatriyakuLa bIjI prajAnuM rakSaNa karanArAonuM kuLa kSatriya kuLa kahevAyuM. kahevAya che ke manusmRtinA racayitA manu mahArAje je varNavyavasthA karo temAM brAhmaNa kSatriya, che vaizya ane zudra - ema cAra vibhAgamAM karI. che. kramazaH kALa ghasAto gayo. puNya ghaTatuM cAlyuM tenI sAthe lokomAM pApa vadhavA mAMDyuM. kalpavRkSoe che che phaLAdi devAnuM baMdha karatAM khAvAno prazna Ubho thayo. prabhue anAja khAvAnuM kahyuM. badhA kAcuM che (277) che anAja khAvA lAgyA, tethI ajIrNa thayuM. tethI prabhue temane kAMkhamAM rAkhI garamIthI kAMIka pakva che.
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ thaye khAvAnuM kahyuM. e ya na pacyuM eTale pANImAM bhIMjavIne pachI kAMkhamAM rAkhavA kahyuM. pachI A paNa na pacyuM. (278). evAmAM grISmaRtumAM jhADonAM DALAM ghasAtAM prathama agni pragaTa thayo, tethI prabhue prajAjanone kalpasUtranI sAtamI vAcanAo che te agnimAM anAja zekIne khAvA kahyuM. to teo sIdhuM agnimAM anAja nAMkhavA lAgyA ane vAcanA che. kalpavRkSanI jema mAgavA lAgyA paNa jyAre te baLI javA lAgyuM. tyAra pachI prabhue pAkavidyA che (savAre) zIkhavI. paheluM hAthInA gaMDasthaLa upara mATI lagaDAvIne kuDuM banAvatAM zIkhavyuM. ane kahyuM ke, AmAM pANI nAkho, anAja nAkho, ghaDAne agni upara mUko-pachI pAkyA bAda te khAo." pAMca kaLAo ane tenA so bhedaH Ama, prabhue prathama kuMbhAranI kaLA zIkhavI, pachI anya che cAra kaLAoH luhAranI, citArAnI, vaNakaranI ane nApita (hajAma)nI kaLA zIkhavI. A pAMca $ huM kaLAnA-pratyekanA vIza bheda thayA. tenI kula ekaso prakAranI zilpakaLA thaI. che 72 kaLA-puruSo mATe : zrI RSabhadeva prabhu 20 lAkha pUrva sudhI kumAra avasthAmAM rahyA, pachI che 63 lAkha pUrva rAjyAvasthAmAM rahyA te daramiyAna prabhue puruSo mATenI 72 kaLAo zIkhavI. gaNita, gIta, nRtya, vAdya, paThana, zikSA, alaMkAra, vyAkaraNa, kAvya, gajArohaNa, turaMgArohaNa, zastrAbhyAsa, rasa, maMtra, yaMtra, viSe, prAkRta, saMskRta, smRti, purANa, siddhAMta, tarka, vaidaka, Agama, itihAsa, rasAyana vagere 72 kaLAo hatI. haMsa lipi vagere 18 jAtanI lipi prabhue
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ jamaNe hAthe brAhmIne zIkhavI ane eka daza, so, hajAra, lAkha yAvat parArdha sudhInuM dazAMza (279) che. gaNita prabhue DAbe hAthe suMdarIne zIkhavyuM. bharatane kASTakarmAdi karma tathA so zilpa ane bAhubaline puruSa AdinAM lakSaNa zIkhavyAM. 64 kaLAo strIo mATe : nRtya, citra, vAjiMtra, maMtra, taMtra, dhanavRSTi, jJAna, vijJAna, ja diMbha, gItagAna, tAlamAna nara lakSaNa, dharmAcAra, zukana vicAra, aMjanayoga, cUrNayoga, gehAcAra, vyAkaraNa, rAMdhana (rasoI), kezabaMdha, kathA-kathana vagere 64 kaLAo strI mATenI zIkhavI. zrI RSabhadeva prabhune so putra hatA. rAjyanuM vibhAgIkaraNaH prabhue so putrone rAjya vaheMcI ApyuM. so putromAMthI bharatane vinItA ane bAhubalIne takSazilAnAM rAjya vaheMcI ApyAM. anyane judAM judAM rAjyo vaheMcI che dIdhAM. A badhI vyavasthA prabhue dIkSA lIdhA pahelAM karI hatI. vairAgya pAmyA pachI, dIkSA lIdhA pachI koI sAMsArika kArya prabhue karyuM nathI. kamanasIbe buddhijIvIo dvArA RSabhadeva prabhunuM nAma khoTuM vagovavAmAM Ave che. teo prazna kare che ke, A prajAnA hita khAtara RSabhadeve rAjyavyavasthA vagere karI hatI to Aje sAdhuo paNa temane A pagale kema na cAle? sAdhuoe samAjavyavasthA karavI joIe.' paNa AvuM kahenArA bhIMta bhUle (279)
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ (280) kalpasUtranI vAcanAo che. prabhu RSabhadeve je karyuM te badhuM temanI gRhasthAvasthAmAM karyuM hatuM, dIkSA pachI nahIM. sAdhuoe saMsAra choDyo che, dIkSA lIdhI che, te saMsAranA vyavahAramAM kema paDe ? dIkSita thayelA AdinAtha prabhu pAse nami-vinami rAjya levA AvyA tyAre e ja prabhu kevA mauna rahyA hatA tenI noMdha A buddhijIvIo kema letA nahi hoya ? A avasarpiNI kALa hato. kaSAyo, avyavasthA, durAcAra vagere vadhatAM jatA hatA. tenI vyavasthA ane niyaMtraNa karavA mATe rAjA tarIke RSabhadeve kArya karyuM hatuM, temAM jarUra dekhItuM to pApa hatuM. paraMtu te nAnuM pApa, mahApApane TALavA mATe hatuM. mahA avyavasthA, mahApApa, mahA atyAcAra, anAcAra, durAcAra nAbUda karavA mATe e karavAmAM AvyuM hatuM. moTA doSano abhAva karavA mATe ke moTA guNanI prApti mATe karAtuM nAnuM pApa te sAmAnyataH pApa gaNAtuM nathI. tene gaNIe toya te niranubandha (phaLamAM lAbhadAyI) pApa gaNAya che. nAnuM pApa ekAMte akSantavya koTinuM pApa gaNAtuM nathI. eka bALaka khADAmAM paDI gayuM ane tyAM ja sApa pharato hato. roTalI karatI mAtAne jANa thatAM ja roTalI baLavA daIne mAtA UbhI thaI, ane khADA tarapha doDI. tyAM teNe joyuM ke sApa bALakane daMza mAravAnI taiyArImAM che ! dhaDa detIne mAtA bALakano hAtha pakaDI UMcakIne bahAra kADhe che. A vakhate khADAnI bhIMtathI chokarAne ujharaDA paDe che. tenuM zarIra lohIluhANa thaI jAya che. kaho, *X*X*X*X sAtamI vAcanA (savAre) (280)
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahIM A strIe bALaka upara dayA karI ke krUratA karI? mRtyunI apekSAe thoDuM lohI nIkaLavuM ke A thoDA ujharaDA paDavA te bilakula mAmUlI bAbata che. vaLI, mAtAno Azaya bALakane lohI kADhavAno che nathI, motamAMthI bacAvavAno che. mATe te rA ya doSita nathI. yugalika jIvananI vyavasthA naSTa thatAM jo bIjI koI vyavasthA na batAvAya to te yuvAna-yuvatI du:kho ane durguNono bhoga bane. vAsanAo bhayaMkara rIte bahekI jAya. prajAmAM sarvatra aMdhAdhUMdhI phelAI jAya. mUrti, maMdira vagerenI hiMsaka rakSA jo gRhastho na ja kare to sAdhuone te vAta hAthamAM levAnuM jJAnIoe jaNAvyuM che. A dIkSA mahotsava caitra vada AThamanA divase varaghoDAmAM sudarzanA nAme pAlakhImAM besIne siddhArthavana nAmanA ja udyAnamAM azoka vRkSa nIce prabhu AvyA tyAM pote cAra mUThIthI loca karyo. pachI suvarNakaLaza para zobhatI nIlakamalanI mALA samAna je suvarNamaya khabhA upara zyAma laTo laTakatI hatI teno e pAMcamI mUThIthI loca karavA jAya che tyAM indra suMdara dekhAtI te laTono loca na karavA vinaMti karI. prabhue te be laTa ema ja rahevA dIdhI. A samaye prabhune chaThThano tapa hato. uttarASADhA nakSatramAM caMdrano yoga thayo hato tyAre prabhue dIkSA lIdhI. temanI sAthe ugrabhoga, rAjanya ane kSatriya kuLanA kaccha ane mahAkaccha sahita cAra hajAra puruSoe dIkSA lIdhI.
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ che tApasa banelA kaccha-mahAkaccha (282) che dIkSA lIdhA pachI zrI RSabhadeva prabhu gocarI mATe viharavA lAgyA. e vakhate koI bhikhArI ja na hatuM. tethI lokone bhikSAcAra aMge kAMI khyAla na hato. eTale loko hIrA, mANeka, ratna, sAtamI vAcanAo . kanyAo vagere ApavA lAgyA. paNa bhagavAnane to AhAranI jarUra che ema koI jANatuM ke vAcanA mAnatuM nahIM. temane thatuM ke AvA aDhaLaka saMpattivALA rAjAne AhAra te vaLI mAgavo paDe che. (savAre) kharo ? Ama, koI paNa khAvAnuM ApatuM nahIM. bhagavAna to sahana kare paNa akaLAyelA anya ja sAdhuoe kaccha-mahAkacchane pUchyuM. temane paNa khabara na hatI. teo paNa bhUkhathI khUba herAna 0 thavA lAgyA hatA. tethI ghare pAchA javAno vicAra Avyo, paraMtu zaramanA mAryA dhare na jatAM chevaTe che che gaMgAtaTe rahIne kharI paDela pAMdaDAM khAIne jaTAdhArI tApasa banIne tapovanomAM "bAvA'nuM jIvana che. che vItAvavA. che vidhAdhara utpatti che. kaccha-mahAkacchanA putro nami ane vinamine bhagavAne gRhastha jIvanamAM putravatuM rAkhelA. che teo dezAMtarethI AvyA ane khabara paDI ke rAjyanA bhAga pADI devAmAM AvyA che. tethI temaNe vyavasthA aMge bharatane pUchyuM. bharate potAnA rAjyamAMthI bhAga ApavAnuM kahyuM, paNa huM (22) temaNe inkAra karyo ane teo RSabhadeva pAse gayA. abhigrahavALA mauna rahela zrI RSabhadeva
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ (283) che prabhunI nami-vinami sevA karavA lAgyA. vaMdana namaskAra karIne anukULatAe potAne rAjyabhAga ApavAnuM jaNAvatA rahyA. paNa prabhu to mauna hatA. tethI nami-vinami temanI pAchaLa bhamavA lAgyA. eka divasa prabhune vaMdana karavA dharaNendra Avyo. prabhunI utkRSTa sevA bhakti karatA namivinamine joIne indra khuza thaI gayo. saghaLI vAta jANIne teNe kahyuM, "are ! prabhu to virAgI che, temanI pAse ApavAnuM kAMI na hoya paNa prabhunI bhaktithI tuSTa banelo huM tamane kAMIka ApIza.' pachI dharaNendra te baMne bhAIone 48 hajAra vidyAo ApI. gaurI, gAMdhArI, rohiNI ane prajJapti-e cAra mahAvidyA ApI ane temane mATe vaitatrya parvata upara be zreNimAM mahAnagaro saryA. pachI baMne bhAIomAMthI nami dakSiNa zreNimAM ane vinami uttara zreNimAM jaI vasyA. raSabhadevane prathama pAraNuM loko prabhune dhana, saMpatti, samRddhi, kanyAo vagere vahorAvatA paraMtu yogya nirdoSa gocarI na maLatA prabhu hastinApura tarapha gayA. tyAM bAhubalinA putra somaprabhanA putra zreyAMsakumAra hatA. zreyAMsakumArane, rAjA somaprabhane ane nagarazeTha subuddhine, zreyAMsane lAgu thatAM svapna AvyAM. savAra paDatA rAjyasabhAmAM potapotAnAM svapno jaNAvyAM. tethI e nizcita thayuM ke
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ zreyAMsane koI paNa moTo lAbha thavAno che. te jharUkhAmAM beThA hatA. tyAM lokonA ToLeToLAM jatAM te hatAM. khuba kolAhala thato hato. badhAnI eka ja vAta hatI, "bhagavAna kema kAMI letA nathI ?' (284) kalpasUtranI Ama, tera mAsanA upavAsa thaI gayA, tyAM zreyAMse bhagavAnane joyA, ane tarata sAdhuveza joI che 9 che sAtamI vAcanAo che jAtismaraNajJAna thayuM. vAcanA ja teNe joyuM ke huM pUrvabhavamAM A bhagavAnano sArathi hato ane temanI sAthe meM dIkSA lIdhI hatI te (savAre) ane te vakhate tyAMnA vajasena tIrthakara AvA vezamAM hatA ane te tIrthakare kahyuM hatuM ke, "A che vajanAbhamuni, bharata kSetramAM pahelA tIrthaMkara thaze." te A bhagavAna che. che ikSurasa vaDe pAraNuM te vakhate eka mANase zeraDInA rasanA ghaDA zreyAMsakumArane bheTa tarIke ApyA. temAMthI eka che ghaDo laIne zreyAMsa bolyA: "prabhu, A nirdoSa prAsuka rasa vAparo." prabhue paNa potAnA hAtha che che prasAryA eTale zreyAMse badhA ghaDAno rasa reDI dIdho. eka paNa TIpuM nIce paDyuM nahIM. A pramANe che che prabhue 13 mAsa pachI varSItapanuM pAraNuM zreyAMsanA hAthe karyuM. zreyAMsakumAre dAna ApyuM te vakhate che che devoe pAMca divyo pragaTa karyA. lokoe zreyAMsane pUchyuM ke, "tamone A nirdoSa AhAra aMge che (284). zI rIte khabara paDI?'' tyAre zreyAMse bhagavAna sAtheno ATha bhavano saMbaMdha kahyo.
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ (285) ATha bhavano saMbaMdha 1. jyAre prabhu IzAna devalokamAM lalitAMga nAme deva hatA, tyAre te huM nirnAmikA temanI svayaMprabhA nAme devI hatI. 2. pachI pUrva videhamAM puSkalAvatI vijayamAM lohArgala nagaramAM vajajaMgha nAme rAjA hatA, tyAre huM zrImatI nAme temanI rANI hatI. 3. tyAMthI uttarakurUmAM bhagavAna yugalika hatA ane huM temanI yugalinI hato. 4. tyAMthI saudharma devalokamAM ame baMne mitra deva thayA hatA. 5. tyAra pachI aparavidehamAM prabhu vaidyaputra hatA, tyAre huM jIrNa zeThano putra kezava nAme temano mitra hato. 6. tyAMthI azruta devalokamAM ame baMne deva thayA hatA. 7. tyAMthI che puMDarIkiNI nagarImAM prabhu vajanAbha cakrI hatA, te vakhate huM prabhuno sArathi hato. 8. tyAMthI che savArthasiddha vimAnamAM ame baMne deva thayA hatA ane Aje huM prabhuno prapautra thayo chuM. loko stuti karatA kahevA lAgyA, "RSabhadeva samAna pAtra, zeraDInA rasa samAna niravadya che. dAna ane zreyAMsanA jevo bhAva, jo pUrvanuM bhAgya hoya to ja prApta thAya." Ayukrama dIkSA lIdhA pachI eka hajAra varSa prabhu chadmasthAvasthAmAM rahyA. A samayamAM kula phakta eka ja che ahorAtrano prasAda kALa hato. mahA vada 11nA divase purimatAla nAmanA vinIta nagarInA zAkhA nagaranI bahAra, zakaTa mukha nAmanA udyAnamAM, nyagrodha nAmanA vRkSa nIce, nirjaLa cha8no che.
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ tapa hato tyAre uttarASADhA nakSatramAM dhyAnAMtara dazAmAM prabhune kevalajJAna thayuM. jyAre prabhune kevalajJAna thayuM tyAre ja bharata rAjAne cakraratna paNa utpanna thayuM. bharatane vicAra (286) Avyo ke, "huM pahelAM cakraratnanI pUjA karuM ke pitAnI ? paNa bIjI ja paLe manamAM samAdhAna thayuM kalpasUtranI sAtamI vAcanAo . ke bhagavAnanI pUjAmAM cakraratnanI pUjA AvI jAya che. bhagavAnanI pUjA Ihaloka tathA paralokanA vAcanA sukha mATe che. bAkI cakra saMhAraka che. kevaLajJAna to anaMta jIvone abhayadAtA che. Ama cakraratna (savAre) paDatuM mUkIne kevaLI pitAnA vaMdana-pUjanAdi karavAnI taiyArI karI. che. bharatanA dAdImA marudevA hameza bharatane kahyA karatA ke, "RSabha pAse mane laI jA. te zuM che zuM karato haze? RSabha zuM khAto haze? kyAM raheto haze?'' AvA aneka tarkavitarka karI karIne raDyA karatA. eka hajAra varSa raDI raDIne maradevAnI AMkhe pIyAnAM paDaLa jAma thaI gayAM. tethI kAMI che che dekhAtuM na hatuM. bharate marudevAne kahyuM, "cAlo dAdImA ! Aje tamAro RSabha batAvuM !'' che. che marudevAne hAthI upara besADIne ThAThamAThathI bharata samavasaraNanA sthaLe laI gayA. najIka che che AvatAM duMdubhinA divyanAda sAMbhaLIne marudevA pUche che ke, "A zAno nAda che ?" bharate kahyuM, ne "RSabhadeva prabhu tIrthakara thayA enI khuzAlImAM thato devonA vAjiMtrano A nAda che." e sAMbhaLI marudevAnI AMkhe eTalAM badhAM harSanAM AMsu UbharAyAM ke AMkhanAM paDaLa dhovAIne che (286) nIkaLI gayAM ! pachI jyAM jue che, tyAM manomana bolavA lAgyA, "ahoho ! ATalo badho vaibhava
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ ! karoDo deva devIo RSabhanI sevAmAM hAjara ! chatra, cAmara, siMhAsana vagerethI dedIpyamAna (287) che. kSabhadevane joIne marudevA vicAra karavA lAgyA, aho ! RSabha to kevA bhAgyazALI ! paraMtu are ! mane bolAvato ya nathI ! A RSabha keTalo svArthI! Akho saMsAra ja svArthathI bharelo che ! huM RSabhanA virahathI raDatI hatI. raDI raDIne AMkhonuM tejahIna banAvI ane A ATalI badhI A samRddhi bhogavavA chatAM te mane yAda paNa karato nathI ! dhikkAra che mArA A snehane ! dhikkAra che , A saMsArane ! sahu parAyA che : koI ApaNuM nathI.' AvI anyatva bhAvanA bhAvatA maradevAne kevaLajJAna pragaTa thayuM. te ja kSaNe hAthI upara AyuSyano kSaya thavAthI te mokSe gayA. ajoDa mAtA ane ajoDa putra kavi kalpanA kare che ke, jagatamAM RSabhadeva samAna putra nathI, jemaNe eka hajAra varSa sudhI che pRthvI para bhamI bhamIne je kevaLajJAnarUpI uttama ratna meLavyuM, te snehathI tarata ja potAnI mAtAne che ApI dIdhuM. vaLI, marudevA samAna mAtA paNa nathI, je potAnA putrane mATe muktirUpI kanyAne che jovA prathama mokSe gayA. dezanAno prabhAva che. (287) prabhue samavasaraNamAM besI dharmadezanA ApI. te vakhate RSabhasena vagere 500bharata putroe
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ che ane 700 bharata pautroe dIkSA lIdhI. temAMthI RSabhasena vagere 84ne gaNadhara pade sthApyA. 8 A brAhmI dIkSA laIne prathama sAdhvI thayA. bharata zrAvaka thayA. potAnuM strIratna banAvavAnA lobhe (288) che kalpasatranI & bharate suMdarIne dIkSA letAM aTakAvI. te zrAvikA banI. tene cAritra prApta thayuM. cAritra mohanIya che cAritra sAta . bAdanAla che sAtamI vAcanAo che karma toDavA mATe 60 hajAra varSa sudhI AyaMbila karyo ! Ama, caturvidha saMghanI sthApanA thaI. huM vAcanA (savAre) che cakravartI thavA mATe mathAmaNa che bharata rAjA cakraratnanI pUjA karIne zubha divase prayANa karIne sATha hajAra varSa bharata kSetranA che khaMDa jItIne potAnA nagare AvyA, paraMtu hajI cakraratna AyudhazALAmAM praveza karatuM nathI. tene khabara paDI ke haju potAnA 99 bhAIone jItavAnA bAkI che eTale bhArate potAnA bhAIone saMdezo mokalyo ke, "mArI AjJAmAM AvI jAo.' tyAre 99 bhAIoe vicAryuM ke pitAe $ jema bharatane rAjya Apela che, tema amane paNa Apela che. to zA mATe bhAratanuM dAsatva svIkAravuM." che pachI badhA ekaThA thaIne, "amAre bhAratanI AjJA nathI mAnavI to tenI sAthe yuddha karavuM e paDaze?' e pUchavA prabhu pAse gayA, prabhue vaitAlIya adhyayananI prarUpaNA vaDe temane pratibodha che (288) che pamADIne dIkSA ApI.
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ (289) bAhubalI ane bharata haju cakraratna AyudhazALAmAM pravezatuM na hatuM. kema ke jItavAnA bAkI hatA eka bAhubalI. bharate dUta sAthe saMdezo mokalyo : ''zaraNe Avo ane AjJA svIkAro.'' bAhubalIne krodha caDyo. te potAnA baLa upara mustAka hatA. bharata sAthe bAra varSa sudhI yuddha khelyuM. lohInI nadIo vahAvI. maDadAnA Dhaga khaDakAyA, paNa koIe macaka na ApI. pArAvAra saMhAralIlA joIne indre temane vinaMtI karI ke, ''A lohInI nadIo vahAvavA karatAM tame banne ekalA yuddha khelI lo.'' ema karatAM badhA yuddhamAM bharata parAjaya pAmato gayo. chevaTe eka dAvapecamAM bAhubalIe bharatane bhIMsamAM laI lIdho. bharate chelle bAhubalI upara cakraratna mUkyuM. paNa eka gotramAM cakra nA cAle tethI te pAchuM pharyuM, ema anyAyanuM yuddha jANIne mUThI mA2Ine khoparInA cUrecUrA karI nAMkhavA mATe bAhubalIe mUThI upADI. paNa tyAM eka vicAra tene AvI gayo ke, A rIte bhAInI hatyA karavI e mArA mATe bilakula yogya nathI. A kRtya mArA pitAne ane temanA kuLane lAMchana lagADaze. have ugAmelI mUThInuM zuM karavuM ? e vicAratAM potAnA mastaka uparanA kezano loca karI nAMkhyo. ane sarvasvano tyAga karIne sAdhu thaIne tyAM UbhA rahI gayA. bharata potAnI bhUlanI tyAM ja kSamA yAcIne potAnA nagare AvyA. (289)
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ (290) kalpasUtranI vAcanAo vIrA morA gaja thakI Utaro bAhubalI potAnAthI nAnA dIkSita 98 bhAIone vaMdana karavA mATe lAcAra thatA hatA. eTale teNe nakkI karyuM ke kevaLajJAna utpanna karIne ja prabhunI pAse javuM. kevaLajJAna-prAptinI AzAthI bAhubalI kAyotsargamAM evA aDola UbhA hatA ke temanA vadhI gayelAM dADhI mUchamAMya pakSIoe mALA nAkhyA. eka varSa vItI gayuM paNa hajI kevaLajJAna prApta thatuM nathI. bhagavaMte brAhmI ane suMdarIne bAhubalI pAse mokalyA. jaTAdhArI bAhubalIne brAhmI ane suMdarIe vaMdana karIne kahyuM, ''vIrA morA ! gaja thakI Utaro ! he baMdhu ! mAnarUpI hAthIthI nIce Utaro.'' A sAMbhaLatAM ja bAhubalInAM jJAnacakSu khUlI gayAM. ajJAnanAM-ahaMkAranAM paDaLa cAlyAM gayA ! te samajI gayA ke ahaMkArarUpI hAthI parathI UtaravAnuM kahe che ! temane bhAre pazcAttApa thayo ane jyAM potAnA bhAIone vaMdana karavAnA umaMga sAthe paga upADyo tyAM ja kaivalya pragaTa thayuM. arIsA-bhavanamAM bharatane kaivalyaprApti cakravartI tarIkenI saMpatti ane samRddhinI choLomAM UchaLI rahela anAsakta bharata eka vakhata arIsA-bhavanamAM potAnA deha-lAlityanuM, aMga-AbhUSaNonuM sauMdarya joI rahyA hatA. tyAM nAjuka AMgaLIethI ratnajaDita vIMTI sarI gaI ane AMgaLIne arIsAmAM jotAM tenI kurUpatA joI bharatanuM mana hacamacI UThyuM. badhAM ja AbhUSaNo utArI nAMkhIne jotAM, '"zuM dehanuM sauMdarya sAtamI vAcanA (savAre) (290)
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ parAdhIna che? AbhUSaNa vagaranI kAyA kevI bIbhatsa lAge che !' Ama bhAvanA bhAvamAM bhAratane (291) kaivalya pragaTa thayuM. indra arIsA bhavanamAM AvyA. kevalajJAnI bharatane vaMdana karatAM pahelAM sAdhuveza Apyo. bharata sAthe daza hajAra rAjAoe saMsArathI virakta thaIne dIkSA lIdhI. prabhu kaSabhadevano parivAra : (1) zrI RSabhadeva prabhune 84 gaNa ane 84 gaNadharo thayA. (2) RSabhasena vagere 84 hajAra sAdhuo thayA. (3) brAhmI, suMdarI vagere traNa lAkha sAdhvIo thaI. (4) zreyAMsa vagere 3 lAkha ne pAMca hajA2 zrAvako thayA. (5) subhadrA vagere pAMca lAkha ne copana hajAra zrAvikAo thaI. (6) cAra hajAra sAtaso pacAsa cauda pUrvadhara hatA. (7) nava hajAra avadhijJAnI, 20 hajAra chaso vaikriya labdhivALA hatA. (8) bAra hajAra chaso pacAsa vipulamati hatA. bAra bajAra chaso pacAsa vAdI hatA. AmAMthI 20 hajAra sAdhuo tathA 40 hajAra sAdhvIo mokSe gayA. (10) zrI RSabhadeva prabhunA parivAramAM anuttara vimAnamAM utpanna thanArA ane AgAmI che manuSya gatimAM mokSe janArA bAvIsa hajAra ane navaso munio thayA. bhagavaMtane kevalajJAna che utpanna thayA pachI aMtamuhUrta marudevA mAtA aMtakRta kevaLI thaIne mokSe gayAM. A mokSa-mArga asaMkhyAtA rAjapuruSo sudhI cAlu rahyo. (291)
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAtamI che AyuSyakALa zrI RSabhadeva prabhu vIsa lAkha pUrva kumArAvasthAmAM rahyA. 63 lAkha pUrva rAjyAvasthAmAM (292). kalpasUtranI che A rahyA. Ama, 83lAkha pUrva gRhasthAvasthAmAM rahyA. eka hajAra varSa sAdhanAkALamAM chabastha paryAyamAM vAcanAo ja rahyA. eka lAkha pUrvamAM eka hajAra varSa ochA jeTalo samaya keLavI avasthAmAM rahyA. Ama vAcanA prabhunuM kula AyuSya 84 lAkha pUrvanuM hatuM. (savAre) A avasarpiNI suSamaduSama nAmanA trIjA ArAne pUrNa thavAne 89 pakhavADiyAM bAkI hatAM, che tyAre mahA vada 13nA divase aSTApada parvatanA zikhara para daza hajAra sAdhuo sAthe nirjaLA che upavAsano tapa karIne abhijita nakSatramAM padhaMkAsane divasanA AgalA prahare prabhu nirvANa pAmyA. aMtima saMskAra zrI RSabhadeva mokSe gayA te vakhate indranuM siMhAsana calAyamAna thayuM. indra avadhijJAnanA 6 upayogathI prabhunuM nirvANa jANI agramahiSI lokapAla vagere devonA parivAra sahita AvIne prabhunA zarIrane traNa pradakSiNA dIdhI. IzAnendra vagere devo tyAM AvyA. tyAra pachI Indra bhavanapati, vyaMtara, jyotiSka ane vaimAnika devo pAse naMdanavanathI gozISa caMdananAM lAkaDAM maMgAvIne traNa citA taiyAra karAvI. eka citA tIrthaMkaranA zarIra mATe, bIjI gaNadharonA zarIra mATe ane trIjI (ra9ra) bAkInA munionA zarIra mATe hatI. Abhiyogika devo pAse kSIra samudranuM pANI maMgAvIne Takora karI karI
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ tIrthakaranA zarIrane navaDAvyuM, tAjA gozIrSa caMdananuM vilepana karyuM, haMsa lakSaNayukta vastra oDhADyuM, te pramANe bIjA-devoe gaNadharonA ane munionAM zarIranA saMskAra karyA pachI traNa zibikA taiyAra karI, temAM kramaza zarIra padharAvyAM. pachI citA para te zibikAo mUkI. agnikumAra devoe agni saLagAvyo. vAyukamAra devoe vAyu vikaryo. anya devoe citAne ThArI. pachI saudharmAdi indoe yathAyogya prabhunA dehanI dADhAo ane zeSa devoe asthi lIdhAM. - indra traNa ratnamaya sUpa banAvyA pachI naMdIzvara dvIpe jaIne aThThAI mahotsava karIne vajamaya che dAbaDImAM jinadADhAM mUkIne pUjA karavA lAgyA. koI upadrava thAya tyAre A dADhAno abhiSeka karI te jaLa chAMTavAthI zAMti thAya che. zrI Sabhadeva prabhunA nirvANa bAda traNa varSa ane sADA ATha mAse trIjo Aro pUrNa thayo. zrI RSabhadeva prabhunA nirvANa bAda 42 hajAra varSa tathA traNa varSa ne sADA ATha mAsa jeTalo ja samartha ocho evA eka koTAkoTi sAgaropama varSe prabhu mahAvIra nirvANa pAmyA. vIra nirvANa pachI 980 varSe graMtha vAcanA thaI. (293)
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ (294). kalpasUtranI vAcanAo paryuSaNa parvano sAtamo divasaH kalpasUtra AThamuMH baporanuM vyAkhyAna sthavirAvali AThamI vAcanA zramaNa bhagavaMta zrI mahAvIra prabhune nava gaNa ane agiyAra gaNadharo hatA. ainya jinezvarone A (bapore) gaNa ane gaNadharanI saMkhyA samAna hatI.] nava gaNa ane agiyAra gaNadhara gautama gotravALA indrabhUti, agnibhUti, ane vAyubhUti traNe-pratyeka 5OO-500sAdhuone alaga vAcanA ApatA hatA, tethI te traNa gaNa ane traNa gaNadhara thayA. - bhAradvAja gotravALA Arya vyakta nAme sthavira ane agni vaizyAyana gotravALA Arya sudharmA sthavira banne pratyeka 500-500 sAdhuone alaga vAcanA ApatA hatA, tethI be gaNa ane be gaNadhara thayA. vasiSTha gotravALA maMDita putra sthavira ane kAzyapa gotravALA moryaputra sthavira-bane 350 che (294) 350 sAdhuone alaga vAcanA ApatA hatA. tethI te be gaNa be gaNadhara thayA.
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25A gautama gotravALA akaMpita vira ane hAritAyana gotravALA acalabhrAtA sthavira te banne 300-300 sAdhuone sAthe vAcanA ApatA hatA, tethI eka gaNa ane be gaNadhara thayA. kauDinya gotravALA metArya ane prabhAsa sthavira e banne 300-300 sAdhuone sAthe vAcanA ApatA hatA, tethI eka gaNa ane be gaNadhara thayA. Ama, zrI mahAvIra prabhane nava gaNa ane agiyAra gaNadharo thayA, e vAcanAvALo sAdhu samudAya te eka "gaNa' kahevAya che. gaNadharonuM jJAna gaNadharo AcArAMgathI daSTivAda payaMta bAra aMganA jANakAra hatA. teo pote ja tenA racanAra che hatA, caudapUrvanA paNa jANakAra hatA, tethI dvAdazAMgInA jANakAra hatA. Ama, teo dvAdazAMgIdhara che caudapUrvadhara hatA. teo eka mAsanA upavAsa sAthe pAdapopagamana anazana vaDe rAjagRha nagare mokSe gayA. 11 gaNadharomAMthI indrabhUti ane sudharmAsvAmI sivAyanA nava gaNadharo, bhagavAna che mahAvIradeva vidyamAna hatA tyAre mokSa pAmyA che. atyAranA saghaLAya nigraMtha sAdhuo Arya che che sudharmAsvAmInA ziSyo che. bAkInA gaNadharo potapotAnA gaNane nirvANa samaye sudharmAsvAmIne huM (rA) soMpIne mokSe gayA hatA.
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ sudharmAsvAmIjI : zrI vIra prabhunI pATe zrI sudharmAsvAmI pAMcamA gaNadhara hatA. Arya sudharmAsvAmInuM gotra "agnivaizAyana" hatuM. kollAga nagaramAM dhammila nAme brAhmaNane bhadvilA (296) nAme strI hatI. temanA putre (sudharmAsvAmIe) cauda vidyAnA pAragAmI thaIne 50 varSe prabhu pAse kalpasUtranI AThamI vAcanAo ja dIkSA lIdhI ane 30 varSa sudhI vIra prabhunI sevA karI. vIra prabhunA nirvANa pachI 12 varSe athavA vAcanA janmathI 92 varSe temane kevaLajJAna utpanna thayuM. 8 varSa keLavaNIpaNuM pALIne, 100varSanuM AyuSya (bapore) che pUrNa karIne potAnI pATe jaMbUsvAmIne sthApIne teo mokSe gayA. jaMbusvAmI : Arya jaMbUsvAmInuM gautra "kAzyapa hatuM. rAjagRha nagaramAM Sabhadatta nAme zeTha ja raheto hato. tene dhAriNI nAme bhAryA hatI. eka vakhata madhya rAtrie dhAriNIe svapnamAM jaMbuvakSa joyuM. prAtaHkALe teNe RSabhadattane svapnanI vAta kahI. RSabhadatte potAnI buddhi anusAra kahyuM ke che "tAre jaMbusarakhA guNovALo putra thaze.' dhAriNI garbhavatI thaI tene putra thayo. mAbApe svapnane che anusarI tenuM nAma jaMbukumAra pADyuM. jaMbUkumAra bAlyakALa pasAra karI yauvana vaya pAmyo. mAtahuM pitAe te nagaranA judA judA ATha zreSThinI ATha kanyAo sAthe teno vivAha karyo. eka vakhata rAjagRhanagaramAM Arya sudharmAsvAmIjI padhAryA, koNika rAjA nagaravAsIo sAthe dezanA sAMbhaLavA Avyo. jaMbUkamAra paNa te dezanAmAM gayA. sudharmAsvAmIe dezanAmAM zuM kahyuM, "jIvana caMcaLa che. jema pANIno parapoTo saheja phUTI jAya che tema A jIvana nazvara che' che
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ (297) sudharmAsvAmInI dezanA jaMbUkumAranA hRdayamAM ArapAra UtarI. tene jIvana asthira samajAyuM ane A jIvanamAMthI svazreya sAdhavAnuM sUjhyuM. te UbhA thayA ane potAno uddhAra karavA dIkSA ApavAnI mAgaNI karI. sudharmAsvAmIe 'mA DivaMthaM ukhadu' ''sArI bhAvanAmAM tuM vilaMba na kare'' tema kahI tene protsAhana ApyuM. 'huM mAbApanI rajA laI AvuM chuM.' ema gurumahArAjane kahI jaMbU nagara tarapha vaLyA. mArgamAM jatAM zastro vAparavAno abhyAsa karatA kumAro taraphathI pheMkAyela moTo loDhAno goLo temanI najIka paDyo. jaMbUkumAranI vicAradhArA palaTANI. temane lAgyuM ke, 'jIvanamAM kSaNano ya kyAM bharoso che ? mane A loDhAno goLo vAgyo hota to huM marI jAta ane mananI manamAM rahI jAta.'' jaMbUkumAra pAchA vaLyA ane sudharmAsvAmI pAse AvyA. temaNe tyAM brahmacarya vrata svIkAryuM pachI mAta-pitAnI pAse AvyA. mAta-pitAnI AgaLa dIkSA levAno vicAra jaNAvyo. putranAM A vacana sAMbhaLI RSabhadatta ane dhAriNI mUrchita thayA. thoDI vAre samAdhi pAmIne temaNe jaMbUkumArane dIkSA e keTalI AkarI che te samajAvyuM. jaMbukumAre paNa teno yogya pratyuttara Apyo. chevaTe mAta-pitAe eTalI mAgaNI karI ke, putra, je ATha kanyAo sAthe vivAha karyo che tenI sAthe tuM lagna kara. A lagna pachI tAre dIkSA levI hoya to sukhethI bIje divase dIkSA leje.' Ama (297)
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ (298) kalpasUtranI vAcanAo kahevAmAM teonI dhAraNA hatI ke paraNyA pachI e strIonA premamAM lapaTAI ApoApa dIkSAno vicAra mAMDI vALaze. paraNyA pahelAM kanyAonA mAtapitAne jAhe2 ka2vAmAM AvyuM ke, 'paraNyA pachI jaMbukumAra dIkSA levAnI bhAvanA rAkhe che.' kanyAonAM mAtApitAe A khabara kanyAone ApI. temaNe pratyuttaramAM kahyuM ke, ''temanI icchA hoya te pramANe bhale kare. amArAthI banaze to ame samajAvI temane dIkSA nahi levA daIe, ane Ama chatAM paNa amArAthI nahi samaje to temanI sAthe ame paNa dIkSA laIzuM.'' lagnotsava UjavAyo eka eka kanyAnA kariyAvaramAM nava nava kroDa ema kula 72 kroDa sonAmaho2 jaMbUkumArane ApavAmAM AvI. ATha kroDa sonAmahora kanyAonA mosALa taraphathI maLI. eka kroDa sonAmahora jaMbUkumArane potAnA mosALa taraphathI maLI, ane aDhAra kroDa sonamahora jeTalI milakta potAnA pitAnI hatI. Ama, navvANuM kroDa sonAmahorano adhipati jaMbUkumA2 thayo. jaMbUkumAra prathama rAtrie ATha vadhUo sAthe zayanagRhamAM dAkhala thayo. strIoe ghaNA hAvabhAva karyA paNa jaMbukumAra sthira rahyA. UlaTuM sahune saMsAravirakta karyA. A prasaMge corI AThamI vAcanA (bapore) (298)
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ (299) karavA prabhava nAmano cora potAnA pAMcaso sAthIdAro sAthe dAkhala thayo. teNe jaMbUkumAranA gharamAMthI dhana upADI javA gAMsaDIo bAMdhI paNa uThAvI jAya te pahelAM te ATha strIo sAtheno jaMbUkumA2no vArtAlApa sAMbhaLavAmAM tallIna banyo. prAtaHkALe jaMbUkumAra ane mAta-pitA, prabhava cora tathA tenA pAMcaso sAthIdAro, ATha strIo, sAsu-sasarA, ema kula 527 sAthe dIkSA aMgIkAra karI. dIkSA bAda jaMbusvAmIjI niraticAra zuddha cAritra pALI caudapUrvI thayA, ane anukrame cAra ghAtI karma khapAvI kevaLajJAna meLavI muktipadane varyA. jaMbusvAmI pachI temanI pATe prabhavasvAmI thayA. 16 varSa gRhasthAvasthAmAM, 20 varSa chadmastha avasthAmAM ne 44 varSa kevaLIpaNAmAM rahIne kula 80 varSanuM AyuSya paripUrNa thatAM potAnI pATe prabhavasvAmIne sthApIne jaMbUsvAmIjI mokSe gayA. zrI mahAvIra prabhunA nirvANa pachI bAra varSe gautamasvAmI, vIza varSe sudharmAsvAmI ane cosaTha varSe jabUsvAmIjI mokSe gayA. kivI kamAla ! eka vakhatano khUMkhAra cora prabhava jainazAsananA yugapradhAna AcArya banyA.] jaMbusvAmIjInA kaivalyanI sAthe dasa vastuno nAza thayo. (299)
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ AThamI A dasa vastu (1) mana:paryavajJAna (2) paramAvadhijJAna [ke jenA utpanana thayA pachI eka je aMtarmuhUrtamAM kevalajJAna prApta thAya.] (3) pulAkalabdhi [jemAM puSkaLa baLa hoya] (4) AhAraka (300) zuM che zarIra labdhi (5) kSapaka zreNI (6) upazama zreNI (7) jinakalpa (8) saMyamatrika [parihAra vizuddhi kalpasUtranI vAcanAo A sUkSma saMparAya ane yathAkhyAtacAritra] (9) kevaLajJAna (10) mokSa. vAcanA Arya prabhavasvAmI teo jaMbusvAmInI pATe AvyA. tyAra pachI temaNe zaabhavasUrijIne (bapore) potAnI pATe sthApyA. zayyabhavasvAmI Aryaprabhava svAmIjIe potAnA jJAnanA upayogathI rAjagRhamAM yajJa karatAM zathaMbhavane potAnI pATe sthApyA. pATa saMbhALI zake tevA te yogya jaNAyA, tethI tyAM be sAdhuone che mokalyA. yajJamAM jaIne te sAdhuo bolyA, "aho kaSTa ! aho kaSTa ! tattva na jJAyate pare, che che aphasosa ! aphasosa ! tattva zuM che, tenI ja tamane khabara nathI !' te sAMbhaLIne zayaMbhava bhaTTa sAdhuone "tattva zuM che?" te pUchyuM. tenA pariNAme sAdhuoe yajJastaMbha nIce rahelA zrI zAMtinAtha chuM. bhagavAnanAM darzana karAvyAM. tethI pratibodha pAmIne zaThaMbhava brAhmaNe prabhasvAmI pAse dIkSA lIdhI. pachI Arya prabhavasvAmIjI zaabhavasUrijIne potAnA paTTaghara banAvI svarge gayA. jyAre che zaabhave dIkSA lIdhI hatI tyAre temanI patnI sagarbhA hatA. tene manaka nAmano putra thayo. tene che dIkSA ApI te putranuM Ayu ati alpa jANIne tenA hita khAtara zayyabhavasUrie dazavaikAlika che
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ A sUtra racyuM. ane potAnI pATe yazobhadrasUrijIne sthApIne zrI vIra prabhunA nirvANa pachI 98 varSe meM (301) che. svarge gayA. AvA to keTalAya brAhmaNoe jinazAsananA dIvaDAmAM dIkSA laIne diggaja AcArya e banIne puSkaLa ghI pUryuM che.] yazobhadrasUrijIH yazobhadrasUri potAnI pATe zrI bhadrabAhusvAmIjI ane saMbhUtivijayane sthApIne svargalokamAM gayA. bhadrabAhusvAmIjI: pratiSThAnapuramAM varAhamihira ane bhadrabAhu nAmanA brAhmaNoe dIkSA lIdhI. A prasaMga pUrve prathama vyAkhyAnamAM AvI gayo hovAthI ahIM ApaNe pharI letA nathI. sthUlabhadrajI pATalIpuramAM zakaTAla maMtrInA putra zrI sthUlabhadra hatA. zakaTAla prajApriya maMtrI hatA. temanI viruddha aneka kAvatarAM cAlatAM hatAM. temAM vararuci nAmano mastrI temanI viruddhamAM rAjAnA kAna satata bhaMbherato. zakaTAla maMtrI rAjA pAse tenuM kAMI cAlavA deto nahi. eka vakhata zakaTAle nAnA dIkarA zrIyakanA lagnotsava nimitte rAjAne ghare AmantrIne zastronI A bheTathI sanmAnita karavA mATe zastrasaMgraha karyo ane jamInamAM dATyo. A paristhitino geralAbha che levA mATe vararucie rAjAne kahyuM ke, "ApanuM rAjya jhUMTavI levA zakaTAla zastra bhegAM karI rahyA che. (31) che.' rAjAe tenI tapAsa karI. zastrasaMgrahanI vAta kharI nIkaLI tethI rAjA kopAyamAna thayo.
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ "mAru anna khAnAra Avo nimakaharAma ! Avo kRtaghnI !' rAjAe zakaTAlanA AkhA vaMzane A sApha karavAno saMkalpa karyo. (302) kalpasUtranI zakaTAlane tenI gaMdha AvI gaI. teNe potAnA putra zrIyakane bolAvyo ane badhI bAbatathI AThamI vAcanAo A vAkepha karyo ane kahyuM : ""AvatI kAle rAjasabhAmAM gupta rIte huM tAlapura jhera khAI levAno chuM, te che vAcanA A vakhate tAre mAruM mAthuM uDAvI devuM. A sivAya rAjAno kopa zamaze nahi. nahi to kadAca ApaNA (bapore) AkhA vaMzano uccheda karaze.' zrIyakane na chUTake pitAnI AjJA svIkAravI paDI. bIjo divasa thayo. rAjasabhA bharacaka hatI. zakaTAla rAjA pAse AvIne jyAM name che tyAM ja zrIyake talavAra ugAmIne garadana para jhIMkI ane pitAnAM dhaDa ane mAthuM judAM karI nAMkhyAM. rAjA bolI UThyA: "are ! are ! zrIyaka? A te zuM karyuM?" che zrIyaka: "pahelA rAjA ane pachI pitA. AvA rAjadrohI bApane AvI ja sajA thavI joIe." rAjasabhAmAM hohA thaI gaI. arerATI phelAI gaI. zastro aMge sAco khulAso thayo tethI rAjAno bhabhUkato krodhAgni ThaMDogAra thaI gayo. rAjAe zrIyakane mastrImudrA svIkAravA kahyuM. chemoTAbhAI sthUlabhadranI te pada mATe bhalAmaNa karIne zrIyake teno inkAra karyo. moTo bhAI thUlabhadra
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ (303) magadhanI rAjanartakI rUpakozAnA rUpamAM pAgala banyo hato. gharabAra tyAgIne, kuTumbanA mANasono tiraskAra pAmIne te sadA rUpabhavanamAM raheto. eka kSaNa mATe paNa rUpakozAnA suMvALA saMgane te vegaLo karI zakavA majabUra hato. Avo kAmuka jIva, kAmavijetA tarIke coryAsI covIsI sudhI amara banI jAya e keTalI che Azcaryajanaka vAta kahevAya. rUpakozAno priyatama zI rIte jinazAsanano nikaTatama banyo? zI rIte jinazAsanano zaNagAra che evo aNagAra banyo? zI rIte kAmaNagArIno kaMta jinazAsanano saMta banyo? te have ApaNe che joIe. | moTAbhAI ja magadhanA mandIzvara thavAne lAyaka gaNAya ema samajIne nAno bhAI zrIyaka rAjA naMdanI AjJA laIne lohI nIgaLatI talavAra sAthe rUpabhavana tarapha doDyo. zUlabhadra lohIvALI talavAra joI. te stabdha thaI gayo. A pitRhatyAe sthUlabhadrane sakhata che AghAta lagADyo. sauMdaryanA ghoDApuramAM taNAto sthUlabhadra coMkI UThyo. "A zuM? mota ! lohI ! che hatyA ! A saMsAra ! Avo vizvAsaghAtI !' zrIyake maMtrIpada svIkAravAnI nA kahI. rAjAnA AmaMtraNanI vAta karI. be rAjA pAse gayA. sunamuna banelA sthUlabhadrane udyAnamAM besIne rAjA (303)
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ (304) kalpasUtranI vAcanAo naMde vicAravAnI [AlocavAnI] taka ApI. udyAnamAM beThelA sthUlabhadre virakta thaIne mAthAnA vALane tyAM ja loca karI nAMkhyo. muni banyA ane rAjAne '"dharmalAbha !'' kahIne rAjamArga upara AgaLa vadhyA. kozAnA rUpabhavana pAse AvyA. moM pheravIne tyAMthI paNa saDeDATa AgaLa vadhyA. saMbhUtivijayajI mahArAja pAse jaIne vidhisara dIkSA lIdhI. keTaloka sAdhanAkALa pasAra thayA bAda temaNe vicAryuM ke ''je strI mArA dvArA pApiNI banI che te strIno uddhAra karuM.'' sthUlabhadre rUpakozAne tyAM cAturmAsano vicAra karyo. jyAre anya munio viSama jagyAe cAturmAsa mATe gayA. eka siMhaguphA pAse, bIjA sarpanA rAphaDA pAse, trIjA kUvAnA kAMThA upara. tyAre sthUlabhadre kozAne tyAM cAturmAsa karavAnI rajA mAgI. jJAnI gurue saMmati ApI. sthUlabhadrajI vihAra karIne kozAne tyAM gayA. tyAM jaIne cAturmAsa mATe thoDI jagyA mAgI. kozAne thayuM : 'aMte AvyA to kharA. mane khAtarI ja hatI ke mArA priyatama AvyA vagara nahIM rahe.' : sADA traNa hAtha dUra rahIne badhI chUTa ApavA sAthe sthUlabhadra cAturmAsa rahyA. rUpakozAne puruSa sAme vijayaDaMko vagADatI nArIzakti upara bhAre bharoso hato. eka vakhatanA bhukta bhogIe Aje potAnI jAtane hoDamAM mUkI dIdhI ! emaNe ya eka patitanA uddhArArthe jaMga Adaryo. kozAnA hAvabhAva, aMgamaroDa, unmAdaka nRtya, sthUlabhadra upara koI asara karI zakatA nathI. AThamI vAcanA (bapore) (304)
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ (305) che anekavidha prayatno sthUlabhadrane calita karavA mATe kozAe karyA. cAra mAsa vItI gayA. paNa tenI kArI vAgI nahi. chevaTe kozA thAkI gaI. cAturmAsa pUrNa thatAM ja teNe potAno parAjaya svIkAryo. teNe kahyuM, "he gurudeva ! huM tamArI sevikA chuM, have Apa kaho, mAre zuM karavuM?' - have sthUlabhadra bodhanI dhArA varasAvI. kozA sAMbhaLatI ja rahI. ane eka dhanya paLe e che vArAMganAmAMthI vIrAMganA banI. teNe bAra vrata svIkAryA. rAjAe mokalelA mahemAnanA apavAdapUrvaka caturtha vrata-brahmacarya-svIkAryuM. rAjanartakI have brahmacAriNI banI ! sAdhuo cAturmAsa pUrNa thatAM guru pAse AvyA. guru che jJAnI che. temaNe traNa sAdhune "duSkara' kArya karyAnuM kahyuM. paNa sthUlabhadrajIne "duSkara duSkara' kArya che karyAnuM kahyuM. vaLI pelAMnuM beThAM beThAM svAgata karyuM. to sthUlabhadrajI sAme be traNa DagalA jaIne huM sanmAnita karyA. [AjanI bhASAmAM tene "reDa kArpeTa-sanmAna" kahevAya]. pelA traNamAMnA eka sAdhune IrSA AvI. mAre siMhanI guphA pAse cAra mAsanA upavAsa ane che sAthe sAthe akhaMDa kAyotsarga chatAM mAruM kArya mAtra "duSkara' ! ane pelA sthUlabhadrane mAlaMmAla khAvuM-pIvuM chatAM ya tenuM kArya "duSkara, duSkara !" guruno A to kevo ghora pakSapAta ! temaNe bIje varSe kozAne tyAM cAturmAsa karavAno saMkalpa karyo. (305)
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka vAra koI rathakArane-rUpakozAne tyAM-mahemAna tarIke rAjAe mokalyo ! Aja sudhI te saMpUrNa zIlavatI rahI hatI. apavAda rAkhela hato, paNa teNI teno lAbha levA icchatI na hatI. A (36) kozA to potAnA parama upakArI sthUlabhadrajInA dhyAnamAM lIna hatI. saMdhyAno samaya hato. bagIcAmAM kalpasUtranI ja rathakAra ane rUpakozA beThAM hatAM. rathakAre uttejita thaIne potAnI kaLA batAvavA vicAryuM. teNe eka vAcanAo che AThamI vAcanA bANa choDyuM. dUra rahelAM AMbA upara rahelI kerInA jhUmakhAne lAgyuM. pachI bIjuM bANa choDyuM. te che (bapore) pahelA bANanA cheDAnA bhAgamAM coMTI gayuM. Ama karatAM karatAM bANonI hAramALA rathakAra ane @ kozA beThA hatA tyAM sudhI laMbAIne AvI gaI. pachI rathakAre te chellAM bANane evI rIte jhATako che lagAvI kheMcyo ke AkhI kerInI lUma kheMcAIne potAnA hAthamAM AvI gaI. rathakAre kozAne kahyuM : "joI mArI kaLA ! che AvI kaLA tArI pAse ?'' kozAe kahyuM ke, "enA karatAM ya sarasa kaLA mArI pAse che.'' che eka virAgamAM magna che, bIjo vikAramAM masta che. kozAe jamIna upara sarasavano Dhagalo karAvyo. te DhagalAnI madhyamAM soya ane te soya che upara kamala mukAvyuM. tenI upara kozA nRtya karavA lAgI. prANAyAmathI vAyuno nirodha karIne che che halakaMkUla jevuM zarIra karIne teNe nRtya karyuM. te nRtya joIne rathakAra stabdha thaI gayo ane kahyuM ke, "mArI kaLA to, tArI A kaLAnI AgaLa kAMI visAtamAM nathI.'
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ rUpakozAe smita karatAM kahyuM ke "kaLA to tamArI ane mArI-ekeyanI-visAtamAM nathI. kaLA (307) che. to mahAtmA sthULabhadrajInI anAsaktinI che, je sAcI kaLA kahevAya. jagatnI badhI kalAo A ja kalAnI pAse pANI bhare.' tyAra bAda rUpakozAe sthUlabhadrajInA romAMcaka virAganI vAta karI. e sAMbhaLatAM rathakArano kAma vikAra zamI gayo. A bAju bIjA cAturmAsa samaye siMha guphAvAsI muni kozAne tyAM AvyA. kozAnuM saundarya jotAM te thIjI gayA. siMhane parAjaya Apato sAdhu strIthI parAjaya pAmyo ! ane jyAM kozAnI che koyala jevI vANI sAMbhaLI tyAM AMtara-virAganA rAma ramI gayA. hAya ! sAme caDIne tenA che dehasukhanI mAgaNI karI. khuba ja dakSa evI mahAzrAvikA kozAe temane kahyuM ke, tenI eka zarata che : nepALanA rAjA che. haMmeza pahelA yAcakane savA lAkhanI eka ratnakaMbala Ape che. jo te lAvI apAya to ja dehasukha maLI zake. vikAre pIDAtA sAdhu bharacomAsAmAM kAdava khUMdatA, nadInALAM oLaMgatA, jaMgala kApatAM che nepALa pahoMcyA. sAdhujIvananI badhI maryAdAone dhuLa cATatI karI. rastAmAM cora lokoe temane che mAryA paNa kharA. hAya, vAsanAnuM vaLagaNa. SCC SCL.
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnakaMbala meLavIne sAdhu pAchA AvyA. ratnakaMbala kozAne ApI. te vakhate dhodhamAra varasAda paDyo hato, jethI gaTaramAM pANI vahetuM hatuM, temAM te ratnakaMbala kozAe jhIMkI dIdhI ! (308) che | muni : "arere ! A zuM karyuM? ATalI mahAmUlI kaMbalanI A dazA karI ?' kalpasUtranI AThamI kozA hasavA lAgI, te bolI : "hajAro-lAkho ratno karatAM ya adhika kImatI cAritraratna vAcanAo vAcanA huM mArI gaMdI kAyAnI gaTara bheguM karavA taiyAra thayA cho, to A kaMbala to zI visAtamAM?' (bapore) A zabdo sAMbhaLatAM muninI AMkho UghaDI thaI. kAmavikAra zamI gayo. guru pAse jaIne che zuddhi karI. AvA hatA zrI sthUlabhadrajI ! 84 covIsIo sudhI jemanA zIlanI amara gAthA gavAtI chuM chuM raheze. te sthUlabhadrajIne ApaNA koTi koTi vaMdana ! cha zrutakevaLInA nAmo (1) prabhavasvAmIjI (2) zayyabhavasvAmIjI (3) yazobhadrasUrijI (4) che che saMbhUtivijayajI (5) bhadrabAhusvAmIjI ane (6) sthUlabhadrajI. Arya sthUlabhadrajIne be sthavira ziSyo hatA : (1) AryamahAgiri ane (2) AryasahastI. AryasahastI mahArAjA: eka vakhata dukALano samaya hato. sAdhuone gocarI maLavI muzkela banI hatI. te vakhate bhUkhathI pIDAto eka bhikhArI sAdhuonI pAchaLa paDI gayo. eNe kahyuM, che (308). 'game tema karIne mane khAvAnuM Apo. WINAN
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ te bhikhArIne AryasuhastIjI pAse sAdhuo lAvyA. temaNe dIkSA ApavApUrvaka khAvAnuM ApyuM, kadI na khAdhelI vastuo maLatAM teNe karAMjIne khAdhuM, tethI rAtre zULa UpaDyuM. nagaranA zeThiyAo tenI sevA karavA lAgyA. A badhuM joIne tene thayuM ke hajI gaI kAla sudhI A ja loko mane dhakko mArIne kADhI mUkatA hatA, ane Aje mArI sevAbhakti kare che !! aho ! veza mAtrano keTalo che prabhAva ! A AvI zubhalezyAmAM te rAte mRtyu pAmIne azokanA putra kuNAlanA putra saMprati tarIke che janma pAmyo. kAlAMtare saMpratine rAjya maLyuM. tenI mAtA zrAvikA hovAthI te pote kramazaH custa jaina banyo. Arya suhastisUrijInA upadezathI teNe savA lAkha jinAlaya baMdhAvyA. savA karoDa jinamUrti bharAvI. che chatrIsa hajAra jinAlayono jIrNoddhAra karAvyo, paMcANuM hajAra pittaLanI pratimAo bharAvI ane hajAro dAnazALAo baMdhAvI. eka vakhata rathayAtrA nIkaLI. temAM saMpratie jaina munine joyA, temane jotAM ja saMpratine jAtismaraNa thayuM : "aho ! mArA upakArI sAdhu! A mArA gurudeva ! huM kyAM pelo bhikhArI ane che kyAM Ajano saMprati rAjA !'' gurudeva pAse AvIne teNe potAnA pUrvabhavanI oLakhANa ApI. gurudeve tene prabhuzAsanamAM khUba sthira karyo. teNe cAre bAju jaina dharma phelAvyo. pachI anArya dezamAM bhADUtI sAdhuone mokalI sAdhuone vihAra yogya te deza banAvyo. potAnA khaMDiyA che rAjAone jainadharmanA premI banAvyA. teNe dharmano vyApaka pracAra karyo.
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ AryasahastIjIne be ziSyo hatA (1) susthita ane (2) supratibaddha. supratibaddhanA ziSya Indradina hatA. indradinanA ziSya Aryadina hatA. AryadintanA ziSya AryasiMhagiri hatA. (310) AryasiMhagirinA ziSya Aryavaja hatA. AryavajanA ziSya Aryavajasena hatA. AryavajasenanA kalpasUtranI cAra ziSyo hatA : (1) AryanAgila (2) Aryapaumila (3) AryajayaMta (4) AryatApasa. A AThamI vAcanAo cAranI cAra zAkhAo nIkaLI : (1) nAgilA zAkhA (2) paumilA zAkhA (3) jayaMtI zAkhA ane vAcanA (bapore) che (4) tApasI zAkhA. kuLa ne zAkhAnuM varNanaH "kuLa" eTale eka AcAryano parivAra samajavo. gaNa' eTale eka vAcanA lenAra muni-samudAya samajavo. zAkhA eTale eka AcAryanA parivAramAM ja uttama puruSonA judA judA vaMza samajavA. ApaNe AgaLa joI gayA te pramANe Aryayazobhadrane be ziSyo hatA : (1) AryabhadrabAhujI ane (2) AryasaMbhUtivijayajI. - AryabhadrabAhujIne cAra ziSyo hatA : (1) godAsa, (2) agnidatta, (3) yajJadatta (4) @ somadatta. AryagodAsathI godAsa nAmano gaNa zarU thayo. temAMthI cAra zAkhAo nIkaLI. AryasaMbhUtivijayajIne bAra ziSyo hatA, ane sAta ziSyAo hatI. (1) yakSA (2) kSadinnA che (3) bhUtA (4) bhUtadinnA, (5) seNA (6) veNA ane (7) reNA. sAte ya sthUlabhadrajInI baheno chuM (31) $ hatI.
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ (311) che Avyo hato. te khUba ja AryasthUlabhadrajIne be ziSyo hatA : (1) AryamahAgiri ane (2) AryasahastI. AryamahAgirijIne ATha ziSyo hatAH (1) uttara (2) balismaha (3) ghanADhya (4) zrIbhadra (5) kauDinya (6) nAga (7) nAgamitra (8) rohagupta. rohaguptathI vairAzika zAkhA zrI vIraprabhunA nirvANa pachI 544 varSe AMtarajikA nagarImAM che bhUta vyaMtaranA caityamAM rahelA guru zrIgupta AcAryane vaMdana karavA mATe lAMbA samaya bAda rohagupta che nAmanA ziSya vadIe vagaDAvelA paDahane jhIlI lIdho. vAta evI banI hatI ke, balazrI rAjAnI sabhAmAM poTTazAla parivrAjaka Avyo hato. jhanUnI hato. zrIgupta AcAryuM joyuM ke tenA paDahane jhIlIne vAda karIe to jitAya kharuM paraMtu to ya herAnagati che; kemake te zatru banIne samagra saMghane satAvaze, mATe mauna besI rahevuM sAruM. paNa rohagupta manasvIpaNe paDaha jhIlI lIdho. tyAra bAda upAzraye AvIne gurune vAta karI. gurune A na gamyuM, chatAM gurue zAsanarakSA che khAtara mayUrI, nakulI, bilADI, vyAghI, siMha, ulkI ane zukanikA evI sAta vidyAo tene ApI. ane koI paNa vadhu upadrava Ave to tene samAvavA mATe potAno mannita ogho paNa gurue ziSyane Apyo. (311)
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ AThamI sAta vidyAo ane maMtrita oghA sAthe rohagupta muni pelA parivrAjaka sAthe vAda karavA mATe che rAjasabhAmAM gayA. vAda zarU karatAM pahelAM koI "mata'nuM sthApana karavuM joIe; tethI rohaguNe kahyuM (312) che. kalpasUtranI che ke, "parivrAjaka je kahe tenuM mAre khaMDana karavuM.' utsAda parivrAjake "jagatamAM be rAzi che : vAcanAo divasa ane rAta, jJAna ane kriyA, zaMkara ane pArvatI' ema kahIne enI sAthe jaina siddhAMta vAcanA mUkyo. teNe kahyuM, 'jIva ane ajIva e be tattva che." rohagupta mATe A mUMjhavanAra prazna banyo. (bapore) jaina siddhAMta pramANe jIva ane ajIva ema be ja tattva che. have AnuM khaMDana karavuM kevI rIte? to che ya rohague kahyuM ke, "nA, rAzi traNa che : sattva, rajas ane tamasu; Urdhvaloka, adholoka, @ madhyaloka. A rIte jIva, ajIva ane nojIva-ema traNa tattva che.'' ane bhAre kutarko karIne A vAta teNe sAbita karI ApI. - parivrAjake joyuM ke muzkelI thaI eTale teNe vIMchI, sarpa, uMdara, mRgI, varAhI, kAgaDI ane huM che zakunikA ema sAta vidyAno upayoga karyo. rohague tenI sAme gurae Apela vidyAthI tene che. harAvyo. Ama, rohaguptano punaH vijaya thayo. chelle uzkerAyelA parivrAjake gadheDI choDI. lUMkatI lUMkatI te doDI ane rohagupta pAse pahoMcI, paNa teNe tenI upara rajoharaNa pheravyuM ke tarata gadheDI pAchI haThI, ane parivrAjaka upara jaIne che mUtarI. Ama, ahIM paNa rohaguptano vijaya thayo. pachI rAjAnA AdezathI vAjate-gAjate loko che
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ (313) che vijetA rohaguptane guru pAse lAvyA, badhI vAta karI. gurue kahyuM: "he vatsa, te tene jItyo te che sAruM karyuM. paNa jIva, ajIva ane nojIva e traNa tattvanI utsutra prarupaNA karI te ThIka nathI karyuM. huM khoTA rastA dvArA meLavelo vijaya mane jarAya mAnya nathI.' rohagupta kahe ke, "meM je kahyuM te sAbita karI ApavA huM taiyAra chuM.' pachI e ja rAjasabhA rohagupta sAthe gurudevano cha mAsa sudhI vAda cAlyo. atte rohaguptano ghora parAjaya thayo. pachI rohaguptane saMgha samakSa mAphI mAgavA mATe gurue kahyuM, paNa teNe sApha inkAra karyo. pachI rohaguptane zikSApUrvaka saMgha bahAra jAhera karI devAmAM Avyo. zAsananI rakSA mATe ziSya sAme paNa AvAM AkarAM pagalAM levAM paDe, game tema calAvI levAya to zAsana jokhamamAM AvI paDe. bagaDelI ja kerIne, saDelA hAthane dUra ja karavA paDe nahi to bAkInuM badhuM bagADe. uttara balisaha ane tenI cAra zAkhAoH sthavira uttara-balisaha nAma parathI uttara balisahaja gaNa zarU thayo. tenI kauzimbikA vagere cAra zAkhAo thaI. - Arya sahastIjIne bAra ziSyo hatA. tyAra pachI AgaLa cAlatAM cAlatAM A ryasiMhagiri thayA. temane cAra ziSyo hatA : (1) dhanagiri (2) Aryavaja (3) Aryasamita ne (4) che (313) Aryaadinna
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ Arya vajasvAmIjI tuMbavana nAmanA gAmamAM sunaMdA nAmanI potAnI sagarbhA patnIne mUkIne dhanagirie dIkSA lIdhI hatI. te dIkSA pachI vajano janma thayo eTale gharamAM dIkSAnuM nAma sAMbhaLatAM (314). kalpasUtranI che. temane jAti-smaraNa thayuM. pachI dIkSA mATe anumati meLavavA mAtA pratye pUjyabhAva chatAM mAne AThamI vAcanAo che herAna karavA vaje raDyA karyuM. Ama cha mAsa raDyA karyuM. AthI sunaMdA kaMTALI gaI ane gocarIe vAcanA AvelA dhanagirine sunaMdAe cha mAsanA vajane vahorAvI dIdho. dhanagirie gurune vAta karI (bapore) ane A bALakane jhoLImAM lAvyA. te jhoLI vajanI jema vajanamAMya khUba bhAre lAgavAthI gurue che tenuM nAma "vaja' pADyuM. ane gurue te bALaka sAdhvIjIne soMpyo. te eTalA mATe ke sAdhvIjI che. pAse AvatI strIo tenuM pAlana kare. te samayanI sAdhvIone aMgono abhyAsa karavAnI anujJA che hatI. teo je abhyAsa kare tenuM zravaNa karIne ghoDiyAmAM paDyA paDyA bALa vaje 11 aMga zIkhI che. lIdhAM. che vaja traNa varSano thayo tyAre sunaMdAne putra moha jAgyo. teNe potAno putra pAcho mAgyo. te huM che jyAre tene na maLyo, tyAre teNe rAjadarabAramAM phariyAda noMdhAvI. rAjAe nyAya Apyo : ""mAtAe ane pitAe potAnI cIjo-ramakaDAM vagere bALaka samakSa mUkavAM, jenI cIja te le teno te bALaka.'' sunaMdAe mUkelI vastuo sAme vaje najara sarakhI paNa na karI ane vajane dhanagirie che (314) potAno ogho batADyo ke tarata vaje doDatAM AvIne te ogho laI lIdho, pachI te nAcavA kUdavA
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ lAgyo. rAjA A joI khuzakhuza thaI gayA. traNa varSanA vajane gurue dIkSA ApI. (315) che vajamuni ATha varSanA thayA tyAre temanI parIkSA karavA pUrvabhavanA mitra je deva banelA hatA - te AvyA. ane koLApAka vahorAvavA mAMDyA, vaja munie joyuM ke AmanI AMkha pharakatI nathI, tethI cokkasa te deva hovA hoIe. "sAdhune devapiMDa akathya che.' ethI bhikSA na lIdhI ane kahyuM che ke : "tame deva cho, tamArI bhikSA na khape.' vajamuninI sAvadhAnIthI deva khuza thayo ane temane che che vaikriyalabdhi ApI. che tevI ja rIte te deve eka vAra ghebara vahorAvavA prayatna karyo. te levAnI lezamAtra lAlasA che che vaja munie na rAkhI, ane pahelAMnI mAphaka bhikSA levAnI nA pADI. A mitradeve punaH vajasvAmIne bIjI AkAzagAminI vidyA ApI. jyAre te pATaliputramAM hatA tyAre sAdhvIjI pAsethI temanI vANI, temanAM rUpa, saundarya ane temanI dezanA vagerenAM guNagAna, sAMbhaLIne tyAMnA nagarazeThanI putrI rUkamaNi, temanA para mohI paDI ane pratijJA lIdhI ke, "huM vajamunine ja varIza.' putrInI pratijJA jANIne tenA pitAjIe vajasvAmIjI pAse jaIne karoDa sonAmahora bheTa dharIne kahyuM ke, ""mArI putrIne Apa svIkAro.'' paNa vajasvAmInuM rUMvADuMya pharakyuM nahi. uparathI, vairAgyanI rasadhArA vahAvIne rukimaNinI vAsanA zAnta karIne sAdhvI banAvI. koTi che (315) koTi vaMdana AvA kAmavijetA : vizuddha brahmacaryanA pAlaka mahAtmAone !
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRtyunI AgAhI : vRddhatva AvyA bAda vajasvAmIne eka vAra kaphano prakopa thayo. tethI te AhAra karyA pachI suMTha levA mATe suMThano gAMgaDo maMgAvyo. te kAna upara rAkhI mukyo ane tyAM ja (316) kalpasUtranI rahI gayo. pratikramaNa karavA beThA tyAre kAnane hAtha sparzatA sUThano gAMgaDo yAda Avyo. AnuM che AThamI vAcanAo vismaraNa jANIne potAnuM mRtyu najadika AveluM jANyuM. zrI vajasena nAmanA ziSyane kahyuM ke, ""je vAcanA 6 divase viSamizrita lAkha mUlyavALA bhAta tane raMdhAtA jovA maLe, tenA bIjA divase bAra varSanA A bapore) dukALano aMta Avaze.' tyAra bAda vajasena sUrie anya sAdhuo sAthe vihAra karyo ane vajasvAmIjI potAnI sAthe chuM rahelA sAdhuone laIne rathAvata parvata upara anazana karIne devaloke gayA. temanI sAthenA che huM bALasAdhue jIda karIne paNa gurudevanI sAthe dhagadhagatI zilA upara anazana karyuM. eka ja divasamAM zuM che kALadharma pAmyA. te vakhate saMghayaNa ane dazamuM pUrva viccheda pAmyA. che. A bAju bAra varSano duSkALa paDyo. sopAraka (nAlAsopALA) nAme nagaramAM jinadatta nAme che. che zeTha hatA. ene IzvarI nAme patnI hatI. kAramAM duSkALathI teo have jIvavAne lAcAra banI gayA che hatA. temaNe lAkha sonAmahoro ApIne thoDAka cokhA meLavyA. teno bhAta karIne temAM jhera nAkhIne che badhA mRtyunI godamAM suvAnI taiyArI karatA hatA tyAM dharmalAbha" kahetA vajasenasUrijI padhAryA. che (31). hakIkta jaNAIne gurunuM vacana yAda AvatAM te kuTuMbane viSaprayogathI nivArIne ugArI dIdhuM.
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ (317) tyAra pachI jinadatta zeTha, IzvarI zeThANI ane tenA nAgeMdra caMdra, nivRti ane vidyAdhara nAmanA cAra putroe dIkSA lIdhI. A cAranAM nAma uparathI cAra zAkhAo zarU thaI. vajrasenasUrijInI ziSya paraMparA ane tenI zAkhAo AgaLa vadhatAM chelle 'Arya dezigaNi' 'kSamAzramaNa' thayA. ahIM vistArabhayathI varNanane saMkSipta karyuM che. tyAra bAda 'sthira gupta' kSamAzramaNa thayA ane tyAra bAda 'kumAra dharma' kSamAzramaNa thayA. ane chelle 'devardri gaNi' kSamAzramaNa thayA, jemaNe kalpasUtra vagere zAstrone granthArUDha karyAM. upasaMhAra trilokaguru paramAtmA mahAvIradevanA zAsananI dhurAne vahana karanArA mahApuruSo keTaluM ujjavaLa jIvana jIvyA che ? kevI bejoDa zAsanarakSA karI che ? te-ApaNe A vAcanAmAM joyuM. A badhA ya mahApuruSono ApaNI upara keTalo badho upakAra thayo che ? jo A rIte te mahApuruSoe zAsanarakSA na karI hota to Aje jayavaMtu jinazAsana ApaNA hAthamAM Avata kharuM ? kevI kamanasIbInI vAta che ke A zAsanasevAnA kAryamAM Ajano zrIsaMgha nabaLo paDyo che ! zuM ema nathI lAgatuM ke 'zAsana' chinnabhinna thaI rahyuM che ? gAmegAmanA saMgho keTalAka kAraNasara tUTI rahyA che ! (317)
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ suMdara majAnI ArAdhanAo AbAlavRddhamAM jovA maLatAM chatAM aMtara valopAta karatuM bole A che, "paNa mahAvIra zAsana kyAM che ? enA sthApelA saMghanI zI dazA thaI che ? enA prarUpelAM (318) che. zAstronAM posTamorTama kevI nirdayatA sAthe thaI rahyAM che ? eNe dAkhavelAM sAta kSetronI saMpatti kalpasUtranI che. AThamI vAcanAo beMkomAM pharajiyAta jamA thaI sarakAra dvArA kevA raste vaparAI rahI che ? eNe dAkhavelA vAcanA rAgadveSabhAvanA nAzanA dharmanI vRddhi Aje kyAM badhe jovA maLe che ! o mahAvIra ! tAruM kahI (bapore) zakAya tevuM badhuM kyAMya dekhAtuM nathI !!!" vaiSNava borDa sAme thayelA kesanI bAbatamAM nyAyamUrti gajendragaDakaranA zabdo Aje magajamAM che ghUme che ane cakkara AvI jAya che. temaNe kahyuM hatuM : "mALA upara tamArI AMgaLI phare e kriyA tamArI che paNa mALA to sekyulara ja che." hAya ! kriyA amArI ane vastu tamArI - sarakAranI ? pUjA amArI ane maMdira tamAruM ? kevuM bihAmaNuM ane keTaluM bhedI satya? o vIra ! tuM mane batAva ke have kyAM che tAruM zAsana? kyAM che tArAM kSetronI saMpatti ? kyAM che (318) paDyAM tArAM zastro ? kyAM che tAro dharma ?
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarI mahAparvanI ApaNe sahu avazya ujavaNI karIe paNa enI sAthe sAthe paramAtmAnI pAse jaIne prArthanA karajo : "o prabhu ! ame sAva nirmAlya thaI gayA chIe, amane baLavAna banAva.' ""amaNe arthakAmanA rasiyA banyA chIe. amane enAthI virakta banAvatuM baLa Apa. ame dharmaguruothI vimukha banIne emanI adabane khatama karI che. amane have temanAM caraNomAM ALoTavAnuM sadAnuM saubhAgya Apa. ame baLavAna banIne, virAgI banIne, saMta-sevaka banIne pharI tArA zAsananI jhaMDI UMcakIzuM. gaganabhedI nAda sAthe vIrazAsanano jayajayakAra macAvIzuM, Akramakone haThAvIzuM, AtatAyIone sajA karIzuM, tArI sAme bichAvelI bhedI jALone cIrI nAkhazuM, sarvane muktimArganA pathika banAvIzuM. de.... de.... o dayAnA sAgara ! tArI kRpA ja de.... pachI "badhuM ya' ame ja saMbhALI che laIzuM." devAdhideva tIrthaMkara paramAtmA, zAsanapati mahAvIra svAmIjIe sthApela caturvidha saMghanI che huM koI paNa gRhastha vyakti na to bahumatithI nirNaya le na to sarvAnumatithI; nirNaya to mAtra gItArtha mahAtmAo ja laI zake. jema jema zAstramatine ApaNe avagaNatA jaIzuM enI sIdhI avagaNanA karavAne badale huM (319)
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ che "deza' "kALa', "jamAno' vagerenA nAmo ADaktarI paNa avagaNanA karIzuM to saMghabaLanI imAratanA che (320) che. pAyA halabalI UThaze. ane jo A saMghabaLa veravikhera thaze to vizvanI tamAma dharmasaMskRtionAM baLo chinnabhinna thaI javA lAgaze. kalpasUtranI AThamI vAcanAo deza, kALa ke jamAnAne ApaNe badalIe, paNa enAM vighAtaka baLo jora kare eTalA mAtrathI vAcanA ApaNe badalAI javAnI jarA paNa jarUra nathI, chatAMya e kAma paNa suvidita gItArtha AcArya (bapore) bhagavaMtonuM che teone ThIka lAge te karI zake. pratyeka vyakti dezakALanI vAto karIne carcAnuM medAna che. UbhuM karavAnI lAyakAta dharAvatI nathI. - A vicAranI sAthe sAthe Aja sudhImAM UbhI thayelI Adhunika saMsthAo aMge ApaNe thoDo huM vicAra karIe. koI paNa saMsthAne pramukha, TrasTI vagere hoya ja. koI paNa nirNaya bahumatanA dhoraNe huM ja levAya. A beya bAbato ghaNI vadhu kahI zakAya teTalI gaMbhIra che, AvI saMsthA upara saMvignache gItArtha zramaNanuM mArgadarzana nahi? AjanA DigrIdhArI ke koI zrImaMtanuM pramukha tarIke mArgadarzana? huM che oha! emane zAstranuM keTaluM jJAna? dhArmika saMsthA! ane ene zAstrajJAnavihoNAnuM mArgadarzana ! che. che. vaLI, te nirNaya levAya te bahumatIthI thAya ke zAstramatithI? dezakALanA vAdIo bahumatIthI che nakkI kare ke "ApaNI nIce cAlatI bhojanazALAmAM rAtrI bhojana ane kaMdamULa ApavuM jarUra che? che to zuM te TharAva pasAra? tyAM zAstramatino vicAra thaI zake ja nahi?
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ (321) jo A ja vastusthiti hoya to jinazAsananA mULamAM ja ajANatAM ya suraMga caMpAI gaI. bahumatI to zAstranA abhaNa mANasonI ja hoya ne ? navA jamAnAnI mohinImAM jhaDapAyelAonI ja hoya ne ! vanamAM bahumatI konI ? siMhanI ke ziyALanI ? eTale zuM vananuM rAja ziyALiyAo bhegAM maLIne calAvaze ? oha ! to to julama macI jAya ! jo saMsthAonuM visarjana zakya ja na hoya, topaNa pratyeka saMsthAe potAnA sarvoparI vaDA tarIke koIne koI saMvigna-gItArtha munine ke padasthane nakkI karI levA joIe. emanI viruddha jatA bahumatInA paNa vicArane phagAvI devAno pAko nirNaya karI levo joIe. nahi to A saMsthAo zuM karaze te kalpanA karI zakAya tevuM nathI. bhagavAna jinezvaradevanA zAsanamAM mAtra jinamati (jinAjJAne ja zira jhukAvAya.) enAthI viruddha jatI bahumatI to zuM paNa sarvAnumatine paNa mAnya karI zakAya nahi. zrI mahAnizItha sUtramAM eka prasaMga Ave che. emAM eka saMvigna gItArtha gurunA navA thayelA apariNata pAMcaso ziSyo sarvAnumatie nirNaya le che ke, 'cAturmAsa pUrNa thatAM ja munisuvrata svAmInA tIrthanI yAtrA karavA javuM, gItArtha guruvare zAstramatithI vicArIne ziSyone kahyuM ke, (321)
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'A cAturmAsamAM khUba varasAda thayo hovAthI hAla turata vihAra karavA jatAM ghaNI hiMsA thaze. te che. kyAreka e tIrtha tarapha sahaja rIte javAno prasaMga paDaze tyAre tamane yAtrA karAvI daIza.' (322) kalpasatranI che munio na mAnyA ane potAnuM dhAryuM karavAnI duSTa buddhie temane virAdhaka banAvyA. gurudeva che AThamI vAcanAo che jinamatine vaphAdAra rahIne ArAdhaka banyA. vAcanA che svamati, bahumati ane sarvAnumatI-badhAMya dharmanAM ghAtaka tattvo che. e vAta jinamatinA che (bapora), che premIo to sArI rIte samaje che; paraMtu pAzcAtya paddhatinuM zikSaNa pAmIne taiyAra thatAM navI peDhInA che huM birAdarone A vAta khUba sArI rIte samajAvavI joIze. ApaNI mahAsaMskRtino nAza karavA mATe che che bahumatIvAda jevuM tIkSNa eka paNa zAstra kadAca Adhunika duniyAmAM nahi hoya. koI ema mAnatuM hoya ke, vizvabharanI dharmasaMsthAomAM bahumatI upara ja badhA nirNayo levAya che che to te vAta paNa satya nathI. thoDA ja vakhata pUrve ketholika saMpradAyanA karoDo khristI anuyAyIonA che. dharmaguru popa pole saMtati niyamananAM sAdhanono upayoga nahi karavAnuM potAnA anuyAyI-vargane che he jaNAvyuM hatuM. AnI sAme moTo virodha pragaTyo, chevaTe bizapa vagere ucca kakSAnA sittera mANasonI eka kamiTInI racanA karIne A prazna tene soMpavAmAM Avyo. kamiTIe 66 viruddha 4 mate "saMtatiniyamananAM sAdhanono upayoga karavAmAM kazo dhArmika bAdha nathI.' ema jaNAvyuM.
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ ApaNane sahune e jANIne Azcarya thaze ke, AvI jaMgI bahumatinA vicArane paNa popa pole (323) che. phagAvI detA jAhera karyuM ke "bAIbalanA adhyayananA AdhAre mAruM spaSTa mantavya che ke isunA anuyAyIo saMtatiniyamananAM sAdhanono upayoga karI zake ja nahi, mATe kamiTInA nirNayanI viruddhamAM mAruM pharamAna che ke koIe e sAdhano vAparavAM nahi !' jo A rIte IsunA paNa dharmapracArako potAnA mAnelA zAstranA AdhAre ja cAlatA hoya to huM trilokanAtha sarvajJa vitarAga tIrthaMkara paramAtmAnA Adezo anusAra ja ApaNe cAlavuM na joIe zuM? zA mATe nAhakanI bUmo deza, kALa ke jamAnAnI pADavI joIe ? jinamati sivAya bIjI koI matimAM paDo jamA ! bIjI koI vAtano Agraha rAkho ja mA ! jo tame koI saMsthAmAM huM joDAyelA ho to khUba sAvadhAna banajo. zAstranI viruddha kAMI paNa na banI jAya te mATe tamArA sarvoparI vaDA tarIke Aja ne Aja koI saMvigna-gItArthasAdhu-bhagavaMtanuM mArgadarzana laIne ja kAma karavA mATenI eka kalama tamArI niyamAvalimAM umerI dejo. chevaTano rasto A che. jo tame tevA gItArtha guranI bhAvanAne avagaNazo to tamane temanI evI hAya lAgaze ke te paraco maLyA vinA nahi rahe. guradroha e eTaluM bhayAnaka - abrahmanA sevanathI paNa vadhu bhayAnaka-pApa che jeno paraco A ja bhave bhayaMkara rIte maLyA vinA raheto nathI. jo tame svabhAvanA che khataranAka ho to dharma karavAnuM choDI dejo. tethI ochuM pApa lAgaze paNa dharmagurunA drohanuM pApa to che svapnamAM ya karatA nahi.
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ paccIsaso varSamAM thayelI zramaNa saMsthAnA ghora tapatyAge zrIsaMgha je gauravabhera Ubho rahI A zakyo che te ja gauravane ApaNe dIrghajIvI banAvavA hoya to, zAstramatinA jIvana vinA eka (324) che paLabhara paNa ApaNane cAlI zakaze nahi. kalpasUtranI AThamI vAcanAo bahumatavAdanA cokaThAmAM e badhA ya jakaDAI gayA nathI zuM? ApaNe jinamatimAM mAnanArA ke vAcanA, bahumatImAM? sarvAnumati paNa ApaNane maMjUra na ja hoI zake ne? dharmaguruone vegaLA mUkIne (bapore) zAsana saMsthAo ane prabhue sthApelA zAsanano saMcAlaka saMgha banne vegaLA mukAyA che. bahumata upara cAlatI navI saMsthAoe janma lIdho che. A saMsthAo bhale zAstrAnusArI vahIvaTanI vAto karatI hoya paNa enI lAcArIo-kAyaratAo-verArI manovRttioe enA vahIvaTane hiM ghaNobadho azAstrIya banAvI mUkyo che. bhUtakALanA mahAna dharmaguruonAM mahAna kAryonA jvalaMta itihAsane Aje sahu sAMbhaLe chuM ane tenI sAthe vartamAnakALamAM vyApelAM dardonI jANakArI meLavIne haiyAmAM arerATI utpanna zuM kare. samagra zramaNasaMgha ekaTho thAya. ekabIjAnI bhUlone bhUlI jaIne punaH e maMgaLamaya zAsananI che. che dharAne sthira kare to ja paTTAvalinAM pravacano sAMbhaLyAnI sArthaktA gaNAze. che (324) S S =
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ (325) paryuSaNa parvano sAtamo divasa : kalpasUtra navamuM vyAkhyAna - sAdhu-sAdhvIjInI samAcArInuM saMkSipta varNana : zramaNapati paramAtmA mahAvIradeva tathA gaNadharoe ASADhI comAsI bAda 50mA divase paryuSaNa karyAM hatAM. tathA temanI pATaparaMparAmAM Avela Aja sudhInA tamAma AcAryAdi munivaro paNa ASADhI comAsI bAda 50mA divase paryuSaNa kare che, kAraNa ke te vakhate gRhasthanA ghara vAchaMTa AdithI rakSaNa mATe sAdaDI AdithI baMdhAyA hoya che. cUnA, khaDI AdithI dhavala karAyA hoya che, ghAsa vagerethI DhaMkAyelA hoya che, chANa AdithI lIMpAyA hoya che, ityAdi rItiothI jIvadayAnuM paripAlana thAya tevo e kALa hoya che. vaLI, 50 divasa bAda sAdhue zeSa cAturmAsa rahevAnuM jaNAvavuM, jethI muninA nimitte koI AraMbha-samAraMbha na thAya. 'paryuSaNA' para + uSaNA ema be zabdothI banyo che. pari eTale samagra prakAre, uSaNA eTale (AtmAnI samIpe AvI) vasavuM. sAdhu-sAdhvIoe jyAM comAsI pratikramaNa karyuM hoya tyAMthI cAre dizAmAM 2 / / gAu sudhI jaI zake. comAsuM rahevA sAdhuone guru-AjJA pramANe glAnAdi mATe ane potAnA AhAra grahaNa karavo kalpe. tathA hRSTa, taruNavayI nIrogI ane baliSTha sAdhu-sAdhvIne niSkAraNa vigaIo kalpe (325)
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ (326) kalpasUtranI vAcanAo nahi. kAraNe kalpe. sAmAnya rIte sAdhuoe eka vAra ja bhojana karavuM. kAraNe 2-3 vAra vAparI zake. zayyAtaranA gharanuM vahoravuM sAdhune kalpe nahi. jyAM ghaNAM jamanArAM hoya (saMkhiDa) tevA jamaNavAramAM javuM kalpe nahi. dhodhamAra varasAda paDato hoya tyAre vaho2vA javuM te sAdhune kalpe nahi. tapasvI ke glAnAdi munine mATe sakAraNe alpa varasAdamAM javuM kalpe. varasAdanI virAdhanAthI bacavA mATe sAdhuone ane sAdhvIone bagIcA nIce, upAzraya nIce ke jhADa nIce UbhA rahevuM kalpe. paraMtu sUryAsta thaI jAya te pachI tyAM UbhA rahevuM joIe nahIM, arthAt upAzrayanI bahAra rAtri na rahevuM. kudaratI rIte varasAdanI virAdhanAthI bacavA sAdhu-sAdhvIjIo eka ja vRkSAdi nIce bhegA thaI jAya to eka sAdhu-eka sAdhvI athavA eka sAdhu-be sAdhvI athavA be sAdhu-be sAdhvIe sAthe UbhA rahevuM nahIM, paraMtu pAMcamo bALa evo paNa sAdhu ke sAdhvI hoya to UbhA rahevAya. athavA anya mANasonI dRSTi paDatI hoya to cAra sAdhu-sAdhvI UbhA rahI zake. utsargathI ochAmAM ochA be sAdhuoe sAthe vicaravuM ane traNa ane tethI vadhu sAdhvIoe sAthe vicaravuM. sAdhu-sAdhvIoe gocarI Adi vahoravA paNa AcArya ke gaNanAyaka vagere vaDIlanI anujJA laIne ja javuM joIe. A ja rIte vigaIono upayoga karavo hoya; roganI cikitsA-tapazcaryAdi karavuM hoya, jinamaMdiramAM darzanArthe javuM hoya, vihAra sthaMDila-mAtra ityAdi tamAma kAryo AcAryAdi vaDIlanI AjJA laIne ja karavuM joIe, kAraNa AcArya gItArtha hovAthI saghaLAM lAbha alAbhanA navamI vAcanA (bapore)
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ (327) jANakAra hoya che. potAnI upAdhi reDhI mUkIne sAdhu gocarI Adi mATe bahAra jaI zake nahIM, paraMtu anya sAdhune bhaLAvIne ja jaI zake, anyathA varasAdajanya virAdhanA tathA cauryAdino bhaya rahe. vaLI, sAdhu-sAdhvIoe cAturmAsamAM avicala pATa-pATalA Adino upayoga karavo joIe. anyathA jIvAdinI virAdhanAnuM pApa lAge che. sAdhu-sAdhvIone bhAdaravA suda 4 pUrve loca karAvI ja nAMkhavo joIe, kAraNa ke loca vagara saMvatsarika pratikramaNa karavuM saMyamIone kalpe nahIM. tAva AdivALA ane rudana karatA bALa saMyamIne astrAthI apavAda mArge muMDana karAvI zakAya. astrAthI muMDana karAvanAre dara mahine tathA kAtarathI vALa kapAvanAre dara pakhavADiye muMDana karAvavuM joIe. sAdhu-sAdhvIoe saMvatsarInA pratikramaNa samaye potAnA krodhAdi bhAvonI kSamApanA karI levI ane saMvatsarI bAda kalezakArI vacano bolavAM nahIM. koI bole to tene anya sAdhuoe vAravA. vAraMvAra vA2vA chatAM jo te bole ja rAkhe, to tevA anantAnubaMdhI kaSAyavALA sAdhune saMgha bahAra mUkavo. kemake evo sAdhu bIjAonA kaSAyAdimAM nimitta bane che. arasaparasa saMgharSa thayo hoya to khamatakhAmaNAM karavA. nAnA moTAne khamAve, moTA nAnAne khamAve. pote upazAMta thAya ane bIjAne paNa upazAMta kare. je upazAMta thato nathI, bIjAne khamAvato nathI te virAdhaka che. je upazAMta thAya che, khamAve che e ArAdhaka che, kAraNa ke zAstramAM kahyuM che ke ''uvasamasAruM khu sAmaNuM !'' zramaNa jIvanano sAra upazamabhAva che. (327)
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAdhu-sAdhvIoe A cAturmAsa sivAyanA kALamAM be vAra upAzrayamAM kAjo levo ane te cAturmAsamAM traNa vAra kAjo levo, jIvAta Adino upadrava hoya to vAraMvAra paNa bhUmipramArjana (328) je karavuM. kalpasUtranI sAdhu-sAdhvIoe gocarI-pANI bahAra jatAM pote kaI vidizAmAM jAya che. te anya sAdhune navamI vAcanAo che. kahIne javuM, jethI tapazcaryAdi koI kAraNe sAdhu rastAmAM mUrzita thaI jAya athavA anya kaMI paNa vAcanA | thAya to tenuM nivAraNa karAvI zakAya. vaLI, auSadha-vaidyAdi je kAryo sAdhu Adine bahAra javuM paDe, che (bapore) che to te kArya pUrNa thatAM tarata pAchA pharavuM. che A rIte samyagu jJAna-darzana ane cAritryanI ArAdhanA karavApUrvaka, samyagu mana-vacana ane kAyAnA yogathI aticArathI AtmAne rakSIne, jinezvaradevanI AjJA mujaba sthavirakalpane (sAdhvAcArane) je uttama rIte pALe che, te AtmA te ja bhavamAM siddha thAya che, buddha (kevalI) thAya ja che, karmapiMjarathI mukta bane che, samagra saMtApathI rahita thAya che, ane zArIrika tathA mAnasika che du:khono nAza kare che. Ama, sAdhvAcAranA uttama pAlanathI te ja bhave athavA bIje bhave AtmAnI mukti thAya che. madhyama pAlana vaDe trIje bhave, ane jaghanya pAlana vaDe paNa sAta-ATha bhavamAM che. AtmA mokSanI varamALA vare che. jinAjJA viruddha kAMI paNa prarUpaNA thaI hoya to tenuM aMtaHkaraNathI micchA mi dukkaDa. kalpasUtranAM vyAkhyAno saMpUrNa
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ (329) paryuSaNA parvanA vyAkhyAnano athavA kalpasUtrano svAdhyAya [saMvatsarI parvanA divase savAre vAMcavAnI sajjhayA.] prathama vyAkhyAnanI prathama sajjhAya DhALa pahelI parvapajuSaNa AviyAM, AnaMda aMge na mAya re ghara ghara utsava ati ghaNA, zrI saMgha AvIne jAya re. parva pazuSaNa AviyAM (e AMkaNI) 1. jIva amArI lAviye, kIjiye vrata paccakhANa re, bhAva dhari guru vaMdiye, suNie sutra vakhANa re. parva 02. ATha divasa ema pAliye, AraMbhano parihAro re, nAvaNa dhovaNa. khaMDaNa, lipaNa, pIsANa, vAro re. parva 03. zakti hoya to paccakkhIye, annAye atisAro re, parama bhakti lAvIye, sAdhune cAra AhAro. parva 04. gAya sohAgaNa savi mali, dhavala maMgala gIta re, pakavAne kakara poSIye, pAraNe sAmi mana prIta 2. parva 05. sattarabhedI pUjA racI, pUjiye zrIjinarAya re; Agala bhAvanA bhAviye, pAtaka mala dhovAya re. parva 06. loca karAve re sAdhujI, bese besaNAM mAMDI re; zira vilepana kIjiye, Alasa aMgathI chAMDI re. 5rva 07. gajagati cAla cAlatI sohAgaNa nArI te Ave re; kuMkuma caMdana gaMDUlI, motiye coka purAve re. parva 08. rUpA mohara prabhAvanA, kariye tava sukhakArI re zrI kSamAvijaya kavirAyano, budhamANeka vijaya jayakArI re. parva 09, (329)
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathama vyAkhyAnanI bIjI sajhAya (330) DhALa bIjI kalpasUtranI (e chIMDI kihAM rAkhI - e dezI) navamI vAcanAo vAcanA pahelA dina Adara bahu ANI, kalpasUtra ghara ANo; kusuma vastra kesarazuM pUjI, rAtijage (bapore) lie lAho re. prANI kalpasUtra ArAdho, ArAdhI ziva sukha sAdho re bhavijana kalpasUtra ArAdho. che (e AMkaNI) 1. praha UThIne upAzraye AvI, pUjI guru nava aMge; vAjiMtra vAjatA maMgala gAvatAM, gahelI diye mana raMga re. prANI kalpa0 2. mana vaca kAyA e trikaraNa zuddha zrI jinazAsana mAMhe, suvihita sAdhu mukha suNiye uttama sUtra umAhI re. prA 0 ka 0 3. giramAMhe jima meru vaDo, che maMtramAMhe navakAra; vRkSamAMhe kalpavRkSa anupama, zAstramAMhe kalpasAra re. prA 0 ka0 4. navamA che pUrvanuM dazAzruta, adhyayana AThamuM jeha; cauda pUrvadhara zrI bhadrabAhu, uddharyuM zrI kalpa eha re. pra0 che. che ka0 5. pahelAM muni daza kalpa vakhANo. kSetra guNa kahyA tera; tRtIya rasAyana sarIkhuM e, sUtra che che pUravamAM nahi phera re. prA0 ka0 6. nava trANuM varase vIrathI sadA kalpa vakhANa dhruvasena rAjA che putranI aratI AnaMdapura maMDANa re. prA 0 ka0 7. aThThama tapa mahimA upara nAgaketu daSTAMta, e to pIThikA have sutra vAcanA vIracaritra suNo saMta re. prA0 ka08. jaMbUdvIpamAM dakSiNa bharate, mAhaNakuMDa
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ suThAma, ASADa sudi chaThe caviyA, suralokathI abhirAma re. prA) ka09, RSabhadatta ghare devAnaMdA, kukhe avatariyA svAmI cauda supana dekhI mana harakhI. piyu Agala kahI tAma re. prA) ka0 10 A supanaartha kahyo suta hoMze ehave iMdra Aloce brAhmaNa ghara avatariyA dekhI, beTho sura loka soce che 2. prA0 ka0 11 indrastavI UlaTa ANI. pUraNa prathama vakhANa, meghakumAra kathAthI sAMje, kahe budha mANeka jANa re. prA) ka0 12. dvitIya vyAkhyAnanI sajajhAya DhALa trIjI (prathama govAlataNe bhavejI - e dezI) indra vicAre cittamAM, jI e to acarIja vAta, nIca kula nAvyA kadA jI. uttama puruSa avadAta, suguNa nara, juo karma pradhAna, karma sabala balavAna. su0 ju0 (e AMkaNI) 1. Ave to janme nahIM jI, jina cakrI hari rAma; ugra bhoga rAjanakule jI. Ave uttama ThAma. su) 2. kAla anaMta upanA jI. dasa accharAM re hoya tiNe accheruM e thayuM che, garbhaharaNa dazamAMhe su0 3. athavA prabhu satyAvIzamAM jI, bhavamAM trIje janma maricIbhava kulamada kIyo che, tethI bAMdhyuM nIca karma. su0 4 gotrakarma udaye karI jI, mahAkule uvavAya, uttama kule je avatare jI, indrajita te che.
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ thAya. su05. haribaigamelI teDIne jI, hari kuNe eha vicAra; viprakulathI laI prabhujI; kSatriyakule che avatAra. suO 6. rAya siddhAratha ghara bhalI jI, rANI trizalA devI; tAsa kukhe avatAriyA jI, (332) kahyasanI harisevaka tatakheva. su) 7. gaja vRSabhAdika suMdaruM jI, cauda supana tiNi vAra, dekhI rANI jeha navamI chejI, varNavyAM sUtre sAra. su0 8. varNana karI supanataNuM jI, mUkI bIjuM vakhANa; zrI kSamAvijayajI vAcanA cheguru taNo jI, kahe mANeka guNakhANa. su0 9. (bapore) tRtIya vyAkhyAna sajhAya DhALa cothI (mArI sahI re samANI - e dezI) chedekhI supana tava jAgI rANI, e to hiyaDe heta ja ANI re; prabhu artha prakAze. (e AMkaNI) UThIne piyu pAse te Ave, komala vacane jagAve re. pra01. kara joDIne supana suNAve. bhUpatine che huM mana bhAve re pra 0; kahe rAjA suNa prANa piyArI; tuma putra hoze sukhakArI re. pra. 02. jAo che che subhaga sukhasakjhAye, zayana karone sakjhAye re pra0, nija ghara AvI rAtri vihAI, dharmakathA kahe che bAI re. pra) 3. prAtaH samaya thayo sUraja Ugyo, UThyo rAya umAyo re pra0; kauTuMbika nara vege
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ che bolAve, supana pAThaka teDAve re. pra7 4. AvyA pAThaka Adara pAve supanaartha samajAve re, dvija (333) che. artha prakAze (e AMkaNI); jinavara cakrI jananI pekhe, cauda supana suvizeSe 2. dvi05. vAsudevanI mAtA sAta, cAra baladevanI mAta re dvive; te mATe e jina cakrI sAro, hoze putra tamAro re dvi0 6. supanavicAra suNI pAThakane, saMtoSa nRpa bahu dAne re dviva, supana pAThaka ghare bolAvI nRpa rANI ja pAse Ave re. dvi0 7. supana kahyAM te saMkheve, sukha pAmI priyA tatakheve re. dvi0 garbhapoSaNa kare, A chehave harSe rANI aMga AnaMda varSe 2. dvi- 8, pAMca viSaya sukha raMge vilase, aba puNya manoratha phalaze re. dviva eTale pUruM trIjuM vakhANa, kare mANeka jinaguNa jJAna re, dra. 9. caturtha vyAkhyAnanI sAcI - DhALa pAMcamI (mana mohanA re lAla-e dezI) dhanada taNe AdezathI re, mana mohanA re lAla, tiyaMgajuMbhaka deva re, jaga sohanA re lola, rAya siddhArathane ghare re. ma0 vRSTi kare nityameva re, ja0 1. kanaka rayaNa maNi rauthyanI re ma0, dhaNa kaNa bhUSNa pAna re jaI varasAve phala phUlanI re ma0 nUtana vastra nijAna re. ja0 2. vAdha dolata dina pratye re ma0, teNe vardhamAna heta re ja0 dezuM nAma ja tehanuM re. ma0, mAtApitA saMketa re. ja0 che (333)
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ navamI che. 3. mAtAnI bhakti karI re ma0nizcala prabhu rahyA tAma re ja0mAtA arati UpanI re ma0 zuM thayuM che. garbhane Ama re. ja0 4. ciMtAtura sahu dekhIne re ma0, prabhu hAlyA teNI vAra re ja0 harSa thayo sahu (334) lokane re ma0, AnaMda maya apAra re. ja0 5. uttama dohalA Upaje re ma0, devapUjAdika bhAva re kalpasUtranI vAcanAo ja0 pUraNa thAya te sahu re ma0, pUrva puNya prabhAva re. ja) 6. nava mAsa pUrA upare re ma0, divasa vAcanA sADAsAta te ja0, ucca sthAne graha AvatAM re ma0, vAye anukULa vAta re ja0 7. vasaMta Rtu vana (bapore) ja moriyAM re ma0, jana mana harSa na mAya re ja caitra mAsa zudi terase re ma0, jina jamyA AdhI rAta re. jaO 8, anuvAluM TihuM jaga thayuM re ma0, varatyo jaya jayakAra re ja0, cokhuM vakhANa pUraNa IhAM rema0, budha mANekavijaya hitakAra re ja) 9. paMcama vyAkhyA sajhAyA DhALa chaThThI (suNo morI sajanI rajanI na jAve re - e dezI) jinano janma mahotsava pahelo re, chappana dizi kumarI vahelo re cosaTha indra malI pachI bhAre che re, jinane meruzikhara laI jAve re. 1. kSIra samudranA nIra aNAvI re; kanaka rajata maNi kuMbha
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ (33pa) racAvI re; eka koTi sATha lAkha bharAve re; ehave indrane saMdeha thAve re. 2. jaladhAra kema khamaze bAla re; tava prabhu harino saMzaya TAle re; aMgUThe karI meru halAve re; hari khAmIne jina javarAve re. 3. bAvanAcaMdana aMge lagAve re, pUjI praNamI ghare padharAve re; sabalavijJAnI siddhAratha rAjA re, daza dina utsava karI tAjAM re. 4. kaMkama hAtha diye gharabAre, vAjAM vAge vividha prakAre re, dhanamaMgala gorI gAve re, svajana kuTuMba te AnaMda pAve re. 5. pakvAnsazuM poSI nAta re nAma dharyuM che. vardhamAna vikhyAta re; caMdrakalA jima vAdhe vIra re, ATha varasanA thayA vaDavIra re. 6 devasabhAmAM Idra che vakhANe re, mithyAdRSTi sura navi mAne re; sApanuM rUpa karI vikarAla re, Avyo deva bivarAvavA bAla re. 7. nAkhyo vIre hAthe jhAlI re; bAlaka rUpa karI sura tyAMhI re; vIranI sAthe Avyo ramavA A re. jANI hAryo sura te balamAM re. 8. nija khaMdhole vIrane caDAve re, sAta tADa pramANa te thAve re; & vIre mAryo muSTiprahAra re; bIno sura te karyA pokAra re. 9. deva khamAvI kahe suNa dhIra re jagamAM ja --oTo tuM mahAvIra re; mAtApitA have muhUrata vArU re. sutana mahela bhaNavA sAruM re. 10 AvI ja indra te pUchavA lAgyo re, vIra saMzaya saghaLo bhAMgyo re; jaina vyAkaraNa tihAM hove re, paMDyo Ubho che huM AgaLa jove re. 11 mati zrata avadhijJAne pUrA re, saMyama kSamA tape zUrA re; ati AgrahathI che che paraNyA nArI re, sukha bhogave te hazuM saMsArI re. 12. naMdivarjhana vaDero bhAI re, bahenI sudaMsaNA che bahu sukhadAyI re; suraloke pahotAM mAta ne tAta re, pUrNa abhigraha vIrano thAye re. 13. deva lokAMtika samaya jaNAve re. dAna saMvatsarI devA maMDAve re; mAgazara vadI dazamI vrata lIno ne, tIvra che
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ te bhAvathI loca tava kIno re, 14, deza videza kara vihAra re, sahe upasarga je sabala udAra re; pUruM nAma pAMcamuM vakhANa te ahIM re, pabhaNe mANeka vibudha umAMhi re. 15. (336) kalpasUtranI SaSTha vyAkhyAna prathama sajjAya navamI vAcanAo DhALa sAtamI vAcanA (bapore) (thoyanI dezI). cAritra letAM baMdha mUkyuM, devaduSya sunAthe jI; addha tehanuM AkhuM prabhujI, brAhmaNane nija che hAthe jI. 1. vihAra karatAM kATe valakhyuM, bIjuM addha te cela jI; tera mAsa sacelaka rahiyA pachI che kahiyA, acalajI 2. pannara divasa rahI tApasa Azrame, svAmI prathama comAsejI; asthigrAme te pahoMtA jagagura, zulapANinI pAse jI. 3. kaSTa svabhAva vyaMtara teNe kIdhA, upasarga ati ghora, A jI; sahI parisaha te pratibodhI, mArI nivArI jora jI. 4. morAka gAme kAussagga prabhujI, A tApasa tihAM karabhedI jI, ahajIMdakanuM mAna utAryuM, indra AMgulI chedI jI. 5. kanakabale kozika che viSadhara, paramezvara paDibohyo jI; dhavala rudhira dekhI jina dehe, jAtisamaraNa sAhyo che. 6. siMha deva jIve kiyo parisaha, gaMgA nahI utAre jI, nAvane nAza karato dekhI, kaMbala saMbala nivAre jI. che 7. dharmAcArya nAme mekhalI, putre paridhala jvAlA jI; tejovezyA mUkI prabhune; tehane jIvitadAtA
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ AvyAM che. 8. vAsudeva bhAve putanA rANI vyaMtarI tApasarUpe jI. jaTA bharI jala chATe prabhune, to paNa dhyAna svarUpe jI. 9. indraprazaMsA aNamAnate saMgame sura bahu duHkha dIdhAM che, eka rAtrimAM ja vIsa upasarga, kaThora niThora teNe kIdhAM che. 10. cha mAsa vADA pUThe paDiyo, AhAra asujhato karato jI, nizcala dhyAna nihAlI prabhunuM nATho karmathI Darato jI. 11. hajI karma te aghora jANI, mane abhigrahIdhAre jI; caMdanabALA aDadane bAkule, SaDUmAsI tapa pAre jI. 12. pUrva bhara vairI che govAle, kAne khIlA ThokyA jI; kharaka vaidhe kheMcI kADhyA, Isapere sahu karma rokAyAM che. 13. bAra che varSa sahetAM Ima parisaha, vaizAkha zudidina dasamI jI, kevalajJAna upanuM prabhune, vArI ciMhuM gati viSamI jI. 14. samosaraNa tihAM deve raciyuM, beThA tribhuvana Iza jI, zobhitA atizaya che cotrIze, vANI guNe pAMtrIza jI. 15. gautama pramukha ekAdaza gaNadhara, cauda sahasa munirAya jI. sAdhvI chatrIsa sahasa anopama, dIThe durgati jAya che. 16. eka lAkha ne sahasa ogaNasATha che. zrAvaka samati dhArI jI; traNa lAkha ne sahasa aDhArase zrAviko mATe sArI jI. 17. svAmI che ha cauvita saMgha anukrame, pAvApurI pAya dhAre jI; kArtika vadi amAvAsyAM divase, pahotA mukti che majhAre jI. 18, parva divAlI tihAMthI pragaTyuM, kIdho dIpa udyota jI, rAya malIne tiNe prabhAte, gautama kevala hota jI. 19. te zrI gautama nAma japatA, have maMgalamAla jI, vIramukta gayAthI navaze, eMzI varase siddhAMta jI. 20. zrI kSamAvijayaziSya budha mANeka kahe, sAMbhalo zrotA che sujANa jI. (kalpasUtranI pustakaracanA devarkiMgaNe kIdho jI) carama jiNesara tava e caritre, mUkyuM che chaThuM vakhANa jI. 21.
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ (338) kalpasUtranI vAcanAo SaSTha vyAkhyAna dvitIya sajhAya DhALa AThamI (dezI bhamarAnI) navamI vAcanA kAzI deza banArasI sukhAkArI re, azvasena rAjanuM prabhu upakArI re; paTarANI vAmA satI re (bapore) su0, rUperaMbha samAna. pra.01. cauda svapna sUcita bhalA su2, jamyA pAsa kumAra pra 0 poSa vadi ja dazamI dine su0 sura kare utsava sAra. pra0 2, dehamAna nava hAthanuM su0, nIla varaNa manohAra pra; anukrame jobana pAmiyA su0, paraNI prabhAvatI nAra. pra0 3. kamaTha taNo mada gAlIyo su0, kADhayo jalato nAga pra0 navakAra suNAvI te kiyo sutva dharaNarAya mahAbhAga pra04. poSa vadi ekAdazI su0 vrata leI vicare svAma pra0; vaDa tala kAussagga rahyA su0 meghamAlI suratAma, che. pra05. kare upasarga jalavRSTino suva, AvyuM nAsikAnIra pra0; cUkyA nahi prabhu dhyAnathI su0, samaratha sAhasa dhIra. pra. 0 6. caitra vadi cothane dine su0 pAmyA kevalanANa pra0, cauveha saMgha thApI karI su0, AMdhyA sametagiri ThANa. pra. 7. pAlI Ayu so varSanuM ra pahotA mukti mahaMta che pra0, zrAvaNa zudi aSTamI su0, kIdho karmano aMta pra. 8; pAsa vIrane AMtaruM su0, varSa aDhIse che huM jANa pra0, kahe mANeka jinadAsane su0, kIje koTi kalyANa, pra0 9.
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ (339) huM saptama vyAkhyAna sajhAyA DhALa navamI (ho matavAle sAjanA - e dezI) soripura samudravijaya ghare, sivA devI kukhe sAro re, kArtika vadi bArasa dina avataryA nema che kumAro re. jayo jayo jina bAvIso (e AMkaNI) 1. caudasvapna rANIe pekhiyAM. karavo svapnataNo che vicAra re; zrAvaNa sudi dina paMcamI, prabhu janma huo jayakAra re ja0 2. suragiri utsava sura kare, jina caMdrakalA jina vAdha re, eka dina ramatAM raMgamAM, hari Ayudha saghalAM sAMdhe re. 40 3. khabara suNI hari zaMkiyA, prabhu laghu vaya thakI brahmacArI re, balavaMta jANI jinane vivAha manAve huM murAri re. jaO4 jAna leI jAdava Agrahe, jina AvyA toraNa bAra re; ugrasena ghara AMgaNe, tava che suNiyo, pazu pokAra re, je 05. karuNAnidhi ratha pheravyo, navi mAnyo kaheNa kaheno re, rAjulane che khaTake ghaNuM, nava bhavano sneha che jehano re. ja06. dAna deI saMyama liyo zrAvaNa chaThTha ajuAlI chuM. re; copana dina chabastha rahI, lahyuM kevala karmane gAlI re. ja0 7. Aso vadi amAvAse, de dezanA che prabhujI sArI re; pratibodha pAmI vrata liyo, rahanema rAjula nArI re; ja 0 8. aSADha sudi dina che. aSTamI prabhu pAmyA pada nirvANo re, raivatagirivara upara, madhyarAtrie te mana ANo su. jaOla che
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI pArzvanAtha thayA pahelAM kyAre nema thayA niradhAro re; sADA sAtameM tyAzI hajAra varSe, cittamAMhe catura vicAro re. ja0 10. sahuko jinanAM AMtarAM, mana daI munivara vAMce re, IhAM pUraNa (340) kalpasUtranI 8 vyAkhyAna sAtamuM, suNaya bhaMDArane sAce re. 0 11. navamI vAcanAo aSTama vyAkhyAna sajhAyA vAcanA DhALa dazamI che (bapore) - (be munivara viharaNa paMgaryAjI-e dezI) - IzvAku bhUmi nAbhi kuladhara dhare, sohe marudevA tasa nAra re aSADha vadi sura lokathI cavI re, A avatariyA jage sukhakAra re. praNo bhavijana Adi jiNesare re (e AMkaNI) 1. gaja vRSabhAdika che A cauda suhaNe jI. dIThAM mADiye mAjhama rAta re; supana artha kahe nAbhi kulakarajI, hoMze naMdanavAra A vikhyAta re 0pra. 02. caitra aMdhArI AThame janamiyA jI, sUra malI utsava suragiri kIdha re; A dITho vRSabha te pele supane jI, teNe karI nAma RSabha te dIdha re. pra03. vAdhe RSabhajI kalpavelI che jayuM re, darzana dIThe sakala samRddhi re, bAlaka rUpa karIne devatA che, khele jina sAthe hitavRddhi re. pra che ja 04. kumArI sunaMdA bIjI sumaMgalA jI. jinane paraNAvI hari Aya re; thApI ayodhyA nagarI
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ (341) vasAvIne re. thApI rAjanIti tiNa hAya re, pra0 pa. rIti prakAzI saghalI vizvanI re; kiyo che asimaSikRSi vyavahAra re; ekaso vIza ane nara nArI kalA re, prabhujI yugalAdharma nivAra re praveza 6. bharatAdika zataputra sohAmaNA re; beTI brAhmI suMdarI sAra re. lAkha trAsI pUrava gRhipaNe jI, bhogavI bhoga manohara re. pra. 7 deva lokAMtika samaya jaNAviyo re, jinane dIkSAno vyavahAra re; eka koTi ATha lAkha sovana dina pratye re, deI varasIdAna udAra re. pra. 8. caitra aMdhArI AThama Adaryo re, saMyama muSThie karI loca re; zreyAMsakumAra dhare varasIpAraNuM jI, kIdhuM Izurase citta sAcA re. . 09 sahasra varSa lAge chadmasthapaNe rahyA che, pachI pAmyA kevalajJAna re, phAgaNa aMdhArI agyArasa dine jI, sura kare samavasaraNa maMDANa re. pra0 10. tyAM besI prabhu dharmadezanAre, sAhasIne suNe parSadA bAra re; pratibodhANA keI vrata grahe che, koI zrAvakanAM vrata bAra re. pra. 11 thApyA corAzI gaNadharI guNanilA jI, munivara mAna corAsI hajAra re; sAdhavI traNa lAkha zrAvaka eTalA jI, upara pAMca sahasa avadhAra re. pra0 12. pAMca lAkha copana sahasa zrAvikA jI, thApI che che cauvita saMgha suNajA re; mahA vadi teraze muktie padhAriyAM jI, budha mANeka name suvihANa re. pra. 13. vAMce vistAre aSTama - vyAkhyAna sthavirAvalI jI; mUkyuM AThamuM vakhANa Ima ThAma re; budha che. zrI kSamAvijayajI gurutaNo jI. mANekamuni guNagrAma re. .0 14. che (341)
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ navamA vyAkhyAnanI sajajhAya (342) che DhALa agayAramI kalpasUtranI che (bharata nRpa bhAva- e dezI) navamI vAcanAo che saMvatsarI dina sAMbhalo e, e bAramAM sUtra sujANa, saphaLa dina Ajano e (AMkaNI), vAcanA che zrIphalanI prabhAvanA e, rUpA nANuM jANa. sa0 1. sAmAcArI citta dharo e, sAdhu taNo AcAra che (bapore) che sa0 vaDalahuDAI khAmaNAM e, khAmo sahu nara nAra. sa0 1. rISa vaze mata rUSaNo e, rAkhIne te khamAve jeha sa0 koyu pAna jIma kADhavuM e saMgha bAhera sahi teha, sa0 3. vRSabha vadhakAraka e, nirdaya jANI vipra paMkti bAhira te kahyo e, jima mahAsthAne kSipra. sa04. caMdanabAlA mRgAvatI e jema khapAvyuM tema sa 0 caMDa padyotanarAyane e, udayana khamAvyuM jema sa05. kuMbhakAra ziSyanI che pare e, tima na khamavo jema sa0 bAra bole paTTAvalI e suNatAM vAthe prema sa0 6. paDikkamaNuM che. saMvatsarIe, karIye sthira citta sa0; dAna saMvatsarI daIne e, bIjo loho nitta. sa0 7. cauviha che saMgha saMtoSiye e, bhakti karI bhalI bhAta sa0: iNipare parva paduSaNo e, kharaco lakSmI anaMta che. che sa0 8. jinavara pUjA racAviye e bhakti mukti sukhadAya sa0, kSamAvijaya paMDita taNo e budha che mANeka mana bhAya, sa. 9.
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
_