________________
વૈરાગ્ય
૧૮૯
અધ્યાત્મનુ' સ્વરૂપ તથા તેની પ્રાપ્તિ અને વૃધ્ધિ કાને થઈ શકે, એ વિષે વિવેચન કરતાં ફરમાવે છે કે,
'अतेा ज्ञानक्रियारुमध्यात्म व्यवतिष्ठते । एतत्प्रबंध मानौं स्या,–न्निदम्भाचारशालिनाम् ||९||
‘અધ્યાત્મ, એ જ્ઞાનક્રિયા ભયાત્મક છે અને તેની વૃધ્ધિ નિષ્કપટ આચારવાળા મહાપુરુષાને જ થઈ શકે છે.’
દભ, એ વૈરાગ્યના માર્ગોમાં મોટામાં મેટુ વિઘ્ન છે.
આપણે એ જોઇ ગયા કે, જગતમાં જે વસ્તુનું મૂલ્ય અધિક ઉપજી શકતું હાય, તે વસ્તુના ભાવે એછા મૂલ્યવાળી વસ્તુ વેચવાના ધંધા પણ ધમધેાકાર ચાલે છે. અને ચાલે એ સહજ છે. એ કાઇથી પણ અટકાવી શકાય તેમ નથી. એવાઓને એળખી કાઢી તેઓની જાળમાં ન ફસાવું, એટલુ' જ માત્ર શકય છે. અથવા એવાઓને, દુરંભ દ્વારા મહાન સદ્ગુણુને પણ પાપનુ સાધન બનાવતાં અટકાવવા શકય પ્રયાસ કરવા’ એ કન્ય છે. પર`તુ એટલા માત્રથી વૈરાગ્યની નકલ સર્વથા નાબૂદ થઈ જાય એ શકય નથી.
વૈરાગ્ય એ અમૂલ્ય ચીજ છે અને તેની નકલે। આ જગતમાં રહેવાની જ છે, તેા પછી અસલ વૈરાગ્યના અથી આત્માએએ, અસલી અને નકલી વૈરાગ્યને એવળખતાં શીખવું એ જ આવશ્યક થઇ પડે છે. અને એ
