________________
૧૪૮
આરિતકતાને આદ
પાપમાં બીજાઓના હિતના ઘાત અધિક થાય છે. ખીન્નએની પ્રતિકૂળતા પણ વધે છે અને વાસનાની તૃપ્તિ પર પદાર્થના યોગે પણ થઈ શકતી નથી. તેથી એ બધાનુ પરિણામ એ થાય છે કે, વાસના વધે છે અને વાસના વધવાની સાથે વાસનાતૃપ્તિનાં સાધના એછાં થાય છે. જેનું મૂળ દુઃખ સિવાય બીજુ કાંઈ આવતું નથી.
મઢ ૫૫માં વાસના એછી હાય છે, તેથી આત્માની દશા એથી વિપરીત થાય છે. એને વાસનાતૃપ્તિનાં સાધન ન પણ મળે, તે પણ તેથી વિશેષ દુ:ખ થતુ નથી.
એજ રીતે મઢ પાક ખીજાઓનાં હિતાને સહાયક યા અવિરોધી બનવાથી, એના ફળસ્વરૂપ વાસનાવૃષ્ટિનાં સાધન વધે છે અને એ સત્તુ અંતિમ ફળ શાન્તિ અને સુખમાં આવે છે.
મેહ અને આસકિતના સર્વથા અભાવથી આત્મા પર પદાર્થોથી સર્વથા નિઃસ્પૃહ અને સ્વાધીન બને છે. તેથી પૂણ શાન્તિ અને પૂર્ણ આનંદને પેાતે પાતામાં પેાતાના દ્વારા જ અનુભવ કરે છે તથા બાહ્ય કારણ જે કર્મ તેના સંબંધનાં કારણેાના અભાવ થવાથી,શરીરાતિ પર પદાર્થોના સંબધથી પણ સથા મુકત થઈ જાય છે. કયારે?
* સત્ય એ સહ
પુણ્ય યા સત્કર્મ સ્વયં પણ અલ્પ ચા અષિક સમતા યા શાન્તિરૂપ છે. કારણ કે તેમાં તદ્દનુરૂપ શાન્તિ અને સમતાને તત્કાલ અનુભવ થાય છે.