________________
^^
^
^
^/
૧૮૪
શુભ સંગ્રહ-ભાગ ૭ મે ભૂતસેવા કી સચ્ચી ભાવના કો હમારે હૃદય મેં જાગ્રત કરે, જિસસે ઇસ પવિત્ર ભૂમિ પર પુનઃ પ્રભુ કા સામ્રાજ્ય હતું. તભી ભારતવર્ષ અંતરષ્ટીય શાતિ ઔર સમૃદ્ધિ કી કુછ સંસાર કે પ્રદાન કર અપને મિશન કે પૂરા કરેગા.
(“કલ્યાણના રામાયણાંકમાંથી)
૦
૯D૦
३३-श्रीसीता के चरित्र से आदर्श शिक्षा
(લેખક:-શ્રી. જયદયાલજી ગાયંદકા) યહ કહના અત્યુક્તિ નહીં હોગા કિ અખિલ વિશ્વ કે સ્ત્રીચરિત્રે મેં શ્રીરામપ્રિયા જગજજનની જાનકીજી કા ચરિત્ર સબસે ઉત્કૃષ્ટ હૈ. રામાયણ કે સમસ્ત સ્ત્રીચરિત્રે તો સીતાજી કા ચરિત્ર સર્વોત્તમ, સર્વથા આદર્શ ઔર પદ પદ પર અનુકરણ કરને યોગ્ય હૈ હી. ભારત–લલનાઓ કે લિયે સીતાજી કા ચરિત્ર સન્માર્ગ પર ચલને કે લિયે પૂર્ણ માર્ગદર્શક હ. સીતાછ કે અસાધારણ પતિવ્રત, ત્યાગ, શીલ, અભય, શાન્તિ, ક્ષમા, સહનશીલતા, ધર્મપરાયણતા, નમ્રતા, સેવા, સંયમ, સદ્વ્યવહાર, સાહસ, શૌર્ય આદિ ગુણ એકસાથ જગત કી વિરલી હી મહિલા મેં મિલ સકતે હૈં. શ્રી સીતા કે પવિત્ર જીવન ઔર અપ્રતિમ પતિવ્રતા ધર્મ કે સદશ ઉદાહરણ રામાયણ મેં તો કયા જગત કે કિસી ભી ઇતિહાસ મેં મિલને કઠિન હૈ. આરંભ સે લે કર અંત તક સીતા કે જીવન કી સભી બાતેં–-કેવલ એક પ્રસંગ કે છોડ કર પવિત્ર ઔર આદર્શ હૈ. ઐસી કઈ બાત નહીં હૈ, જિસસે હમારી મા–બહિનાં કે સતશિક્ષા ન મિલે. સંસાર મેં અબતક જિતની ઢિયાં ચુકી હૈ, શ્રી સીતા કે પતિવ્રત–ધર્મ મેં સર્વશિરોમણિ કહા જા સકતા હૈ. કિસી ભી ઉંચી સે ઊંચી સ્ત્રી કે ચરિત્ર કી સૂક્ષ્મ આલોચના કરને સે ઐસી એક ન એક બાત મિલ હી સકતી હૈ જે
અનુકરણ કે યોગ્ય ન હ, પરંતુ સીતા કા ઐસા કેઈ ભી આચરણ નહીં મિલતા.
જિસ એક પ્રસંગ કે સીતા કે જીવન મેં દોષયુક્ત સમઝા જાતા હૈ, વહ હૈ માયામૃગ કે મારને કે લિયે શ્રીરામ કે ચલે જાને ઔર મારીચ કે મરતે સમય “હા સીતે ! હા લમણુ! ” કી પુકાર કરને પર સીતાજી કા ધબડા કર લક્ષ્મણ કે પ્રતિ યહ કહના કિ મૈં સમઝતી હૂં કિ તૂ મુઝે પાને કે લિયે અપને બડે ભાઈ કી મૃત્યુ દેખના ચાહતા હૈ. મેરે લોલ સે હી તૂ અપને ભાઈ કી રક્ષા કરને કે નહીં જાતા.' ઈસ બર્તાવ કે લિયે સીતા ને
www.umaragyanbhandar.com
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat