________________
प्रथापनाने च पूर्वोक्तानि पोडशवचनानि यथावस्थितवस्तुप्रतिपादनावस्थायां न काल्पनिकानि भवन्ति अतएव यदैतानि सम्यगुपयुज्य वदति तदा सा भाषा प्रज्ञापनी अयसेोयर्थः । सू०१३।।'
भापाविगेपभेदवक्तव्या __मूलम्-कइ णं भंते ! भालजाया पण्णता ? गोषमा ! चत्तारि भासजाया पण्णत्ता, तं जहा-लबलेगं लालजायं, वितिथं मोसं आसजायं, तइयं सच्चामोसं भालज्जायं, चउत्थं अलबामोसं भालजायं, इच्चेझ्याई. भंते ! चत्तारि सालजायाई लालमाणे किं झाराहते दिराहते ? गोयसा! इच्चेड्याइं चत्तारि मासज्जायाई आउ साससाणे राहते वो विराहते, तेण परं असंजय अविश्व अपडिहर पक्वायपावकरले सच्चं भासं भासंतो मोसं दा सचालो वा असञ्चामोल ना भासं सालमाणे नो आराहए, विराहए, एलेलि पं भंते ! जीशणं सच्चमालगाणं मोसभासगाणं, सच्चामोलमालगाणं असञ्चामोलमालगाणं अभालगाण य कयरे कयरोहितो अप्पा वा बहुधा का तुल्ला का दिसाहिया वा ? गोयमा ! सम्बत्थोवा जीवा सञ्चभासमा, सन्चामोलभालगा अलंखेज गुणा, मोसभासगा असंखेजगुणा, असवालोलमालया असंखेजगुणा, अभासगा अगंतगुणा। पण्णणाए सावईए सालापदं सम४०१४|| ___ छाया-कति खलु भदन्त ! भापा जातानि प्रज्ञतानि ? गौतर ! पलारि मापा जातानि प्रज्ञप्तानि, तद्यथा-सत्यमेकं भापा जातम् द्वितीयं मृपा भापा जातम् वतीयं सत्यभूपाभाषा वचन जब बास्तविक वस्तु का प्रतिपादन करते हैं, तब वे निथ्या नहीं होते। अतएव सम्यक् प्रकार से उपयोग लगाकर जब ये वचन बोले जाते हैं, तब वह भाषा प्रज्ञापनी होती है, ऐसा समझना चाहिए ॥१३॥
भाषा विशेष के भेद शब्दार्थ-(कहिणं भंते भासज्जाया पण्णता ?) हे भगवन ! भाषा के कितने ભાષા મૃષા નથી હોતી. એ પ્રકારે ઉપર્યુક્ત સેળ વચન જ્યારે વાસ્તવિક વસ્તુનું પ્રતિપાદન કરે છે, ત્યારે તેઓ મિથ્યા નથી થતા. તેથી જ સમ્યફ પ્રકારે ઉપયોગ કરીને જ્યારે આ વચને બેલાય છે, તે તે ભાષા પ્રજ્ઞાપની થાય છે એમ સમજવું જોઈએ ૧૩ - -
ભાષા વિશેષના ભેદ शण्टाध-(कइ णं भते मासजाया पण्णत्ता) ३ लगन् ! ल.पाना रेट २ ह्या छ-१
