________________
આત્મતત્ત્વને માનવું જ પડે
અને જે આવે તે ખપે,’ ‘મુખ મૈ' રામ ઔર અગલમે છૂરી' એ કહેવતે સુપ્રસિદ્ધ છે. અંતઃકરણની શુદ્ધિ હાય અને ચિત બાહ્યક અશુદ્ધ અગર હિંસક પણ દેખાતુ હાય, તે પણ તેની ચેાગ્યતા પ્રથમ કરતાં ઘણી ચઢી જાય છે.
૨૦૧
*
આક્ષેપ અને પરિહાર
આધિભૌતિક-સુખવાદની આ ઉણપ આધિભૌતિકતત્ત્વચિંતકાના લક્ષ્યમાં આવી નથી એમ નથી, તે। પણ તેઓએ પેાતાના પક્ષનું સમર્થન કરવાનેા આગ્રહ છે।ડયા નથી, એ તેમને મતાગ્રહ સૂચવે છે.
એ ઉપરાંત આ પંથ પર એક ખીજો આક્ષેપ એ પણ છે કે 'સ્વા કરતાં પરા શ્રેષ્ઠ છે, એમ જે તેએ કહે તે શાથી ?’ એની કાઈ પણ વ્યાખ્યા તે પથવાળાએ આપી શકે તેમ નથી.
લેકનુ હિત કરવામાં ઘણા અંશે પેાતાનું જ હિત સમાએલુ છે. તેથી આ પ્રશ્ન સામાન્ય રીતે ઉપસ્થિત થતા નથી, તે પણ ‘શાણા વા' કરતાં એક ડગલુ આગળ વધેલ રવા અને પરા વચ્ચે વિરોધ આવે,. ત્યાં ‘શાણા સ્વાર્થીના માગ ન સ્વીકારતાં સ્વાર્થી છેડી, પરા સાધવા શ્રમ કરવા એ જ કન્ય છે, એમ જણાવનાર પથ કાંઈ પણ યુક્તિ આપી ન શકે તે ચાલે નહિ.
'.