________________
-
--
-
-
-
-
-
-
-
-
-
—
-
-
--
*
*
*
*
*
*
*
000A0AAAAAAAAA
ભારત મેં સુખસમૃદ્ધિ કા સમય ૩૧૯ નહીં થા. ઇસસે વૈર-વિરોધ કે લિયે કહીં અવકાશ નહીં રહ ગયા થા ઔર સમાજ કે પ્રેમબંધન સુદ તથા સુસ્થિર થે.
ઉસ સમય શકો કે સાથ સામાન્યતઃ વિવાહ-સંબંધ નિષિદ્ધ હોને પર ભી કુછ શોં કે સાથ ત્રિવોં કા ખાનપાન-સંબંધ થા. શક બહિષ્કૃત નહીં સમઝે જાતે થે. આજકલ પવિત્ર બ્રાહ્મણ થક કી છાયા ભી સ્પર્શ નહીં કરતા, ખાન-પાન કી તો બાત હી દૂર હૈ. તબ યહ બાત નહીં થી. પંચમ અથવા અતિશુદ્રો કે છોડ, અન્ય શકો કે સાથ,--જિનકા કૃષિકર્માદિ કે અવસર પર નિકટ સંબંધ આતા થા, – તીને વર્ણો કે લેગ ખાન-પાનાદિ વ્યવહાર કરતે થે.
જિસ સમય કા હમ વિચાર કર રહે હૈ, ઉસ સમય ભિક્ષાવૃત્તિ સે જીવિકા–નિર્વાહ કરનેવાલોં કા અભાવ થા. કયા યહ ઉસ સમય કી સુસ્થિતિ કા નિદર્શક નહીં હૈ ? બૌદ્ધ ધર્મ કે ઉદય સે દેશ મેં જે ભલી-બુરી પ્રથાર્થે પ્રચલિત હુઈ, ઉનમેં સબસે બુરી પ્રથા ભિક્ષાવૃત્તિ કી થી. બૌદ્ધ ધર્મ કે ઉત્કર્ષકાલ મેં બૌદ્ધ વિહાર મેં ભિક્ષુ બસને ઔર ગાંવ મેં ભિક્ષા માંગ કર ઉદરપૂર્તિ કરતે થે. બૌદ્ધોં કે સમય મેં જહાં તહાં ભિખારિયે કી ભરમાર હો ગઈ થી. બૌદ્ધ ભિક્ષુઓ કા પંથ નષ્ટ હુયે એક દે શતાબ્દિમાં ભી નહીં બીતી થી કિ શિવ ઔર વૈષણવ ગુસાઈ તથા વૈરાગિ કે પંથ કા ઉદય હુઆ.યે લેગ ભી બૌદ્ધ ભિક્ષુઓ કી તરહ અવિવાહિત રહ કર મઠો ઓર મંદિરે મેં નિવાસ કરતે થે ઔર ભિક્ષાવૃત્તિ સે જીવિકાનિર્વાહ કરતે. વિચારણીય સમય મેં ઇન પંથ કા દૌર-દૌર નહીં થા ઔર બૌદ્ધ ભિક્ષુઓ કા અંત હો ગયા થા. ઈસ કારણ દેશ મેં ભિક્ષાચર્ય કા ઉપદ્રવ બહુત હી કમ થા.
પ્રાચીન સમય સે ભિક્ષાવૃત્તિ નિંદનીય માની ગઈ હૈ. કુછ વિશિષ્ટ બ્રાહ્મણો કે હી ભિક્ષા કા અધિકાર દિયા ગયા થા, કિંતુ ઉનકી ભી ધાર્મિક વૃત્તિ દેખી જાતી થી. સબ બ્રાહ્મણ ભિક્ષા નહીં માંગ સકતે થે. અધમ યા અશિક્ષિત બ્રાહ્મણ ભિક્ષા માંગને કે અધિકારી નહીં થે. એક સ્મૃતિ મેં એસે બ્રાહ્મણે કે ભિક્ષા દેનેવાલે ગ્રામ કે દંડ દેને કી વ્યવસ્થા હૈ કિ ઈસ પ્રકાર કી ભિક્ષા યા દાન સે ચોર કા સમર્થન હોતા હૈ “તં ગ્રામ સુહાના રોમોકો હિ સઃ જબ બ્રાહ્મણો કે લિયે ઈતના કડા નિયમ થા, તબ અન્ય વોં કે લિયે તો કહના હી ક્યા હૈ. ભિક્ષાવૃત્તિ કે સંબંધ મેં ઈતના કડા બંધને હેને કે કારણ હી સબ વર્ણો કે લોગ અપને પૂર્વ પરંપરાગત ધંધે સે હી જીવિકા નિર્વાહ કરતે થે; ઉન્હેં અન્ય કેઈ ઉપાય નહીં થા. બ્રાહ્મણ પ્રાયઃ ધર્માચરણ મેં હી અપના કાલક્ષેપ કરતે થે, નહીં તે છાત્રવૃત્તિ સે જીવિકા-નિર્વાહ કરતે
www.umaragyanbhandar.com
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
