Shubh Sangraha Part 07

Author(s): Akhandanand Bhikshu
Publisher: Sastu Sahitya Vardhak Karyalay

Page 543

પ૩૦
શુભસંગ્રહ-ભાગ ૯ માં કા મૌકા ન દિયા જાતા હૈ કૌન કહ સકતા હૈ કિ વે કભી ઐસે સુશીલ નાગરીક હો સકતે યદ્યપિ ગૂજરસી કે અતિરિક્ત અમરીકા કી કિસી ઔર રિયાસત મેં યહ પદ્ધતિ કામ મેં નહીં લાઈ જાતી તથાપિ વહાં ઇસકે લિયે કાફી આંદોલન હો રહા હૈ. અને અમરીકાવાસિયોં કે, જે જેલો મેં સડ રહે , ઉપયોગી નાગરિક બનાને કા પ્રયત્ન હો રહા હૈ. વહ દિન બહુત નિકટ હૈ, જબ અમરીકા સે જેલખાને ઉઠ જાયંગે ઔર ઉનકે સ્થાન પર આરોગ્યમંદિર ઔર વ્યાયામશાલામેં દિખાઈ પડને લગેગી. હમારે ભારતવર્ષ મેં જેલખાનોં કી દશા ઔર ભી શોચનીય હૈ. અસહયોગ કે દિને મેં દેશ કે હજારે નવયુવક જેલખાને કે ભીતર જા કર ઇસ બાત કા કટુ અનુભવ કર ચુકે હૈ. વે ચિલ્લા રહે હૈ કિ જેલખાનોં કા સુધાર હોના ચાહિયે, પર સરકાર કે કાને પર જૂ નહીં રેંગતી. હમારે સંયુક્ત-પ્રાંત કી સરકાર ને ભી જેલ કી જાંચ કરને કે લિયે એક કમેટી બનાઈ હૈ. શોક હૈ કિ ઇસ કમેટી મેં કઈ ઐસા વ્યક્તિ નહીં રખા ગયા જિસે કૈદિયાં કે દુઃખી જીવન સે સહાનુભૂતિ હે ઔર જિસે સ્વયં ભી જેલ કે ભીતરી જીવન કા અનુભવ હ. અસ્તુ.
બરડેટ લેવિસ કો કહના હૈ કિ જૈસે આજકલ જનતા ચેચક આદિ રોગ કે દૂર કરને કી વ્યવસ્થા કર રહી હૈ જૈસે હી કિસી દિન વહ અપરાધ કે દૂર કરને કા ભી પ્રબંધ કરેગી; ઔર ઉપાય જે કામ મેં લાયે જાયેંગે વે કરીબ કરીબ વૈસે હી હોગે જૈસે ચેચક દૂર કરને મેં લાયે જાતે હૈ—અર્થાત તે સર્વથા આરોગ્યતા
ઔર વ્યાયામ-સંબંધી ઉપાય હોંગે. અપરાધી માનવીય પરવશતા કે બાહ્યચિહનમાત્ર હૈ. અધિકાંશ મનુષ્ય ગરીબી મેં પીસે જા રહે હૈ. લાખ બચ્ચે કલ-કારખાનોં મેં કામ કરતે કરતે શક્તિક્ષીણ હોતે જા રહે હૈં. ઉન સબકો ખુલી જગહ મેં કામ કરને, અપના સ્વાધ્ય સુધારને ઔર વ્યાયામ કરને કા મૌકા દીજિયે. અપરાધ કી લહર અપને આપ કમજોર પડ કર દબ જાયગી. જિસ દેશ મેં બાલકે કે સ્વાધ્ધ કા ધયાન જિતના હી કમ દિયા જાયગા ઉસ દેશ મેં અપરાધ કી ઉતની હી ઉંચી લહર ઉઠેગી.
જિસ વ્યાયામ સે મહાન અપરાધી ભી દેવતા બન જાતે હૈ ઉસકે મહત્ત્વ કે જાનને કી હમ પરાધીન ભારતવાસિયે કે ઔર ભી અધિક આવશ્યકતા હૈ. પરાધીનતા એક પ્રકાર કા જેલખાના હૈ. હમારા ખયાલ હૈ કિ ભારતવર્ષ મેં હિંદૂ-મુસ્લીમ વિષ કી જે આગ ભડક ઉઠી હૈ ઉસકા કારણ ભી દેન જાતિ કી શારીરિક નિર્બલતા હૈ. દેને એકદૂસરે સે ડરતી હૈ ઔર જબ તક ખૂબ સ્વસ્થ ન લે જાયેંગી યહ ડર નહીં જા સકતા. ઈસ લિયે હમેં