________________
અણમોલ ધન
૧૭૭
માટે જે કોઈ પ્રયાસ કરે છે, તે સર્વે તેમને શત્રુ જેવા ભાસે છે. તેઓએ પોતાની ટૂંકી દૃષ્ટિએ ઉપકાર તેમાં માન્યું છે કે, કોઈ પણ જાતની પરીક્ષા કરવા માટે બુદ્ધિ દોડાવવી જ નહિ અને બુદ્ધિમાનપણાના મળેલા જન્મમાં પણ, ભવિષ્યના અનંત જીવનને જેના ઉપર આધાર છે, તે વિષયમાં પણ નિર્મુદ્ધિમાન જમ્યા હોઈએ તે રીતે જ જીવીને મરી જવું. પરંતુ તેમની આ નીતિ સ્વ-પરહિતવિઘાતક છે, તેમ સાચા બુદ્ધિમાને તરતમાં જ પારખી શકે છે.
મારામારી, બળજબરી કે ધમાધમી કેવળ મતપ્રરૂ પકે જ કરે છે કે બીજા પણું કરે છે?
આ જગતમાં તામસી વૃત્તિવાળા આત્માઓ છે ત્યાં સુધી એક સત્ય શોધવા માટેના પ્રયાસ છેડી દેવા માત્રથી મારામારી આદિ બંધ થઈ જનાર છે? મારા મારી આદિમાં અશાનિત જોનારા અને માનનારાઓની તે સૌથી મોટી ફરજ એ થઈ પડે છે કે, તેઓએ જગતમાં શાન્તિ સ્થાપી શકે તેવા એક સત્ય મતની શોધ કરવી અને જગતના જેટલા માનવીઓ તેને પામે, તેટલાને તે પમાડવાનો પ્રયત્ન કરો.
કેઈપણ મતના અનુયાયી નહિ બનવાનું અભિમાન ધરાવનાર, છતાં પણ અ૫બુદ્ધિના ધણી એવા પિતાના મતના આજીવન આગ્રહી રહેનારા મતવાદીઓના મતનો એક ફણગે છે. “સર્વ–ધમ–સવભાવ.”
૧૨
