________________
૧૭
: દર્શનશાસ્ત્ર
* વસ્તુસ્થિતિ જુદી જ છે
ધમ શાસ્ત્રના મુખ્ય આધાર દર્શનશાસ્ત્ર છે. જેનું દનશાસ ખાટું છે, તેનું આંશિક સાચું પણ ધર્મશાસ્ત્ર, માગી લાવીને ચઢાવેલા આભૂષણ તુલ્ય છે. તે તેને ાભા આપનાર નથી,કિન્તુ વિટંબણા કરાવનાર છે.
સત્ય દર્શીનશાસ્રના આધાર વિનાનું ધર્મશાસ્ત્ર, એ પ્રાણ વિનાના દેહ જેવું છે, દેવ વિનાના મંદિર જેવું છે, જળ વિનાના જળાશય જેવુ છે, ધ શાસ્ત્રને શેાભાવનાર, દીપાવનાર કે ટકાવનાર, દનશાસ્ત્ર, સિવાય ખીજુ કાઈ નથી.
એ દશનશાસ્ત્રે દર્શાવેલ માત્મા નથી; આત્મા ક્રથી ખોંધાતે નથી, કથી છૂટતા નથી કે કર્માંના ચેાગે સંસારમાં ભટકતા નથી, તથા પુણ્ય નથી કે પાપ નથી, સ્વર્ગ નથી કે અપવ નથી; તે પછી ધર્મ'ને આચરવાના સવાલ જ ક્યાં રહે છે!
દર્શનશાસ્ત્રના સિદ્ધાન્ત વિનાના અથવા દર્શનશાસ્ત્રના
