________________
જડવાદ
૨૮૩
બુદ્ધિગમ્ય દલીલા સાથે આપી શકતા નથી.
ઐહિક સુખ! અને તે પણ કેવળ પેાતાનું જ જોવુ, કિન્તુ પરનું ન જોવું, અગર પરનું જોવું તે પણ તે પેાતાના જ સુખ માટે જોવું તે નિકૃષ્ટ કેટિને આધિભૌતિક-મતવાદ છે.
સ્વાર્થ સાથે પરા પણ માનવીના નૈસિંગ કગુણુ છે, એમ માની પેાતાના ઐહિક સુખની સાથે પરના ઐહિક સુખની પણ તેટલી જ દરકાર રાખવી એ મધ્યમ કેાટિને આધિભૌતિક-મતવાદ છે, અને સ્વાથના ભેગે પણ પરા સાધવા, એ ઉચ્ચકેટિના આધિભૌતિકમતવાદ છે.
એ સઘળા વાદા ઐહિક સુખની સાધના માટેનિર્માણુ થએલા હેાવાથી, જગતમાં જો જડ ઉપરાંત ચૈતન્ય જેવુ કેાઈ સ્વતંત્ર તત્ત્વ અસ્તિત્વ ધરાવતુ હોય, તે અપૂર્ણ ઠરે છે; એટલું જ નિડું પરંતુ એ વાદાને સ્વીકાર સાચા સુખને! બાધક નીવડે છે.
* આત્મ વિનાની ફળ શૂન્યતા. *
જગતમાં આંખથી દેખાનારા અને ૫થી અનુભવનારા (જડ) ભૂતે ઉપરાંત આત્મતત્ત્વ અસ્તિત્વ ધરાવતુ નથી, એ સાબિત કરવા માટે આધિભૌતિક-મતવાદીએ પાસે કેાઈ સંગીન પ્રમાણેા નથી. ઉટપક્ષે તેએમાં પણ જે નિરાગ્રહી અને મધ્યસ્થ બુદ્ધિના વિદ્વાને છે, તેમને