________________
આધિભૌતિકવાદ યાને જડવાદનુ સ્વરૂપ અને રહસ્ય ૨૫૩ કે, જગતમાં ચૈતન્યહીન જડ પદાથ` ઉપરાંત પૂર્વાપરના વિચાર કરી શકનાર ચૈતન્યશકિત પણ વિદ્યમાન છે.
ચૈતન્યશકિતના ચમત્કારે આ રીતે જગતમાં ભિન્ન ભિન્ન પ્રકારે દરેક કાળમાં સાક્ષાત્કાર પામતા રહે છે, એ જ જડવાદ યાને આધિભૌતિકવાદને મેટામાં મેટે ટકા છે.
*
પ્રયાસના હેતુ *
જડવાદ યાને આધિભૌતિકવાદ, એ પણ બુધ્ધિને જ એક ચમત્કાર છે, તે તેની હિતકારકતાની વિગતમાં ઉતરવું એ કાઇ પણ રીતે અયુક્ત નથી.
ચૈતન્યશકિતના ચમત્કાર જાણવા માટે આધ્યાત્મિકવાદ જાણવા એ જેમ જરૂરી છે, તેમ આધિભૌતિકવાદ જાણવા એ પણ તેટલુ' જ જરૂરી છે. આધિભૌતિકવાદને જાણ્યા સિવાયને જાણેલા આધ્યાત્મિકવાદ અધૂરા રહેવાને છે. પરિપૂર્ણ જ્ઞાન માટે વસ્તુની ઉભય ખાજુએનું જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવું એ અતિશય આવશ્યક છે.
ચેતન અને જડ–એ એને સ્વત ંત્રદ્રવ્ય નહિ માનતાં ચૈતન્ય પણ એક જડને જ આવિર્ભાવ છે, એ માન્યતા ઉપર આધિભૌતિકવાદ ઊભેા થયેલા છે.
એ વાઢના મતે ચેતન યાને આત્મા નામના કાઇ સ્વતંત્ર પદાર્થો છે જ નહિ. જે છે તે જય ભૂતાના ભિન્નભિન્ન પ્રકારના આવિર્ભાવમાં ચૈતન્ય પણ સમાઈ જાય
