________________
એક વિવેકના અભાવે
૨૩
તેને જ જે તમે વિદ્યા કહેતા હો, તો તેવી વિદ્યા સ્વીકારવા માટે અમે તત્પરતા ન દાખવીએ-એમાં ખોટું શું છે ? આજ સુધી અમારી અજ્ઞાન દશાને લાભ લઈને તમે જેમ કહ્યું તેમ અમે કર્યું, પરંતુ હવે વર્તમાન દુનિયાએ અમારી આંખ ખૂલી નાખી છે, તેથી ઝડપથી પ્રગતિ કરી રહેલા જમાનામાં આજ સુધી અમે જેટલા પાછળ પડી ગયા છીએ, તેટલા જ વેગથી આગળ વધવા માટે જૂના જમાનાની શાસ્ત્રીય વાતો ઉપર હવે અમે ધ્યાન આપવા તૈયાર નથી.”
* વિવેકને આ ભાવ * આ રીતે વર્તમાન જમાનાની વિદ્યાને પક્ષ કરનારા આત્માઓ છેક જ અજ્ઞાન છે અગર દુષ્ટ આશયવાળા છે, એમ આપણે ન કહી શકીએ.
પ્રગતિની દાઝ વિના, ઉન્નતિની ધગશ વિના અગર અમુક પ્રકારના જ્ઞાન વિના આટલા વિચારો આવવા એ શક્ય નથી. આ પ્રકારના વિચારે જેઓને આવતા હોય તેઓ પોતાની તેમજ સમાજની ઉન્નતિના અથ છે, એટલું જ નહિ પણ આપણે હવે વધુ પછાત ન પડી જઈએ, તેની પૂરેપૂરી કાળજીવાળા પણ છે. આ જાતની કાળજી અને આ જાતનું અથાણું અવશ્ય વખાણવા. લાયક છે.
પરંતુ આ બાબતમાં ખાસ બેંધપાત્ર મુદ્દો એ છે કે, એકલી ધગશ કે એકલી કાળજીથી કંઈપણ કાર્ય સિદ્ધ
