________________
૨૮૬
આતિકતાના આદેશ
હાઈ શકે જ નહિ, કિન્તુ ચેતન જ હોય એ પ્રત્યેક માણસના પ્રત્યક્ષ અનુભવના તિરસ્કાર કર્યું, કેાઈનાથી પણ ચાલી શકે તેમ છે કે ?
* હવામાં કિલ્લા *
આધિભૌતિક-મતવાદ આ રીતે વર્તમાન જગતમાં ગમે તેટલે ફેલાયે હાય, તે પણ તે પાતાના મૂળમાં જ કુઠારાઘાત કરનારા છે, એ સમજવું વિવેકશીલ વિદ્વાને માટે જરા પણ અઘરું નથી.
આધિભૌતિકવાદને મુખ્ય માનીને જેએ આજે અધ્યાત્મવાદની ઠેકડી ઉડાડી રહ્યા છે, તેએ પેાતાની જાતને આળખ્યા વિના જ બીજાની જાતને ઓળખવાને હાસ્યાસ્પદ પ્રયાસ કરી રહ્યા છે.
પેાતે માણસ છે કે પશુ, એ યથાપણે જાણ્યા વિના જ ખીજાને પશુ કહેવા પ્રયત્ન કરવા એ જેમ મૂર્ખતા છે, તેમ પેાતે ચેતન છે કે જડ એની પરીક્ષા કર્યા વિના જ જડવાદ એ વૈજ્ઞાનિકવાદ છે અને અધ્યાત્મવાદ એ અવ્યવહારુ અને અવૈજ્ઞાનિકવાદ છે, એવે નિય આપવા બહાર પડવુ એ પણુ મૂર્ખતા છે.
આધિભૌતિક-મતવાદમાં માટી ખામી હાય, તે તે એ જ છે કે, તેમાં વિચારવા ચેગ્ય પદાર્થના પૂરતા વિચાર છે, પરંતુ એ પદ્યાર્થીના વિચાર કરનાર વિચારક કેવા છે, તેને કઈ વિચાર જ નથી. પાયાની આ ખામી,
