________________
་་
પયાના પ્રશ્ના
માક્ષમાં સુખ શુ?
સવ” કર્માંના ક્ષય એજ જો મેક્ષ છે, તે તેવા મેાક્ષમાં શરીચિહ્નને અભાવ હેાવાથી, સુખ પણ શી રીતે હોઇ શકે ?’ આ પ્રશ્ન, શ્રી જૈનશાસનથી અપરિચિત, ભલભલાને પણ મૂંઝવે તેવા છે. પરંતુ તેવા આત્માએ સુખના સ્વરૂપને સમજવા જેટલા સમ્યજ્ઞાનને પામ્યા નથી, તેથીજ તેમને આ જાતની મૂંઝવણ થાય છે. સમ્યગજ્ઞાનના સ્પર્શી પછી આ મૂઝવણ ટળી જાય છે.
દેહ અને ઇન્દ્રિયા દ્વારા શબ્દઢ વિષયાના ઉપભેગ એ સુખ નથી, કિન્તુ ઇન્દ્રિયાદ્વિજન્ય ઔત્સુકયાદ્વિ દુઃખને પરિહાર માત્ર છે.
સિદ્ધાત્માએ તે। જ્ઞાનાવરણીયાદિ ઘાતિ-કર્માના આવરણેાથી રહત થયેલા હેાવાથી ઉત્કૃષ્ટ જ્ઞાનવાન છે. અને દુ:ખના હેતભૂત વેદનીયાદ્ધિ અતિ-કર્મના ફાય થયેલેા હોવાથી સુખી છે. શરીર અને ઈન્દ્રિજન્ય સુખ એ સુખ નથી કિન્તુ સુખાભાસ છે પરંતુ તે દુઃખના પ્રતિકારરૂપ હોવાથી મેહમૂઢ આત્માએને સુખની કલ્પના કરાવે છે. રાગની ઉપશાન્તિ માટે લીધેલું કડવુ ઔષધ દુઃખરૂપ હોવા છતાં પણ સુખરૂપ મનાય છે, તેમ મેાહજન્ય ઔત્સુકયથી થયેલ અતિરૂપ દુઃખને પ્રતિકાર હોવાથી વિષય સુખ એ ઉપચારથી લેકમાં. સુખ મનાય છે,
ઉપચાર, સત્ય વસ્તુને જ હોય છે. અને એ સત્ય સુખ છે ખીજુ નહિ, પણ સ-ક્રમ-રહિત મુકતાત્માએનુ સુખ છે.
