________________
સુખને ઉપાય
* આશયભિન્નતા * આધિભૌતિક-મતવાદના વિશિષ્ટ કેટિના પંડિતે પણ, ઐહિક સુખ સિવાય ઉચ્ચ કોટિનું બીજુ કેઈ સુખ અસ્તિત્વ ધરાવતું નથી, એ નિર્ણય આપી શકયા નથી.
જડ પદાર્થોના ઉપગ દ્વારા થનારું સુખ, એ સુખ છે એમ માનવા છતાં પણ, એ સુખનો અનુભવ કરનાર કોણ છે, તે વિષે આધિભૌતિકમતનું નિરૂપણ કરનારા પંડિતે અંધારામાં જ છે.
સુખ-દુ:ખને આધાર કેવળ બાહ્ય પદાર્થો નથી, કિંતુ આંતરિક આશય છે, એ એટલી બધી સ્પષ્ટ અને અનુભવસિદ્ધ વાત છે કે, તેને કેઈથી પણ ઈનકાર થઈ શકે તેમ નથી.
આંતરિક આશાની વિભિન્નતાના કારણે, એક જ વસ્તુ એકને સુખનું સાધન લાગે છે અને બીજાને દુઃખનું સાધન લાગે છે,