________________
ઉપકારક ચૈતન્યવાદ
- સાચી અને સ્વ.૫૨ હિતકર પ્રવૃત્તિ કરવા માટે અને તે સિવાયની પ્રવૃત્તિઓ છોડવા માટે, સુખના યથાર્થ નિર્ણય સિવાય બીજો કોઈ આધાર નથી.
જેઓ “સુખ કોને કહેવાય ? એને વાસ્તવિક નિર્ણય કરવાની ઉપેક્ષા સેવે છે, તેઓ કોઈ પણ કાળે પોતાના જીવન દ્વારા સ્વ-પર ઉપકારક થઈ શકતા નથી. જીવનને સ્વ.પર ઉપકાર બનાવવાની અભિલાષાવાળા પ્રત્યેક આમાની એ પ્રથમ ફરજ છે કે, તેણે સુખ કેને કહેવાય? એ નિર્ણય સૌથી પ્રથમ કરી, પછી જ કાઈ પણ પ્રવૃત્તિમાં જોડાવું જોઈએ. જેઓ એ પ્રકારના કોઈ પણ નિર્ણય ઉપર આવ્યા પહેલાં જ પરેપકારાદિ કરવા પ્રવૃત્ત થાય છે, તેઓ પરનો કે સ્વનો ઉપકાર સાધવાને બદલે, કેવળ અપકારને જ સિદ્ધ કરે છે.
* ઉપકારની ભાવના જ સ્વ-પરને અપકારક ન બની જવાય, એ ખાતર સુખને યથાર્થ નિર્ણય પ્રથમ આવશ્યક છે. પરોપકાર કરવાના આવેશમાં જેઓ આટલે પણ નિર્ણય કરવા
ભતા નથી, તેઓ પોપકારના નામે જ પરને ઉપઘાત કરનારા થાય, એમાં લેશ માત્ર આશ્ચર્ય નથી.
સાચા પપકારરત મહાપુરુષે પિતાની કોઈ પણ પ્રવૃતિની શરૂઆતમાં જ આ જાતનો વિચાર કરે છે કે, મારી પ્રવૃત્તિથી ઉપકાર થવા સંભવે છે કે અપકાર ? જે અપકાર થવાનો સંભવ છે તે તે પ્રવૃત્તિ જગતને