________________
એક વિવેકના અભાવે
પતંગિયાની જેમ તેમાં ઝંપલાવી દે છે.
એ રીતે જે કઈ આત્મા, ખાદ્ય મેહકતા કે સુંદરતા જોઇને પેાતાના ભવિષ્યના ખ્યાલ કર્યા વિના જ તેના ઉપર મેહિ પામે છે, તે આત્મા થાડા વખતમાં જ પેાતાને સર્વનાશ નેાતરે છે, એમાં લેશ માત્ર સ ંદેહ નથી.
૨૧
બુદ્ધિમાન પ્રાણી માટે ભવિષ્ય એ મુખ્ય વસ્તુ છે. વર્તમાનની મેાહકતા ભવિષ્યની પાયમાલી ભૂલાવી દે તે તે બુદ્ધિમત્તાનું લક્ષણ નથી, પરંતુ અજ્ઞાનતા છે.
જેનાથી નિજ ભવિષ્યની પાયમાલી થતી હાય, તેવી વર્તમાનની માહકના ઉપર-ઉપરથી સુંદર દેખાતી હાવા છતાં ભીતરથી ભયંકર છે, પાકના ફળ જેવી છે. આવી જેની સમજ છે, તે માનવી વિવેકી તેમજ બુદ્ધિમાન છે.
સંજ્ઞી અને અસદીમાં જે પાયાને કોઈ ફેર પડત હાય તે તે એ છે કે અસની આત્માએ કેવળ વર્તેમાનકાળના નિર્વાહની ચિંતા કરે છે, જ્યારે સ'ની આત્માએ વર્તમાનની સાથેાસાથ ભૂત અને ભવિષ્યના પશુ વિચાર કરે છે.
ભૂત અને ભવિષ્યને વિચાર નહિ કરનાર,. જેમ સચેતન છતાં અસદી છે, તેમ વર્તમાનકાળના સુખની ખાતર ભવિષ્યનાં સુખેરની ઘેર ખેાદનારા બુદ્ધિમાન હેાવા છતાં બુદ્ધિહીન છે.
કહેવાને ભાવાથ એ છે કે, બાહ્ય માહકતા અને સુક્રૂરતા આકષ ક હાવા છતાં, તેના આકર્ષણમાં પડી