Book Title: Dharmratna Manjusha Part 01
Author(s): Devvijay Gani
Publisher: Shravak Hiralal Hansraj
Catalog link: https://jainqq.org/explore/020310/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir // zrIjinAya nmH|| // zrIdharmaratnamaMjUSA jAga 1. // ( kartA-zrIdevavijayagaNI) upAvI prasicha karanAra--paMDita zrAvaka hIrAlAla haMsarAja (jAmanagaravAla ) vIrasaMvat-2441. vikramasaMvata-1971. sane-1515. kiM.ru.-4-7-0 # zrIjainanAskarodaya presa. jAmanagara. For Private And Personal Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra dharma maMjUSA 1 www.kobatirth.org. // zrIjinAya namaH // // zrIcAritravijayagurunyo namaH // // zrIdharmaratnamaMjUSA ( dAnAdikulakaTattirUpA ) prArabhyate // ( prathamo nAgaH ) ( kartA -- zrIdeva vijayagaNI ) Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir chapAvI prasiddha karanAra - paMmita zrAvaka hIrAlAla haMsarAja (jAmanagaravALA ) OM namo nAninRpAla - saMjavAya svayaMve // vilasatkevalAloka - lokAloka vikAsine // // 1 // zreyase zrImadIkSvAku -- kulAlaMkArakAriNe // trailokya kamalArAma - vikAsaika vivasvate // // 2 // yugmaM // zrIzAMtirvilasatkAMti - rajakhaM sRjatAviM // bhUhizvatraye zAMti - smina ku. // 3 // tu vizvavizvaka- svAmine nemine'rddhate // lasallakSmI nivAsAya | nAkine || || zvasena dharAdhIza - vaMzAkAzakanAskaraH / pAtu puNyAtmano nityaM / zrI For Private And Personal Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dharma- pArzvaH prmeshvrH||5|| navyAnAM nadrasaMgAraM / saMpAdayatu sarvadA // svarNavarNavirAjiSAH / sadajhAno maMjUnA jhAtanaMdanaH ||6||shreyse saMtu vo nityaM / gautamAdigaNAdhipAH // cArucAritravistAra-saccama kArakAriNaH // 7 // namaskRtya sarasvatyAH / padaM zrImazarostathA / / dAnazIlatapojAva-kulAni vivRNomyahaM // 7 // nirvighnagraMthaparisamAptikAmanayA ziSTAcAraparipAlanAya cAsannopakAritvAcaramatI. rthakRtopakRtastatstutirUpaM maMgalamAcarati // mUlam ||-prihsthirjjsaaro / nuppADiasaMjamikagurubhAro / / khaMdhAna devadRsaM / viyaraMto jayana viirjinno||1|| vyAkhyA- parihariyatti' parihRtaM tyaktaM sarvasAvadyatyAgAAjyasya sAraM dhanakanakamaNimANikyagajavAjisthAdi yena saH, tathA 'nappADiyatti' natpATitaH ziraso. DhaH saMyamasya saptadazanedarUpasyaiko'hitIyo gurumahAn jAvo yena saH, tathA khaMdhAna devadRsaMti' skaMdhAdaMsasthalAddevadRSyaM devavastraM viyarato' vitaran dadata pUrvasaMgatikahijAyetyatra vizeSaNahArAca. turdhva va dharmanedeSu pradhAnatayA pUrva pratipAdyaM dAnamasUci. 'jayanatti' jayatu 'vIrajiNo' vIra. [jinazvaramatIrtheza ityadArArthaH // 1 // vistarArthastu vIracaritrAdavaseyaH. tatra prathamataH pUrvanavAkhyA: For Private And Personal Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org. Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandin dharma- narva zrIvIradevacaritraM kathyate, yathA-grAmeza 1 stridatomarIci 3 smaraH 4 poTA parivAda 5 / suraH 6 / saMsAro bahu -16 vizvati 17 ramaro 10 nArAyaNo 15 nArakI 20 // siMho 21 nai maMjanA rathiko 12 bhaveSu bahuzazcakrI 23 suro 24 naMdanaH / zrIpuSpottaranirjaro 26 'vatu javAhIra 27 trilokI guruH // 1 // prathamo navaH asyaiva jaMbUhIpasya pratyagvivehavijUSaNe mahAvapre vijaye jayaMtI nAma puryasti, tasyAM puryA ma. hAsamRTho do iryeNa navo janArdana va zatrumardano nAma rAjAsti, tasya rAjJaH sevakaH svAmiseva. kaH svAminakto'kRtaparAGmukho doSAnveSaNavimukho paraguNagrahaNatatparo nayasArAnidhAno grAmaciMta. ko'sti. so'nyadA pRthvIpateH zAsanAtsapAtheyo dArukamAdAtuM zakaTazreNimAdAya vane gataH, tasya vRdAzchedayato vipraharasamaye vyogni tapano jaThare'mirivAdhikaM didipe, ytH-dehsnehsvrmdhurtaabuchilaavnnyljjaaH| prANo'naMgaH pavanasamatA krodhahAnirvilAsAH // dharmya zAstraM suragurunatiH zau. camAcAraciMtA / naktApUrNa jaTharapiThare prANinAM saMjavaMti // 1 // tadAnIM samayajhaiH sevakaistasya kRte maMmpopamasya tarorathaH sArA rasavatI niSpAditA, kRtasnAnavilepano nayasAraH sevakai!janAya For Private And Personal Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma-nimaMtrito manasyevamaciMtayat-yadi kazcidatithiH kSudhitastRSito vAtra samAgabettadA varaM bhavati. evaM ciMtayatastasya kecana sAdhavaH kSudhitAstRSitAH zrAMtAH sArthAnveSaNatatparAH samAyayuH, tAna mu. maMjUSA nIna dRSTvA mudamApanno nayasAro vaMditvaivamapRcat, bho munayo'syAmaTayAM yUyaM kathaM samAgatAH? ya. to'tra zastriNo'pyekAkino na paryaTaMtIti nayasAreNa pRSTAH saMtaste procuH, rAjana ! vayaM purA sArthana samaM prasthitAH, paraM nidArtha yAvad grAme praviSTAstAvatsArtho'nyatra yayau, sArthabhraSTAzca vayamatra samAgatAH, tata zrutvA nayasAro'bravIdaho sArthezo niHkRpaH, yataH saha prasthitAna sAdhUna muktvAnyatra yayau. evamuktvA nayasAro munIna prati punarabravIta, no sAdhavo matpuNyAdatra yUyamAgatAH, iti kathayitvA tAn munIna nojanasthAnaM ninye. tataH zujhAnapAnaH sArthopanItaiH pratyalAcayata. sAdhavo'pi tatra ga. tvA vidhipUrvakamajuMjata, nayasAro'pi svasthAne gatvAnnAdikaM bhuktvA munisamope gatvaivamavadat, jo munayo mayA saha yUyaM calata? yathA navatAM puro mArga darzayAmi, munayo'pi tena saha calitAH, krameNa nagarapratyAsannataroradhazcopavizya nayasArasya jinapraNItaM dharma jagaH, yathA sarvastyaktarAgAdi-doSastrailokyapUjitaH // yathAsthitArthavAdI ca / devo'rhana paramezvaraH / / 1 / / For Private And Personal Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma- mahAvratadharA dhIrA / bhaikSyamAtropajIvinaH // sAmAyikasthA dharmopa-dezakA gurakho matAH // 2 // gatiprapatatprANi-dhAraNAdharma nacyate // saMyamAdirdaza vidhaH / sarvajhokto vimuktaye // 3 // sa. maMjUSA myaktvamUlAni paMcA-vratAni gunnaastryH|| zidApadAni catvAri / vratAni gRhamedhinAM // 4 // tataH sa narasAraH samyaktvamUlaM dAdazavatarUpaM zrAdyadharma samAsAdya skhaM dhanyaM manyamAnastAna praNamya valitvA dArUNi rAjJe preSIt , svayaM tu svagrAme'gAta, tadinAdArabhya mahAdharmaparAyaNo nava tatvAni ciMtayana mahAmanAH katicivarSANi dharma pAlayAmAsa. tataH sa nayasAraH svAyuHparyate vihitArAdhano namaskAraparAyaNo mRtvA dvitIyanave saudharmadevaloke pabyopamasthitikaH suro'navat. tRtIyanavaHzrImadayodhyAyAM zrIyugAdidevakRte kRtAyAM zrIRSabhasvAmisRnurnavanidhIzvarazcaturdazaratnAdhipatinarata. nAmA cakravartya Rta. tatra nayasAro grAmaciMtakajIvaH prathamavargAccyutvA marIcivyAptadehatvAnmarIcinAmA tasya bharatasya putro jAtaH, krameNa vardhita nadyauvana yAdye samavasaraNe pranormahimAnaM devaiH kriyamANaM nirIkSya svAmyaMtike dharma cAkarya samyaktvalabdhadhIrvatamAdade. samyagjhAnavAna paMcasamiti viguptiyukto niHkaSAyo jiteMdriyaH sthavirANAM purogAni paThannekAdazAMgapAThI RSanasvAminA sArdha For Private And Personal Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir maMjUSA dharmaH viharatisma, evaM kiyAna kAlo gataH. ekasmin dine sa marIcinAmA sAdhuH svedA/nRtazarIrastRSArtA grISmartunA pImita naSNAMzu kharakiraNataptagAtrazcAritrAvaraNodayAditi ciMtayatisma. kiM tyajAmi vrataM? paraM tyaktavato loke la. kAmi, ato'yaM mayopAyo labdho yena vrate klamo na bhavati, amI sAdhavastridaMDaviratAH, daMmairnirji tasya me kare tridaMmalAunaM gavatu, amI jhuMcitakezA munayaH, mama kSuramuMDite zirasi kalaMkasUca nAya zikhA navatu. thamI mahAvratadharAH, mamANuvratAni bhavaMtu, amyupAna'hitAH, mama pAdatrANaM na. vatu. munayo'mI niSkaMcanAH, mama mudrikAmAtreNa sakiMcanatvaM navatu. sAdhavo'mI vigatamohAH, mama mohabannasya utraM bhavatu. sAdhavo'mI zIlena sugaMdhAH, niHzIlatvena gaidhatvAnme zrIkhaMDatilakaM na. vatu. zramI zukravastrA niSkaSAyAzca maharSayaH, mama kaSAyaNaH kaSAyANi vAsAMsi navaMtu. amI cA. ritreNa pavitragAvAH, mama tu mitajalena snAnAdikaM navatAta. evaM svanirvAhahetave liMgaM vikalya pArivAjyaM pratipannavAna marIciH kvezakAtaratvAt. taM tAdRgveSaM dRSTvA khilo jano dharmamapRcat, so'pi teSAM purataH sAdhudha jinoditaM samAcakhyau. tathA dharmAkhyAnapratibujhAna navyAMzca svAmine samarpaH For Private And Personal Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra maMjUnA 9 www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir yAmAsa, ityAcAraH sa marIciH svAminA samaM vijahAra. ratna dine zrIdevo vinItAyAM puri samavAsArSIt, tava vaMdanArthamAgato narataH paraM namaskRtya pRchatisma, he svAminnasmin narate'rhaca viviSNuprati viSNubalAH kati bhaviSyatIti svAminA yathAsthite prokte punarnarato'bravIt, he tAtAsyAM parSadi tvamiva kazcittIrthakruddhAvI vartate ? svAmyAkhyatro jasta ! yaM tava putro marIcinAmA pAritrAjyapravartakazvaramatIrthakaro vIranAmA bhAvI, prathaH zArGgabhRta tripRSTanAmA potanapure jAvI, tathA mahAvideheSu mUkApurvI priyamitranAmA cakrabhRdvAvI. tat zrutvA jasto marIcisamIpe gatvA pradakSiNIkRtya vaMditvaivamavocat, jo marIce! tava pAritrAjyaM nAhaM vaMde, kiMtu tvamida jArate zrIvIro'In jAvIti vaMdyase, tamityuktvA vaMditvA svAminaM ca praNamya muditamanA jasto vinItAM purIM praviveza patha tadAkarNya marIcirjujAsphoTaM kRtvA nRtyanneva vAcamuvAca yadAdimo viSNurmUkAyAM nagaryo cakravartI caramo'zvAdaM javiSyAmItyapareNa me paryAptaM, 5ti kathayitvA jAtimadamakarodyathA - yAdyo'haM vAsudevAnAM / pitA me cakravartInAM // pitAmahastIkRtA - maho me kulamuttamaM // 1 // evaM jAtimadaM kurvan / jAmAsphoyyana muhuH // nIca gotrA - For Private And Personal Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Sun Kailassagarsur Gyanmandir rAjapA pATyamA dharmaH | nidhaM karma / marIciH samupArjayata // // sa marIciH zrIRSajadevanirvANA sAdhunniH sArdha / viharan navyAna prabodhya sAdhusannidhau prAhiNot. so'nyadA vyAdhigrasto'yamIti kRtvAnyasAdhunira| pAvyamAno manasyevamaciMtayat, aho'mI sAdhavo nirdAdiNyAH kRpozitAH paramArthaparAGmukhA vi. nItamavi mAM nedaMte, tarhi mama pAlanaM dUre'stu, yataH kaMcibiSyaM karomi, yo mama paricArako na. vati. evaM dhyAyana vidhivazAtsa svastho jAtaH, tasya kapilanAmA kazcitkulaputrako militaH, taM ca dharmArthinaM jJAtvA marIcirAhataM dharmamakathayat. tenoktaM tvamevaMvidhaM kiM dharma na karoSi ? marIcinoktamahaM dharma kartuM na samarthaH, kapilenoktaM vanmArge kiM dharmo na vidyate ? taM jinadharmAlasaM jhAtvA sva. ziSyamibanniti jagau, jinamArge yathA dharmosti tathA mama mArge'pi dharmo vidyate. zyAkarNya samarIciziSyo jAtaH. anena durgASitena marIciH sAgarakoTAkoTimitaM saMsAramArjayata. taviSyaH kapilo mithyAdha. mopadezako'navata. evaM marIciH saMsAraM samupAyaM vihitAnazanastadanAlocya mRtasturyanave brahmalo. | ke dazasAgarAyuH suro'navat. kapilo'pi sUryAdiziSyAn svakIyamAcAramupadizya mRtvA brahmaloke For Private And Personal Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUpA LU dharma | devo'bhavat sa kapiladevo'vadhijJAnena jJAtvA bhRtale'nyetya ziSyamohAtsvayaM kRtaM sAMkhyamataM sUryAdiziSyAnabodhayat, taddinAdArabhyAsmina loke sAMkhyamataM pravRttaM. paMcamanave marIcidevajIvo kollAkasanniveze'zItipUrvaladAyuH kauzikAkhyo brAhmaNo'navata, soMte tridaMDI nRtvA mRtvA SaSTave devo jAtaH tatayutvA bahUn javAna tvA saptamanave sthUNAkhye sanniveze puSpamitrAnidhAno hijo'nRd tipUrvalAH, tatrApi tApaso bhUtvASTamanave sodharme madhyamasthitikaH suro'nRta. tato'pi cyunavanave caityasanniveze'bhidyota dvijo'navatpUrvaladacatuHSaSTyAyuSkaH, tatrApi tridaMDI lA mRvAdazamabhave IzAne madhyamAyuH suro'gavat. ekAdazanave maMdirasanniveze'mitiriti nAmA paTa paMcAzatpUrvAyuSko vipro jAtaH so'pi vidaMmI tvAmRto dvAdazanave sanatkumAre madhyamAyuH suro'navat. tatazyutvA trayodazanave zvetAMbikApurvI bhAradvAjo dvijo'navaccatuzcatvAriMzatpUrvalakSAyuH, tatrApi tvAmRtazcaturdazabhave maheMdrakalpe madhyamasthitikaH surot tatazyutvA navaM jAM paMcadazanave rAjagRhe sthAvaro dvijo'nRccatustriMzatpUrvalakSAyuSkaH, so'pi tridaMmI tvA vipadya hard brahmaloke madhyamAyuH suro'navat. brahmalokAccyutvA bahUn javAna prAMtvA yatrotpannastadA For Private And Personal Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Sun Kailassagarsur Gyanmandir dharmaH | dAha-saptadazanavaH-rAjagRhanagare vizvanaMdI rAjA, tasya laghujAtA vizAkha RtiyuvarAjo'sti, ta. .. yoIyoI palyau priyaMgusuMdarIdhAriNInAmnyau, tayordayo? putrau, tatra rAjaputro vizAkhanaMdI 1 yuva. maMjUSA rAjaputrazca marIcijIvo vizvanatiriti jAtaH ztazcaikasmina dine nadyauvano vizvatiH sAMtaHpuraH puSpakaraMDakAkhye vane reme naMdanavane suraku mAra zva, tadAnIM vizAkhAnaMdI rATa putraH krIDecnuripAlanivAstitvAtpravezamalanamAno hArapAla . va tatraivAsthAt, etatsvarUpaM puSpadAsIto matvA rAjhyA svaputraparAnavo rAjAgre niveditaH. strIhitakA manayA rAjA kapaTena prayANa nAmavAdayat. RjurvizvavRtivanAtsamAgatya rAjAnaM vyajijhapata he tA. ta!vaM gRhe tiSTa svasthacittaH? saMgrAmArthamahameva yAsyAmIti, pazcAvizvavRtiH sarvamasatyaM jhAtvA pu. nastatraiva puSpakaraMDakAsye vane gataH, tadAnIM hArapAlenoktaM madhye vizAkhanaMdI rAjaputro'sti, tat zrutvA vizvavRteH kopo jAtaH, aho'haM rAjhA mAyayA vanAdvahiSkRtaH, hAHstha purata ityuktvA mu. STyA kapilavRdaM tADayitvA sarvANi phalAnyapAtayat, yataH-pAtayAmi zirAMsyevaM / sarveSAM navatA. | mapi / / jyAyasi jyAyasI tAte / na cedbhaktinavenmama // 1 // jo gairIdRgvaMcanAdyairmamAlamiti sa For Private And Personal Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharmaHbruvana saMvRtimunipAdAMte gatvA sa vratamupAdade. taM pravajitaM jJAtvA sAvarajo rAjA samAgatya natvA damayitvA ca jomAya nimaMtrayAmAma. sAdhu jogamanitaM jJAtvA po gRhamagamata, guruNA sArdha mu. maMjUSA niranyatra vyahArSIt. gurvanuyaikA kitvavihAreNa viharan sa mathurAM pyo, tadA tannRpAtmajAmuddoDhaM vizAkhanaMdyAgAt, vizvabhUtisAdhurapi mAsadapaNapAraNake tAM purI prAvizata, mArge ca dhenvAkRSTo na. mau papAta. tadA sa kapilapAtanadama tavaujaH va gatamiti vizAkhanaMdisevakaiH sa hasitaH, tadA sa. kopaH sAdhustAM gAM zrRMge dhRtvA mastakopari RdhAtrAmayat , nidAnaM ca cakAra, yayAnena tapasA na. yiSTavIryo'sya mRtyave ca navAMtare yAsamiti koTivarSAyuH saMpUrya tannidAnamanAlocya mRto'STAdaze nave mahAzukre saptamadevaloke prakRSTAyuH suro'navat... ztazcAtraiva jarate potanapure nagare jitazatunAmA rAjA nRt, tasya rAjho bhadrA nAma rAjhI, tayoH putrazcatuHsvaprasUcito balandro'calAnidhAno'bhavat. punastasya jitazatrurAjho mRgAvatInAmnI pu. tryanUta. tAmatyaMtarUpavatI yauvanavatIM ca dRSTvA mAtrA preSitA sA sanAmadhye gatvA piturutsaMge sthitA. | taDUpamohito rAjA purIvRdhAnAhaya pRDatisma. no mahAjanAH! asyAM ratnaga yAM yAni ratnAni For Private And Personal Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir / jAyate tAni kasyeti nirNayaM kRtvA vRta? tavacaH samAkarya tairuktaM tAni tavaiveti. tavacanamupAdAmaMjUSA ya sa svIyAM mRgAvatI putrI pariNatuM sajjo jAtaH. tad dRSTvA lajjitA lokAH svasthAnaM jagmuH. tadAnIM rAjA ca tAM mRgAvatI kanyAM gAMdhaNa vivAhena paryaNaiSIta. lajjAkodhAkulA nAdevI ma. hIpatiM muktvAcalena putreNa saha nirgatya dakSiNApathe prayayA. tatra mAhezvarI navInAM purIM kRtvA baladevo mAtaraM saMsthApya punaH pituraMtike jagAma. tatpitA prajAyAH patitvenAkhilairjanaH prajApatiriti proce, aho balIyAna karmapariNAmaH ! vizvanatijIvaH zukradevalokAccyutvaikonaviMzatitamanave ma. hAdevyA mRgAvatyAH kudo saptasvapnena sUcitaH putratvena viSaNu nAvanotpannaH, kAle sudohadaiH sUnuH su Suve, trikaraMDakapRSTatvAt tripRSTa iti tasya nAma dattaM. prazItidhanuHpramANadehaH so'calena saha krIDAM kurva nadhItasakalakalaH krameNa yauvanaM prAptaH. vizAkhanaMdijIvo'pi navaM brAMtvA tuMgagirau mRgAdhipo jAtaH, zaMkhapuradeze copadravaM kurvana sa sukhenAsthAt. tadAnImazvagrIvena nujA kazcinnaimittikaH pRSTo yathA no daivajJa! mama mRtyuH kuto jAvI? daivajJenoktaM zrRyatAM yathA-haMtA sa te caMmvegaM / yo dUtaM. rSayiSyati // mArayiSyati yastuMga-girisiMha ca helayA // 1 // tata zrutvAzvagrIvaH zaMkhapure shaalii| For Private And Personal Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | navApayata, taddArtha ca vArakeNa mahIpatInAdideza. itaH so'zvagrIvaH prajApatestau pautrau mahAvIryA - vaSIta, tasmai ca sa svacaMDavegaM dUtaM preSIt, tadAnIM putrayuktaH prajApatirnRpo nATyaM kArayannAsIt, maMjUSA kSumitaH prajApatiH, nATyaraMge ca jaMgo jAtaH, taM raMgabhaMgaM dRSTvA kupitau tau tripRSTAcalau svAnnarAnU13 catuH, yathA kArye kRtvA vrajannayaM dUto'smAkaM jhApanIyaH patha prajApatinA mAnitaH pUjito visRSTo dRto nijairnaraistAnyAM jJApitaH kumArI mArgArthe gatvA TaistamakuTTayatAM tatsahAyAstu kAkavatpalA - yAMcakrire, tatprajApatinA rAjhA jJAtaM, jItena rAjJA sa punargRhe samAnItaH, bhRzaM satkRtyaivaM jAtizra, jo caMmavega ! kumArayo IrvinayatvaM svAmyagre na vAcyaM yataH saMto natavatsalA javatItyuktvA vi sRSTo dRtaH svasthAnaM gataH rAjJo'gre gatvAlIkAkhyAnakAtreNa dRtena yathAtathamuktaM, tat zrutvA kupi tenAzvagrIveNa tasmin varSe zAlirakSArtha zaMkhapure prajApateruktaM, tadAdezaM jJAtvA prajApatiputrau tatra gatau, zAligopakairuktaM jo kumArau ! caturaMgacamUcakaiH siMho mahatA kaSTena rayate. yuvAM dAveva brAtarau kathaM rathaH ? tAnyAmuktaM no zAligopakAH ! siMhaM darzayata ? yathA tasya jayaM vayaM spheyyAmaH, tataste tuMgAcalaguhAgataM taM siMhamadarzayan rAmazArGgiNau rathArUDhau tAM guhAM jagmatuH tatra guhApArzva- / For Private And Personal Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA dhrmH| yojanA naccaiH kalakalaM cakruH, taM zrutvA sa kesarI jUMnAdividIrNavako guhAto vinirgatya sanmukha mAgAt , tamApataMtamarathinaM ca dRSTvA tripRSTo rathamatyajat, taM nirastraM dRSTvA tripRSTaH zastrANyapyatyajat, tatpreya jAtajAtismRtiH kesaryaciMtayata, aho mahadAzcarya yadeko'yaM madgahAhAre samAgAta, hitIyaM 14 sthAittarNa, tRtIyaM ca zastramocanaM, aho'sya madAMdhatvaM ! tarhi hanamyenamevaM ciMtayitvA vyAttAnanaH siM. haspRiSTopari dhAvitaH, tripRSTo'pi tamApataMtaM dRSTvA krodhAkulaH karAyAM tasyoSTau : gRhya taM jIrNavastra vatpATayAmAsa, tadAnI devatAstasyopari puSpAbharaNavastrANi vavRSuH, lokAzca vismayaM prAptAH sAdhu sAviti taM tuSTuvuH, aho'haM kumAreNAnena kathaM mArita ityamarSeNa vidhA nRtamapi sphurataM taM dRSTvA sArathinA gautamajIvena sa zyAzvAsitaH, no siMha! khaM khedaM mohaha ! pazusiMhastvameSa tu nRsiMhaH, ata evApamAnaM mudhA dhatse. tat zrutvA tuSTamanAH sa mRtvA caturthA narakAvanyAM nArako jAnaH. ta. carma gRhItvA kumArI calitau svapuraMpati, grAmyAnityUcatuzca, yathA-zAlIna khAda yatheSTaM tvaM / vi. zvastastiSTa saMprati // yasau hRdayazavyaM te / kesarI yannipAtitaH // 1 // iti cAzvagrIvAya kayanI | yamityuktvA tau potanapure gato. azvagrIvo janamukhAttad chAtvA nItasto kumArI dRtenAjuhavat , For Private And Personal Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | prajApatinA tau kumArau preSitau tato yo tripRSTAzvagrIvayoryuddhaM jAtaM yuddhe jAyamAne tripRSTena sva. cakreNa dato'vagrIvaH, tripRSTasya rAjyaM jAtaM, sukhena ca sa rAjyaM karoti.. maMjUSA 15 ekasmin dine kecana gAyanA nizAyAM tatpArzve gAnaM kurvetisma, tena zayyApAla kasyoktaM ma yi zayAne ete gAyanA visRSTavyAH, rAzi nidrAyamANe gAnalubdhena zayyApAlena gAyanA na visR zaH, jAgarito rAjA, pRSTaM ca jo zayyA pAlaka ! gAyanAH kathaM na visRSTAH ? so'pyUce gIta khojataH, tat zrutvA kupito viSNuH prajAte tasya karNayostaptaM vapu kSepayat tena karmaNA ca sa vedyaM karma nyakAcayata, panyadapi pApakarma kRtvA sa caturazItyabdaladAyuH pratipAlya mRtvA saptamAvanyAM viMzatitamanave nArako jAtaH, pacalo'pi pravrajya kevalaM labdhvA zivaM yayau ekaviMzatitamanave tripRSTa at kA kesarI jAtaH, tato mRtvA dvAviMzatitamanave sa caturtha narakaM yayau tato nirga yazovAn tvA manuSyaM janma ca prApya mahatpuNyaM copArthya trayoviMzatitamanave'para videhe kAryAdhanaMjayasya rAjJo dhAriNyAH paTTarAzyAH kukSau caturdazasvamasUcitaH pUrNamAsi saMpUrNalakSaNaH sUnurjAtaH, jAtakarmakaraNAnaMtaraM pitarau priyamitra iti tannAma cakratuH pitroH manorathaiH sArdhaM krameNa For Private And Personal Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA dharma | vavRdhe. saMsAranirvito dhanaMjayo rAjA priyamitraM putraM rAjye nivAya svayaM ca dIkSAmupAdade. priyami. cakrI samutpannacaturdazaratnaH paTakhamaM vijetuM cakrAnugo'calat krameNa SaTkhamaM sAdhayitvA priyami. cakI mUkAna garyo samAgAt, dvAdazavArSikazca tasya rAjyAbhiSeko jAtaH, koTivarSona caturazItipU 46 |rvaladAyuH pratipAya poTTilAcAryasamIpe ca dharme zrutvA dIkSAM lAvA koTivarSe yAvatpravrajyAM pAlya mRtvA caturviMzatitamanave zukadevaloke sarvArthasiddhivimAne sa devo jAtaH, paMcaviMzatitamanave de vAcyatve te trApurvI jitazatrornadrAdevyAH kukSau naMdano nAma naMdano'janiSTa, taM putraM rA jye yasya jitazatrurAT paritrajyAmupAdade, naMdano rAmalokAnAM hRdayAnaMdo vasuMdharAM pAkazAsana - va yathAvidhi zazAsa caturviMzativarSANi janmato vyatItya virakto rATa poTTilAcAryasamIpe va tamAdade, grAmAkarapurAdiSu guruNA sArdhaM vyahArSot. ekadharmarataH, khArttaraudradhyAna vivarjitaH sadA tridaMDarahitaH, caturdharmaparAyaNaH, paMcatratairyuktaH, pajIvanikAyarakSakaH, saptajIsthAnavarjitaH, vimuktASTamadasthAnaH, navAguptikaH, dazavidhadharmadhArakaH samyagekAdazAMgabhRta, tapo dvAdazadhA kurvan, dvAdazapra timAruciH, evaMvidhaH sa naMdanasAdhurlakSavarSa yAvanmAsadapaNamA sadapaNaiH pAraNakamakarot tatraikaladA For Private And Personal Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA dhrmH| varSadIdAyAM mAsadapaNAni ythaa-kaarslkaa| asIsahassA ya chasayapaNayAlA // mAsakA | vaNA naMdaNa-mi vIrassa paMcadiNA // 1 // adbhaktyAdinirvizatisthAnakaiH sa durajai tIrthakanAmakarmArjayAmAsa. AyuraMte samyagArAdhanAM kRtvA sAdhUna sAdhvIzca damayitvA paSTidinAnyanazanaM pAtayitvA paMcaviMzatyabdaladAyuH parikhAvya mRtaH pAviMzatitame nave prANatadevaloke puSpottaranA. gni vimAne napapAdazayyAyAmudapadyata, paMcavidhaparyAptiparyApto niSpa zarIraH zayyAyAmupaviSTo devarSi dRSTvA manasi mudamApanazciMtayati, aho! prajAvo'hadharmasya ! avadhijhAnena ca pUrvanavamapazyat. ta. pasaH prajAvaM jJAtvA vratapAlanaM ca samyagAlocya punaH punararhadharma devasajAyAM varNayati. atha tahimAnavAsino devAstaMprati pratipAdayaMti yathA daM vimAnaM javato / vayamAjhAkarAH surAH // amanyupavanAnyuccai-ramUmajjanavApayaH // 1 // daM ca sihAyatanaM / sudharmeyaM mahAsanA // majjanauko'laMkuruSvA-niSekaM kurmahe yayA // 2 // evamamarairuktaH sa majjanaukasi gatvA siMhAsane sapAdapIThe niSasAda. tavAmarairdivyena payasAniSi | ktaH, tato'laMkAraniketanaM gatvA devadUSyavastraparidhAnapUrva kRtAMgarAgo juSaNaSitaH. tato vyavasAya. For Private And Personal Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA dharma | sAM gatvA pustakaM vAcayitvA puSpAdisAmagrI samAdAya sa sidyAyatane gataH tatra pratimAnAmaSTo tarazatamarcayitvA navInaiH stotraiH stutvA ca vavaMde, ya sudharmasabhAyAM gatvA sa nATyamakArayat. e. vaM divyAn bhogAn guMjAno'sau viMzatisAgaropamA eyAyuH paripUrayAmAsa iti pUrvanavAH kathitAH. saptaviMzatitame ve zrIvIro jAtastacaritraM yathA 10 itazcAsmin jaMbUdvIpe naratakSetre brAhmaNakuMDagrAme koDAlasagova RSadatto nAma brAhmaNo'sti. tasya jAlaMdharakulotpannA devAnaMdA nAma gAryAsti naMdanajIvo dazamadevalokAccyuttrottarAphAlgu nathe nizAkare vyApAdazvetapaSTyAM tasyAH kukSAvavAtarat tadAnIM sA devAnaMdA mAMzcaturdazasvamAnadrAdIta, yathA-gaya 1. vasaha 2 sIha 3 vyajise 4 | dAma e sasi 6 dilayara 9 kayaM kuMnaM 5 // panamasaraM 10 sAgara 11 / vimANanavaNa 12 yacca ya 13 sihaM ca 14 // 1 // tatastayA devAnaMdAvAhmaNyA RpanadattasyAgre gatvA vijJaptaM, graho svAminmayaite svapnA dRSTAH eSAM kiM phalaM nadiSyati ? tenoktaM tava mahAna putro jAvI. tat zrutvA harSitA brAhmaNa] taM garbhaM parivahati tadga bhAvastasya gRhe mahatI RtA evaM kAle gati svAmini garnasthite zatidivaseSu For Private And Personal Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir maMjUSA dharma: vyatIteSu saudharmAdhipaterAsanamakaMpata. tataH saudharmeMdro'vadhinA devAnaMdAganAtaM pratuM jJAtvA siMhAsa nAtsamungaya saptASTapadAni sanmukhaM gatvA zakastavaM kRtvaivamaciMtayat. arhacakrivAsudevavanadevA natta makuneSutpadyate. yatpunarayaM jino marIcijanmani kulamadaM kRtavAn, tena nocakuteSUtpannaH. athAsmAkaM taM mahAkule kSeptumadhikAro'sti, ato'hamapi garnaparAvarta kArayAmi. ayAvadhijJAnena kSatriyakuMmagrAmasvAminaM sighArthadAtriyamIdavAkuvaMzaviSaNaM, tasya gRhe ca pa. TrarAkI matImukhyAM trizalAkhyAM gurviNI jhAtvA sa padAtyanIkapati hariNaigameSiNaM devaM samAkArya: vamAdizata. jo hariNaigameSin ! garnaparAvarta vidhehi ? tatheti kRtvA tena devena kRSNAzvinatrayoda. zyAM hastottarAsthite caMDe devAnaMdAtrizalayorganavyatyayaH kRtaH. tatastuSTamanA devaH svasthAnamagamat. tannizAyAM sA devAnaMdA tAna mahAsvapnAMstrizalAdevyA hRtAnadrAdIt. atha sA rAjhI trizalA pUrvoktAMstAna svapnAnapazyat , yathA-gajo 1 vRSo 2 hariH 3 sAni-SekazrIH / saka 5 zazI 6 ra. viH|| mahAdhvajaH pUrNakuMjaH e | padmasaraH 10 sastpitiH 11 // 1 // vimAnaM 11 ratnapuMjazva 13 / nimomi 14 riti kramAt // dadarza svAminI svapnA-nmukhe pravizatastadA // 1 // tahi. For Private And Personal Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 10 dharma- nAdAranya muditA devI trikAlA garna dadhAra. pranI garnasthe zakAjhyA juMgakAmarAH sighArthavezmamaMjUSA ni yoyo nidhAnAni samAnIya nyadhuH. tathAnye rAjAnaH prAbhRtapANayaH puraH prAbhRtAni muktvA praNemuH. svAminaH pranAvAttatkulaM sighArtharAjagRhaM cAtizayena vavRdhe. garnavAsasthito vIro mAtRmo. hAtsalInAMgaH sthito dhyAnasthayogivata. tadAnIM trizalA ciMtayati naSTo me garbho galito vetyAdi ciMtayaMtI rudatI prakRtijanAMzca rodayaMtI zokasAgare nimamajja. tatprabhRti tatkulaM zokasaMkulaM vi. jhAya svAminA kiMcitspaMditaM. harSitaH sidhArthaH, harSitA trizalA, garnaspaMdanazaMsanAtsarvairapi harSitaM. aho mAtApitrormohaH : ato mAtApitrorjIvatorahaM pravrajyAM nopAdAsye ityanigrahaM sa saptame mA. si jagrAha. atha prasannAsu dikSucceSu ca graheSu, pradakSiNAnukUleSu misarpiSu mAruteSu, pramodapraNeSu ca jagatsu, jayiSu zakuneSu, ardhASTamadivaseSu navasu mAseSu gateSu, caitrazuklatrayodazyAM tithau, hastotta rAgate car3e siMhAMkaM kAMcanaruciM sutaM svAminI suSuve. tasmin samaye paTapaMcAzadikkumAryo nogaM karAdayo'nyetya svAminaH svAbhimAtuzca sUtikarmANi cakrire. sUtikarmakaraNAnaMtaraM zako'pyAsanakaM. | pena saparibadastatrAgatya paMca rUpANi kRtvA svAminaM karasaMpuTe gRhItvA merumastakaM yayau. tadA nAthaM For Private And Personal Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma: snapayitumapare'pi triSaSTiramarezvarAH samAyayuH. aSTottarasahasrasaMkhyAna dIranIrabhRtAna pRthakpRthakkuMcAna svAminojiSekAyopasthitAna dRSTvA zakrezaH zazaMke, yatheyaMtaM vArisaMcAraM kathaM svAmI sahiSyatIti? maMjaSA zrIvIro'vadhijJAnena tad jJAtvA tadAzaMkApanodAya vAmapAdAMguSTAgreNa merumastakamapImayat. merumastake ca pIDite yajjAtaM tannizamyatAM, yathA-kaMpamAne girau tatra / cakaMpe ca vasuMdharA // zrRMgANi sarvataH petu--zrakSabhuH sAgarA thapi // 1 // brahmAMmasphoTasadRze / zabdadvaite prasarpati / / ruSTaH zakro. 'vadhetviA / kSamayAmAsa tIrthapaM // 5 // saMkhyAtItAItAM madhye / spRSTaH kenApi nAMhiNA || meruH kaMpamiSAdityA-naMdAdiva nanata saH // 3 // tatra janmotsavaM vidhAya sarve surezvarAstadabhiSekajalaM vavaMdire, tathA sarvogeSu paricidipuH. evaM sarve'pi janmamahotsavaM kRtvA naMdIzvare devAnnamaskRtya sva. sthAnamaguH. atha sIdharmezo yathAvidhi jinaM snapayitvArAtrikaM maMgalapradIpaM ca kRtvA, stutvA, jinagRhe mAturaMtike ca muktvA, hAviMzatkoTisvarNavRSTiM ca viracayya, mukuTaM kuMDalayugalaM cojIrSa ke mu. svA, zrIdAmaratnadAmAkhye geMDake ca pAlanakopari kRtvA, naMdIzvare yAtrAM kRtvA svasthAnamagamat. | tadeMdrAdiSTadhanadapreritaanakAmarAH sighArthanRpaukasi varNamANikyaratnavRSTiM vaSuH. tadAnIM sighArthaH For Private And Personal Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir . dharma | sUnorjanmotsave jAyamAne baMdInamocayat , pUjAmakArayata, dAnAni cAdAt. tRtIye'hni caMdrasUryayo. nadarzanaM pitarau prItyA svayaM kArayAmAsatuH. SaSTe'hni kaMThAvalaMbitamAlAnniH kulastrInI rAtrijAgaraNaM kArayAmAsatuH. ____ evaM mahotsave jAte sighAryanRpatirekAdaze dine, nivartite'zucijAtakarmaNi, saMprApte hAdaze dine jhAtisvajanAnAhRya dAnasanmAnapUrvakaM dhanAdinivardhitatvAttasya vardhamAna iti nAma vidave. vajriNA mahopasagairadonyaM viditvA mahAvIra zyaparaM nAma vidadhe. krameNa nyUnASTavatsaro'STottarasaha saladalladito nisargeNa guNI nijavayo'nurUpAbhirAmalakyAdibhiH krImAbhiH krImana sa vayasA vavRdhe. yatha sAgrASTavatsaraM svAminaM pitrAdhyApanAya lekhazAlAyAmupAdhyAyasamIpamAnItamavadhinA vi. jhAya tatrAgatya zakreNa svAmI siMhAsane nivezitaH, praNamya pRSTazca zabdapArAyaNaM jagau. saptahasto. nnato yauvanasthaH pitrA samaravIrarAjaputrI yazodAnAmnI mahAmahena pariNAyitaH. zrIvAro yazodayAdevyA samaM vaiSayikaM sukhaM bubhuje. yazodayA sArdha nogAna luMjAnasya tasya priyadarzanA uhitA jA. tA, sA ca samaye jamAlinA rAjaputreNa pariNItA. svAmino janmato'TAviMze'bde gate vihitAna For Private And Personal Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir maMjUSA dharma- zanau mAtApitarau vipadya turya mAheMdradevalokaM gato. tatazyutvAparavidehAkhye kSetre'vyayaM prApsyataH. pU. pratijJaH svAmI jyeSTabAMdhavaM naMdivardhanaM rAjAnaM zokamagramUce, yathA-sadA sannihito mRtyu-rjI vitaM na sthiraM sadA // upasthite vAstave'smi-na zokasya pratikriyA // 1 // dhairyAlaMbanapUrva ca / 13 dharmAnuSTAnameva hi // yujyate na tu zokAdi / vrAtaH kApuruSocitaM / / 5 // zyAdivacanAdhito naMdivardhanaH sAmaMta rAjye sthApitaH. atha zrIvIraH saMsAravimukhaH pravrajyAbhimukho naMdivardhanaM bhrAtaramApaprale. jo vAtastavAjhayAhaM dIdAmaMgIkaromi. tadA naMdivardhano vIraMpratyAha. he bAMdhava ! zokamame mayi vaM kiM date dAraM nidi pasi ? atha mamoparodhAttvaM varSayaM tiSTa ? taddacanamaMgIkRtya brahmavatadharo vizudhdhyAnatatparaH prAzukA. nagmahAmanA varSamekamatyavAhayata. tataH samAgatA lokAMtikA devAH, tIrtha pravartayetyuktvA pratibodhito nAtho varSa yAvaddAnaM dadAti. ythaa-saarssymaashcaa| vahIvaruNA ya gaddatoyA ya // tu. siyA zravAvAhA / aNicA ceva riA ya // 1 // ee devanikAyA / jayavaM vohiMti jiNavariMdaM tu | // savvajagajIvahiyaM / jayavaM tibaM pavatteha / / // saMvabareNa hohii| aninikamaNaM tu jiNava. For Private And Personal Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 14 dharma | riMdANaM // to abasaMpayANaM / pavattae putvasUrammi // 3 // egA hirAkoDI / ava ya ANagA sa. maMjUSA yasahassA // sUrodayamAzyaM / dijja jA pAyarAsAna // 4 // tinneva ya koddisyaa| aThAsIyaM ca haMti komIna / thasIyaM ca sayasahassA / eyaM saMvabare dinnaM / / 5 // evaM dAnaM datvA paMcAzachanurAyAmAM, paMcaviMzatidhanurvistRtAM, SaTatriMzaghnurunnatAM caMdrapranAkhyAM zivikAM bAtRkRtAM. divyAnu nAdAtsuskRtazivikAMtanavanAdekIcutAM samArUDho jagavAna pAlake vimAne devarAja va zuzune. pu. viM naskittA mANusehiM / sAhakuromakUvehiM // panA vahati sIyaM / asuriMdasuriMdanAgiMdA // 1 // tAM zivikAmArUDho .gavAna jhAtakhaMDavanaM suranaragaNaiH parivRtaH samAgAta. zidhikAyAH samuttIrtha sa RSaNAnyatyajat, paMcamuTinniH kezAnuddadhe, tAniMdraH dIrasamu cikSepa, pranoH skaMdhe ca devadUSyaM nidadhe. eko jagavAna vIraH kRtaSaSTatapAH karemi sAmAIyamiti kRtvA cAritraM pratyapadyata. janmatastriMzattame varSe vyatIte mArgazIrSa zyAmAyAM dazamyAM tithau hastottarAsthe caMDe pazcime yAme cAritreNa samaM pramosturya mana paryavajhAnaM samudapadyata. tataH svAmI jagannAyakaH sodaya naMdivardhanaM jhAti varga cApRccya cAritrarathamArUDho vihArAya pratasthe. muhUrtazeSe divase pravaraM kumAragrAmamanuprAptaH tanna For Private And Personal Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 15 dharma | vahirudyAne ca niHprakaMpaH svAmI pratimayA sthitaH tadA kazcidgopaH sarva dinaM vRSAn vAdavivA sAyaM svAmisamIpe muktvA godohAya gRhaM gataH, te tu khairaM vane gatAH, sa cAgataH svAminaM vIkSyAmaMjUpA pRvat. svAminyadattottare na vetIti rAtrau vane vilokayatisma, paraM nApazyata. rAtrizeSe svayamevAgatA vRSAH so'pyAgatastAn dRSTvA nUnamanena gopitA iti ruSTaH selhakamutpATya sa svAminaMprati dhAvitaH vyavadherAgatya zakreNa ca sa zikSitaH tato mAraNAMtikopasargavAraNArtha vimaujAH sikArthanAmAnaM svAmimAtRmvastreyaM vyaMtaravaraM nRpAMte muktvA svasthAne gataH tataH pratuH kollA kasanniveze va lAgRhe sapAtro dharmo mayA prajJApanIya iti prathamapAraNaM gRhasthapAtre paramAnnena cakAra. tatra paMca divyAni prAdurratAni, yathA celotkSepaH 1, gaMdhodakapuSpavRSTiH 2, iMduninAdaH 3, vyomni ho dAnamaho dAnamityA ghoSa4, vasudhArAvRSTiceti e. paterasa koDIna / nakkosA taba hoi vasuhArA || terasalakA | jahaliyA ho vasuhArA || 1 || viharana svAmI morAkasanniveze yayau, tatra tApasAzramo vidyate, tatra ca piturmitraM kulapatirvartate. te bAhuH prasAritaH, svAminApi pUrvAnyAsAdrAhuH prasAritaH tasya For Private And Personal Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kalassagarsun Gyanmandir dharmaH | prArthanayA svAmI tatraikAM rAtrimavasat. tasyAgrahAca khAmI aSTau mAsAna vihRtya varSAcaturmAsI sthAtuM tatrAgamat , tenArpite naje ca varSAkAlaM sthitaH. tasyAprItiM dRSTvA cArghamAsAdanaMtaraM svAmI tato | nirgatya asthikagrAma samAjagAma. tatra caturmAsI sthitaH pAraNake pRthvI pAvayan vicaratisma. tadA nIM piturmivaM somabrAhmaNaH samAgatya svAminaM prArthayAmAsa. he svAmistvaM saMvatsaraM yAvaddAnamadAH, zra. dariDaM ca jagajjajJe maMdajAgyamekaM mAM vinA, ato me kiMciddehi? ahaM dAridyapIDito navabaraemAgato'smIti. kAruNyAtsvAmyuvAca no viSa! tyaktasaMgo'smi saMprati, tathApyaMzasthitasyAsya vA saso'dha gRhANa? evamuktvA vAso'rtha datvA sa topitaH, tadardhamAdAya ca sa nijagRhaM yayo. evaM svAminA pUrvasaMgatikaviprAya dAnaM dattamiti caritraM kathitaM, athAvaziSTaM kiMciducyate yathA-tato mahopasargAn sahamAnaH zrIvIro dAdAdinAdAranya sapadAM sArghahAdazAbdI mahAtapasyanaMjAMsi ni: tyanaktacaturthavarjitAni cakAra. krameNa viharan svacaraNanyAsaH pRthvIM pAvayan sa jUMjakaM sannivezaM prApa. tatra RjuvAlukAnadItIre zyAmAkagRhiNaH kSetre sAlatarostale adhyaktacaityasyAsane siMdhurodha | syuttare vijayamuhUrte SaSTatapasa natkaTikAsana sthitasya jIrNarajjuvadghanaghAtikarmaNi truTite hastottarA For Private And Personal Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma sthite caMDe zuklavaizAkhadazamyAM caturthe yAme vinoH kevalajJAnamutpede. kaMpitAsanAH sureMDA devasaM. maMjUpA ghaparivRtAH samAgatya samavasaraNaM vidadhire. tatra dANamAtraM dezanAM datvA zrIapApAnagaryA hitIyaM samavasaraNamakarot. tasmina samavasaraNe ca gaNadharasthApanAcaturvidhasaMghasthApanAdyakarot. pramoH parivA re ekAdaza gaNadharA banavan , tathA caturdazasahasrasaMkhyAH sAdhayo'nuvan , SaTatriMzatsahasrasaMkhyAH sAdhvyaH, ekonaSaSTisahasrayugekaladamitAH zrAghAH, aSTAdazasahasrAdhikA triladI zrAkonAM vanva. na. vasu gaNabhRtsu muktiM yAteSu sagautamasudharmo jagavAna jJAtanaMdanastridazerAvRto'pApAmagAta, tatrAMtimAM ca caturmAsI sthitavAn. athezaH kArtike'mAvAsyApazcime daNadAdaNe nirvANasamayaM jJAtvA pomazapraharAtmikI dezanAM prArene. tataH svAsanakaMpAta sarve suparvezAH samAjagmuH. teSAM madhyAta sAzruga sudharmedro vyaji. jhapata, yathA hastottarAkhyaM tvajanmanadalaM, tatra jasmagraho lamaH, ataH svAmin muhUrtamAnaM pratodasva? yata eSa purghaho hisahasravarSa sthitikastava zAsanaM pIDayiSyati. tatastaM deveMDa yuktyA pratibodhya paryakAsanajArA tRtIyazukladhyAnAniyogAt zeSakarmedhanAni jasmIkutya svAtinadAtre svAmI paramaM padaM prA. For Private And Personal Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir za dharma | pa. trailokye'pi hi sAvikeSvanavadhiH prAgjanmamodAvadhi / zrImadorajinezvarasya caritaM ko vaktu. maMjUSA mIzo'khilaM // astAghasya tathApi hi pravacanAMnodhegRhItvA lavaM / kiMcitkIrtitamIdRzaM nanu mayA svAnyopakArezyA / / 1 / / iti zrIvIracaritraM lezata naktaM. evaMvidhaH zrImAn mahAvIradevAdhidevo devAsuramanujaparSadi dAna 1 zIla tapo 3 jAva 4 nedarUpaM caturvidha dharmamAkhyAtukAmaH prathamaM dA. naM prarUpitavAn. tasya dAnasya traividhye'pi dhArmikadAnaprazaMsAyAM bhagavaDcanasaMmatimAha // mUlam ||-dhmmnkaamyaa / tivihaM dANaM jayammi vikAyaM // tahavi hu jiNiMdamuNi. yo / dhammizradANaM pasaMtati // 5 // vyAkhyA-dharmArthakAmanedAta trividhaM dAnaM jagati vikhyAtaM vartate. tatra yarmArtha sAdhunyaH sAdharmikenyo vA dAnaM tadharmadAnaM 1. arthadAnaM svAryAya yatsvakI. rtikAri yAcakebhyaH svabhRtyenyo vA dAnaM tadarthadAnaM 1. kAmamohitapumAna kAmArtha yatsvakalavapaNAM. ganAdinyastadartha parenyo vA dadAti tatkAmadAnamucyate 3. 'taha vihutti' tathApi hu nizcitaM 'jiNiMdamuNiNoti' jineMdro vIrajino, munayo gaNadharAdyAstatra 'dhammizyadANaMti' dhArmikadA| naM pasaMsatitti' prazaMsati varNayaMtIti gAyAdarArthaH // 2 // tatkayaM varNayaMtIyAkAMdAyAM gA. For Private And Personal Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Sun Kailassagarsur Gyanmandir maMjUSA dharma: thAyamAha // mUlam ||daannN sohamgakaraM / dANaM AruggakAraNaM paramaM // dANaM noganihANaM / dANaM "| ThANaM guNagaNANaM // 3 // vyAkhyA-dAnaM dhArmikadAnamityarthaH, saunAgyakaraM javati, thArogyakAra NaM nIrogatAyAH paramaM prakRSTaM kAraNaM navati. dAnaM dattaM sat joganihANaM' nogasya paMceMdriyasukhasya nidhAnaM nidhirbhavati. dAnaM guNagaNAnAM sthAnamAzrayo bhavati. guNAnAM gaNA guNagaNAsteSAM guNagaNAnAmityadarArthaH // 3 // // mUlam ||-daannenn phura kittI / dANeNa ya ho nimmalA kNtii|| dANAvajjiyahi thana / vayarIvihu pANIyaM vh||4|| vyAkhyA-dAnena kIrtiH sphurati, yato dAnaM hi kIrtyAH kAraNaM vartate, kIrtikAmaH pumAna dAnaM dadAti, dAnena ca navati nirmalA kAMtiH, zarIrakAMteH kA. raNamapi dAnameva. dAnAvarjitahRdayo dAnena vazIkRtahRdayo vairyapi pumAna hu nizcitaM pANIyaM' pAnIyaM vahatyAnayati, sevakIya caratItyarthaH. // 4 // evaM dAnaM varNayitvA predAvatAM pravRttaye taka laM dRSTAMtena dRDhayannAha For Private And Personal Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dhrmH| maMjUSA, // mUlam ||-dhnnsbvaahjmme / jaM ghayadANaM kayaM susAhaNaM // tkaarnnmusjinno| te. bukkapiyAmaho jAne // 5 // vyAkhyA-dhanasArthavAhajanmani RSanadevapUrvanave jaM ghayadANaMti' yad ghRtadAnaM kRtaM susAdhUnAM zrIdharmaghoSasUriprabhRtInAM ' takAraNatti' tasmAtkAraNAdityatra prAkRtatvA hicaktipariNAmaH, 'nasahajiNotti' RSanajinaH prathamatIrthazaH 'tibukkatti' trailokyapitAmaho jAtaH, pituH pitA pitAmaho jAto'naditi gAthArthaH // 5 // vistarArthastu kathAnakAdavaseyaH. tatra prathamataH pUrvanavAkhyAnapUrva zrIRSajanAthacaritraM yathA zrAdau sArthapatirghano 1 mithunakaH 1 saudharmakalpe surH3| kheTezazca mahAvalo 4 diviSadI. zAne 5 narAdhIzvaraH 6 // yugmI 7 ca tridazezvaraH / sujiSajaH putro (0 'cyute nirjaraH 10 / cakI 11 sarvasurottamaH 12 prathamako'hannAnivaH zriye // 1 // pratyavideheSu mAmukuTopamaM ditipra. tiSTitaM nAma puramasti. tasminnagare samastarAjamaMmalIsevyamAnacaraNaH dAtraziromaNiH prasannacaMdranAmA rAjAsti, tatra pure lakSmInivAsa navanaM dhananAmA sArthavAho'sti. so'nyadA vasaMtapure nagare vyava| hArArtha gaMtumanA yAtrArthinaH samAhvAtuM miMDimaM vAdayAmAsa. jo no lokAH! arzavalasya zaMbalaM, For Private And Personal Use Only Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA dharma pachatrasya utrakaM, avAhanasya vAhanaM, tathA yasya yahilokyate tasya taddadAmi, kSemeNa vasaMtapuraM prA. payAmi ceti. tataH sumuharte sulame maMgaladhvanipUrvakaM zirasAdatAna bina purIparIsarAvanau paTakuTyAM kRtAvAsaH sa tasthau. yatrAMtare vasaMtapuraM gaMtukAmaM zrIdharmaghoSamunIzvaraM samAlokya sArthavAhastaM pRcatisma. jo munayo yUyaM kimarthamatrAgatAH? vAcaMyamaziromaNistamuvAca, no sArtheza! tvayA samaM va. yaM vasaMtapurapattanaM sameSyAmaH. sArthavAhenoktaM pAdAvavadhAryatAM, bhavatAM ca yatkiMcidAhArAdikaM vilo. kyate tadyAcanIyaM. atrAMtare kenacitpuruSeNa sArthavAhapurato rasAlaphalasaMbhRtaM sthAlaM prAbhRtIkRtaM. sA. rthavAhena gurorane muktaM proktaM ca, jagavannidaM gRhANa ? mAmanugRhANa ca? yahaM navadbhaktito dhanyo'smi, yadasminnavasare yUyamatrAgatAH. tadAnIM munirAha jo mahAnAga! phalAni sAdhUnAmakalyAni, sAdhavastAni neti, yato'hamapi phalAni nehAmi. vayaM sikamannaM prAsukaM jalaM ca gRhNAmaH, mune retavacanaM nizamya vismayasmeramAnasaH so'vocat- yaho kaSTamaho dhairya-maho niHspRhatA muneH|| evaM munIna prazaMsana saMbhRtavAhano dhanena dha. | nadopamaH sa dhananAmA sArthavAho munibhiH sArdha zunazakunaiH preryamANo mArge cacAla. evamavibinna For Private And Personal Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma- prayANaH preryamANaH katicidinAMte vyatIteSu grISmartuSu varSAkAlaH samAgAta, avibindhArA nirdhArA- | maMjUSA dharo varSituM lagaH, yataH-pAMthAnAM gavatAmagre / prANadravyottamarNakaiH // nadyo gatiniSedhAjhA / rekhA | va kRtA ghnH||1|| tadAnIM sa dhanasArthapatiH sArthasya kaSTaM dRSTvATavItaTe sAryanivezaM cakAra. sA. 32rthapato tatra sthite kiyanivAsarairjanAnAM pAtheyAni truTaMtisma, tatazca sa sArthalokaH kaSTe patitaH, kaMdamUlaphalavRttiM ca kartu pracakrame. evaM kAle gati varSartuprAMte sArthalokaciMtayA dhanasAryapaterni drA gatA. tato gatanidraH sArthavAho sAminyAH pazcime yAme svacitte ciMtayAmAsa, aho te dhanyAH sAdhavo ye mayA sAdha samAgatA aprAsukIkRtaM payo'pi na pibaMti, teSAM munIMdrANAM prANayAtrA kathaM naviSyatIti! aho mama maMdanAgyatvaM! yaho mama mauDhyaM ! yena mayA sAthai samAgatAnAmapi sAdhU nAM ciMtA na kRtA. atha prajAte tatra gatvA prAsukAnapAnasteSAM sAdhUnAM ciMtAM kariSye. evaM yAvatA sa ciMtayati tAvatA sUryodayo jAtaH. jAte ca sUryodaye maMgalapAThakenoktaM, yathA anut piMgA prAcI rasapatikhi prApya kanakaM / gatabAyazcaMdro budhajana va grAmyasadasi // na / dopA rAjate 'viNarahitAnAmiva guNAH / daNadINAstArA nRpataya zvAnudyamaparAH // 1 / / maMgala. For Private And Personal Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org. Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | pAThakasyedaM vacanaM zrutvA vidhivatprajAtikaM kRtyaM vidhAya mAninAmnA mitreNa saha calito gurvamaMjUSA tike gataH, gatvA vaMditA guravaH, hRSTamanAzca sa sAdhUn dadarza kathaMnutAn ? kAMzcitkAyotsargaparAna, kAMzciDyAnabaMdhurAna, kAMzcitsvAdhyAyatatparAna, kAMzcitpratyupekSAparAn tAn sarvAn praNamya guroH purastAdAsIno vinayAvanapradedo yojita karakamalo'sAvavAdIta. jo mahAnubhAvAH ! yUyaM mama sArthe saha samAgatAH paraM mayA maMdanAgyena zuzrUSA na kRtA, eSa ca mamAparAdhaH soDhavyaH atha gururASiSTa 33 sArthAdhIza ! tvayAsmAkaM virUpaM na kRtaM, kiMtu hitameva kRtaM yataH saMsAra va phulaive'smin kAMtAre duSTakarmanyazva caurenyo vayaM rakSitAH, yattava sArthikA asmAkamannapAnAdi prayacchati tattvayaiva dattaM dhano'pyUce yUyaM guNinaH sarve guNamayaM manyadhve atha kalpanIyamAhAramAdAya mamAnugrahaM kurve - tu mamAvAse munIn preSayata ? tato guruNA dhanasyAnugrahakRte muniiMdaM preSitaM. gRhAgataM muniiMdaM ha vAtsarpivAsanaH sarpiSA tatpratyAnayat tato dhanena tena dravyazunAva zurudAnena bodhivIjamavApi. dharmalAcAziSaM datvA munayornivRttayordhato dhanyaM manyamAnaH pUrNamanorathaH sukhenAsthAt. sAdhU vyi tadannAdikaM samAdAya gurusannidhau jagmatuH yathApare'hni parivAraparivRto dhano gurveti samAgAt. For Private And Personal Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | gukho'pi klezanAzinIM dezanAM daduH yathA zaktiH zrIvItarAge bhagavati karuNA prANivarge samagre / dInAdinyaH pradAnaM zravaNamanudinaM zra maMjUSA yA suzrutInAM // pApApohe samIhA javajayamasamaM muktimArgAnurAgaH / saMgo niHsaMgacittairviSayavi 34 mukhatA harmyameSa dharmaH || 1 || rAgAdivijayI devaH / saccaritragururguruH / prANitrANapradhAnazca / dharmaH samyaktvamucyate // 2 // tattatvAyamalaMkAro | yujyate puruSottama / yAdhAtuM hRdaye zrIman / sa kaustunaH zunaH // 3 // etaka zrutvA samyatvaM cAMgIkRtya dhano dhanyaM manyamAno nijAvAsaM gataH prajA mAni vijJataM, he vijo prAvRmatikrAMtA iMdreNa dhanurvimuktaM vasudhAdhavena gRdItaM, tathA ghanairnanastyaktaM, badalaghulinirvyAptaM, evamaneke jAvAH prakaTIbaDhavuH sArtheza etadAka guru sArdhaM mArge saMcarana kSemeNa vasaMtapuraM samAyayau tatra rAjJA sanmAnitaH svAni jAMDAni vi. krIya pratijamAnyupAdAya dharmaghoSamunIzvaraM cApRcchya kRtakRtyaH kSemeNa pratyAvRttaH ditipratiSTitaM puraM prApa. pUrNAyumRto dhanaH iti prathamajavaH dvitIya ve uttarakuruSu kalpapUrNasaMkalpo yugmadharmiSu jagmivAn turyanave'paravideheSu For Private And Personal Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir maMjU dharma maMgalAvatInAmni vijaye vaitAbyazaile gaMdhAradeze gaMdhasamRdhke pure zatabalarATa putrazcaMkAMtAparAjhI. kudayudbhavo mahAbalanAmA vidyAdharaH saMjajJe. krameNa vRhiM gataH pitrA pAThito yauvanasthazca pitrA pa. riNAyitaH sukhAnyanubhavatisma. evaM mukhena kAlo yAti. ekasmin dine sa sAdhvaMtike dharma zrutvA 35 | vairAgyavAna mahAvalAya rAjyaM datvA svayaM dIdAmaMgIkRtya tapAMsi taptvA divamA dat. atha sa mahAva lo rATa yauvanonmAdamero'jhAtadharmakarmA svecyA rAjyasukhAnyanujavannAste. anyadA mahAbalaH sa dasi niviSTaH saMgItarasanimano yAvatA sajAyAM nAyaM kArayati tAvatA maMtrIzaH svayaMbucho nAmnA dharmatatvako nATyAvasare samAgatyaivamavAdIta, no rAjeMdra ! kiM nATthena? sAvadhAno nava? tavAyumayA pRSTo gururavAdIt. navaturmAsame kamAyurvartate. tat zrutvA jIto rAda, yataH-sA nahi kalA taM naH bi / nesahaM taM najikiMpi vinnANaM // jeNa dhariU kAyA / khaGAMtI kAlasApeNa // 1 // maMtriNoktaM sAvadhAno cava ? dhIratvamavalaMbasva ? puNye pravartasva ? ekadinapAlite'pi cAritre jano ya. di modaM nApnoti, paraM vaimAniko navatyeva, nAtra saMdehaH, atha mAsamekaM puNyaM kuruSva ? maMtrivacasA rAjA jinaprAsAde'STAtikotsavaM karotisma. tato gurumamIpe dIdAmupAdAyAnazanena hAviMzatidi. For Private And Personal Use Only Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dhrmH| 36 nAni sthitvA mRta iti caturtho javaH tataH paMcame nave IzAnakalpe zrIpranAnidhAne vimAne la. maMjUSA litAMgAnidho devo'nRta, tasya priyA svayaMpranA. sA svayaMpranA cyutA, tadirahe vilApaM kurvana la. litAMgo dRDhadharmadevena nivAstio yaH purA mitramaMtrIzaH svayaMbucho'navata. tenoktaM jo lalitAMga! so'haM maMtrI svayaMbughAnidhastava virahe pravRjyainAM zriyamAzritaH. jo lalitAMga! avadhinA vijhAyA tava kathayAmi, yatpunarapi sA svayaMprajA tava javiSyati. zrUyatAM ? dhAtakIkhaMDe prAkhidehe naMdigrAme tirgato nAgilAkhyo gRhapatirvidyate, tasya nAgazriyAM pallyAM putrISaTakAdanaMtaraM saptamI putrI jA. tA. tAM dRSTvodinamAnaso nAgilo vairAgyAnnagarAnnitya dUraM gataH. tasyA bhagatvena jane nirvAmiketi prasidhirata. sA RmeNa dAridyeNa saha vardhitA yauvanonmukhI najastilakaparvate dAru nArArtha. magamat. tatra surAsuranamaskRtaM yugaMdharamuniM dRSTvA natvA taTyAkhyAM zrutvA saMvegamApannA jagau. he ma. gavannamina saMsAre nRyAMso duHkhinaH saMti, paraM matto maMdanAgyAyA duHkhAdhikaH ko'pi nAsti. mu. ninoktaM he vatse! tvaM duHkhaM mudhA dhatse, caturgatidhvani saMsArijIvAnAM yAni yAni puHkhAni vartate | tAni tAni zrutamAtrANi dehinAM hRdayaM niMdaMti. ato'smina saMsArasamujhe nipatatAM dharma eva tu. For Private And Personal Use Only Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir . dharma: jAlaMvaM dhatte, dharmArAdhanata evaM dehI cakravartyAdipadavIM lagate, atastvamapi dharma vidhehi ? yataHmaMjUSA dharmaH kalpAmaH puMsAM / dharmaH sarvArthasichidaH / / dharmaH kAmadudhAdhenu-ptasmAdharmo vidhIyatAM // 1 // dehe dravye kuTaMbe ca / sarvasaMsAriNAM rtiH|| jine jinamate sNve| punadharmAdhikAriNAM // 4 // evaM tasya bailokyadarzino muneretadupadezaM zrutvA nijadehe'pyuddimA gRhItAnazanAdhunA vartate. atha jo lalitAMga! tvaM tasyAH svarUpaM darzaya ? tathA kRte ca sA tavAnurAgiNI mRtvA svayaMpranAdevI na. viSyati. tenApi tathA kRte punaH sA svayaMprannA jAtA. tayA saha tathaiva nogAna TuktyA lalitAMga devazyutaH. gataH paMcama navaH. tataH SaSTe nave mahAvidehakSetre lohArgalapure suvarNajaMghasya rAjho lakSmIpaTTarAjhIkudau sa ta. litAMgajIva natpannaH. zujasvapnena sUcitaH putro jAtaH, krameNa tasya vajrajaMgha iti nAma dattaM. sva. yaMprajApi cyutvA puMDarI kiNyAM nagaryA vajrasenasya cakriNo gRhe zrImatInAmnI sutAnavata. sAnyadA pramadodyAne zrImaMtI devadAnavairvaditaM kevalinaM muni vIkSya jAtajAtismRtirjAtA. sA zrImatI pUrva navaceSTitaM sarva jJAtvA nijadhAnayI paMDitAM samAcakhyau. pUrvajanmanIzAnakalpe lalitAMgadevapriyA For Private And Personal Use Only Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA 30 dharma | svayaMprabhAvaM sa ca mama cyavanAtpUrva cyutaH paraM na jJAyate kutrotpanna iti, chAto'ya tatprAptaye yanaM kuru ? paMDitApi sakhyoktaM vRttAMtaM zrutvA pUrvavacaritraM paTTe likhitvAMgaNopAMte vajrasenasya caki NaH sevAgatAnAM kumArANAM sarveSAmadarzayat taM dRSTvA vajrajaMgho'pi jAtajAtismRtizciMtayati, ho pUrvabhavaH kena jJAnavatA proktaH ? nayA paMDitayA ca kathaM paTTe likhitaH ? tataH paMDitAyAH sarva vRttAMtaM jJAtvA vajrasenazca kI vajrajaMgha zrImatyoH paannigrhnnmkaaryt| tato vajrajaMghaH zvazuramApRcchA lohArgalapuraM gataH, pitrA ca rAjye nivezya svayaM dIkSA jagRhe. vajraseno'pi catrI puSkalapAlAkhyaM putraM rAjye nyasya svayaM dIkSAM gRhItvA tIrthakaro munirjaz2e. anyadA puSkala pAlakSamApAlaM za trubhirAvRtaM zrutvA vajrajagho'sya sAhAyyaM kartuM samAyayau tatra zatrUn vinirjitya zrImatyA sahito yAvatA sa nijaM puraM vrajati tAvatA svabhrAtarau kevalinau munisattamau mArge militau tau namaskRtya vajraghazciMtayati ho mama maMdabhAgyatA ! ho mama matihInatA ! yadahaM pituruviSTAM lakSmIM prAsavAn etau mama sodarau tu cAritrasAmrAjyaM prApatuH yato'dhunaiva svapuraM gatvA svasUnave ca rAjyaM datvA cAritrAzaninAdaM karmadrumaM bhasmIkaromi iti ciMtayitvA sa lohArgalapuraM gataH, prAtaH sUnave For Private And Personal Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMja dharma- rAjyaM dAsyAmIti kRtvA sa rAtrau zrImatyA samaM suptaH. bajhAtaparamArthana putreNa rAjyasubdhena viSadhU mayogena ghAtitau tau mAtApitarau, iti SaSTo navaH, saptama nave vajrajaMghajIvastayA zrImatyA dayitayA samamuttarakuruSveva yugaladharmeNotpannastripakSyAyuH. mRtvA cASTame nave saudharme kalpe sukhaH prINito to surau jAto. nakto'STamo javaH. atha navamanave jaMbUddope mahAvidehe ditipratiSTite pure sa suvidhe. vaidyasya sUnurjajJe. satkarmakarmaTho jIvAnaMda ti nAnA sa vaidyakarmavizArado'nRt. tatraiva nagare IzAnacaMdrasya rAjJaH kAMtayA kanakavalyA jAto mahIdharanAmA putro'sti. 1. tatraiva nagare sunAzIrasya maM. triNo ladamyAM kAMtAyAM jAtaH subuchinAmA putro'sti. 5. tatraiva nagare dhanazreSTinaH zIlavatyAM pri. yAyAM jAto guNaratnAkaro guNAkaranAmA putro'sti. 3. tatraiva nagare sAgaradattasya sArthapateracayama tyAM palyAM jAtaH pUrNanadra iti nAmrA putro'sti. 4. zrImatIjIvaH saudharmakalpatazyutvA tatraiva naga. re Izvaradattasya zreSTinaH kezavanAmA putro bacva. e. eSAM paMcAnAM samAnaguNazAlinAM jIvAnaMdena vaidyena samaM maitryamavRta. amISAM paMcAnAmekItAnAM vaidyavezmani sthitAnAM mAdhukarI nidAM kurvana sAdhuISTipathaM yayau. akAlAnnapAnaH kuSTAnitasarvAMgaM taM muniM dRSTvA rAjaputro mahIdharakumAro jI. For Private And Personal Use Only Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA dharma | vAnaMda vaidyaM dhigiti niMdannevamavocat kiM te zAstrakauzalaM ? kiM te jJAtRtvaM ? yattvamIdRzAnAM zare'pi nispRhAnAM sAdhUnAM kuSTAnitAnAM nopakAraM karoSi ? paya sAdhUnAmupakArakaraNenaiva janmArjitaM pApamalakAlanAya. jIvAnaMdo jagAda jo rAjeMDunaMdana ! tvayA yuktamuktaM, paraM dInAradAkSeNaikaikaM vastu nyate, teSu lakSapAkAkhyaM tailaM madgRhe vartate, gozIrSacaMdanaM ratnakaMbalaM ca vilokyate. 40 tAte paMcApi mitrANi kaMcinmahebhyamanyetya gozIrSacaMdanaM ratnakaMbalaM ca mUlyena yayAcire, yathA jo zreSTin dInAralAnyAM gozIrSakaMbalau dehi ? zreSTinoktaM kimarthaM ? tairuktaM mune. yAvRttyarthaM tat zrutvA muditamAnasaH zreSTI mUlyaM vinaiva kaMvalacaMdane teSAM kumArANAmarpayAmAsa taM taste kumArAH zubhazakunaiH preritA jIvAnaMdena sahitA muneranupadaM yayuH bAhyodyAne nyagrodhataroradhaH kAyotsargastha taM muniM te praNamaMtisma. vaidyapuvazca tasya munervaiyAvRtyaM karoti yathA - tato munima nujJApya ! tailenAnyaMgya vaidyasUH // viliptacaMdanaM dehe / diptavAna ratnakaMbalaM // 1 // tailatApena te nAtha | vyAkulAstatkalevarAta / / niHsRtya zItale lInAH / kRmayo ratnakaMvale // 2 // ya gozaba For Private And Personal Use Only Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir dharma mAnIya / tasyopari dayAparaH // kaMbalAtpAtayAmAsa / kRmIna vaidyaH kRtI svayaM // 3 // gozIrSacaMda. naspaMdai-ripunispaMdasuMdaraiH / zaminaH zamayAmAsa / saMtApavyApadaM mudA // 4 // trIna vArAnevaM kR. tvA sarvAna kRmIna tvagmAMsAsthigatAna pAtayAmAsa. kezciddinaiH sa zamivAmI cAmIkaravavirjAtaH, 41 taiH damitazca sa punarnavavapurvihArAya yayau. sa kaMbalacaMdanadAyI vaNiga tadAnavainavAdaMtakutkevali. jAvaM tasminneva nave'najat. te'pi kaMbalagozIrSazeSa vikrIya tababdhakAMcanaladAdayena jinaprAsAdaM kArayAmAsuH. kiyatA kAlena vrataM lAtvA te SaDapi pUrNAyuSo mRtvA dazamannave'cyute kalpe chAvaM. zatisAgarAyuSastridazazriyaM zizriyuH. ekAdaze nave te pamapyacyutAccyutAH, jaMbUhIpe prAkhidehe lavaNavAridhastaTe puSkalAvatIvi. jaye pumarIkiyAM nagaryA vajrasenasya rAjho dhAriNyAM sahacAriNyAM putro jIvAnaMdabhiSagjIvazcaturda zamahAsvamasUcito vajranAjAnidho jajJe. tasya vajranAmasya cakriNaH pUrvasahacarAste catvAro'pi nRpAmAtyaSTisArthezaputrAH krameNa bAhusubAhupIThamahApIThAkhyAzcatvAro'pi bAMdhavAH saMjajhire. kezavajI. vo'pi suyazonAmA rAjaputraka bAsIta. prAgnavastrehataH so'pi vajranAnamazizriyat. evaM te pamapi / For Private And Personal Use Only Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma- | mitrANyekItAni sukhamanuva vire. ekasmina dine lokAMtikairvijJato vajraseno rAda sAMvatsarika janAdAnaM datvA vajranAnAnidhe putre rAjyaM nyasya cAritraM pratipadya manaHparyAyajhAnamAsadata. tato vajrase. najinasya kevalaM vajranAnasya ca cakraM samamevodapadyata. vajrasenasya deveMH kevalamahimA cakre, ca. krasyASTAlikotsavaM vajranAnazcake. tato'sau dezasAdhanAya vinirgataH puSkalAvatI vijayaM vijiya prA. sacakripado vajranAmazcakrI dharmakarmANi nirmame. anyadA jAtavairAgyo nRpaH sute rAjyaM nyasya catu. nibaMdhubhiH saha suyazArAjaputreNa ca saha dIdAM jagRhe. vajrasenajino navopagrAhikarmANi kSiptvA modaM gataH. dvAdazAMgadharo'nekalabdhimAna vajranAnamunirAcAryapade sthApitazca. ekAdazAMgadharAH paM. cApi te guruNA sAdha viharatisma. atha vajranAnamuniraIktiprabhRtiviMzatisthAnakairArAdhitaistIrthaka. karma nimame. bAhuH sAdhuH paMcazatasAdhUnAmazanapAnAdidAnena cakripadaM saMdadhe. subAhusAdhustu vaiyA vRttyaparo bAhubalaM samupArjayat. vajranAmunIMdrastayoH prazaMsAM cakre, pIThamahApIThAvAvaMtI mAyAmi thyAtvayogataH strIbhAvaphalamupArjayatAM, kramAte SaDapi pUrvaladAna dIdAM pAlayitvA mRtvA ca dvAdaza nave sarvArthasisiaukhyaM trayastriMzatsAgarAeyanunavaMtisma. iti pUrvanavAH // 12 // For Private And Personal Use Only Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA stavAvatAra ghale atha trayodazanave zrIvajanAnasya jIvastrayastriMzatsAgarANyAyuktvA sarvArthasichitabhyutvA kR. NASADhacaturthe'hni uttarASADhA sthite caMkhe zrInAbhikulakarapatnyAH zrImarudevAyAH kudAvavAtarat, pra. jostatrAvatAre juvanatrayaM daNaM dhvastadhvAMtama nRt, tadAnIM marudevemAna caturdaza svamAnavAlokayata, ya. 43 | thA-vRSenasiMhazrIdAma-caMdrAdityAn dhvaja ghaTa // sarovArdhivimAnAni / ratnauSajvalitAnalA / / // 1 // imAna caturdaza mahAkhamAna dRSTvA jAgaritA sA samAgatya zrInAneracIkathata, so'pyuvAca te suto mahAna kulakaro jAvI, tato'pyAsanakaMpena samAgato zako marudevyAH purataH svapnArtha jagau, tathAnye'pi surezvarA marudevIM namaskRtyAmaMdAnaMdamedurA nijaM nijaM sthAnaM jagmuH tahinAdArabhya ratnagarcA nidhAnamiva marudevI garbha vabhAra, krameNa paripUrNeSu dineSu zyAme caitrASTamIdine natta rASADhAsthite caMDe zunalagne vahamAne marudevI yugaladhArmiNaM sutaratnamasUta, tadA sukhavAtairvAtaM, nA. rakairmuditaM, jagattraye tejo'nRta, tathA divi duMdubhayo neduH. kaMpitAsanAH SaTpaMcAzadikkumAryaH sa. manyetya vidhivatsutikarmANi cakrire, tathaiva kaMpitAsanAzcatuHSaSTisurezAH samAgatAH, tairavi vidhipurassaraM jinaM merumastake nItvA janmAbhiSekazcakre. atha zakro vRSanarUpeNa snapanaM vidhAyArAtrika maM. For Private And Personal Use Only Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | galapradIpaM kRtvA taM samAnIya mAtRsamIpe muktvA svarNaratnavRSTiM vidhAya vADhavareNaivamavocat, yathAjinasya jinamAturvA / yo'vadyaM ciMtayiSyati // tanmUrdhAM zatadhA jAvI - tyucairgIramudIrya saH // 1 // maMjUSA dhAtRkarmaprapaMcAya / tatpaMcApsaraso hariH / vyAdideza sadezasthAH / zazvadvizvavayIguroH // 2 // evaM sarve surezvarAH zrI jinasya mahimAnaM vidhAya naMdIzvare'STAhnikAM kRtvA svasthAnamaguH pUrva svame RSadarzanAdurustha RpanacihnatvAca pitarau pratoH Rpana ityAkhyAM cakratuH, tadyugmajanmajAtAyA dhanyakanyAyAH sumaMgaleti nAma cakratuH svAmino janmato vatsare saMpUrNe jAte saudharmeMdra: sekSuyaSTiH puro chatvA svAmiMstava rocate ? ityuktavedavAkuvaMzaM kRtveMH svasthAnamagamat tataH prabhRti vi rvardhamAno divyairuttarakurUdbhavaiH phalairaprIyata. evaM krameNa vardhitaH paMcazatadhanurdehamAno devadevI gaNaparIvRto yuvatIjananayanamanohAriyauvanaM prApa, ekasmin dine kazcinmithuna kastAlaphalena dato mRtaH, mAtA vAlikAnyayugalairnAnayerpitA, sA sunaMdeti nAma datvA putrIvatpAlitA. pramukhadhijJAnena tryazItipUrvalakSANi yAvadbhogaphalodayaM jhAlA zakrakRtotsavo ratiprItinije sumaMgalAnaMde pa pIta. For Private And Personal Use Only Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma maMjUpA 42 RSanadevastAnyAM sAdha kiMcidanaSaTa pUrvaladANi sukhAnyanujavatisma. sarvArthasichitathyutau bA. hupIgyorjIvau sumaMgalA garne'dhAt. tathA-sunaMdApi kRtAnaMdA / tadAnImudare dadhau / / to subAhu mahApIThau / tata eva divacyutau / / 1 / / paraM sumaMgalAdeva caturdazasvapnAMzcakrabhRkAnmasUcakAn dRSTvA jAgastiA. zunne divase ca yugmajAtayostayoranidhAne zyatAM, suto jaratanAmeti. sutA ca bA. rInAgnoti. sunaMdA bAhubalinaM suMdarIM cAjIjanat . punarekonapaMcAzatputrayugmAni sumaMgalAsUta. e. vaM sukhAnyanubhavataH svAmino viMzatipUrvaladANi jagmuH. kalikadarthitairlokairvijhapto nAnirATa, ta dA rAjyadAnAya RSabhaM taiH sArdha sa preSayAmAsa. te'pi svAminamekatra saMsthApya jalArtha gatAH, tadAnImevAsanakaMpena zakraH samAgAt . tatra mahAMtamekaM maMDapaM siMhAsanayuktaM kRtvA tatra svAminaM ni dhAya de vaiH parivRtaH zakrastIrthodakai rAjyAbhiSekaM cake. tatra devadRSyavastrairAvRtazcaMdanAdibhirviliptaH kusumAjaraNAdibhiH pUjitaH svAmI pAlake vimAne devarAja zva rAjate. yugmAnyapi padmapAtraiH pA. nIyamAnIya sarvatra nRSitaM pratuM dRSTvA tatpAdayorjalaM cidipuH. tataH zakrastAni vinItAni jJAtvA tatra vinItAkhyAM nagarI dhanadenAcokarata. atha snigdharudakAle taruSu svayama mirutpannaH, aya khAmI / For Private And Personal Use Only Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | lekhyAdikA dvisaptatikalAzcatuHSaSTimahilAguNAn zilpazataM ca prajAhitAyopadizati evaM triSaSTilakSapUrvANi vino rAjyaM kurvANasya vyatItAni ya svAminaM vairAgyavAsanAvAsitamAnasaM jJAtvA maMjUSA lokAMtikadevA iti vijJapayAmAsuH. he nAtha! yathA prathamaM rAjyaM pravartitaM tathA prathamaM dharmatIrtha pra46 vartaya ? tat zrutvA zrISa gharataM samAkArya kathayAmAsa, he vatsa ! rAjyaM gRhANa ? vayaM saMyamaM gR hISyAmaH bharato'vocat pitroH puro niSasya / yA zobhA jAyate sute / ucaiH siMhAsanasthasya / zatAMzenApi sA kutaH || 1 || ityAdyuktavaMtamapi jarataM saMbodhya sa rAjye'sthApayat. bahalIrAjye bAhubalinaM saMsthApyAnyeSAM putrANAM ca rAjyAni datvA sAMvatsarikadAnaM cApi datvA sudarzanAM zivikAmAruDho devasaMghapa rivRto jaratAdinizca parivRtaH prabhuH sighArthavanamAgamata zivikAtaH samuttIrya kaMkellipAdapAyojA vibhuralaMkArAna tyajat tato vibhuJcaturmuSTyA kezAnuJcakhAna. paMcamyA muSTikayA yAvallocaM karoti tAvatairvA, sAmuSTidhAnya dayoraMsayorupari jayasA veNIva zuzune. saMsArAbdhiM tarItumeSAM se vi. lamA zaivalalateva zonate. punaH kathaM ? yathA - tapodhyAnAminA prajvAlitAni yAni karmedhanAni For Private And Personal Use Only Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | maMjUSA 4 yaH karNAjyAM vinirgatA ghUmarekheva reje. tasmin samaye zakraH svAmiskaMdhe devadRSyaM nyavezayata. " karemi sAmAIyamiti " kRtvA catuHsahasrasaMkhyairnRpairyutaH sighnamaskAraM kRtvA kRtASTamatapAzcaitrazyAmASTamyAM pazcime yAme uttarASADhAsthe caMDe vratamupAdade. vratagrahaNAnaMtaraM varSAte zreyAMsagRhe IkSurasevaizAkha zukla tRtIyAyAM prayoH pAraNakamat tatra paMca divyAni saMjAtAni tataH prabhRti sAdayatRtIyeti parvatvena vizrutA jAtA nRpAMgajaH zreyAMsaH zreyaskRte tatra prayoH pAdayutaM ratnapIThaM cakAra. evamAryAnAryadezeSu viharamANo bhagavAnayodhyAmahApuryAsannazAkhAyure puzmitAlAkhye samAgAva. dI dAdinAdAranya varSasahasrAMte phAlgune mAsi kRSNaikAdazyAM tithau uttarASADhAsthe sitadIdhitau zukladhyAnadhano jinaH kevalajJAnamavApa tatazcAsanakaMpena catuHSaSTisurezaiH kRte samavasaraNe ratnacIkararajatakRta pravaraprAkAre bare siMhAsane sthito jagavAn surAsuramanujaparSadi yAvaccaturdhA dharmamAcaSTe, tAvat kevalajJAnavardhApanakA vardhito jastacakotpattivardhApanikayApi vardhitaH tataH pUrve cakotpattimaho tsavaM tAta jJAnotpattimahotsavaM vA karomIti saMzayAnaMtara mihaparalokahitatvAtpUrve tAtaH pUjya iti kR tvA carato mAtaraM marudevIM pratyAgatya vijJapayati. he svAmini ! yAga ? tava sutarhi darzayAmIti. For Private And Personal Use Only Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra dharma maMjUSA 40 www.kobatirth.org. Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir tataH svAminyapi pautreNa saha gajArUDhA tatra gatA. svAminaH samavasaraNAdizriyaM dRSTvA'nityAva nayA kevalaM dapaka zreNimArUDhA sA mokSamagamat taharIraM ca vidazaiH satkutya dIranIradhau nidadhe. taddinAdAnya loke mRtakapUjanaM pravRttaM samavasaraNe samAgato narataH svAmino dezanAM zRpotisma, yathA dAnaM supAtre vizadaM ca zIlaM / tapo vicitraM zucabhAvanA ca // navArNavottAraNyAnapAtraM / dharme ca munayo vadaM // 1 // tavasaMjameA musko | dANeNa ya huMti uttamA jogA || devavara | saNa maraNeNa iMdattaM || 2 || ityAdi sAdhudharma zrAdharme copadizya svAminA gaNadharasthApanA saMghasthApanA ca kRtA. tata Rpanajino gavyAn pratibodhayan dIkSAkAlAdAranya pUrvalAM pRthivyAM vihRtya svasya nirvANasamayaM jJAtvASTApadaM giriM yayau tava sa jinaH sAdhUnAM dazaniH sahasraiH saha pAdapopagamamanazanaM pratyapadyata tato mAghakRSNa trayodazyAM pUrvAhne cisthe caMdre pra dIpakarmA jagavAn parityaktatanutrikaH sihAnaMtacatuSka ekena samayena muktimagamat. svAminA sAdazasahasrANi sAdhUnAM muktiM yayuH prathamamayamudArAM prApya samyaktvalakSIM / tadanu manujavargasva For Private And Personal Use Only Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandiri dharmaH sAmrAjyalakSmI // atha nirupamasamyamjhAnacAritralakSmI / trinuvanapatirApa zreyasI zarmatakamIM // 1 // / maMjUSA etena zrIRSanadevacaritradigmAtrakIrtanena dhaNasabavAhajamme' iti prapaMcitaM. iti zrIspananAthacaritraM samAptamiti. athAnayadAnaM darzayan tadudRSTAMtamAha // mUlam // karuNA dinndaanno| jammaMtaragahiyapumakiriyANo // tibayaraca kiridi| saMpatto saMtinAhovi / / 6 / / vyAkhyA- karuNAtti' karuNayA pArApatAya dinnaM' dattaM dAnaM jIvitadAnaM yena sa tathA, ata eva 'jammaMtaretti 'janmAMtare, ekasmAUnmano'nyajanmAMtaraM ta. smin janmAMtare pUrvajava ztyarthaH. gRhItamaMgIkRtaM 'puNakiriyANoti ' puNyameva RyANakaM yena ma tathA. tena kAraNena tibayaratti' SoDazatIrthakaraH paMcamacakrI ca tayoH R ilakSmI saMpattotti' saMprAptaH zAMtinAtho'pi. iMdaM pUrva navasaMcitAbhayadAnaphalamiti gaayaadraarthH|| 6 // vistarArthastu kathAnakAdavaseyaH, tatkathAnakaM ca dvAdazajavAkhyAnapUrvakaM kathyate yayA-zrISeNo nRpatiH 1 kurI mithunakaH 1 saudharmakaTape suro 3 / vaitADhye'mitatejakhecarapati 4 devottamaH prANate 5 / / rAmaH zrI. aparAjito 6 'cyutapati 9 vajrAyudho nirjro| graiveye e nRpati 10 stvanuttarasuraH 11 zAMtiH For Private And Personal Use Only Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma maMjUSA 15 satAM zAMtaye // 1 // tatrAdyabhavaH kathyate yathA - zdaiva jaMbUddIpe jaratakSetre ratnapuraM nAma pattanamasti tasmin pattane nyAyadharmaika nipuNaH zrISeNanAmA nRpatiranRt tasya vAmAMgahAriNyau zIlAla kAravAraNya he nArye staH, ekA'ninaMditA 1 dvitIyA zikhinaMditA ca 2. tayormadhye yAdyA preya10 sI RtusnAnAnaMtaraM sukhazayyAyAM suptA samadhAtuzarIrA satI yAminyAM hiprahare svapnamadhye nijotsaMgasaMginau mayUkhazAlinau sUryacaMdramasau dadarza taddarzanena rAjJI darSaprakarSa dadhau tatastayA tannivedyatoSito rAjA tatphalaM kathayati, he devi ! kulodyotakarau tava pravarau putrau javiSyata iti taddinAdA ramya sAgarbhayaM dadhatI nitarAM zuzubhe tataH saMpUrNasamaye tayA putrayaM suSuve dazAhikAmatikra mya tayoriMduSeNa 1 biMDuSeNazceti nAma vinirmame tau dAvapi svajanairlAvyamAnau krameNaSTavArSikI jAto. kalAcAryasamIpe muktau pAThitau krameNa yauvanaM prApto. ye zrIvimalabodhasUrayaH pRthivyAM viharaMtastava samAgatA niravadyasthAne ca sthitAH tataH sUrINAmAgamanaM nizamya tadanArthaM zrISeNa nRpatiH saparibado yayau tatra gatvA sUrInnatvA yathocitasthAne samupaviSTo nRpo dezanAM zRNotisma taM nRpaM coddizya sUrinirdharmadezanA prArene, yathA For Private And Personal Use Only Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir maMjU dharma- jineMdrapUjA guruparyupAstiH / satvAnukaMpA zunapAtradAnaM / / anurAgaH zrutirAgamasya / nRjanmavRda sya phalAnyamUni // 1 // yA deve devatAbuddhi-gurau ca gurutAmatiH // dharma ca dharmavIH shrdhaa| samyaktvamidamucyate // 3 // samyaktvaratnAnna paraM di ratnaM / samyaktvamitrAnna paraM hi mitraM // samya tvabaMdhona paro hi baMdhuH / samyaktvalAnAnna paro hilAnaH // 3 // janmaduHkhaM jarAduHkhaM / mRtyuduH. khaM punaH punaH / / saMsArasAgare suHkhaM / tasmAjjAgRta jAgRta // 4 // ityAdidharma zrutvA gurvatike samyaktvaM lAtvA sa gRhe gataH. sUrayo'pyanyatra viharatisma. zrISeNo nRpatistahinAdAranya rAjya sa. myaktvaM ca pAlayAmAsa. tazcAnyadA kauzAMbIsvAminA balapena zrImatIrAjhIkukSisaMtA zrIkAMtAnidhA putrI zrISeNasutasyeMduSeNasyArtha svayaMvarA preSitA. tadA tAM rUpavatI bAlAM vIkSya hAvapi rAjasutau pariNetukAmau devaramaNodyAne parasparaM gADhaM sannahya yuyudhAte. yataH-vikalayati kalAkuzalaM / hasati zuciM paMDi. taM vimaMvayati // avasyati dhIrapuruSaM / daNena makaradhvajo devaH // 1 // bahunirnivAstiAvapi to na virato. IdRze samaye sa zrISeNanRpaH svalpakaSAyaH svabamAnasaH zrIjinanaktinAvitasto hAvapi pu. For Private And Personal Use Only Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | trau zatrU va vairAyamANau nirodaya nivArayitumasamarthaH sannevaM ciMtayati ho viSayalAMpaTathaM! aho karmaNAM vaicitryaM! etau dAvapi mahAprAjJau mama naMdanau bhRtvA ekakAminIkRte kaliM kurutaH padamamaMjUSA nayozcaritreNa laUmAnaH sabhAsadAM mukhaM kathaM darzayiSyAmIti vicitya vAjiprAyaM palyagre kaya22 yitvA paMcaparameSTinamaskAraM smaran viSamizrakamalAghANato viSaprayogeNa vipannaH, evaM patnyapi vipa nA. itaca ko'pi cAraNarSiH samAgatya tayorimavAdIt. jo kumArau ! yuvayozcaritraM dRSTvA mAtApi tarau viSaprayogeNa mRtau, yuvAM kiM na khakothe ? iti tadacanA tau pratibuddhau yaktayukau jAtau ta tastau cAranitvA tAM kanyAM ca visRjya pitrAdInAM pretakArya kRtvA gotriNe rAjyaM datvA dharmaru. cimunipArzve nRNAM sahasracatuSTayena sArdhaM vrataM jagRhatuH tatastAvubhAvapi vividhaM tapaH kRtvA kevalajJAnaM prApya muktipadaM prApatuH gataH prathamo javaH. patha dvitIya ve jaMbUdvIpamadhyavartinyuttarakurukSetre zrISeNaprathama priyAninaMditAjIvau yugalatvenonnau vipabyAH prapAbya tatazyutvA tRtIyajave tanmithunadyayaM saudharmakalpe pavyatritayAyurAsIt. uktastRtIyo vaH itazcaturthe nave zrISeNajIvaH saudharma kalpata yuvA rka kIrtividyAdharanRpagRhe jyo For Private And Personal Use Only Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 22 dharma: tirmAlArAzIkukSisarovare rAjahaMsa zvAvatIrNaH, tadA mAtrA bahutejasA vyApto raviH svapne dRSTaH, tataH samaye putrajanma banava, tato mahotsavapurassaraM tasya putrasya pitrA amitatejA iti nAma dattaM, kra. meNa sa vardhatesma. tazcAbhinaMditAjIvaH saudharmakalpAdudhdhRtya tripRSTavAsudevagehinyAH svayaMpranAyAH kudau putratvenAvatIrNaH, tadA svayaMpragA svapnamadhye lakSmIdevyA abhiSekaM dadarza, tena tasyAMgajanma naH zrIvijaya iti nAma dattaM, so'pi krameNa vardhitaH kalApArINo jAto vahvIH kanyakAH pariNAyitaH, krameNa tripRSTavAsudeve paralokaM prApte satyekadA tatra potanapure zrIzreyAMsa jinaziSyAH zrIsu. varNakalazAkhyAH sUrayaH parivArasamanvitAH samAyAtAH, tadAnI tAna zrutvA purodyAne baladevo'cala. nAmA praNamanArtha gataH, tatra gatvA cAcAryAnnatvA mohanivAriNI vANI suzrAva, yathA-saMsAre na bisuhaM / jammajarAmaraNarogasogehiM // tahavi hu mibaMdhajiyA / na kuNaMti jiNavaraM dhammaM // 1 // tibayarA gaNadAri-suravazNo cakikesavA rAmA // avahariyA hayavihiNA | thavarajIvANa kA vattA // 2 // tataH prastAvaM dRSTvA teneti pRSTaM, he bhagavan ! mama kaniSTo guNajyeSTaH putraH kAM gatiM gataH? iti pRSTe sUraya UcuH, sa khajAtA paMceMdriyAdijIvavadhe rataH kaThorAtmA mahAraMbhatatparo mRtvA For Private And Personal Use Only Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra dharma maMjUSA 54 www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir saptamanarakaM yayau, tadacaH zrutvA snehavyAkulo'calaH sutarAM vilalApa hA vizvavIra ! hA dhIra ! tavedRzI kA gatirvanRva ? tadA guruniruktaM, pUrva tvaM jinoditaM vAkyaM zRNu ? yasya jIvazcaramajinezvaro bhaviSyatItyukte so'pyacalA nighaH zrIvijayaM vipRSTaputraM rAjye nivezya tathAparaM sutaM yauvarAjye nive zya teSAM gurUNAM pArzve dIkSAmagRhIt. itazcAmitatejo vidyAdhareMdraH kevalinaM papracha, prabho ! navyo' yo vA ? iti prazne kRte kevabyAha he rAjan ! to gavAnnavamevaM paMcamacakravartI SomazastIrthakuna javiSyasi tathA'sau zrIvijaya stripRSTaputraH potanezvarastava putro nRtvA tavai gaNadharo navitA iti zrutvA tasyaiva kevalinaH pArzve tAnyAM samyaktvamUlaH zrAdhadharma upAdade. patha zrIkevalinaM natvA tau zrIvijayAmitatejasau svasvaparivArasamanvitau nijaM nijaM sthAnaM pra yAtau, devapUjAgurusevAprabhRtiprayojanaizca zrAvakatrataM dyotayaMtau kAlaM ninyatuH ekadA tena mahAtmanAmitatejasA mahIyAn paMcavarNaratnamayaH prAsAdaH kAritaH, zrIjinAnAM pra timAzca tatra sthApitAH, tathA tatsamIpe tena rAjJA pauSadhAgAraM kAritaM tasmin sthAne upaviSTaH sa pauSadhamadhye vidyAdharasanAMtare dharmakathAM kathayati, yathA-thireNa dhiro samalena / nimmalo pa na For Private And Personal Use Only Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjapA dharma- khaseNa sAhINo // deheNa jaz viDhappaz / dhammo tA kiM na pajjattaM // 1 // pidhAnaM durgatihAre / nidhAnaM sarvasaMpadAM // vidhAnaM modasaukhyAnAM / puNyaiH samyaktvamApyate // 2 // ityAdidharmakathAM yA vatA sa kathayati tAvatA cAraNazramaNayugalaM zAzvatajinAnaMtuM gabattaM tuMgaM jinAlayaM dRSTvA tacaityavaMdanahetAstatra samavatIrNa, devAnnatvA ca pauSadhAgAre samAgataM. tadAnIM rAjhAmitatejasA to munivarI pravarAsane napAvezya naktipUrvakaM vaMdito. tadA tatraikaH sAdhurityAcakhyau, he rAjan ! yadi tvaM dharmamA khyAtuM svayameva jAnAsi, tathApyasmAkaM dharmaH samAkhyAtuM yuktaH. tato'mitatejasA proktaM, jagavana dharma sthaya ? muninoktaM zRNu ?--mAnuSyakAdisAmagrIM / labdhvA jhAtvA navasthiti // dharmo niraMtaraM kAryo / nirNtrsukhaarthiniH||1|| na pauruSAbhimAno'tra / kiMtu dharmAdhimAnitA / vinAI vi. nA sAdhuM / praNamAmyaparaM na hi // 5 // bho vidyAdhareMDa! tvayApi niraMtaraM niHkalaMkameva dharmaH kA. yaH. ityupadezaM zrutvAmitatejA nRpo gurvAzAM zirasi dadhattayormunipravarayoH pAdau nanAma, tadanaMtaraM tau cAraNazramaNo nabhasotpatyAnyatra gato. tataH zrIvijayAmitatejasau carakhecarasvAminI dharmakarma | tatparau kAlaM gamayataHsma, tathA tau hAvapi puNyAtmAnau prativatsaraM yAtrAtritayaM vidadhataH, tanmadhye yAH | For Private And Personal Use Only Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kalassagarsur Gyanmandiri maMjUSA dharma trAyaM zAzvataM, yathA-caitrasya zuklapakSe ekA zAzvatI, dvitIyA cAzvinamAse'STAhikAnnidhA, tRtI yA tu balajadra kevalotpattisthAne sImanagare zrInAbheyajinaprAsAde iti. anena vidhinA vahRni va. pasahasrANi to hAvapi rAjyaM kurvANAvekadA merugirau zAzvatajinAnaMtuM jagmatuH, tatra jinAnnatvA naMdanAkhye vane nabhI vipulamatimaMhAmatinAmAnau cAraNazramaNAvupaviSTAvapazyatAM, to natvA taddeza nAM ca zrutvA tayoH samIpe zati pRSTaM, bho jagavaMtau! yAvayoH kiyadAyurvartate ? tatkathyatAM ? iti pRSTe sAdhunyAmuktaM jo rAjAnau ! zrUyatAM? pajhaviMzatidinAni yuSmadAyuH zeSaM vidyate, ityukte to vyAkulInatAvevamUcatuH, thAvAnyAM viSayalolupatayeyaMtaM vrataM nAdattaM, hA hA sAMprataM svalpAyuSau saM. tau kiM kariSyAvaH? evaM tau zocayaMtau dRSTvA muninyAM proktamadyApi yuvayona kimapi vinaSTamasti, svargApavargadaM saMyama gRhItvAtmakArya kurutAM, ityukte to dvAvapi khaM vaM puraM prAptau, tatasto sve sve rAjye svaM svaM putraM nivezyAbhinaMdanamunisamIpe dIdAM gRhItvA pAdapopagamAnazanena sthitau, tanmadhye zrIvijayamuninA duHkaraM tapaH sAdhayatA svajanakasya tripRSTavAsudevasya tejaH saMsmRya tadanaMtaraM | tenedRzaM nidAnaM kRtaM For Private And Personal Use Only Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir dharmaH anena karatapaHpranAveNAhamapi tejasA pitRsamo cyAsamiti. na punaramitatejasA nidAnaM | - kRtaM, hAvapyAyuHdaye nidhanaM gatI. naktasturyo navaH // 4 // atha paMcamanave to hAvapi prANatakalpe dazamadevaloke viMzatisAgaropamAyuSI devI jAto. tatrAmitatejaso jIvo naMdikAvartavimAne di. vyacUlanAmA suro jAtaH, zrIvijayajIvastu svastikAvartavimAne maNicUlanAmA suraH saMjaje. tatra sthitau tau hAvapi surau manasaiva divyaM viSayasukhaM jhuMjAnau naMdIzvarAditArthaSu yAtrAM kurvANA devAcanastotrAdidharmakarmatatparau svasamyaktvaratnaM zubhajAvena nitarAM nirmalaM cakratuH. naktaH paMcamo bhavaH. // 5 // atha SaSTanavaH-asmina jaMbUhIpe pUrva videhe madhyasthe ramaNIyAkhye vijaye sunagAyAM mahApuryA gAMgIryAdiguNopetaH prauDhapratApayuktaH stimitasAgaranAmA nRpo'sti, tasya rAjJaH zIlAlaMkR. tA pradhAnaguNocitaikA jAryA vasuMdharI, dvitIyA cAnucharInAmnI vava. aya yo divyacUlanAmA tha mitatejaso jIvaH sa vAyuHdaye prANatakalpAccyutvA rAjhyA vasuMdharyAH kudau sutatvenAvatIrNaH. tadA tayA gaja 1 padmasara 2 zcaMDa 3 vRSanAkhyA 4 zcatvAraH svamA halabhRjjanmasUcakA dRSTAH. tatpabhAveNa samaye sA rAjhI kanakavarNazarIraM tanayaM suSuve. tasyAnidhAnaM pitrAparAjita iti vihitaM. tada For Private And Personal Use Only Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA 50 dharma | naMtaraM yo maNicUlAkhyaH suraH zrIvijayajIvaH so'pi prANatakalpato nijamAyuH prapUrya tasyaiva rAjJo yAnunAdvitIyA patnI tasyAH kukSau samutpannaH tadA tathA gaja 1 siMha 2 vRSaNa 3 lakSmI samudra 9 caMdra 6 sUryAkhyAH 7 sapta svapnA mukhe pravizato dRSTAH prabhAte saharSA satI svasvAmine ka thayAmAsa tataH sa nartA tAn svapnAn zrutvA svazAstravidaH samAkArya svapnavicAraM papracha, tadA tairuktaM he rAjannaitaistava vAsudevaH putro bhaviSyatItyuktvA te svapnapAThakA dattadAnAH svasthAnamaguH rAjA rAjyaM sukhena pAlayannasti patha saMpUrNasamaye sAnuharI rAjJI kRSNakAMtiM sutaM prAjIjanat pitrA tasya putrasyAnaMtavIrya iti nAma dattaM tau dAvapi putrau krameNa vardhamAnau kalAnyAsayogyo jAtA, pitrA tayoH kalAnyAsaH kAritaH dhanyadA tatpurodyAne viziSTajJAnavAn svayaMprajanAmA munirAgatya samavasRtaH zazca nRpatisturaMgamavAdanaM kRtvA zrAMtaH san vizrAmArthaM tasmin naMdanavanopame vane samAgatya tatra daNamekaM vizrAM taH, tadanaMtaraM rAjAzokatarostale dhyAnavaMtaM taM muniM vodaya zujagAvena triHpradakSiNIkRtya vidhinA vaMditvA yathocitasthAne samupAvizat, munistasya dharmadezanAM vyAkarota, sa rAjA tAM dezanAM zuzrA For Private And Personal Use Only Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjapA eNa dharma-va, yathA-kartavyaM jinavaMdana vidhiparairharSollasanmAnasaiH / sancAritravibhUSitAH pratidinaM sevyAH sadA / sAdhavaH // zrotavyaM ca dine dine jinavaco mithyAtvanirnAzanaM / dAnAdau vratapAlane ca satataM kA. ryA ratiH zrAvakaiH // 1 // devaM zreNivatprapUjaya guruM vaMdakha goviMdava-dAnaM zIlatapaHprasaMgasunnagAM cAnyasva sanAvanAM ||shreyaaNsshc sudarzanazca nagarAnAdyaH sa cakrI ythaa| dharye karmaNi kAmadevava. daho cetazciraM sthApaya // 2 // ityAdi svayaMprajamunimukhArmopadezaM zrutvA stimitasAgaro rAjA pratibucho'naMtavIrya nRpatve saMsthApyAparamaparAjitAnidhaM kumAratve vinyasyAsya muneH pArzve dIdAmupAdade. sa rAjA zItakAle kiMciddIdAM manasA virAdhya mRtvAdhonavane surAdhipazcamareMdro jajJe. soDaparAjitAnaMtavIryayoH kenApi vidyAdhareNa saha maitrI jAtA, tena vidyAdharavidyAH zikSitAH, tatastAbhyAM vihAyogamanadamA vidyAH sAdhitAH. evaM tAvunAvapi sijhavidyau jAto, krameNa vidyAdhirAja trikhamavijayinaM damitAri nihatya ramaNIyAkhyavijaye trikhamaM sAdhayitvA sunagAyAM mahApuryA rAjyaM kurvANau staH, so'naMtavIryo viSNuzcaturazItipUrvaladANyAyuH prapUrya vyapadyata, tato dvicatvAriMzadvarSasahasrAyaH sa yAdime zvane nikAcitakarmavazAnnArako jajJe. balanadro'parAjito jAtRsnehamohito dha. For Private And Personal Use Only Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra dharma | maMjUSA 60 www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir vidagdhena nItinipuNena maMtriNA kathaMcidbodhitaH, kiMcidratazoko vanRva. tatra nagare tasmin samaye yazodharanAmA gaNabhRt samAyayau, udyAnapAlakairgurvAgamanavardhApaniyA vardhApito'parAjitaH SomazabhiH sahasairnRpAnAM parivRto vaMdanArtha jagAma, tatra gaNadharaM natvA kR. tAMjalipuTaH puse niSaNo dezanAmazRNodyathA - zoko'bhISTaviyogena / jAyate dAruNo jane // sa sadbhiH parihartavya -- statsvarUpamidaM yataH || 1 || nAmAMtaraH pizAco'yaM / pApmA rUpAMtarastathA // tAruyaM tamaso hyeSa / viSasyaiSa vizeSataH // 2 // tasmAdiSTaviyogAkhya - madroganipImitaiH // suzru toktakriyAyuktaiH / kArye dharmaiSadhaM mahat // 3 // iMdrajAlasarisaM / vijjucamakArasabadaM savaM // sAmanaM khadihaM / khaena ko paribaMdho // 4 // ityAdi muninoktAM dezanAM zrutvAparAjito calanadro gatazoko jAtaH, tataH samutpannatratapariNAmo gRhamAgatya svanaMdanaM rAjye saMyujya sa parivrajyAM sa mAdade, bahUni varSANi yAvattapastaptvAMte'nazanaM kRtvA vipadya saptame gave'cyutakalpe dvAviMzatisAga ropamA stridazezvaraH saMjajJe yathAnaMtavIryo narakAduSTatya jaMbUdIpe jaratakSetre vaitADhye dakSiNa eyAM gaganane pure meghavAhanasya rAjJo rAjJI meghamAlinI, tasyAH kukSau putratvenodapadyata krameNa For Private And Personal Use Only Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma-jAtaH pitrA meghanAda iti nAma dattaM yauvanasthaH pitrA bahvIH kanyakAH pariNAyitaH tataH sve rA jye meghavAhanaputraM saMsthApya svayaM dIkSAM samAdAya prANAMte gRhItAnazanaH svarge jagAma ya meghamaMjUSA nAdo vidyAdharAdhirAjaH zreNiyasvAmI dazottaraM zataM dezAn sAdhayitvA bahUni varSANi rAjyaM karo61 tisma. payaikasmin dine merumastakaM gatvA sa zAzvatArhatAM yAvatA pUjAM karoti tAvatA kalpani vAsinaH seMdrA devAH saparivArAH samAyayuH tatrAsau meghanAdo 'cyuteMDeNa dRSTaH, snehAtsaMbhASitazca. so'cyuteMdrastaM tatpUrvanavAdikaM kathayitvA saMyamadharme sthiraM kRtvA nijaM sthAnaM yayau. meghanAdo vidyAghareMdraH svanaMdane rAjyaM nidhAyAmaraguroH pArzve dIkSAmupAdade. sa upAttadIko bahUni varSANi jagatIviya samAdhinA cAMte mRtvAcyutezvaro'nRt. chAyASTamojavaH madhya pUrvavidehe maMgalAvatI vijaye sItAnadItaTe tIrthaMkarAdipuMratnasaMcayA ratnasaMcayA nAma nagaryasti. sA ca zAzvatI siddhAMta vikhyAtA devanirmiteva virAjate. tasyAM jagaryo durnItivArakaH prajAyAH kSemakArakastIrthakaro kSemaMkaro rAjA jajJe tasya nRpate ratnamAlAniyA priyA bava. sAvaparAjitajIvo dvAviMzatisAgarANyAyuH paripUryAcyuteMdrapadAccyutvA ratnamAlA kudAvavAtarat. ta For Private And Personal Use Only Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 62 dharmaH | dAnI sA rAjhI cakrabhRjjanmasUcakAn gajAdicaturdazasvapnAnadrAdIt. tayA prajAtocitayA mahIgarnu maMjUSA ste kathitAH. rAjhApi sA rAjhI putrajanmakathanenAhAditA. tataH sA rAjhI saMpUrNasamaye sutaratnama jIjanat. sutajanmavardhApanikayA vardhApito rAjA teSAM bahUni dAnAnyadApayat. mAtA paMcadaze svapne vajrAyudhaM dadarza tena pitrA putrasya vajrAyudha zyanidhAnaM nirmame. paMcanirdhAtrIbhiAvyamAno vajrAyu. dhaH krameNASTavarSIyo jAtaH. tataH kSemaMkareNa rAjhA kalAcAryasannidhau tasya sakalakalAnyAsaH kAri taH. krameNa saMprAptayauvano'sau varAM kanyAM lakSmIvatIM pariNAyitaH. tayA saha nogAn luMjAnastha ta. sya kAlo yAti. anaMtavIryajIvo'cyutakalpatazyutvA vajrAyudhalakSmIvatyoH suto'navata sahasrAyudhanA mA. evamasmin nave to hAvapi pitAputrI jAto. sahasrAyudho'pi saMprAptayauvanastAtena nRpasutAM su. rUpAMkanakazriyaM pariNAyitaH. tayA sArdha baMdhurAn nogAna bhuMjAnasya tasya krameNa zatabalAbhidhaH putraH saMjajJe. anyeyuH kSemakaro rAjA putrapautrasamanvitaH siMhAsanopaviSTaH sabhAMtare yAvadasti tAvadIzAnakalpavAsI citracUlanAmA kazcinmithyAtvI suro mithyAtvamohitamatirnAstikavAdI tatrAgA. | ta. yathA-nAsti devo gururnAsti / nAsti puNyaM na pAtakaM // na jIvaH paraloko vetyAdinA For Private And Personal Use Only Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir dharma- stikavAdyasau // 1 // tato'sau suro vajrAyudhakumAreNa naNito go deva! tava nAstikavAdo na yuH maMjUSA | jyate, yataH puNyaM vinA tvaM devaH kathaM jAtaH? zyAdi hetunirniruttarIkRtya sa pratibodhitaH. tataH sa devo jagAda jo kumAreMDa! tvayAhaM javArNave patana hastAvalaMbanenodhRto'smi. tataH sa devo va. jrAyudhakumArasamIpe samyaktvaratnaM samAdade. kiM te priyaM karomItyuktvA tasmai nispRhAya manojhamAnaraNaM datvA devaH svarge IzAneMdrasamIpaM jagAma. tatra svadharmalAbhAdisvarUpe tena prokta IzAneNAyaM vajrAyudho nRpaH SoDazo jineMdo bhAvIti natyA pUjitaH. evaM sukhena kAlo yAti. yayaikasmin dine lokAMtikAmarairanyetya kSemaMkaro rATa vijJaptaH, he svAmistIrtha pravartaya? jinenApyavadhijJAnena dIdAvasaraM jJAtvA vajrAyudhaM rAjye nivezya vArSikaM dAnaM ca datvA cAritramupAdade. tataH kiMcitkAlaM jinaliMgena vihRtya ghanaghAtikarmadayAtsa kevalajJAnamavApa. devaiH samavasaraNe kRte tatropavizyAsau jino dharmadezanAM cakre. vajrAyudhAdayo mAnavA devA devyazca tAM dezanAM zRevaMti, yathA to javyA ahiMsAdi-lakSaNaM dharmamuttamaM / / parIkSya vidadhIteti / kSemaMkarajino'bravIt // // 1 // imAM dezanAM zrutvAnekazo jIvAH pratibudhAH jineMNa gaNadharAditIrtha prAvartitaM. vajrAyo For Private And Personal Use Only Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org. Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandi 64 dharmaH | rADapi dezanAMte samyaktvamAdAya nagavaMtaM praNamya nijAM puMga praviveza. anyadA tasyAyudhazAlAyAM maMjUSA cakraratnaM samutpannaM. tasyASTAhnikAM vidhAya cakrAnugo'sau paTa khamaM maMgalAvatI vijayaM sAdhayAmAsa. tatazcakravartizriyAMcito vajrAyudho nijAM purI prAptaH. hAtriMzadAjasahasrairmUya'niSikto vajrAyuvo nijaM putraM sahasrAyudhAnidhaM yauvarAjye nyavezayat. surarAjasannijAna jogAna jhuMjamAno sau viharannAste. zrayAnyadA tasyAM puri pUrvottaradigvijAge kSemaMkarajinezvara yAgatya samavAsAta. devaiH kRte samavasaraNe nacce siMhAsane svAmI pUrvAbhimukho niSasAda. cakrI ca puMnirvardhApitaH, tataH saparivAro'sau jinaM naMtu yayau. tatra gatvA pradakSiNApUrva ca paramezvaraM praNanAma, dharmadezanAM zuzruSuzca yathAsthAnaM niSasAda. svAmyapi teSAM sajAsadAMprati bodhavidhAyinI dharmadezanAM cakre, yathA-kulaM rUpaM klaanyaaso| vidyA lakSmIrvarAMganA / / aizvarya ca pratvaM ca / dharmeNaiva prajAyate // 1 // dharmaH kalpaSmaH puM. sAM / dharmaH sarvArthasidhdiH // dharmaH kAmaghA dhenu-stasmAdharmo vidhIyatAM // 5 // vajrAyudho sa. mimAM dezanAM zrutvA kSemakaraM jinaM natvA gRhe gatvA sahasrAyudhaM putraM sve rAjye nyavezayat. putrAya | rAjye datte vajrAyudhazcakrI rAjhAnAM catuHsahaH, pArthivAnAM catuHsahasraiH putrANAM saptazataizca sArtha zrA- | For Private And Personal Use Only Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Sh Kailassagarsur Gyanmandir 65 dharma:| maNyamagrahIta. gurUNAmaMtike ca vividhAM zidAM gRhItvA vajrAyudho muniH sidhiparvatanAmAnaM girivaraM yayo. tatraiko nizcalo'sau ramaNye vairocanastaMne zilAtale sAMvatsarikI pratimAM tasthau, tatra pratimAmaMjUSA sthasya tasya vajrAyudhasya muneH pUrvamatsariNo devA vyAghasiMhazvApadAbanekopasargAdibhizcAtanAM ca. kire, paraM jagavAna vajrAyudho manAgapi dhyAnAnna cacAla, sa vajrAyudhamahAmunistAmatiduHkarAM vArSi kI pratimAM pArayitvA pAraNaM kRtvA mahIpIThe vijahAra, kSemaMkare jinapatI modaM gate'nyadA vajrAyu dho rAjarSiH pRthivyAM viharan ratnasaMcayAyAM nagaryA samAjagAma, tatra sahasrAyudhastadaMtike dharma zrutvA zatabale putre rAjyaM nivezya svayaM vratamAdade, tatastAvunau pitAputrau gItArthI vividhaM tapaH kurvANI nRmyAM viharataHsma, thAyuraMte to pitAputrAvIpatprAgjAranAmamahIghare pAdapopagamena tasthatuH, tatra dehaM tyaktvA navamanave navamaveyake ekatriMzatsAgarAyuSkau tau devI jAto. athAsmina jaMbahIpe prAgvidehaviSaNe puSkalAvatI vijaye pumarIkiNI nAma pUrasti, tatra gha nasyAnidhastIrthakararAjARta. rUpalAvaNyasaMyukta tasyone priye thAstAM, zrAdyA prItimatI, dvitIyA ca manoramAnAmnI. vajrAyudhajIvo navamaveyakAdekatriMzatsAgarAyupazyutvAdyapreyasIpItimatIkudo zuktI For Private And Personal Use Only Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandi maMjUSA dharma- muktAmajisvi meghasvapnopasUcitaH samutpede, tathaiva sahasrAyudhajIvo'pi tatavyuttA dvitIyarAjapanyA manoramAyAH kudau susvamasUcitaH samutpede. atha pUrNakAle te devyau zugalado meghasyadRDhastha nAmAnau varanaMdanau suSuvAte. tAvatikrAMtazezavau suvinItau mahAprAzAvaSTavarSIyau kalAcAryasannidhau sa. kalAH kalAH peThatuH, tAzca lekhyaM gaNitamityAdayaH zAstroktA jJeyAH, to krameNa kalAkalApasapU. # jAto, yauvanaM ca prAptI, tayormadhye megharathaH sumaMdirapuravAminihatArinRpAtmaje priyamitrAmanoramAnAmnyAvupaye me, tasyaiva rAjJaH kaniSTA putrI sumatinAna dRDharayasya patnI jajJe, meghasyasya naMdi. SeNameghasenAnidhAnau naMdanau jAto, dRDhasyasyaiko putro syasenAnidho'javat, te trayo'pi samaye sakalakalAnyAsaM cakrire. athaikasmin dine rAjA ghanasthaH putrapautrasamanvitaH siMhAsanasthaH sanA. maMmpamalaMcakAra, tasmin samaye putraparIdArtha proktaM megharathena joH putrAH! prazAprakAzArtha parasparaM praznottarANi beta? tatkathanAnaMtaraM kaniSTenoktaM-kathaM saMvodhyate brahmA / dAnArtho dhAtustra kH|| kaH paryAyazca yogyAyAH / ko vAlaMkaraNaM nRNAM // 1 // viciMtya hitIyenoktaM ' kalAnyAsa iti'.sa / ca pAThitavAna-daMDanItiH kathaM pUrva / mahAkhedaka nucyate / / ko'valAnAM gatirloke / pAlakaH paM. For Private And Personal Use Only Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 67 dharma- camo mataH // // jyeSTena tasyottaraM dattaM ' mahIpatiriti. utazca sa papATha-kimAzIrvacanaM rAjhA / kA zaMbhostanumaMDanaM // kaH kartA sukhaduHkhAnAM / pAtraM sukRtakasya kaH // 1 // anyeSvajAnatsu me. gharathena tasyottaramadAyi-jIvaradAvidhiriti ' svayaM jANitavAna. sukhadA kA zazAMkasya / madhye ca bhuvanasya kaH // niSedhavAcakaH ko vA / kA saMsAravinAzinI // 1 // rAjhoktaM-jAvaneti' ityAdivArtA kurvANasya tasya vidgoSTyA sukhena kAlo yAti. anyadA ghanaratho rAjA lokAMtikAmaraiH samanyetya tIrtha pravartayetyuktvA vibodhito dIdAkAlaM jhApitaH. svAmI sAMvatsarikaM dAnaM da. tvA megharathaM sutaM ca rAjye sthApayitvA svayaM dIdAM jagRhe. tataH zrImAn ghanaratho jinaH samutpannake valo navyAna pratibodhayana mahIpIThe vijahAra, yuvarAjena dRDharathena sahito megharatho rAT sukhena rA jyaM pAlayAmAsa. ekasmina samaye rAjA megharayo muktAlaMkaraNaH pauSadhAgAre pauSadhaM vidadhe. kRtapau. SadhakaH sudhIryogAsanasthitaH samastabhRpAnAM purato yAvatA dharmadezanAM vidadhe, tAvatA kaMpamAnAMgastaraledaNastavAhaM zaraNAgato mAM rada rakSeti manuSyoktyA bhASamANa AkAzAtsamAgatya nupaterusaMge pArApataH papAta. jayajItaM pArApataM vIdaya dayAyurmahIpatiH proce, he nadra pArApata! tvaM mama sannidhau For Private And Personal Use Only Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 60 dharma | kuto'pi mAnaiSIH ? rAvamAnApitaH pArApato yAvannirbhayaH samavRttAvattatra krUraH zyenAnidho dijaH samAyAtaH, so'vadat he rAjeMdra ! zRNu ? yastvatsaMge pArApato vartate sa me hRdayaM vartate, pata emaMjUSA naM muMca ? nAyAmi, yato'haM kSudhitaH tvaM ca dayAlurmayi dayAM kuru ? pArApataM mahyaM dehi ? tadAnIM rAjA proce godra ! mamAyaM zaraNAgatastavArpayituM na yuktaH, yataH - zUrasya zaraNAyAto - hema pica saTA hareH // gRhyete jIvatAM naite'mISAM satyA tarastathA // 1 // tathAsya palale nakSite te kSaNaM tRptirnAvinI, yasya ca prANavinAzaH sarvathA bhaviSyatIti citte parinAvaya ? paMceMdriyANAM jIvAnAM va kRtvA durAzayA jIvA narakaM gachaMti, jo pakSirATa ! idaM citte vibhAvaya ? megharayasyedaM vacaH zrutvA zyeno'voco rAjeMdra ! yathA madbhIto pArApatastvabaraNaM samAgatastayAmapi kSudhAgrasta - stvacaraNaM samAzritaH, tvaM nItinipuNo'si, kRtyAkRtyaM ca vetsi ? mAdRze ca kSudhite kSudrakITe dharmavAsanA kIdRzI ? yataH - yAkhyAhi priyadarzanasya / na gaMgadattaH punareti kUpaM // bujuditaH kiM na karoti pApaM / dIpA narA niHkaruNa javaMti // 1 // evaM jo rAjan ! kSudhArtaH san ko'pi kRtyAkRtyaM na jAnAti, For Private And Personal Use Only Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma ato'hamapi na jAnAmi, yato mAM prINaya yAvatprANAna yAMti? evaM zyenena naNito jagatIpa- / maMjapA tiH provAca, he bhadra ! yadi tvaM kSudhito'si tarhi te varAhAraM yajAmi, padayUce he rAjeMDa! AmISaM vinAnyAhAro'smAkamiSTo nAsti, rAjoce tadapi sUnAyA thAnAyya dAsyAmi, zyenovocadyadi ma. ma pazyatoMgino mAMsaM chitvA nitvA dIyate tadA mama tRptiH syAt, rAjoce yatpramANo'yaM pArApato navettatpramANaM tulAdhRtaM nijaM mAMsaM yAmi yadi tunyaM rocate, zyenenoktamevaM navatu, nRpeNa samA nAyitA tulA, tatraikapArzva pArApata dvija nyavezayata, dvitIyapArzva ca karuNAsAgaro meghasyaH svaMdehaM tIdaNakSuskiyotkRtyotkRtyAdipat, evaM sa rAjA nijakamAMsAni bitvA jitvA yathA yathA cikSe. pa, tathA tathA pArApato'dhikataramavardhiSTa. maMtrimukhyai ryAdibhizca vAryamANo'pi megharatho'muM gurunAraM jhAtvA svayameva tasyAM tulAyAmAruroha, tulArUDhaM rAjAnaM vIdaya sakalA ayaMtaHpurastriyo hAhAkAra kurvANAH saviSAdamado'vadana, yathA-hA nAtha jIvitatyAga-sAhasaM kiM krossydH|| ekasya jIvanasyArtha / kimasmAMzcAvamanyase // 1 // he prano! zdaM kiMcidautpAtikaM saMjAyate, yataH kudrakA yasya pakSiNo nedRzo nAraH saMnnAvyate, evamukto'pi saralAzayo megharatho jJAnavAnapi jhAnopayo. For Private And Personal Use Only Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma- gaM na dadau, kiMvidaM ciMtayAmAsa, dharaNItale te dhanyA ye svAMgIkRtaM zreyaHkArya nirvahati. ato'ha maMjUSA -mapi maMtryAdInAM vacanamapekSya svAM pratijhAM na tyajAmi. " atrAMtare calatkuMmalAlaMkRtagalo, dAravirAjitavadaHsthalaH, kirITAdyAnaraNamAsurazarIro rAjJaH purataH kazciddevaH prakaTIjyaivaM jagAda. no rAjeMdra ! tvaM dhanyo'si, tava janmajIvite saphale, yattava gu. grAmaM zazAMkAtinirmalaM savismaya IzAneMdro devasabhAmadhye zazaMsa, tamahamazraddadhAnastvatparIkSaNA yAgataH. mayA caitau pUrvamatsariNau pArApatazyenAvadhiSTitau, eSA ca devamAyA mayA darzitA, paraM dhanyastvaM yo devamAyayA na calitaH. ityuktvA tasyopari puSpavRSTiM kRtvA sa devo devalokaM gataH. megharatho'pi taM pauSadhaM pArayitvA vidhinA pAraNakaM kRtvA yo'pi devasanninAna gogAna buluje. puna ranyadA pauSadhe pauSadhAgAre sthitaH kRtASTamatapAH parISahopasargenyo'nItaH saMvegarasasAgaranimamaH sthiraH pratimayA tasthau. yatrAMtare IzAneNa naktininareNa jalpitaM yathA-mAhAtmyanirjitAzeSatrailokyagatakalmaSa // bhaviSyadarhate tunyaM / mahAsatva namo namaH // 1 // tavacanaM samAkarya samI. | pasthAstapriyAH pRtisma. he svAminnadhunA kasya namaskAro vihitaH? IzAneMdro'vadat kSitimaMDale For Private And Personal Use Only Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 11 dharma | puMDarI kieyAM nagaryau megharatho rAjA kRtASTamatapA nAvijinezvaraH pratimayA sthitaH zudhyAne vartamA maMjUSA no mayA kyA namaskRtaH evaMvidhe zunadhyAne ca vartamAnaM taM rAjAnaM seMDA yapi devAzcAlayituM na samarthAH ityAkarNya surUpAtirUpetinAmnyau taddallane asya nRpasya donanArthaM tatsamIpamupeyatuH. tatastAnyAmuktaM svAminnAvAM devAMgane tvayi mohite svargAdihAyAte tava vallabhe tatastvamAvayo hAM pUraya ? yatastvamAvayoH prANapriyo'si vyAvAM tridazAdhIzaM svAdhInaM nijakaM patiM vimucya tvayauvana lubdhe ihAgate. ityAdinistayo rAgapezalairvacanairdAvanAvaizca megharathasya mAnasaM na kSubdhaM. evaM sakalAM nizAmanukUkhopasargAna vidhAya prAtaH prazAMtahRdaye vinnavikriye te evaM saMstutaHsma, ya thA-- sarAgaM hRdayaM cakre - rAgeNApi tvayAvayoH // yado citraM na rakto'si / pradipto'pyatra suMdara // 1 // vilIyate naro loha - mayo'pyasmahiceSTayA // na stokamapi te dhIra / cacAla hRdayaM tathA // 2 // tataste devyau svAparAdhaM damayitvA taM nRpaM natvA taGguNazlAghAM kurvatyau nijAzrayaM jagmatuH pauSadhaM pratimAMca pArayitvA megharatho rAjA prAtaH pAraNaM vidadhe ekasmina dine udyAnapAlakairbhaktipUrvesa vijJaptaH, svAmin! saMvarddhase yadadyAtranagare tava janako ghanastho jinaH samavAsArSIt. For Private And Personal Use Only Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | tat zrutvA tasmai pAritoSikaM dAnaM datvA kumArasaMyuto rAjA jinezvaraM naMtuM samAyayau tatra gatvA ji. naM tvA ktinAvitamAnaso yathAsthAnaM niSasAda patrAMtare ghanastho jinaH sarvajJApAnugayA vAyA jaMtUnAM pratibodhArtha dharma dezanAM vidadhe, yathA maMjUSA g jo navyA zda kartavyo / jinArcananamaskRtau // pUrvapAThazravaNe / cApramAdo niraMtaraM // 1 // puNyAtmA yo vejjIvo - 'pramatto dharmakarmaNi // tasyApadapi saukhyAya / navedbhAgyodayastathA // // 2 // imAM dezanAM zrutvA meghastho rAjA jAtavratapariNAmo gRhaM gatvA dRDharathaMprati proce. baMdho ! rAjyaM gRhANa ? yahaM tu vrataM pratipadye, so'vAdIdahamapi tvayA saha vrataM kariSye tato megharathenAratanayo meghaseno rAjye nivezito, dRDharathAtmajo rathasenAniva yauvarAjyapade sthApitaH tataH svayaM jUpAnAM catuHsahasraiH putrANAM saptazataizca sArdhaM baMdhunA ca samaM jinAMtike pravavAja sa megharatho rAjarSiH sadA samitiguptisaMyukto nijadehe'pi nirapekSaH parISadAnadhisehe. evaM kAle gachati bahUna jIvAn pratibodhya jagatItale vihRtya dhautakarmamalo ghanastho jino mokSaM yayau. megharatharSiNAca sthAnaviMzatinistIrthakaragotrakarmArjitaM. tAni viMzatisthAnakAni yathA -- yarihaMta 1 siddha patra For Private And Personal Use Only Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 73 dharma| yaNa 3 | guru 4 thera 5 bahussuya 6 tavassIsu // valayA eesi / anikanANoknaMge ata maMjUSA // 1 // daMsaNa e viNae 10 bAva-ssae ya 11 baMbhavae niraIyAro 12 // khaNalava 13 tavacci yAe 14 / vedhAvace 15 samAhIya 16 // 2 // apuvanANaggahaNe 11 / suaAttI 10 pavayaNe 15 pajAvaNayA 50 // eehiM kAraNehiM / tibayarattaM jahara jIvo // 3 // tataH sa siMhaniHkrIDitaM tapazcacAra. evamanyAnyapi tapAMsi tena taptAni. samyaga saMyamaM varSaladamanyUna pAlayitvA sAnujo jagavAna megharatho rAjarSistilakAcale parvate'nazanaM vyadhAt. mAsaparyate'nazanaM samAgya sa samAdhinA kAlaM cakre. gato dazamo navaH. ekAdaze ca nave sa sarvArthasidhisaMjJe vimAne suraH saMjaje. aya dvAdazo navaH kathyate yathA ztazcAtraiva bharatakSetre kurudeze pravarapAkAropagUDhaM, kapATaparikhAparimaMDita, satoraNaM, caturdikSa vA. pIkRpatamAgavATikAbhirAmaM, vRnnAminInAlasthalatilakopamAnaM, paMDitasamRhanagaraguNavarNanAvasare stayamAnaM, sarvaguNaiH suMdaraM hAstinApuraM nAma nagaramasti. yasminnagare dAridyasyaiva dAridyamasti, adharmasyaiva pImanaM, anyAyasyaiva ca nigraho nAnyasyeti. tasminnagare IdavAkuvaMzatilako viSvakasena va For Private And Personal Use Only Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandi dhamA | senAvAn vizvaseno nAma nRpo'sti. tasya rAjJaH puNyalAvaNyanipuNA dharmarucirAcirAdevIti pri yAsti. itazca nAdrapade mAse kRSNasaptamyAM bharaNIgate caMDe sarvagraheSUccasthAnasthiteSu nizAMtare sa. maMjUSA vArthasidhivimAnAt vayastriMzatsAgarANyAyuH paripUrya megharathadevajIvo'cirAdevyAH kudisarasi haMsavadavatIrNaH. tasmin samaye sukhasuptA devI caturdazamahAsvapnAnadrAdIdyathA-mAtaMga 1 vRSa 2 hayadAH 3 / sAbhiSekeMdirA 4 tathA / puSpamAleM edu 6 sUryo 1 ca / dhaja kuMjI 5 sarovaraM 10 // 1 // sAgarazca 11 vimAnaM 15 ca / ratnAnAM saMcayastathA 13 / / nidhUmo hutak ceti 14 / svamA bAga mannASitAH // 2 // devImAna samAna dRSTvA jAgaritA satI naparAja gatvA pramodanaranirbharA samAca. khyA. tAna svamAn zrutvA prahRSTamukhapadmo jagatIpatijagAda. he devi! sarvalakSaNasaMpUrNastavAtmajo nA. vI. svapnasyaitatphalaM zrutvA rAjhI kusvamAlokazaMkinI dharmaciMtayA rAtrizeSakamatikramayatisma. prage saM. jAte rAjhA nijapUruSairaSTAMganimittAnapaMDitAH samAhUtAH. te kRtamaMgalopacArA nRpokasi saMprAptA dattAsaneSu copaviSTAH. kusumAdibhizcarcitA rAjhA svapnaphalaM pRSTAzcaivaM vanApire, he jagatIpate'smAkaM zAstre dvicatvAriMzatvanAH saMti, teSu triMzanmahAsvapnAH saMti. tavAhatAM cakriNAM ca mAra etAMzcanu. For Private And Personal Use Only Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma: deza svanAna pazyaMti, ardhacakriNAM mAtaraH sapta, zIriNAM caturaH, tathA pratyardhacakriNAM trIna. anyeSA muttamajanminAM mAtarazcakaikaM svapnaM pazyati. he rAjan ! yadacirAdevyA caturdaza mahAsvanA dRSTAstena maMjUSA tava paTakhaMDabharatAdhipazcakrI vizvatritayAdhIzavaMditacaraNo jino vA suto jAvI. tat zrutvA muhito rAjA, sA tatpriyApi mumude. dAnamAnAdinistoSitAH svapnapAThakA visRSTAH svasvagRhaM yayuH. saI. sevadhi ratnagarneva garna banAra. tato garnahitArthamatidAramatimadhurama titiktamatirutamatisnigdhamAhAraM rAjhI varjayAmAsa. taddeze tasmin samaye tatpure pUrva mahadazivamAsIta. tena mAMdyadoSeNa lokasya mahAna pralayaH saMjAtaH, pragogarjagatasya prajAvAttadaNaM tanmamalamupazAMtarogaM jAtaM. sarvasmina deze grAme tasminnagare ca zAMtirjAtA. sArdhASTamadinAdhike navamamAse gate jyeSTakRSNa trayodazyAM caraNIsthe caMDe naccasthAnasthite'nyagrahe zugalame cArumArute pravAte nizIthasamaye suvarNavarNa mRgalAMuna vizvatrayasukhAvahaM sAcirArAjhI vizvadIpakaM putraM suSuve. atrAMtare kaMpitAsanAH paTapaMcAzadikkumAryaH samAgatya jinajanmotsavaM yathoktaM vidadhuH. tatazcalitAsanAzcatuHSaSTisureMDAH samanyetya meruzirasi nItvA tasya janmamahaM cakruH. saudharmedraH kRtajanmamahaH svAminaM samAnIya mAturpayAmAsa. tataH saudha. For Private And Personal Use Only Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 76 dharma- | maiMdro bADhasvareNaivaM banASe, yathAmaMjUSA - jinasya jinamAtuzca / yo muSTaM ciMtayiSyati // eraMmaphalavada grISme / sphuTiSyatyasya mastakaM // 1 // tato ratnasuvarNAdivRSTiM kRtvA naMdIzvare'STAvikAM ca kRtvA saudharmeMdraH svasthAne mataH. evaM surezvarAH sarvadikkumAryo pi naMdIzvare yAtrAM kRtvA nijaM nijaM sthAnaM jagmuH. atha pranAte saMjAte gADhaM praskhaladgatayogapraticArikAH samAgatya rAjAnaM putrajanmavardhApanikayA vardhApayAmAsuH, asau rAjA mu. kuTaM vinA nijAMgalASaNamAsaptasaMtatiM yAvadvRttiM ca tAnyAM dadau, anyeSAmapi yAcakajanAnAmanivAritadAnAnyadApayat, dvAdaze dine rAjAzeSa baMdhuvarga nojayitvA gauraveNa tatsamadamado'vadata, yasmin jine garnagate'zivazAMtirjAtA, tadasya sutasya suMdaraM zAMtiriti nAmAstu, tata etannAma sarveSAM saMmataM saMjAtaM, janmamahe zakasaMkrAmitAMguSTAmRtenAhAreNa saMvardhito nagavAna viziSTarUpayakaeyasaMpannaH kramAvRdhe, aSTottarasahasraladaNairalaMkRto lokottaraguNagaNAbhirAmo matizrutAvadhisastri bhi inaiH samAyukto'zeSavijJAnapAragaH sarvajananayanamanohAriyauvanazriyAbhirAmastAtena pariNAyi. | taH, paMcaviMzativarSasahasreSu gateSu nagavAna janakena rAjye nivezitaH, pariNAyitAzcAnekAH sarvoH | For Private And Personal Use Only Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | kRSTarUpAH kulakanyakAH tasya sarvataH puramanoharA manorUpA yazomatI jajJe vyaya dRDharayasya jIvastrayastriMzatsAgarANyAyuH paripAlya sarvArthasiddhivimAnAtparicyuto yazomatIkukSau cakrasvanopasUcitaH maMjUSA samAgAt, samaye yazomatyAH suto jajJe, tasya svapnAnusArataH zAMtijinena cakrAyudha iti nAma ca99. krameNASTavarSIyaH kalAcAryasamIpe kRtasakalakalAzramaH sakalazastrazAstrapAraMgamI prAptayauvano rAjJA rAjakanyakAnAM pANigrahaNaM kAritaH, cakrAyudhastAniH saha doguMdakadeva zva bhogAn buddhaje. yathAnyadAyudhazAlAyAM ravivibaninaM sahasrAra cakraratnaM samutpannaM, zastrAgAraradAkeNa rAjJo'gratastadutpattirniveditA, svAminA zrIzAMtinAthena tasyASTAhnikotsavace. tatazcakramAyudhazAlAyA bi nirgatyAMbavartmanA cacAla, tadanu zAMtinAthaH sainyasamanvitaH prAcalat yadasahasreNAdhiSTitaM cakraM prathamaM pUrvasyAM mAgadhatIrthAsannavelAkUle samAgataM, tatra cakrI senAyA nivezaM kRtvA zunAsane niSasA da. mAgatIrthAbhimukho mAgadhatIrthAdhIzaM ca manasi kRtvA tasthau, pUrvasyAM dizi samudramadhye dvAdazayojanAMte jalasyAdhomAge mAgadhadevasya sthAnaM vartate, tasyAsanaM calitaM, tena devenAvadhijJAnaM prayuktaM, paTa khaMDasAdhanodyatamAgataM zAMtijinaM cakravartinaM ca dadarza dadhyau ca sa mayAnyo'pi cakrI For Private And Personal Use Only Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA dikpAlako'sya sarja. tataH sudAmyAdhiSTAyakaM dA camaH thArAdhyaH, ayaM tu jinacakrIvasya nakti seMDA devA api kurvate. zrato mayApyasya sevA kAryA. evaM vicArya tena suvastrAcaraNAnyAdAya pragora muktAni, evaM ca sAzaMsa-tavAjhAkArakaH svAmin / pUrvadikpAlako'smyahaM // zrAdeSTavyaM sadA kRtyaM / svakiMkarasamasya me // 1 // nagavAna zrIzAMti ji. nastaM devaM sanmAnya visasarja. tataH sudarzanasahitaH zAMtijanaH yAmI dizaMprati calatisma. sa ji. no varadAmatIrthasyAsanne gatvA khitaH. tasyAdhiSTAyakaM dakSiNadimAyakaM varadAmamevaM prabhustathaivAsAdhayat. tato'sau vAruNImAzAM prabhAsatIrtha sAdhayituM gataH, tadapi tIrtha sa tathaivAsAdhayat. tata jattara syAM dizi siMdhunadItaTe yayau, tatrApi pUrvavidhinA tena sAdhitA siMdhudevI. sA devI ca samAgatya vigo ratnamayaM snAnapIThamaDhaukayat, tathA svarNarUpyamaNimRdAdimayAna kuMgAnanyAmapi ca snAnasAmazrI suvastrAcaraNAni cADhaukayata. Uce ca he svAmistavAjhAkAriNyasmyahaM. ityuktvA sApi vibhunA visRSTA svasthAnaM gatA. atha senApatizcarmaratnena siMdhunadImuttIrya pratIcIkhamaM sAdhayitvA vinupAMte samAgataH. tatazcakra | kRtapUjaM svAmisainyasaMyuktaM vaitAbyasya tale'gamat. smRtamAtro vaitAbyADikumAraH prajorvazavartya javat. For Private And Personal Use Only Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | tataH khaMDaprapAtAyA guhAyA hAra khayamughaTitaM, kRtamAlasurazca jagAturAjhA prapannavAn. tasyAM guhA. maMjUSA yAmunmamAnimamAnAmnyau he nadyAvatidustare staH. vAkistatra manoharAM padyAM sadyazcakAra. panuH sai nyasamanvitastAM paMcAzayojanAyAmAM hAdazayojanocAM hAdazayojana vistIrNA khaMmprapAtaguhAM praviveshul za. tatra kAkiNIratnena tamo hatu prayattiau nittAvekonapaMcAzanmamlAni cakre. evaM jagatatritaya nAyako jagavAna zAMtijino guhAyAH parato niragAta. tatrApAtacilAtAkhyAna mnebAMzca sa tarasA vazIcakAra. tatra senAnIIitIyaM siMdhuniSkuTaM sAdhayitvA samAgataH, tato'sau himavatparvatasyAdhidevaM sAdhayatisma. tato'ye gatvA vRSanakUTAkhye girau ni nAma lilekha. tataH senApatirgagottaraniSkuTamasAdhayat. vinuzca tamisrAyAM nATyamAlaM saMsAdhya guhAto niragAta. pazcAUMgAM sAdhayitvA tasyAH kule tasthuSaH pranornava nidhayaH prAvuH . kathaMgratAH? maMjUSAkRtayaH, dAdazayojanAyAmAH, navayojanavistRtAH, navayojanoccAzcakravartinogyopasthitAzca. yathA-nisarpaH 1 pAMmukazcaiva / piMgalaH 3 sarvaratnakaH / // mahApadmaH 5 kAla 6 mahA-kAlau 7 mANava zaMkhako 7 // 1 // tatra skaMdhAvArapurAdInAM nivezaH prathame 1, sarveSAM dhAnyAdInAmutpattiddhitIye 1, mahilAnAM narANAM ca hasti For Private And Personal Use Only Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjaSA dharma-nAM vAjinAM cAnaraNavidhiH sarvastRtIye 3, caturdazApi ratnAnyutpadyate caturthe 4, vastrANAM raMgAdInAM / ! ca saMcavaH paMcame 5, kAlatrayajJAnaM SaSTe 6, svarNarUgyamaNInAM pravAlAnAM ca saMbhavaH saptame , yucha. nItiH sarvapraharaNAni yodhAnAM tanutrANAdi cASTame 7, samastAni turyAgAni, caturvidhaM kAvya, nA. TyanATakayorvidhizceti navame e. teSu nidhiSu nidhAnasamanAmAnaH patyopamAyuSkAH kuladevatAH pa. visaMti. gaMgAyAH pUrvaniSkuTamapi sa tathaivAtmavazIcakAra. evaM SaTakhamaM naratakSetraM sAdhayitvA mahAmahena hastinApure sasainyaH zAMtijinaH samAgAta. dA. triMzanmahIpAlasahazca tasya dAdazavArSikazcakravartyaniSeko vidadhe. rAjyAbhiSekAdanaMtaraM pratyahame. keko rAjA svAmine pracuraM dravyaM rUpanirjitasurAMgane ca de de kanyake dadau. evaM vigozcatuHSaSTisahasrA. Ni priyA anavana. senApatiprabhRtIna caturdaza ratnAni yadasahasreNaikena samadhiSTitAni navaMti. caturazItiladANi kariNAM, caturazItiladANi vAjinAM, caturazItiladANi sthAnAM, disaptatisa hasrANi purANAM RdhizAlinA, SamavatikoTyaH padAtInAM grAmANAM ca, dvAtriMzatsahasrANi dezAnAM | RtujAM hAtriMzadataruNInATakAnAM ca, viMzatiH sahasrANi ratnAkarAdhAkarANAM, aSTacatvAriMzatsaha. For Private And Personal Use Only Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharmaH srANi pattanAnAM. evamasamAM cakripadavIM pAlayatastasya paMcaviMzativarSasahasrANi yayuH, atrAMtare lo| maMjUSA kAMtikAnAM devAnAM sArasvatAdInAmAsanAni calaMtisma. te vinobatasamayaM jJAtvA svAmyaMtike sa. mAgatya jinaM natvA jayajayetyAziSaM datvA tIrtha pravartayetyuktvA svasthAnamagaman. svAmyapyavadhijhAne71 na vratasamayaM jJAtvA yAcakenyo yathAruci sAMvatsaraM dAnaM dadau. tato nijaM tanayaM cakrAyudhaM rAjye nivezya jagavAn dIdAgrahaNArtha samudyato banava. atrAMtare calitAsanAH sarve'pi surAdhIzAH zAMtinAthasya niHkramaNotsavaM kartumAyayuH. zrIzAMtinAtho devamanujakRtAM sarvArthasaMjhA zivikAmAruroha. devaiH zirasi dhRtAtapatrazcAma-jyamAna evaMvidhasAmayyA zanaiH zanairnagarAnnirgatya sahasrAmravanAnidhAnamudyAnapravaraM prApa. tatra gatvA zivikAyAH samuttIryAnaraNAni muktvA jinezvaraH paMcanirmuSTibhiH ke. zAnuccakhAna. tAna kezAn saudharmedro vastrAMcale gRhItvA dIrAbdhau cAkSipata. jyeSTAsitacaturdazyAMnA raNIgate zazAMke sighanamaskAraM kRtvA pranuzcAritramAdade. tatvaNotpannamanaHparyavajhAnaH kRtaSaSTatapA nR. pasahasreNa sArdhamAttasAmAyikaH prabhumahItale vijahAra. svAminaH prathamapAraNakaM sumitrAkhyagRhasthena kasmiMzcitsanniveze paramAnena kAritaM. caturmAna For Private And Personal Use Only Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dhama- | dharo vivarmahIto'STau mAsAn vihRtya punarhastinApure samAyayo. tato vinuH patrapuSpaphalADhaye naMdi / - vRdatale tasthau. pragostadA zukladhyAne vartamAnasya kRtaSaSTasya zujhAyAM navamItithau bharaNIsthe caM dINe karmacatuSTaye samujjvalaM nityaM kevalajhAnamutpannaM. samAgatA devA devyo narA nAryazca. kRtaM sa. mavasaraNaM, pUrvasiMhAsane sthito nagavAna madhudIrAsavalabdhiyuktayA sarvacASAnugayA vANyA dharmadezanAM vidadhe. sahasrAyudhAdayaH premaparAyaNAstAM dezanAM zRevaMti. yathA-nirjitAH zatravo loke| mahArAja tvamI tvayA / nAdyApi nirjitA dehe / ripavastviMdriyAhvayAH / / 1 / / zabdarUparasagaMdha-spa khyiA viSayAH khabu // ajitebiDiyeSvete / mhaanrthvidhaayinH||||vitsy karNI jyAvasya / gItAkarNanatatparAH // hariNA maraNaM yAMti / zrotraMdriyavazaMvadAH // 3 // zalabhaH kanakAkArAM / pra. dopasyolasabikhAM // pazyana pravizya tatrAzu / mriyate'nirjitekSaNaH // 4 // mAMsapezIrasAsvAdabubdhaH kaivartavazyatAM / / yAtyagAdhajalasthoana mIno rasanayA jitaH // 5 // muMgaH karimadAghANabubdhaH prApnoti paMcatAM // duHkhaM vA sahate nAgo / ghANeMdriyavazaH khaDnu // 6 // hastinIvapuSaH sparza - subdho'tha karipuMgavaH / / bAlAnabaMdhanaM tIkSNa-kuzaghAtaM saheta joH / / / For Private And Personal Use Only Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma evamiMdriyasvarUpaM sAdhuzrAvakavatarUpaM dharma ca zrIzAMtijinoditaM zrutvA sakalA sanAmRtasikte. maMjUSA va vanva. atrAMtare cakrAyudhamahIpatiH samubAya jinaM natvA kRtAMjaliH pratuM vijhapayAmAsa he prano! samastasaMzayadhvAMtanirnAzanadivAkarAya tunyaM namo'stu. he prabho mama sukarmanigamAna jatvA rAga dveSArarInudghATya avaguptigRhAnmAM nissAraya ? svAminoktaM no nareMdra ! dharma pramAdo na vidheyaH. tato gRhe gatvA putrapradattarAjyaH paMcatriMzannRpAnvitazcakrAyudho dharApatirjiNa dIkSitaH, tatasteSAM sA dhUnAM jinena tripadyAropitA, te munayo gADhaprajJAvaMtastripadyA anusAreNa dANAd dvAdazAMgAni vi. dadhire, te sarve dvAdazAMgI vidhAya jinasannidhau samAgatAH, nagavAMstAnAgatAna vijJAya siMhAsanAduttasthau. atrAMtare sahasrAdaH samaMdhavAsapUritaM vizAlaM sthAlaM samAdAya zAMtinAyapuratastasthau. ji. nezvaraH samastasaMghasya gaMdhAnarpayAmAsa. tataste sAdhavaH prabhuM paritaH pradakSiNAtrayaM dadire. taduttamAMgeSu sasaMgho jino gaMdhavAsAnadipat. jinenaivaM teSAM gaNadharapadasthApanA vinirmitA. tato jinanAthena baDhavaH puruSAH striyazca dIkSitAH. tato jinasya sAdhusAdhvIparivAraH samajAyata. tathA ye narA nArya zva yatidharmAsamarthAste svAmyaMtike zrAvakatvaM prapedire. evaM caturvidhaH saMghaH zAMtijinasya prathame saH / For Private And Personal Use Only Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA dharma | mavasaraNe samutpannaH prathamapauruSyaMte samuhAya jinezvaro dvitIyaprAkAramadhyasthe devabaMda ke zramApananArthI vizazrAma, tato jineMdrasya pAdapIThe prathamo gaNI cakrAyudho niSaNo dvitIya pauruSyAM tasyAH sadasaH puro vyAkhyAnaM cakre, yathA- jinadharma sthirIkAra -- kAriNImaghahAriNIM / saMghasya kthyaamaas| sotaraMgakathAmimAM // 1 // tathAhi GU patra manuSyaloke kSetre zarIre nagare balavAna mohanAmA mahIpAlaH sveDayA vilasati tasya mAMyAnAmnI priyAsti, tatputro'naMganAmA, khojanAmA mahAmAtyaH, krodhanAmA yodhazcAsti rAgadveSAca tirathau mithyAtvanAmA maMDalezvarazvAsti, moharAjasya vAdanaM mAnagarjeo'sti iMdriyAzvamArUDhA vi. payAstasya sevakA vartate evaM moharAjasya sainyamatidurdharaM vartate, tatra nagare karmasaMjJAH kRSIvalAH, prANAH prauDhavaNijo, mAnasanAmA rakSAkazca vasaMti. gurUpadezadAnena mAnase nedite sasainyo dharmarAjastatra sainye praviveza, tasya manoharAcAravatInAmnI paTTarAiyasti, saMtoSanAmA mahAmAtyo'sti sa. myaktvanAmA maMDalezvaro'sti, mahAvratanAma sAmaMtAH, yaNuvratAdayaH pattayaH, vAhanaM ca mArdavanAmA ga jeMdro'sti, upamAdayo yohAro vartate, saccAstrirathArUDhaH zrutanAmA senAnI vartate, tena dharmarAje For Private And Personal Use Only. Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandiri dhrmH| nAsau moharAjo nirjitya zarIrapurAniSkAsitaH, pazcAdharmarAjaH sarveSAM lokAnAmimAmAjhA dadAti, maMjUSA jo bho lokAH! moharAjasyAvakAzo kenApi na deyaH, evaM kRte'pi yaH kazcinmohasyAvakAzaM dA. syati sa punaH karmapariNatyA saMsArapathi saMsthApyate. evaM gaNadhareNa pravarA dharmadezanA kRtA, svayaM nirmitA dvAdazAMgI ca kathitA, tathA sAdhUnAM ca dazavidhA sAmAcArI prakalpitA, sAdhUnAmazeSakRtyaM cAmunA zrutakevalinA sarva samupadiSTaM. tataH zAMtijinavaro mahItale navyAna pratibodhayana vijahAra, keciUnA jagavataH pArzve pravrajyAM jagRhuH, kecid gRhasthadharma zunajAvataH prapedire, kecana viratiM, kecana samyaktvaM ca prapedire, jinanAskare nadite sarvasyApi pApatamo naSTaM, paraM kauzikAnAM yayAMdhatvaM na nazyati, tathA'javyAnAM jinenAvi sidhina jAyate. zrImabAMtijinazcatustriMzadatizayairvi rAjamAnaH paMcaviMzadAgguNairvipito javyAn pratibodhayan mahyAM viharatisma, cakrAyudhagaNadharaH zuzrU. pAM kurvANaH zAMtijineMdunA saha nRtale vicAra. pRthivyAM viharatA zAMtinAthena SaTatriMzadguNadharaiH saMyuktA hASaSTisahasrANi munipuMgavA dIkSitAH, SaTazatairadhikAnyekaSaSTisahasrANi zIlazonitAni pradIkSitAnAM zramaNInAma vana, zrIzAMtinAthena bodhitAnAM zujhasamyaktvadhAriNAM zrAghAnAM navati For Private And Personal Use Only Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA dharma | sahasrayuktA ladAyI jAtA, zubsamyaktvadhAriNInAM zrAdhIguNairalaMkRtAnAM zrIjinapratibodhitAnAM trinavatisahasrAdhikatrINi sadANi zrAdInAM cAbhavan. jinAnAM jinasadRzAnAM caturdazapUrvabhRtAmaTasahasrANi cAnavan. zAMtijinasya sahasratritayamavadhijJAninAmanavata, manaHparyavazAninAM sahasraca. tuSTayI jAtA, kevalajhAnayuktAnAM munInAM trizatAdhikacatuHsahasrANi banavuH. vaikriyalabdhimatAM Sa TasahasrANi, catuHzatAdhike he sahasra vAdinAM, tathA vaiyAvRttyakaraH saMghapratyUhaharaH zAMtijinezitu stIrtharadAkaro garumnAmA yado'tzAMtinAthatIrtharadAkAriNI nirvANInAmnI vizrutA zAsanade. vatA jajJe, tathA zAMtinAthasyASTI prAtihAryANyazokAdIni jajhire. evaM zrIzAMtinAthaH paMcaviMzativarSasahasrANyanagAratAM pAlayana pRthivyAM viharatisma, tatrASTI mA. sAMkhadmasthatvena, zeSANi ca kevalitvena vicacAra, pranoH kaumAratve paMcaviMzativarSasahasrANi, tAvaM. ti varSasahasrANi maMmalikatve, paMcaviMzativarSasahasrANi cakritve, paMcaviMzativarSasahasrANyaNagAratve, evaM ca prajorvarSaladaM sarvAyuranavat. aya jagadguruH svasya nirvANasamayamAsanaM jJAtvA svayaM sammetazi| khare thAruroha, svAmyAsa nirvANaM jhAtvA sarve surezvarAH samanyetyAMtimaM samavasaraNaM cakruH, nagavAM For Private And Personal Use Only Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma- statropavizyAMtimAyAM dezanAyAM sarvanAvanAmanityatAM samAcakhyo. thatrAMtare cakrAyudhagaNadharaH pAdaH / maMjUSA praNAmapUrvakaM sighazilAsvarUpaM sighasvarUpaM ca papraja, bhagavAnapi tayoH kharUpaM provAca yathA-paMca catvAriMzaladANi yojanAnAM vistRtA zvetottAnabatrasaMsthitA sakalalokasyopari pratiSTitA piMDe'STau 77 yojanAni kramAta saMdiptAMte madikApatratanvI sizilA vartate, tasyopari yojanasya maMzake'naM. tasaukhyasamanvitAH sighAH pratiSTitAH, tatra teSAM sighAnAM janmajarAmaraNarogazokAdApadavo nAsti. tatra nirupama saukhyaM siMghAnAM vartate. yataH-jaM ca kAmasuhaM loe / jaM ca divaM mahAsuhaM // vIyarAyasuhassehiM / aNaMtajAgapi nggh||1|| evamaMtimAM dezanAM samAkhyAya nagavAMstataH sthAnAta samubAya mahIbhRtaH kvApi pradhAnazikhare Aruroha. kevalajJAninAM sAdhUnAM navaniH zataiH sArdha tatrai kamAsikamanazanaM vyadhAta. tasmin samaye saparivArAH sarve'pi sureDAH paramaprItisaMpannAH prabhuparyupAsanAM cakrire. jyeSTazyAmatrayodazyAM nirupAkare jaraNIsthe zukladhyAnasya caramaM nedaM dhyAyana pratuH zAMtijinaH siddhiM yayau. te sarve'pi sAdhavaH kevalajhAnino'nazaninaH svAminA saha modaM yayuH. si. dhigataM nAthaM jhAtvA devAsuramanujagaNAH sAzrupUrNAdAH pranorguNAn smAraM smAraM vilapaMtisma. hA For Private And Personal Use Only Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandini GG dhamaH | nAtha ! saMzayadhvAMtavicchedanadivAkara ! asmAnanAthAna muktvA tvaM ka gato'si ? gavaMtaM vinA svanASA pariNAmAmAAdadAyinI dharmadezanAM kaH kartA javiSyati? ityAdivilApAna kRtvA zrIzAMtijinemaMjUSA zituH zarIraM dArodadhyAdivAriNA snApayAmAsuH. tato naMdanavanasamunbagozIrSacaMdanenAnulipya, deva. dRSyavAsAMsi paridhApya mukhe karpUraM datvA, caMdanAdibhiH pUjayitvA, vararatnanirmitAyAM zivikAyAM dipvA, tataH samutpAvya caMdanadArukRtacitAmadhye tajjine'vapurakSipana. zeSAnagArANAM zarIrANi vaimA nikAmarAstathaiva caMdanAdibhiH saMpUjya zivikAyAM samAropya citAyAmavipana. tato'mikumArA devA mukhe'miM daduH, vAyukumArA devA vAtaM vavuH. evamamau pradIse dagdhe mAMsazoNite. tato meghakumAreNa surabhizItalaM vAri muktaM, nirvApitA citA. tatazcordhasthAM dakSiNAM daMSTrAmAdyavAsaveMjo jagrAha, adhaHsthitAM camareMdro, vAmAmuparisthAmIzAneMdro'dhaHsthAM balIMdrazca. zeSATAviMzatidaMtAstatsaMkhyaiH zeSavAsavarjagrahire. zeSAthIni punardevairjagrahire. jagajurozcitAnatma vidyA. dharanaraiH sarvopadravaradArtha jagRhe. evaM vihitasaMskArAH sureMdrAstad namo svarNaratnamayaM stRpaM cakraH. tasyo. | pari jagajuroH svarNamayI pratimAM kRtvA deveMDAH pUjayAmAsuH. tato naMdIzvarayAtrAM kRtvA te khaM svaM For Private And Personal Use Only Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shin Kalassagarsuri Gyanmandir dharma | sthAnaprati yayuH. cakrAyudho nagavAn nayAna pratibodhayana mahIpIThe vijadAra. pRthivyAM viharatazcakA. maMjUSA yudhamuneH kevalamutpannaM. so'pi kevalI cakrAyudho gaNabhRdrahusAdhupasthitaH koTizilAyAM zivaM praya. yo. sarvopasargAH smaraNena yasya / vrajati yaH kAmitakalpavRkSAH // navyAMginAM yo varadAnadadaH / sa zAMtinAthaH prakarotu zAMtiM // 1 // yaH sakalopasargaharaNaH kalyANakadehinAM / khyAto hAdazanirnavairguNavatAM pUjyo jagattrAyakaH // bhIto yena jinena kaMpitavapuH pArApato rakSitaH / sa zrI. zAMtijino jagattrayapatiyAtsatAM zAMtaye // // iti zrIzAMtinAyacastriM saMkSepataH samAptaM. zAM. ticaritreNa digmAtradarzitena karuNAdinnadANo' iti prarUpitaM. atha sAdhUnAmannAdidAnaphalamAha // mUlam ||-pNcsysaahunotrnn-daannaavngiysupumppbhaaro / / abariyacasthigarina / bharaho jarahAdivo jAna // 7 // vyAkhyA-ekAdazabhave bAhusAdhunaratajIvaH 'paMcasaetti' paMcazatasAdhUnAM 'noyaNatti' bhojanamanapAnAdi, tahAnenAvarjitaH supuNyaprAgbhAro yena sa tathA 'abariyatti' yAzcaryakAri yacaritaM tena bhRtaH 'jarahotti' bharataH prathamacakravartI * cArahAdivotti 'jaratAdhipaH pada khamanAyako jAta iti gAthAdArArthaH. vistarArthastu kathAnakAdavaseyaH, tatkathA For Private And Personal Use Only Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma-1 ceyaM-RSanade vaikAdazanave vaidyaputrajIvAnaMdajIvo 1, rAjaputramahIdharajIvo 1, maMtriputrasubuddhijIvaH maMjUSA 3, zreSTiputraguNAkarajIvaH 4, sArthapatipUrNacaMdrajIva 5 zcaite paMcApi paramamaitryA acyutakalpe tridivazriyaM tuktvA dvAviMzatisAgarANyAyuH paripAlya cyutvA jaMbRdIpe pUrvamahAdhidehe lavaNavAridhestaTe puSkalAvatIvijaye puMDarIkiNyAM nagaryA vajrasenasya rAjho dhAriNyAM paTTarAzyAM kudau te paMcApyanukra meNa putratvenotpannAH. teSvAdyo niSagjIvo vajranAmanAmA caturdazasvamasUcito viziSTasAmrAjyavaina. vo jAtaH 1. dvitIyo bAhunAmA 2, tRtIyaH subAhunAmA 3, caturthaH pIunAmA 4, paMcamo mahApIThanAmA " ceti. paMcApi paramabAMdhavAH paramavazaMvadAH krIDayA kAlaM gamayAmAsuH. vajrasenanRpasyAnyadA lokAMtikAmaraiH samAgatya dIdAsamayo jhApitaH. khAmyapi lokAMtikoktaM zrutvAvadhijhAnena ca jhA. vA vajranAnaM jyeSTaputraM rAjye nyavezayat. sAMvatsarikadAnaM datvA sumuhUrte deveM'kRtamaho jagavAna va jraseno bahaparivAraparivRtaH saMyamamazizriyata. tadANAdeva cAritrasaMpadA sAkaM turya manaHparyAyajhAna mAsadat. sa nagavAna vajraseno jino mahyAM viharan saMyama pAlayAmAsa. katipayavarSI te vajranAnamA hIpatI rAjyaM pAlayana cakraratnotpattivardhApanikayA vardhitaH, tayA tasminneva dine samakAlaM vajrasena For Private And Personal Use Only Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA dharmaH | jinapateH kevalotpattivardhApanikayApi vardhitaH. tato rAjhA vajranAbhena vajrasenajinasya kevalamahimAnaM. vidhAya tato'STAtikotsavazcakrasya vi | dadhe, cakrAnugo vajranAmazcakrI puSkalAvatI vijayaSaTakha vijitya prAptacakripadaH kAmaM dharmArthakAmAna sAdhayannAste. evaM bahUni varSANi yAvatkRtarAjyo juktacakravartinogaH samutpannavairAgyaH sutaM rAjye nya. sya sarvabaMdhusahito nRpastAtapAdAMte dIdA jagrAha. vajranAno rAjarSiH sthaviropAMte dvAdazAMgAyadhIya sUkhiro jAtaH. teSAM sUrINAM catvAro bAMdhavA ekAdazAMgadharA babhUvuH, te ca gurUpAMte vaiyAvRttyaparAH saMyama pAlayAmAsuH. kiyatA kAlena vajrasenapranI navopagrAhikarmANi dayaM nItvA nivRttiM prApta va. jranAgo gaNabhRkarAyAM vijahAra. vajranAnasya sAdhoH sakalA labdhayaH sighyazca samAgatya pAdapI. gaMtike bubutuH, tasyAnye bAMdhavAzcatvAro'pyekAdazAMgadharAH dAmAsAgarA dharmadhurAdhaureyA nirmalaM saMya maM pAlayAmAsuH. vajranAnamunIMdro'hanatyAdinirvizatisthAnakaistIryakRtkarma nirmame. bAhasAdhuH paMca zatasAdhUnAM prAzukAnapAnAdidAnena cakripadavI samupArjayat. subAhumunivaraH paMcazatasAdhUnAM vizrA| maNAdiyAvRttyamakarot. tena puNyena sa cakravartito'pi balAdhikyamArjayat. vajranAjamunIzvaramtayoH For Private And Personal Use Only Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA dharma- | prazaMsAM karoti. pIThamahApIThau mahAmunI ekAMte sthitau tapasi sonI vaiyAvRtyavimukhAvIyAvatI - mAyAmithyAtvayogataH strIgotrakarma baMdhatuH. kramAte paMcApi caturdazapUrvaladANi dIdAM pAlayitvA yurate mRtvA sarvArthasivizriyamazizriyan. asmina jaMbUdvIpe dakSiNArdhacarate gaMgAsiMdhumadhyavartIdavAkulamo tRtIyArakaparyate caturazItipUrva lakSeSu zeSeSu kiMcidadhikeSu zrIvajranAgasya jIvaH sarvArthasidhivimAnatastrayastriMzatsAgaropamasaMmitA. yurbhuktvA kRSNASADhacatujhaM nAgnikulakaramarudevAkudau samavAtarat. pramostatrAdate'vatAre bhuvanatrayaM dANadhvastadhvAMta zAMtaduHkhaM cAbhUta. tathA sA marudevA jagavatI jinajanmasUcakAMcaturdaza mahAsvapnA. nadrAdIt. tataH paripUrNeSu dineSu zyAmacaitrASTamIdine nattarASADhAsthite caMDe sA marudevI yugalaba maNa sutaratnamasUta. samAgatA devA devyaH, kRto janmamahaH, vRSanalAMbanatvAvRSana iti nAma pitarau cakratuH. surastrIniH pAvyamAno'sau vRrSi dadhau. tato devadevIparivRtaH sa uttarakurUdbhavairdivyaiH phalajojanairaprIyata, naMdanavane kalpapAdapa va vavRdhe. krameNa sa rUpasaunAgyalAvaNyapAvanaM yauvanaM yayau. tataH sunaMdA 1 sumaMgalA 5 cetyutne ratiprItinine kanyake zakreNa pariNAyite. svAmyapi tryazIti For Private And Personal Use Only Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | pUrvANi yAvogaphalodayamavadhijJAnena jJAtvA pariNItavAn svAmino janmataH paTa pUrvalakSeSu maMjU gaubAhuyorjIvau sarvArthasihitayutau sumaMgalAgarne samAgato. sA sumaMgalA devI ca catu deza svamAnAdIta. sunaMdApi tadAnIM tau subAhu ? mahApIThajIvau divacyutAvudare dadhau. te 93 pipalyau prIte yugmaM prasUte. sumaMgalAyAH sutasya jarata iti, putryA brAhmIti, sunaMdAyAH sutasya bAhubalIti, putryAzva suMdarIti nAmAni dattAni punarekonapaMcAputrayugmAni sumaMgalAta. evaM krameNa viMzatipUrvakSeSu gateSu saudharmeNa sa rAjye sthApitaH tatastripaSTilakSapUrvApi sa rAjyazriyaM buje. tato bharatasya rAjyaM datvA sAMvatsarikaM dAnaM ca datvA svAmI dIkSAM jagrAha tataH pracarapya nAryadezeSu vihRtya varSasahasrAMte pusmitAlAkhye'yodhyApuryAsannazAkhApure zukradhyAnadhanaH kevalajJAna mavApa tadAsanakaMpena vAsavAstatra samIyuH taizca camatkArisamavasaraNamakAri, kaMpanajinaH pUrvadvAre pravizya tIrthaM navA siMhAsanaM bheje, samAlokeSu yathAsthAnaM niviSTeSu vAsavo jinaM pradakSiNIkR tyastovaiH stutvA kRtakRtyaH pranorupAsanAhetorAsannasthAnamAsadat itazca jasto caktibharato jagavaMtaM naMtuMmanAstatrAgataH, sudhArasasodarAM svAmino dezanAM zrutvA svagRhamAgatya cakrasyASTAhnikotsavaM kRtvA For Private And Personal Use Only Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandin dhama- | paTa khamaM sAdhayituM prAcalat. tataH SaSTivarSasahasrANi dezAn sAdhayanneka varSasahasraM gaMgArA gRhe sthi taH, tayA saha ca carato divyAna jogAn buddhaje. tato dezAna sAdhayitvA sa gRhe samAgAta. evamaMjUSA masamAM cakripadavIM pAlayato bharatasya kiMcinyUnAni paMcalapUrvANyatItAni. ekasmin dine bharata nRpAlo cojanAnaMtaraM kRtazRMgAra yAdarzagRhe svavapurAlokanakRte gataH, pa. titamuDikAmaMgulI virUpAM dRSTvA tato'nyAnyapyAnaraNAnyapanIya yAvatA virUpaM khaM vapurAlokayati tAvatA nAvanArUDho nagavAna bharataH saMsArAsAratAM ciMtayati, yayA-nityamitrasamo dehaH / khaja. nAH parvasanninAH / / namaskArasamo jJeyo / dharmaH paramabAMdhavaH // 1 // yatprAtaH saMskRtaM dhAnyaM / madhyA. he tavinazyati // tadIyarasaniSpanne / kAye kA nAma sAratA // 2 // sukhAdRnannapAnAni / dIrekSu. vikRtIrapi / juktAni yatra viSTAyai / tabarIraM kayaM zuci // 3 // anyakto'pi vilipto'pi / dhau to'pi ghaTakoTiniH / na yAti zucitAM kAyaH / zumAghaTa shvaashuciH||4|| daM zarIraM pariNAmadurbalaM / patatyavazyaM zlayasaMdhijarjaraM // kimauSadhaiH klizyasi mRda durmate / nirAmayaM dharmarasAyanaM kuru // 5 // ityAdinAvanAM jAvayana sa kevalajhAnamavApa, samAgatA devAH, samarpitaH sAdhuveSaH, anyU For Private And Personal Use Only Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | naM pUrva kevalatve vihRtyASTApade sa mokSamagamat vaM munivaradAnaM / pUrvanave racakriNA dataM / pravaraM puNyanidAnaM / modArthaM kuruta jo javikAH / / 1 / / iti dAnaviSaye jaratezvarakathAnakaM samAtaM. munInAmathaiauSadhadAnaphalamAda maMjUcA --- // mUlam // - muviNAvi dAnaM / gilAepaDiyara jogavatthUNi / siko aa yaNakaMvala - caMdaNavanivi taMmi nave // 8 // vyAkhyA -' mulaM vitti ' rAjaputrAdinyo mUlyaM vinApi, patrApiravadhAraNArthaH, tena mUlyaM vinaivetyarthaH ' dAnaM datvA kAni glAnapraticaraNayogyavastUni glAno galakRmikuSTavyAptadedo munistatpraticaryAyogyavastUnItyarthaH ' sihotti ' siphaH zivaM prAptaH, kaMpatti' ratnakaMbala caMdana dAnopalakSito vaNigityarthaH iti gAthArthaH // 8 // vistarArthastu kathAnakA davaseyaH, tatkathA ceyaM RdevajIvo navanave jaMbUdvIpe videhakSetramaMDane ditipratiSTitapure satkarmakarmaThaH suvidhervai dyasya jIvAnaMda iti nAmnA sUnurvabhUva, tannagarAdhIzezAnacaM'sya rAjJaH kAMtAyAM kanakavatyAM jAto ma dIranAmA putro'sti 1 tatraiva nagare sunAsIrasya maMtriNo lakSmyAM patnyAM jAtaH subuddhinAmA maM For Private And Personal Use Only Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma-triputro'sti 1, tatraiva nagare dhanyaSTipatnyAM zIlavatyAM jAto guNAkaranAmA putro'sti 3. tatraiva | maMjUSA nagare sArthapateH sAgaradattasyAjayamatyAM panyAM jAtaH pUrNabhadra iti nAmA putro'sti tatraiva nagare Izvaradattasya zreSTinaH kezavanAmA suto'sti 5. eteSAM paMcAnAmapi samAnaguNazAlinAM jIvAnaMdena vaidyana samaM maitryama nRt. ekasmina dine te paMcApi mitrANi vaidyagRhe saMgatAH krImatisma, tAvatA ka. zcitsAdhurmAdhukarI nidAM kurvasteSAM netrapathaM yayau, taM kuSTinaM sAdhu vIkSya mahIdharo rAjaputro jIvA. naMdaM vaidyaputraM tiraskaroti. yathA jiSajAM janma dhigastu, ye lonagrahagrastA dhanAMdhitadhiyo dhaninAmeva pratikriyAM kurvati, na cedRzAM sAdhUnAmupakAraM kurvati, etadvacanaM zrutvA jIvAnaMdo jagAda, he rA jeMdunaMdana ! tvaM yuvApi vRghbudhivartase, tvayA yuktamuktaM, paraM kathaM kriyate vaiyAvRttyaM ? vastutrayaM pratyeka dInAralakSeNa lanyate, teSu vastuSu ladapAkAkhyaM tailaM madgRhe'styeva, paraM gozIrSacaMdanaM ratnakaMbalaM ca nAsti, etadvaidyavacanaM zrutvA te paMcApi mitrANi haTTazreNyAM gatvA kaMcinmahenya zreSTinamacire, joH zreSTin ! dInAraladAnyAM gozIrSacaMdanaM ratnakaMbalaM ca dehi ? zreSTinoktaM no kumArakAH! A. | tyAM navaMtaH kiM kartumitravaH ? tairuktaM rogiNo munezcikitsAM kartukAmA vartAmahe. teSAM kumArANA For Private And Personal Use Only Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir e dharmaH | metar3acanaM zrutvA vismayasmeramAnasaH zreSTI sAdaraM jagAda. noH kumArakAH! yUyaM dhanyAH, ye kuSTarogA / maMjUSA nitasya mune (yAvRttyaM kuruya, mune yAvRttyaM rAjyenApi na labhyate. yataH puNyanidAnAni dAnA ni koTizaH saMti, tAni sarvANi dAnAnyArogyadAnasya samAnatAM na lanate. jo kumArakAH! ta. smAtkAraNAyaM mUlyaM vinavauSadhaM gRhIta? ityuktvA zreSTI ratnakaMbalacaMdane tebhyaH samarpayAmAsa. ta. taste kumArakAH zubhazakunaiH preryamANA jIvAnaMdena vaidyana samaM muneranupadaM yayuH. sa sAdhuryagrovana sahAdhonAge bAhyodyAne gatvA dhyAne tasthau. tato vaidyaputro jIvAnaMdo munimanujhApya sarveSAM pazyatAM tenauSadhena cikitsAM karoti. tAvadAdI munivapustailenAnyaMgya ratnakaMvalamaveSTayata. tailatApena vyA. kulAstanmunizarIrAnniHsRtAH kRmayaH zItalatvAdatnakaMbale vyalagan. tatastAna kRmIna mRtakagokaleva. re dayAparo jIvAnaMdaH pAtayAmAsa. tato gozIrSacaMdanaspaMdaiH zItalaiH zaminastApaM zamayAmAsa. evaM trIna vArAna vidhAya mAMsAsthigatAna jIvAnniHkAsya jIvAnaMdo gozabe pAtayAmAsa. kaizcihinaiH sA. dhuzcAmIkarasamajavirjAtaH. taiH damito navavapuH sa sAdhuH svasthacitto vihArAyAnyatra yayau. zreSTyapi | vaiSajyadAnaprajAvavainavAttasminneva jatakRtkevalI vRtvA modaM yayau. te kumArAH zeSakaMvalagozIrSacaM. For Private And Personal Use Only Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma- dane vikrIya taiH kAMcanaiH svena ladAyena ca samyag jinaprAsAdaM kArayAmAsuH. kiyatA kAlena saM - yamaM prApya samyagnAvanAM jAvayaMtaste SaDapyacyute kalpe dvAtriMzatsAgarAyuSastridazazriyaM zizriyuH. 3 baM caMdanakaMbala-dAyakavaNijAzu kevalaM labdhaM // sAdhujanenyo navikA / dattaM dAnaM nvecivdN|| // 1 // zyauSadhadAnaviSaye caMdanakaMbaladAyakavaNikathAnakaM samAptaM.atha sAdhubhyaH paramAnadAnaphalamAha // mUlam ||-daauunn khIradANaM / taveNa susibhaMgasAhuNo dhaNiyaM // jajaNiyacamakAro / saMjAna sAlinadovi // // vyAkhyA-'dAUNatti' datvA dIradAnaM paramAnnadAnaM, kasma? ta. veNa susiaMgatti tapasA SaSTASTamAdyanekabhedena zoSitAMgasAghave, yatra caturthyartha SaSTI, dhaNiyaMti' atizayena tena dIradAnapuNyena dvitIyanave zAlinadopi saMjAtaH, apizabdaH samuccaye, kayaMta. taH? 'jaNajaNiyatti' janajanitacamatkAro janAnAM janita natpAditazcamatkAro yena sa tatheti gAthArthaH // // vistarArthastu kathAnakAdavaseyaH, tatkathA ceyaM__kAcidubinnavaMzakA dhanyeti nAnA yoSitsaMgamakanAmnA bAlena samaM rAjagRhAsannazAligrAme samAyayau. sa dhanyAsutaH saMgamako bAlako grAmalokAnAM vatsarUpANyacArayata, yato rovAlAnAmiyaM For Private And Personal Use Only Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | mRDujIvikA. athAnyadA so'rnakaH kasmiMzcidutsave saMjAte gRhe gRhe pAyasaM jujyamAnamapazyat so'pi bAlo gRhe gatvA jananIpArzve pAyasaM yayAce, jananI jagAda jo putraka! yahaM daridrAsmi, maMjUSA to madgRhe pAyasaM kuto navati ? tena vAlena punaH punaryAcyamAnA sA nijaM bhartAraM pUrvasaMpadaM UU casmaraMtI tAra tAraM ruroda tAM rudatIM vIkSya prAtivezmikInAyeM dayArDahRdayAH samAgatya duHkhakArapapractuH, sA saMgamajananI tAnyo gadgadAdAraM duHkhakAraNamabhyadhatta yathA bAlo'yaM pAyasaM yAcate, kiM karomyahamajAgyA ? tat zrutvAnukaMpAtastA nAryo dugdhAdisarva tasyai daduH saMgamajananI daureyIM niSpAdya sthAlaM bhRtvA saMgamakasyApayitvA kenacitkAryeNa gRhAMtargatA. patha saMgamakaH prakRSTaM paramAnaM parivezitaM kadAcidapariktaM hastaprAptaM dRSTvAtyutkRSTapuNyapreritazciMtayati, mama puNyaprerito yadi kazcitsAdhuH samanyeti, tadAhaM tasya taddatvA zeSAnnaM guMje tadA varaM, evaM sa yAvatA ciMtayati tAvatA kazcitsAdhurmAsamupoSitaH pAraNakArtha saMgamakasya gRhe mUrtimAn dharma zva samAgAta, sa ciMtayati mamAdyAyaM phalitaM yanmama gRhe eSa sAdhuH samAgataH yataH - sAdhu sAdhu mahAsAdhu - nAgyairayamA yayau // kuto'nyathA varAkasya / mamedRkpAtrasaMgamaH // 1 // jAgyodayena kenApi / mamAdya samapa For Private And Personal Use Only Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandini dharma- dyata // cittaM vittaM ca pAtraM ca / triveNIsaMgamo hyayaM // 2 // iti zudhanAvanAM cAvayan saMgamakaH | maMjUSA pAyasasaMbhRtaM sthAlaM samutpATya samuttasthau, sAdhurapyanugrahabuTyA pAtraM dadhau, sovi nistIrNo'smIti buTyA sAdhave sarva dadau, karuNAparo munistadannaM gRhItvA vane yayo, pAraNakaM kRtvA ca svasthamanA. 100 stasthau, samAgatA dhanyA, mene bhuktamanena, tatpunaH pAyasaM dadau, so'pyatRptaH pAyasamAkaMtra yAvad bu. juje, paraM tadannaM tasya yAminyAM na jIrNa, tato vizUcikA jAtA, sa saMgamaH sAdhudAnaM smaran vyapadyata. tena sAdhudAnaprabhAveNa rAjagRhe nagare goSTino nAyA nadrAyA nadare sa putratvenA. navata. tataH sA zAlikSetraM suniSpannaM svapne'pazyat. taM svapnaM ca sA nartuH zazaMsa. noMktaM tava varI. yAna putro jAvI. tataH sA gadA gobhadraSTinA saMpUryamANadohadA pUrNa kAle naSkaraM tidyotitadiha mukha ta. nayaratnamasUta. suniSpannazAlikSetrasvapnAnusAreNa tasya sUnoH zune dine pitarau zujAM zAlinadra 3 tyaniyAM cakratuH sa paMcanirdhAtrIniH paripAvyamAnaH kramAvRdhe. kramAkiMcidUnASTavarSIyaH pitrA kalA adhyApitaH. krameNa mitraH saha kIman saMprAptayauvano yuvatIjanamanonayanAnaMdakaro merunumau ka. For Private And Personal Use Only Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharmaH | pazAkhIva sa vavRSe. arthakadA tatpurazreSTino nijA dvAtriMzatkanyAH zAlinadrAya pradAtuM gona) / maMjUSaH STinaM yayAcire. teSAM zreSTinAM vacanaM zrutvA prahRSTo gogaH zAligaNa sArva tAH kanyakA mahAmahena paryaNAyayat. zAlinadro vimAnasadRze maMdire tAbhiH sArdhaM vilalAsa. devavadhUmiH samaM deva zva sa zAlinadraH sarvAnaMdamanno rAtridivasayoraMtaraM na viveda. yatastasya jogasAmagrI svayaM tatpita rAvapUrayatAM. ekasina dine zrImanmahAvIravANIM zrutvA saMjAtavairAgyaH zreSTI gonadro vIrapAdamUle vrataM gRhItvA samyagArAdhya prAMte vidhinAnazanaM kRtvA devalokaM jagAma. adhijJAnato gojadraSTidevaH zAlinaI nijAtmajaM jJAtvA tatpuNyAvarjitaH putravAtsatyatatparo'nRt. tena so'nuvAsaraM kalpazAkhIva divyAni vastranepathyasugaMdhakarpUrAdIni sanAryasya zAlinadrasyApayAmAsa. daM pUrvadattaphalaM, yataHzrInAjeyajinezvaro dhanamave zreyaH zriyAmAzrayaH / zreyAMsaH sa ca mUladevanRpatiH sA naMdanA caMdanA // dhanyo'yaM kRtapuNyakaH zujamanAH zrIzAlinadrastathA / sarve'pyuttamadAnadAnavidhinA jAtA jagadizrutAH // 1 // annadAturavastIrtha-karo'pi kurute karaM // taca dAnaM navetpAtra-dattaM bahuphalaM yataH / // 2 // evaMvidhaM supAtre dattaM dAnaM phalitaM zAlinadrasya, yatkiMcid gRhocitaM kArya gavati tatsarva For Private And Personal Use Only Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharmaH | bhadrakAriNI nadrA karoti, zAlibhadraH kevalaM pUrvadAnaphalameva bhukte. / anyeAH kecana vaNijo ratnakaMbalaviyArtha zreNika nRpAya tanmRtyaM kayayitvAdarzayan. zreNi maMjUSA ko'pi tAna mahAna jhAtvA nAgrahIta. tataste vaNijaH zAlijadaniketanaM jagmuH. tAMzca ratnakaMba lAMstaduktamUkhyena jAgrahIt. etad vRttAMta jhAtvA zreNikapaTTarAjhI cellaNA zreNikapArzve ratnakaMbalaM yayAce. svAmin mahAmUlyo'pi kaMbalo madyogya eko gRhyatAM? tato rAjhA yathoktamUlyena vaNijAM pArzva eko kaMbalo mArgitaH, tairuktaM te sarve'pi kaMvalA bhadrayA gRhItAH, tato rAjhA ciMtitaM bhAdrayA vANijyArtha gRhItA :viSyati, yato'haM tatpArthAdekaM gRhItamUlyena samAnayAmIti vimRzya zreNi ka eka pravINapuruSaM mukhyadAnAtkaMbalAdAnahetave nApArzva prAhiNota. tena gatvA nADA yAcitA. jo ja ratnakaMbalaM dehi ? rAjhA mRtyadAnena mArgitamasti, nadroce jo nadra! te tu ratnakaMbalAH SomazApi vidhA vidhA kRtvA zAlinadrapriyAvAdaprojanIkRtya tyaktAH, tattvaM rAtike gatvA kathaya ? yadi tena kArya javati tarhi rAjAnaM pRSTvAmUna gRhANa? tena gatvA rAjho'gre tayaiva vijhataM. etaca 1naM zrutvA celbaNA rAjAnaM kathayati, rAjannasmAkaM vaNajAM cAMtaraM pazya rIrIhenorikha ? ciMtitaM rAjJA For Private And Personal Use Only Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | taM sAlinadrAkRtiM pazyAmi. tato rAjhA tanmAtA nadrA samAkAritA, samAgatA nadrA, proktaM rA jhA jo na! tava putra zAlibhaI darzaya ? tayoktaM rAjeMdra! mamAtmajaH zAlinadraH kadAcidapi ba. hina yAti. gRhAMtare krIDati, yato he deva ! gRhAgamanena mamAnugrahaH kriyatAM ? zreNiko'pi ko. tukavilokanakRte tattathA pratyapadyata, 'kiyatkAlAvadhi vidhAya nadrA gRhaM gatA, tataH sA cadA svagR. dvApAjagRhaM yAvaddicitraratnamaNimANikyamaMmitAM haryazreNiM haTTazonAM ca vidhAya rAjAnamAkArayA. mAsa, tayAhUto rAjA maMtryAdinniH parivRto mArge gRhAdRzoja mArgazobhA cAlokayana zAlinadrave. zma yayau. tatkIdRzaM?-varNastaMgopari peMkha-diMdranIlAzmatoraNaM / / mauktikasvastikazreNi-daM. taradAra nRtalaM // 1 // divyavasvakRtosoca / sugaMdhadravyadhUpitaM / vi divyavimAnAnAM / pratimAnamiH va sthitaM // // vIzAmIzaH zreNiko vismayasmeralocanamtaddezma viveza. krameNaikAM vRmikAM samA. rUDhaH, evaM dvitIyAM tRtIyAM yAvacaturthI nRmi gatvA siMhAsane napAvizat. tato nA saptamyAM bhuvi zAligaDAMtike gatvaivamavocat, he putra! zreNika hAyAto'sti, tvamAgatya taM vilokaya ? tataH zAligaH zreNikanAmakaM kretavyaM vastu bhAvoti matvA mAtaramuvAca, he mAtastvaM yanmUkhyaM jAnAsi For Private And Personal Use Only Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir dharmaH / tatkAsya ? atrArtha tvameva pramANaM, kiM mama prazneneti. tato nadrApyevamuvAca, he vatsedaM vastu ketavyaM maMjUSA | nAsti, kiMtvasau sarvalokanAyo vizvavikhyAta yAvayoH svAmI zreNiko rAda, tat zrutvA savipAdaH zAlinadra evamaciMtayat, dhik sAMsArikaM mukhaM! yanmamApyupari gajAnyo vartate, tato mayA kiM ta 104 pastaptaM ? athAhaM zrIvIracaraNAMtike dIdAM gRhISyAmi, ataM pAravazya vivazairnogAdibhiH, duHkhAnuvi. chaiH sAMsArikaiH sukhai riti. evaM saMvegayukto'pi mAturuparodhato nAryAsahito rAjAnamanyetya vinayAnvito'namat, rAjhA zreNikena zAlijadroM ke nivezya sasvaje, zreNikosaMgasaMsthaM bAlaM zAlinamamisaMyoge madanapiM Damiva vilIyamAnaM vIkSya rAjAnaMprati nA jagAda devAyaM mucyatAM? yato'yaM manuSyo'pi mAnuSya mAvyagaMdhena vAdhyate, yato devamau gato'sya janakaH sacAryasyAsya divyanepathyavastrAMgarAgAdi prativAsaraM datte. tato rAjhA visRSTaH zAlinadraH saptama RmikAM yayau. navyA prokto nRpaH svAminnadyAtraiva joktavyamiti. nadrAdAdiNyatastatpratipannavAn. tatastatraiva gRhavApyAM snAnaM kRtavato nRpasya hastAdaMgu |lIyakaM vApyaMcasi papAta, patistaditastato yAvadanveSayAmAsa tAvadrA dAsIM samAdizata, jo sa For Private And Personal Use Only Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 105 dharmaH | khi! vApyaMjo'nyatra tyajyatAM? yathA rAjho mudrikA prakaTIjavati, dAsyA tathaiva kRte divyAbharaNama dhyagamaMgArAnaM svAMgulIyaM vIkSya rAjA visibmiye, kimetaditi rAjhokte dAsyavocat, yathA-na. taM devadevasya / na nRtaM yacca cakriNaH / / suvarNamapi nirmAlyaM / nAnyasya matprabhu vinA // 1 // he rAjeMDa! sanAryasya zAlina'syeha nirmAtyaM nivIyate. tAnyAnaraNAni samAlokya rAjA ciMtaya. ti, eSa zAlinnaDo dhanyaH, ahamapi dhanyo yasya rAjye vyavahAriNa IdRzAH saMti. tataH zreNika statra saparivAro bubhuje. jojanAnaMtaraM jadrayA sa vastrAlaMkaraNAdibhiH satkAritaH, puSpAdinniH pUji. taH svagRhaM yayau. vairAgyavAsanayA vAsitaH zAlinadro yAvatA gRhe niSTati tAvatA dharmamitreNAgatya vijJaptaM he mitra ! catujhAnadharaH surAsuranamaskRto mUrtimAna dharma va dharma dyotayan dharmaghoSAbhidho mu. nirmayAM vicarannihodyAne samAgataH. tataH zAlinadro harSAdunnvasitaromakUpo rathaM samAruhya guvaitike gatvA pradakSiNAM datvA vaMditvA yathAvagrahe samupAvizat. dharmaghoSagururapi taM zAlinaI dharmAha jhAvA dharmadezanAM karoti, yathA-athireNa thiro samaleNa / nimmalo paravaseNa sAhINo // deheNa jviddhpp| dhammo tA kiM na par3AtaM // 1 // For Private And Personal Use Only Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir dharma- ztyAdidezanAM zrutvA zAlino dharmaghoSAcAryamapRcat. jagavan ! kena karmaNA anuranyo na maMjUSA jAyate ? nagavAnuvAca go mahAnAga! ye janA jagavaddIdAM gRhaMti yathAvidhi ca pAlayaMti te'nyajanmanyazeSasyApi jagataH svAmijAvaM jati. yadyevaM tarhi he nAthAhaM gRhe gavA nijAM mAtaramA ccya tvadaMtike vrataM grahIpyAmItyuktvA yAvatA gRhe yAti tAvatA muninoktaM no nA! etadartha no pramAdo vidheya iti nizamya zAlijako gRhe yayau. mAtaraM natvA ca sa vijJApayati he mAtarmayA dha maghoSAcAryasamIpe vizvaduHkhavimocako modasukhadAyakazca jinokto dharmaH zrutaH. etadvacanazravaNAnaM taraM nadrA banAye he bha! tvaM sAdhvakArSIH, vaM tasya piturnadano'si. iti stutiM kRtvA jadrA yAva. tA sthitA tAvatA punaH zAlinako jagAda, he aMdha! mayi prasIda. tavAjhyAhaM vrataM grahISyAmi. sApyavAdIdvatsa! tavaitAktaM yattvaM tAtAnupadiko navasi. paramatra niraMtaraM madanadaMtairlAhamayAzcaNakA. zcarvaNIyAH. ataH prakRtyAtisukumAro divyairnogaizca lAlitastvaM vatabhAraM kathaM voDhuM samaryo naviSyasi? tadA zAlinadro mAtaraMpratyuvAca he mAtarnogalAtitAH kaSTAsahAH kAtarA eva, netare, yato mA. | manumanyasva ? yathAhaM dIdAgrahaNAya sajjo navAmi. punarnidrA banASe vatsa! yadi tava vratebA navA For Private And Personal Use Only Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | ti tarhi zanaiH zanairekaikAM puSpazayyAM sastrIkAM tyaja ? pazcAd vrataM gRhNIyAH. tahinAdAranya zAli / japA nadraH pratyahame kaikAM zayyAM nAryAsahitAM tyajati. | itazca tasminnagare dhanyanAmA mahAdhanaH zAlinadrakaniSTanAginIpatirvartate. sA zAlinadrasvasA 07 sAthUrdhanyaM snapayaMtI dhanyena pRSTA, bhoH suca! kiM rodiSi? tava kiM duHkhasya kAraNaM? gaddAdaraM sA jagAda he svAmina ! me jAtA vrataM gRhItukAmo dine dine satUlikAmekaikAM jAryA tyajati. dha. nyenoktaM tava jAtA pherikha nIruhInasatvazca, yatsamaMtAtsarva na tyajatIti. etaddacanaM zrutvA zAli. gadavasA dhanyaM pratyAha he nAtha! vrataM cetsukaraM jayati tarhi svayaM kiM na karopi? evaM sahAsamanyA. nirapi nAryAnirjagade. dhanyo'pyUce atrArthe javatya eva vighnarUpAH, puNyayogato bhavatInizcAnumataM, yathAhaM putaM pravrajiSyAmi. tA apyUcuH svAminidamasmAnirnarmaNoditaM, mAsmattyAdIH zriyo'smAM. zca. dhanyenoktaM strIdhanAdyanityaM nityapadevayA tyAjyameva. ato'hamavazyaM pravrajiSyAmItyAlapana dhanya nacitaH. tAH striyo'pi dhanyena sArdhaM pravrajitukAmAstvayA samaM pravajiSyAma zyuktavatyo dhanyenAnu | matAH tasmin samaye vainAragirI zrIvIraH samavAsarat. vIraM samavasRtaM jhAtvA dhanyaH sanAryo jagava For Private And Personal Use Only Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma- | daMtike dIdAmagrahIta. tat zrutvA zAlinadro'pi zidhikArUDho dattadAnaH sacAryaH zrImahAvIrapAdamU maMjUSA le napetya vratamagrahIt. tataH saparivAraH sighArthanaMdanaH zrIvIro viharannanyato yayau, tau dhanyazAli nau sAdhUpAMte paThato vahazrutau jAto, khamadhArAsahodaraM vrataM pAlayaMtI caturthaSaSTASTamapadAdapaNamAsa107 dapaNadimAsadapaNatrimAsadapaNacaturmAsadapaNAditapaH kurvANo zarIranirapedau pAraNaM cakratuH. to sAdhU tena mahattapasA nirmAsarudhirAMgako carmanastropamo samajAyatAM. anyeAH zrImahAvIrasvAminA saha viharaMtau tau mahAmunI nijAM janmanuvaM rAjagRhaM puramAja gmatuH, tato rAjagRhapurAsamavasaraNasthitaM jagatpati naMtu janA IyuH. zraya mAsadapaNapAraNake dhanyazAlinadrA jidArtha gaMtukAmau jagavaMta praNematuH, tataH svAminA proktaM mAtRpAvaM te'dya pAraNaM na viSyatIti. zvAmIti bhaNana zAlinadro dhanyayuto yayau, tAvunAvavi jAgRhahAri gatvA tasthatuH, tau tapaH dAmatayA kenApi nopaladitau, bhadrAvi zrIvIraM zAligAI dhanyaM ca vaMdituM gaMtumatyutsukA vyAkulA to nAjhAsIta. tatra tau daNamekamavasthAya pratijagmatuH, tadAnIM tasmin pure pratovyAmukhe | dadhisarpiSI vikretuM yAMtI zAlinadrasya prAgjanmamAtA puro'navat, sA zAlina prekSya saMjAtaprasa For Private And Personal Use Only Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir maMjUSA dharma- vastanI jakyA tacaraNau vaMditvA hAnyAmapi dadhi dadau, tau ca vIrasyAMtike gato. tadAlocya zA- / | linadro munikhadata, svAmin ! mAtRtaH pAraNaM kathaM jAtaM ? pAraNArha dadhi vAnIryA dattamiti. svA. minoktaM he zAlibhadramahAmune ! eSA tava prAgjanmamAtA dhanyA, etadeva satyaM jAnIhi? nAnyathe. 05 | ti. etadIravAkyaM zrutvA dadhna najAvapi pAraNakaM kRtvA svAminamApRccya vainArA itau dhanyazAli. bhau yayatuH, ekasyAM zilAyAM pratilekhitAyAM tau dhanyazAlinI punarvatAropaNAlocanapUrva pA. dapopagamaM nAmAnazanamAzrayatAM, tadA bhadrA tanmAtA zreNikazca nareMdrastAvunAvavibhaktiyuktI zrotrI. racaraNAMtike samAjagmatuH, svAminaM natvA nadrA banAye, he svAmistau dhanyazAligamunI madgRhe nidArtha kathaM nAgato? sarvajho banAye, to munI tvaddezmani samAgato, paraM bhavatyehAgamanavyagraci tayA tau na jhAtI, prAgjanmamAtA dhanyAnIrI puraMpati yAMtI tayordaghi dadau, tena ca to pAraNaM ca RtuH. tatantau mahAsatvau navaM tyaktukAmau satvarau vainAragiriparvate gatvAnazanaM cakratuH. mAM vIra. giraM zrutvA nadrA zreNikena samaM vaijArAhiM yayau. nadrA zAtinajananI tau tathAsthitau pASANagha | TitAviva nizcalAvapazyat , nadrA tatpUrvasukhAni smaraMtI putrasya tatkaSTaM ca pazyaMtI tarUnavi rodayaMtyaH / For Private And Personal Use Only Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 110 dharma- | rodIt , he putra! tvaM gRhamAgato'pi mayA maMdagAgyayA na jhAtaH, athaikavAraM mamAbhimukhaM pazya ? evaM | bahu bahu procyamAno'pi zAlinadro mAbhimukhaM nApazyat. ayoce zreNiko he ja! harSasthAne sRtaM viSAdena, dhanyA tvaM yato'sau tava putro jagatsvAmizidAnurUpaM tapastapate. mugdhe ! kiM tvayA strIsvajAvato mudhAnutapyate ? evaM bodhitA nadrA tAvunnau munivarau prapannAnazanau natvA vimanaskA nijaM dhAma jagAma, zreNiko'pi svasthacittaH svasthAnamAgamat. tAvunau munivarau prapannAvasAnau sa. vArthasidhivimAne devAva vRtAM, trayastriMzatsAgarAyuSkau tau hAvapi tatazyutvA modaM yAsyataH. vaM shriishaalinnn| doradAnaprajAvataH // labdhaM saukhyaM mahotkRSTa-mihAmutra sukhapradaM // 1 // yatsukhaM na hi devasya / devadevasya yanna hi / / suvarNamapi nirmAbyaM / zAligaDaM binA na tata // 2 // 3. ti dAnaviSaye zAlinadrakathAnakaM samAptaM. punardAnaphalamAha ||muulm ||-jmmNtrdaannaa / nallasiyApuvakusalamANAna // kayavanno kayapuslo / jogANaM jAyaNaM jAna // 10 // vyAkhyA- ekasmAUnmano'nyajanma janmAMtaraM, janmAMtare dAnaM janmAM taradAnaM, tasmAt , kathaMkRtAta 'nallasiyatti' nalasitamapUrva kuzaladhyAnaM yatra tasmAditi. 'kaya. For Private And Personal Use Only Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir majapA dharma- | vannoti ' kRtapuNyanAmA vyavahAriputraH, kathaM nRtaH? kRtapuNyaH, kRtaM dAnapuNyaM yena saH, 'mogANaM- / ti' jogAnAM nAjanamAspadaM jAta natpanna zati gAyAyaH // 10 // yasyA bapi vistaraH kathAna: | kAdavaseyaH, taccedaM111 magadhadezamamanaM rAjagRhaM nAma nagaramasti, tannagaranAyakaH dAyikasamyaktvadhArakaH zrIvIrazAsanonnatikArako mahArAjAdhirAjaH zreNiko nAma rAjAsti, sa zreNiko nyAyamArgeNa pRthvIM pAlayana vicarati. tasya zreNikasya sunaMdeti nAnA paTTadevyasti. tayobuddhisAgarazcaturdaza vidyApArago dvAsapta tikalAkuzalazcaturbuchisAgaro'jayakumAranAmA putro'sti. sa eva maMtrizreSTo'pyasti. tena maMtriNA sukhasAgaramamaH zreNiko rAT gatamapi kAlaM na jAnAti. tasminnagare ridhano dhanadopamo dhanezvarA nidhAnaH sArthavAho'sti. tasya sArthavAhasya sabIlazAlinI dayAdAnatatparA sunoti nAmnA priyAsti. tayoH putro guNaratnarohaNagirituvyaH puNyAtmA kRtapuNyanAmAsti. tannagaranivAsizrIdattazreSTinaH putrIM dhanyAnAnI mahAmahena pitRbhyAM kRtapuNyaH pariNAyitaH. paraM sAdhusaMgAtsAdhuvahiSayavimukho dharmaparAyaNo dharmeNaiva sa kAlaM nirgamayAmAsa. tato mAtApitRbhyAM ciMtitameSa kadAciddIdAM grahISyaH For Private And Personal Use Only Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dhrmH| ti tadAsmAkaM kA gatirbhaviSyatIti viciMtya tAnyAM putraH kRtapuNyako lalitagoSTImadhye diptaH. ta / maMjUSA to naTaviTapuruSaiH sarvAyapi vyasanAni tasya zikSitAni, yathA-gRtaM 1 ca mAMsaM 2 ca surA 3 ca vezyA 4 / pApa i5 caurI 6 paradArasevAH // etAni sapta vyasanAni loke / ghorAtighore 112 narake nayaMti // 1 // sa kRtapuNyo'puNyakasaMyogAttAdRzo jAtaH, yataH-aMbassa ya nivassa ya / dunnapi samAgayAI muulaaii| saMsaggIyaviNaTho / aMbo nivataNaM patto // 1 // evaM kRtapuNyako'pi teSAM viTapuruSANAM saMsargato vyasanI jAtaH. atha tairmitraiH sa tannagaranAyikAnaMgasenAgaNikApArthe nItaH. tayA gaNikayA ca sa tathA mohito yathA tasyAH samIpaM dANamapi moktuM na zaknoti. ga. NikAsaktaH san sa mAtApitarAvavina smarati. mAtApitarau ca dhanAdikaM yatkiMcihilokyate tatsarva preSayataHsma. tatra tasya tiSTato hAdazAbdAni kSaNavadgAtAni. mAtApitrAdinirAhAyito'pi sa nAyA ti, aho kIdRzaM kAmavilasitaM! yataH vikalayati kalAkuzalaM / hasati zuciM mitaM vimaMvayati / / adharayati dhIrapuruSaM / kaNena | makaradhvajo devaH // 1 / / evaM sa kRtapuNyako vimaMSitaH. mAtApitrozca dhanaM preSayatoH sarva dhanaM ni: For Private And Personal Use Only Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | STitaM. vyathAkasmAdutpannatIvajvarI mAtApitarau mRtvA svarge jagmatuH anyedyuH sAkuTTinI dhanAnayanArthe svAM ceTIM kRtapuNyakagRhe preSayAmAsa ceTI tatra gatA tAdRzaM zaktiM patitaM kathitaM zUnyaM tadmaMjUSA gRhaM vilokya kRtapuNyaka priyAMtike gatvA jagau, he kalyANi ! taba kAMtena preSitAsmi dhanAnayanA113, to mamArpaya dhanaM tasyA vacanavilAsaM zrutvA kRtapuNyakapatnI dhanyAtIvaprasannA jagau, he suMdari! tvamala dhanArthaM yadAgAstaddaraM, mayA tasyAjJA mastake kRtA, vyadyAhaM tasya vArtayA kRtAryA jAtA smi. paraM tau zvazrUzvazurau svarge gatau yathAhaM maMdabhAgyA kiM karomi ? kuto vA dhanaM preSayAmi ? hA dazavarSaizca sarve dhanaM niSTitaM mama pArzve kimapi nAsti, paramadhunA matpArzve maspitrArpitamAcaraNamekaM vidyate tadgRhItvA gacha ? tatra tena nRSaNena ca matkAMtaM pramodaya ? tadAbharaNamAdAya dAsI kRtapu ecakapArzve vyAgatA, vyarpitaM tadAcaraNaM tasmai proktaM ca gRhasvarUpaM tataH kRtapuNyakaH khinnaH tadAna raNaM ca tena tasyai vezyAyai dattaM. ceTyA ca kuTTinyA yapi kRtapuNyaka gRhasvarUpaM proktaM tata ekAMte kuTTinyA naMdiSeNA gaNikA proktA. he putra / eSa kRtapuNyaH kenacidupAyena gRhAnniSkAsanIyaH. tatastasyAH kuTTinyA pradezAddAsyAdibhRtyajataH kRtapuNyakAbhimukhaM dhUliprakSepAdi kurute tadAnIma For Private And Personal Use Only Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir maMjUSA 114 dharmaH | naMgasenA mAturagre jalpati he mAtareSa guNavAnetAti varSApyatra sthito'nRt, asya bahu dhanaM cAvA jyA jaditaM, kathamadhunaivaMvidhA vimaMbanA kriyate ? kuTTinI jagAvAtmanaH kulAcAra evaMvidho vartate, yAvatkAmukasya gRhe dhanaM bhavati, mArgitaM ca lanyate tAvatsa manyate nAnyatheti. evaMvidhAM tahAtI nizamya kRtapuNyako dadhyo manasyanyadacasyanyat / kriyAyAmanyadeva hi // yAsAM sAdhAraNastrINAM / tAH kathaM sukhhetvH|| // 1 / / kuSTino'pi smarasamAna / pazyaMtI dhanakAMdayA || tanvatI kRtrimasnehaM / niHsnehAM gaNikAM tyajet // 2 // mAMsamizraM surAmizra-manekaviTacucitaM / / ko vezyAvadanaM cuMbe-dubiSTamiva bhojanaM // 3 // anavAyA tRNAmizca / khale prItiH sthale jalaM // vezyArAgaH kumitraM ca / SaDete bubu dopamAH // 4 // ityAdi ciMtayan kRtapuNyako vimanaskaH svagRhagamanAya cavAla. yAvatA sa gRhAnyarNa samAyAti tAvatA patitaprAyaM gRhaM vilokya bahukhinnazciMtayati dhigmama jIvitaM, yena mayA mAtApitrormahaduHkhaM datta, piturdhanaM vinAzitaM. aho! mama gRhasya kIdRgavasthA samAgatA? evaM ciM. | tayana sa gRhamadhye yAvatA yAti tAvattapatnI kAMtamAgataM vIkSya hRSTacittA jalabhRtanAjanaM kare kR. For Private And Personal Use Only Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA dharma | tvAcamanamAdAya sanmukhamAgAta. tataH kRtapuNyako yojitakarakamalayA tayA vitIrNamAcamanaM gRhIgRhamadhye'nye priyAmuktAsane upaviSTaH tataH priyayA jojanasAmagrI kRtA. kRtapuNyakaH kRtasnAno devargRhe jinamarcayitvA varyapuSpaiH stotreNa stutvA ca bubhuje tataH kRtapuNyasya kAMtasya savA 112 'pi gRhavRttAMtaH priyayA proktaH tatastena ciMtitamo'hamabhAgyaziromaNiryato mAtApitrormayA sukha na dattaM tena putreNa jAtena ca kiM ? yo mAtApitroH sukhaM na dadAti mayA tu pitroH kulaM vinAzitaM yataH - IkSukSetra vaMzajAlI / kalIviSapAdapAH / phale jAte vinazyati / duHputreNa kulaM yathA // 1 // pitarau yanmayAgAdhe | dipto duHkhamahArNave // dhanaM nidhanamAnItaM / pitRparyAyasaMcitaM // 2 // evaM sa ciMtayan priyayA proktaH - yadbhAvi tadbhavati nityamayatnato'pi / yatnena vApi mahatA // evaM vidhAtRvazavartini jIvaloke / kiM zocyamasti puruSasya vicakSaNasya // 1 // gate zoko na kartavyo / javiSyannaiva ciMtayet // vartamAnena kAlena / vartayaMti vicakSaNAH // 2 // ityAdi priyAvacaH nizamya svasthaH san zokaM tyaktvA samAdhinA kRtapuNyo gRhe'sthAt. patnyA dattadhanena sa kiMcidvyApAraM karoti kramAttayA samaM suratasukhamanujavataH patnyAH kudAvAdhAnamat. sa For Private And Personal Use Only Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA dharmaH | yathAvasthaM vyApAra kurvANo lokairucyate sa eSa kRtapuNyakaH putrarUpeNa zatrusannino yena jAtena mA. tApitarau duHkhinau nRtvA mRtau, tathA dhanaM ca nidhanaM gataM. evaMvidhAni lokavacanAni zrutvA gRhe gatvA sa priyAMpratyAha, he priye! tavAjhayAhaM vANijyA116 the dezAMtaraM yAmi. priyAvocata he prANeza tvaM khedaM mA kuru?. dInArasahasramekaM me'sti. tena vaM vyavasAyaM kuru ? tenoktaM svalpadravyeNAtra vyavasAyaM kartuM na zaknomi. ato'haM dUradezAMtare yAsyAmi. nAryoktaM tarhi tava paMthAnaH kuzalinaH saMtu. tasmi. vasare kazcitsArthavAho dRradezAtsamAgataH, dUradezaM gaMtukAmazca tatra sthitaH. atha tena dInArasahasreNa kRtapuNyako bahumUlyaM svalpaM krayANa lAvA tasmin sAthai kaciddevakule khaTvAyAM zaMbalamodakayutaH patnyA zAyitaH, sa suptastato gRhaM ga. tA patnI. ztazca tasminneva nagare bahudhanavAn dhanadanAmA vyavahArI vasati, tasya patnI rUpavatI.ta. yodharma kurvatoH kAlena jinadattAnnidhaH putro'nRta. jinadatto vRddhiM gato yauvanasthaH pitrA dhanadena catasra inyaputrImahAmahena pariNAyitaH, tato dhanadaH kiyatA kAlenAyuSaH dayeNa nidhanaM gataH. ji. | nadattaH piturUrdhvadehikaM kRtvA nAryAnniH samaM vilasati, sukhena ca kAlo yAti. ekasmina dine For Private And Personal Use Only Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | vidhau viparIte svalpaduHkhenaiva rAtrau jinadatto'pi mRtaH tatastayA rUpavatyA sthavirItayA sarvA vamaMjUSA dhUrAkArya proktaM, he vadhvo yadi yuSmAkaM nartAramaputrakaM mRtaM rAjA zroSyati tadAtmIyAH sarvAH zriyo grahISyati, tena jayaMtI jirna roditavyaM sau gartA prannaM jUmimadhye kSepyazca yathA ko'pi na jA11 nAti, mapi na rudiSyAmi tAvaccAnyaH kazcitpuruSo navatI niH sevyo yAvatputrA bhavatInAM - vaMti tatastA vadhrvaH patiM nRmigataM kRtvA snAnaM vidhAya zvazrUsahitA gRhAnnirgatya devakulopAMtasthaka puNyakasamIpe gatAH taDUpeNa mohitA vadhvaH zrazrUvacanAttathAvasthaM taM zanairutpATya svagRhe samAnI ya mumucuH kRtazRMgArAstAzcatasro'pi vadhvaH zayyAsannAH sthitAH, sthavirA'pi samIpe sthitA, tAvatA jAgaritaH kRtapuNyakaH snuSAcatuSTayasyApi pazyato nistrapA sthavirA kRtapuNyaka kaMThamAlavya rudaMtyevamu vAca, yathA-dAvatsa bahuvAtsavyAM / vihAya nijamAtaraM / etAvaMti dinAni tvaM ka yAto'si ka vA sthitaH // 1 // nirAlaMbazayAlustvaM / tavAMvAsmi na saMzayaH // tvaM putra jAtamAvo'pi / hRtaH kenApi pApmanA // 2 // ityuktvA rudatI jaratI prAha- idAnIM tAvakInasya / jyeSTabaMdhurvipattitaH // tava saMpattitazcAsmi / zokaharSasamAkulA || 1 || baMdhuvadhvazvatasro'mR-ramRzca vipulAH zriyaH ! ratA For Private And Personal Use Only. Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA dhrm-| nadya yAMnodhi-magAdhaM tvAmupasthitAH // 2 // ataH paraM putra tvayAnyatra kutrApi na gaMtavya sve. bayAtrastha AnirvadhabhiH samaM tvaM nogAna bhuMdava? kRtapuNyo dadhyau kiM svapno labhyamAno'sti ? a thavA kAciddevamAyAsti, athavA yadbhAvi tadbhavatu, sAMprataM tu svargasukhamevamupasthitaM. evaM dhyAtvA kR. 110 tapuNyo'vagmAtarmama sarva vismRtaM, adhunAtrAgAM zubhakarmodayAt. evamuktvA mAturAnaMdamutpAdya sa ci. te ciMtayati-zrIyogaH sudRzAM yogaH / svayaMvaramiva dvayaM // napasthitamato vyoma-prasRtaiH kiM vi. kalpanaiH // 1 // mAtarmayA tvadIyAjhA / devazeSeva suMdarA // pAlanIyA sadA yatnA-dihAmutra su. khapradA // 2 // kramAJcatasro nAryo garna dadhuH, catasRNAM nAryANAM catvAraH putrA jAtAH, teSAM janmo tsavaH kRtaH, tasya tatra tasthuSo hAdazavatsarAH sukhanimamasya dvAdazaghaTikA va gatAH. tato'nyadA vRSyA proktaM, avatInAM catvAraH putrA banUvuH, tena rAjAtmanaH zriyaM na gRhISyati, tato'sau yataH sthAnAdAnItastatra sthAne mucyate, tAniruktaM mAtaH kayamayamAtmanAM ladamyAdivardhako mucyate? vRSyoktaM yuSmAkaM varo rucito moktuM na zakyate. tAniruktaM he mAtastvayA kArApitova. raH kathaM mucyate? jaratyoktaM jo mUDhAH! na jhAyate puruSasvarUpaM, kadAcidasAvAtmanAM zriyaM balAd For Private And Personal Use Only Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir dharma- grahISyati tadAtmanAM kA gatiH? ato'yaM svasthAne mucyate yathAvayorkhadamIgrAhako'yaM na javati. e. / .... tadvacanaM sthavirAproktaM zrutvA vadhUniraniSTamapi tadbhayena sarva pratipannaM. tatastAnirvadhUcistAmeva khaTvAM maMjUSA sajjIkRtya sa zAyitaH, snehataH zaMbalArtha madhye ratnAni kSiptvA modakAzcatvAro vastrAMcale baghAH. tato vRchA taM tatra suptaM niDAparavazamutpATya nizi yato gRhItastatraiva sthAne mumoca. atrAMtare sa eva sArthavAho hAdazavarSANi dezAMtare brAMtvA tasminneva dine tasminneva sthAnake'vatatAra. kRtapuNya kapriyA sArthavAhaM samAgataM jJAtvA prANapriyavilokanakRte saputrA tatrAgatA, yatra devakule pUrva kRta puNyakaH tAyitaH. prajAtaM jAtaM, paraM patiM suptaM dRSTvA sA pArzve sthitA, tAvatkRtapuNyako jAgaritaH, tAvadaye sthitAM saputrAM svAM patnIM dadarza. kRtapuNyakazciMtayati kimetat ? tadgRhaM ka? tAH striyazca ka gatAH? taghnaM ka gataM ? kimetadiMdrajAlaM? kiM vA me matibhramaH? kiM vA devenotpATyAtra sthAne'haM muktaH? ityAdi ciMtayan sa jAryayA jASitaH svAminnehi gRhaM, tavaiSa putraH, atastvamenaM saM. nASaya ? nijotsaMge ca sthApaya ? tenApi putro nijotsaMge AliMganaM datvA sthApitaH. tata nabitaH putramagre kRtvA patnIsahitaH kRtapuNyakaH svagRhe samAgAt. striyA ca natyA gauravitaH snAnAdyannapA For Private And Personal Use Only Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dhrmH| nadAnataH. patnyA ca nartuH purataH putrotpattisvarUpaM proktaM, pRSTaM ca svAmistvayA dUradeze gatvA kimupAmaMjUSA rjitaM? kimAnItaM ? tannivedaya ? iti priyAvacanaM zrutvA sa lalito'vomukho nRtvA sthitaH. tAvatA putraH samAgatya piturutsaMge niviSTaH. putreNa pituH pArzva modako mArgitaH, pitrA dattaH, putreNa lekhazAlAyAM gatvA aditaH, tanmadhyAdatnaM nirgataM, bAlenAyaM mama ghuTako bhaviSyatIti kRtvA raditaM. taM ghuTakamAdAya kAMdavikagRhe sa paTTikAmArjanAya gataH, tatra paTTikA mArjayatastasya sa ghuTako'kasmAjjalabhRtajAjane patitaH, tadA tajjalaM vidhA bhUtaM. kAMdavikena tattathA taM dRSTaM, kAMdaviko da. dhyau nUnamayaM prastaro jalataratnaM bahumUlyaM, tena kAmapi sukhabhadikAmasmai vitI yedaM gRhyate mayA tadA varaM. evaM dhyAtvA kAMdavikastasmai varyamodakadvayaM datvAnyaM ghuTakaM ca datvA taM prastaraM lalau. sa bAlakastAM sukhAnadikAM nadayitvAnyaghuTakena paTTikA ghuTayati. evaM dinAni yAMti. kAMdavikena tadguptI. kRtya raditaM. kRtapuNyakenApi te modakA nadaNArtha karSitAH. tenyazca bahuma yAni ratnAni nirga tAni. tAni dRSTvA mohitaH kRtapuNyakazciMtayati. aho! me maMdanAgyasya nAgyaM phalitaM! suprasannA me zrIjinapAdAH, phalitaM me prAcInaM karma, yataH For Private And Personal Use Only Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir dharma karmaNo hi pradhAnalaM / kiM kurvati zubhA grahAH // vaziSTadattalamo'pi / rAmaH pravajito vane / / // 1 // yadupAtamanyajanmani / zubhAzubhaM vA svakarmapariNatyA // takyamanyathA naiva / kartuM devA. maMjuSA suraireva // 2 // evaM ciMtayana kRtapuNyakastena modakaratnadravyeNa pituradhiko vanava. ekasmin dine 11 zreNikapateH secanako hastI gaMgAnadyA madhye jalaM pivana snAnaM kurvazca taMtujIvena nirutaH. a. neke napacArAH kRtAH, gajo na bahirniyati. tataH khinna nRpatAvanayakumAro budhviAnuvAca. taMtujI. vena hastI gRhIto'sti, yadi jalakAMto maNijaladhimadhye gajapAca~ mucyate tadA jalaM diyA java ti, taMtujIvazca gaja muktvA jalamadhye yAti. tato penoktaM jAMmAgArAdAnIyatAM jalakAMto maNiH, anayakumArastato jAMDAgAraM vilokya prAha svAmina nAMmAgAre jalakAMtamaNi sti, tena puramadhye paTaho vAdyate, yathA yaH kazcikAlakAMtamaNimAnayiSyati tasmai rAjyAyuitA svaputrI dAsyate mayA. tato pAdezAdanugaiH paTavho vAdyamAnaH puramadhye sthAne sthAne braman kAMdavikagRhopAMte gataH, tadA tena kAMdavikena sa paTahaH spRSTaH. tataH kAMdaviko rAjapArzve yAnIto rAjapuruSaiH, rAjA mumude. bahu| lokayuto rAjA nadItaTe gataH, sa jalakAMtamaNirAnIya ca gajapAA muktaH, tadaiva tajjalaM vidhAna For Private And Personal Use Only Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA dharma taM, taMtujIvazca naSTaH, gajazca mutkalo'bhUta. hRSTena rAjJA nerImRdaMgAdIni bahUni vAdivANi vAditAni. sanmAnitaH kAMdavikaH. vAdyamAneSu bahuSu vAditreSu secanakagajArUDho rAjA turaMgamArUDhAjayaku* mArakAMdavikasahito nAnAprakAraM dAnaM yAcakenyo vizrANayan svagRhamAjagAma. kAMdavikazca sanmA122 nitaH san svamaNimAdAya gRhe gataH zto rAjAjayakumAramAkArya rahasyavaka joH putrAjayakumAra ! rAjaputravarayogyAtmanaH putrI kAM vikasya kathaM dAsyate manoramAnAmnI ? yanayo'vag svAmina khedo nAnetavyaH, yasya jalakAMtaranamidaM viSyati taM buddhyA prakaTIkariSyAmi tataH sarve yuSmanmano'bhimatameva bhaviSyati yata I dRzaM jalakAMtaratnaM rAjagRhe gavati, athavA vyavahArigRhe javati paraM kAMdavikAdinIcagRhe tu kadApina javati yataH- pIyUSaM rajanIkare vastarA jAsazca sUryebudhau / ratnAnAM nicayo maruttarugaNo mero grahA aMbare // svarge svargigajastathA suraiyo gIrvANagaurmujalA / cakraM cakraniketane javati vai nAnyatra tiSTheta ditau // 1 // tathA varyANi vastuni / ratnAdIni ca bhRtale / javaMti medinIpA la - mahenyAmA tyasadmasu // 2 // tena kasyApi vyavahAriNo ratnamidaM naviSyati yasya naviSyati For Private And Personal Use Only Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dharma tasmai hi rAjyAdhaM sutA ca dAsyate, tato rAjA hRSTaH. bAjayakumAreNa svajanaparivArapasvRitaH kAM. maMjUSA davikaH samAkAritaH. kAMdaviko hRSTaH svajanaparivAraparivRto vayavastrAbharaNAni paricAya rAjAgre samA. gAta. anayakumAreNa sanmAnitaH pRSTaM ca bho kAMdavika! tvayedaM ratnaM ka prAptaM? tenoktaM mama gRhe 123 kramAgatamasti. tato'jayakumAreNa pUrvazikSitAn svasevakAnAkArya proktamasya rAjyAdhe kanyAyutaM dI. yatAM? tataste rAjapuruSA maMtripreritAH kaMvAdinistaM tathAtADayana yathA daNamekaM sa nizceSTaH kaSTIna. taH, punarapi kSaNena sa svasthInRtaH, punarayanayo'vagno kAMdavika! satyaM brUhi tvayedaM jalakAMtaratraM kalabdha ? yadi satyaM na kathayiSyasi tadAdhunAmuniH kaMbAnistAmanAnmRtyumavApsyasi. maraNabhayAta kAMdavikenAmUlacUlato ratnaprAptivRttAMtaH sarvaH proktaH. tato rAkAnayakumArakhacanena kRtapuNyAya rAjyA. rdhasahitA manoramA dattA. tato'nayakumAro grAmaikasahitAmekAM kAMdavikakulotpannAM kanyAM tasmai kAM. davikAya pAdezAdApayAmAsa, yato rAjhoktaM niSphalaM na javati. tato'sau varyenArUDhaM kRtapuNyaM ma. noramApriyAyutaM vAditravAdanapurassaraM gRhe preSayAmAsa. ajayakumAraM tadA khokAH stutisma, dhanya eSo'nayakumAro yena sadRzaH saMyogo militaH. ! For Private And Personal Use Only Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shin Kalassagarsun Gyanmand dharmaH | yathA kaMdarpasya ratyA prItyA vA, yathA zacye'sya, yathA zriyA kRSNasya, yathA gauryA navasya, tathA maMjUSA manoramayA kRtapuNyasyeti. tato'bhayakumAreNa saha kRtapuNyasya prItirjAtA. athakadA rahasya jayaku. mArAgre kRtapuNyena svasaMnavaputracatuSTayotpattisvarUpaM nirUpitaM, asmin pure mama catuHputrasaMyutAzcata124 sraH pAnyo vartate, paraM tanmaMdiraM na vedmi. anyakumAreNa hAsyapUrva proktamaho tava cAturya ! yatra hAdaza varSANi sthitastadgRhaM na jhAyate! kRtapuNyenoktaM supta eva tayA vRghyA saptabhUmidhavalagRhe nA. tvA saptama myAmahaM sthApitaH, tatra dvAdaza varSAeyatItAni, tata nattArya punastasminneva sthAne muktaH. ato'haM tadgRhaM kathaM jAne? yAyakumAreNoktaM ye tava putrAH saMti te tvAmupalakSyati navA? kRtapuNya kenoktaM te mama zmazru kareNAkarSayaMto'Rvan. mamAMke napavizya tAta tAteti jalpaMtazcAnu. van , ajayo'vadattvaM tAH patnIrupaladAyasi na vA ? tenoktaM samyagupatadayAmi, anyo'vaktAste va snIH putrayutA ahaM prakaTIkariSyAmi. athAjayakumAreNa vihAro mahAna prAsAdaH kAritaH, ekena hAreNa pravizyate, dvitIyena hAre| Na ca nirgamyate, tatra kRtapuNyakarUpatulyA yadapratimA sthApitA. tato'nayo nagare paTaI vAdayAmA For Private And Personal Use Only Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Sh Kailassagarsun Gyanmandir 155 dharma | sa, yA yA strI sA sarvApyapatyayutA paMcapaMcamodakAnvitA yadaM natvA dvitIyahAreNa nirgatu, tasyAmaMjUSA zca kuzalaM naviSyati, no cenmaraNaM javiSyati, agretanacaturdazyAM cAgaMtavyaM. tatazcaturdazyAmacayaka mAraH kRtapuNyakayutaH prAsAdapArzve'bhyetyopaviSTaH, tadAnIM sarvA nagaranAryaH svApatyayutA modakaiH sthA. laM bhRtvA ekahAreNa prAsAdamadhye pravizya modakAMzca daukayitya yadaM praNamya dvitIyahAreNa niryAti. ztazca sA vRchA caturvadhUcatuHputrayutA yadaM naMtumAgAt, tadA kRtapuNyako'jayaMpratyAha, jo anya ! eSA sA vRkSA, etAzca me vadhvaH, ete ca me putrA iti. yAvatA sA sthavirA vadhUyutA modakasthA laM puro muktvA praNamati tAvatA te catvAraH putrA yadapAyeM gatAH, yataH-tAta tAteti jlpNtH| pramodotphullalocanAH // yadAkapAlipabyaMka-madhyAsumtanayAstadA / / 1 // tadA kazcidyadasya zmazrRNi vilamaH, kazcidare, kazcinmastake ca, tadAnayena tatraityoktamamI te catvAraH putrAH, etA ca. tasrastava palyaH, eSA ca sA vRti. tataH sA vRchA vadhUsahitA gRhe gatA, anayena pRSTe svasevakAna muktvA tadgRhaM jhAtaM. tato'jayakumAreNa sarva tadgRhasAraM kRtapuNyakAya dattaM, kiMcighnaM datvA vRkSA ca pRthakAritA. atha sAnaMgasenA vezyApi tatrAkAritA. evaM kRtapuNyakasya sapta priyA banavuH. ya. For Private And Personal Use Only Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | nyedyurjagaddadyaH zrIvIrasvAmI janyajIvAn pratibodhayan vainAra girau samavAsArthAt, tadA zreNika nRpatimaMjUSA jayakumArakRtapuNyakA diparivArayuktaH zrIvIraM vaMdituM yayau, zrIvIro'pi dharmopadezaM kathayati, yathAdharmaH kalpaH puMsAM / dharmaH sarvArthasiddhidaH // dharmaH kAmadudhA dhenu - stasmA vidhIyatAM ||1|| 126 | dharmadezanAMte kRtapuNyaH kRtAMjaliH papanna, nagavan! kena karmaNAMtarAMtarA saMpadazca vipadazca me'navana? zrIvIreNoktaM sarva pUrvanavArjitametat, tathAhi pUrvagave zrIpurevaM gopAladArako vatsapAlako'nUH paraM nirdhanaH ekasmin dine paramAnaM gRhe gRhe niSpAdyamAnaM vIdaya mAtaraMprati jagau, he mAtarmahyaM paramAnnaM dehi ? yaMtrA rudatI jagau he putra ! mama gRhe kimapi nAsti, kathaM paramAnnaM dadAmi ? yataH - pannaM nAsti jalaM nAsti / nAsti mudgA yugaMdharI || dhAnyaM salavaNaM nAsti / tannAsti yaca nujyate // 1 // tatastAM rudaMtoM bAlaM ca rudaMtaM vIdaya prAtivezmikInAryastaMruladugdhaghRtArkarAdi tasyai daduH tena ca tayA paramAnnaM niSpAditaM putrAya ca paramAna parivezya sA kasmaicitkAryAya prAtivezmikIgRhe yayau ito mAsapaNapAraNa ke sAdhuyaM tatra vihartumAgataM, sAdhudayaM kRpazarIraM cAritrapAlaM ca vIkSya dadhyau gopAlavAlaH, yathA - ho me For Private And Personal Use Only Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 17 dharma- saphalaM janma / dino'yaM ruciro'dya me // yAmo'yaM suMdaro me'dya / veleyaM me'dya zarmadA // 1 // yato'dhunA samAyAtaM / varya sAdhuvayaM sphuTaM / / pratilAnya naviSyAmi / kRtAryo'haM tamoharaM // 2 // maMjUSA evaM sa gopAlabAlako hRSTacetAH svasthAnAdubAya praNamya banAye, he jagavana ! mama bhAgyaM phalitaM, yazuSmatpAdAnAmatrAgamo'nut, mamAnugrahaM vidhAyAyaM zukAhAroMgIkriyatAM, tataH sa paramAnnasyaikanAgaM dadI, punazciMtitamekena kiM bhavati? tato dvitIyannAgaM, tatastRtIyajAgaM, evaM trIna vArAna kRtvA pa. ramAnaM tasmai kRtapuNyako dadau, sAdhudayaM tadannaM gRhItvAnyatra yayau. tato gate yatidhye mAtrA tasya punarapi paramAnaM parivezitaM, tataH kAlakramAtsa gopAlako mRtvA tvaM kRtapuNyako'bhUH, purA nave tvayA tiraM vijajya yatinyAM yaddAnaM dattaM, tena tridhA tavAMtarAMtarA sukhamat, AkaryevaM svaM pUrvanavaM kRtapuNyakaH samutpannavairAgyo jyeSTaputre gRhanAramAropya saptakSetryAM ca svadhanamuptvA zrIvIrapArzve dI. dAmAdAya paMcamavargasukhannAgat. tatathyutaH svarga gamiSyati. ca mahAmunerdAnaM / deyaM jo vi. kA mudA // kRtayueyakavad dRSTvA / javAMtarasukhapradaM // 1 // iti kRtapuNyakakathAnakaM samAptaM / / atha | tapolabdhimAhAtmyato dAnavizeSamAha For Private And Personal Use Only Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dhrmH| / // mUlam ||-ghypuusvaapuusaa / maharisiNo dosalesaparihINA // lakI sayalagaDo-vaH / maMjUSA gahaNA sugapattA // 11 // vyAkhyA-ghRtena kRtvA sakalaM ga puSNAti poSayatIti ghRtapuSpaH, evaM vastreNa kRtvA sakalaM ga puSNAti poSayatIti vastrapuSpaH, te ghRtapuSpavastrapuSpalabdhidhArakA zyarthaH, ' maharisiNo' maharSayaH, kiM ladANAH ? doSalezena parihInA rahitA zyarthaH. punaH kIdRzAH? labdhyA sakalagaDopagrahakAH sakalagaDopakArakArakA iti yAvata. tena sukRtena 'sugaI pattA' . ti sadAti prAptAste ca zrIdhAryarakSitasUriMga prasidhA iti gAthArthaH tatra pUrva tAvadAryarakSitaprabaMdhaH kathyate, tadanaMtaraM taniSyaghRtapuSpavastrapuSpayoH saMbaMdhaH kathayiSyate, tatrAryaditaprabaMdho yayA-dazapu. ranagare somadevo nAma hijo'bhUta, tasya patnI ruSasomA, sA ca jinadharmajAka, tayorubhau sutA. vAryarakSitaphalguraditanAmAnAvatA. to sutau pituH pArzve yAvatI vidyA vRttAvatIM paThataHsma. tato'dhikavidyArthI thAryarakSitaH pATalIpure yayau. tatra sarvavidyAvizArado nRtvA svapurasamIpe samAgAta. taM sarva vidyApAragaM matvA tannagarAdhIzaH saMmukhametya taM gajArUDhaM kRtvA mahotsavapurassaraM puramadhye pAni nAya. taM rAjhA sanmAnitaM jJAtvA paMmitaM ca matvA sarve lokAH paMDitAzca mAnayaMti. soDavi gRhahA For Private And Personal Use Only Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA 127 dharma | deze upasthAnazAlAyAM sthito varAsane baMdiniH stUyamAnaH sukhenAsthAta tasya svajanAstamAgataM jJAtvA toraNasvastikAdIni maMgalAni cakruH anyedyurAryarakSito dadhyAvaho caturdazavidyApAragaM mAM matvA rAjaprabhRtayaH sarve lokAH saMtuSTAH paraM mama mAtA na tuSTimApannA yaya tatkaromi yena mama jananI tuSTimAnotIti matvA madhye gatvA mAtRpAdau natvA mAtaraM jagAda he mAtarahaM zAstrANyadhIya samAgataH paraM tava tuSTi jAtA tatkiM ? jo vatsa ! tvaM dIrghAyurbhavetyAdyAziSaM datvA mAtA jagAda . he vatsa ! nayA mahatyapi vidyayA kiM kriyate ? yena saMsAro vardhate. yato'tha tvaM sakalazAstra pAra go yAgAnnarakahetUna jIvahiMsAdikArakAn pravartayiSyasi, chAto'haM kiM toSaM yAmi ? jJAnasya tvetadeva prAmANyaM yatparapIDA na kartavyA, yataH -- kiM tAe paDhiyAe / payakomIe palAla nyAe || jaM ittiyaM na nAyaM / parassa pIDA na kAyA // 1 // tat zrutvA putro mAtaraM prAda, he mAtastava kena zAstreNa paThitena harSaH syAt ? mAtAha he vatsa ! yadi mAtuto'si tadA dRSTivAda muktisukhadama? putreNa dRSTInAM vAdo dRSTivAda iti zabdArthamAtraM vicArya ciMtitaM yad dRSTivAdaH svalpa eva naviSyati, ato'haM stokaireva dinaistamadhItya mAtaraM toSayAmi punarmAtaraM pratyAha he mAtastAstraM For Private And Personal Use Only Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org. Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandi maMjUSA dhama- kutra lanyate ? kasya vA pArzve paThyate ? mAtrA proktaM mama bhrAtA tava mAtulastosaliputranAmAcAryoM 'sminnagaropAMta IkSuvATake'sti, sa tvAM pArayiSyati, tvaM tatra yAhi? tatra gatvA ca paThanaM kuru ? tat zrutvA sa prAtarmAtApitarAvApRccya cacAla. sa purAnnirgabannAryarakSitaH kenacidvipreNa pRSTaH ko'si tvaM? so'vagahamAryaraditaH, tatastena puruSeNAliMgyedamuktaM, zAkhApurAzrayo'haM tvapitRmitraM mahAdijo gR haciMtAnaramama etAvaMti dinAni nAgAM, atha prAtarimA IkSuyaSTIH sArdhA nava gRhItvA tava milanAyAgato'smi, tattvamimA gRhANa? tatastA IkSuyaSTIgRhItvA jagau, ahamagrataH kAryArthI yAtAsmi, a ta zmA gRhItvA tvayekSuyaSTyarpaNavRttAMto mama mAturagre proktavyaH. emamuktvAryarakSito'gratazcacAla. vi. preNAgatyekSuyaSTIH puro muktvAryarakSitasvarUpaM proktaM. rudrasomA mAtA dadhyau matsutaH sArdhAni nava pU. rvANi lapsyate, sAdhanavekSuyaSTiprApteridameva phalaM. ___ athAryaradita IkSuvane gurvAsanne gataH. gurubhiH pAThyamAnAnAM sAdhUnAmAlApakaM zrutvA tatra gurUNAM maM'tAraM madhurasvaraM zrutvAryarakSito mumude. vidhinopAzraye pravizya yAvatA sa vilokayati tAvatA mahAdhArmiko Dhavaro nAma zrAvakastatrAgAta. sa cAgatya naiSedhikItrayanaNanapUrva madhye pravizya 3 For Private And Personal Use Only Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir dharmabAmi khamAsamaNo' ityuktvA gurUna vaMditvA parAn sAdhUzca baMditvA vRmi pramArya puro niSaptaH. Dha. jI hurazrAvakakRtaM vaMdanakaM vIdayAryarakSitastathaiva gurUna vaMditvA sarvAna sAdhu tvA gurvatike vastrAMcalena bhUmi pramApa puro niviSTaH. pRSTaM ca guruNA tava ko guruH? so'vak mamAyameva zrAko gururyenAsya pArthA nmayaivaM sarva zikSitaM. tataH pRSTaM guruNA tvaM kaH kasya putraH? kimartha cAgato'si ? tenoktamahamArya: raditanAmA somadevaruSsomAputro navadaMtike dRSTivAdamadhyetuM cAgato'smi. tosaliputrAcAryaH prAha dRSTivAdaH parivajyAM vinAdhyetuM na zakyate, somadevasUnuH prAha tarhi mahyaM saMyamaM dehi ? saMyama da. tvA ca dRSTivAdaM pAThaya ? gurustaM yogyaM jhAlA pAtraM ca matvA dIdAM datvAgrato vijahAra. AryarakSi tamunirgurupAyeM paThan stokaireva dinai rekAdazAMgImaMgIcakAra, tathA yAvAna dRSTivAdo gurupAdye vartate tAvAneSa gurunniH pAvitaH, tataH proktaM vatsa ! yadyadhikayaSTivAdanaNanebAsti tadA vajrasvAmipAca ga. tvA dRSTivAdamadhISva ? tata AryarakSito mahApurI pratyacalat, mArge cojjayinyAM nadraguptAcAryasanni dhau gataH, tatra guskho vaMditAH, gurudhirupalakSyoktaM vatsa ! vayaM kRtaM yadrAhmaNyamunmucya zrAmaNyaM gRhI. taM, ahaM vRkSo'navaM, tenAdyavAnazanaM grahISyAmi, vaM mama niryAmako java? zyuktvA zrInadaguptaguru For Private And Personal use only Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA svAmimama dharma- NAnazanaM gRhItaM. gRhItAnazanaH zrIcaMdraguptasUrivAdIt . no aAryarakSita! vajrapArzva gatvA dRSTivAdaM paThatA tvayA pRthagupAzraye stheyaM, pRyagupAzraye bhoktavyaM ca, yena tatra kAraNamasti, yena muninA va. jrasvAmimamasyAM bhuktaM tena vajrasvAminA sArdhamanazanaM gRhItavyameva, ato maMDavyAM na noktavyamiH ti. guruvacaH pratipadya niryAmaNAM ca guroH kRtvAryarakSito vajrasvAmipAca~ dRSTivAdaM paThitumacAlIta. tadAnIM vajrasvAminA svapno dRSTo yathA vajraH svAmito'drAdIt / ko'pyAgatya madaMtikAt // papau ritaraM dIra-mavaziSTaM kimapyabhUt // 1 // svapnasyArtha prage vajraH ziSyANAmadhe prAha, noH sAdhavaH! ko'pyapUrvastAdRdaH ziSyaH sameSyati yaH kiMcinyUnAM dazapUrvImasmatpArzva gRhISyati. asminnavasare'kasmAdAryaradito naiSedhikIkaraNa: pUrva vasatimadhye pravizya zrIvajrasvAminaM vavaMde, sa pRSTaH zrIvajrasvAminA kimAgamanakAraNaM? AryarakSitaH sarva jagau zrIbha'guptAcAryoktaM, pRthagupAzraye sthityAdi ca niveditaM. zrIvajrasvAminoktaM varaM. tataH pRthagupAzraye sthita Aryadito vajrasvAmyaMtike paThati, vajrasvAmyapi taM pAThayati. evamAryaradi. to navapUrvI pAThitvA dazamapUrvasya viSamaM yamakavaja paThati. tasmin samaye tasya mAtApitrorlekhaH sa. For Private And Personal Use Only Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 133 dharmaH | mAgataH, tasmin lekhe evaM likhitamAsIt he vatsa ! tvAM vinA vayaM duHkhitA jAtAstenAtrAgamanemaMjUSA nAsmAkaM sukhaM kuru ? tapitRlekha jhAvAryaraditastvaritamadhyetuM pravRttaH. evaM lekhapreSaNe'pyanAgataM putraM jhAtvA tamAhAtuM pitrA laghuputraH phalguraditaH preSitaH. jJaH phalguradito'nujo'nyetyAryarakSitaM saho. | daraMprati jagau, yadi tava mAtApitRviSaye vAtsalyamasti tadA tatrAgatya mAtApitrAdivaMdhUna pramodaya ? kecitsvajanA bAMdhavAzca pravrajyArthino vartate, teSAM svajanAnAM tatrAgatya dIdAM dehi ? tat zrutvAryarakSito'vagahaM stokadinAMte tatrAgamiSyAmi, tathApi kathyate he bAMdhava ! yadi tava dIdA rocate ta. hi dIdAM gRhANa ? saMsAre hi kimapi suMdaraM nAsti, yataH-jI jalaviMsamaM / saMpattIna taraMga lolAna // suviNayasamaM ca pimmaM / jaM jANisu taM karijjAsu / / 1 / / gayAmiseNa kaalo| sa. yalajiyANaM laM gavasaMto / / pAsaM kahavina muNc| tA dhamme nAma kunnh|||| zyAdi. dharmopadezaM nizamya phalguradito'pi dIdAM jagrAha. gRhItadIdaH phalgurakSitaH punarghAtaraMpratyAha, jo bAMdhava! mAtApitRmilanAya tvaritaM gamyate, so bhava ? vilaMba mA vidhehi? phalguraditena vAraMvAramityukta zrAryaradito vajrasvAminaMpratyAha he svAmina ! dazamapUrva mayA kiyadadhItaM kiyadavaziSyate For Private And Personal Use Only Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandini 134 dharma- ceti kathyatAM. guruniruktaM jo vatsa! tvayA dazamapUrvAbudhereko viMdusthIto'sti, tataH sa vizeSa pa. un dazamapUrvAdha yAvatpapATha, mahadyatne'pi tato'dhikaM nAyAti. natazciMtitamAryarakSitena purAnniAvato mama janaka mitreNa sArdhA naveyaSTayo dattAH, tenAdhikaM nAyAsyanIti, aya kiM mudhA prayAsaH ki yate ? tataH paThane maMdAdaraM mAtApitRmilanotsukaM ca taM jhAtvA zrIvajrasvAminA sa sRriSade sthApi. taH. prAptasUspida Aryaradito bAtRyuto guruM praNamya calitaH. kramAddazapuraM ca samAgAt , mahAmahena ca sa purI praviveza. aAryarakSito nRpAdisarvalokapurato dharmopadezaM dattavAna. yayA- . saMbunaha kiM na bunaha / saMbohI khabu peca dulahA / / no hU vaNamaMti rAIna / no sulahaM pu. NarAvi jIviyaM // 1 // maharA buDhA ya sahA / gajalAvi cayaMti mANavA // saNe jaha vahvayaM Dhare / evaM thAnakaM na khayaMmi tutttt||5|| zyAdidezanAM gurumukhAt zrutvA sarvalokA rAjAdayantaM vA. raMvAra prazaMsaMtisma, aho'smAnirIdRzo dharmopadezo na kutrApi zruta iti. rAjA zrAko jAtaH, tathA bar3havo lokA api zrAghA jAtAH. tataH svakuTuMvaM pratibodhya tena zrAmIkRtaM. rudasomA mAtA cagi na ca bahuparivArayutA saMyamaM grAhitA. somadevo janako dIdAM pAlayitumazaktaH zrIaAryarakSitAdi For Private And Personal Use Only Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 135 dharma:| kuTuMbasyAnurAgeNa tena samaM grAme grAme pure pure vane vane ca gati, na punaH somadevo lajjayA maMjUSA rajoharaNAdi gRhNAti. yadA zrIaAryarakSito dIdArtha pituH kathayati tadA somadevo vakti, patra ma. ma svajanAH saMti tenAhaM svajanamadhye lo. tato mamAMvarayugaM kuMDikAM batrakopAnahI yajhopavItaM ca yadyanujAnItha yUyaM tadAhaM dIdAmaMgIkaromi. guruniruktamevaM gavatu. tato vipraveSayutaH pravrajyAM grA. hitaH somadevaH, tato gurubhiranujhAto dhautikAMvarAdisahito'sau dIdAM pAlayAmAsa. anyadA gurakho devAnaMtu caityAlaye gatAH, tatra pUrvazikSitAH zizavaH somadevaM vinA sarvAna sAdhUna vavaMdire. tadai. kena zizunA proktameSa sAdhuH kathaM na baMdyate ? tadAparairuktaM naiSa sAdhuhasthaveSadhArakatvAt. tataH so madevajuvannAvaH sarvAn zrAdhAna prati prAha yUyametAna sAdhUna vaMdadhve, mAM ca kathaM na namaya? kiM nAhaM sAdhuH? tairuktaM tvaM kathaM sAdhuH ? tava tu vastrayugaM gRhasthatuvyaM vartate. tatastena zirastrANaM pRthu prAvaraNapaTI ceti yaM tena tyaktaM. tatastaiH zrAvaiH sa vaMditaH, evaM kuMDikopAnabatrakaM yajJopavItaM ce. ti sarva tyAjitaM. paraM sa somadeva vipro dhautikamekaM na muMcati, bahuzo bAlakapArthApito'pi na | tyajati somadevaH. tato gurubhiranujhAto'sau dhautikaM paridhAnavastraM dadhAti. For Private And Personal Use Only Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir maMjUSA dhrmH| itastatraikaH sAdhustItratapaskArI bhaktapratyAkhyAnaM cakAra. tadAneke janAH zrAghAzca tasya sAdhoH / snazanamahotsavaM cakruH, sAdhunizca tasya samyaniryAmaNA kRtA. sa sAdhurjine'dhyAnaparo mRvA svarga jagAma. tadA somadevasya dhautikamocanArthamAcAryanaNitaM ya enaM mRtaM sAdhuM vahate tasyAsaMkhyapuNyaM 136 muktigamanayogyaM javati. tadAnIM pRthakpRthaka sarve'pi sAdhavo jalpaMtyahamenaM sAdhuM vahAmi. tadA so. madevo'pi jagAdAhamapi sAdhumenaM vahAmi. tadA guruniruktaM mRtaM sAdhu vahatAM sAdhUnAM devA vighnaM kurvati, yadA te sAdhavo na kSunyati tadA teSAM devAH prasannA navaMti. tadA punaH somadevo jagAva. hamenaM sAdhuM vahAmi yathA mamAsaMkhyaM puNyaM bhavati. punargurakho jagustra bAlakAdikRtA vighnA bahavaH samutpadyate te'pi soDhavyAH, somadevenoktamahaM sarvAnupasargAna sahiSye. gurubhiruktaM tarhi sajjo cava? somadevaH sAhasaM vidhAya tamutpATayituM so jAtaH. tadAnIM guruciH ziditA bAlakAstavAnyetyAkasmAttasya somadevasya sAdhoH paridhAnAMzukaM dhautikaM karSayAmAsuH. tadA gurunniH proktaM no sAdhavaH ? ekaM colapaTTavastramAnayata ? tadA somadevo jagI yasmin dRSTe trapAbhUta tattuSTa meveti. evaM jalpataH somadevasya colapaTTe paridhApayAmAsuH sAdhavaH. tataH somadevaH satyaH sAdhura nRt. tasya sA. For Private And Personal Use Only Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandit maMjUSA dharma: | dhoramisaMskAre kRte yadA gukho devagRhe devAnaMtuM samAgatAstadA sarvAna sAdhUna somadevaM ca zrAghA vaMdaMtesma. aya somadevo lajjayA jidArtha zrAgRhe na galati. ekadA zrIgurunirAsanne grAme ga. badbhiH sAdhanAmuktaM noH sAdhavaH ! yuSmAnireva zudyAnnamAnIya jAditavyaM, paraM somadevasya na dAtavyaM. atha zrIguruSu grAmaM gateSu sAdhunirgurUkta kutaM. ___ evaM dvitIye dine gate tRtIye dine guravaH samAgatAH. guru niruktaM somadevena kiM kRtaM ? zidhyairyathA tathoktaM. guravaH prAha bho ziSyAH! yasmatpiturtha bhaktaM kathaM nAnItaM? te pUrvazikSitAH sA. dhavo jagusyaM svayameva vihartu kathaM na yAti ? guruniruktaM noH somadeva! tvamatrAsannagRhe gatvAhArA dikaM kathaM nAnayasi ? kiM paralAnena? paralAnAt svalAbho mahAna, ataH svayamevAhArArtha gamyate. evaM garanirutsAhito nAjanAni gRhItvA kasyApi mahenyasya gRhaciMDikAyAM pravizya gRhAMgaNe ga. taH. zreSTinyoktaM he yate! vaMciMDikAyAM kathaM praviSTaH? sAdhuH prAha lakSmIkhimikAyAmapi praviSTA varA. hRSTaH zreSTI somadevasya mune triMzanmodakAna dadau. hRSTaH somadevo'haM labdhimAniti tAn gu. | rUNAmadarzayat. guruniruktaM sAdhunya etAna modakAna dadasva ? so'vaksAdhubhyo na dadAmi, yairahaM vi. For Private And Personal Use Only Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA vahatyAgAta 130 dharma- gopitaH. gurunniruktaM noH sthavira ! maivaM vAdI, ete sAdhako mahAMtaH pUjyAH, amISAM pAdarajo'pi / hi vaMdya. evaM gurUktaM zrutvA sAdhunyastAna modakAna dadau. datvA punartAjodayakarmayogAtsa paramAnaM vihatyAgAta, pAraNaM ca cake. evaM lar3AM muktvA sa sadA vihRtyAyAti. tataH sa somadevasAdhuH SaSTASTamAdipAraNake svayamAnItAninidAniH pAraNakaM karoti. zrIdhAryaraktisUrayo bhavyajIvAna prati. bodhayaMta ekasmin samaye pATalIpurapattane samAyayuH. tatra caMdranarezvaro jainadharmaparAyaNo dharma zrotuM samAgAta. paMcavidhAbhigamena gurUna vaMditvA sa samIpe samupAvizat. gurubhirapi dharmopadezo dattaH, yathA-dharmo jagataH sAraH / sarvasukhAnAM pradhAnahetutvAt // tasyotpattirmanujAH / sAraM te naiva mAnuSyaM // 1 // ityAdidharmopadezaM nizamya sa vizeSatastadaMtike dharma prapede. tataste AryarakSitasUrayo bahuparivArA mahyAM viharaMtaH zatrujayoGayaMtAdiyAnAM kRtvA punaH pATalIpuramAjagmuH. AyuraMte cArAdhanAM kRtvA svargalokaM yayuH. ityAryarakSitaH sUriH / sarvasUriguNAlayaH // yo guruH sAdhudhaureyaH / saha. straghRtapuSpayoH // 1 // iti zrIdhAryarakSitasUrisaMbaMdhaH samAptaH. zrIyAryarakSitasUriMgaje ghRtapuSpavastrapupau jAto, ataH zrIpAryarakSitasUrisaMbaMdhaH proktaH, atha prastuta eva ghRtapuSpavastrapuSpayoH saMbaMdhaH ka. For Private And Personal Use Only Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA dharma: thyate, yathA - ghRtena kRtvA gabapoSakaH sAdhughRtapuSpamitro ghRtamutpAdayati, ko'rthaH? jidayA sa ghRtamAnaya. | ti, tasya cedRzIlabdhiH--dravyato ghRtamutpAdayati jidayA 1, kSetrato'tyAM gatastatra ghRtaM phuHprApaM 1,kAlato jyeSTASADhamAsayoH, yatastasmin kAle vizeSato dhRtaM duHprApaM navati 3, jAvata ekA di. jAtigRhiNI garnavatI, tasyA carcA bhidayA stokaM stoka melayitvA panirmAsaighRtasya garumuko bhR. taH, yadAsau putraM prasaviSyati tadaitaghRtasyopayogo naviSyatIti sthApitaH. evaM duHprApamatyaMta sopayogamapi tasya viprasya gRhe nidArtha ghRtapuSpe gate satyanyaghRtAnAve tad ghRtaM hRSTA satI sA dadyAt, yadi sApi tadduHprApaM ghRtaM dadyAttanyeSAM dhanavatAM ghRtadAne kiM kathyate? te tu dadatyeva pari. mANato yAvanmAtraM sakalagabasyopayoge sameta tAvanmAtraM samAnayati. yathA saca sAdhunivArya nirgabana pRthati jo sAdhavaH ! bhavatAM kiyanmAtreNa ghRtena kArya? te yAvanmAnaM mArgayaMti tAvanmAtra gRhasthagRhAdAnIya sa yati. ghRtapuSpasyai paiva labdhiH, ityeko ghRtapuSpasAdhuH. atha vastrapuSpaladANamAha-tathA vastreNa kRtvA gabapoSakaH sAdhurvastrapuSpamitro vastramutpAdayati. uvyato vastramutpAdayati 1, For Private And Personal Use Only Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 140 dharma- kSetratazcedideze tathA mathurAyAM vA 1, kAlato varSAkAle zItakAle vA 3, nAvato yathA kayApi vRH / na ghyA, raMDikayA, kSudhayA mriyamANayAtiduHkhena stokaM stokaM sUtraM pratyahaM karttayitvaikA zATikA ni| 'pAditA, tayA ciMtitaM kalye eSA zATikA paridhAsyate, yato'haM namAsmi. etasminnavasare sA zATikA vastrapuSpeNa muninA yAcitA, sA sthavirA hRSTA tuSTA satI tAM zA. TikAM tasmai dadAti, IdRzI ni yA yadi vastrapuSpamunaye vastraM dadAti, tarhi dhanavatAM kimucyate ? te tu vizeSato mArgitaM vastraM dadatyeva, vastrapuSpaH sAdhubhidArtha nirgabana sAdhUnAM pRti, jo sAdha. vaH! bhavatAM kiyanmAtreNa vastreNa kArya? yAvanmAnaM te mArgayaMti tAvanmAtraM gRhasthagRhAdAnIya sa ya. bati, vastrapuSpasyai Saiva labdhiH . evaM ghRtapuSpavastrapuSpau sakalagabasyopagrahakArako caktikArako ca. ghR. tapuSpavastrapuSpau / mahAmunI pravaralabdhisaMpannau / / zrIrakSitaguruziSyo / deyAstAM paramasaukhyAni // 1 // iti ghRtapuSpavastrapuSpayoH saMbaMdhaH samAptaH // atha jinaktipUjAkRte dAnamAha // mUlam ||-jiivNtsaamipddimaa / sAsaNaM vidhariUNa bhattIe / / pavazUNaM siko| na. | dAzNo caramarAyarisI // 12 // vyAkhyA-jIvatsvAmipratimAyai, jIvati svAmini zrIvIre vidya For Private And Personal Use Only Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir jdhaa| dharmaH | mAne sati tatpratimA jIvatsvAmipratimA, tasyai ztyarthaH, 'sAsaNaMti ' grAma. vicariNatti' | vitIrya datvetyarthaH, 'nattIetti' ktitaH, "pavaLaNaMti ' pravrajya dIdAM kadIkRtya samyakparipA bya siko modaM gataH, 'nadAzNotti' nadAyananAmA caramarAjarSiH, yata nadAyananAmno rAjJaH pa. 141 zcAtkenApi rAjJA dIdA nAMgIkRtA, atazcaramarAjarSi riti gAthArthaH // 1 // vizeSArthastu kathAna. kAdavaseyaH, taccedaM siMdhusovIradeze vItanayaM nAma purama sti, ta garAdhIza nadAyananAmA rAjAsti, vItajayAditriSaSTyadhikatrizatinagaranAyakaH siMdhusovIraprabhRtiSoDazadezAdhipo mahAsenAdidazakirATinRpanAyako mahArAjAdhirAjo mahIM pAlayannasti, tasya rAjJaH sakalAMtaHpuramukhyA prajAvatInAmnI paTTadevyasti, ta. sya rAjJaH pranAvatIjanmA yauvarAjyadhuraMdharojjIcinAmA putro'sti, tathA tasya rAjye rAjyadhurAdharaNadhaureyaH kezIta nAmA jAgineyo'pyasti. itazcaMpAyAM nagaryAmAjanmastrIlaMpaTo dhanavAna kumAranaMdi. nAmA svarNakAro'sti, sa svarNakAro yAM yAM cArurUpAM kanyAM zRNoti pazyati vA tAM tAM svarNapaMcazatI datvA pariNayati. evaM tasya kramAtpaMcazatAni patnInAM bavuH, sa IrSyAburekastaMnasaudhe tAnniH For Private And Personal Use Only Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | sahArasta, tasya suvarNakArasyAtivano nAgilo nAma mitramasti sa nAgilaH paMcANuvratadharaH zurUmaMjUSA zramaNopAsako vartate. ekadA paMcazailIpavAsinyau vyaMtarastriyau zakrAjJayA naMdIzvaradvIpayAtrAyai prAsthiSAtAM tatpatiH paMcazailaddIpanAyako vidyunmAlInAmA tadAnIM mArge cyutaH, tatastasya patnyau se 142 dAsApahAsAnAmnyau dadhyaturathAsmAnyAM ko'pi pumAMstAdRgyudgrAhyo yAdRgasmAkaM patirbhavet tatastAnyAM sveyA prAMtIyAM caMpApuryA paMcazataiH patnInAM saha kImana sa kumAranaMdI svarNakAro'dRzyata. tataste patI yA vyudgrAhArya tatsamIpe'vAtaratAM, kumAranaMdyapi te dRSTvA proce, ke yuvAM ? kimartha cAgate ? te procaturdevyAvAtrAM dAsAprahAsAnAmnyau javadartha samAgate, te pazyana kumAranaMdI mohamA - pa, kAmamohitaca sa jogArtha prArthayAMcakre te UcatustvaM paMcazaile dvIpe samAgaccheH, tatrAvayoH saMyogovA tRpate. svarNakAro bhRbhuje svarNa datveti paTahodghoSaNA makArayat, yo mAM paM zaile dIpe netA sa dravyakoTiM lapsyate, ekena niryAmakasthavireNa sa paraho ghRtaH, koTidhanaM cAdade, tanaM putrebhyo datvA yAnapAtraM sajjIkRtya jojanAdisAmagrIM gRhItvA kumAranaMdinA sA sa sthaviro yAnArUDho'bdhivartmani dUradeze gatvA kumAranaM dinamityUce, jo kumAranaM din ! pazyasi tvaM For Private And Personal Use Only Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA 143 dharmaH | kiMcitsanmakha ? tenoktaM kaMcidavRdaM pazyAmi, nAvikenoktamabdhikUle zailapAdajAto'yaM vaTo dRzyate / / yadAsyAdho yAnapAtraM yAti, tadAsya zAkhAyAM tvaM vilageH, tatra jAraMDapakSiNo nizAyAM paMcazailadIpAhAsArtha sameSyati, teSAM sthAnaM tatrAsti, teSu supteSu vaM tasya pAde paTena khaM badhvA dRDhamuSTinA vilageH, pazcAtte tvAM paMcazailahIpe neSyati, tava pazyatazcaitadyAnapAtraM mahAvarte patitvA vinaMdayati, jarayAcito'hamavilamo vaTe ninaMdayAmi, aho jarA puruSaM vimaMvayati, yataH gAtraM saMkucitaM gativigalitA daMtAzca nAzaM gatA / dRSTigrasyati rUpameva isate vakaM ca lA. lAyate // vAkyaM naiva karoti bAMdhavajanaH patnI na zuzrUSate / dhikaSTaM jarayAnninutapuruSaM putro'pyavajhAyate // 1 // svarNakRtathA cakre, padipAde ca vilamaH, padiNA tatra ninye, paMcazaile gataH kumAranaMdI hAsAprahAtAbhyAM dRSTaH, tenApi te dRSTe, nogArtha prArthite ca, tAnyAM proce'nenAMgenAvayoH saM. gamo na bhavati, kiMvamipravezAdinA kRtanidAnena paMcazailAdhipatvaM labhyate, tena ciMtitamaya kiM kariSye ? yamapi gataM. evaM svarNakAraM ciMtAmamaM dRSTvA tAnyAM pANipuTe kRtvA sa caMpodyAne vimuktaH, sa svarNakAro sokenopaladitaH, pRSTaM ca tvaM kutra gato'nuH ? tatra gatvA ca tvayA kiM kRtaM ? ta For Private And Personal Use Only Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | dA tena svarNakAreAmUlacUlataH sa vRttAMtaH kathitaH paraM devamAyayA mohitaH svarNakAraH kulapi ra tiM na prApnoti yataH - saMmohayaMti madayaMti vimaMtrayaMti / nirbhartsayati ramayaMti viSAdayaMti // emaMjUSA tAH pravizya sadayaM hRdayaM narANAM / kiM nAma vAmanayanA na samAcaraMti // 1 // hAsAprahAsA snehamo144 | hito vismRtasvagraha sneho'sAvamisAdhanaM prArene nAgila mitreNa sa evaM prabodhito jo mahAbhAga ! duHprApaM mAnuSyaM janma tu bhogaphalArjanakRte mA mudhA hAraya ? kApuruSocitaM tava na yuktaM, ko ratnaM datvA varATikAM krINAti ? yadi tava jogeA vartate tAI jainadharme rato bhava ? jagavadIkSAM cAMgIku* ru? yena hAsAprahAsAdibhyo'pyadhikA devastriya RSyazca te naviSyati, yo dharmazra javAMtare moda saukhyaprado'pi bhaviSyati. evaM vAraMvAraM nAgila mitreNa vAryamANo'pi kumAranaMda) svarNakAro na virarAma, kiMliMginI marakRtvA paMcazailAdhipo'navat. nAgilo'pi svamitrasyApaM mitamaraNamAlokya nirvedamApannaH sarvasaMga parityAgaM kRtvA parivrajyAmupAdade. samyakparivrajyAM pAlayitvA'cyute kalpe hAviMzatisAgaropamAyuH sasuro'nRta. sa devastaM suvarNakArasuhRdaM paMcazailAdhipamavadhijJAnena dadarza tasmin samaye zrInaMdI For Private And Personal Use Only Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | zvasyAvAyai prasthitairdevaiH saha te dAsAprahAse calite, devAnAmAjhyA ca te puro gAtuM pravRtte tadA padagrahaNe tAjyAM vidyunmAlI devaH pravartitaH yahaM kimeteSAM devAnAM sevako'smi ? mamApi kiM maMjUSA kazcinnAyako'sti ? yasyAgre'haM paTahaM vAdayAmi ityahaMkAra huMkArapUritasyApi pUrvakRtakarmeva paTahastasya 149 | gale vyalagat. hastapAdAdivadaMge sahakhi tena galAduttAryamANo'pi nottArayituM zeke. tadAnIM dAsA mahAsAbhyAmUce he prANeza ! tvaM trapAM mA kuru ? kaMThe paTadaM sthApaya ? iha janminAmidameva pha lamidameva ca karma, kulocitaM kurvatAM kAcillA nAsti, tvamapi mA lakasva ? tato dAsApradA sAnyAM mArge gAyaMtIbhyAM samanvito vidyunmAlIdevo gale paTahaM dhRtvA paTahaM vAdayan tridivaukasAM purazca cAla. sa devo yAtrAyAM saMgato dAsAprahAsApatiM vidyunmAlinaM nijaM pUrvajava mitramavadhinA da darza. nAgiladevena vidyunmAlI devo bhASitaH, jo na jAnAsi tvaM mAM ? taM dyutidyotitadihamukhamavAnumaMtamiva tejasA dIpyamAnaM samAlokya sa jagau jo tejasvinnAhaM jAne ko 5si? tenoktaM jo pATahika ! tvaM kiM mAM nopalakSayasi ? ityuktvA sa nAgilazrAva karUpaM kRtvA dA sAprahAsAramapratyabodhayata, he sakhe! mayoktamardadharmamanAzrayantramimRtyuM ca kRtvA tvamanayoH patirjA For Private And Personal Use Only Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dhama maMjUSA taH, yahaM tu jinadharmejJastadaiva jainIM pravajyAM khAtvA samyagArAdhanAparI mRtvAcyuta devaloke mahAmaha ko devo jAtaH so'haM devo'smi tat zrutvA paMcazailezvaraH suro nAgilasurezvaramevamavadata, jo mitra ! kimAhaM karomi? nAgiladevenoktaM gArhasthye citrazAlAyAM kAyotsargasthitasya zrImahA 146 vIrasya mUrti evaM kAraya ? pratimAyAM kAritAyAM ca tavAnyasmin janmani mahAphalaM bodhivIjamutpatsyate yataH -- rAgadveSamodajitAM / pratimAM zrImadaItAM // yaH kArayettasya hi syA - karmaH svargApavargaH ||1|| jinAkArakANAM na | kujanma kugatirna ca // na dAridryaM na daurbhAgyaM / na cAnyadapi kutsitaM || // 2 // vidyunmAlI devastasyAjJAmurarIkRtya kSatriyakuMmagrAme zrIvIrajinaM pratimAsthamapazyata tataH sa devo mahAdimavati parvate gatvA gozIrSacaMdanaM jitvA yathAdRSTAM tanmUrti sAlaMkArAM cakAra. jAtyacaMdanadAruciH svayaM ghaTitAmekAM peTIM kRtvA vidyunmAlI devastAM pratimAM kapilake va lipArzve pratiSTApya nidhAnamiva tasyAM cikSepa tadAnIM payorAzau kasyacitsAMyAtrikasya potasyotpAtayogato bhramataH pa emasI gatA, vidyunmAlI devazca taM dadarza tatastamutpAtaM saMhRtya sAMyAtrikAya taM pratimAgarne samudra For Private And Personal Use Only Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA dharma | kamarpayitvaivamuvAca dhyatha tava nirupadravaM sukhaM jAtaM, tvaM siMdhusovIradeze vItabhayapattane catuSpathe sthighoSaNAmimAM kurvIthAH, imAM devAdhidevapratimAM gRhyatAM gRhyatAmiti tataH sa sAMyAtrikaH pratimAjAta nadImiva nadInAthaM samuttIrya taTamAsadat. sa sAMyAtrikaH siMdhusovIradeze vItaye pure 147 gatvA catuHpathe sthitvA tathaivoghoSaNAM cakre tAmudaghoSaNAM zrutvAneke brAhmaNAstApasAzca samAgatAH, tadAyinRpo'pi tatrAgAt. te viSNuktAdyA lokAH sveSTadevAna smRtvA smRtvA udghATayaMti, paraM divyAnubhAvataH sA peTA noTati tato rAjJA kuThAreNApi sphoTyamAnA lohanirmiteva nAsphuTata. evaM dinamukhAdAnya madhyAhnaM yAvadudghATitA, tathApi sA peTA nodaghaTata. rAjJo nojanAtikramaM jJA vA prabhAvatI rAzI patinaktA dAsI saMpreSya bhojanAya rAjAnamAhvayat rAjJApi yathAsthite prokte prajAvatI tatrAgAta. devAdhidevo bhagavAna paramezvaro jino'rchan, na tvanye brahmAdaya iti jhAlA. strA naM kRtvA nirmaladhautikAn paridhAya caMdanAdinistatsaMpuTamaniSicya puSpAMjalikSepapUrva prabhAvatI pra myoce, yathA- gatarAgadeSamohaH / prAtihAryASTakAvRtaH / devAdhidevaH sarvajJo 'na deyAddarzanaM ma. ma || 1 || iti prajAvatyokte sa pratimAsthAna saMpuTaH svayamevodghaTitaH prage kamalakozavata, tanmadhye For Private And Personal Use Only Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharmaH | amlAnamAlyA sarvAMgasaMpUrNA devanirmitAM gozIrSacaMdanamayoM sarvAlaMkArasaMpUrNA kAyotsargasthAM jinapra timAM prajAvatI mudaivata. tataH pratnAvatI rAjhI samyaktvapUtAtmA tAM pratimAM pUjayitvAstavI diti, ya. maMjUSA thA-somadarzana sarvajhA-punarnava jagajuro // pahana javyajanAnaMda / vizvaciMtAmaNe jaya // 1 // 14] ityAdizlokaH stutvA sA taM sAMyAtrikaM satkRtya baMdhuvaca sanmAnya visarjayAmAsa. thaya sA prajAvatI tAM pratimAmaMtaHpure nItvA caityagRhaM kArayitvA tatra ca tAM pratimAM nyasya snAnapUrva trisaMdhyaM pUjayAmAsa. tAM pratimA pUjayitvA prajAvatI tadane gItanRtyAdi pracakre, pragAvatI premAnuvicho rAjA ca vI. NAmavAdayata. evaM kAle yAtyekasmin samaye jinapUjAkaraNAnaMtaraM kRtazrRMgArA prajAvatI devI prItA jinapurato lAsyatAMDavapUrvakaM nanarta, rAjA ca tatpremAnuvitro vINAmavAdayat. tadA mahIpatiH prajAvatyA nR. tyaMtyAH daNAbiro na dadarza, kiMtu nRtyaMtaM tatkabaMdha dadarzAjikabaMdhavat. ariSTadarzanAt kunito ma. hIpatiH, tena tatkarAvINAgalat, tadAnIM tAlacyutA rAjhI kupitAvadat, he prANeza! taba karAvI. NA kathaM galitA? satyamAkhyAhi ? strIkadAgraho balavAn . vAraMvAra pRSTo mahIpAlaH satyamAkhyat, he For Private And Personal Use Only Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharmaH priye ! tava nRtyaMtyA mayA tava kabaMdha dRSTaM, tena vyagratvAnmama karAvINA galitA. rAyUce he prANe...za! anena dunimittena mamAyurarUpameva jhAyate. punaranyadA kRtasnAnavilepanAMgarAgA pranAvatI devA rcAhA'Ni zvetAni vAsAMsi dAsyA hastenAnAyayat. dAsyA samAnItAni zvetavAsAMsi, paraM nAvya niSTavazAttAni rAjhI raktAnyudaidata. tataH kopAvezavazAjAzI tAmAdarzana jaghAna, sA tu marmaNi hatatvAnmRtA, mRtyorviSamA gatiH. tatastAni vastrANi prajAvatI zvetAnyeva dadarza. tataH saivamaciMtaya. t, dhigmama jIvitena, mayA vrataM khaMmitaM, anyasyApi paMceMdriyasya vadho narakakAraNaM. kiM punaH strIvighAtaH? anena punimittena mamAyurarUpamevAsti, ato me vratameva zreya iti viciMtya sA rAje jagau, he nAtha! mamAnujAnIhi ? tavAjhyAhaM dIdAmaMgIkaromi, yatastvaM mAmamaulimadrAdIH, ahama vi vastravarNaparAvartamAda, tato mamAyuralpameva saMjAvyate, ataH prasanno mRtvA pravrajyAgrahaNe mamAMtarAyaM mA kRthAH. evamukto vasudhAdhavastadAgrahaM matvetyuvAca, he devi! devatvamAptayA vayAhaM samyagdharmo bodhanIyaH, matkRto'parAdhastvayA soDhavyaH. tataH sA sarvaviratirUpaM samyak cAritraM prapadyAnazanaM kRtvA samyagArAdha For Private And Personal Use Only Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dhrmH| nAM vidhAya vipadya prathame kalpe maharDiko devo'nRta. atha tAmaMtaHpuracaityagAM devAdhidevapratimAM de. maMjUSA vadattAkhyA kubjikA dAsyapUjayata. prabhAvatIdevena bodhyamAno'pyudAyano rATa nAbudhyata, tatastenA. vadhijJAnena jhAtvAyamupAyo vyadhIyata, yathA-tApasIjaya so'nyeya-rudAyananRpaMprati // divyA. mRtaphalApUrNa-pAtrapANirupAyayI // 1 // tAni phalAni bhuktvA so'varNayata, yaho! IdRzAni mvAduphalAni kApyadRSTapUrvANyazrutapUrvANi asvAditapUrvANIti. evaM taiH phalamAhito mahIpAlastaM munimapRcchat , jo mune| kedRzAni phalAni saMti ? mahyaM tatsthAnaM darzaya ? tapasvyUce he rAjannasya purasya nAtidure IharaphalajanmabhRSTivizrAmo mamAzramo vartate, rAjhoktaM mune! tamAzramaM mama darza ya? muninoktaM mayA sahahi? darzayAmi tamAzrama, devo rAjAnamekAkinaM kRtvA kiMcidgatvA tAdRgphalamanoramamanekatApasAkIrNa naMdanopamamudyAnaM vicakre, tamAzramaM dRSTvA mohito rAjA ete mama guravo'hameteSAM jakto'to'haM phaladANebAM pUrayiSye, iti ciMtayitvA phalAdAnahetave rAjA kapibadda dhAve, tAvatA krodhAruNalocanAstApasAH kare damaM dhRtvA rAjAnaM kuTTayAmAsuH, taiH kuTyamAno rAjA taskaravatpalAyiSTa, palAyamAno rAjAgre sAdhUnavasthitAnapazyat, rAjA teSAM zaraNaM prapede, teH sAdhuH | For Private And Personal Use Only Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir dharmaH | niH svAMtike nivezyAzvAsito nRpatiH svasthI nRtazciMtayati, aho ! AjanmakrUrakarmanistApasaciH / jA to'smi. tataste tApasA rAjAnaM sAdhusamIpe samupaviSTaM dRSTvA praNaSTAH, svasthacitto rAjA gurvatike dharma zRNoti, yathA151/ devo'STAdazannirdoSai-mukto dharmo dyaanvitH|| guruzca brahmacAryeva / nirAraMparigrahaH // 1 // ztyAApadezena pArthivaH pratyabudhyata, tasya rAjho hRdi jinadharma natkIrNa va sthiro'nut. evaM pArthi. vaM jinadharma saMsthApya prajAvatIdevaH pratyadIbacva, rAjAnaM devatatvagurutatvadharmatatvAdhivAsitaM kRtvApadi smartavyo'hamiti kathayitvA devaH svasthAnaM gataH, tatprabhRti samyaktvAdhivAsito rAT samyagjinadharmaH mArAdhayAmAsa. itazca gAMdhAradezajanmI gAMdhAro nAma zrAvako vidyAralena zAzvatIrahapatimA vivaM diSurvaitAdaye'gAta, tatra vaitAbyamUle gatvA tasthau, trinirupavAsaistuSTA zAsanasurI tadIpsitamapUrayat, taM kRtakRtyaM zAsanasurI samutpATya vaitAbyatale'muMcata, tasmai gAMdhArazrAvakAya zAsanasurI kAmadamaSTo. ttaraM guTikAzataM dadau, ekAM guTikAM vadane diptvA sa dadhyAvahaM devAdhidevapratimAM vaMdituM vItanaye pattane yAmi, mAM tatra pattane prApaya ? iti ciMtitamAtreNa sa zrAko devatayA devapratimAMtike nItaH, For Private And Personal Use Only Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir dharma | gAMdhArazrAvako vidhivattA pratimAM saMpUjya tatra sukhenAsthAt, tatra sukhena tasthuSastasya gAMdhArazrAvaka | maMjUSA syAnyadA zarIraM sAmayaM vanava, devadattA kubjikaiSa me dharmabaMdhuriti viciMtya taM pratijajAgAra, gAM dhAro'pi sajjInataH sudhIrmahAzrAvakaH svamAsannamavasAnaM viMdana kubjAyai tAH pUrvoktAH kAmitapradA gulikAH prAdAt , svayaM ca pravrajyAmAdade. sA kubjinI rUpArthinyekAM gulikAM mukhe kSiptvA kaNe. na suvarNavarNA divyAkAradhAriNI banava, ato rAjhA lokenApi ca tasyAH suvarNaguliketi nAma da. taM, tayA ciMtitaM rUpena kiM ? yadi mama sahagnartA nAsti, ayaM tu nRpatirmama piteva, ato'nyo mama patiH prANapriyazcaMDapradyoto'stIti kathayitvA dvitIyAM guTikAM mukhe diptvA napaM ciMtayaMtyAste, tAvatA gulikAdhiSTAyikA devI caMDapradyotAgre tapaM varNayAmAsa, caMDapradyoto'pi kubjikArUpa mohitaH kubjikAyAH prArthanAkRte dUtamAdizat . dRto'pi tatra gatvA tAM kAmArthamarthayAMcake, sA duH taMpratyAha jo dUta ! prathamaM mama pradyotaM darzaya? darzanAnaMtaramunayoH sarva samIhitaM bhaviSyati, so'pi gatvA sarva tathaivAkhyat, tadaivairAvatArUDho vAsavaivAnilavegagajasamArUDho nizi pradyoto bItanayapattanaM | samAyayau, vane ca dvayoH saMyogo militaH, pradyotasya sA rucitA, tasyAH pradyoto'pi ca rucitaH. For Private And Personal Use Only Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 153 dharma evamanyonyamujAvali milito. caMDapradyotenoktaM he priye! tvaM matpurImehi? yayAvayoH saMgo bhavati / tadAnI sA kubjikAvocata, he nAtha! yAM devAdhidevapratimAM vinAhaM na jIvAmi tAM muktvAhaM ka. maMjUSA cinna yAmi, ato'muSyAH pratimAyAH pratikRtistvayA kRtvA samAnetavyA, yathA tAmiha muktyaiSA sahaiva nIyate, avaMtIpArthivastatpatimArUpaM nirUpya tAM rajanI tayA saha ratvA rajanyaMte punaH svasthAna yayau, pradyotaH kSemeNAvatyAM samAgatya yathAdRSTAM devAdhidevapratimAM jAtyazrIkhaMDadArumayIM tAmakAsyat, pradyoto maMtriNaH pratyuce, he maMtrimukhyA zyaM mayA caMdanamayI devAdhidevapratimA kAritA, paramimAM kaH pratiSTAsyati? maMtriNaH procuH svAminihAsminnagare kapilanAmA kevalI svayaMbulaH zvetAMbaro mu. nipaMcazatayutaH sAMprataM samAgato'sti, tava puNyodayena ca sa enAM pratimAM pratiSThAsyati. tato'vaMtinAthena prArthitaH kapilo muniH pratimAzirasi maMtrapUtacUrNAnyakSipat, tAM pratimAM ca pratyaSTAta, ta. tazcarcayitvA tAM pratimAM dobhyA codhRtya pArthivo'vaMtIzonilavegasya kariNaH skaMdhe sukhAsanasthaH svakIyotsaMge'dhArayata. tataH so'vaMtinAthaH karirAjasamArUDho bItannaye zIghamAgatya tAM pratimAM dAsyai | samarpayat. sA suvarNagulikA tAM navInAM pratimAM gRhacaitye nyasya purAtanI pratimAM samAdAya samA. For Private And Personal Use Only Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir dharma- gatA. tato rAjA dAsI suvarNagulikAmanilagiriMgajaskaMdhe samAropya svayaM va gajaskaMdhamAruhya ha. tamavaMtI prApa. maMjUSA tazca vItannayapattane nityakarmarata nadAyanaH prAtardevatAlayaM yayau, devagRhe gatvA yAvatA prati154 mAM natvA stutvA ca sanmukha vilokayati tAvatA tAM pratimAM sa mlAnamAvyAM pazyati. tayA dRSTvo. dAyanazciMtayati nUnamiyaM pratimA kApyanyA, sA na bhavati mlAnamAdhyatvAt , tasyAM tu puSpANyAro pitAnyapare'hi tatkAlottIrNAnIva dRzyaMte. etAni ca sAMprataM mlAnAni dRzyaMte, punaH staMnalamA pAMcAlikeva sA suvarNagulikA devadattAparanAmnI yA dAsyAsIta sApi na dRzyate, nidAve maruvArIva kariNAM madazca niSTo dRzyate, tannUnamanilavegeneha campradyotaH samAgAditi jhAyate, sadevadatAM tAM pratimAM ca gRhItvA cauravAtaH, yato'sau kAmAMdhaH, kAmamohitaH pumAMzca kimakArya na karoti? yataH-vikalayati kalAkuzalaM / hasati zuciM paMmitaM vijhavayati // adharayati dhIrapuruSaM / kaNena makaradhvajo devH||1|| lokezakezava zivatridivapaLaNAM / cUmAmaNiH praNayinI prathate yadAjhA / / niHzeSavizvavijayI viSameSureSu / kaM nAvadhIrayati dhIramapi pravIraM // 2 // tataH prayotopari kupita For Private And Personal Use Only Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 125 dharmaH | nadAyano jayanaM nAmiva prayANanaMgAmavAdayata, kaThamukuTA daza rAjAno tamanvaguH, rudrA va ekAda zApi te rAjAno mahaujasAvaMtIMprati ceyuH, mArge saMcaratsenyaM yAvanmarusthavyAM samAgataM, tAvaduSaNa kAlaH samAyAtaH, tasmin samaye jalAnAve tRSAkrAMtA lokA bhUmau buti, parasparamAsphalaMti. tAM. stRSAkrAMtAna lokAnAlokyodAyano rAjA prajAvatIdevaM sasmAra, smRtamAtropasthitena tena devena vAripUrNAstrayastaTAkAH kRtAH, tatpayaH pAyaM pAyaM tatkaTakaM susthitamat, yato'nnena vinA jAvyeta, paraM jIvanIyaM vinA tu daNamekaM na jIvyate, tataH prajAvatIdevo rAjJaH sAhAyyaM kRtvA svamAlayaM ja. gAma, krameNa rAjodAyana naUyinI purI prApa, tatastayoIyoH sainyayomiyaH saMgaro'nRta, tasmina saMgare dvayoH sainyayoH sainikA nidhanaM gatAH, tatazcaMDatejasA campradyotenoktaM jo nadAyana ! zrAva yorvairaM vartate, tAvayoH saMgrAmo javatu, kimanyairlokainidhanaM nItaiH? nadAyanenoktamevaM bhavatu, pra. dyotenoktaM rathe sthitvA prahartavyaM. tataH prajAte pradyoto'nilavegebhaM sajIkRtya tadArUDhaH saMgare samA. gAta, nadAyanazca rathArUDha eva samAgAt, gajasthaM prayotaM dRSTvA cetyuvAca, he pApmannasatyasaMdhatvAttvaM naSTo'si tvaM na javasItyuktvA maMDalikayA vegena svaM rathaM bhrAmayara doSmAnudAyanaH zucimukhaiH zi For Private And Personal Use Only Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA dharma- lImukhadhanurdharadhuraMdharo'nilavegasya viSvakpAdatalAni vivyAdha, anilavegagajeMdrasya catvAro'pi pAdA / | bANaiH saMbhRtAH, tatazcalitumazakto dipaH pRthivyAM papAta, nadAyanena pradyotaH kuMjarAtpAtayitvA ha. stena dhRtvA baThaH, nijayazorAzikhi pradyotasya lalATapaTTe mama dAsIpatistyidArAvalI lilekha, na156 dAyanastaptalohazalAkayA tamaMkitaM nijadAsamiva kRtvA guptigRhe'kSipat. tato divyaM pratimArane sa mAnetuM sa pradyotasya gRhajinAlaye gataH, tAM pratimAM natvA pUjayitvA stotreNa ca stutvopAdAtumu pAsta, paraM sA pratimA tataH sthAnAnisvinna cacAla, punardevAdhidevapratimAmacayitvA sa ityuvAca, he nAtha! mama kiM nAgyaM nAsti ? kiM ko'pi mayAparAdhaH kRto vidyate yatparamezvara ! tvaM mayA saha naiSi, tadAnI pratimAyA adhiSTAyako devo'pyuvAca, he mahAjAga! tvaM mAzocIH, yahItajayapattanaM pAMzuvRSTyA sthalaM nAvi, tatkAraNAnnAhaM tatra sameSyAmi, he mahAnAga! vaM nivartaya? taM devatAdeza mAsAdyodAyano'vaMtIdezAnyavartata, mArgasyAMtarAle prayANavAriNI prArUbava, rAjA tavaiva zivira nyadhAta, rAjAno yatra tiSTaMti tacaiva nagaraM, daza rAjAno dhUlivapraM kRtvodAyananRpaM paritaH pariveSTya tasthuH, tena kAraNena tatra dazapuraM nAma nagaraM jAtaM, nadAyanaH pradyotaM nojanAdinAtmAnamiva bahu For Private And Personal Use Only Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir dharmaH | mene, IdRzaH kSAtradharmo vartate. yanyadA paryuSaNAparvaNi nadAyane pauSadhike sUdaH pradyotamapRcat, kimadya nRpa nodayase ? tat maMjUSA zrutvAvaMtInAtho donAdidamaciMtayat, aho mama kadApi na pRSTaM, adya ca sa jojanebAM pRti, ta157 dakiMcitkAraNamiti matvA pradyotaH sUpakAramapRcat, no sUpakRt ! tvayA mama kadApi na pRSTaM, adya pRSTaM tatkiM kAraNaM? sUdo'pyuvAca he rAjana! adya paryuSaNotsavaH, adya sAMtaHpuraparivAro mama svA. myupoSito'sti, sadA tu rAjArtha rasavatI kriyate, tayA rasavatyA ca tvaM jojito'si, adhunA tu tva. dartha tAM rasavatI kariSyAmIti gami. pradyotaH sUdaM smAha, jo sUda ! tvayA varaM kRtaM yatparyuSaNAdinaM jhApitaM. mamApyupavAso'dyAstu, yato mama pitarau zrAvako banavatuH. sUdo'pi tatpradyotasya jASitamudAyanAyAkhyat, nadAyano'pyevamaciMtayat, ayaM yAdRzastAdRzo vA bhavatu, paramasmin kArAgAra nivAsini mama paryuSaNA sAdhvI na syAt. evamavadhArya pradyotaM kArAgArAnmuktvA dAmayAmAsa, damaH yitvA ca tasya nAlAMkagopanaM svarNaratnamaNipaTTabaMdhena vidadhe. tadAdi vainavasUcakaH pabaMdho rAjhA | jAtaH, pUrva kirITamevAbhRt teSAM maulimamanaM. nadAyano rATha pradyotAyAvaMtidezaM dadau. varSArAtre vya For Private And Personal Use Only Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA dharma tikAMte nadAyano vItabhayaM yayau. danibaMdhamakaTe rAjanirvAsitaM puraM dazaparaM nAma nagaraM pRthivyAM prathitaM jAtaM. bItanayapratimAyai vizudhdhIH pradyoto nRpatirdazapuraM datvA svayamavaMtipurImagAta. nudAya no rATa vidyunmAlikRtAya pratimAya hAdazagrAmasahasrAna pUjArtha pradadau... 157 atrAMtare vItacayasthitamudAyanaM prabhAvatIdevaH snehena pratyabodhayat, he rAjaniha jIvataH svA mino yA pratimA nUtanA kapilakevalinA zvetAMvareNa pratiSTitAsti sApi tvayA purAtanIva prabhAvatI jJeyA tathaiva pUjanIyA ca. samaye ca tvayA mahAphalA sarva viratirapi grAhyA, nadAyano'pi rAT deva tAvacanaM pratipede. tataH sa devaH svasthAnaM gataH. nadAyanastaddinAdArabhya vizeSAdharmaparAyaNo jAtaH. anyadA svapauSadhAgAre sa pAdikamahorAtrikaM pauSadhaM jagrAha. tatra rAjho dharmajAgarikAyAM zunadhyA nena tasthuSa IdRgadhyavasAyo'tte nagarapAmAdayo dhanyA ye zrIvIreNa svacaraNareNunniH pavitritAH, te rAjAprajAdayo dhanyA yaistanmukhArmo'zrAvi, tathA tatpAdapadmasAnnidhyAd gRhidharma dvAdazadhA zizriyuH. pRthivyAM te zlAghyAste vaMdanIyAzca ye svAmyaMtike jAvataH sarvaviratiM prapedire. yadi svA. mI zrIvIro vihAreNa vicaraniha vItagAyapattanaM punAti tarhi tatpAdamUle pravajyAmAdAya saMsArapAra For Private And Personal Use Only Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir maMjUSA dharma- prApnomi. zrIvIro nagavAMstanmanogataM nAvaM jhAtvA caMpApuryAH pracalitaH, krameNa mahIM pAvayana vIta. ayapattane samAgAt. jagavaMta samAgataM jJAtvodyAnapAlakena vijhapto rAjA, tasya vardhApanikAM datvA sa vaMdanAya nirgata,, svAminaM vaMditvA ca puro niSAH. svAmI zrIvIro gaMbhIramadhuragirA vairAgyotpA15e dinI dezanAM vidadhe. rAjA tAM dezanAM zrutvA svAminaM natvA gRhe gatavAn. manasi caivaM ciMtayAmA sa, aho yadyahamanIcaye sUnave rAjyaM dadyAM tanmayaiSa saMsAranATake naTaH kRto bhavet, yato nItivi. do vadaMti narakAMta rAjyamiti. tatsUnave rAjyamahaM na dadAmIti matvA sa kezini nAgineye rAjya zriyaM saMkramayAmAsa nizi sUryastejaH pAvaka zva. jIvaMtavAmidevAya pUjAnimittaM grAmAkarapurAdi kari dhanaM ca sa zAsanena dado. tataH kezinareMDeNa kRtaniSkramaNotsava nadAyanaH parivajyAmupAttavAn. sa vratadinAdArabhya SaSTASTamAdimahAtaponniH svAtmAnamazoSayat. ekadodAyanamuneH pRthivyAM viharato mahAvyAdhirutpanno'kAlApathya jojanaiH sa munibaMdhana dRSTaH, kathitazca no mune tvaM dehe nispRho'pi modasAdhanaM dehaM dadhijadaNena rada ? tat zrutvA sa muni dadhyartha goSTe vicarati, yatastatra doSavivarjitA dadhinidA sukhanA navati. anyadA sa nadAyanarAja For Private And Personal Use Only Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma- pitinayaM pattanaM gataH. taM mahAmuni samAgataM jhAtvA kezyamAtyaiNitaM no rAjeMDa! eSa tava mA. maMjUSA tula tulastapasA nirvilo rAjyaM tyaktvA pazcAttApeneha samAgataH, sa tava rAjyaM grahISyati, tvamasya vizvA saM mA kArSIH. kezinoktaM rAjyamasyaivAsti, anena dattaM. ela eva rAjyaM gRhNAtu, atra mama kimapi 160 nAsti. tat zrutvA maMtriNaH procuH, he rAjan rAjyaM tu puNyena lanyate, tarhi labdhaM kathaM dIyate? tai. rvacanarmudito rAjA kezI nadAyane gaktiM tyaktvA maMtriNaM pAhAya kiM kArya ? maMtriNaH procuH khA. minnasya munerviSaM deyaM. tato maMtriNA preritaH kezI rAT mAtulamunaye ekayA pazupAlikayA saviSaM dadhi dApayAmAsa, aho parapreryasya kA matiH? dadhyaMtargataM viSaM devatA jahAra. uvAca ca no mune! saviSaM dadhi mA bhudava ? dadhispRhAM ca mA kRthAH? muninA dadhinadaNaM parihataM, rogo vardhitaH, roga nigrahaNArtha muniH punardadhi jagrAha. sA devataivaM trIna vArAn viSApahAraM cakAra. anyadA devatApa sAdenodAyano muniH savirSa dadhi khAdatisma. tato viSavIcinirAtmanaH zarIraM vyAptaM jJAtvA maha piranazanaM prapede. samAdhinA zidinAnyanazanaM pAlayitvotpannakevalajhAno vipadya sa zivaM gataH. zivaM gate nadAyane devatA samAgatya kopAvezAttanagaraM pAMzuvRSTyA pUrayatisma. tadA sA kapilarSi For Private And Personal Use Only Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 16 . dharma-pratiSTitA jIvatsvAmipratimA nidhAnamiva jUgatA babhUva. tatraikaM kuMbhakAraM zayyAtaraM nirAgasaM samutpA. | Tya sinapalyAM nItvA tannAmnA kuMjakAskRtamiti tatra sthAnaM cakAra. itazcodAyane gRhItavate prajAvatIkudijo'nIcinAmA naMdanazciMtayati, aho mapituH ko'yaM vivekaH ? yo mayi putre satyapi jaginIMvaMdanAya khaM rAjyamadAt. yadivA mattAto rAjyAdhikArI ya. divati tadeva karoti, rAjAnaM ko nivArayati? ayAhaM kezinaH sevAM kathaM kariSye? yato'hamudA. yanaputraH, iti pitrApamAnitaH sa kuNikarAT sevAya jagAma, yato'nimAnavatAM parAnave videzaH zre yAna. atha mAtRsvasreyena koNikena sagauravaM vIkSyamANaH sa tatra sukhenAsthAta. mahAzrAvakaH so'jIciH zrAvakadharma yathAvadapAlayat . paramudAyane parAjavaM smarana vairaM na tatyAja. prANAMte pAkSikAna zanena mRtvA tadanAlocyAsurotamo'sau vanapatidevo bacva. tatraikapavyopamAyuH paripAbya mahAvideheSUpadyAnI cijIvaH zivaM gamiSyati. yA jIvatsvAmipratimA campradyotakAritA kapilArSapratiSTitA vItaye pazupUreNa tirohitAsti tasyA evamughAro naviSyati. zrIvIranirvANAta poDazazatanavaSaSTi| varSANi 1660 yadA yAsyati tadA pattane kumArapAla pAlo javiSyati, so'nyadA vajrazAkhAyAM mu. For Private And Personal Use Only Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | nicaMdrakulodravamAcArya hemacaMdraM vadati, tasya samIpe jainaM dharma samAsAdya sa mahAzrAgho naviSyati, maMjUSA satAM pratimAM mahAprayatnena divyAnubhAvAcca pAMzupUrAtkarSayiSyati. kumArapAlana pAlo mahAmahena tAM pratimAM samAnIya svagRhAsannaM sphaTikamayaM prAsAdaM kArayitvA tatra tAM saMsthApya pratyahaM svayaM pUjayi162 vyati. udAyanena yadgrAmanagarAdizAsanaM jinapratimApUjAkRte dattaM tatsarvaM kumArapAlaH pramANIkariSyati sa kumArapAlo pAlo mahAzrAgho devanacyA gurunamyA zreNikasadRzo jArate naviSyati vaM tRNamiva tyaktvA / rAjyalakSmImudAyanaH // zrIvIrazAsanasyAtyo / rAjarSiH paramo'javata || // 1 // ityudAyananRpakathAnakaM samAptaM yathAnukaMpAca ktidAnaphalamAha - || mUlam // - jilhara maMDiyavasuho / dAnaM yaNukaMpanatidANAI || vipanAvagare / saMpatto parAyA || 13 || vyAkhyA - jinagRheNa jinaprAsAdena maMDitA zobhitA vasudhA pRthivI yena sa tathA, ' dArjati datvAnukaMpAjaktidAnAdi, anukaMpayA dInaduH sthitebhyo yAni dAnAni tAnyanukaMpAdAnAni, tathA naktidAnAni saMvenyo yAni dAnAni tAni naktidAnAni, 'tichetti' tIrthapra nAva puruSANAM madhye rekhAmadditIyajAvaM ' saMpattotti ' saMprAptaH saMpratirAjeti gAthArthaH // 13 // vi For Private And Personal Use Only Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir dharma- starArthastu kathAnakAdavaseyaH, tatkathA ceyaMmaMjUSA svAminA sthUlanaNa / ziSyo hAvavi dIkSitau // AryamahAgirirArya-suhastI cAnnidhAnataH // 1 // zrIsthUlabhadradIkSitAvAryamahAgiryAryasudastinAmAnau tau hAvapi yadAryayA bAbyAdapi mA. treva pAlitau khajadhAropamatIvavratadhAriNau niratIcAravAstricAriNau parISahebhyo nirbhIko mahAvatadhurAdhaureyau zrIsthUlanadrasvAmipAdapadmamadhukarau zrIsthUlanaNa sAMgAni dazapUrvANi pAktiI mahApAko svAminA svapade sthApito. tataH sthUlabhadro mahAmuniranazanena kAlaM kRtvA devatvaM prapede. atha tAvAryamahAgirisuhastinau javikAn pratibodhayaMto dharmadezanAM kurvANau pRthivyAM vicaraMto staH, mahAgiriranyadA nijaM gabaM suhastine'dAta, svayaM jinakalpena vihartumeko'nRta, paraM jinakalpavyubedAta sa gabanizrayA sthitaH. evaM sa AryamahAgirirjinakalpAhayA vRttyA cijahAra, thAryasuhastisUsyodharmadezanAvAri varSato vAridA zva vicaraMtaH pATalIputrapatanaM jagmuH, tatrAryasuhastinirvasu tinAmA zreSTI pratibodhitaH, sa jIvAjIvAdivinmahAzrAvako'vRt. zraya sa vasutiH svAn svajanAn pratyahaM dharmakathAnakaiH pratibodhayati, paraM bahulakarmatvAtte svajanAH pratibodhaM na prApnuvaMti. tato vasutizreSThI For Private And Personal Use Only Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 164 dharma | gurorAkhyat, he jagavan ! matsvajanA mayA dharmopadezena bhRzaM pratibodhitAH paraM pratibodhayituM na zakyate, tastAn pratibodhayituM madgRhe pAdAvavadhAryatAM vasunatizreSTyAgraheNa zrIsuhastI tadgRhaM yamaMjUSA yau, tatra susthAnasthitaH sarveSAM vasubhRtisvajanAnAmanyeSAM ca sudhAtaraMgiNIM dharmadekhanA prArene, bho evaMvidhaM mAnuSyamavApya dharme yatno vidheyaH, ityAdi yAvatkathayati tAvattatra dezanAsajhanyAmahAgirirnArtha prAvizata, taM guruM samAgataM jJAtvA suhastI svakIyAsanAtsamucchAya paramapremNA vaMdama, zreSTayuvAca yuSmAkamapi gukhaH saMti ? yato yuSmAbhirete vaMdyaMte. suhastI smAha jo zreSTin ! mamaite gukhaH, ete sadA tyAgAktapAnAdinidAmAdadate, eteSAM pAdarajo'pi di vaMdyaM evamArya mahAgiriM stutvA tAnakhilAn vasunatizreSTikauTuMbikAn pratibodhya suhastI jagavAn punarapi nijaM sthAnaM yayau sa zreSTI svajanAnevamUce, enaM mahAgirimuniM yadA bhikSArthamAgataM yUyaM pazya tadA ya jyamAnaM maktapAnAdi darzayitvaitasmai deyaM etaddAnAdbhavatAM mahAphalaM syAt. vasunatizvajanaistathaiva ka mAre, dvitIye'hni mahAgiristeSveva gRheSu nidArthamAgAt, mahAgiriM samAgataM jJAtvA te zreSTibAMdhavAstathaivArenire yathA vasuratizreSTinA pUrvamuktaM yAryamahAgiriNopayogena tadannAdyazuSaM jJAtvA For Private And Personal Use Only Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Sun Kailassagarsur Gyanmandir 165 dharmaH nAdAyaiva vasati gatvA sudastinamUce, he Arya ! tvayA vinayaM kRtvA mahatyaneSaNA kRtA, te hiva. maMjaSA dupadezena nidAM sahAyitvA mahyaM dadati, naivaM yaH kariSye'hamityuktvA pAdAgre buTana suhastI vyavabinnajinakalpatulanAkAriNaM mahAgiri damayAmAsa, yathA-vubinne jiNakarape / kAhI jiNaka ppatulaNamiha dhIro // taM vaMde muNivasanaM / mahAgiri paramacaraNadharaM // 1 // jiNakappaparikammaM / jo kAsI jassa saMghacamakAsI // sichigharammi suhabI / taM aGamahAgiri vaMde // 2 // vaMde a jjasuhatthiM / muNipavaraM jeNa saMparAyA // rihiM svpsiddiN| cArittaM pAvina paramaM / / 3 // ko saMbIe jeNaM / damago pachApina tha jo jAna // noNIe saMpara-rAyA so naMdana suhabI // 4 // tazca jIvaMtakhAmipratimArathayAtrAM nirIditumavaMtIpuryAmAryamahAgirisuhastinAvAyAto, toca saparibadau pRthakpRyaka vasatyAM tasthatuH. atha jIvaMtavAmirathastAnyAmAcAryAbhyAmantrIyamAnaH samaH stasaMvena sArdhamavaMtIpuryA trikacatuSkacatvarAdiSu bamana tUryanirghoSaiH saMcaran lokarmA pUjyamAno gato rAjakuladAra. saMpratirATa gavAdastho rathayAtrAnvitaM zrIsuimjhina durAhadarza. dRSTvA caivaM dadhyau, kimeSa yatIzaH zAMtAtmA puNyamUrtirmayA pUrva kutrApi dRSTo vartate? yenAsmina dRSTe mamAtIvamoho For Private And Personal Use Only Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA dharma- jAyamAno'sti, yataH- yasmin dRSTe bhvenmoho| dveSazca pralayaM vrajet // sa vijJeyo manuSyeNa / / bAMdhavaH pUrvajanmanaH // 1 // ityevaM vimRzya prAptamUrge'sAvanitale papAta. yAH kiM jAtamiti vadana paribado dadhAve, vyajanaijyimAnazcaMdanaizca sicyamAno'vanizAsano jAtismaraNamAsAdyodasthAt. sa rAjA jAtismRtyA taM prAgjanmaguruM jhAtvA suhastinaM tadaiva vaMditumAgAt. triHpradakSiNIkRtya paMcAM. gapraNatipUrvakamAryasuhastinaM guruM natvA sa jinadharmasya phalaM papraba. suhastI jagavAnAkhyat , aho saMpratinareza! jinadharmasya phalaM modaH svargazca, punaH pRthvIzaH papraja, sAmAyikasya kiM phalaM ? guru rAha sAmAyikasya yatpuNyaM bhavati tasya saMkhyAM kartuM na zakyate, he nagavannavyaktasAmAyikasya kiM phalaM? rAjan ! rAjyAdikaM phalaM. etacanaM zrutvA rAjJaH pratyayo jAtaH, jAtismRtyA'vyaktasAmAyi kaphalaM jhAtvA suhastinaM natvA pArthivaH provAca, he jagavan ! yUyaM mAmupaladayadhve kiM vA nopaladA yadhve ? jhAnopayogena jhAtvAryasuhastyAha, he narezvara ! tvAmahaM samyagupaladAye, tvamAtmIyapUrva gavaca ritraM sAvadhAno nRtvA zRNu ? he rAjana ! vayamAryamahAgiriNA sAdha gabena samamekadA kauzAMbyAmAgatAH, sAdhubAhulyAdasateH For Private And Personal Use Only Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSAyayaH.tadaka dharma: | saMkIrNatvAcca pRthakpRthaka sthitAvAvAM, tadAnIM dunikSe pravartamAne maharDikAH zrAghA asmabhyamazana pAnakhAdimasvAdimAdi bahudhA vitaraMtisma. anyadA kasyApi zreSTino gRhe'smadIyAH sAdhavo bhidA. yai yayuH, tadaiko raMkasteSAM pRSTastho'naM bahuprakAra vitIryamANaM vIdaya mArge munIna jagau, no munayaH ! ahaM budito'smi, dIno duHstho purnagazcAsmi, mriye'haM, tena me kiMcinojanaM dIyatAM? sAdhavo jagurguvo jAnaMti, vayaM tu tadadhInAH svayaM dAtuM kimapi nezvarAH. tato munibhiH sArca ko gurva tike gataH, gurupArzva gatvA ca bhojanamayAcata, tadA gurubhiratizayajhAnava nistasyAtanaM navaM dRSTvA proktaM, bho nikSuka ! vaM ced vrataM najase, tadAsmatpAdbhiktaM lagase, tadA sa raMkociMtayadyathAaciMtayadayaM raMka-zciraM kaSTa sahAmyahaM // taharaM vrata kaSTaM / yatheSTaM yatra jujyate // 1 // raMkaH prA. ha mama saMyamai dadatu, tato gurucistasmai saMyamazrIvizrANitA, alpAyumatvA tasyAnapAnadAnena no. jayitvA bhAvavRSye sAdhvIpratizraye sAdhuyutaH sa raMkasAdhuH preSitaH, sAdhvI nirmahenyapriyAputrIyutAni. zva vaMditaH sa raMkamuniH, tadA dhyAtaM tenAho dharmasya sAmrAjyaM ! mayA yatkadAcid dRSTaM nAnnaM tadnu. | taM, evaMvidhAH sAdhvyAdayo mAmadyadIkSitaM vaMdaMte. For Private And Personal Use Only Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 160 dhama evaM vardhamAnanAvaH sa raMkaH pazcAdupAzrayamAgataH sukhena sarva dinaM ninAya, rAtrau vakasmAdali. jATAhArAjIrNatvAdUdhiovamanAdinirvizacikA jAtA, glAnInRto raMkasAdhU rAtrau gurujiniyamito nidhanaM gataH, punaryatra sa natpannastadAha-avaMtyAM zreNikarAjapaTTe kUNikaH 1, tatpaTTe nadAyanaH 2, tatpaTTe navanaMdAH 3, tatpaTTe caMguptaH 4, tatpaTTe biMdusAraH 5, tatpaTTe'zokazrIH 6, tasya sutaH kuNA. laH , sa kuNAlo bAlatvenAMdhaH, tatpatnI dhAriNI, tasyAH kudau samutpanno'sau raMkasAdhujIvaH, jA. tamAtra eva pitAmahena dattarAjyastvaM saMpatinAma rAjAbhUH, vayaM te raMkadIkSAdAtAro munayaH, punapo. 'vagjagavannetA rAjasaMpado javatprasAdato mayA labdhAH, nagavan ! yadi tadA yuSmAkaM darzana nAbhavi pyattadA mama kveDara rAjyasaMpado'naviSyan ? yuSmAniH pUrvajanmani saMyamo dattaH, tena yUyaM mama gu. ravaH, yasminnapi nave navaMta eva mama gurakho bhavaMtu, zrIsuhastikasUrisaha. rAjannAjanmasvargApavargasu. khadaM jinadharma ja? yena dharmeNa saMsArAnistAro javati, tato rAjA bahuparivArayuto gurvatike dharma zRNoti, zrIsuhastikasUrayo dharma kathayaMti, yathA-vargaH syAdapavargo vA-mutrAIdharmazAlinAM / / zha hastyazvakoSAdi-saMpadazcottarottarA // 1 // pratyagrahIdatha nRpa-stadane tadanujhyA // bahana For Private And Personal Use Only Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir dharma | devo guruH sAdhuH / pramANaM me'hato vcH|||| zrAvataguNavata-zidAtratapavitritaH // pradhAna maMjUSA zrAvako jajJe / saMpratistatprabhRtyapi // 3 // sa taddinAdArabhya saMpatirAma jIvadayAM pAlayati. dIne bhyo dAnaM dadAti, pratyahaM navInajinaprAsAdavardhApanikayA daMtadhAvanaM karoti, saMdhyAtraye jinArcA 16 karoti, pratidinaM sAdharmikavAtsatyaM karoti, saptakSetryAmatyartha dhanaM vapati, manAgavi niSphalAM velAM na nirgamayati, yataH avApya dharmAvasaraM vivekii| kuryAhilaMba na hi vistarAya // tAto jinastadAzilAdhipena / rAtriM vyatikramya punarna neme // 1 // ato dharmakArye rAjA vilaMba na karoti, sa saMprati po digyAtrAM kurvANo'khaMDAM trikhamAM jaratanuvaM sAdhayitvA jinAyatanamaMmitAM karotisma, kramAsaMpratipatestri khamAdhipateraSTau sahasrANi rAjAnaH sevAM kurvati, tathA saMpratirAjasya paMcAzatsahasramitA mataMgajA banavan, ekakoTimitAsturaMgamA jAtAH, sthAnAM navakoTayo'navan , koTisaptamitAH pAdAtyasevakAH, tasyAneke devAH sAnnidhyaM kurvati, suvarNarUpyamaNimANikyakozasya tu pramANaM tasya nRpaterna jhAya. te, zrIsuhastigurUktaM dharma sadA kurvan saMpratirAma bahupuNyamarjayAmAsa. zrIsaMvena saha varSe varSa caitra For Private And Personal Use Only Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir maMjUSA dharma- yAtrotsavaH saMpatitapena tanyate, tataH saMpratipo'pyaSTakarmANi bettumevASTaprakArAbhiH pUjAni nIM pratimAmapUjayata, sa saMpratirAm vaitADhyaM yAvatsvasevakAna sAmaMtAMzca samAhUyetyavocata, jo sAmaMtA yUyaM yadi mayi bhaktAstadA zramaNopAsakA gavata? iti saMpratirAjAdezAte nRpAH zrAvakIya sva. khadezeSu jaina dharma pravartayAmAsuH. tathA rAjAdezAdrahavaH zrAghA grAme grAme nagare nagare gatvA dha. makathAH kathayati. evamAryadezasthAna pAna jinadharmakArakAn kRtvA zudhdhIH saMpratinUpa iti dadhyau, anAryadezeSu mayA kathaM jainadharmaH kArayitavyaH ? sAdhUna vinA lokAnAM dharmopadezaM ko dadAti ? tena prathama zramaNopAsakAH preSyaMte, yathA tatra te dharmopadezaM datvA zrAvakAna kurvate. tataH saMpratina pena bahavaH zrAvakA yativeSadhArakAstatra preSitAH, teSAM proktaM ca tatra bhavanicitvAriMzaddoSavarjita thAhAro gRhItavyaH, sAdhunikhi navaniH svAdhyAyAdi sarva sAdhukRtyaM kartavyaM, yadyevaM ca na kariSya tha tarhi bhavatAM sarvo'pi grAso mayA grahISyate, yadyevaM ca kariSyatha tadA dviguNo grAso dAsyate. anAryalokAMzca rAjetyuvAca, jo jo janAH! ete yathA yayAnapAnAdi yAcaMte tathA tathA navani yamiti, mama karazca na deyaH. tairapi tatpratipannaM. For Private And Personal Use Only Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma maMjUSA tataH saMpratipatinirdezAtte zramaNopAsakA gRhItasAdhuSA nirvAhamAtragRhItadhanA nAryade zeSu yayuH tatratyalokAstAna sAdhUnnatvA tadaMtike dharmopadezaM zRevaMti, yathA--- hiMsA satyamasteyaM | tyAgo maithunavarjanaM // eteSu paMcasUkteSu / sarve dharmAH pratiSTitAH // 1 // prAjyAni rAjyAni sa111) jojanAni / saunAmyanairogyasuyogyavayaH // rAmA ramAramyayazovilAsaH / svargApavargAH prajavaMti dharmAt // 2 // ityAdidharmadezanAM zrutvA te lokAH pratibodhaM prAptAsteSAM sAdhUnAM nityaM zuchAnnapAnadAnena pratikhAjayaMti kramAttaryavinistAdRzaiste bahavo janA jinadharma grAhitAH, jinanavanAdiSu ca te zriyaM vapatisma taiH sAdhucistenAryadezavAsino janAH zrAvakAH kRtAH saMto jalpatisma, ja ari ko gururasti ? tairuktamasmAkaM guruH zrImuhastikasUriH kramAtsaMpratirAjJA tasmin deze gurvAjJayA vihAritAste sAdhavastatra tejyo jainaM dharma kathayatisma evaM te lokA jainadharmaparAyaNA jainadharma me vArAyaMta. ekasmin dine vaMdanArthamAgataH saMpratirATa, guruNA ca dharmopadezo dattaH, jo saMpratinareMdra ! zrUyatAM ? caturdhA dharmaH zrI jinairuktaH, tava dAnadharmo mukhyatayoktaH, yato dAnaM vinApare dharmAH kartuM na zakyaMte, yataH - nikhileSvapi dharmeSu / dAnadharmo viziSyate // dAnadharme vinA yasmA For Private And Personal Use Only Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSAdharma zrutvA / 172 dharma- nmuktinaivApyate kacit // 1 // tathA saptakSetryAM dhanaM vapet, yathA-jiNanavaNa 1 biMba 5 punaya 3 / saMgharUvesu sattakhittesu // vaviyadhaNaMvi jaay| sivaphalayamaho aNaMtaguNaM // 1 // tato rAjA | dharma zrutvA vizeSato dharmAsakto banuva. pure pure jinaprAsAdAna kArayana, anekazo jinabiMdhAni kArayan, pustakAni lekhayana, caturvidhasaMvebhyo dAnaM dadana dApayaMzca sa jinadharmamArAdhayana vicarati. tato grAme grAme pure pure nRpaH satrAgArAnakArayat. punargujhiyA saMpratirAjena trikhaMDAM mahIM suMdara jinamaMdiramaMDitAM kurvatA, paTatriMzatsahasranavInajinaprAsAdakArApaNasapAdakoTijinavitrayastriMzatsahasrajorNAghAraprAsAdakArApaNapaMcanavatisahasrapittalamayavikArApaNasaptazatadAnazAlAkArApaNAdibhiH sthAne sthAne dharmonnatiH kRtA. rAjhA prAgjanmaraMkatvaM smaratA catuSu purabAreSu mahAsatrAgArA akAryata, tatra sarveSAM nojanArthanAM nojanaM dIyate. dAnAnaMtaramavaziSTamannAdikaM yatkiMcinavati tatte mahAnasaniyogino vinajyo. pAdadire. ekasmina dine rAjhoktaM jo mahAnasikAH sarveSAM lokAnAM dAnAnaMtaraM yadannamavaziSyate tatsAdhunyo deyaM, navatAM ca vyaM dAsyAmi, evaM te sukhino jAtA mahAnasikAH, tadinAdArabhya / For Private And Personal Use Only Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA dharmaH | mahAnasikA avaziSTAnnapAnAdi rAjAjhayA sAdhunyo dadire. sAdhavo'pi taveSAnaM tairdIyamAnaM zughAH / namiti jhAtvA samAdadire. rAjA kAMdavikAnayAdizat noH kAMdavikAH! gavadgRhe sAdhavo yatkiM. cinmArgati taddeyaM, dAne vilaMbo na vidheyaH, tanmUkhyaM yuSmAkamahaM pradAsyAmi, pratrArtha kAcikA 173 na vidheyA. evaM rAjhokte te tathArenire. vizeSato jAtaharSAste sAdhUna dAnArtha bhRzamAhvayaMti, yato lAne sati ko na tuSyati ? tathAryasuhastI ziSyAnurAgeNa doSayuktaM jAnannapi na niSedhayati, a. ho ziSyAnurAgo balIyAna ! mahAMto'pi mohamA nuvaMti. ekasmin dine AryamahAgiriH suhastinamannApata no mahAtmannaneSaNIyaM rAjAnaM jAnanapi kimAdatse ? suhasyuvAca nagavannete paurAH samarpayaMti, paurANAmannapAnagrahaNe ko doSaH? jagAdAryamahAgiriraho mAyayA kiM jalpasi ? yatha cAva yorvisaMbhogo bhavatu, mahAgireretadvacanaM zrutvA kaMpamAnazarIro bAla zva suhastI thAryamahAgiripAdAna vaMditvA kRtAMjalirevamuvAca, he agavanahaM sAparAdho'smi, ayaM mamAparAdhaH damyatAM, mama mithyA. puSkRtamastu, na punarIdRzaM kariSye'haM. thAryamahAgirirUce jo mahAtman ! ko nAma te doSaH? purA | svAminA zrIvIreNaitadinApita, yadIyaziSyasaMtAne zrIsthUlanadramunIMdrAtparaM sAdhUnAM sAmAcArI pRthaga For Private And Personal Use Only Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 14 dhamaH | javiSyati, sthUlanadramunezca pazcAdAvAM tIrthapravartakau jAto, atastvayA svAmivacaH satyApitaM. evaM su. maMjUSA hastisUriM saMbodhya zrImahAgirisUrijarjIvaMtasvAmipratimAM natvAvaMtyA viniryayo. pUrva hi dazArNagirisamavasRte zrImati caramajine zrIvIre yathAzaktyA vaMdanAya vinirgate zrIdazArNana sAnimAne, ta. nirAsArtha divaspatAvairAvatArUDhe tatrAyAte gajeM'syAgrapAde grAvaNi mane. tatazca jAte kuMDe tatra ji. napratimA kAritA. tatastatra gajeMdrapadanAmakaM mahAtIrtha jAtaM. tasmin gajeMdrapadanAmni tIrtha gatvAryamahAgirisUriNAnazanena dehassyaktaH. evaM tyaktadeho mahAgiriH svarga yayau, tatathyutvA ca modaM yAsyati. saMpratipArthivaH saMpUrNa zrAvakavataM pAlayitvA saMpUrNAyuH zatavarSI te'nazanena vipadya devo'nRt, tatazyutvA modaM yAsyati. atha zrIsudastikasUrivihAraM kRtvA tIrthayAtrAM ca kRtvA punarujjayinI purI jIvaMtasvAmipratimAvaMdanArtha samAyayau, tatroUpinyAM nadrASTinyAH putramavaMtisukumAlaM pratibodhya nalinIgulmavi. mAnasukhasaMginaM cakre, mahyAM viharan jagavAnAryasuhastyapi galabhAraM samaye ziSyAya samarpya vihitA. nazano dehaM tyaktvA suralokAtithitvaM prapede, tatazca kramAnmuktiM yAsyati. sazrIkAryamahAgiri For Private And Personal Use Only Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 175 dharmaH sudastinau sthUlabhadavara ziSyo / nirmaladazapUrvadharau / saMpratinRpavaMdito vaMde // 1 // avyaktasaMyamamaMjUSA phalaH / suhastikaradIkSito dramakajIvaH // saMpatinAma nreNddo| jAto dAnena kalpataruH // // 3. tyAryamahAgirisUrizrIsuhastikasUrisaMpratinareMDakathAnakaM samApta. // punardAnaphalaM darzayannAha // mUlam ||-daanN sghaasuke| sike kummAsae mahAmuNiNo // sirimUladevakumAro / ra UsiriM pAvina garuyAM // 14 // vyAkhyA- dAnaM' datvA, kAn ? ' kummAsapatti' kulmASakA na, kathaMbhUtAna ? 'sitti' sighAna pakkAnityarthaH, punaH kathaMntAn ? 'sAsuti' zradhyA zu. chAnityarthaH, kasya ? mahAmuneH, sirimUladevakumAroti' zrImUladevanAmnA kumAro rAjyazriyaM pA. vitti' prAptaH, kacitsvArthe viNigvidhAnAta. kathaMnRtAM rAjya zriyaM 'guruyAMti' mahatImiti gA. thArthaH // 14 // vistarArthastu kathAnakAdavaseyastatkathA ceyaM gauDadeze vikhyAtaM pADalIpuraM nAnA pattanaM vinAsate, tatra rAjaputro dhiyAM nidhAnaM kalAkalApakuzalo mUladevo nAma banava, sa kIdRzaH?-caure cauraH, sAdhI sAdhuH, vake vakraH, jau juH, grAmye grAmyaH, ke kaH, viTe viTaH, naTe naTazca. tathA-]takAre dyuutkaaro| vArtike vArti For Private And Personal Use Only Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA dharmaH kazca sH|| tatkAlaM sphaTikasyeva / jagrAha pararUpatAM // 1 // citraiH kautUhalaistatra / lokaM vismApa yannasau // vidyAdhara zva svairaM / cacAra cturaagrnniiH||2|| so'nyadA tavyasanAsakto mUladevaH pi. trA nijarAjyAniSkAsitaH, svapurAnnirgata ekAkI sa itastato bhrAmyannuUyinyAM jagAma, tatra gu176 TikAprayogeNa vAmano jUtvA paurAna vismApayAmAsa. itazca tatraiva pure lAvaNyakalAvijhAnaguNaiH ku. zalA devadattAnAma gaNikAgavata, sA ca kalAvatI gaNikAguNopetA rUpaguNagarvitA cAnta, mUladevena zrutameSA gaNikA sAmAnyapuruSeNa kenApi na rajyate, tAhamenAM raMjayAmIti kRtvA tasyA gaNikAyAH donArtha tadgRhAMtike prajAte tuMbarukhi madhuragItena gAtumArene, taM madhuradhvanimAkarya devadattApi dadhyau, kasyaiSa madhuradhvaniriti vismayAtaM jhAtuM dAsI preSayAmAsa, gRhAdahiH sthitvA sA dAsI taM dRSTvA pazcAdetya svAminIprati jagau, he svAmini! eSa ko'pi gAMdharvaH sarvakalAkuzalo mRtyaiva vAmano na punarguNena vAmanaH, tat zrutvA vismitA devadattA dvitIyAM dAsI mAdhavAnAgnI mU. ladevamAhvAtuM preSayAmAsa, sA dAsI tatra gatvA jagAda, aho mahAtman ! he mahAnAga! mama svA. minI devadattAgaNikA tvAmAhvayati sagaurakhaM, tata zrutvA mUladevenoktaM na prayojanaM me gaNikAjaH | For Private And Personal Use Only Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir majaghA ttaaynaataagraataattaa| dharmaH | nasaMsargeNa, budhairnivAstio viziSTAnAM vezyAjanasaMsargaH, yataH zAstre'pyuktaM-yA vicitra viTakoTini. maMjUSA ghRSTA / madyamAMsanistAtinikRSTA | komalA vacasi cetasi duSTA / tAM bhajati gaNikA na vizi zaH // 1 // yAvi tApanaparAmizikheva / cittamohanakarI madireva // dehadAraNakarI carikeva / ga. 177 hitA hi gaNikA salikeva // // zrato me nAsti gaNikAnilASaH, tayAnekAcinagIbhirArAdhya mUladevacittaM vismayaM prApyAtyAgraheNa kare gRhItvA sa devadattAgRhe nItaH, mArgeNa gabatA mUladevena sA kubjikAdAsI kalAkauzalena vidyAprayogeNa pANinAsphAvya saralIkRtA devadattAgaNikAvismayArtha, sa praviSTo devadattAgRhe, devadattayA vAmanarUpadhAryatyutkRSTalAvaNyavAnapi sa virUpo dRSTaH, tasya pravarAsanaM dattaM, sa tatrAsane niSAH, devadattayA tAMbUlaM dattaM, tadAnIM tayA sA mAdhavodAsI saralA suMdararUpA ca dRSTA, devadattayA pRSTaM kimetat ? tayA sakalaH svakIyo vRttAMtaH kathitaH, tadA mRtade. vopari vizeSato mohitA devadattA, madhuvacanaizca jASitastayA devadattaH, mUladevenApi sA jASitA, nagayorapi sneho jAtaH, yataH mRgA mRgaiH saMgamanuvrajati / gAvazca gonisturagAsturaMgaiH / / mUrkhAzca mUrkhaH sudhiyaH sudhIniH / / For Private And Personal Use Only Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA 170 dharma- samAnazIlavyasaneSu yogaH // 1 // tasmin samaye devadattAMtike kazcihINAvAdako'calAnidhaH saH / mAgAta, tena vAditA vINA, ki. rasvareNa gAnaM kRtaM, mohitA devadattA, prazaMsito vINAvAdakaH, tadAnIM mUladevaH kiMcit smitvAvamaho mahAnipuNa najjayinIjano guNAguNayorvivecanaM jAnAti haMsa va dugdhapayasoH! iti vakroktiM zrutvA vezyAvagno mUladeva ! kimatrAsti jhUNaM, yattvaM mamopahAsaM karoSi? yadi kimapi kSuNaM navati tahaktavyaM, mUladevenoktaM zrUyatAM? azudho vaMzaH, saga. | taMtrI, vezyayoktaM tvayA kathaM jhAtaM? tato mUladevo vallakI kare kRtvA vaMze pASANakhamaM, taMtryAM kezaM cAdarzayat. tato mUladevo vINAM sajjIkRtya svayamavAdayat, tena vINAnAdena devadattA parA. dhInamAnasA karNaparavazA kRtA, yataH-sukhini sukhanidhAnaM duHkhitAnAM vinodo / hRdayazravaNahArI manmathasyAyyadUtaH // aticaturasugamyo vallanaH kAminInAM / jayati jagati nAdaH paMcamazcopavedaH // 1 // ativismitA devadattA, vINAvAdakopi vismitaH, tatazciMtitamunnAnyAmaho etasya kalAkauzalaM sakalalokacamatkArakArakaM ! tAbhyAM pUjito mUladevaH, aAgatA bhojanavelA, visarjito vINAvAdakaH, devadattayA gaNitaM no mAdhavIsakhi! kaMcidaMgamardakaM samAnaya ? yena mRladevena samaM For Private And Personal Use Only Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharmaH | makAnaM karomi, tadAnI muladevena jaNitaM mamAnujhAM dehi ? yathAhaM tavAMgamardako javAmi, devadatta yoktaM, kiM jAnAsi tvamabhyaMgakarma samyaka ? samyamAhaM jAne, kiMtu jhAtRpAyeM sthito'smi, samAnI. maMjUcA taM caMpakatailaM, baghparikaro mUladevo devadattAyAstailamardanaM cakre, tena mardanena devadattA vismayaM g17|| tA ciMtayatyaho etasya vijJAnAtizayaH! aho komalaH karatalasparzaH! tato'tra kiMcitkAraNa varta te. na hyeSa vAmanaH, kiMtveSa sidhapuruSo vAmanarUpeNa janAnevaM vismApayati, athAhaM vinayenAsya rUpaM prakaTIkArayAmIti viciMtya mUladevapAdau nipatyaivaM sA vijhapayati, no mahAtmannasadRzaguNena vaM mayA jhAto yattvaM mahAnasi, janavatsalo'si, zrato mayyanugrahaM vidhAya svarUpaM darzaya? tadarzanAyA. tyartha mama mAnasamutkaMThate, evaM punaH punardevadattayA prokte hAsyaM vidhAya tena khAsyAdRSaparAvatinI gulikAkarSitA, tatdaNAdeva mUladevo deva va divyarUpo banava, anaMgatulyarUpaM lAvaNyaikasAgaraM ca taM vIkSya vismitA devadattA prAha he prANeza! snAnIyaM vastraM paridhehi ? yathA te snAnaM kA. syAmi, mUladevena snAnavastraM parihitaM, prItA devadattA sAnurAgA svapANinA tadaMgAnyaMgaM racayAmAsa, yathA-khalIpradAlanApUrva / poSTAMtakasugaMdhiniH / / kavoSNavAsdhiArAni-stato dAvani sasmatuH / / / For Private And Personal Use Only Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 100 dharma- // 1 // devaduSyaM devadatto-panItaM paryavatta sH|| sugaMdhAjyAni bhojyAni / buddhajAte samaM ca to maMjUSA // 2 // rahaH kalArahasyAni / vayasyInUtayostayoH / / miyaH kathayatorekaH / kSaNaH sukhamayo yayau // 3 // tataH sA vyAjahAra tvayA lokottarairguNairmama hRdayaM hRtaM, adyaprabhRtyahaM daNamapi tvAM vinA sthAtuM na zaknomi, mUladevo'vagasmAdRzeSu nirdhaneSu videziSu yuSmAdRzAnAmanubaMdho na yujyate, devadattA jagau ko videzo navAdRzAM ? guNinAM ko'pi paradezo nAsti, sarvo'pi svadeza eva, ato no mahAtman ! sarvathA tvayA mahacaH pratipattavyaM, tato mUladevenoktamevamastu, navadaco me pramANaM, tatastayoH krIDatoH snehAdvividhairvinodairdivasAH sukhena yAMti. ekasmin dine rAjahAHsthaH samAgatya devadattAmevamabravIta, yAgaba jo devadatte! sAMprataM pre. dAdaNo vartate, yatastvAmadhunA rAjA samAhvayati, sApi mUladevaM saha nItvA rAjavezmani gatvA raM. neva rAjA nRtyamAreje, tadA mUladevo'pi nipuNaH paTahamavAdayat , tadA rAjA tasyA nRtyakaraNena raMjito jagau, mArgaya vAMvitaM dadAmi, tayoktamayaM prasAdaH koze tiSTatu. tato rAjA tuSTaH svAMgalamaM viRSaNaM tasyai dadau, rAjJaH purato nRtyaM kRtvA sA devadattA mUladevena sahitA gRhe gatA sukhena ti. For Private And Personal Use Only Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma- ti, paraM maladevo'tIvAtaprasaMgI tena paridhAnAMzukamapi tasya zarIre na tiSTati, tadapi gate hA. maMjUSA syAta syati, tadAnIM devadattayA proktaM, he svAmin ! mahatAM kalaMkakAraNaM hAtavyasanaM tyaja? yataH-zRtaM sarvApadAM dhAma / gataM divyaMti durdhiyaH // tena kulamAlinyaM / dyUtaM ca shlaaghte'dhmH||1|| evaM 101 vAraMvAraM vinayena vezyokto'pi sa vyasanaM na tatyAja. tazca devadattAyA gADhAnuraktaH pUrvaprasaMgyacala. nAmA sArthavAhaputro dAnaprasaMgI dhanavAna devadattAjananI vastrAbharaNAdi yanmArgayati tatsarva samarpayati, sa ca mUladevopari dveSaM vati, tathA bidANi vilokayati. so'pi mUladevastasya jInyA sati tasmin gRhe na pravizati, yata ekasmin karavAle do pratIkArI na staH. ekasmina dine mAtrA proktaM he putri devadatte! enaM nirdhanaM dyUtavyasaninaM mUladevaM parihara ? acalaM zreSTiputraM dAnakalpatarUM cAMgIkuru ? tayA naNitaM he mAta hamekAMtena dhanAnurAgiNI, kiM tvahaM guNAnurAgiNI, mama guNebveva pratibaMdhaH. jananyA proktaM kIdRzAstasya dyUtakArasya guNAH? tayA jaNitaM he mAtaH kevalaM guevAne vaiSaH, yataH-dhIro jadAracitto / dakSiNamahoyahI klaaninnno|| piyavAsI akayA / guNANarAI visesA // 1 // ato na tyajAmyenaM. tataH sA kuTrinI dRSTAMta devadattAM bodhayati, ya. For Private And Personal Use Only Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dhama maMjUSA thA - lakta ke mArgite sA nIrasamalaktakaM dadAti, IkSudaMDe prArthite ItvacAM dadAti, kusume yA cite kusumaviTaM dadAti, kuMne yAcite ca DhaMkanikAM dadAti iti kRtvA ca vadati he putra ! yata enaM puruSAdhamaM nirdhanaM vyasaninaM tyaja ? dhanadopamamacalaM ca gaja? yathA te sarvasamIhitaM kalpavRkSa102 vatpUrayati. devadattayA ciMtitameSA kimapi na jAnAti, ato'haM jananyA darzayAmi dvayorvivekaM. ekadA tayA mAtre proktaM he mAtastvamacalapArzve Iku mArgaya ? tayA tasya kathitaM, tenApISTInAM za kaTaM bhRtvA preSitaM, mAtroktaM he putra ! yatheyA dave yaSTIH tayoktaM he mAtaH kimahaM kariNI ? ya. detA ISTayAmi tayA bhaNitaM putri ! eSa udAracittaH, tenedametAvatpreSitaM. tayoktaM hemAtara mUladevacAturya tava darzayAmi, evamuktvA mAdhavInAmadAsI samAkAritA, naktaM ca-no mAthavi! mUladeva gatvA vada ? yathA devadattenuM yAcate, mAdhavikayA yAcito mUladevaH, mUladevena gRhate hai IkSuyaSTi, nisvacIkRte ca. tatastayorgrathihInAMgulakSyamitA khaMDAH kRtAH, te cordhvaM dirbhinnAH, pazcAttAn kiMcitkiMci calAnirjitvA karpUravAsitAn kRtvA navazarAvaddaye cikSepa. tatastalAIvAsasA vidhAya vAtAyanA For Private And Personal Use Only. Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma-bhimukha saMsthApya devadattAyai preSayAmAsa. mAdhavI tAnIbhukhaMDAra devadattAya cArpayAmAsa. tayA jananI jaNitA, he mAtaH predasva puruSayoraMtaraM. ato'haM mUladevaguNAnuraktA, na tvahaM dhanAnilASiNI, a. maMjUpA | kvayA ciMtitaM. mama putrI devadattA mUladeve'tyaMta raktA taM na tyajati, tato'haM kenApyupAyena tyAja. yAmi. yathApamAnena sa dezAMtaraM yAti, tatazca susthaM navati. evaM viciMtyaikasmin dine'kayAcalo gaNitaH, jo acala ! tvamalIkaM grAmAMtaragamanaM devadattAgre kathaya ? tena devadattAgre kathitamahaM grAmAMtaraM yAmi. taM grAmAMtaragataM jhAtvA gRhAbhyaMtare tayA mUladevaH pravezitaH, tasyA jananyAcalasya jhA. pitaM, samAgato'calo mahAsAmayyA, acalo gRhAnyaMtare pravizati yAvattAvaddevadattayA mUladevasyoktamanyatra kutrApi gopyasthAnaM nAsti tatastvaM pavyaMkasyAdhaH dANamekaM tiSTa? yAvadeSo'calo'nyatra yAti. ityuktvA tayA mUladevaH pavyaMkAdhaH sthApitaH, akayA saMzito'calaH samAgatya paDhyakopari niSAmaH, acalenoktaM snAnasAmagrI kuru ? devadattayA caNitaM pavyaMkAduttiSTa ? snAnocitaM vastraM ca pa. ridhehi ? yenAhamabhyaMgaM karomi. acalenoktaM mayA dRSTo'dya svapno yathA parihitavastraH pathyaMke sthita | evAhaM snAtaH. tatsarvaM mama svamadRSTaM vaM saphalaM kuru ? devadattayA kathitaM svAmin kimartha mahA tU. For Private And Personal Use Only Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandi dharma- likA vinAzyate ? ghacalenoktamito'pi viziSTatarAM tUlikAM te dAsyAmi, kimanayA tRlikayA? | maMjUSA - jananyoktamevaM bhavatu, devadattA tUSNIkA sthitA. acalastasyAmeva zayyAyAM sthitvA tailAnyaMjano hartanakhalidAlanAdikaM tathA cakre yathA palyaMkAdhaHstho mUladevaH khavyAdyazucikharaMTito'nRt. jana14 nyA saMjhayA mUladevaH payaMkAdhonAge darzitaH, acalena svapuruSaiAhitaH, caukhadrako jaNitazca no mUladeva ! nirUpaya yadi ko'pyasti zarAyaH, mUladevena caturdikSu vilokitaM, dRSTAzcaturdikSu sAyudhA acalapuruSAH, tairveSTitaM khaM dRSTvA tena ciMtitamete sAyudhAH, ahaM ca nirAyudhaH, ataH pauruSasyAvasa. ro nAsti, iti viciMtyApadi sthitena mUladevenoktaM no acala! yatte rocate tatkuru? acalena ciMtitamAkRtyA jhAyate eSa kazciduttamapuruSaH, sulanAnyeva mahApuruSasyApi vyasanAni, yataH-ko ela sayA suhina / kassavi labI thirAiM pemaaiN|| kassavi na hoi khaliyaM | jaNa kovina khaM. Dina vihiNA // 1 // iti viciMtyAcalenoktaM jo mUladeva! sAMprataM vaM mayA muktaH, kadAcidavasare'hamapi tvayA mocyaH. tato vimanasko nagarAnirgato mUladevazciMtayati-naTaviTabhaTasaktAM satyazaucAdimuktAM / ka For Private And Personal Use Only Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kara vidyaar| 105 calataH, kiM karomi na sarovare gatvA mi, yathAnena dharma | paTazatanidhAnaM ziSTaniMdAnidAnaM / / dhananidhanavidhAnaM sajaNAnAM pidhAnaM / paranavavipadAnAM kaH pa. maMjUSA NastrI bhajeta // 1 // viNaghA muharasiyA / nehavihUNA vilaggae kaMThaM // paDA kara vidhAraM / va. lahamasAribiyA vesA // 1 // aho acalenAhaM chalitaH, kiM karomi ? prathamaM sarovare gatvA snA. naM karomIti ciMtayatA tena sarovare gatvA snAnaM kRtaM, kasmiMzciddeze gatvaitasya kAcihipatti karo. mi, yathAnena mama virUpamAcaritaM tathAhamapi tasya virUpamAcarAmi. evaM vairaniryAtanaM ca kRtvA svastho navAmi, tatazcalito'sau benAtaTAnimukha, mArge grAmanagarAdi muMcana prApto'sau hAdazayojanamA nAmekAmaTavI. tatra pravizana mUladevAzciMtayati yadi kazcid dvitIyaH sakhA lanyate tadA sukhenATavIpAro lanyate. tAvataivAgataH kazcitsuMdarAkRtiH zaMbalasakthukagraMthidhArakaSTakabrAhmaNaH, anena pRSTaM no vipra! tvaM kutra yAsi ? tenoktamasyA baTavyA aMte, kAMcidvaM gatvAgre vIranidhAnanAma grAmo vartate, tatrAhaM gamiSyAmi. tato vipreNa pRSTaM tvaM kutra yAsi ? mRladevenoktamahaM bennAtaTe gamiSyAmi. tato hAvapyekInRyATavyAM praviSTau, mArge vArtA kurvANau tau galatazca, evaM galatostayormadhyAhnasamayo | jAtaH, mArge gabadubhyAM tAbhyAM jalapUrNamekaM saro dRSTaM, brAhmaNenoktamAvAmasmin sarovare kSaNamekaM For Private And Personal Use Only Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kalassagarsur Gyanmandiri dhama- vizrAmArtha tiSTAvaH. tatastatra gatvA tau hAvapi nirmalanIre lAto. pAlisthitavRdAbAyAyAM ca sthiH / - to, TakkavizreNa zaMklagraMthikAtaH karSitaM nAjanaM, tasmin jAjane sakthukaM jalamizraM kRtvA sa khAdituM lamaH, mUladevazciMtayati viprajAtaya IdRzA eva kudhArtA navaMti, nadaNAnaMtarameva mama kiMcidAsya 106 ti, vipro'pi tadanaM muktvA zaMbalagraMthikAM vabaMdha, tato'gre hAvapi calito, mRladevena ciMtitamaparAhne dAsyati, agre gatvA tathaiva cuktaM, paraM kiMcidapi na dattaM, mUladevena punazciMtitaM kalye dAsyati, ztyAlAyA ca mArge sa tena saha gabati. evaM gabatostayo rajanI samAgatA, tato mArga muktvA hAvAyekasya vaTasyAdhaH suptau. pratyUSe ta. thaivoDAya mArge calito, madhyAhne tathaiva juktaM vipreNa, paraM mUkhadevasya tathaiva kimapi na dattaM, evaM tRtIye dine ciMtitaM mUladevena sAMprataM nistIrNaprAyATavI, tenAvazyamevAdya kiMciddAsyatyeSa vipraH, ta. thApi kimapi na dattaM, evamaTavImulaMdhyAgre galatA vipreNoktaM no naSa tava mArgo'nena mArgeNa tvaM yAdi? bahamanena mArgeNa yAmi, evamuktvA yAvatA sa vipro yAti tAvatA mUladevenoktaM no nA jAhaM tava prasAdenaitAvatI mimAgataH, mUladevanAmAhaM datriyo bennAtaTe yAmi, yadi taba prayojanaM | For Private And Personal Use Only Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 107 dharma:| kimapi bhavati tadA samAgaLeInAtaTe, punaH kumAreNoktaM tapa kiM nAma? tenoktaM sighajaTo janaH / maMjUSA kRtanighRNazarmetyaparanAmAhaM, evamuktvA vipraH svagrAme gataH, mUladevo bennAtaTanagarAnimukha calitaH, mArge kazcid grAmaH samAgataH, tatra praviSTaH kSudhArto'sau nidAyai namati, tena muladevena nidAyai bhramatA kulmASA labdhAH, nAnyakkimapi labdhaM, tAna gRhItvA sa gato jalAzayAnimukha. ___ tasmin samaye kazcinmahAmunistapaHzoSitazarIro mahAnunAvo mahAtapasvI mAsopavAsapAraNake nidArtha tasmina grAme pravizana mUladevena dRSTaH, taM munivaraM dRSTvA harSavazotpannaromAMcakaMcukitazarIro mUladevAzcaMtayati, dhanyo'haM kRtapuNyo'haM yena mayAsmina kAle'sminnavasare eSa mahAtapakhI sAdhaH kalpavRdopamo mayA prAptaH, tato mamAvazyaM mahAnudayo kalyANaM ca bhaviSyataH, yathA-marubalIe jaha kapparuko / darihagehe jaha hemavuThI / / mAyaMgagehe jaha habirAyA / muNImahappA taha samha e. so||1|| kiMca-dasaNanANavisura / paMcamahatvayasamAhiyaM dhIraM // khaMtImavazyAva-juttaM mattipahANaM ca // 1 // sazAyazANatavo-vahANanirayaM visublesAgaM // paMcasamiyaM tiguttaM / aki| caNaM cattagihisaMga // 5 // sattamukhitte vaviyaM / visughasaghAjaleNa saMsittaM / nihiyaM tu davasassaM For Private And Personal Use Only Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma- / / iha paraloe ya MtaphalaM // 3 // tenAsmin kAle etAna kulmApAnasya mahAmunerdatvA pAra kaM kArayAmi, yato'yaM meM dAyako grAmaH, eSa mahAmunirekavAraM darzanaM datvA nivartayati, yahaM tu citramaMjUSA vAraM jAMvA jAMvA punaH kulmASAnAnayiSye, grAmo'pyAsanno'sti, evaM ciMtayitvA tasmai munaye'tyAgra he te kulmASA mUladevena samarpitAH, bhagavatA munivareNa pariNAmaprakarSeNa vyAdizuSmannaM jJAtvA jo dharmazIla! stokaM dehItyuktvA pAtraM ghRtaM mUladevenApi jAvena dAnaM dattaM vardhamAnapariNAmenedaM paThitaM ca, yathA-dhannANaM khu narANaM / kummAsA huti sAhupAraNae / tasmin samaye mUladevanaktiM vIcyAkAzagAmisthadevatayA gaNitaM, jo putra mUladeva ! tvayA suMdaraM kRtaM yanmuninyo dA naM dattaM, tenAdaM tuSTA pUrvoktagAthArdhena yattubhyaM rocate tadyAcakha ? mRladevenottarArdhena calitaM yathA -gaNiyaM ca devadattaM / daMtisahassaM ca ra ca // 1 // punardevatayA naNitaM he putra ! nizciMto vicara? pravazyaM te municaraNAnujAvato'haM stokenaiva kAlena tava mArgitaM sarve saMpAdayiSye, mUladevena bhaNitamevamevAstu tvayoktaM sarvamahaM lapsye munivarastAM nidAM khAtvA punarevodyAnaM gataH, mUladevo'pi sAdhuM natvA nivartitaH, punareva gatastaM grAmaM, taba tena labdhAparA trikA, nojanaM kRtvA cA For Private And Personal Use Only Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 1 dharma | grecalito bennAtaTAnimukhaM, evaM krameNa prApto betiTanagaraM, tatra rAtrI suptaH pathikazAlAyAM mRta. .... devaH, tena yAminyAH pazcime pahare svapno dRSTaH, pratipUrNamaMDalo nirmalapranAnAsuro mRgAMko mamo| dare praviSTa iti. IzaH svapnaH kenacitkArpaTinApi dRSTaH, kathitastena kArpaTikAnAM, tatraikena kArpaTikenoktaM la. psase tvaM ghRtakharaMTitaM guDena saMyuktaM mahadekaM mamakaM. tat zrutvA harSitaH kArpaTiko gato nidArtha grA. me. kenApi gRhasthena gRhapravezAdimahe kriyamANe tAdRzo maMDakastasmai dattaH. sa taM gRhItvA samA. gato darzitazca sa kArpaTikAnAM, naktaM ca no no kArpaTikAH! mayA yathokto mamako labdhaH, evaMsa tena tuSTaH. atha mUladevo'pi gato vATikAyAM. zrAvarjito mAlAkAraH, dattAni tena puSpaphalAdIni, tAni puSpaphalAdIni gRhItvA zucirtRtvA ca sa gataH svaprapAThakagRhe, kRtastasya praNAmaH, soDa. pi tuSTa navAca jo nadra ! tvaM madgRhe kimarthamAgato'si ? yojitakarakamalayugalo vinayAvanamradeho mUladevaH puSpaphalabhRtakarayugmaM vidhAya pUrvoktasvAmaphalaM papraba. taM svapnaM zrutvA harSita napAdhyAya navA| ca, no mahAtman ! tavAhaM zubhamuhUrte svapraphalaM kathayiSye, tvaM svastho nava ? ityuktvA tena vipreNa For Private And Personal Use Only Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | mUladevo gRhAnyaMtare nIto matiH prAcUrNakarItyA jojitazca bhojanAnaMtaramupAdhyAyenoktaM jo pumaMjUSA traka mamaiSA putrI guNasuMdarI nAmnI prAptayauvanAsti, tvamenAM pariNaya ? mayA tubhyaM dattA, tvameva tasyAH patirbhava? mUladevenoktaM tAta ! kathamajJAtakulazIlaM mAM jAmAtRkaM karoSi ? upAdhyAyenoktaM tavA100 cAreNa jJAyate tvamuttamakulo vartase, yataH - yAcAraH kulamAkhyAti / dezamAkhyAti nASitaM // saMgramaH snehamAkhyAti / vapurAkhyAti jojanaM // 1 // ko kuvalayANa gaMdhaM / kare mahurattaNaM ca Goa || varIya lIlaM / viSayaM ca kulappasUyANaM // 2 // uktaM ca-ja huMti guNA tA kiM | kutreNa guNiNo kuleNa na hu karUM // kulamatulaM guNavaddhi - yANa gurupi sakalaMkaM // // 3 // ityAdivacanaistoSito mUladevastadacanamaMgIkarotisma tataH svapnapAThakavipreNa sumuhUrte sapANigrahaNaM kAritaH, tataH svapnaphalaM proktaM, jo mUladeva zRNu? tvaM saptadinAnyaMtare'syaiva nagarasya rAjA naviSyasi tat zrutvA prahRSTamanA mUladevastatra sukhena tiSTati evaM paMcame divase gate mUladevo na garaparisare krIDituM gataH, raMtvA ca parizrAMtaH suptaH sa caMpakacchAyAyAM tasmin samaye tasminnagare'pu. lorA nidhanaM gataH prakaTitAni paMca divyAni dastI 1 va 2 zvatraM 3 cAmarau 4 kalaza ra For Private And Personal Use Only. Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharmaH zceti. pratiSTitAni maMtreNa tAni divyAni vAditrasahitAni saparikarANi sarvatra nagare brAMtvA bhrAM maMjUSA tvA bahirnirgatya yatra mUladevazcaMpakapAdapanizcalabAyAyAM supto'sti tatrAgatAni. taM mUladevaM dRSTvA hA stinA gulagulAyitaM, heSitaM turageNa, gajakarastha gAreNAbhiSikto mUrdhni, vIjitaM cAmarAnyAM, sva. e1] yameva vikasitaM tasya mUrdhni utreNa. evaM mUladevasya rAjyaM jAtaM, gaganasthadevatayA proktaM no no lokAH ! eSa mUladevo mahAnunAgaH samastakalApArago devatAdhyAsitazarIro vikramarAjAparanAmA na. vatAM nUpo jJeyaH, etasyAjhyA yo na vartayiSyati tasya zidAM dAsyAmItyuktvA devatA svasthAnaM ma. tA. tadAnIM tAjyAdhiSTAyimaMtrimahAmaMtripurohitAdinniH parivRto hastiskaMdhAdhyAsitazarIro mahAmahenAgato rAjamaMdiraM, sarveraniSikto rAjyAbhiSekeNa, aninavanAnumAniva tejasAkrAMta vizvo sau dharitrI dhArayAmAsa. evaM sa vikramarAjA vikramAkrAMtavizvo nyAyena rAjyaM pAlayAmAsa. tena vikramarAjenojjayinIsvAminA vicAradhavalena saha maitrI samArabdhA, tayoH parasparamatIvaprItirjAtA. ztazca devadattA gaNikA tAdRzIM viTaMbanAM mUladevasya dRSTvAtIvaviraktA jAtAcalopari, tataH sa | devadattayA nirnaya' gRhAniSkAsitaH, proktaM ca yAhi mama gRhataH, ahaM hi vezyA, kimahaM tava gR. For Private And Personal Use Only Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma- hiNI? yena tvayA mUladevasyaivaMvidhA vimaMbanA kRtA, ityuktvA sA gatA rAjasamIpaM, rAzazvaraNe nimaMjUSA | patitA, pUrvadatto varazca mArgitaH, rAjhoktaM yattubhyaM rocate taddaraM mArgaya? tayA mArgito varaH khA. min ! mUladevaM vinA kenApi mama gRhe nAgaMtavyaM, eSo'calo'pi mama gRhAgamane niSedhyaH, rAjho. ktaM yathA tunyaM rocate tathAhaM kariSye, paraM kathaya ko'yaM vRttAMtaH? tayA devadattayA sakalo'pi vR. ttAMtaH kathitaH tata zrutvAcalopari ruSTo rAjA taM samAkAryaivaM kathayatisma, 'no acala ! mama niga. ryAmeko mUladevo'parA ca devadattA gaNikA he ratne vartete, te avi tvaM vigopayasi, tarhi kimasminnagare tvaM rAjA vartase? yattvamevaM vidhaM vyavahAraM vyavaharasi ? kuru zaraNaM? anyathA tvazaraNaM tvAmahaM haniSyAmi. tadAnI devadattayA proktaM svAminnatena zvAnaprAyeNa hatena kiM ? ato mucyatAmeSa ityuktvA mocitaH sa devadattayA. rAjhoktaM no acala! tvamasyA vacanena mayA muktaH, tvamito yAhi? grAmanagarANi ca vilokaya ? mUladevazuddhiM ca samAnaya? acalena naNitaM stokadinAMte ta. sya zuddhiM samAnayiSye, ityuktvA rAjhazcaraNau natvA tasya zudhyartha nagarAnnirgatya sa bilokayituMla. maH, paraM kApi sa na labdhaH, tenaiva duHkhena sa pravahaNaM nAMDena bhRtvA prasthitaH pArasakulaM. tazca / For Private And Personal Use Only Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | mUladevena saprAbhRtakaH preSito vinayapratipAdako lekho vicAradhavalarAjasya, devadattAyAzca dvitIya lekhaH preSitaH premapratipAdakaH tatra rAjJo lekhe evaM likhitamAsIt, jo rAjeMdra ! mama devadattopari maMjUSA mahAna pratibaMdho vartate, tena yadyasyA javatazca rocate tAI prasAdaM kRtvainAM preSayeti taM lekha prAbhRtaM ca vIkSya hRSTo rAjAvadat, yane naitAvat kimarthitaM ? mama rAjyamapyetadadhInamasti, tadA devadattAyAH kA katheti ? tato rAjJA samAkAritA devadattA, kathito lekhavRttAMtaH, jo devadatte yadi tubhyaM rocate ta hi yAdi vikramarAjAMtike bennAtaTanagare tayoktaM mahAprasAdaH, javatprasAdena mama manorathAH sidhyaM 13 . to vicAradhana mahatyA RyA preSitA devadattA vennAtaTanagare samAgatA, vikramarAjena mahatyA yA pravezitA, tayorjAtA parasparaM prItiH, ujjayo rAjhorvikramavicAradhavalayorapi prItirvizeSato jAtA. mUladevastayA devadattayA samaM viSayasukhAnyanujavana vicarati saptakSetreSu dhanaM vapan sa rA - jyaM pAlayAmAsa. itazca so'calaH pArasakUle vyavahAraM vidhAyAnekakrayAkAni samAdAya pravaraM nAMmaM pravahaNe bhUnATanagare samAgAt tena sArthavAhena pRSTaza lokAH, jo lokAH ko'tra rAjA ? kiMnAmA ca? For Private And Personal Use Only. Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dharma-khokairuktaM vikramanAmAtra nyAyavAn rAjAsti, sa ca piteva rAjyaM pAlayati. tat zrutvA harSito'ca maMjUSA laH suvarNamuktAphalAdibhiH sthAlaM bhRtvA rAjJaH puro muktvA nipatitastatpAdeSu. rAjhA pRSTaM jo zreSTiM stvaM kutaH samAgataH? tenoktaM rAjan pArasakUlAtsamAgato'haM. tato rAjhA dApita prAmane niSalo. 14 'calaH kSemavArtayA toSitazca. tenoktaM rAjan kaMcinmAMDapikaM preSaya ? yo jAMDa vilokayati. tato rAjhoktamahaM svayamevAgatya vilokayiSyAmi. tataH paMcakulasahito gato rAjA yAnapAtre, viloki. tAni sarvANyapi cAMDAni zaMkhapUgIphalacaMdanakadaMtamAMjiSTAdIni. tato rAjhA pRSTaM sarveSu pazyatsu jo zreSTina ! etAvadevAsti RyANakamayavAnyakkimapyasti ? acalenoktaM deva! etAvadevAsti. anyaki. mapi nAsti. rAjhA cArdha zulka muktaM, lokenoktaM rAjhA zreSTino mahAprasAdaH kRto yadadhai zulkaM mu. taM. rAjhoktaM jo zulkapAlakAH zreSTinaH sarva krayANakaM mama samadaM tovyatAM? te'pi tathA kuti, tadA pAdaprahAreNa kAnicinAjanAni sphoTitAni, tenyo nirgata bahumaTyaM vastu. tataH sarvANyapi tAni sphoTitAni, tenyo'pi nirgatAni bahUni bahumUkhyanAMmAni, yathA-kutrApi varNa, kutrApi rajataM, evaM maNimuktAphalapravAlakapUrakastUryAdyanekavahamUkhya nAmAni dRSTA ruSTo rAjA, yAtmapuruSANAM For Private And Personal Use Only Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir dharma: cAdezo datto yathA jo no sevakAH! enaM zreSTinaM pratyadAcauraM gRhNIta ? tatastainayena kaMpamAnahRdayaH maMjUSA, zreSTI gRhItaH, rAjA samAgataH svamaMdire, so'pi zreSTI tairAnIto rAjabhavane. tato rAjhA kathitaM jo sevakAH! ena zreSTinaM muMcata? yuktvA mocitaH. tato rAjhA pRSTaM jo zreSTiMstvaM mA jAnAsi ? ya. 1e calenoktaM deva ! samyama jAnAmi, tato rAjhA samAkAritA devadattA. samAgatA sarvAMgabhUSaNairvirAja mAnA dAtidyotitadiGamukhA, tatdaNAdevopaladitAcalena, manasi lahito'calaH, tayoktaM jo a. cala! eSa vikramarAjA mUladevo yastvayA tasminmajjanAvasare muktaH, tvayA gaNitazca mamAvi kadAcihidhiyogena vyasanaM prAptasyopakAraM kurvIyAH, tena tvamapyasminnavasare vikramarAjena muktaH, soDapi mahAprasAda ityuktvA nipatito iyostayozcaraNeSu, paramAdareNa snapito devadattayA gojito va. trAdi paridhApitazca, rAjhA muktaM zulka, preSito'cala naUyinyAM mUladevAnyarthanayA vicAradhavale. nApi mAnitaH svagRhe samAgAt. vicAradhavalo mUladevaM rAjye niviSTaM zrutvA samAgato bennAtaTe, e. vaM tayordayo rAjhorgADhaM parasparaM prItirjAtA, sa mUladevaH zrAvakavataM samArAdhya pUrNAyurate'nazanena mRtvA devalokaM jagAma. zvaM zrImUladevena / zraghAzudhna cetasA // kulmASadAnato labdhaM / prAjyaM For Private And Personal Use Only Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 156 dharma- | rAjyaM sunizcalaM // 1 // zati prAsukAnadAnaviSaye mUladevakathAnakaM samAptaM. // atha vikramAditya maMjUSA dRSTAMtena dAnaM dRDhayannAha-- // mUlam ||-adaannmuhrkviynn-viysthi sysNkhkbvivriy|| vikkamanariMdacarita aMzrAvi loe paripphura // 15 // vyAkhyA-atidAnenAtityAgena ye mukharA vAcAlAH kavijanAstaiH vidhariyatti ' vicaritAni prasAritAni yAni zatasaMkhyakAvyAni, taiH 'vivariyatti' vistRta vistAraM prAptamevaMvidhaM vikramanareMDacaritraM 'avitti' adyAyadya yAvaloke jAti parisphu. rati jAgartIti gAthArthaH // 15 // vistarastu kathAnakAdavagaMtavyaH, tatkathA ceyaM mAlavadeze'vaMtI nAma nagaryasti, kathaMtA? mAlavAvanitanvaMgI-nAvadbhAlavivRSaNaM // a. vaMtI vidyate varyA / purI svargapurIninA // 1 // yatra dharma dayAmUlaM / kurvan paurajano'khilaH // a. rthakAmAvihApnoti / paratra ca zivazriyaM // // dharmasidA dhruvaM siddhi-gumnapradyumnayorapi // dugdho. palabdhau sulanA / saMpattirdadhisarpiSoH // 3 // tasyAM nagaryA nyAyanipuNaH prajApAlakaH sakalajanaH | tAsukhado jitAzeSazatrupo gaMdharvaseno nAma bhUpo'vizvavizrutaH. anyadojjayinIpArzvavartigrAme For Private And Personal Use Only Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA 11 dharma | lakSmIpurAbhidhe kAMci vidhavAM brAhmaNIM rAjA gaMdharvaseno dhanAdinA khojayitvA nartRharaputrasamavisvAMgIkAra, tayA saha sa sukhAnyanujavannAste, tayA patnyA saha ramamANasya rAjJaH sUryasvamasaMsUcitaH putro jAtaH, tasya janmotsavaM kRtvA sudivase sumuhUrte sUryasvamasUcitatvAdhikramAdiya iti vizrutaM nAma dadau, athavA prakArAMtareNa vikramAdityotpattiM kathayati yathA tasyAmavaMtyAM sarva janatA sukhada gardanallo nAma rAjA nyAyena rAjyamapAlayat svarge svarginAtha zva, sa kIdRzo'sti ? - zatrUNAM tapanaH sadaiva suhRdAmAnaMdanacaMdrava - pAtrApAtra nirIkSaNe suragururdAneSu karNopamaH || nIta rAmo yudhiSTirasamaH satye zriyA zrIpatiH / svIyAnyeSvapi pakSapAtasunagaH svAmI yathArtho nave // 1 // tasya rAjJo dhImatI zrImatyAhve dve patnyAvadatAM paMcabANasya ratiprItI zva. sAdhImatyanyadA suMdara svaprasUcitaM garne dadhAra pUrNe mAsi rAzI ghImatI zubhe'hni sulajhe sphuradyutiM pUrvArkami va putraM suSuve nRpo janmotsavaM kRtvA sajjanasamadAM tasya gartRhara ityAkhyAM dadau sa vardhamAnaH kra mAnmAtApitrormudaM dadAvandheriMDurivAnizaM yataH - utpatan nipatan rikhan / hasan lAlAvalIrvaman // kasyAzcidiha dhanyAyAH / komamAkamate For Private And Personal Use Only. Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir DE dharmaH sutaH // 1 // zarvarIdIpakazcaMdaH / pranAte ravidIpakaH // trailokye dIpako dharmaH / suputraH kuladIpakaH // // atha dvitIyA patnI zrImatInAmnI sUryasvapnena sUcitaM garna dadhAra. krameNa dAnazIlataponAvane dairdharmadohadaM dadhAnA gardannizlena rAjhA sanmAnitA saMpUritadohadA navamAsArdhasaptadinAMte rajanIprAM. tasamaye sulagne sumuhUrte medinI nidhAnamiva rAjhI putraM suSuve. tasyApi putrasya gardanilena rAjhA mudA janmotsavo vidadhe. arkasamayasUcitatvAdarkodayavelAyAM jAtatvAca rAjhA gardanillena tasya pu. trasya vikramArka iti nAma vidadhe. sUryodayavelAyAM jAto mahAna javati, yataH-sUryodayasya ve. lAyAM / jAyate yasya janma tu // tasya dIrgha navedAyuH / padmAyA nadayaH punaH // 1 // so'pi rA. kA paMcadhAtrIniH stanyapAnAdinA saMvardhito mAtApitroharSaprado bacva. to hAvapi putrau sapalAvaeyaguNazAlinI gardanilladoNIpateratyaMtamodakarAva jUtAM. tayormadhye prathamaputo cartRharaH saMjAto'STavArSikaH ziditahAsaptikalo yauvanAnimukho babva. rAjhA gardanillena sa jImasenanRpAMgajAmanaMga senAM putrIM mahAmahena vivAhitaH. tato gardanillo rAjA sakalavalasamanvito niHzeSAn viheSime. dinIpatIna sAdhayAmAsa. evaM sAdhitadezo dezAdhipo gardanikhaH sanmArgeNa rAjyaM pAlayana zrIrAma For Private And Personal Use Only Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir dharma- smArayAmAsa. evaM rAjyaM pAlayan gardanilo'nyeAH zulArogeNa mRtvA marudhAma jagAma. tasya rAjho maMjUSA mRtyukArye kRte maMtrIzvarAdayaH sadutsavapUrva nartRhare rAjyAbhiSecanaM vyadhuH. taddinAdArasya nartRharorA jA jAtaH, gajavAjirathAdikaM sarva tadadhInaM jAtaM. vimAtRjAtatvA'AjhA nartRhareNa vikramAdityo'1e| pamAnitaH, tadapamAnaM saMsmRtya vikramAditya ekAkI khAsakhAyo dezAMtare yayau. tasmin samaye tasyAmacaMtyAM daridro nArAyaNAnidho vipraH pUjopahAroMmadhUpAdinnibhuvanezvarI devImArAdhayAmAsa. sA saMtuSTA bahujIvitadAyakaM sadAkAraM susvAdu bIjapUraphalaM tasmai dadau. tatphalaM lAtvA hijo'vAdIna, he devi! anena phalena nakSitena bahujIvitaM navati, nirdhanatvena ca mama tena jIvitenAvi kiM? yataH-jIvaMto mRtakAH paMca / zrUyaMte kila bhArata // darilo vyAdhito mUrkhaH / pravAsI nityasevakaH // 1 // tat zrutvA devI provAca jo vipra ciMtAM mA vidhehi tvamito yAhi? tava kiMcighanamapi javiSyati, tat zrutvA vipraH svagRhe gataH, kRtasnAnadevapUjAkramo yAvatA phalaM joktumupaviSTastAvatA punastena ciMtitamaho mamAnena nakSitena kiM? tathA bahajIvitenApi kiM ? yadi bhartRharanRpasya dIyate tadA sa rAjA jagataH sukhaMkaraH syAt, yataH-durvalAnAmanAthAnAM For Private And Personal Use Only Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dhama- / bAlavRchatapasvinAM // anyAyaiH parijUtAnAM / sarveSAM pArthivo gatiH // 1 // iti dhyAtvA sa vADamaMjUSA vastanmahimAnamuktvA tatphalaM nartRharAya pradadau, nartRharo'pi tasmai bahudhanaM datvA visarjayAmAsa, nRpa. tistatphalaM joktumibana dadhyAvaho paTTarAjhI vinA juktena kiM ? viciMtyeti phalaM nRpatiH snehena rA. iyai dadau, nayApi tasya mahimAnaM zrutvA svamitrAya hastipakAya dade, hastipako'pi prItyA rAjJazcA. maradhAriNyai dadau, cAmaradhAriNyapi prItyA tarUlaM punA rAjJe dadau, kazistadeva phalaM jJAtvApRDago suMdari! etatphalaM tvayA kuto labdhaM ? tava kena dattaM? tayA satyamuktaM, tataH paraMparayA jJAtasakala ttAMtaH paTTarAjhyA duzceSTitaM jJAtvA saMprAptavairAgyo nRpa evamaciMtayadhigaho strIvilasitaM! madanavilasi. taM ca ! yataH-yAM ciMtayAmi satataM mayi sA viraktA / sApyanyamibati janaM sa jano'nyasaktaH / / asmatkRte ca parituSyati kAcidanyA / dhiktAM ca taM ca madanaM ca mAM ca mAM ca // 1 // saMmohayaM. ti damayaMti vimaMvayaMti / nirksayati ramayaMti viSAdayaMti // etAH pravizya sadayaM hRdayaM narANAM / kiM nAma vAmanayanA na samAcaraMti // // ityAdi strIsvarUpaM dhyAtvA nartRharabhUmipAlaH saMsArAdi. raktamAnasastRNavadAjyaM vimucya vane gatvA yogaparAyaNastApaso bacva, tasmin samaye sarve'pi maMtrI. For Private And Personal Use Only Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir dharmaH zvarA nartaharopAMte gatvaivaM jaguH, svAmiMstvayA vinedAnI sarva rAjya vinaMdayati, tat zrutvA nartaharo jagau, jo maMtrIzvarAH kasyedaM rAjyaM ? kasya bAMdhavAH? javAMtare mayA sahasrazo rAjyalakSmIH prAptA, maMjUSA paraM mayA svargApavargadA vairAgyazrI kutrApi labdhA, yato me rAjyena kArya nAsti, sRtaM rAjyena, banayA vArtayApi ca sRtaM, evaM bhartRharo jalpana maNitRNasamAzayastIvaM tapaH katu mahAvipIne ja gAma, tadA zUnyaM rAjyaM jhAvAbhivetAlikAsuraH krUrAtmA tatdaNAdeva tAjyamazizriyat. tatastadA jyAdhiSTAyakA maMtrimukhyA rAjAnaM vanagataM jhAtvA vikramAdityaM ca ruSTaM paradezinaM ca matvA zrIpati kSatriya kulIna jJAtvA nartahararAjye sthApayAmAsuH, somavetAlikAsuro rAtrau taM zrIpati rAjAnaM ja. ghAna, prAtastaM mRtaM dRSTvA maMtriNo duHkhino'navan. evaM yaM yaM nRpaM maMtriNastatra sthApayaMti, taM taM rA. zai sadAmivetAliko'suro haMti, evaM dinAni yAMti. maMtriNastasya zAMtaye bhUkhiliM kurvati tayA1 sa duSTo'suraH zAMtiM nAnoti. utazca vikramAdityasyAnyadA damAtrAhvo vaNigeko militaH, sa tasya sevAtatparo bacva. a. tha tau dhanArthinI rohaNAdisamIpasthaprAme gatI, prAtaHsamaye tatra girI gatvA naTTamAtro vikramArkapra For Private And Personal Use Only Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir dharmaH | ti prAha bho nareMdra ! zi yo naraH svakIyalalATapaTTe hastaM datvA hA daivetyuktvA prahAraM dadAti tasmai maMjUSA | rohaNAcalo maNiM dadAti, nAnyatheti. mAtrasyaitaddaco nizamya nRpatizciMtayati, evaM tu kAtaro vakti, paraM nottamaH, tena mayaitaddaco vinaiva prahAro deyaH. tato vikramanRpaH khanImadhye khanitreNa punaH 101 punarghAtaM dadAti, paraM maNioM prAdurbhavati. tadA bhaTTamAtreNa ciMtitaM hA daiveti vaco vinA sarvathA maNina prAdurnaviSyati, tena kenacibalena nRpo yathaitadakti tathA kurve. iti viciMtya bhaTTamAtreNa nRpasyAgre nRpamAturakuzalaM kathitaM, tAvaddhahaduHkhitena nRpeNa bADhasvareNa hA deveti vacanamuktvA prahA raH pradattaH, tadA sapAdaladamUlya ratnaM prakaTitaM. tadratnaM nirIkSya hRSTo jaTTamAtraH, paraM mAturduHkhaduHkhito nRpo na kimapi vakti. tadA bhaTTamAtreNoktaM co nareMdra ! tava mAtuH kuzalamasti, paraM mayaitabalaM kR. taM. etat zrutvA hRSTamAnaso nRpo rohaNaMprati prAha, yathA-ghirA rohaNagiri dona-dAriSatraNaro haNaM // datte hA daivamityukte / ratnAnyarthijanAya yaH // 1 // zyuktvA ratnamutsRjya vikramArkamahIpatiH datriyaveSaM tyaktvAvadhUna veSaM vidhAya tApInadItIramupAyayo. rAtrau tatra zivAvaM zrutvA jamAtro | 'vagno rAjannatra taTinItaTe pauSitA paraM mRtA nArI vartate iti zivA vakti. tat zrutvA vi. For Private And Personal Use Only Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharmaH | smito vikramArkaH samitrastatra gataH. tathAsthitAM tAM nArI vIkSya rAjA prAha no mitra! tava vacaH sa tyaM jAtaM. paramasyAH striyA nRSaNAni manAgapi nAhaM gRhNAmi. no mitra! yadi taba rocate tarhi tva. maMjUSA mevAsyA nRSaNAni gRhANa? vinayAvanamradeho bhaTTamAtraH poce, jo mitra yadi tvamasyA nuSaNAni nAdatse, tahiM sAMprataM cAMDAlikaM karma na karomi. punaH zivAvaM zrutvA jamAto rAjAnaM jagAda, eSA zivaivaM vakti yattavAvaMtIrAjyaM mAsena naviSyati. tat zrutvAvaMtyA rAjyaM zUnyaM jJAtvA sa na. mAtraM mitramevaM vakti, o mitra! ahaM sAMprataM rAjyakRte tatra pure yAsyAmi, yataH-dadAti pratigR. hAti / guhyamAkhyAti pRhati // bhukte nojayate caiva / paruvidhaM prItiladaNaM // 1 // evaM mitramA lAgya mArge mitraguNAna saMsmarana svIyaM nagaraM vikramArkaH samupAgamata. avadhUtaveSo vikramArka ekasmina pIThe samupavizya kasyacinmaMtriyotike rAjyazUnyasvarUpaM pa. prA. maMtrIzvaro jagau cartRharatamIpateH pade yo yo maMtribhirnupaH sthApyate taM tamamivaitAliko'suro hati. tadAnImavadhUtaveSo vikramArko jagI jo maMtrin ! sarve'mAtyA yadi mAM rAjyaM dadate tadAhaM / duSTAbhihatya saGanAn pAlayAmi, epa ca rAjadharmaH, yataH-uSTasya daMmaH svajanasya pUjA / nyAyena For Private And Personal Use Only Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | kozasya sadaiva vRddhiH // apakSapAto ripurASTrarakSA | paMcaiva dharmAH kathitA nRpANAM // 1 // tasya samaMjUSA tvaM nirIkSya maMtrimaMtrayitvA tasyAvadhUtaveSabhRto vikramAdityasya rAjyaM datvA sarve'pi hRSTA maMtri nikAH svasthAnaM gatAH evaM ca vikramAdityasya rAjyaM jAtaM. tataH sa rAjA manasyevamaciMtayat, 204 yasya devasya saMtuSTya baliM kArayAmi, yato duSTadevatA balipUjAtaH zAMtimAmoti iti vicitya rAjAmAtyAnAhUya valite sUTakatrayapakAnnavaTaka daureyI vAkulAdIni kArayati, tathA puSpAgurudhUpaprabhRtIna zAMtyarthaM kArayitvA purapratovyA uparitananRbhyAM sthAne sthAne rAjamaMdirAdiSu zayyAdiSu caturdika puSpacalidhUpAdividhiM vidhinA kArayitvA tathA sthAne sthAne mahIpAlaH svasevakai rAjamArga vegatastalikA toraNairjUSayitvA svayaM khaUsakhAya ekAkI palyaMkasyopari sthitaH, sAvadhAna unnio nirbhayaH satvAMzca sa jagavaguNAn saMsmarannasthAt, sAhasikAnAM sarve jayaM javati, yataH - sIha na joe caMdavala / navi joe dhariDI || ekalako bahudyAM naDe / jihAM sAhasa tihAM siddhI // 1 // evaM yAvatsa tasthau tAvatsa surAdhamo niHkAraNazatruH puragopuramArgeNa rAjagRhaMprati nizAhitIyapraharasamaye samAgAt khamavyagrakarazca rAjazayyAsamIpe samAgatya jIvaNaM rUpaM kRtvA jApayan sa navInaM For Private And Personal Use Only Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | nRpaM haMtuM dadhAve. nRpo'vaggo yamivetAlAmara ! sAMpratamahaM zayane sthito'smi, pUrva baliM lAhi ? maMjUSA tatazca mama vigrahaM gRhANa ? tat zrutvAmivetAliko'suro mano'nISTaM baliM ghAlA mahIpaternirbhayaM va cazca nizamyeti dadhyau, yaho dhanyo'yaM mahAsatvavAniti tatastasya vacaH zrutvA dhairye ca vIkSyAvadhi 205 jJAnena taM pravardhamAnanAgyaM ca jJAlA puro bhRtvA provAca, jo mahAbhAga ! saMtuSTo'haM tatropari, sukhe na rAjyaM kuru ? nyAyamArgeNa prajAM ca pAlaya ? evaMvidho balizca tvayA sadA mahyaM deyaH rAjJA naM. mityukte sa devaH svasthAnaM gataH. arr prajAte maMtriNo nRpaM jIvaMtaM vIdaya harSitAH procurado'sya satvAdhikatvaM ! tato maMtriNo na garamadhye talikAtoraNAdiniH sadutsavaM kArayAmAsuH evaM vitridinAni balipUjAdikaM kRtvA vaitA likAsuraMprati bhUpo jagau, jo vaitAlikAsura ! te jJAnaM kiyadasti ? kiyatI zaktizcAsti ? vaitA liko nRpaM pratyAda go nRpate yadahaM dhyAyAmi tatkaromi, sarve jAnAmi sarvatra ca gachAmi rAjA prAha mamAyuH kiyanmAtraM vartate ? taca nyUnAdhikaM vedA na ? tad jJAnena jhAlA samAkhyAhi ? de vo'vagekavarSazataM tavAyurasti, tacca kenApi nyUnAdhikaM kartuM na zakyate, tataH pUrNAyurmRtvA tvaM svarga For Private And Personal Use Only Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org. Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandi dharma- yAsyasi. iti ca mayAkhyAtaM tvaM satyaM jAnIhi? visarjito'mivetAlaH svasthAnaM gataH. taddinAdA / ranya nirnayo namIzaH sukhaM suSvApa. prage jAgarito upaH prAjAtikI kriyAM kRtvA mahAmahena saka khaM dinaM nItvA punA rAtrau zayanAlaye sukha suSvApa. samAgato'gnivetAlaH, suptaM rAjAnaM vIkSya kra. ko'sau nRpaMpratyAha, rere duSTAzayamahIpAla! mamAkRtvA baliM pUjAM ca tvaM zayanIye kathaM sukhaM supto'si ? yamajihvAsadRzenAnena khaphena tava zirazchinadmi, sajjo nava ? akasmAttadavo nizamya jA. garito po yamajihvAsahadaM kharka kozAdAkRSya kopAruNo bADhasvareNaivaM jagAda, rere juSTAzayAmi vetAla! mamAyuH kenApi na boTyate, ayAhaM pratyahaM kutastunyaM baliM karomi? yadi tava yodhuM za. ktirasti tarhi saMgrAmAya sajjo java? yathAhaM tavAhaMkRti spheyyAmi, zaktyanAve ca kiMkaravattvaM mama sevAM kuru ? tasya rAjJa etaddacanacAturIcamatkRtastasya satvena pravRujAgyodayena ca saMtuSTo'bhivetA. likaH suraH prAha mo nRpa! tava jAgyodayena saMtuSTo'haM, yadrocate tadyAcasva ? amoghaM devadarzanaM, ya. taH-amoghA vAsare vidyu-damoghaM nizi garjanaM // nArIvAlavaco'mogha-mamoghaM devadarzanaM // // 1 // rAjAvak he nirjara yadi mayi tuSTo'si tadA yadyahaM tvAM smarAmi tadA tvayA tvaritamevAgaMta. For Private And Personal Use Only Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dhI-vyaM, madaktaM sarva kArya ca kartavyaM, mamopari pitRvatsadA snehaH kartavyaH, cavatA mama ciMtA ca bhRzaM / kAryA, asminnartha kathamapi na pramAdya. vetAlo kanASe jo mahAtman no vikramArka ! mama sAhAyya. | to niHzaMka rAjyaM kurvastvaM sukhena tiSTa? iti zrutvA saMtuSTo po'pyamikAsuraM natvA stutvA puSpA 207| diniH saMpUjya ca visasarja. so'pi svasthAnamagamat. atha pracAte rAjA maMtrimukhyAnAhUya naizaM vRttAMta vaitAlikAsurasatkaM samAcakhyo. tad zrutvA te bhRzaM hRSTA jAtAH, atha tasminneva dine'vadhUtaveSaM muktvA nRpaH pUrvaveSaM lalau, jJazca samAgato naTTa mAtraH, tatasto hAbapi suhRdau kuzalAAdatapraznapUrvakaM parasparaM milito. tato caTTamAtraH prAha no no maMtriNa eSa gardanillaputro vikramArkanAmA. tatastaM samupalakSya sarve'pi hRSTAH. tadA zrImatI janana) sutaM samAyAtaM zrutvA yAvalomAMcakaMcukitavigrahA bava, tAvad pAlo mAtRvatsalo mAtRmilanAya mAtuH samIpe gatvA jatayA ca mAtuH pAdaM nanAma, zrImatI nijaputrasya caritraM nizamyAtIvahRSTAbhU. t, yataH-te putrA ye piturgaktA / sa pitA yastu poSakaH // tanmitraM yatra vizvAsaH / sA jAryA yatra nitiH // 1 // maMtrinirvikramAdityasya sudivase mahAmahotsavapUrvakaM paTTAniSeko vidadhe, nyA. For Private And Personal Use Only Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA dharma- yamArgeNa pRthIM pAlayana rAjA janenyo'nIpsitaM dAnaM datte, evaM kAlo yAti. ekasmin dine se. nayA parivRto'sau dezasAdhanAya niryayau, aMgavaMgataliMgakAzmIrasiMhalakaliMgakokaNasaurASTrazavasva. barAdIna dezAna sAdhayitvA labdhajayo jayajayAsvaiH stUyamAno vikramArko'jinavArka va didIpe, 200 evaM dIpyamAno'sAvavaMtI prApya mAtuH pAdau praNanAma, mAtrAninaMdito rAjyamapAlayat. anyeyurvikramAdityajananI zrImatI. rogavyAptazarIrA sarmaparAyaNA vaidyaizcikitsyamAnApi jIvitadaye svarga yayau, aho maraNaM ko'pyulaMghayituM na damate! yataH-bar3A yena dinAdhipaprabhRtayo maMcasya pAde grahAH / sarve yena kRtAH kRtAMjalipuTAH zakAdidikpAlakAH // laMkA yasya purI samudraparikhA so'pyAyuSaH saMdaye / kaSTaM viSTapakaMTako dazamukho daivAdgataH paMcatAM // 1 // nRpamAturmRtyukA ryANi kRtvA zucamamuMcataM taM vIkSya maMtriNa iti bodhayaMtisma, yathA-dharmazokabhayAhAra-niDAkA. makaliyaH // yAvanmAtrA vidhIyate / tAvanmAtrA nvNymii||1|| tibayarA gnnhaarii| suravaNo cakikesavA rAmA // avahariyA hayavihiNA / sesesu jiyesu kA guNaNA // 2 // zyAdi zoka| hRddAkyaM maMtriNAM zrutvA nRpaH zokaM tyaktvA bhRzaM sukhI rAjyaM kurvannAsIt. to lakSmIpure siMhasya For Private And Personal Use Only Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dhrmH| medinIpateH padmAvatyAM parAiyAM bahaputropari putrI jAtA, tasyAH pitA kamaletyaniyAM vyadhAta, sA rAjaputrI krameNa vardhamAnA sakalakalAsamanvitA yauvanonmukhI siMhena rAjhA vikramArkAya dattA, vi. " mArkeNa ca pariNItA, rAjJaH paTTadeva ca jAtA, lakSmIharerikha, evamanyA avivahakanyAH sadatsa 20 // vena pariNIya vikramAditya pAlo'nvahaM rAjyaM kurute. sarvAsAM rAjhInAM madhye vinItatvAd RminA thasya kamalA kamaleva vajanAnavata. tasya rAjho nyAyanipuNo gaMbhIro logarahito rAjakto guNasamudrastIdaNadhInamAtro mahAmAtyo'nnavat . tathA tasya nRpateranivetAlAnidho'suraH sAhasena vazI to sarvakAryeSu sAnnidhyaM cakAra, aho puNyAnAmudaye savai javyaM bhavati, yataH-patnI premavatI su. taH suvinayo bhrAtA guNAlaMkRtaH / snigdho baMdhujanaH sakhAticaturo nityaM prasa:: pranuH // nirlojo. 'nucaraH subaMdhusuyatiprAyopajogyaM dhanaM / puNyAnAmudayena saMtatamidaM kasyApi saMpadyate // 1 // nyadA zrIvikramArko vrAtRvirahAd bhRzaM duHkhito bhartRharaM vinayena saMtoSya pure samAnItavAn, ta. sya caraNau praNamya kRzatvaM ca vIdaya vikramArko nRpatistapopuSkaratvaM dadhyau, tatastasya muneH pAdau pra. Namya sa iti jagAda, he jagavan ! mayi prasanno nRtvA tvaM rAjyamaMgIkuru ? tat zrutvA nartRharo ja. For Private And Personal Use Only Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA 10 // dharmaH | gAda, o narottama ! mahAna rAjyAdikaM tyaktvA punarnAgIkarotyagaMdhanasarpavata, punarnRpo jagAda tarhi | tvayAtraiva stheyaM, grAmAdiSu kutrApi na gaMtavyaM, mamopari kRpAM cAdhAya maduktaM kArya, RSiH prAha sAdhorekatra pure ciraM sthAtuM na yuktaM, punarvikramArko jagAda tarhi mAmakIne gehe tvayA sadAbhyetyAhA. ro lAtavyaH, punarmuniH prAha sAdhUnAmekasajhanyAhAro na yujyate doSasaMjavAt, rAjA prAha tathApye kavAraM mama niketane doSavarjitamAhAraM lAtumAgaMtavyaM, muninA mAnite nRpaH priyAMpratyAha, he priye! nityazastvayAsya munerAhAraH pradAtavyaH, tat zrutvA saMtuSTA rAjhI, svasthAnaM gato muniH, rAjA ca rAjyakAryarato banuva. atha cartRharo munirAhArArtha pratidinaM rAjavezmani samAyAti. tato nRpagehe gannanyadA cartR. haro muniH snAnaparAM bhUpagehinI saMvIdaya putaM vavate. tathAvasthA nRpapatnI kRtatvarA samudAya tasyarSaH pRSTau gatvA sphuTAdaramiti provAca-no mune! navatAzeSaM bAhyadriyajAlaM vijitaM, paramaMtaraMgaM tu na jitaM, yato javAna mamAMgaM vIkSya tvaritaM pratyAvRttaH, yataH-zatrau mitre tRNe strainne| svarNezmani | maNau mRdi / mokSe nave naviSyAmi / nirvizeSamatiH kadA // 1 // tahinAdAranya dhyAnamaunaparo For Private And Personal Use Only Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir gha. maMjUpA 211 nartaharo muniH pRthvIpI bodhitumanyatra jagAma. iti vikrmaadityotptticritrN.|| ekasmina dine maMtrisAmaMtamahebhyAlInatakramo vikramAdityo rAjA deveMsanAtavyAyAM svasajAyAM yAvatA samupaviSTaH stAvadeko nApito rAjJaH puraH samAgatya sUryabiMbavadbhAsuraM dehapramANamAdarza puro dadhau. vikramArko mahIpAlastasminnAdarza svIyAM nikhilA dehabAyAM vilokayana yAvaJcitte camatkRto'nut, tAvannAgi. tazcamatkRtaM nRpaM jhAtvA tasyAM sajAyAM sarveSAM maMtrimukhyAnAM puro jagau, he rAjaMstvayAtmIyaM svarUpaM vilokya yaciMtitaM tadete vijhA maMtriNaH sAMprataM kathayaMtu, no cedahaM jamo'pyatra tavAgre sarva kathA yAmi. tadAnI nRmIbhujA pRSTAH sarve'mAtyA dadhyuH, sAMprataM prAyo'sau naro vAksAro dRzyate, evaM te sarve'mAtyAH parasparaM dhyAtvA rAjAnaM jaguH he rAjana! mlAnihetave'yaM mahAmAnI pRcmyatAM, yataHmAnino hatadarpasya / sAno'pi na sukhAvahaH / / jIvitaM mAnamUlaM hi / mAne mlAne kutaH sukhaM // // 1 // nRpenoktaM no divAkIta tvameva brUhi? dehapramANamAdarza dRSTvA kimahaM citte camatkRtaH? nApitenoktaM rAjaMstvayA svarUpaM dRSTvA ciMtitaM yanmahImadhye mattulyaH ko'pi mAnavo nAsti, zyanimAnastava citte samAgataH, paraM no nRpa! tvaM zRNu ? mahAMto manujAH kadApyevaM garva na kurvati, yato. For Private And Personal Use Only Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma maMjUSA 'smin sAre sarvazarIriSu tAratamyaM vidyate, rAjA prAha jo divAkIrte tvayAdbhutaM kiM dRSTaM ? yadad taM dRSTaM bhavati tatsarvaM nirbhayaH san matpuraH sadyo javAna jalpatu. nApito'vaggo dazaka ! sAvadhA no jutvA zrUyatAM ? svargipuropame pratiSThAnapure zAlivAhana nRpAlo nyAyato uvaM zazAsa tasya rA212 jJo vijayAcAryAkudayuvA sukomalAnAma putryAsIta, prasaraDUpalAvaNyA satkalA kalA pazAlinI sA. nyadA jAtismaraNajJAnato nijAna sapta pUrvajavAna vIkSya puruSaM ca sAparAdhaM jJAtvA puruSadveSiNI jA tA, nAdAn dRSTipayAgataM naraM sA lakudairheti, naranAmazruteH snAnaM karoti yasyAH puro'nyA kApi rUpazonAM na dhatte, yathA-sukomalAtanUprodya - dIptipuMjapuro manAg // nRpAla tvadgRhItAnAM / dehadIptiyate // 1 // sA ca puruSadveSAt sarvartupuSpaphalADhaye nagarabAhyavane tiSTati tasmin vane dIkhannIparipUrNa svarNavaghatalaM svarNapAlimanoharaM svarNasopAnasuMdaraM sarovaramasti, mArjArIrUpabhRtsurI tayorvanasarovarayo rakSAM karoti tRNakASTakacavarAdyapanayanAdinA, tasya tadacanaM nizamya vikra mArkova he mahAnAga! tvayA satyamuktaM, rUpatAratamyaM yaca tvayoditaM tatsatyameva. yaya saMtuSTo rA jA vikramArkastasmai yAvanaM dApayAmAsa tAvatsa nApito divyamukuTakuMmalahAra ke yara divya vastra yugma For Private And Personal Use Only Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 213| dharma-dhArako devo'javana, tarUpaM dRSTvA bhUpAdyAH sarve'pi maMtriNaH sanyalokAzca vAda citte camatkRtA bana. jA vuH, rAjhA pRSTaM jo surezvara! tvaM kutaH sthAnAkimartha cAgato'si ? sa pAhAhaM saudharmadevalokavAsI surAcale devanatyai gato'navaM, tatra jinAnnatvA bhUmaMDale'haM bhramana pratiSTAnapure gataH, tatrApi devAnna tvA yAvatA nagarazriyaM pazyAmi tAvanmayA nupaputrI sukomalA dRSTA, mayA ciMtitamaho rAjaputryAH suMdaraM rUpaM dRzyate, tatazcalitastAvat kinnarANAM mukhAdgIyamAnaM tAvakaM sAhasaM rUpaM ca zrutvAhaM he na. pate! tvAM vIditumAgataH, tvatparIdAkRte cAtrAgAM suMdarAnidho devaH, tvatsAhasena tuSTo'smi, vAMchita varaM mArgaya ? vikramo'vagno surezAdhunA kenApi vastunA mama kArya nAsti, yato mama sadane la. damyanvitaM sarva samIhitamasti, tato devo mahIzAya divyarUpakRcaTikAM balAtvA hRSTacitto viyadi va tirodadhe, yataH-saMtuSTAnAmamAnAM / darzanaM jAtamaMginAM // mogha ca jAyate naiva / nizAgarjitavatkadA // 1 // athakasmin dine jaTTamAtro dInamukhaM taM nRpaM dRSTveti pRSTavAn , he svAmiste manaH kimartha vA. dhate ? tatsarva mamAgre satyaM samAkhyAhi ? yathA tasyopacAraH kriyate, navatazca tuSTinavati, rAjhoktaM / For Private And Personal Use Only Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Sun Kailassagarsur Gyanmandir maMjUSA dharma- jo maMtrIzvara ! sAvadhAnInya zrUyatAM ? suroktAyAH zAlabhRjaH kanyAyAH pANigrahaNaM vinA mama | jIvitaM nAsti, yataH-akANasaNI kammANa / mohaNI taha ya vayANa baMgavayaM / / guttoNa ya ma. guttI / canaro dukhaNa jippaMti // 1 // divA pazyati no bUkaH / kAko naktaM na pshyti|| a. 114 pUrvaH ko'pi kAmAMdho / divAnaktaM na pazyati // 2 // maMtrI prAha he rAjastasyAH puruSaSiNyA yo. Sitastava pANigraho'narthamUlaM javiSyati, atastava tayA saha pANigrahaNaM kartuM na yujyate, rAjA prA. hajo maMtrina ! yadi navato madIyena jIvitavyena prayojanaM syAttarhi tatrodyamaH kriyatAM ? atha maM. triNA ye ye napAyAH kRtAH, yena prakAreNa ca sA nRpaputrI sukomalAnAmna pariNItA, tasyAH ku. dau ca vikramacaritranAmA putro jAta zyAdiH sakalo'pi vRttAMto vikramAdityacaritrAdavaseyaH, graMthagauravamayAnnAsmAnilikhitaH. atha vikramAdityo rATa. tasya sukomalA ca paTTarAjhI. tayoH putro vi. RmacaritranAmA pratiSThAnapurAnmAtRsahitaH pitRmilanAya sadyo'vaMtIpArzva samAgamata, rAjA vikramAdi. tyo nAryAputrAgamaM zrutvA tatdANAt sanmukhamAgatya tayoH pUHpravezaM mahAmahena kArayAmAsa, tatasta. yoH saptamikamAvAsaM datvA nyAyavarmanA vikramArkastena putreNa saha rAjyaM pAlayAmAsa. evaM tena For Private And Personal Use Only Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | vikramAdityena bahavaH kanyakAH pariNItAH, tAbhiH sArdhaM ca vaiSayikaM sukhaM bhuMjAno'sau devarAja zva rAjyaM karoti. maMjUSA kasmin sarvotkRSTatame divase sukhaprade sanmuhUrte sanmAnapUrvakaM siddhavidyaM tadakaM samAkArya 215 kIrakASTamayaM ratnajaTitaM siMhavistaraM manoramaM siMhAsanaM nRpatiH kArayAmAsa tathA tasmin siMhAsane kIrakASTamayA ratnakhacitA dvAtriMzabAlanaMjikA nRpo yojayAmAsa sanmuhUrte kRtatvAt kIrakASTamayavAca dvAtriMzatA sunistatsiMhAsanamadhiSTitaM, tataHprabhRti vikramAdityanRpAlastasmin siMhAsane sa mAsIno niraMtaraM nyAyamArgeNa medinIM pAlayAmAsa anyadA kazcidyogirATa pratihAranivedito u. popAMte samAgatyaikaM bIjapUrakaM chuTauke, evaM varSAvadhiM yAvanniraMtaraM sa yogirAma nRpateragre nRszio bIpUrANi duDhauke, evaM kAle yAtyekasmin dine eko markaTo rAjho hastAdeka bIjapUraphalaM samAdAya nItvA ca yAvatA buje tAvattanmadhyAdekaM mahAmUlyaM ratnaM nirgataM tAdRgratnamAlokya rAjA kozAdhyakSAMtikAtsarvANi phalAnyAnItavAn, tAni phalAni jitvA maNIMcaikIkRtya vIdaya pramudito rAjA prAda jo yogIMdra ! tvaM mahArthyAnetAn maNIn kimarthaM prAbhRtIkaroSi ? yogI jagau rAjeMdra ! nRNAmu For Private And Personal Use Only Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 16 dharma- pakAraH kRtaH sukhahetave jAyate, ye ca javAhazAH sAvikA navaMti te hi nRNAM prArthanAnagaM na kurva ti, yataH-tuSAH saMti sahasrazaH svajaraNavyApAravahAdarAH / svArtho yasya parArtha eva sa pumAnekaH satAmagraNIH // duHpUrodarapUraNAya pibati zrotaHpati vADavo / jImUtastu nidAghatApitajagatsaMtApavi bittaye // 1 // labI sahAvacavalA / tanavi cavalaMpijIviyaM hoii|| jAvo na tanavi cvlo| navayAravilaMbaNaM kosa // 2 // evaM yogiproktaM vacanaM zrutvA medinIpatiH provAca jo yogina ! yattava kArya vidyata tattvaM ma. mAgrato brUhi? yogI jagAda no pAla! zarIriNAM sAhasena duHzakyApi kAryasidhiH sukhakarA putaM bhavati, yataH-vijetavyA laMkA caraNataraNIyo jalanidhi-vipadaH paulastyo raNanuvi sahAyAzca kapayaH / tathApyAjI rAmaH sakalamavadhIdAdAsabalaM / kriyAsidhiH satve vasati mahatAM nopakaraNe // 1 // rAjan ! mayA kAcitpUrva maMtrasAdhanA prArabdhA, tasyAH ko'pyuttarasAdhako nAsti, he sA vikAgraNi! tvaM tasyAmuttarasAdhako nava ? tahaco nizamya rAjA tasya vacaH pratipadya yogisamanvito | nirNayo rAtrau vanAMtare yayau, yataH-eko'hamasahAyo'haM / kRzo'hamaparikhadaH // svapne'pyevaMvidhA For Private And Personal Use Only Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA dharma | ciMtA | mRgeMdrasya na jAyate // 1 // evamuttarasAdhakatvena sa sthApitaH, yoginAnApi bho rAjeMDAsyAM vazAkhAyAM badhasya zavasya samAnayanaM kuru ? ityuktvA sa duSTadhIH zavAnayanAya mahIpAlaM preSayAmAsa, yogI svayaM ca khadiradAruniramikuM jvalajjvAlaM kRtvA dhyAnaM kartuM pravRttaH, upastasmiMstarau taM samAruhya davarakaM khitvA mRtakaM pAtayitvA zIghraM vRkSAdbhUmAvuttIrNavAMstAvattanmRtakaM punarvRkSe catiM vIkSya nRpatiH punarvRdAmArUDhastathaiva zavaM pAtayAmAsa evaM dvitrivArAna kRtvA zavaM ca punarUrdhvagataM dRSTvA kaSTaM vIkSya nRmibhujAmivaitAlikaH smRtaH, so'pi smRtamAtropasthito mRtakazarIramAzri medinInAyakaM prati prAda he rAjan ! mayA kathyamAnaM kiMcitkathAnakaM zrUyatAM ? rAjAvaga he zaba ! purAnI kathAmamA kathyatAM ? mahIpatIra zabena pUrvakathA kathitA. patra vetAlapaMcaviMzatikAva tAryA, paMcaviMzatikathAnakaistAM nizAmativAhya nizAMte nRpaMprati vaitAlikaH prAha yathA - rAjannayaM bI yogI / tvAM baliM puruSottamaM // vidhAya sa sAdhayiSu - rasti kAMcanapauruSaM // 1 // ato'sya yoginastvaM hi / mA vizvAsaM kRthA nRpa / durAtmAyaM valI yogI / vidyate'dharmazekharaH // 2 // yataH - mayopakRtametasya / vakrasyeti na vizvaset || dattadIro'pi duSTA hi - durjayo dazati DutaM // 3 // For Private And Personal Use Only Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | etadvaitAlikasyoktaM zrutvA savismayaM nRpena citte'ciMti ho duSTadhiyaH khalA martyajanma mudhA hArayaMti tarhi pazyAmyadamayaM balI yogI me kiM kariSyati ? tadAnIM samayocitamahamapi kariSyAmi, maMjUSA yataH - pratItaM naiva zocaMti / naviSyannaiva ciMtayet / vartamAnena kAlena / vartayaMti vicakSaNAH // 21 // 1 // evamuktvA tavaM skaMdhe kRtvA vikramArko yogirATpArzve mumoca zavaM samAnItaM dRSTvA yogIzo muditaH prAha, yaho nRpate ! tavAhaM rakSArthaM zikhAbaMdhaM karomi, yato domaM vitanvatastava vighno na jAyate, yataH --- rAkSasavyaMtarapreta utadaityAdayaH punaH // ke'pi tavApi no vighnaM / javaMti kartu matra hi // 1 // gadAM yato vidyA sAdhakA dhuri kurvate // tataH samIhitaM sarve / teSAM javati nizcitaM // 2 // evamuktvA sa duSTamAnaso yogI mahIpateH zikhAbaMdhaM kartuM nikhilAM sAmagrImAnayAmAsa, mahIzasya mastakopari tatkSaNAvikhAbaMdhaM vidhAya duSTamAnaso yogirAT svamAna se mumude rAjA dadhyAvayaM pAkhI sphuTaM duSTo vidyate mayA tathA vidhAtavyaM yathA mama sukhaM bhaveta, tato yAvadyoga nRpaM vahnikuMDe dipati tAvadpo'mivetAlaM smRtvA sAvadhAnIya ciMtayatyado durAtmanAnanenedAnIM svodarapU For Private And Personal Use Only Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dharma- ye kimevaMvidhAH pApaprapaMcaracanA maMDitAH! zrAhRtisamaye vahnikuMDe taM yoginameva valiM kRtvA vi. maMjUSA kramArko rATa svarNamayaM martyamasAdhayat, tadaiva gAMgeyanarAdhiSTAyakaH suraH pratyadIya rAjJe tatpanAvaM prakAzya tUrNa tirodadhe, vikramAdityo rAjA taM kanakapuruSamamikuMmAdAdAya mahatA mahena raverudaye pu. 215 yo praviveza, tadA maMtripRSTo rAjA yogisaMgavamazeSa vRttAMtaM maMtrilokAnAM purataH kathayAmAsa, maMtrIzvarA jaguH paraprANinAM drohaH kRta yAtmanyeva patati nAtra saMzayaH, yathA-yAtmanaH kushlaakaaNdii| paradrohaM na ciMtayet / / sthavirAya kRto Doho / vadhvA evaaptdytH||1|| yatra vIrazreSTistha virAmA. tRputranAyakathA vAcyA. atha vikramAdityadAnAdhikAraH sUtroktaH kathyate, yathA-ekasmina dine vRghvAdisUriziSyaH simsenadivAkaraH sarvajJasUnuvirudaM vahana mahItale vijahAra, evaM nagare nagare grAme grAme jinoditaM dharma prarUpayana bahUn navyAn pratibodhayan sa mahyAM vicarati, ekadAtyAM zrasighasenadivAkaramAgavataM guruM vahiH krImAyai gabana vikramArko nirIkSya patraparIvArya cetasA namazcakre. tadAnIM simsenasUridakSiNaM karamudipya dharmalAnaM dadau, tadA rAjA prAha mahya dharmalAnaH kathaM dIyate? yUyaM kena vaMditAH? sUrisaha navatA sarvajJaputraparIkSArtha vayaM vaMditAH, yathA-sariH For Private And Personal Use Only Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir dharma- provAca nRpAla | vaMdamAnAya dIyate // kAyena vaMditA naiva / manasA vaMditA vayaM // 1 // zrutvaitaka. rSito nRpo-varuhya kuMjarAttataH // vaMditvAMtarguruM svarNa-koTiM cAdApayattadA // 2 // nirlopatvA ttadAcAryo / jagRhe na nRpArpitA // kathitatvAnnRpaH pazcAt / svarNakoTiM lalau na hi // 3 // tadA 120 sUreranujhayA taghana maMtrimukhyairjIrNodhAre vyayitaM, rAjavAhikAyAM ca likhitaM, tatsvarUpaM dRSTvA paMDi. tairuktaM yathA-dharmalAna iti prokte| dUrAdacitapANaye // sUraye simsenAya / dadau koTiM narA. dhipaH // 1 // camatkRtikRte mi-nAyakasyAnyadA prge| zlokacatuSTayaM kRtvA / sighaseno di. vAkaraH // 2 // rAjho niketanahAre / gatvA ceti jagau tadA // jo dvAHsthAhaM mahIzasya / mila. nAyAgato'smi ca // 3 // likhitvA patrake zloka-mekaM hArasthapANinA // preSayAmAsa suuriisho| cupapArzve vizAradaH // 4 // tathAhi-didRnikurAyAta-stiSTati haarivaaritH|| hastanyastaca. tuHzlokaH / kiMvAgabatu galatu / / 5 / / jJAtvA shlokaarthm-sho| raMjito hAHsthapANinA // pratizlokaM punaH preSa-yAmAsa gurusannidhau // 6 // tathAhi dIyatAM dazaladANi / zAsanAni caturdaza // hastanyastacatuHzloko / yahAgAtu gavatu / / 7 / / For Private And Personal Use Only Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 11 dharma- jhAtazlokArthasUrIzo / gatvA madhyagRhaM nRpaM / / pUrvAzAsthitamAlokya / punaH zlokaM papATha ca / / 7 / / maMjUSA apUrveyaM dhanurvidyA / navatA ziditA kutH|| mArgaNaughaH samanyeti / guNo yAti digaMtaraM // 5 // pUrvI muktvA rAjA dakSiNadigvijAge sthitaH, punarapi sUriditIyaM zlokaM pAha-sarvadA sarvado'sIti / mithyA saMstRyase budhaiH / / nArayo legire pRSTaM / na vadaH parayoSitaH // 10 // tato pazcimAM sthite rAjhi sUristRtIyaM zlokaM jagau-tvakIrtirjAtajAiyeva / caturaMgodhimajjanAt // yAtApAya mahInAtha / gatA mArtamamaMmalaM // 11 // tato nupe nattarAyAM sthite caturtha zlokaM sUriH papAThathAhate tava niHsvAne / sphuTitaM ripuhRdghaTaiH / / galite tatpriyAnetre / rAjazcitramidaM mahat / / 1 / / punaH papATha-sarasvatI sthitA vake / lakSmIH karasaroruhe // kArtiH kiM kupitA rAjan / yena dezAMtaraM gatA / / 13 // etat zlokacatuSTayaM zrutvA mahIpAlo vikramArkazcetasi camatkRtaH siMhAsanAbIcUM samuttIrya naktyA natvA guruM simsenaM jagAda he mahAmune! lasajhastivAjiratnAdizAlitamidaM rA. jyaM gRhANa? mAM cAnugrahaM kuru ? sarijaMgAda he rAjan ! mayA mAtRpitrAdiniHzeSA lakSmIH purA tya| ktA, tena hetunA me manaH sadaiva leSTukAMcaneSu samaM vartate, yathA-ripI mitre tRNe straiNe / svarNe For Private And Personal Use Only Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir maMjUSA 222 dharma- 'zmani maNau mRdi / / mokSe bhave ca sAdhUnAM / samaM cittaM sadA navet // 1 // bhuMjImahi sadA jo dayaM / rathyAvAse vasImahi // zayImahi mhiipiite| kurvImahi kimIzvaraiH // // nirlonatvaM nRpo vIdaya / sUrIzasya tadA bhRzaM // jinadharmarataH kiMci-ddhabhUva nyAyatatparaH // 3 // evaM rAjA vikra mAdityastasmin kIrakASTavinirmite svarNaratnajaTite hAtriMzatputtalikAsaMyukte siMhAsane samupaviSTo rAjyaM karoti. anyadA zrIsimsenasUriH zrIRSanadevajinAlaye devaM naMtuM yayau. tadA tatra caitye simsenA cArya vaMdituM zrAvakavargaH sadyaH samAjagAma, sa zrAvakavargo devaM guruM ca natvA guruNA saha gurUktaM cai. tyavaMdanaM zRNoti yathA-sa maMgalaM vo vRSadhvajaH kriyA-jjaTAvalIsaMvalitAMsamaMDalaH // yadIyamaMgaM kila sarvamaMgalA-zritaM pramodAya na kasya jAyate // 1 // navyAMgabhRtkokilapuMDarIkaM / duHkarmarugjedanapuMDarIkaM / / padbhyAM pavitrIkRtapuMDarIka / natAkhilAkhaMDalapuMDarIkaM // 2 // nanmattamohaH dipapuMDarIkaM / bAlye kRtArthIkRtapuMmarIkaM / / zirastuSArAmaghRtapuMDarIkaM / tvAM stoti caMcapadapuMDarIke / // 3 // atisphAranamaskArAn / sadarthasahitAMstadA / / kathayitveti jAvena / simseno gurujagI / / For Private And Personal Use Only Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA 553] dharma | // 4 // netrAnaMdakarI navodadhitarI shreystromNjrii| harSotkarSazunapravAhalaharI vyApalatAdhamarI // zrImadharmamahAnareMdranagarI rAgadviSAM jitvarI / pUjA zrIjinapuMgavasya vihitA kSemaMkarI dehinAM // 1 // tato 'namutthuNaM' ityAdistutinirvadyamAnaM jinezvaraM vIkSya zrAvakavargaH sUrIzaM prAha he jagavanne vaiSairetAni zAstrANi gurusannidhau kathaM paThitAni? vaM zrAvakaprazaMsAvAkyAni zrutvA muditamAnaH saH sighaseno guruH 'zrAvassahIti' kRtvA jinagRhAnnityopAzraye samAgataH, kiyaMti dinAni ca tatra sthitvA tataH pRthivyAM vicaran punaH pratiSThAnapure samAyayau, tatra vRSvAdisUriguruM natvA ca tatra sthitaH. athaikasmina dine sighasenAcAryo guruM vRSvAdisUrIzaM natvaivaM banAye, he nagavan ! vaMdanAdikasUtrANi prAkRtAni na zonaMte, ato'haM saMskRtAnyeva kurve yadi bhavatAM rocate. guruH prAha he mahAnAga ! gautamAdigaNezvarAzcaturdazapUrvapAyodhipAragA vaMdanAdikasUtrANi saMskRtAni ca kartu na jAnaMtisma? taiH saMskRtAni kathaM na kRtAni ? vaM kiM tato'pyanyadhiko ye naivaM prajalpasi, punarevaM guruH prAha he mahAnAga! tava pArAMcitaM pApaM jAtaM, tena ca tava durgatipAto nizcitaM navitA, tvayA sidhAMtAzAtanA kRtA, anena pApena ca tava saMsAre ribramaNaM naviSyati. siThaseno'vaka svAmi For Private And Personal Use Only Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | n ! mauyAnmayedRzaM jalpitaM nRDiHkhasaMtatidAyakaM tenAdhunA mama yogyaM prAyazcittaM vizrAlaya ? gururAda tavAtyaMtaM pApaM labhaM, tIvratapazca gavAdRzAM dAtuM na zakyate, ato'vadhUtaveSeNa yadi tvaM hA maMjUSA dazAdikAM sthitvA prAMte prauDhaM nRpaM bodhayitvA navInaM tIrthe ca pAlayiSyasi tadA te pApAcchumnaM viSyati, guroretadvAkyaM zrutvA siddhaseno vepaparAvRttiM kRtvA kRtAvadhUtaveSaH sthAne sthAne mana me - dinIM pratibodhayati, ityAdi dvAdazavArSiko vihAro graMthAMtarAdavaseyaH dhyaya prastutamevAda - vikra mAdityena rAjJA vikramacaritraputrasya bahavaH kanyakAH pariNAyitAH kumArastAniH samaM doguMdaka deva zva vaiSayikaM sukhaM bheje. 124 evaM vikramAdityasya devarAja iva rAjyaM kurvato dinAni yAMtirama ya sihaseno divAkaro gurUpadiSTaM prAyazcittaM kurvan dAdazavarSA eyavadhUtaveSeNa bhrAMtvA bhrAMkhA dezanayA navyajIvAn pratibodhya dazavarSaparyaMte vikramArka nRpaM kuyogato mithyAtvagrasita mAkarNya tatpratibodhAya mAlavanirvRtiM yayau. tAvadhUtaveSeNa siddhaseno gururmahIpateH pratibodhAyojjayinyAM samAyAtaH tatra mahAkAlezvaraprAsA - devA nijau caraNau liMgAnimukhau kRtvA sUrIzvaraH suptaH taM tathAsthitaM vIkSya devapUjakaH prAha bho For Private And Personal Use Only Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dharma:| mahApuruSa tvamuttiSTa? evaM devasanmukhaM zayanaM no kriyate. evaM punaH punaH prokta sa yAvannottiSThati maMjUSA tAvaddevArcako namIpateH pArtha gatvA jagI, svAminnakaH pumAnavadhUtaveSadhAraka IzvaraliMgasyAnimukha pAdau datvA nizciMtaM supto'sti. rAjA bASe no devArcaka ! sa yadi vacanena na samuttiSTati tadA 225 kaMbAdibhirAhatya tvayA dRrataH kartavyaH. so'pi tatra gatvA vRrizaH kathayAmAsa, tayApi yAvatA sa nottiSTati tAvattena kaMbayA hataH, tasya kaMbAprahAre datte rAjhotaHpuraM kaMbAnistADyate, aMtaHpurapImAM jhAtvA vRmipatibhRzaM duHkhapImito mahAkAlAlaye'bhyetya tamavadhUtamiti jagAda, he avadhUta! tvaM ma. hezaM stuhi? eSa stutastava modaM dAsyati, devasyAzAtanAM mA vidhehi? eSa kupitastava pIDAM ka riSyati, tvamenaM mahAdevaM mA kopaya ? tenoktaM he mahIpAla ! eSa devo mama kRtAM stutiM na sahate, nRpaH prAha eSa mahAdevaH sahiSyati, gururAha he rAjannasya stutyA kAcidvighnaM javiSyati, tadA navatA manAgapi mama doSo na deyaH, rAjhoktaM stutiM kuru ? tataH sighaseno guruH padmAsanasthito hAtriMza dvAtriMzikAdibhirijinezvaramastavIt , paraM mahAvIrajinezvarAdhiSTAyako devaH ko'pi no prAdunataH, tadA zrIsimsenaguruNA zrIpArzvanAthasya stutiH samArabdhA 'kalyANamaMdiramudAramavadyanedItyAdiH' For Private And Personal Use Only Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandi dharma-tatra stotre 'krodhastvayeti' trayodazaM kAvyaM maMtragarjitaM suryAivadhyadhAttAvattalliMgaM vidhAnavat , ta. maMjapA madhyAtpArzvajinaH prakaTIvanRva, tat zrIpArzvaviM nirgataM vIkSya sUsrAiTa prAhAyaM devo madIyAM stuti. madbhutAM sahate, rAjhoktaM jagavan kastvaM ? kiM cedamadbhutaM dRzyate ? sa UcevadhUto'haM vRSvAdinaH sUrimukhyaziSyaH sighasenAnidhaH kenacitkAraNena gaNAhirnirgataH pRthvyAM bhraman garidezeSu ca. vyAna pratibodhayannasmin pure samAgato'smi, etat zrIpArzvanAyasya kiMvaM dharaNedrAdigIrvANasevitaM va. sudhAtalAnirgataM, tvamenaM devaM modadAyaka sevasva ? tathA tvaM mAM kiM nopaladAyase? yena mayA tvaM pUrva dinikarAyAta ityAdizlokaH stutastatkiM vismRta ? tAM stuti zlokacatuSTayamayIM smRtimA. naya? tataH smRtimAgataH mitrasenAcAryo guruH, taM guruM natvAgre samupavizya sa dharma zRNoti, gurustasya prAsAdasya prabaMdhaM prAha, atrAtisukumAlakathA graMthAMtarAhAcyA. tasya putreNa mahAkAlanAmneSa prAsAdaH kAritaH, kAlakramAd dvijairatra pArvatIpateTiMgaM sthApitaM, ato he rAjeMnaM devaM jajasva ? yataH-nIrAgo'sau jino devo| dadAti padamavyayaM // surAsuranarAdhIza-padavImapi suNdraaN||1|| | sarvajJo gtraagaadi-dossstrailokypuujitH|| yathAsthitArthavAdI ca / devo'hana paramezvaraH // 2 // For Private And Personal Use Only Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir maMjUSA dharma- mahAvratadharA dhIrA / naidayamAtropajIvinaH // sAmAyikasthA dharmApa-dezakA guskho matAH // 3 // parigrahAraMnamamA-stArayeyuH kathaM parAn // svayaM daridro na para-mIzvarIkartumIzvaraH // 4 // durgatiprapatatprANi-dhAraNAdharma nacyate // saMyamAdirdazavidhaH / sarvajhokto vimuktaye // 5 // ityAdi sighasenagurUditaM dharmamAkarNya vikramAdityo rAjA jinadharmarato jAtaH, tena rAjhA sighasenAcAryasamIpe zrAvakatvaM prapede, tasminmahAkAlapAsAde nRpatiH zrIpArzvajineziturvivaM sthApayAmAsa, zrAdarAta pUjayAmAsa ca. tasminneva dine vikramArko nRpatistasmina jinAlaye devapUjAkRte ca grAmasahasraM dadau, hAdazavratasaMyuktaM samyaktvaM ca salA, punaH sighaseno guruH prAha rAjana ! jinaH zriyazcAruphalaM dAnameva proktaM, zreyaHsaukhyaM yato navet , yataH-pazcAdattaM parairdattaM / lanyate vA na lanyate // svahastena ca yahattaM / lanyate nAtra saMzayaH // 1 // mAmasthAH dIyate vittaM / dIyamAnaM kadAcana / / kUpArAmaga. vAdInAM / dadatAmeva saMpadaH // 2 // pAtre dharmanibaMdhanaM taditare prodyayAkhyApakaM / mitre prItiviva. | dhukaM ripujane vairApahAradAmaM / / mRtye naktibharAvahaM narapatI sanmAnapUjApradaM / naTTAdau ca yshskrN| For Private And Personal Use Only Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 1 maMjUSA dharma | vitaraNaM na kApyado niSphalaM // 3 // varSe yAvajjinAH sarve / yatheSTaM dAnamanvadaM / dadate svarNarU pyAdi / yAcakenyo mukhoditaM || 4 || nRNAM pRthivIM sarvo / kRtvA sarve jinezvarAH // dIkSAM lAtvA tataH dIpa - karmANo yAMti nirvRtiM // 9 // ityAdi siddhasenoktadharmakathAM zrutvA rAjA rAjyaM pAlayan jainadharme cArAdhayati, lokAnAM ca yathepsitaM dAnaM dadAti, jUridAnena vikramAdityo rAjA zrIvIrajinezvarasaMvatsaraparAvarte kRtvA nijasaMvatsaraM cakre.. 12 punarekasmin dine vikramAdityaH siddhasenaguroH pArzve dharme zrotuM samAgAt, sUristasmin dhamopadeze zatruMjayamAhAtmyamatravIt, yathA-yaH zrIzatrujaye tIrthe / zrIyugAdijinezvaraM // vaMda ktitastasyA-naMtaM puNyaM prajAyate // 1 // zatruMjaye koTiguNaM / svabhAvasparzane mataM // manovacanakAyAnAM / zuddhyAnaMtaguNaM gavet // 2 // ekaikasmina pade datte / zatruMjaya giriprati // navakoTisadasrenyaH / pAtakenyaH pramucyate // 3 // vajralepAyitaiH pApai - jaituratyaMta duHkhanAm / tAvadyAvanna si hAdri - madhiruhya jinaM namet // 4 // mayUrasarpasiMhAdyA / hiMsA vyapyatra parvate / siddhAH siddhyaMti setsyati / prANino jinadarzanAt // 9 // teSAM janma ca vittaM ca / jIvitaM sArthakaM ca ye / si For Private And Personal Use Only Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | kSetrAcalaM yAMti / pareSAM vyarthameva tat || 6 || tIrthAnAmuttamaM tIrthe / nagAnAmuttamo nagaH // se maMjUSA trANAmuttamaM kSetraM / sikAdiH zrojinairmataH // 1 // ityAdi purANe'pyuktaM STaSaSTiSu tIrtheSu / yAvAyA yatphalaM javet // vyAdinAyasya devasya / smaraNenApi tadbhavet // 8 // spRSTvA zatruMjayaMtI 225 / natvA raivatakAcalaM / snAtvA gajapade kuMDe / punarjanma na vidyate || 7 || pavyopamasahasraM tu / dhyAnAmanigrahAta || duHkarma dIyate mArge / sAgaropamasaMcitaM // 10 // yasmin zatruMjaye tIrthe / sisaukhyaprade sadA || puMDarIkAdayo'neke / sihA gaNabhRtaH purA // 11 // yataH - cittassa pu* simAe | samaNANaM paMcakopikhirina || siddhigana puMDarina / jayana taM puMDarIyati // 12 // jahAca jasAI - sagaraMtA risahavaMsajanariMdA || siddhiM gayA vyasaMkhA / jayana taM puMmarIyati // || 13 || jahiM rAmAI tikomI / iganavara nArayA ya mulikA || jAyA na sikirAyA | jayana taM puMDarIyati // 14 // evaM gurUpadiSTaM zrIzatuMjayamAhAtmyaM zrutvA vikramAdityaH provAca he jagavan ! javadaMtike dharmaH zrutaH, yadhunA zatruMjayatIrtha naMtuM me manoratho vartate. guruNoktaM rAjan dharme mA pramAdI, zrIgurvAde For Private And Personal Use Only Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | zamAsAdya vikramAdityaH zrIsaMgha melayAmAsa sthAne sthAne kuMkumapatrikAM preSya sarvatra ca jJApayA mAsa. tena saMvena sArdhe zrI siddhasenAdipaMcazatasUrIzA graMthAMtarApekSayA ca paMcasahasrasUrIzAH satki maMjUSA yAkalApa kuzalA jinezvaraM naMtuM celuH ekonasaptatizataM hemadevAlayAceluH, zatatrayamitA janama230 noharA rUpyadevAlayAcesuH, paMcazatamitA daMtamayA devAlayAceluH, aSTAdazazata kASTamayA devAlayA. celuH, ekA koTidAdayaM navazatAni sthAnAM, aSTAdazalakSANi vAjinAM SaTsahasrANi hastinAM ca saha ceduH tathA - vesaroSTra vRSAdInAM / manuSyANAM ca yoSitAM // vikramAditya nRpAla - saMghasaM khyA na vidyate || 1 || devAlayapatAkAstha - kiMkiNIrucirakaNAH || repurAhayituM sarva - dezasaMghajanAniva // 2 // pInaskaMdhAH sadAkArA / nAnAnRSaNabhUSitAH / vahati vRSaNA devA-layAn kuM. jaragAminaH || 3 || divyarUpadharAzcAru- bhUSaNA hariNekSaNAH // catuHkopasthitA devA-laye cAmarapANayaH || 4 || gAyaMtyo jinanAthasya / gItAni madhuradhvani // lIlayA cAlayaMtisma / cAmarANi manoharAH || 9 || evaM mArge calana grAme grAme snAtrapUjAdhvajAdiniH prajAvanAM ca kurvan vikra mAdityaH zatruMjayopAMte yayau tavAnargalaM dAnaM dadan jinaM naMtuM zrIzatruMjayaM parvatamAruroha. tatra snA For Private And Personal Use Only Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir dharma- pUjAdhvajAropaNAdi sarva kArya kRtvA sa stuti cakre, yathA-surAsuramahInAtha-maulimAlAnatakamaMjUSA maM / / zrIzatrujayakoTIra-maNiM zrISanaM stuve // 1 // vino tvatpadarAjIvaM / ye sevaMte janAH sa. dA / / surAsuranRpazreNi-najate tAna sunaktitaH // 2 // | ityAdi jinastutiM kRtvA hRSTamAnaso'sau yAvatA prAsAdaM vilokayati tAvatkutrApi kiMcittaM prAsAdaM patitaM dRSTvA nRpatizciMtayati yadahaM zatrujayochAraM karomi. tAvatA zrIsimsenasa riNoktaM rAjana ! zrIjinanAyakairnavyaprAsAdakArApaNAdughAre higuNaM puNyaM proktaM, yataH-prAsAdochArakaraNe / ripuNyaM nigadyate // nakArAnna paraM puNyaM / vidyate jinazAsane // 1 // purAtra parvate cake / prA. sAdaM jasto nRpaH / / zrInAbheyajinezasya / maNisvarNamayaM mahata // 5 // asminneva mahAtIrthe / prA. sAdamRSanapragoH / / kArayAmAsa sagara-cakravartI dvitIyakaH // 3 // yataH-maNiruppakaNayapamimaM / jaba risahacezyaM narahavidiyaM // saduvAsa jiNAyayaNaM / so vimalagirI jayana tivaM // 4 // kayajiNapamimuchArA / pAMDavA jaba vIsakomIjuyA || muttinilayaMmi pattA / taM sittuMjayamahAtivaM // 5 // assaMkhA nakArA / asaMkhapaDimA cezyA asaMkhA / / jahiM jAyA jayana taM / sirisatuM For Private And Personal Use Only Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Sun Kailassagarsur Gyanmandir maMjUSA dharma- jayamahAti // 6 // pUrva bahujivAza-mahebhyazca vanAvataH // prAsAdAH kAritA asmiM-stIrtha na. ridhanavyayAt / / 3 // evaM gurUpadiSTaM zrIzatrujayochAramahimAnaM zrutvA vikramAdityo rAjA sArakIrakASTamayaM mahatprAsAdoghAraM kArayAmAsa. tataH zrIvikramAdityaH zatrujayAcalana krameNa vatagirau zrI. neminAthaM natvA tatrApi pUjAsnAtradhvajAropaNochArAdi sarva tIrthakArya kRtvA jinastuti karotisma. atra zrIneminAyastavanaM vAcyaM. evaM iyostIrthayostadA yAtrAM kRtvA pratyAvRtto gRhAnimukhaM samAgabanmArge yatheSTaM yAcakenyo dAnaM vitaran sa mahAmahenAvaMtI purI samAgAt. tadinAdArabhya zrIsika. senaguroH pArzva pratyahaM dharmakadAM zRNvan vikramAdityo rAjA dharmakAryeNa manujajanma saphalIkarotisma. sAhasikAgraNI rAjA vikramArko nyAyamArgeNa pRthvIM pAlayannatyaMta dAnadharmatatparo banava. kRpAvA. nasa pAlazca dInAnAthebhyo dInArasahasrAdi dApayAmAsa. ekasmin dine sa kozAdhyadaM samAkAryovAca. jo kozAyada ! tvayevaM pradAtavyaM, tathAhithArta darzanamAgate dazazatI saMnASite cAyutaM / yahAcA va hase'hamAzu bhavatA lado'mya vizrAeyatAM // niSkANAM paritoSate mama punaH koTi mamAjhA praa| kozAdhIza sadeti vikramanRpazcake For Private And Personal Use Only Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir 133 dharmaH tadAnI sthiti // 1 // maMDito vikramArkeNa / dAnapuNyotsavastadA / nimaMtritA janA eyu-ri| maMjUSA zaH svasvadezataH // 5 // rAjhA tasmina samaye'STAdaza prajA rAjakararahitAH kRtAH. tat zrutvA tuSTobdhidevo bhaTTaM pratyAha no naTTa ! idaM ratnacatuSkaM gRhANa? asmanmitrAya vikramArkAya ca dAtavyaM, eteSAM ratnAnAM pranAvazca kathanIyaH, yathA-AdyaM vittaughadaM jJeyaM / dvitIyaM projyadaM tathA / / tRtIya sainyadaM turya / sarva RSaNadAyakaM / / 1 // tAnyAdAya vipro nRpAMtike gataH, nRpaM ca pAha, rAjeMdra ! e. tAni catvAryavi ratnAnyadhidevena preSitAni tava kIrti zrutvA tuSTena. tatasteSAM mahimAnamuktvA sa tAni rAjhaH kare dadau. rAjA prAha jo vipra! yattava rocate tadekaM ratnaM vaM gRhANa? vipraH prAha gR. he gatvA khaM kuTuMbaM pRSTvA yAciSye. rAjhoktaM tvaM svagRhe yAhi ? sa gato gRhe, svakuTuMbAgre ca tena sarva proktaM, tadA kuTuMbenoktaM yathA-putraH sainyadAyakaM maNiM yayAce, nAryA jojyadAyaka. snaSA RSaNadAyakaM, viprazca dravyadAyakaM yayAce, evaM teSAM caturNI kalaho lamaH, vipreNAgatya rAjho'gre pro. taM, tuSTena rAjhA tAni catvAryavi ratnAni teSAM pradattAni. evaM zrIvikramAdityorthinyo dAnaM dada| dvikhyAto'nut. vikramAdityasya rAjJaH zatavarSAte pUrNaprAyapuNya'nyadA ki mAdityasya zava pratiSThA For Private And Personal Use Only Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma maMjUSA 234 napure caturaMgasenAsamanvito vidyAmaMtraliSTaH zAlivAhananAmA rAjA prakaTIva nUva, sa ekadA samA / gatya vikramArkasya katicid grAmAna htv| punarnija nagaraM jagAma, etatsvarUpaM vIdaya naTTamAtro meM trI jagI, he svAmin ! zAlivAhana nRpatinavato grAmAna hatvA yAti, etatsuMdaraM na dRzyate, ataH kaTaka kRtvA tatra gamyate. taM ca vazIkRtya sevakI kriyate. sati sAmarthya nyaparAna ko martyaH sahate, yataH-nyakAraM sahate siMho-'nyeSAM naiva kadAcana // parAnavaM sahaMte tu / zRgAlAH kAtarAzayAH // 1 // nRpaH prAha no maMtrIza! tvayA satyaM proktaM, paraM bhUbhuja napAyAnAM catuSkeNa kArya kurvati, yadi sAmnA kArya sidhyati tarhi kiM kriyate dAnA, dAnA yadi kArya sidhyeta tadA nedena, yadA ne. dena kArya sidhyeta tadA daMDena kiM kriyate ? punarmatrI naTTamAtro jagau svAmistArhe tatra dUnaH prathama preSyate, tataH zAlivAhano yadA dUtavacanaM na manyate tadA taM vijetumupakramaH kriyate. evaM vimRzya mahIzena ripuMprati preSito dRtaH pratiSTAnapure zAlivAhanasaMsadi gatvA vikramArka nRpoditamiti jagAda, he zAlivAhana nRpate ! tvayaitaharaM na kRtaM, yattvayA vikramArkasya grAmA namAH, atha tatrAgatya tasya nRpasya sAMprataM militvA vAparAdhaM damyatAM ? anyathA sAMprataM tvAM vijetuM vi. For Private And Personal Use Only Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | kramAdityo rAT sameSyati dRtasyaitadvAkyaM zrutvA zAlivAhano rAjA bhRkuTIM kRtvA bajAne, jo dUta ! navataH svAmyAgacchatu, yahamapi sainyasameto vikramArkeNa saha yuddhAya sameSyAmi tvaM yAdi svasthAnaM? maMjUSA dutatvAdavadhyo'sIti muktaH, tato dRto vikramArkanRpopAMte gatvA zAlivAhana vAcikaM sarva samAcakhyau 235 | rAjanneSa tavAjJAM na manyate, javatA saha yuddhAya ca sajjo jAtaH, yaya yatkartavyaM tatkuruSva ? dUtozrutvA kupito vikramAdityaH sainyaM sajjIkRtya sevakenyo nRyasIM lakSmIM mArge dadAnaH zAlivA danaM vijetuM pratiSTAna puraMpratyacAlIt, zAlivAhano'pi sainyasametaH sanmukhamAgAt, tataste dve pi sainye milite, tatastayoH parasparaM saMgrAmo banRva, yathA- pranekamattamAtaMga - vAjivIravirAjitaM // yaMtarA militaM sainyaM / iyominujostadA // 1 // rathI ca rathinA sArdhaM / sAdI ca sAdinA saha padikAH padikaiH sArdhaM / niSAdino nipAdiniH // 2 // khaGgI ca khajinA sArdhaM / kuMtI ca kuMtinA saha // varmitA darmitaiH sArdhaM / tRNI ca tRNinA saha // 3 // zAktIkenAtha zAktIkaH / patrI ca patriNA samaM // vANiko vANinA sArva | dAMmikena ca dAMbhikaH // 4 // ityAdi tayordvayorbalayorcADhaM dAruNaH saMgrAmo vajrava, yaM dRSTuM svargato devA api samAgamana. evaM tayorddayoH sainyayoryuddha | For Private And Personal Use Only. Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandit 536 dharma- jAyamAne puNyadAyAdAyuSyadAyAca vikramArkavadasi zAlivAhanena rAjhA muktastINo bANo lamaH, / maMjapA yataH-kacidINAnAdaH kvacidapi ca hAheti ruditaM / kacidvidgoSTiH kacidapi surAmattakalahaH // kacimyA rAmA kacidapi ca jarAjarjaravapurna jAne saMsAraH kimamRtamayaH kiM viSamayaH // 1 // kumudavanamapathi zrImadaMbhojakhamaM / tyajati mudamukaH prItimAMzcakravAkaH // nadayamahimarazmiryAti zItAMzurastaM / hatavidhilalitAnAM hI vicitro vipAkaH // 2 // tadAnI camUmadhye hAhAkAro jajJe, yaho vidhinA kimakArya kRtaM yadIdazA rAjAna evaM pIDayaMte, tAvadbhaTTamAtrAdayo maMtrimukhyAH procuH, svAmi.rtidhyAnaM na kartavyaM, yato durdhyAnena jIvAH kugati khannate, tataH zrI vikramAdityaH zunadhyAnaparAyaNaH paMcanamaskAraM dhyAyana saMsthitastadaiva svargasukhaM prApa, yataH tAvacaMdravalaM tato grahavalaM tArAbalaM bhRvataM / mudrAmaMDalamaMtrataMtramahimA tAvatkRtaM pauruSaM // tAvat sidhyati vAMcitArthamakhilaM tAvajjanaH saGAno / yAvatpuNyamidaM nRNAM vijayate puNyadaye diiyte|| // 1 // yasmin deze yadA kAle / yanmuhUrte ca yaddine / hAnirvyizolAna-stattathA na tada. | nyathA // // aho virodho duHkhakAraNaM! tasmAtkAraNAvirodho na kartavyaH. aya vikramacaritro For Private And Personal Use Only Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir 137 dharmaH dvitIyavAsare prajAtasamaye zAlivAhanena samaM raNaM kartu pravRttaH, zrIvikramacaritreNa zAlivAhano ra / Ne namaH, tatastasya sainikAzca pratidizaM naSTAH, tataH zAlivAhano rAma vikramAdityaputreNa vikramamaMjUSA caritreNa saha melaM kRtvA natvA ca sve nagare pratiSTAnapure samAgAta, zrIvikramacaritro labdhajayo nijapuryAmavaMtyAM samAgataH, paraM vikramacaritraH piturmaraNajaM duHkhaM hRdayAnna mumoca. aya sijhaseno gurustatrAgatya zokabide vikramArkasutaMpratyevamupadezaM dadau, yathA-dharmazokanayAhAra-niDAkAmakalikrudhaH // yAvanmAtrA vidhIyate / tAvanmAtrA navaMyamI // 1 // tibayarA gnnhaarii| suravaNo cakkikesavA rAmA // avahariyA hayavihINA / avarajIvANa kA vattA // 2 // vajrakAyazarIrANAmahatAM yadanityatA / / kadalIgarnasAreSu / kA kathA zeSajaMtuSu // 3 // aho rAjan ! yena zatrujayA. ditIrthaSu yAtrA kRtA, yenAne ke prAsAdAH kAritAH, yena pRthvyanRNIkRtA, tasya zokaH kathaM navet ? tathA-bhuktvA svargasukha cyutvA / tato vikramanAnumAna / / stokaireva bhavairmoda-saukhyamAdarzayiSyati // 1 // ityAdi gurorvAkyaM zrutvA vikramacastrio vikramAdityaputro hutaM zokaM muktvA piturma | tyukRtyaM vyadhAt, tataH sumuhUrte sudivase sulamayoge vikramAdityaputrasya vikramacaritrasya maMtrijI rA. For Private And Personal Use Only Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma - jyaM dattaM yAvatA taM nRpaM tasmin siMhAsane maMtriyo nyasaMti, tAvatsiMhAsanasthA dvAtriMzatputrikA di maMjUSA vyAnujAvataH procuH, jo jo maMtrimukhyA yasmin vikramAdityasiMhAsane'syopavezane yogyatA nA sti, yo vikramAdityatulyo dAnena zIlena ca javati so'smin viSTare samupavizati maMtriniruktaM 230 | tasya siMhAsanasya kA gatiH ? tAH procuradhunA viSTaraM sthApayatu tato maMtribhiH tatsiMhAsanaM mau sthApitaM, vikramacaritraca rAjyaM karoti. TAIpadANamudaraka vipaNa ' iti gAthArtho nirUpi taH zvaM zrIvikramAdityo / datvA dAnaM manoharaM / babhUva uvi vikhyAto / varNito kavikoTiniH // 1 // iti zrIvikramAdityadAnakathAnakaM samAptaM // yatha sAMvatsarikamahAdAnamAha // mUlam // - tipalopabaMdhavehiM / taSnavacarimehiM jiNavariM dehiM // kayakicehiMvi dinnaM / saMvacariyaM madAdANaM || 16 || vyAkhyA trailokyabAMdhavaiH, 'taSnavacarimehiM ' sa evaM navavaramo ye SAM te tavacaramA stairjinavareMdaistIrthakRdbhiH punaH kIdRzaiH ? kRtakRtyairapi, muktigamanAdyavadhAraNAta, kR. taM niSpannaM kRtyaM yeSAM te tathA taiH, 'dinaM dattaM sAMvatsarika vArSikaM 'mahAdANaM ' mahAdAnaM, ta. sya dAnasya sarvotkRSTatvAt yataH - egA hirAkomI / yaThevaNagA sayasahassA || sUrodayamAI - For Private And Personal Use Only Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharmayaM / dijA pAyarAsAnu || 1 || varaha varaM varada varaM / iha ghosijja mahaMtasaddeNaM // puratiya maMjUSA cakacacara-racArAya pahAIsu // 2 // jo jaM vare taM tassa / dijja hemava mAIyaM / vipraraMti taba ti sA / sakkAesela sapi || 3 || tinneva ya koDIsayA / aAsiddhaM ca huMti koDIna // yasiyaM ca sayasadassA | evaM saMvachare dinaM // 4 // etaddAnaM sarvairapi jinairdattamiti gAthArthaH // / / 16 / / syAmavasarpiNyAM prathamaM prAsukadAnadAtAramupadarzayati- 230 || mUlam // - sirisesa kumAro / nisse prasasAmila kaha na hoi || phAyadA lapavAho / je // 17 // vyAkhyA - zrIzreyAMsa kumAraH zrI RSabhadevasvAmipulabAhubalista pauH, ' nisseyasasAmitti ' niHzreyasasvAmikaH, vyarthAnmokSagatigaMtA kathaM na bhavati ? yapi tuvatyeva, 'phAyatti' prAsukadAnapravAdaH, ' payAsitti ' prakAzito yena zreyAMsena 'narahammitti ' jaratakSetre, iti gAthArthaH / / 17 / / vyAsArthastu kathAnakAdavadhArthastaccedaM - kurujanapade gajapuranagare RSabhadevaputro bAhubaliH, tatputraH somapranaH, tatputraH zreyAMsaH, sa ca pitrA yuvarAjapade sthApitaH tena zreyAMsena svane meruparvataH zyAmavarNo dRSTaH, tato mayA so'mRtaka For Private And Personal Use Only Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandini dharma-khazenAbhiSikto'tIva zonitavAna. tatraiva suvachizreSTinA vamo dRSTaH, sUryamaMDalAta srastaM kiraNasaha. maMjUSA sraM zreyAMsena tatra punaryo jitaM, tenAdhikataraM sa ca saMpUrNo jAtaH, rAjhApi punastatra svapno labdhaH, yathA kazcideko mahAn puruSo mahatA ripubalena saha yuddhaM kurvANaH zreyAMsasahAyAUyI jAtaH, eje 240 trayo'pi prAtaraMtaHsannaM saMtuya parasparaM nijaM nijaM svapnaM nivedayaMtisma, na punaste jAnaMti kiM navi. SyatIti. tadAnIM rAjhoktaM zreyAMsa kumArasya ko'pi mahAna lAjo javiSyatIti nirNAya visarjitAyAM parSadi zreyAMso'pi vanavane gatvA gavAkSe yAvadupaviSTo'valokate, tAvata svAmIna kiMcillAtIti janotkalikAkolAhalamAkoDitaH, svAminaM pravizaMtaM prekSamANazciMtayati, mayA kApIdRzaM nepathyaM dRSTapUrva yAdRzaM me pitAmahasyeti jAtimasmArSIt , aho'haM jagavataH pUrvanave sArathistena samaM tI. rthakarasamIpe pravrajyAmAptavAn , tatra vajrasenena tIrthakRtA kathitamAsIdhadayaM vajranAno naratakSetre prathaH mastIrthakRtAvIti, sa eSa nagavAn. tadAnomeva tasyaiko manuSyaH pradhAnekurasakuMnena sahAgata AsI. t, tamevekSurasakuMjamAdAyopasthitaH zreyAMso jAti bhagavan ! gRhANa yogyAmimAmokSurasabhidAM? prasAraya pANiM ? nistAsya ca mAmiti, kalpate ti kRtvA svAminApi pANI prasArito, niHsRSTazca For Private And Personal Use Only Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA 241 dharma | tena sarvo'pi rasaH, na cAtra biMdurapyadhaH darati, kiMtupari zikhA parivardhate yataH - mAijja gharasadassaM / havA mAyaMti sAgarA save / jassecyArisalaDI / so pANipamiggahI hoi // 1 // vyava kavighaTanA - svAmyAha dakSiNaM hastaM / kathaM nidAM na khAsi bhoH // sa prAha dAtRhastasyA -dho vAmi kathaM yataH // 1 // pUjAjojanadAna zAMtika kalApANigrahasthApanA - codaprekSaNahastakArpaNamukhavyApAravatvahaM // ityuktvA dakSiNe kare sthite vAmo brUte - vAmo'haM raNasaMmukhAMka gaNanA vA mAMgazayyAdida / dyUtAdivyasanI tvasau sa tu jagau codo'smi na tvaM zuciH // 2 // tataH - rA jya zrIvatArjitArthinivahastyAgaiH kRtArthIkRtaH / saMtuSTo'smi gRhANa dAnamadhunA tanvan dayAM dAni Su / ityabdaM pratibodhya dakSiNakaraM zreyAMsato'kAraya -- pratyaprekSurasena pUrNamRSanaH pAyAtsa vaH zrI. jinaH // 3 // zreyAMsasya dAnAvasare yajAtaM tannizamyatAM - netrAMbudhArA vAgdugdha - dhArA dhArA rasasya ca / spardhayA vardhayAmAsuH / zrIdharmaDuM tadAzaye // 4 // tatastena bhagavAn sAMvatsarikatapaHpAraNaM kRtavAn, tatra paMca divyAni prAdurddhatAni tadyathA - vasudhArASTiH 1, celotkSepaH 2, vyomni devaduMduniH 3, gaMdhodakakusumavRSTiH 4, vyAkAze'ho dAnamiti gho For Private And Personal Use Only Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma- SaNaM ceti. 5. tatra vasudhArApramANaM yathA-ghaterasakoDI / nakosA taba ho vasuhArA // ya. maMjUSA chaterasalakA / jahanniyA ho vasuhArA // 1 // tato devasannipAtaM dRSTvA rAjapramukho'khilo'pi lokaste ca tApasAH zreyAMsannavanamupAgatAH, tAna zreyAMsaH pratipAdayati yathA, jo janAH! samatilipsayaivaM nidA pradIyate. lokaH pRthati kathaM bhavatA jhAtaM? yatsvAmina evaM nidA pradIyate. so. 'vak jAtismRtyA, mama tu svAminA sahASTanavasaMbaMdhaH pUrvamAsIt , kautukAjjanaH pRDati, ke te'STau javAH ? zreyAMsa aAha yadA svAmIzAne lalitAMganAmA devastadAnImahaM svayaMpranAnAmnI tasya devyaH navaM 1. tataH pUrva videhe puSkalAvatI vijaye lohArgale nagare nagavAna vajrajaMghastadAnImahaM zrImatI jAryAnavaM 1. tata nattarakurau bhagavAna yugaliko'haM ca yugalinyajavaM 3. tataH saudharme dAvapi mitra devau jAtau 4. tato jagavAnapara videhe vaidyaputraH, ahaM ca tadA jIrNazreSTiputraH kezavanAmA mitrama navaM e. tata yAvAmacyutakalpe devau jAtau 6. tataH pumarIkiyAM nagavAn vajranAnarADahaM ca sArathyanavaM 9. tataH sarvArthasidhivimAne svAminA sahAhaM devo jAtaH 7. zda punarahaM jagavataH prapautra | zata. teSAM ca svapnAnAmidaM phalaM yadbhagavatA nidA datteti. For Private And Personal Use Only Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma maMjUSA evaM ca zrutvA sarvo'pi janaH sAdhunyaH prAzukadAnaM dadAti yataH - bhuvaNaM jase jayavaM / ra se navaNaM dhaNe pahilo || thApA nirumasurake / supattadANaM mahagghavidhaM // 1 // risahesasamaM pattaM / nikhaUM ikhkhurasasamaM dANaM // sesasamo jaavo| davijja jara maggiAM hukA // 2 // 243 ityAdi vacorijinaMdya sarvo'pi janaH svasthAnaM gataH zreyAMso'pi yatra sthito bhagavAn pratilA jitastatsthAnasya pAdairAkramaNaM mA javatviti bhaktyA ratnapIThaM kArayitvojaya dhyaM pUjayati, vizeSataH prAtaHkAle pUjayitvaiva bhuMkte. loko pRcchati kimetakaM ? zreyAMsa yAda ghyAdikaramaMDalakaM. to lonApi yatra yatra jagavAn sthitastatra tatra pIThaM kRtaM. kAlena tasyAdityapITha iti saMjJA jAtA. evaM zrI zreyAMsena naratakSetre prAzukadAnapravAhaH prakAzita iti evaM zreyAMsaMto dAnaM / pravRttaM prAzukaM purA // yasmin naranAge / deyaM jo javikA mudA // 1 // iti zrIzreyAMsakathAnakaM samAptaM // jinavarebhyaH prAzukadAnaphalamAda || mUlam || - ka sA na pasaMsikAi | caMdanavAlA jididANeNaM || bammAsitavata vi | vivi jI vIrajiNo || 18 || vyAkhyA - sA caMdanabAlAnAmnI dadhivAhanaputrI jineMdradAne For Private And Personal Use Only Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir maMjUSA dharmaH | na kathaM na prazasyate ? apitu prazasyate eva, sA kA? yathA zrIvIrajino 'nivavinaMti' nirvA. pitaH zItalIkRtaH kulmASadAnena. kathaM nuto vIrajinaH? 'chammAsithatti' paMcadinonaSAemAsika tapasA tapta iti gAthArthaH. vyAsArthastu kathAnakAdavaseyaH, taccedaM244 khAmI zrIvIro dIdAdinAdAtya dvAdaze varSe madyAM viharana kauzAMbI nagarI samAyayau. tasyAM nagaryA parAnIkanayaMkaraH zatAnIko nAma rAjAsti, tadrAjhI ceTakoziduhitA mRgAvatInAmnyasti. sA paramazrAvikA jinAjhApAlanatatparA ca vartate. tasya rAjJaH suguptanAmA sacivaH, tasya priyA su. naMdA, sA mRgAvatIrAjhyAH sakho zrAvikA ca vartate. tasyAM nagaryA dhanAvahanAmA zreSTI, mUtinAnI ca tasya priyAsti. tatra svAmI pauSamAsabahulapadAtipadine durAcAra durgrahaM cAnigrahaM jagrAha. yayAkAcitrAjakanyakASTamapAraNe 1 ayonigaDavAMghiyugalA 2 muMDitamastakA 3 rudaMtI / preSyatAM ga. tAe dehavyaMtaHsthitekapAdA 6 vahidiptahitIyapAdA 7 nivRtteSu sarvabhidAcareSu sUrpakoNake sthi tAn e kuTamASAn 10 yadi pradAsyati tadAhaM pAraNaM kariSye, nAnyathetyanigrahaM kRtvA pratidinamu. | cAvaceSu geheSu bhidArtha paritramati, annigravazAca lokairdIyamAnAM nidAna gRhNAti, paurAzca tA. For Private And Personal Use Only Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir zvara dharmaH | myati. anAptanidaH svAmyevaM dAviMzatiparISadAna sahamAnazcaturo mAsAMzcatuHpraharAniva nirgamayAmA. jA sa. svAmyekadA jidArtha bhraman suguptAmAtyavezmani viveza. zreSTIpatnI naMdAnAmnI pravarAnaMdapUritA pravarAsanAt samudAya vAmyagre kalpanIyanojyAni puro muktvA nyamaMtrayat, svAmin zudhAM nidA. mimAM gRhANa ? svAmyanigrahavazAttAnyanAdAya tadgRhAnniryayo, dhigare maMdanAgyAsmi, na pUrNo me manorathaH, iti khedamApannAM maMdamAnasAM naMdAM dRSTvA tasyA dAsya UcuH, he svAmini ! devAryo na. gavAne dine dine'nAttanidAH pratyahaM niryAti, na tvathaiva nirgataH. evamAkarNya sA naMdaivamaciMtayaH t, svAminA nizcayena kazcidannigraho gRhItaH. svAminonigrahaH kathaM jJeya iti ciMtayA sA naMdA nirAnaMdA suguptamaMtriNA dadRze. pRSTaM maMtriNA, jo suMdari! tvaM kiM nirAnaMdAdya dRzyase? kiM te duHkhasya kAraNaM? tayoktaM vIro agavAn bhidArthI anAttanidAH pratyahamAyAti yAti ca, tannUnaM tena kazcidanigrahaH kRto vidyate, sa kathaM jhAsyata iti mama manasi ciMtA vartate. sugupto jagAda he pri. ye! prAtastathA yatiSye yathA jagAturanigraho zAsyate. evaM tayorvArtA kurvatoma'gAvatyAH parAzyA vetriNI vijayAhvayA tatrAgatA. tayostamAlApaM zrutvA devyagre gatvA tatpUrvoktaM sarva zazaMsa. tat zru For Private And Personal Use Only Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dhama maMjUSA mRgavatyapi tathaiva khedaM vidadhe zatAnIko'pi mRgAvatyAH khedakAraNamapRvat kiMcidunnamita TUkA mRgAvatI vyAjadAra, he rAjan ! bhUnujazvaraiH sarve carAcaraM jagAnaMti, tvaM tu sukhasAgara nimanaH svapattanasyApi svarUpaM na vetsi. trailokyapUjyo bhagavAn zrImanmahAvIraH pratyahaM nidArtha bhramati, 246 paraM zumapyannaM na gRhNAti tannUnaM tasya kazcidanigraho vartate, rAjaMstvaM tu sukhalAlasaH kimapi na jAnAsi yatha tathA kuru yathA svAmyanigrahaH pUrNImavati rAjA ciMnayati dhigmAM dhigmamAmAtyA donU, yatparamezvaraH zrImanmahAvIraH kRtAnigrahaH pramAdato na jJAtaH yo'pi rAjA pratyabhASiSTa, he zujAye ! eSo'haM pramAdI tvayA zikSito'smi, he dharmavicadANe ! prAtaH pranoranigrahaM vijJAya pA raNaM kArayiSyAmi ityuktvA rAjA sacivamAhvayat samAgato maMtrI, tato nRpatiramAtyapUce, jo maM ni ! matpure trijagaruH zrIvIro'nAttanidazcaturo mAsAMstasthau, paraM na jJAto'syAnigraho'smAbhiH, yathA jJAyate tathA kuru ? amAtyenoktaM garturanigraho na jJAyate, tato rAjA tathyavAdinamupAdhyAyaM naimittikamitramAhvayata, uktaM ca he mahAmate / sarvadharmANAmAcArAH zAstre vartate, tvaM tu zAjho'si, yato garturanigrahaM zAstreNAvalokya satyaM samAkhyAhi ? tadAnImupAdhyAyo'pyanASiSTa, rA For Private And Personal Use Only Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharmaH | jan ! maharSINAM dravyakSetrakAlanAvanedato bahavo'nigrahAH saMti, ataH svAminApi kazcidanigraho gR | maMjUSA hItaH saMnnAvyate, paraM viziSTajhAninaM vinA tanna jJAyate, yAvatkazcihiziSTajhAnI nAyAti tAvadasminagarenigrahapUraNArtha bahava napAyAH kriyatAM ? tato'nigrahapUraNArtha nRpAjhayA loko bahanupAyAna karoti, yathA-kAci yikA hAsyaM kurvANA kare modakaM kRtvA svAmina pratilAjayati, tathApi svAmI tadannaM nAdatte, evaM kAcidrodanaM kurvANA, kAcinnRtyaM kurvANA. kAcitputrasaMyuktA, kAcirtRsaMyuktA, kAcidghATitamastakA, evamanekaprakArairdAnaM dadAti, tayApi svAmI kiMcidapi nAdatte, zratyutkaTanISaNAnigrahavazAta, tathApyamlAnAMgo jagavAna vizumadhyAnajAgmayAM vicaratisma. itazca tannagaranAyakaH zatAnIko rAjA saha sainyairnizi caMpAM purI kaMpApAteneva samAgatyAru. NAta, tatazcaMpApatirdadhivAhano balIyasA ruI khaM jJAtvA sakuTuMbaH palAyiSTaH, yato balIyasA rukA nAM palAyanAdanyatra trANaM nAsti, tatastannagaraM zatAnIkasainyena buTita, tasmin namaye dadhivAhanarA. japaTTarAjhI dhAriNI vasumatyA pucyA samamekenauSTri kena nazyaMtI gRhItA, kRtakRtyaH zatAnIko'pya nIkaiH parivRtaH punaH kauzAMbI samAjagAma, so'pyauSTiko dhAriNyA devyA rUpeNa mohito mArge For Private And Personal Use Only Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org h4G maMjUSA dharma | dhAriNyA pRSTo jo mahAtmaMstvaM nagare gatvA mAM kiM kariSyasi ? so'pyevaM jagAda gRhe gato'haM tvAM svanAryAM kariSye, tathA cainAM tava putrI kanyakAM vikrIya tena dhanenAhaM tvayA saha jogAn noye, tat zrutvA dhAriNIdevI manasyevamaciMtayat, chAho'haM nirmale kule jAtA. rAjJA dadhivAhanena pari sItA, dadhivAhanapatnI tvoSTrapAlakasya patnI naviSyAmi re prANAH zrutvaitAnyapyakSarANi yUyamadyAvaSTa ? nissaratAsmAt yadi na nissaratha tarhi balAtkAreNApyahaM niHsArayiSyAmi nImA vihaMgamAniva evaM nirtsyamAnAH prANAstatkSaNAdeva nirgatAH prasphuTitahRdayA dhAriNI nidhanaM ga tA. thyauSTrikastAM mRtAM prekSya dadhyau, ho mayA kimuktaM durvacanaM ! yena durvacanenaiSA mRtA yathAMgu vIdarzanena kuSmAMDaM vinazyati tathaiSA mama durvacanena vinaSTA evaM pazcAttApapara auSTristAM vasumatIM tatputrI komalavAkyaiH saMtoSya yAvatA svagRhe samAgatastAvatA palyA nirbharsito re vayAnyat kimapi na labdhaM ? eSaiva mama sapatnI samAnItA ! yAhi catuSpathe, enAM vikIya dhanaM lAvA zIghra samAgacha ? tatpatnIvaco nizamya tAM bAlAM vikrItuM sa catuSpathe gataH yAvatA ca tAM catuSpathe dhRtvA sthitastAvatA devAttatra dhanAvahaH zreSTI samAgataH tAM bAlAM ca dRSTvA sa manasyevamaciMtayat nUnameSA Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir maMjUSA dharma | bAlikA mUrtyA jJAyate yadiyaM sAmAnyaputrI na bhavati, chAto'haM bahudhanaM datvainAM gRhNAmi asau va kI mUlyagRhItAnyasya kasyaciddInasya haste yAsyati, yato'hamenAM svagRhe gatvA putrIvatpAlayiye mama gRhe tiSTatyAca kadAciddaivayogato'syAH svajanavargasaMgamo'pi navati dhanAvaha evaM vimRzya tadIpsitaM mUlyaM datvA vasumatIM bAlAM sAnukaMpaH svavezmani ninye, svabadhIH zreSTI tAmapRchat he vatse ! tvaM kasya kanyakAsi ? te svajanavargaH kaH ? tvaM mA naiSIH, tvaM mama duhitAsi yahaM tvAM putrIvatpAlayiSye. 245 evaM vAraMvAraM zreSTinA pRcchyamAnApi lajjayAdhomukhI yAvatsA kiMcinna jalpati tAvatA mUlA bajA, priyA'sAvAvayorduhitAtiyatnena puSpavatpAvyA lAlyA ca. evaM tayogirA svasthacittA sA bAlA svagehe zva bAleMdulekheva netrAnaMdadAyinI tarphe he sukhaM vavRdhe tasyA vAcacaMdanavItalatvena hRSTaH zreSTI parijanaiH saha caMdanavAleti tasyA panidhAnaM vidadhe sA caMdanavAlA vinayato rUpatazca zre nomudaM dadAnA mUlayA dadRze tataH samatsarA mUlA ciMtayati, putrIM kRtveyaM pAlitA, vyaya tAmeva rUpavatIM vIkSya mohitaH zreSTI yadyenAM pariNayettarhi jIvatyapi mRtAsmyahaM evaM straiNasulanatu For Private And Personal Use Only Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandi maMjUSA danobAya 150 ghama- batvena ca divAnizaM tAmyaMtI durAzayA mUlA caMdanavAlAyAzchiANi vilokayAmAsa. ekasmin dine grISmattI dhanazreSTI haTTAddezmanyAgamat , tadAMvidAlakaH ko'pi bhRtyo nAsIt , tAvatA vinayA caMdanobAya zreSTinA vAritApi pitRnatyA tatpAdau dAlayituM prAvartata. tadAnIM tasyAstanvaMgyAH sni gdhaH zyAmalaH komalaH kezapAzaH parisastaH. jalapaMkile mAtale paMkilo mA nuyAditi jiyA zre STinA sAdaraM tatkezapAzaH svakareNa samuddadhe. tatkezapAzodharaNasvarUpaM gavAdasthA mRlA nirIdayaivamaciMtayat, aho yasyAH kezapAzopari mahAnetAvAn sneho vartate. tasyAH zarIropari na jhAyate kI. yAna sneho'sya bhaviSyatIti. tadiyaM mUlAdhyAdhikhiojedanIyA. atha sA zAkinIva urAzayA mUlA zreSTigamanAnaMtaraM nApitaM samAhUya caMdanAyAH ziro'muMmApayata, pAdayornigamAna kSipvAIkaMbayA ni: rdayA sA tAM caDhatADayat. dUrasthe gRhaikadeze'pavarake tAM kSiptvA kapATAni datvA parivAramuvAca, zreSTi naH pRcato'pyetatkenApi na kathanIyaM, yaH ko'pi kathayiSyati sa matkopAmau zalabhatvaM yAsyati. e. vaM sarveSAM kathayitvA mUlA mUlagRhaM yayau. sAyaM zreSTI samAgato malAmapRbaccaMdanA kAstIti? mUlayoktaM na jAne sA kAstIti. tasyAdanyo'pi ko'pi taccuhiM nAcakhyau, evaM rAtrAvapi ko'pi nA. For Private And Personal Use Only Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | cakhyau zreSTinA ciMtimuparitananRbhyAM suptA javiSyati evaM dvitIye'pi dine zreSTinA pRSTaM zreSTinyA ca tathaivoktaM. maMjUSA evaM tRtIye'pi dine zreSTanA tacbudhirna prAptA. tataH zreSTI zaMkAkopAkulaH parijanaM proce re 21 re kathayata ? mama naMdanA caMdanA kAsti ? yadi nAkhyAsyatha yUyamahaM ca jAniSye tadAhaM sarvAnniyahiSye, tat zrutvA kAcitsthavirA ceTyevamaciMtayadahaM cirataraM jIvAtA, vyathAsannamRtizva, caMdanodate cakathite mUlA me kiM kariSyati ? yatkariSyati tadahaM sarve sahiSye, paraM caMdanAM jIvApayAmi, evaM vicitya sA mRlAcaritraM mUlataH samAkhyat tataH zreSTI tasminnapavarake gatvA dvAramudghATayAmAsa, madhye gatvA ca caMdanAM dhanAvahaH samAlokayat kathaMnutAM ? kRtpipAsAta, davaspRSTalatAmiva mlAnAMgI, hayornigamitAM, navAttAM kariNImiva vahAM parimumitamastakAM, nikkkImiva sphaTitavastrAMkitAM, zrupUrita nevAjAMca, evaMvidhAM caMdanAM dRSTvA manasi khinno dhanAvadA, yo pApinyA matpriyayA kiM kRtaM ! he vatse ! tvaM svasthA navetyuktvA sAzruha zreSTI tanojyArthaM rasavatI DutaM taM samani lokayati, paraM tAdRgnojyamala mAno devAtkulmASanAjanaM dadRze, sthAnyanAvAtsUrpakoNa ke kulmA For Private And Personal Use Only Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir - dhama pAn diSvA nojyArtha caMdanAyai samArpayat kathitaM ca tena he puli ! etAn kulmASAMstAva jIthA yAvadahaM tatra nigaDacide lohakAramAnayAmIti procya zreSTI lohakArAkAraNArtha vahirgataH UmaMjUSA sthitA caMdanA dadhyau, ho tasmin rAjakule kka me janma ? kAvastheyamIdRzI ? praho dhig saM22 sAranAkamidaM jIvAnAM sthiraM saukhyaM nAsti, mayAnunRtaM sukhaM punarduHkhaM ca vyaya kiM caviSyati ? kiM karomi ? kayAmi ? kasyAgre pUtkaromi? SaSTasya pAraNakeDamI kulmASAH saMti yasmin samaye yadi kazcidatithiH samAyAti tadAhaM tasya kiMciddatvA pAraNakaM karomi tadA varaM evaM viciMtya hAradeze sA gatA mahatA kaSTena ekaH pAda utpATya dehalyA vahirmuktaH, dvitIyaM pAdaM cotpATayituma zakyatvAddehavyA madhye sthitaH. evamavasthayA sthitA caMdanA vAraMvAramimAM jAvanAM jAvayaMtI yAvattiSTati tAvattasyAH puNyAnubhAvato jagavAna zrImahAvIro jAyai paryaTastavAgAt, jaMgamakalpakhi caMdanA gRhadAre samupasthitaH. nigamairdehalI mudhayitumakSamA caMdanA parayA jaktyA jagavaMtamajApata, svAmin yadyapyanucitaM jojyaM vartate, tathApi paropakArArthamimaM kulmASAnaM gRhANa ? mamopari cAnugrahaM kuru ? DavyAdinedasaMyuktaM For Private And Personal Use Only Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma | tamAhAraM jJAnena jJAtvA pUrNAnigraho bhagavAn tasyai kulmASanidAyai karau prasArayAmAsa aho'haM dhanyeti dhyAyaMtI caMdanA sUrpakorona svAminaH kare kulmASAMvikSepa. svAmyanigrahapUrtyA prItAH saMtaH maMjUSA surAstatrAyayuH tatra vasudhArAdIni paMcadivyAni prAdurvavuH tasmin samaye tasyA nigaDAni tutruTuH, 23 tatpade kAMcanAni nUpurANi jajhire, kezapAzazca pUrvavadrava zrIvIranaktairvibudhaicaMdanA sarvAlaMkAradhAriNI cakre, tathotkRSTanAdapUrvakaM devairnRtyaM cakre do dAnamaho dAnamityA ghoSalaM cakre sAhA dazakoTI suvarNavRSTiH surezvake, devairDedujinAdo vidadhe taM dunidhvaniM zrutvA mRgAvayA saha zatAnastatrAgAt, naMdayAsada sugupto maMtrI cApi talAgAta. muditamAnasaH zako devarAjaH samAyayau, dhanyo dhanAvahaH zreSTyapi tatrAgataH, dhanalipsayA sA durAzayA mUlApi samAgatA, dadhivAhana rAjasya kaMcukI sapulo nAma baMdhAnmuktaH, so'pi samAgato vasumatIM vIkSya tasyAH pAdayoH patitvA vimuktaH kaMThamarudata. zatAnIkenoktaM jo saMpula ! tvamenAM kumArIM vIkSya kiM rodiSi ? tadAnIM sAzrunetraH kaM cukI provAca rAjanneSA bAlikA dadhivAhanadhAriNyoH putrI vasumatInAmnI tAdRzakulotpannA tAharA viparibhraSTA pitRbhyAM rahitAnyagRhe dAsatvaM prAptA tena cAhaM rodimi. rAjoce na zocyeyaM, yayA For Private And Personal Use Only Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir dharma- jagattrayatrANavIraH zrIvIro gavAn pratilAnitaH, tat zrutvA rAjhI mRgAvatI prAha tarhi rAjaneSA maMjUSA mama nAgineyIya bAlA dhAriNIhitA, tarhi mamApi duhitA. atha cagavAna vIraH paMcAhanyUnapa emAsatapaHparyate pAraNaM kRtvA dhanAvahagRhAniryayo, vasudhArAdravyamAdAtuM samAgataM zatAnIkaMpati sauSa 24 rmAdhipatiH svayaM vyAjahAra jo rAjanneha svasvAmibhAvo yattvaM svarNaratnavRSTiM jighRdasi, yasmai kanyA vasumatI dhanaM dadAti sa eva dhanaM lagate, eSA dhanasvAminI, kanyA provAca dhanAvahaH zreSTI mama pitA pAlanAt, thato dhanAvaha etAM vasudhArAM kanyAgrahAGAgrAha, anarthamUlaM mUlA ca zreSTinA gR. hAnirvAsitApadhyAnavatI krameNa mRtvA narakaM gatA, nyo'pyAkhaMmalo'vocabatAnIkaMprati yadiyaM vAlA caramadehadhareyaM bhogaparAkamukhA zrIvIrasya kevale samutpanne eSA prathamasAvIjaviSyati. no zatA. nIka! tvayA svAmikevalotpattiM yAvayatnenAsau radaNIyA, ityuktvA svAminaM natvA maghavA devalokaM gataH, tathA zatAnIkena rAjhA caMdanA kanyakAMtaHpure ninye. tataH sA caMdanA mAtRsvasuragRhe sukhaM dinAni nirgamayAmAsa. svAminaH kevale samutpanne caMdanA dIdAM lAtvA prathamapravartinI jAtA, paTa. triMzatsahasrasAdhvInAM svAmitvaM ca labdhA, mRgAvatIvyatikare kevalaM ca labdhvA krameNa sA modamaga For Private And Personal Use Only Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir dharma-| mat. zvaM caMdanavAlA-caritaM parikIrtitaM mayA cakkyA // zrutvA go vikajanA / dAne yatno ma- hAna kAryaH // 1 // iti zrIcaMdanavAlAkathAnakaM saMkSepataH samAkhyAtaM. // jinavaraprathamapAraNakadA naphalamAha255 // mUlam ||-pddhmaaii paarnnaaiN| prakariMsu kariti taha karissaMti // barahaMtaH jgvNto| je. si ghare tesi dhuvasiDI // 17 // vyAkhyA-teSAM puruSANAM dhruvaM nizcitaM zuvinavati, modasu. khAni karatalasthAni bhavaMti teSAM, keSAM ? yeSAM gRhe arihaMtA jagavaMtotti' arhati trinuvanakRtAM pUjAmityarhatastIrthakarAH, jagavaMto jhAnAdimaMtaH, prathamAni pAraNakAni 'akariMsutti' pUrvamakArSaH, 'karititti' vartamAnakAle kurvati, karismatitti'viSyatkAle kariSyatIti gAyArthaH // 10 // atha saptakSetrIdhanavapanaphalamAha // mUlam ||-jinnvnn 1 viMva 5 puraya3 / saMgharUvesu 7 sattakhittesu // vaviyaM dhaNaMpi jaay| sivaphalayamaho aNaMtaguNaM // 20 // vyAkhyA-jinAnAM navanAni jina navanAni, teSu | jinaprAsAdeSvityarthaH 1, evaM viMbeSu pratimArUpeSu jineSu 1, pustakeSu jinavacanalipinyAsarUpeSu / For Private And Personal Use Only Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandini maMjUSA dharmaH | 3, saMveSu sAdhu 4 sAdhvI 5 zrApha 6 zrADI 7 rUpeSu caturvidhasaMveSu, evaM saptakSetreSu 'kvayaMti' naH | taM dhanaM svarNarajatAyapi sivaphalayamiti' modaphalaM jAyate, aho ityAzcarye, anaMtaguNaM bhavatI. tyadArArthaH // 20 // iti zrImattapAgAdhirAjajaTTArakarIyAnaMdavimalamUstitpaTTAlaMkArahAracaTTAraka256 zrIvijayadAnasUstitpaTTAnAvakapAtizAhipratibodhakanATTArakajagadguruvirudadhArakazrIhora vijayasUstitpa jhAlaMkArasaMpativijayamAnajaTTArakazrIvijayasenasUrirAjye zrAcAryazrIvijayadevasUriyauvarAjye paMmita devavijayagaNiviracitAyAM zrIkulakavRttI dharmaratnamaMjUSAnAmnyAM dAnadharmarUpaH prathamo vadaskAraH sa. mAptaH // zrIrastu / / // iti zrIdharmaratnamaMjUSAyAH prathamo jAgaH samApto guruzrImaccAritravijayasuprasAdAt / / labdhvA yadIyacaraNAMbujatArasAraM / svAdabaTAdhastidivyasudhAsamUhaM / / saMsArakAnanataTe hyaTatAlineva / pIto mayA pravarakhogharasapravAhaH // 1 // | vaMde mama guruM taM ca / cAritravijayAhvayaM / / paropakAriNAM dhurya / citraM cAritramAzritaM // 2 // yugmaM. For Private And Personal Use Only Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir cAritrapUrvA vijayAnidhAnA / munIzvarAH sUkhirasya shissyaaH| yAnaMdapUrvavijayAnnidhasya / jAtAstapAgabasuneturete // 3 // maMjUSA 257 yA graMtha zrIjAmanagaranivAsI paMmita zrAvaka hIrAlAla haMsarAje svaparanA zreyamATe potAnA zrIjainanAskarodaya gapakhAnAmAM gaNI prasidha karyo be. For Private And Personal Use Only Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirh.org Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir ( 905 // iti zrIdharmaratnamaMjUSAyAM prathamo nAgaH samAptaH / / For Private And Personal Use Only