________________
આત્મા અમર છે
તેથી પૃથ્વી પર તે તરફડે છે અને પાણીમાં જવા પ્રયત્ન કરે છે. તેવી જ રીતે જીવવાથી કેાઈ ગભરાતું નથી અને મરવાથી સહુ ગભરાય છે, એ જ એમ બતાવે છે કે, જીવવું એ સ્વાભાવિક છે અને મરવુ એ અસ્વાભાવિક છે.
૧૦૯
મૃત્યુ પણ જો આત્માના ધર્મ યાને સ્વભાવ હાત, તે મૃત્યુથી બચવા માટે કાઇ પણ આત્મા પ્રયત્ન કરત નહિ. પર ંતુ સઘળા આત્માએ માતથી બચવા માટે પ્રયત્ન કરે છે અને જીવવાની સદાકાળ ઇચ્છા રાખે છે. એ જ વાત ‘ જીવન ’ એ આત્માનેા સ્વભાવ છે, એ હકીકતને સિદ્ધ કરવા માટે પુરતું પ્રમાણ છે.
જે વાત જીવન અને વાત સ્વાસ્થ્ય અને રેગને લાગુ પડે છે.
મૃત્યુને લાગુ પડે છે, એ જ
સ્વાસ્થ્યને સહુ કોઈ ચાહે છે અને રાગને કાઈ પણ ચાહતું નથી. એથી જ સિદ્ધ થાય છે કે, સ્વાસ્થ્ય એ સ્વાભાવિક છે અને રાગ એ અસ્વાભાવિક છે. માંદાને દરેક પૂછે છે કે, ‘શાથી માંદા પડયા ? પણ સાાતાજાને કાઈ પૂછતુ નથી, કે—તમે સાાતાજા સાથી છે! ?’
એથી એ સ્પષ્ટ થાય છે કે, સ્વાસ્થ્ય સ્વાભાવિક છે, તેથી એનુ કારણ જાણવાની આવક્તા રહેતી નથી.’
નિરાગિતા અને રાગની ખાખતમાં જયારે નિરાગિતા એ સ્વભાવ સાબિત થાય છે, તે જીવન અને મૃત્યુના સંબંધમાં તેા, ‘જીવન એ સ્વાભાવિક અને મૃત્યુ એ
