________________
અમેરિકા કી કુછ આતતાયી સંસ્થાએ ર૭૫ મનુષ્ય કે અસ્પતાલ સે ચારપાઈ પર સે ઉઠા કર લે ગયે, ઔર ઉસકે છ-છ અગ્નિસાત કર દિયા. ઉન સબ લોગોં કે જે કિ ઈસ “તમાશે” કે સંબંધ મેં પકડે ગયે થે, કૌરન હી છેડ દિયા ગયા. (“ન્યુ એજ” માર્ચ ૧૯૨૮)
ચેટનૂગા શહર કે ડેલી ટાઈમ્સ ( ૧૩ ફરવરી, ૧૯૧૮ ) મેં સે કૂ-કસ-કલાન” કે સદસ્ય દ્વારા જીવિતદાહ કા વર્ણન કિતના દિલ દહલાનેવાલા હૈ–“ જિમ મકલહાર્ન નીગ્રો કે લબાદા પહને હુયે લોગ ને સતા-સતા કર જલા દિયા. હજારોં સ્ત્રી-પુરુષ–બચ્ચે દશ્ય દેખ રહે થે. નીગ્રો કા ખૂન લેને કી અવાજં આસમાન કે ફાડ રહી થી. નીગ્રો કે એક વૃક્ષ સે બાંધ દિયા ગયા ઔર ઉસકે સમીપ એક અગ્નિ કી ઢેરી તૈયાર કરી ગઈ. પ્રજવલિત અગ્નિ મેં લોહે કી શલાકા ગર્મ હોને કે ડાલ દી ગઈ. જબ યહ જલ કર લાલ હો ગઈ, તો જનસમૂહ મેં સે એક ને ઉસે ઉઠા કર ની કે શરીર મેં ઘુસેડ દિયા. વહ નો ભય સે વિક્ષિપ્ત હો ગયા. ઉસને શલાકા કે અપને હાથ સે સ્પર્શ કર લિયા. વહ ઉસકે હાથ કે પાર કર ગઈ.......લોહે કી ગર્મ શલાકા શરીર કે કઈ ભાગે પર લગાઈ ગઈ. કઈ મિનટે તક યહ કાન્ડ કરને કે બાદ એક ને ઉસકે કપડાં પર તેલ ડાલ દિયા ઔર આગ લગા દી. લપટાં મેં હન્શી જલને લગા. ઉસને બુલંદ આવાજ સે કહા--“મુઝે ઇસ યાતના કી અપેક્ષા ગલી સે ઉડા દો.” પરંતુ ઈસ પર તિરસ્કારપૂર્ણ પરિહાસ હી સુનાઈ દિયા. નિર્દય અગ્નિશિખાઓ ને ઉસે ભસ્મ કર કે હી છેડા.” (“મન રિવ્યુ” ફેબ્રુઆરી ૧૯૨૬)
કલાક સડેલ, મિસીસીપી મેં એક કાલે આદમી કી અદાલત દ્વારા મુક્તિ પર રોષ પ્રકટ કરતે હુયે એક નિરંકુશ જનસમૂહ ને ઉસ મનુ ય કે, જે નિર્દોષ સિદ્ધ હો કર મુક્ત કર દિયા ગયા થા, અદાલત સે લે જા કર વધ કર દિયા.
૨૫ જનવરી, ૧૯૨૧ ઈસ્વી કે નડેન, આર્કન્સાસ મેં હૈનરી લારી કે છતે-છ જલા દિયા ગયા. સમાચારપત્રોને નિરંકુશ જનસમૂહ (લીન્ચીંગ માબ) દ્વારા ઉસકે કદિ પર કી ગઈ જધન્ય નૃશંસાઓ કા રોમાંચકારી વર્ણન કિયા હૈ. એક વર્ણન ઈસ પ્રકાર હે-“એક એક ઈંચ કર કે હશી કે સંપૂર્ણ શરીર કો અગ્નિસાત કર દિયા ગયા. એક નીગ્રો ને યહ કેશિશ કી કિ થેડીસી અગ્નિ ઉઠા કર અપને મુંહ મેં રખ લે, જિસસે શીધ્ર પ્રાણ-પખે ઉડ જયં; પરંતુ પ્રત્યેક બાર મનુષ્ય ને ઉસકે ગમ રાખે તેને સે રોક દિયા.”
ઇસ ભીષણ હત્યાકાંડ કી હમ “મનુષ્ય-આખે' કે અતિરિક્ત ઔર માં સંજ્ઞા દે સકતે હૈં ? એહ! ઉન મનુષ્યો કી, જે ઇન
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com