________________
૨૦૦
અતિકતાને આદર્શ તવ રૂચિ આત્મામાં એક વખત જાગ્રત થઈ જાય છે, તે વસ્તુની અધિક પ્રાપ્તિ માટે તે આત્મા છતી શકિતએ ઉદ્યમ કર્યા વગર રહી શકતું જ નથી.
* હિતકારિતાનું જ્ઞાન જોઈએ * અહીં પણ એ શંકા ઊભી થવાનો સંભવ છે કે, અટપ બંધથી તીવ્ર રૂચિ પેદા શી રીતે થાય ?
તેનું સમાધાન એ છે કે કોઈપણ વસ્તુ પ્રત્યે પ્રેમ સંપાદન કરવાની રીત જ એ છે કે તેના ગુણોનું પ્રથમ સારી રીતે જ્ઞાન મેળવવું. એ જ્ઞાનમાં જેટલી કચાશ તેટલી પ્રેમમાં પણ કચાશ જ રહેવાની.
આ વાત સત્ય હોવા છતાં પણ, સારી રીતે જ્ઞાન મેળવવાનો અર્થ, “સર્વ વિશેષ સહિત એ કે કરતું હોય, તો તે પણ સાચું નથી. અહીં “સારી રીતે અર્થ “તીવ્ર રૂચિ પેદા કરાવે તે અને તેટલે જ ગ્રહણ કરવાનું હોય છે.
“તીવ્ર રૂચિ પેદા કરાવે તેટલું જ્ઞાન પામવા માટે સર્વ વિશષેના જ્ઞાનની આવશ્યકતા છે, એમ કહેવું એ બેટું છે.
બાળકને પિતાની જનેતા પ્રત્યે તીવ્ર રૂચિ હોય છે, તેનું કારણ તે માતાના સ્વરૂપને સર્વ રીતે ઓળખે તે નથી. કિન્તુ મારી માતા હિતસ્વિની છે તેને જ માત્ર ખ્યાલ કારણરૂપ છે.