________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२५ उ.५ ०१ पर्यवादिनिरूपणम्
२१
सागरोपमम् 'णो असंखेज्जपलिओचमा णो अनंता पलिओनमा' नो असंख्यात पल्योपमस्वरूपं सागरोपमं न वा अनन्तपल्यो गमस्वरूपं सागरोपमं भवतीति । ' एवं ओसप्पिणीए वि उस्सप्पिणी वि' एवम् सागरोपमवदेव अवसर्पिण्य उत्सर्पि योऽपि नासंख्यातपज्योपमस्वरूपा न वा - अनन्तपल्योपमस्त्ररूपाः किन्तु संख्यातपल्योपमस्वरूपा एवेति भावः । 'पोग्गल परियदे णं पुच्छा' पुद्गलपरिवर्त्तः खलु भदन्त । किं संख्यातपल्योपमरूपोऽसंख्यात पल्योपमोऽनन्तपल्योपमरूपो वा भव तीति पृच्छा प्रश्न, भगवानाह - 'गोयमा' इत्यादि । 'गोयमा' हे गौतम ! 'णो संखेज्जा पलिभोवमा णो असंखेज्जा पलिभोवमा' नो संख्यातपल्योपमात्मकः पुद्गल परिवत्र्त्ती नो असंख्यातपल्योपमात्मकः, किन्तु 'अनंता पालिओमा' अनन्तसंखेज्जा पलिभोषमा' हे गौतम ! लागरोपम काल संख्यात पल्पोपम रूप होता है 'णो असंखेज्जा पलिओदमा णो अता पलिओवमा' असंख्यात पल्योपम रूप नहीं होता है और न अनन्त पल्पोपम रूप होता है । ' एवं ओसविणीए वि उस्सप्पिणीए वि' इसी प्रकार से अवसर्पिणी और उत्सर्पिणी फाल भी असंख्यात पल्योपम रूप नहीं होते हैं न अनन्त पल्योपमरूप होते हैं, किन्तु संख्यात पल्योपम रूप ही होते हैं । 'पोग्गलपरियट्टे णं भंते ! पुच्छा' हे भदन्त ! पुद्गल परि
क्या संख्यात पल्योपम रूप होता है ? अथवा असंख्यात पल्योपमरूप होता है अथवा अनन्त पल्घोषम रूप होता है ? इसके उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं- 'गोयमा ! णो संखेज्जा पलिओवमा णो असंखेज्ज्ञा पलिओमा अनंता पलिओमा' हे गौतम । पुद्गल परिवर्तरूप काल न संख्यात पल्योपमरूप होना है न असंख्यात पल्योपमरूप होता है, पलि ओवमा' हे गौतम | सागरोपम आज सभ्यात पहयेोषभ ३५ होय हे ' अस खेज्जा पलिओवमा णा अनंता पलिओवमा' असभ्यात पोयम ३५ होता नथी, अने सतत पढ्योपभ ३५ पशु होतो नथी 'एव' ओखप्पिणीए व उस
વળી વિ’એજ પ્રમાણે ઉત્સર્પિણી અને અવસર્પિણી કાળ પણુ અસખ્યાત પત્યેાપમ રૂપ હતા નથી અનંત પળ્યેાપમ રૂપ પણ હાતા નથી, પરંતુ सध्यात_यस्पोषभ ३५ ४ होय छे. 'पोगळपरियट्टे णं भंते पुच्छा' हे भगवन् પુદ્ગલ પરિવત્ત` શુ` સખ્યાત પલ્યાપમ રૂપ હાય છે? અથવા અસ ખ્યાત પચ્ચે પમ રૂપ હાય છે કે અનત પુણ્યે પમ રૂપ હોય છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં अनुश्री गौतमस्वामी ने डे - 'गोयमा ! णो सखेज्जा पलिओवमा णों असखेज्जा पलिओमा अनंता पलिओवमा' हे गौतम ? युद्धस परावर्त्त ३५ કાળ સખ્યાત ચેપમ રૂપ હાતા નથી અસખ્યાત પલ્યાપમ રૂપ પણ હાતા