________________
વંદનીય હૃદયસ્પર્શ યુનિવર્સિટીમાં મળવા આવી જઈશ.” આમ તેમની વિનમ્રતા અને તેમના સૌજન્યની પ્રતીતિ જ્યારે જ્યારે અમે મળીએ ત્યારે થતી.
અમારા અધ્યાત્મ જ્ઞાન પ્રસારક મંડળના તો તેઓ સૂત્રધાર હતા. મંડળની કોઈ પણ બાબતમાં ચર્ચામાં જ્યારે કદાચ મતભેદ પડે તો છેવટે મનસુખલાલભાઈ જે કહે તે બધા સ્વીકારી લેતા. મંડળનાં નાનાં નાનાં પ્રકીર્ણ કામો પણ તેઓ પોતાની મેળે કરી નાખતા. મંડળના કામ માટે બહારગામ જવાનું હોય ત્યારે પણ તેઓ સાથ અને સહકાર આપતા. બહારગામ જવા માટે પોતાની કોઈ તારીખ તેઓ આપતા નહિ, પણ બીજા કાર્યકર્તાઓએ જે તારીખ નક્કી કરી હોય તે જ તેઓ સ્વીકારી લેતા. તેમની સાથે વિજાપુર અને મહુડી જવાનું અમારે વારંવાર થતું. તેઓ, હું, શ્રી પોપટલાલ પાદરાકર અને શ્રી વિનુભાઈ ગુલાબચંદ–અમે ચાર તો સાથે હોઈએ જ. કોઈ વખત ગૌતમભાઈ શાહ અને શ્રી પોપટલાલ ભાખરિયા પણ સાથે હોય. મહુડીમાં નિરાંત હોય એટલે સવારે દેરાસરમાં ચૈત્યવંદન કરતી વખતે અમે એમને આનંદઘનજી, યશોવિજયજી અને દેવચંદ્રનાં સ્તવનો ગાવા માટે ખાસ આગ્રહ કરતા. તેઓ ખૂબ ભાવથી મધુર સ્વરે સ્તવન લલકારતા અને એમની સાથે અમે બધા તલ્લીન થઈ જતા. એક વખત આનંદઘનજીનું કુંથુનાથ ભગવાનનું સ્તવન જે એમને ખૂબ પ્રિય હતું, તે ગાયા પછી એનો ભાવાર્થ વિસ્તારથી એમણે અમને સમજાવ્યો હતો. એક વખત આખું ભક્તામર સ્તોત્ર ગાયું હતું, તો એક વખત શ્રીમદ્ રાજચંદ્રનું “અપૂર્વ અવસર' ગાયું હતું. મહુડીમાં સાંજે જમ્યા પછી અડધો માઈલ કે માઈલ ચાલવા માટે અમે જતા ત્યારે રસ્તામાં તેમની સાથે ઘણી જ્ઞાનગોષ્ઠિ થતી અને વિવિધ જૈન પ્રાચીન કથાઓમાંથી તેઓ પ્રસંગો ટાંકતા..
તેમના સૌજન્યની સુવાસ એટલી બધી હતી કે સુરત, વડોદરા, અમદાવાદ, ભાવનગર કે બીજે ક્યાંય અમે ગયા હોઈએ તો ત્યાં એમનાં સ્વજનો કે નેહીઓ તેમની આગતાસ્વાગતા કરવા એટલાં ઉત્સુક રહેતાં, જેનો લાભ અમને બધાને પણ મળતો. એક વખત મહુડીથી અમે અમદાવાદ આવ્યા અને સાંજે અમે મુંબઈ આવવા માટે નીકળવાના હતા. જે થોડાક કલાક મળ્યા તેમાં ઘણાંને મળવાની અમારી ઇચ્છા હતી. અમે બેત્રણ રિક્ષા કરવાની વ્યવસ્થા વિચારતા હતા, ત્યાં તેમના એક સંબંધીએ પોતાની ગાડી અમારે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
