________________
૮૪
આસ્તિકતાને આદર્શ કેવળ આ લોકના જ સ્વાર્થની ચિંતાથી પરલેકને ભૂલાવનાર નાસિકતાને આ કારણે હદ બહારનું બળ મળ્યું છે.
एतावाने व लोकोऽय यावानिन्द्रियगोचरः ।' આ જાતના નાસ્તિક પ્રવાપાએ આજે બુદ્ધિમાનોને પણ ઘેરી લીધા છે. તેનું પરિણામ એ આવ્યું છે કે, ઈચ્છા મુજબની વિષયલંપટતાને અસાધારણ ઉત્તેજન મ યું છે. એ વિષયલંપટતાને પોષવા અજ્ઞાન લેકોના અભિપ્રાયને પણ કીમતી ગણવાના પ્રયાસો થઈ રહ્યા છે.
આ રીતે જોતાં જણાશે કે, સઘળા અનર્થોનું મૂળ, પરની હિતચિંતાને અભાવ અને પિતાની સ્વાર્થચિંતાનો અમર્યાદ પ્રાદુર્ભાવ છે.
ઝ સ ચ હિતચિત કે આ પરહિત ચિંતારૂપ મૌત્રીભાવ પ્રગટ કરવા માટે, પરહિતચિંતક મહાપુરુષ પ્રત્યે હૃદયને શુદ્ધ પ્રમોદભાવ પ્રગટાવવાની પ્રથમ આવશ્યકતા છે.
આ દુનિયામાં જેમ સ્વાર્થની ચિંતા કરનારા છે, તેમ સ્વ–પરની હિતચિંતા કરનારા પણ છે. કિન્તુ તેઓ વર્તમાન જગતના લક્ષ્યની બહાર છે. સ્વ-પર હિતની જ એક ચિંતા કરનારા મહાપુરુષે વર્તમાન જગતની દષ્ટિ બહાર એટલા માટે છે કે, “સાચા હિતચિંતક મહાપુરુષે દુનિયાનાં આ લેકનાં સુખની તેટલી દરકાર કરનારા હોતા નથી, કે જેટલી પરલોક માટેની દરકાર કરનારા હોય છે.”