Book Title: Bhagavati Jod 04
Author(s): Tulsi Acharya, Mahapragna Acharya
Publisher: Jain Vishva Bharati
Catalog link: https://jainqq.org/explore/003620/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4197 makarapArAmagharamakAkA minadhArakAkAkArakarivAiramisa laasikarahanAvakara SeauaarisabamamAsanalIrya handigbalutant theidomnAmImIamera:mArAma LobamabAremaviiaralia bAbamAvAmanAmayasamAtinAaanakA viniyojana mazinAsAme nimAvImahAyame IsmairaarekAmadAra Ratantr w anamalenars lammacasammakaewafaipanika Ratnaamalayannayani AboutupanInagImAnalyA urojAnasanapaausImasesanamAlavabaki nimamasana jIeEBRamaantaraaaaamnativarurunatellaramAyA nimirajevinacIkAra lagAnIdaemsinhabinaviSayaka kAmAvanimayanadhi GayalamaatemAnisa paDiyomA gaNanAkAmiyamamAmArAma may a nanamaAR sarazajanimandalaangan NavamayAvarikikamanAmI gumaIDiyakAvaNa )tamanianterf adimAmalA RekAmasaMgaThiInIyavAsI nAyabaivavisImaparAuiawaazanAmavilamaBAURmanamakazinika RagnhilasAjImahInayojanAsIsilInatInakodomA a sAyaprasAda d asanabaDavAya IRROkimayamAsamInI sikahIvarizAMta jozImamlearana jAdI MadmaramamA evamIbanamAlI bIvirajAsamakadI jAyaniyariyAlIbIongmara vilAdhArApAna minamariyAmaka jaba jenirAjanIziyAra ARRENOR RomsabAramadhIrazamazakabAlimakAravAdI Samme gaana niufaaaaaaat inAlakAcIgAvApajejasiMhiaar Mariatos sAyaTiMgakhoaaimani 5bassamisoyare dhamanImakAvihAM saMgItazAsIkIafalona milane para kAya bhagavatI-jor3a (khaNDa -4) zrImajjayAcArya amanmavizvAnimanazakaresamA jaarvjaarekiimogaayoMARvinmbmomvinyjmaanmnimn| 201lA.RAKAkavavivArImadhalAkAramA bama 29- BiEL818nakAraRARRRRRRRRRA - SaavilayasimasAmarikahI banAkarailI karmayAdi nAmamAyakImA yasapalamatiyodinamAraka TiankAra jarivaMjAminamAnayavikAra. pi. mAnasImuvicAra yA zAaai manamAyareyakamakaralapAmajegaTAlanamANa karavinaya aaavAdavivAra sivAyanI jAnanareva yAkarivanikaladhumamAmakAre/noDalI jAnakAmAvimanAaveale aas.5mmaavanvirAje phalaMgasahajayAtamanako mAyAmakAravayAsamavRtivika rikArijavarIaaamaasIyaleba kamamamamanogadinazivAnIlimAramAdisAyasilikAmAdikajelibAnamanatAdiniyojanAsakiya nakagaNapanijI savisakalanArakamaNazanisamudAyamamIsa saMzakAlinakAdikAsAtmaka rItInikamantimamA creasana vAsana para kAmazivasAnikArakaDIyAkiyAmAsAnAyakAraNImAsaNvAzramakAjamatadAnIanamaranAkaratAadadiyA nakadamobasasAnIvanakARasImikamIbajalamabAlamaalimanamararIka rakadinamA-apanI jIvanAsakAlamanavamaemanorama manI jAna kevalakAdamInadIkaravI banAenanajAnanaliepanarainI nanisa kana52, lAmozAlamanAvaredAmagaMgAzvatImAlamatratA dinamAnala mAkAnI mAnIvijAnaraliyanavAsavarNa pakheta manabinayamakArapasammAninI dAsaprakAra: sayamakA nakArane janAnaviyatAnIma96 sayAjAaaRayacAsvA93 nAmakArika jaimana tinAmAkaristedakapa zimakazorikakarisIaeill givinayajAbAgobIjaganAramArAsidibAnara vinaya zubhAhanI manokAmanAyAmara gItakArabAdikAjakiribAsaRaranemine livanamajAna tehalAnavAganmA.mAlini mAnavAlA kramamAyakahimAyaalamankAvakAvAsalevarI samayakA GERDAHAT zakara jayanmahAnanIyarevalinI segAna zalA tiyAnAdikAmavakaraNIyakariyarakapI-famil amaiToyare AVe3anesakasAhizikAra2-2221mahinamAkaraNazIlaAsAzmana jAkarakaramarakAsakA alaanaabAsesanRaaloridiiTa20AvatamAlayapanAmamarAzikamamajalavAsemesathamaeaaaaaa nAmakarasAramAmayavasAya vanayamAvANAmAvanimayayanagaramakarayaranamAvibAAaaaaaaisi 'misanamArakarIguaji2nAjanAthabAkaravAnakA34.mAnaniya zvAsyavinAnI-nImA bIminamAnAnAdinijRRURARI-22panyavasphakAyaRafayAyamasanaanayakadimAyakArakSamAmale maMkArezamA zAraMgamAvikamAnata yamAlAnA2yapASakAjAsAta mAnyatA li.kamaenimalamana Jan Education Interational For Private & Personal use only www.janenbrary.org Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina AgamoM ke mukhya do vibhAga haiM- aMga aura aMga baahy| aMga bAraha the| Aja kevala gyAraha aMga hI upalabdha hote haiN| unameM pAMcavAM aMga hai- bhgvtii| isakA dUsarA nAma vyAkhyA-prajJapti hai| isameM aneka praznoM ke vyAkaraNa haiN| jIva-vijJAna, paramANu-vijJAna, sRSTi-vidhAna, rahasyavAda, adhyAtma - vidyA, vanaspati- vijJAna Adi vidyAoM kA yaha Akara-grantha hai| upalabdha AgamoM meM yaha sabase bar3A hai| isakA granthamAna 16000 anuSTup zloka pramANa mAnA jAtA hai| navAMgI TIkAkAra abhayadeva sUrI ne isa para TIkA likhii| usakA granthamAna aThAraha hajAra zloka pramANa hai| bhagavatI sUtra kI sabase bar3I vyAkhyA hai- yaha 'bhagavatI jodd''| isa kI bhASA hai raajsthaanii| yaha padyAtmaka vyAkhyA hai, isalie ise 'jor3a' kI saMjJA dI gaI hai| isa grantha meM sarva prathama jayAcArya dvArA prastuta jor3a ke padya aura ThIka unake sAmane una padyoM ke AdhArasthala diye gaye haiN| jayAcArya ne mUla ke anuvAda ke sAtha-sAtha apanI ora se svataMtra samIkSA bhI kI hai| AvaraNa pRSTha para mudita hastalikhita patra ganya kI aitihAsika pANDulipi ke namUne haiN| inakI lekhikA hai-terApaMtha dharmasaMgha kI viduSI sAdhvI gulAba, jo Azu-lekhana kI kalA meM siddhahasta bhii| japAcArya bhagavatI-jor3a kI racanA karate hue padyoM kA sRjana kara bolate jAte aura mahAsatI gulAba avikala rUpa se unheM kalama kI noka se kAgaja para utAratI jaatii| usa prathama aitihAsika prati ke ye patra prajJA, kalA aura grahaNa-zIlatA kI samanviti ke jIvanta sAkSya hai| mudaNa kA AdhAra yahI prati hai| Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavatI jor3a (zataka 12 se 15) zrImajjayAcArya Jain Education Intemational Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaya vAGmaya : grantha 15 bhagavatI-jor3a khaNDa 4 (zataka 12 se 15) pravAcaka pradhAna sampAdaka AcArya tulasI yuvAcArya mahAprajJa sampAdana sAdhvI-pramukhA kanakaprabhA prakAzaka jaina vizva bhAratI lADanUM (rAjasthAna) Jain Education Intemational Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabandha-sampAdaka : zrIcanda rAmapuriyA nidezaka Agama aura sAhitya prakAzana jaina vizva bhAratI ISB No. 81-7195-030-2 (c) jaina vizva bhAratI, lADanUM rASTrIya abhilekhAgAra, bhArata sarakAra, naI dillI ke Arthika saujanya se prakAzita prathama saMskaraNa : 1694 mUlya 400-00 mudraka : mitra pariSad kalakattA ke Arthika saujanya se sthApita jaina vizvabhAratI presa, lADanUM (rAjasthAna) Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya 'bhagavatI jor3a' kA prathama khaNDa jayAcArya nirvANa zatAbdI ke avasara para 'jaya vAGamaya' ke caturdaza grantha ke rUpa meM san 1981 meM prakAzita huA thaa| isakA dUsarA khaNDa san 1986 meM prakAzita huA aura tIsarA khaNDa sana 1990 meM prakAzita huaa| aba usI grantha kA caturtha khaNDa pAThakoM ke hAthoM meM sauMpate hue ati harSa kA anubhava ho rahA hai| prathama khaNDa meM ukta grantha ke cAra zataka samAhita haiN| dvitIya khaNDa meM pAMcaveM se lekara AThaveM zataka aura tRtIya khaNDa meM nauveM se lekara gyArahaveM zataka taka kI sAmagrI samAhita hai| prastuta khaNDa meM bArahaveM se pandrahaveM taka cAra zataka evam eka pariziSTa 'gozAlA rI caupaI' saMgRhIta hai| sAhitya kI bahuvidha dizAoM meM Agama granthoM para zrImajjayAcArya ne jo kArya kiyA hai vaha atyanta mahattvapUrNa hai| prAkRta AgamoM ko rAcasthAnI janatA ke lie subodha karane kI dRSTi se unhoMne unakA rAjasthAnI padyAnuvAda kiyA jo sumadhura rAginiyoM meM grathita hai| prathama AcArAMga kI jor3a, uttarAdhyayana kI jor3a, anuyogadvAra kI jor3a, pannavaNA kI jor3a, saMjayA kI jor3a, niyaMThA kI jor3a--ye kRtiyAM ukta dizA meM jayAcArya ke vistRta kArya kI paricAyaka haiN| "bhagavaI' aMga granthoM meM sabase vizAla hai| viSayoM kI dRSTi se yaha eka mahAn udadhi hai| jayAcArya ne isa atyanta mahattvapUrNa Agama-grantha kA bhI rAjasthAnI bhASA meM gItikAbaddha padyAnuvAda kiyaa| yaha rAjasthAnI bhASA kA sabase bar3A grantha mAnA gayA hai| isameM mUla ke sAtha TIkA granthoM kA bhI anuvAda hai aura vArtika ke rUpa meM apane maMtavyoM ko bar3I spaSTatA ke sAtha prastuta kiyA hai / isameM vibhinna laya grathita 501 DhAleM tathA kucha antara DhAle haiN| 41 DhAleM kevala dohoM meM haiM / grantha meM 329 rAginiyAM prayukta haiN| isameM 4993 dohe, 22254 gAthAeM, 6552 soraThe, 431 vibhinna chaMda, 1848 prAkRta, saMskRta padya tathA 7449 padyaparimANa 1190 gItikAeM, 9329 padya-parimANa 404 yantracitra Adi haiN| isakA anuSTup padya-pariNAma granthAgra 60906 hai| prastuta khaNDa meM mUla rAjasthAnI kRti ke sAtha saMbaMdhita Agama pATha aura TIkA gAthAoM ke sAmane dI gaI hai| isase pAThakoM ko samajhane kI suvidhA ke sAtha-sAtha mUla kRti ke vizeSa maMtavya ko jAnakArI bhI ho skegii| isa grantha kA kArya yugapradhAna AcArya zrI tulasI ke tattvAvadhAna meM huA hai aura sAdhvIpramukhA kanakaprabhAjI ne unakA pUrApUrA hAtha baMTAyA hai / unakA zrama paga-paga para anubhUta hotA-sA dRggocara hotA hai| yogakSema varSa kI sampannatA ke bAda tRtIya khaNDa prakAzita huA hai / aba usake bAda caturtha khaNDa ko pAThakoM ke hAtha meM pradAna karate hue jaina vizva bhAratI apane Apako atyaMta gauravAnvita anubhava karatI hai| isa graMtha kA mudraNa kArya jaina vizva bhAratI ke nijI mudraNAlaya meM sampanna huA hai, jisakI sthApanA jayAcArya nirvANa zatAbdI ke upalakSa meM mitra pariSad, kalakattA ke Arthika saujanya se huI thii| dinAMka 10-11-93 zrIcanda rAmapuriyA kulapati jaina vizva bhAratI, sADanUM Jain Education Intemational Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education Intemational Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sampAdakIya bhagavatI-jor3a kA caturtha khaMDa bhagavatI sUtra ke cAra zatakoM kA samavAya hai / bArahaveM se pandrahaveM zataka taka cAra zatakoM meM aneka viSayoM kA vivecana kiyA gayA hai / bArahaveM zataka ke dasa uddezaka haiM / ina uddezakoM kI viSaya vastu kA Akalana saMgrahaNI gAthA meM hai| gAthA ke mAdhAra para jayAcArya ne do dohe likhe haiM saMkha jayaMtI zrAvikA, pRthvI ratna pramAda / pudgala prANAtipAta noM, rAhu taNo vidhivAda // loka nAga sura vAratA, bheda Atma saMpekha / dvAdazamA je zataka nAM, daza uddezA dekha // prathama uddezaka meM zaMkha-pokhalI Adi zrAvakoM kA prasaMga vaNita hai| ve zrAvaka zrAvastI nagarI meM rahate the| vahAM eka bAra bhagavAna mahAvIra padhAre / loga dezanA sunane gae / dezanA kA samaya pUrA ho gayA / zrAvaka apane ghara lauTane lge| zaMkha zrAvaka ne unase kahA-'Aja hama sAmUhika bhojana kara pAkSika poSadha kI ArAdhanA kreN|' zaMkha ke nirdezAnusAra sAmUhika bhojana kI vyavasthA ho gaI / samaya para prAyaH sabhI zrAvaka pahuMca gae, para zaMkha nahIM phuNcaa| saba loga zaMkha kI pratIkSA karane lge| usake Ane meM vilamba hotA dekha pokhalI dhAvaka ne kahA---'maiM jAtA hUM aura zaMkhajI ko bulAkara lAtA huuN|' pokhalI zrAvaka zaMkha ke ghara pahuMcA / zaMkha kI patnI utpalA ne usakA abhivAdana kiyA, svAgata kiyA aura Ane kA prayojana puuchaa| pokhalI ne kahA-'saba zrAvaka pahuMca ge| bhojana taiyAra ho gayA / zaMkhajI nahIM phuNce| maiM unheM bulAne AyA huuN|' utpalA bolI-'ve Aja pauSadhazAlA meM sAdhanA kara rahe haiN|' pokhalI zrAvaka pauSadhazAlA meM zaMkha se milA aura bolA-'saba loga ApakI pratIkSA kara rahe haiN| Apa aba taka pahuMce kyoM nahIM ?' zaMkha ne uttara diyA---Aja maiM vizeSa sAdhanA meM saMlagna huuN| isalie Apake sAtha nahIM jA sakatA aura bhojana bhI nahIM kara sktaa| zaMkha ke manA karane para pokhalI vahAM se calakara pratIkSArata zrAvakoM ke pAsa phuNcaa| usane sabako vastu sthiti kI jAnakArI dii| unhoMne bhojana kara sAmUhika rUpa meM pAkSika poSadha kI ArAdhanA kii| dUsare dina sUryodaya ke bAda zaMkha bhagavAn mahAvIra ke darzana karane gyaa| anya zrAvaka bhI vahAM aae| bhagavAna ne pravacana kiyaa| pravacana sampanna hone para zrAvaka zaMkha ke pAsa jAkara bole-'devAnupriya! kala Apane hamAre sAtha dhokhA kyoM kiyA? Apako bhojana nahIM karanA thA, sAmUhika pauSadha nahIM karanA thA to hameM kyoM kahA? Apake kAraNa hameM kitanA hAsyAspada bananA par3A?' zrAvaka zaMkha ko upAlambha de rahe the, usI samaya bhagavAna mahAvIra ne unheM pratibodha dete hue kahA-zrAvako! tuma zaMkha kI avahelanA mata kro| zaMkha priyadharmI aura dRr3hadharmI zrAvaka hai| isane jAgarikA kI hai / zrAvakoM ko apane pramAda kA bodha huaa| unhoMne bhagavAn ko vaMdana-namaskAra kiyaa| zaMkha ke sAtha khamatakhAmaNA kiyaa| kAlAMtara meM zaMkha zrAvaka ne bhagavAna ke pAsa anagAra dharma-. muni dIkSA svIkAra kii| jayAcArya ne bhagavatI ke isa preraka kathAnaka ko 'jor3a' meM Abaddha kiyA hI hai, isake sAtha-sAtha kucha vimarSa yogya zabdoM kI samIkSA bhI kI hai| dUsare uddezaka meM kauzAmbI nareza udayana ke parivAra kA varNana hai| udayana kI mAtA mRgAvatI eka tattvajJa zrAvikA thii| udayana kI bujhA jayantI bhI acchI tattvajJA thii| sAdhuoM kI prathama zayyAtara ke rUpa meM usakI prasiddhi thii| eka bAra bhagavAna mahAvIra kauzAmbI nagarI pdhaare| jayaMtI zrAvikA ko yaha saMvAda milA / usane prasanna ho apanI bhAbhI mRgAvatI taka yaha sUcanA pahuMcAI / mRgAvatI jayantI ko sAtha lekara bhagavAn ke darzana karane gii| rAjA udayana bhI unake sAtha thaa| bhagavAna kA prayayana suna rAjA udayana aura mahArAnI mRgAvatI ghara lauTa gaI / jayaMtI ke mana meM kucha jijJAsAeM thiiN| usane bhagavAn kI upAsanA kara apanI jijJAsAeM prastuta kii| jayantI ke prazna--- (1) bhante ! jIva bhArI kaise hote haiM ? (2) jIva kI bhavyatA svAbhAvika hai yA pAriNAmika ? Jain Education Intemational Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (3) sava bhavya jIvoM kI mukti hogI? (4) saba bhavya jIva mukta ho jAeMge to kyA loka bhavya jIvoM se zUnya ho jAegA? (5) sonA acchA hai yA jAmanA? (6) balavattA acchI hai yA durbalatA? (7) dakSatA-puruSArtha acchA hai yA Alasya ? (8) indriyoM kI vazatitA se kina karmoM kA bandha hotA hai ? bhagavAn mahAvIra ne jayantI ke saba praznoM ko uttarita kara use samAhita kara diyaa| tIsare uddezaka meM naraka kI sAta pRthviyoM, unake nAma, gotra Adi kA nirUpaNa hai| caturtha uddezaka meM pUdagaloM ke milana aura bheda kA vistRta vivecana hai| jor3a meM jo vivecana hai, use yantroM ke mAdhyama se aura adhika spaSTa karake nizita kiyA gayA hai| isake bAda pudagala-parAvarta kA pUre vistAra ke sAtha varNana hai / pudgala parAvarta ke prakAra, caubIsa daNDako meM pudagala parAvarta, inameM alpabahutva Adi kI carcA hai| pAMcaveM uddezaka meM varNAdi kI apekSA se dravya kI mImAMsA kI gaI hai| krodha, mAna, mAyA aura lobha ke paryAyavAcI nAmoM kI vyAkhyA aura unameM varNa, gaMdha Adi kA ullekha hai| isI krama se buddhi ke prakAra, matijJAna ke prakAra, utthAna, karma, bala, vIrya, puruSakAra-parAkrama, jIva pariNAmI, ajIva-pariNAmI, avakAzAMtara, caubIsa daNDaka, paMcAstikAya, karma, leNyA, dRSTi, zarIra, yoga, upayoga, saba dravya aura garbhotpatti kAla meM varNa Adi kA vivecana hai| uddezaka ke anta meM karmoM ke yoga se hone vAlI jIvoM kI vicitratA kA varNana hai| chaThe uddezaka meM candramA-sUraja kA grahaNa, rAhU kA svarUpa, rAhu ke bheda aura candramA evaM sUraja ke kAmabhoga kA vivecana hai| sAtaveM uddezaka meM loka meM jIvoM kI utpatti aura mRtyu kA vistAra se varNana hai| AThaveM uddezaka meM devoM ke dvizarIrI upapAda Adi kA varNana hai| nauveM uddezaka meM pAMca prakAra ke devoM kA vistRta vivecana hai / dasaveM uddezaka meM AtmA kI carcA hai / AtmA ke prakAra, kisa guNasthAna taka kauna-sI AtmA, kisa AtmA meM kina AtmAoM kI niyamA-bhajanA, ATha AtmAoM kA alpa bahutva, AtmA ke sAtha jJAna-darzana kA bhedAbheda Adi kA nirUpaNa hai| paramANa, skandha Adi ke sandarbha meM AtmA-noAtmA ke prasaMga ko yantroM ke mAdhyama se bhI spaSTa kiyA gayA hai| jayAcArya ne 13 DhAloM, dohoM-soraThoM, vArtikAoM aura yantroM ke dvArA bArahaveM zataka ko kahIM saMkSepa aura kahIM vistAra ke sAtha vizleSita kiyA hai / bIca-bIca meM apane svatantra cintana ke AdhAra para kucha samIkSAeM bhI kI gaI hai / terahaveM zataka kA gumphana 19 DhAloM, dohoM-soraThoM evaM vArtikAoM meM kiyA gayA hai| isake prathama uddezaka meM sAta narakabhUmiyoM kA varNana hai| gaNadhara gautama ne bhagavAna mahAvIra se narakabhUmiyoM kI saMkhyA, narakAvAsoM kI saMkhyA aura unameM utpanna hone vAle jIvoM ke sambandha meM unacAlIsa prazna kie haiN| narakabhUmiyoM se udavartana---nikalane aura sattA ke bAre meM bhI aisI hI praznAvalI hai| dRSTi aura lezyA ko bhI viSayavastu banAkara prazna upasthita kie gae haiN| bhagavAna ne pratyeka prazna kA uttara dekara gautama ko samAhita kara diyaa| dUsare uddezaka meM nai rayikoM kI bhAMti aupAtika hone ke kAraNa devoM kA varNana kiyA hai| devoM ke prakAra, unake AvAsa, unameM utpanna hone vAle devoM meM dRSTi, lezyA Adi kA varNana mUla pATha aura vRtti ke AdhAra para kiyA gayA hai| usake bAda jayAcArya ne anya granthoM ke AdhAra para bhI nairayika jIvoM aura devoM ke AvAsoM kI saMkhyA kA varNana kiyA hai| tIsare uddezaka meM cauvIsa daNDakoM ke jIvoM ke AhAra grahaNa, zarIra saMracanA aura paricAraNA Adi kA varNana saMkSepa meM varNita cothe uddezaka meM narakabhumiyoM aura nairayika jIvoM meM sthAna, karma, vedanA Adi kI alpatA aura adhikatA kA pratipAdana hai| isI prakAra narakabhUmiyoM kI moTAI, lambAI, caur3AI, naraka bhUmiyoM ke pArzvavartI jIvoM ke karma, vedanA Adi kA vivecana hai / isI uddezaka meM loka ke madhya AyAma, dizAoM-vidizAoM kA pravAha, loka kA svarUpa, paMcAstikAya kA varNana, unakI sparzanA, avagAhanA jIvoM kI avagAhanA, loka kA saMsthAna Adi aneka viSayoM kA varNana hai| pAMcaveM uddezaka meM nairayika jIvoM ke AhAra kA varNana hai| yaha varNana prajJApanA sUtrAnusArI hai| isalie yahAM usakA ullekha karate hue mAtra saMkSipta sUcanA dI gaI hai| chaThe uddezaka meM nairayika jIvoM evaM devoM kI sAntara-nirantara utpatti evaM cyagna kI carcA karate hue asurendra camara ke camaracaMcA nAmaka AvAsa kA vistRta vivecana hai| dezayata aura navavrata ke virAdhaka vyakti asurakumAra deva banate haiM / jaina zAsana meM isa prakAra kI virAdhanA ke sandarbha maiM sindhu-sauvIra deza meM vItibhaya nAmaka nagara ke rAjA udAyana kA vistRta kathAnaka isI uddezaka meM Jain Education Intemational Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (9) varNita hai| rAjA udAyana kA putra abhIcikumAra zramaNopAsaka thA / anazana meM bhI vaha apane pitA ke prati utpanna dveSa bhAva se mukta nahIM huA / isa krama se dezavrata kI virAdhanA kara asurakumArAvAsa meM paidA huaa| sAtaveM uddezaka meM bhASA, mana aura kAya kA aneka dRSTiyoM se vivecana kiyA gayA hai| isI uddezaka meM Age maraNa ke pAMca prakAroM kA varNana hai| AThaveM uddezaka meM karma prakRtiyoM kI carcA hai, para yahAM prajJApanA sUtra kI sUcanA dekara unakA ullekha mAtra kiyA gayA hai / navameM uddezaka meM bhAvitAtma muni dvArA kie jAne vAle vairilabdhi ke vividha prayogoM kI carcA hai| uddezaka ke anta meM yaha batAyA gayA hai ki mAyI bhAvitAtma anagAra vikriyA karatA hai| vikriyA karane vAlA anagAra AlocanA aura pratikramaNa karake apanI jIvana yAtrA pUrI karatA hai to vaha ArAdhaka hai| AlocanA kie binA mRtyu ko prApta karane vAlA virAdhaka hotA hai| dasaveM uddeza meM kisAnoM kI varSA kI gaI hai| vividha viSayoM kA svarNa karane vAlA mUlapATha aura vRtti ke AdhAra para racita tathA bIca-bIca meM samIkSAtmaka gadya aura padyoM se parivardhita prastuta zataka pAThaka ko jJAna kI gaharAI taka pahuMcAne bAlA hai| caudahaveM zataka ke dasa uddezaka haiN| zataka ke prAraMbha meM saMgrahaNI gAthA ke AdhAra para sAta dohoM meM varNya viSayoM ko ullikhita kiyA gayA hai| prathama uddezaka meM lezyAnusArI upapAda tathA caubIsa daNDakoM ke jIvoM kA anantara, parampara Adi kI carcA hai| dUsare uddezaka meM do prakAra ke unmAda batAkara caubIsa daNDakoM meM unmAda kA varNana kiyA gayA hai| isI uddezaka meM devoM dvArA vRSTikAya aura tamaskAya karane kI carcA hai / tIsare uddezaka meM devoM aura nairayika jIvoM kI vinaya vidhi tathA unake dvArA anubhava kie jAne vAle pudgala pariNAmoM kI saMkSipta carcA kI gaI hai / cauthe uddezaka meM pudgala aura jIvoM kI vividha pariNatiyoM tathA jIva pariNAma aura ajIva pariNAma ke bhedoM kA ullekha hai / pAMcaveM uddezaka meM caubIsa daNDaka ke jIvoM dvArA agnikAya ke atikramaNa kA prazna upasthita kiyA hai| isa sandarbha meM unakI vigrahagati aura avigrahagati ko AdhAra banAkara samajhAyA gayA hai| isI prakAra zabda rUpa, rasa, gandha, sparza, gati, sthiti, lAvaNya, yazakIrti aura utthAna karma-bala-vIrya puruSAkAra parAkrama ina dasa boloM ko caubIsa daNDakoM ke sandarbha meM carcita kiyA gayA hai| chaThe uddezaka ke prAraMbha meM nairayika jIvoM ke AhAra Adi kA varNana hai| dUsarA prasaMga indra kA hai| indra ke mana meM divya bhoga bhogane kI icchA hotI hai, taba vaha kyA karatA hai ? isa prazna ko vistAra ke sAtha uttarita kiyA gayA hai| sAtaveM uddezaka meM bhagavAna mahAvIra dvArA gaNadhara gautama ko Azvasta karane kA varNana hai| gautama dvArA dIkSita sAdhuoM ko kevalajJAna upalabdha ho gyaa| ve vItarAga bana ge| isa ghaTanA se gautama udvelita ho ge| bhagavAn mahAvIra ne gautama ke kevalajJAna meM upasthita bAdhA kA manovaijJAnika DhaMga se varNana kiyA aura anta meM yaha batAyA hai ki isa zarIra ko chor3ane ke bAda hama tulya ho jAeMge / yaha kathana gautama ke lie bahuta bar3A Alambana bana gyaa| mahAvIra aura gautama kI tulyatA ko anuttaropapAtika deva jAnate haiM yA nahIM ? isa prazna ko samAhita karane ke bAda chaha prakAra kI tulyatA kA vivecana hai / anazana kI sthiti meM utpanna AhAra kI icchA, lavasattama deva aura anuttara vimAna ke devoM kI saMkSipta carcA ke sAtha uddezaka pUrA huA hai / AThaveM uddezaka meM narakabhUmiyoM aura devoM ke AvAsoM ke madhya kI dUrI kA varNana hai| vRkSoM ke punarjanma kI carcA hai ambar3a parivrAjaka ke ziSyoM kA anazana, ambar3a kI caryA, avyAbAdha devoM kI zakti, indra kI zakti tathA jRmbhaka devoM kA varNana hai / prastuta uddezaka kI jor3a meM kucha sthaloM para jayAcArya kI lambI samIkSA bhI hai| nauveM uddezaka ke prAraMbha meM lezyA, pudgala, devabhASA, sUrya aura zramaNoM kI tejolezyA kA varNana hai| eka mAsa kI dIkSA paryAyavAlA zramaNa vyantara devoM kI tejolezyA ko atikrAMta kara detA hai unheM prApta hone vAle sukhoM se Age bar3ha jAtA hai| isI krama meM do mAsa tIna mAsa yAvata bAraha mAsa kI dIkSA paryAyavAlA bhramaNa anuttara vimAna ke devoM kI tejolezyA ko atikrAMta kara detA hai| isa uddezaka kA pratipAdya yaha hai ki sAdhu jIvana meM jisa sukha kA anubhava ho sakatA hai, vaha devoM ko bhI upalabdha nahIM hai / dasaveM uddezaka meM kevalI aura siddhoM ke jJAna darzana ke bAre meM kucha prazna upasthita kara unako samAhita kiyA gayA hai| caudahaveM zataka kI pUrI jor3a pandraha DhAloM aura dohoM-soraThoM meM racI gayI hai / bhagavatI sUtra ke pandrahaveM zataka kI racanA naI zailI meM hai| isameM na kisI saMgrahaNI gAthA kA saMketa hai aura na alaga-alaga uddezaka haiN| pUrA zataka saMlagna rUpa meM vyAkhyAta hai| isameM mukhya rUpa se gozAlaka kA varNana hai| prAsaMgika rUpa meM AjIvaka mata, bhagavAna mahAvIra kI tapasyA, unake dvArA gozAlaka kA ziSya rUpa meM svIkAra, niyativAda, poTTaparihAra, vaizyAyana tapasvI dvArA tejolabdhi kA prayoga, bhagavAn dvArA gozAlaka kA bacAva isa sandarbha meM samIkSAtmaka vArtikA, tejolabdhi prApta karane kI vidhi, Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (10) gozAlaka kA svatantra vihAra, labdhi prApti, chaha dizAcaroM kA yoga, kevalI ke rUpa meM svayaM ko pratiSThita karane kA prayAsa, zrAvastI meM bhagavAn mahAvIra kA Agamana, gozAlaka ke asatya saMbhASaNa kA prativAda, gozAlaka ko kopa, sthavira Ananda ke sAtha usakA vArtAlApa, cAra balguoM kA dRSTAMta, Ananda aura bhagavAn kA saMvAda, gozAlaka kA bhagavAn ke samavasaraNa meM Agamana, sarvAnubhUti aura sunakSatra muniyoM para tejolabdhi kA saphala prayoga, bhagavAn para tejolabdhi kA asaphala prayoga, tejolabdhi kA pumaH gozAlaka ke zarIra meM praveza, bhagavAn aura gozAlaka kA saMvAda, zrAvastI nagarI meM jana pravAda, bhagavAn ke ziSyoM dvArA gozAlaka kI punaH hAlAhalA kuMbhakArI ke ApaNa meM vApasI, gozAlaka dvArA vicitra siddhAntoM ke rUpa meM ATha carama tattvoM kA nirUpaNa ora unakA AcaraNa / AjIvaka zramaNopAsaka ayaMpula kA gozAlaka ke pAsa Agamana, AjIvaka sthaviroM dvArA ayaMpula kA samAdhAna, gozAlaka ko apanI mRtyu kA AbhAsa, antima saMskAra ke bAre meM nirdeza, gozAlaka ke pariNAmoM meM parivartana pazcAttApa, apane bAre meM zrAvakoM ko nayA nirdeza, gozAlaka kI mRtyu aura usake nirharaNa kA vistAra ke sAtha vivecana hai / ke gozAlaka ne bhagavAn para tejolabdhi kA prayoga kiyaa| vaha zarIra ananta thA / vaha usa kaSTa se prabhAvita nahIM huA / kintu zarIra para usakA prabhAva bhagavAn zrAvastI nagarI se vihAra kara miDiyagrAma nagara ke sANa koSThaka udyAna meM pittajvara kA prakopa huaa| logoM meM carcA hone lagI ki gozAlaka kI ghoSaNA ke ge| aba ve nizcita rUpa se chadmastha avasthA meM hI mRtyu ko prApta hoMge / bhItara praviSTa nahIM ho paaii| bhagavAn kA Atmabala hone lagA / usa sthiti meM bhI mahAn AtmabalI pdhaare| vahAM bhagavAn ke zarIra meM asvasthatA bar3hI / anusAra chaha mahInoM ke bhItara mahAvIra asvastha ho bhagavAn mahAvIra kA ziSya siMha nAmaka muni ne bhagavAn ke sambandha meM ukta janapravAda sunA / vaha adhIra ho gayA / vaha mAlukA kaccha meM praviSTa hokara bAr3ha svara meM vilApa karane lgaa| bhagavAn ne apane jJAna bala se siMha muni kI manaHsthiti ko jAnA / sAdhuoM ko bhejakara siMha ko apane pAsa bulaayaa| siMha muni ko Azvasta kiyaa| use revatI ke ghara se bIjorApAka lAne kA nirdeza diyaa| siMha muni revatI ke ghara gocarI gyaa| sahaja niSpanna bIjorApAka lekara AyA / bhagavAn ne usakA sevana kara svAsthya lAbha kiyA / isase catuvidha saMgha meM prasannatA kI lahara daur3a gaI / bhagavAn kA zarIra svastha hone para gaNadhara gautama ne sarvAnubhUti aura sunakSatra muni ke bAre meM kucha prazna kie| gozAlaka ke bAre meM jijJAsA kI / bhagavAn ne pUre vistAra ke sAtha gozAlaka ke saMsAra bhramaNa kA citra upasthita kiyA / anantakAla taka saMsAra meM paribhramaNa karane ke bAda gozAlaka mahAvideha kSetra meM dRr3hapratijJa nAmaka kevalI hogaa| vaha apane ziSya sAdhuoM ko gozAlaka bhava kA pUrA vRttAMta sunAkara kahegA- 'Aryo ! maiMne apane dharmAcArya bhagavAn mahAvIra kI pratyanIkatA kii| unakA avarNavAda kiyaa| unheM kaSTa diyA / isalie mujhe saMsAra meM dIrghakAla taka bhramaNa karanA par3A / koI bhI vyakti AcArya - upAdhyAya kA pratyanIka banatA hai, usakI yahI sthiti hotI hai|' dRr3hapratijJa kevalI bahuta varSoM taka kevalI paryAya meM rahakara anazanapUrvaka deha tyAga kara mukta ho jAeMge / 1189 dohoM meM nibaddha gozAlaka - caritra kI zailI bhagavatI-jor3a kI cAlU zailI se haTakara hai / isakA kAraNa pandrahaveM zataka ke antima padyoM meM ullikhita hai| una padyoM para die gae TippaNoM se usakI pUrI jAnakArI upalabdha ho jAtI hai / prastuta khaNDa meM eka pariziSTa bhI rakhA gayA hai / usameM AcArya bhikSu dvArA racita gozAlaka ko caupaI dI gaI hai| caupaI kI ikatAlIsa DhAleM haiM / caudahaveM zataka kI AkhirI DhAla kI saMkhyA 305 hai / pandrahaveM zataka kI jor3a ke dohoM ko ikatAlIsa DhAloM kI saMkhyA meM ginakara solahaveM zataka kA prAraMbha 347 vIM DhAla se kiyA gayA hai| yaha prasaMga AcArya bhikSu ke prati jayAcArya ke utkRSTa samarpaNa kA udAharaNa hai / bhagavatI jor3a ke prathama tIna khaNDoM kI taraha caturtha khaNDa kA sampAdana paramArAdhya AcAryavara kI maMgala sannidhi meM huA hai / yatra-tatra yuvAcAryazrI kA mArgadarzana bhI milatA rahA hai| sampAdana kArya meM Adi se anta taka niSThA ke sAtha kAma kiyA hai sAdhvI jinaprabhAjI ne / jor3a meM nirdiSTa AgamoM ke pramANa-sthaloM kI khoja meM muni hIrAlAlajI kA sahayoga avismaraNIya hai| kisI bhI Agama yA vyAkhyA graMtha kA vivakSita sthala ve jisa sahajatA se khoja lete haiM vaha unake gaMbhIra Agama-anuzIlana kA paricAyaka hai / prati zodhana, prUpha nirIkSaNa Adi kAryoM meM sAdhvI jinaprabhAjI ko aneka sAdhviyoM kA sahayoga sulabha rahatA hai| isase kArya sampAdana kI gati meM tvarA A jAtI hai| bhagavatI-jor3a kA mudraNa kArya bhI bahuta zrama sAdhya hai| graMtha ko sahI DhaMga se kampojiMga karane meM bhI pUrI ekAgratA kI apekSA rahatI hai| jaina vizva bhAratI presa ke kAryakartA isa kArya meM uttarottara dakSatA bar3hAte jA rahe haiN| kula milAkara yaha mAnA jA sakatA hai prastuta graMtha meM kucha bhI nayA lekhana na hone para bhI jitanA samaya aura zrama isake sampAdana meM lagatA hai, vaha isake vaiziSTya kA sUcaka hai hai| AcAryapravara kA maMgala AzIrvAda aura sampAdana kArya meM Ae avarodhoM ko dUra karane meM ApakI tatparatA se mujhe jo Aloka milatA hai, vaha AgAmI khaNDoM ke sampAdana meM aura adhika saghanatA se prApta hogA, yaha vizvAsa hI merI sampAdana yAtrA kA sabase bar3A Alambana hai / rAjasthAnI, prAkRta aura saMskRta bhASA vAle isa sAdhvI pramukhA kanakaprabhA Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayAnukrama pRSTha 111 112 viSaya zaMkha pokkhalI pada rAjA udayana parivAra pada rAjA udayana Adi kA dharmazravaNa pada jayantI prazna jIva kI gurutA aura laghutA jIva kI bhava siddhitA jIva kI balavattA aura durbalatA jIva kI dakSatA aura Alasya indriyoM kI vazavartitA pRthvI pada paramANu pudgaloM kA saMghAta-bheda pudgala parAvartana pada cauvIsa daMDaka AzrI pudgala parAvarta audArika Adi pudgala parAvattaM no svarUpa varNAdi kI apekSA se dravya mImAMsA pada krodha ke dasa nAma mAna ke bAraha nAma mAyA ke pandraha nAma lobha ke solaha nAma mati ke cAra prakAra utthAna Adi kA svarUpa avakAzAMtara Adi meM varNAdika kI pRcchA jaMbUdvIpa Adi meM varNAdika kI pRcchA caubIsa daMDakoM meM varNAdika kI pRcchA dharmAstikAya Adi meM varNAdika kI pRcchA karma, lezyA aura dRSTi meM varNAdika kI pRcchA udayabhAva jIva-ajIva zarIra, joga aura upayoga meM varNAdika kI pRcchA saba dravyoM meM varNAdika kI pRcchA garbhotpatti kAla meM varNAdika kI pRcchA kama vibhakti pada caMdrasUrya grahaNa pada rAhU varNana rAhU ke bheda zazi-Aditya pada caMdrasUrya-kAmabhoga pada jIvoM kA janma-mRtyu pada aneka athavA ananta vAra upapAta pada devoM kA dvizarIra-upapAda pd| paMcendriya tiryaMcayoni upapAda pada paMcavidha devoM kA upapAda pada paMcavidha devoM kA sthiti pada paMcavidha devoM kA vikurvaNA pada paMcavidha devoM kA udvartanA pada paMcavidha devoM kA saMciTThaNA pada paMcavidha devoM kA aMtara-pada paMcavidha devoM kA alpabahutva pada AtmA-pada ATha AtmA kA alpabahutva pada AtmA ke sAtha jJAna-darzana kA bhedAbheda ratnaprabhA Adi pRthvI AtmA yA noAtmA saudharma Adi svarga AtmA yA noAtmA paramANu skaMdha Adi AtmA yA nomAtmA naraka upapAda pada naraka udvartanA pada naraka-sattA pada sakkaraprabhA kA vistAra vAlukaprabhA kA vistAra paMkaprabhA kA vistAra dhUmaprabhA kA vistAra tamA kA vistAra tamatamA kA vistAra naraka meM samyak daSTi Adi kI pRcchA naraka meM lezyA kI pRcchA devoM ke prakAra asurakumAra Adi devoM kI pRcchA vyantara devoM kI pRcchA jyotiSI devoM kI pRcchA vaimAnika devoM kI pRcchA anuttara vimAna ke devoM kI pRcchA devoM meM samyagdRSTi Adi kI pRcchA devoM meM lezyA ko pRcchA 24 daNDakoM meM AhAra yAvata paricAraNA naraka aura nairayika-alpamahat pada 112 125 130 133 134 134 135 136 GWWi Jain Education Intemational Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (12) 155 239 156 156 244 156 158 250 253 ~ ~ ~ ~ ~ x rrr..mor ~ xxxxrururururu ~ ~ ~ ~ ~ 163 256 164 257 262 167 264 173 175 265 269 271 272 181 182 273 277 184 282 185 nairayika sparzAnubhava pada naraka-bAhalya kSudratva pada naraka parisAmanta pada loka madhya pada dizi vidizi pravaha pada loka pada dharmAstikAya ke pradezoM kI sparzanA adharmAstikAya ke pradezoM kI sparzanA AkAzAstikAya ke pradezoM kI sparzanA jovAstikAya ke pradezoM kI sparzanA pudgalAstikAya ke pradezoM kI sparzanA addhA samaya ke pradezoM kI sparzanA dharmAstikAya Adi kI paraspara sparzanA avagAhanA dvAra anya prakAra se avagAhanA dvAra jIvoM kI avagAhanA dvAra astikAya pradeza niSIdana dvAra bahusama dvAra saMsthAna dvAra nairayika AhAra pada sAMtara-niraMtara pada camara AvAsa pada udAyana kathA pada udAyana kI dharma jAgaraNA vItibhaya meM mahAvIra kA Agamana udAyana kI dIkSA kI svIkRti kezIkumAra kA rAjyAbhiSeka udAyana kA abhiniSkramaNa abhIcikumAra kA Akroza vrata-virAdhanA kI pariNati bhASA pada mana pada kAya pada maraNa pada karma-prakRti pada bhAvitAtmA vikriyA pada chAasthika samudghAta lezyAnusArI upapAda pada narayika Adi kA gativiSaya pada nairayika Adi kA anaMtaropapannagAdi pada unmAda pada vRSTikAya karaNa pada 283 284 285 186 186 189 tamaskAya karaNa pada vinayavidhi pada pudgala jIva pariNAma pada agnikAya atikramaNa pada pratyanubhava pada deva ullaMghana pada nairayika Adi kA AhArAdi pada devendra-bhoga pada gotama-AzvAsana pada mahAvIra aura gautama kI tulyatA bhAvI tulyatA-parijJAna pada tulyatA pada bhakta pratyAkhyAta-AhAra pada lavasattama deva pada aNuttaropapAtika devapada abAdhA antara pada ammaDa aMtevAsI pada ammaDa caryA pada avyAbAdha devazakti pada zakrazakti pada jambhaka deva pada sarUpI sakarma lezyA pada atta-aNatta pudgala pada iSTa-aniSTa Adi pudgala pada devabhASA sahasra pada sUrya pada zramaNoM kI tejolezyA pada kevalI pada gozAlaka pada bhagavAn vihAra pada prathama mAsakhamaNa pada dvitIya mAsakhamaNa pada tRtIya mAsakhamaNa pada caturtha mAsakhamaNa pada gozAlaka kA ziSya rUpa svIkaraNa pada tila staMbha pada vaizyAyana bAla tapasvI pada tilastaMbha-niSpatti aura gozAlaka-apakramaNa pada tejolezyA-utpatti pada gozAlaka amarSa pada gozAlaka bhAkroza pradarzana pada valmIka dRSTAMta pada ~ ~ ~ rxxxvorm". ~ ~ FUTU.000.00 - ~ . 287 m x9mm orrm 2 rrrrrrrNNNNNNYrrrrr mmm m m mm mr mr r m mr x2 0 0 xrurr 0 0. r 192 194 196 198 199 306 205 210 214 215 220 315 225 320 229 232 235 321 322 323 323 238 Jain Education Intemational For Private & Personal use only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 330 332 348 351 355 356 mmmmmmmmmm Mmm x 341 357 mAnaMda sthavira dvArA bhagavAn ko nivedana pada gotama Adi ko anujJApana pada gozAlaka dvArA svasiddhAMta nirUpaNa pada gozAlaka vacana pratikAra pada gozAlaka kA puna: Akroza pada sarvAnubhUti bhasmarAzikaraNa pada sunakSatra paritApana pada bhagavAn para tejolabdhi prayoga pada zrAvastI meM janapravAda pada gozAlaka ke sAtha zramaNoM ke praznottara gozAlaka saMgha bheda pada gozAsaka pratigamana pada 358 nAnA siddhAMta prarUpaNa pada bhayaMpula AjIvakopAsaka pada niharaNa nirdeza pada gozAlaka pariNAma parivartana pada niharaNa pada bhagavAn ke rogAtaMka prAdurbhAva pada muni siMha kA mAnasika duHkha pada bhagavAna dvArA AzvAsana pada siMha dvArA revatI se bhaiSajya Anayana pada sarvAnubhUti upapAda pada sunakSatra upapAda pada gozAsaka kA bhavabhramaNa pada 359 343 359 361 345 345 347 347 mm MY mir 363 365 Jain Education Intemational Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education Intemational Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zataka 12 1-122 zataka 13 : 123-222 zataka 14 : 223-268 zataka 15 : 299-380 pariziSTa (gozAlaka kI caupaI) : 381-440 Jain Education Intemational Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education Intemational Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdaza zataka DhAla : 249 1. vyAkhyAtaM vividhArthamekAdazaM zatama, atha tathAvidhameva dvAdazamArabhyate / (vR. pa. 552) 2,3 saMkhe jayaMti puDhavi poggala aivAya rAhu loge ya / nAge ya deva AyA, bArasamasae dasuddesA / / (za. 12 saMgahaNI-gAhA) 4. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM sAvatthI nAmaM nagarI hotthaa-vnnnno| koTue ceie-vnnnno| 5. tattha NaM sAvatthIe nagarIe bahave saMkhappAmokkhA samaNovAsayA parivasaMti-aDDhA / 6. jAva bahujaNassa aparibhUyA abhigayajIvAjIvA jAva"...."viharati / / 7. tassa NaM saMkhassa samaNovAsagassa uppalA nAma ___ bhAriyA hotthA-sukumAlapANipAyA jAva surUvA / 8. samaNovAsiyA abhigayajIvAjIvA jAva..."viharai / 1. ekAdazamAM zataka meM, vividha artha avadAta / dvAdazameM piNa tehija hiva, kahiyai artha sujJAta / / 2. saMkha jayaMtI zrAvikA, pRthvI ratna pramAda / pudgala prANAtipAta noM, rAha taNo vidhivAda / / 3. loka nAga sura vAratA, bheda Atma saMpekha / dvAdazamA je zataka nAM, daza uddezA dekha // zaMkha pokkhalI pada 4. tiNa kAle nai tiNa samaya, nagarI sAvatthI nAma / koTThaga nAme caitya tho, varNaka bihuM no tAma // 5. tiNa sAvatthI ne viSe, saMkha pramukha bahu jAna / samaNopAsaga saMdarU, vasa adhika RddhivAna // 6. yAvata aparibhUta chai, jANyA jIva ajIva / tAvata muni pratilAbhatA, vicarai sakhara sadIva / / 7. vanitA saMkha taNI sahI, nAma utpalA tAsa / kara paga tanu sukhamAla hai, jAva sarUpa ujAsa // 8. te piNa' chai sudha zrAvikA, jIvAjIva pichANa / jAva pAtra pratilAbhatI, vicarai te guNakhANa / / 6. nagarI sAvatthI nai viSe, vasai pokkhalI nAma / samaNopAsaga suMdarU, aDDhe RddhivaMta tAma / / 10. jANyA jIva ajIva ne, yAvata vicarai teh| jAva zabda meM jANavU, zrAvaka varNaka jeha / / 11. tiNa kAle naiM tiNa samaya, samavasarayA bhagavaMta / kavaNa prakAra thayo tadA, te suNajyo dhara khaMta // *prANI gunnrsiyo| jeha suguNa nara nAra tehanai mana vasiyo |(dhrupdN) 12. mahAvIra jina AviyA re, guNijana ! jAvata pariSada jAna / prANI gunnrsiyo| seva karai sAcai manai re, guNijana ! trihaM joge zubha dhyAna / prANI gunnrsiyo|| 13. te bahu zrAvaka tiNa same re, sAMbhala vIra vRtNt| AlabhiyA jima AviyA re, yAvata seva karaMta / / 14. vIra prabhU tiNa avasare re, thAvakAM maiM sukhkaar| mahAmoTI pariSada viSe re, dharma kathA kahI sAra // 15. 'ANa dharma' olakhAviyo re, kevalI-bhASita teha / vANa suNI nai paraSadA re, jAva gaI nija geha / / *laya : paMkhI guNarasiyo 9. tattha NaM sAvatthIe nagarIe pokkhalI nAma samaNo vAsae parivasai-aDDhe / 10. abhigayajIvAjIve jAva......"viharai / (za. 12 / 1) 11. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM sAmI samosaDhe / 12. parisA jAva pajjuvAsa i / 13. tae NaM te samaNovAsagA imIse kahAe laTThA samANA jahA AlabhiyAe jAva pajjuvAsaMti / 14. tae Na samaNe bhagavaM mahAvIre tesi samaNovAsagANaM tIse ya mahatimahAliyAe parisAe dhamma parikahei / 15 jAva parisA pddigyaa| (za. 12 / 2) za0 12, u01, DhA0249 1 Jain Education Intemational Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16. vANa suNo mahAvora noM re, zrAvaka sakhara sujAna / hiye dhAra haraSyA ghaNAM re, pavara saMtoSa pradhAna // 17. vaca-stutI jina vaMdanai re, namaskAra zira nAma / prazna prate pUchI karI re, artha grahI abhirAma / / 18. UThI nai UbhA thaI re, vIra kanAM thI tAhi / koThaga bAga thI nIkalI re, Avai sAvatthI mAMhi // 16. tae NaM te samaNovAsagA samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiyaM dhamma soccA nisamma haTTatuTThA / 17. samaNaM bhagavaM mahAvIraM vadati namasaMti, vaMdittA namaMsittA pasiNAI pucchaMti, pucchittA aTThAI pariyAdiyaMti / 18. uTThAe uTheti, uThetA samaNassa bhagavao . mahAvIrassa aMtiyAo koTThayAo ceiyAo paDi nikkhamaMti, paDinikkhamittA jeNeva sAvatthI nagarI teNeva pahArettha gmnnaae| (za. 1213) 19. tae NaM se saMkhe samaNovAsae te samaNovAsae evaM vayAsI-tubbhe NaM devANuppiyA ! vipulaM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM uvakkhaDAveha / 16. saMkha zrAvaka tiNa avasare re, zrAvakA ne kahai vAya / tumhe aho devAnupriyA! re baha cihaM A'ra nipAya // soraThA 20. udaka kema raMdhAya, tAsa nyAya ima sNbhvai| anna viSe jala Aya, tathA udaka unho karai / / 21. *te bahu cihuM asaNAdi maiM re, AsvAdatA visvAda / detA bhogavatA vicarasAM re, pakkhI posaha jAgrata samAdha / / 21. tae NaM amhe taM vipulaM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM assAemANA vissAemANA paribhAemANA paribhujemANA pakkhiyaM posahaM paDijAgaramANA vihrissaamo| (za. 1214) __ soraThA 22. AsvAdana saMvAdi, alpa khAya bahu nhaakhvo| ikSu-khaMDa ityAdi, tehanI para pahichANavo / / 23. visvAdana suvizeSa, ghaNo khAyavo chai tasu / alpa nhAkhavo zeSa, chuhArAdika nI prai| 24. paribhAe pahichANa, mAhomAM detA chatAM / pari jamANA jANa, sahu khAye piNa nahi tjai|| vA0-'AsAemANA ityAdi' e pada nai vartamAna pratyayAMtapaNe piNa atIta pratyayAMtapaNo jANavo / anai valI teha thakI te vistIrNa asanAdi AsvAditavaMta chatA 'posaha paDijAgaramANA viharissAmo tti' pakSa te arddhamAsa nai viSe vayaM te pAkSika, poSadha te avyApAra etale sAvajja vyApAra nAM tyAga, te poSadha prate jAgatA-anupAlatA vicarasa-rahisAM / je ihAM assAemANA ityAdika pUrva kahyA te pada nai viSe atIta kAla pratyayAMtapaNAM nai vipe vartamAna pratyaya grahaNa karivo, te bhojana kIdhAM pachaihIja avilaMba karika posaha aMgIkAra karivU te dekhAr3avA nai arthe hIja / evaM uttara pada nai viSe piNa gamanikA krvii| 25. dharma taNI je puSTa', jImI posaha nAma tam / dazamo vrata aduSTa, piNa nahi vrata igyAramoM / / 26. *tiNa avasara zrAvaka bahu re, saMkha zrAvaka nI vAya / vinaya karIne sAMbhalai re, aMgIkAra karai tAya // *laya : paMkhI guNarasiyo 1. puSTi 22. 'AsAemANa' tti ISatsvAdayaMto bahu ca tyajantaH ikSukhaNDAderiva / (vR. pa. 555) 23. 'vissAemANa' tti vizeSeNa svAdayanto'lpameva tyajantaH khajUrAderiva (vR. pa. 555) 24. 'paribhAemANa' tti dadata: paribhujemANa' tti sarvamupabhujAnA alpamapyaparityajantaH / (vR. pa.555) vA.-eteSAM ca padAnAM vArtamAnikapratyapAntatve'pyatItapratyayAntatA draSTavyA, tatazca tadvipulamazAnAdyAsvAditavantaH santaH 'pakkhiyaM posaha paDijAgaramANA viharissAmoM tti pakSe-arddha mAse bhavaM pAkSika 'pauSadhaM' avyApArapauSadhaM 'pratijAgrataH' anupAlayantaH 'vihariSyAma' sthAsyAmaH / ___ yaccehAtItakAlInapratyayAntatve'pi vArttamAnikapratyayopAdAnaM tadbhojanAnantaramevAkSepeNaM pauSadhAbhyupagamapradarzanArtha, evamuttaratrApi gamanikA kAryetyeke / (vR. pa. 555) 26. tae NaM te samaNovAsagA saMkhassa samaNovAsagassa eyamaTThaviNa eNaM paDisuNeti / (za. 125) 2 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27. tae NaM tassa saMkhassa samaNovAsagassa ayameyArUve ajjhasthie jAva (saM. pA.) samuppajjitthA / 28. no khalu me seyaM taM vipulaM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM assAemANassa"pakkhiyaM posahaM paDijAgaramANassa vihritte| 29. seyaM khalu me posahasAlAe posahiyassa baMbhacArissa 30. omukkamaNisuvaNNassa 31,32. bavagayamAlAvaNNagavilevaNassa 27. tiNa samaya te saMkha zrAvaka bhaNI re, ehave rUpe sAra / ajjhathie jAva UpanoM re, mana nai viSe vicAra // 28. nizcai mujha naiM zreya nahIM re, te vistIrNa cihaM aa'r| __ AsvAdatA ne pakkhI posaho re, pAlatA vicaravU dhAra / 26. nizca kari mujha nai sire re, poSadhasAlA mAMhi / posaha kari sahita naiM re, brahmacarya dhArI tAhi // 30. mUkyA suvarNa maNI bhaNI re, posaha karatAM jeha / alagA melyA chai tasu re, tyAgyA dhara ati neha / / 31. puSpamAla alagI karI re, sacitta sarva thI jANa / vannaga ugaTTaNa nAM kiyA re, posA meM pacakhANa / 32. caMdana pramukha vilepana bhaNI re, te piNa posaha mAya / karivA nAM pacakhANa cha re, pUrva thI bhaMga na thAya / / 33. 'imaja ugaTTaNA prate re, posA meM pacakhANa / Aga ugaTTaNokiyo hava re, tiNa saM posA meM bhaMga ma jANa // 34. imahija vali suvarNa navA re, pahiraNa rA pacakhANa / pahilA je pahirayA huvai re, tiNa sU posA meM bhaMga ma jANa / / ' (ja.sa.) 35. vale kiyA je vegalA re, sastara mUsala dhAra / ekalo piNa bIjo nahIM re, besI darbha saMthAra // vA0-egassa kahitAM ekahIja, bAhya sahAya apekSA karika dUsaro sahAyya deNe vAlo nhiiN| abitiyassa kahitAM tathAvidha krodhAdi sahAya apekSA karika ekalo hIja, piNa bIjo nahIM / ihAM pATha meM egassa aghi iyassa ima kahivA thakI poSadhazAlA maiM viSe ekalA nai hIja poSadha karivo kalpe, ehavo nizcaya nahIM karavo / kAraNa iNa poSadha noM caritAnuvAdarUpapaNo hovA thkii| caritAnuvAda etala saMkha zrAvaka cita meM ciMtavyo-ekalA nai hIja Aja poSagha karavo / teha jima vicAra kiyo, timaja sUtra meM btaayo| para zAstrakAra noM 'ekalA nai hIja poSadha karavo' ehavo kathana nathI, eNe mATe / tathA graMthAMtare bahu zrAvakAM no poSadhazAlA meM ekaThA milavA no suNavA thakI dopa nA abhAva thkii| tathA parasparasmAraNAdi te caracA bola yAda karai / Adi zabda karika azuddha kAyA nuM varjavU, colanA-praticolanA nuM karivaM, viziSTa guNa nAM maMbhava thkii| 36. pakkhI nAM posA prate re, pAlaMto ihavAra / sirai achai mujha vicaravo re, ehavo karI vicAra / / 37. sAvatthI nagarI chai jihAM re, jihAM nija gRha nija naar| nAma utpalA zrAvakA re, tihAM Avyo tiNa vAra / / 38. utpalA prati pUchI karI re, Ayo poSadhasAla / vali poSadhasAlA prate re, pUMjI dRSTi nihAla / / 35. nikkhittasatthamusalassa egassa abiiyassa dabbha saMthArovagayassa vA0-'egassa abiiyassa' 'tti ekasya' bAhyasahAyApekSayA kevalasya advitIyasya tathAvidhakrodhAdisahAyApekSayA kevalasyaiva, na caikasyeti bhaNanAdekAkina eva pauSadha-zAlAyAM pauSadhaM kartuM kalpata ityavadhAraNIyaM, etasya caritAnuvAdarUpatvAt / tathA granthAntare bahUnAM zrAvakANAM pauSadhazAlAyAM milanathavaNAddopAbhAvAtparaspareNa smAraNAdiviziSTaguNasaMbhavAcceti / (vR. pa. 555) 36. pakkhiyaM posahaM paDijAgaramANassa viharittae tti kaTu evaM sNpehei| 37. jeNeva sAvatthI nagarI jeNeva sae gihe jeNeva uppalA samaNovAsiyA teNeva uvAgacchai / 38. uppalaM samaNovAsiyaM Apucchai, ApucchittA jeNeva posahasAlA teNeva uvAgaccha i, uvAganihattA posahasAlaM aNupavissai, aNupavissittA posahasAlaM pamajjai pmjjittaa| 39. uccArapAsavaNabhUmi paDilehei, paDilehettA dabbha saMthAragaM saMthara i, saMtharittA dabbhasaMthAragaM duruhai / 36. bar3I nIta laghu nIta nI re, bhUmi prate prtilekh| ___darbha saMthAro sAtharI re, baiTho Apa saMpekha / za0 12, u01, DhA0 249 3 Jain Education Intemational Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40. poSadhazAlA nai viSe re, posaha yukti subaMbha / jAva pAkSika posaha prate re, pAlato vicarai adaMbha / / 41. te bahu zrAvaka tiNa samai re, sAvatthI nagarI mAya / jihAM nija-nija ghara sthAna chai re, AyA tihAM claay|| 42. vistIrNa cihaM AhAra nai re, raMdhAvai raMdhAya / mAMhomAMhi teDAyanai re, bolai ihavidha vAya // 43. ima nizcai devAnupriyA ! re, vistIrNa ciuM aahaar| amhai raMdhAyA chai ihAM re, piNa saMkha na Ayo ihavAra / 44. zreya nizcai devAnupriyA! re, lIjai saMkha bolAya / pokhalI zrAvaka tiNa samai re, zrAvakA prati kahai vAya / / 40. posahamAlAe posahie baMbhacArI jAva (saM. pA.) pakkhiyaM posaha paDijAgaramANe viharai / (za. 1216) 41. tae NaM te samaNovAsagA jeNeva sAvatthI nagarI jeNeva sAiM sAiM gihAI teNeva uvAgacchati / 42. vipulaM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM uvakkhar3Ati, uvakkhaDAvettA aNNamaNNaM sadAveMti, saddAvettA evaM bayAsI43. evaM khalu devANu ppiyA! amhehi se viule asaNa pANa-khAima-sAime uvakkha DAvie, saMkhe ya NaM samaNovAsae no hbmaagcchi| 44. taM seyaM khalu devANuppiyA ! amhaM saMkhaM samaNovAsagaM saddAvettae / (za. 1217) tae NaM se pokkhalI samaNovAsae te samaNovAsae evaM vayAsI45. acchaha NaM tumbhe devANu ppiyA! sunivvuyavIsatthA, ahaNNaM saMkhaM samaNovAsagaM saddAvemi 46. ti kaTu tesiM samagovAsagANaM aMtiyAo paDinikkhamai, paDinikvamittA sAvatthIe nagarIe majbhamajheNaM jeNeva saMkhassa samaNovAsagassa gihe teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA saMkhassa samaNo vAsagassa gihaM annupvitthe| (za. 1218) 47. tae NaM sA uppalA samaNovAsiyA pokkha li samaNovAsayaM ejjamANaM pAsai, pAsittA haTTatuTThA 48. AsaNAo abbhuDhei, abbhuTThattA sattaTTha payAi aNugacchai, aNugacchittA pokkhali samaNovAsaga vaMdati, namaMsati / 45. beso tumhai devAnupriyA! lIje sUkha vizrAma / saMkha zrAvaka prati hUM sahI re, ter3I lyAvaM tAma // 46. ema kahIne nosarayo re, sAvatthI bIca meM hoya / saMkha zrAvaka no ghara tihAM re, AvI peTho soya // 47. saMkha triyA tiNa avasare re, tAsa utpalA nAma / pokhalI zrAvaka Avato re, nirakhI haraSI tAma / / 48. AsaNa saM UThI karI re, sAta-ATha paga dhAra / pokhalI sAhamI jAyane re, karai vaMdana stuti namaskAra / / soraThA 46. 'vaMdai te guNagrAma, namaskAra zira nAma naiN| sAhamI AvI tAma, vinaya rIta nija saacvii|| 50. navakAra nAM pada paMca, zrAvaka naiM tihAM ttaaliyo| namaskAra nI saMca, e AjJA nahiM jina tnnii||' (ja0 sa0) 51. *Asana AmaMtraNa karI re, bole ihavidha vAya / AjJA dyo devAnupriyA ! re, kavaNa prayojana Aya ? 51 AsaNeNaM uvanimaMtei, uvanimaMtettA evaM vayAsIsaMdisatu NaM devANuppiyA ! kimAgamaNappayoyaNaM? (za. 12 / 9) soraThA 52. 'zrAvaka sAhamI Aya, Asana AmaMtryo blii| nija chaMde kahivAya, piNa nahiM arihaMta AganyA / 53. namaskAra piNa tAhi, gRhastha nai karivA tnnii| jina AjJA de nAMhi, dharma nahIM AjJA binA // ' (ja.sa.) *laya: paMkhI guNarasiyo 4 bhagavatI joDa Jain Education Intemational Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54. *pokhalI zrAvaka tiNa same re, kahai utpalA naiM ima vAya / kihAM aho devAnupriyA ! re, saMkha zrAvaka sukhadAya ? 55. tiga avasara te utpalA re, ka pokhalI prati ima vAya / isa nizcaya devAnupriyA re, saMgha dhAvaka sukhadAya // 56. poSadhazAlA ne viSe re, posaha kara aMgIkAra / brahmacarya prati AdarI re, yAvata vicarai sAra // 57. tima avasara te pokhalI re jihAM che pauSadhazAla / jihAM saMkha dhAvaka ache re, tihAM AyeM tatkAla || 58. zaMkha zrAvaka pe Ayane re, gamaNAgamaNa paDikkamaMta / iriyAvahi pATI guNI re, e uttaraguNa sAdhaMta // 56. saMkha zrAvaka prati pokhalI re, vaca-stuti vaMdaMta / namaskAra zira nAma nai re, e nija chaMda karata // 60. baMdI namaNa karI kahai re isa niz suvicAra | aho devAnupriyA ! amhe re, raMdhAyA bahu cihuM Ara // 61. te mATe Avo tumhe re, bahu jAva posaha pratipAlatA re, 62. saMgha dhAvaka ti avasare re, kahe pokhalI prati ima vAya nizce mujha kalpa nahIM re, aho devAnupriyA ! tAya // 63. te vistIrNa cihuM ora naM AsvAdatA ne tAhi / yAvata posaha pAlatA re, vicarayuM kalpai nAMhi // re, cihuM Ara AsvAda / vicarAM ghara ahlAda / 64. kalpai chai mujha ne sahI re, posaNAlA mAhi jAva vicaravo tAhi // vistIrNa cihuM ora / vicaro cho ihavAra // posaha brahma sahita naiM re, 65. potAnaM khAMde tumheM re, AsvAdatA yAvata sahu re, soraThA ima | 66. vRtti TabA Rs mAMhi chaMdeNaM noM artha nija icchAI tAhi, piNa mhArI AjJA nathI / 67. jI AjJA bAra, to jImA tehaneM kima hai dharma udAra? svAya dRSTi kari dekhiye ' (ja0 sa0 ) 68. *tiNa avasara te pokhalI re, saMkha kanA thI tAya / nikalI bAhira Aya // te poSadhazAlA thakI re, 66. sAvatthI nagarI naiM viSe re, jihAM te bahu zrAvaka ache re, *laya : paMkhI guNarasiyo madhyomadhya thai naiM soya / tihAM Ayo avaloya // 54. tae NaM se pokkhalI samaNovAsae uppalaM samaNovAsiya evaM vayAsISNaM devApiyA saMbe samaNovAsae ? (za. 12 / 10 ) 55. tae NaM sA uppalA samaNovAsiyA pokkhali samaNovAsa evaM kyAsI evaM khalu devAppiyA ! saM samovAsa 56. posahasA lAe posahie baMmacArI jAva (saM0 pA0 ) viharai / ( za0 12111 ) 57. tae se poklI samaNovAsa jeNeva posahasAlA jeNeva saMkhe samaNovAsae teNeva uvAgacchai / 58. uvAgacchittA gamanAgamaNAe paDikkamai 'gamaNAgamaNAe paDikkamai' tti IryApathikIM pratikAmatItyarthaH / ( vR0 10 555) 59. saMkhaM samaNovAsagaM vaMdai namasai / 60. vaMdittA namasittA evaM vayAsI evaM khalu devANupiyA ! amhehi se viule asaNa- pANa- khAima sAime upakhaDA die| 61. taM gacchAmo devAya taM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM assAemANA jAva (saM0pA0 ) posaha paDijAgaramANA virAmo / (40 12 / 12) 62. tae NaM se saMkhe samaNovAsae pokkhali samaNovAsagaM evaM vayAsI - no khalu kappara devANupiyA ! 63. taM viulaM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM assAemANassa jAva (saM0 pA0 ) posahaM paDijAgaramANassa hirie / 64. kappai me polahasAlAe posahiyassa baMbhacArissa jAva (saM0 pA0 ) viharittae / 65. saM deNaM devApiyA ! tugme taM viulaM asaNaM pANaM khAimaM khAimaM assAemANA jAva (saM0 pA0 ) biharada (80 12011) 66. 'chaMdeNaM' ti svAbhiprAyeNa na tu madIyAjJayeti / (40 10 555) 68. tae NaM se pokkhalI samaNovAsae saMkhassa samaNovAsadasya aMtiyAja posahasAlAo paDhiniksama paDinikkhamittA 69. sAvatthiM nagarI majbhamajjhaNaM jeNeva te samaNovAsagA teNeva uvAgacchai / za0 12, u0 1. 10 249 5 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70. zrAvakAM prati ihavidha kahai re, ima nizcai suvadIta / saMkha poSadhasAlA viSe re, jAva vicarai posaha sahIta / / 71. nija abhiprAye te bhaNI re, vistIrNa cihaM aar| jAva vicaro cho AsvAdatA re, tasu AjJA na ligAra // 70. te samaNovAsae evaM vayAsI-evaM khalu devANuppiyA ! saMkhe samaNovAsa e posahasAlAe posahie jAva vihri| 71. taM chaMdeNaM devANuppiyA! tubbhe viulaM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM assAemANA jAva (saM0 pA0) vihrh| 72. saMkhe NaM samaNovAsae no habvamAgacchai / 72. saMkha zrAvaka tiNa kAraNe re, zIghrapaNe kari taam| ApAM kanhai Avai nahIM re, jImaNa ne iNa ThAma / / 73. te zrAvaka tiNa avasare re, vistIrNa cihaM A'ra / AsvAdatA visvAdatA re, yAvata vicarai tivaar|| 74. doyasau nai guNapacAsamI re, AkhI DhAla udAra / bhikSu bhArImAla RSirAya thI re, 'jaya-jaza' haraSa apAra / 73. tae NaM te samaNovAsagA taM viulaM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM assAemANA jAba viharaMti / (ma0 12 / 14) DhAla : 250 dUhA 1. saMkha zrAvaka nai tiNa samaya, madhya rAtri rai mAya / dharma jAgaraNA jAgato jAva upanA e adhyavasAya / / 2. mujha nai nizcai zreya cha, kAla thaye parabhAta / yAvata jAjvalamAna ravi Ugateja vikhyAta / / 3. bhagavaMta zrI mahAvIra naiM, vaMdana kari zira nAma / tihAM thI pAcho Ayane, posaha pArisa tAma / / 4. ehavI karI vicAraNA, kAle jAva jalaMta / poSadhazAlA thI tadA, nIliyo guNavaMta // 1. tae NaM tassa saMkhassa samaNovAsagassa puvvarattAva rattakAla samayaMsi dhammajAgariyaM jAgaramANassa ayameyArUve jAva (saM0 pA0) samuppajjitthA / 2. seyaM khalu me kallaM pAuppabhAyAe rayaNIe jAva __uTThiyammi sUre sahassarassimmi diNayare teyasA jalaMte 3. samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdittA namaMsittA jAva pajju vAsittA tao paDiniyattassa pakkhiyaM posahaM pArittae 4. tti kaTu evaM saMpehei, saMpehettA kallaM pAuppabhAyAe rayaNIe jAva uTTiyammi sUre sahassa rassimmi diNayare teyasA jalaMte posahasAlAo paDinikkhamai / 5. suddhappAvesAI maMgallAI vatthAI pavaraparihie sAo gihAo paDinikkhamai / 5. nirmala pahiraNa jogya je, pavara vastra maMgalIka / pahirI nai nija ghara thakI, nIkaliyo tahatIka // 6. 'posaha kIdhA prathama je, rAkhyo hai AgAra / teha vastra pahiracA tiNe, ima dIsai vavahAra / / (ja0 sa0) 7. paga alavANe cAlato, nagarI sAvatthI tAsa / __ madhyomadhya thaI karI, jAva karai paryupAsa // 8. abhigamaNa je paMca chai, te ihAM kahivA naaNhi| . posaha chai tiNa kAraNa, sacitta tyAga pahilA hi // *kaTuka vacana mati bolo, sUdha vayaNa va pATaja kholo jI, bolo to pahilI tolo jii| yA rAkho mUna amolo jI kaTuka vacana mati bolo| (dhrapadaM) *paya : jhUTha vacana mati bolo, thArI satya jabAnaja kholo jI 7. pAyavihAracAreNaM sAvasthi nagari majjhamajheNaM jAva (saM0 pA0) pjjuvaasti| (za0 12 / 15) 8. 'abhigamo Natthi' tti paMcaprakAraH pUrvokto'bhigamo nAstyasya sacittAdidravyANAM vimocanIyAnAmabhAvAditi / (vR0 50 555) 6 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. hive te zrAvaka tina vAre, dinakara UgAM avadhAre jI / 10. snAna balikarma kIdhA, yAvata tanu zobha prasIdhA jI // 11. nija nija ghara thI nIkaliyA, pache sarva ekaThA miliyA jI // 12. avazeSa rAhi jima prathama kahyo tima kahiM jI / / 13. pahilI vaMdana neM AyA, tima bIjI vAra sidhAyA jI / / 14. yAta karatA jina sevA jina-vANa sudhArasa mevA jI // 15. prabhu dharma kathA vistArI, mahAmoTI paraSada sArI jI / / 16. yAta AjJA ArAdhaka, kahiM ihAM lage 17. te dhAvaka tima bAro, nisuNI jina-vANa susAdhaka jI / / udAro jI / / adhikAvA jI / / 15. hiye dhAra ra ati pAyA, saMtuSTapaNaM 19. UThI prabhujI ne vaMde, vali namaskAra AnaMda jI // 20. vaMdI jina ne zira nAmai Avai saMkha pAsa nija kAmai jI // 21. pratibo vAyo, aho devAnupriyA ! tAhyo jI // 22. gata dina amhaneM tumha Akhyo, nizca karIne ima bhAkhyojI // 23. tumhe devAnupriya ! sAro, vistIrNa cihna AhAro jI // 24. jAvata Ape vivarasA jImI posaha karasAM kI // mAMhyo jI // 25. titha avasara tumha tAhmo, poSadhamAlA 26. ihavidha aha ne vipratArI, vina jIye posaha dhArI jo // 27 te bhalaM kara! ima kehavai, iha rIta olUMbho deva jI // 28. mhai hIlA nindA ati pAyA, mhAMne hAsyAspada baNavAyA jI // 26. tiNa avasara zrI bhagavaMto, mahAvIra zramaNa tapavaMto jI // 30. aho Aryo ! ima vaca Akhe, zrAvakAM prati prabhu bhAkha jI // 31. saMkha zrAvaka naiM mata helo, mata niMdo khiso kuvelo jI // 32. ga avajJA nahi kIje, mana kaluSa bhAva meTIje jI / / 33. saM zrAvaka adhika udAro nizca vidharmI sAro jI // 34. nizve dRDhadharmI jANI, dharma viSe dRDha guNa khANI jI / / 35. sudavakhu jAgaraNA jAne, tamu artha suNoja Age jI / / 36. su kahitAM bhalo zobhana chai, dakkhu samyaka darzana chai jI // 37. te sahita jAgaraNA jANI, pramAda rahita pahichANo jI // 9. tae NaM te samaNovAsagA kallaM pAuppabhAyAe pIe jaba umare 10. vhAyA kayabalikammA jAva appamahagghAbharaNAlaMkiyasarIrA 11. siha gir3ito paDinimaMti pani mittA egayao melAyaMti / 12- 14. sesaM jahA paDhamaM jAva pajjuvAsaMti / (za0 12 / 16 pA0 Ti0 4 ) 15. tae gaM samaNe maga mahAvIre tesimahati mahAniyAe parisAe dhamma pari 16. jAva ANAe ArAhae bhavai / ( 0 12 / 17) samaNassa bhagavao 17. tae NaM te samaNovAsagA mahAvIrassa aMtiyaM dhammaM soccA nisamma 18. haTTatuTTA 19. uTThAe uTTheti, uTThettA samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdati namaMsaMti / 20. vaMdittA namasitA jeNeva saMkhe samaNovAsae teNeva uvAgacchaMti / 21. saMkhaM samaNovAsayaM evaM devAviyA ! vayAsI - tuma 22. hijjo amhe appaNA ceva evaM vayAsI'hijjo' tti hyo hyastanadine ( vR0 pa0 555 ) 23, 24. tumhe NaM devANuppiyA ! viulaM asaNaM'''' paribhuMje mANA pakkhiyaM posahaM paDijAgaramANA jAva (saM0 pA0 ) viharissAmo / tuma pohagAvAe jAba (saM0 pA0 ) NaM 25,26. lae viharie / 27. sutu devAviyA taM 28. amhe hIlasi / ( za0 12 / 18 ) 29, 30. ajjoti ! samaNe bhagavaM mahAvIre te samaNovAsae evaM vayAsI 31. mA NaM ajjo ! tubbhe saMkhaM samaNovAsagaM hIlaha nidaha bisaha 32. garahaha avamaNNaha / 33.34. saMkhe NaM samaNovAsae piyadhamme ceva, daDhadhamme ceva / 35. sudakkhujAgariyaM jAgarie / (012019) 3637. jAgara jAgarie simu parikSaNa jassa so sudakkhu tassa jAgariyA pramAdanidrAvyapohena jAgaraNaM sudavakhujAgariyA tAM jAgaritaH kRtavAnizvartha: ( vR0 pa0555) za0 12, u0 1, DhA0 250 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38. 'zubha joga rUpa jAgaraNA, tehanoM che ihAM vAgaraNA jo|| 36. jasu azubha joga varatAyo, te kathana ihAM na kahAyo jI ||[j.s.] 40. he bhagavaMta ! ima kahI vANI, gotama gaNadhara guNakhANI jii|| 41. jina vaMdI namaNa karIna, ima pUche haraSa dharIne jI / / 42. he bhagavaMta ! kitI jAgaraNA? kRpA karI karo vAgaraNA jii| 43. jina bhAkha tIna prakAro, jAgaraNA kahi sAro jii|| 44. buddha-jAgaraNA pahalI chai, kevala avabodha karI chai jii| 40,41. bhaMteti ! bhagavaM goyame samaNaM bhagavaM mahAvIra vaMda i namasai, vaMdittA namaMsittA evaM bayAsI42. kativihA NaM bhaMte ! jAgariyA paNNattA ? 43. goyamA ! tivihA jAgariyA paNNattA / 44. buddhajAgariyA buddhAH kevalAvabodhena (vR0 50 555) 45. abuddhajAgariyA abuddhAH kevalajJAnAbhAvena / (vR0 pa0 555) 46. sudkkhujaagriyaa| (za0 12 / 20) 47. se keNaTTeNaM bhaMte ! evaM bucca i-tivihA jAgariyA pnnnnttaa| 45. jAgaraNA abuddha kahAyo, tasaM kevalajJAna na pAyo jii|| 46. sudakkhu-jAgaraNA jANI, e zrAvaka nI pahichANI jii| 47. kiNa arthe prabhu ! ima AkhI, jAgaraNA tInaja dAkhI jI? 48. bhAkhai taba zrI jinarAyo, triNa jAgaraNA na nyAyo jI / / 46. je arihaMto bhagavaMto, upano tasu jJAna anaMto jii| 50. vali kevaladarzanadhAro, jima khaMdhaka maiM adhikAro jii| 51. yAvata saha dravya jANatA, vali sarva vastu dekhatA jI / 52. kevalajJAna chai jehana, vara buddha kahIjai tehanai jii|| 53. ajANapaNo tasu nAMhI, tiNa kari jAgyA chai tyAMhI jii|| 54. buddha-jAgarikA tasu kahiyai, hiva nyAya abuddha noMlahiyai jii| 55. je jJAnavaMta aNagArA, vara paMca samitadhara sArA jii| 56. te jAva gupta brahmacArI, chadmastha saMta suvicArI jI // 57. jyAM kevalajJAna na pAyo, tiNa kAraNa abuddha kahAyo jii| 58. je jAgarikA prati jAgai, te abuddha jAgarikA sAga jI / / 56. je samaNopAsaka sAcA, jIvAdika jANyA jAcA jii| 60. yAvata muni pratilAbhaMtA, te vicarai chai mativaMtA jii| 49,50, goyamA ! je ime arahaMtA bhagavaMto uppaNNanANa daMsaNadharA jahA khaMdae (bha0 2 / 38) / 51. jAva (saM0 pA0) savvaSNU svdrisii| 52-54. ee NaM buddhA buddhajAgariyaM jAgaraMti / buddhA: kevalAvabodhena, te ca buddhAnAM-vyapoDhAjJAnanidrANAM jAgarikA-prabodho buddhajAgarikA tAM kurvanti / 55. je ime aNagArA bhagavaMto riyAsamiyA bhaasaasmiyaa"| 56. jAva (saM0 pA0) guttbNbhcaarii| 57. ee NaM abuddhaa| 58. abuddha jAgariyaM jAgaraMti / 59. je ime samaNovAsagA abhigayajIvAjIvA / 60. jAva ahApariggahiehiM tavokammehi appANaM bhAve mANA biharaMti61. ee NaM sudakkhu jAgariyaM jAgaraMti / 62. se teNaTheNaM goyamA ! evaM buccai-tivihA jAgariyA pnnnnttaa| (sh012|21) 63. tae NaM se saMkhe samaNovAsae samaNaM bhagavaM mahAvIra vaMdai namasai, vaMdittA namaMsitA / 64. atha bhagavantaM zaMkhasteSAM manAparikupitazramaNopAsakAnAM kopopazamanAya krodhAdivipAkaM pRcchannAha (vR0 50 556) 65. kohavasaNaM bhaMte ! jIve ki baMdhai ? ki pakarei ? kiM ciNAi? ki uvaciNAi? 66,67. saMkhA ! kohavasaTTe NaM jIve AuyavajjAo satta kammapagaDIo 68. siDhilabaMdhaNabaddhAo dhaNiyabaMdhaNabaddhAo pakarei / 69.70. evaM jahA paDhamasae (bha0 1145) asaMvuDassa aNagArassa jAva annupriytttti| (sh012|22 pA0Ti08) 61. sudha samyaktva kari jAgai, sudakkhu-jAgarikA sAgaijI // 62. gotama ! tiNa arthe e Akho, jAgarikA trividha bhAkhI jii| 63. hiva saMkha zrAvaka tiNavAro, jina vaMdI kari nmskaaro|| 64. zrAvaka noM kopa miTAvA, phala krodha prazna sadbhAvA jii| 65. prabhu! krodha taNa vasa por3ita, syUM baMdha pakara ciNa upacita jI ? 66. jina bhAkhai saMkha ! atovA, krodhe kari pIr3ita jIvA jii| 67. AUkho varjI soyo, sapta karma prakRti avaloyo jI / / 68. DhIla baMdhana je baMdhI, dRDha baMdhana karai susaMdhI jI / / 66. ima prathama zataka adhikAro, kahyo asaMvata aNagAro jii|| 70. tiNa rIta ihAM piNa kahiyai saMsAra anaMta dukha lahiye jI / / 8 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 71. prabhu! mAna se je pIr3ita syUM bAMdhe yAvata upacita jI ? 72. jina bhAkhe evaM jANI, ima mAyA lobha pichANI jI // 73. jAvata bhramaNa karato, dukha pAye kAla anaMto jI // 74. te zrAvaka tiNavAro, suNa jina-vANa udAro jI // 75. hiye dhArI DariyA tAyo bali jAThA mana mAMhyo jI // 76. pAyA udvegaja maMdo, sokhavyo rasa AnaMdo jI // 77. saMsAra bhramaNa bhaya bhArI, tehathI thayA udvigna apArI jI // 78. bhagavaMta vIra prati baMdI, kari namaskAra AnaMdI jI // 76. jihAM saMkha tihAM AvaMtA, baMde vaca stuti 80. bali namaskAra gira nAmI nija chaMde ihavidha 1. lAMje avinaya kIdho, tehija ke artha prasodho jI // 82. sAcai mana vinaya karIne samAne va uparI ne jI // 83. bAra-bAra khamAvI cAlyA, AlabhiyA jima diza hAlyA jI // 84. yAta sahu nija ghara AyA, hivai gotama prazna suhAyA jI 11 85. he bhagavaMta ! ihavidha dhAmI, ima pUche gotama svAmI jI // 86. jina baMdI karI namaskAro, ima bolyA vacana udAro jI // 87. prabhu ! zrAvaka saMkha hulAse, dIkSA lese tumha pAsai jI ? 88. ima zeSa sarva adhikAro, RSibhadra-putra jima 8. yAvata dukha aMta karese, ziva suMdara vega 90. sevaM bhaMte! be vAre, ima gotama zabda karatA jI / / dhAmI jI / / 61. dvAdazama zataka suvizeSe artha AkhyUM prathama 62. besa Upara suvizAlo, ekahI pacAsamIM 63. bhikSu bhArimAla RSirAyo, 'jaya jaza' sukha tAsa pasAyo jI // dvAdazazate prathamoddezakAryaH // 12 // 1 // uddeze jI // DhAlo jI // , sAro jI // varese jI // ucAre jI // DhAla : 251 dUhA 1. prathama uddezA naiM viSe, zrAvaka prazna vicAra / dvitIya zrAvikA prazna no, vIra kiyo niradhAra // 71. mANava saTTe NaM bhaMte ! jIve ki baMdhai ? ....... kiM uvaciNAi ? (012/23) vi evaM lobhavasaTTe 12 / 22 pA0 Ti0 9) samaNovAsagA samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiyaM eyamaTThe soccA 72,73. evaM ceva, evaM mAyavasaTTe vi jAva annupriytttti| (za0 74, tae NaM te 75. nisamma bhIyA tatthA tasiyA 76,77. saMsArabhaubviggA 78. samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai, namasai, vaMdittA namaMsittA 79,80. jeNeva saMkhe samaNovAsae teNeva uvAgacchaMti, uvAgacchittA saMkhaM samaNovAsagaM vaMdai namasai, vaMdittA namasittA 8182 evama sammaM viSaevaM muNNo bhujjo khAmeti / 83, 84. tae NaM te samaNovAsagA sesaM jahA AlabhiyAe ( 0 11 / 181) jApA (za0 12 26 pA0 Ti0 5 ) goyame samaNaM bhagavaM mahAvIraM namasittA evaM vayAsIsamaNovAsae devANuppiyANaM agArAo aNagAriyaM 85,86. bhaMteti ! bhagavaM vaMdai namasai, vaMdittA 87. pabhU NaM bhaMte ! saMkhe aMtiyaM muMDe bhavittA pavva ittae ? 88.89 me jahA isisa bha0 11 / 182, 183) jAva aMtaM kAhiti / (12 / 28 ) 90. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti jAva viharai / ( 0 12029) -- 1. ananyamaNopAsakavizeSaprati nirNaya mahAvIrakRto darzitaH tu zramaNopAsakA vizeSapraznitArtha nirNayastatkRta eva dazyaMte / (0 0 556) za0 12, u0 1. DhA0 250 9 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjA udayana parivAra- pada * catura nara ! sAMbhalajyo cita lyAya // [ dhrupadaM ] 2. tiNa kAle ne tiNa samaya re, kosaMbI abhidhAna / caMdrAyaNa nAme caitya hai re, varNaka ubhaya' bakhAna // 3. kosaMbI nagarI viSe re sakhara nRpati zubha sUta / poto sahasrAnIka noM re, satAnIka no pUta / / 4. veDA rAjA no tiko re, dohitaro dIpaMta / mRgAvatI rANI taNo re, aMgajAta opaMta / / tAsa bhatIjo tAma / varNaka ati abhirAma // sahasrAnIka nRpa sAra / satAnIka nIM nAra // rAya udAyana jAna / pravara punyAIvAna || tAsa bhojAI sAra / rANI adhika udAra // jAva surUpa nidhAna / pravara pATha pahicAna || jANyA jIva ajIva / vicaraM sujaza atIva / / 5. zuddha jayaMtI zrAvikA re, nAma udAyana nRpa huMto re, 6. li kosI ne vidhe re tehanAM putra taNI bahU re, 7. ceDA rAjA nIM sutA re mAtA tAsa manoharU re, 8. nAma jayaMtI zrAvakA re, mRgAvatI nAme huMtI re, 1. tanu varNana tehanoM ghaNo re, italA laga kahiyo saha re, 10. sakhara ache te zrAvikA re, yAvata muni pratilAbhatI re, 11. vali kosaMbI naiM viSe re, te nRpa nIM chai putrikA re, 12. nAma udayana nRpa taNI re, mRgAvatI rANI taNI re, 13. sukula vizAle UpanA re, / sahasrAnIka guNagahana / satAnIka nI bahana || bhUA bhalI guNavAna / kahiye naNada pradhAna / / vaizAlika mahAvIra / suNai suNAvai vaca tasu re, ehavA saMta sadhIra // 14. te muni vali kehavA ache re ? deva tAsa arihaMta / ehavA sAdhU tehane re, pUrva sejyAtarI vaMta // 15. prathama sthAnadAyaka tikA re, Avai apUrava saMta / jayaMtI pAse tikai re, vasatI prathama jAcaMta || 16. prathama sthAna dAtrIpaNa re, prasiddhapaNe suvizAla / jayaMtI prathama sejyAtarI re, huMtI adhika sukhamAla || * laya : rAma pUcheM sugrIva naM re 1. jor3a meM candrAyaNa caitya hai / jayAcArya ko prApta Adarza meM yahI pATha rahA hogaa| aMgutANi bhAga 2 meM 'baMdohara' pATha hai| 2. nagarI aura caitya -- donoM kA varNaka yahAM jJAtavya hai / bhagavatI jor3a 10 2. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM kosaMbI nAma nagarI hotyA vaNao caMdotaraNaM ceievampao 3. tattha NaM kosaMbIe nagarIe sahatsANIyassa raNNo pote sayANIyassa raNNo putte / 4. ceDagassa raNNo nattue migAvatIe devIe attae 'e' niStA doha (bu0pa0558) 5. jayaMtIe samaNovAsiyAe bhattijjae udayaNe nAma rAyA ho / 6. tattha NaM kosaMbIe nayarIe sahassANIyassa raNNo suhA sayANIyassa raNNo bhajjA / 7. ceDagassa raNNo dhUyA, udayaNassa raNNo mAyA / 8. jayaMtIe samaNovAsiyAe bhAujjA migAvatI nAmaM devI horA 9. sukumAlapANipAyA jAva surUvA / 10. samaNovAsiyA abhigayajIvAjIvA jAva ahAparigahiehi tavoka tavokamme hi appANaM bhAve mANo biharaha 11. kolaMbIe nagarIe sahasmaNIyassaraNo dhUyA, sayANIyassa raNNo bhagiNI / 12. udavaNassa raNNo piucchA migAvatIe devIe naNaMdA / 12, 14. sAliyAvayAcaM arahaMtANaM pumsetarI vaizAliko - bhagavAn mahAvIrastasya vacanaM zrRNvanti zrAvayanti vA da sAlikazrAvakAsteSAm 'ArhatAnAm' arhaddevatAnAM sAdhUnAmiti gamyam / (2010 558) 15,16. 'pUrvazayyAtarA' prathamasthAnadAtrI sAdhavo hyapUrve samAyAtAstadgRha evaM prathamaM vasatiM yAcante tasyAH sthAnAtvena prasiddhatvAditi sA pUrvasmAtarA (0pa0558) hotyA jayaMtI nAma samaNIvAsiyA sukumaalpaannipaayaa| Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17. jAva surUpita tanu tasaM re, jANyA jIva ajIva / yAvata muni pratilAbhatI re, vicarai harSa atIva / / 17. jAva surUvA abhigayajIvAjIvA jAva ahA pariggahi ehi tavokamme hi appANaM bhAvemANo vihri| (za0 12 / 30) 18. doyasau naiM ekAvanamI re, AkhI DhAla udAra / bhikSu bhArImAla RSirAya thI re, 'jaya' sukha harSa apAra / / DhAla : 252 1,2. teNaM kAleNaM teNaM sama eNaM sAmI samosaDhe / 1. tiNa kAle nai tiNa samaya, bhagavaMta zrI mahAvIra / grAmAM nagarAM vicaratA, meru taNI para dhIra / / 2. kosaMbI nAM bAga meM, samavasarayA jinarAja / atizayadhArI opatA, prabhujI bhavadadhi pAja / / rAjA udayana Adi kA dharmazravaNa-pada _ *vIra padhAriyA jI ||dhrupdN] 3. vIra padhAriyA jI, jANyo nagara mjhaar| yAvata paraSada jina taNI jI, seva karai sukhakAra / / 4. rAya udAyana tiNa samaiM jI, e kathA artha lAdhe tAya / haraSa saMtoSa pAyo ghaNo jI, kahai sevaga puruSa bolAya / / 3. jAva parisA pjjuvaasi| (za0 12 / 31) 4. tae NaM se udayaNe rAyA imIse kahAe laddhaThe samANe haTThatuThe koDubiyapurise saddAvei, saddAvettA evaM vayAsI 5. zIghra tumhe devAnupriyA ! jI, nagara kosaMbI mAMya / vali kosaMbI bAhire jI, kacara kADha chir3akAya / / 6. jima uvavAI meM kahyo jI, koNaka varNaka tAsa / timaja ihAM kahivo sahU jI, jAva karai paryupAsa / / 7. jayaMtI zramaNopAsikA jI, prabhU padhArayA jANa / haraSa saMtoSa pAmI ghaNI jI, bhyaMtara bAhya pichANa / / 8. mRgAvatI rANI kanai jI, Aya kahai suvizeSa / ima jima navamA zataka meM jI, tetIsama uddeza / / hai. devAnaMdA ne kahyo jI, RSabhadatta vara vAya / yAvata anugAmI husyai jI, etalA laga kahivAya / / 10. tiNa avasara mRgAvatI jI, jayaMtI taNAM vacanna / aMgIkAra karai tadA jI, tana mana adhika prasanna / / 11. jima devAnaMdA RSabhadatta noM jI, vacana kiyo aNgiikaar| timaja vacana jayaMtI taNAM jI, mRgAvatI avdhaar| *laya : rAma padhAriyA jo 1. ovAiyaM sU0 55-69 5,6. khippAmeva bho devANuppiyA ! kosaMbi nagari sabhitara-bAhiriyaM Asitta-sammajjiovalittaM karettA ya kAravettA ya eyamANattiyaM paccappiNaha / evaM jahA kUNio taheva savvaM jAva pajjuvAsai / (za0 12 / 32) 7. tae NaM sA jayaMtI samaNovAsiyA imIse kahAe laTThA samANI htttthtRtttthaa| 8,9. jeNeva migAvatI devI teNeva uvAgacchai uvAga cchittA migAvatiM devi evaM vayAsI-evaM jahA navamasae (bha0 9 / 139) usabhadatto jAva bhvissi| (01233 pA0 Ti015) 10.11. tae NaM sA migAvatI devI jayaMtIe samaNovAsiyAe jahA devANaMdA (bha0 9 / 140) jAva paDisuNe i / (za0 12 / 34) za012, u01, DhA0 252 11 Jain Education Intemational Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 12. ti asara mRgAvatI jo kahai sevaga puruSa bolAya / zIghra tumhe devAnupriyA jI, tyAra karo ratha tAya / / 13. lahUkaraNa zIghra gati tamu jI, kiyA yukta pANa ityAdika ihAM pATha chai jI, yAvata dhArmika jANa // 14. dharma ne artha e ajI yAna bahila-velI pradhAna / jovara le Ao ihAM jI, zIghrapaNe pahicAna || 15. yAvata ratha ANI thApiyo jI, sevaga puruSa tivAra / yAvata mRgAvatI bhaNI jI AjJA sUpe jivAra // 16. tiNa avasara mRgAvatI jo snAna ane balikarma karI jI jayaMtI sAtha jivAra / yAvata tanu zRMgAra || 17. kUbaDI Adi deI ghaNI jI, bahu dAsyAM saMghAta / aMbeDara thI nIkalI jI naNada bhojAI sAtha || 18. uvaThANa jhAlA bAhirI jI, chaM jihAM dhArmika yAna tihAM Avai AvI karI jI, yAvata baiThI Ana || 16. devI mRgAvatI tiNa avasare jI jayaMti dhAvikA saMghAta / dhArmika yAna pravara prate jI baiThI yahI suvikhyAta // 20. nija parivAra sahIta sUM jI vIra vaMdaNa ne jAya / RSabhadatta vipranIM para jI, AyA prabhu ne pAya // 21. yAvata dhArmika ratha thakI jI, pravara pradhAna te jAna / te thakI heThI Utarai jI, pavara adhika punyavAna / 22. tiNa avasara mRgAvatI jI, jayaMti zrAvikA sAtha / bahu kUbaDI Adi de jI, dAsyAM saMghAte Ata || 23. devAnaMdA nIM para jI, namaskAra zira nAmaneM jI, 24. nRpati udAyana prati tadA jI rahI thakI mahAvIra nIM jI 25. taba prabhu udAyana rAya naiM jI, vale jayaMtI dhAvakA prate jI, yAvata vaMde tAma | kareM yehUM jaNI guNagrAma // Agala karine tAma seva kareM abhirAma // mRgAvatI naiM tAhi / moTI pariSada mAMhi // 26. yAvata dharma kathA kahI jI, yAvata paraSada jAna / vANa muNI mahAvIra nIM jI pauhatI nija nija sthAna || 27. rAya udAyana piNa gayo jI, mRgAvatI piNa jANa / potA naiM sthAnaka gaI jI, vIra taNI suNa vANa / / 28. jayaMtI zramaNopAsakA jI, prabhu pe dharma guNa nirdoSa / hiye dhAra harapI ghaNI jI, vali pAmI saMtoSa // 29. zramaNa bhagavaMta mahAvIra ne jI vacastuti vadaMta namaskAra zira nAmanaiM jI, pravara prazna pUchaMta // 12 bhagavatI jor3a 12-14 tasA migAvatI devI korase sahAve sahAvetA evaM bayAsI khipyAmeva bho devApiyA! lahUkaraNajusa jozya jAva dhammiyaM jANaNpavaraM juttAmeva uvaTTaveha, uvadvavettA mama eyamANattiyaM paccappiNaha / ( za0 12 / 35) 15. tae NaM te koDuMbiyapurisA migAvatIe devIe evaM vRttA samANA dhammiyaM jANappavaraM juttAmeva uvaTTaveMti, uvavettA tamANattiyaM paccapiNaMti / ( za0 12/36 ) 16. lae sAmagAvatI devI jayaMtIe samaNovAsiyAe saddhi vhAyA kapabalikammA jAva appamahagghAbharaNAfu 17. bahUhi bumbAhi jAva beDiyAcakavAsaragharaberakaM mahattaragayaMdaparikhitA niggacchai / 18. jeNeva bAhiriyA uvaTThANasAlA jeNeva dhammie jANappavare teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA dhammie jANapavaraM durUDhA / (0 12027) 19. tae NaM sA migAvatI devI jayaMtIe samaNovAsiyAe saddhi dhammiyaM jANappavaraM durUDhA samANI aMteurAnI 20. niyagapariyAla saMparivuDA jahA usabhadatto / (40 92145) 21. jAva dhammiyAo jANappavarAo paccoruhai | (za0 12 28 ) 22. esA migAvatI devI jayaMtIe samagovAliyAe bahUhi mAhi 23. jahA deva naMdA ( bha0 9 / 146 ) jAva vaMdai namasai, vaMdittA namasittA 24. udaya rAvaM purakho kaTTu diyA va jAva (saM0pA0 ) pajjuvAsai / ( za0 12/39 ) 25. tae Na samaNe bhagavaM mahAvIre udayaNassa raNNo migAvatIe devIe jayaMtIe samaNovAsiyAe tIse ya matimahAliyAe parisAe 26. jAva dhammaM parikahei jAva parisA paDigayA / 27. udayaNe paDigae, migAvatI vi paDigayA / ( za0 12/40 ) 28. tae NaM sA jayaMtI samaNovAsiyA samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiyaM dhammaM socA nisamma hA 29. samaNaM bhagavaM mahAvIra vaMdai namasai, vaMdittA, namaMsittA evaM vayAsI Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30. doyasI meM bhikSu bhArImA jayantI prazna DhAla udAra / bAvanamoM jI, AkhI kRSirAya thI jI, 'jaya jaza' harapa apAra / / DhAla : 253 brahA hivai sAMbhalajyo " citta / pavitta // ika uttara diyai 1. prazna jayaMtI nAM mahAvIra mahimA garU, zrI mahAvIra taNAM vacanAmRta, bhAgya bhalA so hI pArva bhAgya bhalA so hI pAve maiM vArI jAUM, sarasa vayaNa saradhAvai ho / zrI mahAvIra taNAM vaca vArU, bhAgya bhalA so hI pAve / / [ dhupadaM ] jova kI gurutA aura laghutA 2. kisa prakAra aho bhagavaMta jI ! jIva vaha jana mohii| bhArIpaNo zIghra kima pAmai ? tehathI ati dukha thAI || 3. zrI jina bhAkhe suNe jayaMtI ! sevai prANAtipAto / mAvata mithyAdarzaNasatya kari zIghra jIva bhArI ima thAto / / 4. ima jima dhura zata navama uddeze, Akhyo jima adhikAro / jAva aThAre pApa nivartya, ziva sukha pAe~ sAro // jIva kI bhavasiddhitA 5. banI jayaMtI pUche prabhu naM jIva taNeM prabhu ! ache svabhAve, 6. zrI jina bhAkhe muNe jayaMtI ke bhavasiddhirUpaNuM soya / pariNAma thI joya ? svabhAva bhI eha chai paNa pariNamavA thI nahIM chai, e bhavasiddhikapaNuM jeha || soraThA 7. svabhAva bhI avaloya pudgala noM rUpo tiNa vidha e piNa joya, svabhAva kari bhavasiddhiyo / 8. pariNamana pahichANa, bAlaka taruNapaNa lhai| taruNAM ne piga jANa, vRddhapaNuM je pariNam // / / 9. valI jayaMtI pUche prabhu meM he bhagavaMta ! suzAnI / saha bhavasiddhika jIva sImasya ? jina kahai haMtA jAnI / / 10. jo prabhu ! saha bhavasiddhika sImasyai, to iNa loka maaro| bhavasiddhika no viraho hos, abhavya rahisyai lAro ? *laya : pArasadeva tumhArA darasaNa 2. kaSNaM bhaMte! jIvA garayataM havamAgacchati ? 3. jayaMtI ! pANAivAeNaM jAva (saM0 pA0 ) micchAdaMsaNasalleNaM evaM khalu jIvA garuyattaM havvamAgacchati / 4. evaM jahA paramasae (40 1304-392 ) jAya vItivaryati / ( 0 12041-48 ) 5. bhavasiddhiyattaNaM bhaMte ! jIvANaM kiM sabhAvao ? pariNAmao ? 6. jayaMtI ! sabhAvao, no pariNAmao / ( 0 12049) 7. 'samAvao' tti svabhAvataH pudgalAnAM mUrtatvavat / (2010558) 8. pariNAmao tti' pariNAmena abhUtasya bhavanena puruSasya tAruNyavat / ( vR0 pa0 558 ) 9. savvevi NaM bhaMte ! bhavasiddhiyA jIvA sijjhissaMti ? haMtA jayaMtI ! savvevi NaM bhavasiddhiyA jIvA sijbhissaMti / ( za0 12/50 ) 10. jai NaM bhaMte ! savve bhavasiddhiyA jIvA sijjhispati, tamhA gaM bhavasiddhiyavirahie soe bhavissa ? za0 12, u02, DhAla 253 13 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. jina kahai artha samartha e nAhIM, to kiNa artha kahAyo'? 11. No iNaThe smtthe| (za0 12151) sahu bhavasiddhiyA jIva sIjhasyai, bhava viraha nahi thAyo? se keNaM khAiNaM aTThaNaM bhaMte ! evaM buccai-savvevi NaM bhavasiddhiyA jIvA sijjhissaMti, no ceva NaM bhavasiddhiyavirahie loe bhavissai ? vA0-ihAM jayaMtI pUchyo-AgAmika kAle siddhi thAyavU jeha nai te bhava- vA0- 'sabvevi NaM bhaMte ! bhavasiddhiyA jIvA sijjhissaMti' siddhikA / te sarva piNa jIva he bhagavaMta! sIjhasyai ? iti prazna / tehanoM uttara- tti bhavA -bhAvinI siddhiryeSAM te bhavasiddhikAste sarva piNa bhavasiddhikA jIva sIjhasya, ehanoM e artha chai-samasta piNa bhavasiddhiyA sarve'pi bhadanta ! jIvA setsyanti ? iti praznaH, jIva sIjhasya anyathA tehanoM bhavasiddhikapaNo piNa nhiiN| 'hate' tyAdi tuttaram, ayaM cAsyArtha:-- samastA api bhavasiddhikA jIvAH setsyantyanyathA bhavasiddhikatvameva na syAditi / atha sarva piNa bhavasiddhiyA sIjhasya tivAre loka meM bhavasiddhiyA no abhAva atha sarvabhavasiddhikAnAM setsyamAnatA'bhyupagame bhavathasye ? uttara-ima nahi, kAraNa samaya nAM dRSTAMta thakI / jima sarva piNa anAgata- siddhikazUnyatA lokasya syAt, naivaM, samayajJAtAta, kAla nAM samaya vartamAnapaNo pAmasya / kahyo miNa cha tathAhi sarva evAnAgatakAlasamayA vartamAnatA lapsyante / atIta tehanai hija kahiye je vartamAnapaNAM prate prApti thyo| anai anAgata bhavati sa nAmAtItaH prApto yo nAma vartamAnatvam / tehanai hija kahiya je vartamAnapaNAM prati prApta thasya / e bAta aMgIkAra karibA eSyazca nAma sa bhavati yaH prApsyati vartamAnatvam / / thakI ima kahiye ki sarva piNa anAgata kAna nAM samaya vartamAnapaNo pAmasyai / paraMtU ityabhyupagamAt, na cAnAgatakAlasamayavirahito loko kadA piNa loka nai viSe anAgata kAla nAM samA no viraha nahi par3asya / timaja sarva bhaviSyatIti / bhavasiddhikA sIjhasyai, paraMtu bhavasiddhiyA no viraha loka nai viSe kadA piNa nahIM thsy| vali jayaMtI nAM prazna dvAre karI e uparokta samaya-dRSTAMta nI apekSayA bIjo arthatAmevAzaMkAM jayantIpraznadvAreNAsmaduktasamayajJAtAdaSTAMta deI ehija zaMkA TAlavA ne mATe zAstrakAra kahai cha-'jaiNa' mityAdi ima pekSayA jJAtAntareNa parihartumAha-'jai Na' mityAdi ekeka AcArya kahai ch| ityeke vyAkhyAnti / bali anya AcArya kahai cha-'sarva bhavasiddhiyA sIjhasya' ehano e paramArtha anye tu vyAcakSate-sarve'pi bhadanta ! bhavasiddhikA cha-je sIjhasya te sarva bhavasiddhiyA hIja sIjhasyai, para abhavasiddhiyo eka piNa jIvA setsyanti-ye kecana setsyanti te sarve'pi nahIM sIjhasya / anyathA bhavasiddhikapaNo piNa teha meM nahi te mATe / bhavasiddhikA eva nAbhavasiddhika eko'pi, anyathA bhavasiddhikatvameva na syAdityabhiprAyaH, 'hate' tyAdhuttarama / hivai je sIkasya te bhavasiddhika sIjhasya, ima mAnavA thI piNa kAlAntare atha yadi ye kecana setsyanti sarve'pi bhavasiddhikA eva sarva bhavasiddhika sIjhasya tivAre jagata meM bhavya nI zUnyatA thshe| e jayaMtI nIM nAbhavasiddhika eko'pItyabhyupagamyate tadA kAlena AzaMkA ana tehanoM uttara kahitA zAstrakAra kahai chai-jai Na bhate ! sabve sarvabhavasiddhikAnAM siddhigamanAt bhavyazUnyatA jagataH bhavamiddhiyA jIvA sikissaMti tamhA NaM bhavasiddhiyavirahie loe bhavismai ? syAditi jayantyAzaMkA tatparihAraM ca darzayitumAhaNo iNaThe samajheM / se keNaM khAiNaM aDheNaM bhaMte ! ityAdi / hivai AkAzazreNI no 'jai Na' mityaadi| (vR0 pa0 558, 559) dRSTAMta deI nai kahai chai 12. zrI jina bhAkhai sUrNa jayaMti! yathAnAma dRSTaMta / sarva AkAza taNI huvai zreNI, nahIM Adi nahi aMta / / 12. jayaMti ! se jahAnAmae savAgAsaseDhI siyA aNAdoyA aNavadaggA soraThA 13. sarvAkAza kaheNa, buddhi karI caturasra je| pratarIkRta nI zreNa, pradeza nIM paMktI tikA / / 14. parittA kahitAM teha, eka pradezapaNe krii| viSkaMbha abhAve jeha, parimita tasu parimANa e|| 13. sarvAkAzasya-buddhyA caturasrapratarIkRtasya zreNi: pradezapaMktiH srvaakaashshrenniH| (vR0 50 559) 14. parittA 'paritta' tti ekapradezikatvena viSkambhAbhAvena primitaa| (vR0 50 559) 14 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Jain Education Intemational Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15. garIvata pahichANa, anya zreNi karine tikaa| parikara thakI sujANa, svarUpa e tiNa zreNi nuM / / 15. privuddaa| 'parivuDa' tti zreNyantaraiH parikaritA, svarUpametattasyAH (vR0 50 559) 16,17. sA NaM paramANupoggalamattehi khaMDehi samae samae avahIramANI abahIramANI aNatAhi osappiNIussappiNIhi avahIraMti, no ceva * NaM ahiyA siyaa| 18. se teNaTheNaM jayaMtI! evaM vuccai-savvevi NaM bhava siddhiyA jIvA sinjhissaMti, no ceva NaM bhavasiddhiavirahie loe bhvissi| (za0 1252) 19,20. kiha puNa bhavvabahuttA savvAgAsapaesadiLaMtA / navi sijjhihiti to bhaNai ki na bhabvattaNaM tesi / / (vR0 50 559) 16. *tikA paramANu mAtra khaMDa kari, samaya-samaya kari soii| apaharatAM-apaharatAM thI je, kAla anaMto hoI / / 17. utsappiNI anaMtI karika, avasapi kari dhaaro| apaharatAM te nizcai tehanoM, nahi hovai aphaaro|| 18. tiNa arthe mhai kahyo jayaMti ! sarva bhavya ziva jAsyai / loka viSe je bhavya jIva noM, viraha kade nahi thAsyai / / soraThA 16. sarva AkAza pradeza, daSTAMte kari sarva bhavya / na sIjhasyai suvizeSa, bhavya bahU chai te bhaNI / / 20. taba ziSya bolyo vAya, te bhavya no bhvipnno| kiNahi prakAre nAMya, vali bhavya tas kima kahyA ? 21. je thai bhavyapaNeha, jIva keyaka ziva nAM lhe| ima to bhavi piNa teha, abhavI Ija kahIjiye / / 22. abhavya ziva na lahAya, to bhavya meM phuna abhavya meM / kavaNa vizeSa kahAya? athavA vizeSa chai nathI / / 23. jAsyai mokSa majhAra, te sagalA bhavyasiddhiyA / piNa na lahai ziva sAra, abhavyasiddhiyo eka piNa / / 24. ziva gati jAvA yogya, bhavya nAma tehanoM ach| lahisya ziva Arogya, te saha yogyaja mAMhilA / / 25. caMdana Adija vRkSa, pratimAdika naiM jogya cha / eraMDa bhiMDa pratyakSa, ajogya e saMsAra meN|| 21,22. jai hoU NaM bhavvAvi kei siddhi na ceva gacchanti / evaM tevi abhavvA ko va viseso bhave tesi? (vR0 50 559) 25. paDimAINaM jogA bahavo gosIsacaMdaNadumAI / saMti ajogAvi ihaM anne eraMDabheMDAI // (va0pa0 559) 26-28, na ya puNa paDimuppAyaNasaMpattI hoi savvajogANaM / jesipi asaMpattI na ya tesi ajoggayA hoi|| ki puNa jA saMpattI sA niyamA hoi joggarukkhANaM / na ya hoi ajoggANaM emeva ya bhavbasijhaNayA / / (vR0pa0259,560) 26. pratimA na huvai koya, sarva jogya je taru tnnii| ____tima ziva jogyaja soya, te piNa saha nahiM sIjhasyai / / 27. pratimAdika je hoya, te sahu jogya tarU tnnii| nizcai kari avaloya, piNa ajogya taru nI nahIM / / 28. iNa kAraNa thI joya, na lahai ziva te bhavya naiM / ajogyapaNo nahiM hoya, hai ziva jogyaja bhavya te / / 26. tima hosya ziva sAra, siddhi gati jogaja maaNhilaa| ajogya je avadhAra, ika piNa ziva lahisyai nhiiN|| 30. athavA kAla Azritya, saha bhavya noM vyavacheda nhiiN| atIta naiM anAgatya, e bihuM addhA tulya chai / / 31. gayA kAla rai mAMhi, bhavya jIva cha tehnoN| bhAga anaMtamo tAhi, eka bhAga siddha sIjhiyA / / 32. etAIja pichANa, kAla anAgata sIjhasyai / iNa nyAye kari jANa, gayo anAgata kAla sama / / 30. ahavA paDucca kAlaM na savvabhavvANa hoi vocchittii| jaM tItaNAgayAo addhAo dovi tullAo / / (vR0 50 560) 31,32. tatthAtItaddhAe siddho ekako aNaMtabhAgo si / kAmaM tAvaiyo cciya sijjhihii aNAgayaddhAe / (vR0 50 560) *laya : pArasadeva tumhArA darasaNa za0 12, u02, DhAla 253 15 Jain Education Intemational Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33. yatpunaridamucyate--atItAddhAto'nAgatAddhA'nantaguNeti tnmtaantrN| (vR0 pa0 560) 34,35. tasya cedaM bIja-yadi dve api te samAne syAtAM tadA muhartAdAvatikrAnte'tItAddhA samadhikA anA gatAddhA ca hIneti hataM samatvam / (vR0 50 560) 36. evaM ca muhartAdibhiH pratikSaNaM kSIyamANA'pyanAgatAddhA yato na kSIyate tato'vasitaM tataH sA'nantaguNeti / (vR0 pa0 560) 38. yaccobhayoH samatvaM tadevaM--yathA'nAgatAddhAyA anto nAsti evamatItAddhAyA Adiriti samateti / (vR0 50 560) 33. je vali ima bhAkhaMta, gayA kAla thI aaglo| anaMtaguNo AkhaMta, e chai bAta matAMtare / / 34. atota anAgata kAla, e donUMi tulya hai / te kiNa rote nhAla, matAMtare noM prazna e / / 35. muhartAdika atikrata, atIta addhA adhika hai| hIna anAgata haMta, tiNasaM sama nahiM ima kahai / / 36. kSaNa-kSaNa prati-kSayamAna, addhA anAgata kSaya nhiiN| atIta sU ima jAna, anAgata anaMtaguNo kahai / / 37. e to AkhI bAta, matAMtare nI mhaiM ihAM / atIta anAgata khyAta, e bihu~ sama tasu nyAya hiva / / 38. ubhaya samapaNoM sAdha, kAla anAgata aMta nhiiN| atIta nIM nahiM Ada, tiNa kAraNa bihaM samapaNoM / / 36. e saha vistara hIja, kahya vRtti meM tima akhyaM / piNa milatUM sUtra thakIja, tehija satya kari saddahivaM / / vA0-je balI ima kahai atIta addhA thakI anAgata addhA anaMtaguNo te matAMtara / tehanoM e bIja - rahasya--atIta anAgata e bihaM piNa jo sama huvai to tivAre muhartAdika atikramye chate atIta kAla adhika havai anai anAgata kAla hIna hvai| iNa lekhe samapaNo na rahyo / ana ima muhartAdika karikai kSaNa-kSaNa prati kSaya thAto chato piNa anAgata kAla kSINa na huvai te bhaNI te anataguNo anai do kAla noM samapaNo te ima-jima anAgata kAla noM aMta nahIM ima atIta kAla nI Adi nahIM, ima samapaNo havai iti / e vistAra vRttikAra kahyo tima likhyo cha, piNa sUtra meM to atIta addhA thakI anAgata addhA eka samaya adhika kahyo cha / je vartamAna eka samaya te anAgata addhA nai viSe lekha vyo chai te mATa / ' 40. sarvepi bhavya jAna, sIjhIsyai ima prabhu khyo| jema jayaMtI vAna, pUchayo tima uttara diyo / / 41. sUtA nahiM sIjhaMta, sIjhai jIvaja jaagraa| e saMbaMdha kari hu~ta, prazna supta jAgara taNo / / 41. jIvAzca na suptAH siddhyanti ki tahiM jAgarA eveti suptajAgarasUtram (vR0 50 560) jIva kA sonA aura jAganA 42. *sUtApaNuM bhalaM he prabhujI ! nidrApaNaMja thaavai| athavA jAgratapaNuM bhalu chai, nidrA taNe abhAve ? 43. zrI jina bhAkhai suNa jayaMtI! kitarAyaka jIvAM re| sUtApaNuM bhalaM te sUtA, jabara baMdha nahiM tyAMre / / 44. kitarAyaka jIvAM re AchU, jAgratapaNuM sujaannii| kiNa arthe ima prabhujI AkhyU ? tasu uttara pahichANI / / 42. suttattaM bhaMte ! sAhU ? jAgariyattaM sAhU ? 'suttanaM' ti nidrAvazatvam / (vR0 pa0 560) 43. jayaMtI ! atyaMgatiyANaM jIvANaM suttataM sAhU / 44. atyaMgatiyANaM jIvANaM jAgariyattaM sAha / (za0 12 // 53) se keNaTheNaM bhaMte ! evaM buccai *laya : pArasadeva tumhArA darasaNa 1. yaha vAttika 33-39 taka kI sAta gAthAoM kA spaSTIkaraNa hai / vRtti ke jisa aMza ke AdhAra para yaha spaSTIkaraNa kiyA gayA hai, use gAthAoM ke sAmane uddhRta kara diyA hai| 16 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45. zrI jina bhAkhai suNa jayaMtI ! je e pratyakSa jIvA / zruta cAritra dharma kari rahitaja, teha adharmI atIvA / / 45. jayaMtI ! je ime jIvA ahammiyA 'ahammiya' tti dharmeNa zrutacAritrarUpeNa carantIti dhaarmikaastnnissedhaaddhaammikaaH| (vR0 50 560) 46. ahammANuyA ahammiTThA ahammakkhAI 46. adharma meM mAraga te cAla, adharma vallabha tAso / adharma prate kahai lokAM naiM, ehavaM zIlaja jaaso|| 47. adharma Adaravai kari tehija, dekhe teha prlokii| adharma viSe hIja raMjai te, rati pAmai mahAdokhI / / 48. adharma viSe pramoda sahita cha, tathA adharma aacaaro| adharma karI vRtti-AjIvika karatA vicarai dhaaro|| 47. ahammapaloi ahammapalajjaNA 'mahammapaloi' tti na dharmamupAdeyatayA pralokayanti ye te'dharmapralokinaH 'ahammapalajjaNa' tti na dharma prarajyante--Asajanti ye te'dharmapraraJjanAH / (vR0pa0 560) 48. ahammasamudAyArA ahammeNaM ceva vitti kappemANA viharati / 'ahammasamudAcAra' tti na dharmarUpa:-cAritrAtmakaH samudAcAraH-samAcAraH sapramodo vA''cAro yeSAM te tthaa| (vR0 50 560) 49. eesi NaM jIvANaM suttattaM sAhU / 46. sUtApaNuM isA jIvAM rai, bhalu kahya chai taahyo| sUtA thakA jIva e pApI, bahu bhArI nahi thAyo / / 50. prANa bhUta bahu jIva satva ne, jIva adharmI taahyo| sUtA dukha arthe nahiM vatta~, soka hetu nahiM thAyo / / 51. yAvata paritApana naiM arthe, e bahu vatrtaM naahii| ghaNAM pApa saM bhArI na huvai, ima tasu bhaluM khaaii|| 52. vali e sUtA thakA adharmI, nija para bihu~ ne joii| je bahu adharma taNI yojanA jor3anahAra na hoI / / 50. ee NaM jIvA suttA samANA no bahUNaM pANANaM bhUyANaM jIvANaM sattANaM dukkhaNayAe soyaNayAe 51. jAva (saM.pA.) pariyAvaNayAe vati / 52. ee NaM jIvA suttA samANA appANaM vA paraM vA tadubhayaM vA no bahUhi mahammiyAhiM saMjoyaNAhiM saMjoettAro bhvNti| 53. eesi NaM jIvANaM suttattaM sAhU / 54. jayaMtI ! je ime jIvA dhammiyA dhammANuyA 53. sUtApaNuM adharmI meM ima, bhalaM kahya cha taaso| jAgratapaNuM bhalu hiva jyAMrai, tehanoM nyAya prkaasho|| 54. zrI jina bhAkhe suNa jayaMtI! je e pratyakSa jaannii| dharma zruta cAritra nAM dhAraka, karaNahAra pahichANI / / 55. yAvata dharma karI AjIvika karatA te vicaraMtA / jyAMrai jAgratapaNaM bhalu cha, pApa-piMDa na bharatA / / 56. jAgrata thakA jIva e dharmI, baha prANI nai tyaaNhii| yAvata ghaNAM satva meM dukha naiM arthe vata nAhI / / 57. jAvata paritApa naiM arthe, vatta nahIM vicaarii| tiNasU jAgratapaNuM bhalaM tasu, dharmI naiM sukhakArI / / 58. vali je jAgrata thakAja dharmI, nija behuM naiM joii| je bahu dharma taNIja yojanA jor3anahArA hoI / / 55. jAva (saM.pA.) dhammeNaM caiva vitti kappemANA viharaMti, eesi NaM jIvANaM jAgariyattaM saahuu| 56. ee NaM jIvA jAgarA samANA bahUNaM pANANaM jAva (saM. pA.) sattANaM adukkhaNayAe 57. jAva (saM. pA.) apariyAvaNayAe vati / 56. dharma jAgaraNA karai e jIvA, jAgrata chatAja jaannii| Atama prate jagAr3aNahArA, teha huvai guNakhANI / / 60. ehavA je dharmI jIvA naiM, jAgratapaNoMja ruudd'o| uttama puruSa munI mativaMtA, karai karma ckcuro| 58. ee NaM jIvA jAgarA samANA appANaM vA paraM vA tadubhayaM vA bahUhiM dhammiyAhiM saMjoyaNAhiM saMjoettAro bhavati / 59. ee NaM jIvA jAgarA samANA dhammajAgariyAe appANaM jAgaraittAro bhavaMti / 60. eesi NaM jIvANaM jAgariyataM sAhU / za0 12, u0 2, DhA0 253 17 Jain Education Intemational Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 61. tiNa arthe kari kahyo keika neM, sUtApaNja Achu / jAgratapaNuM bhalu keika nai, nyAya artha e sAcUM / / 61. se teNaTheNa jayaMtI ! evaM vuccai-atthegatiyANa jIvANaM suttattaM sAhU atthegatiyANaM jIvANaM jAgariyatta saah| (za0 12 / 54) soraThA 62. anantaraM suptajAgratA sAdhutvaM prarUpita, atha durbalAdInAM tathaiva tadeva prarUpayan sUtradvayamAha (vR0 50 560) 62. bhalApaNuM AkhyAta, supta anaiM jAgrata taNoM / durbala pramukhaja bAta, tathaiva tehija hiva kahai / / jIva kI balavattA aura durbalatA 63. *he prabhu ! balavaMtapaNuM bhalu chai, kai durbalapaNuM udArU ? e bihaM prazna kiyA tasu uttara, zrI jina bhAkha vArU / / 64. ke ika ne balavaMtapaNaM vara, keika maiM vali taam| durbalapaNuM bhalu e uttara, kiNa arthe he svAma? 63. baliyattaM bhaMte ! sAhU ? dubbaliyattaM sAhU ? 65. zrI jina bhAkhai sUrNa jayaMtI! jIva adharmI jeho| yAvata adharma karI AjIvika karatA vicarai teho / / 66. durbalapaNuM bhalu chai tehana, kahiye sUtA jemo| balavaMtapaNaM bhalaM dharmI naiM, jAgrata nI para emo / / 64. jayaMtI ! atthegatiyANaM jIvANaM baliyattaM sAhU, atthegatiyANaM jIvANaM dubbaliyattaM sAhU / (za0 12 / 55) se keNaTheNaM bhaMte evaM vuccai65. jayaMtI ! je ime jIvA ahammiyA jAva ahammeNaM ceva vitti kappemANA viharaMti / 66. eesi NaM jIvANaM dubaliyattaM saahuu| ee Na jIvA evaM jahA suttassa tahA dubbaliyavattavvayA bhANiyavvA, baliyassa jahA jAgarassa tahA bhANiyabvaM jAva sNjoettaaro| 67. se teNaTheNaM jayaMtI ! evaM vuccai-atthegatiyANaM jIvANaM baliyattaM sAhU, atthegatiyANaM jIvANaM dubbaliyattaM saahuu| (za0 12156) 67. tiNa arthe mhai kahyo ke ika nai, balavaMtapaNuMja aacho| durbalapaNuM bhalu keika ne, nyAya sahita vaca sAco / jIva kI dakSatA aura Alasya 68. valI jayaMtI pUchai prabhujI ! dakSa-DAhApaNu vArU / athavA udyamapaNuM dakSa vara, kai AlasyapaNuM udArU? 66. zrI jina bhAkhai keI jIva ne, dakSapaNuM ija vArU / AlasyapaNuM bhalu keika ne, prabhu ! kiNa artha udArU? 68. dakkhattaM bhaMte ! sAhU ? AlasiyattaM sAhU ? 70. jina kahai jIva adharmI jAvata, adharma kari vicrNtaa| AlasyapaNuM bhalu chai tehaneM, sUtA jema kahatA / / 69. jayaMtI! atthegatiyANaM jIvANaM dakkhattaM sAhU, atthegatiyANaM jIvANaM AlasiyattaM saahuu| (za0 12 / 57) se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai70. jayaMtI! je ime jIvA ahammiyA jAva ahammeNaM ceva vitti kappemANA viharaMti, eesi NaM jIvANaM AlasiyattaM saahuu| jahA suttA tahA AlasA bhANiyavvA / 71. jahA jAgarA tahA dakkhA bhANiyabvA jAva sNjoettaaro| 72. ee NaM jIvA dakkhA samANA bahUhiM Ayariya veyAvaccehiM 73. uvajjhAyaveyAvaccehi theraveyAvaccehi tavassi veyAvaccehi gilANaveyAvaccehiM sehaveyAvaccehi 71. jima jAgrata tima dakSaja bhaNavA, jAva saMyojanahArA / nija para ubhaya prate je dharme jor3e adhika udaaraa|| 72. dakSa thakA e dharmI jIvA, bahu gaNapati nI taahyo| vaiyAvacca viSe nija Atama jor3aNahArA thAyo / / 73. ima bahu upAdhyAya nI vyAvaca, sthavira bhaNI ima jaannii| pravara tapasvI gilANa nava-ziSya, tAsa veyAvaca tthaannii|| *laya : pArasadeva tumhArA darasaNa 18 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational For Private & Personal use only Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74. kula gaccha nAM samudAya taNI vali, gaNa kula noM samudAyo / saMgha gaNanAM samudAya taNI je, kareM vaiyAvaca tAhyo / 75. sAdharmI te sAdhu sAdhavI, tAsa veyAvaca soyo / Atama prati je samyaka prakAre, jor3aNahArA hoyo / 76. yAM jIvAM rai dakSapaNo vara, tiNa arthe suvicArU / dakSapaNo je bhalo keika meM keI AlasU vArU / / soraThA 77. dakSapaNo vara jAsa, iMdrI jItI chai jiNe / na par3e iMdriya pAsa, te munivara sukhiyo huva // indriyoM kI vazavartitA 78. iMdriya jItI nAhi, te iMdrI ne bhramaNa kare bhava mAMhi, tAsa prazna 80. ina cakSu iMdriya va yAvata bhramaNa kareM saMsAre, kahiyo 81. tAma jayaMtI jina pe vaca suNa, hiye devAnaMdA jema zeSa sahu, ima dIkSA 79. *he prabhu! zrodriya vaza pIDyo, syUM bAMdhe adha-bhAro ? ima jima krodha vaze Akhyo tima, yAvata bhramaNa saMsAro // vaza pUche paudhoM, jAva phAseMdiva emo pATana temo // dhAra haraSAI / dila AI // DhAla : 254 1. dvitIya uddezA meM kahyo, pApa karma nIM prakRti prati, par3ayo / hive || 82. jAva sarva dukha thI mUkANI, sevaM bhaMte! vArU / zataka vAramA nau e Asyo, dvitIya uddeza udArU || 83. AkhI eha do sau Upara, tIna pacAsamoM DhAlo / bhikSu bhArImA RSirAya prasAde, 'jaya-jaza' maMgalamAlo // dvAdazazate dvitIyoddezakAryaH // 122 // 1 brahA paMceMdriya vaMza jIva / bAMdhe adhika atIva / / 2. aSTa karma baMdhana thakAM nAraka pRthvI sarUpa | te pratipAdana hiva kahUM, tRtIya uddeza tadrUpa // *laya : pArasadeva tumhArA darasaNa 74. kulaveyAvaccehi gaNaveyAvaccehi saMghabeyAvaccehi 5. sAhammiyaveyAvaccehi attANaM saMjoetAro bhavaMti / 76. eesa gaMjIvAda sAha se te jayaMtI ! evaM buccai -- atthegatiyANaM jIvANaM dakkhataM sAhU, atyegatiyANaM jIvANaM AlasiyattaM sAhU | (za0 1258) 77,78. dakSatvaM ca teSAM sAdhu ye nendriyavazA bhavantItIndriyavazAnAM yadbhavati tadAha 79. sodivasa bhaMte jIve ki ? (saMpA.) evaM jahA kohabarATTe taheba jAva apariya 'soIdivasa' tti thotrendriyavazena tatpAratantyeNa kRtaH pIDitaH bhodriya (0pa0 560 ) 80. evaM divasa vi evaM jAva phAsidivasa vijAya aNuparimada ( 0 1259-63) 81. tae NaM sA jayaMtI samaNovAsiyA samaNassa bhagavamo mahAvIrassa aMtiyaM eyamaTThe soccA nisamma haTThaTThA se jahA devANaMdA (09 / 152-125) taheva pavvaiyA / 82. jAva savvadukkha pahINA / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti / (pu0pa0560) ( za0 12/64 ) ( za0 12/65 ) 12. anantaraM zrotrAdIndriyavazArttA aSTakam prakRtI baghnantItyuktaM taddbandhanAcca narakapRthivISvapyutpadyanta iti narakapRthivIsvarUpapratipAdanAya tRtIyoddeza kamAhade (2010 561) za0 12, u0 2,3 DhA0 253, 254 19 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRthvo pada 3 nagara rAjagaha jAva ima, bolyA gotama svAma / kitI prabhu ! pRthvI kahI? jina kahai sapta tamAma / / 4. pahilI nai dujI valI, jAva saptamI jAna / nAma gotra noM prazna hiva, suNo surata dai kAna / / 5. pahilI pRthvI no prabhu! nAma gotra syU hota ? jina kahai ghammA nAma hai, ratnaprabhA hai gota / / 6. nAma aicchika abhidhAna hai, gotra artha anusAra / sAtai je naraka nAM, nAma gotra avadhAra / / 7. ima jima jIvAbhigama meM, prathama naraka uddeza / yAvata alpAbahuta laga, kahi sarva vizeSa / / 3. rAyagihe jAva evaM vayAMsI-kati NaM bhaMte ! puDhavIo paNNattAo? goyamA ! satta puDhavIo pnnnnttaao| 4. taM jahA-paDhamA, doccA jAva sattamA / (za0 12066) 5. paDhamA bhaMte ! puDhavI kiMgottA paNNattA ? gogramA ! ghammA nAmeNa rayaNappabhA gotteNaM / 6. tatra nAma----yAdacchikamabhidhAnaM gotraM ca anvarthikamiti / (vR0 pa0 561) 7. evaM jahA jIvAbhigame (3 / 4-75) paDhamo neraiyauddesao so ceva niravaseso bhANiyavvo jAva appAbahugaM ti| (za0 12067) 8. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti| (za0 12168) 8. sevaM bhaMte ! bAra be, zataka bArameM soya / tRtIya uddezaka noM kahyo, artha anUpama joya / / dvAdazazate tRtIyoddezakArthaH // 12 // 3 // 9. anantaraM pRthivya uktAstAzca pudagalAtmikA iti pudgalAzcintayazcaturthoddezakamAha- (vR0 50 561) 10. rAyagihe jAva evaM 6. pRthvI tRtIya uddeza kahi, pudgala pramukha teha / pudgala citavatAM hivai, turya uddeza kaheha / / 10. nagara rAjagraha - viSe, yAvata gotama svAma / ima bolyA stavanA karI, vinaya karI zira nAma / / paramANu pudgaloM kA saMghAta-bheda pada *vIra kahai suNa goyamA ! // dhrupadaM] 11. doya paramANa prabha! ekaThA, miliyAM thakA syaM hoya jI? jina kahai sAMbhala goyamA ! dUpradeziyo khaMdha joya jI / / 12. te khaMdha bhedIjato chato, doya vibhAga meM tAsa jii| ika pAse eka paramANuo, dUjo paramANu ika pAsa jI / / 11. do bhaMte ! paramANupoggalA egayao sAhANaMti, sAhaNNitA ki bhavai ? goyamA ! duppaesie khaMdhe bhavai / 12. se bhijjamANe duhA kajjai-egayao paramANupoggale, egayao paramANupoggale bhavai / (za0 12069) 13. tiNNi bhaMte ! paramANupoggalA egayao sAhaNNaMti, sAhaNittA kiM bhavai? goyamA ! tipaesie khaMdhe bhavai / 14. se bhijjamANe duhA vi tihA bi kajjai--. 13. tIna paramANu prabhu ! ekaThA, miliyAM thakAM syUM hoya jI ? jina kahai sAMbhala goyamA ! tripradezika khaMdha joya jI / / 14. te khaMdha bhedIjato thako, doya vibhAgaja thAya jii| athavA tasu tona vibhAga hva, sAMbhalajo tasu nyAya jI / / 15. doya vibhAga karatAM thakAM, paramANu huvai ika pAsa jii| eka pAme doya pradeziyo khaMdha ha acha tAsa jI / / 16. tIna bhAge karatA chatAM, tIna paramANayA hoya jii| tInai paramANu jUjuA, nyAya thakI avaloya jI / / 15. duhA kajjamANe egayao paramANupoggale, egayao ___ dupaesie khaMdhe bhvi| 16. tihA kajjamANe tiNNi paramANu poggalA bhavaMti / (za0 12170) *laya: mama karo kAyA mAyA 20 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cyAra pradeziyA khaMdha nAM 4 bhAMgA 17. cyAra paramANu prabhu! ekaThA, miliyAM thakAM syUM hoya jI ? jina kahai sAMbhala goyamA ! cau pradezika khaMdha joya jI // 18. te khaMdha bhedIjato chato, bihu bhAge tIna vibhAga piNa hra tasu, cyAra bhAge 19. doya vibhAga karatA thA, paramANu piNa hoya jI / piNa joya jI / / ika pAsa jI / ekaNa pAsa hove bani vipradezika saMca tAsa jI / / 20. athavA dvipradeziyA, baMdha harSa aso jI doSa vibhAga tehanAM bhAMgA kAyA e doSa jI / / 21. tIna bhAge karatA thA, ika pAsa paramANuA doya jI / khadha hone garcha soya jI / / huvai paramANuA cyAra jI / eciu bhaMga avadhAra jI / / ika pAsa do pradeziyo 22. cyAra bhAge karatAM thakAM cyAra pradeziyA khaMdha nAM, cyAra pradeziyA nIM sthApanA 1 13 2 | 22 3 | 1|1|2 4 | 1|1|1|1 paMca pradeziyA khaMdha nAM 6 bhAMgA 23. paMca paramANu prabhu! ekaThA, miliyAM thakAM sM hoya jI ? jina kahai sAMbhala goyamA ! paMca pradezika khaMdha joya jI / / 25. vihaM bhAge karatAM thakAM ika pAse cyAra pradeziyo 26. athavA vali eka pAse huvai, 24. te saMgha bhedIjato to, doya bhAge piNa hoya jii| bali hiM bhAga cihna bhAgalaM. paMca bhAge piNa joya jI // paramANu huye eka pAsa jii| khaMdha hovai ache tAsa jI // doya pradeziyo khaMdha jI / ika pAse tIna pradeziyo baMdha hovai chai saMbaMdha jI // 27. tIna bhAge karatAM thakAM ika pAsa paramANuyA doya jI / ika pAse tIna pradeziyo baMdha hove avaloya jI / / 28. athavA vali eka pAse huvai, eka paramANuo soya jI / ika pAse doya pradeziyA khaMdha hove tasu doya jI // 26. cyAra bhAge karatAM thakAM tIna paramANu ika pAsa jii| baMdha ho a tAsa jI // pAMca paramANuA thAya jI / bhAMgA chaha kahivAya jI // ika pAse dvipradaziyo 30. pAMca bhAge karatAM thakAM paMca pradeziyA khaMdha nAM, 1 17. cattAri bhaMte ! paramANupoggalA egayao sAhaNaMti, sAhaNNittA kiM bhavai ? goyamA ! caupaesie khaMdhe bhavai / 18. se bhijjamANe duhA vi tihA vi cauhA vikajjai 19. duhA kajjamANe egayao paramANupoggale egayao tipaesie baMdhe bhavai / 20. ahavA do dupaesiyA khaMdhA bhavati / 21. tihA kajja mANe egayao do paramANupoggalA, egayao dupae sie baMdhe bhavai / 22. cauhA kajjamANe cattAri paramANupoggalA bhavati / ( 0 12071) 23. paMca bhaMte! paramANuyogyatA egayo sAhayati sAhaNNittA kiM bhavai ? gomA ! paMcasiedhe bhavada 24. se bhijjamANe duhA vi tihA vi cauhA vi paMcahA vikajjai 25. duhA kajjamANe egayao paramANupoggale, egayao capaesie baMdhe bhavai / 26. emasIesae badhe epiesae khaMdhe bhavai / 1 27. tihA kajja mANe egayao do paramANupoggalA, egayao tipaesie baMdhe bhavai / 28. aAe khaMdhA bhavaMti / paramANuSamAle, emao do esiyA 29. uAmA emapI tiNi paramANu emao dupae sie bNdhe| 30. paMcahA kajjamANe paMca paramANupoggalA bhavaMti / . (0 12.72) za0 12, u0 4, DhA0 254 21 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMca pradeziyA nI sthApanA 2 / 3 1 / 1 / 3 / 1 / 2 / 2 |111112 6 | 1 / 1 / 1 / 11 chaha pradeziyA khaMdha nAM 10 bhAMgA 31. SaTa paramANu prabhu ! ekaThA, miliyAM thakAM syaM hoya jI ? jina kahai sAMbhala goyamA! SaTa pradezika khaMdha joya jii| 31. chabbhaMte ! paramANupoggalA egayao sAhaNaMti, sAhaNNittA kiM bhavai ? goyamA ! chappaesie khaMdhe bhavai / 32. se bhijjamANe duhA di tihA vi jAva chabihA vi kjji| 33. duhA kajjamANe egayao paramANupoggale, egayao paMcapaesie khaMdhe bhavai / 34. ahavA egayao dupaesie khaMdhe, egayao caupaesie khaMdhe bhavai / 35. ahavA do tipaesiyA khaMdhA bhavaMti / 32. te khaMdha bhedIjato thako, doya bhAge piNa hoya jii| triNa ciuM paMca SaTa bhAga ha, hiva tasu nyAya avaloya jii| do bhAga syUM 3 vikalpa33. doya bhAge karatAM thakAM, ika paramANu ika pAsa jii| ika pAse paMca pradeziyo khaMdha hovai acha tAsa jI / / 34. athavA je eka pAse tasu, dvipradezika khaMdha hoya jii| ika pAse cyAra pradeziyo khaMdha hovai tasu soya jI / / 35. athavA je tIna pradeziyA khaMdha hovai tasu doya jii| doya bhAge karatAM thakAM, tIna bhAMgA ima hoya jii|| tIna bhAga syUM 3 vikalpa36. tIna bhAge karatAM chatAM, paramANu doya ika pAsa jii| ika pAse cyAra pradeziyo khaMdha hovai acha tAsa jii| 37. athavA ika pAsa paramANu ha, dvipradezika ika pAsa jii| ika pAse tIna pradeziyo khaMdha hovai acha tAsa jI / / 38. athavA je doya pradeziyA khaMdha hovai tasu tIna jii| tIna bhAge karatAM thakAM, e trihuM bhaMga sucIna jI / / cyAra bhAga syUM 2 vikalpa36. cyAra bhAge karatA thakAM, tIna paramANu ika pAsa jii| ika pAse tIna pradeziyo khaMdha hovai achai tAsa jI / / 40. athavA je eka pAse tasu, doya paramANuA hoya jii| ika pAse doya pradeziyA khaMdha hovai tasu doya jii| 41. paMca bhAge karatAM thakAM, paramANu cyAra ika pAsa jii| ika pAse doya pradeziyo khaMdha hovai achai tAsa jI / / 42. chae bhAge karatAM thakA, SaTa paramANuo hoya jii| SaTa pradezika khaMdha nAM, e daza bhaMga avaloya jI / / 36. tihA kajjamANe egayao do paramANupoggalA, egayao caupaesie khaMdhe bhavai / 37. ahavA egayao paramANupoggale, egayao dupaesie khaMdhe, egayao tipaesie khaMdhe bhavai / 38. ahavA tiNNi dupaesiyA khaMdhA bhavaMti / 39. cauhA kajjamANe egayao tiNNi paramANupoggalA, egayao tipaesie khaMdhe bhavai / 40. ahavA egayao do paramANupoggalA, egayo do dupaesie khaMdhA bhvNti| 41. paMcahA kajjamANe egayao cattAri paramANupoggalA, egayao dupaesie khaMdhe bhavai / 42. chahA kajjamANe cha paramANupoggalA bhavaMti / (za0 12173) 22 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chaha pradeziyA nI sthApanA 2 / 2 / 2 214 1113 | 111022 1 / 24 | 1 / 1 / 11 / 2 | 1 / 2 / 3 |1 / 1 / 1 / 1 / 1 / 1 sapta pradeziyA khaMdha nAM 14 bhAMgA 43. sapta paramANu prabhu ! ekaThA, miliyAM thakAM syU hoya jI? jina kahai sapta pradeziyo khaMdha hovai acha soya jii| 43. satta bhaMte! paramANupoggalA egayao sAhaNNaMti sAhaNNittA kiM bhavai? goyamA ! sattapaesie khaMdhe bhvi| 44. se bhijjemANe duhA vi jAva sattahA vi kajjai 45. duhA kajjamANe egayao paramANupoggale, egayao chappaesie khaMdhe bhvi| 46. ahavA egayao dupaesie khaMdhe, egayao paMcapaesie khaMdhe bhvi| 47. ahavA egayao tipaesie khaMdhe, egayao cauppaesie khaMdhe bhavai / 44. te khaMdha bhedIjato chato, doya bhAge piNa hoya jii| triNa ciuM paMca SaTa bhAga piNa, sapta bhAge piNa joya jI / / do bhAga syUM 3 vikalpa-- 45. bihaM bhAge karatAM thakAM, paramANu havai ika pAsa jii| eka pAse chaha pradeziyo khaMva hauvai achai tAsa jii| 46. athavA je eka pAse tas, dvipradezika khadha hoya jii| ika pAse paMca pradeziyo khaMdha hovai tas soya jI / / 47. athavA je eka pAse tas, tripradezika khaMdha thAya jii| ika pAse cyAra pradeziyo khaMdha hovai tasu tAya jI / / tIna bhAga syUM 4 vikalpa48. tIna bhAge karatAM thakAM, ika pAsa paramANaA doya jii| ika pAse paMca pradeziyo khaMdha hovai tama soya jI / / 46. athavA ika pAsa paramANuo, dvipradezika ika pAsa jii| ika pAse cyAra pradeziyo khaMdha hovai achai tAsa jI / / 50. athavA vali eka pAse tasu, paramANu pudgala hoya jii| eka pAse tripradeziyA khaMdha hovai tasu doya jii|| 51. athavA vali eka pAse huve, dvipradezika khaMdha doya jii| ika pAse tIna pradeziyo khaMdha hovai acha soya jI / / cyAra bhAga syUM 3 vikalpa52. cyAre bhAge karatAM thakAM, ika pAsa paramANuA tIna jii| ika pAse cyAra pradeziyo khaMdha hovai achai cIna jI / / 53. athavA ika pAsa paramANu be havai, dvipradezika ika pAsa jii| ika pAse tIna pradeziyo khaMdha hovai achai tAsa jI / 54. athavA vali eka pAse huvai, paramANu pudgala eka jii| ika pAse doya pradeziyA khaMdha triNa hoya vizekha jii|| 48. tihA kajjamANe egayao do paramANupoggalA, egayao paMcapaesie khaMdhe bhavai / 49. ahavA egayao paramANupoggale, egayao dupaesie ___ khaMdhe, egayao caupaesie khaMdhe bhvi| 50. ahavA egayao paramANupoggale, egayao do tipaesiyA khaMdhA bhavaMti / / 51. ahavA egayao do dupaesiyA khaMdhA, egayao tipaesie khaMdhe bhavai / 52. ca uhA kajjamANe egayao tiNNi paramANapoggalA, egayao caupaesie khaMdhe bhvi| 53. ahavA egayao do paramANupoggalA, egayao dupaesie khaMdhe, egayao tipaesie khaMdhe bhavai / 54. ahavA egayao paramANupoggale, egayao tiNNi dupaesiyA khaMdhA bhavaMti / za0 12, u04, DhA0 254 23 Jain Education Intemational Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMca bhAga syUM 2 vikalpa - 55. paMtra bhAge karatAM thakAM ika pAsa paramANuA cyAra jI / ika pAse tIna pradeziyo khaMdha hove tiNavAra jI // 56. athavA bali eka pAse tasu tIna paramANuA hoya jii| ika pAse doya pradeziyA khaMdha hove tasu doya jI // 57. chae bhAge karatAM thakAM ika pAsa paramANuA paMca jI / ika pAse dvipradeziyo baMdha hauvai ache saMca jI // 58. sAte bhAge karatAM thakAM sapta pradeziyA khaMdha nAM, sapta pradeziyA nIM sthApanA 1 16 2 25 3 4 115 3/4 5 1 / 2 / 4 6 1 / 3 / 3 7 22/3 sAta paramANuA hoya jI / cavada bhAMgA ima joya jI // 8 doSa bhAge tAsa lekho 9 | zazA 10 1 / 2 / 2 / 2 1 / 1 / 23 11 1 / 1 / 1 / 1 / 3 12 1 / 1 / 1 / 2 / 2 aSTa pradeziyA khaMdha nAM 21 bhAMgA 56. aSTa paramANu prabhu! ekaThA, miliyAM thakAM rUpaM hoya jI ? jina kahe aSTa pradeziyo baMdha ho akhaM soya jI / / 13 | 1|1|1|1|12 14 | 1|1|1|1|1|1|1 piNa suNa 60. te baMdha bhedIjato thako yAvata ATha bhAge huve do bhAga syUM 4 vikalpa - 61. doya bhAge karatAM thakAM ika pAse sAta pradeziyo 62. athavA ika pAsa hovai tasu, eka pAse chaha pradeziyo 63. athavA vali eka pAse tasu ika pAsa paramANu eka jI / saMdha hove suvimekha jI / / dvipradezika baMdha soya jI / baMdha hai tAsa avaloya jI / / tripradezika khaMdha hoya jI / ika pAse paMca pradeziyo baMdha ho artha soya jI // 64. athavA bati pyAra pradeziyA baMdha hove tasu doSa jI doya bhAge huve tenAM vikalpa pyAra e joya jI / / tIna bhAga syUM 5 vikalpa65. tIne bhAge karatAM cako, eka pAse yaha pradeziyo 24 bhagavatI jor3a hoya jI soya jI // ika pAsa paramANuA doya jI saMdha hove artha soya jI / / 55. paMcahA kajjamANe egayao cattAri paramANupoggalA, egayao tipaesie baMdhe bhavai / 56. ahavA egayao tiSNi paramANupoggalA, egayao do dupasiyA khaMdhA bhavaMti / 57. chahA kajjamANe egayao paMca paramANupoggalA, emao dupaesae baMdhe bhava / 58. sattahA kajjamANe satta paramANupoggalA bhavaMti / ( 0 12074) 59. aTTha bhaMte! paramANupoggalA egayao sAhaNNaMti, sAhaNNittA kiM bhavai ? gopamA ! anupasie baMdhe bhavada 60. se bhijjamANe duhA vi jAva aTTahA vi kajjai / 61. duhA kajja mANe egayao paramANupoggale, egayao sattapaesie baMdhe bhavai / 62. ahavA egayao dupaesie khaMdhe, egayao chappaesie khaMdhe bhavai / 63. ahavA egayao tipaesie baMdhe, egayao paMcapaesie khaMdhe bhavai / 64. ahavA do cauppaesiyA khaMdhA bhavaMti / 65. tihA kajjamA egavako do paramANuyogAlA bhayaMti, egayao chappaesie baMdhe bhavai / Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66. athavA ika pAsa paramANuo, dvipradezika baMdha ika pAsa jii| ika pAse paMca pradeziyo baMdha ho ache tAsa jI // 67. athavA ika pAsa paramANuo, tripradezika khaMdha ika pAsa jii| ika pAse pyAra pradeziyo baMdha ho artha tAsa jI // 6. athavA bali eka pAse tat dvipradezika saMdha doya jI / saMdha hove a soya jI / / dvipradezika khaMdha hoya jI / khaMdha hove tasu doya jI / / ika pAse pyAra pradeziyo 69. athavA vali eka pAse tasu, ika pAse tIna pradeziyA cyAra bhAga syUM 5 vikalpa 1 70. cyAre bhAge karatAM thakAM ika pAsa paramANuA tIna jI / ika pAse paMca praveziyo baMdha ho artha cIna jii|| 71. athavA ika pAsa paramANu do, dvipradezika khaMdha ika pAsa jii| ika pAse pyAra pradeziyo baMdha ho arthatAsa jI / / 72. athavA vali eka pAse tasu, doya paramANuA hoya jI / ika pAse tIna pradeziyA baMdha ho rA doya jI // 73. athavA ika pAsa paramANuo, dvipradezika do ika pAsa jI / ika pAse tIna pradeziyo baMdha ho ache 74. athavA baliyo pradeziyA baMdha ho cyAra bhAge huvai tehanAM vikalpa paMca pAMca bhAga syUM 3 vikalpa tAsa jI // ta pyAra jI / vicAra jI / / 75. paMca bhAge karatAM thakAM eka pAsa paramANuA cyAra jI / ika pAne vyAra pradeziyo baMdha hove tiNavAra jI / / 76. athavA bali eka pAye huve tIna paramANuA tAsa bhI eka pAse dvipradeziyo, tripradezika khaMdha ika pAsa jI // 77. athavA vali eka pAse huvai, doya paramANuA cIna jI / ika pAse do pradeziyA baMdha ho tasu tIna jI // chaha bhAga syUM 2 vikalpa - 78. cha bhAge karatAM thakAM ika pAsa paramANuA paMca jI / ika pAse tIna pradeziyo khaMdha hove acche saMca jI / / 76. athavA vali eka pAse tasu, cyAra paramANuA hoya jI / ika pAse doya pradeziyA khaMdha hove tasu doya jI // 80. sAte bhAge karatAM thakAM chaha paramANu ika pAsa jii| ika pAse doya pradeziyo khaMdha hovai ache tAsa jI / / 1. AThe bhAge karatA thA, aSTa paramANujA hoya jii| aSTa pradeziyA baMdhanAM bhaMga ikavIsa e jo jI | 66. havAe paramANupale enayatro duNaesie khaMdhe, egayao paMcapaesie baMdhe bhavai / 1 67. ahavA egayI paramANuyogyale epao pisie khaMdhe, egayao cauppaesie baMdhe bhavai / 6. ega do eziyA baMdhA, esapI upasiedhe bhavada 69. ahavA egayao dupaesie baMdhe, egayao do tipaesiyA khaMdhA bhavati / 70. cahA kanjamA egayo tithi paramANuyogalA egayao paMcapaesie baMdhe bhavai / 71. emI doNi paramANupalA, egadamo esie the, emao uppaesie baMdhe bhava / 72. ahavA egayao do paramANupoggalA, egayao do tipaesiyA khaMdhA bhavaMti / 73. ahavA egayao paramANupoggale, egayao do dupaesiyA baMdhA, egayao tipaesie baMdhe bhavai / 74. ahavA cattAri dupaesiyA khaMdhA bhavaMti / 75. paMcahA kajjamANe egayao cattAri paramANupoggalA, egayao cauppaesie baMdhe bhavai / 76. ahavA egayao tiNNi paramANupoggalA, egayabho dupae sie baMdhe, egayao tipaesie khaMdhe bhavai / 77. ahavA ega do paramANuyoggalA, egapao tithi dupasiyA baMdhA bhavati / 78. hA mANe emayatro paMca paramANupalA, egayao tipaesie khaMdhe bhavai / 79. sahavAga cattAri paramANuyogyatA, eNyatro do dupasie baMdhA bhavaMti / 80. sattahA kajjamANe egayao cha paramANupoggalA, egayao dupae sie baMdhe bhavai / aTTa paramANupoglA bhavati / ( za0 12475 ) za0 12, u0 4, DhA0 254 25 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTa pradeziyA nI sthApanA 1 | 117 12 | 1213 // 3 2 / 26 13 | zazarA3 3 | 35 14 / 2 / 2 / 2 / 2 4|4|4 15 / 111111114 5 | 1106 16 | 111111 / 3 6 | sh2|5 17 | 111 / 2 / 2 / 2 7 | 11314 18 | 1|zazazaza3 8 | 2 / 2 / 4 19 | 1111111 / 2 / 2 9 | 2 / 3 / 3 20 / 13zazazazaza2 10 | 111115 21 11111111111111 | 11 / 1 / 12 / 4 nava pradeziyA khaMdha nAM 28 mAMgA 82. nava paramANu prabhu ! ekaThA, miliyAM thakAM syU hoya jI? jina kahai sAMbhala goyamA ! nava pradezika khaMdha joya jo / / 82. nava bhaMte ! paramANupoggalA egayao sAhaNNaMti, sAhaNNitA ki bhavai? goyamA ! navapaesie khaMdhe bhavai / 83. se bhijjamANe duhA vi jAva navahA vi kajjai 84. duhA kajjamANe egayao paramANupoggale, egayao aTThapaesie khaMdhe bhvi| 85. ahavA egayao dupaesie khaMdhe, egayao sattapaesie khaMdhe bhavai / 86. ahavA egayao tipaesie khaMdhe, egayao chappaesie khaMdhe bhvi| 87. ahavA egayao cauppaesie khaMdhe, egayao paMca paesie khaMdhe bhvi| 83. te khaMba bhedIjato chato, doya bhAge kari hoya jii| yAvata te nava bhAga kari ha tasu nyAya avalotha jI / / do mAga syUM 4 vikalpa84. doya bhAge karatA thakAM, paramANuo ika pAsa jii| ika pAse aSTa pradeziyo khaMdha hovai achai tAsa jI / / 85. athavA vali eka pAse tasU, dvipradezika khaMdha hoya jii| ika pAse sAta pradeziyo khaMdha hovai achai soya jI / / 86. athavA vali eka pAse tasu, tripradezika khaMdha hAya jii| eka pAse chaha pradeziyo, khaMdha hove tasu soya jI / / 87. athavA bali eka pAse tasu, ciuM pradezika khaMdha hoya jii| ika pAse paMca pradeziyo khaMdha hovai acha soya jI / / tIna bhAga syUM 6 vikalpa88. tIna bhAge karatAM thakAM, doya paramANu ika pAsa jii| ika pAse sAta pradeziyo khaMdha hovai acha tAsa jI / / 89. athavA ika pAsa paramANuo, dvipradezika ika pAsa jii| eka pAse chaha pradeziyo khaMdha hovai acha tAsa jI / / 10. athavA ika pAsa paramANuo, tripradezika ika pAsa jii| ika pAse paMca pradeziyo khaMdha hovai achai tAsa jii|| 61. athavA ika pAsa paramANuo, eka pAse avaloya jii| cyAra pradeziyA khaMdha te, doya hovai acha soya jI / / 12. athavA vali eka pAse havai, dvipradezika khaMdha tAsa jii| ika pAse tIna pradeziyo, ciuM pradezika ika pAsa jI / / 63. athavA vali tIna pradeziyA khaMdha hovai tasu tIna jii| tIna bhAge havai tehanAM, e SaTa vikalpa cIna jI / / 26 bhagavatI jor3a 88. tihA kajjamANe egayao do paramANupoggalA, egayao ___sattapaesie khaMdhe bhvi| 89. ahavA egayao paramANupoggale, egayao dupaesie khaMdhe, egayao chappaesie khaMdhe bhavai / 90. ahavA egayao paramANupoggale, egayao tipaesie khaMdhe, egayao paMcapaesie khaMdhe bhavai / 91. ahavA egayao paramANupoggale, egayao do cauppa esiyA khaMdhA bhvNti| 92. ahavA egayao dupaesie khaMdhe, egayao tipaesie khaMdhe, egayao ca uppaesie khaMdhe bhvi| 93. ahavA tiNNi tipaesiyA khaMdhA bhavati / Jain Education Intemational Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 94. cauhA kajjamANe egayao tiNNi paramANupoggalA, egayao chappaesie khaMdhe bhavai / 95. ahavA egayao do paramANupoggalA, egayao dupaesie khaMdhe, egayao paMcapaesie khadhe bhavai / 96. ahavA egayao do paramANuporagalA, egayao tipaesie khaMdhe, egayao cauppaesie khaMdhe bhavai / 97. ahavA egayao paramANupoggale, egayo do dupaesiyA khaMdhA, egayao cauppaesie khaMdhe bhavai / 98. ahavA egayao paramANupoggale, egayao dupaesie khaMdhe, egayao do tipaesiyA khaMdhA bhavaMti / 99. ahavA egayao tiNNi duppaesiyA khaMdhA, egayao tipaesie khaMdhe bhvi| cyAra bhAga syUM 6 vikalpa----- 64. cyAre bhAge karatA thakA, tIna paramANu ika pAsa jii| eka pAse chaha pradeziyo khaMdha hovai acha tAsa jii|| 65. athavA ika pAsa paramANu be havai, dvipradezika ika pAsa jii| ika pAse paMca pradeziyo khaMdha hovai achai tAsa jii| 66. athavA ika pAsa paramANu do, tripradezika ika pAsa jii| ika pAse cyAra pradeziyo khaMdha hovai acha tAsa jii| 67. athavA ika pAsa paramANuo, eka pAse vali tAsa jii| doya pradeziyA khaMdha be, ciuM pradezika ika pAsa jI / / 18. athavA eka pAsa paramANuo, dvipradezika ika pAsa jii| ika pAse tIna pradeziyA, be khaMdha hovai tAsa jii| 16. athavA bali eka pAse havai, dvipradezika khaMdha tIna jii| ika pAse tIna pradeziyo khaMdha hovai achai cIna jii| pAMca bhAga syUM 5 vikalpa100. pAMca bhAge karatAM thakAM, ika pAsa paramANaA cyAra jii| ika pAse paMca pradeziyo khaMdha hovai chai tivAra jii|| 101. athavA ika pAsa paramANuA tIna hovai chai tAsa jii| ika pAse doya pradeziyo, ciuM pradezika ika pAsa jI / / 102. athavA ika pAsa paramANuA tIna hovai acha soya jii| ika pAse tIna pradeziyA khaMdha hovai achai doya jI / / 103. athavA ika pAsa paramANu do, eka pAse vali tAsa jii| doya pradeziyA khaMdha be, tripradezika ika pAsa jI / / 104. athavA ika pAsa paramANuo. eka pAse avadhAra jii| dvipradezika khaMdha ciuM huvai, vikalpa paMca vicAra jii| chaha bhAga syUM 3 vikalpa105. chae bhAge karatAM thakAM, paMca paramANu ika pAsa jii| ika pAse cyAra pradeziyo khaMdha hovai acha tAsa jii| 106. athavA ika pAsa paramANuA, cyAra havai achai tAsa jii| ika pAse doya pradeziyo, tripradezika ika pAsa jii| 107. athavA ika pAsa paramANuA, tIna hovai achai tAsa jii| ika pAse doya pradeziyA khaMdha triNa ha te vimAsa jI / / sAta bhAga syUM 2 vikalpa108. sAte bhAge karatAM thakAM, chaha paramANu eka pAsa jii| ika pAse tIna pradeziyo khaMdha havai achai tAsa jii|| 106. athavA ika pAsa paramANuA, paMca hovai avaloya jii| doya pradeziyA khaMdha te, eka pAse huvai doya jii|| ATha bhAga syUM 1 vikalpa' 110. ATha bhAge karatAM thakAM, sAta paramANu ika pAsa jii| ika pAse doya pradeziyo khaMdha hovai acha tAsa jI / / 100. paMcahA kajjamANe egayao cattAri paramANupoggalA, ___egayao paMcapaesie khaMdhe bhvi| 101. ahavA egayao tiNNi paramANupoggalA, egayao dupaesie khaMdhe, egayao cauppaesie khaMdhe bhavai / 102. ahavA egayao tiNNi paramANupoggalA, egayao do tipaesiyA khaMdhA bhavaMti / 103. ahahvA egayao do paramANupoggalA, egayao do dupaesiyA khaMdhA, egayao tipaesie khaMdhe bhavai / 104. ahavA egayao paramANupoggale, egayao cattAri dupaesiyA khaMdhA bhavaMti / 105. chahA kajjamANe egayao paMca paramANupoggalA, egayao cauppaesie khaMdhe bhavai / 106. ahavA egayao cattAri paramANupoggalA, egayao duppaesie khaMdhe, egayao tipaesie khaMdhe bhavai / 107. ahavA egayao tiNNi paramANupoggalA, egayao tiNNi dupaesiyA khaMdhA bhavaMti / 108. sattahA kajjamANe egayao cha paramANupoggalA, egayao tipaesie khaMdhe bhvi| 109. ahavA egayao paMca paramANupoggalA, egayao do dupaesiyA khaMdhA bhavaMti / 110. aTTahA kajjamANe egayao satta paramANupoggalA, egayao dupaesie khaMdhe bhavai / za012, u04, DhA0 254 27 Jain Education Intemational Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nau bhAga syUM 1 vikalpa111. nave bhAge karatA thakA, nava paramANa jagosa jo| nava pradeziyA khadha nAM, vikalpa kahyA aThavIsa jo / / nava pradeziyA nI sthApanA 111. navahA kajjamANe nava paramANupoggalA bhavati / (za0 12176) 1 | 118 15 / sh2|3|3 2 / 27 10 | raaraa2|3 316 111111115 |45 21 / 12 / 4 11117 111 / 1 / 3 / 3 zaza6 20 111122 // 3 11315 21 | shraa2|2|2 | 114 / 4 22 2111111114 | 2 / 3 / 4 23 111shshsh|3 10 | 3 / 3 / 3 24 1 / 1 / 1 / 2 / 2 / 2 1 / 12116 25 111 / 1 / 1 / 1 / 113 12 1 / 12 / 5 26 | 11111shshsh|2 13 / / 3 / 4 27 / 1 / 1 / 1 / 1 / 1 / 1 / 122 14 | 1 / 2 / 2 / 4 28 | 121 / 1 / 1 / 1 / 1 / 1 / 1 / 1 daza pradeziyA nAM 40 bhAgA112. daza paramANu prabhu ! ekaThA, miliyAM thakAM syUM hoya jI? jina kahai sAMbhala goyamA ! daza pradeziyo khaMdha joya jii|| 112. dasa bhaMte ! paramANupoggalA egayao sAhaNaMti, sAhaNNittA kiM bhavai? goyamA ! dasapaesie khaMdhe bhavai / 113. se bhijjamANe duhA vi jAva dasahA vi kajjai 113. te khaMdha bhedIjato thako, doya bhAge piNa hoya jii| yAvata ha daza bhAga kari, Agala nyAya tasu joya jii| do bhAga syUM 5 vikalpa114. doya bhAge karatAM thakAM, paramANao ika pAsa jii| ika pAse nava pradeziyo khaMdha hovai achai tAsa jo|| 115. athavA vali eka pAse tasu, dvipradezika khaMdha hoya jii| ika pAse aSTa pradeziyo khaMdha hovai tasu soya jii|| 114. duhA kajjamANe egayao paramANupoggalale, egayao navapaesie khaMdhe bhvi| 115. ahavA egayao dupaesie khaMdhe, egayao aTThapaesie khaMdhe bhvi| 28 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116. athavA vali eka pAse tasu eka pAse sapta pradeziyo 117. athavA bali eka pAye tasu eka pAse chaha pradeziyo baMdha hote 118. athavA vali paMca pradeziyA khaMdha hove tripradezika khaMdha hoya jI / baMdha ho ta soya jI // ciuM pradezika baMdha hova jI / tasu sopa jI / / tasu doya jI / / doya bhAge huvai tehanAM, vikalpa paMca e hoya jI // tIna bhAga syUM 8 vikalpa ' 11. tIne bhAge karatAM kAM ika pAsa paramANu hra doSa jii| ika pAse aSTa pradeziyo baMdha hote ache soya jI // 120. athavA eka pAsa paramANao, dvipradezika daka pAsa jii| eka pAse chaha pradeziyoM khaMdha hove ase tAsa jI // 121. athavA ika pAsa paramAnao vipradezika kapAsa jii| eka pAse sapta pradeziyoM baMdha ho acche tAsa jI / / 122. athavA ika pAsa paramANao, ciDaM pradezika ika pAsa jii| ika pAse paMca pradeziyo baMdha ho ache tAsa jI // 123. athavA eka pAse huvai, dvipradeziyA khaMdha doya jI / khaMdha huvai ache soya jI // dvipradezika baMdha tAsa jI / paMca pradezika ika pAsa jI // dvipradezika khaMdha hoya jI / baMdha ho ache doya jI // tripradezika khaMdha doya jI / baMdha hote ase soya jI // eka pAne chaha pradeziyo 124. athavA vali eka pAse huvai, ika pAse tIna pradeziyo 125. athavA vali eka pAse tasu, eka pAse pyAra pradeziyA 126. athavA vali eka pAse tasu ika pAse pyAra pradeziyo pyAra bhAga syUM 8 vikalpa127. pyAre bhAge karatA thakAM ika pAsa paramANuA tIna jii| ika pAse sapta pradeziyo khaMdha tAsa AkIna jI // 128. athavA ika pAsa paramANu do, dvipradezika ika pAsa jii| 1 eka pAse chaha pradeziyo baMdha ho acche tAsa jI // 126. athavA ika pAsa paramANuA, doya hove ache tAsa jI ika pAse tIna pradeziyoM, paMca pradezika ika pAsa jI // 130. athavA vali eka pAse 'tasu, doya paramANuA hoya jI / 132. athavA vali eka pAse tasu, ika pAse tIna pradeziyA 133. athavA bali eka pAse huve ika pAse cyAra pradeziyo 134. athavA bali eka pAse huve ika pAse cyAra pradeziyA khaMdha piNa hra tasu doya jo // 131. athavA ika pAsa paramANuo, dvipradezika ika pAsa jii| ika pAse tIna pradeziyo, ciuM pradezika ima tAsa jI // paramANu- pudgala cIna jI / baMdha hovai tasu tIna jI // dvipradezika baMdha tIna jii| khadha hra tAsa AkIna jI // dvipradezika saMdha doya jii| ika pAse tIna pradeziyA, te piNa khaMdha be hoya jI // J 7 116. ahavA egayao tipaesie baMdhe, egayao sattaesie baMdhe bhavai / 117. ahavA egayao cappaesae baMdhe, egayao chappaesie khaMdhe bhavai / 118. ahavA do paMcapaesiyA khaMdhA bhavaMti / 119. tihA kajjamANe egayao do paramANupoggalA, egaja abhi 120. ahavA egayao paramANupoggale, egayao dupaesie khaMdhe, egao chappae sie baMdhe bhavai / 12. paramANupamA, emao piesie khaMdhe, egayao sattapae sie baMdhe bhavai / 122. ahavA 1 enao paramANupoggale, egayao baMdhe ega paMcapaesae baMdhe bhavai / 123. ahavA egayao do dupaesiyA khaMdhA, egayao chapparakhie vayaM bhava / 124. ahavA egayao dupaesie khaMdhe, egayao tipaesie khaMdhe, egayao paMcapae sie khaMdhe bhavai / 125. ahavA egayao dupae sie baMdhe, egayao do cappaesiyA khaMdhA bhavaMti / 126. havA epa do piesiyA baMdhA, emao cappaesie baMdhe bhavai / 127. cauhA kajjamANe egayao tiSNi paramANupoggalA, emapI satapakSi bhava 128. ahavA egayao do paramANupoggalA, egayao dupae sie baMdhe, emaoesie bhava / 129. ahavA egayao do paramANupoggalA, egayao esaeemao paMcasie baMdhe bhava 10. do paramANupongatA, egayo ho cappaesiyA yaMtrA bhavati / 131. ahavA egayao paramANupoggale, egayao dupaesie khaMdhe, egayao tipaesie baMdhe, egayao cauppaesie khaMdhe bhavai / 132. ahavA egayao paramANupoggale, egayao tiSNi tipaesiyA khaMdhA bhavaMti / 132. hA gatiNi dupaesiyA saMdhA, ego astresie baMdhe bhavai / 134. ahavA egayao do dupaesiyA khaMdhA, egayao do piesiyA dhA bhavati / za0 12, u0 4, DhA0 254 29 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMca bhAga syUM 7 vikalpa135. pAMce bhAge karatAM thakAM, ika pAsa paramANuA cyAra jI / eka pAse chaha pradeziyo khaMdha ha tAsa udAra jI / / 136. athavA ika pAsa paramANuA, tIna hovai acha tAsa jii| ika pAse doya pradeziyo, paMca pradezika ika pAsa jii|| 137. athavA ika pAsa paramANaA, tIna hovai acha tAsa jii| ika pAse tIna pradeziyo, ciuM pradezika ika pAsa jI / 138. athavA ika pAsa paramANa do, eka pAse vali tAsa jii| doya pradeziyA khaMdha be, ciuM pradezika ika pAsa jI / / 136. athavA ika pAsa paramANa do, dvipradezika ika pAsa jI / ika pAse tIna pradeziyA, be khaMdha havai chai tAsa jI / / 135. paMcahA kajjamANe egayao cattAri paramANupoggalA, egayao chappaesie khaMdhe bhavai / 136. ahavA egayao tiNNi paramANupoggalA, egayao dupaesie khaMdhe, egayao paMcapaesie khaMdhe bhavai / 137. ahavA egayao tiNNi paramANupoggalA, egayao tipaesie khaMdhe, egayao cauppaesie khaMdhe bhavai / 138. ahavA egayao do paramANupoggalA, egayao do dupaesiyA khaMdhA, egayao cauppaesie khadhe bhavai / 139. ahavA egayao do paramANupoggalA, egayo dupae sie baMdhe, egayao do tipaesiyA khaMdhA bhavati / 140. ahavA egayao paramANupoggale, egayao tiNNi dupaesiyA khaMdhA, egayao tipae sie khaMdhe bhavai / 141. ahavA paMca dupaesiyA khaMdhA bhavaMti / 140. athavA ika pAsa paramANao, eka pAse vali tAsa jii| dvipradezika khaMdha triNa, tripradezika ika pAsa jI / / 141. athavA tasu doya pradeziyA khaMdha havai achai paMca jii| pAMce bhAge havai tehanAM, vikalpa sAta e saMca jI / / chaha bhAga syUM 5 vikalpa142. bhAga SaTa tAsa karatAM chatAM, ika pAsa paramANaA paMca jii| ika pAse paMca pradeziyo khaMdha hovai acha saMca jI / / 143. athavA ika pAsa paramANaA, cyAra hovai acha tAsa jii| ika pAse doya pradeziyo, ciuM pradezika ika pAsa jI / / 144. athavA ika pAsa paramANaA, cyAra hovai achai soya jii| ika pAse tIna pradeziyA khaMdha hovai achai doya jI / / 145. athavA ika pAsa paramANu triNa, eka pAse vali tAsa jii| doya pradeziyA khaMdha be, tripradezika ika pAsa jii|| 146. athavA ika pAsa paramANa be, dvipradezika cyAra ika pAsa jii| chae bhAge havai tehanAM, vikalpa paMca vimAsa jI / / sAta bhAga syUM 3 vikalpa147. sAte bhAge karatAM thakAM, chaha paramANa ika pAsa jii| ika pAse cyAra pradeziyo khaMdha hovai achai tAsa jI / / 148. athavA ika pAsa paramANaA, paMca hove achai tAsa jii| ika pAse doya pradeziyo, tripradezika ika pAsa jI / / 146. athavA ika pAsa paramANuA, cyAra huvai tAsa AkIna jii| eka pAse doya pradeziyA khaMdha hovai achai tIna jI / / ATha bhAga syUM 2 vikalpa150. ATha bhAge karatAM thakAM, ika pAsa paramANaA sAta jii| ika pAse tIna pradeziyo khaMdha hovai cha vikhyAta jI / / 151. athavA ika pAsa paramANa SaTa, eka pAse vali soya jii| doya pradeziyA khaMdha piNa, tAsa hovai achai doya jI / / 142. chahA kajjamANe egayao paMca paramANupoggalA, egayao paMcapaesie khaMdhe bhavai / 14.3 ahavA egayao cattAri paramANupoggalA egayao dupaesie khaMdhe, egayao cauppaesie khaMdhe bhavai / 144. ahavA egayao cattAri paramANupoggalA, egayao do tipaesiyA khaMdhA bhavati / 145. ahavA egayao tiNNi paramANupoggalA, egayao do dupaesiyA khaMdhA, egayao tipaesie khaMdhe bhavai / 146. ahavA egayao do paramANupoggalA, egayao cattAri dupaesiyA khaMdhA bhavaMti / 147. sattahA kajjamANe egayao cha paramANupoggalA, egayao cauppaesie khaMdhe bhavai / 148. ahavA egayao paMca paramANupoggalA, egayabho dupaesie khaMdhe, egayao tipaesie khaMdhe bhavai / 149, ahavA egayao cattAri paramANupoggalA, egayao tiNNi dupaesiyA khaMdhA bhavaMti / 150. aTTahA kajjamANe egayao satta paramANupoggalA, egayao tipaesie khaMdhe bhavai / 151. ahavA egayao cha paramANupoggalA, egayao do dupaesiyA khaMdhA bhvNti| 30 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nau bhAga syUM 1 vikalpa152. athavA ika pAsa paramANuA, aSTa huvai suvishekhjii| ika pAse doya pradeziyo khaMdha hovai tasu eka jI / / 153. tAsa dasa bhAga karatAM thakAM, daza paramANuA dIsa jI / daza pradeziyA khaMdha nAM, vikalpa eha cAlIsa jI / / daza pradeziyA nI sthApanA 152. navahA kajjamANe egayao aTTha paramANupoggalA, ___egayao dupaesie khaMdhe bhavai / / 153. dasahA kajjamANe dasa paramANupoggalA bhvNti| (za0 12 / 77) 2 / 2 / 3 / 3 2218 22 |111111116 317 23 / 1 / 1 / 1 / 2 / 5 |111113 / 4 1 / 1 / 2 / 2 / 4 62118 | 11sh2|3|3 zi27 sh2|2|2|3 | 1136 | 2 / / / 2 / 2 ||4/5 29 | 1 / 1 / 1 / 1 / 15 rAza6 11 | 2 / 315 |1|zaza1133 12 | 2 / 4 / 4 2 / 4 / 4 3 1 / 1 / 1 / 2 / 2 / 3 13 3 / 3 / 4 3 / 3 / 4 3 | 1 / 1 / 2 / 2 / 2 / 2 14 |111 / 27 34 1111111111114 15 | 111 / 2 / 6 rA " 35 11111 / 1 / 11 / 3 11 / 3 / 5 111 / 11 / 2 / 2 / 2 12144 zazazaza111113 18 sh2|3|4 38 111 / 11 / 11 / 2 / 2 113 / 3 / 3 1111 / 1 / 1 / 1 / 1 / 12 2 / 2 / 2 / 4 111111111111111111 -za012, u04, DhA0254 31 Jain Education Intemational Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154. bAramA zataka viSe kahyA, cautha uddeze ebhAva jo cautho uddezo bAkI rahyo, Agala chai vali nyAva jo / ! 155. doyasau naiM caupanamIM, Akho e DhAla udAra jo / bhikSu bhArImAla RSirAya thI, 'jaya-jama' haraSa apAra jo / ! ihA 1. saMkhyAta paramANu ekaThA, miyAM thakAM syaM hoya ? jina kahai saMkha pradeziyo baMdha huvai chai soya // DhAla : 255 2. teha saMdha bhedIjatAM ve bhAge viSa hoya / yAvata daza bhAge karI, teha huvai cha soya / / 3. vale saMkhyAte bhAga piNa, kIje tAsa prakAra / tAsa bheda hiva jUjuA, dAkhe jina jagatAra // saMkhyAta pradeziyA nAM bhAMgA 460 do bhAga syUM 11 vikalpa - *jaya jaya jJAna jiteMdra nau // [ghrapada ] paramANu eka pAsa ho, gotama ! baMdha havaM tAsa ho, gotama ! dvipradezika baMdha ho ho, gotama ! pradeziyo baMdha havaM soya ho, gotama ! 6. athavA eka pAse tamu, tIna pradeziyo baMdha ho gotama ! 4. bihaM bhAge karatAM cako, ika pAsa saMkhyAta praveziyo 5. athavA eka pAse tasu ika pAsa saMkhyAta ika pAsa saMkhyAta pradeziyo saMgha huve sugaMdha ho, gotama ! 7. athavA eka pAse tasu, cyAra pradeziyo khaMdha ho, gotama ! ika pAsa saMsthAta pradeziyo baMdha prabaMdha ho, gotama ! gotama ! 8. athavA eka pAse tasU paMca pradezika hoya ho, gotama ! ika pAsa saMkhyAta pradeziyo khaMdha huvai chai soya ho, 9. athavA eka pAse tasu cha pradezika baMdha ho ho, gotama ! ika pAsa saMkhyAta pradeziyo baMdha evaM soya ho, gotama ! 10. athavA eka pAse tasu, sapta pradezika jAsa ho, gotama ! ika pAsa saMkhyAta pradeziyo khaMdha huvai chai tAsa ho, gotama ! 11. athavA eka pAse tasu, aSTa pradezika ema ho, gotama ! ika pAsa saMkhyAta pradeziyo khaMdha huvai chai tema ho, gotama ! 12. athavA eka pAse tamu, nava pradezika baMdha mhAla ho, gotama ! ika pAsa saMspAta pradeziyo baMdha huye te saMbhAla ho, gotama ! *laya : tArA ho pratyakSa mohanI 32 bhagavatI jor3a 1. saMkhejjA NaM bhaMte! paramANupIgalA egayao sAhati, sAhaNNittA kiM bhavai ? goyamA ! saMkhejjapaesie baMdhe bhavai / 2. se bhijjamANe duhA vi jAva dasahA vi / 3. saMkhejjahA vi kajjai 4. hA kajjamAge egapo paramANuyogya e saMkhejja esie baMdhe bhavai / 5. avAe khaMdhe bhavai / 6. egayao tipaesie baMdhe, egayao saMkhejjapaesie khaMdhe bhavai / 7- 13. evaM jAva ahavA egayao dasa paesie baMdhe, egayao saMkhejjapaesie khaMdhe bhavai / dupasie baMdhe eka saMvegapaesie J Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14. ahavA do saMkhejjapaesiyA khaMdhA bhavati / 13. athavA eka pAse tasu, daza pradezika khaMdha dekha ho, gotama ! ika pAsa saMkhyAta pradeziyo khaMdha havai cha vizekha ho, gotama ! 14. athavA saMkhyAta pradeziyA khaMdha huvai tasu doya ho, gotama ! doya bhAge kari tehanAM, bhaMga igyArai hoya ho, gotama ! tIna bhAga syUM 21 vikalpa15. tIne bhAge karatAM thakAM, eka pAsa paramANuA doya ho, gotama ! ika pAsa saMkhyAta pradeziyo khaMdha havai cha soya ho, gotama ! 16. athavA ika pAsa paramANuo, dvipradezika ika pAsa ho, gotama ! ika pAsa saMkhyAta pradeziyo khaMdha havai chai tAsa ho, gotama ! 17. athavA ika pAsa paramANuo, tripradezika ika pAsa ho, gotama ! ika pAsa saMkhyAta pradeziyo khaMdha hau tAsa ho, gotama ! 18. ima yAvata eka pAsa havai, paramANa pudagala tAsa ho, gotama ! ika pAse daza pradeziyo, saMkhejja pradezika ika pAsa ho, gotama ! 16. athavA ika pAsa paramANao, eka pAse avaloya ho, gotama ! saMkhyAta pradeziyA khaMdha te, doya havai chai soya ho, gotama ! 20. athavA eka pAse tasu, dvipradezika khAMdha hoya ho, gotama ! ika pAsa saMkhyAta pradeziyA khaMdha huvai chai doya ho, gotama ! 21. athavA eka pAse tasu, vipradezika khaMdha hoya ho, gotama ! ika pAsa saMkhyAta pradeziyA khaMdha havai chai doya ho, gotama ! 22. athavA eka pAse tasu, ciuM pradezika khaMdha hoya ho, gotama ! ika pAsa saMkhyAta pradeziyA khaMdha havai chai doya ho, gotama' ! 23. ima yAvata eka pAse tasU, daza pradezika khaMdha hoya ho, gotama ! ika pAsa saMkhyAta pradeziyA khaMdha havai chai doya ho, gotama ! 24. athavA saMkhyAta pradeziyA khaMdha hovai tas tIna ho, gotama ! tIne bhAge huvai tehanAM, eka bIsa bhaMga cIna ho, gotama ! cyAra bhAga syUM 31 vikalpa25. cyAre bhAge karatAM thakAM, ika pAsa paramANaA tIna ho, gotama ! ika pAsa saMkhyAta pradeziyo, ima cihuM bhAga sucIna ho, gotama ! 26. tathA ika pAse doya paramANuA,dvipradezika ika pAsa ho, gotama ! ika pAsa saMkha pradeziyo, e vikalpa dvitIya vimAsa ho, gotama ! 27. athavA eka pAse huvai, be paramANu suvizeSa ho, gotama ! ika pAse tIna pradeziyo, ika pAsa saMkheja pradeza ho, gotama ! 15. tihA kajjamANe egayao do paramANupoggalA, egayao saMkhejjapaesie khaMdhe bhavai / 16. ahavA egayao paramANupoggale, egayao dupaesie khaMdhe, egayao saMkhejjapaesie khaMdhe bhavai / 17. ahavA egayao paramANupoggale, egayao tipaesie khaMdhe, egayao saMkhejjapaesie khaMdhe bhavai / 18. evaM jAva ahahvA egayao paramANupoggale, egayao ___ dasapaesie khadhe, eMgayao saMkhejjapaesie khaMdhe bhavai / 16. ahavA egayao paramANupoggale, egayao do saMkhejja paesiyA khaMdhA bhvNti| 20. ahavA egayao dupaesie khaMdhe, egayao do saMkhejja paesiyA khaMdhA bhavaMti / 23. evaM jAva ahavA egayao dasapaesie khaMdhe, egayao do saMkhejjapaesiyA khaMdhA bhavaMti / 24. ahavA tiNNi saMkhejjapaesiyA khaMdhA bhavaMti / 25. cauhA kajjamANe egayao tiNNi paramANupoggalA, egayao saMkhejjapaesie khaMdhe bhavai / 26. ahavA egayao do paramANupoggalA, egayao dupaesie khaMdhe, egayao saMkhejjapaesie khaMdhe bhavai / 27. ahavA egayao do paramANupoggalA, egayao tippaesie khaMdhe, egayao saMkhejjapaesie khaMdhe bhvi| 28. evaM jAva ahavA egayao do paramANupoggalA, egayao dasapaesie khaMdhe, egayao saMkhejjapaesie khaMdhe bhvi| 29. ahavA egayao do paramANupoggalA, egayao do saMkhejjapaesiyA khaMdhA bhavati / 28. ima yAvata eka pAse havai, paramANa be suvizeSa ho, gotama ! ika pAse daza pradeziyo, ika pAsa saMkheja pradeza ho, gotama ! 26. athavA eka pAse huvai, paramANu pudgala doya ho, gotama ! ika pAsa saMkhyAta pradeziyA, tAsa khaMdha be hoya ho, gotama ! 1. 21 vIM aura 22 vIM gAthAeM jisa pATha ke AdhAra para likhI gaI haiM, vaha pATha aMgasuttANi bhAMga 2 meM nahIM hai / saMbhavata: jayAcArya ko upalabdha Adarza meM do vikalpoM kA pATha aura rahA hogaa| za012, u04, DhA0 255 33 Jain Education Intemational Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30. athavA ika pAsa paramANuo, dvipradezika ika pAsa ho, gotama! 30. ahavA egayao paramANupoggale, egayao dupaesie. ika pAsa saMkhyAta pradeziyA khaMdha havai be tAsa ho, gotama ! khaMdhe, egayao do sakhejjapaesiyA khaMdhA bhavati / 31. ima jAba ika pAsa paramANao, daza pradezika ika pAsa ho, gotama! 31. jAva ahavA egayao paramANupoggale, egayao ika pAsa saMkhyAta pradeziyA khaMdha have betAsa ho, gotama! dasapaesie khaMdhe, egayo do saMkhejjapaesiyA khaMdhA bhavaMti / 32. athavA eka pAse tas, paramANu pudgala hoya ho, gotama! 32. ahavA egayo paramANupoggale, egayao tiNNi ika pAsa saMkhyAta pradeziyA khaMdha tIna huvai soya ho, gotama ! saMkhejjapaesiyA khaMdhA bhavaMti / 33. athavA eka pAse havai, doya pradezika khaMdha ho, gotama ! 63. ahavA egayao dupaesie khaMdhe, egayao tiNNi ika pAsa saMkhyAta pradeziyA, tIna khaMdha tasu saMgha ho, gotama! saMkhejjapaesiyA khaMdhA bhvNti| 34. ima yAvata eka pAse tathA, daza pradezika khaMdha hoya ho, gotama ! 34. jAva ahavA egayao dasapaesie khadhe, egayao ika pAsa saMkhyAta pradeziyA, tIna khaMdha havai soya ho, gotama ! tiNNi saMkhejjapaesiyA khaMdhA bhavaMti / 35. athavA saMkhyAta pradeziyA, khaMdha ha cyAra jagIsa ho, gotama! 35. ahavA cattAri saMkhejjapaesiyA khaMdhA bhavati / cyAre bhAge huvai tehanAM, bhaMga ka hyA ikatIsa ho, gotama ! pAMca bhAga syUM nau bhAga taka kramazaH 41, 51, 61, 71 aura 81 vikalpa36. ima iNa anukrame karI, paMca saMyogika pekha ho, gotama ! 36-38. evaM eeNaM kameNaM paMcaga gaMjogo vibhANiyabbo eka cAlIsa bhAMgA tasu, karivA vidhi suvizekha ho, gotama ! jAva nvgsNjogo| 37. SaTa bhAge huvai tehanAM, bhaMga ekAvana soya ho, gotama ! sapta bhAge huvai jehanA, ikasaTha bhAMgA hoya ho, gotama ! 38. AThe bhAge huvai tasu, ekottara avadhAra ho, gotama ! nava bhAge havai tehanAM, bhaMga ikyAsI vicAra ho, gotama ! dasa bhAga syUM 91 vikalpa36. daza bhAge huvai tehanAM, vikalpa ekANaM thAya ho, gotama ! te iha rIta kahIjiya, sAMbhalajyo cita lyAya ho, gotama ! 40. ika pAse nava paramANuA, phuna ika pAse pekha ho, gotama ! 40. dasahA kajjamANe egayao nava paramANupoggalA, khaMdha saMkhyAta pradeziyo, e dhura vikalpa pekha ho, gotama ! egayao saMkhejjapaesie khadhe bhavai / 41. tathA ika pAse aSTa paramANu, dvipradezika ika pAsa ho, gotama ! 41. ahavA egayao aTTha paramANupoggalA, egayao ika pAse saMkha pradeziyo, vikalpa dvitIya vimAsa ho, gotama ! dupaesie, egayao saMkhejjapaesie khaMdhe bhavai / 42. ima iNa anukrame karI, eka-eka avaloya hA, gotama ! pUravo adhika saMcAravo, karavA vicArI soya ho, gotama ! 43. jAvata athavA jANavo, daza pradezika eka pAsa ho, gotama ! 43. jAva ahavA egayao dasapaesie khaMdhe, egayao nava eka pAse saMkha AkhiyA, khaMdha kahyA nava tAsa ho, gotama ! saMkhejjapaesiyA khaMdhA bhavaMti / 44. athavA dazaM hI lIjiya, saMkha pradezika khaMdha ho, gotama ! 44. ahavA dasasaMkhejjapaesiyA khaMdhA bhavaMti / daza bhAge karai tehanAM, bhAMgo ekANumo saMdha ho, gotama ! 45. daza bhAge have tehanAM kahyA, bhaMga ekANu eha ho, gotama ! 45. dazadhAtve 91 saMkhyAtabhedatve tveka eva viklpH| saMkhyAte bhAge tasu, bhAMgo ekaja leha ho, gotama ! 46. saMkhyAta pradezika khaMdha nAM, cyAra sau sATha e bhaMga ho, gotama ! chehalo bhAMgo tehanoM, karivo ema prasaMga ho, gotama ! 47. bhAga saMkhyAta karatAM thakAM, paramANu saMkhyAtA hoya ho, gotama! 47. saMkhejjahA kajjamANe saMkhejjA paramANupoggalA saMkhyAta pradeziyA khaMdha noM, varNana Akhyo soya ho, gotama ! bhavati / (za0 12678) sakhyAta pratisu, bhAMga bhaga ekANa 34 bhagavatI jor3a dain Education Intermational Jain Education Intemational Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkhyAtapradezikasya dvidhAbhede 11, vidhAbhede 21, caturdhAbhede 31, paMcadhAbhede 41, SoDhAtve 51, saptadhAtve 61, aSTadhAtve 71, navadhAtve 81, dazadhAtve 91, saMkhyAtabhedatve tveka eva vikalpaH / (vR0 50 566) saMkhyAta pradeziyA nI sthApanA, dvidhA- 11 vidhA- 21 caturdhA- 31 paMcadhA- 41 SaDDhA- 51 saptadhA- 61 aSTadhA- 71 navadhA- 81 dazadhA- 61 saMkhyAtadhA-1 evaM sarva- 460 asaMkhyAta pradeziyA khaMdha nAM bhAMgA 51748. he prabha! asaMkha paramANaA, miliyAM thakAM syU hoya ho? prabhujI! asaMkhyAta pradezika khaMdha hai, e jina uttara joya ho, gotama ! 48. asaMkhejjA NaM bhaMte ! paramANupoggalA egayao sAhaNaMti. sAhaNNittA kiM bhavai ? goyamA! asaMkhejjapaesie khaMdhe bhv| 49. se bhijjamANe duhA vi jAva dasahA vi, saMkhejjahA vi, asaMkhejjahA vi kajjai 46. te khaMdha bhedIjatAM chatAM, bihaM bhAge huvai soya ho, gotama! yAvata daza bhAge havai saMkhyAta, asaMkhyAta joya ho, gotama ! do bhAga syUM 12 vikalpa50. bihaM bhAge karatAM thakAM, paramANu ika pAsa ho, gotama ! ika pAsa asaMkha pradeziyo khaMdha havai chai tAsa ho, gotama ! 51. ima yAvata eka pAse tathA, daza pradezika khaMdha hoya ho, gotama! ika pAsa asaMkha pradeziyo khaMdha huve cha soya ho, gotama ! 52. athavA eka pAse tas, saMkhyAta pradeziyo khaMdha ho, gotama ! ika pAsa asaMkha pradeziyo khaMdha havai chai saMdha ho, gotama! 53. athavA asaMkha pradeziyA khaMdha hove tasa doya ho, gotama! doya bhAge huvai tehanAM, dvAdaza bhAMgA hoya ho, gotama ! tIna bhAga syUM 23 vikalpa54. tIna bhAge karatAM thakA, ika pAsa paramANu doya ho, gotama ! ika pAsa asaMkha pradeziyo khaMdha huvai chai soya ho, gotama ! 55. athavA ika pAsa paramANuA, dvipradezika ika pAsa ho, gotama ! ika pAsa asaMkha pradeziyo khaMdha havai chai tAsa ho, gotama! 56. ima yAvata eka pAse tathA, paramANa pudagala tAsa ho, gotama ! eka pAsa daza pradeziyo, asaMkha pradezika ika pAsa ho, gotama ! 50. duhA kajjamANe egayao paramANapoggale, egayao asaMkhejjapaesie khaMdhe bhavai / 51. jAva ahavA egayao dasapaesie khadhe bhavai, egayao asaMkhejjapaesie khaMdhe bhavai / 52. ahavA egayao saMkhejjapaesie khaMdhe. egayo asaMkhejjapaesie khaMdhe bhvi| 53. ahavA do asaMkhejjapaesiyA khaMdhA bhavati / 54. tihA kajjamANe egayao do paramANupoggalA, egayao asaMkhejjapaesie khaMdhe bhavai / 55. ahavA egayao paramANupoggale, egayao dupaesie khaMdhe, egayao asaMkhejjapaesie khaMdhe bhvi| 56. jAva ahavA egayao paramANapoggale. yA dasapaesie khaMdhe, egayao asaMkhejjapaesie khaMdhe bhavai / 57. ahavA egayao paramANapoggale. egayao saMkhejjapaesie khaMdhe, egayao asaMkhejjapaesie khaMdhe bhavai / 58. ahavA egayao paramANupoggale, egayao do asaMkhejja paesiyA khaMdhA bhavaMti / 50. athavA ika pAsa paramANao, saMkha pradezika pAsa ho, gotama! ika pAsa asaMkha pradeziyo khaMdha huvai chai tAsa ho, gotama ! 58. athavA ika pAsa paramANao, eka pAse avaloya ho, gotama ! asaMkhyAta pradeziyA khaMdha huvai chai doya ho, gAtama ! za0 12, u04, DhA0255 35 Jain Education Intemational cation Intemational Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56. athavA ika pAse doya pradeziyo, phuna ika pAse joya ho, gotama ! asaMkha pradezika khaMdha be, eteramoM vikalpa hoya ho, gotama ! 60. ima yAvata vA eka pAsa hI saMkhya pradezika soya hota ! ika pAsa asaMkha pradeziyA baMdha huvai chai doya ho, gotama ! 61. athavA asaMkha pradeziyA baMdha huvai tasu tIna ho, gotama ! tIne bhAge huvai tehanAM bhaMga tebIsa sucIna ho, gotama ! pyAra bhAga syUM 34 vikalpa - 62. ika pAsa tIna paramANuA, eka pAse avaloya ho, gotama ! asaMkhyAta pradeziyo baMdha huve soya ho, gotama ! 63. bhaMgA caukka saMjogiyA, yAvata daza saMyoga ho, gotama ! e jima saMkha pradezika nAM kahyA, timahija kahivo prayoga ho, gotama ! asaMseja pada eka ho, gotama ! carama bhaMga hiva dekha ho, gotama ! asaMla pradeziyA baMdha ho gotama ! daza havece tehanAM carama bhaMga e saMbaMdha ho, gotama ! 66. cautIsa cakka saMjogiyA, paMca saMyogi paitAla ho, gotama ! chappana chaha saMyogiyA, bhAMgA kahiyA bhAla ho, gotama ! 67. satasaTha sapta saMyogiyA, anaMtara aTha gotama ! nivyAsI nava saMjogiyA sI bhaMga daza gotama ! 64. varaM itaro vizeSa hai adhiko bhaNavo ihAM, 65. bAvata athavA jAgiye, saMyoga ho, saMjoga ho, saMkhyAta bhAga syUM 12 vikalpa - 68. saMkhyAte bhAge karatAM bakAM eka pAsa paramANu saMkhyAta ho, gotama ! eka pAse asaMkha pradeziyo khaMdha huvai che vikhyAta ho, gotama ! 69. athavA eka pAse tasu, dvipradezika tAsa ho, gotama ! saMkhyAtA baMdha have ase asaMkha pradezika ika pAsa ho, gotama ! 70. ima yAvata eka pAse tathA, daza pradezika tAsa ho, gotama ! teha saMkhyAtA hune ajhai asaMkhapradezika ika pAsa ho, gotama ! 71. athavA eka pAse tasu saMkha pradezika tAsa ho, gotama ! saMkhyAtA khaMdha huvai ache, asaMkha pradezika ika pAsa ho, gotama ! 72. athavA asaMkhapradeziyA khaMdha saMkhyAtA hoya ho, saMkhyAta bhAge huve tehanAM dvAdaza bhaMga e joya ho, asaMkhyAta bhAga syUM 1 vikalpa - gotama ! gotama ! 73. asaMkhyAte bhAge karatA thakAM asaMkhyAta avaloya ho, paramANu pudgala huve e ika bhaMgo joya ho, asaMkhyAta pradeziyA nIM sthApanA vidhA tridhA 36 bhagavatI jor3a 12 23 caturdhA - 34 45 paMcadhASaDDhA- 56 saptadhA 67 - gotama ! gotama ! 59. bahavA emao dupaesie baMdhe, egapao do asaMkhejjaesiyA khaMdhA bhavaMti / 10. evaM jAna havA ega saMveesae baMdhe egajo do asaMvejjAcA bhavati / 61. ahavA tiNi asaMkhejjapaesiyA khaMdhA bhavaMti / 62. mAge egapatrI tiSNi paramANupoglA egayao asaMkhejjapae sie baMdhe bhavai / 63. evaM caukkaga saMjogo jAva dasagasaMjogo / ee jaheva episa 64. navaraM -- asaMkhejjagaM evaM ahigaM bhA NayavvaM / 65. jAva ahavA dasaasaMkhejjapaesiyA khaMdhA bhavaMti / 68. saMkhejjahA kajjamANe egayao saMkhejjA paramANupoglA, ego asie baMdhe bhava / 69. saMve dupaesiyA baMdhA evama apaesae baMdhe bhava 70. evaM jAva ahavA egayao saMkhejjA dasapaesiyA khaMdhA, egayao asaMkhejjapaesie baMdhe bhavai / 71. havA enapI saMvegapaesiyA baMdhA egayao asaMkhejjapae sie baMdhe bhavai / 72. ahavA saMkhejjA asaMkhejjapaesiyA khaMdhA bhavaMti / 72. asA kajamArga asaM paramANuSomalA bhavaMti / ( za0 12/79 ) asaMkhyAtapradezikasya tu dvidhAbhAve 12, tridhAtve 23, caturddhAtvi 34, paJcadhAtve 45 SoDhAtve 56, saptadhAtve 67, aSTadhAtve 78 navadhAtve 89, dazabhedatve 100 saMkhyAta bhedatve dvAdaza, asaMkhyAtabhedakaraNe tveka eva / (50 50 566) Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTadhA-- 78 navadhA- 86 dazadhA- 100 saMkhyAtadhA-12 asaMkhyAtadhA-1 evaM sarva-517 74. prabha ! anaMta paramANa ekaThA, miliyAM thakAM syUM saMdha ho, prabhujI ! 74. aNaMtA NaM bhaMte ! paramANupoggalA egayao sAhaNNaMti, thA jina bhAkhai goyamA! have anaMtapradezika khaMdha ho, gotama ! sAhaNNittA ki bhavai? goyamA ! aNaMtapaesie khaMdhe bhvi| 75. te khaMdha bhedIjatAM thakAM, be triNa bhAge joya ho, gotama ! 75. se bhijjamANe duhA vi tihA vi jAva dasahA vi jAva daza saMkha asaMkha hI, anaMta bhAge piNa hoya ho, gotama! saMkhejjahA vi asaMkhejjahA vi aNaMtahA vi kajjai do bhAga syUM 13 vikalpa76. bilaM bhAge karatAM thakAM, paramANa eka pAsa ho, gotama ! 76. dahA kajjamANe gayo ika pAse anaMta pradeziyo khaMdha huvai chai tAsa ho, gotama ! aNaMtapaesie khaMdhe bhavai / 77. evaM jAva tathA tas, anaMta pradezika khaMdha ho, gotama ! 77. jAva ahavA do aNaMtapaesiyA khaMdhA bhavati / ___ doya huvai chai tehanA, tera bhaMgA ima saMdha ho, gotama ! tIna bhAga syU 25 vikalpatIne bhAge karatAM thakAM, eka pAsa paramANu doya ho, gotama ! 78. tihA kajjamANe egayao do paramANapoggalA, egayo ika pAsa anaMta pradeziyo khaMdha huvai chai soya ho, gotama ! aNaMtapaesie khaMdhe bhvi| 76 athavA ika pAsa paramANao, dvipradezika ika pAsa ho, gotama ! 59. aravA ego Trimum ika pAsa anaMta pradeziyo khaMdha huvai chai tAsa ho, gotama ! 50. yAvata eka pAse tathA, paramANu pudgala tAsa ho, gotama ! 80. jAva ahvA egayao paramANupoggale, egayao ika pAsa asaMkha pradeziyo, anaMta pradezika ika pAsa ho, gotama! asakhejjapaesie khaMdhe, egayao aNaMtapaesie khaMdhe bhavai / 81. athavA ika pAsa paramANao, eka pAsa vali soya ho, gotama ! 81. ahavA egayao paramANupoggale, egayao do aNaMta khaMdha anaMta pradeziyA, te piNa ha tasU doya ho, gotama ! paesiyA khaMdhA bhavati / 2. athavA eka pAse tasU, dvi pradezika khaMdha hoya ho, gotama ! 82. ahavA egayao dupaesie khaMdhe, egayao do aNaMtaika pAse anaMta pradeziyA khaMdha ha tasu doya ho, gotama ! paesiyA khaMdhA bhavati / 83. ima yAvata eka pAse tasU, daza pradezika khadha hoya ho, gotama! 83. evaM jAba ahavA egayao dasapaesie khaMdhe, egayao ika pAse anaMta pradeziyA khaMdha ha tasu doya ho, gotama ! do aNaMtapaesiyA khaMdhA bhavati / 84. athavA eka pAse tasu, saMkheja pradezika hoya se tasu, sakheja pradAzaka hAya hA, gAtama ! ho, gotama ! 84. ahavA egayo saMkhejjapaesie khaMdhe, egayao do ika pAsa anaMta pradeziyA khaMdha havai chai doya ho, gotama ! aNaMtapaesiyA khaMdhA bhavati / 85. athavA eka pAse tasu, khaMdha asaMkha pradezika hoya ho, gotama ! 85. ahavA egayao asaMkhejjapaesie khaMdhe, egayao do ika pAsa anaMta pradeziyA khaMdha huve cha doya ho, gotama! agaMtapaesiyA khaMdhA bhavaMti / 86. athavA anaMta pradeziyA khaMdha have tasu tIna ho, gotama! 86. ahavA tiNi aNaMtapaesiyA khaMdhA bhavati / tona bhAge huvai tehanAM, paMcabosa bhaMga cIna ho, gotama ! cyAra bhAga syUM 37 vikalpa87. cyAre bhAge karatAM thakAM, triNa paramANu ika pAsa ho, gotama! 87. cauhA kajjamANe egayao tiNNi paramANupoggalA, ika pAsa anaMta pradeziyo khaMdha havai chai tAsa ho, gotama ! egayao aNaMtapaesie khaMdhe bhavai / za0 12, u0 4, DhA0 255 36 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88. evaM caukka saMyogiyA, jAva asaMkha saMyoga ho, gotama ! ___ e sahu jimahija AkhiyA, asaMkha pradeza nAM joga ho, gotama! 88. evaM ca ukkasaMjogo jAva asNkhejjgsNjogo| ete savve jaheva asaMkhejjamANaM bhnniyaa| 89. taheva aNaMtANa vi bhANiyadhvaM / 90. navaraM-ekkaM aNaMtagaM abbhahiyaM bhANitabvaM / 91. jAva ahavA egayao saMkhejjA saMkhejjapae sayA khaMdhA, egayao aNaMtapaesie khaMdhe bhavai / 92. ahavaH egayao saMkhejjA asaMkhejjapaesiyA khaMdhA, egayao aNaMtapaesie khaMdhe bhavai / 93. ahavA saMkhejjA aNaMtapaesiyA khaMdhA bhavaMti / 86. timahija anaMta pradeza nAM, vikalpa bhaNavA tAya ho, gotama ! kAMyaka phera chai iha viSe, Agala te kahivAya ho, gotama ! 60. NavaraM vizeSa cha etalo, eka anaMta pada jANa ho, gotama ! adhiko kahivo chai ihAM, hiva bhaMga chehalA pichANa ho, gotama ! 61. yAvata vA ika pAsa hI, saMkhyAta pradeziyA tAsa ho, gotama ! saMkhyAtA khaMdha huvaM acha, anaMta pradezika ika pAsa ho, gotama ! 62. athavA eka pAse huvai, saMkhyAtA suvimAsa ho, gotama ! khaMdha asaMkha pradeziyA, anaMta pradezi ika pAsa ho, gotama ! 63. athavA anaMta pradeziyA, khaMdha havai saMkhyAta ho, gotama ! saMkhyAte bhAge huvai tehanAM, e bhaMga dvAdaza thAta ho, gotama ! asaMkhyAta bhAga syU 13 vikalpa - 64. asaMkhyAte bhAge karatAM thakAM, eka pAse huvai tAsa ho, gotama ! paramANu asaMkhyAtA tasu, anaMta pradezika ika pAsa ho, gotama ! 65. athavA eka pAse tasu, dvi pradezika khaMdha tAsa ho, gotama ! asaMkhyAtA huvai acha, anaMta pradezika ika pAsa ho, gotama ! 66. yAvata eka pAsa tathA, asaMkhyAtA khaMdha tAsa ho, gotama ! saMkheja pradeziyA havai, anaMta pradezika ika pAsa ho, gotama ! 67. athavA eka pAse tasu, asaMkhyAtA suvimAsa ho, gotama ! asaMkha pradezika khaMdha ha, anaMta pradezika isa pAsa ho, gotama ! 18. athavA eka pAse tasu, asaMkhyAtA avaloya ho, gotama ! ___ anaMta pradezika khaMdha hva, e bhaMga teramoM joya ho, gotama ! ananta bhAga syUM 1 vikalpa - 66. anaMta bhAga karatAM thakAM, anaMta paramANu hoya ho, gotama ! anaMta bhede huvai tehanoM, e ika bhaMgo joya ho, gotama ! 100. anaMta pradeziyA khaMdha nAM, be bhAge bhaMga tera ho, gotama ! triNa bhAge karatAM thakA, paMcavIsa bhaMga hera ho, gotama ! 101. saitIsa caukka saMyogiyA, paMca bhede guNacAsa ho, gotama ! SaTa bhede ikasaTha huvai, sapta bhede tIhottara tAsa ho, gotama ! 102. pacyAsI aSTa bhede huvai, nava bhede sattANU hoya ho, gotama ! daza bhede ekasau nava huvai, karivA vicArI soya ho, gotama ! 103. saMkhyAte bhede bArai huvaM, asaMkhyAte bhede tera ho, gotama ! anaMta bhAge huvai tehanoM, e ika bhaMgo hera ho, gotama ! 104. anaMta pradeziyA khaMdha nAM, e saha bhAMgA AkhyAta hA, gotama ! pAMcasau picaMtara kahyA, vivarA zuddha vikhyAta ho, gotama ! anaMta pradeziyA nI sthApanA dvidhA- 13 tridhA- 25 caturdhA- 37 94. asaMkhejjahA kajjamANe egayao asaMkhejjA paramANu poggalA, egayao aNaMtapaesie khaMdhe bhavai / 95. ahavA egayao asaMkhejjA dupae siyA khaMdhA, egayao aNaMtapaesie khaMdhe bhvi| 96. jAva ahavA egayao asaMkhejjA saMkhejjapaesiyA khaMdhA, egayao agaMtapaesie khaMdhe bhavai / 97. ahavA egapao asaMkhejjA asaMkhejjapaesiyA khaMdhA, egayao agaMtapaesie khaMdhe bhavai / 98. ahavA asaMkhejjA aNaMtapaesiyA khaMdhA bhavati / 99. aNaMtahA kajjamANe agatA paramANupoggalA bhavaMti / (za0 12 / 80) 100. anantapradezikasya tu dvidhAtve 13 tridhAtve 25 / (vR0 50 566) 101. caturddhAtve 37 paJcadhAtve 49 SaDavidhatve 61 saptadhAtve 73 / (vR0 50 566,567) 102. aSTadhAtve 85 navadhAtve 97 dazadhAtve 109 (vR0pa0567) 103. saMkhyAtatve 12 asaMkhyAtatve 13 anaMtabhedakaraNe tveka eva viklpH| (vR0 50 567) 38 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ padhA- 46 SaDDhA- 61 saptadhA- 73 aSTadhA- 85 navadhA- '67 dazadhA - 106 saMkhyAtadhA - 12 asaMkhyAtadhA - 13 anaMtadhA 1 evaM sarva - 575 daza lage - 125 saMkhyAtA lage - 460 asaMkhyAtA lage - 517 anaMtA lage --- 575 evaM sarva- 1677 bhAMgA thayA / cauthA uddezA noM deza ho, Agala bAta kahesa ho, Akho DhAla udAra ho, gotama ! bhikSu bhArImA RSirAya thI, 'jaya jaya' haraNa adhAra ho, gotama ! 105. zataka bAramAnoM kahyo, caya uddeza bAkI rahyo, 106. doso ne pacAyanamoM DhAla : 256 pudgala parAvartana pada 1. pudgala noM je ekaTho, ve bhAgAdika kari tamu, kahA bheda 2. bihuM AzrI pUche vahA milavaM tiNa hiye, paramANu ne sAhana saMcAlana milana, bhedaviyojana 3. e bihu no anupAta sagalA pudgala dravya 4. paramANU pudgala tAsa vijoga karI pUrva gotama ! gotama ! kahAya / tAya // svAma | pAma || je yoga karIneM tAya / kahAya // tamu saMghAta taNo, saMjoge kari thAta / valI, pudgala dravya saMghAta || 5. anaMta anaMtA 1 hvaM artha, pudgala - parivartana pudgala dravya saMghAta je paramANuA milana ? 6. jina kahai haMtA goyamA ! paramANuA vikhyAta / tAsa saMjoga vijoga kari pudgala dravya saMghAta || 2- 4. eesi NaM bhaMte ! paramANupoggalANaM sAhaNaNAbhedANuvAe 'sAhaNaNAbheyANuvAeNaM' ti 'sAhaNaNa' tti..' saMhananaM- saMghAto bhedazva viyojanaM tapo pAto-yogaH saMhananabhedAnupAtastena sarvapudgaladravyaiH saha paramANUnAM saMyogena viyogena cetyarthaH / ( vR0 pa0568 ) 5. anaMtANaMtA poggalapariyaTTA samaNugaMtavvA bhavatIti makkhAyA ? 9. tA goyamA eesa meM paramANupalA sAgaNA medAbA za0 12, u04, DA0 255 39. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. anaMta-anaMtA ha acha, pudgala-parivartana / anya jine piNa AkhiyA, teha jANavA mana / / 8. parAvartta-pudgala hivai, kahiyai chai ihavAra / zrotA! cita de sAMbhalo, jina vaca adhika udaar|| 7. aNaMtANatA poggalapariyaTTA samaNagaMtavvA bhavaMtIti mkkhaayaa| (sh012|81) 8. aya pudgalaparAvartasyaiva bhedAbhidhAnAyAha (vR0 50 568) 9. 'puggalapariyaTTa' tti pudgalaiH pudgaladravyaiH saha parivartAH-paramANUnAM mIlanAni pudglprivrtaaH| (vR0 50 568) soraThA 6. pudgala dravya kara sAtha, bahu paramANU noM milana / teha prate AkhyAta, parAvartana-pudgala pragaTa / / __ *vIra jineMdra kahai suNa goyamA ! [dhrupadaM] 10. pudgala-parAvarta bhagavaMta jI ! kAMi Akhyo kite prakAra? jina kahai sapta prakAra parUpiyo, te sAMbhalajyo vistAra / 11. odArika zarIra viSe jIva varttatA, odArika tanu pryog| je dravya te odArikapaNe karI, samastapaNe grahai jog| e odArika parAvarta-pudgala kahyo / 10. kaivihe NaM bhaMte ! poggalapariyaTTe paNNatte ? goyamA ! sattavihe poggalapariyaTTe paNNatte taM jahA11. oraaliypogglpriytte| 'orAliyapoggalapariyaTTe' tti audArikazarIre vartamAnena jIvena yadaudArikazarIraprAyogyadravyANAmaudArikazarIratayA sAmastyena grahaNamasAbaudArikapudgalaparivartaH / (va0pa0 568) 12. veuviyapoggalapariyaTTe / 13. teyaapogglpriytte| 14. kammApoggalapariyaTTe / 15. maNapoggalapariyaTTe / 16. vaipoggalapariyaTTe / 12. vaikriya zarIra viSe jIva varttatA, kAMi vaikriya tanu pryog| je dravya te vaikriya zarIrapaNe karI, samastapaNe grahai jog| e pudgala-parAvarta vaikriya khyo| 13. tejasa zarIra viSe jIva varttatAM, kAMi tejasa tanu pryog| je dravya tejasa zarIrapaNe karI, samastapaNe grahai jog| e pudgala-parAvarta tejasa kho|| 14. kArmaNa zarIra viSa jIva varttatAM, kAMi kArmaNa tanu prayoga / je dravya kArmaNa zarIrapaNe karI, samastapaNe grahai jog| e pudgala-parAvarta kArmaNa kho| 15. mana nai je viSe jIva varttatAM thakAM, kAMimana prAyogya pichANa / je dravya chai tehanai manapaNe karI, samastapaNe grahai jog| e pudgala-parAvarta mana jina kho|| 16. vacana nai viSe jIva varttatAM thakAM, kAMivacana prAyogya vishekh| je dravya chai tehane vacanapaNe karI, samastapaNe grahai pekha / e pudgala-parAvartta vaca jina kahyo / / 17. Ana aru pAna viSe jIva varttatAM, kAMi Ana ru pAna praayog| je dravya Ana ru pAnapaNe karI, samastapaNe grahai jog| e Ana ru pAna pudgala-parAvarta khyo| hivai cauvIsa daMDaka AzrI pudagala-parAvarta 18. nAraka maiM kite prakAra kahyo, prabha! pudagala-parAvarta pichAna? jina kahai sapta prakAra parUpiyo, te sAMbhalaje sUvidhAna / zrI vIra jineMdra kahai suNa goyamA ! ] // 16. odArika parAvartta-pudgala vali, kAMi jAva ussAsa nisvaas| e saptavidha parAvattaM-pudgala kahyA, ima jAva vimAnika taas|| *laya : vIra jinezvara suNajyo morI bInatI 40 bhagavatI jor3a 17. ANApANupoggalapariyaTTe / (za0 12082) 18. neraiyANaM bhaMte ! kativihe poggalapariyaTTe paNNatte ? goyamA ! sattavihe poggalapariyaTTe pnnnnte| 19. taM jahA-orAliyapoggalapariyaTTe....... " jAva aannaapaannupogglpriytttte| evaM jAva vemANiyANaM / (za0 12183) Jain Education Intemational Education International Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA saMsAra meN| 20. nAraka pramukha vicAla, Adi rahita vicAla Adi rahita prakAra, parAvartana- pudgala bhamatA sapta kA // 21. *ika ika nAraka naiM bhagavaMta jI ! kiyA gayA kAla hai mAMya / odArika parAvartta pudgala kitA ? jina kahai anaMtA thAya // To - atIta kAla meM anaMtA pudgala parAvarttana jANavA / te atIta kAla naiM anAdipaNa thakI anaM jIva ne anAdipaNAM thakI / vali anerA-anerA pudgala grahaNa sarUpapaNAM thakI / 22. kAla Agamiye karisye ketalA ? taba bhAkhe zrI jinarAya / koika naiM parAvartta pudgala ache, koika naiM kahiye nAMya // soraThA 23. koI eka je jIva, dUra athavA abhavya atIva jasu 24. koika neM pahiyANa, parAvarta-pudgala naraka thakI je jANa, nIkala nara bhava' ziva 25. bhava saMkhyAta kareha, tathA asaMkha bhave ziva gati jAsye teha, tehane piNa parAvarta bhavya ziva dUra tasu / pudgala parAvarta - che / 26. kAla anaMto hoya, parAvartta-pudgala taNo / tiNa kAraNa avaloya, bhava anaMta kahyA ihAM // 27. *pudgala - parAvartta jehaneM ache, ika be triNa jaghanya nihAla / utkRSTa saMkha asaMkha anaMta hI, karisye Agamiye kAla || hive asurakumAra sAthI ka 28. ika ika asura ta bhagavaMta jI ! kiyA gayA kAla re mAMya / odArika parAvala kiyaa| isa naraka jema kahiyAya / / parAvartta ! 26. evaM yAvata vaimAnika laga sahu, kAMi kAla anAgata huMta / jehaneM hai ika ve triNa tasu jaghanya thI, utkRSTasaM asaMla anaMta / / hi vaikriya zarIra AzrI kahe che nthii| huye // 30. ika ika nAraka naiM bhagavaMta jI ! thayA gayA kAla re mAMhi / vaikriya parAvartta- pudgala kitA ? jina kahai anaMtA tAhi // 31. ima jima odArika pudgala-parAvarta kahyA *sapa vIra jinezvara sunyo morI vInatI karI / nahIM / / tima vaikriya piNa bhaNavA tAsa / evaM yAvata vaimAnika laga sahu, ima jAva ussAsa nisvAsa // 32. enAraka pramukha eka vacane kahyA, odArikAdi sapta prkaar| pudgala viSayapaNAM bhI hUM jiko kAMI daMDaka sapta vicAra // cavIsa daMDaka meM sapta sapta huvai // 1. hastalikhita prati meM yahAM bhavya zabda hai / 20. 'neraiyANaM' ti nArakajIvAnAmanAdau saMsAre saMsaratA saptavidhaH parAvataH prajJaptaH (0 pa0 560 21. egamegassa NaM bhaMte! neraiyassa kevaiyA orAliyapomalapariyaTTA atItA ? vagatA vA0 - ' egamegassetyAdi, atItAnantA anAditvAt atItakAlasya jIvasya cAnAditvAt aparAparapudgalagrahaNasvarUpatvAcceti / ( vR0 pa0 568 ) 22.? kassai asthi, kassai natthi / 'purakkhaDe' ti puraskRtA bhaviSyantaH / ( vR0 pa0 568 ) 23. 'kassai asthi' tti kasyApi jIvasya dUrabhavyasyAbhavyasya vA te santi / ( vR0 pa0 568 ) 24. kasyApi na santi uddhRtya yo mAnuSatvamAsAdya siddhi yAsyati / ( vR0 pa0 560 ) yaH siddhi tasyApi (pu0pa0560) ( vR0 pa0 568 ) 25. saMkhyeyara saMkhyeyairvA bhavairyAsyati parivartto nAsti / 26. anantakAla pUryatvAttasyeti / 20. jassa jo ekko vA do vA tiSNi vA, ukko seNaM saMkhejjA vA asaMkhejjA vA anaMtA vA / (0 12288) 28, 29. egamegassa NaM bhaMte! asurakumArassa kevaiyA orAliyolapariyaTTA (saMpA.) evaM jeba jAva evaM jAva vaimANiyassa / ( 0 12005) 30. egamegassa NaM bhaMte! neraiyassa kevaiyA veubviyapoggala pariyaTTA atItA ? anaMtA / 21. evaM he orAlipapalapariyaTTA taheva ubviyapoggalapariyaTTAvi bhANiyavvA / evaM jAva mAyarasa evaM jAya vANApANupAsapariyaTTA / 32. ete egattiyA satta daMDagA bhavaMti / 'egattiya' tti ( 0 12006) ekatvikAH - ekanArakAdyAzrayAH za012, u0 4, DhA0 256 41 Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'satta' tti audArikAdi-saptavidhapudgalaviSayatvAtsaptadaNDakAzcaturvizatidaNDakA bhavanti / (vR0 50 568) vA0 --- ekatvapRthaktvadaNDakAnAM cAyaM vizeSaHekatvadaNDakeSu puraskRtapudgalaparAvartAH kasyApi na santyapi, bahutvadaNDakeSu tu te santi, jIvasAmAnyazrayaNAditi / (vR0 50 568) vA0 --hivaM cauvIsa daMDake bahu vacana AzrI kahai chai / eka vacana bahuvacana daMDaka nai viSe etalo vizeSa -eka vacana ke viSe ika-ika neriyA pramukha nIM puuchaa| tehanoM uttara prabhu dIdho / pudgala-parAvarna gaye kAla anaMtA kIdhA anai Agamiye kAle koi eka jIva karasyai, koi eka jIva na karasya, ehavU kahya / anai bahuvacane neriyA pramukha nai pudagala-parAvarta gaye kAla anaMtA kIdhA anai mAgamiye kAle anaMtA karasyeja / jIva sAmAnya AzrayaNa thakI ehavaM bhAva kahai chai33. baha vaca nAraka ne bhagavaMta jI ! thayA gayA kAla rai mAMhi / odArika parAvarta-pudgala kitA? jina kahai anaMtA tAhi / / 33. neraiyANaM bhaMte ! kevaiyA orAliyapoggalapariyaTTA atItA ? annNtaa| 34. kevaiyA purekkhaDA? agaMtA / evaM jAva vemANiyANaM / 35. evaM beubviyapoggalapariyaTTAvi / evaM jAva ANA pANupoggalapariyaTTA vemANiyANaM / evaM ee pohattiyA satta cuvviistidNddgaa| (za0 12187) 34. kAla Agamiye karisya ketalA? jina kahai anaMtA thAya / evaM yAvata vaimAnika laga saha, baha vacanAraka samudAya / / 35. evaM vaikriya pudgala-parAvartta chai, ima jAva ussAsa nisvaas| pudgala-parAvarta e sAtamoM, kAMi vaimAnika naiM tAsa / / ima pRthaka' sapta cauvIsa daMDakA / / vA0-ima e bahu vacane audArikAdi pudgala-parAvartta sapta prakAre cauvIsa daMDaka nai viSe huve, te mATa cauvIsa daMDakA kahyA / 36. ika-ika nAraka ne bhagavaMta jo ! kAMi narakapaNe vartamAna / odArika parAvarta-pudgala kitA thayA gayA kAla meM jAna? 37. jina kahai ika piNa tihAM huvo nahIM, kAMi narakapaNe vrtmaan| odArika pudgala grahaNa karai nahIM, tehathI ika piNa nahIM jaan|| 38. kAla anAgata karisyai ketalA? jina kahai eka piNa nAMya / Agala piNa narakapaNe vartamAna meM, odArika dravya na grahAya // 36. ika-ika nAraka nai bhagavaMta jI! kAMi asurapaNe vartamAna / audArika parAvarta-pudgala kitA thayA gayA kAla meM jAna ? 40. jina kahai ika piNa tihAM huo nahIM, vali Agala piNa nahiM hNt| __yAvata ima thaNiyakumArapaNe tasu, jima asurapaNe tima mNt|| 41. ika-ika nAraka meM bhagavaMta jI! kAMi pRthvIpaNe vartamAna / audArika parAvartta-pudgala kitA thayA gayA kAla meM jAna? 42. zrI jina bhAkhai ika-ika naraka neM, kAMi pRthvIpaNe pichaann| odArika parAvartta-pudgala thayA, kAMi vAra anaMtI jANa / / 43. kAla Agamiye karasI ketalA? jina kahai koika nai thAya / koika nai nahIM ha te pRthvIpaNe viNa UpajiyAM ziva pAya / / 44. pudgala-parAvarta jehanai acha, tasu jaghanya eka be tIna / utkRSTa saMkha asaMkha anaMta hai, karisya karmI vasa dIna / / 45. imahija yAvata manuSyapaNe acha, vyaMtara jotiSi vicAra / vaimAnikapaNe odArika ketalA?jima asurapaNe tima dhaar|| 36. egamegassa NaM bhaMte ! neraiyassa neraiyatte kevatiyA orAliyapoggalapariyaTTA atItA? 37. natthi ekko vi| __'natthi ekkovi' tti nArakatve vartamAnasyaudArika pudgalagrahaNAbhAvAditi / (vR0 50 568) 38. kevatiyA purekkhaDA? natthi ekko vi| (za0 12188) 39. egamegassa NaM bhte| neraiyassa asurakumAratte kevatiyA orAliyapoggalapariyaTTA atItA? 40. evaM ceva / evaM jAva thaNiyakumAratte / (za0 12 / 89) 41. egamegassa NaM bhaMte ! neraiyassa puDhavikkAiyatte kevatiyA orAliyapoggalapariyaTTA atItA ? 42. annNtaa| 43. kevatiyA purekkhaDA ? kassai atthi, kassai natthi / 44. jassatthi jahaNNeNaM ekko vA, do vA tiNNi vA, ukkoseNaM saMkhejjA vA asaMkhejjA vA aNaMtA vA / 45. evaM jAva maNussate vANamaMtara-joisiya-vemANiyatte jahA asurakumAratte / (za0 12690) 1. pratyeka 42 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46. ika-ika asura jIva bhagavaMta jI! kAMi nArakapaNe nihaal| odArika parAvarta-padgala kitA? kAMi gayA kAla meM bhAla / / 47. ima jima naraka taNI kahI vAratA, tima asura taNI avdhaar| jAva vaimAnikapaNe vicAravo, ima yAvata thaNiyakumAra / / 46. egamegassa NaM bhaMte ! asurakumArassa neraiyatte kevatiyA orAliyapoggalapariyaTTA ? 47. evaM jahA neraiyassa vattavvayA bhaNiyA, tahA asura kumArassa vi bhANiyavvA jAva vemANiyatte / evaM jAva thnniykumaarss| 48, evaM puDhavikAiyassa vi / evaM jAva vemANiyassa / savvesi ekko gmo| (za0 12 / 91) 48. nAraka asura prazna uttara kahyo, tima pRthvI noM piNa Ikha / evaM yAvata vaimAnika deva noM, praznottara eka sarIkha / / hivai caubIsa daNDake vaikriya zarIra noM prazna56. ika-ika nAraka meM bhagavaMta jI ! kAMi nArakapaNe atIta / kiyA vaikriya parAvarta-pudgala kitA? jina kahai anaMta sNgiit|| 49. egamegassaNaM bhaMte ! neraiyassa neraiyatte kevatiyA veuvviyapoggalapariyaTTA atItA ? annNtaa| 50. kevatiyA purekkhaDA? ekuttariyA jAva aNaMtA vA / 50. kAla Agamiye karisya ketalA? taba bhAkha zrI bhagavaMta / eguttariyA jAva anaMta vA, ika be triNa jAva anaMta / / soraThA 51. eguttariyA Ama, iNa bacane kari jANavaM / kiNahika nai chai tAma, koika jIva karisyai nthii|| 52. jehanai chai tasu jANa, eka doya triNa jaghanya thii| utkRSTA pahichANa, saMkha asaMkha anaMta vA / / 51,52. 'eguttariyA jAva aNaMtA va' tti anenedaM sUcitaM --'kassai asthi kassai natthi, jassatthi tassa jahanneNaM ekko vA donni vA tinni vA, ukkoseNaM saMkhejjA vA asaMkhejjA vA aNaMtA vA' iti / (vR0 50 568,569) 53. evaM jAva thnniykumaartte| (za0 12 / 92) 53. *ima yAvata thaNiyakumArapaNe kahyo, kAMi ika-ika nAraka tem| thaNiyakumArapaNe vaikriyapaNoM, praznottara nAraka jema / / 54. ika-ika nAraka te pRthvIpaNe, jina kahe atIta na eka / kAla anAgata piNa karisya nahIM, tihAM vaikriya abhAva pekha / / 55. ima je daMDaka meM vaikriya tanu acha, tihAM ika be Adi anaMta / vAyu tiryaMca paMceMdriya manuSya meM, vale vyaMtara Adi kahaMta / / 54. puDhavikA iytte-pucchaa| natthi ekkovi / kevatiyA purekkhaDA? natthi ekko vi| 55. evaM jattha veuvviyasarIraM tattha ekuttrio| yatra vAyukAye manuSyapaJcendriyatiryakSu vyantarAdiSu ca vaikriyazarIraM tatraiko vetyAdi vAcyamityarthaH / (vR0 50 569) 56. jattha natthi tattha jahA puDhavikAiyatte tahA bhANiyavvaM / 56. athavA je daMDaka meM vaikriya nathI, kAMi te daMDaka rai mAMhi / pRthvIkAyapaNe jima Akhiyo, kAMi tiNa vidha kahivaM tAhi / / soraThA 57. jihAM vaikriya nAhi, tehija daMDaka maiM viSe / vaikriya pudgala tAhi, parAvartta nahiM chai tihAM / / 57. yatrApkAyAdI nAsti vaikriyaM tatra yathA pRthivI kAyikatve tathA vAcyaM, na santi vaikriyapudgalaparAvartA iti vAkyamityarthaH / (vR0 50 569) 58, jAva vemANiyassa maanniytte| 58. *imahija jAva vaimAnika deva naiM, vaimAnikapaNe kahAya / vaikriya tihAM eka be Adi hai, vaikriya nahiM tihAM na pAya // 56. tejasa anaiM kArmaNa e bihu~, padgala-parAvartta pichANa / kAla atIta anaMta thayA acha, ika-ika narakAdika jANa / 60. Agala karisyai te jehana acha, tehanai ekAdi anaMta / e sahu naraka pramukha pada naiM viSe, pUravalI pare kahaMta / *laya: bIra jinezvara suNajyo morI vInatI 59. teyApoggalapariyaTTA kammApoggalapariyaTTA ya savvattha ekuttariyA bhaanniyvvaa| 60. tejasakArmaNapudgalaparAvartA bhaviSyanta ekAdaya: sarveSu nArakAdijIvapadeSu pUrvavad vAcyAH / (vR0pa0569) za0 12. u0 4, DhA0 256 43 Jain Education Intemational Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 61. 'e bihu pudgala jaMta, atIta kAla 62. Agala karisyai ika ve pramukha 63. e bihu pudgala pekha, te ziva gamana 64. tiNa kAraNa kahivAya, piNa e do soraThA sarva viSe tiNa kAraNa / daMDake // anaMta, kIdhA chaM saha jehaneM khaM tehane chai tehaneM teha, kareha, kahiyA anaMta 65. mana lapavataM jina ANiyo sarva padriya daMDaka AsarI, 66. Agala karisyai te jehane ache, Adi ika ika nAraka daMDaka viSe 67. viladriya viSe nayI jinavara ko, ekeMdriya paNa grahivo e nyAya chai, mana 74. bahu vaca nAraka audArika parAvartta 75. kAla Agala je vizekha alpa bhave jehaneM che tasu ika tAya daMDaka cauvIse * paryaMta karisyaM nathI / kari sIjhasyai / / 6. pudgala-parAvartta baca imaja che, ekeMdriya tejasa Adi parivartana nIM paraM naiM bhagavaMta jI ! kiyA ketalA ? Agamiye karisyai ketalA ? yAvata manuSyapaNa ima jANavA, tihAM laya: vIra jinezvara suNajyo morI vInatI 44 bhagavatI jor3a kahyA / e // kAMi sarva paMceMdriya mAMya gaye kAla anaMta karAya // tehanaiM ekAdi anaMta / puravalI pare kahaMta // vikalendriya pahiyo soya / pudgala tAsa na hoya // - 62. ANa aru pANa parAvataM yugalA, kAM gayA kAla hai mAMhi / narakAdika bauvIsa daMDaka meM viSe kAMDa kiyA anaMtA tAhi // 70. Agala karisyai te jehaneM ache, tehaneM ekAdi anaMta / vimAnaka ne viSe vaimAnikapaNe kahaMta / / yAvata ema soraThA 71. ika vaca daMDaka eha artha isI vidha AkhiyA daMDaka bahu vacaneha, kahiye cha~ hiva Agale // 72. * vaya nAraka meM bhagavaMta jI nArakapaNe asIta tAhi / kiyA audArika parAvarta-pudgala kitA ? jina bhAkhe ika piNa nAMhi || 73. kAla Agamiye karisyai ketalA ? jina kahai eka piNa nAMya / yAvata paNiyakumArapaNAM lage, kAMi nAraka jima kahivAya // pramukha / huve // ' (ja0sa0 ) viSe na eha / narakAdika viSe bahe // kAMi pRthvIpaNeM atIta | jina kahai anaMta saMgIta // jina kaha~ anaMtA tAya / audArika kahivAya // 65,66. maNapoggalapariyaTTA savvesu paMcidie eguttariya 'maNapoggale' tyAdi manaH - pudgala rAvata paJcendriyeSveva santi bhaviSyantazca te ekotarikA: pUrvavad vAcyAH / (bu0pa0569) 67. vigalidiesu natthi / 'vigalidie natyatti vidragraha kendriyA api prAhyAH teSAmapIndriyANAmasampUrNatvAt manovRtezvAbhAvAd atasteSvapi manaH mudgalaparAvarttA na santi / ( vR0 pa0569) 6. polapariyaTTA evaM ce navare egidie nattha bhANiyavvA / 'vaipoggalapariyaTTA evaM ceva' tsi tejasAdiparivartavatsarvanArakA dijIvapadeSu vAcyAH navaramekendriyeSu vacanAbhAvAnna santIti vAcyA: / ( vR0 pa0 569) 69, 70. ANApANupoggalapariyaTTA savvattha ekuttariyA jAva vemANiyassa vemANiyatte / ( 0 12093) 71. 'neraiyANa' mityAdinA pRthaktvadaNDakAnAha 72. neraiyANaM bhaMte ! neraiyatte pogalapariyaTTA atItA ? natthi ekkovi / 73. kevatiyA purekkhaDA ? natva ekkovi evaM jAva 74. puDhavikA iyatte - pucchaa| anaMtA / (10 10 269) kevatiyA orAliya niyakumAra 75. kevatiyA purekkhaDA ? anaMtA / evaM jAva maNussatte / ( za0 12/94 ) Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76. bahu vaca nAraka na vyaMtarapaNe koi jotiSoSaNaM pichANa / vaimAnikapaNe jema nArakapaNe, AruyU~ tima kahiM jANa / / 77. jAvata vaimAnika je deva ne vaimAnikapaNe vicAra / evaM sAtU piNa pudagala pariyaTTA, kAMi bhagavA jina vaca sAra // 78. jehane tihAM atItapaNe koi Agala piNa hai anaMta / jehaneM nahIM siMhAM atIta anAgata, te parAvarta nahIM hUMta // bA0 - ihAM e bhAvArtha- nArakI naiM nArakIpaNa vaikriya zarIra cha~ to vaikriya pudgala - parAvartta nArakapaNeM atIta anAgata behuM pRthaka daMDaka bhaNI anaMtA kahivA sAmAnyapaNe nArakI nAM Azraya thakI tathA nArakopaNa audArika pudgala grahavA nAM abhAva thakI audArika pudgala - parAvartana atIta tathA anAgata edonUM nahIM ima sagala bhAvanA karivI / ! 76. jAva vaimAnika je deva ne vaimAnikapaNe vicAra AgApA poggala pariyaha kitA ? jina kahe anaMtA dhAra // 80. kAla anAgata kariye ketalA ? jina pudgala parAvarta karisyai jike, e yaha 81. Akhyo e deza bAramA turya noM, besau kahe anaMtA jeha vacane kari leha // chapanamIM DhAla | bhikSu bhArImAla rAya prasAda thI, kAMi 'jaya jaya' maMgalamAla || DhAla : 257 audArika Adi pudgala parAvartanoM svarUpa soraThA 1. athavA audArika Ada, parAvartta pudgala taNo / svarUpa prati saMvAda kahiye dekhADavA aratha / / dUhA 2. vali gotama pUche akhe odArika pudgala prabhu ! 3. vIra prabhU tiNa jina vaca saradhe tehaneM, avasare, kiNa artha kahiyAya ? parAvarta e tAya / / uttara deva ema kuzala naiM khema // sadA * citta lagAya naiM sAMbhalai // [ dhrupadaM ] 4. jIva odArika tanu rahyo, odArika prAyogya ho, gotama! grahaNa kare saha dravya ne gahiyAI grahe yogya ho, gotama ! *laya: svAmI ! mhArA rAjA nai dharma suNAvajyo 76. vANamaMtara - joisiya-vemANiyatte jahA neraiyatte / 77. evaM jAva vaimANiyANaM vemANiyate / evaM satta vi pogarapaTTA bhAgiyA 78. jattha asthi tattha atItA vi purekkhaDA vi anaMtA bhANiyavvA, jattha natthi tattha dovi natthi bhANiyavvA / 79. jAva pariyaTTA atItA ? anaMtA / 80. kevatiyA purekkhaDA ? anaMtA / ( za0 12/95 ) se devaniyA ANApAzupomala 1. athaudArikAdipudgalaparAvarttAnAM svarUpamupadarzayitumAha-- ( vR0 pa0 569 ) (3TO PRISE) 2. se keNaTTheNa bhaMte ! evaM vuccai -orAliyapoggalapariya- morAsiyopari ? 45. goyamA ! jaNaM jIveNaM orAliyasarIre vaTTamANeNaM orAli yasarIrapAyoggAI davbAI orAliya sarIrattAe gahiyAI baDhAI J za0 12, u0 4, DhA0 256, 257 45 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. te odArika tanupaNe, grahyA karayA aMgIkAra ho, gotama ! baMdhyA jIva pradeza thI, ekameka kiyA dhAra ho, gotama ! 6. je mATe pahilA phaziyA, tanu raja jima pharzata ho, gotama ! puTAI je pATha noM, prathama artha e huMta ho, gotama ! 'gahiyAI' ti svIkRtAni 'badhAI' ti jIvapradezarAtmIkaraNAt / (vR0 50 569) 6. puTTAI 'puDhAI ti yataH pUrva spRSTAni tano reNuvat / (vR0 50 569) 7. athavA puSTAni poSitAnyaparAparagrahaNataH / 7. athavA pudAI pokhiyA, apara-apara je nAma ho, gotama ! grahaNa thakI e jIvar3e, dvitIya artha e tAma ho, gotama ! 8. pATha kaDAI cautho kahyo, pUrva pariNAma haMta ho, gotama ! teha taNIja apekSayA, anya pariNAma karata ho, gotama ! 8. kddaaii| 'kaDAI' ti pUrvapariNAmApekSayA pariNAmAntareNa kRtAni / (vR0 50 569) 6. e cyArUM pada AkhiyA, odArika nAM eha ho, gotama ! pudagala grahaNa karaNa viSe, jANevA vidhi jeha ho, gotama ! 10. paTTaviyAI sthApiyA, sthira kIdhA iNa jIva ho, gotama ! nividAI sthApyA tike, gADhA kodhA atIva ho, gotama ! 11. abhiniviTThAI tiko, abhividha karika jANa ho, gotama ! saha pudgala jaMtU viSe, lAgA te pahichANa ho, gotama ! 12. abhisamaNNAgayAiM kahyo, abhividhi kari saha prApya ho, gotama! rasa anubhava na jIve kiyo, e rasa AzrI Apya ho, gotama ! 13. pariyAdiyAI jIva rai, saha avayava kari saMca ho, gotama ! tasu rasa grahaNa dvAre grahyo, sthiti viSe pada paMca ho, gotama ! 14. pariNAmiyAI rasa bhaNI, bhogavivai kari jeha ho, gotama ! anya-anya pariNAma meM, pahacADyA chai teha ho, gotama ! 10. paTThaviyAI niviTThAI 'paTTaviyAI' ti prasthApitAni-sthirIkRtAni jovena 'niviTThAI' ti yataH sthApitAni tato niviSTAni jIvena svayaM / (vR0 50 569) 11. abhiniviTThAI 'abhiniviTThAI' ti abhi-abhividhinA niviSTAni sarvANyapi jIve lgnaaniityrthH| (vR0 50 569) 12. abhisamaNNAgayAI 'bhabhisamannAgayAI' ti abhividhinA sarvANItyarthaH samanvAgatAni-samprAptAni jIvena rasAnubhUti samAzritya / (vR0 pa0569) 13. pariyAdiyAI 'pariyAiyAI' ti paryAptAni-jIvena sarvAvayavairA ttAni tdrsaadaandvaarenn| (vR0 50 569) 14. prinnaamiyaaii| 'pariNAmiyAI' ti rasAnubhUtita eva pariNAmAntaramApAditAni / (vR0 50 569) 15. nijjiNNAI 'nijjiNNAI' ti kSINarasIkRtAni / (vR0 50 569) 16. nisiriyAI 'nisiriyAI' ti jIvapradezebhyo niHsRtAni / (vR0 50 569) 17. nisidAI bhavati / "nisiTThAI' ti jIvena niHsRSTAni svapradezebhyastyAjitAni / (vR0 50 569) 18. ihAdyAni catvAri padAnyaudArikapudgalAnAM grahaNa viSayANi taduttarANi tu paJca sthitiviSayANi taduttarANi tu catvAri vigamaviSayANIti / (vR0pa0 570) 19. se teNaTheNa goyamA! evaM buccai-orAliya poggalapariyaTTe-orAliyapoggalapariyaTTe / 15. nijjiNNAI pATha cha, je pradeza thI kSINa ho, gotama ! jIve rasa kIdhA acha, pudgala nAM nijjINa ho, gotama ! 16. nisiriyAI pATha cha, jIva pradeza thI tAya ho, gotama ! te pudgala rasa nIsaracA, tasu hiva Agala nyAya ho, gotama ! 17. nisiTrAiM jIva je, nija pradeza thI dhAra ho, gotama ! tajiyA dUra kiyA tiNe, vigama viSe pada cyAra ho, gotama ! 18. audArika je poggalA, te AzrI pada tera ho, gotama ! artha sUtra bihuM AkhiyA, cArU cita sU hera ho, gotama ! 16. tiNa arthe kari goyamA! mhai AkhI ima vAya ho, gotama ! odArika pudgala taNAM, parAvarta noM nyAya ho, gotama ! 46 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gotama ! 20 evaM vaikriya pudgala - parAvartta viSe pekha ho, tere pada kahiyA tike, NavaraM ito vizekha ho, gotama! 21. vaiyi tanu rahyo jIva je, vaikriya zarIra prAyogya ho, gotama ! saha dravya yaha kriyapaNe zeSa timaja sarva yogya ho, gotama ! 22. evaM yAvata sAtamoM, ANApANu saMpela ho, gotama ! parAvarta-pudgala lage NavaraM itaro vizeokha ho, gotama ! 23 rahyo ANapANa naiM viSe, ANapANa prAyogya ho, gonama ! sahu dravya ANapANupaNa, zeSa timaja sarvaM yogya ho, gotama ! soraThA 24. hiva odArikAdi tAva parAvarta la pudgala kitai kAla pUrAya ? alpa bahuta kahiye audArika Adi pudgalandarAvarta ki kAla bhI pUro hune25. * audArika pudgala prabhu ! parAvartta kahivAya ho, svAmI ! te kitaraM kAle karI, pUro kariyaM tAya ho ? svAmI ! 26. vIra hai avasappiNI te anaMtI nhAla ho, gotama ! anaMta vale utsappiNI, teNe karike bhAla ho, gotama ! 27. e itane kAle karI, odArika avaloya ho, gotama ! parAvartta pudgala tiko pUrI kariye soya ho, gotama ! soraThA pudgala nAM anaMtapaNAM grahitAM kAla anaMta 28. eka jIva grahaNahAra, agRhIta pudgala dhAra, 34. kArmaNa soraThA pudgala joya, sUkSma bahU paramANu teha nIcanA hoya, eka bAra fpaNa bahu *laya svAmI ! mhArA rAjA naM dharma suNAvajyo tiye| vali // parA / 21. kAla ese eha. audArika pudgala pUro kariyai teha, anaMta usI tihAM // hra 30. *evaM vetriya pudgala-parAvarta tiNa karata ho, gotama ! evaM yAvata sAtamoM, ANapANa parAvarata ho, gotama ! 31. e odArika pudgala prabhu ! parAvataM noM kAla ho, svAmI ! yAvata ANApANa na kAla nivarttana mhAla ho, svAmo ! [ hUM arja karUM chU vInatI] | kI kAla AzrI alpabahutvapaNo sarIkho hoya ho, svAmI ! ? hiya jina uttara joya ho, svAmI ! kArmaNa taNo nihAla ho, gotama ! nipajAvA to kAla ho gotama ! 1 audArika Adi pudgala parAvarta 32. kavaNa kavaNa thI thor3o havaM bali vizeSa adhika 33. sarva thakI thor3o huve parAvartta pudgala tiko, thakI / hai // kari grahai // / 20. evaM parivi navaraM 21. unniyarIpAyombAI dammA vedavisaratA gahivAI seva savvaM / 22. evaM jAna ANApANapoyAlaparipaTTe, nabaraM 23. ANA sambadambAI ANApANuttAe gahiyAI, sesaM taM caiva / ( za0 12/97 ) 24. atha pudgalaparAvarttAnAM nirvartanakAlaM tadalpabahutvaM ca darzayannAha(bu0pa0570) 25. orAliyapoggala pariyaTTe NaM bhaMte! keva ikAlassa nivvattijjai ? 26. goyamA ! aNatAhi osappiNIhi ussappiNIhi / 27. evatikAlassa nivvattijjai / 28. ekasya jIvasya grAhakatvAt pudgalAnAM cAnantatvAt pUrva gRhItAnAM ca grahaNasyAgaNyamAnatvAdanantA vaya ityAdi muktamiti 0 0 570 ) 30. evaM yogparivi evaM jAya ANAyAmupopavivi ( za0 12/98 ) 31. essa NaM bhaMte! orAliyoggalapariyanivattaNAkAlassa''''jAya ANApANapogalapariSadRnisvattaNA kAlassa ya 32. kare karehito appA vA ? vA? visesAhiyAvA ? bahuyA vA ? tullA 33. goyamA ! savvatthove kammagapoggalapariyaTTanivvattaNAkAle / 34. te hi sUkSmA bahutamaparamANu niSpannAzca bhavanti, tataste sakRdapi bahabo gRhyante / ( vR0 pa0 570 ) za0 12, u0 4, DhA0 257 47 Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35,36. sarveSu ca nArakAdipadeSu vartamAnasya jIvasya te'nusamayaM grahaNamAyAntIti svalpakAlenApi tatsakalapudgalagrahaNaM bhvtiiti| (vR0pa0 570) 37. teyApoggalapariyanivvattaNAkAle arNataguNe / 35. ca uvIsa daNDaka mAMhi, vartamAna je jIva naiN| samaya-samaya prati tAhi, grahaNapaNoM pAmai tsu|| 36. te mATe kahivAya, alpa kAla kari piNa tike| " " "" kArmaNa pudgala tAya, sagalA grahaNa huvai ach| 37. *tehathI tejasa pudgala-parAvarta noM kAla ho, gotama ! nivartana nipajAvatAM, anaMtaguNo te nhAla ho, gotama ! soraThA 38. sthUlapaNa kari dhAra, tejasa pudagala alpa noN| grahaNa huvai ika vAra, alpa pradeza niSpannapaNe / / 39. te mATe ima nhAla, kArmaNa pudagala kAla thii| tejasa pudgala kAla, anaMtaguNo ima Akhiyo / / 40. *tehathI odArika taNo, pudagala-parAvartta joya ho, gotama ! nivarttana nipajAvatAM, anaMtaguNo kAla hoya ho, gotama ! soraThA 41. odArika nAM jANa, pudgala atihI sthala chai| sthUla taNo pahichANa, alpaIja grahai ekadA / / 42. vali pradeza piNa tAsa, atihI alpa achai tasu / grahive thake vimAsa, grahai alpa aNu ekadA / / 43. kArmaNa tejasa dhAra, tasaM pudagala jima e nthii| tehanoM grahaNa vicAra, daMDaka cauvIse hvai|| 44. manuSya anai tiryaca, tehanai ija tehanoM grahaNa / bahu kAle kari saMca, te mATe tasu grahaNa ha // 45. *tehathI ANApANu je, pudgala-parAvarta kAla ho, gotama ? nivartana nipajAvatAM, kAla anaMtaguNo nhAla ho, gotama ! 38,39. yataH sthUlatvena taijasapudgalAnAmalpAnAmekadA grahaNaM, ekagrahaNe cAlpapradeza niSpannatvena teSAmalpAnAmeva tadaNUnAM grahaNaM bhavatyato'nantaguNo'sAviti / (vR0pa0 570) 40. orAliyapoggalapariyaTTanivvattaNAkAle aNaMtaguNe / 41. yata audArikapudgalA atisthUrAH, sthUrANAM cAlpAnAmevaikadA grahaNaM bhvti| (vR0 50 570) 42. alpataraprade zAzca te tatastadagrahaNe'pyekadA'lpA evANavo gRhynte| (vR0 50 570) 43. na ca kArmaNataijasapudgalavatteSAM sarvapadeSu grahaNamasti / (vR0 50 570) 44. audArikazarIriNAmeva tadgrahaNAd, ato bRhatva kAlena teSAM grahaNamiti / (vR0 50 570) 45. ANApANupoggalapariyaTTanibvattaNAkAle aNaMtaguNe / soraThA 46. audArika thI bali bahu pradeza jAsa, ANapANa sUkSama aNu / tAsa, alpa kAla kari grahai tasu / / 47. to piNa apajjatta, teha avasthA nai viSe / grahaNa nathI cha tattha, ANapANa pudgala taNAM / / 48. tathA paryApta pekha, audArika tana pekssyaa| ANapANa nAM dekha, grahaNa achai thor3Aja nAM / / 46. pudgala ANa ru pANa, grahaNa na zoghra utaavlo| te mATe pahichANa, audArika thI anaMtaguNa / / 50. *teha thakI mana pudgala-parAvartta no kAla ho, gotama ! nivartana nipajAvatAM, anaMtaguNo addhA nhAla ho, gotama ! 46. yadyapi hi audArikapudgalebhya AnaprANapudgalAH sUkSmA bahupradezikAzceti teSAmalpakAlena grahaNa sNbhvti| (vR0 50 570) 47-49. tathA'pyaparyApta kAvasthAyAM teSAmagrahaNA tparyAptakAvasthAyAmapyaudArikazarIrapudgalApekSayA teSAmalpIyasAmeva grahaNAnna zIghra tadgrahaNamityaudArika pudgalaparivatrtanirvartanAkAlAdanantaguNatA''naprANapudagalaparivartanirvartanAkAlasyeti / (vR0 50 570) 50. maNapoggalapariyaTTanivvattaNAkAle aNaMtaguNe / *laya : svAmI ! morA rAjA nai dharma suNAvajyo 48 bhagavatI jor3a dain Education Intermational Jain Education Intemational Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 51. yadyapi ANa ru pANa, tasu pudgala thI mana taNAM / sUkSama pudgala jANa, pradeza piNa bahU tehanAM // 52. te mATe avaloya, alpa kAle piNa teho| grahaNa huvai chai soya, anaMtaguNo krima kima akhiyo ? 53. ekeMdriyAdi kahAya, kAyasthiti nAM vaza thakI / bahu kAle piNa tAva, tAya, mana noM lAbha huvai achai // 54. * teha thakI piNa vacana nAM, pudgala parivarta nhAla ho, gotama ! nivartana nipajAvatAM anaMtaguNo hai kAla ho, gotama ! soraThA 55. mana pudgala thI soya bhASA atihI zIghra hai| valI beMdriyAdika meM hoya, adhika kahyo kima nyAya hiva // 56. mano dravya thI jANa, bhASA atihI sthUla hai| thor3A noMja pichANa, grahaNa huvai ima ekadA // 57. te mATe e thAya, mana parivartana kAla thI / anaMtaguNo adhikAya, addhA vaca pudgala-parA' // 58. *tevI vaipi pudgala parAvartanoM kAla ho, nivarttana nipajAvatAM, anaMtaguNo addhA nhAla ho, soraThA lAbhe ati bahU anaMtaguNo vaikriya gotama ! gotama ! 59. vaivi zarIra sopa tiNa sUM vaca thI joya, hiye pudgala parAvarta - ! 60 *e prabhu odArika taNAM yoggala pariyaTTA pekha ho, yAvata ANApANa nAM, poggala pariyaTTA dekha ho, 61 kavaNa - kavaNa thI alpa hai, bahutva sarikhA teha ho, adhika vizeSa kahyA prabhu ! hiva jina uttara deha ho, svAmI ! 62. sarva thakI thor3A vekriya pudgala parivarta jo ho, gotama ! ati bahu kAle enIpaje tiNasUM alvana hoya ho, gotama ! kAla te / addhA // svAmI ! svAmI ! svAmI ! 63. tehathI vaca pudgala-parA, anaMtaguNA AkhyAta ho, gotama ! tehathI mana pudgala - parAvartta, anaMtaguNA thAta ho, gotama ! 64. ANAvA pariyaTTA anaMtaguNA kahivAya ho, gotama ! odArika pudgala-parA, anaMtaguNA adhikAya ho. gotama ! 65. tejasa pudgala pariyaTTA, anaMtaguNA AkhyAta ho, gotama ! kArmaNa pudgala - pariyaTTA, anaMtaguNA avadAta ho, gotama ! *laya : svAmI ! mhArA rAjA ne dharma suNAvajyo 1. parAvartta 51.52 kapa pyAnaprANapudgale yo manala sUkSmA bahupradezAzvetyalpakAlena teSAM grahaNaM bhvti| ( vR0 pa0 570 ) 52. tAndrAdikAvasthitivAnnarAzvireNanAbhAmAnasapusaparita bahukAsAdhya ityanantaguNa (bu0pa0570) uktaH / 24. bolapaTTanisvattaNAkAle anaMtaguNe / 55. katham ? yadyapi manasaH sakAzAd bhASA zIghrataraM labhyate dvIndriyAdyavasthAyAM ca bhavati / 56.47.pI. (bu0pa0570 ) bhAvAdravyANAmatisthUlatayA tokAnAmekadA grahaNAttato'nantaguNI vAkyudgala parivartanirvarttanAkAla iti / (bu0pa0470) 58. veubviyapoggala pariyaTTanivvattaNAkAle anaMtaguNe / ( za0 12 199 ) 29. rAtibahukAlalabhyatvAditi / ( vR0 pa0 500) 60. eesi NaM bhaMte ! orAliyapoggalapariyaTTANaM jAva paTTA ya 61. kayare kayarehito appA vA ? bahuyA vA ? tullA yA ? visesAhiyAvA ? 62. gomA ! satyonA belbiyapogyatapariyaTTA / sastokA parivata bahutakAlanirvarta nIyatvAtteSAm / ( vR0 pa0 500) 63. vaipoggalapariyaTTA anaMtaguNA, magogalaparipaTTA anaMtaguNA / 64. ApApalapariyaTTA jagataguNA borAliya poggalapariyaTTA anaMtaguNA / 65. yogpariTTA apataguNA, kammarapogna sapariyaTTA varNataguNA / ( 2012 / 100 ) za0 12, u0 4, DhA0 257 49 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA kahI pratIta, alpa e viparIta aMtima 66. pUrva tehathI 67. jehanI thoDaM kAla, huvai poggala - pariyaTTa nhAla, ghaNAM 68. kArmaNa pudgala soya, bahu huvai cha parAvarta DhAla : 258 1. pUrva uddeze pudgalA, pudgala karma svarUpa thakI nivarttana tAsa kAla avaloya sarva thakI thor3a 66. itare kAla, pUro hra to sarva thakI bahu nhAla, kammA 70. vaikriya pudgala dekha parivartana vaikriya sarva thakI saMpekha, kari bahu kAle 71. tehavA pudgala tAma, parAvartta nyAya vicAro Ama, sarva thakI 72. jenoM bahulo kAla, te alpa addhA jasu mhAla te addhA taNu / picchANiye // tehanAM / te sahI // poggala - pariyaTTA || noM kAla je / nIpaje || taNAM / thor3A kahyA // kahyA / pudgala thor3A pudgala parivarta bahu / ' (ja.sa.) 73. sevaM bhaMte! isa kahI, jAva goyama vicaraMta ho, bhavivaNa ! dvAdazamA e zataka noM, turya uddezo vaMta ho, bhaviyaNa 74. dAla dovasau Upare sattAvanamI dekha ho, bhaviyaNa ! bhikSu bhArImAta RSirAma thI. 'jaya jaya' haraSa vizeSa ho, bhaviyaNa ! dvAdazazate caturthoddezakArya / / 12 / 4 / / *laya : svAmI ! mhArA rAjA nai dharma suNAvajyo laya: AchelAla 50 bhagavatI jor3a nivartanA / thor3o kahyo / kArmaNa / varNAdi kI apekSA se dravyamImAMsA pada dUhA kahyA tAsa prastAva / nAM, paMcamudeze paMcamudeze bhAva || 2. nagara rAjagRha naM viSe yAvata bhAkhe ema / gautama baMdI vIra naM. prazna kareM dhara prema // 3. aba prabhu ! prANAtipAta pApaThANo AsthAta, AchelAla / tasu udaya thI jIva hiMsA kareM // upacAra thI avaloya / prANaH tipAlana uccaraM / 4. e cAritra mohanI jopa 73. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte! tti bhagavaM jAva viharai / ( 0 12 / 101) 1. anantaroddeza ke pudgalA uktAstatprastAvAtkarmapudgalasvarUpAbhidhAnAya paJcamo mAha ( vR0 pa0 571) 2. rAyagihe jAva evaM vayAsI 3, 4. aha bhaMte ? pANAivAe 'pANAivAe' tti prANAtipAtajanitaM tajjanakaM vA cAritramohanIya karmopacArAt prANAtipAta ena ( vR0 pa0 572 ) Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (vR0pa0572) 5. evamuttaratrApi musAvAe 6. adiNNAdANe, mehuNe, pariggahe 5. Agala piNa iha rota, kahivo vacana pratIta / mRSAvAda viSe sahI / / 6. ema adattAdAna, mithuna parigraha mAna / e pAMcaMi pApaThANA mhii|| 7. varNa ketA havai tAsa ? ketalA gaMdha rasa phAsa? hiva jina kahai gotama sunnai| 8. paMca varNa gaMdha doya, vali paMca rasa avaloya / cyAra pharza ima jina thuNa / / vA0-paMca rasa, paMca varNa karika pariNata, dvividha gaMdha, cyAra pharza / siddhAM thakI anaMtaguNa hINa, anaMtapradezika ehavA dravya kahiye / 7,8. esa NaM kativaNNe katigaMdhe katirase katiphAse paNNate? goyamA ! paMcavaNNe dugaMdhe paMcarase cauphAse paNNatte / (za0 12/102) vA0-paMcarasapaMcavannehiM pariNayaM duvihagaMdhacauphAsaM / daviyamaNaMtapaesaM siddhehi aNaMtaguNahINaM / / (vR0pa0 572) 9,10. 'cauphAse' tti snigdharUkSazItoSNAkhyAzcatvAraH sparzAH sUkSmapariNAmapariNatapudgalAnAM bhavaMti, sUkSmapariNAmaM ca karmeti / (vR0pa0 572) soraThA 6. snigdha lUkho tAma, zIta uSNa e cihuM pharasa / je sUkSama pariNAma, te pudgala meM e cihuM / / 10. karma sUkSma pariNAma, pharza cyAra tiNameM hvai| rUpI ajIva tAma, karma bhaNI kahiyai acha / krodha ke dasa nAma 11. *atha hiva bhagavaMta! krodha, nAma sAmAnya e bodha / kopAdi nAma vizeSa cha / 11. aha bhaMte ! kohe kove krodha iti sAmAnya nAma, kopAdayastu tadvizeSAH / (vR0 50 572) 12. tatra 'kohe' tti krodhapariNAmajanakaM krm| (vR0 50 572) 13. tatra kopaH krodhodayAtsvabhAvAccalanamAtra / (vR0 50 572) 14. rose 12. krodha taNAM pariNAma, upArjaNahAro tAma / / tiNa karma ne krodha kahyo ach| 13. krodha nuM udaya svabhAva, teha thakI pragaTa prbhaav| jAjvalamAnaja kopa hai| 14. krodha no ija anubaMdha, rosa nAma e saMdha / krodha taNoja ATopa hai| 15. dosa te cautho nAma, Atama para maiM tAma / dukha upajAvai adhika hii| 16. athavA doSa je dveSa, aprItibhAva vizeSa / je karma udaya thI e shii| 17. akSamA paMcama nAma, pelA ro kIdho tAma / / __ aparAdha nAMhi sahIjiye / / 18. chaTho saMjalaNa nAma, krodha agni kari taam| vAraMvAra dahIjiye / / roSaH--krodhasyaivAnubandhaH / (vR0 50 572) 15. dose doSaH-AtmanaH parasya vA dUSaNaM / (vR0 50 572) 16. dveSo vA'prItimAtram / (vR0 50 572) 17. akhamA akSamA-parakRtAparAdhasyAsahanaM / (vR0 50 572) 18. saMjalaNe sajvalano-muhurmuhuH krodhAgninA jvalanaM / (vR0 50 572) 19. kalahe kalaho-mahatA zabdenAnyo'nyamasamaJjasabhASaNaM / . 16. kalaha sAtamo nAma, moTA zabda kari taam| mUMDA vacana vadai jiko| *laya : AchelAla 1. vattikAra ne doSa kA artha kiyA hai-'AtmanaH parasya vA dUSaNaM' / dUSaNa duHkha kA nimitta banatA hai / isa dRSTi se jor3a meM jayAcArya ne isakA anuvAda kiyA hai-'dukha upajAvaM adhika hii|' za. 12, u04, DhA0 258 51 Jain Education Intemational Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. caMDikke cANDikyaM-raudrAkArakaraNaM / 21. bhaMDaNe bhnnddnN--dnnddaadibhiryuddh| 22. vivAde vivAdo-vipratipattisamutthavacanAni / 23. krodhaikArthA vaite zabdAH / 27. esa NaM kativaNNe jAva katiphAse paNNate? 28. goyamA ! paMcavaNNe dugaMdhe paMcarase cauphAse paNNattaM / 20. caMDikke aSTama nAma, krodha karInai tAma / raudra AkAra kara tiko|| 21. bhaMDaNe navamoM nAma, daMDAdika kari tAma / yuddha karai tAmasa dharI / / 22. vivAde dazamoM nAma, avinaya vacana nikAma / bolai karma udaya karI / / 23. kalahAdika abhidhAna, kArya krodha nAM jAna / ekArtha krodha viSe sahu / / 24. jeha karma thI jAma, bigar3e jIva pariNAma / tehanAM nAma achai bahu // 25. trodha taNAM daza nAma, je karma udaya thI pAma / te karma nAM nAma daroM kahyA / / 26. dravya krodha e dekha, pApaThANo saMpekha / pudagala pariNAme rahyA / / 27. varNa kitA tyAM mAMya, jAva pharza ke pAya / gotama prazna iso karai / / 28. paMca varNa rasa paMca, doya gaMdha ima sNc| cyAra pharza jina vaagrai|| soraThA 26. kahyA krodha daza nAma, hiva kahiyai chai mAna nAM / dvAdaza nAma tamAma, tAsa prazna goyama krai| mAna ke bAraha nAma 30. atha hiva bhagavaMta! mAna, nAma sAmAnya pichAna / madAdi nAma vizeSa hI / / 31. mAna taNAM pariNAma, upArjaNahAro tAma / te karma nai mAna kahyo shii| 32. mada pramukha hiva tAma, kahUM vizeSaja nAma / haraSa mAtra tasu mada kahyo / 33. darpa e tIjo nAma, dRptapaNoM dila pAma / AMTa viSeija te rahyo / 34. thaMbha e cautho nAma, anamavApaNuM tAma / garva nAma sUrApaNuM / / 35. Atama utkarSa nAma, nija Atama nAM tAma / para pAsa karAvai guNa ghaNuM / / 30,31. aha bhaMte ! mANe 'mANe' tti mAnapariNAmajanakaM karma, tatra mAna iti sAmAnya nAma madAdayastu tavizeSAH / (vR0 50 572) 32. made tatra mado-harSamAtra / (vR0 50 572) 33. dappe do-dRpttaa| (va0 50 572) 34. thaMbhe gavve stambhaH-anamratA garva-zauNDIyaM / (vR0 50 572) 35. attukkose / 'attukkose' ti AtmanaH parebhyaH sakAzAdguNarutkarSa Nam - utkRSTatA'bhidhAnaM / (vR0pa0 572) 36. paraparivAe paraparivAdaH-pareSAmapavadanaM / (vR0pa0 572) vA0-paripAto vA guNebhyaH paripAtanamiti / (vR0 pa0 572) 36. paraparivAda agAdha, para nAM avrnnvaad| rAga dveSa vasa bhaavto|| vA0--athavA guNa thI heTho pADavo te paripAta / 52 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37. ukkose aSTama nAma, potA mAna 38. athavA potA naiM pekha, 39. Ipata kriyA kara 40. apakarSaNa e nAma, vA0 - avakkosetti apakarSaNa athavA avakarSaNa te abhimAna thakI ApaNI AtmA naiM vA para naiM kriyA nAM AraMbha thakI kiNahI pravarttAyavo athavA aprakAza te abhimAna thakIja / kAraNa thakI piNa 41. uNNae UMcI bhAva, 42. uSNAme vA0 - ' uNNae 'tti abhimAna thakI pahilA namaiM nahIM te nyAya nuM chedavUM te abhimAna thakI nyAya nuM abhAva te unnaya / 43. duNNAme duSTapaNeha, nIM Rddhi pAma / vaseja batAvato // phuna para naiM suvizekha | mAna ahaMkAra thakI valI // jeSTaNu kareha | raMgaralI // mada kara mAneM Atama para naiM tAma | kaSAya meM pravarttAvahI // 47. bArama namaNa ucchinna mAna kIja namaiM gyArama eha, zata 44. thaMbhAdika e 45. je karma thIe pariNAma, 46. vIra kahai varNa paMca, krodha suvizeSa, 48. bhikSu bhArImAla RSirAya kahAva / nahIM // je koI Aya nameha | rohaneM garva caDhAvahI // unnata kahiye / athavA namaNa karai chai jeha / mada abhimAnapaNeM sahI // nAma, mAna nAM kAraja tAma / mAna vAcaka e zabda hI // te karma taNAM e nAma / varNAdiyAM kitA kA ? kahyo tima saMca / pudgala dravya mAhe rahyA // paMcamuddezaka besa aThAvanamI DhAla hai / AnaMda tAsa pasAya deza | 'jaya jaya' haraSa vizAla hai / 37-39. ukkose 'ukkose' tti utkarSaNaM AtmanaH parasya vA manAk kriyayotkRSTatAkaraNaM utkAzanaM vA prakAzanamabhimAnAsvakIyasamRddhayAdeH / ( vR0 pa0 502) 40. avakkose vA0-- ' avakkAse tti apakarSaNamavakarSaNaM vA abhimAnAdAtmanaH parasya vA kriyArambhAta kuto'pi vyAvarttanamiti aprakAzo vA'bhimAnAdeveti / (10 10572) 41. uSNate 19 42. uNNAme vA0- 'uNNae' tti ucchinnaM nataM pUrvapravRtaM namanamabhimAnAdunnatam, ucchinna vA nayo nItirabhimAnAdevonnayo nayAbhAva ityarthaH / (050572) 'uSNAme' tti praNatasya madAnupravezA dunnamanaM / ( vR0 pa0572) 43. duNA 'dunnAme' ttimadAdduSTaM namanaM durnAma iti / ( vR0 pa0 572) 45. esa NaM kativaNNe jAva katiphAse paNNatte ? 46. goyamA ! paMcavaNNe (saM. pA.) jahA kohe taheva / 1. vRtti meM avakkose sthAna para avakkAse pATha hai| za0 12, u0 4, DhA0 258 53 Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 259 hA 1. kahyA krodha aru mAna nAM, nAma hiva mAyA neM lobha nAM, kahiyai mAyA ke pandraha nAma *muni pyArA eto cokar3I dUra tajIje // ( dhrupadaM ) 2. atha mAyA he prabhu ! tAma, sAmAnya nAma e pAma / upadhi pramukha vizeSaja nAma re / / pariNAma, sAmAnya vizeSa | nAma azeSa || 3. mAyA taNAM 4. upadhi pramukha hiva teha 5. upadhi e bIjo huMta, 6. nikRti tIjo nAma kahAya, ati Adara kari te tAya / para-vaMcana ThagavUM karAya re // upArjaNahAro tAma / teha karma na mAyA nAma re / / kahUM nAma vizeSaja jeha / bheda mAyA taNAM chai eha re 11 para ThagavA nimitta racaMta / tasu gamana samIpa karaMta re // 7. tathA pahilI mAyA kodhI rUr3a, tikA DhAMkaNa arthe mUDha / vali anya mAyA kareM gUDha re / 8. valaya caupo nAma kaheha, jiNa bhAve karone jeha vaca valaya jyUM vakra vadeha re / / vakra ceSTA meM vaha 6. athavA valaya taNI para teha, teha bhAva naiM valaya kaheha re // 10. gahana para ThagavA naiM nhAla, kare vacana jAla asarAla / gahana nIM para gahana saMbhAla re // 11. me parabaMdhana ne tAya pravartte nIco acAya athavA nIce sthAna rahe jAya re // 12. kalka hiMsAdi agha kahivAya, tasu kAraNa vaMcana abhiprAya / tiko kalka hIja kA tAya re // 13. kurUpe khoTo rUpa baNAya, anya prate vimoha pamAya / bhAMDa ceSTA vizeSa karAya re // *laya : rANI bhAkhaM suNa re sUr3A 54 bhagavatI joDa 14. jimhe para vaMcana abhiprAya, kriyA viSe maMdA huya jAya / ehavA bhAva te jinha kahAya re // 2. aha bhaMte! mAyA uvahI 'mAyA' tti sAmAnyaM upadhyAdayastadbhedAH / [ ( vR0 pa0 572 ) 5. 'uvahi' tti upadhIyate yenAsAvupadhiH - vaJcanIyasamIpagamanaheturbhAvaH / ( vR0 pa0 572 ) 6. niyaDI 'niyasi' tti nitarAM karaNaM nikRtiH- AdarakaraNena paravaJcanaM ( vR0 pa0 573) 7. pUrvakRtamAyApramAdanAyeM yA mAmAntarakaraNaM / ( vR0 pa0 573) 8, 9. valae 'valae' tti yena bhAvena valayamiva vakraM vacanaM ceSTA vA pravarttate sa bhAvo valayaM / (bu0 0 576) 10. gahaNe / 'gahaNe' tti paravyAmohanAya yadvacanajAlaM tadgahanamiva gahanaM / (10 10573) 11. NUme 'NUme' tti paravaJcanAya nimnatAyA nimnasthAnasya vAzrayaNaM tannUmaM ti / ( vR0 pa0 573) 12. kakke 'kamake' ti pharaka hisAdirUpaM pApaM tannimita yo vaJcanAbhiprAyaH sa kalkamevocyate / ( vR0 pa0 573) 13. kurue 'kurue' tti kutsitaM yathA bhavatyevaM rUpapativimohayati rupaM bhAgyAdikarma mAyAvizeSa eva / (bu0pa0573) - 14. jinhe 'jimhe' tti yena paravaJcanAbhiprAyeNa jaimyaMyA mAnyamamyate bhAvojaivameveti / (bu0pa0573) Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15. kivvise kilaveSI jAna, je mAyA thI para bhava sthAna / tathA iha bhava kilaveSI samAna re // 16. AyaraNayA mAyA dila dhAra, kAMi vastu kare aMgIkAra / tathA Adara karata apAra re / / 17. athavA para vipratAraNa jeha, vividha kriyA AcaraNa kareha | AyaraNayA na dUjo artha eha re // 18. grahaNayA bAramoM nAma, nija rUpa goparva tAma / para baMdhana nAM pariNAma re / / 19. caNayA teramoM jAna, varSa Thage te vidhAna tiNa rai ThagavA taNo ija dhyAna re / / 20. paliuMcaNayA kahivAya, saralapaNoM potA noM dikhAya / kareM khaMDita vacana e mAya re // 21. sAyogya dravya mAya pADuo dravya bhelo milAya kara rUDA sarIkho e mAya re / / 1 22. pana nAma mAyA nAM jANa, zabda ekArthavAcI pichANa / tyAMmeM kitA varNAdika mAna re ? 23. jina kahai varNa paMca pAya, jima krodha kahyo tima mAya / piNa pudgala dravya meM Aya re // e lobha ke solaha nAma 24. aho bhagavaMta ! lobha e dekha kahyo nAma sAmAnya saMpekha / tasu icchAdi nAma vizeSa re / / 25. prathama nAma lobha kahivAya, icchA abhilASamAtraja thAya / mUrcchA mamatta bhAva thI rakhAya re / / 26. kAMkSA agAmI vastu nIM cAhi gRddhi prApta artha mAhi Asakti vRddhi ati pAi re / / 27. pAmI vastu rakhe huve nAza, ehavI icchA te tRSNA tAsa / bhijjhA viSaya noM dhyAna vimAsa re // 28. abhijjhA te bhijjhA sarIsa, piNa bhAva meM aMtara diis| tiNaro Agala nyAya kahIsa re 11 29. bhimA sthira dRpaNaM kahAya dhyAna lakSaNaparNA e pAya dhyAna ekAgra viSaya re mAMya re / / 15. kibbise 16. AyaraNayA 'kibdhise' ti yato mAyAvizeSAjjanmAntare'vA bhave kilbiSaH - kilbaSiko bhavati sa kilbiSa eveti / (10 10502) 'AyaraNaya' tti yato mAyAvizeSAdAdaraNaM abhyupagamaM kasyApi vastunaH karotpasAvAdaraNaM / 0 50 573 ) 17. AcaraNaM vividha kriyANAmAcaraNam / ( vR0 pa0 573) vAparapratAraNAya 18. gUhaNayA 'gUDhanayA' gUhanaM gopAyanaM svarUpasya / ( vR0 pa0 573) 19. vacaNayA 'vaMcaNayA' vaJcanaM--parasya pratAraNaM / ( vR0 pa0 573 ( 20. paliuMcaNayA 'paliuMcaNayA' pratikuJcanaM saralatayA pravRttasya vacanasya khaNDanaM / (bu0 10 503) 21. sAtijoge 'sAijoge' tti avizrambhasambandhaH sAtizayena vA dravyeNa niratizayasya yogastatpratirUpakaraNamityartha. / (0 0 573) 22. mAyaikArthA vaite dhvanaya iti / (2010573) esa NaM kativaNNo jAva katiphAse paNNatte ? 23. goyamA ! paMcavaNNe (saM0 pA0 ) jaheba kohe / ( za0 12 105 ) 24. aha bhaMte ! lobhe 'lobhe ' tti sAmAnyaM icchAdayastadvizeSAH / 25. icchAmucchA tatrecchA - abhilASamAtraM mUrcchA saMrakSaNAnubandhaH / ( vR0 pa0 573 ) 26. kaMkhA gehI kAMkSA - aprAptArthAzaMsA prAptArthavyAsaktiH / ( vR0 pa0 573) 'gehi' tti gRddhi:(2050573) 27. tavhA bhijjhA 'taNha' tti tRSNA prAptArthAnAmavyayecchA 'bhijja' tti abhi-vyAptyA viSayANAM dhyAnaM tadekAgratvam / ( vR0 pa0 573 ) 28. abhibhA / 'abhijbha' tti na bhiSyA abhidhyA bhidhyAsadRzaM bhAvAntaraM / (bu0pa0573) 29. tatra dRDhAbhinivezo bhiyA dhyAnalakSaNatvAttasyAH / ( vR0 pa0 573 ) za012, u05, DhA0 259 55 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30. abhibhA adRDhapaNeha cita lakSaNaparNe giNeha | dhyAna citta no artha suNeha re // 31. sthira adhyavasAya te dhyAna, citta kahiyai chai cala adhyavasAna / kahI vRttikAra ima vAna re / 32. AsAsaNayA AsIsa kahAyo, mhArA suta ne yA ziSya ne thyo| amakaDI amakaDI vastu thAyo re / / 33 patthaNayA prArthanA kahAya, artha vAMchita para prati tAya / jAce mAMge lobha mana lyAya re // 34. lAlappaNayA karI lAla pAla, ati bolI ne vacana vizAla / mAMge lobha karine nhAla re // 35. kAmAsA zabda rUpa nIM Asa, bhogAsA gaMdha rasa vali phAsa / yAMrI AsAe viSaya vimAsa re / / 36. joviyAsA jItavya bahumANa, tiNarI vAMchA kare lobha ANa e asaMjama jItavya jANa re / / 37. maraNAsA kiNa hI avasthAya, lobha arthe maravUM vaMche tAya / kiNahika parata meM e na dikhAya re // 38. naMdirAge samRddhi pAya ANe rAga harava adhikAya / saha ekArtha nAma kahAya re // 36. ima kitA varNAdika huMta ? jina kahai paMca varNa pAvaMta / jima krodha tema bhAvaMta re // 40. daza bAra panara neM sola, ima tepana nAmaja ghola / prakRti moha karma nIM cola re // 49. cokar3I rA e tepana nAma, kiNa hI parata meM bAvana pAma / dravya pudgala rUpI tamAma re // 42. prabhu ! peja dosa rAga dveSa, kalaha jAva mithyAdarzana pekha kitA varNAdiyAM va re // soraThA 42. pejja prema kahivAya, doSa dveSa adhikAya, 44. prema hAsAdika pekha, sneha sutAdikane viSe bhAva aprIti jANavUM // tehI upano yuddha neM / kahiye kalaha vizekha, vRtti thakI e Akhiyo / 45. *jima krodha viSe tima kahiyai, jAva cyAra pharza yAMme lahiyai / rUpI pudgala dravya meM rahiye re / *laya : rANI bhAkhaM suNa re sUDA 56 bhagavatI jor3a 30. adRDhAbhinivezastvabhidhyA dhyAnacittayostvayaM vizeSaH / 31. "jaM thiramajbhavasANaM taM bhANaM ti / 32. AsAsaNayA 'AsAsaNaya' tti AzaMsanaM mama putrasya ziSyasya vA idamidaM ca bhUyAdityAdirUpA AzIH / ( vR0 pa0 573 ) cittalakSaNatvAttasyA: ( vR0 pa0 573 ) jaM calaM tayaM cittaM" (10 10573) 33. patthaNayA 'patthaNaya' tti prArthanaM paraM pratISTArthayAJcA / (20 10502) 34 lAlappaNyA 'lAlappaNaya' tti prArthanameva bhRzaM lapanataH / (200273) 35. kAmAsA bhogAsA 'kAmAsa' tti zabdarUpaprAptisaMbhAvanA, 'bhogAsa' tti gaMdhAdiprAptisaMbhAvanA | 36. jIviyAsA ( vR0 pa0 573) 'jIvitAsa' tti jIvitavyaprAptisaMbhAvanA / 37. maraNAsA (bu0 10502) 'maraNAsa' tti kasyAJcidavasthAyAM maraNaprAptisambhAvanA / idaM ca kvacinna dRzyate / ( vR0 pa0 573 ) 38. naMdirAge 'naMdirAge' tti samRddhI satyAM rAgo-harSo nandirAgaH / ( vR0 pa0 573 ) 39. esa NaM kativaNe jAva katiphAse paNNatte ? ( saM 0 pA0 ) jaheba kohe (2012 106) 42. aha bhaMte ! pejje dose kalahe jAva (saM0 pA0 ) micchAdaMsaNa salle esa NaM kativaNNe jAva katiphAse paNNatte ? 42. pati prema-putrAdiviSayaH snehaH 'dose' zi 'pejje' aprotiH / ( vR0 pa0 573 ) 44. kalahaH - iha premahAsAdiprabhavaM yuddhaM / ( vR0 pa0 573 ) 45. gopamA ! jaba pohe taheba (saM0 pA0 ) cauphAse paNNatte ? ( 0 12 107) Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 46. 'AkhyA pApa aThAra, pApa padAratha eha chai / caupharzI avadhAra, tiNa 47. keI pApa ne tAya, jIva kahai tAsa paryAya, mithyA sUM pudgala dravpa e // ajIva bihaM taNI / hai tehanoM // kahI / vaca 4. je ThANe dekha, rAsa doya jinavara jIva ajIva saMpekha, tIjI rAsa kahI nayI // 46. je kahai tIjI rAsa, tirAsiyo ninhava tiko / lasu keDAyata tAsa, paryAya kahai betaNI // 50. pApa aThArai mAMhi, varNAdika jina AkhiyA / tiNasUM pudgala mAMhi, pratyakSa dekho pATha meM // 51. varNa gaMdha rasa phAsa, pudgala nAM lakSaNa kahyA / adhyena aThAvIsa meM // uttarAdhyena' vimAsa, 52. pudgala dravya na tAya, jIva ajIva vihaM taNI / kima kahiye paryAya aMtara nyAya Alociye // ' (ja0 sa0 ) 53. *atha he prabhu ! prANAtipAta, tehathI viramaNa nivrata khyAta / TAle jIva hiMsA ne sujAta re // 54. jAva parigrahaveramaNa pekha, krodha vivega jAva vizekha / mithyAdarza nasalya-viveka re| 55. yAMmeM varga kitA jAva phAsa ? jina bhAkhaM varaNa na vimAsa / gaMdha rasa pharza nahIM tAsa re // soraThA 56. chAMDe pApa aThAra, nahi varNAdika cyAra, 57. badhAdi viramaNa sAra, tyAga tiko saMvara ache / jIva taNI paryAya e // jIva taNo upayoga hai| amUrtapaNe udAra, vRtikAra isa Akhiyo || vA0 - 'avanne' ityAdi vadhAdi viramaNa jIva-upayoga sarUpa che| ane jIvaupayoga te amUrta apanA pakI badhAdi veramaNa meM piga amUrta kahiye te kAraNa thakI avarNAdipaNo / 58. 'paMcAzrava nAM tyAga, saMvara kahiye tehane / teha arUpI mAga, tiNasUM saMvara jIva dravya // 56. jIva kriyA be bheda, samyaktva kriyA dhura kahI / mithyA kiriyA veda, dUje ThANe dekhalo // 60. tyAga sahita suvicAra, samyaktva zuddha zraddhA tikA / kriyA jIva vyApAra, saMvara kahiye ehanaM / 61. mithyAtI viparIta, saradhaM te mithyA kriyA / jIva pariNAma anIta pura Adhava mithyAtva e // Azrava 1 *laya : rANI bhAkhaM suNa re sUr3A 48. do rAsI paNNattA, taM jahA jIvarAsI beba, bajIvarAsI ceya ( ThANaM 2392) 51. sadhayAraujjoo pahA chAyAtave i vA / vaNNarasagaMdhaphAsA puggalANaM tu lakkhaNaM // ( uttara0 28/12) 53. aha bhaMte! pANAivAyaveramaNaM 54. jAya parigveramaNaM kohavivege jAva micchAdaMsaNasallavivege / 55. esa NaM kativaNe jAva katiphAse paNNatte ? goyamA ! avaNNe agaMdhe arase aphAse paNNatte / (za0 12 108 ) vA0 - 'avanne' tti vadhAdiviramaNAni jIvopayogasvarUpANi jIvopayogazcAmUrto'mUrtatvAcca tasya badhAdiviramaNAnAmamUrttatvaM tasmAccAvargAditvamiti / (2010 573) 59. jIvakiriyA duvihA paNaNatA, taM jahAsammatta kiriyA caiva micchattakiriyA ceva / ( ThANaM 2/3 ) za0 12, u05, DhA0 259 57 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62. samyaktva nai mithyAta, jIva kriyA jinavara khii| tiNasU e avadAta, saMvara Azrava jIva cha / 63. ajIva kiriyA doya, saMparAya iriyAvahI / te ajova meM hoya, jIva kriyA tima jIva dravya / / ' (ja0 sa0) 64. *zataka bArameM paMcamuddeza, rahyo paMcamudezo zeSa / DhAla besau guNasaThamI kahesa re / 65. bhikSu bhArImAla RSirAya, vArU gaNa-vRddhi tAsa pasAya / sukha 'jaya-jaza' haraSa savAya re // DhAla : 260 dUhA 1. jovasvarUpavizeSamevAdhikRtyAha- (va. pa. 57 ) 1. jIva taNAMja svarUpa naiM, pUrve kahya prakAra / hiva tiNasUM lagato kahUM, jIva taNoMja vicAra / / buddhi ke cAra prakAra *suNo bhavya prANI re, vIra jineMdra dayAla taNI vara vANI re / / [dhrupadaM ] 2. atha prabhu ! buddhi utpattiyA re, vinayakI karmajA tAsa / pariNAmiyA mAhai kitA re, varNa gaMdha rasa phAsa? 2. aha bhaMte ! uppattiyA, veNaiyA, kammayA, pAriNAmiyA-esa NaM kativaNNA jAva katiphAsA paNNattA? dUhA 3. utpattireva prayojanaM yasyAH sA autpattikI / (vR. pa. 573) 4. nanu kSayopazamaH prayojanamasyAH ? (vR. pa. 573) 5,6. satyaM, sa khalvantaraMgatvAtsarvabuddhisAdhAraNa iti na vivakSyate / (bR. pa. 573) 3. utpattIja prayojanaM, jeha buddhi naiM hoya / autpattikI buddhi te, zabdAratha e joya / / 4. preraka pUcha svAma jI! je kSayopazama bhaav| ache prayojana ehane, utpattI kema kahAva? 5. guru bhAkhai te satya kahya, bhAva kSayopazama teh| __aMtaraMga sahu buddhi meM, sAdhAraNa nizceha / / 6. iNa hetU thI ehane, vaMchayo nahiM ihavAra / utpattIja prayojanaM, dAkhyo tAsa vicAra / / 7. zAstra karma abhyAsa je, pramukha anya vyApAra / teha apekSA nahi ihAM, utpattIja vicAra / / 8. vinaya suzrUSA guru taNI, te kAraNa tasu hoya / athavA vinaya pradhAna tasu, te vainayakI joya / / 6. sIkhyo AcAraja vinA, teha karma avaloya / AcAraja pe dhAriyo, zilpa kahIjai soya / / 7. na cAnyacchAstrakarmAbhyAsAdikamapekSata iti / (bR. pa. 573) 8. vinayo-guruzuzrUSA sa kAraNamasyAstatpradhAnA vA vainyikii| (vR. pa. 573) 9. anAcAryakaM karma sAcAryakaM zilpaM / (vR. pa. 573) *laya : rAjA rANI raMga pI re 58 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. kAdAcitkaM vA karma zilpaM tu nityavyApAraH tatazca karmaNo jAtA krmjaa| (va.pa. 573) 11. pari-samantAnnamanaM pariNAmaH / (vR. pa. 573) 10. tathA kadAcita karma hai, zilpa nitya vyaapaar| __ karma-kArya thI UpanI, teha karmajA dhAra / / 11. pari te sarva prakAra thI, namana teha prinnaam| hiva kAraNa kahiyai tasU, suNo rAkha cita ThAma / / 12. atihI dIrghaja kAla nAM, pUrvAparArtha parama / avalokana Adika thakI, upano Atama dharama // 13. te kAraNa je buddhi no, pAriNAmikI nAma / buddhi cyAra prakAra nIM, AkhI tribhuvana svaam|| 14. *jina bhAkhai timahIja cha re, jAva pharza nahiM pAya / jIva dharma kahyo vRtti meM re, tiNasUM amUrta kahAya / / 12,13. sudIrghakAlapUrvAparAvalokanAdijanya AtmadharmaH sa kAraNaM yasyAH sA pAriNAmikI buddhiriti vAkya (vR. pa. 573) zeSaH / 14. goyamA ! taM ceva jAva (saM. pA.) aphAsA paNNattA / (za. 126109) iyamapi varNAdirahitA jIvadharmatvenAmUrttatvAt / (vR. pa. 573) mati ke cAra prakAra 15. jIvadharmAdhikArAdavagrahAdisUtraM karmAdisUtra / (vR. pa. 573) 16. aha bhaMte ! oggahe, IhA 17. avAe, dhAraNA --esa NaM kativaNNA jAva katiphAsA paNNattA? 18. evaM ceva jAva (saM. pA.) aphAsA paNNattA / (za. 12 / 110) 19. aha bhaMte ! uTThANe, kamme, bale / soraThA 15. jIva dharma vistAra, Akhyo tehathI hiva vlii| avagrahAdi adhikAra, vali uDhANAdika kahaM / / 16. *atha prabhu ! je avagraha jiko re, grahai sAmAnyapaNeha / IhA karai vicAraNA re, chatA artha rI jeha / / 17. avAya te chatA artha no re, nizcaya karivo vizekha / dhAraNA te vIsara nahIM re, yAMmeM kitA varNAdi lekha? 18. jina bhAkhai imahIja chai re, jAva apharza saMpekha / ciuM buddhi nai mati ciuM kahI re, nirjarA ujjala lekha / utthAna Adi kA svarUpa 16. atha bhagavaMta ! uTThANa te re, Ubho thAyavo tAya / karma te gamanAdika kriyA re, bala tanu nI samarthAya / / 20. vIrya utsAha jIva noM re, puruSAkAra abhimAna / parAkrama tasu sAdhanA re, kArya nipAvai jAna / / 21. varNAdi eha viSa kitA re? timahija jAva aphAsa / jIva dharma tiNa kAraNa re, jIva rAzi meM vimAsa / / soraThA 22. 'kahyA arUpI dhAra, uTThANa karmAdika bhnnii| bhAva joga vyApAra, jIva rAzi mAMhe acha / 23. dazamAM ThANAM mAMya, jIva pariNAmI bheda daza / gati iMdriya kaSAya, lesa joga upayoga vali / / 24. jJAna darzaNa cAritta, veda pariNAmI e dazaM / jIva rAzi meM thitta, jIva taNAM pariNAma hai / / 25. gati-pariNAmi dhura eha, bhAva gatI hai jIva hai| nAma karma prakRti jeha, te dravya gati na giNI ihAM / / 20. vIrie, purisakkAra-parakkame / 21. esa NaM kativaNNe jAva katiphAse paNNatte ? taM ceva jAva (saM. pA.) aphAse pnnnntte|(sh. 12 / 111) 23,24. dasavidhe jIvapariNAme paNNatte, taM jahA gatipariNAme, iMdiyapariNAme, kasAyapariNAme, lesApariNAme, jogapariNAme, uvaogapariNAme NANapariNAme saNapariNAme carittapariNAme veyprinnaame| (ThANaM 1018) *laya : rAjA rANI raMga thI re za0 12, u05, DhA0260 59 Jain Education Intemational Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26. vali iMdriya-pariNAma, bhAve iMdriya jIva e| dravya iMdriya tAma, ajIva te na giNI ihAM / / 27. vali kaSAya-pariNAma, bhAve kaSAya jIva e| dravya kaSAya tamAma, pApa prakRti na giNI ihAM / / 28. leza-pariNAmI nAma, bhAve lesyA jIva e| piNa dravya lesthA tAma, pudgala te na giNI ihAM / / 26. Akhyo joga-pariNAma, bhAva joga e jIva hai| dravya joga je tAma, rUpI te na giNyo ihAM / / 30. upayoga darzana jJAna, cArita e guNa jIva naaN| jIva-pariNAmI jAna, jIva rAzi mAMhe achai / / 31. veda-pariNAmI dekha, veda bhAva e jIva hai| dravya veda saMpekha, moha prakRti na giNI ihAM / / 32. jJAna-pariNAmI jIva, tima bojA piNa jIva hai| pudgala dravya ajIva, jIva-pariNAmo meM nthii| 33. tiNa saM joga-pariNAma, bhAva joga e jIva hai| uhANa pramukhaja tAma, iNa nyAya arUpI jina kahyA / / 34. paMcama Azrava joga, bhAve joga bhaNo kyo| karma grahai suprayoga, jIva-pariNAmI mAMhi cha / 35. udANa pramukhaja dekha, e piNa Azrava joga hai| bhAva joga saMpekha, azubha joga zubha joga bihu~ / 36. azubha joga avadhAra, sAvaja jIva vyApAra e| kahiye Azrava dvAra, tehathI pApa baMdhai acha / / 37. vali zubha joga udAra, niravada joga vyApAra ch| nirjarA kahiye sAra, vali Azrava kahiye tasu / / 38. zubha joge punya baMdha, tiNasaM Azrava pNcmo| karma kaTai tiNa saMdha, karaNI nirjarA nI khii| 36. jIva-pariNAmI mAMya, kaSAya-pariNAmI khyo| bhAve eha kaSAya, kaSAya Azrava jIva ima / / 40. jIva rAzi meM Aya, jIva-pariNAmI bheda daza / ajIva rAzi rai mAya, bheda ajIva-pariNAmi daza / / 41. baMdhaNa gati saMThANa, bheda varNa gaMdha rasa pharasa / agurulaghu zabda jANa, daza ajIva-pariNAmi e|| 41. dasavidhe ajIvapariNAme paNNatte, taM jahA-- baMdhaNapariNAme, gatipariNAme, saMThANapariNAme, bhedapariNAme, vaNNapariNAme, rasapariNAme, gaMdhapariNAme, phAsapariNAme, agurulaghupariNAme, sahapariNAme / (ThANaM 10 / 19) 42. 'ajIva rAzi vimAsa, nyAya dRSTi kari dekhiye / varNa gaMdha rasa phAsa, e jIva tima anya piNa / / 43. jIva rAzi meM thitta, jIva-pariNAmika bheda daza / jJAna darzana cAritta, eha jIva tima anya pinn| 44. tiNasaM bhAve joga, jIva-pariNAmika meM khyaa| udrANa Adi prayoga, tAsa arUpI jina kahyA / / ' [ja.sa.] 60 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avakAzAntara Adi meM varNAdika kI pRcchA vA0-hiba 7 AkAsa 7 tanubAya 7 ghanavAya 7 ghanodadhi 7pRthvI-e vA0-'sattame NaM bhaMte ! uvAsaMtare' tti prathamadvitIyapRthipaMca prazna karai ch| pahilo avakAzAMtara pahilI anai bIjI naraka pRthvI nai bIca vyoryadantarAle AkAzakhaNDaM tatprathamaM tadapekSayA saptamaM kahiyai / tehanI apekSAe sAtamoM abakAzAMtara sAtamI pRthvI nIcai ch| tehana Upara saptamyA adhastAttasyopariSTAt saptamastanuvAtastasAtamoM tanuvAya / te Upara sAtamoM dhnvaay| te Upara sAtamoM ghanodadhi / te Upara syopari saptamo ghanavAtastasyApyupari saptamo sAtamI pRthvii| ima UparalI pRthvI piNa anukrama jaannvo| prathama sAtamA ghanodadhistasyApyupari saptamI pRthivI / avakAzAMtara noM prazna kahai chai-- (vR. pa. 574) 45. *sAtamA AkAza nai viSe re, prabhu ! kitA varNAdi vimAsa? 45. sattame NaM bhaMte ! ovAsaMtare kativaNNe jAva katiphAse jina bhAkhai imahIja cha re, yAvata nahiM chai phAsa / / paNNatte ? evaM ceva jAva (saM.pA.) aphAse paNNatte / (za. 12 / 112) 46. prabhu ! saptama tanuvAya meM re, kitA varNAdi vimAsa ? 46. sattame NaM bhaMte ! taNuvAe kativaNNe jAva katiphAse jina kahai prANAtipAta jyUM re, NavaraM lahai aTha phAsa / / paNNate? jahA pANAivAe navaraM (saM. pA.) aTThaphAse paNNatte / soraThA 47. tanuvAyAdika teha, aThapharzI pUdgalapaNe / 47. tanuvAtAdInAM ca paJcavarNAditvaM paudgalikatvena bAdara pariNata eha, sUkSama prANAtipAta hai|| mUrtatvAt aSTasparzatvaM ca bAdarapariNAmatvAt / (va pa. 574) 48. *jima saptama tanuvAya cha re, tima saptama ghanavAya / 48. evaM jahA sattame taNuvAe tahA sattame ghaNavAe ghanodadhi ima sAtamoM re, ima saptama pRthvI kahAya / / ghaNodadhI puddhvii| 46. chaThA avakAzAMtara nai viSe re, saptamI chaThI rai bIca / 49. chaThe ovAsaMtare avaNNe / varNAdika tiNameM nahIM re, e ajIva dravya samIca / / 50. chaThA tanuvAya nai viSe re, phuna chaTTho ghanavAya / 50. taNuvAe jAva chaTThI puDhavI-eyAI aTThaphAsAI / ghanodadhI chaThI pRthvI re, aSTa pharza tiNa mAMya / / 51. saptama pRthvI nI kahI re, vaktavyatA jima jANa / 51. evaM jahA sattamAe puDhavIe vattavvayA bhaNiyA tahA ima jAvaprathama pRthvI lage re, kahi sarva pichANa / / jAva paDhamAe puDhavIe bhANiyavvaM / soraThA 52. 'avakAzAMtara sAta, varNa gaMdha rasa pharza nhiiN| amUrtapaNe vikhyAta, sthAna juA te kahUM / 53. pahilI pRthvI heTha, dUjI pRthvI Upare / e bihaM bIcaja neTha, AkAzAMtara prathama hai| 54. dUjI pRthvI heTha, tIjI pRthvI uupre| e bihu vica meM neTha, AkAzAMtara dvitIya cha / 55. tIjI pRthvI heTha, cautho pRthvI Upare / e bihu bica meM neTha, AkAzAMtara tRtIya chai / / 56. cauthI pRthvI heTha, paMcama pRthvI Upare / e bihu bica meM neTha, AkAzAMtara caturtho // 57. paMcama pRthvI heTha, chaThI pRthvI Upare / e bihu bica meM neTha, AkAzAMtara pNcmo|| 58. chaThI pRthvI heTha, saptama pRthvI Upare / e bihu bica meM neTha, AkAzAMtara e chttho|| *laya : rAjA rANI raMga thI re za012, u05, DhA0260 61 Jain Education Intemational Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56. hiva saptama avakAza, saptama pRthvI heTha hai / pachai aloka vimAsa, nyAya karI pahichANiyai || 60. AkAzAMtara khyAta, te Upara tanuvAya chai I te Upara ghanavAta, ghanodadhi te Upare // 61. te Upara pahichANa, pRthvI sAtUI kaho / iNa nyAye kari jANa, bihU vica ko AkAza neM // 62. avarNa sapta AkAza, tanu ghanavAya ghanodadhi / pRthvI sapta vimAsa ATha pharza tyAM meM kayA / / 63. AkAzAMtara sAta, teha AdhAre ase / kahiye je tanuvAta, ATha pharza chai teha meM // 64. tanuvAya AdhAra vicAra, aThapharzI ghanavAya chai / ghanavAya taNeM AdhAra, ghanodadhi meM pharza aTha // 65. ghanodadhI AdhAra, aThakarNI sAtUM pRthvI / iNa rIte suvicAra, AkAzAdika jANajyo / ' [ ja0sa0] jaMbUdIpa Adi meM varNAdika kI pRcchA 66. *jaMbUdvIpa nAmA dvIpa meM re, yAvata vali kahivAya / sayaMbhUramaNa samudra meM re, saudharma kalpa hai mAMya || 67. jAva isIpabhArA pRthI re, naraka nAM narakAvAsa / jAva vAsA vaimAnika taNAM re, e sahu meM aTha phAsa / / vA0-jAna mAniyAvAsA' hI yAvata karaNa thakI asurakumArAvAsAdi grahavA, te asurakumAra nAM bhavana, vANavyaMtara nAM nagara, jyotiSI nAM vimAna tirachA loka naiM viSe / vali te jyotiSI nI nagarI rAjadhAnI piNa tirachA loka meM chaM / 24 daMDakoM meM varNAdika kI pRcchA 68. he prabhu! nAraka nai viSe re, varNa ketalA pAya ? gaMdha rasa pharma ketalA re ? uttara de jinarAya // 66. vaikriya tejasa AsarI re, paMca varNa gaMdha doya / paMca rasA aTha pharza cha re, bAdara pariNata soya // 70. karma kArmaNa AsarI re, paMca rasA cipha re, pharza chai paMca varNa gaMdha doya / sUkSama pariNata soya || 71. jIva paDucca avarNa chai re, yAvata pharza na pAya / ima jAva thaNiyakumAra meM re, nAraka jema kahivAya // 72. pUchA pRthvIkAya nI re, taba jina bhAve tAsa / odArika tejasa AsarI re, paMca varNa jAva aTha phAsa || 73. kArmaNa AsarI jima neriyA re, jIva AsarI timahoja / imaja jAva cauridviyA re, gavaraM vizeSa kahIja || *laya : rAjA rANI raMga thI re 62 bhagavatI jor3a 66. jaMbUddIne dI jAya vayaMbhUramaNe samudde, sohamme kappe 67. jAva Isipa bhArA puDhavI, neraiyAvAsA jAva mAniyAvAsA evANi savyANi badrakArANi / (. 12 / 113) vA0 yAvatkaraNAdasurakumArAvAsAdiparigraha meM ca bhavanAni nagarANi vimAnAni tiryagloke tannagaryazceti / (vR. pa. 574 ) 68. neraiyANaM bhaMte ! kativaNNA jAva katiphAsA paNNattA ? 69. goyamA ! ubviyavA pahuca paMcavaNNA dugaMdhA paMcarasA aTThaphAsA paNNattA / vaikriyatejasazarIre hi bAdarapariNAmapudgalarUpe tato yAdaratvAsayonarakANAmaSTasparzatvaM (vR. pa. 574) 70. kammagaM paDucca paMcavaNNA dugaMdhA paMcarasA cauphAsA paNNattA / kArmaNaM hi sUkSmapariNAmapudgalarUpamatazcatuH sparza / (bR. pa. 274) 71. jIvaM paDucca avaNNA jAva aphAsA paNNattA / evaM jAva thaNiyakumArA / ( . 12 / 114) 72. puDhavikAiyANaM pucchA 1 goyamA ! 1 orAliyateyagAI paDucca paMcavaNNA jAva aTThaphAsA paNNattA / 73. kammagaM paDucca jahA neraiyANaM / jIvaM paDucca taheva / evaM jAva cauridiyA, navaraM Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74. vAu viSe odArika nai re, vaikriya tejasa tAsa / e tIna AzrI paMca varNa cha re, jAva lahai aTha phAsa / / 75. zeSa naraka jima jANajyo re, te ividha kahivAya / pharza cyAra kArmaNa majhe re, varNAdi jIva meM nAya / / 76. paMceMdriya tirakhajoNiyA re, vAukAya jima jANa / manuSya taNI pUchA kiyAM re, uttara de jagabhANa / / 74. vAukkAiyA orAliya-ve ubviya-teyagAI paDucca paMcavaNNA jAva aTraphAsA pnnnnttaa| 75. sesaM jahA neraiyANaM / 77. dhura ciuM tanu AzrI kahyA re, paMca varNa jAva aTha phAsa / ___ cyAra pharza kArmaNa majhe re, jIva arUpI tAsa / / 76. paMcidiyatirikkhajoNiyA jahA bAukkAiyA / (za. 12 / 115) mnnussaannN-pucchaa| 77. orAliya-veumviya-AhAraga-teyagAI paDucca paMca vaNNA jAva aTraphAsA pnnnnttaa| kammagaM jIvaM ca paDucca jahA neraiyANaM 78. vANamaMtara-joisiya-vemANiyA jahA neraiyA / 75. vyaMtara nai vali jotiSI re, vaimAnika vali joya / kahivaM nAraka nIM parai re, saha virataMtaja soya / / 76. zata bArama deza paMcama taNo re, besau sAThamI DhAla / bhikSu bhArImAla RSirAya thI re, 'jaya-jaza'maMgalamAla / / DhAla : 261 dharmAstikAya Adi meM varNAdika kI pRcchA 1. dhammatthikAe jAva poggalatthikAe -ee savve avaNNA / dUhA 1. vali dharmAstIkAya meM, jAva poggala-parivatta' / e sagalA meM varNa nahiM, jAva pharza nahi tattha / / soraThA 2. jAva zabda thI tAya, adharmAsti AgAsasthi / vali pudgalAstikAya, addhA samayo AvalikA / / 3. muhUrta ityAdeha, parAvartta-pudgala lge| amUrtapaNeja eha, varNAdika yAMmeM nthii|| 2,3. iha yAvatkaraNAdevaM dRzyam -'adhammatthikAe AgAsatthikAe poggalatthikAe addhAsamae AvaliyA muhutte' ityaadi| (vR. pa. 574) 4. NavaraM ito vizeSa cha, pudagalAsti meM tAsa / paMca varNa be gaMdha cha, paMca rasa aTha phAsa / / 4. navaraM--poggalatthikAe paMcavaNe, dugaMdhe, paMcarase, aTThaphAse pnnnntte| 1. aMgasuttANi (bhAga 2) meM 'dhammasthikAe jAva poggalatthikAe' pATha hai| vRttikAra ne jAva kI pUrti meM poggalatthikAe ke bAda 'addhAsamae AvaliyA muhatte ityAdi' likhA hai / ityAdi zabda sUcanA detA hai ki kucha zabda aura haiM / jayAcArya ne isI zabda ke AdhAra para kAla ke antima bheda 'poggala-parivatta' taka kA grahaNa kara liyaa| za0 12, u05, DhA0260,261 63 Jain Education Intemational Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma, lezyA aura dRSTi meM varNAdika kI pRcchA _ *ho prabhujI ! Apa taNI blihaarii|| [dhrupadaM] 5. jJAnAvaraNI tAya, kAMi yAvata vali aMtarAya / ATha karma meM tAsa, kAMi jAva lahai cihaM phAsa / / 6. kRSNa lezyA nI pRcchA, hivai jina kahai suNa dhara icchA / dravya lezyA meM tAsa, paMca varNa jAva aTha phAsa / / 5. nANAvaraNijje jAva aMtarAie -eyANi cuphaasaanni| (za 12 / 116) 6. kaNhalesA NaM bhaMte ! kativaNNA jAva katiphAsA paNNattA? davvalesaM paDucca paMcavaNNA jAva aTThaphAsA paNNattA / 7. bhAvalesaM paDucca avaNNA agaMdhA arasA aphAsA paNNattA / evaM jAva sukkalessA / bhAvalezyA-AntaraH pariNAmaH / (vR. pa. 574) 8. sammadiTThI micchadiTThI smaamicchditttthii| 7. bhAva lezyA aMtara pariNAma, kAMi te AzrayI nai taam| nahIM varNa gaMdha rasa phAsa, ima jAva zukla piNa tAsa / / 8. samyagadRSTi majhAra, kAMi mithyAdaSTi vicAra / samyagamithyA dRSTa, e tIna daSTi meM iSTa / / 6. cakSu acakSu darzaNa tAhi, avadhi kevala darzaNa mAMhi / pAMca jJAna meM tIna ajJAna, vali cyAra saMjJA meM jAna / / 9. cakkhudaMsaNe, acakkhudaMsaNe, ohidaMsaNe, kevaladasaNe AbhiNibohiyanANe jAva vibhaMganANe, AhArasaNNA jAva pariggahasaNNA10. eyANi avaNNANi agaMdhANi arasANi aphAsANi / 10. yAM sagalAM meM tAsa, nahiM varNa gaMdha rasa phAsa / kahyA vatti meM jIva-pariNAma, tiNa saM varNAdika nahiM taam|| soraThA 11. ihAM kRSNa lezyAdi, parigraha saMjJA aMta lg| avarNAdi saMvAdi, jIva-pariNAmapaNAM thkii| udayabhAva jIva-ajIva 12. 'tIna dRSTi rai mAMya, varNAdika kahyA nthii| samyaga-dRSTi suhAya, tyAga sahita saMvara ach|| 13. mithyAdRSTi kahAya, bhAva kSayopazama udaya vali / e bihuM bhAve thAya, dekho anuyogadvAra meM / / 11. iha ca kRSNalezyAdIni parigrahasaMjJA'vasAnAni avarNA dIni jIvapariNAmatvAt / (vR. pa. 574) 13. se ki taM khaovasamanipphaNNe ?......"khaovasamiyA micchAdasaNaladdhI...... (aNu. sU0 285) se ki taM jIvodayaniSphaNNe ?"""""micchditttthii| (aNu. sU0 275) 14. kSayopazama-nipanna mAMhi, dAkhI mithyAdaSTi meM / mithyAtI rI tAhi, bhalI-bhalI zraddhA tikA / / 15. mithyAtI rai tAma, keika bola samA ach| bhAjana lArai nAma, mithyAdRSTi kahI tasu // 16. kSayopazama nirmala bhAva, te kAraNa e nirjraa| ujjala lekha kahAva, jIva-pariNAma amUrta e|| 17. udaya bheda be janna, jIva-udaya-nippana prathama / ajIva-udaya-niSpanna, dekho anuyogadvAra meM / / 17. se kiM taM udayaniSphaNNe? udayaniSphaNNe duvihe paNNatte, taM jahAjIvodayaniSphapaNe ya ajIvodayaniSphaNNe ya / (aNu. sU0 274) 18. jIva-udaya-niSpanna, karma taNAMja udA thkii| jIvapaNeja prapanna, bola tetIsa kahyA tihAM / / *laya : svAmIjI yAra darzana kI 64 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16. cyAra gati SaTa kAya, vali SaTa leza kaSAya ciuM / tIna veda kahivAya, mithyAdaSTi avirtii| 20. asannI meM annANa, AhAratthA saMsArathA / asiddha akevalI jANa, chadmastha sajogI valI / / 21. yAM bolAM meM jANa, mithyAdRSTi kahI tikA / chai UMdhI zraddhAna, udaya bhAva iNa kAraNe / / 22. jIva taNAM pariNAma, tiNasU varNAdika nthii| mithyAta Azrava tAma, udaya bhAva mithyAdaSTi / / 23. tetIsa bolAM mAMya, cyAra gati bhAve ach| bhAve leza kahAya, bhAva kaSAya ru veda vali / / 24. bhAve cyAra kaSAya, kaSAya Azrava teha chai| mithyAdRSTI tAya, mithyAta Azrava meM kahyo / / 25. sajogI bhAve joga, Azrava joga khiijiye| avirati adhika ayoga, avirata Azrava tasu kahyo / 26. ajIva-gdaya-niSpanna, tehanAM bhedaja tIsa hai| paMca zarIra prapanna, tanu-prayoga-pariNata paMca dravya / / 27. paMca varNa gaMdha doya, pharza aSTa rasa paMca bali / karma udaya thI joya, ajIvapaNeja UpanAM / / 28. ajIva-udaya-niSpanna, ajIva rAzi mAMhe ach| tima jIva-udaya-niSpanna, jIva rAzi meM jaannjyo||j0s0] zarIra, joga aura upayoga meM varNAdika kI pRcchA 26. *odArika tanu jANI, vaikriya AhAraka pichaannii| vali tejasa meM aTha phAsa, bAdara pariNata suvimAsa / / 29. orAliyasarIre jAvateyagasarIre-eyANi aTThaphAsANi audArikAdIni catvAri zarIrANi paJcavarNAdivizeSaNAni aSTasparzAni ca bAdara pariNAmapudgalarUpatvAt / (va. pa. 574) 30. kammagasarIre cauphAse / 31. maNajoge vaijoge ya cuphaase| 30. karma kArmaNa tAhi, kAMi cyAra pharza tiNa mAMhi / e sUkSama pariNAma, pudgala rUpI chai tAma / / 31. mano yoga vaca yoga, tiNameM cyAra pharza suprayoga / sUkSama pariNata soya, kAMi dravya joga e hoya / / 32. kAya joga aTha phAsa, bAdara pariNAma vimAsa / pudagala rUpI jANo, e piNa dravya joga pichANo / 33. sAkAra naiM anAkAra, e be upayoga vicAra / nahi varNAdika tyAM mAMya, e to jIva lakSaNa kahivAya / / 34. cyAra pharza jiNa mAya, sUkSma pRdgala kahivAya / ATha pharza je hoya, bAdara pudgala dravya soya // 32. kAyajoge aTThaphAse / 33. sAgArovaoge aNAgArovabhoge ya avaNNe / (za0 121117) 34. sarvatra ca catuHsparzatve sUkSmapariNAmaH kAraNaM aSTasparzatve ca bAdarapariNAmaH kAraNaM vAcyamiti / (vR. pa. 574) saba dravyoM meM varNAdika kI pRcchA 35. sarva dravya bhagavAna ! dharmAstikAyAdika jAna / kitA varNAdika pAya ? hiva uttara dai jina rAya // 35. savvadavvA NaM bhaMte ! kativaNNA jAva katiphAsA paNNattA? 'savvadanva' tti sarvadravyANi dharmAstikAyAdIni / (vR. pa. 574) *laya : svAmIjI thArai darzana kI za012, u05, DhA0 261 65 Jain Education Intemational Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36. sarva dravya rai mAMhi, kitalAyaka sahu dravya tAhi / paMca varNa jAva aTha phAsa, bAdara pudgala dravya rAza / / 37. bali sarva dravya meM jANI, kitalAyaka saha drvyaannii| paMca varNa jAva ciuM phAsa, sUkSama pariNAma vimAsa / 36. goyamA ! atthegatiyA savvadavvA paMcavaNNA jAva aTThaphAsA pnnnnttaa| bAdarapudgaladravyANi pratItyokta sarvadravyANAM madhye kAnicitpaMcavarNAdInIti bhaavaarthH| (va. pa. 574) 37. atthegatiyA savvadavvA paMcavaNNA jAva cauphAsA paNNattA 'cauphAsA' ityetacca pudgaladravyANyeva sUkSmANi pratItyoktam / (vR. pa. 574) 38. atthegatiyA savvadavvA egavaNNA egagadhA egarasA duphAsA pnnnnttaa| 'egagaMdhe' tyAdi ca paramANvAdidravyANi pratItyoktam / (vR. pa. 574) 38. keika saha dravya soya, ika varNa eka gaMdha hoya / ika rasa ne be phAsa, paramANu AzrayI tAsa / / 39. sparzadvayaM ca sUkSmasambandhinAM caturNA sparzAnAmanya taradaviruddhaM bhavati / tathAhi- (vR. pa. 574) 40. snigdhoSNalakSaNaM snigdhazItalakSaNaM vA rUkSazItalakSaNaM rUkSoSNalakSaNaM veti / (vR. pa. 574) 41. atthegatiyA savvadavvA avaNNA jAba aphAsA paNNattA / 'avaNNe' tyAdi ca dhrmaastikaayaadidrvyaannyaashrityokt| (vu. pa. 574) soraThA 36. sUkSama saMbaMdhi soya, cyAra pharza te maahilaa| aviruddha pAvai doya, te dekhA. chai hivai / / 40. snigdha uSNa udAra, athavA snigdha zIta vali / rUkSa zIta suvicAra, tathA rUkSa vali uSNa h| 41. *keika sarva dravya tAsa, nahi varNa jAva nahi phAsa / dharmAdharbha AkAza, addhA jIvAsti vimAsa / soraThA 42. rahyA dravya rai mAMhi, pradeza naM paryAya phuna / dravya sUtra kahI tAhi, e bihuM sUtra kahai hivai|| 43. dravya taNo je joya, nivibhAga je aMza hai| te pradeza avaloya, paryava dharmaja dravya nuM / 44. *sarva pradeza piNa ema, vali saha pajavA piNa tema / saha dravya kahyA tiNa rIta, kahivA pradeza pajavA dhara priit|| 45. rUpI dravya nAM rUpI pradeza, rUpI pajavA vizeSa / arUpI dravya nAM tAya, arUpI chai pradeza paryAya / / 42. dravyAdhitatvAtpradezaparyavANAM dravyasUtrAnantaraM tatsUtraM / (vR. pa. 574) 43. tatra ca pradezA-dravyasya nivibhAgA aMzAparyavAstu dharmAH / (vR. pa. 574) 44. evaM savvapaesA vi savvapajjavA vi / 45. iha ca mUrtadravyANAM pradezAH paryavAzca mUrtadravya vatpaJcavarNAdayaH amUrttadravyANAM cAmUrtadravyavadavarNAdaya iti / (vR. pa. 574) 46. tIyaddhA avaNNA jAva aphaasaa| evaM aNAgayaddhA vi savvaddhA vi| (za. 12 / 118) 46. atIta kAla meM tAsa, nahiM varNa gaMdha rasa phAsa / ema anAgata kAla, sarva addhA piNa ima hAla / 47. varNAdyadhikArAdebedamAha (bR. pa. 574) soraThA 47. varNAdika vikhyAta, te adhikAra thakI hivai| Agala je avadAta, tehija kahiyai chai sunno|| garbhotpatti kAla meM varNAdika kI pRcchA 48. *jIva garbha viSe bhagavAna! Upajato chato pichAna / ke varNa gaMdha rasa phAsa, pariNAma pariNamai tAsa / / 48. jove NaM bhaMte ! gabhaM vakkamamANe kativaNaM kati gaMdhaM katirasaM katiphAsaM pariNAma pariNamai ? soraThA 46. pariNAma pariNamai jeha, svarUpa prate jAe tiko| ____ kati varNAdirUpeha ? pariNamai ima pUchyu aratha / / *laya : svAmIjI thAra darzana kI 49. pariNAmaM pariNamai' ti varUpaM gacchati kativarNAdinA rUpeNa pariNamatItyarthaH |(v. pa. 575) 66 bhagavatI joDa Jain Education Intemational Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50. *jina kahai varNa rasa paMca, be gaMdha pharza aTha sNc| 50. goyamA ! paMcavaNNaM, paMcarasaM aTThaphAsaM pariNAma garbha meM utpatti kAla, pariNAma pariNamai nhAla / / prinnmi| (za. 12 / 119) vA0--garbha meM UpajavA nai kAle jIva zarIra nai pAMca varNAdikapaNAM thakI vA0.---'paMcavannaM ti garbhavyutkramaNakAle jIvazarIrasya garbha upajavaNa kAla nai viSe jIva pariNAma nai pAMca varNAdipaNo jaannvo| te mATe paJcavarNAditvAt garbhavyutkramaNakAle jIvapariNAmasya paMca varNa, doya gaMdha, paMca rasa, ATha pharasa pariNAme pariNamai / paJcavarNAditvamavaseyamiti / (vR. pa. 575) soraThA 51. garbha upajato jIva, varNa gaMdha rasa pharza kari / 51. anantaraM garbha vyutkrAman jIvo varNAdibhivicitraM vicitrapaNe atIva, pariNAma pariNamai ima kahyo / / pariNAma pariNamatItyuktam / 52. je vicitra pariNAma, jIva taNe upajai acha / 52. atha vicitrapariNAma eva jIvasya yato bhavati tiNa kAraNa thI tAma, te dekhAr3e chai hivai // taddarzayitumAhakarma vibhakti pada 53. *karma thakI prabhu ! jIva, piNa karma binA na atIva / 53. kammao NaM bhaMte ! jIve no akammao vibhattibhAvaM vibhaktibhAva kahivAvai, vibhAga rUpa je bhAvai / / pariNamai? 'vibhattibhAvaM' vibhAgarUpaM bhaavN| (bR. pa. 575) 54. nAraka tiri manu deva, je bhava nai viSa svayameva / 54. nArakatiryagmanuSyAmarabhaveSa nAnArUpaM pariNAmamityarthaH nAnArUpa pariNAma, pariNamaiM prApti havai tAma / / pariNamati gacchati / (bu. pa. 575) 55. tathA tiNa prakAra kareha, 'kammao NaM jae' pATha kheh| 55,56. kammo NaM jae no akammao vibhattibhAvaM karma thakI je jANI, jagata-jIva-samUha phichaannii|| pariNamai? 56. te te nArakAdi bhAva prateha, jAye te bhAva pariNameha / 'kammao NaM jae' tti gacchati tAMstAnnArakAdipiNa karma binA nahi tAhi, vibhAga bhAva pariNamai nAMhi // bhAvAniti 'jagat' jiivsmuuhH| (vR. pa. 575) 57. jina kahai haMtA jeha, karma thI timaja jAva pariNameha / 57. haMtA goyamA ! kammao NaM taM ceva jAba (saM.pA.) piNa karma binA je tAhi, vibhAga pariNama nAMhi / / prinnmi| (za. 12 / 120) vA0-kammao NaM jIve e prathama pATha meM samace jIva nIM pUchA kIdhI / anavA0--jIvadravyasyaiva vA vizeSo jaMgamAbhidhAno jaganti 'kammao NaM jae' dvitIya pATha meM jIva dravya noM hIja vizeSa jaMgama abhidhAna te jaMgamAnyAhuriti vacanAditi / (vR. pa. 575) jIva trasa nIM pUchA, ehavU jaNAya chai / 58. sevaM bhaMte ! jANI, prabhu ! satya tumhArI vaannii| 58. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti / (za. 121121) zataka bAramA noM jANa, artha paMcamuddezaka vANa / / 56. DhAla besau ikasaThamI tAya, bhikSu bhArImAla RSirAya / tAsa prasAde joya, 'jaya-jaza' sukha saMpati hoya / / dvAdazazate paMcamoddezakArthaH // 12 // 5 // DhAla : 262 dahA 1. pUrva uddezaka aMta meM, jIva vibhktiibhaav| ciuM gati meM nAnApaNo, pAmai karma prabhAva / / 2. te rAhu grasate samaya, caMdra taNo piNa thAya / e AzaMkATAlavA, SaSThamudeze vAya / / *laya : svAmIjI thAre darzana kI 1. jagato vibhaktibhAvaH karmata iti paJcamoddezakAnta uktam / (vR. pa. 575) 2. sa ca rAhugrasane candrasyApi syAditi zaMkAnirAsAya SaSThoddezakamAha (vR. pa. 575) za0 12, u05,6, DhA0 261,262 67 Jain Education Interational Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. rAyagihe jAva evaM vayAsI-bahujaNe NaM bhaMte ! aNNamaNNassa evamAikkhai jAva evaM parUvei caMdrasUrya grahaNa pada *jaya jaya jaya jaya jJAna jineMdra noM / / (dhrupadaM) 3. nagara rAjagaha jAva gotama kahai, prabhu ! bahu jana mAhomAMya ho, jinezvara / ima kahai jAva parUpai ihavidhe, te Agala kahivAya ho, jinezvara / / 4. ima nizcai rAha caMdra prati grahai, te kiNavidha e tAya ho? jina kahai bahu jana aNNamanna ima kahai, yAvata mithyA vAya ho| 4. evaM khalu rAhU caMdaM geNhati, evaM khalu rAhU caMda gehati / (za. 12 / 122) se kahameyaM bhaMte ! evaM ? goyamA! jaNNaM se bahujaNe aNNamaNNassa evamAikkhai jAva je te evamAhaMsu micchaM te evmaahNsu| 5. iha tadavacanamithyAtvamapramANakatvAt kupravacanasaMskAropanItatvAcca / (vR. pa. 576) 6,7. grahaNaM hi rAhucandrayovimAnApekSaM, na ca vimAnayosika grasanIyasambhavo'sti AzrayamAtratvAt / (bR. pa. 576) 8. narabhavanAnAmiva athedaM gRhamanena grastamiti dRSTastad vyavahAraH ? stym| 9. sa khalvAcchAdyAdakabhAve sati naanythaa| soraThA 5. ihAM mithyA apramANa, vali kutsita pravacana taNAM / saMskAra thI jANa, tasu upanItapaNAM thkii| 6. rAha taNo vimAna, caMdra vimAna prate grsai| piNa sura noM na grasAna, te to vimAna meM achai / 7. grAsaka rAhU deva, caMdra deva grasanIya im| ima saMbhava na kaheva, AzrayamAtrapaNAM thakI / 8. manuSya-bhavana jima nhAla, eNe iNa ghara nai grsyo| ima ko kahai saMbhAla, ehavo dRSTa vavahAra satya / / hai. te nizcai AcchAdya-AcchAdaka bhAve thkaaN| battai e saMvAdya, piNa te na huvai anyathA / / 10. AcchAdanabhAvena, grAsa vivakSA - viSe / iNa abhiprAya kathena, to piNa virudhapaNo nathI / / rAhU kA varNana 11. *hUM piNa gotama !ima AkhU achU, jAva parUpUM ema ho, munIzvara / ima nizcai kari rAhu devatA, mahaddhikajAva suprema ho, munIzvara / / 12. mahesakkhe te mahAIzvara kA, vara vatthadhAraka jeha ho| dharaNahAra bali pradhAna mAlya nAM, vara gaMdhadhAraka eha ho|| 13. vara AbharaNa taNo dhArI tiko, rAhu nAM nava nAma ho / zrRMghATaka e pahilo nAma cha, jaTila kSatraka abhirAma ho|| 10. AcchAdanabhAvena ca grAsavivakSAyAmihApi na virodha iti / (vR. pa. 576) 11. ahaM puNa goyamA ! evamAikkhAmi jAva evaM parUvemi -evaM khalu rAhU deve mahiDDIe jAva 12. mahesakkhe varavatthadhare varamalladhare varagaMdhadhare / 13. varAbharaNadhArI rAhussa NaM devassa nava nAmadhejjA paNNattA, taM jahA -siMghADae jaDilae khatae 14. kharae daddure magare macche kacchabhe kaNhasappe / 14. kharaka dadra ne magara chaTho kahyo, macha aru kacchapa jAna ho| kRSNasarpa e navamoM nAma cha, vara punyAIvAna ho| 15. vimAna paMca varNa rAhu taNAM, kRSNa nIla kahivAya ho| lohita varNa anaiM hAlidda valI, zukla varNa sukhadAya ho / / 16. kRSNa varNa je rAha vimAna cha, dIvA no je loya ho| tehanAM mala noM varNa tisI kaho, AbhA kAMtI hoya ho| khiMjana varNAbhe kahiye tasu] // 17. nIla varNa je rAha vimAna cha, kAco tuMbo teha ho| tehanAM varNa sarIkhI kAMti cha, lAuya varNAbhe jeha ho / / *laya : pUjajI padhAro ho nagarI seviyA 68 bhagavatI jor3a 15. rAhussa NaM devassa vimANA paMcavaNNA paNNattA, taM jahA-kiNhA nIlA lohiyA hAliddA sukkilaa| 16. atthi kAlae rAhuvimANe khaMjaNavaNNAbhe pnnnntte| 'khaMjaNavannAbhe' tti khaJjanaM-dIpamallikAmalastasya yo varNastadvadAbhA yasya tttthaa| (vR. pa. 576) 17. atthi nIlae rAhuvimANe lAuyavaNNAbhe paNNatte / 'lAuyaM' ti tumbikA taccehApakvAvastha grAhyamiti / (va. pa. 576) Jain Education Intemational Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18. asthi lohie rAhuvimANe maMjiTTavaNNAbhe paNNatte / 19. atthi pItae rAhuvimANe hAliddavaNNAbhe paNNatte / 18. rakta varNa je rAhu vimAna cha, majITha varNa samAna ho| tehanI AbhA kAMti acha tasu, majITha varNAbhe jAna ho / 16. pIta varNa je rAhu vimAna cha, hAlidda varNa samAna ho| chai tasu AbhA kAMti jehanI, hAlidda varNAbha pichAna ho / 20. zukla varNa je rAhu vimAna chai, bhasama chAra nIM rAza ho| ujjala rAkha sarIkhI jehanI, AbhA kAMti ujAsa ho| [bhasama rAkha varNAbha kahyo tsu||] 21. rAhudeva jivAre jAyane, aticAre kari Ama ho| dAkhyo eha vizeSaNa gati taNo, pAcho valato tAma ho / / [kRSNa varNAdi vimAna besI karI] / 22. cAra svabhAva gatI kari jAvato, e bihaM pada kari tAya ho| gati svAbhAvika kahI rAhu taNI, hiva anya gati kahivAya ho|| 20. atthi sukkilae rAhuvimANe bhAsarAsivaNNAbhe paNNatte / 'bhAsarAsivaNNAbhe' tti bhasmarAzivarNAbhaM / (vR. pa. 576) 21. jadA rAhU AgacchamANe vaa| 'bhAgacchamANe va' tti gatvA'ticAreNa tataH pratinivartamAnaH kRSNavarNAdinA vimAneneti zeSaH / (vR. pa. 576) 22. gacchamANe vA / 'gacchamANe va' tti svabhAvacAreNa caran, etena ca padadvayana svAbhAvikI gtiruktaa| (vR. pa. 576) 23. viubvamANe vA pariyAremANe vaa| 23. vali rAha vaikriya karato thako, vali paricAraNa karata ho| e bihaM pada kari atihI utAvalo, pravartamAna jada huMta ho| 24. adhika sthUla ceSTA karine tadA, nija vimAna prati jaannho| calAvato te asamaMjasapaNe, rAhU deva pichANa ho| 25. e bihuM pada kari asvAbhAvikapaNe, vimAna nI gati huMta ho / pUrva dizi caMdra-lezyA DhAMka nai, pazcima dizi jAvaMta ho| 24. visaMsthulaceSTayA svavimAnamasamaJjasaM valayati / (vR. pa. 576) 25. etacca dvayamasvAbhAvikavimAnagatigrahaNAyoktamiti / (vR. pa. 576) caMdalessaM purathimeNaM AvarettA NaM paccatthimeNaM viitiivyi| 26. svavimAnena candravimAnAvaraNe candradIpterAvRttatvA ccandralezyAM purastAdAvRtya (vR. pa. 576) 27,28. tadA NaM purathimeNaM caMde uvadaMseti paccatthimeNaM rAhU rAhvApekSayA pUrvasyAM dizi candra AtmAnamupadarzayati candrApekSayA ca pazcimAyAM rAharAtmAnamupadarzayatItyarthaH / soraThA 26. nija vimANa kareha, zazi-vimAna AvaraNa cha / valI caMdra nI jeha, dIpti AcchAdana bhAva thii|| 27. *tiNa avasara rAhu nI apekSayA, pUrva dizi pahichANa ho| caMdra Atama prati dekhAr3e acha, dosai caMdra vimANa ho / 28. caMdra taNIja apekSAe karI, pazcima dizi pahichANa ho| rAha Atama prati dekhAr3ato, dIsa rAha vimANa ho| soraThA 26. rAha vimAna jivAra, pUrva caMdra vimAna prati / DhAMkI ne tiNa vAra, jAye pazcima dizi viSe / 30. pUrava dize tivAra, caMdra vimANa dIsai ach| pazcima dizi avadhAra, rAha vimANa diisto|| 31. eka AlAvo eha, ima sagalI dizi jaannvo| saMkSepe kari teha, kahiyai chai te sAMbhalo / / 32. *rAha jivAre aticAre karI, jaI pAcho Avata ho| ___athavA svabhAva gati kari jAvato, valI vaikriya karata ho / / 33. paricAraNa te kAma-krIDA prate, karato gamana karata ho| caMdralezyA pazcima dizi AvarI, pUrava dizi jAvaMta ho / *laya : pUjajI padhAro ho nagarI seviyA 32,33. jadA NaM rAhU AgacchamANe vA gacchamANe vA viudhvamANe vA pariyAremANe vA caMdalessaM paccatthimeNaM AvarettA NaM puratthimeNaM va tiivyi| za0 12, u06, DhA. 262 69 Jain Education Intemational Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34. tiNa avasara pazcima dizi caMdramA, svavimAna dekhAvaMta ho| pUrva dizi rAhu dIse ache, dvitIya AlAvo huMta ho // 35. isa jima pUrva pazcima noM ko prathama AlAvo pesa ho / athavA pazcima pUrva kari kahyo, dvitIya AlAyo vizeSa ho / 36. jima e do AlAvA AkhiyA, timahija kahiyA tAma ho / dakSiNa uttara dizi saMghAta ho, doya AlAvA Ama ho || soraThA uttara sAtha tRtoya tRtIya AlAvo dakSiNa saMcAta 37. dakSiNa AlAvo jANavo / uttara cautho ache // 38. *mahi kRNa IzANa anaM valI, naistakUNa saMghAta ho / bhagavA doya AlAvA vidhi karI, vArU rIta vikhyAta ho || soraThA 39. IzAna neta paMcamo / achai // jANa, te sAtha AlAvo nairuta ne IzANa, chaTTo AlAvo 40. *hi AgneyakUNa ane to vAyavyakUNa saMcAta ho / kahivA doya AlAvA vidhi kari, pUrava rIta vikhyAta ho / / soraThA 41. Agneya vAyavya Ama, teha saMghAte vAyavya uttara tAma, te sAtha AlAvo 42. hiva aSTama AlAva, kahiye chai iNa nisuNo nirmala nyAva, vArU jina vaca 43. *jAva tivAre vAyavyakUNa nI, caMdra lezyA prati tAya ho / DhAMkI meM je rAhu vimANa se, agnikUNa meM jAya ho / 44. tina avasara te vAyavyakUNa meM dose caMdra vimANa ho| agnikUNa meM rAhU dosato, aSTama AlAvI jANa ho / soraThA 45. iha vidha gamana karata, rAhU caMdra vimANa naiM / je have teha kahaMta, citta lagAI 46. rAhu jivAre jaI ne Agato, athavA jAto vatriya paricAraNa karatA vali, caMdra lezyA sAMbhalI // jeha ho / DhAMkeha ho || bA0 AvaremANe AvaremA cidui ti ihAM dvivacana kahA ve ci iNa kriyA nAM vizeSaNapaNAM thakI / 47. manuSya loka meM manuSya kaI tathA isa nizvaM kari eha ho / rAha mahAgraha caMdra prate grahe ima jana vANa badeha ho / 48. rAhu jivAre Ato jAvato, baikiya phIDa karaMta ho| DhAMkI pAsa garchata ho / caMdra vimAna taNI lezyA prate, *laya pUjajI padhAro ho nagarI seviyA bhagavatI jor3a 70 saatmoN| AThamoM // rIta sUM vimala che || 34. tadA NaM paJcatthimeNaM caMde uvadaMseti puratthimeNaM rAhU | 1 35. evaM jahA puratthimeNaM paccatthimeNa ya do AlAvagA bhaNiyA / 36. evaM dAhiNeNaM uttareNa ya do AlAvagA bhANiyavvA / 38. evaM uttarapuratthimeNaM dAhiNapaccatthimeNa ya do AlAvagA bhANiyavvA / 40. evaM dAhiNapuratthimeNaM uttarapaccatthimeNa ya do AlAvagA bhANiyavvA / 44. evaM caiva jAva tadA NaM uttarapaccatthimeNaM caMde uvadaMseti dAhiNapurameNaM rAhU tadAha- 45. evaMvidhasvabhAvatAyAM ca rAhozcandrasya yadbhavati (bu.pa. 576) 46. jadA NaM rAhU AgacchamANe vA gacchamANe vA viuvvamANe vA pariyAremANe vA caMdalessaM AvaremANeAremA ci vA0 'AvaremANe' ityatra dvirvacanaM tiSThatIti kriyAvizeSaNatvAt / ( vR. pa. 576 ) 47. tadA NaM maNussaloe maNussA vadaMti evaM khalu rAhU caMda gehati evaM khalu rAhU caMdaM geNhati / 48. jadA NaM rAhU AgacchamANe vA gacchamANe vA viuvvamANe vA pariyAremANe vA caMdalessaM AvarettA NaM pAseNaM vItIvayai / Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46. manuSya loka meM manuSya kahai tadA, ima nizcai kari eha ho| __caMdra rAhu nI kukSi bhedI acha, ima jana vANa vadeha ho| 49. tadA Na maNussaloe maNussA vadaMti evaM khalu caMdeNaM rAhussa kucchI bhinnA, evaM khalu caMdeNaM rAhussa kucchI bhinnaa| soraThA 50. rAhu aMza meM caMda, paiTTo jana kahai caMda suriMda, bhedI ima kA joijai / kukSi rAhU tnnii|| 51. *rAha jivAre Avata-jAvato, vaikriya krIDa karata ho| caMdra lezyA prati DhAMkI AvarI, jaba te pAcho valaMta ho / 52. manuSya loka meM manuSya vadai tadA, ima nizcai kari eha ho| rAha caMdra prate choDyo achai, ima jana vANa vadeha ho / 53. rAha jivAre Avata-jAvato, vaikriya krIr3a karaMta ho / nIce ciuM dizi vali ciuM vidizi meM, cada lezyA DhAMkI rahaMta ho / / 50. rAhoraMzasya madhyena candro gata iti vAcyaM, candreNa rAho kukSibhinna iti vyapadizantIti / (vR. pa. 576) 51. jadA NaM rAhU AgacchamANe vA, gacchamANe vA viuvvamANe vA pariyAremANe vA caMdalessaM AvarettA NaM pccoskki| 52. tadA NaM maNussaloe maNussA vadaMti--evaM khalu rAhuNA caMde vaMte, evaM khalu rAhaNA caMde vte| 'vaMte' tti 'vAntaH' prityktH| (va. pa. 576) 53. jadA NaM rAhU AgacchamANe vA gacchamANe vA viubva mANe vA pariyAremANe vA caMdalessaM ahe sapakkhi sapaDidisiM AvarettA NaM ciTThai / 'sapakkhi sapaDidisaM' ti sapakSa-samAna dig yathA bhavati sapratidika-samAnavidik ca yathA bhavati / (vR. pa. 576) 54. tadA NaM maNussaloe maNussA vadaMti evaM khalu rAhuNA caMde ghatthe, evaM khalu rAhuNA caMde ghtthe| (za. 12 / 123) 54. manuSya loka meM manuSya vadai tadA, ima nizcai kari eha ho| rAhu caMdra prate grasyo grahyo, ima jana vANa vadeha ho / soraThA 55. AvaraNa mAtraja eha, svAbhAvika je caMda no| rAhu grasana kaheha, piNa grasana kriyA niSpanna nthii| 56. *bArama zataka deza chaTho kahyo, doyasau bAsaThamI DhAla ho| . bhikSu bhArImAla RSirAya thI, 'jaya-jaza' maMgalamAla ho / 55. ata AvaraNamAtramevedaM vaisasikaM candrasya rAhaNA prasanaM na tu kaarmnnmiti| (vR. pa. 576) DhAla 263 dUhA 1. atha rAho damAha (vR. pa. 576) 1. rAha karika caMdra noM, pUrve grasana kheh| hiva rAhU noM bheda vali, kahiye nisuNo jeha / / rAhU ke bheda 2. kite prakAre he prabhu ! rAhu parUpyo svAma ! jina kahai doya prakAra je, rAha kahyoja tAma / / 2. kativihe NaM bhaMte ! rAhU paNNate? goyamA ! duvihe rAhU paNNatte, taM jahA *laya : pUjajI ! padhAro ho nagarI seviyA za0 12, u06, DhA0 262,263 71 Jain Education Intemational Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. dhuvarAhU ya / yazcandrasya sadaiva saMnihitaH saMcarati sa dhruvarAhuH / (vR. pa. 576) 4. pavva rAhU ya / yastu parvaNi-paurNamAsyAmAvAsyayozcandrAditya yoruparAgaM karoti sa parvarAhuriti / (vR. pa. 577) 5. tattha NaM je se dhuvarAhU se NaM bahulapakkhassa pADivae pannarasatibhAgeNaM pannarasatibhAgaM caMdalessaM AvaremANeAvaremANe citttthi| 6. paDhamAe paDhamaM bhAgaM bitiyAe bitiyaM bhAgaM / 'paDhamAe' tti prthmtithau| (vR. pa. 577) 7. jAva pannarasesu pannarasamaM bhAgaM / carimasamaye caMde ratte bhavaI sarvathA'pyAcchAdita ityarthaH / (vR. pa. 577) 8. avasese samaye caMde ratte vA vi ratte vA bhavai / avazeSe samaye pratipadAdikAle candro'..." AcchAditAnAcchAdita ityrthH| (vR. pa. 577) 3. prathama dhruva-rAhU kahyo, caMdra samIpe jeh| sadA kAla je saMcarai, te dhruva-rAhu kaheha / / 4. tathA amAvasa pUrNimA, parva divasa pahichANa / caMdra sUrya no grahaNa hai, parva-rAhu te jANa / / 5. *dhruva-rAhU tihAM je kA, bida pakha nI je paDivA te dina thI prAraMbhI, ho lAla / rAha potA nai panara bhAge karI, panara bhAga tana lezyA Avarato dina-dina aMbhI, ho lAla / 6. je pahilI tithi nai viSe, prathama bhAga Avarato vali bIjI tithi rai mAMhyo, ho lAla / / bojo bhAgaja Avarai, tIjI tithi Avarato kAMi tIjo bhAga kahAyo, ho lAla / 7. jAva panaramA dina viSe, bhAga panaramoM DhAMkI kAMi rAhu rahai tivAre, ho lAla / carama samaya caMdra rakta ba, sarva thakI AcchAdita ___ kAMi huvai amAvasa sAre, ho lAla / 8. avazeSa thAkatA samaya meM, paDivA thI cavadaza laga rakta viraktaja caMdo, ho laal| kAyaka caMda ima DhAMkiyo, kAMyaka te aNaDhAkyo rakta virakta kathaMdo, ho lAla / / 6. tehija caMdra lesyA prate, zukla pakSa paDivA thI prAraMbhI rAhU tehI, ho lAla / pAcho UsaravA thakI, paMca ru daza bhAge kari ___ kAMi caMdra dekhor3ato jehI, ho lAla / / 10. je pahilI tithi naiM viSe, pahilo bhAga ughAr3e kAi bIjI tithi meM bIjo, ho lAla / jAva pUnama dina panarame, bhAga panaramoM pragaTa e aMtima bhAga kahIjo, ho lAla / / 11. zukla pakSa pUnama viSe, caMdra virakta huvai chai kAMi sarva thakIja ughAr3o, ho lAla / avazeSa samaya meM caMdramA, aNAcchAdita AcchAdita kAMi rakta virakta tivAro, ho lAla / soraThA 12. ihAM bhAvArtha eha, zazadhara nAM maMDala taNAM / sole bhAga kareha, eka ughAr3o nita rahai / / 13. alpapaNAM thI jANa, tAsa vivakSA nahiM karI / panara bhAga pahichANa, te mATe ihAM AkhiyA / 14. kRSNa pakSa meM rAhu, ika-ika bhAgaja aavrai| zukla pakSa adhikAhu, ika-ika bhAgaja UghaDai / / * laya : pAtaka chAno nahIM rahai 9. tameva sukkapakkhassa uvadaMsemANe uvadaMsemANe ciTThai / 'tameva' tti tameva candralezyApaMcadazabhAgaM zuklapakSasya pratipadAdiSviti gamyate 'upadarzayan upadarzayan' paJcadazabhAgena svayamapasaraNataH prakaTayan prakaTayaMstiSThati / (vR. pa. 577) 10. paDhamAe paDhama bhAgaM jAva pannarasesu pannarasamaM bhAge / 11. carimasamaye caMde viratte bhavai, avasese samaye caMde ratte vA viratte vA bhavai 'carimasamaye' tti paurNamAsyAM candro virakto bhavati sarvathaiva zuklIbhavatItyarthaH sarvathA'nAcchAditatvAditi / (vR. pa. 577) 12. iha cAya bhAvArthaH SoDazabhAgIkRtasya candrasya SoDazo bhAgo'vasthita evaaste| (bR. pa. 577) 14. ye cAnye bhAgAstAn rAhuH pratitithyekaikaM bhAgaM kRSNapakSe AvRNoti zukle tu vimuJcatIti / (vR. pa. 577) 72 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15. 'jyotiSkaraMDaka' sola bhAga 16. ika yojana chappana bhAga 17. rAhU taNo jojana arja 18. moTo piNa ima pekha, tehameM Akhiyo / suvizekha ko caMdra vimAna nAM // nAM jANa, ikasaTha bhAgaja kiijiye| pikhANa, caMdra vimANa ko arddha / / vimAna, vimAnapaNeM karI / graha te kima ke sarvathA // vimAna te / nyAya hiva / / parNa jaNAya chai / / pramANa, caMdra vimAna, rAhU laghu divasa panarame jANa, kima saha DhAMke 16. yojana arddha vimAna te pramANa rAhu graha noM jANa, adhika pramANa rAhu 20. anya gaNi AI ema laghu piNa vimANa mahA atitami tema tasuM kiraNasamUha kari 21. keika dina laga dhAra, dhruva- rAhu dIse vRta AkAra, grahaNa viSe parva- rAhu 22. keka dina laga soya, vRtta na syUM kAraNa ihAM hoya ? uttara kahiye tasu // chai 23. je dina viSe sujAna, atihI tama kara vyApta zazI / te dina 24. je dina rAhU jAna, ati tama kara nahiM caMdra vizuddha pichAna, te dina dina vRtta 25. e sagalo vistAra, Akhyo mhaiM vadai kevalI sAra, tehija satya 26. parva- rAhU tihAM caMdra nau jaghanya huve paTa mAse rAhu vimAna, vRtta AkAre dosato // , utkRSTo mAsa baryAlI ho lAla / imahi sUrya noM ache, piNa NavaraM utkRSTo zazi- Avisya pada 27. kiNa ayaM bhagavaMta jI 1 kaMtA manahara deva che jina bhAve guNa goyamA ! caMdra jyotiSi iMdraja *laya pAtaka chAno nahIM rahe 1. gAthA 111 / rAhu noM Avare // vimAna te / jima // dIsato / vyApta zazi / na dIsato || TIkA thakI / pichANajyo / kAMi kahyo varSa aDatAlI, ho lAla // sis jyotiSirAya salahiye, ho lAla / / 28. mRga cihna che jehaneM, teha mRgAMka vimAne zazi rahiye tArA AdhAre, ho lAla / manahara se ciraM devyAM koi sola sahasra parivAre, ho lAla / / caMdra pra ima cArU zazi nAmaiM kima kahiyai, ho lAla / 15. uktaJca jyotiSkaraNDake solasabhAge kAUNa / (bR. pa. 577) 16-18. nanu candravimAnasya paJcaikaSaSTibhAganyUnayojanapramANatvAda rAhuvimAnasya ca grahavimAnatvenAIyojanapramANatvAtkathaM paJcadaze dine candravimAnasya mahattvenetarasya ca laghutvena sarvAvaraNaM syAt iti / (pu.pa.277) 19. yadidaM vimAnAnAmayojanamiti pramANaM tatprAdhika tatazca rAhorgrahasyoktAdhikapramANamapi vimAnaM saMbhAvyate / (bR. pa. 577 ) 20. anye punarAhu:-- laghIyaso'pi rAhuvimAnasya mahatA tamila razmijAlena tadAti iti ( pU. pa. 577 ) 21, 22. nanu katipayAn divasAn yAvada dhruvarAhuvimAnaM vRttamupalabhyate grahaNa iva katipayAMzca na tatheti kimatra kAraNaM ? atrocyate / (bR. pa. 270) 23. yeSu divaseSvatyarthaM tamasA'bhibhUyate zazI teSu tadvimAnaM vRttamAbhAti / ( vR. pa. 577 ) vizuddhayamAnatvAt teSu na (vR. pa. 577 ) 24. yeSu punarnAbhibhUyate'sau vRtamAbhAti / 26. tattha NaM je se pavvarAhU se jahaNeNaM chaNhaM mAsANaM uskoseNaM vAyalIcAe mAsA caMdarasa adavAsIsAe saMbandharANaM sUrasta | (. 12 / 124) sUrasyApyevaM navarakRSTataTAriyA saMvatsarANAmiti / (bR. pa. 277) 27. se ke bhaMte! evaM caMde sasI, caMde sasI ? goyamA ! caMdassa NaM joisidassa joisaraNo 28. miyaMke vimANe kaMtA devA, kaMtAo devIo za0 12, u0 6, DhA0 263 73 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26. manahara Asana zayana chai, thaMbha bhaMDa aru mAtraja upagaraNa manohara jANI, ho lAla / potaM paNa caMdra iMdra te, somya arudra AkAre athavA nIroga pichANI ho lAla / 30. kAMti sobhAga sahIta che, tiNasUM e bahu jana ne kAMda vallabha atihI lAge, ho lAla / darzaNa premakArI ache, svAM mATe ? tasu uttara 9 kAMi suMdara rUpaja sAgai, ho lAla // 31. ti artha kari caMdra ne zrI sobhA kari sahitaja varttate zazi kA chai, ho lAla / nAma tAsa guNaniSpana kAMde kara che ho lAla / 32. kiNa arthe bhagavaMta jI ! dvitIya nAma sUrya no kAMti sahita nija surasurI kAMDa Aditya tAsa kahIje, ho lAla / jina bhAkhe guNa goyamA ! samaya AvalikAdika nIM koi sUrya Adi nahIje, ho lAla / / soraThA 33. divasa nizAdika jANa, nirvibhAga pahikhANa, 34. tiNa prakAra kara teha divasa rAtri noM jeha, 35. * yAvata avasarpiNI taNI, vali utsappiNI kerI kAM Adi prathama ravi lahiye, ho lAla / tiNa artha karI jAva hI sUra taNo Adityaja kAMda apara nAma ima kahiye ho lAla / / 36. he prabhu ! iMdra jotiSI taNo, jyotiSI noM e rAjA kAM caMdra mahAsukhadAI ho lAla / amahiSI tasu ketalI ? dazama zata paMcamudete dAkhyUMtima ihAM kahAI, ho lAla // kAla taNAM je bheda noM / teha aMza e samaya chai // sUrya udaya avaghe karI / prAraMbha karttA samaya chai // 37. yAvata te nizcai karI, sabhA sudharmA mAMhI mithuna na seve mahAlI ho lAla / tihAM pATha kahivo italA lage, sUraja ne piNa timahija kAM kahivo sarva saMbhAlI, ho lAla / / 38. deza bArama chaTTA taNo, DhAla doyI Upara kAM sama e AkhI ho lAla / bhikSu bhArImAla RSirAya thI, 'jaya-jaza' sarasa saMpadA kAM nirmala rUr3I rAtrI ho lAla / / 7 *laya : pAtaka chAno nahIM rahe 74 bhagavatI jor3a 29. kaMtAI AsaNa-sayaNa-khaMbha- bhaMDamattovagaraNAI appaNA vi ya NaM caMde joisiMde joisarAyA some 30. te subhae siNe suru 31. sete gopamA ! evaM dubai paMde sasI, caMde sasI / (za. 12 / 125) 32. se! evaM bare Adile re Adicca ? goyamA ! sUrAdiyA NaM samayA i vA AvaliyA i vA 35. jAva osappiNI i vA ussappiNI i vA / se teNaTTheNaM goyamA ! evaM vuccai-sUre Adicce, sUre Adicce / ( . 12 / 126) 36. caMdassa NaM bhaMte! joisidassa joisaraNNo kati agamahisIo papNatAo ? jahA dasamAe (bha0 1090 ) 37. jAva no ceva NaM mehuNavattiyaM / sUrassa vi taheva / (na. 12/127) Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla 264 dUhA 1. pUrva caMda agramaheSio AkhI hiva tasu sukha taNo, candrasUrya-kAmabhogapada *jinadeva anugraha kIje, lAla svAmajI ! (dhrupadaM ) 2. caMda sUrya e jANI, lAla svAmajI ! jyotiSI nAM iMdra pichANI jI / 3. kAma bhoga kisA kahivAyA, lAla svAmajI ! bhogavatA vicare rAyA jI ? 4. jina bhAkhai suNa dhara khaMto, lAla goyamA ! hUM dAkhUM de dRSTaMto jI / [suvinIta ziSya suNa vANI, lAla goyamA ! ] 5. koi eka puruSa punyavaMto, lAla svAmajI ! te kehavo che balavaMto jI // sUrya nIM sAra / kahiyai che adhikAra || 6. vaya jovana prathama bakhANI, lAla goyamA ! tehaja udaya pahichANI jI // tatkAla javAnI iSTe jI // pANigrahaNa kiyo raliyAte jI // tyAM naiM huvo thor3oija kAlo jI !! 7. bala prANa tatra je tiSThe, lAla goyamA ! 8. suMdara ehavIja saMghAte, lAla goyamA ! 6. vivAha kiyAM naiM nhAlo, lAla goyamA ! 10. cita dravya kamAvaNa dhariyo, lAla goyamA ! 11. varSa sola laga basiyo, lAla gopamA ! pradeza viSe saMcariyo jI // te dravya to ati tisiyo jI / / 12. tihAM dravya artha bahu pAyo, lAla goyamA ! 13. saha kAraja karavA soI, lAla goyamA ! hiya bAdhya haraSa savAyo jI // *laya : sukhapAla siMghAsaNa lAyajyo rAja 14. saha dravya sAtha le to lAla goyamA ! ati samartha te avaloI jI // 15. ghara zIghrapaNeM AvaMto, lAla goyamA ! nija ghara AvaNa UmhAyo jI / / 16. nirvighnapaNe ghara Ayo, lAla goyamA ! mana pUrNa moda pAvato jI / / mAraga meM nahi lUTAyI jI // 21. caMdamariyAgaM bhateodijoisarAyAgo keriekAmadhone pancanbhavamANA vihati ? 4, 5. goyamA ! se jahAnAmae kei purise 67.padamAvasatye / 'paDhajANavatyeti 'prathamayauvanatyAne' prathamayauvanodgame vadbalaM prANastapa pastiSThati (pu. pa. 579) 89. jogavasthAe bhAriyAe saddhi avittavivAhakajje / tathA / 10, 11. atthagavesaNayAe solasavAsavippavAsie / 12. se NaM tao laddhaTThe 13. kayakajje 14-16. samagge puNaravi niyamaM girha maage| za0 12, u0 6, DhA0 264 75 Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17-19. pahAe kayabalikamme-kayakouya-maMgala-pAyacchitte 20. savvAlaMkAravibhUsie 22,23. maNuNNaM thAlipAgasuddha 24,25. aTThArasavaMjaNAkulaM bhoyaNaM bhutte samANe 26,27. taMsi tArisagaMsi vAsagharaMsi vaNNao mahabbale kumAre (bha. 114157) 17. vali snAna valikarma kIdhA, lAla goyamA ! kotuka tilakAdi prasIdhA jii|| 18. dadhi akSata drobaja dhArI, lAla goyamA ! vali sarasava Adi vicArI jI / / 16. maMgalIka artha e sAje, lAla goyamA ! duHsvapna haraNa nai kAje jI / / 20. sahu alaMkAra kari aMgo, lAla goyamA ! tanu thayo vibhUSita caMgo jii|| 21. pachai bhojana-maMDapa Ayo, lAla goyamA ! te bhojana mahAsukhadAyo jI / / 22. managamato bhojana jANI, lAla goyamA ! te thAlIpAka pichANI jii|| 23. rUr3I para teha pacAyo, lAla svAmajI ! te siddha anna kahivAyo jI / / 24. vyaMjana daza aSTa prakAro, lAla goyamA ! tiNa karI sahita udAro jii| 25. bhojana ehavo pahichANI, lAla goyamA ! bhogaviye chateja jANI jii| 26. vasivA nai dhara te Ayo, lAla goyamA ! tasuM varNana adhika kahAyo jii|| 27. mahAbala uddeze jANyo, lAla goyamA ! tehavo ghara ihAM bakhANyo jI / / 28. yAvata sejyA sukhadAI, lAla goyamA ! upacAra sahita adhikAI jii|| 26. te sejyA viSe supIto, lAla goyamA ! tehavI je ramaNa sahIto jI / / 30. zRMgAra taNo ghara nArI, lAla goyamA ! rUr3o AkAra vicArI jii|| 31. tasu veSa manohara cArU, lAla goyamA ! suMdara ati nipuNa udArU jI / / 32. jAva kalita sahita kahivAyo, lAla goyamA ! ihAM jAva zabda rai mAMhyo jii|| 33. hasavA nI jANaja DAhI, lAla goyamA ! ceSTA kari ramaNa suhAI jii| 34. suMdara maMjula mRdu vANI, lAla gothamA ! bolaNa nai adhika sayANo jii| 35. vali netra vikAra vilAso, lAla goyamA ! jANa suMdara sukhavAso jI / / 36. bolivU paraspara jANe, lAla goyamA ! vali marma vacana pahichANa jii|| 37. ati nipUNa yukti adhikAI, lAla goyamA ! upacAra kAma nI DAhI jii|| 28. jAva (saM. pA.) sayaNovayArakalie / 29. tAe tArisiyAe bhAriyAe 30,31. siMgArAgAracArUvesAe 32. jAva (saM. pA.) kaliyAe 33-37. saMgaya-gaya-hasiya-bhaNiya-ceTriya-vilAsa-salaliya saMlAba-niuNajuttovayArakusalAe / 76 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38-42. suMdarathaNa-jaghaNa-vayaNa-kara-caraNa-nayaNa-lAvaNNa rUva-jovvaNa-vilAsakaliyAe 44. aNurattae 45,46. avirattAe maNANukUlAe saddhi 'avirattAe' tti vipriyakaraNe'pyaviraktayA 'maNANukUlAe' tti ptimnso'nukuulvRttikyaa| (vR. pa. 579) 38. tasu yugala payodhara AchA, lAla goyamA ! dhana pIvara puSTa sujAcA jii|| 36. vara jaghana guhya pradezo, lAla goyamA ! te piNa suMdara suvizeSo jI / / 40. mukha badana hasta paga jAso, lAla goyamA ! vali netra manohara tAso jii| 41. lAvaNya rUpa adhikAI, lAla goyamA ! vaya jovaNapaNe suhAI jI / / 42. vilAsa kalita te sahitaM, lAla goyamA ! ___ e jAva zabda meM lahitaM jii| 43. jaMbUdvIpapannatti' prakAsyo, lAla goyamA ! tehathI e mujhanaiM bhAsyo jii|| 44. anurAgavaMta te nArI, lAla goyamA ! prItama saM prema apArI jii|| 45. bharatAra prIta jo tor3e, lAla goyamA ! to piNa A adhikI jor3e jI / / 46. jo vividha prakAre cher3e, lAla goyamA ! cAle pati nAM mana ke. jI / / 47. te ehavI nAra saMghAto, lAla goyamA ! sukha vilasai haraSa dharAto jI / / 48. managamatA zabda vilAso, lAla goyamA ! vara rUpa gaMdha rasa phAso jii| 46. manuSya saMbaMdhI sAro, lAla goyamA ! kAma bhoga paMca prakAro jii|| 50. bhogavato vicarai tehI, lAla goyamA ! __ te ramaNa saMga ratagehI jI / / 51. he gotama ! te nara nhAlo, lAla goyamA ! puveda - upazamakAlo jI / / 52. e zukra kSaraNa prastAve, lAla goyamA ! sAtA sukha kiso ika pAve jI? 53. ima pUchyo bhagavaMta dhAmI, lAla goyamA ! hiva bolai gotama svAmI jI / / 54. moTo sukha sAtA pAvai, lAla svAmajI ! gotama e uttara bhAvai jI / / 55. taba bolyA vali bhagavaMto, lAla goyamA ! he zramaNa AukhAvaMto jii|| 56. teha puruSa nA jANI, lAla goyamA ! kAma bhoga thakI phich| NI jI / / 57. kAma bhoga vyaMtara nAM iSTo, lAla goyamA ! etto anaMtaguNAM suviziSTo jI / / 48-50. iThe sadde pharise rase rUve gaMdhe paMcavihe mANussae kAmabhoge paccaNubbhavamANe viharejjA / 51,52. se NaM goyamA ! purise viusamaNakAla samayaMsi kerisayaM sAyAsokkhaM paccaNubbhavamANe viharai? 'viusamaNakAlasamayasi' tti vyavazamanaM-puMvedavikAropazamastasya yaH kAlasamayaH sa tathA tatra ratAvasAna ityarthaH / (vR. pa. 579) 54. orAlaM samaNAuso ! 55-57. tassa NaM goyamA ! purisassa kAmabhogehito vANamaMtarANaM devANaM etto aNaMtaguNavisiTutarA ceva kaambhogaa| 1.2015 za012, u06,DhA. 264 77 Jain Education Intemational Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 58. etto kahitA jANa, kahyo svarUpaja puruSa noN| tasu kAma bhoga thI mANa, vyaMtara nAM anaMtaguNa viziSTa / 58. 'etto' tti zabdo yojyate tatazcaitebhya uktasvarUpebhyo vyantarANAM devAnAmanantaguNaviziSTatayA caiva kAmabhogA bhavantIti / (vR. pa. 579) 59. kvacittu etto zabdo naabhidhiiyte| (va. pa. 579) 60-62. vANamaMtarANaM devANaM kAmabhogehito asuriMda vajjiyANaM bhavaNavAsINaM devANaM etto aNaMtaguNavisiTTatarA ceva kAma bhogA / 63,64. asuriMdavajjiyANaM bhavaNavAsiyANaM devANaM kAma bhogehito asurakumArANaM devANaM etto aNaMtaguNavisiTThatarA ceva kaambhogaa| 65-67. asurakumArANaM devANaM kAmabhogehito gahagaNa nakkhatta-tArArUvANaM jotisiyANaM devANaM etto aNanaguNavisiTTatarA ceva kaambhogaa| 56. etto zabda AkhyAta, kiNahika pustaka meMja cha / vatti thakI vikhyAta, AkhI chai e vAratA / / 60. *te vANavyaMtara nAM nhAlI, lAla goyamA! ____ kAma bhoga thakI suvizAlI jii| 61. asuridaja varjI tAhyo, lAla goyamA ! sura bhavanapati nAM kahivAyo jI / / 62. tasu kAma bhoga chai iSTo, lAla goyamA! etto anaMtaguNAM suviziSTo jii| 63. asuriMda varja bhavanapati, lAla goyamA! tasu kAma bhoga thI chai ati jii|| 64. kAma bhoga asura nAM iSTo, lAla goyamA ! etto anaMtaguNAM suviziSTo jii|| 65. je asura deva suvicArI, lAla goyamA ! tasu kAma bhoga thI dhArI jii| 66. grahagaNa nakSatra bakhANI, lAla goyamA! tArArUpa jotiSI jANI jii|| 67. tasu kAma bhoga ati iSTo, lAla goyamA ! ___etto anaMtaguNAM suviziSTo jii|| 68. grahagaNa nakSatra yAvata, lAla goyamA ! tasu kAma bhoga thI pAvata jii| 66. caMdra sUrya jyotiSIrAyA, lAla goyamA ! jyotiSI nA iMda kahAyA jii| 70. tasu kAma bhoga ati iSTo, lAla goyamA ! eto anaMtaguNAM suviziSTo jii|| 71.iMda caMda sUrya adhikArI, lAla goyamA ! jyotiSI nAM rAjA bhArI jI / / 72. ehavA kAma bhoga sukhakaMdA, lAla goyamA ! bhogavatA vicarai iMdA jI / / 73. sevaM bhaMte / sukhadANI, lAla goyamA ! prabhu ' satya tumhArI vANI jii|| 74. ema kahI zira nA mI, lAla goyama ! jAva vicarai gautama svAmI jI / / 75. dvAdazama zataka noM dAkhyo, lAla goyamA ! artha chaThe uddeze Akhyo jii|| 76. be saya causaThamI sAraM, lAla suguNa jI ! A to AkhI DhAla udAraM jii|| 68-70. gahagaNanakkhatta jAva (saM. pA.) kAmabhogehito caMdima-sUriyANaM jotisiyANaM jotisarAINaM etto aNaMtaguNavisiTThatarA ceva kAmabhogA / 71,72. caMdima-sUriyA Na goyamA! jotisiMdA jotisarAyANo erise kAmabhoge paccaNubbhavamANA viharati / (za. 12 / 128) 73. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! 74. tti bhagavaM goyame samaNaM bhagavaM mahAvIra, vaMdai namasai, vaMdittA namaMsittA jAva (saM. pA.) viharai / (za. 12 / 129) *laya : sukhapAla siMhAsana lAyajyo rAja 78 bhagavatI joDa Jain Education Intemational Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 77. bhikSa bhArImAla RSirAyA, lAla suguNajI! 'jaya-jaza' sukha haraSa savAyA jI / / dvAdazazate SaSThoddezakArthaH // 12 // 6 // DhAla : 265 1. anantaroddezake candrAdInAmatizayasokhyamuktam / (vRpa. 579) 2,3. te ca lokasyAMze bhavantIti lokAMze jIvasya janmamaraNavaktavyatAprarUpaNArthaH saptamoddezaka ucyate / (vR. pa. 579) 4. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM jAva evaM vayAsI dUhA 1. chaThe udeze aMta meM, caMdrAdika nAM jANa / __ atizaya karinai sukha kahyA, vArU adhika bakhANa // 2. caMdrAdika to loka nAM, aMza viSe avaloya / loka aMza meM jova noM, janama maraNa piNa hoya / / 3. te janama maraNa rI vAratA, jIva taNI pahichANa / saptamuddezaka nai viSe, kahiyai teha vinANa // 4. tiNa kAle nai tiNa samaya, yAvata gotama svaam| vIra prabhu nai ima kahai, kara jor3I zira naam| jIvoM kA janma-mRtyu pada *vIra prabhu vAgarai ima jIva bhamyo bhava mAMhi / / (dhrupadaM) 5. prabha! loka moTo kahyo ketalo jo? taba bhAkhai bhagavAna / ___ mahAmoTo loka parUpiyo jI, bahu vastU noM sthAna // 6. je pUrava dizi maiM viSa jI, asaMkhyAtA koddaakodd'| jojana laga e loka chai jI, imahija dakSiNa jor3a / / 7. imahija pazcima dizi viSe jI, uttara dizi piNa em| imahija UMcI dizi viSe jI, kahivo pUrava jema / / 8. ima nIcI dizi naiM viSa jI, asaMkhyAtA koddaakodd'| jojana lAMbapaNe achai jI, cor3apaNe piNa jodd'|| 6. evar3A mahAmoTA loka meM jI, paramANu parimita piNa pradeza ehavo chai, jihAM e jIvar3o jI, bhava bhamato sUvizeSa / / 10. janama mUla pAmyo nahIM jI, athavA mUo piNa nAya ? kRpA karo mujha Upare jI, uttara dyo jinarAya ! 11. jina bhAkhai suNa goyamAjI! artha samartha nahiM eh| kiNa arthe prabhu ! ima kahyo jI? hiva jina uttara deha / / 5. ke mahAlae NaM bhaMte ! loe paNNatte? goyamA ! mahatimahAlae loe paNNatte6. puratthimeNaM asaMkhejjAo joyaNakoDAkoDIo, dAhiNaNaM asaMkhejjAo joynnkoddaakoddiio| 7. evaM paccatthimeNa vi, evaM uttareNa vi, evaM uDDe pi| 8. ahe asaMkhejjAo joyaNakoDAkoDIo AyAmavikkhaMbheNaM / (za. 121130) 9,10. eyaMsi NaM bhaMte ! emahAlagaMsi logaMsi atthi kei paramANupoggalamette vi paese, jattha NaM ayaM jIve na jAe vA, na mae vA vi? 12. prabhu dRSTAMta deI kahai jI, koI puruSa suvizekha / saya ajA arthe karai jI, moTo bAr3o eka // 11. goyamA ! No iNaThe samaThe / (za. 12 / 131) se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai12. goyamA ! se jahAnAmae kei purise ayA-sayassa egaM mahaM ayA-vayaM krejjaa| 'ayAvayaM' ti ajAvajam ajAvATakamityarthaH / (va. pa. 580) *laya : jambU kahyo mAna le re jAyA ! za012, u07, DhA0 265 79 Jain Education Intemational Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13. chAlI ghAlai te vAr3A majhe jI, jaghanya eka doya tIna / 13. se NaM tattha jahaNNaNaM ekkaM vA do vA tiNNi vA, utkRSTa sahasra ajA bhaNI jI, karai prakSepa saMkIna / / ukkoseNaM ayA-sahassaM pkkhivejjaa| yadihAjAzataprAyogye vATake utkarSeNAjAsahasraprakSepaNamabhihitaM tattAsAmatisaMkIrNatayA'vasthAnakhyApanArthamiti / (vR. pa. 580) 14. pracura ghAsa pANI tihAM jI, iNa vacane avaloya / 14. tAo NaM tattha pauragoyarAo paurapANiyAo pracura laghu bar3I nIta noM jI, saMbhava kahiyai soya // 'pauragoyarAo paurapANIyAo' tti pracuracaraNabhUmayaH pracurapAnIyAzca, anena ca tAsAM pracuramUtrapurISasambhavaH / (vR. pa. 580) vA0-valI kSudhA tRSA nai avirahe sukhe rahivApaNa karI cirajIvipaNuM vA0-bubhukSApipAsAviraheNa susthatayA ciraMjIvitvaM kaa| coktm| (vR. pa. 580) 15. eka doya tIna dina lage jI, jaghanya thakI rahai jeha / 15. jahaNNeNaM egAhaM vA duyAhaM vA tiyAhaM vA, ukkoseNaM SaTa mAsa lage utkRSTa thI jI, bAr3A meM ajA bseh|| chammAse privsejjaa| 16. vIra kaha suNa goyamAjI! chAlI nAM bAr3A mAMya / 16-18. atthi NaM goyamA ! tassa ayA-vayassa kei paramANu-pudgala mAtra piNa, koi vina phayA rahivAya / / paramANupoggalamette vi paese, je NaM tAsi ayANaM 17. te ajA ne bar3I nIte karI jI, laghu nIte kari joya / uccAreNa vA pAsavaNeNa vA kheleNa vA siMghANeNa vA __ khela saMghANa vamana karI jI, viNa phayAM rahai soya / / vateNa vA pitteNa vA pUeNa vA sukkeNa vA soNieNa 18. pitta rAdha zukre karI jI, rudhira cAma kari tAya / vA cammehi vA romehi vA siMgehi vA khurehi vA roma sIMga khara nakha karIjI, viNa phartyAM rahai kAya ? nahehiM vA aNokkatapuvve bhavai ? 16. gotama kahai e artha nai jI, samartha nahIM jinarAya ! 19. No iNaThe samaThe / viNa phazya kiNavidha rahai jI, lokika pakSa rai nyAya / / 20. jina kahai hovai piNa goyamAjI! chAlI rA bAr3A mAMya / 20,21. hojjA vi NaM goyamA ! tassa ayA-vayassa keI paramANu mAtra pradeza piNa je, viNa phA rahivAya / / paramANupoggalamette vi paese, je NaM tAsi ayANaM 21. te ajA ne bar3I nIte karI jI, jAva khurAgraja nakkha / uccAreNa vA jAva nahehiM vA bhaNokkatapubve / tiNa karinai viNa phaziyAM jI, paramANu mAtra pratakkha / / 'nahehi va' tti nakhAH-khurAgrabhAgAstaiH / (vR. pa. 580) 22. piNa nizcai karine nahIM jI, e mahAloka rai mAMhi / 22. no ceva NaM eyaMsi emahAlagaMsi logaMsi / paramANu mAtra pradeza meM jI, jihAM janama maraNa thayu naaNhi|| 'atthi kei paramANupoggalamette vi paese' ityAdinA pUrvoktAbhilApena sambandhaH / (vR pa. 580) soraThA 23. ati moTo e loya, janama maraNa kima pUriyo ? 23. mahattvAllokasya, kathamidamiti cedata AhaisI AzaMkA hoya, te TAlaNa kahiyai hivai|| (bR. pa. 580) 24. *loka nAM zAzvata bhAva nai jI, AzrayI nai kahivAya / 24. logassa ya sAsayaM bhAvaM, lokano nAza havai nahIM jI, tiNa saM lokazAzvata kahya tAya / / lokasya zAzvatabhAvaM pratItyeti yogaH / (vR. pa. 580) yatanI 25. zAzvatapaNuM chate piNa soya, e loka saMsAra naiM joya / 25. zAzvaH tve'pi lokasya saMsArasya sAditve naivaM syAt / Adi sahitapaNAM rai mAMhi, itarA janma maraNa karai nAMhi / / (vR. pa. 580) 26. *tiNa kAraNa e jANavU jI, anAdi bhAva saMsAra / 26. saMsArassa ya aNAdibhAvaM, te prati AzrayI loka nai jI, bharo janma maraNa kara dhAra / / ityanAditvaM tasyoktam / (vR. pa. 580) *laya : jambU kahyo mAna le re jAyA ! 80 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27,28. nAnAjIvApekSayA saMsArasyAnAditve'pi vivakSita jIvasyAnityatve noktA'rthaH syAd (bR. pa. 580) 29. jIvassa ya NiccabhAvaM yatanI 27. anAdi saMsAra meM piNa tAya, nAnA jIva taNI apekSAya / vivakSita jIva naiM jeha, anityapaNuM huvai teha / / 28. anitya viSe e udaMta, loka chAlI bAr3A naM dRSTaMta / janma maraNa karIneM pUrAya, tiNa sU Agala nitya kahAya / / 26 *tiNasaM jIva taNAM nitya bhAvanai jI, te prati AzrayI joy| janama maraNa kara pUriyo jI, sarva loka naiM soya / / yatanI 30. jIva nityapaNe piNa jANa, karma alpavaNAM viSe mANa / pUrva ka hyo te bhramaNa na thAya, tiNasUM karma-bahula hivai aay|| 31. *bahalapaNuM vali karma na jI, te prati AzrayI jaMta / bhramaNa kiyo ima loka meM jI, chAlI bAr3A naiM duSTata / / 30. nityatve'pi jIvasya karmAlpatve tathAvidhasaMsaraNAbhAvAnnokta vastu syAdataH karmabAhulyamuktam / (vR. 5. 570) 31. kammabahuttaM yatanI 32. karma-bahulapaNe piNa jeha, alpa janmAdipaNAM viSeha / ukta artha bhramaNa huve nAMya, tiNasU janmAdi bahu hiva Aya / / 33. *janama naiM maraNa bahulapaNuM jI, te prati AzrayI khyAta / dRSTaMta aja bAr3e karI jI, loka bharyo suvikhyAta / / 34. eha sarva hI loka meM jI, koi nahIM chai teh| paramANu-pudgala mAtra hI jI, jeha pradeza viSeha / / 32. karmabAhulye'pi janmAderalpatve nokto'rthaH syAditi jnmaadibaahulymuktmiti| (vR. pa. 580) 33. jammaNa-maraNabAhullaM ca paDucca 34. asthi kei paramANupoggalamette vi paese / jattha NaM ayaM jIve na jAe vA na mae vA vi| se teNaTTeNaM goyamA ! 35. jAva (saM. pA.) na mae vA vi| (za. 12 / 132) 35. e jIva jihAM janmyo nahIM jI, athavA na mao jetha / tiNa arthe kari timaja hI jI, jAva mUo nahIM piNa tetha / / [vIra prabhu vAgareM] // soraThA 36. hiva ehija adhikAra, loka viSe vastu tnno| kahiyai cha vistAra, gotama pUkhyAM jina khai|| aneka athavA ananta vAra upapAda pada 37. *pRthvI kahI prabhu ! ketalI jI ? jina kahai pRthvI saat| dhura zata paMcamuddezake jI, Akhyo tima avadAta / / 36. etadeva prapaJcayannAha (vR. pa. 580) 37. kati NaM bhaMte ! puDhabIo paNNattAo? goyamA ! satta puDhavIo paNNattAo, jahA paDhamasae (bha. 15211-255) paMcapauddesae / 38. taheva AvAsA ThAveyabvA / 38. timaja AvAsaja sthApavA jI, ratnaprabhA rai mAya / narakAvAsA lakSa tIsa cha jI, ityAdi sarva kahAya / / *laya : jambU kahyo mAna le re jAyA ! 1. pATha meM'natthi' pada prApta hotA hai| kintu prastuta vAkya ke prArambha meM 'no ceva NaM' pATha hai / isa kAraNa natthi pada kI saMgati nahIM baiThatI / vRtti meM pATha ThIka hai / yahAM use hI svIkRta kiyA gayA hai| za0 12, u0 7. DhA0265 81 Jain Education Intemational Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39. jAva vimAna anuttare jI, jAva aparAjita jANa / bali sarvArthasiddha lage jI kahivaM sarva pichANa || 40. he prabhujI ! e jIvar3o jI, ratnaprabhA nAM joya / narakAvAsA AkhiyA jI, tIsa lAkha avaloya || 41. ika ika narakAvAsa meM jI, pRthvIkAyapaNe pekha / jIva eha suvizekha / artha kiyo iha rota Akhyo te AzrIta || yAvata vanaspati jI 42. 'naragattAe' iNa pATha noM jI, narakAvAsa pRthvIpaNeM jI, 43. pUrva upanoM jI ? vAra anekaja UpanoM jI, 44. sarva jIva piNa he prabhUjI lakSa tIsa narakAvAsa meM jI, 45. sarva jIva prabhu ! UpanA jI. jina kahai gotama / haMta athavA vAra anaMta || timahija yAvata dhAra / athavA anaMtI vAra // sakkaraprabhA nAM soya / lakSa pacIsa sujoya || eka jIva AzrIta / doya AlAva saMgIta / doya AlAvA dekha / kahi ema saMpela | paMca UNa lakSa narakAvAsa / zeSa pUrvavata tAsa // saptamI pRthvI viSeha 50. he prabhujI ! ejIvar3o jI, adho 51. ika ika narakAvAsA viSe ratnaprabhA pRthvI nI pare jI 52. he prabhujI ejIvar3o jI, causaTha lakSa 53. pRthvI kAyapaNe devapaNa utkRSTa paMca moTA ghaNAM jI, mahAnarakAvAseha // jI, zeSa sarva vistAra / kahiyU~ ihAM adhikAra / / asurakuMvAra nAM tAsa / AvAsa meM jI, eka-eka AvAsa || UpanoM jI, jAva vanaspati jeha | devIpaNeM jI, zayanapaNeha || Asana vAra anekaja apanA jI. 46. he prabhujI ! e jIvar3o jI, narakAvAsA AkhiyA jI, 47. jima kA ratnaprabhA viSe jI, athavA sarva jIva AsarI jI, 48. tema ihAM piNa jANavA jI, yAvata dhUmaprabhA lage jI. 46. prabhu ! e jIva tamA taNAM jI, ika ika narakAvAsa meM jI, 54. bhaMDa mAtra jina ! ratnaprabhA nAM tAsa / ika ika narakAvAsa || upakaraNapaNe jI, pUrva kahai haMtA goyamA jI ! jAva piNa UpanAM jI, imaja 55. sarva jIva anaMtI vAra | ima jAva paNiyakuMvAra ne jI, bheda AvAsa majhAra // 82 UpanoM dhAra ? anaMtI bAra / 56. pUrve AvAsa kA ache jI, asura nAM causaTha lAkha / lakSa carAsI nAga nAM jI, ityAdika abhilAkha || 57. he prabhujI ! e jIvar3o jI, pRthvIkAya lakSa asaMkha AvAsa chai jI, ika ika nAM tAsa / tAsa AvAsa // bhagavatI jor3a 39. jAva attaravimAmeti jAna aparAjie sambi (za. 12 / 1933) 40. aNNaM bhaMte! jIve imIse rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvAsasaya sahassesu 41. egamesa nirAsa puDhavikAiyattAe jA vaNassa ikAiyattAe / 42. naragattAe 'naraNatAeM' si narakAvA sapRthivIkAyikatayetyarthaH / (pu.pa. 581) 43. neraiyattAe uvavannapubve ? haMtA gopamA ! asa aduvA apttto| 'asaI' ti asakRd anekazaH / 44,45. savjIvA viNaM bhaMte! imIse puDhavIe sIsA nirayAvAsa sahame (saMpA.) ano (pa. 12 / 135) (. 12124) (su.pa. 201) rayaNappamAe deva jAva 46. ayaNaM bhaMte ! jIve sakkarappabhAe puDhavIe paNuvIsAe nirayAva 47, 48. evaM jahA rayaNappabhAe taheva do AlAvagA bhANiyavvA / evaM jAva dhUmappabhAe / ( rA. 12/136 ) 49. aNNaM bhaMte! jIve tamAe puDhavIe paMcUNe nirayAvAsa saya sahasse egamegaMsi nirayAvAsaMsi ? sesaM ta ceva / (za. 12/137) 50,51. bhate ! jIye AhesasamAe puDhabIe paMcasu aNutaresu mahatimahAlae mahAnirae egamesi nirayAvAsaMsi ? sesaM jahA rayaNappabhAe / (za. 12/138) 52. ayaNNaM bhaMte! jIve causaTThIe asurakumArAvAsasayasahasse egamegaMsi asurakumArAvAsasi 5114. puDhavitAe jAva vagarasaikAiyatAe devattAe devittAe AsaNasayaNa - bhaMDamattovagaraNattAe uvavannapuvve ? haMtA goyamA ! jAva (saM. pA.) anaMtakhutto / 55. savvajIvA vi NaM bhaMte! evaM ceva / evaM jAva yikumAresu / nANattaM AvAsesu / 56. AvAsA puvvabhaNiyA / (za. 12139) 57. ayaNNaM bhaMte! jIve asaMkhejjesu puDhavikkAiya:vAsa saya sahasse egamegaMsi puDhavikkAiyAvAsaMsi Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vA0 - ihAM pRthvIkAya nAM asaMkhyAtA AvAsa kahiya~hIja e artha siddha huvai / je asaMkhyAtA lakSa grahaNa kartuM te pRthvIkAya nAM AvAsa nuM ati bahupaNo jaNAvA naiM artha | 58. pAMca sthAvarapaNe UpanoM jI? jina yAvata vAra anaMta hI jI, sarva jIva 56. ima jAva vaNassaikAya meM jI, lakSa ye AlAve kari apanoM jI, 60. he prabhujI ! ejIvar3o jI, beMdriya lakSa asaMkha AvAsa meM jI, ika ika tAsa AvAsa || tema | beMdriyaparNeja 61. pAMca svAvarapa apanoM jI. jina kahe jAva anaMta hI jI sarva jIva piNa ema / / kaha haMtA tema paNa ema // 62. evaM jAva manuSya viSe jI, NavaraM teMdrI AlAva | pAMca bhAvarapaNe upanoM jo teMdriyapaNe kahAva || 63. cauriMdrI nAM AlAvA viSe jI, paMca sthAvarapaNeM pekha | caridvIpa Upana jI hama kahiyo 64. paMceMdrI triNa AlAvA viSe jI, paMca tiryaMca paMceMdriyapaNa jI, UpanoM 65. manuSya taNAM AlAvA viSe jI, paMca manuSyaparNe pUrva apanI jI, zeSa 66. vyaMtara jyotiSI ne viSe jI, eha viSe pUrva apano jo 67. he prabhujI e jIvo jI ! dvAdaza lakSa vimAna meM jI, 68. pRthvI kAyapaNa UpanoM jI, suvizekha // / sthAvarapaNeM tema / kahiyo ema // sthAvarapaNeM tema / asura kSaNI para jANa // sanatakumAra udAra / ika ika vAsa mabhAra // zeSa asura jima tAhi / yAvata vAra anaMtahI jI, piNa nizcai devIpaNeM nAMhi // asaMkha AvAsa | pUravavata suprakAza // viSe vimAsa / 72. he prabhujI ! ejIvar3o jI, ika ika tAsa vimAna meM jo soraThA 1 taNo upapAta, bIjA kalpa lageja chai / 69. devI te mATe Age AkhyAta, surIpaNa nathI // 70. * sarva jIva piNa iha vidhejI evaM yAvata tema ANata pANata nai viSe jI, AraNa acyuta ema // 71. he prabhujI ! e jIvar3o jI sInasI adhika aThAra seveyaka vimAna AvAsa meM jI imahija kahiyo vicAra / / beIdriya jema || saudharma naiM IzANa / paMca anuttara vimAna / pRthvIpaNa timaja jAna || 73. jAva anaMta vAra UpanoM jI, nahi suraparNaM vAra anaMta / devIpaNeM nahIM sarvathA jI, ima sarva jIva piNa maMta | vA0 - ihAsaMkhyAteSu pRthivIkAyikAvAseSu etAvataiva siddhe tatteSAmativatvakhyApanArthaM / (bR. pa. 581) 58. puDhavikAiyattAe jAva vaNassaikAiyattAe uvavannapubve ? haMtA goyamA ! jAva (saM. pA.) aMtakhutto / evaM savvajIvA vi / 59. evaM jAva vaNassaikAiesu / (. 12140) jAva 60. ayaNNaM bhaMte ! jIve asaMkhejjesu be iMdiyAvAsasayasahasse egamegaMsi veiMdiyAvAsaMsi 61. e beiM diyattAe uvavannapubve ? haMtAnopanA (. pA.) ajIvA viNaM evaM ceva / 62. evaM jAva masse vaNassaikAiyattAe teiMdiyattAe / navaraM teIdie jAya 63. cauridiesu cauridiyattAe / vaNassa ikAiyattAe 64. paMcidiyatirikkhajogiesu jogitaae| 65. maNussesu maNussatAe, sesaM jahA beiMdiyANaM / paMcidiyatirikkha 66. vANamaMtara joisiya sohmmIsAmu ya jahA asurakumArANaM / (za. 12/141) 67. ayaNNaM bhaMte! jIve saNakumAre kappe bArasasu vivAhaste egamegasi mAniyAvAsaMsi / 68. vikAsa jahA asurakumArAcaM jAya (saM. pA.) anaMtakhutto no ceva NaM devatAe / 69. IzAnAnteSveva devasthAneSu sanatkumArAdiSu punarnetikRtvA / evaM savvajIvA vi / evaM jAva aarnnccesuvi| 70. ANayapaNaesu evaM ( sa. 120142) 71. aNNaM bhaMte ! jIve tisu vi aTThArasuttaresu gevijjavimANAyAsasa evaM veba (za. 12/143 ) 72, 73. aNNaM bhaMte! jIve paMcasu aNuttaravimANesu egamegaMsa aNuttara vimANaMsi puDhavikAiyattAe ? saheba jAva asa aduvA asato, no ce devattAe vA devittAe vA / evaM savvajIvA vi / (za. 120944) devya utpadyante ( 1. 1.581) za0 12, u0 7, DhA0 265 83 Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74. he prabhajI! e jIvar3o jI, sarva jIvAM noM soya / mAtApaNe nai pitApaNe jI, UpanoM je avaloya ? 75. bhAIpaNe bhaganIpaNe jI, bhAryApaNa suvicAra / patrapaNe beTIpaNa jI, UpanoM e avadhAra ? 76. putra nI strIpaNe UpanoM jI, pUrava kAla majhAra? jina kahai haMtA goyamA jI! jAva anaMtI vAra / / 74. ayaNNaM bhaMte ! jIve savvajIvANaM mAittAe pititte| 75. bhAitta e bhagiNittAe bhajjatAe puttattAe dhuuyttaae| 77. sarva jIva piNa he prabhujI ! ehi jIva nAM haMta / mAtApaNe jAva UpanAM jI? jina kahai jAva anaMta / / 78. he prabhajI ! e jIvar3o jI, sarva jova noM joy| sAmAnya aripaNe thayo jI, dIrgha kAla vairIpaNe hoya / / 76. 'ghAyagattAe' tAsa artha ghAtakRta jI, 'vayattAe' hoy| tAr3a kapaNe jI, pUrva UpanoM soya / / 80. pratyanIkapaNe UpanoM jI, kAryApaghAtaka kahAya / 'paccAmittattAe' valI jI, amitra nai de sahAya? 81. jina kahai haMtA goyamA jI! jAva anaMtI vAra / sarva jIva piNa ehanAM jI, ari pramukha ima dhAra / / 76. suNhattAe uvavannapuvve ? haMtA goyamA ! asaI aduvA annNtkhutto| (za. 12 / 145) 77. savvajIvA viNaM bhaMte ! imassa jIvassa mAittAe jAva (saM. pA.) uvavannapudA? haMnA goyamA ! jAva (saM. pA.) annNtkhutto| (za. 122146) 78. ayaNNaM bhaMte ! jIve sabbajIvANaM aritta e veriyattAe 'arittAe' ti sAmAnyataH zatrubhAvena, 'veriyattAe' tti vairikaH -- shtrubhaavaanubndhyuktstttyaa| (bR. pa. 581) 79. ghAtagattAe, vhgttaae| 'dhAyagattAe' tti mArakatayA bahAttAe' tti vyadhakatayA tADakata yetyarthaH / (bR. pa. 581) 80. paDiNIyattAe, paccA mittattAe uvavannapuvve ? 'paDiNIyattAe' tti pratyanIkatayA--- kAryopaghAtakatayA 'paccAmittattAe' tti amitrasahAyatayA / (va. pa. 581) 81. haMtA goyamA ! jAva (saM. pA.) aNaMtakhutto / (za. 12 / 147) sabvajIvA vi NaM bhaMte ! imassa jIvassa arittAe"" ___ (za. 12 / 148) 82. ayaNNaM bhaMte ! jIve savvajIvANaM rAyattAe juvarAyattAe 83. jAva (saM. pA.) satthavAhattAe uvavannapubve ? haMtA goyamA ! jAva (saM. pA.) aNaMtakhutto / (za. 122149) 84. savvajIvA vi NaM bhaMte ! imassa jIvassa rAyattAe"" (za. 12 / 150) 85. ayaNNaM bhaMte ! jIve savvajIvANaM dAsattAe 'dAsattAe' tti gRhadAsIputratayA / (vR. pa. 581) 86. pesattAe bhayagattAe 'pesattAe' tti preSyatayA-AdezyatayA 'bhayagattAe' tti bhRtakatayA duSkAlAdau possittyaa| (bR. pa. 581) 87. bhAillattAe 'bhAillagattAe' tti kRSyAdilAbhasya bhAgagrAhakatvena / (vR. pa. 581) 88. bhogapurisattAe 'bhogapurisattAe' ti anyarupAjitArthAnAM bhogkaarinrtyaa| (bR. pa. 581) 82. he prabhajI! e jIvar3o jI, sarva jIva noM tAma / rAjApaNe e UpanoM jI, yuvarAjApaNa Ama ? 83. yAvata sArthavAhapaNa jI, pUrva UpanoM dhAra? jina kahai haMtA goyamA jI! jAva anaMtI vAra / / 84. sarva jIva piNa UpanA jI, eha jIva nAM jANa / rAjApaNe pramukha saha jI, timahija kahivo pichANa / / 85. he prabhajI! e jIvaDo jI, sarva jIva noM soy| ghara nI dAsI nAM putrapaNeM jI, UpanoM e avaloya / 86. pesa AdezakArIpaNa jI, bhRtaka dukAlAdi mAMya / ___ AvI vasyo chai tehana jI, poSitapaNoM karAya / / 87. karaSaNAdika nAM lAbha noM jI, bhAga nAM grAhaka jeha / bhAillagapaNe tasu kahyo jI, UpanoM pUrava eha / / 88. bhoga puruSapaNe Upano jI, bhogavai teha puruSapaNeM jI, anya upAjita dhanna / pUrava eha upanna / / 84 bhagavatI jor3a Jain Education Intenational Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86. zIsapaNe pUrva apanoM jI, dveSyapaNe vali dhAra ? jina kahai haMtA goyamA jI! jAva anaMtI vAra / 89. sIsattAe vesattAe uvavannapuve ? haMtA goyamA ! jAva (saM. pA.) annNtkhutto| (za. 12 / 151) 'sIsattAe' tti zikSaNIyatayA 'vesattAe' tti dvessytyti| (va. pa. 581) 90. evaM savvajIvA vi (saM. pA.) anntkhutto| (za. 12 / 152) sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti jAva vihri| (za. 12 / 153) 10. sarva jIva sevaM bhaMte ! piNa ehanA jI, ema anaMtI vAra / gotama kahI jI, yAvata vicare sAra / 61. zata bAra muddezaka sAtamoM jI, doyasau paiMsaThamI DhAla / bhikSa bhArImAla RpirAya thI jI, 'jaya-jaza' haraSa vizAla / / dvAdazazate saptamoddezakArthaH // 12 // 7 // hAla : 266 1. saptame jIvAnAmutpattizcintitA, aSTame'pi saiva bhaMgyantareNa cintyate / (vR. pa. 581) 2. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM jAva evaM vayAsI 1. saptamaddeze jIva nI, utpatti noM adhikaar| aSTamuddezaka piNa timaja, bhaMgAMtare vicAra / / 2. tiNa kAle naiM tiNa samaya, yAvata gotama svaam| ima bolyA prabhujI prate, vinaya karI zira nAma / / devoM kA dvizarIra-upapAda pada ___*goyama prazna suhAmaNA / (dhrupadaM) 3. mahaddhika sura bhagavaMta jI, jAva mahAIzvara dhAma / prabhujI ! aMtara rahita cavI karI, tanu chor3I nai tAma / / prabhujI ! 4. be zarIrI nAga meM Upajai, nAga kahatAM gajarAja / prabhajI ! athavA nAga te sapa hai, e bihuM artha samAja / / prabhujI ! 5. nAga zarIra prathama tajI, dvitIya manuSya tanu leha / prabhujI ! ziva pada mAMhi sidhAvasye, be zarIrI nAga jeha / / prabhujI ! 6. te nAga viSe sura Upajai? jina kahai hAM upajata / goyamajI ! te tihAM nAga janama viSe, tathA utpatti kheta arcata / / prabhujI! 3. deve NaM bhaMte ! mahiDIe jAva mahesakkhe aNaMtaraM cayaM caittA 4. bisarIresu nAgesu uvyajjejjA ? 'nAgesu' ti sappeSu hastiSu vaa| (va. pa. 582) 5. ye hi nAgazarIraM tyaktvA manuSyazarIramavApya setsyanti te dvizarIrA iti / (vR. pa. 582) 6. haMtA uvvjjejjaa| (za. 121154) se Na tattha 'tattha tti' nAgajanmani yatra vA kSetre jAtaH / (vR. pa. 582) 7. acciya-vadiya-pUiya tatra cAcitazcandanAdinA vanditaH stutyA pUjitaH pusspaadinaa| (vR. pa. 582) 8. sakkAriya-sammANiya satkArito-vastrAdinA / (vR. pa. 582) 9. dibve scce| 'divbe' tti pradhAnaH 'sacce' tti svapnAdiprakAreNa tadupadiSTasyAvitathatvAt / (vR. pa. 582) 7. ayo caMdanAdika karI, vaMdita stuti vizekha / prabhajI / puSpAdika kari pUjiyo, nAga bhaNI jana pekha / / prabhajI ! 8. vastrAdike satkAriyo, vali sanamAnyo jeha / prabhujI ! eha vizeSaNa seva noM, nAga bhaNI dhara neha / / prabhujI ! 6. divya pradhAna sAco tiko, svapnAdika kari soya / prabhujI ! te kahyo jhUTha huvai nahIM, satya huvai avaloya // prabhujI ! *laya : zivapura nagara suhAmaNo za012, u07, 8, DhA0265, 266 85 Jain Education Intemational Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. saphala seva havai jehanI, deva adhiSThita sAra / prabhujI ! 10. saccovAe sannihiyapADihere / pUrva mitrAdika sura nikaTa, kIdho karma pratihAra / / prabhujI ! 'saccovAe' ti satyAvapAtaH saphalaseva ityarthaH, kuta etat ? ityAha-'sannihiyapADihere' tti sannihitaM-adUravatti prAtihArya-pUrva saMgatikAdidevatAkRtaM pratihArakarma yasya sa tthaa| (va. pa. 582) 11. ehavA nAga viSe amara je, upajai chai bhagavAna ? prabhujI ! 11. yAvi bhavejjA? jina kahai haMtA goyamA ! amara Upajai Ana / / goyamajI ! haMtA bhvejjaa| (za. 12.155) 12. aMtara rahita tihAM thakI, nikala teha sIjhaMta? prabhajI ! 12. se NaM bhaMte ! taohito aNaMtaraM uvaTTittA jina kahai haMtA sojhai tiko, jAva karai dukha aMta / / goyamajI ! sijjhajjA... haMtA sijhajjA jAva savvadukkhANaM aMtaM karejjA / (za. 12 / 156) 13. mahaddhika sura bhagavaMta jI! imaja cavI ne eha / prabhujI ! 13. deve NaM bhaMte ! mahiDDIe evaM ceva jAva (saM. pA.) doya zarIrI maNi viSe, pRthvIpaNe upajeha / / prabhujI ! bisarI resu maNIsu uvavajjejjA? 'maNIsu' tti pRthivIkAyavikAreSu / (va. pa. 582) 14. ima nizca kari Akhiyo, nAga bhaNI jima nhAla / prabhujI ! 14. haMtA uvavajjejjA / evaM ceva jahA nAgANaM / kahivo tiNahijarIta saM, ratna maNi noM vizAla / / goyamajI ! (za. 12 / 157) 15. sura prabhu ! mahaddhika jAva hI, be zarIrI taru meM upajaMta?prabhajI! 15. deve NaM bhaMte ! mahiDDIe jAva (saM. pA.) bisarIresu jina kahai haMtA Upajai, evaM ceva udaMta / / goyamajI ! rukkhesu uvavajjejjA? haMtA uvvjjejjaa| evaM ceva / 16. NavaraM imaM nANattaM, jAva adhiSThita deva / goyamajI ! 16,17. navaraM---imaM nANattaM jAva sannihiyapADihere chagaNAdika kari bhUmikA, mRdU kIdhI e bheva / / goyamajI ! lAulloiyamahie yAvi bhavejjA? 17. khar3I pramukha kari bhIta naiM, dhavalai jana dhara raag| goyamajI ! 'lAulloiyamahie' tti 'lAiyaM' ti chagaNAdinA eha bihuM kari pUjiyo, vRkSa cotaro mAga / / goyamajI ! bhUmikAyAH saMmRSTIkaraNaM 'ulloiyaM' ti seTikAdinA kuDayAnAM dhavalanaM etenaiva dvayana mahito yaH sa tathA / (vR. pa. 582) 18. vRkSa nI pITha apekSayA, kahyA vizeSaNa eha / goyamajI! 18. haMtA bhvejjaa| sesaM taM ceva jAva sabyadukkhANaM aMtaM timahija zeSa kahIjiye, yAvata aMta kareha / / goyamajI ! karejjA / (za. 12 / 158) ___ vA0-e vizeSaNa vRkSa nI pITha nI apekSAe kahya / viziSTa vRkSa je vA0-etacca vizeSaNaM vRkSasya pIThApekSayA, viziSTavakSA huvai, te baddhapITha hIja huvai / hi baddhapIThA bhvntiiti| (vR. pa. 582) paMcendriya tiryaJcayoni upapAda pada 16. atha hiva he bhagavaMta jI ! golAMgUla-vAnara rai mAya / prabhajI ! 19. aha bhaMte ! gonNguulvsbhe| moTo jeha vAnara acha, te golAMgUla vRSabha kahivAya // prabhujI ! 'golaMgUlavasabhe' tti golAMgUlAnAM-vAnarANAM madhye mahAn / (vR. pa. 582) sarija moTo vAnara vidagdha, vidagdha paryAyapaNAM thakI vA0 sa eva vA vidagdho vidagdhaparyAyatvAvRSabhazabdasya / vRSabha zabda khyo| (vR. pa. 582) 20. kUTa-vRSabha kurkaTa majhe, moTo balavaMta eh| prabhajI ! 20. kukkuDavasabhe, maMDukavasabhe / maMDaka-vRSabha maMDuka majhe, e piNa jabara kaheha // prabhujI ! 21. zIla samAdhi rahIta e, aNuvrata guNavrata rahIta / prabhujI ! 21. ee NaM nissIlA nivvayA nigguNA nimmerA nipaccamaryAda pacakhANa rahIta e, nahi posaha upavAsa sahIta ||prbhujii! kkhANa-posahovavAsA 'nissIla' tti samAdhAnarahitAH 'nivvaya' tti aNuvratarahitAH 'nigguNa' tti guNavataH"rahitAH / (vR. pa. 582) 86 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22. kAla karo kAla avasare, ratnaprabhA pRthvI eha / prabhujI ! 22. kAlamAse kAlaM kiccA imIse rayaNappabhAe puDhavIe utkRSTa sAgara Aukhe, Upajai naraka meM nArakapaNeha / / prabhujI ! ukkosaM sAgarovamadvitIyaMsi naragaMsi ne raiyattAe uvavajjejjA? 23. zramaNa bhagavaMta mahAvAra jo, vAgarai ihavidha vANa / goyamajA! 23. samaNe bhagavaM mahAvIre vAgarei-uvavajjamANe upajavA lAgA tasu, UpanAM kahiyai pichANa / goyamajI ! uvavanne tti vattavvaM siyaa| (za0 12 / 159) soraThA 24. 'jeha samaya chai soya, vAnara kurkaTa moNddko| teha samaya meM joya, nAraka bhava kahiyai nathI / / 25. iNa kAraNa avaloya, kima kahiyai nArakapaNeM / niraNaya vaca tasu joya, vIra prabhU ima vAgarayo / / 26. UpajavA lAgo nhAla, kahiyai tehane uupno| kiriyA niSThA kAla, e bihaM taNAM abheda thii| 27. UpajavA lAgo jeha, kriyA kArya samaya te| tiNa samaya UpanoM teha, niSThA kAlaja samaya ika / 28. kiriyA niSThA jANa, e behuM no samaya ik| te mATe jina vANa, uvavajjamANe UpanoM / / (ja0 sa0) vA0 --'neraiyattAe uvavajjejjA' ? iti prazna / ihAM 'uvavajjejjA' e ehanoM vA0-'nera iyattAe uvavajjejjA' iti praznaH, iha ca uttara / te e asambhava cha, ehavI AzaMkA karI nai ehanoM uttara Apa cha.'samaNe' 'uvavajjejjA' ityetaduttaraM tasya caasNbhvmaashNkityaadi| mAnastatparihAramAha--'samaNe' ityAdi / asambhavatA kema ? jeNe samaya golAMgUla Adika teNe samaya nAraka nathI to asaMbhavazcavaM-yatra samaye golAMgUlAdayo na tatra te nArakapaNa utpanna thayA, e kima kahiye ? samAdhAna-zramaNa bhagavAna mahAvIra, samaye nArakAste ataH kathaM te nArakatayotpadyante jamAli Adi nahIM, ema kahai cha ke je vAnarAdika nArakapaNe upajatA chatA nai narake iti vaktavyaM syAd ? atrocyate-zramaNo bhagavAn mahAvIro na tu jamAlyAdiH evaM vyAkaroti yaduta upanAMja kahiye, kriyAkAla niSThAkAla behUM nAM abheda thii| je mATe vAnara Adika utpadyamAnamutpannamiti vaktavyaM syAt, kriyAkAlanArakapaNe utpanna hoNArA nArakahIja kahivAya anai nAraka nArakapaNe utpanna thAya, niSThAkAlayorabhedAda, ataste golAMgUlaprabhRtayo nArakae satya chai| tayotpattukAmA nArakA evetikRtvA suSThUcyate / bIjI dRSTIe vAnara pramukha noM bhava chor3I naraka nAM bhava noM pahilo samaya ---- (vR0 50 582) UpajavA lAgo bATe bahai cha, te kriyAkAla anai teNeja samaye Upano e niSThAkAla / e kriyAkAla anai niSThAkAla no samaya eka cha-kriyAkAla noM je samaya tehija samaya niSThAkAla no cha / iNa nyAya piNa bihu kAla nAM abheda thako UpajavA lAgo tehanai apano kttiN| 26. *sIMha bAgha hiva he prabhu ! jima avasappiNI uddeza / prabhujI ! 29. aha bhate ! sIhe vagghe jahA osappiNI uddesae jAva saptama zataka chaThA majhe, jAva pArAzara zeSa / / prabhujI ! (saM0 pA0) prssre| (bha0 7 / 122) 30. e zIla rahita pUravalo pare, jAva zabda thI jANa / prabhajI ! 30. ee NaM nissIlA evaM ceva jAva (saM0 pA0) vattavvaM UpajavA lAgA tasu, UpanA kahiye pichANa / / goyamajI ! samaNe bhagavaM mahAvIre vAgarei-uvavajjamANe uvavanne tti vattavvaM siyaa| (za0 12/160) 31. atha hiva he bhagavaMta jI! DhaMka kaMka avaloya / prabhajI ! 31. aha bhaMte ! DhaMke kaMke vilae madue sikhI-ee NaM bilae' maMDuka moriyo, zIla-rahita e soya / / prabhujI ! nissiilaa| *laya : zivapura nagara suhAmaNo 1. bagulA za0 12, u08, DhA0266 87 Jain Education Intemational Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32. zeSa timaja jAva bhAkhavaM, sevaM bhaMte ! suvizeSa / prabhujI ! yAvata gotama vicaratA, zata bArama aSTamuddesa / / sugaNajI ! 32. sesaM taM ceva jAva (saM0 pA0) vattabvaM siyA / (za* 12/161) sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti jAva viharai / (za0 12/162) 33. doyasau nai chAsaThamI, AkhI DhAla udAra / sugaNajI! bhikSu bhArImAla RSirAya thI, 'jaya-jaza' haraSa apAra // sugaNajI ! dvAdazazate aSTamoddezakArthaH // 12 // 8 // DhAla 267 1. aSTamoddezake devasya nAgAdiSUtpattiruktA navame tu devA eva prarUpyante / - (vR0 50 583) 2. kativihA NaM bhaMte ! devA paNNatA? goyamA! paMcavihA devA pnnnnttaa| 3. bhaviyadavvadevA / dUhA 1. aSTamuddezaka deva nI, nAgAdika utptt| navameM devataNIja hiva, parUpaNA avitattha / / paMcavidha deva pada ___ *vANI thAMrI mana basI sAhiba jii| (dhrapadaM) 2. kitai prakAra parUpiyA sAhibajI ! baha vacane kari deva ho / jazadhArI! jina kahai paMca prakAra nAM goyamajI ! deva kahyA svayameva ho / jazadhArI ! 3. bhavya-dravyadevA ka hyA goyamajI ! bhava aMtara sura thAya ho / jazadhArI ! deva taNAM guNa zUnya chai goyamajI! tiNasU dravyadeva kahivAya ho / jazadhArI ! vA0-dIvyanti---krIDanti krIDA karai te deva / athavA dIvyante stUyante ArAdhyapaNe karI jehanI stuti kIjiye te deva / hivai bhaviya-dravyadeva noM artha kahai chai--dravya bhUta je deva te dravyadeva / dravyapaNo te apradhAnapaNAM thakI, bhUtabhAvapaNAM thakI anai bhAvI bhAvapaNAM thakI / tehamAM apradhAnapaNAM thakI devatA nAM guNe karI zUnya je deva te dravya-deva / jima guNe karI rahita sAdhu nai varSa, te dravya-sAdhu / je devatA nAM bhAva prati bhogavI bhAva devapaNAM thakI cavI anerI gati nai viSe Upano te bhUtabhAva dravyadeva kahiye / anaiM devatA thAvA jogya chai piNa haje deva thayA nathI--manuSya, tiryaca nI gati meM vatta cha, tehanai bhAvI bhAvadeva khiye| te bhAvI bhAva dravyadeva no pakSa ihAM grahaNa kIrcha / vA0-dIvyanti-krIDAM kurvanti dIvyante vAstUyante vA''rAdhyatayeti devaaH| 'bhaviyadavvadeva' tti dravyabhUtA devA dravyadevAH dravyatA cAprAdhAnyAdbhUtabhAvitvAbhAvibhAvatvAd vA, tatrAprAdhAnyAddevaguNazUnyA devA dravyadevA yathA sAdhvAbhAsA dravyasAdhavaH / bhUtabhAvapakSe tu bhUtasya devatvaparyAyasya pratipannakAraNA bhAvadevatvAccyutA dravyadevAH, bhAvibhAvapakSe tu bhAvino devatvaparyAyasya yogyA devatayotpatsyamAnA dravyadevAH tatra bhAvibhAvapakSaparigrahArthamAha (vR0pa0585) *laya : zItala jina zivadAyakA 88 bhagavatI jor3a dain Education Intermational Jain Education Intemational Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. naradeva te deva narAM majhe goyamajI ! tathA krIr3A kAMtyAdika yukta chai goyamajI ! jana ArAdha tAsa ho / jazadhArI ! 5. dharmadeva kA tIsarA goyamajI ! e cI punya-rAza ho | jagadhArI ! teNe karIneM sahita chai goyamajI ! yogya je deva te devAtideva / zruta cAritra rUpa dharma ho| jagadhArI ! 9. devAtideva cauthA kahyA goyamajI ! e munivara guNa dharma ho / jaNadhArI ! atikramyAsura zeSa ho jaNadhArI ! / te bhAve tIrthakarU goyamajI ! kevala sahita saMpekha ho / jazadhArI ! vA0 - devAtideva kahitAM zeSa deva prate atikramyAM parama adhika devapaNAM 7. devAdhideva dasa kihAM goyamajI ! adhika asura mAMhi ho / jazadhArI ! pAramArthika devatva thI goyama jI ! bhAve tIrthakara tAhi ho / janadhArI ! aro - devAhideva kihAika pATha dIseM / tehnoM artha - devatA mAMhi adhika, paramArthika devapaNAM nAM yoga thakI devAdhideva kahiye / 8. bhAvadeva ci jAti nAM goyamajI ! devagatyAdi karma soya ho jagadhArI ! tAsa udaya pariyAye karI goyamajI ! bhavanapatyAdika joya ho / jazadhArI ! 1. ki arve prabhu! ima ko gomajI ! bhaviya dravyadevA tAma ho ? jazadhArI ! jina kahe titheca paMceMdriyA goyabhajI ! athavA manuSya abhirAma ho / jaNadhArI ! 10. UpajavA joga sura viSe goyamajI ! bhaviya dravyadeva eha ho jagadhArI ! bhaviva dravyadeva teha ho / jaladhArI ! je naradeva pichANa ho ? jasadhArI ! tiNa artha hai ima kahyo goyamajI ! 11. kiNa arthe prabhu ! ima kA sAhibajI ! jina kahai bharatAdi mahI taNAM goyamajI ! svAmI narAdhipa jANa ho / jaNadhArI ! 12. svAmI bharata eravatAdika taNAM goyamajI ! tiNa sU cAuraMta kahivAya ho / jazadhArI ! vAsudevAdika TAliyA goyama jI ! ema ko vRtti mAMya ho / jazadhArI ! 4. naradevA 'naradeva' tti narANAM madhye devA-ArAdhyAH krIDAkAntyAdiyuktA vA narAzca te devAzceti vA naradevA: 1 ( vR0 pa0 585) 5. dhammadevA 'dhammadeva' tti dharmeNa - zrutAdinA devA dharmapradhAnA vA devA dharmadevAH / (080485) 6. devAtidevA vA0 - 'devAideva' tti devAn zeSAnatikrAMtA pAramArthikadevatvayogAddevA devAtidevA (50 50 505 ) 7. devAhideva' ti kvaciddRzyate taca devAnAmadhikAH pAramAdhidevatva yogAda devA devAdhidevAH / ( vR0 pa0 585) 8. bhAvadevA / ( 0 12 / 153) 'bhAvadeva' ti bhAvena devagatyAdikarmodayajAtaparyAyeNa devA bhAvadevAH / ( vR0 pa0 505) 9,10. se keNaTThe bhaMte! evaM vRccai - bhaviyadavvadevAbhaviyadavvadevA ? goyamA ! je bhavie paMcidiyatirikkhajoNie vA maNusse vA devesu uvavajjittae / se teNaTTheNaM goyamA ! evaM vaccai - bhaviyadavvadevAbhaviyadavvadevA / ( za0 12 / 164 ) 11. se ke bhane ! evaM yuccainaradevA naradevA ? goyamA ! je ime rAyANo 12.13. uTTI 'cAuratacanakavaTTi ti caturantAvA bharatAdivivyA evaM svAmina iti cAturantAH catreNa varNanazIlatyAccakravattinaH ' "caturantagrahaNena ca vAsudevAdInAM ( vR0 pa0 585) vyudAsaH / za0 12. u0 9, DhA0 267 89 Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navanihipaiNo 14. uppaNNasamattacakkarayaNappahANA samiddhakosA / 15. battIsarAyavarasahassANuyAtamaggA sAgaravaramehalA hivinno| 'sAgaravaramehalAhivaiNo' tti sAgara eva varA mekhalA kAJcI yasyAH sA sAgaravaramekhalA-pRthvI tasyA adhipatayo ye te tthaa| (vR0 50 585) 16. maNussidA / se teNaTheNaM jAva (saM0 pA0) nrdevaanrdevaa| (za0 12/165) 13. vartanazIla cakre karI sAhibajI ! cakravartI kahivAya ho / jazadhArI ! cakra paMtha dekhAr3atAM sAhiba jI ! khaTa khaMDa sAdhai tAya ho / jazadhArI ! 14. samasta ratna samuppanA goyamajI ! jiNameM cakra pradhAna ho| jazadhArI! nava nidhAna noM adhipati goyamajI! samRddha koSa pichANa ho / / jazadhArI ! 15. batIsa sahasra rAjezvara goyamajI ! sevai ke. jAya ho / jazadhArI ! samudra hIja jasu mekhalA goyamajI! te pRthvI nAM adhipati rAya ho / jazadhArI! vA0-sAgara hI hai zreSTha mekhalA-kAMcI, kaTipradeza noM gahaNo-kaMdoro jehana te pRthvI, tehanA adhipati / 16. manuSya nAM iMdra manoharU goyamajI! tiNa arthe kari tAya ho / jazadhArI ! yAvata naradevA kahyA goyamajI! SaTa khaMDAdhipa rAya ho / / jazadhArI ! 17. kiNa arthe prabhu ! ima kahyo goyamajI ! dharmadeva guNavaMta ho? jazadhArI ! jina kahai e anagAra chai goyamajI! jJAnavaMta bhagavaMta ho / / jazadhArI ! 18. IrSyA sumati sahIta cha goyamajI ! jAva gupti brahmacAra ho / jazadhArI ! tiNa arthe jAvata kahyA goyamajI! dharmadeva muni sAra ho / jazadhArI ! 16. kiNa arthe prabhu ! ima kahyo sAhibajI ! devAdhideva udAra ho? jazadhArI! jina kahai e arihaMta chai goyamajI! bhagavaMta jJAna bhaMDAra ho / jazadhArI ! 20. utpanna jJAnadarzaNadharA goyamajI! jAva sarvadarzadra ho, jazadhArI! tiNa arthe jAvata kahyo goyamajI ! devAdhideva jinendra ho, jazadhArI ! 21. prabhu ! kiNa arthe bhAva devatA sAhibajI ! jina bhAkhai tahatIka ho, jazadhArI ! bhavanapati vyaMtarA goyamajI! jyotiSI naiM vaimAnIka ho, jazadhArI ! 22. devagatI nAma gotra je sAhibajI ! karma prate vedaMta ho, jazadhArI! tiNa arthe jAvata kahyA goyamajI! bhAvadeva cihuM maMta ho, jazadhArI ! 17. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM yuccai-dhammadevA dhammadevA? goyamA ! je ime aNagArA bhagavaMto 18. riyAsamiyA jAva guttabaMbhayArI / se teNaTheNaM jAva (saM0 pA0) dhammadevA-dhammadevA / / (za0 12/166) 19. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai-devAtidevA devAtidevA ? goyamA ! je ime arahaMtA bhagavaMto 20. uppaNNanANa-dasaNadharA jAva (saM0 pA0) svvdrisii| se teNaTheNaM jAva (saM0 pA0)devAtidevA-devAtidevA / (za0 12/167) 21. se keNa-Na bhaMte ! evaM vuccai-bhAvadevA bhAvadevA? goyamA! je ime bhavaNavai-vANamaMtara-joisa-vemANiyA devA 22. devagatinAmagoyAI kammAI vedeti / se teNaDheNaM jAva (saM0 pA0) bhAvadevA-bhAvadevA / (za0 12/168) 90 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23. bhaviyadavvadevA NaM bhaMte ! kaohiMto uvavajjati-- ki neraiehito uvavajjati ? tirikkha-maNussadevehito uvavajjati? 24. goyamA ! neraiehito uvavajjati, tirikkha-maNussa devehito vi uvavajjati / 25. bhedo jahA vakkaMtIe (pa0 6/87-92) savvesu uvavAeyavvA jAva aNuttarovavAiya tti / 26. navaraM asaMkhejjavAsAuya 'asaMkhejjavAsAuya' tti asaMkhyAtavarSAyuSkAH karmabhUmijAH paJcendriya tiryagmanuSyAH", "bhavyadravyadevA na bhavati / (vR0 50 585,586) pacavidha devoM kA upapAda pada 23. bhaviya-dravya je devatA sAhibajI ! kihAM thakI AvaMta ho, jazadhArI ! syaM nAraka thakI tiri manuSya thI sAhibajI ! deva thakI upajata ho ? jazadhArI ! 24. jina bhAkhai suNa goyamA ! goyamajI ! nAraka thI upajata ho, jazadhArI ! tiri manu deva thakI valI goyamajI ! UpajavU tasu maMta ho, jazadhArI ! 25. bheda pannavaNA meM jima kahyA sAhibajI ! SaSTha pade suvikhyAta ho, jazadhArI ! sarva thakI upajAyavo sAhibajI! jAva anuttaropapAta ho, jazadhArI ! 26. NavaraM asaMkha varSAyu te sAhibajI ! karmabhUmija kahivAya ho, jazadhArI ! tiryaMca paMcendriya manuSya te sAhibajI ! bhavya-dravyasura nahi thAya ho, jazadhArI ! vA0-ihAM 'asaMkhejjavAsAuya' pATha kahya, anai karmabhUmijA noM nAma nathI kholyo, piNa te asaMkhyAta varSAyuSka nai viSe bharata, eravata nAM karmabhUmijA paMcendriya tiryaMca manuSya yugaliyA grahivA anai akarmabhUmijAdika nuM pATha sAkSAtapaNahIja kA chai| 27. vali akarmabhUmijA sAhibajI ! nara paMcendriya tiryaMca ho, jazadhArI ! e mara bhavya-dravya na huvai sAhibajI ! aMtaradvIpa ima saMca ho, jazadhArI ! 28. e sagalAI yugaliyA sAhibajI ! __bhAvadeva meM jAya ho, jazadhArI ! tiNa kAraNa ihAM ima kahyo sAhibajI ! ___ bhavya-dravyasura nahiM thAya ho, jazadhArI ! 26. tathA sarvArthasiddha thI sAhibajI ! manuSya thaI siddha thAya ho, jazadhArI ! bhavya-dravyadeva huvai nahIM sAhibajI ! ___ e piNa varajavA tAya ho, jazadhArI ! 30. jAvata aparAjita thakI sAhibajI ! amara cavI upajeha ho, jazadhArI ! bhavya-dravyadeva huvai sahU sAhibajI ! savvaTTha yugala varajeha ho, jazadhArI ! 31. naradevA bhagavaMtajI ! sAhibajI! kihAM thakI upajaMta ho ? jazadhArI! naraka thakI syUM Upajai? sAhibajI! cihuM gati pUchA huMta ho, jazadhArI ! 27. akammabhUmagaaMtaradIvaga 28. bhAvadeveSveva teSAmutpAdAt / (vR0 50 586) 29. savvaTThasiddhavajja 30. jAva aparAjiyadevehito vi uvavajjati / (za0 12/169) 31. naradevA NaM bhaMte ! kaohito uvavajjati-ki neraiehito -pucchA / za012, u09, DhA0 267 91 Jain Education Intemational Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32. jina bhAkhai nAraka thakI goyamajI ! 32. goyamA ! neraiehito uvavajjati, no tirivakhanokalane upajata ho, jazadhArI! joNiehito, no maNusse hito, devehito vi tirikkha manuSya mari nahiM huvai goyamajo ! uvvjjti| (bha0 za0 12/170) deva thakI piNa huta ho, jazadhArI ! 33. naraka thakI jo Upajai sAhibajI! 33. jai neraiehito uvavajjati---ki rayaNappabhApuDhavisyUM ratnaprabhA thI huMta ho, jazadhArI ! neraiehito uvavajjaMti jAva ahesattamApuDhaviyAvata saptama naraka thI sAhibajo! ne raiehito uvavajjati ? ha naradeva mahaMta ho ? jazadhArI ! 34. jina kahai ratnaprabhA thakI goyamajI! 34. goyamA! rayaNappabhApuDhavi ne raiehito uvavajjati, nIkala naradeva hoya ho, jazadhArI ! no sakkarappabhApuDhavineraiehito jAva no ahesattamAsakara jAva saptama tha kI sAhibajI ! puDhavineraiehito uvavajjati / (za0 12/171) nIkala nahiM havai soya ho, jazadhArI ! 35. jo deva thakI prabhu ! Upajai sAhibajI ! 35. jai devahito uvavajjati ki bhavaNavAsidevehito syU bhavanapati thI hoya ho? jazadhArI ! uvavajjati ? vyaMtara naiM jyotiSI thakI sAhibajI ! vANamaMtara-joisiya-vemANiyadevehito uvavajjati ? vaimAnika thI joya ho ? jazadhArI ! 36. jina kahai bhavanapati thakI goyamajI ! 36. goyamA ! bhavaNavAsidevehito vi uvavajjati, vyaMtara thI piNa hoya ho, jazadhArI ! vANamaMtaradevehito, evaM savvadevesu uvavAeyavvA / jyotiSI vaimAnika thakI goyamajI! ha naradevaja soya ho, jazadhArI! 37. bheda pannavaNA pada chaThe sAhibajI ! 37. vakkaMtIe (pa0 6/92) bhedeNaM jAva savvaTThasiddhatti / tiNa bhede kari tAya ho, jazadhArI! (za0 12/172) jAva sarvArthasiddha thakI goyamajI! pada naradevaja pAya ho, jazadhArI ! 38. dharmadeva bhagavaMtajI ! sAhibajI! 38. dhammadevA NaM bhate ! kaohito uvavajjati-ki kihAM thakI upajaMta ho ? jazadhArI ! neraiehito uvavajjati -pucchA / naraka thakI syU Upajai ? sAhibajI ! tiri manu sura thI hata ho ? jazadhArI ! 36. pannavaNa pada chaThe ka hyo goyamajI ! 39. evaM vakkaMtIbhedeNaM (pa0 6/91,92) savvesu ___ tiNa bhede kari huMta ho, jazadhArI ! uvavAeyavvA jAva savvaTThasiddhatti / sarva thako upajAyavo goyamajI! __ jAva savvaTThasiddha aMta ho, jazadhArI ! 40. NavaraM tama ahesaptamI goyamajI! 40. navaraM-tama-ahesattama-te u-vAu- asaMkhejjavAsAuyateU vAU tAya ho, jazadhArI ! akammabhUmagaantaradIvagavajjesu / (za0 12/173) vale sagalAI jugaliyA goyamajI ! dharmadeva nahiM thAya ho, jazadhArI ! yatanI 41. tama thI nIkala nAritra na pAya, saptamI-pRthvI teU vaay| 41. 'tama' tti SaSThapRthivI tata udvRttAnAM cAritraM nAsti, sahu yugala te manuSya na thAya, tiNa saM dharmadeva havai nAMya / / tathA'dhaHsaptamyAstejaso vAyorasaMkhyeyavarSAyuSkakarma bhUmijebhyo'karmabhUmijebhyo'ntaradvIpajebhyazcodvattAnAM mAnuSatvAbhAvAnna cAritraM, tatazca na dharmadevatvamiti / (vR0 50 586) 92 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42. *devAdhideva bhagavaMtajI ! sAhibajI! 42 devAtidevA NaM bhaMte ! kaohito uvavajjati-ki kihAM thakI upajaMta ho ? jazadhArI! neraiehito uvavajjaMti ---pucchaa| naraka thako syaM Upajai ? sAhibajI ! tiri manu sura thI huMta ho ? jazadhArI ! 43. jina kahai naraka thakI havai goyamajI ! 43. goyamA ! neraiehito uvavajjaMti, no tirikkhatiryaMca manuSya thI nAMhi ho, jazadhArI ! ___joNiehito, no maNussehito, devehito vi deva thakI je Upaja goyamajI! ubavajjati / (za0 12/174) devAdhideva rai mAMhi ho, jazadhArI ! 44. nAraka thI jo Upajai goyamajI! 44. jai neraihitA? evaM tisu puDhavIsu uvavajjaMti, dhura tIna pRthvI thI joya ho, jazadhArI ! sesAo khoddeyvbaao| (za012/175) zeSa cyAra pRthvI thakI goyamajI ! 'sesAo khoDeyavAoM' tti zeSAH pRthivyo niSedhayidevAdhideva na hoya ho, jazadhArI ! tavyA ityarthaH / (vR0 50 586) 45. deva thakI jo Upaje goyamajI! ityAdika prazneha ho, jazadhArI! 45. jai dehito ? bemANiesu savvesu ubavajjati / sarva vaimAnika sura thakI goyamajI ! pada tIrthakara leha ho, jazadhArI ! 46. jAva sarvArthasiddha thakI sAhiba jI! 46. jAva savvadRsiddhatti sesA khoDeyavvA / havai tIrthakara soya ho, jazadhArI ! (za0 12/176) zeSa tIna surakAya thI goyamajI ! devAdhideva na hoya ho, jazadhArI ! 47. bhAvadeva bhagavaMtajI ! sAhibajI ! 47. bhAvadevA NaM bhaMte ! kaohito uvavajjati ? kihAM thakI upajaMta ho ? jazadhArI ! syUM nAraka thI Upaja ? sAhibajI! tiri manu sura thI haMta ho ? jazadhArI ! 48. jema pannavaNA pada chaThe goyamajI! 48. evaM jahA vakkaMtIe (pa0 6/81, 93-98) bhavanapati meM jAna ho, jazadhArI ! bhavaNavAsINaM uvavAo tahA bhaanniyvvo| Upajavo Akhyo tihAM goyamajI! (za0 12/177) tema ihAM piNa Ana ho, jazadhArI ! paMcavidha devoM kA sthiti pada 46. he prabhu ! bhavya-dravyadeva nI sAhibajI ! 49. bhaviyadavvadevANaM bhaMte ! kevatiyaM kAlaM ThitI ___sthitI ketalI iSTa ho? jazadhArI! paNNattA? aMtarmahata jaghanya thI goyamajI! goyamA ! jahaNNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM tiNNi tIna palya utkRSTa ho, jazadhArI ! pliovmaaii| (za0 12/178) soraThA 50. paMcendriya tiryaMca, aMtamahala sthitika mr| 50. antarmuharttAyuSaH paJcendriyatirazco deveSutpAdAdbhavyasura meM Upajai saMca, jaghanya sthitika bhavya-dravyasura / / dravyadevasya jaghanyA'ntarmuhUrttasthitiH / (vR0 50 586) 51. aru uttarakuru Ada, manuSya anai tiryaMca je| 51. uttarakurvAdimanujAdInAM deveSvevotpAdAt te ca bhavyadava viSa utpAda, jyeSTha' sthitika bhavya-dravyasura / / dravyadevAH teSAM cotkarSato yathoktA sthitiriti / (vR0 50 586) *laya : zItala jina zivadAyakA 1. utkRSTa / za0 12, u09, DhA0 267 93 Jain Education Intemational Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52. *naradeva nI sthiti pUchiyAM sAhibajI ! 52. nrdevaannN-pucchaa| jaghanya sAtasau vAsa' ho, jazadhArI ! goyamA ! jahaNaNaM satta vAsasayAI, ukkoseNaM caurAsI-lakha' pUrva nI goyamajI! caurAsII puvvsyshssaaii| utkRSTi sthiti tAsa ho, jazadhArI ! (za0 12/179) 53. dharmadeva nI sthiti kitI sAhibajI ! 53. dhmmdevaannN-pucchaa| jaghanya aMtarmuhUrta jANa ho, jazadhArI ! goyamA ! jahaNaNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM desUNA kor3a pUrva utkRSTa ho goyamajI ! puvkoddii| (za0 12/180) deza UNa phich| Na ho, jazadhArI ! soraThA 54. aMtarmuhurta zeSa, Ayu chateja caraNa le| 54. dharmadevAnAM 'jahanneNaM aMtomuhuttaM' ti yo'ntarmuhUrtAva tAsa apekSA dekha, aMtarmuhurta jaghanya sthiti / / zeSAyuzcAritraM pratipadyate tadapekSamidaM |(vR0 50 586) 55. sthiti puvakoDI teha, sAdhika aSTaja varSa meM / 55. 'ukkoseNaM desUNA puSvakoDI' ti tu yo dezonapUrvacAritra grahaNa kareha, tAsa apekSA jyeSTha sthiti / / koTyAyuzcAritraM pratipadyate tadapekSamiti, UnatA ca pUrvakoTayA aSTAbhirvarSaH aSTavarSasyaiva pravrajyAhatvAt / (vR0 50 586) 56. *devAdhideva nI sthiti kitI? sAhibajI ! 56. devaatidevaannN-pucchaa| jaghanya bohittara vAsa ho, jazadhArI! goyamA ! jahaNNeNaM bAvattari vAsAiM, ukkoseNaM caurAsI lakha pUrva hI goyamajI! caurAsIiM pubbsyshssaaiN| (za0 12/181) sthiti utkRSTI tAsa ho, jazadhArI ! 57. bhAvadeva nI sthiti kitI? sAhibajI ! 57. bhAvadevANaM-pucchA / jina kahai jaghanya jagIsa ho, jazadhArI! goyamA ! jahaNeNaM dasa vAsasahassAI, ukkoseNaM daza hajAraja varSa noM goyamajI! tettIsaM saagrovmaaii| (za0 12/182) utkRSTa sAgara tetIsa ho, jazadhArI ! paMcavidha devoM kA vikurvaNA pada 58. bhavya-dravyadeva he prabhu ! sAhibajI! 58. bhaviyadavvadevA Na bhaMte ! ki egattaM pabhU te sannI manuSya tiryaMca ho, jazadhArI! viubvittae ? puhattaM pabhU viuvvittae ? samartha ika rUpa vivivA sAhibajI ! bhavyadravyadevo manuSyaH paJcendriyatiryag vA vaikriyakai nAnA rUpa karivA saMca ho ? jazadhArI ! labdhisampannaH 'ekatvam' ekarUpaM 'prabhuH' samartho vikurvayituM 'puhuttaM' ti nAnArUpANi / (vR0 50 586) 56. jina bhAkhai ika rUpa hI goyamajI! 59. goyamA! egattaM pi pabhU viuvittae, puhattaM vi pabhU vakriya karaNa samartha ho, jazadhArI! viuvitte| rUpa nAnA piNa vaikriya goyamajI ! karivA samarthaja tattha ho, jazadhArI ! *laya : zItala jina zivadAyakA 1. brahmadatta kI trh| 2. bharata kI trh| 3. bhagavAna mahAvIra kI taraha / 4. bhagavAn RSabha kI taraha / 94 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60. egattaM viuvvamANe egidiyarUvaM vA jAva paMcidiya rUva vaa| 61. puhattaM viuvbamANe egidiyarUvANi vA jAva pacidiyarUvANi vaa| 62. tAI saMkhejjANi vA asaMkhejjANi vA / 63. saMbaddhANi vA asaMbaddhANi vA, sarisANi vA asari sANi vA viuvvaMti / 60. eka rUpa vikurvato goyamajI ! rUpa ekendriya eka ho, jazadhArI! jAva paMcendriya rUpa prate goyamajI! vaikriya samartha pekha ho, jazadhArI ! 61. rUpa nAnA karato thako goyamajI! ekendrI nAM baha jANa ho, jazadhArI ! yAvata paMcendriya taNAM goyamajI! rUpa ghaNAM pahichANa ho, jazadhArI ! 62. saMkhyAtA rUpa karai tiko goyamajI! athavA rUpa asaMkhyAta ho, jazadhArI ! samartha AzrI e jANiya goyamajI! zakti iti avadAta ho, jazadhArI ! 63. saMbaddhA te mAhomA milyA goyamajI ! aNamilyA te asaMbaddha ho, jagadhArI ! sArikhA nai aNasArikhA goyamajI! samartha vaikriya laddha ho, jazadhArI ! 64. vikurvaNA karane pachai goyamajI ! nija vaMchita kArya karata ho, jazadhArI! imaja kahivA naradeva nai goyamajI! dharmadeva ima huMta ho, jazadhArI ! 65. devAdhideva noM pUchiyAM sAhibajI ! bhAkhai jina guNageha ho, jazadhArI ! eka anekaja rUpa naiM goyamajI ! vikurvaNa samartha teha ho, jazadhArI ! 66. piNa na karai nizcai kari goyamajI! vikurvaNa trihaM kAla ho, jazadhArI ! vaikriya rUpa kiyA nahIM goyamajI ! na karai na karasyai nhAla ho, jazadhArI ! 64. viubvittA tao pacchA jahicchiyAI kajjAI kareMti / evaM naradevA vi, evaM dhammadevA vi| (za0 12/183) 65. devaatidevaannN-pucchaa| goyamA ! egattaM pi pabhU viuvittae, puhattaM pi pabhU viuvvitte| 66. no ceva NaM saMpattIe viuvvisu vA, vi uvvaMti vA, viuvvissaMti vaa| soraThA 67. bhAva tIrthaMkara deva, autsukya-vajita srvthaa| 67. deviAtidevAstu sarvathA autsukyavajitatvAnna vikurvate zakti chate piNa heva, vaikriya rUpa karai nhiiN| shktisdbhaave'pi| (vR0 50 586) vA0-saMpattIe kahitAM yathoktArthasaMpAdanena-vaikriya rUpa karivai karI vA0 --'saMpattIe' tti vaikriyarUpasampAdanena, vikurvaNapaNAM thakI vaikriya rUpa kiyo nahIM, karai nahIM, karasya nahIM / te vaikriya nI vikurvaNazaktistu vidyate, tallabdhimAtrasya labdhimAtra nai vidyamAnapaNAM thkii| vidyamAtvAt / (bR0 50 586) 68. *bhAvadeva cihaM jAta nAM goyamajI! 68. bhAvadevA jahA bhviydvvdevaa| bhavya-dravyadeva jema ho, jazadhArI ! (za0 12/184) kahi sarva vicAra - goyamajI ! pUrve bhAkhyo tema ho, jazadhArI! *laya : zItala jina zivadAyakA za012, u09, DhA0 267 95 Jain Education Intemational Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcavidha devoM kA udvartanA pada 66. bhavya dravyasura he prabhu ! sAhibajI ! nIkala kiNa gati saMcare sAhibajI ! 70. syUM naraka jAva sura meM Upaje ? sAhibajI, tiri mana meM nahi upaje sAhibajI ! 71. sarva deva meM Upajai goyamajI ! aMtara-rahitaja teha ho, jazadhArI ! kiNa sthAnaka upaje ho ? jazadhArI ! jina kahai narake na jAya ho, jaNadhArI ! upaja sura gati mAMya ho, jazadhArI ! bhavya dravyasura te bhaNI goyamajI ! 72. naradeva aMtara-rahita hI sAhibajI ! 96 jAya sarvArthasiddha ho, jasavArI ! sahu sura utpatti liddha ho, jazadhArI ! nikalI kiNa gati jaMta ho ? jazadhArI ! tiri manuSya deva na ta ho, jagadhArI ! soraThA jina karake Upaje govamajI, 73. kAma bhoga avyakta, naradevA narakeja tiri manu sura manu sura gati vyakta, zrI mahAbhAga, sura naradevapaNAM ne tyAga, 74. ke dharmadeva 75. * naradeva narake Upajai sAhibajI ! *laya : zItala jina zivadAyakA bhagavatI jor3a jina kahai sAi naraka meM goyamajI ! 76. dharmadeva kihAM Upajai ? sAhibajI ! trihuM gati meM nahi Upajai goyamajI ! 77. deva viSe jo Upane sAhibajI ! to kisI naraka upajata ho ? jagadhArI ! upajI duHkha sahata ho, jazadhArI ! taba bhA bhagavaMta ho, jagadhArI ! sura gati meM upajaMta ho, jagavArI! to kisI jAti meM jAya ho, janadhArI ! dharmadeva nahi thAya ho, jazadhArI ! sarva vaimAnika mAMya ho, janadhArI ! Upajavo kahivAya ho, jazadhArI ! jina kahai dhura trihuM jAti meM goyamajI ! 78. vaimAnika viSe je goyamajI ! jAva sarvArthasiddha viSe gojI ! haM / e trihuM meM nahiM Upajai // gati mAMhe pAmye Upaje / chate // 69. bhaviyadavvadevA Na bhaMte! anaMtaraM ubvaTTittA kahi gacchati ? kahi uvavajjaMti / 70. kiM neraiesa uvavajjaMti jAva devesu uvavajjaMti ? goyamA ! no neraiesa uvavajjaMti no tirikkhajogiesu no manussu deveti / 71. devayati jAba (saM0 pA0 ) samba siddhatti (STO PRIPEX) 72 naradevA NaM bhaMte ! anaMtaraM ubvaTTittA pucchA / govamA ! neraiesa upanioigiesu. no mano deyesu ujjeti / 73. atyaktakAmabhogA naradevA nairayikeSUtpadyante zeSatraye tu tanniSedhaH / (To To xex) 74. tatra ca yadyapi keciccakravattino deveSUtpadyante tathA'pi te naradevatvatyAgena dharmmadevatvaprAptAviti na doSaH / ( vR0 pa0506) 75. jai neraie upavanaMti ? sattayu vi puDhavIsu ubavajjati / ( 0 12 106) 76. dhammadevA NaM bhaMte ! anaMtaraM ubvaTTittA pucchA / gopamA ! no neraie uti no tiriya suno masse devesu uvavajjati / (za0 12/187 ) 77. jai devesu uvavajjati kiM bhavaNavAsi pucchA / goyamA ! no bhavaNavAsidevesu uvavajjaMti, no vANamaMtara deve uti gojoisiyadeve uti 78. mANipadesu vyavajjati samyesu vemANiemu ubajjati jAva savvasiddhaa guttarovavAiyavemANi yadevesu uvavajjati / Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76. kalpa ru kalpAtIta, upajai eha vadIta, soraThA bheda 80. *dharmadeva kei mahAmuni goyamajI ! jAva kareM aMta dukha to govamajI ! 81. devAdhidevatIrthaMkarU sAhibajI / jina kahai te sI sahI goyamajI ! 82. bhAvadeva kihAM Upajai sAhibajI ! asura nikala jihA~ Upaje goyamajI ! nahiM paMcavidha devoM kA saMviTuNA pada 83. bhavya dravyadeva he prabhu ! sAhibajI ! sI bujhe cita saMta ho, jazadhArI ! carmazarIrI taMta ho, jazadhArI ! kiNa gati meM upajaMta ho, jazadhArI ! jAva sarva dukha aMta ho, jazadhArI ! pada chaTThe pannavaNa mAMya ho, jazadhArI ! tima ihAM piNa kahivAya ho, jagadhArI ! rahe bhavya dravyasura kito kAla ho, jasadhArI ! jaghanya aMtarmuhUrta jina kahe goyamajI ! viSe / tAsa bhAkhyA kilaveSI pramukha meM // 84. jima bhava-sthiti pUrve kahI goyamajI ! *laya zItala jina zivadAyakA utkRSTa triNa patya nhAla ho, jazadhArI ! jAva bhAvadeva jANajyo goyamajI ! tehija saMciTThaNa kAla ho, jazadhArI ! 85. dharmadeva ne japanya hI goyamajI ! navaraM vizeSaja nhAla ho, jazadhArI ! kor3a pUrva utkRSTa hI goyamajI ! eka samaya avadhAra ho, jazadhArI ! deza Uga suvicAra ho, jagadhArI ! soraThA samaya 86. 'jaghanya te ika nhAla, dharmadeva kiNa rIta saMbhAla ?, 87. zaMkA par3iyAM tAya, prathama guNaThANe Aya, samyaktva 88 zaMkA miTiyAM teha, cArita turata tAsa Aveha, samaya 86. ima saMciNakAla, jaghanya utkRSTo suvizAla, pUrva kor3a saMciNA / tAsa nyAya ima saMbhave // chaTThA guNaThANAM thkii| gayAM // valI / mare // samaya ika saMbhave / desUNa hI / / ' ( ja0 sa0 ) caraNa bihUM samyaktva bihuM eka rahIneM 80. . atthegatiyA sijyaMti jAva savvadukkhANaM aMtaM kareMti / (pra0 12 / 15) 81. devAtidevA anaMtaraM uvvaTTittA kahiM gacchati ? kahi uvavajjaMti ? goyamA ! sijbhaMti jAva savvadukkhANaM aMtaM kareti 1 ( 0 12 109) 82. bhAvadevA NaM bhaMte ! anaMtaraM uvvaTTitA- pucchA / jahA vaktIe (pa0 6 / 101, 102 ) asurakumArANaM ubvaTTaNA tahA bhANiyavvA / ( 0 120190 ) 83. bhaviyadavvadeve NaM bhaMte ! bhaviyadavvadeve tti kAlao kevaciraM hoI ? goyamA ! jahaNeNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM tiSNi palio mAI / 84. evaM jacceva ThiI sacceva saMciTThaNA vi jAva bhAvadevasya navaraM 1 8. dhammadevAne emake samayaM unakoseNaM deNA punyakoThI / ( za0 12 191 ) za0 12, u09, DA0 267 97 Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcavidha devoM kA antara pada 10. *aMtara bhavya-dravyadeva noM sAhibajI! 90. bhaviyadabvadevassa NaM bhaMte ! kevatiyaM kAlaM aMtaraM bhavya-dravyasura mara soya ho, jazadhArI ! hoi ? kAla ketalai ha valI sAhibajI ! bhavya-dravyasura joya ho ? jazadhArI ! 61. zrI jina bhAkhai jaghanya thI goyamajI! 91. goyamA ! jahaNNeNaM dasavAsasahassAiM aMtomuhuttavarSa sahasra daza dekha ho, jazadhArI! mabbhahiyAI: aMtarmahata adhika hI goyamajI! tAsa nyAya saMpekha ho, jazadhArI ! soraThA 12. vRtti viSe ima vAya, bhavya-dravyadeva te mrii| 92,93. bhavyadravyadevo bhUtvA dazavarSasahasrasthitiSa ___vyaMtara meM upajAya, zubha pRthvyAdika meM jaI / / vyantarAdiSatpadya cyutvA zubhapRthivyAdau gatvA'ntarmuhUrta 13. aMtarmahala sthitta, marI vali bhavya-dravyasura huve| sthitvA punarbhavyadravyadeva evopajAyata ityevaM etacca ehavo nyAya pravRtta, mata e TIkAkAra noN|| TIkAmupajIvya vyAkhyAtaM / (vR0 pa0 587) 14. anya AcArya kahai ema, baddhAyu bhvy-drvysur| 94,95. anye punarAhuH ...iha baddhAyureva bhavyadravyadevo'bhi ihAM vaMchayo dhara prema, jima jaghanya sthitie deva thai / / pretastena jaghanyasthitikAddevatvAccyutvA'ntarmuhUrta65. tyAMthI cavI subheva, aMtarmahata sthitika phUna / sthitikabhavyadravyadevatvenotpannasyAntamahattopari devAthayo bhavya-dravyadeva, tRtIya bhAga meM Ayu baMdha / / yuSo bandhanAd yathoktamantaraM bhavatIti / (vR0 50 587) vA0-jima daza hajAra varSa no jaghanya devAyu bhogavI pacha aMtarmuhUrta nAM Aukhe sannI tiryaca meM uupnoN| tihAM vali aMtarmuhUrta noM tIjo bhAga te piNa aMtamahata kahiye / tiNa meM devAyu baMdhyo / tivAre tehanai bhaviya-dravyadeva kahiye / ima daza hajAra varSa aMtarmuhurta adhika antara jaannvo| 16. tathA bhavya-dravyadeva, aMtarmahata aaukho| 96,97. athavA bhavyadravyadevasya janmanormaraNayorvA'ntarasya tAsa janma thI heva, maraNa avaMtara jANavaM / / grahaNAda ythoktmntrmiti| (vR0pa0587) 67. te bhavya-dravyasura thAya, yathokta aMtara iha vidhe / e sagaloI nyAya, TIkA mAMhi kahyo achai / / 18. *bhavya-dravyasuranoM AMtaro goyamajI! 98. ukkoseNaM aNaMtaM kAlaM-vaNassaikAlo / utkRSTo kahivAya ho, jazadhArI ! (za0 12 / 192) kAla anaMto Akhiyo goyamajI! vanaspati rai nyAya ho, jazadhArI ! soraThA 66. bhavya-dravyasura nhAla, sura thaI vanaspati hvai| rahI anaMto kAla, bhavya-dravyasura ha valI / / 100. "prabhu ! aMtara kito naradeva no sAhibajI! 100. nrdevaannN-pucchaa| jina kahai jaghanya thI tAya ho, jazadhArI! goyamA ! jahaNaNaM sAtiregaM sAgarovamaM / sAgara eka jAjho kahyo goyamajI! "jahaNNeNaM sAiregaM sAgarovamaM' ti katham / nisuNo tehanoM nyAya ho, jazadhArI ! (vR0 50 587) *laya : zItala jina zivadAyakA 98 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ta soraThA 101. bhoga tajyAM viNa jeha, cakrI je nAraka visse| 101. aparityaktasaMgAzcakravattino narakapRthivIpUtpadyante, tAsu upajai karma baseha, te sthiti utkRSTIja lahai // ca yathAsvamutkRSTasthitayo bhavanti / (vR0 pa0 587) 102. te kAraNa thI tAya, cakrI ratnaprabhA visse| 102. tatazca naradevo mRtaH prathamapRthivyAmutpannastatra sthiti ika sAgara pAya, bhogava bali naradeva hai| cotkRSTAM sthiti sAgaropamapramANAmanubhUya naradevo jAtaH ityevaM sAgaropamaM / (vR0 50 587) 103. ima sAgara ika soya, bhatra vIje naradeva ne| 103. sAtirekatvaM ca naradevabhave cakraratnotpatterAcInakAlena cakra na upano joya, te prathama kAla e adhika hai| drssttvyN| (vR0 50 587) 104. *utkRSTa aMtara naradeva noM sAhibajI ! 104. ukkoseNaM aNataM kAlaM-avaDaDhaM poggalapariyaTTa kAla anaMta kahivAya ho, jazadhArI! desuunnN| (za0 12 / 193) desona arddha pudgala parA goyamajI! utkRSTatastu dezonaM pudgalaparAvarddhi katham ? tehanoM riNa ima nyAya ho, jazadhArI ! (vR0 50 586) soraThA 105. cakrIpaNo vicAra, samadRSTIja upaauuN| 105. cakravattitvaM hi samyagdRSTaya eva nivartayanti, teSAM tasu utkRSTo kAla, deza UNa pudgala praa|| ca dezonApArddhapudgalaparAvarta eva saMsAro bhavati / 106. aMta bhave kora tAsa, cakrIpaNo lahI krii| 106. tadantyabhave ca kazcinnaradevatvaM labhata ityevamiti / caraNa grahI ziva vAsa, anaMta kAla ima aaNtro|| (vR0 50 587) 107. *aMtara kito dharmadeva noM sAhiba jI! 107. dhammadevassa NaM-pucchA / bhAkhai zrI jagabhANa ho, jazadhArI! goyamA ! jahaNNeNaM paliovamapuhattaM / pRthaktva palyopama taNo goyamajI! jaghanya thakI e jANa ho, jazadhArI ! soraThA 108. caraNavaMta kari kAla, sudharma svarga sura huva / 106. cAritravAna kazcita saudharma palyopamapRthaktvAyuSkepRthaktva palya sthiti nhAla, narabhava pAmI caraNa lai|| / caraNa l|| SUtpadya tatazcyuto dharmadevatvaM labhata ityevamiti / (vR0pa0 587) 106. nara bhavapaNe nihAla, cAritra viNa addhA ach| jasa vinAzikamapi adhika achai te kAla, pRthaktva palya rai mAMhi te|| sata plyopmpRthktve'ntrbhaavitmiti| (va0 50 587) 110. *dharmadeva noM AMtaro sAhibajI ! 110. ukkoseNaM aNataM kAlaM jAva avaDDhe poggalapariyaTeM utkRSTa kAla anaMta ho, jazadhArI ! desUNaM / (za0 12 / 194) jAva arddha pudgala parA sAhibajI, deza UNa dAkhaMta ho, jazadhArI ! soraThA 111. munI virAdhaka hoya, pudgala arddha parAvarata / deza UNa avaloya, bhramaNa karI vali muni hvai|| 112. *devAdhideva noM AMtaro sAhibajI! 112. devaatidevaannN-pucchaa| jina kahai aMtara nAya ho, jazadhArI! goyamA ! natthi aMtaraM / eka vAra hija te havai goyamajI! jineMdra ziva pada pAya ho, jazadhArI ! *laya : zItala jina zivadAyakA (za0 12 / 195) za0 12, u0 9, hA0 267 99 Jain Education Intemational Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 113. kito bhAvadeva noM AMtaro sAhibajI ! aMtaramUrtta janya thI goyamajI ! 114. sura tasu uttara de jinarAya ho, jazadhArI ! niguNo tehanoM nyAya ho, jagadhArI ! soraThA cavi tirvaca thAya adhyavasAya, zubha 115. *bhAvadeva noM AMtaro sAhibajI ! vanaspatI mAMhe bhamI goyamajI ! utkRSTa kAla anaMta ho jaNadhArI ! paMcavidha devoM kA alpabahutva pada 116. e prabhu ! bhavya dravyadeva meM sAhibajI ! aMtarmuhUrta sthiti nahI devapaNeM Upajai // bali paMceMdriya thai sura aMta ho, jazadhArI ! kavaNa - kavaNa thI thor3A huvai sAhibajI ! 117. jina kahai thor3A sarva thI goyamajI ! laya zItala jina zivadAyakA 1. baladeva / 100 bhagavatI jor3a jAva bhAvasura pekha ho, jazadhArI ! jaMbUdvIpapannatI thakI goyamajI ! 11. eka avasarpiNI meM viSe goyamajI ! dvAdaza-dvAdaza cakrI goyamajI ! cakrI je naradeva ho, jazadhArI ! kahiyai chai hiva bheva ho, jazadhArI ! eka utsapiNI mAMva ho, janadhArI ! nava bala' vAsU pAya ho, jagadhArI ! cihuM cihuM catrI thAya ho, jazadhArI ! jaghanya vIsa iNa nyAya ho, jazadhArI ! soraThA 120. aThavIsa Upajai / vAsudevaja kAla jaMbU viSe // vijaya raM mAMva, piga cakrI nahi thAya, kiNa ika vA0-he bhagavan ! jaMbUdvIpa nAmA dvIpa naiM viSe jaghanya pade athavA utkRSTapade ketalA cakravartI huvai ? he gotama ! jaghanyapade cyAra cakravartI huvai mahAvideha kSetra naM viSe / utkRSTapaNe tIsa cakravartI huvai| te kima ? utkRSTapaNa mahAvideha nI 20 vijaya meM cakravartI hune 4 vijaya meM mahAvidehe 28, bharate 1, airavate 1 - ima 30 cakravartI huvai| vAmudeva durvate bhaNI / baladeva piNa tetalAja 116. ika ika videhakhetra viSe goyamajI ! paMca mahAvideha meM viSe goyamajI ! 116. eesi NaM bhaMte! bhaviyadavvadevANaM, naradevANaM jAva (saM0 pA0 ) bhAvadevANa ya kayare kayarehiMto jAva (saM0 pA0) visesAhiyAvA ? yAvata adhika vizeSa ho, jazadhArI ! 117. goyamA ! savvatthovA naradevA / 113. bhAvadevassa NaM pucchA / 2. vAsudeva / goyamA ! jahaNeNaM aMtomuhuttaM / 'jahaneNaM aMtotaMta katham ? (0 0 587 ) 114. bhAvadevayuto'nyatra sthitvA punarapi bhAvadevo jAta ityevaM japanvenAntamantaramiti / ( vR0 pa0 200) 115. ukkoseNaM anaMtaM kAlaM vaNassaikAlo / (za0 12 / 196) vA0 - jaMbuddIve NaM bhaMte! dIve jahaNNapae vA ukkosapae vA kevaiyA cakkavaTTI savvaggeNaM paNNattA ? goyamA ! jahaNapae pattAri uskopa tI cakkabaTTI sacca ggeNaM paNNattA / baladevAliyA meva jatiyA cakkavaTTI, vAsudevAvi tattiyA ceva / (jaMbu0 7 / 199,200) Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaghanya pade 4, utkRSTa pade 30, jetalA cakravartI huii| vAsudeva piNa tetalAjahuvai / te kima ? jivArai utkRSTA 30 cakravartI huvai tivArai jaghanya 4 vAsudeva-baladeva huvai anai jivAra utkRSTA 30 vAsudeva-baladeva huvai tivArai 4 cakravartI hvai| 121. *saMkhyAtaguNAM naradeva thI goyamajI! 121. devAtidevA saMkhejjaguNA / devAdhideva kahAya ho, jazadhArI ! ika-ika bharata airAvate goyamajI! cauvIsa-cauvIsa thAya ho, jazadhArI ! 122. ika-ika videha jineMdra ha goyamajI! jaghanya thakI cyAra-cyAra ho, jazadhArI ! utkRSTa paMca videha meM goyamajI! ikasau sATha udAra ho, jazadhArI ! soraThA 123. eka videha jagIsa, vAsudeva cihuM jaghanya thii| 123. vijayeSu ca vAsudevopeteSvapyutpatteriti / utkRSTa ha aThavIsa, tyAM piNa tIrthakara hvai|| (vR0 50 587) 124. *saMkhyAtaguNAM dharmadeva hagoyamajI! 124. dhammadevA sNkhejjgunnaa| jAjhA be sahasra kor3a ho, jazadhArI! dhammadevA saMkhejjaguNa' tti sAdhUnAmekadA'pi koTIjaghanya thakI e jANavA goyamajI ! sahasrapRthaktvasadbhAvAditi / (va0 50 587) caraNa karaNa dhara jor3a ho, jazadhArI! 125. bhaviyadabbadevA asNkhejjgunnaa|| 125. bhaviyadravyadeva tehathI goyamajI! bhaviyadavvadevA asaMkhejjaguNa tti dezaviratAdInAM asaMkhyAtaguNAM hoya ho, jazadhArI! devgtigaaminaamsNkhyaattvaat| (vR0 50 587) zrAvaka pramukha acha ghaNAM goyamajI! sura gati gAmI soya ho, jazadhArI ! 126. bhAve sura vara jeha thI goyamajI! 126. bhAvadevA asaMkhejjaguNA / (za0 12 / 197) asaMkhaguNAM AkhyAta ho, jazadhArI! - 'bhAvadevA asaMkhejjaguNa' tti svarUpeNaiva teSAmaticyAra jAti nAM devatA goyamajo ! bahutvAditi / (vR0pa0587) ati bahu teha vikhyAta ho, jazadhArI ! soraThA 127. bhavanapatyAdika jANa, bhAvadeva cha cha thnaa| 127. atha bhAvadevavizeSANAM bhavanapatyAdInAmalpabahutva tehniiN| alpabahutva pichANa, kahiyai chai hiva Agala / / " prarUpaNAyAha (vR0 50 587) 128. eesi NaM bhaMte ! bhAvadevANaM bhavaNavAsINaM, vANa maMtarANaM joisiyANaM vemANiyANaM / 128. *bhAvadeva bhagavaMtajI ! sAhibajI ! bhavanapati maiM bhAla ho, jazadhArI ! vyaMtara nai bale jyotiSI sAhibajI ! vaimAnika suvizAla ho, jazadhArI ! 126. sudharmA jAva acyuta lage sAhibajI ! nava greveyaka pekha ho, jazadhArI! anuttara vimANa nAM sura vali sAhibajI! kuNa-kuNa thI jAva vizekha ho? jazadhArI ! *laya : zItala jina zivadAyakA 129 sohammagANaM jAva accuyagANaM gevejjagANaM aNuttarova vAiyANa ya kayare kayarehito jAva (saM0pA0) visesAhiyA vA ? za0 12, u0 9, DhA0 267 101 Jain Education Intemational Jain Education Intermational Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130. jina kahai thor3A sarva tho goyamajI ! 130. goyamA! savvatthovA aNuttarAvavAiyA bhAvadevA, deva anuttara dekha ho. jazadhArI! uvarimagevejjA bhAvadevA sNkhejjgunnaa| UparalI vika nAM surAgoyamajI! saMkhejagUNAM saMpekha ho, jazadhArI ! 131. saMkhejaguNAM majjhima trika taNAM goyamajI ! 131. majjhimagevejjA saMkhejjaguNA, hedvimagevejjA saMkheheThima trika nAM saMkheja ho, jazadhArI! jjaguNA, accue kappe devA saMkhejjaguNA jAva ANayasaMkhejjaguNAM acyuta surA goyamajI! / kappe devA saMkhejjaguNA / jAva ANata sura meMja ho, jazadhArI! 132. ima jima jIvAbhigama meM goyamajI ! 132. evaM jahA jIvAbhigame tivihe / trividha jIva adhikAra ho, jazadhArI ! 'tibihe' tti trividhajIvAdhikAra ityarthaH / tihAM tIna prakAre puruSa kahyA goyamajI! se ki taM purisA? purisA tivihA paNNattA, taMjahAdeva manuSya tiri dhAra ho, jazadhArI ! tirikkhajoNiyapurisA, maNussapurisA, devpurisaa| (jIvAjIvA0 2 / 75) 133. tihAM deva puruSa noM dAkhiyo goyamajI ! . 133. devapurise appAbahuyaM / alpavahutva vicAra ho, jazadhArI ! tima samuccaya sura kahivA ihAM goyamajI ! jAva asaMkhaguNAM sahassAra ho, jazadhArI ! vA0---jIvAbhigama meM devapuruSa noM alpabahutva khii| ihAM bhAva deva noM vA0-devapuruSANAmalpabahutvamuktaM tathehApi vAcyaM, taccaivaM adhikAra mATe samuccaya deva zabda kahI alpabahutva khibii| piNa puruSa zabda na -sahassAre kappe devA asaMkhejjaguNA .... kahiyo / te ima-sahassAre kappe devA asaMkhejjaguNAM / ima Agala mahAzukra thI leI sarva ThikANe devA khivaa| 134. sura asaMkhagaNA mahAzukra nAM goyamajI! 134. mahAsukke kappe devA asaMkhejjaguNA, laMtae kappe devA laMtaka sura asaMkhyAta ho, jazadhArI! asaMkhejjaguNA, baMbhaloe kappe devA asaMkhejjaguNA, paMcama brahma suraloka nAM goyamajI! asaMkhagaNAM AkhyAta ho, jazadhArI ! 135. asaMkhagaNAM cauthA kalpa nAM goyamajI ! 135. mAhiMde kappe devA asaMkhejjaguNA, saNaMkumAre kappe devA asaMkhejja sanaMtakumAra ho, jazadhArI! asaMkhejjaguNA, IsANe kappe devA asaMkhejjaguNA, asaMkhyAtagaNAM IzANa nAM goyamajI ! sohamme kappe devA saMkhejjaguNA / sudharma nAM saMkha dhAra ho, jazadhArI ! 136. sura bhavanapati nAM asaMkhaguNAM goyamajI! 136. bhavaNavAsidevA asaMkhejjaguNA, vANamaMtarA devA asaMkhagaNAM vyaMtarIka ho, jazadhArI! asaMkhejjaguNA, jotisiyA bhAvadevA sNkhejjgunnaa| saMkhyAtagaNAM jyotiSI goyamajI ! (za0 12 / 198) e jAva zabda meM sadhIka ho, jazadhArI! 137. sevaM bhaMte ! goyama kahai sAhibajI! 137. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti| (za0 121199) bAramA zataka noM sAra ho, jazadhArI ! artha uddezaka navama noM sAhibajI! paMca deva adhikAra ho, jazadhArI ! 138. doyasau naM satasadamoM sAhibajI! AkhI DhAla udAra ho, jazadhArI ! bhikha bhArImAla RSirAya thI sAhibajI! 'jaya-jaza' jaya-jayakAra ho, jazadhArI ! dvAdazazate navamoddezakArthaH // 12 // 6 // 1. jIvAjIvAbhigame 2 / 96 / 102 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DAla ; 268 1. navama udezaka nai viSe, deva taNo vistAra / 1. navamoddezake devA uktAste cAtmana ityAtmate to AtamavaMta hai, hiva Atama adhikAra / / svarUpasya / (vR0 50 588) 2. apara-apara paryAya nija, jeha niraMtara jANa / 2. 'Aya' tti atati-santataM gacchati aparAparAn pohace jAvai prApta hai, AtmA teha pichANa / / svprpryaayaanityaatmaa| (vR0 50 589) yA0-athavA ata dhAtu gamanArtha-- jJAnArthapaNAM thkii| atati kahitAM vA0--athavA atadhAtogamanArthatvena jJAnArthatvAdatatiniraMtara jANe upayoga lakSaNapaNAM thakI, iti aatmaa| prAkRtapaNA thakI sUtra nai viSe santatamavagacchati upayogalakSaNatvAdityAtmA, strIliMga nirdeza kiyo / AtmA nai upayoga lakSaNapaNAM thakI sAmAnya karike ekavidha- prAkRtvAcca sUtre strIliMganirdeza: tasya copayogalakSaNapaNa, piNa upAdhi bheda nai aMgIkArapaNAM thI aSTavidha / tvAtsAmAnyenekavidhatve'pyupAdhibhedAdaSTadhAtvam / (vR0 pa0 589) AtmApada 3.kitI prakAra AtmA prabha ! jina kahai aSTa prkaar| 3. kativihA NaM bhaMte ! AyA paNNattA ? dravyAtmA prathama kahI, sarva jIva meM sAra / goyamA ! aDhavihA AyA paNNattA taM jahA--- daviyAyA sarveSAM jIvAnAm / (vR0pa0589) vA....--dravya trikAla anugAmI upasarjanIkRtakaSAyAdi paryAya cha / etale vA0-tatra 'daviyAya' tti dravyaM --trikAlAnugAmyupasarjanIkaSAyAdika 7 AtmA, te dravya nAM lakSaNa cha / tehanai dravya AtmA na kahiye tehana kRtakaSAyAdiparyAyaM tadrUpa AtmA drvyaatmaa| bhAva jIva kahiye / anaM dravya jIva te tIna kAla meM asaMkhyAta pradezarUpa eka sarIkho (vR0pa0 589) jIvapaNuM chai / te chedyo chedAya nahIM, bhedyo bhedAya nahIM, vadhai nahIM, ghaTa nahIM, sAvadya nahIM, niravadya nahIM, tehana dravya AtmA kahiyai / / 4. kaSAya AtmA dazama laga, tIjI AtmA jog| 4. kasAyAyA, jogAyA uvaogAyA / te kahiye terama lage, sarva viSe upayoga / 5. dhura tIjA guNaThANa viNa, kahiyai AtmA jJAna / 5. nANAyA, dNsnnaayaa| ___darzaNa AtmA sarva meM, zuddha azudha saradhAna // 6. cAritra te chaTThA thakI, cavadama lagai vicAra / 6. carittAyA, vIriyAyA / (za0 12 / 200) vIrya AtamA siddha viNa, sarva jIva saMsAra // 7. kaSAya AtmA ihAM kahI, bhAva va.pAyaja cyaar| 7. 'kasAyAya' tti krodhAdikaSAyaviziSTa AtmA joga AtmA piNa ihAM, bhAva joga vyApAra / / kaSAyAtmA 'jogAya' tti yogA--mana:-prabhRtivyApArAstatpradhAna AtmA yogAtmA / (vR0 50 589) 8. anAkAra sAkAra e, upayoga AtmA jeh| 8. 'uvaogAya' tti upayoga:-sAkArAnAkArabhedajJAna AtamA jJAna paMca, jJAnI viSe kaheha / / statpradhAna AtmA upayogAtmA'nANAya' tti jJAnavizeSitaH / (vR0 50 589) 6. samyaga-darzaNa Adi triNa, darzaNa AtmA taahi| 9. cAritrAtmA viratAnAm / (vR0 50 589) cAritra AtmA caritta paMca, sarva thakI muni mAMhi // 10. vIrya AtmA vIrya triNa, zakti rUpa kahivAya / 10. vIrya utthAnAdi tadAtmA sarvasaMsAriNAm / pudgala nAM saMyoga thI, sarva saMsArI mAMya // (vR0 50 589) 11. e AThe AtmA kahI, hiva e mAMhomAMya / 11. evamaSTadhAtmAnaM prarUpyAtha yasyAtmabhedasya yadanyajehaneM hai tehanoM kathana, kahiyai nisuNo nyaay|| dAtmabhedAntaraM yujyate ca na yujyate ca tasya taddarzayitumAha (vR0pa0 589) za0 12, u010, DhA0 268 103 Jain Education Intemational Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12. jassa NaM bhaMte ! daviyAyA tasya kasAyAyA ? jassa kasAyAyA tassa daviyAyA? 13. goyamA ! jassa daviyAyA tassa kasAyAyA siya asthi siya ntthi| 'syAdasti' kadAcidasti sakaSAyAvasthAyAM 'syAnnAsti' kadAcinnAsti kssiinnopshaantkssaayaavsthaayaaN| (vR0pa0589) 15. jassa puNa kasAyAyA tassa daviyAyA niyamaM asthi / (za0 12 / 201) dravya AtmA kA zeSa sAta AtmA ke sAtha astitva *rUr3e svAma ucArai re, AtmA prazna udaarN|| [dhrupadaM] 12. dravya AtmA jehane chai prabhujI ! kaSAya AtmA cha tehanaiM / jehane kaSAya AtmA chai prabhujI! dravya AtmA chai tehane ? 13.jina kahai jehane dravya AtmA chai, tAsa kaSAya nI bhynnaa| havai kadAca na huvai kivAra, vArU nyAya suvynnaa|| ___ soraThA 14. dravya sarva meM pAya, dhura guNa' thI siddhAM lage / dazamAM lagai kaSAya, Agala nahiM bhajanAja im|| 15. *kaSAya Atma cha jeha jIva ne, dravya Atma je tAsa / nizcaiI karinai chai jehaneM, e niyamA suvimAsaM // soraThA 16. dazamAM lage kaSAya, dravya sarva jIvAM mjhe| niyamA ima kahivAya, kaSAya tyAM nizceja dravya / / 17. *he prabha! jehane dravya Atma chai, joga Atma tasa hoya / jehana joga Atma chai tehana, dravya Atma cha soya ? 18. jina kahai dravya Atma chai jehaneM, joga nI bhajanA jaannii| jehana joga Atma tasu dravya nI, niyamA nizcai maannii| soraThA 16. dravya sarva meM pAya, joga terama guNaThANa lg| tiNa kAraNa kahivAya, dravya tyAM bhajanA joga niiN|| 20. joga terama laga hoya, dravya siddha saMsArI mjhe| joga tihAM ima joya, niyamA dravya taNI khii|| 21. 'he prabha ! jehane dravya Atma chai, upayoga Atmaja tAsaM? sarva pade ima prazna mAMhomAM, jina uttara dai jAsaM // 22. jehane dravya tAsa upayoga nI niyamA nizcai kahiye / jasu upayoga Atma tasu dravya nIM, e piNa niyamA lahiye / / soraThA 23. saMsArI sarva jIva, vali siddhAM meM paamiyai| Atama dravya sadIva, upayoga darzaNa piNa lhai| 24. *jehanai dravya tAsa jJAnAtmaja, bhajanAe kari bhnnvo| jJAna Atma chai tAsa dravya nI niyamA nizcai gunnvo|| 17. jassa NaM bhaMte ! daviyAyA tassa jogAyA ? jassa jogAyA tassa daviyAyA? 18. goyamA ! jassa daviyAyA tassa jogAyA siya atthi siya natyi, jassa puNa jogAyA tassa daviyAyA niyama asthi / (za0 12 / 202) 21. jassa NaM bhaMte ! daviyAyA tassa uvaogAyA? .... evaM savvattha pucchA bhaanniyvvaa| 22. goyamA ! jassa daviyAyA tassa uvaogAyA niyama atthi / jassa vi uvaogAyA tassa vi daviyAyA niyama atthi / 24. jassa daviyAyA tassa nANAyA bhynnaae| nassa puNa nANAyA tassa daviyAyA niyama asthi / *laya : rUDai canda nihAle re 1. guNasthAna 104 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26. jassa daviyAyA tassa daMsaNAyA niyama atthi, jassa vi daMsaNAyA tassa vi daviyAyA niyamaM atthi / 28. yathA cakSurdarzanAdidarzanavatAM jIvatvamiti / (vR0pa0 589,590) 29. bhagavaI 20498 soraThA 25. dravya sarva meM jANa, dhura tIjA guNaThANa viNa / jJAnAtmA pahichANa, bhajanA niyamA te bhaNI / / 26. *jehana dravya tAsa darzana nI, niyamA nizce hoya / jehane darzaNa tAsa dravya nIM, e piNa niyamA joya / / soraThA 27. 'dravya sarva meM hoya, samyaka mithyA mizra e| trihaM darzana avaloya, darzaNa AtmA sarva meM / / 28. cakSu darzaNa Ada, tasu darzaNa AtmA khii| vRtti viSe e vAda, teha bAta milatI nathI / 26. zataka pacIsama joga, Akhyo saptamuddezake / anAkAra upayoga, dazameM guNaThANe nathI / / 30. darzaNa AtmA jAna, te to sagalA jIva meM / tiNa kAraNa zraddhAna, tasu darzaNa AtmA kahI / / 31. terama pada meM tAma, joga pariNAmika bheda daza / tyAM upayoga pariNAma, jJAna darzaNa cAritra kahyA / / 32. darzaNa tIna prakAra, sammaiMsaNa mithyA vali / ___ samyakamithyA dhAra, e tInUM zraddhAna hai| 33. je kaSAya pariNAma, kahiyai kaSAya AtamA / ___ joga pariNAmika tAma, tasa jogAtma kahIjiye / / 34. je upayoga pariNAma, kahiyai upayoga AtamA / caritta pariNAmika tAma, cAritra Atma kahI tasu / / 35. tima darzana pariNAma, darzana Atma khiijiye| te zraddhAna tamAma, zuddha azuddha bihUM acha / / 36. tiNasaM niyamA nhAla, dravya tihAM darzaNa tnnii| darzaNa tihAM saMbhAla, dravya taNI niyamA achai // ' (ja0sa0) 37. *jehana dravya tAsa cAritra nI, bhajanA vidha sUM bhnniyai| jehaneM cAritta tAsa dravya nIM, niyamA nizcai thuNiyai / / soraThA 38. dravya sarva meM hoya, cAritta chaThA guNa thkii| cavadama laga avaloya, bhajanA niyamA te bhnnii|| 36. 'jehane dravya tAsa vIrya nI, bhajanA vora vkhaannii| jehanai vIrya tAsa dravya nIM, niyamA nizca jaannii|| 37. jassa daviyAyA tassa carittAyA bhayaNAe, jassa puNa carittAyA tassa daviyAyA niyama asthi / 39. jassa daviyAyA tassa vIriyAyA bhayaNAe, jassa puNa vIriyAyA tassa daviyAyA niyama asthi / (za0 12 / 203) soraThA 40. dravya sarva meM jANa, vIrya siddha viNa sarva meM / dhura bhajanA ima chANa, niyamA dUjo prazna hai|| * laya : rUDe canda nihAla re za0 12, u0 10, DhA0 268 105 Jain Education Intemational Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaSAya AtmA kA zeSa chaha AtmA ke sAtha astitva 41. * jehaneM prabhujI ! kaSAya AtmA, joga AtmA chai jasaM / jehaneM joga AtmA AsI kaSAya AtmA tAsaM // 42. jina kahe jehane kapAya AragA, joga nI niyamA guNiyaM / joga Atma jihAM kaSAya AtmA, bhajanAe kari bhaNiyai / / soraThA 43. dazamA lage kaSAya, jogAtmA terama lage / tiNa kAraNa kahivAya dhura niyamA bhajanA pazcima || 44. * jAsa kaSAya tAsa upayoga nIM, niyamA nizve dhArI / upayoga Ama jihAM kaSAya nIM, bhajanA e suvicArI // soraThA 05. dazamA lage kapAya, sarva viSe upayoga hai| iNa kAraNa e nyAya, dhura niyamA bhajanA pachima || 46. * jAsa kaSAya tAsa jJAnAtmaja, jJAna tihAMja kaSAya / bihu paraspara bhajanA bhaNavI, tAsa vicAro nyAya || solA 47. dazamA lage kapAya, prathama tRtIya guNaThANa viNa / jJAna anya guNa pAya, tiNa suM dhura bhajanA kahI || 48. kiNahika jJAnI mAhi kahiye kAya AtamA / kiNa jJAnI meM nAMhi, te mATai bhajanA pachima || 46. * jAsa kaSAya tAsa darzaNa nIM, niyamA zrI jina Akhe / darzaNa tihAM kaSAyAtmA nIM, bhajanA bhagavaMta bhAkhai // soraThA 50. dazamA lagai kaSAya, darzaNa Atama sarva meN| dhura niyamA iNa nyAya, pazcima bhajanA pekhiyai // 51. * jAsa kaSAya tAsa cArita nIM, cArita tihAM kaSAya / bihu paraspara bhajanA bhaNavI, vimala vicArI nyAya / / soraThA 52. dazamA lage kaSAya, cArita chaThA ThANa thI / cavadama lage kahAya, te mATe bhajanA bihuM // 53. * jAsa kaSAya tAsa vIryAtmA, niyamA nizcai kahiye / vIryAtmA sAthai kaSAya nIM, bhajanAvidha sulahiyai || *laya : rUDe canda nihAla re 106 bhagavatI jor3a 41. jassa NaM bhaMte! kasAyAyA tassa jogAyA pucchA / 42. goyamA ! jassa kasAyAyA tassa jogAyA niyama atthi, jassa puNa jogAyA tassa kasAyAyA siya atthi siya natthi / 44. evaM uvaogAyAvi samaM kasAyAyA neyavvA / 46. kasAyAyA ya nANAyA ya paropparaM do vi bhaiyavvAo / 49. jahA kasAyAyA ya, uvaogAyA ya tahA kasAyAyA ya daMsaNAyA ya / 51. kasAyAyA ya caritAyA ya do vi paropparaM bhaiyavvAo / 53. jahA kasAyAyA ya jogAyA ya tahA kasAyAyA ya vIriyAyA ya bhANiyavvAo / Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 54. dazamA lage kaSAya, vIrya saha saMsArikA / dhura niyamA iNa nyAya, bhajanA pazcima jANavI / / yoga AtmA kA zeSa pAMca AtmA ke sAtha astitva 55. *jima kaSAya saMghAta uparalA, pada AkhyA supratIta / joga saMghAta timaja uparalA, kahivA pada iha rIta / / 56. joga tihAM upayoga nIM niyamA, joga terama laga taay| upayoga AtmA saba jIvAM meM, niyamA chai iNa nyAya // 57. upayoga tihAM joga nI bhajanA, upayoga sarva jIvAM meN| joga terama guNaThANa lagai cha, e bhajanA ima pAme / / 58. jogAtmA tihAM jJAna nI bhajanA, joga terama lgjaannii| ___jJAnAtmA pahilA tIjA viNa, ima bhajanA phichaannii|| 56. jJAnAtmA tihAM joga noM bhajanA, prathama tRtIyaviNa naann| jogAtmA nahi cavadama siddhe, ima bhajanA pahichANa / / 60. joga tihAM darzaNa nI niyamA, joga terama laga joy| darzaNa AtmA saba jIvAM meM, ima niyamA avloy|| 61. darzaNa tihAM joga nI bhajanA, darzaNa siddha sNsaarii| joga terama laga piNa nahi Age, tiNasU bhajanA dhaarii|| 62. joga tihAM cAritta nI bhajanA, joga terama laga khiye| cAritta chaThA thI cavadama laga, tiNasU bhajanA lahiyai / / 63. cAritta tihAM joga nI bhajanA, chaThA tho cavadama caraNa / joga nahIM cavadama guNaThANe, ima bhajanA tasu varaNaM / / 64. joga tihAM vIrya nI niyamA, joga trayodaza ThANaM / vIrya AtamA cavadama laga hai, e niyamA ima jANaM / / 65. vIraja tihAM joga nI bhajanA, vIraja cavadama taaNii| joga terama laga piNa nahiM cavadama, ima bhajanA hai jyaaNhii|| upayoga AtmA kA zeSa cAra AtmA ke sAtha astitva 66. dravya saMghAta jJAna pramukha kahI, tima upayoga saMghAta / UparalI Atama prati kahiye, tAsa suNo avadAta / / 67. upayoga tihAM jJAna nI bhajanA, upayoga sarva jIvAM meN| jJAna pahile tIjai nahiM pAvai, ima bhajanA kahi tyAM meN| 55. evaM jahA kasAyAyAe vattabvayA bhaNiyA tahA jIgA yAe vi uvarimAhi bhANiyavvAo / ' 56. yasya yogAtmA tasyopayogAtmA niyamAd yathA saMyogAnAm (vR0 50 590) 57 yasya punarupayogAtmA tasya yogAtmA syAdasti yathA saMyogAnAM syAnnAsti yathA'yoginAM siddhAnAM ceti / (vR0 50 590) 58. yasya yogAtmA tasya jJAnAtmA syAdasti samyagdRSTInAmiva sthAnnAsti mithyAdRSTInAmiva / (vR0 50 590) 59. yasya jJAnAtmA tasyApi yogAtmA syAdasti sayogi__ nAmiva syAnnAstyayoginAmiveti / (vR0pa0 590) 60. yasya yogAtmA tasya darzanAtmA'styeva yoginAmiva / (vR0 pa0 590) 61 yasya ca darzanAtmA tasya yogAtmA syAdasti yogavatA miva syaannaastyyoginaamiv| (vR0 pa0 590) 62. yasya yogAtmA tasya cAritrAtmA syAdasti biratA nAmiva syAnnAstyaviratAnAmiva / (vR0 50 590) 63. yasyApi cAritrAtmA tasya yogAtmA syAdasti sayogacAritravatAmiva syAnnAstyayoginAmiveti / (vR0 50 590) 64. yasya yogAtmA tasya vIryAtmA'styeva yogasadbhAve viirysyaavshymbhaavaat| (vR0 50 591) 65. yasya tu vIryAtmA tasya yogAtmA bhajanayA yato vIrya vizeSavAn sayogyapi syAd yathA sayogakevalyAdiH ayogyapi syAd yathA'yogikevalIti / (vR0 pa0 591) 66. jahA daviyAyAe vattavvayA bhaNiyA tahA uvaogAyAe vi uvarillAhiM samaM bhANiyavvA / 67. yasyopayogAtmA tasya jJAnAtmA syAdasti yathA samyagdRzAM syAnnAsti yathA mithyAdRzAm / (vR0 pa0 591) 68. yasya ca jJAnAtmA tasyAvazyamupayogAtmA siddhAnAmiveti / (vR0 50 591) 69. yasyopayogAtmA tasya darzanAtmA'styeva yasyApi darzanAtmA tasyopayogAtmA'styeva yathA siddhAdInAmiveti / (vR0 50 591) 68. jJAna tihAM upayoga nI niyamA, prathama tRtIya viNa naannN| upayoga AtmA saba jIvAM meM, tiNasaM niyamA jaannN|| 66. upayoga tihAM darzaNa nI niyamA, darzaNa tihAM upyog| e piNa niyamA nizcai kahivI, saba meM bihu saMyoga / *laya : rUDa canda nihAle re pA0 12, u0 10, DhA0 268 107 Jain Education Intemational Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70. yasyopayogAtmA tasya cAritrAtmA syAdasti syAnnA sti yathA saMyatAnAmasaMyatAnAM ca / (vR0 50 591) 71. yasya tu cAritrAtmA tasyopayogAtmA'styeveti yathA saMyatAnAm / (vR0pa0 591) 72. yasyopayogAtmA tasya vIryAtmA syAdasti saMsAriNA__ miva syAnnAsti siddhAnAmiva / (vR0 50 591) 73. yasya punarvIryAtmA tasyopayogAtmA'styeva saMsAriNAmiveti / ___ (vR0 50 591) 74, jassa nANAyA tassa dasaNAyA niyamaM asthi / 75. jassa puNa daMsaNAyA tassa nANAyA bhayaNAe / 76. jassa nANAyA tassa carittAyA siya atthi siya natthi / 77. jassa puNa carittAyA tassa nANAyA niyamaM asthi / 70. upayoga tihAM cAritra nI bhajanA, upayoga sarva ThikANaM / cAritta chaThA thI cavadama laga, tiNasU bhajanA jANaM / / 71. cAritta tihAM upayoga nI niyamA, chaThA thI cavadama caraNaM / upayoga AtmA sarva viSe hai, tiNasaM niyamA varaNaM // 72. upayoga tihAM vIrya nI bhajanA, upayoga siddha sNsaarii| vIrya AtamA cavadama laga hai, tiNasaM bhajanA vicArI / / 73. vIrya tihAM upayoga nIM niyamA, vIrya sarva sNsaarii| upayoga saMsArI siddha viSe cha, tiNasaM niyamA dhArI / / jJAna AtmA kA zeSa tIna AtmA ke sAtha astitva 74 jJAna tihAM darzaNa noM niyamA, prathama tRtIya viNa jJAnaM / darzaNa AtmA sarva viSe hai, tiNasaM niyamA jAnaM / / 75. darzaNa tihAM jJAna nI bhajanA, darzaNa saba jIvAM meN| jJAnAtmA pahilai tIja nahi, tiNasU bhajanA pAme // 76. jJAna tihAM cAritta nI bhajanA, prathama tRtIya viNa naannN| cAritta chaTThA thI cavadama laga, tiNasU bhajanA jANaM / 77. cAritta tihAM jJAna nI niyamA, chaTThA thI cavadama caraNaM / / jJAna prathama tIjA viNa saha meM, tiNa niyamA varaNaM / 78. jJAna tihAM vIrya nI bhajanA, prathama tRtIya viNa nANaM / vIrya cavadama piNa nahIM siddha meM, tiNasaM bhajanA jANaM / / 76. vIrya tihAM jJAna nI bhajanA, vIrya cavadamai taaii| jJAnAtmA pahile tIja nahi, tiNasU bhajanA jyAMhI / / darzana AtmA kA zeSa do AtmA ke sAtha astitva 80. darzaNa tihAM cAritra nI bhajanAM, darzaNa siddha sNsaarii| cAritta siddhAM meM nahiM pAvai, tiNasaM bhajanA vicArI / / 81. cAritta tihAM darzaNa nI niyamA, chaThA thI cavadama caritaM / darzaNa siddha saMsArika saha meM, tiNasaM niyamA kathitaM / / 82.darzaNa tihAM vIrya nI bhajanA, darzaNa siddha sNsaarii| vIrya saMsArika piNa nahIM siddha meM, tiNasaM bhajanA dhaarii| 83. vIrya tihAM darzaNa nI niyamA, vIrya cavadamai taaii| darzaNa saMsArika siddhAM meM, tiNasaM niyamA jyAMhI / / cAritra AtmA kA eka vIrya AtmA ke sAtha astitva 84. cAritra tihAM vIrya nI niyamA, chaTrA thI cavadama crnnN| vIrya dhura guNa thI cavadama laga, tiNasU niyamA vrnnN| 78,79. nANAyA vIriyAyA do vi paropparaM bhynnaae| yasya jJAnAtmA tasya vIryAtmA syAdasti kevalyAdInAmiva syAnnAsti siddhAnAmiva, yasyApi vIryAtmA tasya jJAnAtmA syAdasti samyagdRSTeriva syAnnAsti mithyAdRza iveti / (vR0 50 591) 80-83. jassa daMsaNAyA tassa uvarimAo do vi bhayaNAe, jassa puNa tAo tassa daMsaNAyA niyama atthi / yasya darzanAtmA tasya cAritrAtmA syAdasti saMyatAnAmiva syAnnAstyasaMyatAnAmiba, yasya ca cAritrAtmA tasya darzanAtmA'styeva sAdhUnAmiveti / tathA yasya darzanAtmA tasya vIryAtmA syAdasti saMsAriNAmiva syAnnAsti siddhAnAmiva, yasya ca vIryAtmA tasya darzanAtmA'styeva saMsAriNAmiveti / (va0pa0591) 85. vIrya tihAM cAritra nI bhajanA, vIrya sarva sNsaarii| cAritra dhura guNa paMca na pAvai, tiNasU bhajanA dhArI // 84. jassa puNa carittAyA tassa vIriyAyA niyama atthi / yasya cAritrAtmA tasya vIryAtmA'styeva, vIrya vinA cAritrasyAbhAvAt / (vR0pa0 591) 85. jassa pUNa vIriyAyA tassa carittAyA siya asthi siya ntthi| (za0 12 / 204) yasya punarvIryAtmA tasya cAritrAtmA syAdasti sAdhUnA miva syAnnAstyasaMyatAnAmiva / (vR0 50 591) 86. adhunaSAmevAtmanAmalpabahutvamucyate / (vR0 50 591) soraThA 86. aSTa Atma nI jANa, kahI mAhomA yojnaa| alpabahutva pichANa, hiva kahiye te saaNbhlo|| 108 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ATha AtmA kA alpabahutva pada 87. *he bhagavaMta ! ATha AtmA meM, kavaNa-kavaNa thI kahiye / alpa bahu tulya vizeSa adhikA? hiva jina uttara daiyai / / 87. eyAsi NaM bhaMte ! daviyAyANaM kasAyAyANaM jAva vIriyAyANa ya kayare kayarehito appA vA ? bahuyA vA? tullA vA ? visesAhiyA vA? 88. goyamA! sabbatthovAo crittaayaao| 'savvatthovAo carittAyAo'tti cAritriNAM saMkhyAtatvAt (vR0 50 591) 88. sarva thI thor3A caritta Atma nAM, vRtti meM kahyA saMkhyAta / tiNa kAraNa e paMca cAritriyA, sarvavirata AkhyAta / / 89. paNNa0 / 1312,12 90. aNu0 sU0 285 91. bhagavaI 8 / 163 soraThA 86. 'jIva pariNAmika mAMya, terama pada daza bheda tyaaN| caritta pariNAma kahAya, cAritta paMca kahyA tihAM / / 60. vali anuyogavAra, cAritra paMca thakI judo| carittAcaritta udAra, kSayopazama-nippana kahyo / / 61. aSTama zataka majhAra, dvitIya uddezaka bhagavatI / carittAcaritta udAra, cAritra paMca thakI judo|| 62. te thI ihAM caritta, deza thakI noM kathana nhiiN| sarva caritta Azritta, saMkhyAtA AkhyA vRtau / / ' (ja0sa0) 63. *tehathI anaMtaguNAM jJAnAtmA, siddha pramukha smdRssttii| cAritiyA thI anaMtaguNAM hai, jJAnI te guNa iSTI / / soraThA 64. anaMtaguNAM rai nyAya, siddhAM meM cAritra nthii| khAyaka bhAva zobhAya, piNa paMca cAritra pAvai nhiiN| 65. *tehathI anaMtaguNAM kaSAyAtmA, siddha thakI ati jyaaNhii| dhura guNaThANA thI dazamA tAMi, kaSAya udayavaMta tyAMhI / / 93. nANAyAo annNtgunnaao| 'NANAyAo aNaMtaguNAo' tti siddhAdInAM samyagdRzAM cAritrebhyo'nantaguNatvAt / (vR0 50 591) 16. tehathI visesAhiyA jogAtmA, akaSAI piNa eha / gyArama bArama terama guNa nAM, jogavaMta chai jeha / / 67. tehathI vizeSAdhika vIryAtmA, ajogI vIryavaMta / eha vizeSa adhika jina AkhyA, paMca akSara sthiti saMta / / 95. kasAyAyAo annNtgunnaao| 'kasAyAo aNaMtaguNAo' tti siddhebhyaH kaSAyo dyvtaamnntgunntvaat| (vR0 50 591) 96. jogAyAo visesaahiyaao| 'jogAyAo visesAhiyAo' tti apagatakaSAyodaya ryogavadabhiradhikA ityarthaH / (vR0 50 591) 97. vIriyAyAo visesaayiaao| 'vIriyAyAo visesAhiyAo' tti ayogibhiradhikA ityarthaH, ayoginAM vIryavattvAditi / (vR0 50 591) 98. uvaoga-daviya-dasaNAyAo tiNNi vi tullAo visesaahiyaao| (sh012|205) te ca vIryAtma bhyaH siddharAzinA'dhikA bhavantIti / (vR0 50 591,592) 18. dravya upayoga darzaNa tihuM tullA, tehathI vizeSAdhika khiye| siddha rAzi kari adhika huvai cha, e siddha viSe piNa lahiye / / 66. bArama zataka dazama - deza, besau aDasaThamI DhAla / bhikSu bhArImAla RSirAya prasAde, 'jy-jsh'mNglmaal|| *laya : rUDha canda nihAle re za0 12, u0 10, DhA0 268 109 Jain Education Intemational Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 269 1. athAtmana eva svarUpanirUpaNAyAha-(vR0pa0 592) 1. sarUpa AtmA noMja hiva, kahaM nirUpaNa artha / gotama prazna taNo diya, uttara vIra tadartha / / AtmA ke sAtha jJAna darzana kA bhedAbheda *suNajyo Atama no adhikAra, goyama pUchayAM kahai jagatAra / / [dhrupadaM] 2. AtmA hI prabhu ! jJAna pradhAnaM, athavA havai anero jJAnaM ? jina kahai AtmA jJAna kadAcita, te samadRSTI chate suvAcita / / 3. kadAcita ajJAna pichANa, mithyAtI rai mati pramukha anaann| jJAna valI nizcai kari jeha, AtmAhIja kahIjai teha / / 4. he prabhu ! Atma nAraka nai jJAna, ke Atma thakI anya jJAna pichAna ? jina kahai nAraka nai kadA Atma jJAna, kadAcita ajJAna pichAna / / 2. AyA bhaMte ! nANe? aNNe nANe ? goyamA ! AyA siya nANe AtmA syAjjJAnaM samyaktve sati matyAdijJAnasvabhAvatvAttasya / (vR0 50 592) 3. siya aNNANe, nANe puNa niyamaM aayaa| (za0 12 / 206) syAdajJAnaM mithyAtve sati tasya matyajJAnAdisvabhAvatvAt, jJAnaM punaniyamAdAtmA AtmadharmatvAjjJAnasya / (vR0 50 592) 4. AyA bhaMte ! neraiyANaM nANe ? aNNe neraiyANaM nANe? goyamA ! AyA neraiyANaM siya nANe, siya annnnaanne| 5. nANe puNa se niyamaM aayaa| AtmA nArakANAM syAjjJAnaM samyagdarzanabhAvAta syAdajJAnaM mithyAdarzanabhAvAt / (vR0 50 592) 6. evaM jAva thnniykumaaraannN| (za0 12 / 207) AyA bhaMte ! puDhavikAiyANaM aNNANe? aNNe pUDhavikAiyANaM aNNANe ? 7. goyamA ! AyA puDhavikAiyANaM niyama aNNANe, aNNANe vi niyamaM aayaa| evaM jAva vaNassaikAiyANaM / 5. samadRSTI rai kahiye jJAna, mithyAtI rai ajJAna pichAna / jJAna valI nAraka maiM jAsa, nizcai Atma kahIjai tAsa / / 6. jAvata thaNiyakumAra nai ema, bhaNavU nAraka naiM kahyaM tem| prabha ! pRthvI rai Atama ajJAna, kai Atma thI anya ajJAna pichAna? 7. jina kahai pRthvI ne nizcai Atma ajJAna, ___ ajJAna piNa niyamA Atma sujAna / jAvata vanaspati ne ema, AkhyaM pRthvI naiM kartuM tema / / 8. be' te jAvata vaimAnika sAra, nAraka naiM kahyaM jima avadhAra / Atma prabhujI! darzaNa pichANa, Atma thakI anya darzaNa jANa? hai. jina kahai Atma nizcai darzaNa hI, darzana piNa nizcai Atama hii| Atma nAraka nai darzana bhagavana! kai Atma thI anya nAraka naiM darzana ? 8. beiMdiya-teiMdiyANaM jAva vemANiyANaM jahA neriyaannN| (za0 12 / 208) AyA bhaMte ! daMsaNe ? aNNe daMsaNe ? 9. goyamA ! AyA niyama dasaNe, daMsaNe vi niyama aayaa| (za0 1 / 209) AyA bhaMte ! neraiyANaM daMsaNe ? aNNe neraiyANaM daMsaNe? *laya : sohi sayANA avasara sAdhe 1. dvIndriya 2. zrIndriya 110 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. jina bhAkhai nAraka naiM jANa, AtmA nizcai darzana chaann| darzaNa zuddha azuddha saradheha, nizcaii AtmA kahiyai teha / / 10 goyamA ! AyA neraiyANaM niyamaM daMsaNe, daMsaNe vi se niyamaM aayaa| samyagadRSTimithyAdRSTyordarzanasyAviziSTatvAdAtmA darzanaM darzanamapyAtmaiveti vAcyaM / (vR0 50 592) 11. evaM jAva vemANiyANaM niraMtara dNddo| (za0 12 / 210) 11. ima jAva vaimAnika naiM avadhAra, aMtara-rahita daMDaka suvicAra / jIvAtmA noM kahyo vistAra, buddhivaMta lIjyo nyAya vicAra / / pAmai soraThA 12. AtmA taNo svarUpa, Akhyo tiNa adhikAra thii| ratnaprabhAdi sadrUpa, AtmA-- chatApaNo hivai / / 13. teha-teha paryAya, jeha nirNtre| AtmA nAma kahAya, sadrapA astipaNo / / ratnaprabhA Adi pRthvI AtmA yA noAtmA ? 14. *ratnaprabhA pRthvI bhagavaMta ! Atma tathA tasu anya kahaMta ? jina kahai ratnaprabhA e kivAra, kahiyai Atma tAsa suvicAra / / 12. AtmAdhikArAdra ratnaprabhAdibhAvAnAtmatvAdibhAvena cintayannAha - (vR0 50 595) 13. atati-satataM gacchati tAMstAn paryAyAnityAtmA tatazcAtmA -sadrUpA ratnaprabhA pRthivii|| (vR0 pa0 595) 14. AyA bhaMte ! rayaNapabhA puDhavI ? aNNA rayaNappabhA puDhavI? 15. kadAcita noAtma kahAya, tAsa nyAya Agala chai tAya / avaktavya kiNavAra kahAya, Atma noAtma bihaM kahi sakai naay|| goyamA! rayaNappabhA puDhavI siya aayaa| 15. siya noAyA, siya avattavyaM ---AyAti ya noAyAti y| (za0 12211) 'siya abattavyaM' ti AtmatvenAnAtmatvena ca vyapadeSTu mazakyaM vastviti bhaavH| (vR0 50 595) 16,17. se keNaTheNaM bhate ! evaM buccai-rayaNappabhA puDhavI siya AyA, siya noAyA, siya avattavvaMAyAti ya noAyAti ya? 16. kiNa arthe prabhu ! ema kahAya, ratnaprabhA pRthvI e tAya / ___ kadAcita Atama avaloya, kadAcita noAtma sujoya? 17. kadAcita avaktavya eha, Atma noAtma kahi na skeh| e tInUMi prazna no nyAya, pUchayo gotama gaNadhara tAya / / 18. jina kahai ratnaprabhA cha tAya, svaparyAI Atma kahAya / potA nAM varNAdika paryAya, Atma kahIjai tasU apekSAya / / 16. anya pRthvI nAM varNAdika nAMya, teha apekSA nomAtma kahAya / bihaM nAM varNAdika paryAya, tAsa apekSA avaktavya tAya / / 20. Atma noAtma bihaM kahi sakai nAMhi, teha avaktavya kahiyai taahi| ratnaprabhA tiNa artha kahAya, Atma noAtma avaktavya tAya / / 18. goyamA ! appaNo AdiThe AyA / 'appaNo AiThe' ti AtmanaH--svasya ratnaprabhAyA eva varNAdiparyAyaH 'AdiSTe' Adeze sati taivya'padiSTA satItyarthaH AtmA bhavati, svaparyAyApekSayA satItyarthaH (vR0pa0594) 19,20. parassa AdiThe noAyA, tadubhayassa AdiThe avattavvaM -rayaNappabhA puDhavI AyAti ya noAyAti y| se teNoNaM goyamA ! evaM buccai-rayaNappabhA puDhavI siya AyA, siya noAyA, siya avattavvaM-- AyAti ya noAyAti ya / (za0 12 / 212) 'parassa AiTThe pararUpApekSayA'satItyarthaH,.... 'avaktavyam' avAcyaM vastu syAta, tathAhi-na hyasau mAtmeti vaktuM zakyA, paraparyAyApekSayA'nAtmatvAttasyAH nApyanAtmeti vaktuM zakyA, svaparyAyApekSayA tasyA AtmatvAditi / (vR0 50 595) 21. sakkaraprabhA prabhu ! Atma kahAya? ratnaprabhA jima kahiye tAya / jAva saptamI pRthvI ema, Atma noAtma avaktavya tema // 21. AyA bhaMte ! sakkarappabhA puDhavI ? jahA rayaNappabhA puDhavI tahA sakkarappabhAvi / evaM jAva ahesattamA / (za0 120213) *laya : sohi sayANA avasara sAdhe za0 12, u0 10, DhA0 269 111 Jain Education Intemational Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22. nija paryAya sarva re mAMya, te mATai te Atma khaay| para paryAya nahIM sahu mAMhi, tiNasuM noAtma kahIjai tAhi / / 23. bihu paryAya taNI apekSAya, avaktavya kahiyai iNa nyaay| Atma piNa tasu kahi sakai nAMya, noAtma piNa kahiya na jaay|| 24. tiNasU avaktavya kahiyai tAya, bihaM paryAya taNI apekSAya / prathama kalpa nIM pUchA kIdha, zrI jina uttara diyai prasIdha // saudharma Adi svarga AtmA yA noAtmA ? 25. saudharma kadA Atma kahivAya, kadA noAtma kahIjai taay| kadA avaktavya kahIjai jeha, Atma noAtma bihaM kahi na sakeha / / 24. AyA bhaMte ! sohamme kappe-pucchA / 26. kiNa arthe ? taba jina kahai vAya, Atama nija paryAya pekssaay| noAtama para paryAya pekSAya, ubhaya apekSA avaktavya thAya / / tiNa arthe tInU avaloya, jAva acyutakalpa ima joya / / 25. goyamA ! sohamme kappe siya AyA siya noAyA siya avattavvaM-AyAti ya noAyAti y| (sh012|214) 26. se keNaTTeNaM bhaMte ! jAva AyAti ya noAyAti ya? goyamA ! appaNo AiThe AyA, parassa AiTThe noAyA, tadubhayassa AiThe avattavvaM-AyAti ya noAyAti ya / se teNaTheNaM taM ceva jAva AyAti ya noAyAti ya / evaM jAva accue kApe / (za0 12 / 215) 27,28. mAyA bhaMte ! gevejjavimANe ? aNNe gevejja vimANe? evaM jahA rayaNappabhA taheva / evaM aNuttaravimANA vi / evaM IsipambhArA vi| (za0 12 / 216) 27. prazna graiveyaka vimANa noM jAna, svaparyAiM Atma pichAna / para paryAya nahIM tiNa mAMhi, tiNasUnoAtma kahIjai tAhi / / 28. ubhaya paryAya taNI pekSAya, avaktavya bihaM kahi sake naay| ratnaprabhA jima e avadhAra, evaM anuttara IsippabhAra / / 26. bArama zataka dazama - deza, beso guNaMtaramI DhAla vizeSa / bhikSu bhArImAla RSirAya pasAya, 'jaya-jaza'AnaMda haraSa savAya / / DhAla: 270 dUhA 1. hiva paramANU Adi noM, goyama prazna karaMta / uttara prabhujI vAgare, te suNajyo dhara khaMta / / paramANu skandha Adi AtmA yA noAtmA? 2. *Atama prabhu ! paramANu kahAya, athavA anero kahiyai tAya? saudharmakalpa kahyo ? jema, paramANa piNa kahivo tema / / 3. Atama prabha ! be pradezika khaMdha, athavA anya pradezika baMdha ? bhAkhai SaTa bhAMgA jinarAya, Atma kadAcita e kahivAya / / 2. AyA bhaMte ! paramANupoggale ? aNNe paramANu - poggale ? evaM jahA sohamme tahA paramANupoggale vi bhaanniybve| (za0 2 / 217) 3. AyA bhaMte ! dupaesie khaMdhe ? aNNe dupaesie khaMdhe? goyamA ! dupaesie khaMdhe siya AyA / dvipradezikasUtre ssddbhNgaaH| (vR0 pa0 595) 4. siya noAyA siya avattavvaM-AyAti ya noAyAti y| tatrAdyAstrayaH sakalaskandhApekSAH pUrvoktA evaM tadanye tu trayo deshaapekssaaH| (vR0 pa0 595) 4. kadAcita noAtma kahAya, avaktavya kadAcita thAya / sakala khaMdha pekSA bhaMga tIna, deza apekSA hiva trihaM cIna / / *laya : iNa pura kaMbala koya na lesI 112 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. kadA Atma noAtma kivAra, e cotho bhAMgo avdhaar| kadA Atma avaktavya jeha, Atma noAtma bihaM kahi na sakeha // 6. kadA noAtma avaktavya jeha, Atma noAtma bihu~ kahi na skeh| kiNa arthe prabhu ! e SaTa bhaMga, hiva jina nyAya kahai tasu caMga // sakala khaMdha AzrI prathama tIna bhAMgA 7. Atma potA nI paryAya pekSAya, para apekSAya noAtma kahAya / nija para bihuM noM paryAya pekSAya, avaktavya bihaM kahi sake nAMya // 5. siya AyA ya noAyA ya, siya AyA ya avattavvaM AyAti ya noAyAti ya / 6. siya noAyA ya avattavvaM-AyAti ya noAyAti y| (za0 12 / 218) se keNaTheNaM bhaMte ! evaM taM ceva jAva noAyA ya avattavvaM-AyAti ya noAyAti ya? 7. goyamA ! appaNo AdiThe AyA parassa AdiTTe noAyA, tadubhapassa AdiThe avattavvaM dupaesie khaMdhe-AyAti ya noAyAti ya / 9,10. dese AdiThe sabbhAvapajjave dese AdiLe asabbhAvapajjave duppaesie khaMdhe AyA ya noAyA ya / 8. kahyA sakala khaMdha AzrI bhaMga tIna, deza AzrI hivai tIna suciin| ___ Atma noAtma bihaM kahivAya, bhaMga cothA no hiva kahaM nyAya // 6. eka deza nAM nija paryava pekSAya, te deza ne Atma kahIjai nyaay| dUjA deza nAM para paryava pekSAya, te deza bhaNI noAtma kahAya / / 10. doya pradezika khaMdha nai umaMga, Atma noAtma e cotho bhNg| Atma avaktavya paMcama bhaMga, tAsa nyAya suNiyai cita cNg| 11. eka deza AzrI nija paryava pekSAya, te deza ne Atma kahIje taay| dUjA deza AzrI bihaM paryava pekSAya, avaktavya bihu~ kahi sakai naaNy|| 12. doya pradeziyA khaMdha meM caMga, Atma avaktavya paMcama bhNg| noAtma avaktavya SaSThama bhaMga, tAsa nyAya suNiya cita caMga // 13. eka deza AzrI para paryava pekSAya, te deza noAtma kahIjai nyaay| dUjA deza AzrI bihuM paryava pekSAya, avaktavya bihu~ kahi sakai naay|| 14. doya pradeziyA khaMdha rai mAMya, e chaTTho bhAMgo ima pAya / tiNa artha Akhyo mhaiM ema, doya pradezika SaTa bhaMga tema / / 11,12. dese AdiThe sambhAvapajjave dese AdiThe tadubhaya pajjave dupaesie khaMdhe AyA ya avattavvaM-AyAti ya noAyAti y| vA0-dvipradezika khaMdha potA nI paryAya karikai AdiSTa-aMgIkAra kIdhe chate AtmA huvai 1 / ima para paryAya karika aMgIkAra kIdhe chate noAtmA kahiyai 2 / Atma-para bihu~ paryAya aMgIkAra kiye chate e dvipradezika khaMdha avaktavya vastu huvai, te kima ? nikevala-AtmA nikevala anAtmA e bihuM kahi na sake 3 / eto sakala khaMdha AzrI tIna bhAMgA kahyA / hivai deza AzrI tIna bhAMgA kahai cha-dvipradezika khaMdha nai prathama eka deza ne sadbhAva paryava-sva paryAya AzrayI AtmA kahiye / anai bIjA deza nai asadbhAva pajjava te prathama deza nAM paryava nI apekSAya athavA anya vastu nAM paryava nI apekSAya ima para paryAya apekSAye karI noAtmA kahiyai / ima AtmA noAtmA bihuM kahiye, e cotho bhAMgo 4 / tathA te dvipradezika ne prathama eka deza nai sva paryAya nI apekSAya karI AtmA kahiya ana bIjA eka deza nai sva paryAya ane para paryAya e bihuM paryAya nI apekSAye karI avaktavya kahiye / ima AtmA anai avaktavya e pAMcamo bhAMgo huvai 5 / tathA dvipradezika nAM prathama eka deza naiM para paryAya nI apekSAya karike noAtmA kahiya ana bIjA eka deza nai sva-para e bihuM nAM paryava nI apekSAya karikai avaktavya kahiye / ima noAtmA anaM avaktavya e chaTho bhAMgo huvai 6 / / AtmA anaM noAtmA anaM avaktavya eha sAtamoM bhAMgo na huvai, dvipradezika *laya : iNa pura kaMbala koya na lesI 13,14. dese AdiThe asabbhAvapajjave dese AdiThe tadubhayapajjave dupaesie khaMdhe no AyA ya avattavvaMAyAti ya noAyAti ya / se teNaTTeNaM taM ceva jAva noAyA ya avattavyaM AyAti ya noAyAti ya / (za0 122219) vA0--'appaNo' tti svasya paryAyaH 'Adidrutti AdiSTe ---Adeze sati AdiSTa ityarthaH dvipradezikaskandha AtmA bhavati, evaM parasya paryAyairAdiSTo' nAtmA tadubhayasya-dvipradezikaskandhatadanyaskandhalakSaNasya paryAyarAdiSTo'sAvavaktavyaM vastu syAta, katham ? Atmeti cAnAtmeti ceti / tathA dvipradezatvAttasya deza eka AdiSTaH, sadbhAvapradhAnAH-sattAnugatAH paryavA yasmin sa sadbhAvaparyavaH .."dvitIyastu deza AdiSTa: asadbhAvaparyava: paraparyAyarityarthaH, paraparyavAzca tadIyadvitIyadezasambandhino vastvantarasambandhino veti / tatazcAsau dvipradezika: skandhaH krameNAtmA ceti noAtmA ceti, tathA tasya deza AdiSTa : sadbhAvaparyavI dezazcobhayaparyavastato'sAvAtmA cAvaktavyaM ceti / tathA tasyaiva deza AdiSTo'sadbhAvaparyavo dezastUbhayaparyavastato'sau noAtmA cAvaktavyaM ca syAditi / saptamaH punarAtmA ca noAtmA cAvaktavyaM ce-yevaMrUpo na bhavati dvipradezike dvaya zatvAdasya tripradezikAdau tu syAditi sptbhNgii| (vR0 50 595) za0 12, u0 10, DhA0 270 113 Jain Education Intemational Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAM doya aMza te mATe / ane tripradezikAdika naiM viSe e bhAMgo huve ima saptabhaMgI / dvidezI khaMdha nAM 6 bhAMgA nIM sthApanA AtmA 1 AtmA noAtmA 1 avaktavya 1 noAtmA avaktavya 1 e chaha bhAMgA huvai, piNa sAtamoM bhAMgo AtmA ca noAtmA ca avaktavya ca ima na huvai, dvipradezika nAM doya aMza te bhaNI / tripradezikAdika naiM viSe to huve ima saptabhaMgI / noAtmA 1 15. tIna pradeziyA khaMdha nIM jANa, hiva pUchA uttara pahichANa | tIna pradezika vadha bhagavAna ! Atma tathA tehathI anya jAna || AtmA avaktavya 1 tIna pradezI khaMdha AzrI 13 bhAMgA / tiNameM sakala baMdha AzrI 3 bhAMgA tathA bAkI rA dvikasaMjogika rA 9 bhAMgA meM deza AzrI 3 bhAMgA Atma noAtma saMghAte jANavA 16. uttara deva zrI jina hera, tehanA bhAMgA kahiye tera / tona pradezika Atma kivAra, kadAcita noAtma vicAra || 17. kadAcita avaktavya eha, Atma noAtma bihuM kahi na sakeha / kadAcita AtmA noAtma kAya, turya bhaMga ika vaca vihaM paay|| 18. kadA Atma ika vaca kahivAya, bahu vacane noAtmaja pAya / kadAcita Atma bahu vacaneha, ika vacane noAtma kaheha || sAtama AThamoM navamoM e tIna bhAMgA Atma avaktavya saMghAte jANavA 16. saptama bhaMga kadAcita teha, ika vacane kari Atma kaha / avaktavya piNa ika vacaneha, Arama noAtma kahi na sakeha || 20 aSTama bhaMga kadAcita tAya, ika vacane kari Atma kahAya / avaktavya vaha vacane teha, Arama noArama kahi na sakeha || 21. navame bhaMga kadAcita dhAra bahu vacane kari Atma vicAra / avaktavya ika vacane eha Atma noAtma kahi na sakeha || dazamI igyAramoM bAramoM e tIna bhAMgA noAtma avaktavya saMghAte jANavA22. dazamoM bhaMga kadAcita tAsa, ika vacane noAtma vimAsa / avaktavya piNa ika vaca eha, Atma noAtma kahi na sakeha // 23. ekAdaza bhaMga kivAra, ika vacane noAtma vicaar| avaktavya yaha vacane jeha, Atma noAtma kahi na ske| bahu 24. vArama bhaMga kadAcita soya, yaha vacane noAtmaja hoya / avaktavya ika vacana kahAya, Atma noAtma vihuM kahi sakai nAya // 114 bhagavatI jor3a trisaMyogika eka teramoM bhAMgo Atma noAtma avaktavya saMghAte jANavo25. terameM bhaMga kadAcita kahAya, eka vacana kari tripada thAya / Arama jane nojAraga kaheha, avaktavya bihuM kahi na sakeha // 15. AvA se piesie baMce ? age tipae lie baMdhe ? 16. goyamA ! tipae sie khaMdhe, siya AyA siya noAyA tripradezika skandhe tu trayodaza bhaMgAH / ( vR0 pa0 595 ) 17. siya avattavvaM - AyAti ya noAyAti ya, siya AyA ya noAyA ya / 18. siya AyA ya noAyAo ya, siya AyAo ya noAyA ya / 19. siya Ayo ya avattavyaM - AyAti ya noAyAti ya / 20. siya AyA ya avattavvAI- AyAo ya noAyAo ya / 21. siya AyAo ya avattavvaM - AyAti ya noAyAti ya / 22. siya noAyA ya avattavvaM - AyAti ya noAyAti ya / 23. siya noAyA ya avattavvAiM AyAo ya noAyAo ya / 24. siya noAyAo ya avattavvaM AyAti ya noAyAti ya / 25. siya AyA ya noAyA ya avattavvaM - AyAti ya noAyAti ya / ( za0 12/220 ) Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakala khaMdha AzrI 3 bhAMgA noM nyAya-- 26. kiNa artha prabha! ima AkhyAta, tripradezika khaMdha kadA Atma thaat| imaja uccarivU jAvata jANa, terama bhaMga laga pahichANa? 26. se keNaTuMNaM bhaMte ! evaM vuccai-tipaesie khaMdhe siya AyA-evaM ceva uccAreyavvaM jAva siya AyA ya noAyA ya avattavbaM - AyAti ya noAyAti ya? 27. goyamA ! appaNo AdiThe aayaa|' 28. parassa Adi- no AyA, tadubhayassa AdiThe avatavvaM-AyAti ya noAyAti ya 27. zrI jina bhAkhai gotama ! jeha, tIna pradezika khaMdha cha teha / sakala khaMdha nija paryava pekSAya, Atma tAsa kahiye iNa nyAya / / 28. para vastu nAM paryava pekSAya, tAsa noAtma kahIjai taay| nija para paryava taNI apekSAya, avaktavya bihaM kahi sakai nAMya / / bAkI rA bhAMgA tehanA deza AzrI ch| tiNameM cotho, pAMcamoM, chaTho e tIna bhAMgA Atma noAtma saMghAte, tehanoM nyAya26. ika vaca Atma noAtma kahAya, turya bhAMgA no nisuNo nyaay| ika deza bhaNI nija paryava pekSAya, ika vacane Atma kahIjai tAya / / 30. dUjA deza bhaNI para paryava pekSAya, ika vacane noAtma kahAya / tIna pradezika khaMdha iNa nyAya, ika vaca Atma noAtma kahAya / / soraThA 31. eka AkAza pradeza, doya pradeza rahyA chtaa| tasu ika vacana kahesa, judA rahyA bahu vacana hai| 29,30. dese AdiThe sambhAvapajjave, dese AdiThe asabbhAvapajjave tipaesie khaMdhe AyA ya noAyA ya / 31. yacceha pradezadvaye'pyekavacanaM kvacittattasya pradezadvaya syaikapradezAvagADhatvAdihetunakatvavivakSaNAt, bhedaviva kSAyAM ca bhuvcnmiti| (va0pa0 595) 32,33. dese AdiThe sabbhAvapajjave desA AdiTThA asabbhAvapajjavA tipaesie khaMdhe AyA ya noAyAo y| 34,35. desA AdiTThA sabbhAvapajjavA dese AdiThe asambhAvapajjave tipaesie khaMdhe AyAo ya noAyA y| 32. *ika deza bhaNI nija paryava pekSAya, ika vaca Atma kahIjai tAya / bahu deza bhaNI para paryava pekSAya, bahu vacane noAtma kahAya / / 33. Atma zabda ika vacane jANa, bahu vacane noAtma pichANa / tIna pradeziyA khaMdha rai mAMya, paMcama bhaMga kahyo iNa nyAya / / 34. bahu deza bhaNI nija paryava pekSAya, bahu vacane kari Atma khaay| ika deza bhaNI para paryava pekSAya, ika vacane noAtma kahAya / / 35. Atma zabda bahu vacane jANa, ika vacane noAtma pichANa / tIna pradeziyA khaMdha raimAMya, SaSTama bhaMga kahyo iNa nyAya / / Atma avaktavya saMghAte tIna bhAMgA noM nyAya36. eka deza bhaNI nija paryava pekSAya, ika vacane tasu Atma kahAya / duuj| deza bhaNI bihuM paryava pekSAya, avaktavya bihaM kahi sakai nAya / / 37. Atma eka vacane kari eha, avaktavya piNa ika vacaneha / tIna pradeziyA khaMdha re mAMya, saptama bhaMga kahyo iNa nyAya / / 38. eka deza bhaNI nija paryava pekSAya, ika vacane kari Atma kahAya / bahu deza bhaNI bihuM paryava pekSAya, avaktavya bihaM kahi sakai nAMya / / 36. Atma ika vacane kari joya, avaktavya bahu vacane hoya / tIna pradeziyA khaMdha rai mAya, aSTama bhaMga kahyo iNa nyAya / / 40. baha deza bhaNI nija paryava pekSAya, bahu vacane kari Atma kahAya / ika deza bhaNI bihaM paryava pekSAya, avaktavya ika vacane pAya / / 41. Atma bahu vacane kari jeha, avaktavya ika vacane eha / tIna pradeziyA khaMdha rai mAMya, navamo bhaMga kahyo iNa nyAya / / laya : iNa pura kaMbala koya na lesI 36,37. dese AdiThe sabbhAvapajjave dese AdiThe tadubhaya pajjave tipaesie khaMdhe AyA ya avattavya-AyAti ya noAyAti y| 38,39. dese Adilai sambhAvapajjave desA AdiTThA tadubhayapajjavA tipaesie khaMdhe AyA ya avattabvAI---- AyAo ya noAyAo ya / 40,41. desA AdiTThA sabbhAvapajjavA dese AdiThe tadubhayapajjave tipaesie khaMdhe AyAo ya avattavvaM--- AyAti ya noAyAti ya / Na012, u010, DhA0 270 115 Jain Education Intemational Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42. saptama aSTama navamoM bhaMga, kahyA Atma avaktavya sAtha sucaMga | vi noAtma avaktavya sAtha, bhAMgA tIna tabhI kahUM vAta / / 43. ika deza bhaNI para paryava pekSAya, ika vacane noArama kahAya / dujA deza bhaNI bihu~ paryava pekSAya avaktavya ika vacane thAya // 44. ika vacane noAtma pichANa, avaktavya piNa ika vaca jANa / tIna pradezika baMdha re mAMya, dazama bhaMga noM Asyo nyAya // 45. ika deza bhaNI para paryava pekSAya, tAsa noAtma kahI nyAya / bahu deza bhaNo bihuM paryava pekSAya, avaktavya bahu vacane pAya || 46. ika vacane noAtma avekha, avaktavya bahu vacane pekha / tIna pradeziyA khaMdha Rs mAMya, ekAdazama bhaMga noM nyAya // 47. vaha deza bhaNI para paryava pekSAya bahu vacane noArama kahAya / bahu ika deza bhaNI viparyaya pekSAya avaktavya ika baca kahivAya // 48. bahu vacane noAtma vicAra, avaktavya ika vacane ucAra | bhaMga dvAdazama taNuM e nyAya || trika saMyogika 1 terama bhAMgA 3 tIna pradezika baMdha re mAMya Atma- noAtma- avaktavya saMghAte noM nyAya 49. ika deNa bhaNI nija paryava pekSAya tAsa Atma kahIje iNa nyAya / dujA deza bhaNI para paryava pekSAya, tAsa noArama kahIje nyAya | 50. tojA deza bhaNI avaktavya kAya, nija para paryava taNI apekSAya / Atma noAtma avaktavya eha 51. ti artha Akhyo ima hera, bArama zataka dazama nuM deza, trideziyA khaMdha nAM 13 bhAMgA nIM sthApanA - A0 1 A0 1 1 2 A0 1 1 2 no0 1 116 bhagavatI jor3a ava 0 1 no0 1 2 1 hiM ika vaca bhaMga terasameha // tIna pradezika khaMdha bhaMga tera / Agala bAta suNo vali zeSa // ava0 1 2 no0 1 1 2 bhA0 1 ava0 1 2 1 52. dosau naM mitaramI DhAla bhikSu bhArImAla RSirAya vizAla / saMvata ugaNIsa bAvIsa, 'jaya jaya' saMpati haraSa jagIsa || no ava 1 1 43,44. dese AdiTThe asambhAvapajjave dese AdiThe tadubhayapajjave tipaesie baMdhe nokhApA va babaAyAti ya noAyAti ya / 45,46. dese AdiTThe asambhAvapajjave desA AdiTThA tadubhayapajjavA tipaesie baMdhe noAyA ya avattavvAI - AyAo ya noAyAo ya / 47,48. desA AdiTThA asambhAvapajjavA dese AdiTThe tadubhayapajjave tipaesie baMdhe noAyAo ya avattavvaM - AyAti ya noAyAti ya / 49, 50. dese AdiTThe sambhAvapajjave dese AdiTThe asa bhAvapajjave dese AdiTThe tadubhayapajjave tipaesie khaMdhe AyA ya noAyA va avattavvaM - AyAti ya noAyAti ya / 51. se teNaTTheNaM goyamA ! evaM baccaitipaesie baMdhe siya AyA taM caiva jAva no noAyAti ya / ( za0 12/221) Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 271 dUhA 1. AyA bhaMte ! cauppaesie khaMdhe ? aNNe ca uppaesie khaMdhe? 2. catuSpradezike'pyevaM navaramekonaviMzatibhaMgAH / (vR0pa0 595) 3. goyamA ! cauppaesie khaMdhe siya AyA siya noAyA siya avattavvaM -AyAti ya noAyAti ya / 4,5. siya AyA ya noAyA ya / 1. cyAra pradezika khaMdha prabhu ! syUM Atama kahivAya / ke Atama thI anya hai ? uttara de jinarAya / / 2. cyAra pradezika khaMdha nAM, bhAMgA eguNavIsa / Akhai zrI jina jUjuA, sAMbhalajyo sujagIsa / / _ *re gotama sAMbhalaje bhaMga-jAla (dhrupadaM) 3. cyAra pradezika khaMdha kadAcita, Atma kahIjai tAya / kadAcita noAtma kahIja, kadA avaktavya pAya / / e tIna bhAMgA sakala khaMdha AzrI kahyA / bAkI rA dvikasaMyogika 12 bhAMgA deza AzrayI / tiNa meM cotho, pAMcamoM, kaTho, sAtamoM e cyAra bhAMgA Atma noAtma saMghAte jor3e cha-- 4. ika vaca Atma noAtma kadAcita, turya bhaMga chai eha / kadAci Atma eka vacane kari, noAtma baha vacaneha / / 5. kadAca Atma baha vacane kari, noAtma eka bacaneha / kadAca Atma bahu vacane kari, noAtma bahu vaca jeha / / Atma-avaktavya saMghAte cyAra bhAMgA - 6. kadAci Atma ika vacane kari, avaktavya ika vaca joya / kadAci Atma ika vacane kari, avaktavya bahu vaca hoya / / 7. kadAci Atma bahu vacane kari, avaktavya ika vaca jANa / kadAci Atma bahu vacane kari, avaktavya bahu vaca ANa / / noAtma-avaktavya saMghAte cyAra bhAMgA8. kadA noAtma ika vacane kari, avaktavya ika vaca pekha / kadA noAtma ika vacane kari, avaktavya bahu vaca dekha / / 6. kadA noAtma baha vacane kari, avaktavya ika baca thaay| kadA noAtma bahu vacane kari, avaktavya bahu vaca pAya / / Atma-noAtma-avaktavya saMghAte trikasaMyogika cyAra bhAMgA--- 10. kadA Atma noAtma avaktavya, e trihuM ika vacaneha / kadA Atma noAtma vacana ika, avaktavya bahu vaca jeha / / 6,7. siya AyA ya avattavyaM / 8,9. siya noAyA ya avattavvaM / 10. siya AyA ya noAyA ya avattavvaM-AyAti ya no AyAti ya, siya AyA ya noAyA ya avattabvAI AyAo ya noAyAo ya / 11. siya AyA ya noAyAo ya avattavvaM-AyAti ya noAyAti ya / 12. siya AyAo ya noAyA ya avattavvaM-AyAti ya noAyAti y| (za0 12 / 222) 11. kadAci Atma ika vacane kari noAtma bahuvacaneha / avaktavya ika vacane kahiye, bhaMga aThAramoM eha / / 12. kadAci Atma bahu vacane kari, noAtma eka vacaneha / avaktavya piNa ika vacane kari, ugaNIsama bhaMga leha // sakala khaMdha AzrI 3 bhAMgA noM nyAya13. kiNa arthe kari ema kahyo prabhu ! cyAra pradezika khaMdha / ugaNIsa bhAMgA jUjuA AkhyA? hiva jina bhAkhai prabandha / / *laya : AdhAkarmI thAnaka 13. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai-cauppaesie khaMdhe siya AyA ya noAyA ya avattabvaM-taM ceva aThe paDiuccAreyavvaM? za0 12, u0 10, DhA0 271 117 Jain Education Intemational ation Intermational Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14,15. goyamA ! appaNo AdiThe AyA, parassa AdiThe noAyA tadubhayassa AdiThe avattavvaMAyAti ya noAyAti ya / 16-23. dese AdiThe sabbhAvapajjave dese AdiThe asabbhAvapajjave ca ubhNgaa| 14. sakala khaMdha bhaNI Atma kahIjai, nija paryava pekSAya / para paryava apekSAya te khaMdha nai, noAtma kahiye tAya / / 15. avaktavya kahiye te khaMdha nai, nija para paryava pekSAya / Atma noAtma bihuM kahi na sakiya, khaMdha AzrI bhAMgA trihaM pAya / / deza AdhI dvikasaMyogika 12 bhAMgA ch| tiNameM Atma-noAtma AzrI cyAra bhAMgA noM nyAya16. ika vacane kari Atma noAtmahi, tUrya bhaMga no nyAya / ___eka deza meM Atma kahIjai, nija paryava pekSAya / / 17. dUjA deza nai noAtma kahIjai, para paryava pekSAya / pradeza tathA para vastu apekSA, ika-ika pradeza mAMya / / 18. ika vaca Atma noAtma bahu vaca, paMcama bhAMgA mAMya / cyAra pradeziyA khaMdha viSe e, kahiye hiva tasU nyaay|| 16. eka deza meM Atma kahIjai, nija paryava te mAMya / ghaNAM deza meM noAtma kahIjai, para paryava apekSAya // 20. Atma baha vaca noAtma ika vaca, SaSTama bhaMga kahAya / cyAra pradezika khaMdha viSe e, AkhaM tehanoM nyAya / / 21. ghaNAM deza meM Atma kahIjai, nija paryava te mAMya / dUjo deza ika kahiyai noAtmahi, para paryava apekSAya / / 22. Atma noAtma bihu~ bahu vacane, rahyA cyAra pradeza rai mAya / cyAra pradezika khaMdha viSe kahUM, saptama bhaMga ro nyAya // 23. ghaNAM deza meM Atma kahIjai, nija paryava te mAMya / anya deza baha kahiye noAtma, para paryava pekSAya // Atma avaktavya saMghAte cyAra bhAMgA noM nyAya24. Atma avaktavya bihuM ika vacane, rahyA ika-ika pradeza mAMya / cyAra pradeziyA khaMdha viSe kahUM, aSTama bhaMga noM nyAya / / 25. eka deza meM Atma kahIjai, nija paryava te mAMya / dUjA deza ne avaktavya kahIjai, nija para paryava pekSAya / / 26. ika vaca Atma avaktavya bahu vaca, navama bhaMga kahivAya / cyAra pradeziyA khaMdha viSe hiva, kahIjai tehanoM nyAya / / 27. eka deza meM Atma kahIjai, nija paryava rai nyAya / dUjA deza bahu kahyA avaktavya, nija para paryava pekSAya / / 28. bahu vaca Atma avaktavya ika vaca, dazama bhaMga kahivAya / ___ cyAra pradeziyA khaMdha viSe hiva, kahiye tehanoM nyAya // 26. ghaNAM deza naiM Atma kahIjai, nija paryava te mAMya / dujo deza ika kahiyai avaktavya, nija para paryava pekSAya / / 30. Atma avaktavya bihu~ bahu vacane, ekAdazama kahAya / cyAra AkAza pradeza viSe e, rahyA tAsa kahaM nyAya / / 31. ghaNAM deza meM Atma kahIjai, nija paryava te mAMya / dUjA deza bahu kahiye avaktavya, nija para paryava pekSAya / / noAtma avaktavya saMghAte cyAra bhAMgA noM nyAya32. kadA noAtma avaktavya ika vaca, rahyA ika pradeza mAMya / e bAramA bhaMga taNo hiva, kahiyai Agala nyAya / / 118 bhagavatI jor3a 24-31. sabbhAveNaM tadubhayeNa ya cubhNgo|| 32-39. asambhAveNaM tadubhayeNa ya cubhNgo| Jain Education Intemational Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40-42. dese AdiTTe sabbhAvapajjave dese AdiThe asabbhAvapajjave dese AdiThe tadubhayapajjave cauppaesie khadhe AyA ya noAyA ya avattavvaM-- AyAti ya noAyAti ya / 33. eka deza meM noAtma kahIjai, para paryava AzrI tAya / dUjA deza nai avaktavya kahIja, nija para paryava pekSAya / / 34. kadA noAtma ika vacane karI, avaktavya bahu vaca pAya / eka deza nai noAtma kahIjai, para paryava AzrI tAya / 35. ghaNAM deza meM avaktavya kahiyai, ubhaya paryava apekSAya / cyAra pradezika khaMdha viSe kA, terama bhaMga no nyAya / / 36. kadA noAtma bahu vacane kari, avaktavya ika vaca pAya / ghaNAM deza nai noAtma kahIjai, para paryava AthI tAya / / 37. eka deza nai avaktavya kahIjai, sva para paryava pekSAya / cyAra pradeziyA khaMdha viSe kA, cavadama bhaMga no nyAya / / 38. kadA noAtma avaktavya dona, baha vacane kahivAya / rahyA e cyAra AkAza-pradezika, kahiye tehanoM nyAya / / 36. ghaNAM deza meM noAtma kahIjai, para paryava AzrI tAya / ghaNAM deza nai avaktavya kahIjai, ubhaya paryava apekSAya / / Atma noAtma avaktavya saMghAte trika saMyogika cyAra bhAMgA noM nyAya40. kadA Atma noAtma avaktavya, trihaM ika bacana vizeSa / cyAra pradezika khaMdha acha te, rahyo tIna AkAza pradeza / / 41. eka deza meM Atma kahIjai, nija paryava te mAMhi / dujA deza meM noAtma kahIjai, para paryava Ayo tAhi / / 42. tojA deza ne avaktavya kahIjai, ubhaya paryava apekSAya / cyAra pradezika khaMdha viSe kA, solama bhaMga ro nyAya // 43. Atma noAtma bihu ika vacane, avaktavya bahu vaca tAya / cyAra AkAza pradeza ra hyA ima, nisuNo tehanoM nyAya / / 44. deza eka naiM Atma kahIjai, sva paryava AzrI tAya / dUjA deza nai noAtma kahIja, para paryava apekSAya / / 45. bAkI ghaNAM deza ne avaktavya kahIjai, ubhaya paryava apekSAya / cyAra pradeziyA khaMdha viSe e, satarama bhaMga noM nyAya / / 46. kadA ika vaca Atma noAtmabaha vaca, avaktavya ika vaca taay| cyAra AkAza pradeza viSe e, kahiye tehanoM nyAya / / 47. eka deza naiM Atma kahIja, nija paryava apekSAya / ghaNAM deza naiM noAtma kahIjai, para paryava AzrI taay|| 48. eka deza meM avaktavya kahiyai, ubhaya paryava apekSAya / cyAra pradezika khaMdha viSe kA, aThArama bhaMga noM nyAya / / 46. kadA Atma bahu vaca noAtma ika vaca, avaktavya vaca eka / cyAra AkAza pradeza viSa rahyA, kahiye nyAya vizeSa / 50. ghaNAM deza nai Atma kahIjai, sva paryAya apekSAya / dUjA deza nai noAtma kahIjai, para paryava AdhI tAya // 51. tIjA deza nai avaktavya kahiya, ubhaya paryava apekSAya / cyAra pradezika khaMdha viSe, ugaNIsama bhaMga na nyaay|| 52. tiNa arthe karinai ima Akhyo, cyAra pradezika khaMdha / kadA Atma kadA noAtma kahiye, kadA avaktavya saMdha / / 43-45. dese Adi8 sabbhAvapajjave dese AdiThe asabbhAvapajjave desA AdiTThA tadubhapajjabA caupaesie khaMdhe AyA ya noAyA ya avattabvAIAyAo ya noAyAo y| 46-48. dese AdiThe sambhAvapajjave desA AdiTThA asabbhAvapajjavA dese Adi8 tadubhayapajjave cauppaesie khaMdhe AyA ya noAyAo ya avattavvaM-AyAti ya noAyAti ya / 49-51. desA AdiTThA sambhAvapajjavA dege AdiTaThe asabbhAvapajjave dese AdiThe tadubhayapajjave cauppaesie khaMdhe bhAyAo ya noAyA ya avattavvaMAyAti ya noAyAti ya / 52,53. se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai-cauppaesie khaMdhe siya AyA siya noAyA siya avattavvaM za0 12, u0 10, DhA0 271 119 Jain Education Intemational Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53. sarva bhAMgA valI jU juA bhaNavA, kahiye teha nikkhev| ehIja bhAMgA uccAravA jAvata, noAtma ugaNIsamu kaheva / / caupradezI khaMdha nA 19 bhAMgA nI sthApanA nikkheve te ceva bhaMgA uccAreyavvA jAba AyAti ya noAyAti y| (za0 12 / 223) A0 no0 ava0 trika saMjogiyA bhAMgA 4 A0 nA0 ava0 orrorr orror paMca pradezI khaMdha bhAzrI 22 bhaaNgaa| tiNa meM sakala khaMdha AzrI 3 bhAMgA tathA dvikasaMjogika nAM 12 bhAMgA jANavA54. paMca pradezika khaMdha Atma prabhu ! ke Atma thI anya kahAya ? jina kahai Atma kadA noAtmahi, kadA avaktavya pAya // 54. AyA bhaMte ! paMcapaesie khaMdhe ? aNNe paMcapaesie khaMdhe ? goyamA! paMcapaesie khaMdhe siya AyA siya noAyA siya avattavvaM-AyAti ya noAyAti ya / 55,56. siya AyA ya noAyA y| 57. siya AyA ya avattavvaM / 58. noAyA ya avattavveNa ya / 55. kadA Atma noAtma eka vaca, e cotho bhAMgo jANa / kadA Atma eka vaca noAtma bahu vaca, paMcama bhaMga pichANa / / hakadA Atma baha vaca noAtma ika vaca, chaTho bhAMgo eh| kadA Atma noAtma bihu bahu vacane, saptama bhaMga kheh|| 7. Atma noAtma saMghAte AkhyA, bhAMgA cyAra suuriit| timahija Atama avaktavya sAthe, bhAMgA cyAra saMgIta / / 58. imaja noAtma avaktavya sAthe, bhAMgA cyAra svtt| panara bhAMgA iha vidha AkhyA, hivai trikasaMyogika aTra / / vikarmayogika aSTa bhAMgA huvai| tihAM paMcapradezika khaMdha meM bhAMgA sAtaIja paDiyA ane AThamoM bhAMgo ghaNAM deza Atma, ghaNAM deza noAtma, ghaNAM deza avaktavya-- ena huve te mATe sapta bhAMgA jANavAhakadA Atma noAtma avaktavya ika vaca, solamo bhAMgo eh| kadA Atma noAtma bihu~ ika vacane, avaktavya bahuvacaneha / / 60. kadA Atma eka vaca noAtma bahu vaca, avaktavya vaca eka / kadA Atma eka vaca noAtma bahuvaca, avaktavya bahu vaca pekha / / 59. siya AyA ya noAyA ya avattavvaM, siya mAyA ya noAyA ya avttvvaaii| 60. siya AyA ya noAyAo ya avattavvaM, siya mAyA pa noAyAo ya avttvvaaii| 120 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 61. kadA Atma bahu vaca noAtma ika vaca, avaktavya vaca ek| kadA Atma bahu vaca noAtma ika vaca, avaktavya bahu vacadekha / / 62. kadA Atma noAtma donUMi, bahu vacane kari jANa / avaktavya ika vacane kahiye, e bhaMga bAvIsamoM mANa / / 63. trikasaMyogika sapta bhAMgA e, huvai paMcapradezika mAMya / piNa Atma noAtma avaktavya bahu vaca, e aSTama bhaMga na paay| 61. siya AyAo ya noAyA ya avattavvaM, siya AyAo yanoAyA ya avttvvaaii| 62. siya AyAo ya noAyAo ya avattavvaM / (za0 12 / 224) 63. tatra trikasaMyoge kilASTau bhaMgakA bhavanti, teSu ca saptaveha grAhyA ekastu teSu na patatyasambhavAt / (vR0 50 596) 64. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai-paMcapaesie khaMdhe siya AyA jAva siya AyAo ya noAyAo ya avattavvaM? 64. kiNa arthe prabhu ! paMca pradezika, doya bIsa bhaMga daakhyaa| zrI jina bhAkhai sakala khaMdha AzrI, Adi bhaMga trihuM AkhyA / / 65. goyamA ! appaNo AdiThe AyA parassa AdiThe noAyA tadubhayansa AdiThe avattavvaM / 66. dese AdiGe sambhAvapajjave dese AdiTTe asambhAva pjjve| Adi nAM 3 bhAMgA no nyAya65. paMcapradezika Atma kahIja, nija paryava AzrI tAya / / para paryava AzrI noAtma kahIjai, avaktavya bihuM apekSAya / / dvikasaMyogiyA 12 bhAMgA noM nyAya-- 66. eka deza nai Atma kahIjai, sva paryava AzrI taay| dUjo deza ika kahiyai noAtmahi, para paryava apekSAya // [re gotama ! ika vaca bihuM turya bhaMga] / 67. ima dvikasaMyogika bhAMgA bArai, sarva par3e cha soya / vikasaMyogika sapta bhaMga hai, aSTama bhaMga na hoya / / 68. Atma noAtma avaktavya tIna, bahu vaca aSTama bhNg| paMca pradezika khaMdha meM nahIM hai, pekho nyAya sucaMga / / 66, SaTa pradezika meM saha pAva, asaMyogika trihuM dRSTa / dvikasaMyogika dvAdaza bhAMgA, trikasaMyogika aSTa / / paMca pradezI khaMdha nAM 22 bhAMgA nI sthApanA 67. evaM duyagasaMjoge savve paDaMti, tiyasaMjoge ekko na paDai / 69. chappaesie savve paDaMti / SaTapradezike trayoviMzatiriti / (vR.50596) | A0 / no0 / ava0 trikasaMjogiyA bhAMgA 7 A0 no0 | A0 ava0 A0 noA0 mh lh lh Marroror Corrrrrror 70. jahA chappaesie evaM jAva annNtpesie| (za0 12 / 225) 70. SaTapradezika meM jima AkhyA, bhaMga tevIsa jgiis| jAva anaMtapradezika meM ima, bhaNavA bhaMga tevIsa / / vA0-SaTa pradezika khaMdha nAM 23 bhAMgA huve / Adi nAM 3 sakala khaMdha AzrI, dvika saMyogI 12, trika saMyogI 8, evaM 23 / ima Age sAta, ATha, nava, daza, saMkhyAtA, asaMkhyAtA, anaMta pradezI laga bhAMgA 23 hIja huvai, te vicArI karavA / 71. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! satya tumhArI vaanii| ema kahInai gotama vicarai, dhyAna sudhA rasa tthaanii| 71. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti jAva viharai / (za0 12226) za0 12, u0 10, DhA0 271 121 Jain Education Intemational Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72. zataka bArama nuM artha saMpUraNa, doyasau ikotaramI DhAla / bhikkhu bhArImAla RSirAya prasAde, 'jaya jaza' maMgalamAla || 1. gaMbhIra zabdaja rUpa je nija prakRti kari je gamana kariyA 2. tasu parama suguru prasAda rUpaja bhikSu ane dIrghamAla nRpaNasi 122 bhagavatI jor3a gItaka chada mahAudadhi mata dvAdazama hI / azaktivaMta chato sahI // pota pAra pUgAvahI / shAja jor3a suracita hI / / dvAdazazate dazamoddeza kArthaH || 12|10|| 1, 2 . gaMbhIrarUpasya mahodadheryat potaH paraM pAramupaiti maMkSu / gatAvazakto'pi nija prakRtyA, kasyApyadRSTasvavijRmbhataM tat // ( vR0 pa0 596 ) Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trayodaza zataka Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education Intemational Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trayodaza zataka DhAla : 272 dUhA 1. bArama zataka anekadhA, kahyA jIvAdika bhAva / terama zatake piNa tehija, bhaMgatare kahAya / / 2. tAsa udezaka daza viSe saMgraha gAthA atha / puDhavI deva maNaMtara, ityAdikaja tadartha / / 3. nArakapRthvI viSaya noM, prathama udezaka pekha / deva parUpaNa artha noM, dvitIya udezaka dekha / / 4. naraka anaMtara AhAragA, ityAdika adhikAra / pRthvIgata je vAratA-pratibaddha turya vicAra / / 5. paMcama nAraka pramukha noM, AhAra parUpaNa artha / nArakAdi upapAta noM, SaSThamuddeza tadartha / / 1,2 vyAkhyAtaM dvAdazaM zataM, tatra cAnekadhA jIvAdayaH padArthA uktAH, trayodazazate'pi ta eva bhaMgyantareNocyanta ityevaM sambandhamidaM vyAkhyAyate, tatra punariyamuddezakasaMgrahagAthA (vR. pa. 599) 3. puDhavI deva 'puDhavI' hAdi, 'puDhavI' ti narakapRthivIviSayaH prathama: 'deva' tti devaprarUpaNArtho dvitIyaH (va. pa. 590) 4. aNaMtara puDhavI 'aNaMtara' tti anantarAhArA nArakA ityAdyarthaH pratipAdanaparastRtIyaH 'puDhavI' tti pRthivIgatavaktavyatApratibaddhazcaturthaH (vR. pa. 599) 5. AhArameva uvavAe 'AhAre' tti nArakAdyAhAraprarUNArthaH paJcamaH 'uvavAe' tti nArakAdyupapAtArthaH SaSThaH (vR. pa. 599) 6-7 bhAsA kammaNagAre keyAghaDiyA 'bhAsa' tti bhASArthaH saptamaH 'kamma' tti karmaprakRtiprarUpaNArtho'STamaH 'aNagAre keyAghaDiya' tti anagAro bhAvitAtmA labdhisAmarthyAt 'keyAghaDiya' tti rajjubaddhaghaTikAhastaH san vihAyasi vrajedityAdyarthapratipAdanArtho navamaH / (vR0 50 599) 8. samugghAe 'samugghAe' tti samuddhAtapratipAdanArtho dazama iti / tatra prathamoddezake kiMJcillikhyate (vR0 50 599) 6. saptama bhASA artha hai, karma prakRti adhikaar| _tAsa parUpaNa artha noM, aSTamuddezaka sAra / / 7. labdhi sAmarthya thakI muni, rajubaddha ghaTikA hasta / gagana gamana ityAdi je, navama udezaka vasta / 8. samuddhAta noM prathama udezaka dazama hai, daza uddezaka eha / noM hivai, sakharo artha suNeha // naraka-upapAda-pada *goyama guNasAgarU, pUcha prazna udArU re| prabhu sukhaAgarU, devai uttara vArU re| (dhrapadaM) 6. rAjagRha jAva gotama vadai ima, pRthvI kitI kahI svAma? jina kahai sapta rayaNappabhA jI, jAva tamatamA tAma / / 10. e ratnaprabhA pRthvI viSe prabha ! narakAvAsA ke lAkha? jina bhAkha suNa goyamA jI! tIsa lakSa nI sAkha / / 9. rAyagihe jAva evaM vayAsI-kati NaM bhaMte ! puDhavIo paNNattAo? goyamA ! satta puDhavIo, taM jahA-rayaNappabhA jAva ahesttmaa| (za0 13 / 1) 10. imIse NaM bhaMte ! rayaNappabhAe puDhavIe kevatiyA nirayAvAsasayasahassA paNNattA? goyamA ! tIsaM nirayAvAsasayasahassA pnnnnttaa| *laya : abhaDa bhaDa rAvaNA iMdA syUM ar3iyo za0 13, u0 1, DhA0 272 125 Jain Education Intemational Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. he prabhu! narakAvAsA vike syUM saMkha yojana vistAra / ke asaMya yojana vistAra hai jI ? jina kahai donaM vicAra / 12. he prabhu! eha pratyakSa che jI ratnaprabhA pRthvI jANa / narakAvAsA tenAM jI. jI, tIsa lAkha tIsa lAkha parimANa || 13. saMkhyAta vistAra na jike jI, narakAvAsa viSeha / ketalAjI nAraka Upaje teha ? eka samaya meM 14. kApotalegI kitA zuklapakSI kitA Upaje jI kRSNapakSI kitA hoya ? Upajai jI ? tAsa lakSaNa avaloya || soraThA 15. pudgala arddhaja mAMya, saMsaravo chai jehneN| zuklapakSa kahivAya, adhika bhane~ te kRSNapakSa // 16. saMjJI jIva kitA apane jI, kitA asaMjJI kahAya ? bhavyasiddhika kitA Upane jI, kitA abhavyaja pAya ? 17. matijJAnI kitA apane jI ke avadhijJAnI kitA Upane jI, pUrva zrutajJAnI saMdha ? Aukho baMdha ? 18. mati ajJAnI kitA Upaje jI, ketalA vibhaMga ajJAnI jIvar3A jI, 19. kevalA cakSUdarzaNI jI, acakSudarzaNI avadhidarzanI jIvar3A jI, ketalA tyAM 20. AhAra saMjJAe vartatA jI bhaya saMjJA vartata ? mithuna parigraha je saMjJA jI, vasaMtA ke upajaMta ? bhUta annA ? ketalA Upajai ANa ? keya ? upajeya ? 21. Upaje ke strI-vedagA jI, puruSa napuMsaka krodha kaSAyavaMta ketalA jI, jAva lobhavaMta veda ? kheda ? 22. solidiyouttA kitA jI, jAva pharma upayukta ? noIdiyouttA kitA jI ? e bhAve mana yukta // 23. kitA manajogI Upaje jI vacana kAya jogavaMta ? sAkAra naiM anAkAra nAM jI, upayogI kitA upajaMta ? 24. prazna guNacAlIsa pUciyA jI utpatti samayo eha manuSya tiri bhaya choDane jI, Rju gati je upajeha // 25. jina kahai ratnaprabhA taNAM jI, narakAvAsA lakSa tIsa / saMkhijja vistAravaMta ne jI, narakAvAse jagIsa || 126 bhagavatI jor3a 11. te NaM bhaMte ! kiM saMkhejjavitthaDA ? asaMkhejjavitthaDA ? goyamA ! saMkhejjavitthaDA vi, asaMkhejjavitthaDA vi / (10 13/2) 12. imIse NaM bhaMte ! rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAyA sahasse 13. saMkhejjavitthaDesu naraesa egasamaeNaM kevatiyA neraiyA uvavajjaMti ? 13. kevatiyA kAulessA uvavajjaMti ? kevatiyA kaNDapasviyA upayaMti ? devatiyA mukkA uvavajjaMti ? 14. je popariyo se sNsaarii| te sukkapakkhiyA khalu ahige puNa kaNhapakkhIyA / ( vR0 pa0 599) 16. kevatiyA saNNI uvavajjaMti ? kevatiyA asaNNI uvavajjaMti ? kevatiyA bhavasiddhiyA uvavajjaMti ? kevatiyA abhavasiddhiyA uvavajjaMti ? 17. kevatiyA AbhiNinANI ubavati kevatiyA suyanANI uvavajjaMti ? kevatiyA ohinANI uvavajjaMti ? 18. kevatiyA maiaNNANI uvavajjaMti ? kevatiyA suthaaNNANI uvavajjaMti ? kevatiyA virubhaMganANI uvavajjaMti ? 19. kevatiyA cakkhudaMsaNI uvavajjaMti ? kevatiyA aNI uyati ? kevaliyA mohidaMsaNI uvavajjati ? 20. kevatiyA AhArasaNNovauttA uvavajjaMti ? kevatiyA bhottA uti ? kevatiyA mehuNasaSNovauttA upavati ? kevatiyA pariggahasaNovatA uvavajjaMti ? 21. kevatiyA itthavedagA uvavajjaMti ? kevatiyA purisavedagA uvavajjaMti ? devatiyA napuMgavedagA uti ? kevatiyA kohansAI uti jAna kevatiyA lobhasA ujjeti ? 22. kevatiyA soiMdiyovauttA uvavajjaMti jAva kevatiyA phAsidiyovauttA uvavajjaMti ? kevatiyA noiMdiyovauttA uvavajjaMti ? 13. kevatiyA saNajogI uvavajjaMti ? kevatiyA vaijogI uvavajjaMti ? kevatiyA kAyajogI uvavajjaMti ? kevatiyA sAgArovauttA uvavajjaMti ? kevatiyA aNAgArova uttA uvavajjaMti ? 25. goyamA ! imIse rayaNappabhAe pur3havIe tIsAe nirayAvAsasayasahassesu saMkhejjavitthaDesu naraesu Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26. jaghanya thakI ika Upajai jI, athavA be tathA tIna / utkRSTa saMkhejjA neraiyA jI, Upajai chai ati dIna / / 26. jahaNNaNaM ekko vA do vA tiNNi vA, ukkoseNaM saMkhejjA neraiyA uvavajjati / soraThA 27. narakAvAso eha, saMkhyAtA yojana tnno| te mATe upajeha, saMkhyAtAIja neraiyA / / 28. *ika be tIna vali jaghanya thI jI, utkRSTA saMkhyAta / kApotaleNI Upajai jI, dhura narake e thAta / / 26. ika be tIna bali jaghanya thI jI, saMkhyAtA utkRSTa / kRSNapakSI je Upajai jI, zuklapakSI ima dRSTa / / 28. jahaNaNaM ekko vA do vA tiNi vA, ukkoseNaM saMkhejjA kAulessA uvavajjati / 29. jahaNaNaM ekko bA do vA tiNi vA, ukkoseNaM saMkhejjA kaNhapakkhiyA uvabajjati / evaM sukka pakkhiyA vi, 30. evaM saNNI, evaM asaNNI, 30. saMjI kahivA iha vidhe jI. ema asaMjJI taam| vibhaMga jyAM laga nAviyo jI, itare asaMjJI nAma / / soraThA 31. 'prathama naraka rai mAMhi, jeha asaMjJI Upajai / ___aMtarmuharta tAhi, vibhaMga anANa lahai nahIM / / 32. kahyo asaMjJI tAsa, bheda jIva noM termo| asaMjJI taNo vimAsa, bheda jIva ro tyAM nathI / 33. bhavanapatI rai mAMya, vyaMtara meM piNa Upajai / jIva asaMjJI jAya, kahyA asaMjJI tAsa piNa / / 34. e piNa terama bheda, piNa asannI no bheda nahi / strI athavA pu-veda, veda napuMsaka nahiM sure / / 35. asannI no kahai bheda, tiNarai lekhai deva meN| ___ kahiyai napuMsa-veda, sura napuMsa nizcai nthii| 36. dvAdaza asannI bheda, nizcai teha npuNskaa| te mATe taja kheda, pekho e sura meM nathI / / 37. nAraka ne sura mAMhi, asannI sUtre AkhiyA / piNa asannI no tAhi, bheda tihAM pAvai nhiiN| 38. dazavakAlika mAMhi, AkhyA adhyena aattmeN| sUkSama AThaja tAhi. piNa sUkSama noM bheda nahiM / / 36. jIvAbhigame joya, te gati AzrI soya, teU vAU trasa khaa| trasa noM bheda tihAM nthii|| 38. siNehaM puphphasuhumaM ca pANuttigaM taheva ya paNagaM bIyahariyaM ca aMDasuhumaM ca aTThamaM (dasave 8/15) 39. se ki taM tasA? tasA tivihA paNNattA, taM jahA -- teukkAiyA vAukkAiyA orAlA tsaa| (jIvA0 1/75) 40. maNUsA duvihA paNNattA, taM jahA-saNNibhUyA ya asaNNibhUyA ya / ........ (paNNa. 15/48) 40. panarama pada rai mAya, viziSTa avadhI rahita nara / ___asannIbhUta kahAya, piNa asannI no bheda nahIM / / 41. samucchima manuSya paryApta, Akhyo anuyogadvAra meN| kAMika paryApti Apta, piNa paryApta ro bheda nahIM / *laya : abhaDa bhaDa rAvaNA idA syU aDiyo 1. asaMjJI paMcendriya ke do bheda-.---11 vAM aura 12 vAM 2. samUcchima manuSya paryApta hotA hai yA aparyApta ? isa sambandha meM anuyogadvAra meM koI spaSTa ullekha nahIM hai| manuSya kI avagAhanA ke prasaMga meM saMmUcchima za013, u0 1, DhA0272 127 Jain Education Intemational Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42. jIvAbhigame vayaNa, asaMghayaNI naraka sura / pada bIje divya saMghayaNa, piNa nahi chai SaTa mAMhilo / / 42. tesi NaM bhaMte ! jIvANaM sarIrA kisaMghayaNI paNNattA? goyamA ! chaNhaM saMghayaNANaM asaMghayaNI (jIvA0 1/95) se ki taM devA ?.......chaNhaM saMghayaNANaM asaMghayaNI (jIvA0 1/135) kahi NaM bhaMte ? ......"divveNaM saMghayaNeNaM....... (paNNa0 2/30) 43. saMghayaNa jisA udAra, pudgala chai tehaneM khyaa| saMghayaNa nAma vicAra, tima asantI sura naarkii|| 44. darzana avadhi vibhaMga, te pAmyo nahiM jyAM lge| asannI jisoja aMga, tiNa saM asannI jina kahyA / / 45. bAMdhyAM je paryAya', bheda hasI e cvdmoN| tiNa kAraNa kahivAya, aparyApto sannI taNoM / / 46. aparyApta dhura bheda, prajyA bAMdhyAM dvitIya h| tRtIya bheda saMveda, paryAya bAMdhyAM caturtho / 47. paMcama bheda pichANa, paryAya bAMdhyAM ha chaTho / saptama bheda sujANa, paryAya bAMdhyAM aSTamo / / 48. navamoM bheda nihAla, paryAya bAMdhyAM dazama hai| ekAdazamoM bhAla, paryAya bAMdhyAM bAramo / / 46. terama bhedaja tAma, paryAya bAMdhyAM cvdmoN| piNa igyAramA noM Ama, cavadama bheda huvai nhiiN|| 50. sannI asannI soya, naraka viSe bihu~ UpanAM / ___aMtarmahartta joya, aparyApta bihu~ rahai / / 51. bihaM bAMdhyAM paryAya, hosI bhedaja cvdmoN| aparyApta kahivAya, bheda cavadamA nAM bihaM / / 52. te mATe bihaM mAMya, kahiya bhedaja termoN| piNa gyArama nahiM pAya, nyAya dRSTi kari dekhiyai / / 53. samyaga prakAre soya, vibhaMga annANa naaviyo| asannI sarikho joya, tiNasaM asannI tasaM kahyo / / 54. piNa e terama bheda, bheda nahIM asannI tnno| tiNa kAraNa saMveda, nAraka nai asannI kahyo / ' (ja0 sa0) 55. *eka doya tIna jaghanya thI re, utkRSTA saMkhyAta / upajai cha bhavasiddhiyA jI, ema abhavya AkhyAta / / aura garbhaja-- donoM prakAra ke manuSyoM kI avagAhanA dI gaI hai| vahAM garbhaja manuSya ke paryApta aura aparyApta ye do bheda kie haiN| para saMmUcchima kA koI bheda nahIM hai (anu0 sUtra 405 kA pAda TippaNa, pR0 366) / isake AdhAra para niSkarSa yaha nikalatA hai ki saMmUcchima manuSya ke bhI kucha paryAptiyAM hotI haiM / isa dRSTi se use paryApta mAna liyA gayA hai / 1. Agama sAhitya meM paryApti ke sthAna para 'pajjatti' zabda AtA hai / pajjatti se pajjA, paryA, prajyA Adi zabda banate ge| inhIM zabdoM kA eka rUpa bana gayA paryAya / yaha zabda paryAya artha kA nahIM, paryApti artha kA vAcaka hai| *laya : abhaDa bhaDa rAvaNA idA syUM aDiyo 55. evaM bhavasiddhiyA abhavasiddhiyA, 128 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56. ima mati-zruta-jJAnI valI jI, avadhijJAnI piNa em| ima mati zruta ajJAna naiM jI, vibhaMga anANI tema / / 57. cakSudarzane na Upajai jo, jaghanya eka doya tIna / utkRSTa saMkhyAtA Ajai jI, acakSudarzaNI cIna / / 56. AbhiNibohiyanANI, suyanANI, ohinANI, mai aNNANI, suyaaNNANI, vibhNgnaannii| 57. cakkhudaMsaNI na uvagjjati / jahaNNaNaM ekko vA do vA tiNNi vA, ukkoseNaM saMkhejjA acakkhudaMsaNI uvavajaMti, soraThA 58. utpatti samayo jANa dravya iMdriya tajave krii| UAjavo pahichANa, nahi ima cakSadarzaNI / / 56. to darzaNI acakSu, tasaM Upajavo kima kahya ? uttara tAsa vivakSa, kahiyai chai te sAMbhalo / / 60. acakSudazana jANa, iMdriya - anAzritya h| sAmAnya upayoga mANa, utpatti samaya piNa huvai / / 58. 'cakkhudaMsaNI na uvavajjati' tti indriyatyAgena tatrotpaneriti / (vR. pa. 599) 59. 'tahi acakSudarzaninaH kathamutpadyante ? ucyate / (vR. pa. 599) 61. *avadhidarzaNI ihavidhe jI, AhAra saMjJA upayukta / jAva cauthI parigraha taNI jo, saMjJAe kari yukta / / 62. itthovedagA na Upajai jI, puruSavedagA na hoy| bhava pratyayagaNAM thI naraka meM jI, e biha veda na koya / / 60. indriyAnAzritasya sAmAnyopayogamAtrasyAcakSurdarzana zabdAbhidheyasyotyAdasamaye'pi bhAvAdacakSurdarzanina utpadyanta ityucyata iti / (va. pa. 599) 61. evaM ohidaMsaNI vi| AhArasaNNovauttA vi jAva pariggahasaNNovauttA vi| 62. itthIveyagA na uvavajjati, purisaveyagA na uvabajjati / 'itthIveyage' tyAdi, strIpuruSavedA notpadyante bhava prtyyaannpuNskvedtvaattessaaN| (vR. pa. 599) 63. jahaNaNaM ekko vA do vA tiNNi vA, ukkoseNaM saMkhejjA napuMsagaveyagA ubavajjati / 64. evaM kohakasAI jAva lobhksaaii| 63. eka doya tIna jaghanya thI jI, utkRSTA saMkheja / veda napuMsakA Upajai jI, naraka napaMsa kaheja / / 64. ima krodha kaSAye vartatAjI, jAvata lobha kaheja / eka doya tIna jaghanya thI jI, utkRSTA saMkheja / / 65. soiMdiyova uttA tike jI, utpatti samaya na pAya / jAva phAsidiya iha vidhejo, e dravya iMdriya nAya / / 6'. soiMdiyovauttA na uvavajjati evaM jAva phAsidi oba uttA na uvavajjati / 'soiMdiovauttA' ityAdi zrotrAdyupayuktA notpadyante indriyANAM tadAnImabhAvAt / (va. pa. 599) 66. jahaNe gaM ekko vA, do vA tiNi vA, ukkoseNaM saMkhejjA noiMdiovauttA uvavajjati / 66. eka doya tIna jaghanya thI jI, utkRSTA sNkhej| noiMdiyova uttA huvai jI, e mana bhAva kaheja / / soraThA 67. vatti viSe ima bAya, yadyapi mana paryApti je| tAsa abhAve tAya, tihAM dravya mana to natho / / . 68. tathApi bhAve manna, caitanya rUpa havai ach| tiNa kari sahita prapanna, noiMdiyova uttA kahyA / / 67,68. noiMdiovauttA uvavajjAta' tti noindriyaM-- manastatra ca yadyapi mana:-paryAptyabhAve dravyamano nAsti tathA'pi bhAvamanasazcaitanyarUpasya sadA bhAvAttenopayuktAnAmutpatte !indriyopayuktA utpadyanta ityucyata (vR. pa. 599) iti, vA0-e nArakI sannI paMceMdriya aparyApto cha / tihA dravya mana to nathI piNa jJAnAvaraNI karma nA kSayopakSama rUpa bhAva mana nuM cetanapaNuM tihA cha / 66. *manayogo nahiM Upaja jI, e dravya mana na hoya / vacanayogI nahiM Upajai jo, utpatti samaye soya / / 69. maNajogI na uvavajjati, evaM vaijogI vi| 'maNajogI' tyAdi manoyogino vAgyoginazca notpadyante, utpattisamaye'paryAptakatvena manovAcorabhAvAditi / (vR. pa. 599) *laya : abhaDa bhaDa rAvaNA iMdA syUM aiyo za0 13, u01, DhA0 272 129 Jain Education Intemational Education International For Private & Pera Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70. jahaNNeNaM ekko vA do vA tiNNi vA, ukkoseNaM saMkhejjA kAyajogI uvavajjati / / 71 evaM sAgArovauttA vi, evaM aNAgArovauttA vi / (za. 1363) 72. atha ratnaprabhAnArakANAmevodvarttanAmabhidhAtumAha--- 70. eka doya tIna jaghanya thI jI, utkRSTA saMkhyAta / kAyayogI tihAM Upajai jI, teha sahita naraka jAta / / 71. sAgArova uttA iha vidhe jI, ima kahiyai anAkAra / eha upajavA AsarI jo, e jina uttara sAra / / soraThA 72. utpatti samaya vicAra, praznottara tehanoM khyo| kahiye hiva adhikAra, udvarttana samayAzrayI // naraka udvavartanA pada 73. *e ratnaprabhA pRthvI viSe prabhu ! narakAvAsA lakSa tIsa / yojana saMkhyAtA taNAM jI, narakAvAse jagIsa / / 74. eka samaya meM neraiyA jI, kitA nIkalai dhAra? kAulezI kitA nIkalai jI, jAba kitA anAkAra ? 73. imIse NaM bhate! rayaNappabhAe puDhabIe tIsAe nirayAvAsasayasahassesu saMkhejjavitthaDesu naraesu 74. egasamaeNaM kevatiyA neraiyA unvati ? kevatiyA kAulessA ubaTaMti jAva kevatiyA aNAgArovauttA uvvaTaMti ? 75. goyamA ! imIse rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvAsasayasahassesu saMvejjavitthaDesu naraesu 76. egasamaeNaM jahaNaNaM ekako vA do vA tiNNi vA, ukkoseNaM saMkhejjA neraiyA uvaTati / 75. jina kahai e ratnaprabhA viSe jo, narakAvAsA tIsa lkss| saMkha yojana vistAra noM jI, narakAvAsa vivakSa / / 76. eka doya tIna jaghanya thI jI, utkRSTA saMkhyAta / eka samaya meM neraiyAjI, nIkalai cha tihAM sAtha / / soraThA 77. nIkalavA noM jANa, samayo te parabhava tnno| prathama samaya pahichANa, piNa nahi nAraka bhava samaya / / 78. *eka doya tIna jaghanya thI jI, utkRSTA saMkhyAta / kApotalezI nIkala jI, jAva sannI ima Ata // 76. asannI to nahiM nIkalai jI, para bhava samaya e Ada / nAraka mari asannIpaNe jI, nahi ha iha vidhavAda / / 78. jahaNNeNaM ekko vA do vA tiNi vA, ukkoseNaM saMkhejjA kAulessA ubaTaTati / evaM jAva snnnnii| 79. asaNNI na uvvati / 'asannI na ubaTTati' tti udvartanA hi parabhavaprathamasamaye syAt na ca nArakA asajJiSUtpadyante'taste' sajJinaH saMto nodvartanta ityucyate (vR. pa. 599,600) 80. jahaNNaNaM ekko vA do vA tiNi vA, ukkoseNaM saMkhejjA bhavasiddhiyA unvati / evaM jAva suya annnnaannii| 81. vibhaMganANI na ubbati, cakkhudaMsaNI na ubbati / 80. eka doya tIna jaghanya thI jI, utkRSTa saMkheja pichaann| bhavyasiddhikA nIkalai, ima jAvata zruta anANa // 81. vibhaMganANI na nIkala jI, samaya nIkalavA naiM tAhi / vibhaMga ajJAna huvai nahIM jI, cakSudarzana piNa nAMhi // 82. eka doya tIna jaghanya thI jI, utkRSTa saMkheja kahAya / acakSudarzaNI nIkalai, ima jAvata lobha kaSAya / / 83. soiMdiya sahita na nIkalai, ima jAvata iMdriya phAsa / nIkalavA nAM samaya meM jI, dravya iMdrI nahiM tAsa / / 84. eka doya tIna jaghanya thI, utkRSTa saMkhyAtA soya / noiMdiyovauttA nIkala, te bhAve mana avaloya / / 85. nIkalavA nAM samaya meM jI, manayogI na kahAya / imahija vayogI nahIM jI, vimala vicAro nyAya // *laya : abhaDa bhaDa rAvaNA idA syUM aDiyo 82. jahaNaNaM ekko vA do vA tiNNi vA, ukkoseNaM saMkhejjA acakkhadaMsaNI uvvati / evaM jAva lobha ksaaii| 83. soiMdiyova uttA na uvvati, evaM jAva phAsidi yovauttA na uvvati / 84. jahaNNeNaM ekko vA do vA tiNNi vA, ukkoseNaM saMkhejjA noiMdiyovauttA uvvaTTati / 85. maNajogI na uvvati, evaM vaijogI vi| 130 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86. eka doya tIna jaghanya thI jI, utkRSTa saMkhyAtA dhAra / kAyajogI je nIkala jI, ima sAkAra - anAkAra / / 86. jahaNNaNaM ekko vA do vA tiNNi vA, ukkoseNaM saMkhajjA kAyajogI uvvaTaMti / evaM sAgArovauttA, annaagaarovuttaa| (za. 1314) 87. zata terama deza prathama taNo, doyasau bohitaramI DhAla / bhikSa bhArImAla RSirAyathI jI, 'jaya-jaza' haraSa vizAla / / DhAla : 273 1. kA hiva ratnaprabhA viSe, sattA tehane viSe, utpatti udvartana / kahiyai teha vacana // 1. anantaraM ratnaprabhAnArakANAmutpAde udvarttanAyAM ca parimANamuktamatha teSAmeva sattAyAM tadAha (vR. pa. 600) naraka-sattA pada *naraka viSe e sattA jANiya re ||dhrupdN] 2. e prabha! ratnaprabhA pRthvI viSe re, tIsa lAkha narakAvAsA maaNhi| yojana saMkhyAtA vistAra meM re, marakAvAse tAhi // 3. kitalA nAraka sattAe kahyA re, kApotalezI jagIsa ? jAva anAgArova uttA kitA re? prazna e guNacAlIsa / / 4. prathama samaya upanAM te ketalA re, sattAe kahivAya? tasu anaMtarovavannagA kahyA re, eka samaya jasu thAya / / 5. UpajavA nAM samaya nIM apekSayA re, be Adi samaya vartamAna / teha paraMparovavannagA kitA re? ghaNAM samaya nAM jAna / / 6. prathama samaya avagAhA khetra nAM re, teha kitA kahivAya? anatarovagADhA tehaneM kahyA re, vaMchita khetre tAya / / 2. imIse NaM bhaMte ! rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvAsasayasahassesu saMkhejjavitthaDesu naraesu 3. kevatiyA neraiyA paNNattA ? kevatiyA kAulessA jAva kevatiyA aNAgArova uttA paNNattA? 4. kevatiyA aNaMtarovavaNNagA paNNattA? 'kevaiyA aNaMtarovavannaga' tti kiyantaH prathamasama yotpannAH ? ityarthaH / (vR0 pa0 600) 5. kevatiyA paraMparovavaNNagA paNNattA? 'paraMparovavannaga' tti utpattisamayApekSayA dvayAdisamayeSu vartamAnAH / (vR. pa. 600) 6. kevatiyA aNaMtarovagADhA paNNattA? 'aNaMtarAvagADha' tti vivakSitakSetre prathamasamayAvagADhAH / (va0pa0600) 7. kevatiyA paraMparovagADhA paNNattA? 'paraMparogADha' tti vivakSitakSetre dvitIyAdikaH samayo'vagADhe yeSAM te paramparAvagADhAH / (vR0 pa0 600) 8. kevatiyA arNatarAhArA paNNattA? kevatiyA paraMparA hArA paNNattA? 9. kevatiyA aNaMtarapajjattA paNNattA? kevatiyA paraMpara pajjattA paNNatta'? 10,11. kevatiyA carimA paNNattA? kevatiyA acarimA paNNattA? 'kevaiyA carima' tti caramo nArakabhaveSu sa eva 7. vaMchita khetra bhaNI avagAhiyA re, thayA samaya be Adi / teha paraMparovagADhA kitA re? sattAe kari lAdhi / / 8. AhAra liyAM ne prathama samaya thayo re, aNaMtara-AhArA dhAra? AhAra liyAM dvitIyAdi samaya thayAM re, teha paraMparAhAra ? 6. prathama samaya thayo paryApta thayAM re, aNaMtara-pajjattA teha ? samaya thayA dvitIyAdi paryApta naiM re, paraMpara-pajjattA jeha ? 10. carama acha bhava tehija naraka noM re, athavA nAraka mAya / carama samaya vatta chai jehanoM re, carama kitA kahivAya? laya: sAdhujI nagarI AyA sadA bhalA za013, 30 1, DhA0 272,273 131 Jain Education Intemational Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. pUrva carama taNo lakSaNa kahyo re, teha thakI viparIta / acarama sattAe prabhu ketalA re ? e daza prazna saMgIta || 12. jina hai ratnaprabhA pRthvI viSe re, tIsa lakha narakAvAsA mAMya / saMsa yojana vistara je naraka re te viSe kahivAya // 13. vidyamAna saMkhyAtA nArakI re, kAulessA saMseja | evaM saMkhyAtA sannI are, e satAe kaheja // 14. asalI mari je narake apanA re, aparyApta avasthAya | bhUta-bhAvatva nyAya asannIkA re, te thor3A kariyAya / 15. te kadAca vai kaba na hubai re, jo eka doSa tIna pAva japanya thI re, to ima bAta utkRSTA saMkhyAta // 16. saMkhyAtA bhavasiddhika AkhiyA re, parigrahasaMjJAe upayukta che re, 17. ithI vedagavaNeM tihAM navI re, puruSa veda napuMsaka saMkhyAtA kA re 18. mAnakabAI jima asannI kahyA re, te kadAcita kavanAM ve re 16. ima jAvata lobhakaSAI uhavidhe re, tehacI tehanoM viraha ko bhI hai, 20. saMkhyAtA zroteMdriya sahita chaM re, phazeMdriya karane sahita re, e cha 21. noiMdiya upayukta ache tike re, to // kevala bhAve mana sahita cha re, 22. saMpAtA manayogI AkhiyA re, uttara e guNacAlIsa prazna na re 23. nAraka prathama samaya nAM UpanAM re, evaM jAva kahAya / dravya iMdrI pAva || asannI jima kahivAya / piNa dravya iMdriya nAMya // bAvata ma anAgAra hiva daza prazna vicAra / / kadA huvai kadA nAMya ? jo to asannI jima jANavA re, jaghanya utkRSTa kahAya // 24. saMkhyAtAja paraMparovannagAre, ve Adi samaya vartamAna / zeSa rahyA te aSTa bolAM taNAM re, uttara suNo sujAna // 25. jima anaMtarovavannagA kA re, anaMtazevagADhA tema / anaMtara AhAra anaMtara pajjattagA re, e piNa kahiyA ema // 26. paraMparAgAvA yAvata valI re, acarama lage vicAra / jema paraMparovavannagA kA re, tima e sarva ucAra // 132 bhagavatI jor3a vA0 - ihAM vRttikAra kA anaMtaropapannakA, anaMtara avagADhakA, anaMtaraAhArakA, anaMtara paryAptakA nai kadAcitkapaNAM thakI siya atthi ityAdika kahivUM / ane zeSa ne bahupaNAM thakI saMkhyAtA ima kahivUM | iti saMkhyAta yojana vistAra narakAvAsA nAM utpatti, udvarttana, sattA - e tIna gamA kayA / evaM jAva kahaMta / saMkhyAtA pAvaMta || veda piNa nAMya / evaM phodhakavAya // mAna viSe varttamAna / apanI jAna || nAraka krodha athAya / viraho kA || bhavo yeSAM te caramAH, nArakabhavasya vA caramasamaye vartamAnAzcaramAH, acaramAstvitare / (bR. pa. 600 ) 12. gomA ise svagappabhAe pRthvIe tIsAe nirayAvAsa saya sahassesu saMkhejjavitthaDesu naraesu 13 saMkhejjA neraiyA paNNattA, saMkhejjA kAulessA paNNattA, evaM jAva saMkhejjA saNNI paNNattA / 14. asajJibhya udavRtya ye nArakatvenotpannAste'paryAptakAvasthAyAmasaJjJino bhUtabhAvatvAtte cAlpA iti ( vR0 pa0 600) jai atthi jahaNeNaM ukkoseNa saMkhejjA kRtvA 15. aNNI siya asthi, siya natthi / ekkovA do pANi vA paNNattA / 16. saMkhejjA bhavasiddhiyA paNNattA evaM jAva saMkhejjA pariggahasaNNovauttA paNNattA / 17. ithivedA natthi, purisavedagA natthi, saMkhejjA napuMgavedagA paNNattA / evaM kohakasAI vi / 18. mANakasAI jahA asaNNI / 19. evaM jAva lobhakasAI / 20. saMkhejjA soiMdiyovauttA phAsidiyo uttA | 21. noidiyo uttA jahA asaNNI / paNNattA, evaM nAva paNNattA / evaM jAva 22. saMkhejjA maNajogI aNAgArovauttA / 23. agaMta rovaNNagA siya atthi, siya natthi / jai asthi jahA asaNNI / 24. saMkhejjA paraMparovavaNNagA paNNattA / 25. evaM jahA anaMta rovavaNNagA tahA anaMta rovagADhagA, atarAhAragA, aNaMtarapajjattagA / 26. paraMparovagADhagA jAva acarimA jahA paraMparo( za0 1335 ) vatraNagA / vA0 anantaropapannAnAmananta rAvagADhAnAmanantarAhArakANAmanantaraparyAptakAnAM ca kAdAcitkatvAt 'siya asthi' ityAdi vAcyaM zeSANAM tu bahutvAtsaMkhyAtA iti vAcyamiti / ( vR0 pa0 600 ) Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asa yojana vistAra narakAvAsA nAM 3 bhAgA soraThA 27. saMkha yojana vistAra, hiva asaMkha avavAra, narakAvAsA nau vaktavyatA kahiye ratnaprabhA kA vistAra 28. *e prabhu ! ratnaprabhA pRthvI taNAM re, narakAvAsA tIsa lakSa / yojana asaM vistAra noM re, narakAvAse pratyakSa || 26. eka samaya meM kelA nArakI re, upajai che jagadIsa ? jAva anAgArovauttA kitA re, utpatti samaya jagIsa ? 30. jina kahai ratnaprabhA e mahI taNAM re, narakAvAsa lakSa tIsa / yojana aspAla vistAra ne re, narakAvAse dausa // 31. eka samaya meM nAraka Upajai re, jaghanya eka be tIna / asaMkhyAta upajai utkRSTa thI re, utpatti samaye cona || 32. jima yojana saMkhijya vistAra nA re, narakAvAsA mAhi Upajavo nIkalavo naiM sattA re, kahyA tIna AlAvA tAhi / / 33. tema asaMkhpAtA vistAra nA re, Upajavo nIkalavI ne satA re, tIna 34. varaM asaMkhyAta bhagavA ihAM re, jAva asaMkhyAtA acarama kA re, 35. varaM saMkha asaMkha vistAra meM re, darzana saMkhyAtahi te nIkAlA reze soraThA 36. vRtti viSe ima vANa avadhijJAnI tIrthaMkarAdika jANa, saMkhyAtAija 38. prabhu ! narakAvAsA te sakkara nA re, athavA asaMkhyAta yojana taNAM re, 36. ima jima ratnaprabhA naiM viSe kahyuM re, varaM sannI gime nathI hai, kayo / tasu // narakAvAsA mAMya / AlAva kahAya // zeva sarva timahIja / itarA lage kahIja || jJAna avadhi abAdha / pUrvavata sAdha // sakkara prabhA kA vistAra 37. * sakkaraprabhA pRthvI viSe kitA re, narakAvAsa jina kahai paMca bIsa lakSa AkhiyA re, *laya : sAdhUjI nagarI AyA sadA bhl| avadhidarzanI / nIkale // bhadaMta ? vali gotama pUchaMta / / syUM yojana saMkhyAta / vistAre avadAta ? sakkara tema kahIja / zeSa sarva timahIja | 27. anantaraM saMkhyAtavistRtanarakAyAsana raka atayatAmabhidhAtumAha 28. imIse NaM bhaMte ! rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvAsasayasa hassesu asaMkhejja vitthaDesu naraesu 29. egasamaeNaM kevatiyA neraiyA uvavajjaMti jAva kevatiyA aNAgArovauttA uvavajjaMti ? 30 goyamA ! imIse rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe nirAvAsaha asevitya narae ekko vA do vA asaMkhejjA neraiyA ( vR0 pa0 600 ) 31. egasamaeNaM tiNNi vA, uvavajjati / 32. evaM jaheva saMkhejja vitthaDesu tiSNi gamagA / 'tinti gamaga' tti 'uvavajjaMti uvvati pannatta' tti ete trayo gamAH / (bu0pa0600) 33. tahA sametya bi tiNNi gamagA bhANiyavvA / ceva jAva 34. navaraM asaMkhejjA bhANiyavvA, sesaM taM asaMkhejjA acarimA paNNattA / 35. navaraM saMkhejja vitthaDesu asaMkhejja vitthaDesu mahinANI hisaNI va saMjA ubaTTAvedA sesaM taM ceva / (za. 13/6 ) vi jahaNe unako seNaM 36. 'ohinANI ohidaMsaNIya saMkhejjA uvvaTTAveyavva' ti kathaM hi tIrtha evaM bhavanti, , te ca stokAH stokatvAcca saMkhyAtA eveti / (pu. pa. 600) 37. savakarappabhAe NaM bhaMte ! puDhavIe kevatiyA nirayAvAsasayasahassA paNNattA ? goyamA ! paNuvIsaM nirayAvAsasaya sahassA paNNattA / 38. te NaM bhaMte! ki saMkhejja vitthaDA ? asaMkhejjavitthaDA ? 39. evaM jahA rayaNappabhAe tahA sakkarappabhAe vi, navaraM - asaNNI tisu vi gamaesu na bhaNNati, sesaM taM ceva / ( za0 13 / 7 ) za0 13, u0 1, DhA0 273 133 Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40. UpajavA noM eka, sattA noM vizesa, no dUsarA / trihuM AlAvA viSe // e 41. asannI kahiyo nAMya, te to ghura pRthvI viSe / upajai Agama nyAya, SaTa narake nahi Upaje // vAlukaprabhA kA vistAra soraThA nIkalavA 42. prabhAnI phula pUchA kiyA re, jina kahai panare lakSa parUpiyA re, zeSa 43. nAnApaja lezyA ne viSe re, leha prathama zata jema saMgraha gAthA kahiyai chai tikA re, sAMbhalajyo dhara prema / / narakAvAse tema | sakkaraprabha jena // vA0-- ihAM be Adi pRthvI nIM apekSA karikai tIjI Adi pRthvI naiM viSe lezyA meM nAnApaNuM / tikA lezyA jima prathama zataka nai viSe kahI tima kahi soraThA lezyA kApota khiijiye| kApota ne bali nIla e // nIla kRSNa be paMcamI / parama kRSNa hai saptamI // 44. pahilI jI mAM, tIjI mizra kahAya 45. nIla caturthI mAMga, chaTThI kRSNa kahAya, paMkaprabhA kA vistAra 46. *paMkaprabhA nIM phuna pUchA kiyAM re, jina bhAkhe daza lAkha / hama jima sakaraprabhA ne kaha re, tima kahi sutta sAkha // 47. navaraM ajJAnI avadhidarzanI re, nIkalavo nahi hoya / zeSa sarva timahIja kahIjiye re, vArU vidhi avaloya || soraThA 48. avadhi jJAna darzana, bahulapaNa karineM tike / tIrthaMkara je prapanna, dhura tInAM sUM nIlyA // 49. caucI pramukha je soya, tehaSI nIkaliyA thaa| tIrthaMkara nahi hoya, tiNa sUM varajyo avadhi neM // / / dhUmaprabhA kA vistAra 50. * dhUmaprabhA nIM phuna pUchA kiyAM re, jina bhAkhe triNa lAkha / isa jima paMkaprabhA ne Aliyo re, te sarva hI bhAkha // tamA kA vistAra 51. prazma tamA na pUchayAM jina kahai re, paMca UNa ika lAkha / zeSa sarva jima paMkaprabhA viSe re, Akhyo tima e bhAkha // * laya sAdhUjI nagarI AyA sadA bhalA 134 bhagavatI jor3a 40, 41. 'navara asannI tisuvi gamaesu na bhannati' kasmAta ?, ucyate - asajJinaH prathamAyAmevotpadyante 'asannI khalu paDhamaM' iti vacanAditi / ( vR0 pa0 600 ) 42. vAluyappabhAe NaM pucchA / goSamA ! pannarasa niravAyAsasya sahasA paNNattA se jahA sakkarappabhAe / 43. nANattaM lesAsu, lesAo jahA paDhamasae / 44, 45. kAU (40 1308) o aro - ihAdyapRthivIdvayApekSayA tRtIyAdipRthivISu tvaM bhavati, prathamazate tathAyAH, tatra ca gAve (50 pa0 600 ) tAzca yathA dosu taiyAi mIsiyA nIliyA e paMcamiyAe mIsA kaNhA tatto paramakaNhA || ( vR0 pa0 600 ) 46. paMkappabhAe NaM pucchA / goyamA ! dasa nirayAvAsasayasahassA paNNattA, eva jahA sakkarappabhAe / 47. navaraM - ohinANI ohidaMsaNI ya na ubvaTTati, sesaM taM ceva / (No 2219) 48, 49. 'navaraM ohinANI ohidaMsaNI ya na uvavajjati' tti, kasmAt ?, ucyate, te hi prAyastIrthakarA eva te ca caturthyA udvRttA notpadyanta iti / ( ( vR0 pa0 600 ) 50. dhUmappabhAe NaM pucchA / goyamA timi niramAvAsamasahassA evaM vahA paMkappabhAe / ( 0 13010) 51. tamAe NaM bhaMte ! puDhavIe kevatiyA saya sahassA paNNattA ? gomA ! ege paMcUNe nirayAvAsasyasahasse paNNatte / sesaM jahA paMkappabhAe / ( za0 13 / 11 ) nirayAvAsa Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamatamA kA vistAra 52. adha saptamI pRthvI meM bitA re, aNuttara sarvotkRSTa / moTA jati moTa vistAra se re, mahAnarakAvAsA dRSTha ? 53. zrI jina bhAve ca saMkhyA karI re, aNuttara sarvotkRSTa / jAva appaiTTANo e paMcamo re, ativedana saMkliSTa / / soraThA 54. kAla aneM mahAkAla, rorue mahAroe / e jAva zabda meM nhAla, moTA ati moTA cihuM // 55. te prabhu ! syUM saMkhijja vistAra meM re ke asaMkha vistAra ? jina kahai eka apaTTaNotiko re, saMkha' yojana vistAra // 56. cyAra asaMkhyAtA vistAra meM re, vali gotama pUcheha / adha saptamI pRthvI ne vidhe ra prabhu paMtra saMkhyA kari jeha // 57. anuttara sarvotkRSTa moThA jike re, jAvata mahAnarabeha saMkha yojana vistAra narakavAsA viSe re, eka samai kitA upajeha ? 58. ima jima paMkaprabhA ne diye kaha re varaM ito vizeSa / avadhijJAnI nahi Upaje re, nIkalavo nahi leza / / mati soraThA 56. paMkaprabhA meM jANa, saMkhyAtA vistAra naiM / narakAvAsa pichANa, Akhyo tima kahivo ihAM // 60. *sampavasva rahita tihAM upaje sahI re, nikale samyaktva khoya sattAe trijJAna sahIta cha re samyaga darzana hoya // 61. ema asaMkhyAtA vistAra nAM re, varaM ito vizeSa ihAM ache re, 62. zata terama naiM deza prathama taNo re, bhikSu bhArImAla RSirAya thI re, narakAvAsA mAMya / asaM kahivAya // besau tihotaramI DhAla / 'jaya-jaza' (maMgalamAla || 1. lAkha yojana * laya sAdhujo nagarI AyA sadA bhalA 52. AhesattamAe NaM bhaMte! puDhavIe kati aNuttarA mahati - mahAlayA mahAnirayA paNNattA ? 52. gomA ! paMca aNuttarA jAva (saM. pA.) apaTTA / 54. 'jAva apaiTTANe' tti iha yAvatkaraNAt 'kAle mahAkAle rorue mahArorue' tti dRzyam / (bu0pa0600) 55-57. te NaM bhaMte! kiM saMkhejjavitthaDA ? asaMkhejjavitthaDA ? goyamA ! saMkhejjavitthaDe ya asaMkhejjavitthaDA ya / ( za0 13 / 12 ) asattamAe NaM bhaMte ! puDhavIe paMcasu aNuttaresu mahatimahAlaem mahAniraemu sajja narae egasamaeNaM kevatiyA neraiyA uvavajjati ? 58. evaM jahA paMkappabhAe navaraM tisu nANesu na uvajjatina uti 60. paNNattaesa taheva asthi / samyaktvabhraSTAnAmeva tatrotpAdAt tata udvarttanAccAdyeSu triSu jJAneSu notpadyante nApi codvarttanta iti 'pannatAe taba athiti ityatra tRtIyameva -prathamAdivisanti sam darzanalAbha AbhinibodhikAdijJAnatrayabhAvAditi / ( vR0 pa0 600 ) navaraM - asaMkhejjA ( za0 13013) .... 61. evaM asaMkhejjavitthaDesu vi bhANiyavvA / za0 13, u0 1, DA0 273 135 Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 274 1. atha ratnaprabhAdinArakavaktavyatAmeva samyagdaSTayAdInAvityAha -- (va0 pa0 670) dUhA naraka meM samyaka dRSTi Adi kI pRcchA 1. atha vihaM dRSTi taNo hivai, ratnaprabhAdika mAya ! vaktavyatA tasaM vAratA, praznottara kahivAya / / _ *catura nara vArU artha vicAra / / [dhrapadaM] 2. prabhu ! ratnaprabhA pRthvI viSe re, tIsa lAkha narakAvAsA maay| saMkhyAtA yojana taNAM re, narakAvAse tAya / / 3. syaM samadaSTI Upajai re, kai mithyAdaSTi upajaMta / kai samAmithyAdRSTi neraiyA re, upajai chai bhagavaMta ! 2. imIse NaM bhaMte ! rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvAsasayasahassesu saMkhejjavitthaDesu naraesu 3. ki sammaTThiI neraiyA uvavajjati ? micchadiTThI neraiyA uvavajjati? sammAmicchadiTThI neirayA uvavajjati ? 6. goyamA ! sammadiTThI vi neraiyA uvavajjati, micchadiTThI vi neraiyA uvavajjati, no sammAmicchadiTThI neraiyA uvavajjati / (za0 13.14) 'na sammamiccho kuNai kAla' miti vacanAt mizradRSTayo na mriynte| (vR0 pa: 600) 6. imIse NaM bhaMte ! rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe nirayAvAsasayasahassesu saMkhejjavitthaDesu naraesu 7,8. ki sammadiTThI neraiyA uvvaTaMti ? evaM cev| (za0 13 / 15) 4. jina kahai samadRSTi Upajai re, mithyAdaSTi upajata / samAmithyAdaSTi nahiM Upajai re, mizradaSTi thako na maraMta / / soraThA 5. nAraka bhava no iSTa, e pahilo samayo achai / sammAmithyAdiSTa, aparyApta meM nahiM huvai / / 6. *prabhu! ratnaprabhA pRthvI viSe re, narakAvAsA tIsa lakSa / saMkhyAtA yojana taNAM re, narakAvAse pratyakSa / / 7. syaM samadRSTI nIkalai re, kai mithyAdaSTi nikalaMta / ke samAmithyAdaSTi thako re, nikalai chai bhagavaMta ? 8. jina kahai samadaSTo nIkalai re, mithyAdRSTi nikalaMta / samAmithyAdaSTi nahiM nIka lai re, mizradaSTi thako na maraMta / / soraThA 6. nAraka upajai ANa, sannI manuSya tiryaMca meN| te vihaM gati noM jANa, e pahilo samayo ach|| 10. *prabhu ! ratnaprabhA pRthvI viSere, tIsa lAkha narakAvAsA maaNhi| saMkha yojana vistAra naiM re, narakAvAse tAhi / / 11. syaM samadRSTi nAraka karI re, viraha-rahita kAhivAya / mithyAdaSTi nAraka karI re, viraha-rahita tyAM pAya? 12. ke mizradaSTi nAraka karI re, viraha-rahita avadhAra ? e sattA AzrI trihaM re, pUchA----prazna prakAra / / 13. jina kahai samadRSTI tihAM re, nAraka viraha-rahIta / mithyAdaSTI nArakI re, viraha-rahita saMgIta / / 14. mizradaSTI nArakI re, kadAcita te pAya / kadAcita pAvai nahIM re, viraha aviraha kahAya / / 10. imIse NaM bhaMte ! rayaNappabhAe puDhavIe tIsAe ___nirayAvAsasayasahassesu saMkhejjavitthaDA naragA 11. kiM sammaddiTThIhi ne raiehi avirahiyA ? miccha diTThIhi neraiehiM avirahiyA ? 12. sammAmicchadiTThIhiM neraiehiM avirahiyA ? 13. goyamA ! sammaTThiIhi neraiehiM avirahiyA, miccha diTThIhi vi neraiehiM avirahiyA / 14. sammAmicchadiTThIhi neraiiehi avirahiyA virahiyA vaa| kAdAcitkatvena teSAM virahasambhavAditi / (vR0 pa. 600) *laya : rAma pUcha sugrIva nai re 136 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational For Private & Personal use only Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaNavA tIna AlAva | vali sattA noM bhAva || evaM tIna AlAva / tIna AlAvA paMca aNurUra apaTTANA gAMhi || nyAva || tAhi / upajai che bhagavaMta ! ke mithyAdRSTI apane re ke mithadRSTI jaMta ? 12. jina kahe samadRSTI tirka hai, nAraka nahi upajaMta / mithyAdRSTI Upane re, mizradRSTi nahi jaMta / / 15. ema asaMkha vistAra naiM re, UpajavA cavavA taNo re, 16. sakkaraprabhA naiM viSe re, evaM jAva tamA viSe re 17. prabhu ! sAtamI naraka meM re, jAva saMkha yojana taNo re, 15. syU samadRSTI nArakI re, 20. imahija nIkalavo ache re, samaduSTo mithadRSTi meM re, soraThA 21. naraka sAtamIM mAMhi, samyakta thako na Upajai / nIkalavo piNa nAMhi, mizra thako piNa ima kahyo / 22. *sattA AzrI sAta nIre, viraha-rahita jalAva / jima ka ratnaprabhA viSe re, tiNahija rIta kahAva // 23. ima asakha yojana taNAM re, tIna AlAvA tiNa vire 24. nAraka dRSTi prakAra, hiva tehaja vicAra, naraka meM lezyA kI pRcchA micchadiTTi nikalaMta / nIkalayo nahi huMta // narakAvAsA cyAra / dRSTi tIna suvicAra // soraThA vaktavyatA tehanI kahIM / bhaMgAMtare kIjiye || 25. *ima nizca bhagavaMta jI ! re, kRSNalezI avaloya | nIla lezyAvaMta thaI re, jAva zukla lezyAvaMta hoya || 26. kRSNa lezyAvaMta ne viSe re, upajai nArakapaNeha ? jina kahai haMtA gobhA ! re, kRSNalesse jAba upajeha // 27. kiNa artha prabhu ! hama da jAba zuktavaMta te paI re, 28. jina kahai leza sthAnaka viSe re, avizuddha viSe bali jAvato re, 26. kRSNalesyA prati pariNamI re, kRSNa lesyAgaMta naraka meM re, 30. tiNa artha ima Athiyo re, anya lezyAvaMta se pare, re, lezyA kRSNa khe| kRSNa viSe upajeha ? avizuddha viSe varttata / kRSNa pariNameM aMta' // kari tihAM thI kAla / upajaM tehija bAla || kRSNalezyA teh| kRSNa viSe upajeha || *laya rAma pUche sugrIva ne re 1. kRSNalezyAvaMta vizuddha pariNAme zukla me jAvai vali avizuddha pariNAme karI avizuddha lezyA viSe vartato kRSNapaNa pariNamai / 15. eva asaMkhejja vitthaDe bhANiyavvA / 16. evaM sakkarappabhAe vi evaM jAva tamAe vi 7 ( 0 13016) 17. mAgaM te! puDhavI paMca ayuttare jAva saMkhejjavitthaDe narae 18. kiM sammaddiTThI neraiyA - pucchA / vi tiNNi gamagA 19. goyamA ! sammaTTI neraiyA na uvavajjaMti, miccharAti sammAniyA di na uvavajjaMti : 20. evaM ubvaTaTati vi 1 22. avirahie jaheva rayaNappabhAe / 23. evaM asaMkhejjavitthaDesu vi tiSNi gamagA / 24. atha nAraka vaktavyatAmeva bhaMgyantareNAha ( 0 13 / 17) , 25. senUhale nIlale jAva mukkalese ( vR0 pa0 600 ) bhavittA 26. kahale se merae ujjeti ? haMtA govamA kahalesse jAya ujjeti / ( za0 13 / 18 ) 27. se keNaTThaNaM bhaMte! evaM vuccai - kaNhalesse jAva uvavajjaMti ? 28. gomAle mAsu kilisa mANe uSvapariNamada 29. pariNamattA kaNhalesesu neraiesu uvavajjaMti / 30. se teNaTTheNaM jAva uvavajjati / (0 13019) za0 13. u0 1, DhA0 274 137 Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 31. 'ihAM ehavo abhiprAya, leza taNAM bahu bheda meN| sahu lezyA rai mAMya, kRSNaleza avizuddha hai / / 32. nIla pramukha je leza, kRSNa apekSA vizuddha hai| te mATai suvizeSa, kRSNa ihAM avizuddha kahI / / 33. te kRSNa avizuddha mAMya, nIla pramukha je aavto| aMta kRSNa pariNamAya, kRSNalezI nAraka hvai||'[j0s0] 34. *he nizcai bhagavata jI ! re, kRSNalezyA avaloya / nIlalesyAvaMta te thaI re, jAva zuklavaMta hoya / / 35. nIlalesyA nAraka viSe re, Upajai chai bhagavAna ? jina kahai haMtA goyamA ! re, jAvata upajai jANa / / 36. kiNa arthe prabhu ! ima kahyo re, kRSNalesyAvaMta jeha / jAva zuklavaMta te thaI re, nIla nAraka upajeha / / 37. jina kahai sthAnaka bahu leza nAM re, saMklizya viSe jaavNt| tathA vizuddha meM jAvato ra, nIla leza pariNamaMta / / 38. nIla lezyA prati pariNamI re, kAla karIne teha / nIlalezyA nAraka viSe re, upajai ni:saMdeha / / 34,35. se nUNaM bhaMte ! kaNhalesse jAva sukkalesse bhavittA nIlalessesu neraiesu uvavajjati ? haMtA goyamA ! jAva uvavajjati / (za0 13 / 20) 36. se keNaTheNaM jAva uvavajjati ? 37. goyamA ! lessaTThANesu saMkilissamANesu vA visujjha mANesu vA naulalessaM pariNamai, 38. pariNamittA nIlalessesu neraiesu uvavajjati / soraThA 36. 'ihAM pATha be iMta, saMklizya meM jAto thko| tathA vizuddha meM jaMta, nIla pariNamI nai mrai|| 40. lezyA kRSNa pichANa, nIla taNI apekSAya je / saMklizya aprazasta jANa, tasU sthAne jAto thako / / 41. te kRSNa taNI apekSAya, lezyA nola vizuddha hai| te aMta pariNamI tAya, nolaleza nAraka hvai| 42. tathA kApotaja Ada, nIla taNI apekSAya je / prazasta leza saMvAda, tasu sthAne jAto thako / / 43. te kAu Adi pekSAya, saMklizya avizuddha nIla hai| te aMta pariNamI tAya, nIla leza nAraka hvai|| 44. ehavaM nyAya jaNAya, tiNasaM pATha je be kahyA / vattikAra abhiprAya, bahuzruti teha vicArajyo / / 45. pUcha koiyaka ema, nIla leza to azubha chai / vizuddha kahI yahAM kema, tasu uttara nisuNo hivai| 46. navameM zataka nihAla, ikatIsama uddeza meN| tapa AtApana vAla, karatAM vibhaMga Upajai / / . 46. tassa NaM chaTheMchaTheNaM aNikkhitteNaM tavokammeNaM ........ """IhApohamaggaNagavesaNaM karemANassa vibhaMge nAma aNNANe smuppjji| (bha. za. 9 / 33) 47. vibhaMga Upane teha, jIva ajIva nai jANiyA / vali. anyatIrthI jeha, tyAM naiM piNa jANe liyA / / 48. AraMbha paritavAna, je pAkhaMDa mAhe rahyA / jANyA saMtazyamAna, vizuddhamAna piNa jANiyA / / *laya : rAma pUcha sugrIva nai re 138 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46. saMkliza taNI apekSAya, vizuddha ihAM piNa aakhiyaa| TalyA azuddha adhikAya, vizuddha nAma iNa kAraNe / / 50. doya bheda phich|nn, dazamA guNaTANAM taNAM / saMklizya vizuddhamAna, zata paNavIsama saptameM / / 50. suhumasaMparAyasaMjae-pucchA / goyamA ! duvihe paNNatte, taM jahA - saMkilissamANae ya, visujjhamANae y| (bha. za. 251457) 51. zukla dhyAna sukhadAya, zukla leza dazameM ach| saMklizyamAna kiNa nyAya, e piNa vacana apekSayA / / 52. kSAyaka zreNa caDhaMta, vizuddha mAna dazameM acha / upazama zreNa paData, Akhyo saMklizyamAna e / / 53. ima kSapaka taNI apekSAya, paDatAM upazama zraNa je| saMklizyamAna kahAya, piNa azuddha dhyAna lesyA nthii| 54. dhura zata prathama uddeza, aNAraMbhi apramatta khaa| pramatta piNa suvizeSa, aNAraMbhi zubha joga meN| 54. tattha Na je te appamattasaMjayA, te NaM no AyAraMbhA, no parAraMbhA, no tdubhyaarNbhaa| tattha NaM je te pamattasaMjayA, te suhaM jogaM paDucca no AyAraMbhA, no parAraMbhA, no tadubhayAraMbhA, annaarNbhaa| (bha. za. 1134) 55. tiNasaM dazameM ThANa, azubha joga nahiM srvthaa| ____ zubhajogI pahichANa, tihAM adhyavasAya azubha nathI / / 56. tiNasaM dazama guNeNa, kSapaka-zreNa nI pekSayA / paDatAM upazama-zreNa, saMklizyamAna kahyA tam / / 57. dhura zata prathama uddeza, pUrva manAM naraka tanu / vizuddha varNa kahesa, bahu karma ghasyA tiNa kAraNa / / 58. pachai UpanAM jAsa, karma dhaNAM khapiyA nthii| alpa kAla huo tAsa, nAraka avizuddha varNa tsu|| 57,58. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM baccai-neraiyA no savve samavaNNA? goyamA ! neraiyA duvihA paNNattA, taM jahApuvovavannagA ya, pacchovavannagA ya / tatthaM NaM je te puvvovavannagA te NaM visuddhvnnnntraagaa| tattha NaM je te pacchovavannagA te NaM avisuddhvnnnntraagaa| (bha. za. 1165) 56. tema ihAM piNa jANa, kRSNa taNIja apekSayA / vizuddha nIla pichANa, ehavU nyAya jaNAya chai / / [ja0sa0] 60. *tiNa arthe kari Akhiyo re, kRSNa lezyAvaMta teha / jAva nIla pariNamI karI re, nIla nAraka Upajeha / / 61. te nizcai bhagavaMta jI ! re, kRSNalezyAvaMta soya / nIlalesyAvaMta te thaI re, jAva zuklavaMta hoya / / 62. kApotalezyAvaMta je re, nAraka meM Upajeha / nIla lezyA viSe jima kahyo re, tima kApota kaheha / / 60. se teNaTheNaM goyamA ! jAva uvavajjati / (za. 13 / 21) 61. se nRNaM bhaMte ! kaNhalesse, nIlalesse jAva sukkalesse bhavittA 62. kAulessesu neraiesu uvavajjati ? evaM jahA nIlalessAe tahA kAulessAe vi bhaanniyvvaa| 63. jAva se teNaTheNaM jAva uvavajjati / (za. 13 / 22) sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti| (za. 13 / 23) 63. yAvata tiNa arthe kahyo re, jAva kApotajavaMta / nAraka meM te Upajai re, sevaM bhaMte ! sevaM bhaMta ! 64. prathama uddeza terama taNo re, besau comaMtaramI DhAla / bhikSa bhArImAla RSirAya thI re, 'jaya-jaza' haraSa vizAla / / trayodazazate prathamoddezakArthaH // 13 // 1 // *laya : rAma pUcha sugrIva nai re za013, u01. DhA0 274 139 Jain Education Intemational Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 275 vaha AkhyA dvitIya makAra / sAdharmya thI, hiye deva adhikAra || // 1. prathama uddeze nArakA, upapAtika devoM ke prakAra 2. deva pramajI! katividhA ? jina kahai ciuvidha tthiik| bhavanapati vyaMtara valI, jyotiSI vaimAnIka | 3. bhavanapati prabhu! katividhA ? jina kahai dazavidha dekha asurakumArA Adi isa bhagavA bheda azekha || 4. dvitIya zataka mAMhe ko, deva uddeza samRddha / sarva ihAM kahiyo vimana, jAva sarvArthasiddha // asurakumAra Adi devoM kI pRcchA RpirAjI ho gotama prazna amaMdo re / sukhadAyajI ho, uttara de jinacaMdo re || [ dhrupadaM ] 5. he prabhu ! asurakumAra nAM ke lakSa chai AvAsA re ? jina kahai AvAsA tasu re, causaTha lakSa ujAsA re / / 6. te prabhu! syU yojana saMkha nA re, ke asaM yojana vistAro re? jina kahai saMkha yojana taNAM re, asaMla yojana piga sAro re / / soraThA 7. jaMbUdvIpa sama sAra, jaghanya thakI laghu bhavana hU~ / makkima saM vistAra, utkRSTa asaMca yojana taNAM / / 8. *lakSa causaTha asura AvAsa meM re, vistara asura AvAse re / upaje asura sukharAse re ? kRSNapakSI upajato re ? guNacAlIsa pUchato re / / eka samaya prabhu ! ketalA re 9. tejule kitA Upajai re, kitA ima jima ratnaprabhA viSe re, prazna 10. uttara prabhu mihina diyo re, itthi veda pie apane re, varaM vizeSa kahato re| purisa-veda upajaMto re / / * laya : rAja pAmiyo re karakaMDu kaMcanapura taNo re 140 bhagavatI jor3a 1. prathamoddezake nArakA uktAH dvitIye tvopapAtikatvasAmpavA] ucyante / (bu.pa. 601 ) 2. kativihANaM bhaMte ! devA paNNattA ? goyamA ! cauvvihA devA paNNattA, ta jahAbhavaNavAsI, vANamaMtarA, joisiyA, vemANiyA / ( gaM. 13 / 24 ) 3. bhavaNavAsI NaM bhaMte! devA kativihA paNNattA ? goyamA ! dasavihA paNNattA, taM jahA -anurakumArA - evaM bheo / 4. jahA bitiyasae devaddesae (2 / 117) jAva aparAjiyA, savvaTThasiddhagA / (sa. 1325) 5. kevatiyA NaM bhaMte! asurakumArAvAsa sayasahassA paNNattA ? goSamA! copaDa paNNattA / 6. te NaM bhaMte! kiM saMkhejja vitthaDA ? asaMkhejjavitthaDA ? gomA ! sakhejjavitthaDA vi, asaMkhejjavitthaDA vi / (za. 13/26 ) amurakumArAvAsasaya sahassA 7. jaMbuddIvasamA khalu bhavaNA je huMti savvakhuDDAgA / saMkhejjavitthaDA majjhimA u sesA asaMkhejjA // (bu. pa. 602,503) bhaMte! asurakumArAvAsavasahame saMvat asurakumArAvAse esamae kevatiyA asurakumArA uvavajjaMti ? 9. jAva kevatiyA teulessA uvavajjaMti ? kevatiyA kaNhapakkhiyA uvavajjaMti ? evaM jahA rayaNappabhAe tava pucchA / 10. taheva vAgaraNaM, navaraM dohi vedehi uvavajjaMti / 'dohivi vedehi uvavajjaMti tti dvayorapi strIvedayattayoreva teSu bhAvAt / (bR. pa. 603 ) 8. Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. napuMsaka veda na Upajai re, zeSa sarva timahIjo re / nIkalavo dina tehanoM re, tipahija rIta kahIjo re / / 12. gavaraM asannI nIkale re, ekeMdriya meM Ayo re / asura bhI ne IzAna noM re, cava ekeMdriya thAyo re / / 13. avadhijJAnI avadhidarzanI re e piNa nikale nAhI re / asura thI na ha sIrthakarA re zeSa sarva tama bhAI re / / 14. sattA anurakumAra meM re, jina tipahija vidha kahiyo sahare 15. saMkhyAtA yojana nAM chai te bhaNI re, itthovedagA saMkhyAto re / saMkhyAtA vedare, veda napuMsa na pare // udaya kivAra na hoyo re / eka doya tona joyo re / / 16. krodhakapAI huvai kadA re, jo ho to jaya zrI re, ko prathama uddego re / va itarI vizeSa re / / 17. utkRSTa saMkhyAtA kayA re, pravala udaya meM vartatAM re te 18. lobhakapAI saMkhyAtA kahA re, imahina mAna rumAyo re / AdhI kahiyAyo re / / sarva devatA mAMcyo re / prabala lobha varttatA ghaNAM re, zeSa timaja kahivAyo re || 16. utpatti nikalavo sattA viSe re, kRSNAdika ne Adi de re, trihuM game avadAto re / cilezI saMkhyAto re / / vistAravaMta mabhAro re / 20. ima asaMkhyAtA yojana taNo re, saMkhejja yojana naiM viSe kahyo re, timahija kahivo vicAro re / / 21. gavaraM tIna AlAvA vire asaMkhyAtA kahivAyo re / jAya asaMkhyAtA kayA re, acarama game vAyo re / / 22. he prabhu ! nAgakumAra nAM re, kitalA lakSa jAvAsA re ? ima jA~va thaNiyakumAra nAM re, tona AlAvA ujAsA re // 23. varaM itaro vizeSa che re, jeha nikAya re mAMyo re / jetalA lakSa bhavana kahyA re, teha AvAsa kahivAyo re / / soraThA 24. asura ta avadhAra, bhavana lakSa causaTha kayA / lakSa caurAsI sAra, nAgakumAra va acche | 11. napuMgaveyagA na uvavajjaMti, sesaM taM ceva / uvvataga vi taheva / 12. navaraM asaNNI ubdaTTati / 'asaNNI upati' ti anurAdIzAnAntadevAnAmasajJiSvapi pRthivyAdipUtpAdAt / (bR. pa. 603) 13. ohinANI ohidaMsaNI ya Na uvvati, sesaM taM cevA 'ohinANI ohidaMsaNI yana uvvaTTati' tti anurAgIkarAdityAlAbhAtR tIrthaMkarAdInAmevAdhimatAvRttaM / (bR. pa. 603) 14. paNNattaesa taheva, navaraM 'baba' ti 'pravatakeSu prazaptapadIpakSitagamAdhIteSvasurakumAreSu tathaiva yathA prathamoddezake / (bR. pa. 603 ) 15. saMkhejjagA ithivedagA paNNattA evaM purisavedagA vi, napuMgavedagA natthi | 16. kohakasAI siya atthi siya natthi / jai asthi jahaNeNaM ekko vA do vA tiSNi vA / I 'kohakasAI' ityAdi krodhamAnamAyAkaSAyodayavanto deveSu kAdAcitkA ata uktaM 'siya atthI' tyAdi / ( vR. pa. 603 ) 17. ukkoseNaM saMkhejjA paNNattA evaM mANakasAI, mAyakasAI / 18. saMkhejjA lobhakasAI paNNattA, sesaM taM caiva / lobhavantastu sAdikA ata uta 'sejjA lobhakasAI pannatta' tti / (bR. pa. 603 ) 19. tisu vi gamaesu cattAri lessAo bhANiyavvAo / 'uti uti pannattA' ityeva lakSaNeSu tripi gameSu catasro lezyAstejolezyAntA bhaNitavyAH, etA evaM hi arakumArAdInAM bhavantIti / (pu. pa. 603) 20. evaM asaM 21. navaraM tisu vi gamaesa asaMkhejjA bhANiyavvA jAva asaMkhejjA acarimA paNNattA / (za. 13/27 ) 22. kevatiyA NaM bhaMte ! nAgakumArAdAsasaya sahassA paNNattA ? evaM jAva thaNiyakumArA / 23. navaraM - jattha jattiyA bhavaNA / (za. 13/28 ) ' jattha jattiyA bhavaNa tti yatra nikAye yAvanti bhavana lakSANi tatra tAvantyuccAraNIyAni / (bu. pa. 603) 24, 25. causaTTI surANaM nAgakumArANa hoi culasII / bAvantari kaNagANaM vAukumArANa channauI // (5. pa. 603) za0 11, u0 2. DhA0 275 141 Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25. vara bohitara lAkha, suvarNakumAra ne khaa| vAyU taNe suzAkha, bhavana lakSa chinna achai / / 26. dvIpa ru dizAkumAra, udadhI vijjU agni phuna / 26. dIvadisAudahINaM vijjukumAridathaNiyamaggINaM / thaNita bihu mila dhAra, lakSa chIhatara jANavA / / juyalANaM patteyaM chAvattarimo sayarAhassA / / vyantara devoM kI pRcchA-- (vR. pa. 603) 27. *he prabhu ! vANavyaMtara taNAM re, ketalA lakSa AvAsA ra? 27. kevatiyA NaM bhaMte ! vANamaMtarAvAsasayasahassA zrI jina bhAkhai goyamA ! re, lakSa asaMkha prakAsA re / / paNNatA? goyamA! asaMkhejjA vANamaMtarAvAsasayasahassA paNNattA 28. te prabhu ! sya saMkhyAta nAM re, yojana vistAravaMto re / 28. te NaM bhaMte ! ki saMkhejjavitthaDA? asaMkhejjaathavA asaMkha yojana taNAM re ? bhAkhai taba bhagavaMto re / / vitthaDA? 26. saMkhyAtA yojana taNAM re, vistAravaMta vimAso re| 29. goyamA ! saMkhejjavitthaDA, no asaMkhejjavitthaDA / asaMkhyAtA yojana nahIM re, nagara tikeja AvAso re / / (za. 13 / 29) soraThA 30. jaMbudvIpa pramANa, nagara kahyA utkRSTa thii| 30. jaMbuddIvasamA khalu ukkoseNaM havaMti te ngraa| jaghanya bharata sama jANa, majjhima videha samAna chai / / khuDDA khettasamA khalu videhasamagA u majhimagA / / (vR. pa. 603) vA0-saMkhejjesa NaM bhaMte ! vANamaMtarAvAsasayasahassesu egasamaeNaM kevatiyA vANamaMtarA uvavajjati? ihAM ghaNAM lAkha AvAsA kahyA / te asaMkhyAtA lAkha jANavA, pUrva asaMkhyAtA lAkha kahyA chai te maatt| 31. *prabha ! saMkhyAtA yojana taNa re, baha lakSa vyaMtara AvAse re| 31. saMkhejjesu NaM bhaMte ! vANamaMtarAvAsasayasahassesu eka samaya kitA vyaMtarA re, upajai? svAma prakAse re / / egasamaeNaM kevatiyA vANamaMtarA uvavajjati ? 32. ima jima asura taNAM jike re, saMkha yojana vistAro re / 32. evaM jahA asurakumArANaM saMkhejjavitthaDesu tiNNi tIna gamA tehanAM kahyA re, gamagA taheva bhANiyavvA vANamaMtarANa vi tiNNi tima triNa gamA vyaMtara nAM dhAro re / / gmgaa| (za. 13 / 30) jyotiSI devoM kI pRcchA33. ketalA prabhu ! jyotiSI taNAM re, vimANAvAsaja lakSore ? 33. kevatiyA NaM bhaMte ! joisiyavimANAvAsasayasahassA jina kahai asaMkha vimANa cha re, e AvAsa lakSa pratyakSo re / / paNNatA? goyamA! asaMkhejjA joisiyavimANAbAsasayasahassA pnnnnttaa| 34. syaM prabhu ! teha vimANa chai re, saMkha vistAraja cIno re / 34. te NaM bhaMte ! ki saMkhejjavitthaDA? jima vyaMtara nAM tIna gamA kahyA re, evaM jahA vANamaMtarANaM tahA joisiyANa vi tiNNi tima jotiSI nAMgamA tIno re|| gamagA bhaanniybbaa| vA0 --eka jojana nAM 61 bhAga kIjai / te mAMhilA 56 bhAga caMdramA ro vA0-'egasaThibhAgaM kAUNa joyaNa' mityAdinAM granthena vimANa / 48 bhAga sUrya ro vimANa ityAdika grantha karikai pramANa jANavo / pramAtavyAH / (vR. pa. 603) 35. NavaraM UAjavA viSe re, vyaMtara naiM ciuM lego re| 35. navaraM--egA te ulessA / ihAM tejulezI Upajai re, e utpatti samaya vizeSo re / / 'navaraM egA te ulessa' ti vyantareSu lezyAcatuSTaya muktamateSa tu tejolezyaivaikA vaacyaa| (vR. pa. 603) 36. vali upajavA ne sattA viSa re, asannI taNo nikhedo re| 36. ubavajjatesa paNNattesu ya asaNNI natthi, sesaM taM ceva / zeSa vistAra kahivo sahU re, vyaMtara jema saMvedo re // (za. 13 / 31) *laya : rAja pAniyo re karakaMDa kaMcanapura taNo re 142 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37. evaM jahA uvavAo "joisiya-vemANiyANaM cayaNeNaM abhilAvo kaatvvo| (paNNa. 6 / 69) soraThA 37. 'pannavaNa chaThe jAna, jotiSI vaimAnIka naiN| udvartana meM sthAna, cavana zabda kahi kho|| 38. ihAM e Akhyo nAMhi, piNa pannavaNa thI jaannjyo| cavana jotiSI mAMhi, udvartana nai sthAna chai||' [ja.sa.] vaimAnika devoM kI pRcchA36. *he prabhu! saudharma kalpa meM re, kitarA lakSa vimANo re ? jina kahai lakSa battIma cha re, teha AvAsA jANo re / / 40. te prabhu ! jojana saMkhyAta nAMre, ke asaMkha yojana vistAro re? jina kahai yojana saMkhejja nA re, asaMkha jojana piNa sAro re|| vi| 39. sohamme NaM bhate ! kappe kevatiyA vimANAvAsasaya sahassA paNNattA? goyamA ! battIsaM vimANAvAsasapasahassA paNNattA / 40. te NaM bhaMte ! ki saMkhejjabitthaDA? asaMkhejja vitthaDA? goyamA! saMjjavitthaDA vi, asaMkhejjavitthaDA (za. 13 / 32) 41. sohamme NaM bhaMte ! kappe battIsAe vimANAvAsasaya sahasesu saMkhejjavitthaDesu vimANesu egasamaeNaM 42. kevatiyA sohammA devA uvabajjati ? kevatiyA teulessA uvavajjati ? 43. evaM jahA joisiyANaM tiNNi gamagA taheva tiNNi gamagA bhANiyavvA / 44. navaraM-tisu vi saMkhejjA bhANiyavvA, ohinANI ohidasaNI ya cayAveyabvA / 41. he prabhu ! saudharma kalpa meM re, lakSa batIsa vimANo re| saMkha yojana nAM vimANa meM re, eka samaya meM jANo re / / 42. eka samaya prabhu ! ketalA re, saudharma sura upajato re? tejalezI ketA Upajai re? ityAdika sUvataMto re / / 43. ima jima jotiSI nai viSe re, kahyA AlAvA tIno re / tima ihAM tIna AlAvagA re, bhaNavA sakhara sucIno re / / 44. NavaraM tInaiM gamA viSe re, bhaNavA chai saMkhyAto re| avadhijJAnI avadhidarzanI re, cavAyavA vikhyAto re / / soraThA 45. saudharma thakI suhAya, tIrthaMkarAdika ha cvii| te saMkhyAtA thAya, avadhijJAnI avadhidarzaNI / / 46. saMkhyAtA ija soya, tIrthakarAdika uupjai| avadhi yugala avaloya, vRtti viSa ima Akhiyo / / 47. *zeSa sarva timahIja chai re, jyotiSI jema bahevo re / jyotiSI thI na tIrthakarA re, tiNasaM avadhi yugala na cavevo re / / 48. asaMkhyAta vistAra meM re, tIna gamA imahIjo re / NavaraM tInai gamA viSe re, bola asaMkhyAtA kahIjo re / / 46. avadhijJAnI avadhidarzaNI re, teha cavai saMkhyAto re| tIrthakarAdika Upajai re, saMkhyAtAja vikhyAto re // 50. zeSa sarva timahIja cha re, saudharma vAratA AkhI re / tema IzANa kalpa viSa re, AlAvA paTa sAkhI re / / 45,46. saudharmasUtre 'ohinANI' tatazcyutA yatastIrtha karAdayo bhavantyato'vadhijJAnAdayazcyAvayitavyAH 'ohinANI ohidasaNI ya saMkhejjA cayaMti' tti saMkhyAtAnAmeva tIrthakarAditvenotpAdAditi / (vR. pa. 603) 47. sesaM taM cev| 48. asaMkhejjavitthaDesu evaM ceva tiNi gamagA navaraM tisu vi gamaesu asaMkhejjA bhANiyavvA / 49. ohinANI ohidasaNI ya saMkhejjA cayaMti / 50. sesaM taM ceva / evaM jahA sohamme vattabbayA bhaNiyA tahA IsANe vi cha gamagA bhANiyabvA / soraThA 51. saMkhyAtA nAM tIna, tIna asaMkhyAtA tnnaaN| e SaTa gamA sucIna, saudharma tima IzANa nAM / / *laya : rAja pAmiyo re karakaMDu kaMcanapara taNo re 51. 'cha gamaga' tti utpAdAdayastrayaH saMkhyAtavistRtAnAzritya ata eva ca trayo'saMkhyAtavistRtAnAzritya evaM Sar3a gamAH / (vR. pa. 603) za013, u02, DhA0 275 143 Jain Education Intemational Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52. sagaMkumAre evaM ceva, navaraM- itthIveyagA uvavajjatesu paNNattesu ya na bhaNNati / 53. 'navaraM itthiveyage' tyAdi, striyaH sanatkumArAdiSu notpadyante na ca santi udvattau tu syuH / 52. *imahija sanatakumAra meM re, NavaraM vizeSa kahAI re| strI vede nahi Upajai re, sattAe piNa nAhI re // soraThA 53. sanatkumAra thakIja, cavana taNAM samayA viSe / itthI-veda kahIja, utpatti sattAe nathI / / 54. * asanno tonaI game natho re, sanatakumAra nAM devo re| ekeMdrI meM nahi Upajai re, zeSa timaja saha bhevo re / / vA-sarva devatA thakI nIkalI ekeMdriya binA asannI huvaija nathI / anai bhavanapati, vyaMtara, jotipI, prathama-dUjA devaloka nAM devatA cavI asannI meM Upajai te ekeMdriya meM hIja uupjai| teha thakI nIkalI asannI huvai, ima khyo| sanatakumArAdika thI cavI ekeMdriya piNa na huvai te bhaNI asannI na huvai, ima khy| 55. evaM jAva sahassAra nai re, tithaMca utpatti hoyo re / tInaM asaMkha gamA viSe re, asaMkhyAtA ima joyo re / / 54. asapaNI tisu vi gamaesu na bhaNNaMti, sesaM taM cev| bA0-'asannI tisuvi gamaesu na bhannai' tti sanat kumArAdidevAnAM sajJibhya evotpAdena cyutAnAM ca sajiSveva gamanena gamatrayeSvasajJitvasyAbhAvAditi / (vR. pa. 603) 55. evaM jAva sahassAre, 'evaM jAva sahassAre' tti sahasrArAnteSu tirazcAmutpAdenAsaMkhyAtAnAM viSvapi gameSu bhAvAditi / 56. nANataM vimANesu lessAsu ya, sesaM taM ceva / (za0 13 / 33) 56. kalpa vimAna lekhA viSere, nAnApaNo salahojo re / lezyA vimAna cha jUjuA re, zeSa sarva timahIjo re / / soraThA 57. battIsa aTThAvIsa, Adi vimAne bheda je| ___graMthe karI kahIsa, lezyA meM piNa bheda ima / / 58. tejU sudharma IzANa, tRtIya turya paMcama padama / Agala zukla pichANa, sUtra viSe e vAratA / / 56. vRtti viSe ima vAya, sudharma naiM IzANa meM / tej lezyA pAya, tRtIya kalpa teja padama / / 60. padma turya kalpeha, padma zukla paMcama kalapa / chaThe zukla kaheha, parama zukla mahAzukra thI / / vA.----uttarAdhyayane cautIsameM ajjhayaNe (34141-47) nArakI, tiryaMca, manuSya nI lezyA nI sthiti kahI / hivai bhavanapati pramukha devoM nI lezyA sthiti kahai cha--kRSNa lezyA nI sthiti jaghanya 10 hajAra varSa, utkRSTa palya noM asaMkhyAtamo bhaag| nIla leNyA nI jaghanya sthiti utkRSTa kRSNa nI sthiti thakI eka samaya adhika anai utkRSTa sthiti palya noM asaMkhyAtamoM bhAga / 57. 'battIsaaTaThavIse' tyAdinA granthena samavaseyaM, lezyAsu punaridaM (vR0 pa0603) 58. ve mANiyANaM pucchA' goyamA! tiNNi, taM jahA-- te ulessA pamhalessA sukkalessA / (paNNa0 17154) 59,60. teU teka tahA teu-pamha pamhA ya pamhasukkA ya / sukkA ya paramasukkA sukkAivimANavAsINaM / / (vR0 pa0 603) vA0 --dasavAsasahassAI kiNhAe ThiI jahanniyA hoi / paliyamasaMkhijjaimo ukkosA hoi kiNhAe / (utt034|48) kApota nI jaghanya sthiti utkRSTa nIla nI sthiti Upara eka samaya adhika anai utkRSTa sthiti palya noM asaMkhyAtamoM bhAga / jA kiNhAe ThiI khalu ukkosA sA u smymbhhiyaa| jahanneNaM nIlAe paliyamasaMkhaM tu ukkosA / / (utta0 34149) jA nIlAe ThiI khalu ukkosA sA u samayamabbhahiyA / jahanneNaM kAUe paliyamasaMkhaM ca ukkosA / / _ (utta0 34.50) davAsasahassAI teUe ThiI jahanniyA hoI / daNNadahI paliovama asaMkhabhAgaM ca ukkosA / / (utta0 34153) tejU leNyA nI jaghanya sthiti daza hajAra varSa nI, utkRSTa doya sAgara nai palya no asaMkhyAtamoM bhAga adhika / *laya : rAja pAmiyo re karakaMDu kaMcanapura taNo re 144 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ padma lezyA nIM jaghanya sthiti tejU nIM utkRSTa sthiti thI eka samaya adhika ana utkRSTa daza sAgara naiM muhUrtta adhika / zukla lezyA nIM jaghanya sthiti padmanIM utkRSTa sthiti thI eka samaya adhika anai utkRSTa sthiti tetIsa sAgara UparaM muhUrta adhika / e uttarAdhyena meM kahA / pannavaNA pada cothe deva sthiti kahI-- tihAM bhavanapati nIM jaghanya sthiti daza hajAra varSa bhane utkRSTa sAdhika eka sAgara / vyaMtara nI sthiti jaghanya daza hajAra varSa ane utkRSTa eka palyopama / jyotiSI nIM sthiti jaghanya palya noM AThamoM bhAga arne utkRSTa eka palya naiM lAkha varSa adhika / hi vaimAnika meM prathama kalpe jaghanya eka palya, utkRSTa ve sAgara / dvitIya kalpe jaghanya eka palya jAbhI, utkRSTa be sAgara jAjhI / tRtIya kalpe jaghanya be sAgara, utkRSTa sAta sAgara / cothe kalpe jaghanya do sAgara jAbhI, utkRSTa sAta sAgara jAbhI / paMcama kalpe jaghanya sAta sAgara, utkRSTa dasa sAgara / ima anukrame sarvArthasiddha meM ajaghanyotkRSTa tetIsa sAgara sthiti / ana uttarAdhyayane teju nIM utkRSTa sthiti doya sAgara nai palya noM asaMkhyAtamoM bhAga adhika kahI anaiM dUje devaloke sAdhika be sAgara noM Aukho cha~ tihAM tejulezyA kahI cha / tehathI eka samaya adhika jaghanya padmanIM sthiti joiye, iNa vacane tIje devaloke jaghanya ve sAgara nIM sthiti, tihAM teju smbhve| ane sUtre padma kahI, te bahulapaNAM nI apekSAya jaNAya che| ehavaM nyAya vicArI vRtti meM tIje devaloke tejulezyA prAcIna gAthA meM kahI ana te gAthA meM paMcameM devaloke padma, zukla kahI ana sUtra maiM viSe padmahIja khii| uttarAdhyayane ajbhayaNa 34 meM padma nIM utkRSTi sthiti daza sAgara muhUrtta adhika kahI a paMcameM devaloke utkRSTa daza sAgara nIM sthiti kahI te mATai paMcama kalpe padma huvai / anaiM vRtti meM zukla piNa gAthA meM kahI, tehanIM vicAraNA tehija jANe / sUtra sUM milai te satya a na mile te viruddha ihAM ziSya pUche - svAmInAtha ! pannavaNA pada 17 uddeze 3 meM kahyo - nArakI, devatA je lezyA meM Upajai, te lezyA meM hIja nIkale arne ihAM uttarAdhyayane (34 / 48, 53) kRSNa nIM tathA teju nIM jaghanya sthiti daza hajAra varSa nIM khii| pUrva uttara bhava nAM ve aMtarmuhUrta kima pramANa ? tehija lezyA huvai to e be aMtara muhUrta adhika phina nakA? guru he tihAM uttarAdhyayane (24140) haM ka nAraka, tithaMca manuSya nIM lezyA nIM sthiti to khii| hivai bhavanapatyAdika devalezyA jA teUe ThiI khalu ukkosA sA u samayamanbhahiyA / jahaneNaM pApasamUhasahiyAI va unakosA || (utta0 24054) jA pamhAe ThiI khalu ukkosA sA u samayamabbhahiyA / jahaneNaM sukkAe tettIsa muhuttamambhahiyA // (utta0 34 / 55) bhavaNavAsINaM bhaMte ! jahanneNaM dasa vAsasahassAI, ukkoseNaM sAtiregaM sAgarovamaM / (04031) vANamaMtarANaM bhaMte! jahaNe dasa bAkhasahastAI, ukkoseNaM paliovamaM / (pAsa 04165) joisiyANaM bhaMte ! jaharameNaM patitrovamabhAvo usko panijoma vA hastamannahi ATOR (00 4171) sohamme NaM bhaMte ! jahaNaM parijo unako seNaM do sAgarovamAI / (pa0 4 / 213) IsANe.... pAhaNeNaM sAtiregaM patijIvama unakose sAtiregAI do sAgarovamAI / (041225) saNakumAre.... jahaNNeNaM do sAgarovamAI, ukkoseNaM satta sAgarovamAI | (40070 21276) mAhide .... jahaNeNaM sAtiregAI do sAgarovamAI, usko sata sAhiyAI sAgarImAI / (paNa 0 41240) gaMbhalIe.... jahaSyeNaM sapta sAgarovamAI, ukkoseNaM dasa sAgarovamAI | (041243) sabhyasiddhagadevANaM bhate ! ....ajahaNNamakkose tettIsa sAgarovamAI ThitI paNNattA / (paNNa0 4 / 297 ) ........ ..... .... ******** za0 13, u0 2 0 275 145 Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nI sthiti kahai chai--te mATa tihAM kRSNa tathA teju nI jaghanya daza hajAra varSa je devapaNa vatta~, tehija lekhavI / piNa pUrva uttara bhava nI lezyA na lekhvii| taba vali ziSya pUcha-- jo ima chai to padma nI utkRSTa sthiti daza sAgara muharta adhika kima kahI ? guru kahai--e pUrva uttara bhava nA be aMtarmuharta no muhUrta kAla deva sambandhinI lezyA meM hIja lekhavyo ch| taba ziSya pUcha ----bhagavAna ! je pUrva uttara bhava nai viSe lezyA Avai te deva saMbaMdhinI kima lekhaviya ? tehanoM uttara-anuyogadvAre jANaga-zarIra-bhaviya-zarIravyatirakta trividha dravya zaMkha kahyA-ekabhavika dravya zakha, baddhAyuSka zaMkha aura abhimukhanAmagotra zaMkha / tihAM naMgama, saMgraha aura vyavahAra naya nai mate tIna ihAM zaMkha cha / RjusUtra naya nai mate baddhAyuSka anai abhimukhanAmagotra e zaMkha baMcha / triNa zabda naya nai mate je zaMkha meM UpajavA sanmukha thayo te aMtarmuhUrta kAla pramANa abhimukhanAmagotra zaMkha kahiye, tehana vNch| tima manuSya ana tiryaMca paMcameM devaloke UpajatAM chehar3e aMtarmaharta kAla pramANa tehanai abhimukhanAmagotra deva kahiya / tehanI padma lezyA te devasambaMdhinI lezyA kahiyai / ima paMcamAM devaloka thakI cavI manuSya tiryaMca meM Upajai tehanai antarmuhUrta kAla pramANa padma lezyA huvai / te piNa deva lezyA devasambaMdhinI jANavI / iNa nyAya padma nI sthiti dasa sAgara mahartta adhika khii| pannavaNA pada 23 meM dUje uddeze sU0 78 meM nArakI nA AukhA-karma nIM sthiti jaghanya dasa hajAra varSa nai aMtarmuhUrta adhika kahI / te aMtarmuhUrta thAkate pUrva bhava nai viSe Aukho bAMdhyo, te lekhvyo| tima ihAM padma lezyA nI sthiti dasa sAgara muhUrta adhika kaho, te pUrva uttara bhava nAM be antarmahataM meM padma lezyA Avai te lekhavI / (ja0 sa0) 61. *ANata pANata kalpa meM re, kitA saikaDAM vimANo re ? zrI jina bhAkhai cyAra sau re, teha AvAsA jANo re / / jANagasarIra - bhaviyasarIra - vatirittA davvasaMkhA tivihA paNNattA, taMjahA - egabhavie baddhAue abhimuhanAmagotte ya ....iyANi ko nao ke saMkhaM icchai? negama-saMgaha-bavahArA tivihaM saMkhaM icchaMti, taM jahA-egabhaviyaM baddhAuyaM abhimuhanAmagottaM ca / ujjusuo duviha saMkhaM icchai, taM jahA-baddhAuyaM ca abhimuhanAmagotaM c| tiNNi saddanayA abhimuhanAmagottaM saMkha icchaMti / (aNu0 sU0 568) 62. te prabhu !saMkha yojana taNAM re, ke asaMkha yojana vistAro re? jina kahai yojana sakha nAM re, asaMkha yojana piNa sAro re / / 61. ANaya-pANaesu NaM bhate! kappesu kevatiyA vimANA vAsasayA paNNatA? goyamA! cattAri vimANAvAsasayA pnnnnttaa| 62. te Na bhane !ki saMkhejjavitthaDA? asaMkhejjavitthaDA? goyamA ! saMkhejjavitthaDA vi, asaMkhejjavitthaDA vi / 63. evaM saMkhejjavitthaDesu tiNNi gamagA jahA sahassAre, 64. asaMkhejjavitthaDesu uvavajjatesu cayaMtesu ya evaM ceva saMkhejjA bhANiyavvA, 63. saMkhyAtA vistAra meM re, tIna gamA avadAto re| jima sahassAra viSe kahyA re, kahivA tima saMkhyAto re / / 64. asaMkha vistAra viSe valI re, saMkhyAtA upajato re / saMkhyAtAja cavai acha re, tasu nyAya suNo dhara khaMto re / / soraThA 65. ANata pramukha rai mAya, sannI manuSyaja Upajai / cavyA sannI manu thAya, tiNa saMkhyAtA kahyA / / 66. iNa kAraNa thI joya, samaya karI saMkhyAta noN| Upajavo tasu hoya, cavavo piNa saMkhyAta noN| 65,66. AnatAdisUtre 'sakhejjavitthaDesu' ityAdi, utpAde'vasthAne cyavane ca saMkhyAtavistRtatvAdavimAnAnAM saMkhyAtA eva bhavantIti bhAvaH, asaMkhyAtavistRteSu punarutpAdacyavanayoH saMkhyAtA eva, yato garbhajamanuSyebhya evAnatAdiSUtpadyante te ca saMkhyAtA eva, tathA''natAdibhyazcyutA garbhajamanuSyeSvevotpadyante'taH samayena saMkhyAtAnAmeotpAdacyavanasambhavaH, (vR0 50 603,604) *laya : rAja pAmiyo re karakaMDu kaMcanapura taNo re 146 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational For Private & Personal use only Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 67. *sattA AzrI tehanai viSe re, asaMkhyAtA imahaMto re| ika sura jIvita kAla meM re, asaMkha deva upajato re / / 67. paNNattesu asaMkhejjA, avasthitistvasaMkhyAtAnAmapi syAdasaMkhyAtajIvitatvenaikadaiva jIvitakAle'saMkhyAtAnAmutpAdAditi / (vR0 10 604) 68. navaraM-noiMdiyovauttA / 69. aNaMta rovavaNNagA aNaMtarovagADhagA 70. aNaMtarAhAragA aNaMtarapajjattagA ya 71. eesi jahaNNaNaM ekko vA do vA tiNNi vA, ukko seNaM saMkhejjA paNNattA, 68. NavaraM itaro vizeSa chai re, noiMdiyovauttA saMgIto re / dravya iMdriya tehaneM nahIM re, bhAve mana sahIto re / / 66. eka samaya thayo UpAnAM re, anaMtarovavannagA teho re / kSetra avagAhyAM eka samaya thayo re, anaMtarovagADhA jeho re / / 70. AhAra liyAM maiM eka samaya thayo re, teha anaMtara-AhArA re| paryAya bAMdhyAM ne eka samaya thayo re, anaMtara-pajjatta vicArA re / / 71. e pAMcU pada naiM viSe re, jaghanya eka be tIno re| utkRSTa saMkhyAtA Upajai re, eka samaya meM sucIno re / / soraThA 72. saMkhyAtA ija soya, sannI nara tihAM Upajai / utpatti avasara joya, saMkhyAtA ija paMca e|| 73. *zeSa bola pAMca vinA re, sattA viSe asaMkhyAtA re / e AvAsA asaMkha vistAra nA re, tiNa sUM asaMkha AkhyAtA re / / 74. imaja AraNa acca nai viSe re, ANata pANata jemo re / vimANa viSe nAnApaNo re, graiveyaka piNa emo re / / anuttara vimAna ke devoM kI pRcchA 75. prabhu ! aNuttara vimANa kitA kahyA re? jina kahai paMca udArA re| syUM saMkhyAta yojana taNAM re, tathA asaMkha vistArA re ? 73. sesA asaMkhejjA bhANiyavvA / 74. AraNa-accaesu' evaM ceva jahA ANaya-pANaesu, nANattaM vimANesu / evaM gevejjagA vi / (za0 13 / 34) 76. jina kahai saMkha vistAra meM re, bicalo eka vimANo re| sarvArtha siddha nAma cha re, yojana lakSa pramANo re / / 75. kati NaM bhaMte ! aNutta ravimANA paNNattA? goyamA ! paMca aNuttaravimANA paNNattA / te NaM bhaMte ! ki saMkhejjavitthaDA ? asaMkhejja vitthaDA? 76. goyamA ! saMkhejjavitthaDe ya 'paMca aNuttarovavAiya' tti tatra madhyamaM saMkhyAta vistRtaM yojanalakSapramANatvAditi / (vR0pa0604) 77. asaMkhejjavitthaDA ya / (za0 13 / 35) 77. vijayAdika cyArUM kahyA re, asaMkha yojana vistAro re / sarvArthasiddha na hivai re, goyama prazna udAro re / / 78. eka samaya kitA Upajai re, sarvArthasiddha meM devA re? zuklalesI kitA Upajai re ? pUchA timaja karevA re / / 76. jina kahai saMkha vistAra meM re, jaghanya eka be tIno re / saMkhyAtA utkRSTa thI re, upajai deva sucIno re / / 78. paMcasu NaM bhaMte ! aNuttaravimANes saMkhejjavitthaDe vimANe egasamaeNaM kevatiyA aNuttarovavAiyA uvavajjati ? kevatiyA sukkalessA uvavajjati-pucchA taheva / 79. goyamA ! paMcasu NaM aNuttaravimANesu saMkhejjavitthaDe aNuttaravimANe egasamaeNaM jahaNaNaM ekko vA do vA tiNNi vA, ukkoseNaM saMkhejjA aNuttarovavAiyA uvavajjati, 80. evaM jahA gevejjavimANesu saMkhejjavitthaDesu, navaraM-- 80. jima veyaka vimANa meM re, saMkha vistAra majhAro re / Akhyo tima kahivU ihAM re, NavaraM vizeSa vicAro re / / *laya : rAja pAmiyo re karakaMDu kaMcanapura taNo re za013, u02, DhA0275 147 Jain Education Intemational ucation Intermational Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 81. kRSNapakSI abhavasiddhiyA re, tIna ajJAna re mAhI re / na Upajai naiM cavai nahIM re, sattAe 82. arimA piga chor3avA re, e pi jAva saMkhyAtA carama chai re, zeSa piNa nAhI re // hiMga nAhI re / timaja kahivAI re / / vA0-- jehane carama - chelo tehija anuttara deva no bhava chaM te carama / tehathI anerI te acarama / te acarama sarvArthasiddha meM nathI / jiNa kAraNa thakI caramahIja madhyama vimAna naiM viSe Upajai / 83. asaMkhyAtA vistAra meM re, cyAra e pAchai bola kahyA tike re, trihuM 84. NavaraM acaramA piNa ache re, cyAra vimAna meM jAI re / saudharmAdika bhava kare re, ko parama pada' mAMhI re // anuttara game nahi joyo re / hoyo re / / 85. zeSa seveyaka vikare asaMdha yojana avadAto re / Akhyo timahivo ihAM re, jAva acarima asaMkhyAto re / / devoM meM samyadRSTi Adi ko pucchA 86. he prabhu! asurakumAra nAM re, causaTha lakSa AvAso re / saMkha yojana vistAra meM re asura AvAse tAso re // 87. syuM asura samaSTi Upaje re, ke midhyAdRSTi upajato re / ima jima ratnaprabhA viSe re ko tIna AlAvA to re / / ima tIna AlAvA asura nAM re, samaSTi naM dhura AlAyo re| mithyAdRSTi na dUsaro re, tIjo madRSTinoM bhAdo re / / 8. asaMla yojana vistAra meM re, tIna gamA isa pArI re| jAva vaiveyaka vimAna meM re, imahija kahiyo vicArI re|| soraThA 60. 'asurAdika re mAMhi, tIna dRSTi AkhI sattA / ima jAva graiveyaka tAhi, tIna dRSTi iNa nyAya tyAM // 61. piNa jIvAbhigameha, graiveyaka ve meM dRSTi mizradRSTi varajeha, doya dRSTi iNa nyAya 12. saMdhaka-parita kavitta, jIva taNAM jJAna darzana cArita, pajjava agurulaghu 63. cyAra zarIra sahIta, jIva taNAM ta gurulaghu sahIta, ehavo nyAya / hvai / pajavA viSe / gurulaghu / / paryAya chaM / tihAM vRttau // 1. paNNa0 pa 15 sU0 112 2. jayAcArya ne jIvAbhigama sUtra ke AdhAra para graiveyaka devoM meM do dRSTi batAI hai| para jaina vizvabhAratI dvArA mudrita jIvAjIvAbhigama meM graiveyaka devoM meM tInoM dRSTiyAM svIkAra kI haiM ( 3 / 1105) / sambhava hai jayAcArya ko koI aisA Adarza upalabdha huA thA, jisameM do dRSTiyoM kA ullekha rahA ho| usake AdhAra para kucha thokar3oM meM bhI graiveyaka devoM meM do dRSTiyAM mAnI gaI haiM / 148 bhagavatI jor3a 81. abhayasiddhiyA tisu aNNA ee na uvavajjaMti, na cayaMti, na vi paNNattaesu bhANiyavvA 82. acarimA vi khoDijjati jAva saMkhejjA carimA paNNattA, sesaM taM ceva / aro - 'arimAvi khoDijjati' tti yeSAM caramo'nuttaradevabhava sa eva te caramAstaditare tvacaramAste ca niSe dhanIyAH yatazcaramA eva madhyame vimAne utpadyanta iti / (1010604) 83. asaMkhejjavitthaDe vi eena bhaNNaMti, 84. navaraM acarimA atthi, 'navaraM acarimA atthi' tti punarutpadyanta iti yato bAhyavimAneSu ( vR0 0 pa0 604 ) 85. sesaM jahA gevejjaesa asaMkhejjavitthaDesu jAva asaMkhejjA acarimA paNNattA / (za0 13 / 36) 86. coyaTaThIe NaM bhaMte ! asurakumArAvAsa saya sahassesu amarAva 87. ki sammaddiTThI asurakumArA uvavajjati ? micchadiTTI asurakumArA uvavajjaMti ? evaM jahA rayaNappabhAe tiNi AlAvagA bhaNiyA tahA bhANiyantrA / 'tini bAlAdara' ni samyagRdRSTimidhyAdRSTi samyagmithyAdRSTiviSayA iti / ( vR0 pa0 604 ) 89. evaM asaMkhejjavitthaDesu vi tiNi gamagA, evaM jAva gevejjavimANe, 88. 92. ( bha0 za. 2046) 93. anantA gurulaghuparyAyA audArikAdizarIrANyAzritya / (bha. vR0 pa0 119 ) Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64. siddhAM nAM paryAya, AkhyA tAsa viSa khyo| anaMta jJAna pajavAya, jAva anaMtA agurulagha / / 65. jAva zabda rai mAMhi, gurulaSajavA AviyA / te siddhAM meM nAhi, piNa lAbha te lIjiyai / / 66. saMlagna pATha majhAra, athavA yAvata zabda meN| AkhyA pATha udAra, lAbha te lIjai jihAM / / 67. tema ihAM piNa tAya, mizradRSTi jAva zabda meN| veyaka meM pAya, piNa lAbha te lojiye / / 18. tathA samAmicchAdiSTa, nava naveyaka nai visse| bahalapaNe nahiM iSTa, jIvAbhigama siddhAMta meM / / 66. kiNahika velA thAya, jAva zabda meM te ginnii| havai iso piNa nyAya, te piNa jANe kevalI / / ' | ja0 sa0] 100. * imaja anuttara vimANa meM re, NavaraM tIna AlAve re / mizra mithyA bhaNavI natho re, zeSa taM ceva kahAve re / / devoM meM lezyA kI pRcchA 101. he bhagavaMta ! nizce karI re, kRSNaleNI avaloI re / nIla lezyAvaMta te thaI re, jAva zukla lezyAvaMta hoI re / / 102. kRSNalezI sura ne pipa re, upajai chai te jIvo re ? jina kahai haMtA goyamA ! re, imahija kahivaM atIvo re / / 103. ima jima nAraka nai viSe re, prathama uddeza Akhyo re / bhaNavo tiNa hijarIta sa re, e dravya leNa abhilAkhyo re / / 104. nIla lezyA viSe Upaja re, jibha narake upajato re / nIla lesyA nai viSekahyo re, tima kahivaM taja bhrato re / / 105. jima nIla lezyA meM Upajava kahyo re, evaM yAvata jANI re| padma lesyA vipa Upajai re, imahija kahi pichANI re|| 106. imaja zukla lesyA viSa re, Upajai te saMpekho re| NavaraM itaro vizeSa chai re, lesa sthAnaka vaha dekho re // 107. vizuddha sthAnaka jAto thako re, vizuddha sthAnaka meM jAyo re / zakla lezyA pariNamI karI re, zukAlezI sura thAyo re / / 108. tiNa arthe ima mhai kahyo re, yAvata upajai jeho re| sevaM bhaMte ! goyama kahai re, sevaM bhaMte ! teho re // 100. aNuttaravimANesu evaM ceva, navaraM-tisu vi AlAvaesu micchAdiTThI sammAmicchAdiTThI ya na bhaNNaMti, sesaM taM cev| (za013/37) 101. se nUNaM bhaMte ! kaNhalesse nIlalesse jAba sukkalesse bhavittA 102. kaNhalessesu devesu uvavajjati ? haMtA goyamA ! 103. evaM jaheva neraiesu paDhame uddesae taheva bhANiyabvaM / 104. nIlalessAe vi jaheva neraiyANaM, 105. jahA nIlalessAe evaM jAva pamhalessesu, 106. sukkalemsesu evaM ceva, navaraM-lessaTThANesu 107. visujjhamANesu-visujjhamANesu sukkalessaM pari NamaMti, pariNamittA sukkalessesu devesu uvavajjati / 108. se teNaTheNaM jAva uvvjjti| sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti / (za. 13/39) soraThA 106. 'anya sthAnake aMka, narakAvAsAdika jike| yojana saMkha asaMkha, saMkhyA dekhI tima kahaM / / 110. SaTa paMca triNa be lakSa, narakAvAsA ratna thii| paMkaprabhA laga vakSa, saMkhyAtA jojana taNAM / / 111. sATha sahasra mahi dhUma, vIsa sahasra tamA visse|| eka tamatamA brUma, saMkhyAtA jojana taNAM / / *laya : rAja pAmiyo re karakaMDu kaMcanapura taNo re za013, u02,0275 149 Jain Education Intemational cation Intemational For Private & Personal Use Onis Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112. caturabIsa na bIsa, dvAdaza aTha lakSa krama / ratna thakI sujagIsa, asaMkhyAta jojana taNAM / / 113. dhUmA be lakha dhAra, sahasra cAlIsaja Uparai / chaThI asI hajAra, cyAra tamatamA asaMkha jo0' / / 114. chaTTI nAraka mAMhi, paMca UNa ika lakSa hai| saMkha asaMkha meM tAhi, UNA te jJAnI badai / / 115. AkhyA narakAvAsa, jojana saMkha asaMkha meN| hivai asurAdi vimAsa, dakSiNa diza nAM dhura kahUM / / 116. saptabIsa lakha sAra, bIsa sahasra phuna saMkha jo| SaTa lakha asI hajAra, asaMkhyAta dakSiNa asura / / 117. paMca tIsa lakSa dhAra, bIsa sahasra saMkhyAta jo| aTha lakha asI hajAra, asaMkheja dakSiNa ahi // 118. tIsa lakSa suvicAra, sahasra cAlIsa saMkheja jo| sapta lakha sATha hajAra, asaMkhyAta jojana suvanna / / 116. lakha battIsaM khyAta, aSTa lakha jojana asNkh| vidyata agni vikhyAta, dvIpa udadhi naiM phuna dishaa|| 120. lakha cAlIsa vicAra, saMkheja jojana tnnaaN| daza lakha adhika udAra, asaMkhyAta dakSiNa pavana / / 121. lakha battIsa sujoya, saMkhyAtA jojana taNAM / aSTa lakha avaloya, asaMkheja dakSiNa thnnii|| 122. dakSiNa diza nAM dekha, bhavanapati daza e khaa| uttara nAM suvizekha, kahiyai chai te sAMbhalo / / 123. cyAra bIsa lakha sAra, saMkhyAta jojana taNAM / vara SaTa lakSa udAra, asaMkheja jojana vali / / 124. lakha batIsa udAra, saMkhyAta jojana taNAM / asaMkha jojana nAM sAra, aSTa lakha uttara ahi / / 125. sapta bIsa lakha sAra, bIsa sahasra saMkhyAta jo| SaTa lakha asI hajAra, asaMkheja uttara suvanna / / 126. aSTabIsa lakha khyAta, asI sahasra saMkhyAta jo| bIsa sahasra lakha sAta, asaMkheja vidyatAdi paMca / / 127. lakha battIsa vicAra, asI sahasra saMkhyAta jo| nava lakha bIsa hajAra, asaMkheja jojana pavana / / 128. aThabIsa lakSa udAra, asI sahasra saMkheja jo| sapta lakha bIsa hajAra, asaMkhyAta jojana thaNiya / / 126. uttara diza nAM eha, bhavanapati nAM bhavana je| Agala kahiye eha, vimANa vaimAnika taNAM / / 130. pavara lakha paNabIsa, sATha sahasra saMkhyAta jo| SaTa lakha sahasra cAlIsa, asaMkheja jo dhura kalapa / / 131. lakha bAvIsa udAra, sahasra cAlIsa saMkheja jo| paMca lakha sATha hajAra, asaMkhyAta IsANa meM / 1. yojana 2. nAgakumAra 3. stanitakumAra 150 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132. jojana saMkha jagosa, nava lakha sATha hajAra hii| be lAkha sahasra cAlIsa, asaMkhyAta jo tRtIya meN| 133. sakhara lAkha SaTa sAra, sahasra cAlosa saMkheja jo| ika lakha sATha hajAra, asakhyAta mAhiMda meM / / 134. tri lakha bIsa hajAra, saMkheja jojana tnnaaN| asI sahasra avadhAra, asaMkhyAta jo0 brahma meM / / 135. sakhara sahasra cAlIsa, jojana saMkhyAte kahyA / vara daza sahasra jagIsa, asaMkhyAta jo0 laMtake / / 136. vara battIsa hajAra, vimAna jojana saMkha nAM / aSTa sahasra avadhAra, asaMkheja mahAzukra meM / / 137. cyAra sahasra sukhakAra, phUna aTha saya saMkheja jo0| dvAdaza saya avadhAra, asaMkhyAta jo0 aSTame / / 138. triNa saya bIsa saMkhyAta, asI vimAna asaMkha jo0 / ANata pANate khyAta, ubhaya viSa e cyAra sau / / 136. AraNa acyuta mAya, ve saya cAlIsa saMkha jo| sATha vimAna suhAya, asaMkhyAta jojana taNAM / / 140. e sagalo avadAta, sUtra viSa to cha nthii| anya sthAna thI khyAta, prabhU sikArai satya te // ' (ja0 sa0) 141. *zata terama uddeze dusare re, doyasau picataramI TAlo re / bhikSa bhArImAla RSirAya thI re, 'jaya-jaza'maMgalamAlo re / / trayodazazate dvitoyoddezakArthaH // 13 // 2 // DhAla 276 24 daNDakoM meM AhAra yAvata paricAraNA 1. dvitIya uddeze deva nIM, kahI vAratA tNt| prAye bahalapaNe huvai, sura paricAraNavaMta / / 2. te mATai paricAraNA, teha nirUpaNa artha / kahiye tRtIya uddesa hiva, vArU vayaNa tadartha / / 3. he bhagavaMta ! je nArakI, utpatti kSetraja pAya / prathama samaya je AhAra lai, pAchai tanu nipajAya / / 1-2 anantaroddezake devavaktavyatoktA, devAzca prAyaH pari cAraNAvantaH iti paricAraNAnirUpaNArtha tRtIyoddezakamAha (vR0 pa0 604) 4. pannavaNa pada ca utIsa meM, paricAraNa abhidhAna / kahivo ihAM samasta hI, te ihavidha pahichANa / / 3. neraiyA NaM bhaMte ! aNaMtarAhArA, tato nivvattaNayA, 'aNaMtarAhAra' ti upapAtakSetraprAptisamaya evAhAra yantItyarthaH 'to nivvattaNaya' ti tataH zarIranirvRtiH, (va0pa0604) 4. evaM pariyAraNApadaM niravasesa bhANiyavvaM / (za0 13/40) 'evaM pariyAraNe' tyAdi, paricAraNApadaM-prajJApanAyA catustriMzattamaM, taccaivam (va0 pa0 604) *laya : rAja pAmiyo re karakaMDu kaMcanapura taNo re za0 13, 302,3 DhA0 275,276 151 Jain Education Intemational Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. naraka samaya dhura AhAra le J aMga pratyaMga karI parcha, roma 6. pudgala grahaNa kiyA iMdriya pramukhapaNe tihAM, 7. pache kareM paricAraNA, viSaya prataM te anubhava, pAchai tanu nipajAya / AhAra le tAya // tikai pariNata ma tApachetriya kareM ? jina prathama AhAra yAvata parcha, 2. asura AhAra le ghura samaya, aMga pratyaMga karI pacche iMdriyAdikapaNeM 10. parcha pAche kare vikurvaNA, 11. jina kahai haMtA goyamA ! jAva kareM paricAraNA, 12. vAU varajI neM ciuM, kahiyU~ nAraka jema e. 13. vAU tiri paMceMdriya, kahi nAraka jaima e parcha pariNamAvaMta / tAma karata // zabdAdika nI jANa / yathAjoga pahicAna || // dhAra / kahe goyama ! haMta | vaizriya rUpa karata // pAche tanu nipajAya / roma AhAra lai tAya / / pariNamAvai te pakarI parivAra ? usasi samaye AhAra | ima saha deva vicAra / / trihuM vikalendriya tAhi / piNa nizvaM vaikriya nAMhi // sannI manuSya kahivAya / chai vaikiya je mAMya / 14. vANavyaMtara naiM jotiSI, kahiyA asura taNI pare 15. ityAdika tyAM Akhiyo, vali vaimAnika deva / e pannavaNa bhI bheva / / samasta kahiyo jeha / tRtIya uddezaka eha || trayodazazate tRtIyAddezArthaH / / 13 / 3 / / vaca, // sevaM bhaMte ! satya 16. pUrva kahI paricAraNA, naraka pramukha ne hoya / te mAI narakAdi no, artha nAM, artha kahUM hiva soya // naraka aura nairayika- alpa mahat pada 17. kahI pRthvI prabhu ! ketalI, zrI jina bhAve sAta yAvata valI, adho saptamI syAta // ratnaprabhA 1. isa prasaMga meM kucha pratiyoM meM nimnalikhita do dvAragAthAeM upalabdha haiM1. neraiya phAsa paNihI, nirayaMte ceva loyamajjhe ya / disividisANa ya pavahA, pavattaNaM atyikAhiM // 2.pA, dhovAhagavA ya jIvamogADhA atthi paesanisIyaNa bahussame logasaM ThANe // 152 bhagavatI jor3a 5. tao pariyAiyaNayA 'tao pariyAiyaNaya' tti tataH paryApAnam aMgapratyaMgaiH samantAdApAnamityarthaH ( vR0 pa0 604) 6. tao pariNAmaNayA 'tao pariNAmaNaya' tti tata ApItasya- upAttasya pariNatirindriyAdivibhAvena (bu0pa0604) 7. tao pariyAraNayA 'tao pariyAraNaya' tti tataH zabdAdiviSayopabhoga ityarthaH ( vR0 pa0604) 8. tao pacchA viubvaNayA ? haMtA goyamA ityAdi / (100 604 ) 9-11 asurakumArA NaM bhaMte ! anaMtarAhArA tao NivvataNayA tao pariyAiyaNayA tao pariNAmatayA tao vivvaNayA tao pacchA pariyAraNayA ? haMtA goyamA ! asurakumArA anaMtarAhArA tao NivvattaNayA jAva tao pacchA pariyAraNayA / evaM jAva thaNiyakumArA / (034/2) 12.13. puDhavikkAiyA NaM bhaMte! anaMtarAhArA tao NivvattaNayA tao pariyAiyaNayA tao pariNAmaNayA tao pariyAraNayA tao viubvaNayA ? haMtA goyamA ! taM caiva jAva pariyAraNayA, No ceva NaM viubvaNayA / evaM jAva cauridiyA, NavaraM vAukkAiyA paMcediyatirakkhajoNiyA maNussA ya jahA NeraiyA / ( paNNa0 34 / 3) 14. vANamaMtara - jotisiya-vemANiyA jahA asurakumArA / (paNa0 24/4) 15. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti / (10 13/41) 16. anantazake paricAraNostA sA ca nArakAdInAM bhavatIti nArakA pratipAdanArthaM caturyokamA (bu0pa0604) 17. kati NaM bhaMte / puDhavIo paNNattAo ? goyamA ! satta puDhavIo paNNattAo, taM jahA - rayaNa(za0 13 / 42 ) ppabhA jAva AhesattamA / Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *goyama prazna vIra nAM uttara, suNiyai bhavika sujANa / / (dhrupada) 18. he bhagavaMta ! sAtamI pRthvI, sarvotkRSTa pichANa / 18. ahesattamAe NaM bhaMte ! puDhavIe paca aNuttarA mahatimahAmoTA narakAvAsA chai, yAvata apaiTThANa // mahAlayA jAva (saM. pA.) apaiTTANe / 16. chaTThI nAM narakAvAsA thI, naraka sAtamI mAya / 19. te NaM naragA chaTThIe tamAe puDhavIe naraehito mahattarA narakAvAsA lAMbapaNa kari, ati moTA kahivAya / / ceva, 'mahaMtatarA ceva' tti AyAmataH (vR0pa0605) 20. mahAvitthinnatarA nizcai phUna, ati moTo vistAra / 20. mahAvitthiNNatarA ceva, cor3apaNa karinai e kahivA, dvitIya bola e dhAra / / 'vicchinnatarA ceva' ti viSkambhataH (vR0 pa0 605) 21. mahAavakAzatarA phuna nizcai, vaMchita dravya bahu jANa / 21,22 mahogAsatarA ceva, tehane rahivA yogya kSetra cha, te avakAza pichANa / / 'mahAvAsatarA ceva' tti avakAzo-bahUnAM vivakSita22. mahA avakAzaja jeha viSe te, mahAavakAza kahAya / dravyANAmavasthAnayogya kSetra mahAnavakAzo yeSu te atizaya kara mahA avakAzA te, mahAavakAzatarAya / / mahAvakAzAH atizayena mahAvakAzA mahAvakAzatarAH, (vR0pa0605) soraThA 23. phuna te mahA avakAza, mahAjana saMkIrNa piNa hvai| 23. te ca mahAjanasaMkIrNA api bhavantItyata ucyate iNa kAraNa thI jAsa, pada cotho kahiyai hivai / / (vR0 50 605) 24. *mahApatirikkatarA phuna, bahu jana rahita hI sthAna / 24. mahApairikkatarA ceva, itale sthAnaka zunya bahu, tyAM nahi bahu nAraka jAna / / 'mahApairikkatarA ceva' tti mahatpratiriktaM--vijana matizayena yeSu te tathA, (vR0pa0605) 25. jima chaTThI meM ghaNAM jIva nai, havai praveza vizeSa / 25. no tahA mahappavesaNatarA ceva, ema sAtamI nAraka mAhai, nahi bahu jIva prvesh| 'no tahA mahApavesaNatarA ceva' tti 'no' naiva 'tathA' tena prakAreNa yathA SaSThapRthivInarakA atizayena mahat pravezanaM gatyantarAnnarakagato jIvAnAM pravezo yeSu te soraThA tathA, (vR0 pa0 605) 26. tamA apekSAya cIna, saptama pRthvI nai viSe / 26. SaSThapRthivyapekSayA'saMkhyaguNahInatvAttannArakANAmiti, asaMkhyAta guNa hIna, praveza nAraka noM tihAM // (vR0 pa0 605) 27. *vali chaTTI thI ati AkIrNa, vyApta nAraka kari nAMhi / 27. AiNNatarA ceva, AulatarA ceva, aNomANatarA __ kArya karivai nahiM ati Akula, ati saMkIrNa na tAhi // caiva / 'no AinnatarA ceva, tti nAtyantamAkIrNAHsaMkIrNA nArakaH 'no AulatarA ceva, tti itikartavyatayA ye AkulA nArakalokAsteSAmatizayena yogAdAkulata rAstato nozabdayogaH, kimukta bhavati ? -'aNomANatarA ceva' tti atizayenAsaMkIrNA ityarthaH (va0pa0605) vA0-no tahA mahAppavesaNatarA ceva AiNNatarA ceva, AulatarA ceva, vA.-nozabda uttarapadadvaye'pi sambandhanIyaH, yata eva no aNomANatarA ceva / ihAM prathama pada nai viSe no zabda te dUjA-tijA pada viSe piNa mahApravezanatarA ata eva "kvacitpunaridamevaM dRzyate -- jor3avo / kihAyaka balI cauthA pada nai sthAnake e ima dIsai chai-aNoyaNatarA ceva- 'aNoyaNatarA ceva'---tti tatra cAnodanatarAH vyAkulatehanai viSe anodanatarA vyAkula jana nAM abhAva thI datizaya karika paraspara nodana- janAbhAvAdatizayena parasparaM nodanavajitA ityarthaH vajitA ityarthaH / (vR0 pa0605) 28. naraka sAtamoM nA ciuM AkhyA, ehavA narakAvAsa / chaThI pRthvI thakIja moTA, varNana pUrva prakAsa // *laya : usa raghupati ke dharma surAje za013, u04, DhA0 276 153 Jain Education Intemational Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26. teha sAtamoM viSa nArakI, nAraka tama thI bAdha / mahAkarma tehanai ati kahiyai, AyuvedanI Ada / / 30. mahAkriyA kAyikAdika nI, naraka taNAM bhava mAMya / kAyA moTI chai tiNa kAraNa, mahAkriyA kahivAya / / 29. tesu Na naraesu neraiyA chaTThIe tamAe puDhavIe neraiehito mahAkammatarA ceva, 'mahAkammatara' tti AyuSkavedanIyAdikarmaNAM mahattvAt (vR0 pa0605) 30. mahAkiriyatarA ceva, 'mahAkiriyatara' tti kAthi kyAdikriyANAM mahattvAt tatkAle kAyamahattvAt (va0pa0605) 31. mahAsavatarA ceva, mahAvedaNatarA ceva, pUrvakAle ca mahArambhAditvAd ata evaM mahAdhavatarA iti (va0pa0605) 32. no tahA appakammatarA ceva, appakiriyatarA ceva, no zabdazceha pratyeka sambandhanIyaH 'padacatuSTaya iti, 31. mahAAzrava te pUrva bhava meM, mahAAraMbhI hu~ta / tiNa kAraNa te nArakI bhava meM, mahAvedanAvaMta / / 32. e ciuM pada viparItapaNe hiva, no zabda cyArUMi mAya / nahiM tasu alpa-karma alpa-kriyA, chaTThI nI apekSAya / / 33. appAsavatarA ceva, appavedaNatarA ceva, 33. vali chaTThI nAraka nI pekSA, Azrava alpaja nAMhi / chaTTI nIM para nahi alpa vedana, naraka sAtamI mAMhi // 34. avadhi Adi Rddhi thor3I jehane, alpa dIpti cha taahi| alpa zabda e abhAvavAcI, ema kahya vRtti mAMhi / / 34. appiDDiyatarA ceva, appajutiyatarA ceva , 'appaDDiyatara' tti avadhyAdiRddheralpatvAt 'appajju iyatara' tti dIpterabhAvAt, (va0pa0605,606) 35. no tahA mahiDDiyatarA ceva, mahajjutiyatarA ceva / 36. chaTThIe NaM tamAe puDhavIe ege paMcUNe nirayAvAsa sayasahasse pnnnntte| 37. te NaM naragA ahesattamAe puDhavIe naraehito no tahA mahattarA ceva, mahAvitthiNNatarA ceva, 38. mahogAsatarA ceva, mahApairikkatarA ceva, 35. nahi mahARddhi avadhyAdika nI, tamA nAraka jima teha / tehanI para mahAdIptavaMta nahIM, naraka tamatamA jeha / / 36. chaThI tamA pRthvI nAM AkhyA, paMca UNa pahichANa / eka lakSa chai narakAvAsA, hiva tamu varNana jANa / / 37. te narakAvAsA chaTI nAM, naraka sAtamI jeha / teha thakI nahi kahiya moTA, lAMbA caur3apaNeha / / 38. nahi mahA avakAzAMtara tehanoM, nahiM baha jana kari rhit| naraka sAtamI thakI tamA te, ghaNA neraiyA sahita / / 36. atihI ghaNo praveza jihAM chai, ati AkIrNa kahAya / atihI Akula ati saMkIrNa, chaThI naraka rai mAMya / / 40. naraka sAtamI nAM nAraka thI, chaTThI nAM je jANa / alpakarmatara thor3A karmaja, thor3I kriyA pichANa / / 41. Azrava thor3o tehanai kahiye, alpa vedanAvaMta / naraka sAtamI thI chaTI meM, kahiyai syUM bhagavaMta ? 42. naraka sAtamI taNI apekSA, nahiM mahA atihI karma / nahiM mahAkriyA nahIM mahAAzrava, nahiM mahAvedana dharma / / 43. avadhyAdika kari mahaddhika atihI, mahAdyuti kAMti kahAya / nahIM saptamI jisA alpa Rddhi, alpa dIpti piNa naay|| 44. tamaprabhA chaThI nAM narakAvAsA, paMcama dhumaprabhA nAM pichANa / narakAvAsA thI atihI moTA, lAMbapaNe e jANa // 45. cor3apaNe piNa atihI moTA, atihI baha avakAza / ____ atihI mahApratirikta te jana viNa, zUnya kSetra bahu tAsa / / 46. mahApraveza paMcamI mAhai, tima nahiM chaTThI mAMhi / nahiM atyanta AkIrNa nAyaka, ati Akula piNa nAMhi / / 39. mahappavesaNatarA ceva, AiNNatarA ceva, AulatarA ceva, aNomANatarA cev| 40. tesu NaM naraesu neraiyA ahesattamAe puDhavIe neraie hito appakammatarA ceva, appakiriyatarA ceva, 41. appAsavatarA ceva, appabedaNatarA ceva ; 42. no tahA mahAkammatarA ceva, mahAkiriyatarA ceva, mahAsavatarA ceva, mahAvedaNatarA ceva, 43. mahiDDiyatarA ceva , mahajjuiyatarA ceva; no 'tahA appiDDiyatarA' ceva, appajuiyatarA ceva, 44. chaTThIe NaM tamAe puDhavIe naragA paMcamAe dhUmappabhAe puDhavIe naraehito mahattarA ceva, 45. mahAvitthiNNatarA ceva, mahogAsatarA ceva, mahA pairikkatarA ceva; 46. no tahA mahappavesaNatarA ceva, AiNNatarA ceva, AulatarA ceva, 154 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47. aNomANatarA cava / 47. nahiM atyaMta saMkIrNa sAMkar3I, naraka paMcamI jem| chaTThI pRthvI tamA taNI je, vaktavyatA saha tema / / 48. dhUmaprabhA thI chaTThI narake, mahAkarmI kahivAya / mahAkriyA nai vali mahAAzrava, mahAvedana adhikAya / / 48. tesu NaM naraesu neraiyA paMcamAe dhUmappabhAe puDhavIe neraiehito mahAkammatarA ceva, mahAkiriyatarA ceva, mahAsavatarA ceva, mahAvedaNatarA ceva, 49. no tahA appakammatarA cava, appakiriyatarA ceva, appAsavatarA ceva, appavedaNatarA ceva, 50. appiDDiyatarA ceva, appajutiyatarA ceva; 51. no tahA mahaDDiyatarA ceva, mahajjutiyatarA ceva / 52. paMcamAe NaM dhUmappabhAe puDhavIe tiNNi nirayAvAsa sayasahassA pnnnnttaa| 53. evaM jahA chaTThIe bhaNiyA evaM satta vi puDhavIo paropparaM bhaNNaMti jAva rayaNappabhaMti 54. jAva no tahA mahaDDiyatarA ceva, appajutiyatarA (za. 13/43) ceva / 46. dhUma prabhA nAM nAraka nI pari, alpakarma nahi tAsa / nahiM tasu alpakriyA Azrava nahi, alpa vedanA jAsa / / 50. naraka paMcamI taNI apekSA, alpa Rddhi avadhyAda / alpa dIpti dyuti kAMti kahIjai, tamA viSe e lAdha / / 51. dhamaprabhA nAM nAraka nIM pari, nahi mahA ati RddhivAna / nahiM mahAdIpti kAMti piNa tehanI, chaTThI viSa pichANa / / 52. dhUmraprabhA meM narakAvAsA, tIna lAkha kahivAya / paMkaprabhA thI chai ati moTA, lAMbA cor3A tAya / / 53. ima jima tamA viSeja kahyo jima, ima sAtUI jaann| paraspare kahi vidhi pUrvaka, jAva ratnaprabha ANa / / 54. yAvata sakkaraprabhA nAraki jima, alpaRddhitara nAMhi / atihI alpa kAMti dyuti nahiM tasu, ratnaprabhA rai mAMhi / / 55. prathama dvAra nAraka noM Akhyo, hiva kahUM sparza dvAra / goyama vora taNAM praznottara, sAMbhalajo dhara pyaar|| nairayika sparzAnubhava pada 56. ratnaprabhA nAM nAraka bhagavaMta ! pRthvI taNo pichANa / kiso pharza bhogavatA vicarai? uttara dai jagabhANa / / 57. aniSTa yAvata atihI mana meM, aNagamato hai phAsa / evaM yAvata adhosaptamo, pRthvI pharza vimAsa / / 58. evaM AU jAva vaNassai-phAsa anubhava tAsa / vRttikAra ihAM nyAya bakhANyo, suNajo ANa hulAsa / / soraThA 56. ihAM jAva zabda rai mAMya, teU vAUkAya noN| pharza sUtra kahivAya, uttara Agala Akhiyai / / 56. rayaNappabhApuDhavineraiyA NaM bhaMte ! kerisayaM puDhaviphAsaM paccaNubbhavamANA viharaMti ? 57. goyamA ! aNiTuM jAva amaNAmaM / evaM jAva ahe___sttmpuddhvineriyaa| 58. evaM AuphAsaM, evaM jAva vnnssiphaasN| (za. 13 / 44) 59. 'evaM jAva vaNassaiphAsaM' tti iha yAvatkaraNAttejaskAyikasparzasUtraM vAyukAyikasparzasUtraM ca sUcitaM / (vR. pa. 606) 60,61. tatra ca kazcidAha-nanu saptasvapi pRthivISu tejaskAyikavarjapRthivIkAyikAdisparzo nArakANAM yuktaH yeSAM tAsu vidymaantvaat| (vR. pa. 606) 60. tihAM koI kahai ema, sAtUMI pRthvI visse| teU varjI tema, pRthivyAdika no pharza hai| 61. teU varjI teha, pRthivyAdika no pharza je| sAtUM mahI viSeha, vidyamAna cha te bhnnii|| 62. bAdara teUkAya, samayakSetra meM Ija chai| sUkSama teU tAya, naraka viSe sadbhAva piNa / / 63. piNa je sUkSama teja, pharzandriya aviSaya thii| tasU pharza kema kaheja, kiNahI taraka karI isii| 64. teUkAya sarIsa, paramAdhArmika vikurvI / agni sarIkhI dIsa, vastu taNoja sparza chai|| 62,63. bAdaratejasAM tu samayakSetra eva sadbhAvAt sUkSma - tejasA punastatra sadbhAve'pi sprshnendriyaavissytvaaditi| (vR. pa. 607) 64,65. atrocyate, iha tejaskAyikasyeva paramAdhArmika vinirmitajvalanasadRzavastunaH sparza: tejaskAyikasparza za0 13, u04, DhA0 276 155 Jain Education Intemational Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ iti vyAkhyeyaM na tu sAkSAttejaskAyikasyaiva asaMbhavAt / (bR. pa. 607) 66,67. athavA bhavAMtarAnubhUtatejaskAyikaparyAyapRthivIkAyikAdijIvasparzApekSayedaM vyAkhyeyamiti / (vR. pa. 607) 65. tiNa kAraNa ima khyAta, sparza teUkAya noN| piNa teU sAkSAta, nahi chai bAdara teja e|| 66. tathA pUrva bhava pekha, teU no paryAya jinn| bhogaviyo suvizekha, te ehavo pRthvI pramukha / 67. tAsa pharza apekSAya, sparza teUkAya noN| nAraka nai kahivAya, vRtti viSe e vAratA / / naraka-bAhalyakSudratva pada 68. *A prabhu ! ratnaprabhA pRthvI te, dvitIya pRthvI apekSAya / jADapaNe kari moTI tehaneM, sarva thakI kahivAya / / 66. ika lakSa aso sahasra jojana, jADI dhura pRthvI diis| sakakaraprabhA jADI ika lakSa ru, yojana sahasra batosa / 68. imA NaM bhaMte ! rayaNappabhApuDhavI docca sakkarappabhaM puDhavi paNihAya savvamahaMtiyA bAhalleNaM 69. 'savvamahatiya' tti sarvatha mahatI azItisahasrAdhika yojanalakSapramANatvAdratnaprabhAbAhalyasya zarkarAprabhAbAhalyasya ca dvAtriMzatsahasrAdhikayojanalakSamAnatvAta / (bUpa. 607) 70. savvakhuDDiyA svvtesu| (za. 13 / 45) 'savvakhuDDiyA savvaMtesu' tti sarvathA laghvI 'santeiSu' pUrvAparadakSiNottaravibhAgeSu / (vR. pa. 607) 71. AyAmaviSkambhAbhyAM rajjupramANatvAdratnaprabhAyAstato mahattaratvAt shrkraaprbhaayaaH| (vR0 50 607) 70. ratnaprabhA sarvathA nAnhI, ciuM dizi aMte eh| pUrva pacchima dakSiNa uttara, eha vibhAga viSeha / / 71. lAMbapaNe nai cor3apaNe kara, raja pramANa thakIja / ratnaprabhA e sakkaraprabhA thI, nAnhI ema kahIja / / ___ soraThA 72. eka aDhAi jANa, cyAra paMca SaTa sADhaSaTa / sapta rajju krama mANa, anya sthAnake ukta e|| 73. *ima jima jIvAbhigame' Akhyo, bIje naraka uddesa / tema ihAM piNa kahivo sagalo, vArU rIta vizeSa // naraka parisAmanta pada 74. e prabhu ! ratnaprabhA pRthvI nAM, narakAvAsA pAsa / pRthvI pramukha jAva vaNassai, bahukarma bahudukha tAsa / / 75. ima jima jIvAbhigama saMbaMdhI, naraka uddeze jANa / Akhyo tema ihAM kahi chai, jAva saptamI ANa / loka madhya pada 76. kihAM prabhujI ! loka taNo je, madhya AyAma kahAya / jina kahai ratnaprabhA pRthvItala, AkAzAMtara mAMya / / 74. imIse NaM bhaMte ! rayaNappabhAe puDhavIe nirayapari sAmaMtesu je puDhavikkAiyA jAva vaNassaikAiyA te NaM jIvA mahAkammatarA ceva , ""mahAvedaNatarA ceva ? 75. evaM jahA neraiyauddesae (saM0 pA0) jAva ahesttmaa| (sh013|46) 'jahA neraiyauddesae' (jIvA0 33126) tti jIvAbhigamasambandhini / (va0pa0607) 76. kahi NaM bhaMte ! logassa AyAmamajhe paNNatte ? goyamA! imIse rayaNappabhAe puDhavIe ovA saMtarassa 77. asaMkhejjaibhArga ogAhettA, etya NaM logassa AyAmamajjhe pnnnntte| (za0 13 / 47) 78. kahi NaM bhaMte ! ahelogassa AyAmamajjhe paNNate? goyamA ! cautthIe paMkappabhAe puDhavIe ovAsaMtarassa 77. asaMkhyAtamo bhAga ulaMghI, jaiyai tihAM pichANa / loka taNo AyAma madhya ima, Akhai zrI jagabhANa // 78. kihAM prabhujI ! adholoka noM, madhya AyAma kahAya ? jina kahai cauthI paMkaprabhA tala, AkAzAMtara mAMya / / 1.31125 laya : usa raghupati ke dharma surAje 156 bhagavatI jor3a Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76. Adho jAjhero laghI naiM, jaiyai tihAM sujANa / adholoka no madhya AyAma parUpyo pUraNa-nANa / / 79. sAtiregaM addhaM ogAhettA, ettha NaM ahelogassa AyAmamajjhe pnnnntte| (za0 13 / 48) soraThA 80. rucaka thakI avaloya, navasau yojana thI talai / adholoka chai soya, tasU madhya paMkAkAza meN| 81. cauthI paMcamI bIca, AkAzAMtara tehnoN| jAjho arddha samIca, lAMghI jaiyai arddha tyAM / / 80. 'cautthIe paMkappabhAe' ityAdi, rucakasyAdho nava yojana zatAnyatikramyAdholoko bhavati. lokAntaM yAvat / (va0pa0 607) 81. sa ca sAtirekAH sapta rajjavastanmadhyabhAga: caturthyAH paJcamyAzca pRthivyA yadavakAzAntaraM tasya sAtireka marddhamatibAhya bhavatIti / (vR0pa0607) 82. kahi NaM bhaMte ! uDDalogassa AyAmamajhe paNNatte ? goyamA ! uppi saNaM kumAra-mAhiMdANaM kappANaM heTThi baMbhaloe kappe 83. riTThavimANe patthaDe, ettha NaM uDlogassa AyAmamajhe paNNatte / (za0 13149) 82. *kihAM prabhajI! Urddhaloka noM, madhya AyAma vicAra? jina kahai dhura ciuM kalpa Uparai, paMcama kalpa majhAra / / 83. tIjai paratara riSTa vimANaja, tehane pAse tAma / lokAMtika sura taNAM vimAnaja, Urddha loka madhya ThAma / / soraThA 84. rucaka Upara jANa, navasau yojana atikrmii| tasa Upara pahichANa, Urddhaloka kahiyai achai / / 85. urddhaloka chai jeha, kAMika UNo sapta raju / tasu madhya bhAga kaheha, riSTa vimAnaja paratare / / 86. *kyAM prabhu ! tirachA loka taNo je, madhya AyAma kahAya / jina kahai jaMbU maMdaragiri madhya, deza bhAga rai mAya / / 87. e ratnaprabhA nAM ratnakAMDa meM, sarva thakI laghu joya / ehavA doya pratara chai tehathI, Urddha adho vRddhi hoya // 88. te UparalA pratara thakI je, loka taNI pahichANa / ___Urddhamukhe je vRddhi jANavI, samajhe catura sujANa / / 86. teha heThalA pratara thakI je, loka taNI sUvidhAna / adhomukhe je vRddhi jANavI, lokAMta lagai pichANa / / 60. uvarima heThilla e donaI, laghu pratara tiNa ThAma / tiryaka loka taNo madhya Akhyo, pUraNajJAnI svAma // 61. tirachA loka taNe madhya bhAge, aSTa pradezika teha / rucaka kahyo te sAmarthyapaNAM thI, tiryaka loka madhya eha // 62. aSTapradezika rucaka kiso chai? teha rucaka thI jANa / daza dizi cAlI pUrava pahilI, agnikUNa pahichANa / / 84. tathA rucakasyopari navayojanazatAnyatikramyorddhaloko vyapadizyate lokAntameva yAvat / (vR0pa0607) 85. sa ca sapta rajjava : kiJcinyUnAstasya ca madhyabhAgapratipAdanAyAha (vR0 pa0 607) 86. kahi NaM bhaMte ! tiriyalogassa AyAmamajhe paNNatte? goyamA ! jaMbuddIve dIve maMdarassa pavvayassa bahumajjha desabhAe 87. imIse rayaNappabhAe puDhavIe uvarimaheTThillesu khuDDaga payaresu, uvarimahiTThillesu khuDDAgapayaresu' tti lokasya vajramadhyatvAdratnaprabhAyA ratnakANDe sarvakSullakaM prtrdvymsti| (vR0 50 607) 88. tayozcoparimo yata Arabhya lokasyoparimukhA vRddhiH / (vR0 pa0 607) 89. 'heTThille' tti adhastano yata Arabhya lokasyAdhomukhA vRddhiH tyoruprimaadhstnyoH| (vR0pa0 607) 90. 'khuDAgapayaresu' tti kSullakapratarayoH srvlghuprdeshprtrboH| (vR0 pa0 607) 91. ettha NaM tiriyalogamajjhe aTThapaesie ruyae paNNattaM / 92. kimbhUto'sAvaSTapradeziko rucakaH ? (va0pa0 607) jao NaM imAo dasa disAo pavahaMti, taM jahA puratthimA purtthimdaahinnaa|| 93. evaM jahA dasamasae (za0 10 // 1-7) jAva (saM0 pA0) nAmadhejje tti / (za0 13150,51) 63. ima jima dazamA zataka taNo je, prathama uddezaka mAMhi / Akhyo tima ihAM kahivo yAvata, nAmadheya laga tAhi / / *laya : usa raghupati ke dharma surAje za0 13, u04, DhA0 276 157 Jain Education Intemational Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64. loka madhya e dvAra paMcamo, Akhyo tasu vistAra / terama zataka uddeza turya noM, kahyo deza adhikAra / / 65. doyasau naiM chohataramI, AkhI DhAla vizAla / bhikSu bhArImAla RSirAya prasAde, 'jaya-jaza' mNglmaal|| DhAla : 277 dizi vidizi pravaha pada dUhA 1. iMdA NaM bhaMte ! disA kimAdIyA, kiMpavahA, 2. katipadesAdIyA, katipadesUttarA, kiMpajjavasiyA, kisaMThiyA paNNatA? katipadesiyA, 1. aiMdrI puravadizi prabhu ! kavaNa Adi cha taas| kihAM thI cAlI pravartI, dvitIya prazna suvilAsa / / 2. jehaneM Adi pradeza ke, ke pradeza vRddhi jAna / kitA pradezika aMta kihAM, ache kisai saMsthAna ? 3. e sAghui prazna nAM, uttara dai arihaMta / zrotA cita de sAMbhalo, svAma vacana zobhaMta / / *jaya-jaya jJAna jineMdra noM jshdhaarii| (dhrupadaM) 4. aiMdrI pUrva dizi tehanai jazadhArI, ___ rucaka Adi suvizeSa re ! goyama gaNadhAra! rucaka thakI cAlI acha guNadhArI, Adi chai doya pradeza re goyama gaNadhAra ! 5. Agala doya pradeza nI jazadhArI, uttarottara vRddhi hoya re go0| ima be-be pradeza nI guNadhArI, theTa tAI vRddhi joya re go0 // sthApanA rucaka thakI diza cAlI tehanoM yaMtra 4. goyamA ! iMdA NaM disA syagAdIyA, ruyagappavahA, dupaesAdIyA, 5. dupaesuttarA, - *laya : hUM tujha Agala sI kahUM kanaiyA 158 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. tAsa asaMkha pradeza cha jazadhArI, loka AzrI suvizeSa re go0| 6. logaM paDucca asaMkhejjapaesiyA, alogaM paDucca teha alokaja AzrayI guNadhArI, chai tasU anaMta pradeza re go0 // aNatapaesiyA, 7. loka AzrI te sAdiyA jazadhArI, chai bali aMta-sahIta re go0| 7. logaM paDucca sAdIyA sapajjavasiyA, alogaM paDucca aloka AzrI sAdiyA guNadhArI, kahiya aMtara-rahIta re go0|| sAdIyA apajjavasiyA, soraThA 8. pUrva rucakaja pAsa, Adi tAsa avlokiye| lokaja chehar3e tAsa, aMta achai iNa nyAya saM // 6. *dizi pUrva alokaja AzrI jazadhArI, Adi-sahita kahivAya re go0 / / aMta-rahita tasuM Akhiyai guNadhArI, nisuNo tehanoM nyAya re go0 // soraThA 10. loka pAsa tasu Ada, nahiM chai aMta aloka noN| te mATai ima lAdha, aMta nahIM chai dizi tnno|| 11. *muraja saMThANa loka AzrI jazadhArI, 11. loga paDucca muravasaMThiyA, aloga paDucca sagaDuddhite AbharaNa AkAra vicAra re go0| saMThiyA pnnnnttaa| (za0 13052) vali alokaja AzrI gUNadhArI, gADA nI odhi AkAra re go0 // soraThA 12. loka aMta no jANa, parimaMDala AkAra ch| 12,13. lokAntasya parimaMDalAkAratvena murajasaMsthAnatA muraja taNe saMsthAna, pUrva dizi Akho prabhu // dizaH syAttatazca lokAntaM pratItya murajasaMsthitetyuktaM / 13. lokAMta AdhI eha, mUraja saMsthAnapaNe kA / (vR0 pa0 607) Agala nyAya kaheha, hivai aloka nai AzrayI / / 14. zakaTa odhi AkAra, aloka noM jina aakhiyo| 14,15. 'alogaM paDucca sagaDuddhisaMThiya' tti rucake tu tuNDaM dhara saMkIraNa dhAra, vistIrNa uttarottare / / kalpanIyaM Adau saMkIrNatvAt tata uttarottaraM vistIrNa15. rucaka viSe suvicAra, mastaka nI kara kalpanA / tvAditi / (vR0 50 608) tiNa kAraNa dhura dhAra, saMkIraNa pAchai vRddhI / / 16. *Agneyi dizi bhagavaMta jI ! hUM vArI, 16. aggeyI NaM bhaMte ! disA kimAdIyA, kiMpavahA, kavaNa achai tamu Adi re jayavaMtA svAma! . kihAM thakI cAlo achaihUM vArI, teha pravartI lAdhi re jayavaMtA svAma ! 17. Adi pradeza tasU ketalA haM vArI, vistIrNa bi.tarA pradeza re jaya0 / 17. katipaesAdIyA, katipaesavitthiNNA, katipaesiyA, ke pradezika kuNa aMta chaihUM vArI, kisai saMThANa kahesa re? jaya0 // kipajjavasiyA, kiMsaMThiyA paNNattA ? 18. jina bhAkhai suNa goyamA ! jazadhArI, 18. goyamA! aggeyI NaM disA ruyagAdIyA, dizi Agneyi kahIja re go0| ruyagappavahA, rucaka Adi chai jehanai guNadhArI, cAlI rucaka thakIja re go0 / / 16. eka pradeza jasU Adi chai jazadhArI, vistIrNa eka pradeza re go0 / 19. egapaesAdIyA, egapaesavitthiNNA- aNuttarA, Agala piNa te vidizi noM guNadhArI, vaddhi nathI lavalesa re go0 // *laya :hUM tujha Agala sI kahUM kanaiyA za013, u04, DhA0 277 159 Jain Education Intemational Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. vidizi tikA loka Azrayo guNadhArI, asaMkhyAta pradeza re go0| 20. logaM paDurUca asaMkhejjapaesiyA, alogaM paDucca vali alokaja AzrayI guNadhArI, anaMta pradeza kahesa re go0|| aNaMtapaesiyA, 21. loka AzrayI Adi sahita cha jazadhArI, 21. logaM paDucca sAdIyA sapajjavasiyA, alogaM paDucca aMta-sahita cha soya re go0| sAdIyA apajjavasiyA, aloka AzrayI sAdi chai guNadhArI, aMta-rahita avaloya re go0 / / 22. chedyo hAra motyAM taNo jazadhArI, te saMsthAna vicAra re go0| 22. chiNNamuttAvalisaMThiyA paNNattA / etale lar3a motI taNI guNadhArI, AkhI tasu AkAra re go0 // 23. jammA dakSiNa dizi kahI jazadhArI, pUrva dizi jama pekha re go0| 23. jamA jahA iMdA, neraI jahA aggeyii| kahivo nairuta kUNa nai guNadhArI, Agneyi jima azekha re go0 // 24. ima jima pUrva dizi kahI jazadhArI, 24. eva jahA iMdA tahA disAo cattAri, jahA aggeI tima kahivI dizi cyAra re go0| tahA cattAri vidisAo / (za0 13 / 53) jima Agneya vidiza kahI gUNadhArI, tima ciuM vidizi prakAra re go0 / / 25. vimalA Urddha dizi he prabhu ! bArI, 25. bimalA NaM bhaMte ! disA kimaadiiyaa| kavaNa Adi ityAdi re jayavaMtA svAma! pucchA jahA aggeyIe (saM0 pA0) jima Agneya nIM pUchA karI hUM vArI, timahija prazna saMvAdi re jayavaMtA svAma / / 26. jina kahai vimalA diza tikA jazadhArI, 26. goyamA ! vimalA NaM disA ruyagAdIyA, rucaka Adi jasu joya re go0| ruyagappavahA, rucaka thakI vimalA valI guNadhArI, cAlI pravartI soya re go0 / / 27. cyAra pradeza chai Adi meM jazadhArI, vistIrNa doya pradeza re go0| 27. cauppaesAdIyA, dupaesavitthiNNA--aNuttarA, kahiye tasu cor3ApaNuM guNadhArI, hiva tasu nyAya kahesa re go0 / / soraThA 28. rucaka Upajai joya, cyAra-cyAra pradeza ima / karatA jaiyai soya, ema Urddha dizi nIkalI / / 26. jihAM joiye tetha be pradeza vistIrNa cha / Adi aMta piNa etha, vRddhi nathIja pradeza nI / / 30 *loka paDucca ityAdi je guNadhArI, 30. loga paDucca sesaM jahA aggeyIe navaraM (saM0 pA0) ___ AgneyI jima chai zekha re go0| ruyagasaMThiyA paNNattA / evaM tamA vi| (za. 13 / 54) NavaraM rucaka saMThANe kahI jazadhArI, imaja tamA piNa pekha re go0 // 31. ema adhodizi jANavI jazadhArI, Urddha dizA jima eha re go0 / dvAra chaTho e dAkhiyo jazadhArI, hiva saptama dvAra kaheha re go0 // loka pada 32. e syUM prabhu ! loka kahiye iso hUM vArI, 32. kimiyaM bhaMte ! loetti pavuccai? taba bhAkhai jinarAya re go| goyamA ! paMcatthikAyA, esa NaM evatie loetti paMcAstikAyaja etalo jazadhArI, loka iso kahivAya re go0 // pavucca i taM jahA33. dhura dharmAstikAya chai jazadhArI, adharmAstikAya re go0| 33. dhammatthikAe, adhammatthikAe AgAsatthikAe, jIva AgAsasthi jIvAsti jazadhArI, pudagalAsti kahivAya re go0 // tthikAe, poggltthikaae| (za. 13 // 55) laya : hUM tujha Agala sI kahUM kanaiyA 160 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34. he prabhu ! kAya dharmAsti hUM vArI, 34. dhammatthikAeNaM bhaMte ! jIvANaM kiM pavattati ? bahu jIvAM rai eha re jayavaMtA svA0 / syaM pravattai chai tikA? haM vArI, hiva jina uttara deha re jayavaMtA svaa0|| 35. dharmAstikAya kari jIva naiM gUNadhArI, gamanAgamana vizekha re go0| 35. goyamA ! dhammatthikAeNaM jIvANaM AgamaNa-gamaNa pragaTa vacana te bhASA kahI jazadhArI, netra vyApAra saMpekha re go0 // bhAsummesa bhASA-vyaktavacana"unmeSa: ---akSivyApAravizeSaH / (vR0 pa0 608) 36. yoga mana vacana kAyA taNAM jazadhArI, bale anerA jANa re go0| 36. maNajoga-vaijoga-kAyajogA, je yAvaNNe tahappagArA AgamanAdika sArikhA guNadhArI, calaNa svabhAva pichANa re go0 / / calA bhaavaa| soraThA 37. AkhyA mana jogAdi, te sAmAnyaja rUpa chai / 37,38. iha ca manoyogAdayaH sAmAnya rUpA: Agama phuna je AgamanAdi, joga taNoja vizeSa chai|| nAdayastu tadvizeSA iti bhedenopAttAH, bhavati ca 38. ima bhede kara khyAta, sAmAnya grahaNe piNa vli| sAmAnyagrahaNe'pi vizeSagrahaNaM tatsvarUpopadarzanArthavizeSa grahaNa saMjAta, tAsa sarUpa dekhAr3ivA / / miti / (vR0 pa0 608) 36. *dharmAstikAya chate pravatta jazadhArI, te sagalA vyApAra re go0| 39. savve te dhammatthikAe pavattaMti / gailakkhaNe NaM gati lakSaNa dharmAsti gaNadhArI, te mATai suvicAra re go0 // dhmmtthikaae| (za0 13156) 40. adharmAstikAya jIvAM taNe jazadhArI, 40. adhammatthikAeNaM bhaMte ! jIvANaM ki parattati ? syaM prabhujI ! pravartata re jaya0 / goyamA ! jina bhAkha suNa goyamA ! gaNadhArI, AkhU tAsa vRtaMta re go0 / / 41. adharmAsti kAye karo jazadhArI, jIvAM maiM kAyotsarga hu~ta re go0| 41. adhammatthikAeNaM jIvANaM ThANa-nisIyaNa-tuyaTTaNa, besavU naiM valI sUyavU guNadhArI, tehanAM sahAyya thI maMta re go0|| ThANanisIyaNatuyaTTaNa' tti kAyotsargAsanazayanAni / (vR0 pa0 608) 42. anekapaNe mana tehane jazadhArI, ekatva thAyavU tAya re go0| 42. maNassa ya egattIbhAvakaraNatA, teha taNu karivU jiko guNadhArI, sahAyya adharmAstikAya re go0 // tathA manasazcAnekatvasyakatvasya bhavanamekatvIbhAvastasya yatkaraNaM tttthaa| (vR0 pa0 608) 43. je atya vali eha sArikhA guNadhArI, 43. je yAvaNNe tahappagArA thirA bhAvA savve te sthira svabhAva saha teha re go0 / adhammatthikAe pavataMti / ThANalakkhaNe NaM adhammatthiadharmAsti kari pravatta~ jazadhArI, lakSaNa sthAna kaheha re go0 // kAe / (za0 13157) 44. he prabha! kAya AgAsatthi hUM vArI, jIva ajIva ne jANa re go0| 44. AgAsatthikAeNaM bhaMte ! jIvANaM ajIvANa ya ki syaM pravala chai sahI? hU~ vArI, hiva bhAkhai jagabhANa re go0 // pavattati ? 45. jIva ajIvaja dravya noM jazadhArI, bhAjana kahitAM ThAma re go0 / 45. goyamA ! AgAsasthikAe NaM jIvadavvANa ya ajIva teha sarIkhI chai sahI gaNadhArI, e AgAsasthi tAma re go0 / / davANa ya bhAyaNabhUe - 46. AzAsti kAya noM jazadhArI, bhAjana bhAva pichANa re go0 / tehija hiva dekhAr3iyai gaNadhArI, suNajo catura sujaHNa re go0 // 47. je eka pradeza AkAza no jazadhArI, ika paramANu kareha re go0| 47. egeNa vi se puNe, pUraNa kahitAM te bharayUM guNadhArI, vali kahiyai chai eha re go0 // 'egeNavI' tyAdi, ekena-paramAvAdinA 'se' tti asau AkAzAstikAyapradeza iti gamyate 'pUrNa:' (vR0pa0608) 48. bihaM paramANa kari vali jazadhArI, pUraNa bhariyo tAya re go0| 48. dohi vi puNNe sayaM pi maaejjaa| teha pUraNa bhariyA viSe guNadhArI, paramANu sau piNa mAMya re go0|| tathA dvAbhyAmapi tAbhyAmasI puurnnH| (vR0 10608) *laya : hUM tujha Agala sI kahUM kanaiyA za013, u04, DhA0 277 161 tANa dain Education Intermational Jain Education Intemational For Private & Personal use only Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46. saukor3a pUrNa bhariyA viSe jazadhArI, koDa sahasra piNa mAya re go0| 49. koDisaeNa vi puNNe, koDisahassaM pi mAejjA // pariNamavA nAM bheda thI jazadhArI, dRSTAMta vRtti meM kahAya re go0 // pariNAmabhedAt / (vR0pa0608) 50. jima eka orA nAM AkAza meM jazadharI, 50. yathA'pavarakAkAzamekapradIpaprabhApaTalenApi puuryte| kIdhe dIpaka eka re go0|| (vR0 pa0 608) tasu teje kari orar3o guNadhArI, tAma bharAya azekha re go0|| 51. dvitIya dIpaka kIdhe chate jazadhArI, tAsa teja piNa jANa re go0| 51. dvitIyamapi tattatra mAti / (vR0 pa0608) tihAM samAvai chai sahI gaNadhArI, pratyakSa hI pahichANa re go0 / / 52. ima zata sahasra dIvA taNo jazadhArI, teja tihAMja samAya re go0| 52. yAvacchatamapi teSAM tatra maati| (va0pa0608) piNa phUTI bAra na nIsarai guNadhArI, vali dUjo dRSTAMta kahAya re go0 // 53. oSadhi vidhi nAM vizeSa thI jazadhArI, 53,54. tathauSadhivizeSApAditapariNAmAdekatra pAradakarSe TAlyo pArA no pariNAma re go0| suvarNakarSazataM pravizati / (vR0pa0609) eka sonaiyA bhara ehavA guNadhArI, teha pArA viSe tAma re go0 / / 54. suvarNa sau sonaiyA jito guNadhArI, karaiteha pArA meM praveza re go0 / loka kahai suvarNa bhaNI jazadhArI, khAdho pArai azeSa re go0 // 55. pAro eka sonaiyA jito jazadhArI, 55. pAradakarSIbhUtaM ca sadoSadhisAmarthyAt punaH pAradasya piNa oSadhi sAmarthya thI tAma re go0| karSaH suvarNasya ca karSazataM bhavati vicitratvAtpudgalasonaiyA sauha tasu gaNadhArI, pariNAmasyeti / (vR0 50 609) vicitra pudgala-pariNAma re go0 // 56. iNa daSTAMte jANavo jazadhArI, eha AgAsatthikAya ra gau0| 56. avagAhaNAlakkhaNe NaM aagaassthikaae| (sh013|58) avagAhana AzrayapaNo gaNadhArI, tAsa lakSaNa kahivAya re go0 // 57. jIvAstikAyapaNe karI prabhujI ! jIva naiM syUM pravartata re jaya0 / 57. jIvatthikAe NaM bhaMte ! jIvANaM kiM pavattati ? bhAva pratyaya aMtarabhUta chai prabhujI ! ima vRttikAra kahaMta re jaya0 / 'jIvatthikAeNa' mityAdi, jIvAstikAyeneti bhanta bhUtabhAvapratyayatvAjjIvAstikAyatvena jIvatayetyarthaH / (vR0 pa0 609) 58. jina kahai jIvAstikAye karI jazadhArI, 58. goyamA ! jIvasthikAeNaM jIve aNaMtANaM AbhiNi jIva viSe kahivAya re go0| bohiyanANapajja vANaM Abhinibodhika jJAna nAM guNadhArI, pravara anaMta paryAya re go0 / / 56. anaMta paryava zrata-jJAna nAM guNadhArI, jima bIje zatakeha re go0| 59,60. aNaMtANaM suyanANapajjavANaM evaM jahA bitiyasae astikAya uddeza meM jazadhArI, Akhyo tema kaheha re go0|| (2 / 137) asthikAya uddesae jAva (saM0 pA0) 60. jAva upayoga pratai tiko guNadhArI, jAya prApta huvai tAya re go0 / uvayogaM gacchati / uvayogalakkhaNe NaM jIve / upayoga-lakSaNa jIva chai jazadhArI, te mATai kahivAya re go0 // (za0 13159) 61. prazna pUdagalAstikAya no guNadhArI, uttara de jagabhANa re go0| 61-63. poggalatthikAe NaM bhaMte ! jIvANaM ki je pudagalAstikAya noM guNadhArI, bahu jIvAM maiM jANa re go0 // pavattati ? 62. audArika naiM vaikriya jazadhArI, AhAraka tejasa cIna re go0 / goyamA ! poggalatthikAeNaM jIvANaM orAliya kArmaNa dravya pAMcaM indriya guNadhArI, dravya joga vali tIna re go0 // beuvviya-AhAra-teyA kammA-soiMdiya-cakkhidiya63. vali ussAsa nissAsa noM jazadhArI, e pudgala noM tAya re go0 / ghANidiya-jibhidiya-phAsidiya-maNajoga - vaijogagrahaNa pravattai chai tasu guNadhArI, kAyajoga-ANApANUNaM ca gahaNaM pavattati / gahaNagrahaNa-lakSaNa pudgalAstikAya re go0 // lakkhaNe NaM poggalatthikAe / (za0 13060) 64. deza terama nAM cothA taNo guNadhArI, besau satataramI DhAla re zrI deva dayAla / bhikSa bhArImAla RSirAya thI jazadhArI, 'jaya-jaza' maMgalamAla re zrI deva dayAla / 162 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 278 1. ege bhaMte ! dhammatthikAyapadese kevatiehi dhammatthi kAyapadesehiM puDheM? 2. goyamA ! jahaNNapade tihiM ukkosapade chahi / dharmAstikAya ke pradezoM ko sparzanA dUhA 1. prabha ! dharmAstikAya noM, eka pradezaja teh| kitA dharmAstikAya nAM, pradeza kari pharzaha ? 2. jina kahai jaghanyapade karI, tIna karI pharzata / utkRSTa SaTa pradeza kari, tAsa pharzavo haMta / / 3. jaghanya tIna te kima ihAM? loka taNe je aMta / niSkuTa khUNAM rUpa jyAM, alpa pharzanA haMta / / 4. jima bhUmi taNaja najIka cha, orA taNAMja taay| ___ khuNAM noM je deza cha, prAye tima kahivAya / / 5. Upara eka pradeza kari, be pradeza bihaM pAsa / triNa pradeza kari pharzaNA, vAMchita pradeza tAsa / / 6. utkRSTa SaTa pradeza kari, ciuM dizi nAM je cyAra / ika Upara ika adhastana, ima SaTa kari avadhAra / / *sugaNa nara ! vArU jina vaca hIra, saradhyAM re bhavadadhi tora / [dhrupadaM] 7. ika pradeza dharmAstikAya noM, adharmAstikAya nAM jANa / ketalai pradeza karI, pharza re? e prazna pichANa / / 8. zrI jina bhAkhai jaghanya jI, ciuM pradeza kari haMta / vali utkRSTapade karI, sapta pradezaja re kari pharzata / / 3,4. 'jahannapae tihiM' ti jaghanyapadaM lokAntaniSkuTa rUpaM yatrakasya dharmAstikAyAdipradezasyAtistokaranyaH sparzanA bhavati tacca bhUmyAsannApavarakakoNadezaprAyaM / (vR0 pa0 610) 5. ihoparitanenaikena dvAbhyAM ca pArzvata eko vivakSitaH pradezaH spRSTaH / (vR0 pa0 61) 6. 'ukkosapae chahiM' ti vivakSitasyaika uparyeko'dhastanazcatvAro dikSu ityevaM SaDbhiH / (vR0pa0610) 7. kevatiehiM adhammatthikAyapadesehiM puThe? 8. jahaNNapade cauhiM ukkosapade sattahiM / soraThA 6. tIna pUrvavata jAna, cotho dharmAstikAya no| pradeza chai te sthAna, pradeza adharmAstI tnnoN| 10. SaTa dizi nAM SaTa jAna, saptama dharmAstI tnno| pradeza chai te sthAna, adharmAsti noM pradeza chai / / 11. *ika pradeza dharmAstikAya no, AgAsatthi noM tAsa / pharoM kite pradeze karI? jina bhAkhai re sapta kari phAsa / / 9. tathaiva trayaH, caturthastu dharmAstikAyapradezasthAnasthita eveti| (vR0 pa0 610) 10. SaD dikSaTke, saptamastu dharmAstikAyapradezastha eveti (vR0 pa0 610) 11. kevatiehi AgAsatthikAyapadesehi puDhe ? sahi / 12. AkAzapradezaH saptabhireva, lokAnte'pyalokAkAza pradezAnAM vidyamAnatvAt (vR0 pa0 610) 13. kevatiehi jIvatthikAyapadesehiM puDhe ? aNaMtehiM / soraThA 12. lokAMte piNa khyAta, pharza aloka pradeza kri| te bhATai kahyA sAta, jaghanya utkRSTa kahyA nthii|| 13. *ika pradeza dharmAstikAya noM, jIvAstikAya nAM khyAta / pharza kite pradeze karI? jina bhAkhai re anaMta saMghAta / / soraThA 14. lokAMte piNa teha, tIna pramukha dizi nai viSe / anaMta jIva nAM jeha, pharza anaMta pradeza kari / / *laya : rAvaNa rAya AzA adhika athAya 14. 'aNaMtehiM' ti anantaranantajIvasambandhinAmanantAnAM pradezAnAM tatrakadharmAstikAyapradeze pArzvatazca dikatrayAdau vidyamAnatvAditi (vR0pa0 610) za013, u04, DhA0 278 163 Jain Education Intemational Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15. kevatiehiM poggalatthikAyapadesehi puTaThe ? aNaMtehiM / 15. *ika pradeza dharmAstikAya noM, pudgalAsti noM khyAta / pharza kite pradeze karI? jina bhAkhai re anaMta saMghAta / / 16. evaM pudgalAstikAyapradezairapi (vR0 pa0 610) soraThA 16. jIvAstI noM jANa, nyAya kahyo tehanI prai| pudgala noM pahichANa, kahivo AlocI karI // 17. *ika pradeza dharmAstikAya noM, addhA samaya avadAta / tasa kitalai samaye karI, phazaiM re hiva bhAkha nAtha / / 18. kadAcita phazaiM acha, dvIpa aDhAI mAya / kadAcita phanahIM, aDhI dvIpa meM re bArai na pharzAya / / 17. kevatiehi addhAsamaehi puDhe ? 16. jo pharza to nizcai karI, anaMta samaya pharzata / anAdi addhA samaya cha, anaMta samaya kari re iNa nyAya kht|| 18. siya puDhe siya no puTa, addhAsamaya: samayakSetra eva na parato'taH syAtspRSTaH syAnneti, (va. pa0 610) 19. jai puDhe niyama annNtehi| (za0 13/61) 'jai puche niyamaM agaMtehi ti anAditvAdadAsamayAnAM (vR0pa0 610) 20. athavA vartamAnasamayAligitAnyanantAni dravyANyanantA eva samayA ityanantastaiH spRSTa ityucyata iti (vR0pa0610) 20. tathA samaya vartamAna je. dravya anaMta Upara vartata / tiNasUM ekaNa naiM anaMtA kahyA, anaMta samaya kari re ima phrsht|| adharmAstikAya ke pradezoM kI sparzanA 21. prabha! adharmAstikAya noM, ika pradeza cha teh| kitai dharmAstikAya ne, pradeza karikai re pharza jeha / / 22. zrI jina bhAkhai jaghanya thI, cyAra karI pharzata / sapta pradeza karI balI, utkRSTa re pharzaNA haMta / / 21. ege bhate ! adhammatthikAyapadese kevatiehiM dhammatthi kAyapadesehi puThe ? 22. goyamA ! jahaNNapade cauhi, ukkosapade sahi / soraThA 23. jima ika dharma-pradeza, adharma nAM pradeza kri| pharza nyAya azeSa, tima e lokAMta loka madhya / / 23. adharmAstikAyapradezasya zeSANAM pradezaH sparzanA dharmAstikAyapradezasparzanA'nusAreNAvaseyA / (bR0pa0 610) 24. kevatiehi adhammatthikAyapadesehiM puDheM ? 25. jahaNNapade tihi, ukkosapade chahi, 24. *eka pradeza adharmAstikAya noM adharmAstikAya naiM jaann| ketale pradeze karI, pharru re bhAkho bhagavAna ! 25. jina kahai jaghanyapade kari, tIna karI pharzata / utkRSTa SaTa pradeze karI, tehanoM re pharzavo haMta // soraTha 26. jima ika dharma-pradeza, pharza dharma-pradeza kri| loka aMta madhya deza, epiNa timahija nyAya chai / / 27. *zeSa jema dharmAstikAya viSe AkhyAta / tema adharmAstikAya viSe, kahiyo re sarva avadAta // AkAzAstikAya ke pradezoM kI sparzanA 28. eka pradeza AkAza noM, dharmAstI naiM jANa / ketale pradeze karI, pharza re? bhAkho jagabhANa ! 27. sesaM jahA dhammatthikAyassa / (za0 13/62) 28. ege bhaMte? AgAsatthikAyapadese kevatiehi dhamma tthikAyapadesehiM puThe? *laya : rAvaNa rAya AzA adhika athAya 164 magavatI jor3a Jain Education Intemational Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26. jina bhAkhe phaphadA, loka AzrayI tAya / kadAcita pharge nahIM, aloka AthayI re te kahivAya // 30. jo to jaghanya thI, ika ve tIna saMghAta | utkRSTa dharmAstikAya nai, sapta pradeze re kari pharzAta / / vA0-- eka AgAsatthikAya noM pradeza dharmAstikAya nAM eka-ve pradeze karI pharze, tehanoM nyAya kahe cha~ - koI eka ehavoja lokAMtavarttI dharmAstikAya pradeza zeSa dharmAstikAya pradeza thakI nIkalyo, tirNe dharmAstikAya pradeze karI eka agrabhAgavarttI alokAkAza-pradeza spazya tathA vakragata tehija AkAza-pradeza te do dharmAstikAya - pradeza saMghAte pharthyo / jeha alokAkAza daMtaka pradeza ne Age tathA nIcaM tathA Upara dharmAstikAya nAM pradeza chai, te AkAzAstikAya pradeza tIna dharmAstikAyapradeze karI pharthyo / ukkosapade sataha - utkRSTapade eka AkAzAstikAya- pradeza sAta dharmAstikAya nai pradeze pharsI, te kima ? jeha lokAMta koNagata AkAza-pradeza, te eka dharmAstikApa- pradeza ayavAhI rahyo cha~, te saMghAte sparze / anero eka dharmAstikAya pradeza UparavartI athavA dhartI te mAMhi eka saMca vivi ne viSe dharmAstikAya pradeza, te saMghAta sparza - ima eka AkAzAstikAya ne cyAra dharmAstikAya- pradeza saMghAte sparzanA huvai / tathA je AkAzAsti pradeza dharmAstikAya nAM pradeza saMghAte Upara 1, nIce 1. bidizi 2 sparza tehane paMcapradeza nIM spA hu tathA ve bali Upara-nIce 2 tathA tInaI dizi naM viSe vartamAna dharmAstikAyapradeze karI] sparza tehane yaha pradeza nI phanA huveM / hirva utkRSTapadesa pradeza karite isame AkAza-pradeza 1, Upara 1, ciuM dizi 4, eka avagAhI rahyo- ima utkRSTapade AkAzAstikAya na dharmAstikAye sparzanA thayAM sAta pradeze karI pharthyo / soraThA / pradeza dharmAstikAya noM eka pradezaja nIkalyo / aloka nAM AkAza noM agra bhAga je eka, pradeza meM phazyoM artha | 33. gata va AkAza pradeza, e doya dharmAstikAya ne| pradeza kari suvizeSa, pharthyo eka AkAza neM // 34. vali je lokAkAza, daMDaka jeha pradeza neM / dharma- pradeza chai / / Agala adho vimAsa, vali Upara 31. "kiho lokAMta kahAya, zeSa pradeza bhI sAya, 32. te dharma-pradeza kari pekha 35. ima ika AkAza-pradeza, tIna dharma- pradeza kari / pharjI cha vizeSa e nyAya tIna pradeza noM // 36. lokAMta koNagata jeha eka AkAza-pradeza je| ika dharma- pradeza kahe, avagAha rahyo tasu pharmaNA // dharma- pradeza Upara rahyo / bihu meM ika pharzaNA / / 37. tathA anya vali eka, tathA adhastana pekha, e 29. govA siva puTThe sino pu 'sipa puTThe' ti lokamAzritya 'yo puTThe' ti alokamAzritya ( vR0 pa0 611) 20. ja puTThe jaNa ekheNa vA dohi vA tI vA ukkasapa sataha | vA. evaMvidhalokAntavartinA dharmAstikAyaikapradezena zeSadharmAstikAyapradezebhyo nirgatenaiko'grabhAgavartyalokAkA pradeza : spRSTo vakragatastvasau dvAbhyAM yasya cAlokAkAzapradezasvAto'dhastAdupari ca dharmAstikAyapradezAH santi sa tribhirdharmAsti kAyapradeza: spaSTaH, yastvevaM lokAnte koNagato vyomapradezo 'sa vekena dharmAstikAya pradezena tadavagADhenAnyena coparivartinAyovartinA vA dvAbhyAM ca digadvayAvasthitAbhyAM spRSTa ityevaM catubhiH yazcAdha upari ca tathA digdvaye tatraiva varttamAne dharmAstikAyapradezena spRSTaH sa paJcabhiH yaH punaradha upari ca tathA diktraye tatraiva ca pravasaMmAnena dharmAstikAyadezena pRSTaH sa padmaH yazcAdha upari ca tathA dikcatuSTaye tatraiva ca vartamAnena dharmAstikAyapradezena spRSTaH sa saptabhi mrAdezaH spRSTo bhavatIti (bu0pa0611) za0 13, 304, DhA0 278 165 Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38. bali bihaM dizi re mAMya, rahyA dharma-pradeza be / te sAthe pharzAya, ima ciuM pradeza kari pharzaNA / / 36. lokAMta koNagata jeha, eka AkAza-pradeza je| ika dharma-pradeza kaheha, avagAyo tasu pharzaNA / / 40. tathA anya vali eka, dharma-pradeza Upara rhyo| tathA adhastana pekha, e behaM nI pharzaNA / / 41. vali bihaM dizi rai mAMya, rahyA dharma-pradeza be / te sAthe pharzAya, paMca pradeza saMghAta ima / / 42. vali eka AkAza-pradeza, tyAM rahyo dharma-pradeza ika / Upara eka vizeSa, eka adhastana jANavo / 43. trihaM dizi mAMhe tIna, ima SaTa dharma-pradeza kari / pharza ema sucIna, eka AgAsa-pradeza te // 44. utkRSTa sapta saMghAta, eka AgAsa pradeza tyaaN| dharma-pradeza vikhyAta, avagAha rahyo tasu pharzaNA / / 45. ika tala Upara eka, ciuM dizi taNAM pradeza ciuM / dharma-pradeza vizekha, pharza sapta saMghAta ima' / / (ja0 sa0) 46. *eka pradeza AkAzAstikAya noM, adharmAstikAya ne jaann| pradeza karInai pharzavo, iNahIja re rIta pichANa / / 47. eka pradeza AgAsasthikAya noM, AgAsasthikAya nai khyAta / phazaiM kite pradeze karI? jina bhAkhai re SaTa saMghAta / / soraThA 48. ika pradeza lokAkAza, tathA alokAkAza noN| rahyA chahUM dizi pAsa, tAsa saMghAte phrshvo|| 46. evaM adhammatthikAyapadesehiM vi / 47. kevatiehi AgAsatthikAyapadesehiM puDheM ? chahi / 48. 'chahiM' ti ekasya lokA kAzapradezasyAlokAkAzaprade zasya vA SaDadigvyavasthitaireva sparzanAt SaDbhirityuktam (vR0pa0611) 49. kevatiehi jIvatthikAyapadesehiM puThe ? 46. *ika pradeza AkAzAstikAya noM, jIvAstikAya naiM jANa / pharza kite pradeze karI? taba bhAkhai re zrI jagabhANa / / 50. kadAcita pha" acha, e lokAkAza-pradeza / tAsa vivakSA-vaMchanA, tiNa AzrI re pharza vizeSa / / 51. kadAcita pharza nahIM, aloka AkAza pradeza / tAsa vivakSA-vaMchanA, kIjai re to pharza nahi leza // 50. siya puDhe 'siya puDhe' tti yadyasau lokAkAzapradezo vivakSitastataH spRSTaH (vR0pa0 611) 51. siya no puThe, 'siya no puTaThe' ti yadyasAvalokAkAzapradezavizeSastadA na spRSTo jIvAnAM tatrAbhAvAditi (vR0 pa0 611) 52. jai puDhe niyamaM aNaMtehiM / 53. evaM poggalatthikAyapadesehiM bi, addhAsamaehi vi| 52. jo pharza to nizcaya thakI, anaMta jIva nAM jANa / ___ anaMte pradeze karI, pharza re pragaTa pahichANa // 53. ika pradeza AgAsatthikAya noM, pudgalAstikAya nai khyaat| pradeza kari ima pharzaNA, imahija re addhA samaya sNghaat|| jIvAstikAya ke pradezoM kI sparzanA 54. ika pradeza jIvAstikAya noM, dharmAstikAya naiM jeha / ketale pradeze karI, pharza re prazna kareha ? 54. ege bhaMte ! jIvatthikAyapadese kevatiehiM dhammatthi kAya padesehiM puThe ? *laya : rAvaNa rAya AzA adhika athAya 166 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55. jahaNNapade cauhi ukkosapade sattahi / 56,57. jaghanyapade lokAntakoNalakSaNe sarvAlpatvAttatra sparzakapradezAnAM catubhiriti, katham ?, adha upari vA eko dvau ca dizorekastu yatra jIvapradeza evAbagADha ityevaM (vR0pa0 611) 58. ekazca jIvAstikAyapradeza ekatrAkAzapradezAdI kevalisamudghAta eva labhyata iti, (vR0 pa0 611) 59. 'ukkosapae sattahiM' ti pUrvavata, (vR0 50 611) tya 60. evaM adhammatthikAyapadesehi vi / 61. kevatiehi AgAsatthikAyapadesehiM puTaThe ? sattahiM / 62. kevatiehi jIvatthikAyapadesehiM puDheM ? agatehiM / sesaM jahA dhammatthikAyassa / (za0 13/64) 55. jina kahai cyAra jaghanyapade, utkRSTa sAta saMghAta / dharmAstI nai pradeze karI, pharza re tasu nyAya vikhyAta / / soraThA 56. lokAMta khUNe dekha, jeha pradeza rahyA tihAM / dharma-pradezaja eka, avagAha rahyo tasu pharzaNA / / 57. Upara athavA heTha, e bihuM mAhai eka hai| bihaM pAse ve neTha, e ciuM jaghanyapade krii|| 58. eka AkAza-pradeza, tihAM rahyo ika jIva noN| eka pradeza vizeSa, samudghAta kevala samaya / / 56. utkRSTa sapta saMghAta, SaTa pradeza SaTa dizi tnnaaN| jIva-pradeza vikhyAta, dharma-pradeza ika tyAM rahyo / / 60. *ika pradeza jIvAstikAya noM, adharmAstikAya nai khyaat| jaghanya cyAra pradeze karI, utkRSTa re sapta saMghAta / / 61. ika pradeza jIvAstikAya noM, AkAza-pradeza saMghAta / sapta pradeza nI pharzaNA, pUrvavata re nyAya vikhyAta / / 62. ika pradeza jIvAstikAya noM, jIvAstikAya nai jANa / zeSa dharmAstikAya taNI parai, kahivo re sarva pichANa // pudgalAstikAya ke pradezoM ko sparzanA 63. ika pradeza pudgalAstikAya noM, dharmAstikAya taNeha / ketale pradeza karI, phazaiM re ima prazna kareha / / 64. jima jIvAstikAya nai viSe kahyaM tima nhAla / kahivU teha ihAM sahu, vArU re nyAya vizAla / soraThA 65. anaMtare pratyeka, eka-eka pradeza nai / kahI pharzaNA zekha, dharma pramukha pradeza niiN|| 66. hiva Agala AkhyAta, doya pradezika Adi je / khaMdha taNe avadAta, dekhADai chai pharzaNA // 67. *be pradeza pudgalAstikAya nAM, dharmAstikAya taNeha / ketale pradeze karI, pharza re ima prazna kareha ? 68. jina kahai jaghanyapade karI, SaTa pradeza saMghAta / vali utkRSTapade karI, dvAdaza re pradeza pharzAta / / soraThA 66. SaTa pradeza saMghAta, jaghanyapade tasu nyAya ima / cUrNikAra AkhyAta, je lokAMta viSe acha / 70. doya pradezika khaMdha, eka pradeza viSe rhyo| teha-pradeza' prabaMdha, prati dravya avagAhaka kahyo / / 71. iNa naya mata anusAra, avagAhaka pradeza ik| bhinnapaNAM thI dhAra, pharza doya saMghAta te // 63. ege bhaMte ! poggalatthikAyapadese kevatiehi dhammatthi kAyapadesehiM puDheM ? 64. evaM jaheva jiivsthikaayss| (za0 13/65) 65. dharmAstikAyAdInAM pudgalAstikAyasya caikaikapradezasya sparzanoktA, (vR0 pa0611) 66. atha tasyaiva dvipradezAdiskandhAnAM tAM darzayannAha (vR0 pa0 611) 67. do bhaMte ! poggalatthikAyapadesA kevatiehiM dhammasthi kAyapadesehiM puTThA? 68. goyamA ! jahaNNapade chahiM, ukkosapade bArasahi 69,70 'do bhaMte !' ityAdi, iha cUrNikAravyAkhyAnamidaM -lokAnte dvipradezika: skandha ekapradezasamavagADhaH sa ca pratidravyAvagAhaM pradezaH (vR0pa0611) 71. iti nayamatAzrayaNenAvagAhapradezasyaikasyApi bhinnatvAda dvAbhyAM spRSTaH, (vR0pa0611) *laya : rAvaNa rAya AzA adhika athAya 1. AkAzAsti no pradeza / za013, u04, DhA0 278 167 Jain Education Intemational Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72,73. tathA yastasyoparyadhastAdvA pradezastasyApi pudgaladvayarzanena nayamatAdeva bhedAd dvAbhyAM, (vR0 pa0 611 74,75. tathA pArzvapradezAvekaikamaNuM spRzataH paraspara vyavahitatvAd ityevaM jaghanyapade SaDbhirdharmAstikAyapradezaidvayaM NukaskandhaH spRzyate, (vR0pa0 611) 72. Upara athavA heTha, grahivo ika bihuM maaNhilo| tehanai piNa je neTha, be pradeza pharzavai karI / / 73. naya mata thakIja joya, bhinnapaNAM karikai tasu / vaMchayo thakIja soya, pharza be pradeza kari / / 74. athavA je bihaM pAsa, be pradeza chai teha pinn| ika-ika aNu pratiphAsa, mAhomAMhi vyavahitapaNe / / 75. jaghanyapade ima jANa, dharma-pradezaja SaTa krii| dvi pradeza khaMdha mANa, pharza chai iha rIta saM / / 76. e naya mata avaloya, aMgIkAra jo nahiM krai| tadA jaghanya thI joya, cyAra pradezika pharzaNA / / 77. Upara tala vA eka, bihaM pAse be madhya ika / e viu pharzaNa pekha, lokAMte e jaannvo|| 78. ima dharma-pradezaja cyAra, tAsa saMcAte phrshnnaa| ima kahyo cUrNikAra, hiva vRttikAra nija mata kayUM / 76.be paramANU pekha, doya pradeza kahyA tsu| ura rahyA saMga eka, parai rahyA saMga eka phuna / / 76. neyamatAnaGgIkaraNe tu catubhireva dvayaNukasya jaghanyataH sparzanA syAditi (vR0pa0611) 78. vRttikRtA tvevamuktam - (vR0 pa0 611) 79. iha yavindudvayaM tatparamANudvayamiti mantavyaM tatra cArvAcInaH paramANurdharmAstikAyapradezenArvAksthitena spRSTaH, parabhAgavartI ca parataH sthitena evaM dvau, (va0pa0611) 80. tathA yayoH pradezayormadhye paramANU sthApyete tayoragre tanAbhyAM pradezAbhyAM to spRSTI (vR0pa0611) 81. ekenako dvitIyena ca dvitIya iti catvAraH (vR0 pa0 611) 82,83. dvo cAvagAr3hatvAdeva spRSTAvityevaM SaT / (vR0 pa0 611) 80. tathA be pradeza rai mAMhi, thApyA be prmaannuaa| tAsa AgalA tAhi, pharza dharma-pradeza be|| 81. eka saMghAte eka, bIjo dvitIya saMghAta je| ima cyArUM saMpekha, dharma-pradezaja pharzatA // 82. anai paramANu doya, doya dharma-pradeza nN| rahyA avagAhI soya, tAsa saMghAte pharzaNA / / 83. kahyo vRtti rai mAMya, dvayaNuka khaMdha ima jaghanya thii| SaTa dharmAstikAya-pradeza sAthe phrshnnaa|| vA0-anai vRttikAra to ima kahyo-tatra urai vartamAna paramANao urai rahyA pradeza saMghAte pharza anai pele pAse rahyo paramANuo pelai kAnI rahyA pradeza naM pharza / ima bihaM pAse be tathA ve pradeza naM madhye paramANu doya sthApyA / tehanA AgalA doya pradeza kari biDaM phayoM-eka saMghAte eka, bIjo bIjA saMghAte / ima cyAra anai doya paramANuA be pradeza avagAhI rahyA chai| ima dvayaNuka skaMdha jaghanyapade chaha dharmAstikAya-pradeza pharza / ehanI sthApanA 84. 'ukkosapae bArasahi' ti, kathaM ? (vR0 pa0 611) 54. utkRSTapade vizeSa, doya pradezI khaMdha te / dvAdaza dharma-pradeza, teha saMghAte pharzaNA / / 1 te AkAzAsti nAM pradeza nai / 2. doya pradeza khaMdha no ika-ika pradeza prati / 3. AkAzAsti raa| 168 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 85. be pradeza avagAhya, rahyA doya prmaannuaa| tAsa saMghAta kahAya, phA dharma-pradeza be|| 86. doya nocalA joya, UparalA pradeza be| doya pUrva dizi hoya, be pazcima dizi meM rahyA / / 87. dakSiNa pAse eka, uttara pAme eka vli| ima dvAdaza suvizekha, pharza dharma pradeza kri|| do paramANuA dvAdaza pradeza pharza tehanI sthApanA 85. paramANudvayena dvau dviprdeshaavgaaddhtvaatspRsstt| (vR0pa0 611) 86,87. dvau cAdhastano uparitanau ca dvau pUrvAparapArzva yozca dvI dakSiNottarapArzvayozcakaika ityevamete dvAdazeti (vR0 pa0 611) 88. evaM adhammatthikAyapadesehiM vi / 89. kevatiehi AgAsatthikAyapadesehiM puTThA ? bArasahi 'bArasahiM' ti iha jaghanyapadaM nAsti / (vR0 pa0 611) 88. *be pradeza pudgala taNAM, adharma-pradeza sAtha / pharza SaTa ima jaghanya thI, utkRSTA re bAra saMghAta // 86. pUchA AkAstikAya nI ? jina kahai bAra saMghAta / pUravalI para jANavo, nahi kahivI re jaghanyotkRSTa bAta / / soraThA 10. lokAMte piNa joya, je AkAza-pradeza naaN| vidyamAna thI soya, tiNasU dvAdaza pharzaNA // 61. *zeSa jema dharmAsti kahyo, dharmAstikAya saMghAta / kahivo tiNahijarIta saM, tehana re ima artha AkhyAta / / 62.be pradeza pudagala taNAM, jIvAstikAya nai khyAta / kite pradeza kari pharzaNA ? jina bhAkhai re anaMta saMghAta / / 90. lokAnte'pyAkAzapradezAnAM vidyamAnatvAditi dvAdazabhirityuktaM (vR0 pa0611) 91. sesaM jahA dhmmtthikaayss| (za0 13/66) 92. do bhaMte ! poggalatthikAyappaesA kevatiehiM jIvatthikAyappaesehiM puTThA ? goyamA ! aNaMtehiM / (vR0 pa0 611) 93. evaM pudgalAstikAyapradezairapi (vR0pa0 611) 94. addhAsamayaH syAt spRSTau syAnna, (vR0 pa0 611) 63. ima be pradeza pudgala taNAM, pudgalAstikAya naiM jeha / __ anaMte pradeze karI, pharru re ima kahivU teha / / 14. vali addhA samaye karI, pharza teha kivaar| dvIpa aDhAI nai viSe, nahi pharza re samayakSetra - bAra / / 65. jo pharza to nizcaya karI, samaya anaMta saMghAta / pUrva pATha bhalAviyo, tehanoM re e artha AkhyAta / / 66. prabhu ! pudgalAstikAya nAM, tIna pradeza AkhyAta / kita dharmAstikAya naiM, phau~ re pradeza saMghAta ? 67. jina kahai jaghanyapade karI, aSTa pradezaja sAtha / vali utkRSTapade karI, satarai re pradeza saMghAta / / 95. yadi spRSTau tadA niyamAdanantairiti (vR0pa0611) 96. tiNNi bhaMte ! poggalatthikAyapadesA kevatiehi dhammatthikAyapadesehiM puTThA? 97. jahaNNapade aTThahiM ukkosapade sattarasahi / *laya : rAvaNa rAya AzA adhika athAya za0 13, u0 4, DhA0 278 169 Jain Education Intemational Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tIna pudgalAstikAya nAM pradeza dharmAsti rA pradeza jaghanya ATha pharze, tehanI sthApanA soraThA 68. jaghanya aSTa kari jANa, tAsa nyAya ima lIjiye / pUrva naya mata ANa, tridhAvagADha pradeza te // 66. rahyA ika pradeza rai mAMya, triNa pradeza pudgala taNAM / ika naiM tIna kahAma, cUrNikAra naya mata karI // 100. Upara athavA heTha, bihu meM ika naiM triNa kahyA / bihuM pAse be neTha, ima aTha naya mata cUrNikRta // 101. naya mata viNa ima cIna, tIna pradeza viSe rahyA / pudgala - pradeza tIna, triNa avagADha pradeza te // 102. Upara tIna kahAya, tala piNa tIna kahojiye / ve pAse vidhAya ima aTha AkhyA vRttikRta // , 104. UparalA je tIna triNa pUrva dizi lIna, 105. dakSiNa dizi meM eka, 103. utkRSTa satarai saMghAta, naya mata viNa tasu nyAya ima / triNa avagAha vikhyAta bihUM pAsA nAM bihuM balI / / tIna adhodizi nAM balI / pazcima dizi nAM tIna phuna // uttara dizi meM eka valI / ima satarai kari pekha, tIna pradeza viSe rahyo / 106. ima sarva jaghanyapada mAMhi, vAMchita jeha pradeza thI / duguNA kahivA tAhi, doya rUpa adhikA valI // 107. utkRSTapade vicAra, vAMchita jeha pradeza thI / paMcaguNAM adhikAya, adhika rUpa ve phagiye | 108. * ima adharmAstikAya nAM, pradeza naiM pUrvavata je pharzaNA, kahiyU~ re saha 106. tIna pradeza pudgala taNa, AkAstikAya ne jANa kite pradeza kari pharzaNA ? jina bhAkhe re sataraM pichANa / / saMghAta | avadAta || 1 7 CEB 2 3 4 6 paM 10 12 14 5 6 7 12 17 22 27 *laya : rAvaNa rAya AzA adhika athAya 170 bhagavatI jor3a 16 32 30 8 18 42 | 10 20 22 jadhanyapade 52 utkRSTapade 9 47 98-100. 'jahannapae aTThAha' ti kathaM ? (0 0 611,612) 101,102. pUrvoktanayamatenAvagADhapradezAstridhA astamo'yuparitano'pi vA vidhA ho rAzcaMta ityevamaSTa ( vR0 pa0 612) 106. sarva jayanyapade vidhiparamANubhyo dviguNA dvirUpAdhikAraca sparzakAH pradezA bhavanti, ( vR0 pa0 612) 107. utkRSTapade tu vivakSitaparamANubhyaH paJcaguNA dvirUpAdhikAraca te bhavanti, ( vR0 pa0 612) 10. evaM ammAdeva 109 kehi AgAsatyikArapadehi puDhA ? sattarasahi / Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 111. sesaM jahA dhammatthikAyassa 112. evaM eeNaM gameNaM bhANiyabvA jAva dasa, 113. navaraM-jahaNNapade doNNi pakkhiviyavvA, 114. ukkosapade pNc| soraThA 110. pudgala je lokata, AgAsatthi nAM pradeza kri| chaha dizi nAM pharzata, jaghanyotkRSTa na te bhaNI / / 111. *zeSa sarva vistAra je, jima dharmAstokAya / teha viSa jima Akhiyo, kahiyo re timahija nyAya / / 112. ima iNa AlAve karI, pudgala nAM pahichANa / jAva pradeza dazAM lagai, kahivo re sarva pharmANa / / 113. NavaraM ito vizeSa cha, jaghanyapade suvi zekha / kahyA pAchilA te viSa, adhikA re be rUpa saMpekha / / 114. vali utkRSTapaNAM viSe, kahyA pAchilA mAMya / paMca adhika prakSapavA, kahivo re ima sagale nyAya / / 115. cyAra pradeza pudgala taNAM, jaghanyapade daza sAtha / utkRSTa bAvose karI, phargI ra pradeza saMghAta / / 116. paMca pradeza pudgala taNAM, jaghanya vAra saMghAta / te utkRSTapade karI, phaga re sattAvIsa sAtha / / 117. chaha pradeza pudgala taNAM, jaghanya cavadai sAtha / te utkRSTapade karI, phaza re battIsa saMghAta / / 118. sapta pradeza pudgala taNAM, jaghanya sola rai sAtha / te utkRSTapade karI, pharge re saMtIsa saMghAta / / 116. aSTa pradeza pudgala taNAM, jaghanya aThAra saMghAta / te utkRSTapade karI, pharza re bayAlIsa sAtha / / 120. nava pradeza pudgala taNAM, jaghanya bIsa saMghAta / te utkRSTapade karI, phaza re saMtAlIsa sAtha / / 121. daza pradeza pudgala taNAM, jaghanya bAvIsa saMghAta / te utkRSTapade kari, phaga re bAvana sAtha / / 122. e dharmAstikAya nA, pradeza kari pharzata / ima adharmAstikAya nAM, phagaiM re pradeza udaMta // 123. pradeza AgAsatthikAya nAM, kahivA sagale sthAna / utkRSTa hoja kahyA tike, AkAzaja re sagale vidyamAna / / 124. prabhu ! pudgalAstikAya nAM, saMkhyAtA pradeza / kitai dhama-pradeze karI, pharzI re e prazna vizeSa ? 125. jina kahai jadhanyapade jiko, saMkhyAye vicArayo khaMdha / duguNAM pradeza karI tasu, adhikA re be rUpa prabaMdha / / soraThA 126. ihAM bhAvanA eha, bIsa pradezika khaMdha te| rahyo lokAMte teha, eka AkAza-pradeza meM / 127. pUrva naya mata teha, ika avagADha pradeza te| bIsa pradeza kaheha, pratidravya avagAhaka thkii| 115. cattAri poggalatthikAyassa padesA jahaNNapade dasahi, ukkosapade baaviisaae| 116. paMca poggalatthikAyassa padesA jahaNNapade bArasahiM ukkosapade sttaaviisaae| 117. cha poggalatthikAyassa padesA jahaNNapade coddasahi, ukkosapade bttiisaae| 118. satta poggalatthikAyassa padesA jahaNNapade solasahi, ukkosapade stttiisaae| 119. aTTha poggalatthikAyassa padesA jahaNNapade aTThAra sahi, ukkosapade baayaaliisaae| 120. nava poggalatthikAyassa padesA jahaNNapade vIsAe, ukkosapade siiyaaliisaae| 121. dasa poggalatthikAyassa padesA jahaNNapade bAvIsAe, ukkosapade baavnnaae| 123. AgAsatthikAyassa savvattha ukkosagaM bhANiyavvaM / (za. 13/67) 124. saMkhejjA bhaMte ! poggalatthikAyapadesA kevatiehi dhammatthikAyapadesehi puTThA ? 125. jahaNNapade teNeva saMkhejjaeNaM duguNeNaM durUvAhieNaM, 126,127. iha bhAvanA-vizatipradezika: skandho lokAnta ekapradeze sthitaH sa ca nayamatena vizatyA'vagADhapradezaH (vR0 pa0 612) *laya : rAvaNa rAya AzA adhika athAya za0 13, u04, DhA0 278 171 Jain Education Intemational ation Interational Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128,129. vizatyaiva ca nayamatenaivAdhastanaparitanA pradezaH dvAbhyAM ca pArzvapradezAbhyAM spRzyata iti (vR0 pa0 612) 128. Upara athavA heTha, bihuM meM eka pradeza ta / pUrva naya mata neTha, kahiyai bosa pradeza tasu / / 126. thayA ema cAlosa, be pAsA nAM be vlii| ima e baMyAlosa, pradeza sAthe phrshnaa|| 130. *te utkRSTapade jiko, saMkhyAye vicArayo khdh| tehathI paMcaguNAM karI, adhikA re be rUpa prabaMdha / / 130. ukkosapade teNeva saMkhejjaeNaM paMcaguNeNaM durUvAhi eNaM / 131.utkRSTapade tu vizatyA nirupacarita ravagADhapradeza., (vR0pa0 612) 132,133. evamadhastanai 20 ruparitanai 20 pUrvASa pArva yozca vizatyA 20 dvAbhyAM ca dakSiNottarapAyasthitAbhyAM spRSTastatazca vizatirUpaH saMkhyAtANuka. skandhaH paJcaguNayA viMzatyA pradezAnAM pradezadvayena ca spRSTa iti (va050612) 134. kevatiehiM adhammatthikAyapadesehiM ? evaM ceya / 135. kevatiehi AgAsatthikAyapadesehi ? 136. teNeva saMkhejjaeNaM paMcaguNeNaM durUvAhieNaM / 137. kevatiehi jIvatthikAyapadesehi ? aNatehiM / 138. kevatiehi poggalatthikAyapadesehi ? aNaMtehiM / soraThA 131. utkRSTa pade vizeSa, bosa AkAza-pradeza meM / rahyA bIsa pradeza, tihAM dharma-pradeza nI pharzaNA / / 132. Upara bIsa jagIsa, bIsa adhastana kari bali / pUrva dizi meM bIsa, pazcima dizi meM bIsa phuna / 133. dakSiNa dizi meM eka, ika uttara dizi nai viSe / ikasau doya avekha, tAsa saghAte phrshnnaa|| 134. *ima adharmAstikAya nai, pradeza kari pharzata / kahI-dharma pradeza nI pharzaNA, kahiyo re timaja vtNt|| 135. kitai AgAsatthikAya nai, pradeza kari phrsht| ihAM jaghanyapada chai nahIM, tiNasaM re utkRSTa bhaNaMta / / 136. tehI je saMkhyAye karI, saMkhyAta-pradezI khaMdha / tehathI paMca guNAM karI, adhikA re be rUpa prabaMdha // 137. kitai jIvAstikAya ne, pradeza karI pharzata? jina kahai anaMtA jova nAM, pharza re pradeza anaMta / / 138, kitai pudgalAstikAya nai, pradeza karI pharzata? jina bhAkhai anaMte karI, phazaiM re tiNa meM nahi bhrata // 136. kitai addhA samaya karI? kadAcita pharzata? kadAcita phazaiM nahIM, je phauM re te samaya anaMta / 140. saMkhyAta pradeza pudgala taNAM, Akhyo tasu virtNt| hivai asaMkha pradeza nAM, pUcha re goyama guNavaMta / / 141. prabhu ! pudgalAstikAya nA, asaMkhyAtA pradeza / kitai dharma-pradeze karI, pharza re? e prazna pUchesa / / 142. jina kahai jaghanyapade karI, tehija asaMkha pradeza / tehathI duguNA kari valI, adhikA re be rUpa vizeSa // 143. te utkRSTapade karI, tehija asaMkha pradeza / tehathI paMcaguNA karI, adhikA re be rUpa kahesa / 144. kahivo zeSaja thAkato, saMkhyAta viSe kahyu jema / jAva anaMta samaya karI, phazaiM re nizcai tema // 145. prabhu ! pudgalAstikAya nAM, jeha anaMta prdesh| kitai dharma-pradeze karI, pharza re? bhAkho prabhu ! resa / / 146. ima jima asaMkhyAtA kahyA, tima anaMta avaloya / saha vistAra kahIjiya, sUtre re Akhyo soya // *laya : rAvaNa rAya AzA adhika athAya 139. kevatiehi addhAsamaehi ? siya puDhe,, siya no puDhe, jai puDhe niyama annNtehi| (za0 13/68) 141. asaMkhejjA bhaMte ! poggalatthikAyapadesA kevatiehiM dhammatthikAyapadesehiM puTThA ? 142. jahaNNapade teNeva asakhejjaeNaM duguNeNaM durUvAhieNaM 143 ukkosapade teNeva asaMkhejjaeNaM paMcaguNeNaM durUvAhi eNaM / 144. sesaM jahA saMkhejjANaM jAva niyamaM aNaMtehiM / (za. 13/69) 145. aNaMtA bhaMte ! poggalatthikAyapadesA kevatiehi dhammatthikAyapadesehiM puTThA ? 146. evaM jahA asaMkhejjA tahA aNaMtA vi niravasesaM (za. 13/70) 172 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 147. 'asaMkhejjA' ityAdau SaTsUtrI tathaiva / 'aNaMtaraM bhaMte !' ityAdirapi SaTsUtrI tathaiva (vR0 pa0 612) 148. navaramiha yathA jaghanyapade aupacArikA avagAhapradezAH / (vR0 10 612) soraThA 147. vatti viSe ima vANa, asaMkhejja ityAdi je| SaTa dravya sUtra pichANa, kahivA tiNahija rIta saM / / 148. piNa ihAM ito vizekha, jema jaghanyapada nai viSe / aupacArikA sulekha, avagAhakA pradeza je|| __ vA. --- pudagala noM jetalA pradeziyo khaMdha loka rai aMta eka AkAzAsti rA pradeza meM rahyo, te eka AkAza-pradeza naM pUrvokta cUrNikAra naya nai mate jetalA pudgala khaMdha nAM pradeza rahyA cha, tetalA giNavA / ana tehanai Upara eka pradeza tathA heThe eka pradeza yAM doyAM mAMhilA eka pradeza meM jetalA pudgala khaMdha nAM pradeza kahyA, tetalA giNavA / jima asaMkhyAtapradeziyo khaMdha lokAMte eka AkAza-pradeza nai viSe rahyo te eka AkAza-pradeza nai asaMkhyAtA pradeza ginnvaa| ana Uparalo tathA heThalo doyA mAhilA eka pradeza naM asaMkhyAtA giNavA, e aupacArika kalA, piNa sAkSAta nhiiN| tima hI eka pradeza meM anaMtapradezI khaMdha rahyo, tehanai ananta paNa aupacArika giNavA, piNa sAkSAta-bAstavika nhiiN| kema ? samaco loka asaMkhya pradezAtmaka hI hudai / 146.tima hI e avizeSa, Upara athavA heThalA / utkRSTapade azeSa, kahivAe aupacArikA / / 150. nirupacarita niHzeSa, ananta pradeza huvai nhiiN| lokAkAza azeSa, asaMkhya pradezAtmaka havai / / 149. adhastanA uparitanA vA tathotkRSTapade'pi (vR0pa0612) 150. nahi nirupacaritA anantA AkAzapradezA avagAhataH santi, lokasyApyasaMkhyAtapradezAtmakatvAditi / (vR0 pa0 612) 151. iha ca prakaraNe ime vRddhoktagAthe bhavataH __ (vR0 pa0 612) 152,153. "dhammAipaesehiM dupaesAI jahannayapayammi / duguNadurUvahieNaM teNeva kahaM nu hu phusejjA ? // (vR0 pa0 612) 151. vali iha prakaraNeha, be gAthA vRddha ukta cha / tAsa nyAya hiva jeha, kahyo vRtti meM te suNo / / 152. dharmAstIkAyAdi, tAsa pradezaja aashryii|| jaghanyapade susamAdhi, dvipradezAdika hvai| 153. jaghanya viSe te lAdhi, duguNA be rUpAdhikA / doya pradezaja Adi, tAsa pharzavo kima huvai ? 154. tasu uttara ima hoya, lokAMte ha jaghanya thii| tAsa viSe avaloya, loka AzrayI pharzaNA / / 155. tathA staMbhAdi pichANa, tehanA agraja bhAga meM / jaghanya pharzaNA jANa, vRddhokta Akhyo vRttau / / addhA samaya ke pradezoM kI sparzanA 156. *eka addhA samayo prabhu ! dharmAstikAya taNeha / kitai pradeze kari pharzaNA ? jina bhAkhai re sapta giNeha / / 154,155. ettha puNa jahanna payaM logate tattha logamAlihiuM / phusaNA dAveyavvA ahavA khaMbhAikoDIe / / (vR0pa0612) 156. ege bhaMte ! addhAsamae kevatiehi dhammatthikAya padesehiM puThe ? sattahi / 1. vRtti meM vRddhokta do gAthAoM kI saMskRta vyAkhyA jayAcArya ko upalabdha huI, use pAdaTippaNa meM rakhA gayA hai dharmAstikAyAdipradezAnAzritya jaghanyapadaM dvipradezAdi bhavati tatazca jaghanya pade tenaiva dvirUpAdhikena dviguNAdipradezAdayaH kathaM nu spRzeyuH iti praznaH / uttaraM-atra punaH jaghanyapadaM lokAMte bhavati tatra ca lokamAlikhya sparzanA dApayitavyA athavA staMbhAdikoTyAM staMbhAdyagrabhAge jaghanyapadasparzanA daapyitvyaa| *laya: rAvaNa rAya AzA adhika athAya za013, u0 4, DhA. 278 173 Jain Education Intemational Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 157. iha vartamAnasamayaviziSTaH samayakSetramadhyavartI paramANuraddhAsamayo grAhyaH (vR0 pa0 612) soraThA 157. ihAM samaya vartamAna, viziSTa paramANu tiko| rahyo aDhI dvIpa madhya jAna, grahivo addhA samaya te / / 158. aDhI dvIpa re mAMya, rahyo thako prmaanno| tehija ihAM giNAya, samaya yukta chai te bhaNI / / 156. ima thAya pharzaNA sAta, bIja addhA samaya naiN| dharmapra-deza saMghAta, sapta pharzaNA nahiM havai / / 160. ihAM jaghanyapada nAMya, dravya viSe utkRSTa pd| sAta pharzaNA thAya, tehija saptakahojiye / / 161. jaghanyapade lokAMta, tihAM kAla nahi te bhnnii| ihAM jaghanya nahiM haMta, samaya aDhI dvIpeja h| 162. ihAM sAta saMghAta, pha0 te kiNa rIta saM? tAsa nyAya AkhyAta, kahiyai chai te sAMbhalo / / 163. aDhI dvIpa madhya esa, rahyo viziSTa prmaanno| eka dharma-pradeza, te prati avagAhI rahyo / 159. anyathA tasya dharmAstikAyAdipradezaiH saptabhiH sparzanA na syAt, (va pa0 612) 164,161. iha ca jaghanyapadaM nAsti, manuSyakSetramadhya vattitvAdadAsamayasya, jaghanyapadasya ca lokAnta eva sambhavAditi, (vR. pa. 612) 162. tatra saptabhiriti, katham ? (bR. 50 612) 163,16 4. addhAsamayaviziSTa paramANudravyamekatra dharmAstikAyapradeze'vagADhamanye ca tasya SaTsu dikSviti sapteti, (vR0 pa0 612) 165. kevatiehi adhammatthikAyapadesehiM puDhe ? evaM ceva, 166. evaM AgAsatthikAehi vi / 164. ika pradeza ima haMta tehanaiM chaha dizi naiM viSe / SaTa pradeza pharzata, sapta karI ima pharzaNA / / 165. *eka addhA samayo prabhu ! adharmAstivAya tnne| kitai pradeza kari pharzaNA ?jina bhAkhai re sapta giNeha / / 166. eka addhA samayo prabhu ! AgAsasthikAya taNeha / kitai pradeza kari pharzaNA? jina bhAkhai re sapta giNeha / / 167. eka addhA samayo prabha! jIvAstikAya tnneh| kitai pradeza kari pharzaNA? jina bhAkhai re anaMta giNeha / / soraThA 168. eka pradeza rai mAMya, je anaMta jIvAM tnnaaN| anaMta pradezaja pAya, tiNasaM anaMta pharzaNA / / 166. *eka addhA samayo prabhu! pudgala stikAya taNeha / kitai pradeza kari pharzaNA ? jina bhAkhai re anaMta giNeha / / 167. kevatiehiM jIvatthikAyapadesehiM puDheM ? aNatehi / 168. jIvAstikAyapradezaizcAnantai rekapradeze'pi teSAmanantatvAt, (vR0 pa0 612) 169. eko'ddhAsamayo'nantaH pudgalAstikAyapradezairaddhAsamayaizca spRSTa iti, (vR0pa0 612) soraThA 170. addhA samayo eka, viziSTa paramANa viSe / vata teha vizekha, mamA kahyo tara te bhnnii|| 171. ika pudgala dravya sthAna, athavA sampAse clii| pudgala anaMta pichANa, anaMta taNAM sadbhAva tho|| 172. * eka addhA samayo prabhu ! kitai addhA samayeNa / pharza chai. bhagavaMta jI? jina bhAkha re anaMta kaheNa / / 170. addhAsamayaviziSTamaNudravyamaddhAsamayaH, (vR0 pa0612) 171. ekadravyasya sthAne pArvatazcAnantAnAM pudgalAnAM sadbhAvAt (vR0 pa0 612) 172. ""addhAsamaehi / (za0 13171) 1. aDhAI dvIpa bAhiralo paramANu samaya yukta nahIM, te bhaNI dharmAsti nAM eka pradeza saMghAta piNa pharzaNA nahi huvai / laya* : rAvaNa rAya AzA adhika athAya 174 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 173,174. tathA'ddhAsamayaranantai rasau spRzyate addhAsamaya viziSTAnAmanantAnAmapyaNudravyANAmaddhAsamayatvena vivakSitatvAta teSAM ca tasya sthAne tatpArvatazca sadbhAvAditi / (vR0pa0 612) soraThA 173. addhA samaya kaheha, viziSTa anaMta aNa dravya naiN| addhA samayapaNeha, tasu vAMchitapaNAM thkii| 174. addhA samayaja eka, tasu sthAne vA pAsa bali / anaMta aNu dravya pekha, tasu sadbhAva thakI vRttau|| 175. 'TabA viSe ima jeha, viziSTa aNu dravya aMta nai / addhA samayapaNeha, vAMchitapaNAM thakI khy| 176. te samaya anaMtA soya, je eka samaya nai ThAma cha / athavA pAse joya, gaya kAla anaMtA vrtiyaa|| 177. tathA anAgata kAla, anaMta vartasyai te bhnnii| tasu sadbhAva nihAla, ehavo kahyo TavA mjhai'|| (ja0 sa0) 178. *zata terama deza cautho kahyo, doyasI aThaMtaramI DhAla / bhikSa bhArImAla RSirAya tho, 'jaya-jaza' re haraSa vizAla / DhAla : 279 dharmAstikAya Adi kI paraspara sparzanA dUhA 1. dharmAstIkAyAdi nI, pradeza thakI vimAsa / pUrve AkhI pharzaNA, dravya thakI hiva phAsa // 2. samasta dharmAstikAya prabhu ! anya dharmAstikAya / tAsa kitaija pradeza kari, pharza ima pUchAya? 3. jina kahai eka hi sAtha piNa, pharza nahIMja lesa / sahu dharmAstI pUchavai, nahiM anya dharma-pradeza / / 1. dharmAstikAyAdInAM pradezataH sparzanoktA'tha dravyatastAmAha (vR0 pa0 612) 2. dhammatthikAe NaM bhaMte ! kevatiehi dhammatthikAya padesehiM puThe ? 3. 'natthi ekkeNa' vi| 'nathi egeNavi' tti sakalasya dharmAstikAyadravyasya praznitatvAt tadvyatiriktasya ca dharmAstikAyapradezasyAbhAvAduktaM nAsti / (vR0pa0 612,613) 4. kevatiehi adhammatthikAyapadesehiM ? asaMkhejjehiM / 4. kitai adharmAstikAya naiM, pradeza kari pharzata ? jina kahai asaMkha pradeza kari, pha>> eha atyaMta // 5. aMtara rahita rahyA acha, dharma-pradeza azeSa / tasu madhyoja achai sahI, asaMkha adharma-pradeza / / 5. dharmAstikAyapradezAnantara eva vyavasthitatvAdadharmAstikAyasambandhinAmasaMkhyAtAnAmapi pradezAnAmiti (vR0 pa0 613) 6. kevatiehi AgAsatthikAyapadesehiM ? asaMkhejjehiM / 6. kitai AgAsatthikAya nai, pradeza kari pharzaha ? jina kahai asaMkha pradeza kari, phau~ achaja eha / / 7. asaMsejja pradeza cha, lokAkAza pramANa / e dharmAstikAya naiM, pharza chai ima jANa // 7. asaMkhyeyapradezasvarUpalokAkAzapramANatvAddharmAstikAyasya (vR. pa. 613) laya : rAvaNa rAya AzA adhika athAya za013, u04, DhA0 278,279 175 Jain Education Intemational Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. kise jIva- pradeza kari, pharse se prabhu! tAsa ? jina kahai anaMta pradeza kari, dharmAstI ne phAsa || 6. jIva anaMtA tehanAM, anaMta pradeza kahAya / te dharmAstikAya naiM, vyApI rahyAja tAya // 10. kitai prabhu pudgala ta ! pradeza kari phaha ? jina kahai anaMta pradeza kari, jIva taNI para eha // 11. kitai addhA samaye karI, phaza cha prabhu ! vAha ! kadA, samayakSetra Rs mAMhi // nahIM, dvIpa aDhAI bAra thI, anaMta saMghAta vicAra || jina bhAkhe pharze 12. kadAcita pharge jo pharza to niyama 1 * balihArI Apa rI jayakArI tujha jJAna ho, prabhujI ! vANa sudhArasa tuma taNI, jayakArI tujha dhyAna ho, prabhujI ! [ dhrupadaM ] 13. adharmAstikAya te kite dharma-pradeza ho, prabhujI ! tiNa karine karNe artha ? goyamA prazna vizeSa ho, prabhajI ! 14. jina bhA suNa goyamA asaMkha pradeza saMghAta ho, goyama ! tasu bhAvanA pUrava para avadAta ho, goyama ! 15. kirta adharmAstikAya ne pradeza kari pharzAta ho, prabhujI ! jina kahai ika hI saMghAta je pharNe nahi tilamAta ho, goyama ! 16. zeSa saha vistAra je, dharmAstikAya jema ho, goyama ! adharmAstikAya nAM, SaTa AlAvA ema ho, goyama ! 17. AkAzAstikAya nAM, SaTa AlAvA jANa ho, goyama ! 3 1 vali jIvAstikAya nAM SaTa AlAvA pichANa ho, goyama ! 18. pudgala atvikAya no addhA samaya taNAM valI, 16. ima iNa AlAve kI, sagalAI AlAvA SaTa ema ho, goyama ! AlAvA SaTa tema ho, goyama ! pahichANa ho, goyama ! sva sthAnaka kahiyA nahIM, ika piNa karmaNA jANa ho, goyama ! 20. para sthAnaka trihuM Adi je, dharma adharma e tInUM sUtra ne viSe, asaMkha pradeza kari 21. jIvAsti pudgala addhA, pachalA sUtra tAsa viSe pharNe ache, anaMta pradeza 22. sUtra AkAza viSe ihAM, kahyo etalo Asyo artha viSe tiko, kahiye 23. AgAsatthikAya he prabhu! kitale teha saMghAte pharzaNA ? goyama prazna 24. jina bhAve karNe kadA, kadAcita na pharge to nizca karI asaMkha pradeza 25. kahivUM iNahija rIta sUM, adharmAstikAya yAvata asA samaya no sUtra lage kahivAya *laya : sItA olakhAve sokAM bhaNI 176 bhagavatI jor3a AkAsa ho, goyama ! phAsa ho, goyama ! e tIna ho, goyama ! e cIna ho, govama ! vizeSa ho, goyama ! nyAya azeSa ho, govana ! dharma- pradeza ho, prabhujI ! azeSa ho, prabhujI ! pharNAta ho, goyama ! saMpAta ho, govama ! ho, goyama ! ho, goyama ! 8. kevatiehi jIvatthikAyapadesehi ? anaMtehi / 9. jIvapudgalapradezaistu dharmAstikAyo'nantaH spRSTa:, tadvyAptyA dharmAstikAyasyAvasthitatvAtteSAM cAnantatvAt (bu0 pa0 613) kAyadehi ? tehi / 10. ke lie 11. kevatiehi addhAsamaehi ? siya puTThe 12. siya no puTThe, jai puTThe niyamA anaMtehi / (za. 13 / 72) 13. adhammatkiAe NaM bhaMte! kevatiehi dhammatthikAyapade se hi puTThe ? 14. asaMkhejjehiM / 15. kevatiehi adhammatthi kAyapadesehi ? natthi ekkeNa vi 16-18 se jahA dhammatthikAyassa 19. evaM eeNaM gamaeNaM savve vi saTTANae natthi ekkeNa vi puTThA 20. paraTThANa Adillaehi tihi asaMkhejjehi bhANiyavvaM 21. pati anaMtA bhASiyanyA 22. iha cAkAzasUtre'yaM vizeSo draSTavya: ( vR0 pa0 613) dharmAstikAyAdipradeza: 23, 24. AkAzAstikAyo , spRSTazcAspRSTazca tatra yaH spRSTaH so'saMkhyeyairdharmAdharmAstikAyayoH pradezairjIvAstikAyAdInAM tvanantairiti (bR0 pa0 613) 25. jAva addhAsamayo tti 'jAna dAsamao' ti adAsamayasUtraM yAvat mUtrANi vAcyAnItyarthaH ( vR0 pa0 613) Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26-28. 'jAva kevaiehi' ityAdI yAvatkaraNAdaddhAsamayasUtre AdyaM padapaJcakaM sUcitaM SaSThaM tu likhitamevAste (vR0pa0613) soraThA 26. dhura pada paMca pUchesa, addhA samayo chai tiko| kitai dharma-pradeza, ke adharma kari pharzaNA? 27. kitai AkAza-pradeza, kitai jIva-pradeza kri| pudgala nA pUchesa, kitai pradeza kari pharzaNA? 28. jAva zabda meM tAsa, pudgala laga je sUtra hai| kita samaya kari phAza, sUtra chaTho kahiye hivai // 26. *jAva kitai addhA samaya kari, pharru chai bhagavAna ho ? prabhujI ! jina kahai ika piNa samaya kari, nahIM tAsa pharzANa ho, goyama ! 29. jAva kevatiehi addhAsamaehiM puThe ? natthi ekkeNa vi| (za0 13/73) 30. tatra tu 'natthi ekkeNavi' tti nirupacaritasyAddhA samayasyaikasyaiva bhAvAt (vR0 pa0 613)) 31,32. atItAnAgatasamayayozca vinaSTAnutpannatvenAsattvAnna samayAntareNa spRSTatA'stIti / / (vR0 pa0 613) 33. jattha NaM bhaMte ! ege dhammatthikAyapadese ogADhe, tattha kevatiyA dhammatthikAyapadesA ogADhA? 34. natthi ekko vi soraThA 30. vRtti viSe ima nyAya, addhA samaya taNoja je| upacaya nahiM chai tAya, eka samaya nAM bhAva thii| 31. samaya atIta pichANa, te to viNaTho srvthaa| samaya anAgata jANa, te aNaUpajaba karI / / 32. samaya jiko vartamAna, teha thakI je samaya anya / tAsa saMghAte jANa, nahIM pharzaNA ima vRttau / / avagAhanA dvAra 33. *prabhu ! dharmAstikAya noM, rahyo eka pradeza ho, prabhujI ! kitA dharma-pradeza tyAM? jina bhAkhai suvizeSa ho, goyama ! 34. jina kahai dharma-pradeza jyAM, rahyo eka suvizekha ho, goyama ! anya dharmAstikAya noM, rahyo pradeza na eka ho, goyama ! 35. kitA adharma-pradeza tyAM? jina bhAkhai suvizeSa ho, goyama ! eka dharma-pradeza tyAM, eka adharma-pradeza ho, goyama ! 36. kitA AkAza-pradeza tyAM? jina bhAkhai sUvizeSa ho, goyama ! eka dharma-pradeza tyAM, eka AkAza-pradeza ho, goyama ! 37. kitA jIvAstikAya nAM, pradeza tyAM bhagavaMta ho? prabhujI ! jina kahai anaMta jIvAM taNAM, tihAM pradeza anaMta ho, goyama ! 38. kitA pudagalAstikAya nAM?jina kahai anaMta kahesa ho, goyama ! ika-ika dharma-pradeza tyAM, pudgala anaMta pradeza ho, goyama 36. kitA addhA samayA tihAM? taba bhAkhai jinarAya ho, goyama ! kadAcita avagAhiyA, kadAcita nahiM avagAya ho, goyama ! 40. jo avagAhA cha tike, manuSyakSetra rai mAya ho, goyama ! anaMta samaya avagAhiyA, pUravalI para nyAya ho, goyama ! 35. kevatiyA adhammatthikAyapadesA ogADhA ? ekko| 36. kevatiyA AgAsatthikAyapadesA ogADhA ? ekko| 37. kevatiyA jIvatthikAyapadesA ogADhA ? arthatA / 38. kevatiyA poggalatthikAyapadesA ogADhA ? aNaMtA / 39. kevatiyA addhAsamayA ogADhA ? siya ogADhA, siya no ogADhA 40. jai ogADhA aNaMtA / (za. 13/74) 'aNaMtA' tti, addhAsamayAstu manuSyaloka eva santi na parato'to dharmAstikAyapradeze teSAmavagAho'sti nAsti ca, yatrAsti tatrAnantAnAM bhAvanA tu prAgvat / (va. pa. 614) soraThA 41. ika-ika dharma-pradeza, pudgala dravya anaMta tyaaN| samaya eka vartesa, kahyA anaMtA eka ne|| *laya : sItA olakhAva sokA bhaNI za.13,u04, 279 177 Jain Education Intemational Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42. *prabha ! eka adharmAstikAya noM, rahyo eka pradeza ho, prabhujI ! dharma-pradeza kitA tihAM? jina kahai eka kahesa ho, goyama ! ogADhe 42. jattha NaM bhate ! ege adhammatthikAyapadese tattha kevatiyA dhammasthikAyapadesA ogADhA ? ekko / 43. kevatiyA adhammatthikAyapadesA? 44. natthi ekko vi 45. sesaM jahA dhammatthikAyassa / 43. prabhu ! adharmAstikAya noM, rahyo eka pradeza ho, prabhujI ! anya adharmAsti taNAM, kitA pradeza kahesa ho, prabhujI! 44. jina kahai ika piNa nahiM tihAM, adharmAstikAya ho, goyama ! ikahija chai dUjI nathI, te mATai na kahAya ho, goyama ! 45. zeSa thAkato te sahu, dharma viSe kahya jema ho, goyama ! tema adharmAsti viSa, kahivaM sagalaM ema ho, goyama 46. prabhu ! eka AgAsatthikAya nu, rahyo eka pradeza ho, prabhujI ! dharma-pradeza kitA tihAM ? avagAhyA suvizeSa ho, prabhujI ! 47. jina kahai avagAhya kadA, lokAkAze tAsa ho, goyama ! kadAcita na avagAhiyo, aloka ne AkAza ho, goyama ! (za0 13/75) 46. jattha NaM bhaMte ! ege AgAsasthikAyapadese ogADe tattha kevatiyA dhammatthikAyapadesA ogADhA ? 47. siya ogADhA, siya no ogADhA 'siya ogADhA siya no ogADha' tti lokAlokarUpatvAdAkAzasya lokAkAze'vagADhA alokAkAze tu na tadabhAvAt / (vR0pa0 614) 48, jai ogADhA ekko 49. evaM adhammatthikAyapadesA vi| 50. kevatiyA AgAsatyikAyapadesA? natthi ekko vi| 51. kevatiyA jIvatthikAyapadesA? siya ogADhA, siya no ogADhA 52. jai ogADhA aNaMtA 53. evaM jAva addhaasmyaa| (za. 1376) 48. jo avagAho to tihAM, eka pradeza kahesa ho, goyama ! eka AkAza-pradeza tyAM, ika hI dharma-pradeza ho, goyama ! 46. ema adharmAsti taNo, pradeza kahivaM azeSa ho, goyama ! ika pradeza lokAkAza noM, tyAM eka adharma-pradeza ho, goyama ! 50. kitA AkAza-pradeza tyAM? jina kahai ika piNa nAMya ho, goyama ! AgAsasthikAya eka cha, dUjI nahiM kahivAya ho, goyama ! 51. kitA jIvAstikAya nAM, pradeza tyAM avagAhi ho, prabhajI ! jina kahai avagAhyA kadA, kadAcita rahyA nAMhi ho, goyama ! 52. jo avagAhyA to anaMta hai, lokAkAze kahesa ho, goyama ! tihAM anaMta jIvAM taNAM, rahyA anaMta pradeza ho, goyama ! 53. ima yAvata addhA samaya je, tyAM laga kahivA eha ho, goyama ! pudgala naiM addhA samaya je, timaja anaMta kaheha ho, goyama ! 54. jIvAstikAya noM prabhu ! jyAM rahyo eka pradeza ho, prabhujI ! dharma-pradeza kitA tihAM? jina kahai eka kahesa ho, goyama ! 55. adharmAstikAya noM, pradeza ima kahivAya ho, goyama ! AkAzAstikAya noM, pradeza piNa ima tAya ho, goyama ! 56. jIva-pradeza kitA tihAM? jina bhAkhai suNa saMta ho, goyama ! jyAM ika jIva-pradeza tyAM, anaMta jIvAM rA anaMta ho, goyama ! 57. zeSa dharmAsti viSe kahyo, kahivo tema udaMta ho, goyama ! jyAM ika jIva-pradeza tyAM, pudgala samaya anaMta ho, goyama ! 58. prabha! pudagalAstikAya noM, jyAM rahyo eka pradeza ho, prabhajI! tyAM dharmAstikAya nAM, kitA pradeza kahesa ho? prabhujI ! 56. jima jIva-pradeza viSe kahya, tima pudgala noM azekha ho, goyama ! ika pradeza pudgala taNo, dharma-pradeza tyAM eka ho, goyama ! *laya : sItA olakhAba sokA bhaNI 54. jattha NaM bhaMte ! ege jIvatthikAyapadese ogADhe tattha kevatiyA dhammatthikAyapadesA ogADhA ? ekko 55. evaM adhammatthikAyapadesA vi, evaM AgAsasthikAya padesA vi| 56. kevatiyA jIvasthikAyapadesA? arnntaa| 57. sesaM jahA dhmmtthikaayss| (za. 1377) 58. jattha NaM bhaMte ! ege poggalatthikAyapadese ogADhe tattha kevatiyA dhammatthikAyapadesA ogADhA ? 59. evaM jahA jIvatthikAyapadese taheva niravasesaM / (za. 1378) 178 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AkAza - pradeza ho, goyama ! anaMtA kahesa ho, goyama ! avagAhyA ve pradeza ho, prabhujI ! dharma-pradeza kitA tihAM ? uttara deve jineza ho, goyama ! tihAM pAya ho, goyama ! 62. eka dharma- pradeza tyAM, kadAcita kadA dharma- pradeza be, nisuNo tehanoM nyAya ho, goyama ! soraThA 63. rahyo / eka AkAza-pradeza, doya pradezika baMdha je| dharma-pradeza vizeSa ekaTIja pAva sihAM // 64. rahyo doya AkAza pradeza, doya pradezika saMdha je / dharma- pradeza vizeSa, tihAM doSa kahiye tadA // 65. ima adharmAstikAya piNa, AgAsatthi piNa ema ho, goyama ! pudgala nAM ve pradeza tyo eka kadA ye tema ho, goyama ! 60. eka adharma - pradeza chai, eka anaMta pradeza jIvAM taNAM, samaya 61. jahAM prabhujI ! pudgala taNAM, 66. jaMtu' pudgala samaya je, e tInUM rahyA zeSa ho, goyama ! dharma-pradeza vidhe kahyo kahiyo tima saMpela ho, goyama ! 67. eka dharma- pradeza svAM jIva-pradeza anaMta ho, goyama ! pudgala ne addhA samaya je jema anaMta kahata ho, goyama ! 68. tima be pradeza pudgala taNAM, avagAhyA je sthAna ho, goyama ! te sthAnaka ki anaMta che jIva pradezAdi jAna ho, goyama ! 69. pudgalAstikAya nAM prabhu ! tIna pradeza vidyANa ho, prabhujI ! je sthAnaka avagAhiyA, tyAM dharma-pradezake jANa ho, prabhujI ! 70. jina kahai eka kadA tihAM, kadAcita ve pradeza ho, goyama ! tIna pradeza huve kadA dharmAsti na kahesa ho, goyama ! 1 soraThA 71. rahyo eka dharma - pradeza 72. ro doSa dharma-pradeza tadA // AkAza-pradeza, tIna pradezika khaMdha je / vizeSa, ekahIja pA tadA // AkAsa-pradeza tIna pradezika baMdha je / vizeSa, vihAM doya kahiyai 73. rahyo tIna AkAza-pradeza tIna pradezika khaMdha je / dharma-pradeza vizeSa, tihAM tIna kahiye tadA // 74. *ima adharmAstikAya nAM. AgAsatvi piNa ema ho, goyama ! dharma- pradeza ika ve triNa kalA, adharma AkAza tema ho, goyama ! 75. zeSa jIva pudgala taNAM, kitA pradeza te sthAna ho, prabhujI ! addhA samaya kitA valI ? e trihuM sUtra pichANa ho, prabhujI ! 76. jima doya pradeza pudgala taNAM, avagAhyA te ThAma ho, goyama ! pudgala jIva samaya trihUM, kahyA anaMtA tAma ho, goyama ! *laya : sItA olakhAvai sokAM bhaNI 1. jIva 61. jattha NaM bhaMte ! do poggalatthikAyadesA ogADhA tattha kevatiyA dhammatthikAyapadesA ogADhA ? 62. siya ekko siya doNNi 63. yadekatrAkAzapradeze dvyaNukaH skandho'vagADhaH syAttadA tatra dharmAstikAyapradeza eka eva ( vR. pa. 614 ) 64. yadA tu dvayorAkAzapradezayorasAvavagADhaH syAttadA tatra dvau dharmapradezAvavagADhI syAtAmiti (bR. pa. 614) 65. evaM adhammatthikAyassa vi evaM AgAsatthikAyasta vi evamavagAhanAnusAreNAdharmAntikAyAkAzAstikApayorapi syAdekaH syAdadvAviti bhAvanIyam (bu.pa. 614) 66-68. sesaM jahA dhammatthikAyassa / (za. 13079) 'sesaM jahA dhammatthi kAyassa' tti zeSamityuktApekSayA jIvAstikApustikA yA dharmAstikAyapravezaktavyatAmuktaM tathA pradezadvayavaktavyatAyAmapi, pudgalapradezadvayasthAne tadIyA anantAH pradezA avagADhA ityarthaH / (bR. pa. 614) 69. jattha NaM bhaMte ! tiSNi poggalatthi kAyapadesA ogADhA tattha kevatiyA dhammatthikAyapadesA ogADhA ? 70. siya ekko, siya doNNi, siya tiNNi / trayaM 79. yadA trayo'pyaNava ekatrAvagADhAstadA tatraiko dharmAkAmapradezaDha: / (bR. pa. 615) 72. yadA tu dvayostadA dvAvavagADhI ( vR. pa. 615 ) 73. yadA tu triSu tadA traya iti ( vR. pa. 615 ) 74. evaM adhammatthikAyassa vi evaM AgAsatthikAyassa vi / 75,76. sesaM jaheva doNhaM 'sesaM jaheva dohaM' ti 'zeSaM' jIvapudgalAddhAsamayAzritaM sUtratrayaM yathaiva dvayoH pudgalapradezayoravagAhacintAyAmadhItaM tathaiva pradeza cintAyAmapyadhyeya, (bR. pa. 615) za0 13, u0 4, DA0 279 179 Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 77. tima tIna pradeza pudgala taNAM 3 tyAM jIva-pradeza anaMta ho, govama ! anaMtA pradeza pudgala taNAM samaya anaMtA huMta ho, goyama ! 78. pradeza ika ika iha vidhe, badhAravo suvizeSa ho, goyama ! Adi trihuM astikAya nAM, ika ika vRddhi pradeza ho, goyama ! 76. jima pudgala tIna pradeza tyAM dharma adharma AkAsa ho, goyama ! ehiM nAM pradeza nIM kahIM ika ika vRddhi vimAsa ho, goyama ! 80. ima cyAra pradeza pudgala taNAM Adi rahyA te sthAna ho, goyama ! eka-eka tyAM badhAravo, kahiyai teha sujAna ho, goyama ! 81. prabhu ! pyAra pradeza pudgala taNAM avagAhyA te ThAma ho, prabhujI ! dharma adharma AkAsa nAM, kitA pradezaja pAma ho ? prabhujI ! J 82. jina kahai eka huvai kadA, kadA doya kadA tIna ho, goyama ! kadAcita viu pradeza meM puravalI para cIna ho, goyama ! 83. zeSa jIva pudgala taNAM, kitA pradeza te sthAna ho, prabhujI ! addhA samaya kitAvalI ? e trihuM sUtra pichAna ho, prabhujI ! 84. jima doya pradeza pudgala saNAM, avagAhyA te ThAma ho, goyama ! pudgala jIva samaya hiM kahyA anaMtA tAma ho, goyama ! 85. ciuM Adi pradeza pudgala taNAM tyAM jIva- pradeza anaMta ho, goyama ! huMta ho, goyama ! anaMta pradeza pudgala taNAM, samaya anaMtA 86. prabhu ! pyAra pradeza pudgala to ThAma ho, prabhujI ! tyAM] jIva- pradeza rAkilA ? avagAhyA te anaMta kahai jina svAma ho, goyama ! 87. anaMta pradeza pudgala taNAM samaya anaMtA pAma ho, goyama ! kahivA puravalI paraM, vArU vidhi abhirAma ho, goyama ! yAvata daNa pudgala taNAM avagAhyA je pradeza ho, prabhujI ! tyAM dharma adharma AkAza nAM, kitA pradeza kahesa ho, prabhujI ! kadA dova kadA tIna ho, goyama ! zeSa anaMtA cIna ho. govama ! , 8. jina kahai eka huve kadA jAva kadAcita daza huvai, 60. prabhu ! saMkha pradeza pudgala taNAM avagAhyA je ThAma ho, prabhujI ! dharma adharma AkAza nAM, kitA pradezaja pAma ho, prabhujI ! 11. jina kahai eka huve kayA kayA doSa kadA tIna ho, goyama ! jAva kadAcita daza huvai, kadA saMkhyAtA cIna ho, goyama ! 62. prabhu ! asaMkha pradeza pudgala 1 taNAM avagAhyA je ThAma ho, prabhujI ! dharma adharma AkAza nAM, kitA pradezaja pAma ho, prabhujI ! 63. jina kahai eka huvai kadA, kadA doya kadA tIna ho, goyama ! jAva kadAcita saMkha hUM. kadA asaMkhyAtA cIna ho, goyama ! , 150 bhagavatI jor3a 77. pulapradezasthAnetA ityevamadhyeyamityarthaH / jIvapradezA avagADhA (bR. pa. 615) 78. evaM emakeyanya padezo Aiehi tihi atkiehi 79. yathA pudgalapradezatrayAvagAhacintAyAM dharmAstikAyAdisUtratraye ekaikaH pradezo vRddhi nItaH / ( vR. pa. 615 ) 80. evaM pudgalapradezacatuSpAdyamahacintAmAmadhyeka statra varddhanIyaH / ( vR. pa. 615) 81. jattha NaM bhaMte ! cattAri puggalatthikAyappaesA ogADhA tattha kevaiyA dhammatthikAyappaesA ogADhA ? (bR. pa. 615) tinni siya cattAri (bu. pa. 615) 82. siya ekko siya donni siya ityAdi, bhAvanA cAsya prAgiva 83, 84. sesehi jaheva dopaha 'sesehi jaheba cohaM' ti teSu jIvAstikApAdiSu triSu sUtreSu pudgalapradezacatuSTayacintAyAM tathA vAcyaM yathA teSveva pudgalapradezadvayAvagAhacintAyAmuktaM / (bR. pa. 615) 86. jatya NaM bhaMte ! pattAri pogyasatvikAyayaesA ogADhA tattha kevatiyA jIvatthi kAyappaesA ogADhA ? anaMtA ityAdi (bR. pa. 615) 89. jAva dasahaM siya ekko, siya doNNi, siya tiNi jAva siya dasa / 90, 91. saMkhejjANaM siya ekko, siya doNNi jAva siya dasa, siya saMkhejjA 92, 93. asaMkhejjANaM siya ekko jAva siya saMkhejjA, siya asaMkhejjA / Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 94. jema asaMkhyAtA kA, tAsa bhAvArtha pichANaye, 65. prabhu ! anaMta pradeza pudgala tema anaMtA tAma ho, goyama ! kahiye ati abhirAma ho, govama ! taNAM dharma adharma AkAsa no 66. jina kahai eka huvai kadA, java kadAcita saMkha, 17. lUM Ija kahIjiye, eha pATha bhagavaM nathI, 8. dharma adharma lokAkAza nAM, asaMkha anaMta pradeza na tenAM 66. eka addhA samayo prabhu dharma-pradeza kitA siMha avagAhyA je ThAma ho, prabhujI ! kitA pradezaja pAma ho, prabhujI ! kadA doya kadA tIna ho, goyama ! kadA asaMkhyAtA cIna ho, goyama ! piNa kadA anaMta hoya ho, goyama ! tAsa nyAya ima joya ho, goyama ! pradezaja 110. adharmAsti asaMkha 100. eka addhA samayo prabhu ! kitA adharma-pradeza tyAM? 101. eka addhA samayo prabhu ! avagAhyo jiNa ThAma ho, prabhujI ! jina kahe ekaja pAsa ho, goyama ! avagAhyo jiNa ThAma ho, prabhujI ! kitA AkAsa-pradeza tyo ? jina kahe ekaja pAma ho, goyama ! 102. eka addhA samayo prabhu ! avagAhyo jiNa ThAma ho, prabhujI ! jIva- pradeza kitA tihoM ? jina kahai anaMtA pAma ho, goyama ! 103. eka addhA samayo prabhu ! avagAhyo jiNa ThAma ho, prabhujI ! kitA pradeza pudgala taNo ? jina kahai anaMtA pAma ho, goyama ! 104. eka addhA samayo prabhu ! avagAhyo jiNa ThAma ho, prabhujI ! addhA samayA kitA tihAM ? jina kahai anaMtA pAma ho, goyama ! anya prakAra se avagAhanA dvAra haMta ho, goyama ! tiNasU nakA anaMta ho, goyama ! ! avagAhyo jiNa ThAma ho, prabhujI ! jina kahai ekajapAma ho, govama ! ? 1 105. prabhu ! dharmAstikAya je avagAhI suvizeSa ho, prabhujI ! tyAMkitA dharmAstikAya nAM, avagAhyA chai pradeza ho, prabhujI ! 106. zrI jina bhAkhai eka hI avagAhyo nahi soya ho, goyama ! dharmAstikAya eka hai, piNa dUjI nahi koya ho, goyama ! 107. dharmAstikAya zabde karI, dharmAstI nAM jAma ho, goyama ! sarva pradeza saMgraha thakI, paNa dUjI nahi tAma ho, goyama ! 108. prabhu ! dharmAstikAya je avagAhI je ThAma ho, prabhujI ! kitA adharma-pradeza tyo ? jina kahai asaMkhijja pAma ho, goyama ! 109 prabhu dharmAstikAya je avagAhI je ThAma ho, prabhujI ! kitA AkAza-pradeza tyAM ? ! jina kahai asaMkhijja pAma ho, goyama ! soraThA nAM pradeza pichANa, jANa, lokAkAsti kAya nAM / dharmAstI najitA // 94. jahA asaMkhejjA evaM anaMtA vi / asyAyaM bhAvArtha: / (za. 13/80 ) (bR. pa. 615) 95. ' jattha NaM bhaMte ! anaMtA poragalatthikAyappaesA ogADhA tattha kevatiyA dhammatkiAyappasA ogADhA ? (bR. pa. 615 ) 96. siya ekko siya donni jAva siya asaMkhejjA (bR. pa. 615) 97. etadevAdhyeyaM na tu 'siya anaMta' tti (vR pa. 615 ) 98. dharmAstikAyAdharmAstikAyalokAkAzapradezAnAmanantA nAmabhAvAditi / ( vR. pa. 615 ) 99 jattha NaM bhaMte ! ege addhAsamae ogADhe tattha kevatiyA dhammatthi kAyapadesA ogADhA ? ekko| 10. kevatiyA adhammatthikAyapadesA ? ekko / 101. kevatiyA AgAsatthikAyapadesA ? ekko / 102. kevatiyA jIvatthikAyapadesA ? anaMtA / 103,104. evaM jAva addhAsamayA / (40 1301) 105. jattha NaM bhaMte ! dhammatthikAe ogADhe tattha kevatiyA dhammatthi kAyapadesA ogADhA ? 106. natthi ekko vi / 108. kevatiyA adhammatthi kAyapadesA ? asaMkhejjA / 109. kevatiyA AgAsatthi kAyapadesA ? asaMkhejjA / zi0 13, u0 4, DhA0 279 181 Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 111. kevatiyA jIvatthikAyapadesA? aNaMtA / 112,113. evaM jAva addhaasmyaa| (za. 13182) 114. jattha NaM bhaMte ! adhammatthikAe ogADhe tattha kevatiyA dhammatthikAyapadesA ogADhA ? asNkhejjaa| 115. kevatiyA adhammatthi kAyapadesA ? natthi ekko vi / 116. sesaM jahA dhammatthi kAyassa / evaM sabve-saTANe natthi ekko vi bhANiyavvo 117. parahANe AdillagA tiNNi asaMkhejjA bhANiyavvA / 118. pacchillagA tiNi aNatA bhANiyabvA jAva addhA samayo tti 119. jAva kevatiyA addhAsamayA ogADhA ? nasthi ekko (za. 13183) vi| 111. *prabhu ! dharmAstikAya je, avagAhI je ThAma ho, prabhajI ! kitA pradeza jIvAM taNAM? jina kahai anaMtA pAma ho, goyama ! 112. prabhu ! dharmAstikAya je, avagAhI je ThAma ho, prabhujI ! kitA pradeza pudgala taNAM ? jina kahai anaMtA pAma ho, goyama ! 113. prabhu ! dharmAstikAya je, avagAhI je ThAma ho, prabhujI ! addhA samaya kitA tihAM ? jina kahai anaMtA pAma ho, goyama ! 114. prabhu ! adharmAstikAya je, avagAhI je ThAma ho, prabhajI! dharma-pradeza kitA tihAM? jina kahai asaMkhijja pAma ho, goyama ! 115. prabhu ! adharmAstikAya je, rahI jihAM avagAhi ho, prabhujI ! kitA adharma-pradeza tyAM?jina kahai ika piNa nAMhi ho, goyama ! 116. zeSa dharmAstikAya nI, avagAhana kahI tema ho, goyama ! kahivI sagalI svasthAnake, nahIM eka piNa ema ho, goyama ! 117. para sthAne trihuM Adi je, dharma adharma AkAsa ho, goyama ! e tIna nAM pradeza te, asaMkhejja suvimAsa ho, goyama ! 118. trihuM pachalA jIva poggalA, addhA samaya anaMta ho, goyama ! jAva addhA samayA lagai, bhaNavU eha udaMta ho, goyama ! 116. jAva addhA samayA kitA, avagAyA jinarAya ho ? prabhujI ! jina kahai ika piNa samayahI, avagAhana tihAM nAya ho, goyama ! soraThA 120. sva sthAne sahu ThAma, ika hI avagAhaka nthii| te ikahija chai tAma, bIjI nahiM tiNa kAraNe / / jIvoM ko avagAhanA dvAra 121 *pRthvIkAyika ika prabhu ! avagAhI te ThAma ho, prabhujI ! kitA pRthvI avagAhiyA? jina kahai asaMkhijja pAma ho, goyama ! 122. pRthvIkAyika ika prabhu ! avagAhI te ThAma ho, prabhujI ! kitA tihAM apakAyikA? jina kahai asaMkhijja pAma ho, goyama ! 123. pRthvIkAyika ika prabhu ! avagAhI te ThAma ho, prabhu jI! kitA tihAM teukAyikA ? jina kahai asaMkhijja pAma ho, goyama ! 124. pRthvIkAyika ika prabhu ! avagAhI te ThAma ho, prabhujI ! kitA tihAM vAukAyikA ? jina kahai asaMkhijja pAma ho, goyama ! 125. pRthvIkAyika ika prabhu ! avagAhI te ThAma ho, prabhujI ! vanaspati tihAM ketalA? jina kahai anaMtA pAma ho, goyama ! soraThA 126. jihAM ika pRthvI jIva, tihAM asaMkhejja sUkSama mhii| ima apa teja kahIva, sUkSama vAyu piNa asaMkha / / *laya : sItA olakhAvai sokA bhaNI 121. jattha NaM bhaMte ! ege puDhavikkAie ogADhe tattha NaM kevatiyA puDhavikkAiyA ogADhA ? asNkhejjaa| 122. kevatiyA AukkAiyA ogADhA ? asNkhejjaa| 123. kevatiyA teukAiyA ogADhA ? asNkhejjaa| 124. kevatiyA vAukAiyA ogADhA ? asaMkhejjA / 125. kevatiyA vaNassaikAiyA ogADhA ? aNaMtA / (za0 13 / 84) 126,127vIkAyikAvAmA avagADhA 126,127. 'jattha NaM bhate ! ege puDhavikkAie' ityAdi, ekapRthivIkAyikAvagAhe'saGkhyeyAH pratyekaM pRthivIkAyikAdayazcatvAraH sUkSmA avagADhAH yadAha-'jattha 182 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ego tattha niyamA asaMkhejja' tti, vanaspatayastvanantA iti / (vR0 10615) 128. jattha NaM bhaMte ! ege AukkAie ogADhe tattha NaM kevatiyA puDhavikkAiyA ogADhA ? asaMkhejjA / 129. evaM jaheva puDhavikkAiyANaM vattavvayA taheva savvesi niravasesaM bhANiyavvaM jAva vaNassa ikAiyANaM / 130. jAba kevatiyA vaNassaikAiyA ogADhA ? aNaMtA / (za0 13 // 85) 127. jihAM ika pRthvIkAya, tihAM vnsptikaayikaa| kahyA anaMtA tAya, sarva lokavartI suhama / / 128. *ika apakAyika he prabhu ! avagAhI te ThAma ho, prabhujI ! kitA tihAM pRthvIkAyikA ? jina kahai asaMkhijja pAma ho, goyama ! 126. ima jima pRthvIkAya nIM, vaktavyatA kahI soya ho, goyama ! timaja saha nI vAratA, jAva vanaspati joya ho, goyama ! 130. jAva prabhu ! ika vaNassai, avagAhI je ThAma ho, prabhujI ! tyAM kitA vaNassaikAyikA ?jina kahai anaMtA pAma ho, goyama ! soraThA 131. sAdhAraNa apekSAya, athavA sUkSma apekSayA / jihAM ika vaNassaikAya, anaMta tihAM ima saMbhavai / / astikAya pradezaniSIdana dvAra 132. *prabha ! dharmAstikAya nai viSe, vali adharmAstikAya ho, prabhujI ! AkAzAstikAya je, e tInUM viSe tAya ho, prabhujI! 133. samartha chai koi baisavA, muvA samartha soya ho, prabhajI ! Ubho rahivA naiM cAlavA, ADo teDho hoya ho, prabhajI ! 134. jina kahai atha samartha nahIM, piNa jIva anaMtA tema ho, goyama ! avagAhI nai rahyA tihAM, prabhu ! kiNa arthe kahyo ema ho ? prabhujI ! 135. jina daSTAMta deI kahai, sAlA kUTa-AkAra ho, goyama ! bAhara mAMhi lIpI gupti cha, gupta achai tasu dvAra ho, goyama ! 136. jima rAyaprazreNI sUtra meM, Akhyo e dRSTAMta ho, goyama ! yAvata dvAra kimAr3a te, sAlA nAM DhAMkata ho, goyama ! 137. te kaMTAkAra sAlA viSe, bahuvidha bhUmi bicAla ho, goyama ! eka doya tIna jaghanya thI, dIpaka ko ujavAla ho, goyama ! 138. utkRSTa sahasra dIvA pratai, ujavAla nara koya ho, goyama ! te nizcai kari goyamA ! sAMbhala tUM avaloya ho, goyama 136. lezyA teja dIvA taNo, ha saMbaMdha mAMhomAya ho, goyama ! aNNamaNNa pharza jAva te, ika ghaTa thai rahavAya ho, goyama ! 132,133. eyaMsi NaM bhaMte ! dhammatthikAya-adhammasthikAya AgAsatthikAyaMsi cakkiyA keI Asaittae vA saittae vA ciTThittae vA nisIyattae vA tuyaTTittae vA? 134. no iNaThe samaThe, aNaMtA puNattha jIvA ogaaddhaa| (za0 13086) se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai? 135. goyamA ! se jahAnAmae kUDAgArasAlA siyA duhao littA guttA guttduvaaraa| 136. jahA rAyappaseNaijje (sUtra 755) jAva (saM. pA.) duvAravayaNAI pihei| 137. tIse kUDAgArasAlAe bahumajjhadesabhAe jahaNNeNaM ekko vA do vA tiNNi vaa| 138. ukkoseNaM padIvasahassaM palIvejjA / se nUrNa goyamA! 140. hAM svAmI! gotama kahai, taba bhAkhai jinarAya ho, goyama ! samartha chai kAMi goyamA ! te dIpa lezyA viSe tAya ho, goyama ! 141. baisaNa jAva lezyA viSe, ADo hovA tattha ho, goyama ! gotama kahai bhagavaMta jI ! nahiM e artha samattha ho, prabhujI ! 142. prabhu kahai jIva anaMta hI, rahyA tihAM avagAhi ho, goyama ! tiNa arthe ima Akhiyai, jAva ogADhA tAhi ho, goyama ! 139. tAo padIvalessAo aNNamaNNasaMbaddhAo aNNamaNNa puDhAo aNNamaNNasaMbaddhapuTAo aNNamaNNaghaDatAe ciThThati ? 140.haMtA ciTThati / cakkiyA NaM goyamA ! keI tAsu padIvalessAsu 141. Asaittae vA jAva tuyaTTittae vA ? bhagavaM! no iNaThe smtthe| 142. aNaMtA puNatthajIvA ogADhA / se teNaTheNaM goyamA ! evaM buccai jAva aNaMtA puNattha jIvA ogADhA / (sh013|87) *laya : sItA olakhAvai sokAM bhaNI za0 13, u04, DhA0 279 183 Jain Education Intemational Education Intemational Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 143. kahi NaM bhaMte ! loe bahasame, kahi NaM bhaMte ! loe savvaviggahie paNNatte ? bahusama dvAra 143. prabhu ! loka atyaMta samo kihAM, hAni vRddhi kari rahita ho, prabhujI ! kihAM sarva thI sAMkar3o, te sarva vigrahika' kahita ho ? prabhajI! 144. jina kahai ratnaprabhA pRthvI, tAsa viSe kahivAya ho, goyama ! Uparalo nai heThalo, kSullaka pratara viSe tAya ho, goyama ! 145. Uparalo je pratara laghu, te prati avadhi kareha ho, goyama ! UMcI pratara nI vRddhi, pravRttA chai teha ho, goyama ! 146. valI heThalo pratara laghu, te prati avadhi kareha ho, goyama ! nIcI pratara nI vRddhi, pravRttA cha teha ho, goyama ! 147 e bihu pratara cha tike, zeSa pratara nI pekSAya ho, goyama ! nAnhA chai tiNa kAraNe, kSullaka pratara kahivAya ho, goyama ! 148. te bihu pratara chai tike, rajju pramANa vicAra ho, goyama ! AyAma vikkhaMbhapaNe tiko, AkhyA vRtti majhAra ho, goyama ! 146. madhyavartI tirachA loka nai, navasau yojana heTha ho, goyama ! navasau yojana urddha cha, te tiryaka loka madhya neTha ho, goyama ! 150. baha sama loka ihAM kahyo, vRddhi hAni kari rahita ho, goyama ! vakra sarva thI sAMkar3o, te piNa ihAM kahita ho, goyama ! 151. kihAM acha bhagavaMta jI! loka taNoM avaloya ho, prabhUjI ! vigraha vigrahika zarIra cha, vRddhi hAni jihAM hoya ho ? prabhujI! 144. goyamA ! imIse rayaNappabhAe puDhavIe uvarima heTThillesu khuDDagapayaresu / 145. uparimo yamavadhokRtyordhva prataravRddhiH prvRttaa| (vR0 pa0 616) 146. adhastanazca yamavadhIkRtyAdhaH pratarapravRddhiH prvRttaa| (vR0pa0616) 147-149. tatastayoruparitanAdhastanayoH kSullakapratarayoH zeSApekSayA laghutarayo rjjuprmaannaayaamvisskmbhyostiryglokmdhybhaagvttinoH| (va0pa0616) 152. jina vahai vigrahakaMDa te, brahmakalpa nAM pichAna ho, goyama ! kUpara khUNo chai tihAM, pradeza nI bRddhi hAna ho, goyama ! 150. ettha NaM loe bahusame, ettha NaM loe savvaviggahie pnnnntte| (za0 13 / 88) 151. kahi NaM bhaMte ? viggahaviggahie loe paNNatte ? 'viggahaviggahie'tti vigraho---vakraM tayukto vigrahaHzarIraM yasyAsti sa vigrahavigrahikaH / (vR0 pa0616) 152. goyamA ! viggahakaMDae ettha NaM viggahaviggahie loe pnnnntte| (sh013|89) 'viggahakaMDae' tti vigraho-vakraM kaNDaka-avayavo vigraharUpaM kaNDaka-vigrahakaNDakaM tatra brahmalokakUpara ityarthaH yatra vA pradezavRddhayA hAnyA vA vakraM bhavati tadvigrahakaNDakaM / (vR0pa0616) 153. kisaMThie NaM bhaMte ! loe paNNatte ? goyamA ! supaiTThiyasaMThie loe paNNatte / saMsthAna dvAra 153. prabhU ! syaM saMsthAne loka chai? taba bhAkhai bhagavAna ho, goyama ! supratiSThaka saMsthiti, tAsa nyAya ima jAna ho, goyama ! soraThA 154. artha viSe avadAta, sarAva saMpuTa saMsthita / keyaka ima AkhyAta, kalasa Uparai kalasa jim|| 155. kei kahai sarAva tIna, talai sarAva adhomukhii| Upara saMpuTa cIna, Urddhamukho meM adha:mukha / / 156. *haiThe vistIrNa kahyo, madhya sAMkar3o nhAla ho, goyama ! jema sAtamA zataka maiM, prathama uddeze bhAla ho, goyama ! 157. kayo sarUpaja loka noM, kahivo tiNahija rIta ho, goyama ! jAva aMta kara dukha taNo, italA laga suvadIta ho, goyama ! 1. vakra / *laya : sItA olakhAba sokAM bhaNI 156,157. heTThA vicchiNNe, majjhe saMkhitte - jahA sattamasae paDhamuddese (sUtra 3) jAva (saM0 pA0) aMtaM kareti / (za0 13 / 90) 184 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158. adho tiryaka Urddhaloka nai, he bhagavaMta ! saMpekha ho, prabhujI ! kuNa-kuNa thI alpabahutva hai, tullA adhika vizekha ho ? prabhujI ! 156. jina kahai thor3o sarva thI, tiracho loka pichANa ho, goyama ! aSTAdaza sau yojana taNo, jADo bAhalya jANa ho, goyama ! 160. teha thakI Urddhaloka te. asaMkhyAtagUNo jANa ho, goyama ! __ sapta rajju deza UNa cha, te UMcapaNe pahichANa ho, goyama ! uDaDhalogassa ya kayare kayarehito appA vA? bahayA vA? tullA vA? visesAhiyA vA ? 159. gAyamA ! savvatthove tiriyloe| 'savvatthove tiriyaloe' tti aSTAdazayojanazatAyAmatvAt / (va0 pa0 616) 160. uDDaloe asNkhejjgunne| 'uDDaloe asaMkhejjaguNe'tti kinycinyuunsptrjjuucchittvaat| (vR0 pa0 616) 161. aheloe visesaahie| (za0 13 / 91) seva bhaMte ! sevaM bhate ! ti| [za0 13 / 92] 'ahe loe visesAhie' tti kinyctsmdhiksptrjjuucchrittvaaditi| (vR0 pa0 616) 161. teha thakI adholoka te, Akhyo adhika vizekha ho, goyama ! sapta rajju jAjho UMca thI, sevaM bhaMte ! saMpekha ho, prabhujI! 162. terama zata cautho kahyo, besau guNyAsImI DhAla ho, sugaNA ! bhikSu bhArImAla RSirAya thI, 'jaya-jaza' maMgalamAla ho, sugaNA ! trayodazazate caturthoddezakArthaH / / 13 / 4 // DhAla : 280 narayika AhAra pada 1,2. anantaroddezake lokasvarUpamuktaM tatra ca nArakAdayo bhavantIti nArakAdivaktavyatAM paJcamoddezakenAha (vR0 pa0 616) 1. cautha uddeze Akhiyo, loka svarUpa vizAla / tihAM nArakAdika huvai, vividha prakAre nhAla / / 2. te mATai narakAdi nIM, vaktavyatA avadAta / kahiyai chai te sAMbhalo, je dAkhI jaganAtha // 3.he bhagavAna! syUM nArakI, sacitta AhArI dhAra / tathA acitta AhArI acha, athavA mizra AhAra? 4. jina bhAkhai suNa goyamA ! sacittAhArA naay| acittAhArA chai tikai, mizrAhAra na paay|| 5. ihavidha asurakumAra piNa, pannavaNa pada pahichANa / aTThAvIsamAM no prathama, naraka uddezo jANa / / 3. neraiyA NaM bhaMte ! kiM sacittAhArA ? acittA hArA! mIsAhArA? 4. goyamA ! no sacittAhArA, acittAhArA, no miisaahaaraa| 5. evaM asurakumArA, paDhamo neriyuddeso| (paNNa0 28.1-105) 'paDhamo neraiyauddesao' ityAdi, ayaM ca prajJApanAyAmaSTAviMzatitamasyAhArapadasya prathamaH / (vR0 pa0 616) 6. niravaseso bhaanniybyo| (sh013|93) sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti| 6. te samasta kahivo ihAM, sevaM bhaMte ! svAma / zataka teramA noM kahyo, paMcamuddezo tAma / / trayodazazate paMcamoddezakArthaH // 13 // 5 // za0 13, u04,5, DhA0 279,280 185 Jain Education Intemational Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAntara-nirantara pakSa *jina vaca mahA jayakArI he, saradhyAM tho ziva sAro he| (dhrupadaM) 7. rAjagaha jAva gotama ima bolyA, he prabha ! nAraka jIvA he| samayAdi aMtara-sahita Upajai, ke aMtara-rahita kahIvA he ? 8. jina kahai nAraka aMtara-sahita piNa, upajai chai dukhakArA he| ___ aMtara-rahita piNa nAraka Upajai, imahija asurakumArA he / / 6. ima jima gaMgeya timaja be daMDaka, yAvata aMtara-sahIto he / vemANiyA je deva cha, vali cavai aMtara-rahIto he / / 7. rAyagihe jAva evaM vayAsI-saMtaraM bhaMte ! neraiyA uvavajjati ? nirataraM neraiyA uvabajjati ? 8. goyamA ! saMtaraM pi neraiyA ubavajjati, niraMtaraM pi neraiyA uvavajjaMti / evaM asurakumArA vi / 9. evaM jahA gaMgeye (za0 9 / 80-85) taheva do daMDagA jAva saMtaraM pi bemANiyA cayaMti, niraMtaraM pi vemANiyA cayaMti / (za0 13 / 95) soraThA 10. cavana vimAnika ukta, te sura chai tiNa kAraNa / camara AvAsa prayukta, sura adhikAra thakI hivai // camara AvAsa pada 11. *kihAM prabhujI ! camara asura nAM, iMdra taNo sukhadAyo he| camaracaMcA nAmaiM AvAsaja? hiva bhAkhai jinarAyo he / / 12. jaMbUdvIpa nAM maMdara giri thI, dakSiNa dizi rai mAho he / tirachA asaMkhyAtA dvIpa samudre, arNodadhi kahivAyo he| 13. imahija bIjA zataka taNo je, sabhA nAma uddezo hai| vaktavyatA kahI te saha kahivI, NavaraM italo vizeSo he / / 10. anantaraM vaimAnikAnAM cyavanamuktaM, te ca devA iti devAdhikArAccamarAbhidhAnasya devavizeSasyAvAsavizeSa prarUpaNAyAha (vR0 pa0 617) 11. kahi NaM bhaMte ! camarassa asuriMdassa asurakumAraraNNo camaracaMce nAmaM AvAse paNNatte ? 12. goyamA ! jaMbuddIbe dIve maMdarassa pavvayassa dAhiNaM / tiriyamasaMkhejje dIvasamudde --- 13. evaM jahA bitiyasae (sU0 118-121) sabhAuddesae vattavvayA sacceba aparisesA neyavvA (pA0 Ti0) navara-imaM nANataM / 14. jAva tigicchakUDassa uppAyapavvayassa camaracaMcAe rAyahANIe camaracaMcassa AvAsapabvayassa aNNe siMca bahUNaM / (pA0 Ti0) 15. sesaM taM ceva jAva terasa ya aMgulAI addhaMgulaM ca kiMci visesAhiyA parikkheveNaM / (pA0 Ti0) 14. jAva tigicchakUTa giri utpAtaja, camaracaMcA rajadhAnI he| camaracaMcA prAsAda parvata na, anya bahu no jAnI he / / 15. zeSa timaja jAva sADhA terai, AMgula kiMci vizekho he| paridhi etalI teha taNI cha, e jina kIdho lekho he / / soraThA 16. tIna lAkha avaloya, sola sahasra naiM doysau| sattAvIsa vali joya, yojana itA kahIjiye / / 17. gAU tIna samera, dhanuSa eka sau aSTaviMza / AMgula sADhA tera, kAMika jAjhI paridhi tsu|| 18. *te camaracaMcA nAmaiM rAjadhAnI nai, nairuta kUNa rai mAMDo he| chaha sau pacAvana kor3a yojana vali, paitIsa lAkha kahAyo he| 16. pacAsa sahasra yojana arNodaya, samudre tiracho jaiyai he| ihAM camara noM AvAsa kahyo cha, camaracaMca nAma kahiye he / / 16,17. tiNNi joyaNasayasahassAI solasa sahassAI doNNi ya sattAvIse joyaNasae tiNNi ya kose aTThAvIsaM ca dhaNusayaM terasa aMgulAI addhaMgulagaM ca kiMci visesAhie parikkheveNaM paNNatte / (bha0 za0 675) 18. tIse NaM camaracaMcAe rAyahANIe dAhiNapaccatthime NaM chakkoDisae paNapannaM ca koDIo 'paNatIsaM ca syshssaaiN| 19. pannAsaM ca sahassAiM aruNodagasamudaM tiriyaM vIi vaittA, ettha NaM camarassa asuriMdassa asurakumAraraNNo camaracaMce nAmaM AvAse paNNatte20. caurAsII joyaNasahassAI AyAmavikkhaMbheNaM, do joyaNasayasahassA pannaTuiM ca shssaaii| 21. chacca battIse joyaNasae kici visesAhie parikkheveNaM / se NaM egeNaM pAgAreNaM sabbo samaMtA sNprikkhitte| 20. sahasra caurAsI yojana noM, te lAMbo cor3o jANI he| paridhi doya lakSa yojana nI cha, paiMsaTha sahasra pichANI he / / 21. chasau battIsa yojana vali kiMcita, vizeSa adhika bakhANI he| eka koTa piNa kari sagalI dizi, cauphera bITayo jANI he| *laya : baliyAM sU kema 186 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22. te prAkAra doDhasaya yojana, UMcapaNa adhikArI he| ima camaracaMcA nAmaiM rajadhAnI nIM, vaktavyatA tima dhArI he / / 23. sabhAvihUNA ihAM sabhA na bhaNavI, saudharmAdi pAMcoI hai| yAvata cyAra prAsAda paMkti tasu, te ihavidha avaloI he / / soraThA 24. 'mUla prAsAda vicAra, Urddha aDhI saya yojane / tehanai pAse cyAra, yojana savAsau Urddha te / 25. tasu parivAraja sola, yojana sADhA bAsaTha je| tasu pAse cosaTha cola, Urddha savA ikatIsa je / / 22. se NaM pAgAre divaDaDhaM joyaNasayaM uDDhe uccatteNaM, evaM camaracaMcAe rAyahANIe vattavvayA bhANiyavvA / 23. sabhAvihUNA jAva cattAri paasaaypNtiio| (za0 13 / 96) 'sabhAvihUNaM' ti sudharmAdyAH paJceha sabhA na vAcyAH (vR0 pa0 617) 24,25 saudharmavaimAnikAnAM " .... tadanye catvArastat parivArabhUtAH sAr3he dve zate pratyekaM ca teSAM caturNAmapyanye parivArabhUtAzcatvAraH sapAdazatam / evamanye tatparivArabhUtAH sArddhA dviSaSTiH / evamanye sapAdaikatriMzat / (bha0 0 50 146) 26. teha taNeM parivAra, besau chappana mhaila hai| panarai yojana sAra, paMca bhAga e Urddha hai| 27. triNa saya ikatAlIsa, sahu prAsAda paMktI visse| ___ihAM artha meM dIsa, jAva paMkti ciuM pATha meM // ' [ja0 sa0] 28. *camaracaMca AvAsa viSe prabhu ! camara asura iMda jehI he / vAsa karai chai tihAM basa chai? artha samartha na ehI he / / 28. camare NaM bhaMte ! asuride asurakumArarAyA camaracaMce AvAse vasahi uveti ? no iNaThe samajheM / (za0 13397) 29. se keNaM khAI ahraNaM bhaMte ! evaM buccai-camaracaMce AvAse, camaracaMce AvAse? 30. goyamA! se jahAnAmae-ihaM maNussalogaMsi uvagA riyaleNAi vA 26. se keNaM khAI aTheNaM bhaMte! evaM vaccai tAso he| te kisa khyAta prasiddha artha kari prabha! - kahiye camaracaMca AvAso he ? 30. jina kahai goyama ! yathA dRSTAMte, iNa manuSyaloka rai mAMhI hai| aupakArika je layana kahyo cha, tAsa artha kahivAI he / / ___ soraThA 31. uvagAriya suleNa, te prAsAdAdika tnno| pITha sarIsa kaheNa, pITha-baddha ghara e huvai // 32. *vali udyAna viSe je ghara te, jaNa upakArika jANI he| athavA nagara praveza viSe ghara, manahara adhika bakhANI he| 31. 'aupakArikalayanAni' prAsAdAdipIThakalpAni / (vR0 pa0 617) 32. ujjANiyaleNAi vA / 'ujjANiyaleNAi va' ti udyAnagatajanAnAmupakArika gRhANi nagarapradezagRhANi baa| (vR0 pa0 617) 33. NijjANiyaleNAi vA / dhArAvAriyaleNAi vaa| 'NijjANiyaleNAi vatti nagaranirgamagRhANi / ' (vR0 pa0 617) 33. vali NijjANiya leNAti vA nagara-nigama gaha jANI he| dhArAvArie leNAti vA, tAsa artha hiva ThANI he / / soraThA 34. dhArA Ija pradhAna, vAri toya jeha nai viSe / te dhArAvArika jAna, teha layana kahiye tsu|| 35. *tihAM bahu manuSya manuSyaNI rahai cha, AsayaMti alpa kAlo he| sayaMti te bahu kAla rahai chai, prathama artha e nhAlo he // 34. 'dhArivAriyaleNAi vatti dhArApradhAnaM vAri-jalaM yeSu tAni dhArAvArikANi tAni ca tAni layanAni / (vR0 pa0 617) 35. tattha NaM bahave maNussA ya maNussIo ya AsayaMti sayaMti / 'AsayaMti' tti 'Azrayante' ISadbhajante 'sayaMti' tti 'zrayante' aniissdbhjnte| (vR0 pa0 617) *laya : baliyAM sU kema za013, u0 6, DA0280 187 Jain Education Intemational Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36. athavA AsayaMti alpa kAla sUvai te, nidrA levai alpa kAlo he| 36. athavA 'AsayaMti' ISatsvapanti 'sayaMti' anISasayaMti te baha kAla nidrA le, dvitIya artha saMbhAlo he / / svapanti / (vR0 pa0 617) 37. jima rAyapraseNI meM kahyo tima kahivo, jAvata hI pahichAno he| 37. jahA rAyappaseNaijje (sUtra 185) jAva (saM0 pA0) kalyANa phala vRtti vizeSa bhogavatA, vicarai jana punyavAno he| kallANaphalavittivisesaM paccaNubbhavamANA viharaMti / 38. rAmata krIr3A karavA tihAM Avai, piNa na karai tihAM bAso he| 38, aNNattha puNa vasahi urvati / anya sthAnake vAsa vasai chai, bahu manuSya manuSyaNI tAso he // vA0 --jahA rAyapaseNaijjeti iNa vacane karI je kahya te ima-ciTThati vA-jahA rAyappaseNaijje' tti anena yatsUcitaM tadidaMkahitA urddha sthAna karika teha. viSe rahai, nisIyaMti kahitAM vesa, tuyaTati kahitA 'ciTaThaMti' UrddhasthAnena teSu tiSThanti 'nisIyaMti' baiThA thakA rahai, hasaMti kahitAM parihAsya kara, ramaMti kahitAM pAsAdika karika rati upavizanti 'tuyaTati' niSaNNA Asate 'hasaMti' karai, lalaMti kahitAM vAMchita kriyA vizeSa prati kara, kIlaMti kahitAM kAma-krIr3A prati parihAsaM kurvanti 'ramante' akSAdinA rati kurvanti kara, kiDDaMti kahitA aMtarbhUta kArita arthapaNAM thakI anerA prati krIDA karAve, 'lalanti' IpsitakriyAvizeSAn kurvanti 'kIlaMti' mohayaMti kahitA mohana mithuna prati sevai / kAmakrIDAM kurvanti 'kiDuti' antarbhUtakAritArthatvA___purA porANANaM suciNNANaM suparakkaMtANaM subhANaM kaDANaM kammANaM ti / ehanI danyAn krIDayanti 'mohayanti' mohanaM nidhuvanaM vyAkhyA prAgavat / rAyaprazreNI meM e pATha kahyA te ihAM jAva zabda meM kahivA / tehanoM vidadhati / e artha bhagavatI nI vRtti thI likhyo ch| purA porANANaM...""vyAkhyA cAsya prAgvat / ____ anai rAyapraseNI meM devatA nA adhikAra mATai AsayaMti Adi pATha noM artha (vR0 pa0 617,18) tihAM vRttikAra kiyo te soraThA karI kahai cha soraThA 36. 'rAyaprazreNI mAya, sura adhikAre vatti meN| 39. bahavaH sUryAbhavimAnavAsino devA devyazca yathAsukham AsayaMti kahivAya, amara surI besai sukhe // aaste| (rAya0 vR0 50 199) 40. sayaMti te sUveha, kAyA dIrgha pasAravai / 40. zerate-dIrghakAyaprasAraNena vartante na tu nidrA piNa sura-yoni viSeha, nidrA taNo abhAva chai / / kurvanti teSAM devayonikatvena nidrAyA abhAvAt / (rAya0 70 pa0 199,200) 41. Urddha sthAna kara jANa, ciTThati UbhA rhai| 41. tiSThanti--UrdhvasthAnena vartante, niSIdantinisIyaMti pahichANa, besa te amarA surii|| upavizanti / (rAya0 vR0 pa. 200) 42. tuyaTati te tAma, tvaga-vartana karatAM tihAM / 42. tuyaTaeNti- tvagvartanaM kurvanti, vAmapArzvataH parAvRtya dakSiNa athavA vAma, pasavAr3A meM pheratA / / dakSiNapAi~nAvatiSThanti, dakSiNapArzvato vA parAvRttya vAmapArzveneti bhAvaH / (rAya0 vR0pa0 200) 43. hasaMti karatA hAsa, ramaMti kahitAM rati krai| 43. ramante --ratimAbadhnanti / lalanti manaIpsitaM yathA lalaMti mana nI tAsa, icchA pUrai te surA / / bhavati tathA vartante iti bhAvaH / (rAya0 vR0pa0 200) 44. kIlaMti te jANa, gamana vinoda karai sukhe / 44. krIDanti--yathAsukhamitastato gamanavinodena gItavA gIta natyAdika mANa, tiSTha teha vinoda kari / / nRtyAdivinodena vA tiSThanti / (rAya0 vR050 200) 45. mohaMti avaloya, maithuna sevA prati krai| 45. mohanti-maithunasevAM kurvanti ityevaM / purA-pUrva pUrvabhava kRta joya, tehija purANA punya je|| prAgbhave iti bhAvaH kRtAnAM karmaNAmiti yoga ata eva paurANAnAm / (rAya0 vR0 pa0 200) 46. karaNI rUDI kIdha, bhalA parAkrama thI jike / 46. sucIrNAnAM- sucaritAnAM .... suparAkrAntAnAM .... baMdhyA punya prasIdha, zubha kRta karma phala bhogavai / / kalyANarUpaM phalavipAkaM pratyekamanubhavanto vihrntiaaste| (rAya0 vR050 200) 47. ihAM rAyaprazreNI mAMhi, sura adhikAre vRtti meN| nidrA dAkhI nAhi, deva yoni chai te bhaNI / 188 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48. vara paMcama zatakeha', turya uddezaka nai viSe / daMDaka caubIseha, nidrA nai pracalA kahI / / 46. darzaNAvaraNI teha, udai deva naiM te bhnnii| athavA kiMcita leha, nizcai jANe kevalI // ' [ja0 sa0] 50. *iNa dRSTAMte goyama ! camara nai, camaracaMca AvAse he| kevala krIDA rati nai nimatai, Avai tihAM halAse he / / 50. evAmeva goyamA ! camarassa asuriMdassa asurakumAra raNo camaracaMce AvAse kevalaM kiDDA-ratipattiyaM / soraThA 51. krIDA viSeja tAsa, rati AnaMda krIDA rti| e tatpuruSa samAsa, teha nimata Avai tihAM / / 52. athavA dvandva samAsa, krIDA naM rati niyata tyaaN| camaracaMca AvAsa, Avai chai e zeSa vaca // 53. *anya sthAna vali vAso vasai cha, tiNa arthe kari tAhyo he| jAva AvAse nAma tAsa e, camaracaMca sukhadAyo he / / 54. sevaM bhaMte ! ema kahIne, jAva goyama vicaraMto he| teramA zata SaSThamuddeza naM, Akhyo deza udaMto he / / 55. DhAla bhalI doyasau asImI, camara-AvAsa nI AkhI hai| bhikSa bhArImAla RSirAya prasAde, 'jaya-jaza' saMpati rAkhI he / / 51,52. 'kiDDAraipattiyaM' ti krIr3AyA ratiH-Ananda: kIDAratiH athavA krIr3A ca ratizca krIr3AratI sA te vA pratyayo-nimittaM yatra tat krIDAratipratyayaM tatrAgacchatIti zeSaH / (vR0 pa0 618) 53. aNNattha puNa vasahi uveti / se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai-camara caMce AvAse, caramacaMce AvAse / (za0 13 // 98) 54. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti jAva viharai / (za0 13 / 99) DhAla : 281 udAyana-kathA pada dahA 1. pUrva asura taNI kahI, vaktavyatA suvizeSa / tihAM virAdhaka Upajai, vrata samyakta na pekha / / 2. te mATai zrI vIra nAM, tIratha meMja prapanna / je dekhAyai chai tiko, asura viSe utpanna / 3. jayavaMtA jinarAja prabhu, jJAnavaMta guNahIra / zramaNa prabhU tiNa avasare, bhagavaMta zrI mahAvIra / / 4 nagara rAjagRha thI tadA, anya divasa kiNavAra / guNasila nAmA caitya thI, yAvata karai vihAra / / 5. tiNa kAle nai tiNa samaya, nagarI caMpA nAma / __ varNaka caitya achai tihAM, pUraNabhadra suThAma / / 6. tiNa avasara mahAvIra prabhu, anya divasa kiNavAra / pUrvAnupUrve mukhe, jAva vicaratA sAra / / 1,2. anantaramasurakumAravizeSAvAsavaktavyatoktA, asura kumAreSu ca virAdhitadezasarvasaMyamA utpadyante tatazca teSu yo'tra tIrthe utpannastadarzanAyopakramate / (vR0 50 618) 3.4. tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre aNNayA kayAi rAyagihAo nagarAo guNasilAo ceiyAo paDinikkhamai, paDinikkhamittA bahiyAjaNavayavihAraM vihri| (za0 13 / 100) 5. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM caMpA nAma nayarI hotthA vnnnno| puNNabhadde ceie-vnnnno| 6. tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre aNNadA kadAi puvANu puci caramANe gAmANugAmaM duijjamANe suhaMsuheNaM viharamANe 1. bha0 za0 575 *laya : baliyAM sUM kema za0 13, u06, DhA0 280,281 189 Jain Education Intemational Private & Personal Use Only Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. caMpA nagarI cha jihAM, tyAM Avai AvI karI, pati kAle nai tiNa samaya re, siMdhU nadI vizeSa / tasu nikaTa deza sauvIra cha re, tiNa sUM siMdhU sauvIra deza // pUrNabhadra vana nAma / yAvata vicarai svAma // * bhavika ! tumheM sAMbhalo re / [ dhrupadaM ] 9. gayA Iti ne bhaya jihAM re, pura bAhira IzANa meM re, 10. te vana sarva Rtu viSe re, puSpa phale samRddha che re, 11. ihAM vItibhaya nagara noM re, moTA hemavaMta nI parai re, 12. teha udAyana rAya ne re, varNakayogya rANI haMtI re, 13. vali udAyaNa rAya naiM re, 14. jAva udAyana rAya thI re, sukha vicarai pUrve saMciyA re, 15. teh udAyana rAya noM re, aMgaja prabhAvatI taNo re, 16. karapata sukhamAla se re, yAvata ciMtA rAja nIM re, 17. teha udAyaNa rAya noM re, haMto udAyana rAya / varNaka yogya zobhAya // padmAvatI vizAla kara paga tala sukhamAla / / prabhAvatI abhidhAna / rUpavaMtI rANI haMsI re, varNaka adhika vyAkhyAna / / vilasaMtI soya / punya bhogavatI joya // sakhara putra suvicAra | abhISi nAma kumAra // jima zivabhadra kumAra / karatI vicaraM sAra // nija bhANeja nihAla / jAva svarUpa sukhamAla // janapada siMdhu sauviir| rAja kareM guNahIra / / phuna Agara pahichANa / suvarNAdika utpatti jihAM re, triNa saya tresaTha jANa // kezI nAma kumAra tho re, 18. teha udAyana narapatI re, Adi dei solai deza noM re, 16. nagara vItibhaya pramukha je re, 20. nagarasyANaM ehavo re, kvacita pATha kahivAya / triNa saya tresaTha nagara cha~ re, ihAM Agara rava nAMya // nagara bItibhaya jAna / mRgavana nAma udyAna || *laya : karelaNA nI 190 bhagavatI jor3a varNaka yogya vimAsa / naMdana vana suprakAsa // 21. mahAsena nRpa Adi de re, mukuTabaddha moTA tike re, 22. dIdhA te rAjA bhaNI rela cAmara rUpa vAlavIyaNo re, daza rAjAna sudekha | mAna ANa azeSa || adhika suvizAla / ehavA daza bhUpAla || Izvara talavara maMta / jAva sArthavAha pramukha noM re, adhipatipaNoM karaMta // 23. apara anya bahu rAjavI re, 7. jeNeva caMpA nagarI jeNeva puNNabhadde ceie teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA jAva (saM0 pA0 ) viharai / (40 130101) 8.kA samaya sidhUsovIre jagavae 'sidhusobIre' ti sindhunA bhAsannA: sauvIrAjanapadavizeSAH siMdhusauvIrAsteSu / ( vR0 pa0 620 ) 9. vItIbhae nAma nagare hotthA vaNNao / tassa NaM bItIbhayassa nagarasya bahiyA uttarapuratyime disImAe, ettha NaM miyavaNe nAmaM ujjANe hotyA 'vII bhae' tti vigatA Itayo bhayAni ca yatastadvItibhayaM / ( vR0 pa0 621) 10. soya-phalasamiddhe bnno| 'thyouyapuSpaphalasamiddhe ramme naMdaNavaNappavAse' ityAdIti / ( vR0 pa0 621) 11. tattha NaM vItIbhae nagare udghAyaNe nAmaM rAyA hotyA mahayAmiyaMta ynnnno| 12. tassa NaM uddAyaNassa raNNo paumAvatI nAmaM devI hotyA sukumArapANipAyAvaSNa - 13. tassa NaM uddAyaNassa raNNo pabhAvatI nAmaM devI hotyA vaNava 14. jAva viharai / 15. tassagaM udAyaNassa raggo putte pabhAvatIe devIe attae abhIyI nAmaM kumAre hotyA / 16. sukumAla jahA sivabhadde (za0 11158) jAva (saM0 pA0 ) paccuvekkhamANe viharai / 17. tassa NaM uddAyaNassa raNNo niyae bhAiNejje kesI nAma kumAre hotyA kumAlapANipAe jAna suru 18. se gaMge rAmA siMdhUsovIrapyAmokSANaM solasahaM jagavA 19,20. vItI bhayappAmokkhANaM tinhaM tesaTThINaM nagarAgarasayANaM 'nagarAgarasayANaM' ti karAdAyakAni nagarANi suvarNAdyutpattisthAnAmyAkarA nagarANi cAkarAzveti nagarAkarAsteSAM zatAni nagarAkarazatAni teSAM 'nagarasyANaM' ti kvacitapAThaH / ( vR0 pa0 621) 21.22. mahA dasa rAI baddhamauDANa vidinnachatta cAmara vAlavIyaNANaM / 'vidinnachattacAmaravAlavIyA ti ti vitIrNAni chatrANi cAmararUpavAlavyajanikAzca yeSAM te tathA teSAm / ( vR0 pa0 621) 23, 24. aNNesi ca bahUNaM rAIsara-talavara jAba (saM0pA0 ) satyavApyabhi AhebaccaM poravaNyaM sAmitaM bhaTTi ANAIsaraseNAvaccaM kAremANe pAlemANe / Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24. vali tasu agrezvarapaNoM re, jAva udAyaNa rAya / karAvato pAlato chato re, sahu naiM ANa manAya / / 25. zramaNopAsaka te sahI re, jANyA jIva ajIva / jAva muni pratilAbhato re, vicarai adhika atIva / / 25. samaNovAsae abhigayajIvAjIve jAva ahApariggahiehiM tavokamme hi appANaM bhAvemANe viharai / (za0 13 / 102) 26. zataka trayodazamA taNo re, SaSThamuddeza vizeSa / tAsa deza e Akhiyo re, bAkI rahyo uddesa / / 27. kahI doyasau Uparai re, ikyAsImIM DhAla / bhikSa bhArImAla RSirAya thI re, 'jaya-jaza' maMgalamAla / / hAla:282 udAyana kI dharma jAgaraNA 1-2. tae NaM se uddAyaNe rAyA aNNayA kayAi jeNeva posahasAlA teNeva uvAgacchai, jahA saMkhe (za0 1216) jAvapaDijAgaramANe vihri| (sh013|103) 1. rAya udAyana ekadA, chai jihAM posahasAla / tihAM Avai AvI karI, posaha kiyo vizAla / / 2. zramaNopAsaka zaMkha jima, yAvata vicarai jeha / dharma dhyAna meM tiha vidhe, posaha viSe vaseha / / *zAsaNanAtha vasyA napa mana meM, e to tribhuvanatilaka tIrathagaNa meM / prabhu morA zobha rahyA zAsana meM ||(dhrupdN) 3.tiNa avasara te napati udAyana, madhya nizA addha-samAyana meN|| 4. bhAva nidrA te pramAda rahita cita, dharma jAgarikA jAgraNa meM / / 5. ehavo mana noM citita yAvata, upano mahipati nai mana meM / / 3. tae NaM tassa uddAyaNassa raNNo puvvarattAvarattakAlasamayaMsi / 6. Agara grAma nagara te dhanya cha, dhUr3a koTa te kheDana meM / / 7. kavvaDa maMDapa droNamukha phuna pATaNa, Azrama maTha ru saMbAdhana meM / / 8. vali sannivesa pramukha iha ThAme, vIra prabhu vicarai jana' meM / / 6. dhanya kRtArtha tike avanipati, Izvara te yuvarAjana meM / / 10. talavara teha talAvaTI kahiye, jAva sArthavAha pramukhana meN| 11. jeha zramaNa bhagavaMta vIra prati, vaMdana stavanA karata ramai / / 12. namaskAra karatA zira nAmI, yAvata cita paryapAsana meM / / 13. dhanya-dhanya grAmAdika nAM jana, nRpati Adi prabhu naiM namai / / 14. vIra nAM vacana suNI dila saradhai, tasu pUrva saMcita karma gamaiM / / 15. vrata samyaktva aMgIkRta jina pai, te bhava-sAgara nAMhi bhamai / / 16. caunIsa atisaya dhAraka prabhu ne, iMdra nariMdra suriMdra namai // 17. iMdrazacI nirakhata nahi dhApata, romarAya ulasata tana meM / / laya : svAmI morA zobha rahyA munigaNa meM 4. dhammajAgariyaM jAgaramANassa 5. ayameyArUve ajjhathie jAva (sa0 pA0) samuppa jjitthA / 6-8. dhannA NaM te gAmAgara-nagara-kheDa-kabbaDa-maDaMbadoNamuha-paTTaNAsama-saMbAhasaNNivesA jattha NaM samaNe bhagavaM mahAvIre vihi| 9,10. dhannA NaM te rAIsara-talavara jAva (saM0 pA0) stthvaahpbhityo| 11.12. te NaM samaNaM bhagavaM mahAvIraM vadaMti namasaMti jAva pajjuvAsaMti / 1. janapada za0 13, u06, DhA0 281,282 191 Jain Education Intemational Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18. ehavA zramaNa tapasvI moTA, bhagavaMta Izvara saha jana meM / 16. mahAvIra karma kATaNa zUrA, kSamAvaMta upasarga khamai / / 20. pUrvAnupUrva cAlatA prabhujI, grAmAnugrAma jAva jana' meN| 21. vicaraMtA prabhujI ihAM Avai, samavasarai iha vipinana meM / 20,21. jai NaM samaNe bhagavaM mahAvIre puvvANupuvvi caramANe gAmANugAmaM dUijjamANe suhaMsuheNaM viharamANe ihamAgacchejjA iha samosarejjA, 22,23. iheva vItIbhayassa nagarassa bahiyA miyavaNe ujjANe ahApaDirUvaM oggahaM ogiNhittA 24. saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharejjA, 25-30. to NaM ahaM samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdejjA namaMsejjA jAva pjjuvaasejjaa| (sh013|104) 22. ehija vItibhaya nagara bAhira je, mRgavana nAma udyAnana meM / / 23. yathAjogya avagraha prati grahI nai, AjJA le prabhu vAgana meM / / 24. saMjama tapa kara Atama bhAvita, vicarai je prabhujI vana meM / / 25. to hUM bhagavaMta zramaNa vIra prati, vaMdaM vaca-stuti tana meM / / 26. namaskAra karUM zira nAmI, vali satakRta sanamAnana meM / / 27. kalyANakArI prabhujI kahiye, maMgala vighna-miTAvana meM / / 28. devayaM kahitAM trailokya adhipati, devAdhideva paMca devana meM / / 26. citta ahalAdakArI prabhu caityaM, suprazasta mana hetu jana meM / / 30. ehavA prabhu nI seva karUM hUM, A hUMsa ghaNI mhArA mana meM / / 31. ehavI bhAvanA bhAvai mahipati, posaha le madhya rAtrina meM / / 32. zataka terama artha anupama, chaTho uddezo dezana meN| 33. DhAla doyasau Upara dAkhI, doya asImI udAyana meM / 34. bhikSu bhArImAla RSirAya prasAde, 'jaya-jaza' sukha saMpati gaNa meM / / DhAla 283 vItibhaya meM mahAvIra kA Agamana dahA 1. bhagavaMta zrI mahAvIra jI, pUraNajJAnI dekha / rAya udAyana tehanAM, jANyA bhAva vizekha / / 2. prabha caMpA nagarI thakI, sAthai baha parivAra / pUrNabhadraja caitya thI, vihAra kiyo tiNavAra / / 3. pUrvAnupUrve prabhu! yAvata vihAra karaMta / jyAM siMdhu sauvIra chai, tyAM Avai bhgvNt|| 4. jihAM vItabhaya nagara chai, jihAM mRgavana udyAna / tyAM Avai AvI karI, yAvata vicarai jAna / / 1. tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre uddAyaNassa raNNo ayameyArUvaM ajjhatthiyaM jAva (saM0 pA0) samuppanna viyANittA 2. caMpAo nagarIo puNNabhaddAo ceiyAo paDinikkha mai / 3,4. puvvANa pudi caramANe gAmANugAmaM jAva (saM0 pA0) viharamANe jeNeva siMdhUsovIre jaNavae jeNeva vItIbhaye nagare, jeNeva miyavaNe ujjANe teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA jAva saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharai / (za0 13 / 105) 5. nagara vItabhaya caMpa bica, kosa sAta saya bhAla / paraMparA mAMhai kahai, nadI khAla giri nhAla / 6. gotama svAmI Adi bahu, vAru saMgha suvRda / rAya udAyana tAravA, AyA deva jiNaMda / / 1. janapada 192 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. tae NaM bItIbhaye nagare siMghADaga "jAva parisA pjjuvaasi| (za0 13 / 106) 8. tae NaM se uddAyaNe rAyA imIse kahAe laThe samANe 9. haTThatuDhe koDuMbiyapurise saddAvei, saddAvattA evaM vayAsI-khippAmeva bho devANuppiyA ! 10. vIyobhayaM nagaraM sabbhitarabAhiriyaM / 11. jahA kUNio ovavAie (sUtra 55-69) . 7. taba nagara vItabhaya naiM viSe, saMghADaga jana vanda / yAvata AvI paraSadA, vaMdI seva karaMda / / udAyana ko dIkSA kI svIkRti 8. *rAya udAyana tAma, kathA ehavIja sunnii| lAdhai artha amAma, padhArayA tiirthdhnnii| tIrthadhaNIjI tasu kItti ghaNI, adbhuta saMpati prabhu vIra tnnii| mhaiM to jAsAM-jAsAM vaMdana vIra, dhIra guNa hiirmnnii|| 6. pAyo haraSa saMtoSa, poSa napa ati umhii| AjJAkArI puruSa, saddAvai turata shii| turata sahI jI, nRpa ema kahI, devAnupriyA ! tumha zIghra vhii| mhaiM to jAsAM-jAsAM vaMdana vIra, karo e kArya lhii|| 10, nagara vItabhaya mAMya, anai pura bAra vlii| kacara kADha jala lyAya, karo zuddha glii-glii| . galI galI jI, pula Aja bhalI, jinarAja AyAM thai rNgrlii| mhaiM to jAsAM-jAsAM vaMdana vIra, saMpadA Aya milii| 11. sUtra uvAI mAMhi, koNika saMbaMdha khyo| tema ihAM piNa tAhi, sarva vistAra lhyo| vistAra lahyo jI, nRpa ati umahyo, caturaMga sena le vaMdana gyo| mhaiM to jAsAM-jAsAM vaMdana vIra, Aja dina saphala bhyo| 12. jAva karai paryupAsa, tAsa trihaM joga sirai| tana mana ati lahalIna, kSINa aghaneja krai| adhaneMja karai jI, dukha-hetu harai, jaganAtha darza kari haraSa dhrai| mhArai Aja dihAr3o dhinna, nRpati vaca ima ucarai / / 13. padmAvatI pramukha, timaja yAvata sevA / dharma-kathA pIyUSa, sarasa jina-vaca mevaa| vaca mevA jo, bhina-bhina sevA, prabhu deva thakI adhikA devaa| mhArai Aja dihAr3o dhinna, svAma ziva sukha levA / / 14. ciu gati kAraNa cyAra-cyAra bhAkhyA svaamii| ziva-maga cyAra udAra, kahyA jina vidhi dhaamii| vidhi dhAmI jI, nara sukha kAmI, baca hiyai dhAra sAtA paamii| mhArai Aja dihAr3o dhinna, Apa aMtarajAmI / / 15. jima bhavasAgara rule, dukRta phala svAma khyaa| dukha saMkaTa thI Talai, sukRta phala teha lahyA! teha lahyAjI, guNa sujana gahyA, jana bUjhai tima jina bheda khaa| mhArai Aja dihAr3o dhinna, kRtAratha Aja thayA / 16. rAya udAyana svAma, vayaNa suNa cita dhriyaa| haraSa satoSa supAma, Aja agha-dala hriyaa| adha-dala hariyA jI, vAMchita phaliyA, mujha maMhamAMgyA pAsA ddhliyaa| mhArai Aja dihAr3o dhinna, prabhU pArasa miliyaa| 12. jAva pjjuvaasi| 13. paumAvatI pAmokkhAo devIo taheva (ova0 sU070) jAva pajjuvAsaMti / dhmmkhaa| (za0 133107) pAma, bayaNa 16. tae NaM se uddAyaNe rAyA samaNassa bhagavao mahA vIrassa aMtiyaM dhamma soccA nisamma haTTatujhe satoSa a *laya : svAma bhikSa kahai ema, saMjama sukha pAvA do za0 13, u06, DhA0 283 193 Jain Education Intemational on Interational Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17. uTThAe uThei, uThettA samaNaM bhagavaM mahAvIraM / tikkhutto jAva namaMsittA evaM bayAsI-evameyaM bhaMte ! 18. tahameyaM bhaMte jAva (saM0 pA0) se jaheyaM tubbhe vadaha tti kaTu jaM navaraM devANuppiyA ! abhIyikumAraM rajje tthaavemi| 17. UThI Ubho thAya, vIra prati trinnvaarN| jAva namaNa kara ema, vadai vaca hitakAraM / hitakAraM jI, he jagatAraM, imahIja tumhArA vaca saarN| mhArai Aja dihAr3o dhinna, milyA prabhu sukhakAraM / / 18. timahija eha vaca svAma, jAva e tumha vaannii| ema karI naiM Ama, jAva navaraM jaannii| navaraM jANI jI, prabhu guNakhANI, abhIcakumara naiM raja tthaannii| mhArai Aja dihAr3o dhinna, caraNa ziva niiNsaannii|| 16. tadanaMtara hUM svAma, devAnupriyA pAsaM / maMDa thaI maiM jAva, dIkSA leisa jaasN| leisa jAsaM jI, jina kahai tAsaM, jima sukha hva tema karo phaasN| aho devAnupriyAja ! ma kara pratibaMdha pAsaM / / 20. zata terama SaSThamuddeza, DhAla besau uprai| tIna asImIM taMta, bhikSu gaNa tilaka sirai| gaNa tilaka sira jI, bhArImAla varai, RSirAya pasAya sujaza ucrai| mhArai Aja dihAr3o dhinna, sujaza 'jaya' haraSa dhrai| 19. tae NaM ahaM devANuppiyANaM aMtie muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvayAmi / ahAsuhaM devANuppiyA ! mA paDibaMdhaM / (za0 13 / 108) DhAla : 284 kezIkumAra kA rAjyAbhiSeka dahA 1. rAya udAyana tiNa samaya, nisuNI vIra vacanna / haraSa saMtoSa pAyo ghaNo, tana mana thayo prasanna / 2. vIra prata vaMdana karI, namaskAra kari soy| abhiSeka gaja teha prati, caDhe caDhI avaloya // 3. svAma taNAja samIpa thI, mRgavana thakIja nhAla / nagara vItabhaya chai jihAM, AvaMto bhUpAla / / 4. *rAya udAyana naiM tadA, vicAraNA mana maaNhyo| yAvata cita meM UpanAM, ehavA adhyvsaayo|| 5. eka putra e mAMharai, abhIci nAma kumAra / iSTa kAMta vhAlo ghaNo, managamato apAra / / 6. yAvata dIThAM harSa huvai, sUNiyAM cita sohro| UMbara phUla taNI parai, tasuM darzaNa dohro|| 7. te mATai abhIcikumAra neM, rAja deI vIra paas| __ muMDa thaI vrata AdarUM, dikhyA leUM hulAsa / / *laya : prabhavo mana meM cintabai yA sItA satI suta janamiyA 1. tae NaM se uddAyaNe rAyA samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM evaM vutte samANe haTThatujhe 2. samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai namasai, vaMdittA namaMsittA tameva AbhisekkaM hatthi druhai, druhittA 3. samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiyAo miyavaNAo ujjANAo paDinikkhamai, paDinikkhamittA jeNeva vItIbhaye nagare teNeva pahArettha gmnnaae| (sh013|109) 4 tae NaM tassa uddAyaNassa raNNo ayameyArUve ajjhathie jAva (saM0 pA0) smuppjjitthaa| 5. evaM khalu abhIyIkumAre mamaM ege putte i8 kaMte pie maNuNNe / 6. jAva (saM0 pA0) hiyayanaMdijaNaNe uMbarapuSpha piva dullabhe savaNayAe, kimaMga puNa pAsaNayAe ? 7. taM jadi NaM ahaM abhIyIkumAraM rajje ThAvettA samaNassa bhagavabho mahAvIrassa aMtiyaM muMDe bhavittA bhagArAo aNagAriyaM pavvayAmi, 194 bhagavatI jor3a Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. to abhicikumAra rAja nai viSe, rASTra phauja supryog| yAvata janapada meM viSe, manuSya meM kAma bhoga / / 6. mUcchita gaddha huvai ghaNo, sneha-taMtu gUMthAya / ekAgra prati pAmyo thako, bhramaNa karai adhikAya / / 10. Adi aMta nahiM jehanoM, dIrgha-kAla avadhAra / ciuMgati rUpa araNya viSe, karisya bhramaNa saMsAra / / 11. to abhicikavara naiM rAja de, zramaNa bhagavaMta pAsa / pravrajyA levI tikA, zreya nahIM mujha tAsa / / 8. to NaM abhIyIkumAre rajje ya raThe ya jAva (saM0 pA0) jaNavae ya mANussaesu ya kAmabhogesu 9,10. mucchie giddhe gaDhie ajjhovavanne aNAdIyaM aNavadaggaM dIhamaddhaM cAuraMtasaMsArakatAraM annupriyttttissi| 12. kesIkumAra bhANeja cha, teha pratai dei raaj| dIkSA levI vIra pai, mujha zreya samAja / 13. ehavI kara vicAraNA, nagara vItibhaya Avai / nagara vItibhaya madhya thaI, jyAM nija ghara tihAM bhAvai / / 14. upasthAnasAlA bAralI, tihAM Avai nariMda / ___ abhiSeka hastI viSe, Ubho rAkhai amaMda / / 15. abhiSeka hastI thakI, Utarai mahArAya / jihAM siMhAsaNa chai tihAM, Avai AvI naiM tAya // 16. vara pradhAna siMhAsaNe, pUrava shAmoM rAya / ___ mukha karaneM beTho tihAM, sevaga puruSa bolAya / / 17. sevaga puruSa bolAyana, mahIpati vayaNa vadeha / ____ aho tumhai devAnupriyA ! zIghra kArya karo eha // 18. nagara vItabhaya nai viSa, valI nagara naiM bAra / kacara kADha jala chAMTana, jAva AjJA sUpai sAra / / 11. taM no khalu me seyaM abhIyIkumAraM rajje ThAvettA samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiyaM muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pvvitte| 12. seyaM khala me niyagaM bhAiNajja kesi kumAraM rajje ThAvettA samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiyaM muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvaittae, 13,14, evaM saMpehei, saMpehettA jeNeva vIyIbhaye nagare teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA vIyIbhayaM nagaraM majhamajheNaM jeNeva sae gehe jeNeva bAhiriyA uvaTThANasAlA, teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA AbhisekkaM hatthi Thavei, 15. AbhisekkAo hatthIo paccorubhai, paccorubhittA jeNeva sIhAsaNe teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA 16. sIhAsaNavaraMsi puratthAbhimuhe nisIyati, nisIittA ___ koDuMbiyapurise saddAvei, 17. saddAvettA evaM vayAsI-khippAmeva bho devANu ppiyA! 18. vIyIbhayaM nagaraM sabbhitarabAhiriyaM Asiya-samajji ovalittaM jAva sugaMdhavaragaMdhagaMdhiyaM gaMdhavaTTibhUyaM kareha ya kAraveha ya, karettA ya kAravettA ya eyamANa ttiyaM paccappiNaha / 19. te vi tamANattiyaM pccppinnNti| (za0 13 / 110) 20. tae NaM se uddAyaNe rAyA doccaM pi koDaMbiyapurise saddAvei, saddAvettA evaM vayAsI21. khippAmeva bho devANappiyA ! kesissa kumArassa mahatthaM mahagdhaM maharihaM viulaM evaM rAyAbhiseo 22. jahA sivabhaddassa kumArassa taheva bhANiyabbo 16. eha vacana rAjA taNo, sevaga kari aMgIkAra / sevaga sarva kArya karI, AjJA saMpa tivAra / / 20. rAya udAyana tiNa samaya, vali bIjo vAra jgiis| sevaga puruSa bolAyane, hukama karai avanIsa / / 21. zIghrahIja devAnupriyA! kezIkumAra ne dekha / ___ mahAarthe ityAdi je, pravara rAja abhiSeka / / 22. zivabhadra nAma kaMvAra noM, jima zivanapati nihAla / rAja abhiSeka karAviyo, tima ihAM sarva saMbhAla / 23. jAva parama Ayu pAlajai, jana devai AsIsa / iSTa manuSya saMga paravarayo, kIjyo rAja jagIsa / / 24. siMdhu sauvIra naiM Adi de, sole deza noM rAja / __ Apa kIjyo rUr3I rItasaM, raita' rikhyA zubha shaaj|| 25. nagara vItibhaya pramukha je, tIna saya suvizAla / Upara tresaTha jANajo, nagarAgara noM nhAla / / 26. mahAsena pramukha daza rAjavI, anya baha Izvara rAya / jAva tAsa adhipatipaNoM karato chato sukhadAya / / 23. jAva paramAuM pAlayAhi, iTThajaNasaMparivuDe 24. siMdhUsovIrapAmokkhANaM solasahaM jaNavayANaM 25. vIyIbhayapAmokkhANaM tiNNi tesaTThINaM nagarAgara sayANaM 26,27. mahaseNapAmokkhANaM dasahaM rAINaM, aNNesi ca bahUNaM rAIsara""kAremANe, pAlemANe viharAhi tti 1. prajA za0 13, u06, DhA0284 195 Jain Education Intemational Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27. sarva pratai pAlato thako, tumhai vicarajo svAma ! ima kahI jaya-jaya zabda naiM prajukai jana tAma // 28. hiva kesIkuMvara rAjA thayo, moTA hemavaMta jema / varNaka tenuM jAvaM yAvata viparaM prema || 26. zata terama deza chaThA taNo, besau caurAsImIM DhAla / bhikSu bhArImAta RSirAya thI, 'jaya jaya' maMgalamAla || DhAla : 285 udAyana kA abhiniSkramaNa brahA 1 hiva kesI prati pUchata miliyA vIra mahaMta // sevaga puruSa bolAya / adhikAre kahivAya // balai nagara raibAra / zuddha karAvI sAra // dIkSA mocchava dekha ANI haraSa vizekha || bahu gaNanAyaka sAtha / mocchaba karata vikhyAta // tadA. siMghAsaNa baisANa / snAna karAve jAna || * nRpa caraNa - mahotsava raMgaraliyA / [ dhrupadaM ] 1. tAma udAyana nRpati dIkSA levAM vAMchAM amhai, 2. tiNa avasara kesI nRpati, ima jima jamAlI varNe, 3. timahija nagara abhyaMtare, kacara kADha jala chAMTaneM, 4. timahija yAvata te sahu, sabha karAve rAjavI, 5. tiNa avasara kezI nRpati, yAvata paravariyo cako 6. nRpati udAyaNa naiM mukha pUrava sahAmo karI, 7. ekasau ATha sonAM nAM kalazA, nirmala jala karine bhariyA / jima jamAlI nAM dIkSA mahotsava, tema ihAM sarva uccariyA // 8. AThasau bosaTha kalama jalabhariyA, tiNa karaneM majjana kariyA / kezI pramukha hajAro janabda, pekhata nayana kamala ThariyA || 6. kezI nRpatika bhaNa svAmI ! syUM dIje guNa kari bhariyA / prakarSe karine syUM dIjeM, syUM tujha vA mana variyA // 10. kiNa vastU sUM artha tumhAre je cAhane so kaho rliyaa| kezI mahipati araja isI vidhi karata Tharata tana mana miliyA / / 11. tiNa avasara te nRpati udAyana, kesI prati ima uccariyA / bAMchU chU devAnupriyA ! hUM, trilakSa suvarNa nAM dariyA || , *laya rAyakuMvara caDhyo haya vara hariyA 196 bhagavatI jor3a kaTTu jayajayasa pati 28. tae sekesI kumAre rAyA jAe jAva rajjaM pasAsemANe viharai / 1. tae NaM se uddAyaNe rAyA Apucchai / 2. tae NaM me kesI rAyA jahA jamAlissa kesi rAyANaM (0 120 113) koDuMbiyapurise sahAvei - evaM (090100101 ) 34. tava sabbhirabAhiriyaM taheva jAva nikkhamaNAbhiseyaM uvaTuveMti / ( 0 12.114) (0 12 / 111) mahAhimavaMta..... (40 12 / 112) 5. tae NaM sekesI rAyA aNegagaNanAyaga jAva (saM0 pA0 ) saMparivuDe sIhAsaNavaraMsi puratthAbhimuhe 6 uddAyaNa rAya nisIyAveti, nisIyAvettA 78. aTThasaeNaM sovaNNiyANaM kalasANaM evaM jahA jamAlisa (za0 9 / 182 ) jAva mahayA - mahayA nikkhamaNAbhisegeNaM abhiciti abhisipitA karayalapariggahiyaM dasanahaM sirasAvattaM matthae aMjali kaTTu evaM vijae baDhAveti 9. vaddhAvettA evaM vayAsIkiM payacchAmo ? 10. kiNA vA te aTTho ? -bhaNa sAmI ! kiM demo ? (za0 12 / 114) 11. tae NaM se uddAyaNe rAyA kesi rAyaM evaM vayAsIicchAmi devAnupiyA ! - Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12. devAdhiSThata kutrikApaNa tho lyAvo pAtra dharmadhvaja vAru, 13. jema jamAlI tima saha varNana, doSa lakSa de saMhariyA / lakSa eka nApitavariyA || NavaraM eha vizeSa liyaa| ana kesa padamAvatI leve, priya-vippayoga dusaha kahiyA || 14. tiNa avasara te kesI mahipati, uttara hAmI mukha kariyA / dUjI vAra siMghAsaNa ehavo, tAma racAvai mana hariyA || 15. rAya udAyana ne vali rAjA, suvarNa rUpa kalaza kariyA / zeSa jamAlI jima yAvata nRpa, baiThA sivikA aMtariyA || 16. imahaja dhAya amA piNa baiThI, haMsa lakSaNa paTTazATa grahI neM Navara eha vizeSa ihAM / padamAvatI baiThIja jihAM // 17. zeSa timaja yAvata nRpanAyaka, sivagA huMtI uttariyA / zramaNa bhagavaMtamahAvIra jihAM che, tihAM Avata harapa dhariyA / / 18. zramaNa bhagavaMta vIra prabhu ne taya, pradakSiNA de triNa viriyA / baMdI namaskAra kari vidhi sUM INANakUNa gamana kariyA / 16. alaMkAra AbharaNa mAlA prati, potaM utAra alaga dhariyA 1 kara sUM grahaNa kareM padamAvatI AsUdhArA saMcAriyA || 20. jAva kahe he svAma ! sIbhAgI caraNa viSaM yatnA kariyA / jAva pramAda na karisyo svAmI! eha amolaka AdariyA || 21. kesI nRpati ane padamAvatI, vIra prateja harapa dhariyA / namaskAra vaMdana kari vidha sUM yAvata nija ghara saMcariyA || 22. tiNa avasara te nRpati udAyaNa, nija kara sUja umaMga bariyA / paMcamuSTi locana kari prabhu caraNa amaloka AdariyA || 23. zeSa RSabhadatta nIM para kahiyo, jAva sarva dukha kSINa kiyaa| kalakalIbhUta saMsAra thI chUTA ajara amara pada ne variyA / / 24. terama zata SaSThama noM deza e, besau pacyAsImI DhAla ihAM / bhikSu bhArImAta RSirAma prasAde 'jaya jaya' saMpatti raMgaraliyAM // 12. kuttiyAvaNAoM rayaharaNaM ca paDiggahaM ca ANiyaM, kAsavagaM ca saddAviyaM 12. evaM jahA jamAlisa (za0 2 / 1840109) navaparamAvatI agnakese pachi piviSyayonahA (0 12.116) 14. tae NaM se kesI rAyA doccaM pi uttarAvakkamaNaM sahAsamAveta 15. udA rAyA-pItahi kalaha pahAveti hAvettA sesaM jahA jamAlisa (za0 9 / 190-192 ) jAva sIyaM duhitA sohAsaNavaraMsi puratyAbhimuhe saNasaNe / 16. saheba (09 / 192.194) mAtI, navaraM paumAvatI haMsalakkhaNaM paDasADagaM gahAya uddAyaNassa raNNo dAhine pAse bhadAsagavaraMsi sapiNA / 0 2 / 195-209) jAya risa sahastavAhiNIo sIyAlI panno pattA jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai / 10. 15 samabhavaM mahAvIra tito baMdara namasada, baMditA namasittA uttarapuratthima disobhAgaM avakkamai / 19. avakkamittA sayameva AbharaNamallAlaMkAraM omuyai / ( 0 12 / 117) tae gaM sA paramAvatI.... aMmUNi vigamyamANI www. --- 20. uddAyaNa rAya evaM vayAsI- -jaiyavvaM sAmI ! no pamAdeyadhvaM / 21. kesI rAyA paumAvatI ya samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdati namasaMti, vaMdittA namasittA jAmeva disaM pAunbhUyA tAmeva disaM paDigayA / ( za0 13 / 118 ) 22. tae NaM se uddAyaNe rAyA sayameva paMcamuTThiyaM loyaM karei / 23. sesaM jahA usabhadattassa (za0 9 / 150, 151 ) jAva savvadukkha pahINe / ( 0 13 / 119) za0 13, u0 6, DhA0 285 197 Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 286 abhocikumAra kA Akroza dUhA 1. tae NaM tassa abhIyissa kumArassa aNNadA kadAi puvvarattAvarattakAlasamayaMsi 2. kuDuMbajAgariyaM jAgaramANassa ayameyArUve ajjhathie jAva (saM0 pA0) samuppajjitthA / 1. abhicikaMvara tiNa avasare, anya divasa kiNavAra / __madhya-rAtri addhA samaya, mana meM karai vicAra / / 2. kuTuMba-jAgaraNA jAgatAM, te gRha-cita krNt| __mana meM ciMtana ehavo, jAva tAsa upjNt|| *suNo bhavya prANI re, abhicikuMvara vicAra karai dukha ANI re / [dhrupadaM] 3. abhicikavara mana citavai re, haM rAya udAyana pUta / aMgaja prabhAvatI taNo re, rAkhaNa sagalA sUta // 4. rAya udAyana tiNa samaya re, mujha prati chAMDI teh| nija bhANeja kezI bhaNI re, rAja deI vrata leha / / 3. evaM khalu ahaM uddAyaNassa putte pabhAvatIe devIe attae, 5. pUtra chAMDa bhANeja naiM re, rAja diyai kiNa lekh| ehavo akArya tiNa kiyo re, ima mana dharato dhekh| 6. moTai aprIti bhAve karI re, mana noM vikAra apAra / mAnasIka dukha tiNa karI re, vyApyo thako tiNavAra / / 4. tae NaM se uddAyaNe rAyA mamaM avahAya niyagaM bhAiNejja kesi kumAraM rajje ThAvettA samaNassa bhagavao jAva (saM0 pA) pavvaie / 5,6. imeNaM eyArUveNaM mahayA appattieNaM maNomANasieNaM dukkheNaM abhibhUe samANe appattieNaM maNomANasieNaM dukkheNaM "ti' aprItikena 'aprItisvabhAvena manaso vikAro mAnasikaM...... yattanmanomanasikaM tena' (vR0 pa0 621) 7. aMteurapariyAlasaMparivuDe sabhaMDamattovagaraNamAyAe 8. vItIbhayAo nayarAo niggacchai; niggacchittA puvvANupudi caramANe gAmANugAmaM dUijjamANe 9,10. jeNeva caMpA nayarI, jeNeva kUNie rAyA, teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA kUNiyaM rAyaM uvasaMpajjitANaM vihri| 7. aMtevara le Aparo re, nija parivAra saMghAta / paravariyo thako cAliyo re, bhaMDa matta upakaraNa saath| 8. nagara vItibhaya thI tadA re, nIkaliyo dukha pAma / pUrvAnupUrve cAlato re, grAma thakI bIje grAma / / 6.jihAM caMpA nagarI acha re, chai jihAM kaNika rAya / mAsI putra bhAI jANanaiM re, Avai tihAM calAya / / 10. vali kuNika nRpa moTako re, te piNa jANa tivAra / aMgIkAra kari vicarato re, caMpA nagara majhAra // 11. tihAM vistIrNa bhoga nI re, samRddhi pAmI soya / te prati bhogavato thako re, vicaraMto avaloya / / 12. abhIcikuMvara tiNa avasare re, zrAvaka huo sujANa / jANyA jIva ajIva naiM re, punya pApa pahichANa // 13. jAva saMta pratilAbhato re, vicarato adhikAya / udAyana rAjaRSI viSe re, vairabhAva chTo nAMya / / 11. tattha vi NaM se viulabhogasamitisamannAgae yAvi hotthaa| 12. tae NaM se abhIyIkumAre samaNovAsae yAvi hotthA abhigayajIvAjIve / 13. jAva ahApariggahiehiM tavokammehiM appANaM bhAvemANe viharai, uddAyaNammi rAyarisimmi samaNubaddhavere yAvi hotthaa| (za0 13 / 120) 14. zata terama deza chaThA taNo re, be sau chayAMsImIM DhAla / bhikSu bhArImAla RSirAya thI re, 'jaya-jaza' maMgalamAla / *laya : rAjA rANI raMga thI re 198 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 287 vrata-virAdhanA ko pariNati brahA 1. tiNa kAle naiM tiNa samaya, cho te pRthvI meM viSe, 2. asurakumAra taNAM tihAM, AkhyA tasu AvAsa je, 3. abhicikuMdara dhAvaka rA vrata pAle, paNa nija avaguNa nahi saMbhAle re / jIvAdika no huo jANa pravINo, rAga-dveSa na pADyo kSINo re // 4. sarva jIva rAzi khamAve tiNa kAle, jaba rAya udAI ne TAle re / yAda Ayo ulTo dveSa Ave ratnaprabhA e nAma / naraka samIpe tAma || cosaTha lakSa vimAsa / adhika manohara tAsa // * samatA rasa viralA' / [ dhrupadaM ] jaza kIti piga konAM na suhAve re | 5. sammAyaka poso jada karaNo, jaba rAga dveSa paraharaNo re / piNa abhicikuMvara sAmAyaka posA 6. mhAro rAja huMto te bhANejA ne dIdho, tiNa sUM niraMtara hUM dukha pAUM, 7. bApa to hita bAMdho dho beTA ro, piNa beTe na kiyo vicAroM re| isado dago mosUM kIdho re / tinai hUM kema khamAUM re ? tirai rAja karaNa rI thI mana mAMhI, mAMhI, udAI ne khamAve nAhI re / tiNasUM saMvalI na sU kAMI re // 8. iNa rIte zrAvaka nAM vrata pAle, aura doSaNa to sagalA TAle re / piNa rAya udAI sUM aMtaraMga dheSo, te to dina-dina adhika vizeSo re / / 9. pana dina ro saMcAro Ayo, jada piNa nahIM khamAyo re / te zrI jinadharmaM virAdhI naiM mUo, te to mara asura deva hUo re / / 10. hArayo vimAnika rA sukha bhArI, te baNa gaI dveSa sUM khuvArI re| UMca padavI se nIcI padavI pAmI, 11. iNa ratnaprabhA pRthvI viSe tAsa, par3I anaMta sukhAM rI khAmI re / / kahyA naraka naiM pAsa re / causaTha lakSa AyAvA pekha, asurakuMvAra nAM dekha re / / soraThA 12. ihAM AyAvA jANa, asurakumAra bheda vizeSa vidyANa, vizeSa *laya AsaNa rA re jogI 1. yaha gIta AcArya bhikSu dvArA viracita hai| taNAMja je / arthaja ehano || // 1. imIse rayaNappA puDhabIe nirayaparitAmaMtemu 2. coyaTThi asurakumArAvAsasayasahassA paNNattA / 8. eNaM se abhIpIkumAre bahUI vAsAI samaNobAsaga pariyAgaM pAuNai 9-11 addhamAsiyAe saMlehaNAe tIsaM bhattAiM aNasaNAe cheei, cheettA tassa ThANassa aNAloiyapaDikkate kAlamAse kAlaM kiccA imIse rayaNappabhAe puDhabIe nirayapariNAmate covIe AyAvAarakumArAbAsasayasahassesu aNNayaraMsi AyAvAasurakumArAvAsaMsi AyAbAasurakumAradevatAe upavaNNI / 12.13 coTI ApAvA asurakumArAvAsesu ti ha 'AyAva' tti asurakumAravizeSAH, vizeSatastu nAvagamyata iti / ( vR0 pa0 621 ) za0 13, u0 6, DhA0 287 199 Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13. nahi mUna thakI jaNAya, ika AyAve tAya, 14. tihAM keyaka pahicAna, TIkAkAra ko iso asura AvAse Upano || asurakumAraja deva nIM / eka palyopama jANa, sthitI parUpI zrI jine // 15. eka palyopama jANa, Ayu abhicI sura taNo / pAyo punya pramANa, biNa AloyAM mara gayo / 16. * te deva Aukho pUro kari tetha, UpajasI mahAvideha kheta re / tihAM sthavirAM rI vANI suNe sAdha thAsI, karaNI kare mokSa sidhAsI re / / 17. ehavA dveSa sUM samyakta vrata khovai, kei anaMta-saMsArI hove re / karma thor3A tiNasUM hrago nikAlo, i nahi to ise anaMta kAlo re / / 18. ima sAMbhala nai uttama nara nAro, kiNa se dveSa meM rAkho ligAro re / bhUMDo DairI kamAI jAsI karasI jisA phala pAsI re / / 16. zrAvaka naiM ehavo dveSa na karaNo, parabhava sUM ahonizi DaraNo re / paNa abhicikumAra sUM na huo TAlo, te karma taNo chai cAlo re / / 20. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte! vizeSa, zata terama SaSThamudeza re / besau satyAsImIM suhAI, 'jaya-jaza' saMpati pAI re // trayodazazate SaSThoddezakAryaH // 136 // DhAla bhASA pada DhAla : 288 vahA 1. pUrva use artha je, bhASA kara kahivAya / te mATe bhASA taNo, praznottara sukhadAya || 2. nagara rAjagRha naiM viSe, jAvata gotama svAma | vIra pratai vaMdana karI, ima bhAkhe sira nAma // svarUpa bhASA na bhavivama! olaso re [bhupadaM ] 3. AtmA te jIva prabhu ! bhASA ache re, 1 bhASA Atma thI anya kahIva re ? jina kahai Atma jIva bhASA nahIM re, bhASA Atma thI anya ajIva re / / vA0 - ihAM gotama prazna pUchyo AyA bhaMte! bhAsA ityAdi / AtmA kahitAM jIva, te bhASA cha ? etale bhASA jIva noM svabhAva cha ? je bhaNI jIva hIja *laya AsaNa rA re jogI laya: zrI jiNavara gaNadhara 200 bhagavatI jor3a 14. tatthaM NaM atthegatiyANaM AyAvagANaM asurakumArANa devANaM evaM paliovamaM ThiI paNNattA, paNNattA / 15. tattha NaM abhIyissa vi devarasa egaM paliovamaM ThiI (za0 12 121) sijjhihiti jAva savva(za0 130 122) 16. goyamA ! mahAvidehe vAse dukhaNaM aMtaM kAhiti / 20. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti / (za0 130 123) 1. ya ete'nantaroddeza ke'rthA uktAste bhASayAntA bhASAyA eva nirUpaNAya saptama ucyate / ( vR0 pa0 621) 2. rAyagihe jAva evaM vayAso 3. AyA bhaMte ! bhAsA ? aNNA bhAsA ? goyamA ! no AyA bhAsA, aNNA bhAsA / bA0-- ' AyA bhaMte ! bhAsa' tti AtmA - jIvo bhASA jIvasvabhAvA bhASetyarthaH yato jIvena vyApAryate jIvasya ca bandhamokSArthA bhavati tato jIvadharmatvAjjIva iti vyapadezArhA jJAnavaditi, Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te te bhASA noM vyApAra kareM che ane te bhASA jIva naeN hIja baMdha mokSa karAvanArI cha, bhaNI jIva nA dharmapaNAM thakI jIva ima kahivA jogya huvai jJAna nIM parai / I i athavA jIva thakI anya bhASA, te jIva no svarUpa nahIM zrotreMdriya naiM grAhyapaNa karI, mUrta rUpIpaNe karI je zrotredriya naiM grAhya te rUpI che| ane AtmA te amUrtipaNa karI arUpI kahiye / te bhaNI bhASA AtmA noM lakSaNa nahIM, AtmA thakI anerI cha~ / iNa kAraNa thakI gotama prazna pUchayo / tehnoM uttara- te bhASA AtmarUpa nahIM pudgalamaya cha~ te bhASA AtmA karikai nisRjyamAnapaNAM thakI, tathAvidha pASANAdika nIM paraM / jima koI pASANa nai nhAkhe tehanIM paraM jIva bhASA nai bAhira kADha / ane je kA jIva piNa aikAMtika nhiiN| jIva piNa jIva noM vyApAra dekhavA ana dUjo hetu - acetanapaNAM thakI AkAza nI paraM / byApAra kareM te mArTa bhASA jIva chai, jJAna nIM paraM / te thakI atyanta bhinna svarUpavAlA dAtaralAdika ne viSe thakI | jima koi puruSa dAtaralAdika karI vanaspati neM chedai te dAtaralAdika ne viSe jIva no vyApAra dIsa, piNa te dAtaralAdika jIva nahIM / tima bhASA jIva nAM vyApAra thakI nikalI, piNa te bhASA jIva nahIM / tathA audArikAdika zarIra nai viSe jIva noM vyApAra dosa, piNa te zarIra jIva nahIM / zarIra rUpI cha anaM jIva arUpI che te mATai / tima bhASA piNa jANavI / 4. he prabhu ! bhASA te rUpI ache re, ke bhASA arUpI kahiye svAma re ? jina kahe bhASA to rUpI acche re, piNa bhASA arUpI nahIM chai tAma re // 1 vA0-- rUvi bhaMte bhAsati he bhadaMta ! rUpI bhASA kAna ne anugraha ana upaghAtakArIpaNAM thakI / tathAvidha karNa AbharaNAdika nIM parai / jima koI kAna noM AbharaNa kAna naiM sukhakAraka huvai te kAna naiM anugrahakArI kahiye aneM koyaka kAna no AbharaNa kAna meM dukhadAI huvai te upapAtakArI huve tehI pare 1 " atha hi arUpI bhASA chai, cakSu nai anupalabhyamAnapaNAM thakI, cakSu nai dRSTi na ye bhI dharmAstikAyAdikanI para jima dharmAstikAyAdika maiM dRSTi na Avai tima bhASA piNa cakSu nai dRSTi na AvaM iNa kAraNa bhASA arUpI cha~ / iso prazna pUchayo / tehanoM uttara- bhASA rUpI cha~, arUpI nahIM / je cakSu grAhyapaNuM te arUpapaNo huvai, te aikAMtika nahIM / paramANu, vAyu, pizAcAdika cakSu agrAhyapaNe che, to paNa te rUpI kahiye pina arUpI na kahiye je bhaNI dharmAstikAyAdika arUpI che, te piNa cakSu neM grAhya na Avai / anai paramANu Adika rUpI cha~, te piNa cakSu naiM grAhya na Avai / te mATai cakSu grAhya na Avai te arUpIja kahiye, ehavU ekAMta pakSa nahIM / jehameM varNAdika pAve te rUpI anaM jehameM varNAdika na pAva te arUpI - e rUpI - arUpI noM lakSaNa jANavo anaiM bhASA pudgala cha / tehane viSe varNAdika pAte bhASA meM rUpI kahiye, paNa arUpI na kahiye / 5. he prabhu! bhASA sacita kahIjiye re, jina kahai bhASA sacitta huvai nahIM re, L athavA bhASA te acitta kahAya re ? bhASA te acitta kahIje tAya re / / athAnyA bhASA na jIvasvarUpA zrotrendriyagrAhyavena yatmano vilakSaNatvAditi zatrU ataH praznaH, atrottaraM 'no AyA bhAsa' tti AtmarUpA nAsau bhavatI, pudgalamayatvAdAtmanA ca nisRjyamAnatvAttathAvidhasoSThAdivata vata baccoktaM jIvana vyApAmANatvAjjIvaH syAjjJAnayada kA sikaM jIvavyApArasya jIvAdatyantaM bhinnasvarUpe'pi dAtrAdau darzanAditi / ( vR0 pa0 621) 4. rUvi bhaMte ! bhAsA ? arUvi bhAsA ? goyamA ! rUvi bhAsA, no arUvi bhAsA / vA0 - 'rUvi bhaMte ! bhAsa' tti rUpiNI bhadanta ! bhASA zrotrasyAnugrahopaghAta kAritvAttathAvidhakarNAbharaNAdivat / athArUpiNI bhASA cakSuSA'nupalabhyatvAddharmAstikAyAdivaditi zaGkA ataH praznaH, uttaraM tu rUpiNI bhASA, cakSurAtvamarUpatvasAdhanAyo sadane kAntikaM paramANuvAyuvizAcAdInAM rUpayatAmapi cakSurAhyatvenAbhimatasyAditi / (0 0 621) yacca 5. sacittA bhaMte ! bhAsA ? acittA bhAsA ? goyamA ! no sacittA bhAsA, acittA bhAsA / za0 13, u0 7, DhA0 258 201 Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vA0-- anAtmA rUpa piNa e bhASA sacitta che jIvata-zarIravata / je jIva jIva chai, tyAM laga tehnoM zarIra sacitta kahiye / citta te cetana - jIva / tiNe karI sahita te zarIra sacitta kahiye / tima bhASA piNa sacitta kahiye / iNa kAraNa e prazna pUchayo, uttara - jIva thI nokalyA pudgala samudAyarUpapaNAM thakI te bhASA naiM sacitta na kahiye, acitta kahiye / 6. he prabhu / bhASA jIva kahIjiye re, athavA bhASA te ajIva hoya re ? jina kahai bhASA jIva have nahIM re, bhASA ne ajIva kahiye soya re / vA0 - jIvA bhaMte ! bhAsA ityAdi - jIvai te jIva, prANa dhAraNa svarUpa bhASA chai ke jIva lakSaNa rahita ajIva bhASA hai ? ehanoM uttara te bhASA jIva nahIM, bhASA nai ucchvAsAdika prANa nAM abhAva thakI / 7. he prabhu! bhASA jIvAM re acche re, ke bhASA ajIvA re kahivAya re / jina kahai bhASA jIvAM re are, piNa bhASA ajIva ta nahiM thAya re / / soraThA 8. akSara 10. je taNo kaheha tAlu Adi vyApAra thI / UpajiyA chai eha, jIvAzritapaNAM thakI // 6. yadyapi zabda vimAsa, ajIva thI piNa Upajai / to piNa bhASA tAsa, kahiyai nahi tasu nyAya hiva // bhASA paryApti, jIva taja huvai ajIva nahi prApti, rai tiNa saM jIvAM re 11. ajIva pI utpanna, zabda tike bhASA abhASApaNaM prapanna, tasu abhimatapaNAM 12. * bolyAM pahilI bhagavaMta ! bhASA ache re, ache / ache / nthii| thakI // ke bola tiNa velA bhASA hoya re ? kai bhASA bolyAM naiM samaya thayAM parcha re, bhASA ti belA kahIje soya re ? sAMbhare,. 13. zrI jina bhAkhe goyama! bolyA pahilI bhASA nahi hoya re / bhASAM to bolaMtI velA ache re, bolyAM pAche bhASA nahi koya re // 14. bolyAM pahilI prabhu ! bhASA bhediya re, kai bolaMtAM bhASA dravya bhedAya re ? bhASA samayo vyatita yA parcha re, 15. jinavara bhAtrai gotama ! sAMbhale re, bhASA bhedAve the jinarAya ! re / bhASA nisarga samaya ghI joya re / pUrva bhASA nAM dravya bhede karI re, bhASA bhedAve nahi cha koya re / / *laya : zrI jiNavara gaNadhara 202 bhagavatI jor3a vA0--anAtmarUpA'pi sacittAsau bhaviSyati jIvaccharIravaditi pRcchannAha - ' sacitte' tyAdi, uttaraM tu no sacittA jIvanisRSTapudgala saMhatirUpatvAttathAvidhaleSThavat / (0 0 622) 6. jIvA bhaMte ! bhAsA ? ajIvA bhAsA ? goyamA ! no jIvA bhAsA, ajIvA bhAsA / dhAraNasvarUpA bhASA vA0 - 'jIvA bhaMte ! ' ityAdi, jIvatIti jIvA - prANatakSati praznaH, atrottaraM no jIvA ucchvAsAdizaNAnAM tasyA abhAvAditi / ( vR0 pa0 222 ) 7. jIvANaM bhaMte ! bhAsA ? ajIvANaM bhAsA ? goyamA ! jIvANaM bhAsA, no ajIvANaM bhAsA / 8. varNAnAM tAlvAdivyApArajanyatvAt tAlvAdivyApArasya jIva ( vR0 pa0 222 ) 9. yadyapi cAjIvebhyaH zabda utpadyate tathA'pi nAso bhASA / ( vR0 pa0 222 ) 10,11. bhASAparyAptijanyasyaiva zabdasya bhASAtvenAbhimatatvAditi / (bR0 pa0 222) 12. pu ibhaMte! bhAsA ? bhAsijjamANI bhAsA ? bhAsAsamayavI tikkaMtA bhAsA ? 13. goyamA ! no pubvi bhAsA bhAsijjamANI bhAsA, no bhAsAsamayavItikkatA bhAsA / 14. puvvi bhaMte! bhAsA bhijjati ? bhAsijjamANI bhAsA bhijjati ? bhAsAsamayavItikkaMtA bhijjati ? bhAsA 15. goyamA ! no pubvi bhAsA bhijjati / Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16. bolatI velA nisarga samaya meM re, bhASA nAM dravya tike bhedAya re / itara bolatAM dravya bhASA taNAM re, bheda pAmai chai tasu hiva nyAya re / / 16. bhAsijjamANI bhAsA bhijjati / bhASyamANA-nisargAvasthAyAM vartamAnA bhASA / (vR0pa0 622) 17. iha kazcinmandaprayatno vaktA bhavati sa cAbhinnAnyeva zabdadravyANi nisRjati / (vR0 pa0 622) 18. tAni ca nisRSTAnyasaMkhyeyAtmakatvAt paristhUratvAcca vibhidynte| (vR0 50 622) 19. vibhidyamAnAni ca saMkhyeyAni yojanAni gatvA zabda pariNAmatyAgameva kurvanti / (vR0 pa0 622) 20,21. kazcittu mahAprayatno bhavati sa khalvAdAnavisarga prayatnAbhyAM bhittvaiva visRjati / (vR0pa0 622) soraThA 17. ihAM koika jana jANa, vaktA maMda prayatna hvai| abhinna hIja pahichANa, bhASA dravya prati nIsarai / / 18. nIkaliyA rava teha, asaMkha dravyAtmaka bhAva thii| vali sthUlapaNAM thI jeha, bhASA dravya bhedAya chai|| 16. bhedIjatA dravya teha, saMkhyAtA yojana jii| zabda pariNAma tajeha, maMda vadai tasu nyAya e|| 20. athavA koika jANa, vaktA mahAprayatna h| zIghra ucca svara vANa, te to nizcai kari tdaa| 21. bhASA dravya AdAna, grahaNa ane nisarga bihN| prayatne kari jANa, dravya bhedI - niisrai| 22. sUkSmapaNAM thI teha, vali te bahulapaNAM thkii| anaMta guNAM dravya jeha, vRddhi karI badhatA thakA / / 23. te SaTa dizi rai mAMya, loka aMta pAmai ach| vRtti thakI e nyAya, Akhyo chai mhaiM ihavidhe / / 24. tiNasaM ima kahivAya, jeha avasthA meM visse| zabda pariNAma cha tAya, bhASyamAna no bhAva taba / / 25. *bhASA samayo je vyatikramyAM parcha re, bhASA bhedAvai nahi chai koya re / bhASA pariNAma tajyA tiNa sarvathA re, tiNasU kAla anAgata bheda na hoya re / / 26. he prabhu ! bhASA kitai prakAra cha re ? cyAra prakAra kahI jinarAya re| satyA asatyA naiM satyAmRSA re, asatyAmRSA vavahAra kahAya re / / 22,23. tAni ca sUkSmatvAdbahutvAccAnantaguNavRddhayA varddhamAnAni SaTsu dikSu lokAntamApnuvanti / (vR0pa0622) 24. atra ca yasyAmavasthAyAM zabdapariNAmastasyAM bhASyamANatA'vaseyeti / (vR0 pa0 622) 25. no bhAsAsamayavItikkatA bhAsA bhijjati / _ (za0 13 / 124) 'no bhAsAsamayavoikkate' ti prityktbhaassaaprinnaametyrthH| (vR0 50 622) 26. kativihA NaM bhaMte ! bhAsA paNNatA ? goyamA ! cauvvihA bhAsA paNNattA, taM jahAsaccA, mosA, saccAmosA, asaccAmosA / (za0 13 / 125) dUhA 27. anantaraM bhASA nirUpitA, sA ca prAyo manaHpUrvikA bhavatIti manonirUpaNAyAha- (va0pa0622) 27. pUrve bhASA naiM kahI, bahulapaNa to teh| mana naiM pahilA va acha, tiNasuM mana kaheha / / mana pada 28. "AtmA he bhagavana ! mana kahiyai acha re, ke AtmA thI anyaja mana kahivAya re? jina kahai gotama ! Atama mana nahIM re, Atama thI anya mana chai tAya re // 28. AyA bhaMte ! maNe ? aNNe maNe? goyamA! no AyA maNe, aNNe maNe / laya : zrI jiNavara gaNadhara za0 13, u07, DhA0288 203 Jain Education Intemational Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26. jima bhASA kahI tima kahivo mana bhaNI re. 29. jahA bhAsA tahA maNe vi jAva (saM0 pA0) no jAva ajIva taNai mana nAMhi re| ajIvANaM maNe / dravya mana AzrI e saha vAratA re, bhAve mana AzrI nahiM chai tAhi re / / soraThA 30. 'dravya mana pudgala hoya, bhAve mana to jIva cha / jina vaca vArU joya, dekho nyAya siddhAMta noN|| 31. daza jIva pariNAmI mAya, joga pariNAmI jina kaa| bhAva joga iNa nyAya, dazamaiM ThANe' dekhalo / / 32. zata bArama paMcamuddeza', uTThANa kamma bala vIrya naiN| nahIM varNAdika leza, piNa e bhAve joga hai| 33. zata terama dhura udeza', noiMdiya no artha im| caitanya rUpa vizeSa, bhAva mana te ima vRttau // 34. zata bArama dazama uddeza5, joga AtmA jina khii| bhAva joga e zeSa, jJAna AtmA tema e|| 35. jJAna darzaNa cAritta, ehanai piNa AtmA khii| e jima jIva kathitta, joga Atma piNa jIva tima / / 36. ityAdika bahu ThAma, bhAva joga to jIva ch| pudgala naM pariNAma, dravya joga jinajI ka hyo|' (ja0sa0) 37. *he prabhu ! pahilAM mana kahiyai acha re, 37. puci bhaMte ! maNe ? maNijjamANe maNe ? ke mana te pravartaNa lAgo tAya re| etale vartamAna kAle tasu re, mana nai kahIjai chai jinarAya re // 38. ima jima bhASA noM varNana kiyo re, 38. evaM jaheba bhAsA / (za* 13 / 126) mana ne piNa kahivo tiNahija rIta re| kAla vartamAna viSe mana meM kAM re, atIta anAgata nahiM saMgIta re|| 36. kitarai prakAra prabhu ! mana dAkhiyo re ? 39. kativihe NaM bhaMte ! maNe paNNatte ? jina kahai mana hai cyAra prakAra re| goyamA ! caubvihe maNe paNNatte, taM jahA-sacce, satya asatya anaiM satyamosa chai re, mose, saccAmose, asaccAmose / (za0 13 / 127) cautho asatyAmosa vavahAra re|| soraThA 40. kevala eha kahivAya, manodravya samudAya te| 40,41. kevalamiha manodravyasamudayo mananopakArI manaHciMtana taNoja tAya, upagArI te dravya hai| pryaaptinaamkrmodysmpaadyH| (vR0pa0622) 41. tathA mana:-paryApta, nAma karma nAM udaya thii| pudgala tehija Apta, ihavidhi Akhyo vRtti meM / / 42. te manodravya bhedAya, bhASA dravya taNI pr| 42. bhedazca teSAM vidlnmaatrmiti| (va0pa0 622) nahi saMkheja yojana jAya, SaTa diza vali lokata laga / / 1. ThANaM 1018 2. za0 12 / 111 3. za0 1333 4. bha0 vR0 50 599 5. 12 / 202 *laya : zrI jiNavara gaNadhara 204 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43. anantaraM mano nirUpitaM tacca kAye satyeva bhavatIti kAyanirUpaNAyAha (vR0 pa0 623) 43. Akhyo mana svarUpa, te to kAya thakAMja hai| te mATe tadrUpa, karai nirUpaNa kAya noN|| kAya pada 44. *Atama bhagavaMta ! te kAyA achai re, kai Atama thI anya kAya kahivAya re ? jina kahai Atma piNa kAyA acha re, Atma thI anya kAya piNa thAya re / / 44. AyA bhaMte ! kAye ? aNNe kAye ? goyamA ! AyA vi kAye, aNNe vi kaaye| soraThA 45. vRtti viSe ima vAya, Atma kAya iNa nyAya hai| 45. AtmA'pi kAyaH kathaJcittadavyatirekAt / kiNahi prakAre tAya, Atma kAya tho bhinna nathI / / (vR0 pa0 623) 46. khora nIra jima jANa, tathA agni loha piMDavata / 46. kSIranIravat agnyaya spiNDavat kAJcanopalavadvA / vali kaMcana pASANa, tema Atma nai kAya hai| (vR0pa0623) 47. kAya sparzanA thAya, to Atama naiM veda / 47. ata eva kAyasparza satyAtmanaH saMvedanaM bhavati / e naya bacane tAya, Atma prati kAyA khii| (vR0 pa0 623) 48. jIva thakI anya kAya, te to pratyakSa ehija cha / 48. ata eva ca kAyena kRtamAtmanA bhavAntare vedyate / ___jaMtU parabhava jAya, kAyA noM rahivU ihAM / / (vR0 pa0 623) 46. jo jIva kAyA ha eka, to tan aMzaja chedave / 49. atyantAbhede hi zarIrAMzacchede jiivaaNshcchedprsnggH| jIva aMza no pekha, cheda taNoja prasaMga ha / / (vR0pa0 623) 50. jo tanu no va dAha, to Atma dAha prasaMga hai| 50,51. tathA zarIrasya dAhe Atmano'pi dAhaprasaMgena jaMtU-dAhe tAya, paraloka abhAva prasaMga h|| paralokAbhAvaprasaMga ityataH kathaJcidAtmano'nyo'pi 51. te mATai kahivAya, kiNahI prakAre krii| kAya iti / (vR0pa0 623) Atma thakI anya kAya, vRttikAra ima Akhiyo / / 52. 'khaMdhaka ne adhikAra', guru lagha jIva bhaNI khyo| te dhura zarIra cyAra, teha sahita jaMtU liyo / / 53. tema ihAM kahivAya, kAyA jIva sahIta te| Atama kahiye tAya, naya vaca vavahAre krii|| . 54. kAla varNa avaloya, bhamara kahyo bhagavaMta jima / naya vavahAre joya, paMca varNa nizcai naye / / [ja0 sa0] 55. *he prabhu ! rUpI kahije kAya naiM re, 55. rUvi bhaMte ! kAye? arUvi kAye ? athavA arUpI kahiyai kAya re ? goyamA ! rUvi pi kAye, arUvi pi kAye / jina kahai rUpI piNa e kAya chai re, vali kAya arUpI piNa kahivAya re / / soraThA 56. rUpI piNa e kAya, audArikAdika cihaM tanu / 56. 'rUvi pi kAe' tti rUpyapi kAya: audArikAdikAyasthUla rUpa pekSAya, kAya bhaNI rUpI kahI / / __ sthuulruupaapekssyaa| (vR0 pa0 623) 57. kArmaNa tanu je kAya, ati sUkSama rUpI bhnnii| 57. arUpyapi kAyaH kArmaNakAyasyAtisUkSmarUpitvenAkahI arUpI tAya, kAya arUpI ima vRttau / / rUpitvavivakSaNAt / (vR0 pa0 623) 1. za0 2046 *laya : zrI jiNavara gaNadhara za0 13, u07, DhA0288 205 Jain Education Intemational Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vA0-'jima teu vAu nai gati AzrI trasa kahyA, piNa tiNa meM trasa jIva ro bheda nathI / tathA jima asannI marI prathama narake, asura anai vyaMtara meM Upajai / tihAM vibhaMga anANa na lAbha, tihAM lagai asannI kahyA, piNa tiNameM asannI jIva ro bheda nathI / tathA dazakAlika adhyena ATha meM ati sUkSma mATai ATha sUkSma khaa| piNa tiNameM sUkSma jIva ro bheda nthii| tima kArmaNa zarIra ati sUkSma, te AdhI kAya arUpI kahI / piNa tiNameM arUpI ajIva ro bheda nthii| kArmaNa nai vRtti meM arUpI kahyo te iNa nyAya naya vacane karI kahai to kahaNa mAtra cha / piNa kArmaNa zarIra meM bheda to rUpI ajIva ro chai'| [ja 0 sa0] 58. he prabhu ! sacitta kahije kAya naiM re, ke acitta kahilai chai e kAya re? zrI jina bhAkhai kAyA sacitta re, vali kAyA te acitta piNa kahivAya re / / 58. sacine bhaMte ! kAye ? acitte kAye ? goyamA ! sacitte vi kAye, acitte vi kaaye| soraThA 56. kahiyai sacitta kAya, jIvata avasthA meM visse| sacitta kahI iNa nyAya, cetana sahitapaNAM thakI / / 60. tathA acitta piNa kAya, mRta avasthA nai viSe / acitta kahI iNa nyAya, jIva abhAva thakI vRttau / / 61. *he prabhu ! jIva kahIjai kAya naiM, ___ athavA ajIva kahIje kAya re ? jina kahai jaMtu piNa e kAya chai, vali kAya te ajIva piNa kahivAya re / / 59. 'sacitte vi kAe' jIvadavasthAyAM caitanyasamanvitatvAt / (vR0 50 623) 60. 'acitte vi kAe' mRtAvasthAyAM caitanyasyAbhAvAt / (vR0 pa0623) 61. jIve bhaMte ! kAye? ajIve kAye ? goyamA ! jIve vi kAye, ajIve vi kAye / 63. jIvANaM bhaMte ! kAye ? ajIvANaM kAye ? goyamA! jIvANa vikAye, ajIvANa vi kaaye| soraThA 62. jIva sahita je kAya, jIva kAya upacAra naya / jIva rahita tanu tAya, ajIva kAya pratyakSa hI / / 63. *he prabhu ! jIva taNe e kAya ha, athavA ajIva taNe ha kAya re| jina kahai jIva taNeM kAyA have, vali kAyA ajIva taNa piNa thAya re / / soraThA 64. jIva taNe piNa kAya, kAyA sahita jIva je| te mATai e nyAya, jIvAM rai kAyA kahI / / 65. ajIva naiM piNa kAya, jina pramukha nI sthApanA / kAya zarIra kahAya, tanu AkAraja ima vRttau / / 66. Adi pramukha rai mAya, nRpati pramukha nI sthaapnaa| ajIva nai kahivAya, kAya zarIra AkAra je| 67. *kAyA prabhu ! jIva thakI pahilA huvai re, ke kA ijjamANa kahIje kAya re / ke kAya samayo vyatikrata thayAM pacha re, kAya kahIjai cha jinarAya re ? *laya : zrI jiNavara gaNadhara 64-66. 'jIvANavi kAye' tti jIvAnAM sambandhI 'kAya:' zarIraM bhavati, 'ajIvANavi kAye' tti ajIvAnAmapi sthApanArhadAdInAM 'kAya:' zarIraM bhavati zarIrAkAra ityrthH| (vR0 50 623) 67. puvi bhaMte! kAye? kAyijjamANe kAye? kAya samayavItikkate kAye? 206 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68. goyamA ! pubdhi pi kAye, kAyijjamANe vi kAye, kAyasamayavItikkate vi kAye / 68. jina kahai jIva saMbaMdhI kAya thI re, pahilA piNa kAya hudai cha tAya re / kAijjamANe piNa kAyA huvai re, kAya samayo vyatikrAMta thayAM piNa kAya re / / 69,70. 'pubipi kAe' tti jIvasambandhakAlAtpUrvamapi kAyo bhavati yathA bhaviSyajjIvasambandhaM mRtdrdurshriirN| (vR* pa0 623) soraThA 66. hosya jIva saMbaMdha, jima mRta dardura tanu taNeM / tehanIM parai prabaMdha, eha vacana lokIka noN| 70. prathama jIva thI kAya, muMA DeDakA noM tanu / loka kahai te mAMya, jaMtU AvaNahAra cha / 71. vanaspati rai mAMhI, kahyo poTaparihAra prbhu| phUla jIva mara tAhi, hasyai sapta tila sUMghaNI / / 72. varSa cauvIsa vicAra, garbha viSe kAyA rhai| rahI tihAM varSa bAra, tehija tathA anya Upajai // 73. te mATai e vAya, jIva saMbaMdhaja kAla thii| pahilA kahiye kAya, jIva pachai tihAM Upajai // 74. kAijjamANe kAya, jIva jiko kAyA pratai / ciNavA lAgo tAya, garbha avasthA kAya piNa / / 75. jIva kAya nai tAya, kAya karaNa lakSaNa smy| vyatikrama pachaja kAya, mUA kalevara nI pre| 74. 'kAijjamANe vi kAe' tti jIvena cIyamAno'pi kAyo bhavati yathA jiivcchriirN| (vR0 50 623) 75. 'kAyasamayavItikkatevi kAe' tti kAyasamayo jIvena kAyasya kAyatAkaraNalakSaNastaM vyatikrAnto yaH sa tathA so'pi kAya eva mRtakaDevaravat / (vR0pa0 623) 76. puvi bhaMte ! kAye bhijjati ? kAyijjamANe kAye bhijjati ? kAyasamayavItikkate kAye bhijjati ? 77. goyamA ! pubbi pi kAye bhijjati, kAyijjamANe vi kAye bhijjati, kAyasamayavItikkate vi kAye bhijjti| (za0 133128) 76. *prabhu ! pahilA e kAya bheda pAma acha re, kAijjamANe kAya bhedAya re| ke kAya samayo vyatikrAMta thayAM pachai re, kAyA bhedAvai chai jinarAya re? 77. jina kahai pahilA kAya bhedAya cha re, kAijjamANe piNa kAya bhedAya re / kAya samayo vyatikrAMta thayAM pachai re, kAya bhedAvai hiva tasu nyAya re / / soraThA 78. kAya viSe je jIva, utpatti samaya thakI prathama / pAmai bheda atIva, madhu ghaTAdika nyAya kri| 76. madhu ghAlaNa rai kAja, kuMbha sthApyo piNa je madhu ghAlyo nahIM samAja, to piNa madhu-kuMbha jana kahai / 80. dravya kAya bhedAya, khiNa-khiNa prati pudgala tnno| hANa vRddhi piNa thAya, caya upacaya nAM bhAva thI / / 81. kAijjamANa bhedAya, jIva kAyIkrIyamANa pinn| kAya bhediyai tAya, tiNa Upara dRSTAMta hiva // 78-80. 'puvi pi kAe bhijjai' tti jIvena kAyatayA grahaNasamayAtpUrvamapi kAyo madhughaTAdinyAyena dravyakAyo bhidyate pratikSaNaM pudgalacayApacayabhAvAt / (vR0 50 623) 11. 'kAijjamANe vi kAe bhijjai' tti jIvena kAyI kriyamANo'pi kAyo bhidyte| (vR0pa0 623) *laya : zrI jiNavara gaNadhara za0 13, u07, DhA0288 207 Jain Education Intemational Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82. nadI kaNa samUha pichANa, tehanI muSTi grahaNavata / khiNa-khiNa pudgala jANa, parisATana nAM bhAva thii|| 83. kAya samaya vyatikraMta, kAyapaNoM tehanai ach| bhUta bhAva tasu hu~ta, gaye kAla tasu bhAva tho|| 84. ghata-kuMbha haMto atIta, to piNa ghRta-kuMbha nAma tasu / tadvata bheda pratIta, pudgala taNAM svabhAba thii| 85. cUrNikAra kaheha, kevala kAyaja zabda noN| zarIra artha tajeha, aMgIkRta caya mAtra te / / 86. kAya zabdae jANa, sagalAI bhAvAM tnno| je sAmAnya pichANa, zarIra upacaya mAtra hai|| 82. sikatAkaNakalApamuSTi grahaNavat pudgalAnAmanukSaNaM parizATanabhAvAt / (vR0pa0 623) 83,84. 'kAyasamayabItikkatevi kAye bhijjai' tti kAya samayavyatikrAntasya ca kAyatA bhUtabhAvatayA ghatakumbhAdinyAyena, bhedazca pudagalAnAM tatsvabhAvatayeti / (vR0pa0 623) 85,86. cUrNikAreNa punaH kAyasUtrANi kAyazabdasya kevalazarIrArthatyAgena cayamAtravAcakatvamaGgIkRtya vyAkhyAtAni, yadAha-'kAyasaddo savabhAvasAmannasarIravAI' kAyazandaH sarvabhAvAnAM sAmAnyaM yaccharIraM cayamAtraM tadvAcaka ityrthH| (vR0 50 623) 87. AtmA'pi kAyaH pradezasaJcaya ityarthaH tadanyo'pyarthaH kaayprdeshsnycyruuptvaaditi| (vR0 pa0 623) 88. rUpI kAyaH pudgalaskandhApekSayA arUpI kAyo jIva dhrmaastikaayaadypekssyaa| (vR0 pa0 623) 89. sacittaH kAyo jIvaccharIrApekSayA, acittaH kaayo'cetnsnycyaapekssyaa| (vR0 pa0 623) 90. jIvaH kAyaH-ucchavAsAdiyuktAvayavasaJcayarUpaH, ajIvaH kAya: tdvilkssnnH| (va0 50 623) 91. jIvAnAM kAyo-jIvarAziH, ajIvAnAM kAyaH-- paramANvAdirA ziriti / (vR0 pa0 623) 92. evaM zeSANyapi / atha kAyasyaiva bhedAnAha--- (vR0 pa0 623) 93. kativihe NaM bhaMte ! kAye paNNatte ? goyamA ! sattavihe kAye paNNatte, taM jahA-orAlie, orAliyamIsae, 87. Atma kAya kahivAya, pradeza noM saMcaya tasu / Atma thakI anya kAya, pradeza saMcai tAsa piNa / / 88. rUpI kAya kahAya, pudgala khaMdha apekSayA / acha arUpI kAya, jaMtU dharmAsti pramukha / / 86. sacitta kAya kahAya, jovata tanU apekSayA / acha acitta hI kAya, pudgala-saMcaya pekSayA / / 10. jIva kAya iNa nyAya, ucchavAsAdI yukta je| avayava-saMcaya thAya, ajIva kAya tasu viparajaya / / 61. jIvAM nI je kAya, baha jIvAMnI rAzi je| pudagala-rAzi kahAya, kAya ajIvAM nI tikA / / 12. zeSa apara piNa bhAva, kahivA rUr3I rIta saM / kAya taNe prastAva, kAya bheda kahiyai hivai|| 63. he prabhu ! kAya parUpI katividhai re ? jina kahai sAta prakAre kAya re| bheda audArika pahilo bhAkhiyo re, audArikamizra dvitIya kahivAya re / / 14. vaikriya anaiM mizra vaikriya taNo re, AhAraka anai AhA rakamosa re / saptama bheda kAramaNa joga cha re, e sAtUM kAyA nAM joga kahIsa re|| soraThA 65. audArika tanU Ija, pudgala khaMdhapaNAM thkii| upacayapaNAM thakIja, kAyA kahI iNa kAraNa / / 66. paryApta meM pAya, ehavaM AkhyaM vRtti meN| piNa jotAM vara nyAya, aparyApta meM piNa huve / / 67. bAMdhI tanu paryAya audArika kahiye tdaa| ___aparyApto kahAya, sahu paryAya baMdhI nathI / / 18. audArika no mIsa, huvai kAramaNa sAtha je| ___ aparyApto kahIsa, terama guNasthAnaka vali / *laya : zrI jiNavara gaNadhara 94. veumbie, veubviyamIsae, AhArae, AhAragamIsae, kmme| (za0 13 / 129) 95. 'orAlie' tti audArikazarIrameva pudgalaskandha rUpatvAdupacIyamAnatvAtkAya audArikakAyaH / 96. ayaM ca paryAptakasyaiveti / (bR0.50 624) 98. 'orAliyamIsae' ti audArikazcAsau mizrazca kArmaNenetyaudArikamizraH, ayaM cAparyAptakasya / (vR0pa0624) 208 bhagavatI joDa Jain Education Intemational Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66. paryApta meM dhAra, audArika tanu noM dhnnii| vaikriya kara tivAra, audArika noM mizra huuN| 100. karaM AhAraka tAma, pUrNa AhAraka nAM hvo| te velA piNa pAma, audArika noM mizra je // 101. vaikriya chai sura mAMya, tanu paryA bAMdhyAM pachai / aparyApta meM pAya, tas paryApta meM vali / / 102. tathA paryApta mAMya, tiri paMcendriya manuSya meN| vali vAyu meM pAya, tAsa vaikriya rUpa je / 103. vaikriya taNoja mIsa, deva anaiM na raka taNeM / aparyApta kahIsa, mizra kArmaNa sAtha je|| 101. 'veunviya' tti vaikriyaH paryAptakasya devAdeH / (vR0 pa0 624) 103. 'veuvviyamIsae' tti vaikriyazcAsau mizrazca kArmaNeneti vaikriyamizraH, ayaM cApratipUrNavaikriyazarIrasya devaadeH| (vR0 pa0 624) 104. UpajatAM avadhAra, dhUra samaye kAmaNa krii| AhAra liyai tiNa vAra, mizra kArmaNa sAtha te / / 105. paryApta meM dhAra, vAyu manuSya tiryaMca piNa / vaikriya karI tivAra, te vaikriya tajatAM thakAM / / 106. grahitAM audArIka, audArika naiM sAtha je| vaikriya mizra kathIka, vaikriya taNAM pradhAna thI / / 107. tathA paryApta mAMya, nAraka - bali devatA / tasu tanu mUla kahAya, te vaikriya bhvdhaarnnii|| 108. uttara vaikriya rUpa, karatAM pUraNa nAM huvai / kahiye tadA tadrUpa, bhavadhAraNa vaikriyamizra / / 106. uttara vaikriya tAya, bhavadhAraNi vaikriya mjhe| praveza karato pAya, uttara-vaikriya-mizra je / / 110. AhAraka rUpa kareha, zramaNa pramAdI labdhidhara / jaghanya samaya ika jeha, utkRSTa viraha chaha mAsa noN| 111. eha hasta nI kAya, sarvArthasiddha sura jiso / rUpa tAsa kahivAya, kahyo AhAraka joga tanu / 112. te AhAraka pahichANa, audArika meM pesatAM / AhAraka-mizraja jANa, pradhAnapaNa AhAraka taNeM / / 110. AhArasamaya ika jeha, sarvArthasiddha joga tanu / / 112. 'AhAragamIsae' tti AhArakaparityAgenaudArika grahaNAyodyatasyAhArakamizro bhavati mizratA punaraudArikeNeti / (vR0 pa0 624) 113. 'kammae' tti vigrahagatau kevalisamudghAte vA kArmaNaH syAditi / (vR0 pa0 624) 113. yoga kArmaNa kAya, vATe vahitAM e huvai| vali terama guNa pAya, samudghAta kevala tadA / / 114. Akhyo e vistAra, sUtra pannavaNA artha meN| teha thakI suvicAra, kAya joga noM artha e|| 115. *zata terama deza kahyo saptama taNo re, besau aThyAsImI e DhAla re| bhikSu guru bhArImAla RSirAya thI re, 'jaya-jaza' saMpati haraSa vizAla re / / *laya : zrI jiNava ra gaNadhara za013 u07. DhA0 288 209 Jain Education Intemational Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla:289 maraNa pada 1. kahI anaMtara te mATa kahivAya, soraThA kAya, maraNa tehana tyAge maraNa hai| taNAM ija bheda hiva / / 1. anantaraM kAya uktastattyAge ca maraNaM bhavatIti tadAha (vR0 pa0 624) dahA 2. kativihe NaM bhaMte ! maraNe paNNatte ? goyamA ! paMcavihe maraNe paNNatte / 2. kitai prakAre maraNa je, bhAkhyA he bhagavaMta ? zrI jina bhAkhai maraNa nAM, paMca prakAra kahaMta / / _ *suNa goyamA re! (dhrupadaM 3. prathama AvIci maraNa kahIva, samaya-samaya prati marato jIva / teha niraMtarapaNe maraMta, AvIci no hivai artha kahata / / 3. AvIciyamaraNe yatanI 4. A kahitAM samasta prakAra, vIci kilola nI para dhaar| 4,5. AvIiyamaraNe' tti A samantAdvIcayaH-pratisamayasamaya-samaya Aukho vedaMta, tiNa saM samaya-samaya e maraMta / / manubhUyamAnAyuSo'parAparAyurdalikodayAtpUrvapUrvAyurda5. apara-apara AyU dala jANa, ehanAM udaya thakI pahichANa / likavicyutilakSaNA'vasthA yasmin tadAvIcikaM / pahilA-pahilA Ayu dala tAsa, cyavana lakSaNa avasthA vimAsa / / (vR0 pa0 625) 6. athavA avidyamAna je mAMya, vIci jihAM viccheda na thAya / 6. athavA'vidyamAnA vIciH---vicchedo yatra tadavIcika kahyo AvIcika maraNa, samaya-samaya Ayu-dala kSaraNa / / avIcikamevAvIcikaM tacca tanmaraNaM cetyAvIcika maraNaM / (vR0 pa0 625) 7. *dujo avadhi maraNa je kahivAya, avadhi kahitAM maryAdA pAya / 7. ohimaraNe / te maryAdA kari maraNa pAmaMta, tAsa nyAya nisuNo dhara khaMta / / 8. nArakAdi bhave kari jIva, Ayu karma dalika atIva / bhogavI ne jeha maraMta, vartamAna addhA viSe maMta / / 8. vali kAla Agamika mAhi, tehi Ayu karma dala tAhi / bhogavI marisyai nArakAdi, tiko avadhi maraNa saMvAdi' / / vA0--avadhi maryAdA te avadhi karikai maraNa te avadhi-maraNa / nArakAdi vA0--'ohimaraNe' tti avadhiH-maryAdA tatazcAvadhinA bhava nibaMdhanapaNa karI je Ayu karma dalika bhogavI nai mare / vali je tehija Ayu karma maraNamavadhimaraNaM, yAni hi nArakAdibhavanibandhanadalika je nArakAdi bhogavI ne anAgata kAle marisya tadA te avadhimaraNa kahiye / tayA''yu:-karmadalikAnyanubhUya mriyate, yadi punastAte dravya nI apekSA karika valI te grahaNa avadhi jyAM laga jIva nai mRtapaNAM nyevAnubhUya mariSyate tadA tadavadhimaraNamucyate / tadravyApekSayA punastadgrahaNAvadhi yAvajjIvasya thakI havai / anai gahIta ujjhita karma dalika noM vali grahaNa karibUte pariNAma nAM mRtatvAt, saMbhavati ca gRhItojjhitAnAM karmadalivicitrapaNAM thkii| kAnAM punargrahaNaM pariNAmavaicityAditi / (vR0 pa0 625) *laya : khiNa gaI re merI khiNa gaI 1. gAthA 7 se 9 kA pratipAdya vRttyanusArI hai| phira bhI inake sAmane vRtti kA pATha uddhata nahIM kiyA gyaa| isase agalI vArtikA ke sAmane use samagra rUpa se liyA gayA hai| 210 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. AiMtiya narakAdi bhavaMta, Ayu karma dala veda maraMta / mUo thako narakAyU teha, bhogava naiM nahiM marisyaM jeha / / 11. cotho maraNa kahyo cha bAla, maraNa avirati naM e nhaal| paMcama paMDita maraNa sujANa, virativaMta naiM e pahichANa // 12. katividha maraNa AvIciya bhadaMta ? jina kahai paMca prakAre haMta / dravya AvIciya maraNa samIci, kSetra kAla bhava bhAva AvIci / / 13. prabhu ! dravya AvIci maraNa katividha ? jina kahai cyAra prakAra prsidh| nAraka dravya AvIcika jANa, tiryaMca dravya AvIci pichANa / / 14. manuSya dravya AvIcika joya, deva dravya AvIcika hoya / kiNa arthe prabhu ! ima AkhyAta, nAraka dravya AvIcika ghAta ? 15. zrI jina kahai jiNa hetu thI jAna, nAraka jIva dravya vartamAna / pAmai maraNa iso je joga, aMta zabda noM karivo prayoga / / 10. AtiyaMtiyamaraNe / 'AiMtiyamaraNe' tti atyantaM bhavamAtyantikaM tacca tanmaraNaM ceti vAkyaM, yAni hi narakAdyAyuSkatayA karmadalikAnyanubhUya mriyate mRtazca na punastAnyanubhUya punarmariSyata ityevaM yanmaraNaM / (vR0pa0 625) 11. bAlamaraNe, pNddiymrnne| (za0 13 / 130) 'bAlamaraNe' tti aviratamaraNaM 'paMDiyamaraNe' tti sarvaviratamaraNaM / (vR0 pa0 625) 12. AvIciyamaraNe NaM bhaMte ! kativihe paNNate? goyamA ! paMcavihe paNNatte, taM jahA-davvAvIciyamaraNe, khettAvIciyamaraNe kAlAvIciyamaraNe, bhavAvIciya maraNe, bhaavaaviiciymrnne| (za0 133131) 13. davAvIciyamaraNe NaM bhaMte ! kativihe paNNatte? goyamA ! caubihe paNNatte, taM jahA-neraiyadavvA vIciyamaraNe, tirikkhajoNiyadabvAvIciyamaraNe 14. maNussadavvAvIciyamaraNe, devdvvaaviiciymrnne| (za0 131132) se keNa-NaM bhaMte ! evaM vuccai-neraiyadavvAvIciya maraNe-neraiyadabbAvIciyamaraNe ? 15. goyamA ! jaNNaM neraiyA neraie davve vaTTamANA 'jaNNa' mityAdi, 'yat' yasmAddheto rayikA nArakatve dravye nArakajIvatvena vartamAnA bharantIti yogaH / (vR0 pa0 625) 16. jAI davAI neraiyAuyattAe gahiyAI badhAI puTThAI 'neraiyAuyattAe' tti nairayikAyuSkatayA 'gahiyAI' ti sparzanataH 'baddhAiM' ti bandhanataH 'puDhAI' ti poSitAni pradezaprakSepataH (vR0 pa0 625) 17. kaDAI pttttviyaaii| 'kaDAI' ti viziSTAnubhAgataH 'paviyAI' ti sthitisampAdanena / (vR0 pa0 625) 18. niviTThAI abhiniviTThAI' 'niviTThAI' ti jIvapradezeSu 'abhinividvAI' ti jIvapradezeSvabhivyAptyA niviSTAni atigADhatAM gatAnItyarthaH (vR. pa0 625) 19. abhisamaNNAgayAI bhavaMti tAI dvaaii| 'abhisamannAgayAI' ti abhisamanvAgatAni-udayAvalikAyAmAgatAni tAni dravyANi / (vR0 pa0 625) 20. AvIcimaNusamayaM niraMtaraM maraMti ti kaTTa 'aNusamayaM' ti anusamayaM -pratikSaNaM..."niraMtaraM maraMti' tti 'nirantaram' avyavacchedena sakalasamayeSvi tyarthaH mriyante vimuJcantItyarthaH (vR0 pa0 625) 21. se teNaTheNaM goyamA ! evaM buccai ... neraiya davbAvIciyamaraNe, evaM jAva devadavvAvIciyamaraNe / (za0 13 / 133) 16. neraiyA nAraka AyUpaNeha, dravya grahyA pharzaNa thI eh| baMdhyA te baMdhana thI vizeSa, kIdhA puSTa prakSepa prdesh| 17. kaDAIte kIdhA kahivAya, viziSTa je anubhAga thI pAya / paTTaviyAI kahitAM jANa, sthitikaraNa thI eha pichANa // 18. nividAI kahitAM jeha, sthApyA jIva pradeza visseh| abhiniviTThAI jIva pradeza, atihi gADhA sthApyA vizeSa / / 16. abhisamaNNAgayAiM tAhi, udaya taNI AvalikA mAMhi / AyA havai je dravya atIva, samaya-samaya vedai te jIva / / 20. AvIci maraNa kahyo chai eha, anusamaya khiNa khiNa prati jeha / aMtara-rahita samaya mareha, iNa hete nAraka dravyAvIci eha / / 21. tiNa arthe gotama ! ima khyAta, nAraka dravya AvIcika ghAta / evaM jAva maraNa e jANa, deva dravya AvIci pichANa / / za0 13, u07, DhA0289 211 Jain Education Intemational Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22. kSetrAvIcika maraNa kitai prakAra? jina kahai cyAra prakAra ucAra / nAraka kSetrAvIci kumIci, yAvata devata kSetrAvIci / / 23. kiNa arthe prabha ! ima AkhyAta, nAraka kSetrAvIcika ghAta ? jina kahai je hetU thI jAna, nAraka kSetra viSe vartamAna / / 22. khettAvIciyamaraNe NaM bhaMte ! kativihe paNNatte ? goyamA ! caubihe paNNatte, taM jahA-neraiyakhettAvIciyamaraNe jAva devakhettAvIciyamaraNe / (za0 13 / 134) 23. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vaccai-neraiyakhettAvIciya maraNe-neraiyakhettAvIciyamaraNe ? goyamA ! jaNaM ne raiyA neraiyakhete vaTTamANA 24. jAI davAI neraiyAuyattAe gahiyAI 24. nAraka jIva marai iha joga, aMtima zabda thakIja prayoga / grahaNa kiyA je dravya jivAra, nAraka AyapaNa tivAra / / 25. ima jima dravyAvIci kumIci, timahija kahivo kSetrAvIci / ima yAvata kahivo avadhAra, bhAvAvIcika maraNa vicAra / / 25. evaM jaheva davAvIciyamaraNe taheva khettAvIciyamaraNe vi| evaM jAva bhAvAvociyamaraNe / (za0 13 / 135) . soraThA 26. ima jAva zabda thI joya, kAlabhavAvIcika maraNa / tAsa pATha ima hoya, vRtti viSe ima aakhiyo| 27. *avadhi maraNa prabhu ! kitai prakAra? jina kahai paMca prakAra ucAra / dravyAvadhi kSetrAvadhi laddha, kAla anaiM bhava bhAva abaddha / / 28. prabhu ! dravya avadhi maraNa kitai prakAra ? jina kahai cyAra prakAra vicAra / nAraka dravya avadhi maraNa tAya, jAvata sura dravya avadhi kahAya / / jina 26 iha yAvatkaraNAt kAlAvIcikamaraNaM bhavAvIcika maraNaM ca draSTavyaM, tatra caivaM paatthH| (vR0 pa0625) 27. ohimaraNe NaM bhaMte ! kativihe paNNate ? goyamA ! paMcavihe paNNatte, taM jahA --davvohimaraNe khettohimaraNe, kAlohimaraNe bhavohimaraNe, bhaavohimrnne| (za0 13 / 136) 28. davvohimaraNe NaM bhaMte ! kativihe paNNatte ? goyamA ! cauvihe paNNatte taM jahA -neraiyadavyohimaraNe jAva devadavvohimaraNe / (za0 13 / 137) 29. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai-neraiyadabvohimaraNe neraiyadavbohimaraNe? goyamA ! 'je NaM' neraiyA neraiyadabve vaTTamANA 30. jAI dabAI saMpayaM maraMti, te NaM' neraiyA tAI davvAiM ann|ge kAle puNo vi marissaMti / 26. kiNa artha prabhu ! ima AkhyAta, nAraka dravya avadhi maraNa pAta ? jina kahai jeha neraiyA jAna, nAraka dravya viSe vartamAna / / 30. je nAraka je dravya prati nhAla, marai karai kSaya sAMprata kAla / je nAraka te dravya prati bhAla, vali bhogava marasyai anAgata kAla / / soraThA 31. je dravya sAMprata kAla, valI anAgata kAla, te marai karai kSaya naarkii| dravya prati marasyai naraka / / 32. *tiNa arthe gotama ! ima khyAta, nAraka dravya avadhi e ghAta / ema tiryaMca manuSya - deva, dravya avadhi maraNa no bheva / / 33. iNa AlAve karine ema, kSetra avadhi piNa kahivo tem| kAla avadhi bhava bhAva avadhi, eha paMcavidha kahyA prasidhi / 31. nairayikadravye vartamAnA ye nairayikA yAni dravyANi sAmprataM mriyante- tyajanti tAni dravyANyanAgatakAle pUnasta iti gamyaM mariSyante-tyakSyantIti yattannarayikadravyAvadhimaraNamucyata iti zeSaH / (vR0 10625) 32. se teNaTheNaM goyamA ! jAva dabbohimaraNe / evaM tirikkhajoNiya-maNussa-devadavvohimaraNe vi| 33. evaM eeNaM gameNaM khettohimaraNe vi, kAlohimaraNe vi, bhavohimaraNe vi, bhAvohimaraNe vi / (za0 13 / 138) 34. AtiyaMtiya maraNe NaM bhaMte !-pucchA / goyamA ! paMcavihe paNNatte, taM jahA-davvAtiyaMtiyamaraNe khettAtiyaMtiyamaraNe jAva bhAvAtiyaMtiyamaraNe / (za0 13 / 139) 34. prabhu ! AtyaMtika maraNa kitai prakAra ? jina kahai paMca prakAra vicAra / dravya AtyaMtika maraNa kahaMti, kSetra kAla bhava bhAva AtyaMti / / 212 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35. dravya AtyaMtika prabhu ! katividdha ? jina kahai cyAra prakAra prasiddha / nAraka dravya AtyaMtika hu~ta, tiri manu deva dravya AtyaMta / / 36. kiNa artha prabhu ! ima AkhyAta, nAraka dravya AtyaMtika ghAta ? jina kahai jeha ne rajhyA jAna, nAraka dravya viSe vartamAna / / 37. je nAraka je dravya prati nhAla, marai karai kSaya sAMprata kAla / te nArakate dravya prati bhAla, vali nahiM marisyai anAgata kAla / / 38. tiNa arthe jAvata ima khyAta, evaM tiri manu deva vikhyAta / kSetrAtyaMtika mRtyu piNa ema, kAla anai bhava bhAvaja tema / / 36. bAla maraNa prabhu ! kitai prakAra? jina kahai dvAdazavidha suvicAra / valaya maraNa vilapAta aniSTa, jima khaMdhaka jAvata gadhrapRSTha / 40. paMDita maraNa prabha! kitai prakAra ? doya prakAra kahai jgtaar| pAovagamana acala tiSThaMta, dUjo bhatapacakhANa kahaMta / / 35. dabvAtiyaMtiyamaraNe NaM bhaMte ! kativihe paNNate? goyamA ! cauvihe paNNatte, taM jahA-neraiyadavvAtiyaMtiyamaraNe jAva devadavvAtiyaMtiyamaraNa / (za0 13 / 140) 36. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai.-neraiyadavvAtiyaM tiyamaraNe-neraiyadavvAtiyaMtiyamaraNa ? goyamA ! je NaM neraiyA neraiyadabve vaTTamANA 37. jAI davAiM saMpayaM maraMti, . 'te NaM' neraiyA tAI davvAiM aNAgae kAle no puNo vi marissaMti / 38. se teNaTheNaM jAva neriydvvaatiyNtiymrnne| evaM tirikkhjonniy-mnnuss-devdvvaatiyNtiymrnne| evaM khettAtiyaMtiyamaraNe vi, evaM jAva bhAvAtiyaMtiyamaraNe vi| (za0 13 / 141) 39. bAlamaraNeNaM bhaMte ! kativihe paNNate? goyamA! duvAlasavihe paNNatte, taM jahA- balayamaraNe jahA khaMdae (za0249) jAva gaddhapaDheM / (za0 13.142) 40. paMDiyamaraNe NaM bhaMte ! kativihe paNNate? goyamA ! duvihe paNNatte, taM jahA-pAovagamaNe ya, bhattapaccakkhANe ya / (sh013|143) 41,42. pAovagamaNe NaM bhaMte ! kativihe paNNate ? goyamA! duvihe paNNatte, taM jahA-nIhArime ya, anIhArime ya / niyama apaDikamme / (za0 133144) paNDitamaraNasUtre 'NIhArime aNIhArime' tti yatpAdapopagamanamAzrayasyaikadeze vidhIyate tannihArima, kaDevarasya nirharaNIyatvAt, yacca girikandarAdau vidhIyate tadanirdArima, kaDevarasyAniharaNIyatvAt, 'niyama appaDikamme tti zarIrapratikarmavajitameva / (va0pa0 125, 126) 43. bhattapaccakkhANe NaM bhaMte ! kativihe paNNate? goyamA ! duvihe paNNatte, taM jahA-nIhArime ya anIhArime ya / niyamaM sapaDikamme / (sh013|145) sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti| (za0 13 / 146) 41. pAovagamana prabhu ! kitai prakAra ? jina kahai doya prakAra ucAra / / nIhArima jasaM nIharaNa hoya, grAmAdika naiM viSe e joya / / 42. anIhArima jasu nIharaNa nAhi, giri kaMdarAdika rai mAMhi / apratikarma bihaM e nhAla, na karai tana nI sAra saMbhAla / / 43. prabhu ! kitai prakArai bhatapacakhANa ? jina kahai e piNa dvividha jANa / nIhArima anIhArima hu~ta, sapratikarmaja sevaM bhaMta ! 44. terama zata saptama uddeza, besaya navyAsImI DhAla vizeSa / bhikSu bhArImAla RSirAya pasAya, _ 'jaya-jaza' saMpati haraSa savAya / / trayodazazate saptamoddezakArthaH // 13 // 7 // za0 13, u0 7, DhA0289 213 Jain Education Intemational For Private & Personal use only Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma prakRti pada DhAla : 290 vahA 1. pUrva uddeze mRtyu kaha mATai karma sthiti, 2. karma prakRti prabhu ! ketalI ? aSTa karma karma nIM nIM prakRti, 3. baMdha sthiti iNa vacana kari, baMdha sthiti te karma sthiti / Ayu-kSaya sthiti rUpa aSTamuddeza tadrUpa // bhAkhaM jinarAya / pada tevIsama mAMya // karma baMdha tasu sthitta / te artha uddeza kathitta // taba 4. dvitIya udekSA meM kaha vAcanAMtare vRtti meM, gAhA jima sagalo vistAra | meM, gAhA saMgahaNI saMgrahaNI dhAra // ihAM vAcanAMtare saMgrahaNI gAthA paDaNaM bheThi baMdhIvi ya iMdiyAnuvAe NaM / kerisaya janmadiM baMdhai ukkosi bAbi / / vA0 - karma prakRti no bheda kahivo te ima kai NaM bhaMte! kammapayaDIo paNNattAo ? goyamA ! aTTha kammapagaDIo paNNattAo, taM jahA -- NANAvara NijjaM darasaNAva raNijjamityAdi tathA NANAvaraNijje gaM bhaMte! kamme kativihe paNNatte ? goyamA ! paMcavihe paNNatte, taM jahA - AbhinibohiyaNANAvara Nijje suaNANAvaraNijje' ityAdi / tathA karma nI sthiti kehavI te ima NANAvara Nijjassa NaM bhaMte ! kammassa kevaiyaM kAlaM ThitI paNNattA ? goyamA ! jaggeNaM aMto unakose tIrtha sAgaropamakoTAkoDIla ityAdi / tavA baMdhojJAnAvaraNiyAdi karma naiM iMdriya anupAte karI kahivo te ima - ekeMdriyAdi jIva kuNa ketalI karma sthiti prati bAMdhe ? iso kahivo ityartha te ima egidiyA NaM bhaMte ! jIvA NANAvara Nijjassa kammassa ki baMdhati ? goyamA ! jahaNeNaM sAgarovamassa tinnisattabhAge paliovamassa' asaMkhejjeNaM bhAgeNaM UNae ukkoseNaM taM ceva paDipunne baMdhati ityAdi tathA kehavo jIva jaghanya sthiti karma nIM tathA utkRSTa sthiti bAMdhane te kahivo te ima NANAvaraNijjassa NaM bhaMte ! kammassa jahannabaMdha ke ? goyamA ! annayare suhumasaMparAe uvasAmae vA khavae vA esa gaM gomA ! NANAvara Nijjassa kammassa jahaNaTThiibaMdhae tavvairitte ajahanne ityAdi samasta kahivuM / 1. eka sAgara nAM sAtiyA triNa bhAga Ave te palya nai asaMkhyAtameM bhAge UNA jANavA ityarthaH / 214 bhagavatI jor3a 1. anantaroddeza ke maraNamuktaM taccAyuSkarmasthitikSayarUpamiti sthitipratipAdanAcaSTa uddezakaH / 1 ( vR0 pa0 626) 2. kati NaM bhaMte! kammapagaDIo paNNattAo ? goyamA ! aTTha kammapagaDIo paNNattAo / 3. evaM baMdha usobhASiyo "evaM baMghaTiusana ti evam anena praznottarakrameNa bandhasya -- karmmabandhasya sthitibaMndhasthitiH kammaMsthitirityarthaH tadartha uddezako bandharityuddeza ko bhaNitavyaH / ( vR0 pa0 626) 4. niravaseso jahA paNNavaNAe pada 23) / sa ca prajJApanAyAstrayoviMzatitamapadasya dvitIyaH, iha ca vAcanAntare saMgrahaNIgAthA'sti ( vR0 pa0 626 ) Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. rAyagihe jAva evaM vayAsI 7. se jahAnAmae kei purise keyAghaDiyaM gahAya gacchejjA 'keyAghaDiyaM' ti rajjuprAntabaddhaghaTikAM / (vR0 pa0 627) 8. evAmeva aNagAre vi bhAviyappA 9. keyAghaDiyAkiccahatthagaeNaM 5. sevaM bhaMte ! he prabhu ! satya tumhArI vANa / zataka terameM artha e, aSTamuddeze jANa / / trayodazazate aSTamoddezakArthaH // 13 // 8 // bhAvitAtmavikriyA pada *svAmI guNarasiyo, je re suguNa nara-nAra tehanai mana vsiyo|| [dhrupadaM] 6. nagara rAjagaha nai viSe re surijana, bhagavaMta gotama svaam| vIra prata vaMdana karI re surijana, ima bhAkhai zira nAma / 7. yathAdRSTAMta koi mAnavI re, Dorar3iyai kari jAna / bAMdhI ghaTikA teha pratai re, grahI jAya kiNa sthAna / sAdhU gunnrsiyo|| 8. iNa dRSTAMte jANiya re, labdhivaMta aNagAra / bhAvita Atma noM dhaNI re, phor3I labdhi tivAra / guNa zabdAdika jeha, tehanoM e tRsiyo|| hai. rAsar3I nA aMte karI re, bAMdhI ghaTikA tAma / te kArya bhAjana kara grahI re, ehavo rUpa kari Ama / / 10. ApaNape Atama karI re, UMco AkAze jAya? jina kahai haMtA goyamA re! jAva sahU ka hivAya / / 11. he prabhajI ! aNagAra te re, bhAvita Atma tadartha / ketalA ehavA rUpa meM re, vaikriya karaNa samartha ? 12. zrI jina bhAkhai goyamA ! re, yathAnAma dRSTaMta / yUvAna puruSa yuvatI prata re, kara kari hasta grahaMta / / 13. ima jima tIjA zataka nAM re, paMcamuddeze ukt| tema ihAM kahivo sahU re, jAva no ceva saMpatta / / soraThA 14. jaMbU bharivA zakta, ehavA bahu rUpe krii| viSaya mAtra chai ukta, piNa trihuM kAle na karai itaa|| 15. *nizcai iti saMpadA karI re, vaikriya rUpa vizAla / kAla atIta karI nathI re, na karai vartamAna kAla // 16. kAla anAgata ne viSe re, vaikriya rUpa atyanta / etA to karisya nahIM re, piNa samartha chai te saMta / / 17. yathAdaSTAMte koi mAnavI re, hiraNa rUpAdi maMjasa / te prati grahI kiNa sthAnake re, jAya lobha vaza lUMsa / / 18. eNeja dRSTAMte karI re, bhAvita Atma anngaar| rUpA taNI maMjUsa re, kRtya kArya kara dhAra // 16. ApaNI AtmAe karI re, jAvai gagana majhAra / ___ zeSa timaja jaMbUdvIpa naiM re, bharaNa zakti avadhAra / / 20. ema suvarNa-maMjUsA pratai re, ratna-maMjUsA em| __vajra-maMjasA prati grahI re, jAvai gagane tema / / *laya : paMkhI guNarasiyo 10. appANeNaM uDDa vehAsaM uppaejjA ? haMtA uppejjaa| (za0 13 / 149) 11. aNagAre NaM bhaMte ! bhAviyappA kevatiyAI pabhU keyA ghaDiyAkiccahatthagayAiM rUvAI viuvittae? 12. goyamA ! se jahAnAmae juvati juvANe hattheNaM hatthe geNhejjA, 13. evaM jahA taiyasae paMcamuddesae (za0 3 / 196) jAva (saM0 pA.) no ceva NaM saMpattIe / 14. jaMbuddIvaM.... ........."karettae"ayameyArUve visae, visayamette buie| 15,16. no ceva NaM saMpattIe viuvvisu vA viuvvati vA viuvvissati vA / (za0 13 / 150) 17. se jahAnAmae kei purise hiraNNapelaM gahAya gacchejjA, 'hirannapeDaM' ti hiraNyasya maJjUSAM / (vR0 pa0 628) 18. evAmeva aNagAre vi bhAviyappA hiraNNapelahattha kiccagaeNaM / 19. appANeNaM uDaDhaM vehAsaM uppaejjA ? sesaM taM ceva / 20. evaM suvaNNapelaM evaM rayaNapelaM, vairapelaM, za0 13, u0 8,9, DhA0 290 215 Jain Education Intemational & Personal Use Only Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21. vatthapelaM, AbharaNapelaM, 21. vastra-maMjUsA kara grahI re, AbharaNa-maMjUsA ukta / hasta grahI jAya gagana meM re, jaMbU bharavA zakta / / 22. vidala taNo kaTa iha vidhe re, arddhavaMza kaTa eha / / saMba-vIraNa noM kaTa valI re, tRNa vizeSa noM jeha / / 23. carma taNAM kaTa naiM grahI re, kaMbala kaTa pahichANa / eha Unamaya Akhiyo re, kara grahI gagane jANa / / 22. evaM vilayakaDaM, suMbakaDaM 'viyalakilaM' ti vidalAnAM vaMzAniAM yaH kaTaH sa tathA taM 'suMbakiDDa' ti vIraNakaTaM / (vR0pa068) 23. cammakaDaM, kaMbalakaDaM, kaMbalakiDDaM' ti UrNAmayaM kambalaM--jInAdi / (vR0 pa0 628) 24. evaM ayabhAraM, taMbabhAraM, tauyabhAraM, sIsagabhAraM, hiraNNabhAraM, 25. suvaNNabhAraM, vairabhAraM / (za0 13 / 151) 24. evaM loha nAM bhAra naiM re, taMba taruA nAM bhAra / zIsA nAM bhAra prati grahI re, hiraNa rUpA nAM vicAra / / 25. suvarNa bhAra pratai grahI re, vajra bhAra grahI saMta / gamana kare AkAza meM re, zakti jaMbU nI haMta / / 26. yathAdRSTAMte vAgalI re, vRkSAdika tiSTheha / bihuM paga Urddha adhomukhI re, avalaMbI rahai jeha / / 27. eNe dRSTAMte karI re, bhAvitAtma aNagAra / vAgulI lakSaNa e ihAM re, kRtya kArya avadhAra / / 28. gati prApta jeNe karI re, te tadrUpapaNeha / potA AtmAe karI re, gagane gamana kareha / / 26. ima jima vipra galA viSe re, ghAla janoi calaMta / tima muni piNa vaikriya karai re, jAva jaMbU na bharaMta / / 30. yathAdRSTAMta jaloka je re, udaka viSe nija kAya / prerI prerI cAlatI re, ihavidhi je munirAya / / 31. vikurvaM rUpa jaloka nAM re, vAguli jima e nhAla / zakti jaMbU bharivA taNI re, piNa na bharai trihuM kAla / / 26. se jahAnAmae vaggulo siyA, do vi pAe ullaMbiyA___ullaMbiyA uDDhaMpAdA ahosirA citttthjjaa| 27,28. evAmeva aNagAre vi bhAviappA vaggulIkicca gaeNaM appANeNaM uDDhaM vehAsaM uppaejjA ? 'vaggulIkiccagaeNaM' ti vaggulIlakSaNaM kRtyaM--kArya gataM-prAptaM yena sa tathA tadrUpatAM gata ityarthaH / (vR0pa0 628) 29. evaM jaNNovaiyavattavbayA bhANiyavvA jAva viuvvissati vaa| (za0 13 / 152) 30,31. se jahAnAmae jaloyA siyA, udagaMsi kArya uvihiyA-uvihiyA gacchejjA, evAmeva aNagAre, sesaM jahA vgguliie| (za0 13 / 153) 'uvihiya' tti udbhU hya-udbahya utprerya-utprerya ityarthaH (vR.pa. 682) 32. se jahAnAmae bIyaMbIyagasauNe siyA, do vi pAe samaturaMgemANe-samaturaMgemANe gcchejjaa| 'samaturaMgemANe' tti samau-tulyau turaMgasya-azvasya samotkSepaNaM kurvan samaturaMgayamANaH smkmutpaattynnityrthH| (vR050 628) 33. evAmeva aNagAre, sesaM taM cev| (za0 13 / 154) 32. yathAdRSTAMte zakuna paMkhiyo re, bIjabIjaka kahivAya / bihuM paga azva taNI parai re, sAthai upAr3ato jAya / / 33. aNagAra piNa iha rIta saM re, vaikriya labdhi prbhaav| bIjabIjaka rUpa vikurve re, zeSaM taM ceva kahAva / / 34. yathAdaSTAMte paMkhiyo re, jAva virAla kahAya / rUMkha thakI anya rUMkha naiM re, atikramato te jAya / / 34. se jahAnAmae pakkhivirAlae siyA, rukkhAo rukkhaM DevemANe-DevemANe gacchejjA / 'DevemANe' tti atikrAmannityarthaH / (vR0pa0 628) 35. evAmeva aNagAre, sesaM taM cev| (sh013|155) 35. eNe dRSTAMte karI re, bhAvitAtma aNagAra / vikurvaM rUpa virAla noM re, zeSa timaja vistAra / / 36. yathAdRSTAMta zakuna paMkhiyo re, jIvaMjIvaga kahivAya / bihuM paga azva taNI parai re, sAthai upAr3ato jAya / / 37. aNagAra piNa iha rIta saM re, vaikriya labdhi prabhAva / jIvaMjIvaga rUpa vikurvai re, zeSaM taM ceva kahAva / 36. se jahAnAmae jIvaMjIvagasauNe siyA, do vi pAe samaturaMgemANe-samaturaMgemANe gcchejjaa| 37. evAmeva aNagAre, sesaM taM ceva / (za0 13 // 156) 216 bhagavatI jor3a Jain Education Intenational Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38. yathAdRSTAMte paMkhiyo re, tIra thakI anya tIra meM re, 36. aNagAra piNa iha rIta sUM re, gamana kareM AkAza meM re, 40. yathAdRSTAMte paMkhiyoM re, kallola thIja kallola naiM re, haMsa ache jaga mAMya / ramato bako te jAya // haMsa rUpa kari tAya / zeSaM taM caiva kahAya // samudakAga kahivAya / ulaMghato thako jAya // kahiyo tAya / 41. aNagAra piNa isa rIta sUM re timahija samudakAga kRtya gata karI re, Urddha AkAze jAya || puruSa koika pahicAna / jAvai kinika sthAna | gata hasta cakra kArya samasta || 42. yathAdRSTAMta karI valI re. cakra kRlpa haste hI re, 43. bhAvitAtma muni ihavidhe re, keyA ghaTikA jima kahI re, kahiyo te prataM 44. ema chatra prati kara grahI re, camara labdhi vaikriya muni phor3avI re, gagana 45. yathAdRSTAMta karI valI re, kei ratna grahI naiM cAlato re, zeSa timaja gamana thI jova, 50. jAva zabda soya, subhaga hastakaM 51. puMDarIkahastaka pesa, satapatrahastaka dekha puruSa 46. evaM vajra ratna pratigrahI re, prati ema yAvata riSTa ratna pratai re, kahivo pUrava jema / / soraThA 47. jAva zabda thI jANa, lohitAkSa masAragalla / haMsagarbha pahiyANa, pulaka sogaMdhaka sogaMdhaka jotirasa | 48. aMka ru aMjana rayaNa, jAtarUpa aMjanapulaka / phaliha jAva thI vayaNa muni piNa e saha vikurve / / 49. *ulahastaka prataM re kumudahastaka prati kara grahI soraThA 52. * yathAdRSTAMta karI valI re, kamala sahasrapaNa meM yahI re, 53. yathAdRSTAMta karI valI re, bisaM mRNAla kamala pratere, piNa ema kareM tema || jaga mAMya / kahivAya / / naliNahastagaM jANavo / vali sogaMdhika hastakaM / / vali mahApuMDarIkahastakaM | jAva zabda thI jANavA // / padmahastaka piNa ema re evaM yAvata tema // koi puruSa kahivAya / ima pUravavata nyAya / / koi puruSa jaga mAMya / tor3I-tor3I ne jAya // 54. aNagAra piNa iha rIta sUM re, mRNAla kRtya gata hasta / ApaNa AkAza meM re, kahivo timaja samasta // *laya : paMkhI guNarasiyo 38. se jahAnAmae haMse siyA, tIrAo tIraM abhiramamANeabhiramamANe gacchejjA / 29. evameva aNagAre vi bhAviappA haMsakicca gaeNaM appANeNaM, taM ceva / (12 / 150) 40. se jahAnAma samuddvAyasae siyA, vIIo vIiM DevemANaM-DevemANe gacchejjA / 'bIio bII' ti kallolAko (bR. pa. 628) (sa0 130 150 ) 41. evAmeva aNagAre, taheva / 42. se jahAnAmae kei purise cakkaM gahAya gacchejjA / 43. evAmeva aNagAre vi bhAviappA cakkahatyakiccagaeNaM appANeNaM, sesaM jahA keyAghaDiyAe / 44. evaM chattaM evaM cammaM / ( za0 13 / 159 ) 45. se jahAnAmae kei purise rayaNaM gahAya gacchejjA, evaM ceva / 46. evaM vairaM veruliyaM jAva riTThaM / 47, 48. 'veruliya' iha yAvatkaraNAdidaM dRzyaM --- lohimasAralaM haMsagandhaM pula sogaMdhiya jora aMka aMga ramaNaM jAyasvaM aMjauye hiM (bu0pa0628) ti / 49. evaM uppalahatya evaM paThamahatyagaM kumudahatyagaM evaM jAna (saM0 pA0 ) , 50. naliNahatthagaM, subhagahatthagaM, sugaMdhiyahatthagaM, yAvatkaraNAdidaM dRzyaM / 51. poMDarIya hatthagaM, mahApoMDarIyahatthagaM, ( vR0 pa0628) sahasvapattanaM hAya ( 0 13 / 160 ) 52. se jahAnAmae ke purise gacchejjA, evaM ceva / 53. se jahAnAmae kei purise bhisaM avaddAliya- avaddAliya gacchejjA | 'bisaM' ti bisaM - mRNAlam / ( vR0 pa0 628) 54. evAmeva aNagAre vi bhisakiccagaeNaM appANeNaM, taM ceva / ( za0 13 | 161 ) za0 13, u0 9, DhA0 290 217 Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55. yathAdRSTAMte kamalinI re, udaka viSe nija kAya / vRDAre mukha ughAr3o karI re, ima tiSThe jala mAMva || 56. aNagAra piNa iha rIta sUM re, zeSa vAgulI nIM paraM saha re, 57. yathAdRSTAMte kari vali re kRSNa aMjana nIM paraM tiko 58. kRSNaIja avabhAsa che re, dekhaNavAlA kamalinI to kara rUpa / tiSThate tadrUpa // kRSNa varNa vana khaMDa / re svarUpe kari ne jANa / pratibhAsa tehaneM kayuM re, athavA kRSNaprabha ANa // 56. jAva NikuraMbabhUe kahyo re, jAva zabda thI jeha sUtra uvavAI' thI kahUM re, sAMbhalajo hiva teha || soraThA 60. pradeza aMtara tAsa, nola nIla avabhAsa hai / harita harita avabhAsa, kiNaika pradeza naiM viSe // 61. *tatra nIlo moriyA nAM galA sarikho jANiyai / harita hariyo ANiyai // ima bhaNeM / vana taNeM // sUvaTai nIM pAMkha sarikho 62. harita te haritAla sama prabha vRtti thI e vAratA maiM, 1 iti buddhA kahI varNana soraThA 63. zIta zIta avabhAsa, sparza zIta apekSayA / vali vRddhA kahe tAsa, balyakAMtapaNAM thakI // 64. niddha cIkarNe tAsa, nija avabhAsa prabha / tIvra tIvra avabhAsa, guNa varNAdika adhika se 65. kRSNa kRSNa hai chAya, ko vizeSaNa tAya, maMDa // 67. ghaNakaDiya kaDicchAya, milavA thakIja tAya, 66. teha vizeSaNa vizeSaNa kema, varNe kRSNa chatoja te / kRSNa chAyavata tema, anya pade piNa imaja hai || mAMhomAMhi zAkhA taNAM / ghaNI niraMtara chAya che| 1. ovavAiyaM sU0 4 *laya pUja moTA bhAMje toTA laya: paMkhI guNarasiyo 218 bhagavatI jor3a kRSNachAya no dhura kRSNa / piNa punaruktapaNeM nayI // 68. ramme ati ramaNIka jAva zabda thI e sahu / kalA artha tahatIka, vanakhaMDa nAM varNana ma / / 62. mahAmeSa meM sArikho re, pAsAdanIka tadrUpa abhirUpa pratirUpa // te vanakhaMDa dekhaNa yogya cha re, 55. se jahAnAmae muNAliyA siyA, udagaMsi kArya umma jimmA ciTTheA / 'guNAsi ti nalinI kAyam kAyamunmajjya unmagnaM kRtvA / 56. evAmeva, sesaM jahA vaggulIe / 47.50 se jahAna mae vaDe sivA kahe kilhomA 'kinhe kinhobhAse' ti kRSNaH kRSNajana vatsvarUpeNa kRSNa evAvabhAsate draSTRNAM pratibhAtIti kRSNAvabhAsaH / ( vR0 pa0 628) (bu0 50 620 ) 19. jAya mahAmenaku iha yAvatkAraNAdidaM dRzyaM / 60. 'nIle nIlobhAse' tti pradezAntare bhAse' tti pradezAntara eva 'ummajiya si ( vR0 pa0 620 ) ( 0 120962) 'harie hario( vR0 pa0 628) 61,62. nIlazca mayUragalavat haritastu zukapiya haritAlAbha iti ca vRddhAH / (bu0pa0620 ) 63. 'sIe sIo bhAse' tti zItaH sparzApekSayA vallyAdyAkrAntatvAditi ca vRddhAH / ( vR0 pa0 628) 64. 'niddhe nidobhAse' tti snigdho rUkSatvavarjitaH 'tibve tibvobhAve' si 'tIvra varNAdiguNaprakarSavAn / (bu0 50 620 ) 65. 'kiNhe kiNhacchAe' tti iha kRSNazabdaH kRSNacchAyaH ityasya vizeSaNamiti na punaruktatA / ( vR0 pa0 628 ) kRSNacchAyaH - evamuttarapade ( vR0 pa0 628 ) tti anyo'nyaM zAkhAnuityarthaH / ( vR0 pa0 628 ) (bu0 50 620 ) 66. tathAhi -- kRSNaH sana Svapi / 67. 'ghaNakaDiyakaDicchAe' pravezAdvalaM nirantaracchAyaH 68. ramme 69. pAsAdIe parisaNije abhirU paDi Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70. eNe dRSTAMte karo dRSTAMte karo re, bhAvitAtma aNagAra / vanakhaMDa kArya gata thakI re, jAya AkAza makAra ? 71. meSaM taM caiva kahIjiye re, jaMbU piNa itarA to kareM nahIM re, kAla 72. yathAdRSTAMta karI valI re, puSkaraNI je bAvar3I re 73. anukrama rUr3A nIpanAM re, madhura svare tihAM paMkhiyA re, 76. sUvA mayUra susAda', kokila huka saMvAda, 77. vali bharivA zakta / hiM meM ukta / / / kamala sahita zuddha nIra caukhUNI sama tIra // soraThA nIpanA / 74. jAva zabda thI jANa, anukrama rUr3A vapra jihAM pahichANa, gaMbhIra zotala jala jihAM // 75. tathA ityAdika huta, zabda unnatika madhura svara / jyAM paMkhI jaspati, idameva dRzyaM vRttau / / bhagaNasAla - mainA kahI / kojbhaga bhiMgArika valI // jAvata zabda unnatti / sukka mayUrAdi vapatti / / koMDalaka pesa, jIvajIvaka paMkhiyA / naMdImukha suvizekha, madhura svare kari japatA / / 78. kavila piMgala zubha aMza, khaga kAraMDa paMkhI vali / cakravAka kalahaMsa, sArasa bolatA madhura // 79. paMkhI zakuni aneka tasu gaNa viracita zabda vizesa jAva jana taNeM re, 80. *teha pokharaNI dekhavA yogya artha tikA 81. eNe dRSTAMte karI re, rUpa pokharaNI noM karI re, 82. jina kahai haMtA goyamA ! rUpa kitA pokharaNI taNAM re, *laya : paMkhI guNarasiyo 1. susvara 83. zeSa timaja kahivUM sahu re, piNa itarA to kareM nahIM re, 4. prabhu! mAI vaikriya kareM re, ke jina kahe mAI vikurve re, / nAM je mithuna nAM zabda meM jANo // pratirUpa | aNagAra / pAsAdIyA tadrUpa / re, abhirUpa bhAvitAtma jAyai AkAza makAra ? re, vali gotama pUchaMta / karivA samartha saMta ? jaMbU kAla amAI amAI 85. mAI pramAdI te sthAna naiM re, viNa AloyAM maraMta / jima tIjA zataka naiM cotho kahyo re, jAva ArAdhanA huMta // bharivA zakta / trihuM meM ukta // vaikriya karata ? nahi vikurvata || 70. evAmeva aNagAre vi bhAviappA vaNasaMDakiccagaeNaM appA u behAsa upajjA ? 51. sesaM taM caiva / ( 0 12 / 163) siyA - caukkoNA 72. se jahAnAmae samatIrA / pukkharaNI 72. pyagaMbhIrasIlA jAsa maraNAdiyA / 0475. vArakaraNAdeva dRzyam -'aNupuvvasujAyavappagaMbhIrasIyalajalA' anupUrveNa sujAtA vaprA yatra gambhIraM japatra sA tacetyAdi salama rasaranAiya' tti idamevaM dRzyaM / ( vR0 pa0 628 ) 76. suvavarahiNamaya masAlako cakoilako 77. koMDalakajIvajIvakanaMdImuha 78. kavilapiMgalakhagakAraMDagacakkavAya kalahaMsasArasa (bu0pa0628) 79. aNe gaNagaNamihuNaviraiyasadunnaiya mahurasaranAiya' tti / ( vR0 pa0 628 ) pAsAdIyA darisaNijjA abhiruvA paDirUvA / 80. bhikAraka ( vR0 pa0 628) ( vR0 pa0628) 81. evAmeva aNagAre vi bhAviappA pokkharaNIkiccagae pyAjeNa uddhaM behAsa uppaemA ? 82. haMtA uppaejjA / ( za0 130 164 ) aNagAre NaM bhaMte ! bhAviyA kevatiyAI pabhU pokharaNI kaccayAI svAda vittie ? 83. sesaM taM caiva jAva viuvvissati vA / (za0 13 / 165 ) 84. se bhaMte ! kiM mAyI viuvvati ? amAvI biuvvati ? goyamA ! mAyI viuvvati, no amAyI viuvvati / 85. mAyI NaM tassa ThANassa aNAloiya evaM jahA taiyasae jAva (saM0 pA0 ) atthi tassa utsa ArAhaNA / za0 13, u0 7 DA0 290 219 Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86. paDikkate kAlaM karei, natthi tassa ArAhaNA / 87. amAyI NaM tassa ThANassa Aloiya-paDikkate kAlaM karei, atthi tassa aaraahnnaa| (za0 13 / 166) soraThA 86. mAI muni te sthAna, viNa AloyAM paDikamyAM / kAla karai taja prANa, nahiM chai tAsa ArAdhanA / / 87. amAI te sthAna, AloI nai pddikmii| kAla kiyAM sU jANa, tehanai ache ArAdhanA / / 88. thayo daMDa sanmukha, tiNasuM amAI khyo| pUrva vaikriya duHkha, ArAdhaka aaloviyaaN| 86. *sevaM bhaMte ! vicaratA re, terama zata noM nhAla / navama uddezaka noM kahyo re, artha anopama bhAla / / trayodazazate navamoddezakArthaH // 13 // 6 // 89. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti jAva viharai / (sh013|167) 90,91. anantaroddezake vaikriyakaraNamuktaM, tacca samudghAte sati chadmasthasya bhavatIti chAdmasthikasamudghAtAbhidhAnArtho dazamaH / (bR0pa0629) 92. kati NaM bhaMte ! chAumatthiyasamugdhAyA paNNatA ? goyamA ! cha chAumatthiyA samugdhAyA pnnnnttaa| 93,94. veyaNAsamugghAe, evaM chAumatthiyasamugdhAyA neyavvA, jahA paNNavaNAe (365.3) jAva AhAragasamugghAyetti / (za0 13 / 168) soraThA chAasthika samuddhAta pada 60. pUrva uddeze soya, vaikriya kAraNa kayuM tiko / samudghAta chate hoya, te to ha chadmastha nai / / 61. chAnasthika abhidhAna, arthe dazama uddezake / kahiyai sakhara sujANa, nisuNo citta lagAyanaiM / / *sAdhU guNarasiyo, guNa jJAnAdi udAra teha taNo tisiyo| 62. he prabhujI ! kitalA kahyA re, chadmastha nAM samudghAta ? jina bhAkhai chadmastha nAM re, chaha samudghAta AkhyAta / / 63. samudghAta dhura vedanA re, chAdmasthikA tAhi / samudghAta kahivU ihAM re, jema pannavaNA' mAMhi / / 14. chatIsamA pada nai viSe re, samudghAta adhikAra / jAvata AhAraka jANavo re, samudghAta suvicAra / / vA0--kati NaM bhaMte ! chAumatthiyA samugdhAyA paNNattA ? he bhagavan ! chadmastha nAM samudghAta ketalA kahyA ? iti prazna / uttara--he gotama ! chaha chadmastha nAM samudghAta kahyA / chamastha kahitAM jyA sudhI kevalI nahIM thayA, tehanI samudghAta chAnasthika / samugghAetti-hanana te ghAta, sama-ekIbhAva uta-prabalapaNa etale ekIbhAve karI prabalapaNa karI je dhAta te samudghAta / hivai kiNa saMghAte ekIbhAva te kahiye chai-je AtmA vedanAdi samudadhAta pratai gayo tivAre vedanAdi anubhava pariNatahIja huve, vedanAdi anubhava jJAna saMghAte ekIbhAva huvai / prabalapaNa ghAta kima kahiye ? je kAraNa thakI vedanAdi samudghAta pariNata ghaNAM vedanIyAdi karmapradeza kAlAMtare anubhava yogya, teha prate udIraNA karai, karI bhogavI nirjara-Atmapradeza saMzliSTa prate zAtana karai ityarthaH / etalA mATai prabala ghAta kahiye / te chaha prakAre kahyA te kahiyai cha __ vedaNAsamugghAe"..."vedanAsamudghAta ityAdi / evaM chAumatthiyA samugghAyA -ima chAnasthika samuddhAta kahivA / jahA pannavaNAe----jima pannavaNA - chatrIsamA *laya : paMkhI guNarasiyo 1. p036|53 vA0-'kaiNa' mityAdi, 'chAumatthiya' tti chadmastha: -akevalI tatra bhavAzchAdmasthikA. 'samagghAye' ti 'hana hiMsAgatyoH' hananaM ghAtaH sam-ekIbhAve ut ---prAbalye tatazcakIbhAvena prAbalyena ca ghAta: samudghAtaH / atha kena sahakIbhAvagamanam ? ucyate yadA''tmA vedanAdisamudghAtaM gatastadA vedanAdyanubhavajJAnapariNata eva bhavatIti vedanAdyanubhavajJAnena sahaikIbhAvaH / prAbalyena ghAtaH katham ?, ucyate, yasmAdvedanAdisamudaghAtapariNato bahUn vedanIyAdikarmapradezAn kAlAntarAnubhavanayogyAnudIraNAkaraNenAkRSyodaye prakSipyAnubhUya nirjarayati--AtmapradezaH saha saMzliSTAn sAtayatItyarthaH ataH prAbalyena ghAta iti ayaM ceha Savidha iti bahuvacanaM, tatra 'veyaNAsamugdhAe' tti ekaH, 'evaM chAumathie' ityAdi atidezaH, 'jahA pannavaNAe' tti iha SaTtriMzattamapada iti zeSaH, te ca zeSAH paJcaivaM-'kasAyasamu 220 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pada nai viSe samudghAta noM adhikAra kahyo, tima ihAM piNa kahivo / teha zeSa paMcahIja te kahai cha-kasAyasamugghAe mAraNAMtiyasamugghAe veubviyasamugghAe teyagasamugdhAe aahaargsmugghaae| tihAM vedanA samudghAta asAtAvedanIya karma Azraya / kaSAya samudghAta kaSAya nAmaiM cAritramohanIya karma aashry| mAraNAMtika samudghAta aMtarmuharta Ayukarma Azraya / vaikriya, tejasa ana AhAraka samudghAta zarIra-nAma-karma Azraya ch| tihAM vevanAsamudghAta samuddhata AtmA vedanIya-karma-pudagala zAtana krai| kaSAyasamudghAta samuddhata AtmA kaSAya-pudgala zAtana krai| mAraNAMtika samudghAta samuddhata AtmA Ayu pudgala zAtana karai / vaikriya samudghAta samuddhata AtmA pradezAM prataM zarIra thakI bAhira kADhI zarIra viSkaMbha bAhulyamAtra AyAma thakI saMkheya yojana paMDa pratai racai, racI nai yathAsthUla vaikriya zarIra nAma karma-pudgalA pratai parizAtana karai, yathAsUkSma pudagalA pratai grahai / yathoktaM--'veuvviyasamugghAeNaM samohaNNai, samohaNittA saMkhejjAI joyaNAI daMDaM nisirai''"ahAbAyare poggale parisADe i, parisADettA ahAsuhame poggale pariyAyai." / ' ima taijasa, AhAraka samudghAta piNa bakhANavA / gyAe mAraNaMtiyasamugdhAe veubviyasamugghAe teyagasamugghAe AhAragasamugdhAe tti / tatra vedanAsamudghAta: asadvaidyakazriyaH kaSAyasamudghAtaH kaSAyAkhyacAritramohanIyakamazriyaH mAraNAntikasamudghAta: antarmuhUrta zeSAyuSkakarmAzrayaH vaikuvikataijasAhArakasamudghAtA: zarIranAmakarmAzrayAH, tatra vedanAsamudghAtasamuddhata AtmA vedanIyakarmapudgalazAtaM karoti, kaSAyasamudghAtasamuddhataH kaSAyapudgalazAtaM. mAraNAntikasamudghAtasamuddhata AyuSkakarma pudgalazAtaM vaikuvikasamudghAtasamuddhatastu jIvapradezAn zarIrAdabahiniSkAzya zarIraviSkambhabAhalyamAtramAyAmatazca saMkhyeyAni yojanAni daNDaM nisRjati nisRjya ca yathAstha lAn vaikriyazarIranAmakarmapudgalAn prArabaddhAn sAnayati sUkSmAMzcAdale, yathoktaM "taijasAhArakasamudghAtAvapi vyAkhyeyAviti / (vR0 pa0 629) 95. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti jAva viharai / (za0 13 / 169) 65. sevaM bhaMte ! jAva viharati re, terama zataka noM Apta / dazama udezo dAkhiyo re, terama zataka samApta / / 66. doyasau - neUmI kaho re, DhAla rasAla udAra / bhikSa bhArImAla RSirAya thI re, 'jaya-jaza' haraSa apAra / / gItaka chaMda 1. zata trayodaza nI jor3a kRta mhai pUjya pada suprasAda hii| jima aMdhakAra viSeja nara je karai udyama adhika hI / / 2. piNa jeha dIpa vinA ju vastUjAta prati dekhai nhiiN| dIpaka samA mujha suguru tAsa prasAda nirNaya kRta sahI / / 1,2. trayodazasyAsya zatasya vRttiH, kRtA mayA pUjyapadaprasAdAt / na hyandhakAre vihitodyamo'pi, dIpaM binA pazyati vastujAtam / / (vR0 pa0 629) trayodazazate dasamoddezakArthaH // 13 // 10 // za013, 3010, DhA0 290 221 Jain Education Intemational For Private & Personal use only Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education Intemational Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturdaza zataka Jain Education Intemational Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSe, 1. zataka teramA naiM artha vicitraja te hivai, 2. dhura je sUtrapaNAM thakI, prathama udezo carama hai, caturdaza zataka DhAla : 291 3. unmatta arthaja kathana thI, tanu artha kahiyA thakI, 6. saMsoi 4. pudgala nAM kahivA thakI, agnI upalakSita thakI, 5. kavaNa AhAra ima prazna kimAhAra chaTTo kahyo, goyamA ! tasu upalakSita bhAva dUhA 8. thI, kevali dhura pada kahiNa e dasa uddezA kalA, 6. prathama udezaka noM ihAM, zrotA cita de sAMbhalo, lezyAnusArI upapAda pada kahyA vicitraja bhAva / cavadama zata prastAva || upalakSita cara zabda / prazna Adi prArabdha || dvitIya ache unmAda / tRtIya zarIra sAda // pudgala cautho nAma / aggi paMcamo tAma || nAM, pravara vahAM aMtara 7. pRthvI aMtara kahiNa thI, aSTama sAra / vali dhura pada aNagAra thI, navama ache aNagAra / / upalakSita thI jANa / udeza pichANa // ma zabda saMsRSTa / sattama saMsRSTa iSTa // thI, dazama kevalI nAma | zataka cavadameM tAma || kahiye artha sujAta / karo kacapaca bAta || 10. nagara rAjagRha jAva ima, bolai gotama svAma / vIra prataM vaMdana karI, kara jor3I zira nAma // 11. * bhAvitAtma aNagAra bhadaMta ! deva AvAsa carama vyatikaMta / deva AvAsa parama asaMpAta, bIca maraNa thI kiNa gati jAta ? *laya : iNa pura kaMbala koiya na lesI 1. vyAkhyAtaM vicitrArthaM trayodazaM zatam, atha vicitrArthameva kamAvAta catumArabhyate, (10 pa0630) 2. cara tatra 'cara' tti sUcAmAtratvAdasya caramazabdopalakSito'pi caramaH prathama uddezakaH / (bu0pa0630) 3. ummAda sarIre 'ummAya' tti unmAdArthAbhidhAyakatvAdunmAdo dvitIya: / 'sarIre' tti zarIrazabdopalakSitatvAccharIrastRtIyaH / ( vR0 pa0 630 ) 4. poggala agaNI tahA 'mAla' ti pudgalArthAbhidhAyakatvAtpUgalacaturthaH / 'agaNI' tti agnizabdopalakSitatvAdagniH paJcamaH / ( vR0 pa0630) 5. kimAhAre / 'kimAhAre' ti kimAhArA ityevaMvidhapraznopalakSitatvAtkimAhAraH SaSTha ( vR0 pa0630) 6. saMsa 'saMsiTTha' tti 'cirasaM siTTho'si goyama' tti ityatra pade yaH saMzliSTazabdastadupalakSitatvAt saMzliSToddezaka: ( vR0 pa0 630 ) 7. saptamaH / maMtare khalu aNagAre 'aMtare' tti pRthivInAmantarAbhidhAyakatvAdanta roddezako'STamaH / 'aNagAre' tti aNagAreti pUrvapadatvAdanagAroddezako navamaH / ( vR0 pa0 630 ) 8. kevalI caiva // 'kevali' tti kevalIti prathamapadatvAtkevalI dazamoddezaka iti / ( vR0 pa0630) 9. prathamo kiJcilite ( 0 pa0 630 ) 10. rAyagihe jAva evaM vayAsI 11. aNagAre NaM bhaMte! bhAviyappA carama devAvAsaM vItikkaMte, paramaM devAvAsamasaMpatte ettha NaM atarA kAlaM karejjA, tassa NaM bhaMte ! kahi gatI ? kahi uvavAe paNNatte ? za0 14, u0 1. DA0 291 225. Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12,13. 'caramam' arvAgbhAgavattinaM sthityAdibhiH 'devAvAsaM' saudharmAdidevalokaM 'vyatikrAntaH' laMdhitastadupapAtahetubhUtalezyApariNAmApekSayA (vR0 50 630) yatanI 12. carama te UlokAnI kathIna, sUra sthityAdika kari hIna / saudharmAdika devaloga, tehathI atikramyo prayoga / / 13. saudharmAdi viSa vimAsa, upapAta hetubhUta tAsa / lezyA pariNAma nI apekSAya, ulaMdhyo te adhika adhyavasAya / / 14. parama te pelIkAnI kahAya, sthityAdika kari adhikAya / e to sanatakumArAdi vAsa, tihAM to nahiM pUgo tAsa / / 15. sanatakUmArAdika viSe teha, upapAta hetubhUta jeha / lezyA pariNAma adhika savAya, nahi poMhato teNe adhyavasAya / / 14,15. 'paramaM' parabhAgavattinaM sthityAdibhireva 'devAvAsaM' sanatkumArAdidevalokaM 'asamprAptaH' tadupapAtahetubhUtalezyApariNAmApekSayava (vR0 50 630) soraThA 16. prazasta adhyavasAya, teha taNAM sthAnaka viSe / uttarotara kahivAya, teha viSe je vrtto|| 17. UlIkAnI jANa, dhura kalpe sura-sthiti pramukha / baMdha yogya pahichANa, te prati atikramyo muni / / 18. pelIkAnIM nhAla, tRtIya kalpa sura-sthiti pramukha / __baMdha yogya suvizAla, teha prate pohato nthii|| yatanI 16. te adhyavasAya vicAla, varttato thako kara gayo kAla / kisI gati jAvavo tAsa, tihAM Upajavo tasu vAsa ? 20. *jina kahai carama parama bihuM pAsa, e donUM tho najIka vAsa / saudharma sanatakumAra bicAla, IzANa kalpe upajai nhAla / / 16. prazasteSvadhyavasAyasthAneSUttarottareSu vartamAnaH (vR. 50 630) 17. ArAdbhAgasthitasaudharmAdigatadevasthityAdibandha yogytaamtikraantH| (vR0 pa0 630) 18. parabhAgavattisanatkumArAdigatadevasthityAdibandhayogyatA cAprAptaH (vR0pa0630) 21. je lezyA naiM viSe vartamAna, pAmyA sAdhu maraNa pradhAna / jikA lezyA jehanai viSe hoya, te suravAsa viSe avaloya / / 22. te aNagAra taNI gati thAya, tihAM tAsa upapAta kahAya / je lezyA meM maraNa pAmaMta, te lezyA meM upajai saMta / / 19. 'ettha NaM aMtara' tti ihAvasare 'kAlaM karejja' tti mriyate yastasya kvotpAdaH ? (vR0 pa0 630) 20. goyamA ! je se tattha paripassao 'je se tattha' tti atha ye tatreti-tayoH caramadevAvAsaparamadevAvAsayoH 'paripArvataH' samIpe saudharmAderAsannAH sanatkumArAdervA''sannAstayormadhyabhAge IzAnAdAvityarthaH (vR0 pa0 631) 21. tallesA devAvAsA 'tallesA devAvAsA' tti yasyAM lezyAyAM vartamAnaH sAdhumRtaH sA lezyA yeSu te tallezyA devAvAsAH / (vR0 pa0631) 22. tahi tassa gatI, tahiM tassa uvavAe paNNatte / 'tahiM' ti teSu devAvAseSu tasyAnagArasya gatirbhavatIti, yata ucyate--"jallese marai jIve tallese ceva uvavajjaI" tti (vR0pa0631) 23-26. se ya tattha gae virAhejjA kammalessAmeva paDi paDati 'se ya' ti sa punaranagArastatra madhyamabhAgavatini devAvAse gataH 'virAhijja' tti yena lezyApariNAmena tatrotpannastaM pariNAmaM yadi virAdhayettadA 'kammalessAmeva' tti karmaNaH sakAzAdya lezyA-jIvapariNatiH sA karmalezyA bhAvalezyetyarthaH 'tAmeva pratipatati' tasyA eva pratipatati azubhataratAM yAti na tu dravya 23. te aNagAra valo tiNavAra, madhyavartI suravAsa mjhaar| gayo Upano thakoja tAma, je lezyA pariNAmai Ama / / 24. bhAva lezyA chai te pariNAma, teha prata virAdhai taam| karma samIpa thI te karma leza, te jIva pariNata bhAva leza kahesa / / 25. teha thakI par3a hINo thAya, atihi azubha pariNAme jaay| dravya lezyA to par3e nahiM koya, e to rahai pUThalI soya / / *laya : iNa pura kaMbala koiya na lesI 226 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26. sura ne dravya thakI kahivAya, avasthita lezyA chai tAya / te mATa na par3e dravya leza, jo par3e to bhAva leza kahesa / / 27. te aNagAra valI tiNavAra, madhyavartI sUravAsa mjhaar| gayo Upano thakoja tAhi, te pariNAma virAdhai nAMhi / / 28. to tehija leza prataija kaheha, aMgIkAra kara vicarai jeh| tIvra azubha pariNAma na thAya, hivai kahaM chaM ehanoM nyAya / / lezyAyAH pratipatati, sA hi prAktanyevAste, dravya to'vasthitalezyatvAddevAnAmiti / (vR0 pa0 631) 27,28. se ya tattha gae no virAhejjA, tAmeva lessaM uvasaMpajjittANaM vihri| (za. 14 / 1) 'se ya tatthe' tyAdi, 'sa' anagAraH 'tatra' madhyamadevAvAse gataH san yadi na virAdhayettaM pariNAmaM tadA tAmeva ca lezyAM yayotpannaH 'upasampadya' Azritya 'viharati' Asta iti / (vR0 pa0631) soraThA 26. 'ihAM kahI e vAya, madhyamavartI kalpa meN| gayo thako munirAya, bhAva leza pariNAma kri|| 30. tAsa virAdhe jeha, tIvra azubha pariNAma meN| Avai suravara teha, ima par3e bhAva lezyA thkii| 31. jo na virAdhai tAma, tIvra azubha Avai nhiiN| to zubha lezyA pariNAma, aMgIkAra karanai rahai / / 32. ihAM ima nyAya jaNAya, sura tatkAla smuppno| vaMdai zrI jinarAya, seva karai sAcai manai / / 33. cauthe ThANa kahAya, cyAra prakAre deva je| manuSya loka meM Aya, cihuM prakAra Avai nhiiN|| 34. kAma-bhoga gaddha thAya, atihi Asakta jo hvai| to manuloke nahiM Aya, jina muni sevA nahi krai|| 33. ThANaM 4 / 433,434 34. ahaNovavaNNe deve devalogesu dibvesu kAmabhogesu mucchite giddhe gaDhite ajjhovavaNe, se NaM mANussae kAmabhoge No ADhAi, No pariyANAti / (ThA0 4 / 433) 35. e prathama pATha noM nyAya, lezyA bhAva virAdha meN| tIvra azubha meM jAya, e kAma-bhoga meM gaddha ati / / 36. jo bhoge gRddha na thAya, to AvI manu-loka meN| jina muni tapasI tAya, vaMdanAdika sevA krai| 36. ahuNovavaNNe deve devalogesu dinvesu kAmabhogesu amucchite agiddhe agaDhite aNajjhovavaNNe tassa NaM evaM bhavati-atthi khalu mama mANussae bhave Ayarie ti vA "taM gacchAmi NaM te bhagavate vadAmi jAva pjjuvaasaami| (ThA0 41434) 37. e dvitIya pATha noM nyAya, bhAva leza virAdhai nthii| tIvra azubha nahiM thAya, nahiM kAma-bhoga meM gaddha ati / / 38. te jina muni nAM pAya, vaMdI naiM sevA krai| adhunotpanna pekSAya, ehavaM nyAya jaNAya chai / / 36. suravara je paryApta, jina muni pai AyA prathama / azubha leza je vyApta, te na giNI dIsa ihAM / / 40. tIvra azubha pariNAma, tehanAM nahiM chai te bhnnii| bahulapaNAM thI tAma, alpa azubha te nahiM ginnyaa| 41. sUtra pannavaNA mAMya, aThAramA pada meM akhyo| darzaNa avadhi suhAya, kAla ketalo te rahai ? 41,42. ohidasaNI NaM bhaMte ! ohisaNI ti kAlao kevaciraM hoi ? goyamA ! jahaNNaNaM ekkaM samayaM, ukkoseNaM do chAvaTThIo sAgarovamAI saatiregaao| (paNNa0 1887) 42. chAsaTha sAgara doya, bIca avadhi nahiM hoya, jAjhero addhA khyo| aparyApta paryApta meM / / za0 14, u0 1, DhA0 291 227 Jain Education Intemational Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43. te alpakAla nahiM pAya, tehanoM kathana kiyo nthii| tima alpa azubha adhyavasAya, na giNyA adhunotpanna taNAM / / 44. cakSudarzaNa tAya, rahai kAla te ketlo| sahasra sAgara adhikAya, e piNa bicai huvai nahIM / / 44. cakkhudaMsaNI NaM bhaMte ! cakkhudaMsaNI ti kAlamao kevaciraM hoi ? goyamA ! jahaNNeNaM aMtomuhattaM, ukkoseNaM sAgarovamasahassaM sAtiregaM / (paNNa0 18185) lAvA dekha, AlAvA jANeM kevala 45. te alpa addhA na giNAya, bahalapaNAM nI apekssyaa| e behuM noM tAya, kAla saMciTaNa jiNa kahyo / / 46. tima ihAM piNa ema jaNAya, adhunotpanna sura apekSayA / jo tIvra azubha nahiM thAya, alpa azubha te nAM giNyA / / 47. doya AlAvA dekha, adhunotpanna sura nAM kahyA / te AzrI saMpekha, AlAvA be leza nAM / / 48. ehavU nyAya jaNAya, te piNa jANe kevlii| vali bahuzruta munirAya, nyAya kahai tehija kharUM / / 46. athavA adhunotpanna, suraloke avadhe karI / dekhI muni zrI jina, tihAM hI jAva vaMdanA karai / / 50. zubha lese vataha, alpakAla suraloka meN| te Azraya kA eha, te piNa jANeM kevalI ||'[j.s.] 51. *sAmAnya devAvAsa AzrayI, e kahyo muni sura tnnu| vali vizeSa thakIja tehija, sAMbhalo je hiva bhaNuM / / 52. he prabhu ! bhAvitAtma aNagAra, carama UlIkAnI avadhAra / asurakUmArAvAsa vicAra, te prati atikramyAM tiNavAra / / 53. parama pelIkAnIM rAjeha, asurakumArAvAsa prati teha / adhyavasAya bIca vartamAna, evaM ceva pUrvavata jAna // yatanI 54. ihAM bhAvitAtma aNagAra, kima upajai asUra majhAra? piNa caraNa virAdhaka hu~ta, koi asura viSa upajaMta / / 51. idaM sAmAnyaM devAvAsamAzrityoktaM, atha vizeSitaM tamevAzrityAha (vR0 pa0 631) 52. aNagAre NaM bhaMte ! bhAviyappA caramaM asurakumArAvAsaM vItikkate, 53. paramaM asurakumArAvAsa evaM ceva (saM0 pA0) 55. pUrva kAla taNI apekSAya, bhAvitAtmapaNu khivaay| aMtakAla virAdhi caritta, koi asura viSe upapatta / / 54. 'aNagAre Na' mityAdi, nanu yo bhAvitAtmA'nagAraH sa kathamasurakumAreSutpatsyate virAdhitasaMyamAnAM tatrotpAdAditi / (vR0pa0631) 55. pUrvakAlApekSayA bhAvitAtmatvam antakAle ca sNymviraadhnaasdbhaavaadsurkumaaraadityoppaataa| (vR0 50 631) 56. bAlatapasvI vA'yaM bhAvitAtmA draSTavya iti / (0pa0631) 57. evaM jAva thaNiyakumArAvAsaM, joisiyAvAsaM, evaM vemANiyAvAsaM jAva vihri| (sh014|2) 56. tathA bAla tapasvI dekha, bhAvitAtma kahyo tasu lekha / kahyo vRtti thI e adhikAra, ghara rahita mATai aNagAra / / 57. *ima yAvata thaNiyakumArAvAsaM, jotiSi nAM AvAsa prakAzaM / vaimAnIka AvAsaja ema, yAvata vicaraMtA sura tema / / soraThA 58. kahI pUrva sura gatta, gati adhikAra thakIja hiv| nAraka gati Azritta, pravara prazna uttara sunno|| ' *laya : pUja moTA bhAMje ToTA laya : iNa pura kaMbala koiya na lesI 58. anantaraM devagati rukteti gatyadhikArAnnArakagatimAzrityAha (va0pa0 631) 228 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nairayika Adi kA gativiSaya pada 56. *nAraka UpajatA meM svAma! kisI zIghra gati chai tasu tAma / kisI zIghra gati viSaya nihAla, gati hetU te kahiyai kAla ? 59. neraiyANaM bhaMte ! kahaM sIhA gatI ? kahaM sIhe gati visae paNNatte ? 'kahaM sIhe gaivisae' tti kathamiti kIdRzaH 'sIhe' tti zIghragatihetutvAcchIghro gativiSayo--gatigocara staddhetutvAtkAla ityrthH| (vR0 50 631) 60. goyamA ! se jahAnAmae-keipurise taruNe balavaM jugavaM jAva (saM. pA.) niunnsippovge| 60. zrI jina bhAkhai goyama ! jANa, yathAdRSTaMta koyaka nara mANa / taruNa balavaMta naiM yugavAna, jAva nipuNa zilpa zAstra jANa / / soraThA 61. taruNe kahitAM soya, pravaddhamAnaja vaya jasu / te durbala piNa hoya, te kAraNa thI hiva kahai / 62. balavaM kahitA teha, zarIra no bala chai jasu / kAla vizeSa thI jeha, viziSTa huvai te hiva khai| 63. yugavaM kahitAM jeha, turya arA no jnmiyo| prazasta viziSTa teha, bala no hetUbhUta jsu|| 61. 'taruNe' tti pravarddhamAnavayAH, sa ca durbalo'pi syAdata __ Aha . (vR0pa0 631) 62. 'balavaM' ti zArIraprANavAn, balaM ca kAlavizeSAdvi ziSTaM bhavatItyata Aha- (vR0 pa0 631) 63. 'jugavaM' ti yuga---suSamaduSSamAdiH kAlavizeSastat prazastaM viziSTabalahetubhUtaM yasyAstyaso yugavAn / (vR0 5. 631) yatanI 64. jAva zabda thakI ima jAna, vaya-prApta yUvAna pichAna / alpa AtaMka roga rahIta, alpa zabda abhAva saMgIta / / 65,66. pAyapAsapiTalatara ca 65. jehanAM sthira cha agrahasta, sulekhakavata prshst| dRDha pANi-pAya chai jAsa, ehavo nara balavaMta vimAsa / / 66. behuM pAsA pasavAr3A jANa, vale pUTha noM aMtara pichANa / urU sAthala e sahu janna, pAmyA pUrNa uttama saMghayanna / / 67. sama zreNi rahyA taru tAla, tike yUgala doya suvizAla / __ vali argalA sadRsa jAsa, dIrgha sarala puSTa bAhu tAsa / / 64. yAvatkaraNAdidaM dRzyaM-'juvANe' vayaH prAptaH 'appAyaMke' alpazabdasyAbhAvArthatvAdanAtaGkonIrogaH / (vR0pa0 631) 65,66. 'thiraggahatthe' sthirAgrahastaH sulekhakavat 'daDhapANipAyapAsapiThUtarorupariNae' dRDhaM pANipAdaM yasya pAzvau pRSThyantare ca urU ca pariNatepariniSThitatAM gate yasya sa tathA uttamasaMhanana ityarthaH (vR0 pa0 631) 67. 'talajamalajuyalaparighanibhabAhU' talI-tAlavRkSo tayoryamalaM-samazreNIkaM yad yugalaM-dvayaM parighazcaargalA tannibhau-tatsadRzaudIrghasaralapInatvAdinA bAhU yasya sa tthaa| (va0pa0 631) 68. ghana te atisaya kari teha, ati nivaDa upacaya pAmyo jeh| valita nIM parai valita susaMdha, vRtta vATalA chai bihu~ khaMdha' / / 66. carmaSTa zastra vizekha, tiNa zastra karInai dekha / vali dughaNa te mudgara kareha, vali muSTike karinaiM jeha / / 70. samAhata nitya karata abhyAsa, nivir3a gAtra kAya chai tAsa / gAtra te khaMdha ura pRSTha Adi, tathAvidha kari deha susAdhi // 71. vale hRdaya taNAM bala yukta, aMtara ochAha vIrya saMyukta / laMghaNa pavaNa jaiNa vyAyAma, teNe samartha chai abhirAma // 72. laMghaNa khADa pramukha ulaMgheha, pavaNa te kUdaq kahyaM jeha / __jaiNa atihI zIghra gati tAma, parizrama nai kahiya vyAyAma / / *laya : iNa pura kaMbala koiya na lesI 1. prastuta gAthA kA AdhAra na to mUla pATha meM hai aura na vRtti meM hai| anuyogadvAra ke pAThAntara meM hai / dekheM sUtra 416 pATi, 10 / 69,70. 'cammedvaduhaNamuTThiyasamAhayaniciyagAyakAe' carmaSTayA drughaNena muSTikena ca samAhatAni abhyAsapravRttasya nicitAni gAtrANi yatra sa tathAvidha kAyo yasya sa tthaa| (vR0 pa0 631) 71,72. 'orasabalasamannAgae' AntarabalayuktaH 'laMghaNapavaNajaiNavAyAmasamatthe' javinazabdaH zIghravacanaH / (vR0pa0 631) za014, u01DhA0 291 229 Jain Education Intemational Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 73. 'chee' prayogajJa: 'dakkhe' zIghrakArI / (vR0pa0 631) 74. 'pattaThe' adhikRtakarmaNi niSThAM gataH 'kusale' aalocitkaarii| (vR0pa0 631) 75. 'mehAvI' skRtshrutdRssttkrmjnyH| (vR050 631) 73. e sarva viSeja samartha, chai e prayoga jAna tadartha / tathA kalA bohitara sahIta, dakSa kArya vilaMba rahIta / / 74. pattache karivA lAgo je kAma, paripUrNapaNuM tasu pAma / tathA prajJAvAna buddhivAna, kuzala karai AlocI jAna / / 75. medhAvI te suNyA ika vAra, te kArya taNo karaNahAra / tathA pUrva apara pratyakSa, vacane saMdha melavA dakSa / / 76. jAva zabda meM e sahu sIdhA, sUtra anuyogadvAra' thI lIdhA / vali jIvAbhigama meM joya, koI pATha prathama pachai hoya / / 77. *puruSa ehavo saMkocI bAMha, teha prati lAMbI kara tyaaNh| tathA pasArI bAMha prati dhAra, saMkocai te puruSa tivaar|| 78. pasArI muTThi prati tAma, saMkocai saMharaija Ama / saMkocI muTTi prati jeha, tAsa pasArai kholai teha / / 79. ughAr3I cakSa prati micAI, mIMcI AMkha prataija ughaadd'e| ehavI utAvalI gati hoya, kAku-pATha thI kahai jina soya / / 77. AuMTiyaM bAhaM pasArejjA, pasAriyaM vA bAhaM AuMTejjA 'AuMTiya'ti sNkocitN| (vR0pa0631) 78. vivikhaNNaM vA muTTi sAharejjA, sAhariyaM vA muTThi vikkhirejjA 'vikkhinna' ti 'vikIrNA' prasAritAM 'sAharejja' tti 'sAharet' saMkocayet 'vikkhi rejja' tti vikiret-prasArayet / (vR0pa0631) 79. ummisiyaM vA acchi nimmisejjA, nimmisiyaM vA acchi ummisejjA bhave eyArUve? 'ummisiyaM' ti 'unmiSitam' unmIlitaM 'nimisejja' tti nimIlayet 'bhaveyArUve' tti kAkvA'dhyeyaM / (vR0pa0 631) vA0---kAkUpAThe cAyamartha: syAt yadutaivaM / (vR0 50 631, 632) 80. manyase tvaM gautama ! bhavettadrUpaM bhavetsa svabhAvaH zIghratAyAM narakagatestadviSayasya ca yaduktaM vizeSaNa puruSabAhuprasAraNAderiti / (va0pa0632) 81. evaM gautamamatamAzaMkya bhagavAnAha-nAyamarthaH samarthaH, ____ atha kasmAdevamityAha- (vR0pa0 632) 82. neraiyA NaM egasamaieNa vA dusamaieNa vA tisamaieNa vA viggaheNaM uvavajjati / vA0-bhave eyArUve? e kAku-pATha thakI bhagavAna gotama nAM mana taNI AzaMkA karIne puuchyo| 80. he gotama ! tUM ima mAnai cha, ehavA zIghra gati tasu jAnai ch| vali tasaM zIghraja gati viSaya cha, bAha pasAraNAdika sAdRza chai ? 81. ima prabhu gotama nAM mana kerI, AzaMkA karineM kahai pherii| eha artha samartha nahiM koya, kise kAraNa?te hiva kahai soya / / 82. nAraka eka samaya kara jAna, athavA doya samaya kara mAna / athavA tIna samaya kara huMta, ima vigrahagati kara upajata / / yatanI 83. ihAM chai ehavo abhiprAya, nAraka nI gati kahivAya / eka samaya taNI tathA doya, tathA tIna samaya nI hoya // 84. bAhu pasAraNAdika gata, asaMkhyAta samaya havai tatha / tiNa suM puruSa sarIkhI soya, gati nAraka nIM kima hoya / / 85. eka samaya karI upajaMta, uvavajjaMto iti joga huMta / vA zabda achai iNa ThAma, te vikalpa arthe tAma / / 86. eka samaya saMghAta prabaMdha, vigraha zabda saM nahi saMbaMdha / vigraha eka samaya nI nAMya, eka samaya RjU gati thAya / / 1. sUtra 416 2. jI0 3 sU0 118 3. vakrokti *laya : iNa pura kaMbala koiya na lesI 230 bhagavatI jor3a 83,84. 'neraiyANa' mityAdi, ayamabhiprAyaH-nArakANAM gatirekaditrisamayA bAhuprasAraNAdikA cAsaMkhyeyasamayeti kathaM tAdRzI gatirbhavati nArakANAmiti / (vR0pa0632) 85,86. tatra ca 'egasamaeNa va' tti ekena samayenopapadyanta iti yoga :, te ca RjugatAveva, vAzabdo vikalpe, iha ca vigrahazabdo na sambandhitaH, tasyaikasAmAyikasyAbhAvAt / (vR050 632) Jain Education Intemational Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 87. 'dusamaeNa va' tti dvau samayau yatra sa dvisamayastena vigraheNeti yoga H / (vR050 632) 88. evaM trisamayena vA vigraheNa-vakreNa / (vR0pa0 632) 87. doya samaya vigraha kari tema, doya samaya saMghAte em| vigraha zabda saM saMbaMdha thAya, vigraha te vakra gati ihAM pAya / / 88. ima tIna samaya vigraheNa, vakra gati kari gamana kareNa / piNa eka samaya nIM vigraha nAMya, tiNa saM vigraha thI saMbaMdha na thAya / / soraThA 89. tihAM doya samaya vigraheNa, bharata' pUrva dizi thI ydaa| je Upajai krameNa, narake pazcima dizi viSe / / 60. eka samaya rai mAMhi, adho jAya tiNa avasare / dvitIya samaya meM tAhi, utpatti-sthAnaka Upajai / / 61. tIna samaya vigraheNa, bharate agnikUNa thii| nAraka viSe krameNa, vAyavya-kUNe Upajai / / 62. eka samaya rai mAMya, adho jAya sama zreNi kr| dvitIya samaya meM jAya, tiracho pazcima dizi viSe / / 63. tRtIya samaya meM jAna, tiracho vAyavya-kUNa meN| upajai utpatti sthAna, kahyo nyAya e vatti thI / / 64. iNe kari gati kAla, Akhyo ima kahivA thkii| jisI zIghra gati nhAla, tisI zIghra jinajI khii| 65. *he gotama ! nAraka naiM AkhI, zIghra gati tasu ehavI daakhii| kahyo tiso zIghra gati noM kAla, evaM jAva vaimAnika nhAla / / 66. NavaraM ekeMdrI utkRSTa, cyAra samaya vigraha gati dRSTa / tehanaM nyAya kayuM vRttikAra, kahiyai chai hiva tasu anusAra / / 89,90. tatra dvisamayo vigraha evaM-yadA bharatasya pUrvasyA dizo narake pazcimAyAmutpadyate tadaikena samayenAdho yAti dvitIyena tu tiryagutpattisthAnamiti / (vR0pa0 632) 91-93. trisamayavigrahastvevaM-yadA bharatasya pUrvadakSiNAyA dizo nArake'parottarAyAM dizi gatvotpadyate tadaikena samayenAdhaH samazreNyA yAti dvitIyena ca tiryaka pazcimAyAM tRtIyena tu tiryageva vAyavyAM dizi utpattisthAnamiti / (vR0pa0632) 94. tadanena gatikAla uktaH, etadabhidhAnAcca zIghrA gatiryAdRzI taduktamiti / (vR0pa0 632) 95. neraiyANaM goyamA ! tahA sIhA gatI, tahA sIhe gativisae paNNatte / evaM jAva vemANiyANaM / 96. navaraM--egidiyANaM causamaie viggahe bhANiyavve / yatanI 67. trasa nADi thakI je bAra, adholoke vidizi thI vicAra / dizi pratai samaya ika jAya, sama zreNi gamana thI tAya / / 18. dvitIya samaya pesa loka mAMya, tIjA samaya meM UMco jaay| trasa nADi thI nIkala jAna, samaya caturtha utpatti sthAna / / 66. vRttikAra kahI vali vAya, bahalapaNAM nI e apekSAya / anyathA paMca samaya pichAna, vigraha ekeMdriya taNeM jAna / / 100. trasa nADi thakI je bAra, adholoke vidizi thI vicAra / samazreNi karI diza jAya, e to eka samaya rai mAya / / 101. dUje samaye pesa loka mAMya, tIje samaye UMco jAya / cauthe samaya tiracho pUrvAdi, dizi prate gamana saMvAdi / / 102. paMcame jAya vidiza pichAna, vyavasthita utpatti sthAna / ima kahI vRtti rai mAMhi, dharmasI piNa mAnyo nAMhi / / 103. 'vRtti meM bahu bAtAM viruddha, sUtra thI aNamilatI azuddha / te azuddha kiNa rIta mAnIjai, milatI hai te aMgIkAra kIjai / / 1. bharatakSetra / *laya : iNa pura kaMbala koiya na lesI 97. sanADyA bahistAdadholoke vidizo dizaM yAtye kena, jIvAnAmanuzreNigamanAt / (vR0pa0 632) 98. dvitIyena tu lokamadhye pravizati tRtIyenovaM yAti caturthena tu trasanADIto nirgatya digvyavasthitamutpAda sthAnaM prApnotIti / _ (vR0pa0 632) 99. etacca bAhulyamaMgIkRtyocyate, anyathA paJcasamayo'pi vigraho bhvedekendriyaannaaN| . (vR0pa0 632) 100. sanADayA bahistAdadholoke vidizo dizaM yAtyekena (vR0pa0 632) 101. dvitIyena lokamadhye tRtIyenovaloke caturthana tatastiryaka pUrvAdidizo nirgacchati |(vR0p0 632) 102. tataH paJcamena vidigvyavasthitamutpattisthAnaM yAtIti, (vR0pa0632) za0 14, u0 1, DhA0 291 231 Jain Education Intemational cation Intemational Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104. chadyastha aNAhAri soya sUtra meM kahyA samayA doya / tIna samaya kahyA vRttikAra e piNa paMca samaya jima dhAra // 105. tisuM aNamilatI na manAya, viruddha bAta bahu vRtti mAMya / vara nyAya vicAra vadIta, rAkho sUtra taNIja pratIta / / ' [ ja.sa.] 106. * ekeMdrI viSa daMDaka ugaNIsa, nAraka nIM para kahiyA jgiis| tIna samaya nIM vigraha tAsa, pUrva nIM para kahivUM vimAsa // dUhA gati AzrayI, narakAdika anaMtarotpanna Adi hiva, dvitIya daMDaka 107. anaMtare nairayika Adi kA anaMtaropapannagAdi pada 108. * prabhu ! nAraka anaMtarovavannA, athavA tike prNpr-utpnnaa| anaMtara paraMpara- upapannA nAMya ? zrI jina bhAkhe tInUM thAya // AkhyAta | avadAta // 106. kiNa arthe prabhu ! ima kahivAya, jAva anaMtara paraMpara nAMya ? jina kahai gotama ! suNa avadAta, nyAya trihuM nAraka noM khyAta // 110. prathama samaya na je upanA, te anaMta rogavaNNA / upanAM samaya thayo che eka, te naraka anaMtara upanAM pekha // 111. prathama samaya nAM upanAM jANa, teha nAraka viNa anya pichANa / upanAM samaya thayA ve Adi, teha paraMpara upanAM vAdi // 112. vigraha gati prati varte tyAMhI te anaMtara paraMpara upanAM nAMhI / tiNa arthe gotama ! ima kahiye, yAvata aNuvavaNNagA lahiye || 113. evaM aMtara-rahita vicAra, jAva vaimAnika laga avadhAra daMDaka cavIse suvimAsa tIna-tIna vidha kahiye tAsa // 1 soraThA / 114. hive anaMtara Adi, Ayu baMdha tInUM taNe prazna tAsa saMvAdi, citta lagAI sAMbhalo // 115. *prabhu! anaMtara upanAM jAsa, syUM narakAyu baMdha tAsa / tiri mana sura Ayu baMdha hoya ? jina kahai ika piNa na baMdhe soya / / *laya iNa pura kabala koiya na lesI 232 bhagavatI jor3a 106. sesaM taM caiva / (sa0 1413) 'sesaM taM ceva' tti 'puDhavikkAiyANaM bhaMte ! kahaM sIhA gaI ?' ityAdi sarvaM yathA nArakANAM tathA vAcyamityarthaH / ( vR0pa0 632) 107. anantaraM gatimAzritya nArakAdidaNDaka uktaH, athAnantarotpannatvAdi pratItyAparaM tamevAha( vR0pa0 632) 108. neraiyA NaM bhaMte! ki aNaMtarovavannagA ? paraMparovavannagA ? anaMtara paraMpara- aNuvavannagA ? goyamA ! neraiyA anaMta rovavannagA vi paraMparovavannagA vi, anaMtara paraMpara- aNuvavannagA vi / (za0 1404) 109. se keNaTThaNaM bhaMte! evaM buccadda jAva (saM. pA.) bagaMtara paraMpara-aNuvannagA vi? goyamA ! 110. je NaM neraiyA paDhamasamayovavannagA te NaM neraiyA atarovavannagA / 'anaMta rovavannaga' tti na vidyate antaraM samayAdivyavadhAnaM upapanne - upapAne yeSAM te anantaropapannakAH / ( vR050 633) 111. je gaM neraiyA apaDhamasamayovavannagA te NaM neraiyA paraMparovavannagA 'paraMparovavannaga' tti paramparA -- dvitrAdisamayatA upapanne upapAte yeSAM te paramparopapannakAH / ( vR0pa0 633) 112. jeNaM neraiyA viggahaga isamAvannagA te NaM neraiyA agara-paraMpara-aNuvavannagA se teSaTTheSa jAna anaMtara paraMpara- aNuvavannagA vi / / ete ca vigrahagatikAH, vigrahagatau hi dvividhasvAdutpAdasyAvidyamAnatvAditi / ( vR010 633) (20 1415) 113. evaM niraMtaraM jAva vemANiyA / 114. athAnantaropapannAdInAzrityAyurbandhamabhidhAtumAha (bu0pa0623) 115. anaMta rovavannagA NaM bhaMte! neraiyA ki neraiyAuyaM pakati ? tirikhakhamasta devAu pakati ? -- gomA ! no neraiyAuyaM pakareMti pakareMti / jAva no devAuyaM ( za0 14/6 ) Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyavasAya nAM / cihuM gati Auso // bhava zeSAyU rhe| samaya meM baMdha kima ? ApU ke jehanoM para bhava Ayu baMdha nahIM // syuM narakAyU baMdhe tAsa / tiri manu sura Ayu baMdha hoya ? nAraka noM e prazna sujoya // 120. jina kahai narakAyu na baMdhaMta, tiryaMca Ayu noM baMdha huMta / manuSyAyu noM piNa baMdha hoya, sura no Ayu baMdhe na koya / / 121. anaMtara paraMpara upanAM nAMya, teha nAraka ne syU baMdha thAva ? jina kahai cihuM gati Ayu na baMdhAya, vigrahagatiyA che iNa nyAya // 112. *prabhu! paraMpara upano jAsa, 116. teha avasthA mAMhi, sthAna abhAve tAhi, na soraThA 117. sura nAraka SaTa mAsa, AyU baMdha vimAsa, to prathama 115. tiri manuSya re pekha, nija dhura be bhAge dekha, 122. evaM jAva vaimAnika saMca, navaraM manuSya paMceMdrI tiryaMca / cihuM gati no Ayu baMdha thAya, zeSa pUrvalI para kahivAya // tehavA baMdhe 123. prabhu ! nAraka anaMtara-nirgata soya, athavA paraMpara- nirgata hoya / anaMtara paraMpara-nirgata nAMya ? jina kahai e tInUMi thAya // 128. jeha nArakI huMta, vigrahagati varttata, nija 124. kiNa arthe prabhu ! ima AkhyAta ? zrI jina bhAkhai suNa avadAta / je naraka neM nikalyAM samaya thayo eka, teha anaMtara nirgata pekha // 126. jeha anaMtara bhAva, soraThA 125. samaya Adi kara jAna bica vyavadhAna par3ayo nathI / ve aMtara-rahita pichAna, naraka thakI je nIkalyA // 126. vihija samaya saMpekha, anya sthAnake UpanAM / dekha, teha anaMtara nirgatA || samaya e 127. *nIkalyAM samaya yayA ve Adi, teha paraMpara-nirgata vAdi / vigrahagati meM vartI jyAMhI anaMtara paraMpara-nirgata nAMhI / prathama utpatti kSetra na pAva, te *laya : iNa pura kaMbala koiya na lesI soraThA na naraka thakI jo niikyaa| utpatti kSetra UpanAM // tathA paraMpara bhAva kara / nizcai naya nirgata nathI // 116. tasyAmavasthAyAM tathAvidhAvyavasAyasthAnAbhAvena sarvajIvAnAmAyuSo bandhAbhAvAt / ( vR0 pa0 633 ) 117. paramparopapannakAstu svAyuSaH SaNmAse zeSe ( vR0 pa0 633) 118. svAyuSastribhAgAdI ca zeSe yandhasadbhAvAt ( vR0 pa0 633) 119 . paraMparovavannagA NaM bhaMte! neraiyA ki neraiyAuyaM pakareMti jAva devAuyaM pakareMti ? 120. goyamA ! no neraiyAuyaM pakareMti, tirikkhajoNiyAuyaM pakareMti, maNussAuyaM pi pakareMti, no devAuyaM pakareMti / ( za0 14 / 7 ) 121. anaMtara paraMpara- aNuvavannagANaM bhaMte! neraiyA ki neraiyAuyaM pakareMti - pucchA / goyamA ! no neraiyAuyaM pakareMti jAva no devAuyaM pakareMti / 122. evaM jAva vemANiyA, navaraM paMcidiyatirikkhajoNiyA maNussA ya paraMparovavannagA cattAri vi AuyAI pakareMti / sesaM taM caiva / (za0 1418) 123. neraiyA NaM bhaMte ! kiM aNaMtaraniggayA ? paraMparaniggayA ? anaMtara paraMpara- aniggayA ? goyamA ! neraiyA aNaMtaraniggayA vi, paraMparaniggayA vi anaMtara paraMparaaniggayA vi / (80 1409) 124. se keNaTTheNaM jAva anaMtara paraMparaaniggayA vi ? goyamA ! je NaM neraiyA paDhamasamayaniggayA te NaM neraiyA aNaMtaraniggayA / - 125, 126. anantaraM samayAdinA nirvyavadhAnaM nirgataM yeSAM te'nantaranirgatAste ca yeSAM narakAdudvRttAnAM sthAnAntaraM prAptAnAM prathamaH samayo vartate / (bR0 pa0622) 127. je neraiyA apasamaniyA te paM neraiyA paraMparaniyA ke paM nerayA viggagatisamAvannagA te NaM nairaiyA anaMtara paraMparaa niggayA / 12. anantaraparamparAnirgatAstu ye narakAdudumAH santo vigata vartante na tAvadutpAdakSetramAsAdayanti / (20 50 633) 129. teSAmanantarabhAvena paramparabhAvena potpAdaprAptatvena nizcayenAnirgatatvAditi / (10 50 623) za0 14, u0 1, ThA0 291 233 Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130. te nAraka iNa nyAya, aNaMtara vali prNpr| __ anirgata kahivAya, utpatti-kSetra na pAmiyA // 131. *tiNa arthe gotama ! kA ema, jAva anirgatA piNa chai tema / evaM jAva vaimAnika bhAva, ika-ika nAM triNa-triNa aalaav|| 131. se teNaTheNaM goyamA ! jAva aNaMtara-paraMpara-aniggayA vi / evaM jAva vemaanniyaa| (sh014|10) dUhA 132. hivai anaMtara-nirgatA, pramukha tIna je khyAta / te AzrI baMdha Ayu no, Agala te avadAta / / 133. *he bhagavaMta! nAraka avaloya, jeha anaMtara-nirgatA hoy| nAraka no syUM AyU bAMdha, jAva deva no AyU sAMdhai ? 134. jina kahai narakAyu na baMdhaMta, jAva devAyu nahiM pkrNt| paDhama samaya baMdha Ayu na kRta, tiNasuM abaMdha aNaMtara-nirgata / / 135. he bhagavaMta! nAraka avaloya, jeha paraMpara-nirgatA hoy| nAraka no syUM AyU bAMdha, yAvata sura AyU prati sAMdhai ? 136. jina kahai narakAyU piNa bAMdhai, yAvata sura AyU piNa saaNdhe| eha paraMpara-nirgatA joya, tiri paMceMdrI manuSya ija hoya / / 132. athAnantaranirgatAdInAzrityAyurbandhamabhidhAtumAha -- ___ (vR0 pa0 633) 133. aNaMtaraniggayA NaM bhaMte ! neraiyA ki neraiyAuyaM pakareMti jAva devAuyaM pakareMti ? .134. goyamA! no neraiyAuyaM pakareMti jAva no devAuyaM pkreNti| (za0 14 / 11) 135. paraMparaniggayA NaM bhaMte ! neraiyA ki neraiyAuyaM pkreNti-pucchaa| 136. goyamA ! neraiyAuyaM pi pakareMti jAva devAuyaM pi pakareMti / (za0 14 / 12) iha ca paramparAnirgatA nArakAH sarvANyAyUMSi badhnanti, yataste manuSyAH paJcendriyatiryaJca eva ca bhavanti / (vR050 633) 137. te ca sarvAyurbandhakA eveti / (vR0 50 633) 137. te tiryaMca paMceMdrI dekha, athavA je vali manuSya vizekha / te cihaM gati noM AyU bAMdha, tiNa kAraNa e ciha gati saaNdhe|| 138. vaikriya janma thakI suvimAsa, athavA odArika thI tAsa / nIkalaneja manuSya huvai koya, athavA tiri paMceMdrI hoya / / 136. te cihaM gati Ayu baMdha jogya, tiNarai cihaM gati baMdha pryogy| cihaM gati Ayu baMdha kahIva, Ayu baMdha yogya je jIva / / 140. aNaMtara-paraMpara-nirgata nAhI, te nAraka nIM pUchA jyaaNhii| jina kahai nAraka Ayu na baMdhai, yAvata sura AyU nahi saMdhai // 138,139. evaM sarve'pi paramparanirgatA vaikriyajanmAnaH, audArikajanmAno'pyuvRttAH kecinmanuSyapaJcendriyatiryaJco bhavantyataste'pi sarvAyUrbandhakA eveti / (vR0pa0 633, 634) 140. aNaMtaraM-paraMpara-aniggayA NaM bhaMte ! neraiyA pucchA / goyamA ! no neraiyAuyaM pakareMti jAva no devAuyaM pakareMti / 141. niravasesaM jAva vemANiyA / (za0 14 / 13) 141. nivizeSa te vizeSa rahIta, jAvata vaimAnikA kahIta / tIna-tIna AlAvA pratyeka, pUrvalI para kahivA pekha / / - soraThA 142. kahyA nirgatA eha, te to UpajatA thkaa| sukhe karI upajeha, tathA dukhe kari uupjai|| 143. dukhe karI upajaMta, te Azro dhura sUtra hiva / nAraka taNoja hu~ta, praznottara tasu saaNbhlo|| 144. *he prabhu ! syUM nAraka saMpannA, kahiya anaMtara-kheda upnnaa| samayAdi aMtara-rahita AkhyAtaM, dukhe karI kSetre upapAtaM ? 142,143. anantaraM nirgatA uktAste ca kvacidutpadyamAnAH sukhenotpadyante duHkhena veti duHkhotpannakAnAzrityAha (vR0 pa0 634) 144. neraiyA NaM bhaMte ! ki aNaMtarakhedovavannagA? 'anaMtarakhedovavannaga' tti anantaraM-samayAdyavyavahitaM khedena-duHkhenopapannaM--utpAdakSetraprAptilakSaNaM yeSAM te / (vR0 50 634) *laya : iNa pura kaMbala koiya na lesI 234 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 145. ke kahiye paraMpara-kheda upannA, be Adi samaya thayA je dukha jnnaa| ke anaMtara-paraMpara dukha aNupannA, vigrahagatiyA eha saMpannA ? 146. jina kahai haMtA tInai thAya, e abhilApe karine taay| imahija daMDaka kahivA cyAra, kheda zabda suvizeSita dhAra / 145. paraMparakhedovavannagA? aNaMtara-paraMpara-khedANuva vannagA ? 'aNaMtaraparaMparakhedANuvavannaga' tti anantaraM paramparaM ca khedena nAstyupapannakaM yeSAM te tathA vigrahagativattina ityarthaH / (vR0pa0 634) 146. goyamA ! neraiyA aNaMtarakhedovavannagA vi, paraMpara khedovavannagA vi, aNaMtara-paraMpara-khedANuvavannagA vi / evaM eeNaM abhilAveNaM te ceva cattAri daMDagA bhaanniynvaa| (sh014|14) 'te ceva cattAri daMDagA bhANiyavva' tti ta eva pUrvoktA utpannadaNDakAdayaH khedazabdavizeSitAzcatvAro daNDakA bhaNitavyAH / (vR0pa0 634) yatanI 147. dhura kheda upannA kahAya, dUjo tAsa Ayu puuchaay| tIjo kheda nirgatA kahiye, caturtho tasu AyU lahiyai // 147. tatra ca prathamaH khedopapannadaNDako dvitIyastadAyuSka daNDakastRtIyaH khedanirgatadaNDakazcaturthastu tadAyuSkadaNDaka iti| (vR0 pa0 634) 148. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti jAva vihri| (za0 14 / 15) 148. *sevaM bhaMte ! jAba vicaraMta, zataka cavadameM varNana tNt| prathama udezA noM artha udAra, zrI jina vacana sUtra anusAra / / 146. varSa bAvosa' madhu sudi aSTama nhAla, doyaso nai ekANumI ddhaal| bhikSu bhArImAla RSirAya'pasAya, 'jaya-jaza'saMpati haraSa svaay|| caturdazazate prathamoddezakArthaH // 14 // 1 // DhAla : 292 dUhA 1. pUrva udeze AkhiyA, jeha anaMtara Adi / nAraka pramukhaja UpanAM, vaktavyatA saMvAdi / 2. teha nArakAdika huvai, mohavaMta asamAdhi / te moha to unmAda hai, tAsa parUpaNa Adi / 1. anantaroddezake'nantaropapannanarayikAdivaktavyatIktA / (va0pa0 634) 2. nairayikAdayazca mohavanto bhavanti, mohazconmAda ityunmAdaprarUpaNArtho dvitIya uddezakaH / (vR0 pa0 634) unmAda pada 3. kitai prakArai ho prabhu ! kahyo unmAda ? vivikta-cetanA'-bhraMza unmttpnno| jina kahai bihuvidha ho unmAda agAdha, yakSAveza dUjo moha udai ghnno|| 3. kativihe NaM bhaMte ! ummAde paNNatte ? goyamA ! duvihe ummAde paNNatte, taM jahA-jakkhAese ya, mohaNijjassa ya kammassa udaeNaM / 'unmAdaH' unmattatA viviktacetanAbhraza ityarthaH / (vR0pa0 635) 2. caitra mAsa *laya : iNa pura kaMbala koiya na lesI 1. saM. 1922 liya : toraNa Ayo he sakhI! 3. viveka cetanA za0 14, u0 1, 2, DhA0 291,292 225 Jain Education Intemational Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 4. 'jakkhAese ya'tti yakSo-devamtenAvezaH-prANino'dhiSThAnaM yakSAvezaH / (vR0 pa0 635) 4. yakSa deva e jAna, tehanoM je Aveza te| jIva viSe adhiSThAna, yakSa adhiSThita prathama e|| 5. *moha nI unmAda nAM, be bheda ika mithyAtva hii| tasu udaya thI saradhaija UMdho, daza bolAM meM eka hI / / 6. dvitIya je cAritra-mohanI, tasu udayavartI chto| viSaya viSa tulya jANato, ajANa noM parai vrtto|| 7. tathA cAritra-mohanI jasu, veda moha vizeSa hai| tasu udaya thI atihi unmatta', viSayarakta azeSa hai| 5. 'mohaNijjasse' tyAdi tatra mohanIyaM-mithyAtvamohanIyaM tasyodayAdunmAdo bhavati yatastadudayavartI janturatattvaM tattvaM manyate tattvamapi cAtattvaM / (vR0 pa0 635) 6. cAritramohanIyaM vA yatastadudaye jAnannapi viSayAdInAM svarUpamajAnanniva varttate / (vR0pa0 635 7. athavA cAritramohanIyasyaiva vizeSo vedAkhyo mohanIya yatastadudayavizeSe'pyunmatta eva bhavati / (va0pa0635) 8. tattha NaM je se jakkhAese se NaM suhaveyaNatarAe ceva suhavimoyaNatarAe cev| sukhena mohajanyonmAdApekSayA'klezena vedanaM-anubhavanaM yasyAsau sukhavedanataraH / (vR0 pa0 635) 9. tattha NaM je se mohaNijjassa kammassa udaeNaM se NaM duhaveyaNatarAe ceva duhavimoyaNatarAe ceva / (za0 14 / 16) 8. bihaM unmatta meM ho yakSAveza unmAda, moha janya unmatta nI apekSayA / sukhe vedavo ho kleza rahita saMvAda, sukhe mUkAyavo yakSa nIkala gayAM // hai. hiva je bIjo ho mohajanita unmAda, yakSAveza nI apekSayA jANiyai / ati dukhe vedavo ho dukhe vimocana vyAdha, ___adhika vistAra TIkA thI ANiyai / / 10. *dUkhe vedana je anaMta saMsAra nAM kAraNa hNtii| saMsAra no vali duHkha vedana, janma maraNa prabhAva thii| 11. itara yakSAveza phuna tasu vedavo sukha suM huvai / ikabhavika piNa va kadA ima, sukhe upadrava muccavai / / 12. tathA mohani-janita unmatta, itaranIja apekSayA / ati dukhe kari mUkavo hva, tAsa moha udai thayAM / / 13. maMtra vidyA sura-anugraha, vali e tInUMI huvai| asAdhyapaNAM thI moha-janita, unmatta nai aNamuccavai / / 14. yakSa adhiSThita sukha vimocana, maMtra mAtra piNa tasu / nigrahaNa vazakaraNa samaratha, sukha vimocana ima jasu / / 15. maMtravAdI kevalI piNa, jasu mithyAtva udai ghnnuN| tasu nigraha karavA na samaratha, dukha vimocana ima bhaNuM / / 10. mohajanyonmAda itarApekSayA duHkhavedanataro bhavatyanantasaMsArakAraNatvAt , saMsArasya ca duHkhavedanasvabhAvatvAt (vR0 pa0635) 11. itarastu sukhavedanatara eva, ekabhavikatvAditi / (vR0 10 635) 12. tathA mohajonmAda itarApekSayA duHkha vimocanataro bhavati / (vR0 pa0635) 13. vidyAmantratantradevAnugrahavatAmapi vAttikAnAM tasyAsAdhyatvAt / (vR0 pa0 635) 14. itarastu sukhavimocanatara eva bhavati yantramAtreNApi tasya nigrahItuM zakyatvAditi / (vR0pa0 635) 15. sarvajJamantravAdyapi yasya na sarvasya nigrahe zaktaH / mithyAmohonmAdaH sa kena kila kathyatAM tulyaH? (vR0 pa0 635) *laya : pUja moTA bhAMje ToTA 1. unmattatA ke lakSaNa : citei Tumicchai dIhaM nIsasai taha jare dAhe / bhatta aroaga mucchA ummAya na yANaI maraNaM / / (vR. pa. 635) liya : toraNa Ayo he sakhI ! 236 bhagavanI joDa Jain Education Intemational Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16. idaM ca dvayamapi caturviMzatidaNDake yojayannAha . (vR* 50 635) 17. neraiyANaM bhaMte ! kativihe ummAde paNNatte ? goyamA ! duvihe ummAde paNNatte, taM jahAjakkhAese ya, mohaNijjassa ya kammassa udaeNaM / se keNaTheNaM bhaMte ! (za0 14 / 17) 18. goyamA ! deve vA se asubhe poggale pakkhivejjA, se NaM tesiM asubhANaM poggalANaM pakkhivaNayAe jakkhAesaM ummAdaM paaunnejjaa| soraThA 16. e behUM unmAda, daMDaka cauvIsAM viSe / kahiyai cha saMvAda, jina vacanAmRta pravara hai| 17. *kitai prakAra ho nAraka naiM unmAda ? jina kahai doya prakAre daakhiyo| yakSAdhiSThita ho moha karma vaza vyAdha, te kiNa artha prabhu ! ima bhAkhiyo ? 18. jina kahai devA ho neraiyA rai mAMhi, pudgala azubha prakSepa karai tdaa| te pudgala maiM ho prakSepavai tAhi, yakSAveza unmAda kahyo yadA // 16. moha karma naiM ho udaya karI adhikAya, mohanI no unmAda khiijiye| tiNa arthe kara ho ima kahiyai vAya, dvividha unmatta naraka lahIjiye / / 20. prabhu ! asura naiM katividha hai unmAda ? ima jima nAraka naiM kahyo timaja hii| NavaraM itaro ho eha vizeSa saMvAda, yakSa adhiSThita unmatta meM shii| 21. mahaddhika atihi ho deva asura rai mAMhi, pudgala azubha prakSepa karai tadA / te pudgala nai ho prakSepavai tAhi, yakSAveza unmAda kahyo yadA / / 22. moha udaya noM ho zeSa timaja kahivAya, tiNa arthe kaDaM jAva udaya kro| evaM yAvata ho thaNiyakumAra meM tAya, dvividha unmatta ima jina uccarI / / 23. pRthvIkAya naiM ho jAva manuSya paryaMta, unmatta doya nAraka jima aakhiyaa| vyaMtara jotiSI ho vaimAnika je aMta, unmatta doya asura jima dAkhiyA / / 19. mohaNijjassa vA kammassa udaeNaM mohaNijjaM ummAyaM pAuNejjA / se teNaDeNaM goyamA ! evaM vuccaineraiyANaM duvihe ummAde paNNatte, taM jahA-- jakkhAese ya, mohaNijjassa ya kammassa udaeNaM / (sh014|18) 20. asurakumArANaM bhaMte ! kativihe ummAde paNNate? evaM jaheva neraiyANaM navaraM (saM0 pA0) 21. deve vA se mahiDDiyatarAe asubhe poggale pakkhivejjA se NaM tesiM asubhANaM poggalANaM pakkhivaNayAe jakkhAesaM ummAdaM pAuNejjA / 22. mohaNijjassa vA kammassa udaeNaM mohaNijja ummAyaM pAuNijjA / se teNaTheNaM jAva udaeNaM / evaM jAva thaNiyakumArANaM / 23. puDhavikkAiyANaM jAva maNussANaM-eesi jahA neraiyANaM, vANamaMtara-joisa-vemANiyANaM jahA asurakumArANaM / (za0 14 / 19,20) soraThA 24. anaMtare kaDeM eha, vaimAnika je deva naiN| moha udaya noM jeha, unmatta kriyA vizeSa je|| 25. hiva je vRSTIkAya karaNa-rUpa kriyA tikaa| iMdrAdika naiM thAya, te dekhAr3ato kahiye tiko|| 24. anantaraM vaimAnikadevAnAM mohanIyonmAdalakSaNaH ___kriyAvizeSaH uktaH / (vR0 50 635) 25. atha vRSTikAyakaraNarUpaM tameva devendrAdidevAnAM darzayan prastAvanApUrvakamAha (vR0 50 635) *laya : toraNa Ayo he sakhI! za0 14, u02, DhA0 292 237 Jain Education Intemational Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vRSTikAyakaraNa pada 26. * he prabhu ! parjanya ho tiko megha kahivAya, kAlavAsI te varSAkAla varasato / athavA parjanya ho iMdra tiko piNa tAya, jina janmAdi kAle pRSTI pakarato ? 27. zrI jina bhAkhai ho haMtA atthi tAma, ghana je varase te to pragaTa prasiddha hI / za-pravarSaNa ho kriyA prasiddha na Ama teha praznottara hiva kahiye sahI // 28. he prabhu! zana ho bRSTikAya kahivAya, udaka samUha karaNa nIM icchA dharai / te kiNa rIte ho vRSTi kare jinarAya ? uttara tAsa prabhu hama uccaraM // 26. zakra tivArai ho varSAkAmI hoya, bhitara paraSada sura ne sadAviyaM / se bhitara na ho bolAyA chatA tAma madhyama paraSada sura bolAviye / / 30. madhyama paraSada ho sura bolAyA thakA tAma, bAhira paraSada sura ter3Aviyai / bAhira paraSada ho sura bolAyA chatA tAma, bAhira bAhiragA bolAviyai // 31. bAhira bAhiragA ho sura bolAyA thakA tAma, te AjJAkArI sevaga sura bolAviye / / te sevA devA ho bolAyA chatA tAma vRSTikAyika suraM prati ter3Aviye / vA0-- ihAM pATha meM kahyo -- tae NaM taM abhiogiyA devA saddAveMti tae NaM te jAva saddAviyA samANA ihAM jAva zabda meM 'AbhiyogiyA devA' etalA akSara jaNAya che te sevaga devatA bolAyA chatA ehavUM jor3a meM kA, tiNasUM jAva zabda na kahIM / 32. vRSTikAyika ho sura bolAyA pakA tAma vRSTikAya jala-samUha pratai kare / isa nizca kari ho zakramuriMdra surarAja, vaSTi kare jina-janmAdi avasare || 33. prabhu! asura piNa ho vRSTikAya pakarata? jina kahai haMtA atthi ima jANiyaM / te ki kAraNa ho prabhujI ! bhAkho udaMta, asura vRSTi kara hetu picAniye // 34. zrI jina bhArI ho je arihaMta bhagavaMta tAsa, janma nAM mahotsava avasare / dIkSA kevala ho vali nirvANa nAM haMta, asura deva piNa vRSTi kareM jare // *laya : toraNa Ayo he sakhI ! 238 bhagavatI jor3a 26,27. atthi NaM bhaMte ! pajjapaNe kAlavAsI vuTThikArya pakareti ? haMtA atthi / ( sa. 14021) 'kAlavAsi' tti kAle - prAvRSi varSatItyevaMzIlaH kAlavarSI, iha sthAne zakro'pi taM prakarotIti dRzyaM, tatra ca parjanyasya pravarSaNakriyAyAM tatsvagbhAvyatAlakSaNo vidhi: pratIta eva, zakrapravarSaNakriyAvidhistvapratIta iti / (bR0 pa0625) 20. jANaM bhaMte! sakke devide devarAyA buddhikArya kAukAme bhavai se kahamiyANi pakareti ? 29. goyamA ! tAhe ceva NaM se sakke devide devarAyA ati parisara deve saddAvei / tae NaM te abbhitaraparisagA devA sAviyA samAgA manyimaparisae dene sadAveti / 30. tae NaM te majjhimaparisagA devA saddAviyA samANA bAhirapari deve saddAveti / tae NaM te bAhiraparisagA devA saddAviyA samANA bAhirabAhirage deve sAti 31. tae NaM te bAhirabAhiragA devA saddAviyA samANA Abhiogae deve sahAveMti / tae NaM te abhiogiyA devA sAviyA samANA buddhikAie deve sahAveti / 32. tae NaM te vuTTikAiyA devA saddAviyA samANA buddhikA pati evaM gomA ke devide devarAyA vuTTikAyaM pakareti / ( za0 14 / 22 ) 33. atthi NaM bhaMte ! asurakumArA vi devA vuTThikArya pakareMti ? haMtA atthi / (10 14023) kipattiyaM NaM bhaMte! asurakumArA devA vuTThikArya pakareMti ? 24. goyamA ! je ime arahaMtA bhagavaMto eesa gaM jammagamahimA vA nizvamagamahimAsu vA nAnuSyAyamahimAsu vA parinivvANamahimAsu vA / - Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35. ima nizcai kara ho asurA ghana varSAvaMta, evaM nAga jAva thaNiyakumAra hii| vyaMtara jyotiSI ho vaimAnika ima haMta, hiva sura kriyAdhikAra thI apara hI / / 35. evaM khalu goyamA ! asurakumArA devA buTTikAyaM pakareMti / evaM nAgakumArA vi, evaM jAva thnniykumaaraa| vANamaMtara-joisiya-vemANiyA evaM ceva / (za0 14124) devakriyA'dhikArAdidamaparamAha- (vR0pa0 636) 36. jAhe NaM bhaMte ! IsANe devide devarAyA tamukkAyaM kAukAme bhavati se kahamiyANi pakareti ? 37. goyamA ! tAhe ceva NaM se IsANe devide devarAyA abhitaraparisae deve saddAveti / tae NaM te abhitaraparisagA devA saddAviyA samANA tamaskAyakaraNa pada 36. prabhu ! IzANaja ho suriMda sura noM rAya, tamasakAya karavA nI icchA dhrai| te kiNa rIte ho tamaskAya karai tAya ? tAsa uttara jinajI ima uccarai / / 37. yadA IzAnaja ho deva-iMdra surarAya, tamaskAya karavAnI icchA krai| paraSada bhitara ho tehanAM sura lai bolAya, te bhitara nAM sura AvyA thakA tarai // 38. jema zaka nI ho vaktavyatA kahI tema, jAva sevaga sura bolAvyA chtaa| tamaskAyika sura ho bolAvai dhara prema, te bolAvyAM tamaskAya karatA ratA / / 36. ima nizcai kari ho IzANeMdra surarAya, tamaskAya karai vali ziSya pUchiye / prabhu ! asurA piNa ho karai tamaskAya tAya? haMtA atthi ima jina uttara diyai / / 40. prabhu ! kiNa kAraNa ho asura karai tamaskAya? zrI jina bhAkhai krIr3A rati kaarnne| krIr3a khelavU ho rati te kAma kahAya, athavA krIr3A rUpa rati tasu dhAraNe // 38. evaM jaheva sakkassa jAva tae tae NaM te tamukkAiyA devA saddAviyA samANA tamukkAie deve saddAveti / tae NaM te tamukkAiyA devA saddAviyA samANA tamukkAyaM pakareMti / 39. evaM khalu goyamA ! IsANe devide devarAyA tamukkAyaM pakareti / (za0 14125) atthi NaM bhaMte ! asurakumArA vi devA tamukkAyaM pakareMti ? haMtA atthi / (za. 14 / 26) 40. kiMpattiyaM NaM bhaMte ! asurakumArA devA tamukkAyaM pakareMti ? goyamA ! kiDDA-ratipattiyaM vaa| 'kiDDAraipattiyaM' ti krIDArUpA ratiH krIDAratiH athavA krIDA ca-khelanaM ratizca-nidhuvanaM krIDAratI saiva te eva vA pratyayaH--kAraNaM yatra tat krIDAratipratyayaM / (vR0pa0 636) 41. paDinIyavimohaNaTThayAe vA guttIsArakkhaNaheuM vA appaNo vA sarIrapacchAyaNa?yAe, evaM khalu goyamA! asurakumArA vi devA tamukkAyaM pakareMti / 'guttIsaMrakkhaNaheuM va' tti gopanIyadravyasaMrakSaNahetorveti / (vR0pa0 636) 41. vali zatru naiM ho vimoha karaNa naiM kAma, tathA gopavaNa yogya vastu rakSaNa bhnnii| tathA potA nI ho deha chipADaNa tAma, ima khalu tamaskAya asurA tnnii|| vA0-ihAM kiNahi parata meM 'jAva vemANie' kahyo te deva daMDaka AzrI jANavo / pUrve kahyo asurAdi devatA meha varSAvai tehija devatA ihAM jAva zabda meM jANavA, piNa anerA daMDaka na jANavA / 42. ima vaimAnika ho, sevaM bhate ! svAma, ____ caudama zataka uddeze duusre| DhAla doyasau ho bANUMmI abhirAma, bhikSu bhArImAla nRpa 'jaya-jaza' sukha vre|| 42. evaM jAva vemANiyA / (za0 14127) seva bhaMte ! sevaM bhaMte ! ti jAva viharai / (za. 14 // 28) caturdazazate dvitIyoddezakArthaH // 14 // 2 // za0 14, u0 2, DhA0 292 239 Jain Education Intemational Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 293 1. dvitIyoddezake devavyatikara uktaH: tRtIye'pi sa evocyate ityevaMsambaddhasyAsyedamAdisUtram / syedamAdisUt / 0 636) 1. dvitIya udeze deva noM, vyatikara kahyo vizekha / tehija tRtIya udezake, sAMbhalajo saMpekha // *haM balihArI ho vIra nIM, bhAkhyA ho prabha bhina-bhina bheva ke| dhanya ziSya prazna pUchiyA, uttara dIdhA jina svayameva ke|| (dhrupadaM) vinayavidhi pada 2. he prabhujI ! je devatA, mahAkAya jasu bahu parivAra ke| mahA-zarIra cha jehanoM bRhatatan te sUra avadhAra ke / 3. bhAvitAtma aNagAra nai, bicai thaI maiM te sura jAya ke ? jina kahai koika jAvai achai, koika sUravara jAvai nAya kai| 4. kiNa arthe prabha ! ima kahyo, koi jAya koika nahiM jAya kai / zrI jina bhAkhai goyamA ! devA doya prakAra kahivAya kai|| 2. deve NaM bhaMte ! mahAkAe mahAsarIre 'mahAkAya' tti mahAn bRhan prazasto vA kAyonikAyo yasya sa mahAkAyaH, mahAsarIre' tti bRhattanuH / (vR0 pa0 636) 3. aNagArassa bhAviyappaNo majjhamajjheNaM vIivaejjA ? goyamA ! atthegatie vIivaejjA, atyaMgatie no viiivejjaa| (za0 14129) 4. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM buccai-atthegatie vIivaejjA, atthegatie no vIivaejjA? goyamA ! duvihA devA paNNattA, 5. taM jahA-mAyImicchAdiTTIuvavannagA ya, amAyI sammadivIuvavannagA ya / tattha NaM jaM se mAyImicchadiTThIuvavannae deve se NaM aNagAraM bhAviyappANaM pAsai, 6. pAsittA no vaMdai, no namasai, no sakkArei, no sammANei, 7. no kallANaM maMgalaM devayaM ceiyaM pajjuvAsai / 5. mAyI-mithyAdRSTi UpanAM, amAyI-samadRSTi utpanna ke| ihAM mAyI-mithyAdRSTi devatA, dekhI bhAvitAtma muni janna kai|| 6. vAMdai nahi te muni bhaNI, namaskAra na karai sira nAma ke| vali satkAra karai nahIM, vali sanmAna diyai nahiM tAma kai|| 7. kalyANakAraka te muni, vighna miTAvaNa muni maMgalIka ke| dharmadeva jANI karI, yAvata seva karai na sadhIka ke| 8. te bhAvitAtma aNagAra nai, madhyomadhya thaI maiM jAya kai| __ nIkalai muni rai bica thaI, te deva AsAtana sUM Darai nAya kai|| 6. amAyI-samadRSTi UpanoM, te sura muni prati dekha udAra ke| vaMdai zira nAmai vali, yAvata meva karai sukhakAra ke| 10. te bhAvitAtma aNagAra nai, madhye madhya karI nahiM jAya kai| tiNa arthe ima Akhiyo, koi jAya koi nahiM jAya tAya kai|| 8. se NaM aNagArassa bhAviyappaNo majhamajjheNaM vIivaejjA / 9. tattha NaM je se amAyIsammaddiTThIuvavannae deve se NaM aNagAraM bhAviyappANaM pAsai, pAsittA vaMdai namasai jAva (saM. pA.) pajjuvAsai / 10. se NaM aNagArassa bhAviyappaNo majjhamajheNaM no vIivaejjA / se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccaiatthegatie vIivaejjA, atthegatie no viiivejjaa| (za0 14 / 30) 11. asurakumAre NaM bhaMte ! mahAkAe mahAsarIre aNa gArassa bhAviyappaNo majjhamajheNaM vIivaejjA ?evaM ceva / 12. evaM devadaMDao bhANiyavvo jAva vemANie / (sh014||31) 'evaM devadaMDao bhANiyabvo' tti nArakapRthivIkAyikAdInAmadhikRtavyatikarasyAsambhavAd devAnAmeva ca 11. he prabhu ! asurakumAra te, mahAkAya te ghaNo parivAra ke| mahAzarIrI muni bicai, evaM ceva pUrvavata dhAra ke|| 12. Ima deva daMDaka bhaNavo saha, jAva vaimAnika laga kahivAya ke| nAraka pRthavyAdika taNa, e kArya no asaMbhava thAya ke| *laya : hUM balihArI ho jAdavAM 240 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMbhavAddevadaNDako'tra vyatikare bhaNitavya iti / (vR0pa0 636,637) soraThA 13. pUrve sura noM jANa, madhya gamana avinaya kahyo / hiva narakAdi pichANa, vinaya vizeSa pratai kahai / / 14. *he prabhu ! chai nAraka tau~, mAMhomAMhi karivo satkAra ke| vinaya yogya naiM vaMdanA-pramukha Adara noM karavo dhAra ke / / 15. athavA pravara vastrAdi noM devaM teha kahyo satkAra ke| sakkAro pavara vatthamAihiM, iti vacanAta TIkA meM dhAra ke / / 16. sanamAna tathAvidha pratipatti, yogya bhakti noM karivU jANa ke| kRtikarma te vaMdanA athavA kArya na karivaM pichANa ke|| 17. gaurava yogya dekhI karI, AsaNa no tajivo abbhuTThANa ke| hasta bihu no jor3avo, aMjalipaggahe kahivaM jANa ke / / 18. gaurava yogyaja baisatAM, pahilA AsaNa ANavaM tAma ke| baiso ityAdika kahai, AsaNAbhiggahe tehanoM tAma kai|| 13. prAga devAnAzritya madhyagamanalakSaNo duvinaya uktaH, ___ atha nairayikAdInAzritya vinayavizeSAnAha---- . (vR. pa. 637) 14. atthi NaM bhaMte ! neraiyANaM sakkAre i vA ? 'sakkArei va' tti satkAro-vinayAheSu vndnaadinaa''drkrnnN| (va. pa. 637) 15. pravaravastrAdidAnaM vA 'satkAro pavaravatthamAIhiM' iti vacanAt / (vR. pa. 637) 16. sammANe i vA? ki ikamme i vA? 'sammANe i va' tti sanmAnaH-tathAvidhapratipattikaraNaM 'kiikammei va' ti kRtikarma-vandanaM kAryakaraNaM vaa| (vR. pa. 637) 17. abbhuTTANe i vA ? aMjalipaggahe i vA? 'abbhuTThANe i va' tti abhyutthAnaM-gauravAIdarzane viSTaratyAga: 'aMjalipaggahei va'tti alipragrahaHaJjalikaraNam / (vR. pa. 637) 18. AsaNAbhiggahe i vA ? 'AsaNAbhigga hei va' tti AsanAbhigrahaH-tiSThata eva gauravyasyAsanAnayanapUrvakamupavizateti bhaNanaM / (vR. pa. 637) 19. AsaNANuppadANe i vA ? 'AsaNANuppayANei va' tti AsanAnupradAnaM gauravyamAzrityAsanasya sthAnAntarasaJcAraNaM / (vR0 pa0637) 20. eMtassa paccuggacchaNayA? Thiyassa pajjuvAsaNayA ? 'iMtassa paccuggacchaNaya' tti Agacchato gauravyasyAbhimukhagamanaM 'Thiyassa pajjuvAsaNaya' tti tiSThato gauravyasya seveti / (vR0 pa0637) 21. gacchaMtassa paDisaMsAhaNayA? no iNaThe smtthe| (za0 14 / 32) 'gacchaMtassa paDisaMsAhaNaya' tti gacchato'nuvrajanamiti, ayaM ca vinayo nArakANAM nAsti, satataM duHsthatvAditi / (vR0pa0 637) 22. atthi NaM bhaMte ! asurakumArANaM sakkAre i vA? sammANe i vA jAva gacchaMtassa paDisaMsAhaNayA 16. gaurava yogya nai AzrayI, AsaNa noMja anerai sthAna ke| lei jAyavo te acha, AsaNANuppadANe abhidhAna ke|| 20. AvatA sanmukha jAyavo, etassapaccuggacchaNayA jeha ke| baiThAM nI sevA karai, Thiyassa pajjuvAsaNayA jeha ke| 21. jAtAM ne pahaMcAr3ivo, gacchaMtassa paDisaMsAhaNayA jANa ke ? jina kahai artha samartha nahIM, nAraka naiM nahiM vinaya vinANa ke / / 22. chai prabhu ! asurakumAra neM, satkAra meM devo sanmAna ke| jAva jAtAM pahuMcAr3ivo? jina kahai haMtA atthi jAna ke|| vA? 23. ima yAvata thaNiyakumAra neM, pRthvI jA cauridrI pekha ke| nAraka nIM para sarva naiM, kahi e vistAra azekha ke| haMtA asthi / 23. evaM jAva thaNiyakumArANaM / puDhavikAiyANaM jAva caridiyANaM eesiM jahA neraiyANaM / (za0 14 // 33) *laya :hUM balihAri ho jAdavAM za0 14, u0 3, DhA0293 241 Jain Education Intemational Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " 24. chai prabhu ! paM. - tiryaMca naiM satkArAdi jAva pahuMcAya ke ? jina bhAva haMtA atvi, piNa doya bola nahi kahiyA tAya ke || 25. pahilA AsanoM ANavo AsaNa pahuMcAve anya sthAna ke mAMhomAMhi tiryatha hai, doya bola varjyA bhagavAna ke || 26. manuSya vyaMtara neM jyotiSI, vaimAnIka taNeM suvicAra kai / asurakumAra tathI pare, kahiyo sagalo hI vistAra ke| 27. ki prabhu devatA jina bhAkhai suNa goyamA ! eha artha 25. samaddhaka prabhu ! devatA, samaddhika sura madhya thai jAya ke / jina hai artha samartha nahIM, te deva pramatta hU~ to jAya tAya ke || 26. te prabhu ! syUM zastre karI, ke haNiyAM vina samarthA ? 30. zastra prahAra karI tadA haNineM jAvA samartha hoya kai / hiva jina uttara bhAva soya ke jAvA meM samartha ke chai jeha / sastra prahAra kiyAM vinA, jAvA samartha nahIM chaM teha ke // 31. ima iNa abhilApe karI, jema dazama zatake AkhyAta kai / tIjA udezA naiM viSe kahivuM imaja sarva sAkhyAta ke || 32. vyAra daMDaka kahitrA tihAM eka-eka meM tIna-tIna AlAva ke jA mahaddhaka vimANiNI, alpaddhika vimANiNI bhAva kai // soraThA 32. kahiyA tIna-tIna 34. pahilo dUjo 35. tRtIya cotho 36. alpavika adhikAra, daMDaka daMDaka cyAra, te daMDaka daMDaka mahaDhaka deva vica yaha jAya ke ? samartha nahi thAya ke || daMDaka 1 pekha, dekha, tAma, ika ika daMDaka neM viSe / AlAvA chai tihAM // deva anaiM vali deva noN| taNo // noM / taNo / thaI / jANavo // bica pAma, devI aru devI sura tAhi, mahaddhika sura jAvA samartha nAMhi, prathama AlAvA 37. samadika sura tAhi jAvA samartha nAhiM, 38. zastra AkramI Ama, samaddhika ra vica tasu pramattapaNAM meM jAya jAvA samartha e viNa Akramyo tAma, jAvA samartha te 36. prathama zastra haNi peja, jAvA samartha piNa prathama jaI suvizeSa pa zastra kara 40. mahaddhika sura tAya, alpavika je sura madhya thaI naiM jAya ? jina kahai haMtA deva ane devI devI no aru deva thaI / kuna // ache / nahIM // se prabhu! nahi ha / tarNe / jAya chai // 41. te zastre kari tAma haNi jAvA samartha prabhu ! tathA hayAM viNa Ama, jAvA samartha deva cha ? 242 bhagavatI jor3a 24. atthi NaM bhaMte ! paMcidiyatirikkhajoNiyANaM sakkAre i vA jAva gacchaMtassa paDisaMsAhaNayA vA ? haMtA atthi / 25. no ceva NaM AsaNAbhiggahe i vA, AsaNANuppayANe i vA / (za. 14134 ) 26. maNussANaM jAva vemANiyANaM / haMtA asthi / vANamaMtara - jo isa vemANiyANaM jahA asurakumArANaM / (za. 14 / 35 ) 27. apiDie NaM bhaMte! deve mahiDDiyassa devassa majmaNaM vI ivaejjA ? no iNaTThe samaTThe / (za. 14 / 36 ) 28. samiDhie NaM bhaMte ! deve samiDiyassa devassa majjhamajhe bIelA ? moTThe samaTThe pamattaM puNa vIzvaejjA / (. 14037) 29. se NaM bhaMte ! ki sattheNaM akkamittA pabhU ? aNakkamittA pabhU ? 30. goyamA ! akkamittA pabhU, no aNakkamittA pabhU / (za. 14138) 31. evaM eeNaM abhilAveNaM jahA dasamasae AiDDI uddesae taheva niravasesaM / 32. cAri daMDagA bhAgivavyA jAva mahiDDiyA bemAgiNI apaTTiyAe mAnithIe (sa. 14039) 33. 'cattAri daMDagA bhANiyavva' tti tatra prathamadaNDaka uktAlApakatrayAtmakaH / (bR. pa. 628) 34. devasya devasya ca dvitIyastvevaMvidha eva navaraM devasya ca devyAzca / ( vR0 pa0 638 ) 35. evaM tRtIyo'pi navaraM devyAzca devasya ca caturtho'pyevaM navaraM devyAzca devyAzceti / ( vR0 pa0 (30) 40. mahaTTie gaM bhate ! deve apayissa devastha ma maNaM vIjA ? haMtA bIelA / (bu0pa0637) 41. se NaM bhaMte! kiM sattheNaM akkamittA pabhU aNakkamittA (bu0 50 627) pa Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42. jina kahai zastra prahAra kari jAvA samartha piNa / aNahaNiye piNa dhAra, jAvA samayaM deva hai / AlAvA AkhiyA / AlAva chai / surI vimANiNI / te piNa vaimANika surI // pUrvoktaja anusAra trihuM trihuM AlAvA tAsa viparyaya ati tasu adhikAra kahUM hiMve // kari / tike // dukhii| 43. prathama daMDaka nAM eha, tIna ima cyArUM daMDakeha, 44. chehalo eha eha bAlAba alpaddhika bica bhAva, 45. ityAdika kahivAya, ika ika daMDaka mAMya, 46. kahyA anaMtara deva, teha nArakI bheva, tIna-tIna mahadika 47. * prabhu ! ratnaprabhA nAM neraiyA, kehavA pudgala nAM pariNAma ke / bhogavatA vica artha ? zrI jina bhAkhe aniSTa tamAma ke || 48. yAvata ati mana nahi gamaiM, evaM jAva saptamI tAma ka / e sAtU pRthvI nAraiyA bhogave pudgala nuM pariNAma ke / / 49. isa pudgala pariNAma te bhogave, timahija saptama naraka nAM jIva kai / vedanA nAM pariNAma ne anubhava aNagamatA atIva kai // 50. ima jima jIvAbhigama meM, dvitIya nAraka uddeze Ama ke bI bola tihAM AkhiyA, kahiyai te bIsAM rA nAma kai // 51. jAba sAtamI nAM neraiyA, kehavA parigraha saMjJA pariNAma ke yAvata bhogavatA thakA, vicarai chai te bhAkho svAma ! kai // 52. zrI jina bhAkhe aniSTa che, yAvata aNagamatA chai atyanta ka~ / kahivo vaca itarA lage, sevaM bhaMte ! sevaM bhaMta ! ke // 53. cavadama zatake tIsaro, doyasau tIna neUmIM DhAla ke / bhikSu bhArImAta RSirAya thI, 'jaya jaya' saMpati haraSa vizAla ke / / caturdazazate tRtIyoddezakAryaH || 14 | 3 || * laya hUM balihAri ho jAdavAM 1. jIvA0 3 / 3 / 128 gAthA 1,2 poggala pariNAme veyaNA ya lesA ya nAmagoe ya / araibhae ya soge khuhA pivAsA ya vAhI ya // usAse aNutAve kohe mANe ya mAyA lobhe ya / cattAriya saNNAo neraiyANaM tu pariNAmaM // 42. goyamA ! akkamittAvi pabhU aNakkamittAvi pabhU / (bu0 10637) 46. anantaraM devavaktavyatoktA, athaikAntaduHkhitatvena tadviparyayabhUtA nArakA iti tadvaktavyatAmAha ( vR0 pa0 638 ) 47. rayaNamyamaviraiyA bhaMte kerisa poggalapariNAmaM paccaNubbhavamANA vihati ? govamA ! aNi / 48. jAva (saM. pA.) amaNAmaM / evaM jAva asattamApuDhaviraiyA | (20 14040) 49. evaM vedaNApariNAmaM ( saM . pA.) / ' evaM veyaNApariNAma' ti pudgalapariNAmavat vedanApariNAmaM pratyanubhavanti nArakAH / ( vR0 pa0 638 ) 50. evaM jahA jIvAbhigame bitie neraiyauddesae / jIvAbhigamastAni tAni padAni / (bu0pa0628) (20 14041) mahesattamApuDhavinerayANaM bhaMte! keriyaM pariNNApariNAmaM pacamANA viharati ? 52. goyamA ! aNiTThe jAva bhramaNAmaM / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti / 51. jAva (za. 14/42 ) ( za. 14 / 43 ) za 14 u0 3 0 293 243 Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 294 dUhA 1. tRtIya udezA meM kahyA, pudgala nAM pariNAma vali, pudgala jIva- pariNAma pada 2. * pudgala he bhagavAna! re paramANu tiko, pudgala turya kAla atIta anaMta re aparimANa thI, athavA khaMdha kahyo nakI e // 3. te kAla samaya re mAMya re eka samaya lage, nAM pariNAma / udeze tAma // zAzvata akSayapaNAM thakI e / pharza thakI lUkho tiko e // samaya alUkho dhAya re eka samaya lage, snigdhavaMta huvI jiko e , 4. AsthA e pada doya re paramANu viSe baMdha viSe bali bhane e / / baMdha viSe ija pAya re tIjI pada tiko, nyAya sahita kahiyai hi e| 5. tathA samaya meM rUkSa re athavA niddha, khaMdha apekSAe kahyo / baMdha dvi-pradezikAdire lUkho deza *laya eka divasa zaMkha rAjAna re 244 bhagavatI jor3a 6. e yugapata samakAla re rUkSa snigdha be pharza taNo saMbhava tihAM e / ko ihAM vA zabda re samudAyArtha te, je pudgala ehavo ihAM e // 7. syUM aneka varNAdire pariNAme karI, jeha pariNAmI ne rahe e / / valI eka varNAdi retasu pariNAma hai, e prazna pUchato ziSya kahe e / / 8. ika varNAdi pariNAma re tehathI prathama je, pache doya karaNe karI e / 3 deza viSe je niddha rahyo e|| prayoga karaNa pahichANa re vali e visrasA, e do karaNe valI e // 9. varNa aneka vicAra re rUpa aneka hI, teha pariNama saho e varNa kAla nIlAdi re rUpa aneka te, gaMdha pharza rasa prati lahI e / 10. ThANa bheda kari teha re pariNAma paryAya naM teha pariName caM jihAM e kAla atIta AkhyAta re tisuM pariNamyo, ehavo zabda ache ihAM e // 1. tRtIyoddezake nArakANAM pudgalapariNAma ukta iti, caturthIzake'pi pudgalapariNAmavizeSa evocyate / (bu.pa. 610) 2. esa NaM bhaMte ! poggale tItamanaMtaM sAsayaM ' puggale' tti pudgalaH paramANuH skandharUpazca 'tItamanaMtaM sAsayaM samayaM' ti vibhaktipariNAmAdatIte anante aparimANa tvAt zAzvate akSayatvAt / (bR. pa. 630) 3. samayaM lukkhI ? samaya alumbI ? 'samayaM sukhI'ti samayamekaM yAvadukSasparzasadbhAvAkSI, tathA samayaM alukkhI' tti samayamekaM yAvadarUkSasparzasadbhAvAd 'arUkSI' snigdhasparzavAn babhUva / (bR. pa. 63,639) 4. idaM ca padvayaM paramANau skandhe ca saMbhavati / (bR. pa. 629) 5. samayaM lukkhI vA alukkhI vA / tathA 'samayaM lukkhI vA alukkhI va tti samayameva rUkSazcArUkSazca rUkSasnigdhalakSaNasparzadvayopeto babhUva, idaM ca skandhApekSaM yato cakAdiskandhe dezo rukho dezazcArukSo bhavati / (bR. pa. 639) vAzabdI ceha 6. ityevaM yugapadrkSasnigdhasparzasambhavaH samuccayArthI / (vR. pa. 639 ) 7. evaMrUpazca sannasau kimanekavarNAdipariNAmaM pariNamati punazcekavarNAdipariNAmaH syAt ? iti pRcchannAha-(bu. pa. 639) 8-10. puvvi ca NaM karaNeNaM aNegavaNNaM aNegarUvaM pariNAmaM pariNamai ? 'pUrva ca' ekavarNAdipariNAmAtprAgeva 'karaNena' prayogakaraNena vizrasAkaraNena vA 'anekavarNa' kAlanIlAdivarNabhedenAnekarUpaM gandharasasparza saMsthAnabhedena 'pariNAma' paryAyaM pariNamati atItakAlaviSayatvAdasya pariNatavAniti draSTavyaM / (pU. 639) Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 11. je paramANU pekha, tadA samaya bhede krii| 11. sa ca yadi paramANustadA samayabhedenAnekavarNAditvaM thayo varNAdi aneka, ehavaM Akhyo vatti meM / / pariNatavAn / (vR. pa. 639) 12. eka samaya rai mAMya, aneka varNa have nhiiN| tiNa kAraNa e vAya, samaya bheda kara pariNamyo / 13. yadi khaMdha saMpekha, te to yugapata kAla kr| 13. yadi ca skandhastadA yaugapadyenApIti / pariNamai varNa aneka, imahija rUpa aneka hii| (vR. pa. 639) 14. *atha te paramANanAMja re athavA khaMdha nAM, 14. ahe se pariNAme nijjiNe bhavai, tao pacchA egavarNAdi pariNAma te e| vaNNe egarUve siyA? kSINa thayAM tiNavAra re ha ikavarNa te, vali ikarUpaja pAma te e? 15. jina kahai haMtA eha re pudgala chai tiko, 15. haMtA goyamA ! esa NaM poggale tItamaNaMta sAsayaM kAla atIta viSe rahyo e| samayaM / timaja jAva ikarUpa re e pudgala huvo, taM ceva jAba egarUbe siyaa| (za. 14 / 44) prazna jema uttara kahyo e|| vA0-atha-anantara te eka-eka paramANu nAM tathA eka-eka khaMdha nAM aneka vA0-'aha se' tti 'atha' anantaraM saH--eSa paramANo: varNAdi pariNAma nirjara-kSINa huvai, anya pariNAma-AdhAyaka kAraNa upanipAta nAM skandhasya cAnekavarNAdipariNAmo 'nirjIrNa:' kSINo vaza thkii| tivArai te nirjarayAM pacha ekavarNa huvai, anya varNa nAM abhAva thii| anai bhavati pariNAmAntarAdhAyakakAraNopanipAtavazAt 'tataH ekarUpa te vaMchita gaMdhAdika paryAya nI apekSA karika, para paryAya nAM tyAga thii| siyA pazcAt' nirjaraNAnantaram 'ekavarNaH' apetavarNAntarakahitAM ehavo pudgala huvo atIta kAla nAM viSayapaNAM thkii| e prazna chai te mATa tvAdekarUpo vivakSitagandhAdiparyAyApekSayA'paraparyAyAsiyA zabda no atIta kAla no artha kiyo| NAmapetatvAta 'siya' ti babhUva atItakAlaviSayasvAdasyeti praznaH / (vR. pa. 639) 16. e prabhu ! addhA vartamAna re zAzvata samaya meM, 16. esa NaM bhaMte ! poggale paDuppannaM sAsayaM samayaM lukkhI? evaM ceva ahIjiyai e| evaM ceva / (za. 14 / 45) ema anAgata kAla re, teha ananta piNa, esa NaM bhaMte ! poggale aNAgayamaNaMtaM sAsayaM samayaM tiko zAzvata samaya lahIjiye e|| lukkhI ? evaM cev| (za. 14 / 46) vA0-vartamAna naiM zAzvato kahyo te sadAIja te vartamAna nAM bhAva thii| jada vA0-'pratyutpanne' vartamAne 'zAzvate' sadaiva tasya bhAvAt pUche jada vartamAna lAdha, te maatt| ihAM samaya kAla no vAcaka cha tehanai viSe / evaM 'samaye' kAlamAtre 'evaM ceva' tti karaNAtpUrvasUtroktaceva- ima kahivA thakI pUrva sUtra kahyo te e jANavo-samayaM lukkhI samayaM alukkhI midaM dRzya-samayaM lukkhI samayaM alukkhI samayaM samayaM lukkhI vA alukkhI vA ityAdi / lukkhI vA alukkhI vA' ityAdi / (vR050 639) soraThA 17. addhA atIta mAMya, kAla anAgata meM vali / 17,18. yaccehAnantamiti nAdhItaM tadvartamAnasamayasyAnanta anaMta zabda kahAya, vartamAna meM nahiM kahyo / / tvAsambhavAt, atItAnAgatasUtrayostvanantamityadhIta 18.samaya eka noM eha, vartamAna addhAja chai / tayoranantatvasambhavAditi / (vR0 50 639) tiNa kAraNa thI jeha, anaMta zabda kahyo nthii|| 16. pudgala taNo svarUpa, anaMtare je aakhiyo| 19. anantaraM pudgalasvarUpaM nirUpitaM, pudgalazca skandho'pi tasu je khaMdha tadrUpa, Agala kahiyai chai hivai| bhavatIti pudgalabhedabhUtasya skandhasya svarUpaM nirUpaya nnAha (vR0pa0 639) *laya : eka divasa zaMkha rAjAna re za.14,04, DhA. 294 245 Jain Education Intemational Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. "he bhagavaMta | e baMdha re anaMta atIta meM, evaM caiva sujANiyai e / khaMdha piNa pudgala jema re kahiyo che zahAM pudgala baMdha pidyANiye e / / 21. pUrve apekSayA / khaMdhaja khyAta, svapradeza tiko jIva piNa bAta, kahiye jIva-svarUpa hiva // soraThA 22. pratyakSa e prabhu ! jIva re anaMta atIta je, * zAzvata samaya viSe phirI e / eka samaya meM eha re dukhI hubo artha dukha hetu yoge karI e // 23. eka samaya hai mAMya re adukhI e vo sukha hetu yoge karI e // samaya viSeja kahAya re dukhI sukhI huvo, bihuM hetu yoge varI e / soraThA // 24. syUM aneka bhAva pariNAma, pariNata kara vali bhAva ikapariNata svAma! isa pUchato ziSya kahe // chai 25. * eka bhAva pariNAma re tehathI prathama je, karaNa vizeSa karI yadA e / zubha azubha karma baMdha re hetubhUta je kriyA karaNa karI tadA e // 26. aneka bhAva paryAya re sukha dukha rUpa je, jehaneM viSe ache vahI e / tathA tena prakAreNa re jeha aneka hI, bhAva pariNAma prate sahI e // 27. anekabhUta kahAya re bahu bhAva pariNAma thI, aneka rUpa pariNAma re svabhAva pariNanaM, nizca kara ihavidha vahI e| 25. e pariNAma svabhAva re jaMtu pariNamyo, e anekabhUta lahyo sahI e // atIta viSepaNAM thakI e / atha te dukhitatvAdire aneka bhAva noM, hetubhUta karma nakI e // *laya eka divasa zaMkha rAjAna re 246 bhagavatI joDa 26. te karma vedanI jANa re upalakSaNa thakI, jJAna darzanAvaraNa re Adika apa rAhu 2 vRtti thakI pahacANiyai e // zeSa karma piNa jANiyai e / 20. esa NaM bhaMte! khaMdhe tItamaNaMtaM sAsayaM samayaM lukkhI ? evaM ceva khaMdhe vi jahA poggale / ( 0 14047) 21. skandhazca svapradezApekSayA jIvo'pi syAditItthameva jIvasvarUpaM nirUpayannAha- (bu0 50 639) jIve tItamaNataM sAsayaM samayaM 22. esa NaM bhaMte ! dukhI ? esa NaM bhaMte ! jIve ityAdi, eSaH pratyakSo jIvo'tIte'nante zAzvate samaye samayamekaM duHkhI duHkhahetu( 0 50 639) yogAt / 23. samayaM adukkhI ? samayaM dukkhI vA adukkhI vA ? samayaM cAduHkhI sukhahetuyogAd babhUva / duHkhI ca sukhI ca taddhetuyogAt / ( vR0 pa0 639 ) 24. evaMrUpazca sannasau svahetutaH kimanekabhAvaM pariNAma pariNamati punazcaikabhAvapariNAmaH syAt ? iti pRcchannAha(10 50 639) 25. puvvi ca NaM karaNeNaM / 'pUrva ca' ekabhAvapariNAmAtprAgeva bhAvAdikAraNasaMvalitatayA 26. agabhAvaM karaNena kAlasva ( vR0 pa0 639 ) aneko bhAvaH - paryAyo duHkhitvAdirUpo yasmin sa tathA tamanekabhAvaM pariNAmamiti yogaH / (bu0pa0639) 27. aga pariNAmaM pariNama ? 'agabhUma' ti anekamAvasyAdevAnekarUpaM pariNAma svabhAvaM / ( vR0 pa0 639 ) 20. 'pariNAma' ti atItakAlaviSayatvAdasya pariNatavAn prAptavAniti / ( vR0 pa0 639) ahe se 'vaha se 'ti atha 'tat' duHkhitatvAdyanekabhAvahetubhUtaM / ( vR0 pa0 640 ) 29. veyaNijje 'veyaNijje' tti vedanIyaM karmma upalakSaNatvAccAsya jJAnAvaraNIyAdi ca / ( vR0 pa0640) Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30. te karma huvai sahu kSINa re tadanaMtara parcha, eka bhAva ziva sukha huvai e| sAMsArika sukha jeha re viparyaya teha thI, Atmika sukha anubhavai e|| 31. tehija chai ikabhUta re ekapaNo lahI, havai iso ziSya pUchavai e? jina kahai gotama ! haMta re e jaMtU yAvata, ekabhUta ziva anubhavai e|| 32. ema addhA vartamAna re zAzvata samaya meM, anaMta zabda ihAM nANiya e|| ema anAgata kAla re anaMta zAzvatA, samaya viSe ima jANiya e|| 30. NijiNNe bhavai, tao pacchA egabhAve / 'nirjINa' kSINaM bhavati tataH pazcAt 'egabhAve'tti eko bhAvaH sAMsArikasukhaviparyayAt svAbhAvikasukha rUpo yasyAsAvekabhAvaH (vR0 pa0 640) 31. egabhUe siyA ?haMtA goyamA ! esa NaM jIve tItamaNaMtaM sAsayaM samayaM jAva egabhUe siyaa| 'ekabhUtaH' ekatvaM praaptH| (vR0pa0 640) 32. evaM paDuppannaM sAsayaM samayaM, evaM aNAgayamaNaMtaM sAsayaM samayaM / (za0 14 / 48) soraThA 33. pUrva khaMdha kahAya, pudgala khaMdha no nAza h| ima paramANu piNa thAya, isI AzaMkA kara kahai / / 33. pUrva skandha uktaH, sa ca skandharUpatyAgAdvinAzI bhavati, evaM paramANurapi syAnna vA ? ityAzaGkAyAmAha (va0pa0 640) 34. paramANupoggale Na bhaMte ! ki sAsae ? asAsae ? goyamA ! siya sAsae, siya asAsae / (za0 14149) 35. se keNaTheNaM bhaMte ? evaM vuccai-siya sAsae, siya asAsae? goyamA ! davvaTThayAe sAsae / 36,37. tayA dravyArthatayA zAzvata: skandhAntavi'pi paramANutvasyAvinaSTatvAt pradezalakSaNavyapadezAnta ravyapadezyatvAt / (vR0 pa0 640) 34. *paramANu bhagavaMta ! re pudgala zAzvato, tathA anitya azAzvato e| taba bhAkhai jinarAya re kadAca zAzvato, __ kadA azAzvata thAvato e? 35. kiNa arthe bhagavaMta ! re kadAca zAzvato, kadA azAzvata Akhiyo e| bhAkhai taba bhagavata re dravyArthapaNe karI, ___ zAzvatapaNUMja dAkhiyo e|| soraThA 36. khaMdha rai aMtara bhAva, to piNa prmaannpnno| vinaSTapaNo na thAva, tasU pradeza lakSaNa achai / / 37. khaMdha taNoja pradeza, tehija paramANU achai / tiNa kAraNa suvizeSa, dravyArtha kari shaashvto|| 38. *varNa paryAya kareha re yAvata pharza nAM paryava kari azAzvato e| tiNa arthe yAvata re kadAca zAzvato, kadA azAzvata bhAvato e|| soraThA 36. paramANU vistAra, tasu adhikAra thakIja vali / kahiye tAsa vicAra, citta lagAI sAMbhalo / / 40. *paramANU bhagavaMta ! re syUM e carama chai, kai acarama e Akhiyo e| dravyAdeza prakAra re te dravya AzrayI, carama nahIM acarama kahyo e|| *laya : eka divasa zaMkha rAjAna re 38. vaNNapajjavehiM jAva (saM.pA.) phAsapajjavehiM asAsae / se teNaTTeNaM jAva (saM. pA.) siya sAsae siya asaase| (za0 14150) 39. paramANvadhikArAdevedamAha -- (vR0 pa0 640) 40. paramANupoggale NaM bhaMte ! ki carime? acarime ? goyamA ! dabvAdeseNaM no carime acarime / za014, u04, DhA0274 247 Jain Education Intemational Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 41. jeha vivakSita bhAva, teha thakIja cavyo thko| phuna te bhAva na Ava, te bhAva apekSA carama chai / / 41. 'carame'tti yaH paramANuryasmAdvivakSitabhAvAccyutaH san punastaM bhAvaM na prApsyati sa tadbhAvApekSayA caramaH / (vR0 50 640) 42. etadviparItastvacarama iti / (va0 pa0 640) 42. teha thakI viparIta, acarama teha khiijiye| goyama prazna saMgIta, tasu uttara jinajI kahyo / 43. dravya AzrayI teha, na miTa paramANapaNo / jo ha khaMdhapaNeha, cavyo paramANu ija huvai // 43. sa hi dravyataH paramANutvAccyutaH saMghAtamavApyApi tatazcyutaH paramANutvalakSaNaM dravyatvamavApsyatIti / (vR0pa0640) 44. khettAdeseNaM siya carime, siya acrime| kAlAdeseNaM siya carime, siya acarime / 44. *kSetra AzrayI jANa re kadAci carama hai, acarama kadA kahIjiye e| kAla AzrayI jANa re kadA carama huvai, acarama kadA lahIjiyai e|| soraThA 45. jeha kSetra meM jANa, samudghAta gati kevlii| tiNa kSetre paramANa, je avagADha rahyo hu~to / / 46. tehija kSetre dekha, tehija kevalI kara vali / samudghAta thI pekha, kadApi nahiM avgaahsai|| 47. tAsa gamana nirvANa, tiNa saM kSetra thakIja ima / paramANU pahichANa, carama ko iNa kAraNa / / 48. kevalI samudaghAta, tAsa vizeSita kSetra thii| anya kSetra AkhyAta, acarama tAsa apekSayA / / 46. jiNa kAle ima khyAta, pUrva divasAdika visse| kevalI samudghAta, kIdho je addhA visse| 50. tiNahija kAle thAta, paramANU nAM bhAva kr| je paramANa jAta, tehija kAla vizeSa prati / / 51. kevalI samudghAta, teha vizeSita prati vali / paramANU nahiM pAta, addhA AzrayI carama ima // 52. jina samudghAta viNa anna, kAla taNIja apekssyaa| acaramapaNuM prapanna, acarama ima prmaannuo| 53. *bhAva AzrayI jANa re te paramANuo, carama havai ka acarama sadA e? bhAva varNAdi vizeSa re te lakSaNa prakAra thI, kadA carama acarama kadA e|| soraThA 54. vivakSita je sAdhi, samudghAta kevala tdaa| je pudgala varNAdi, pariNata bhAva vizeSa prati // 55. te vAMchita varNAdi, samudaghAta kevali tiko| vizeSita saMvAdi, varNa pariNata pekSA ' carama / / laya : eka divasa zaMkha rAjAna re 45. yatra kSetra kevalI samudghAtaM gatastatra kSetre yaH prmaannurvgaaddho'sau| (vR0 pa0 640) 46. tatra kSetre tena kevalinA samudghAtagatena vizeSito na kadAcanApyavagAhaM lpsyte| (vR0 pa0 640) 47. kevalino nirvANa gamanAdityevaM kSetratazcaramo'sAviti / (vR0 pa* 640) 48. nivizeSaNakSetrApekSayA tvacaramaH / (vR0 pa0 640) 49. yatra kAle pUrvAhlAdo kevalinA samudghAtaH kRtaH / (vR0pa0640) 50,51. tatraiva yaH paramANutayA saMvRttaH sa ca taM kAla vizeSa kevalisamudghAtavizeSitaM na kadAcanApi prApsyati tasya kevalinaH siddhigamanena punaH samudghAtAbhAvAditi tadapekSayA kAlatazcaramo'sAviti / (vR0 pa0 640) 52. nivizeSaNakAlApekSayA tvacarama iti / (vR0 pa0 640) 53. bhAvAdeseNaM siya carime, siya acarime / (za0 14151) 'bhAvAeseNaM' ti bhAvo--varNAdivizeSastad vizeSalakSaNaprakAreNa 'syAccarama' kathaJciccaramaH / (vR0pa0340) 54. vivakSitakevalisamudghAtAbasare yaH pudagalo varNAdibhAvavizeSa prinntH| (vR0 pa0 640) 55. ma vivakSitakevalisamudghAtavizeSitavarNapariNAmApekSayAH crmH| (vR0pa0 640) 248 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56. yasmAttat kevalinirvANe punastaM pariNAmamasI na prApsyatIti / (vR0 pa0 640) 56. je kevali ziva pAma, phUna pariNata varNAdi te| lahisyai nahiM pariNAma, bhAva thakI ima carama hai|| 57. varNAdika pariNAma, samudghAta kevali vinaa| pUrve pAmyA tAma, vali lahisya acarama tiko / 58. Akhyo e vistAra, cUrNikAra nai mata krii| ema kahyo vRttikAra, dravyAdika nAM nyAya e|| 56. paramANa caramAdi, kahyA lakSaNa pariNAma tasu / hiva pariNAma saMvAdi, tAsa bheda abhidhAna kara / / 58. idaM ca vyAkhyAnaM cUrNikAramatamupajIvya kRtamiti / (vR0 pa0640) 59. anantaraM paramANozcaramatvAcaramatvalakSaNaH pariNAma: pratipAditaH, atha pariNAmasyaiva bhedAbhidhAnAyAha (vR0pa0640) 60. kativihe NaM bhaMte ! pariNAme paNNatte ? goyamA ! duvihe pariNAme paNNatte, taM jahA--jIvapariNAme ya, ajIvapariNAme y| evaM pariNAmapayaM niravasesaM bhANiyavvaM / (za0 14 / 52) 60. *prabhu ! katividha pariNAma re ? dvividha jina kahai, prathama jIva pariNAma je e| evaM ajIva jANa re pada pariNAma je, terama pannavaNA pAma je e|| soraThA 61. pariNamavo je pAma, anya avasthA dravya nIM 61. tatra pariNamanaM-dravyasyAvasthAntaragamanaM pariNAmaH / gamana kare tAma, te pariNAma kahIjiye / / (vR0 pa0 641) vA0-pariNAma te anya artha prati pahuMca-sarvathA rahivU nathI ana sarvathA vA0-pariNAmo hyarthAntaragamanaM na ca sarvathA vyavasthAnam / vinAza nathI, te pariNAma / na tu sarvathA vinAzaH pariNAmastadvidAmiSTaH / 62. dazavidha jIva pariNAma, gati iMdriya kaSAya phuna / 62,63. jIvapariNAme NaM bhaMte ! kaivihe pannatte ? leza yoga vali tAma, phUna upayoga pariNAma chai / / goyamA ! dasavihe paNNatte, taM jahA---gaipariNAme, 63. jJAna ane darzana, caritta ane vali veda phuna / iMdiyapariNAme evaM kasAyalesA jogauvaoge jIva pariNAma kathana, jIva rAzi meM jANavA / / nANadaMsaNacarittavedapariNAme ityAdi / (vR0pa0641) 64. vali dazavidha pahichANa, ajIva pariNAmaja khyaa| 64,65. ajIvapariNAme NaM bhaMte ! kaivihe paNNatte ? baMdhaNa gati saMThANa, bheda varNa gaMdha rasa pharasa / / goyamA! dasavihe paNNatte, taM jahA-baMdhaNapariNAme 65. agurulaghU nai zabda, ajIva pariNAmaja dasa / 1. gaipariNAme 2. evaM saMThANa 3. bheya 4. vanna ____ ajIva rAze labdha, ityAdika kahi ihAM / / 5. gaMdha 6. rasa 7. phAsa 8. agurulahuya 9. sadda pariNAme 10." ityAdi / (vR0pa0641) 66. *sevaM bhaMte ! svAma re gotama ima kahI, 66. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti jAva viharai / yAvata vicarai umahyo e| (za0 14153) zata cavadama no tAma re Akhyo artha thI, turya udeza pUraNa thayo e|| 67. AkhI DhAla rasAla re basau Uparai, cyAra neUmo ati bhalI e| bhikSu bhArImAla re RSirAya prasAda thI, 'jaya-jaza' AnaMda raMgaralI e|| caturdazazate cturthoddeshkaarthH||14||4|| *laya : eka divasa zaMkha rAjAna re za0 14, u0 4, DhA0 294 249 Jain Education Intemational Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla 295 1. turya uddezaka nai viSe, AkhyA chai pariNAma / hiva vicitra pariNAma je, paMcamuddeze pAma // 1. caturthoddezake pariNAma ukta iti pariNAmAdhikArA davyativrajanAdikaM vicitraM pariNAmamadhikRtya paJcamoddezakamAha / (vR0pa0641) agnikAya atikramaNa pada *cita dharale prANI ! vANI jina taNI jii| (dhrupadaM) 2. nAraka prabhujI ! agni rai kAMi, madhyomadhya thai jAya ? jina kahai keMika jAya chai jI, keyaka jAvai nAya / 3. kiNa arthe prabhu ! ima kayo kAMi, koI nAraka jAya / keika to jAvai nahIM jI! hiva jina bhAkhai nyAya // 4. dvividha nAraka dAkhiyA kAMi, vigrahagati Apanna / avigrahagatiyA valI jI, utpatti kSetra janna / / 2. neraie NaM bhaMte ! agaNikAyassa majhamajjheNaM vIivaejjA? goyamA! atthegatie vIivaejjA, atthegatie no viiivejjaa| (sh014|54) 3. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai-atthegatie vIivaejjA, atthegatie no vIivaejjA ? 4. goyamA ! neraiyA duvihA paNNattA, taM jahA-viggaha gatisamAvannagA ya, aviggahagatisamAvannagA y| 5. tattha je se viggahagatisamAvannae neraie se NaM agaNikAyassa majjhamajjhaNa vIivaejjA / 6. se NaM tattha jhiyAejjA ? no iNaThe samaThe, no khalu tattha satthaM kamai / 5. tihAM vigrahagati pAmyA jike kAMi, agnikAya re jANa / madhya thaI nai nokalai jI, vATe vahitAM mANa / / 6.te agnikAya mAhai balai kAMi, artha samartha na eha / vigrahagatiyA jIva ne jI, zastra nahIM praNameha / / soraThA 7. vigrahagatiyA jIva, kArmaNa tanupaNa krii| vali sUkSmapaNAM thakIva, agnyAdi zastra nAkrama / / 7. vigrahagatisamApanno hi kArmaNazarIratvena sUkSmaH, sUkSmatvAcca tatra 'zastram' agnyAdikaM na kAmati / (vR0pa0 642) 8. tattha NaM je se aviggahagatisamAvannae neraie se NaM agaNikAyassa majjhamajheNaM no viiivejjaa| se teNadvaiNaM jAva no viiivejjaa| (za0 14155) 8. *tihAM avigrahagati nArakA kAi, agnikAya rai maay| madhya thaI nahiM nIkala jI, tiNa arthe e vAya // soraThA 6. ihAM avigraha jANa, utpatti kSetre uupno| kahiyai teha pichANa, te agni viSe na karai gamana // 10. phuna Rjugati samApanna, tasu adhikAra ihAM nthii| gamana karato manna, te piNa jAvai agni meM / / 11. nAraka kSetrotpanna, agni madhya jAvai nhiiN| bAdara teU janna, nAraka kSetra viSe nthii|| 9,10. avigrahagatisamApanna utpattikSetropapanno'bhidhIyate na tu RjugatisamApannaH tasyeha prakaraNe'nadhikRtatvAt / (vR050 642) 11. sa cAgnikAyasya madhyena na vyativrajati, nArakakSetre bAdarAgnikAyasyAbhAvAt / (vR0pa0 642) 1. isa prasaMga meM kisI Adarza meM uddezakArtha-saMgraha gAthA hai / vRttikAra ne use uddhRta kiyA haineraiya agaNimajhe dasa ThANA tiriya poggale deve / pavvayabhittI ullaMghaNA ya pallaMghaNA ceva / / *laya : aba lagajA prANI ! caraNe sAdha ra jI 250 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hI / meM // 12. manuSya kSetra hai mAMva, bAdara teU kAya nAM / sthAna kahyA jinarAya, phuna be Urddha kapATa meM || 13. dagdha hutAzana mAMya, pUrva mAMya, pUrve bAra anaMta mRgAputra kahivAya, uttarAjyena munIsa 14. je dravya agni sarIsa, teha taNIja AkhI agni jagIsa, pudgala uSNaja eha hai / tAya, zaktiyaMta je dravya phuna / tejulezyA dravyavata | apekSayA / 15. jvAlanarUpaja acitta kA jinarAya, 16. *asurakumAra viSe prabhu ! kAMi, jina kahai koika jAya chai jI, 17. kiNa arthe prabhu ! agni meM kAMi, jAva koika nahi jAya / jina kahai asurA dvividhA jI gati vigraha avigraha tAya / / agni prazna pUchAya / koI madhya na jAya // 15. asurA vigrahagatiyutA koi nAraka jaima kahAya / jAva zastra nahi AkramaijI, hivai avigraha Aya || 12. avigrahagatiyA jike kAMi, keI agni madhya jAya / keI asura jAve nahi jI, kahiye tehanoM nyAya || 20. je manuSya loka meM Aya, kSetra manuSya nahi pAya, soraThA agni madhya koi nIkalai / nizcai nahiM te agni madhya / / 21. *je nikale te tyAM dagdha hra kAMi ? artha samartha na thAya / nizca zastra na Akramai jI, tiNa arthe ima vAya || soraThA 22. sUkSamapaNAM thakIja, vaikiya dagdha have nahIM / athavA valI kahIja, gati nAM zIghrapaNAM thakI / / 23. evaM asura taNI paraM kAMi, bAvata bhaNiyakumAra / egidiyA jisa nArakA jI, kahiyA sarva vicAra // soraThA 24. vRtti viSe ima vAya, vigrahagatikA api jike / egidiyA je tAya, agni madhya tAya, agni madhya kara nIkale // 25. sUkSamapaNAM thakIja, agni viSe te nahi balaM / Agala hiva hive kahIja, avigrahagatikA taNo // * laya : aba lagajA prANI ! caraNe sAdha ra jo 12. manuSyakSetre eva tadbhAvAt / ( vR0 pa0 642 ) 12. uttarAdhyayanAdiSu bhUyate vAsa jami agaso / ( vR0pa0 642 ) 14,15.dayAntarApekSayA'yaseyaM saMbhavanti pa tathAvidhazaktimanti dravyANi tejolezyAdravyavaditi / " (bu0pa0642) 16. sumAre te agaNikAyasta ma vIivaejjA ? goSamA ! aragatie vIzvaekzA, atyetie no vIvaennA / (10 14056) 10. se gaTThe jAto mIiemA / goyamA ! asurakumArA duvihA paNNattA, taM jahAvigahagatisamAvannagA ya, aviggahagatisamAvannagA 1 ya / anurakumAre 18. tane se diggagatimAna se gaM-- evaM jaheva neraie jAva kamai / 19. rAyagaMje se avimmagatisamAvannae asurakumAre se NaM atthegatie agaNikAyassa majbhaMmajjheNaM vIivaejjA, atthegatie no vIivaejjA / 20. atistu koyamnemadhye vyativrajet yo manuSyalokanAgacchati yastu na samAgacchati asI na vyativrajet / ( vR0 pa0 642) 21. jeNaM vIivaejjA se NaM tattha jhiyAejjA ? no iNaTThe samaTThe, no khalu tattha satyaM kamai / se tepadaDe | 22. yato na khalu tatra zastraM kramate sUkSmatvAdvai kriyazarIrasya zovAca tadgaveriti / ( vR0 pa0 642 ) 23. evaM kumArA egidiyA jahA neravA / (014057) 24, 25. yato vigrahe te'pyagnimadhyena vyativrajanti sUkSmatvAnna dahyante ca / (2010642) za0 14, u0 5 0 295 251 Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26. avigrahagatisamApannAkAzca te'pi nAgnemadhyena vyatibrajanti sthAvaratvAt / (vR0pa0642) 26. avigrahagatikA joya, te piNa agnI madhya thii| gamana karai nahiM koya, sthAvarapaNAM thakIja te|| 27. teU vAyU jaMta, gati trasa agnI madhya kara / gamana tAsa dIsaMta, te nahiM vaMchayo chai ihAM / / ' vA0-vali je vAyu nai gati trasapaNa kari agni madhya kara jAyavo dIsa chai, te ihAM na vaMchayo, ehavU jANiya ch| sthAvara mAtra hIja vaMchitapaNAM thakI / sthAparapaNAM - viSe kiNahI prakAra karikai teu vAu noM gati abhAva cha, je gati nAM abhAva apekSA kari sthAvara kahiye / anyathA sthAvarapaNAM nAM vyapadeza noM niSprayojanapaNoM huvai / 28. athavA para yogeha, pRthavyAdika no agni mdhy| pratyakSa gamana dIseha, te piNa nahiM vaMchayo ihAM / / 26. svavaza karane jAya, tehija baMchayo chai ihAM / _vRtti viSe e vAya, Akhyo tiNa anusAra thii| 30. vali kahai cUrNIkAra, egidiyANaM gai nthii| gati ekeMdriya ne nAMya, tiNasaM te jAvai nathI / / 31. vAya pramukha para tAya, tasu preraNA thaye chate / agni madhya kei jAya, tehanI virAdhanA huvai // 32. *beiMdiyA prabhu ! agni rai kAMi, madhya thaInai jAya / jema asura AkhyA acha jI, tima beiMdrI kahAya / / 33. NavaraM jAvai agni meM kAMi, te balai agni rai mAMya ? jina kahai teha balai tihAM jI, zeSa timaja kahivAya / / 34. ima yAvata cauriMdrI lagai kAMi, beiMdrI jima khyAta / paMceMdrI tiryaMca noM jI, agni prazna avadAta / / 35. jina kahai koika nIkalai kAMi, koi agni meM na jAya / kiNa arthe ? taba prabhu kahai jI, sAMbhala iNaro nyAya / / 36. tiri paMceMdrI dvividhA kAMi, gati vigraha avigraha / vigrahagati jima nArakA jI, jAva zastra nAkrameha / / vA0-tejovAyUnAM gatitrasatayA'gnemadhyena vyativrajanaM yad dRzyate tadiha na vivakSitamiti sambhAvyate, sthAvaratvamAtrasyaiva vivakSitatvAta, sthAvaratve hi asti kathaJcitteSAM gatya bhAvo yadapekSayA sthAvarAste vyapadizyante, anyathA'dhikRtavyapapadezasya nirnibandhatA syAt / 28,29. tathA yadvAyvAdipAratantryeNa pRthivyAdInAmagni madhyena vyativrajanaM dRzyate tadiha na vivakSitaM, svAtantryakRtasyaiva tasya vivakSaNAt / (vR0 pa0 642) 30. cUrNikAra: punarevamAha-egidiyANa gaI natthi' tti tena gacchanti / (vR0 pa0 642) 31. 'ege vAukkAiyA paraperaNesu gacchaMti virAhijjati ya' tti / (vR0 pa0 642) 32. beiMdiyA NaM bhaMte ! agaNikAyassa majjhamajheNaM vIivaejjA? jahA asurakumAre tahA beiMdie vi / 33. navaraM-je NaM vIivaejjA se NaM tattha jhiyAejjA? haMtA jhiyAejjA / sesaM taM ceva / 34. evaM jAva curidie| (za0 14158) paMcidiyatirikkhajoNie NaM bhaMte ! agaNikAyassa (saM0 pA0) pucchaa| 35. goyamA ! atthegatie vIivaejjA, matthegatie no viiivejjaa| se keNaTheNaM? (za0 14159) 36. goyamA ! paMcidiyatirikkhajoNiyA duvihA paNNattA, taM jahA-viggahagatisamAvannagA ya, aviggahagatisamAvannagA ya / viggahagatisamAvannae jaheva neraie jAva no khalu tattha satthaM kmi| 37. aviggahagatisamAvannagA paMciMdiyatirikkhajoNiyA duvihA paNNattA, taM jahA-iDiDhappattA ya, aNiDDhippattA y| 'iDhippattA ya' tti vaikriyalabdhisampannAH / (vR0pa0642) 38. tattha NaM je se iDhippatte paMcidiyatirikkhajoNie se NaM atthegatie agaNikAyassa majjhamajheNaM vIivaejjA, atthegatie no bIivaejjA / 37. avigrahagati dvividhA kAMi, Rdhi vaikriya labdhi sahIta / Rddhi prApta nahi dUsarA jI, vaikriya labdhi rahIta / / 38. tihAM RddhiprApta paMceMdriyA kAMi, tirikha-joNiyA taahi| kei agni madhya nIkalai jI, keyaka nIkalai nAMhi / / soraThA 36. tiri paMceMdrI keya, manuSya lokavartI tike| vaikriya saMpanneya, agni madhya ke nIkalai / / 1. isa gAthA ke sAmane TIkA uddhRta nahIM kI hai, vaha Age vArtikA ke sAmane hai| *laya : aba lagajA prANI ! caraNe sAdha ra jI 39. astyekakaH kazcit paJcendriyatiryagayoniko yo manuSya lokavartI sa tatrAgnikAyasambhavAttanmadhyena vyativrajet / (vR0 pa0 642) 252 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40. manuSya loka thI bAra, vaikriya saMpanna pN.-tiri| gati nahiM agni majhAra, bAdara teU nahiM tihAM / / 41. manuSya kSetra rai mAMya, te piNa keyaka paM.-tiri / __ agni madhya nahiM jAya, sAmagrI nAM abhAva thii| 42. *je nIkalai te dagdha ha kAMi ? taba bhAkhai jinraay| eha artha samartha nahIM jI, zastra Akramai nAya / / 43. Rddhi na pAmyA je tihAM kAMi, tiri paMceMdrI jaMta / agni madhya kei nIkalai jI, keyaka nahiM nikalaMta // 40. yastu manuSyakSetrAbahina sAvagnemadhyena vyativrajet, agnereva tatrAbhAvAt / (vR0 pa0 642) 41. tadanyo vA tthaavidhsaamgrybhaavaat| (vR0 pa0 642) 42. je NaM vIivaejjA se NaM tattha jhiyAejjA ? No iNaThe samajheM / no khalu tattha sattha kamai / 43. tattha NaM je se aNiDiDhappatte paMcidiyatirikkhajoNie se NaM atyaMgatie agaNikAyassa majhamajheNaM vIivaejjA, atthegatie no viiivejjaa| 44. je NaM vIivaejjA se NaM tattha jhiyAejjA? hatA jhiyaaejjaa| 45. se teNaTheNaM jAva no viiivejjaa| 46. evaM maNusse vi / vANamaMtara- joisiya- vemANie jahA asurakumAre / (za0 14 / 60) 44. je agni viSe jAvai tike kAMi, teU mAMhi balaMta? jina bhAkha haMtA balai jI, bahulapaNe vaca maMta / / 45. tiNa arthe kara ima kahyo kAMi, paMceMdrI tiryaMca / kei agni mAhai balai jI, keyaka na balai raMca // 46. ema manuSya piNa jANavA kAMi, vyaMtara jyotiSI soya / vaimAnika sura ne valI jI, jema asura tima joya / / / iti prathama dvaar| vali daza sthAna noM bIjo dvAra pratyanubhava pada 47. daza sthAnaka prati nArakI kAMi, bhogavatA vicaraMta / zabda aniSTa ajogya chai jI, rUpa aniSTa akaMta // 48. gaMdha aniSTa durgaMdha chai kAi, aniSTa rasa aru phAsa / aprazasta vihAyogati jI, lahi nAma udaya thI tAsa / / 46. aniSTa ThitI sAtamoM kAMi, naraka avasthAna rUpa / athavA je nAraka taNo jI, Ayu aniSTa kUpa / / 47. neraiyA dasa ThANAI paccaNubbhavamANA viharaMti, taM jahA-aNiTThA saddA, aNiTThA rUvA 48. aNiTThA gaMdhA, aNiTThA rasA, aNiTThA phAsA, aNiTThA gatI 'aNiTThA gaI' tti aprazastavihAyogatinAmodaya sampAdyA narakagatirUpA vaa,| (vR0 pa0643) 49. aNiTThA ThitI 'aNiTThA Thiti' tti narakAvasthAnarUpA narakAyuSkarUpA vaa| (vR0 pa0643) 50. aNiTaThe lAvaNNe, aNiThe jase kittI, 'aNiThe lAvanne' tti lAvaNyaM-zarIrAkRtivizeSaH / (vR0 50 643) 50. aniSTa lAvaNya AThamoM kAMi, tanu AkAra vizekha / aniSTa jaza kItti kahIjI, tAsa artha ima pekha / soraThA 51. sarva dizi vyApI tAya, tathA parAkrama kara thyo| tehanai yaza kahivAya, e kItti thI adhika hai| 52. ika dizi vyApI tAma, tathA dAna phalabhUta je / kIti tehanoM nAma, aniSTa yaza kIrte tsu|| 53. *aniSTa tAsa uThANa chai kAMi, kamma bala vIrya khiij| pUrisakAra meM parakkame jI, kutsitapaNoM lahIja / / 51,52. yazasA sarvadiggAmiprakhyAtirUpeNa parAkramakRtena vA saha kI tiH ekadiggAminI prakhyAtirdAnaphalabhUtA vA yaza: kIttiH aniSTatvaM ca tasyA dussprkhyaatiruuptvaat| (vR0 pa0 643) 53. aNiThe uTThANa-kamma - bala-vIriya - purisakkAraparakkame / (za0 14 / 61) aniSTatvaM ca teSAM kutsitatvAditi / ( pa0 643) 54. asurakumArA dasa ThANAI paccaNubbhavamANA viharaMti, taM jahA-iTThA saddA, iTThA rUvA 54. asurA daza sthAnaka pratai kAi, bhogavatA vicaraMta / iSTa zabda gamatA ghaNAM jI, gamatA rUpa atyaMta / / *laya : aba lagajA prANI! caraNe sAdha rejI za014, u. 5, DhA0 295 253 Jain Education Intemational Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55. yAvata iSTa uThANa chai kAMi, kamma bala vIrya vicAra / pUriskAra nai parakkamaiM jI, yAvata thaNiyakumAra / / 56. pRthvI SaTa sthAnaka pratai kAMi, bhogavatA vicaraMta / iSTAniSTa pharza ne gatI jI, ima jAva parAkrama maMta / / 55. jAva iThe uTThANa-kamma-bala-vIriya-purisakkAra parakkame / evaM jAva thaNiyakumArA / (za0 14 / 62) 56. puDhavikkAiyA chaTThANAI paccaNubbhavamANA viharaMti taM jahA-iTThANiTThA phAsA, iTThANiTThA gatI, evaM jAva purisakkAra-parakkame / soraThA 57. daza mAMhe cihaM dekha, zabda rUpa gaMdha rasa tnnii| viSaya nahIM saMpekha, cihuM iMdrI nahiM te bhnnii|| 57. pRthivIkAyikAnAmekendriyatvena pUrvoktadazasthAnakamadhye zabdarUpagandharasA na viSaya iti sparzAdInyeva SaT (vR0pa0 643) 58. sAtAsAtodayasambhavAt zubhAzubhakSetrotpattibhAvAcca / (vR0 pa0 643) 59. 'iTThANiTThA gaI' tti yadyapi teSAM sthAvaratvena gamana rUpA gatirnAsti svbhaavtH| (vR0 pa0 643) 60. tathApi parapratyayA sA bhavatIti / (vR0pa0 643) 58. sAtA aura asAta, e bihu nA saMbhava thakI / kSetra zubhAzubha jAta, tasu utpatti nAM bhAva thii| 56. iSTAniSTa kahAya, gati dAkhI SaTa bola meM / sthAvara pRthvIkAya, svabhAva thI nahiM gamana gati / / 60. tathApi tehane joya, vAU Adi prayoga kri| ____ gati pRthvI nI hoya, gamanarUpa gati ima huvai // 61. athavA yadyapi jANa, pApaja rUpapaNAM thkii| gati tiryaMca pichANa, aniSTa Ija huvai achai / / 62. tathApi siddhasila teNa, apaiTrANA Adi de| kSetrotpatti dvAreNa, iSTAniSTa gati ima vRttau / / 63. jAva parakkame jANa, iNa vacane karaneM tsu| iSTAniSTa pichANa, sthiti te agati khiijiye| 64. iSTAniSTa lAvaNya, pASANAdika naiM viSe / pRthvI AkRti janya, gamatA aNagamatA huvai / / 65. iSTAniSTa kahAya, yazokIrtI piNa tsu| maNI pramukha maiM tAya, guNa avaguNakArI kahai / / 66. iSTAniSTa uThANa, jAva parAkrama piNa kaDeM / sthAvaratvAta pichANa, uhANAdika nahIM tasu // 67. piNa pUrve bhava pekha, uDhANAdika anubhvyo| iSTa aniSTa vizekha, tasu saMskAra vaza thI vRttau| 68. *pRthvIkAya taNI parai kAMi, jAva vaNassaikAya / iSTa aniSTaja pharza cha jI, jAva parAkrama tAya / 66. sapta sthAna beiMdiyA kAMi, bhogavatA vihrem| iSTAniSTa rasA tasU jI, zeSa ekeMdrI jema / / ___soraThA 70. gati tehanai trasatvAta, gamana rUpa chai dvividhaa| tiryagarUpa AkhyAta, tAsa vizeSaNa kari ubhaya / / 71. bhava gati tiryagarUpa, utpatti sthAna vizeSaNaM / tiNa karikai tadrUpa, iSTAniSTa iti vRttau // 61. athavA yadyapi pAparUpatvAttiryaggatiraniSTava syAt / (vR0pa0643) 62. tathA'pISatprArabhArApratiSThAnAdikSetrotpattidvAreNeSTA___niSTagatisteSAM bhaavniiyeti| (vR0 pa0 643) 63. evaM jAva parakkame' tti vacanAdidaM dRzyam-'iTThANiTThA ThiI' sA ca gtivdbhaavniiyaa| (vR0 50 643) 64. 'iTThANiThe lAvanne' idaM ca maNyandhapASANAdiSu bhAvanIyam / (vR0 pa0 643) 65. 'iTANiThe jasokittI' iyaM satprakhyAtyasatprakhyAti rUpA maNyAdiSvevAvaseyeti / (vR. 50 643) 66. 'iTThANiThe uTThANajAvaparakkame' utthAnAdi ca yadyapi teSAM sthaavrtvaannaasti| (vR0 pa0 643) 67. tathA'pi prAgbhavAnubhUtotthAnAdisaMskAravazAttadiSTa maniSTaM vA'vaseyamiti / (vR0 50 643) 68. evaM jAva vnnssikaaiyaa| (za0 14 // 63) 69. beiMdiyA sattaTThANAI paccaNubhavamANA viharaMti, taM jahA-iTThANiTThA rasA, sesaM jahA beiMdiyANaM / (za0 14163) 70. gatistu teSAM trasatvAdgamanarUpA dvidhA'pyasti / (vR0 pa0 643) 71. bhavagatistUppattisthAnavizeSeNeSTAniSTA'vaseyeti / (vR0 pa0 643) *laya : aba lagajA prANI ! caraNe sAdha ra jI 254 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72. *aSTa sthAna teiMdiyA kAMi, bhogavatA viharema / iSTAniSTa gaMdhA kahyA jI, zeSa beiMdrI jema / / 73. nava sthAnaka cauridiyA kAMi, bhogavatA viharema / iSTAniSTaja rUpa chai jI, zeSa teiMdiyA jema / / 72. teiMdiyA aTThaTThANAI paccaNubbhavamANA viharati, taM jahA-iTThANiTThA gaMdhA, sesaM jahA beiMdiyANaM / (za0 14165) 73. cauridiyA nabaDhANAI paccaNubbhavamANA viharaMti, taM jahA-iTThANiTThA rUvA, sesaM jahA teiMdiyANaM / (za0 14.66) 74. paMcidiyatirikkhajoNiyA dasa ThANAI paccaNubbhava mANA viharaMti, taM jahA-iTThANiTThA saddA jAva puriskkaar-prkkme| 75. evaM maNussA vi, vANamaMtara-joisiya-vemANiyA jahA asurkumaaraa| (za0 14 // 67) 74. tiri paM. daza sthAnaka pratai kAMi, bhogavatA vicaraMta / iSTAniSTaja zabda cha jI, jAva parAkrama haMta // 75. ema manuSya piNa jANavA kAMi, vyaMtara deva vicAra / jyotiSi vaimAnika surA jI jima chai asurakumAra / / deva ullaMghana pada 76. mahaddhika sura bhagavaMta jI ! kAMi, jAva mahezvara jeha / bhavadhAraNa tanu thI judA jI, pudgala aNalIdheha / / 77. te tirichA paravata pratai kAi, cAlatA nai tattha / mArga noM rodhaka tiko jI, e tiracho paravatta / / 78. athavA tirachI bhIta naiM kAMi, te prAkAra varaMDa / pramukha taNo je bhIta nai jI, athavA parvata-khaMDa / / 76. deve NaM bhaMte ! mahiDDhIe jAva mahesakkhe bAhirae poggale apariyAittA pabhU 'bAhirae' tti bhavadhAraNIyazarIravyatiriktAn 'apariyAitta' tti aparyAdAya-agRhItvA / (vR0 10 643) 77. tiriyapavvayaM vA , 'tiriyapavvayaM' ti tirazcInaM parvataM gacchato mArgAvarodhakaM / (vR0 50 643) 78. tiriyabhitti vA 'tiriyaM bhitti va' tti tiryagbhitti-tirazcInAM prAkAravaraNDikAdibhitti parvatakhaNDaM veti / (vR0 pa0 643,44) 79. ullaMghettae vA pallaMghettae vA ? no iNaThe smjheN| (za0 14168) 'ullaMghettae' tti sakRdullaGghane 'pallaMghettae va' tti punaH punarlaGghaneneti / (vR0pa0644) 80,81. deveNaM bhaMte ! mahiDDhIe jAva mahesakkhe bAhirae poggale pariyAittA pabhU tiriyapavvayaM vA tiriyabhitti vA ullaMghettae vA pallaMghettae vA ? haMtA pabhU / (za0 14069) 82. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti| (za0 1470) 76. eka bAra ullaMdhivA kAMi, vAra-vAra vali tAhi / ulaMdhivA samartha achai jI? jina kahai samartha nAMhi // 80. mahaddhika sura bhagavaMta jI ! kAMi, jAva mahezvara jeha / bhavadhAraNa tanu thI judA jI, pudgala grahI naiM teha // 81. te tirachA parvata thakI kAMi, yAvata vArUMvAra / ullaMghavA samartha ache jI? jina kahai haMtA dhAra / / 82. sevaM bhaMte ! svAma jI kAMi, zataka cavadameM sAra / paMcamudezaka noM bhalo jI, Akhyo artha udAra // 83. DhAla doyasau Uparai kAMi, paMcANuMmI pekha / bhikSu bhArImAla RSirAya thI jI, ___ 'jaya-jaza' haraSa vizekha // trayodazazate paMcamoddezakArthaH // 14 // 5 // *laya : aba lagajA prANI / caraNe sAdha* jI za0 14, u0 5, DhA0295 255 Jain Education Intemational Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 296 hA 1. paMcamudezaka nArakA pramukha chaTThe piNa tehija hivai, nairayika Adi kA AhArAdi pada 2. nagara rAjagRha naM viSe ima bole bhI vIra prati zrI 2. he prabhu! neraiyA AhAra kiyAM kima yAvata tike, gotama svAma kara jor3I sira nAma / / AhAra kare syUM jAna ? paraNamai syUM tasu utpatti sthAna ? 1 4. syUM sthitikA te svAma jI avasthAna hetU 5. *jina bhAkhaM ho suNa gotama ! bAta, gotama! bAta, nAraka duHkha mAMhe rme| pudgala noM ho kara Ara vikhyAta, sthitI tikA kahivAya? ! ache ? e cihaM prazna suhAya // jIva adhikAra / sAMbhalajo dhara pyAra / / Ara vikhyAta, pudgala piNa tasu pariName / / 6. jeha pudgala ho zItAdika phAsa, utpatti sthAnaka te taNuM / zIta-yonika ho uSNa vimAsa, pudgalayonika ima bhaNuM // 7. pudgala - ThitiyA ho Ayu karma nAM jANa, nAraka sthiti ho hetupaNAM thI ANa, 8. kiNa kAraNa thI jeha, pyAra pade kari teha 2. jJAnAvaraNI ho pramukha karma baMdhana dvAre ho karineM pAmaMta, *laya : RSi dhanno re cintava 256 bhagavatI jor3a pudgala nI sthiti jehneN| soraThA Ayu karma sthiti tehaneM // 10. karma nidAnaM ho nArakapaNeM nimitta, tathA karmabaMdha nimitta jehaneM / karma pudagala ho jehanI tam sthita, kahyA kamma- ThitiyA tehane / / te pudgala ThitiyA huve / uttara kahiye ye tasu // ta pudgalarUpa tine lahyA / kammovagA tiNasuM kahyA // / 11. vali karmaja ho hetubhUtena " vipariyAsa anya paryAya naiM / aparyAptA ho paryAptAdi yena ima pudgala-sthitika pAya nai / , 1. paJcamoddezake nArakAdijIvavaktavyatoktA SaSThe'pi saMvocyate / (10 10644) 2. rAyagihe jAva evaM kyAsi 3. neraiyA NaM bhaMte ! kimAhArA, kipariNAmA, kinojiyA, 'kijoNIya' tti kA yoniH utpattisthAnaM yeSAM (bu0pa0644) te 4. kiMThitIyA paNNattA ? svitizca vayasthAnahetuH / ( vR0 pa0 644) 5. goyamA ! neraiyA gaM pompalAhArA polapariNAmA 6. pola 'ggajogIya' ti pudgatAH zItAdirupayA yonI yeSAM te tathA, nArakA hi zItayonaya uSNayonayazceti / ( vR0 pa0 644) 7. polI 'poggalaTThiya' tti pudgalA - AyuSkakarmapudgalAH sthitiryeSAM narake sthitihetutvAtte tathA ( vR0 10644) , - 8. akasmAt sthitayo bhavata ( vR0 pa0 644) 9. kammovagA 'kammovage' tyAdi karmma- jJAnAvaraNAdi pudgalarUpamupagacchanti bandhanadvAreNopayantIti karmopagAH / (bu0pa0644) 10. kammaniyANA kammadvitIyA / karmmanidAnaM-nArakatvanimittaM karmma bandhanimittaM vA yeSAM te kammanidAna tathA kamrmmaNaH kamlebhyaH sakAzAtsthitiSAM te karmasthitayaH / ( vR0 pa0 644) 11. kammuNAmeva vippariyA sameMti / -- karmaNaiva hetubhUtena makAra Agamika viparyAsaMparyAyAntaraM paryAptaparyAptAdikamAyAnti prApnuvanti ataste pudgalasthitayo bhavantIti / ( vR0 pa0 644) Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 evaM jAva vemaanniyaa| AhAramevAzrityAha-- (za0 14171) (vR0 pa0 644) 12. oto bhAkhyo ho nAraka adhikAra, evaM jAva vemaanniyaa| vali kahiye ho AhAra noMja vicAra, te nisaNo bhavi-prANiyA! 13. goyama pUcha ho prabhu ! nAraka jIva, AhAra karai vIci-dravya noN| kai avIcI ho dravya noMja kahIva?zrI jina bhAkhai ubhaya noN|| 13. neraiyA NaM bhaMte ! ki vIcIdavvAiM AhAreMti ? avIcIdavvAI AhAreti ? goyamA ! neraiyA vIcIdavbAI pi AhAreMti, avIcIdavAI pi AhAreti / (za0 14172) .. soraThA 14. vAMchita dravya vizekha, te dravya taNo avayava vlii| paraspare kara pekha, pRthaka judo vIcA khyo| 15. teha viSe avadhAra, vIci pradhAna dravya je| ___ eka Adi suvicAra, pradeza karikai UNa je / / 16. eha niSedha thakIja, dravya avIcI jANavA / ihAM e bhAva kahIja, citta lagAI saaNbhlo|| 17. jitarA dravya samudAya, tiNa kara AhAraja pUriyai / te ekAdI tAya, pradezona vIcI khyo| 18. paripUrNa phunadhAra, dravya avIcI jaannvaa| ima kahai TIkAkAra, cUrNikAra noM mata hivai / / 16. AhAra dravya adhikAra, sarvotkRSTaja AhAra dravya / ___ tAsa vargaNA dhAra, kahiyai tikA avIci dravya / 20.je ekAdi pradeza hIna tikA chai vIci dravya / Akhyo eha vizeSa, cUrNikAra taNoja mata / 21. kiNa arthe ho prabha ! ima kahivAya, naraka vIcI dravya aahrai| bali avIcI ho dravya Aharai tAya, hiva jina uttara vaagrai|| 22. jeha nAraka ho UNo eka pradeza, dravya pratai te aahrai| teha nAraka ho vIcI dravya vizeSa, teha prataija AhAra krai|| 23. je nAraka ho pratipUraNa jAna, dravya prata jo aahrai| teha nAraka ho avIcI pahichAna, dravya taNoja AhAra krai|| 24. tiNa arthe ho gotama ! ima khyAta, nAraka AhAra ubhaya krai| ima yAvata ho vaimAnika jAta, vIcI avIcI aahrai| 14. 'vIidavvAI' ti vIciH-vivakSitadravyANAM tadavayavAnAM ca paraspareNa pRthagabhAvaH / / (vR0 pa0 644) 15. tatra vIcipradhAnAni dravyANi vIcidravyANi __ekaadiprdeshnyuunaaniityrthH| (vR0 pa0 644) 16. etanniSedhAdavIcidravyANi, ayamatrabhAvaH (vR0 pa0 644) 17. yAvatA dravyasamudAyenAhAraH pUryate sa ekAdipradezono viicidrvyaannyucyte| (vR0 pa0 644) 18,19. paripUrNastvavIcidravyANIti TIkAkAraH, cUNi kArastvAhAradravyavargaNAmadhikRtyedaM vyAkhyAtavAn tatra ca yAH sarvotkRSTAhAradravyavargaNAstA avIcidravyANi / (vR0 pa0 644) 20. yAstu tAbhya ekAdinA pradezena hInAstA vIcidravyANIti / (vR0 50 644) 21. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM buccai-- neraiyA bIcI davAI pi AhAreti avIcIdavvAiM pi AhAreti ? 22. goyamA ! je NaM neraiyA egapaesUNAI pi davAI AhAreti, te NaM neraiyA vIcIdavvAI AhAreti / 23. je NaM neraiyA paDipuNNAI dabvAI AhAreti, te NaM neraiyA avIcIdavvAI aahaareNti| 24. se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai--neraiyA vIcI davvAI pi AhAreMti, avIcIdavvAI pi AhAreMti / evaM jAva vemaanniyaa| (za0 15173) 25. anantaraM daNDakasyAnte vaimAnikAnAmAhArabhoga uktaH atha vaimAnikavizeSasya kAmabhogopadarzanAyAha-- (vR0 pa0 645) 25. diMDakAMta vaimAnika taNo, ubhaya AhAra bhoga pUrve khyo| hiva kAma bhogaja tAsa kahiye, artha jina vaca thI lyo| devendra-bhoga pada 26. *prabhu ! zakraja ho sura iMdra jivAra, deva saMbaMdhI anubhv| bhogavivA ho yogya bhogya udAra, bhogavivA nIM vaMchA huvai // 27. kiNa rIte ho te pravattai svAma? jina kahai zaka vaMchA tdaa| vikU ho ika moTo tAma, nemipratirUpaka ydaa|| *laya : RSi dhanno re cintava liya: pUja moTA bhAMje toTA 26. jAhe NaM bhate ! sakke devide devarAyA dibvAI bhoga bhogAI bhuMjiukAme bhvi| bhogArhA bhogA bhogbhogaaH| (vR0pa0645) 27. se kahamiyANi pakareMti? goyamA ! tAhe ceva NaM se sakke devide devarAyA ega mahaM nemipaDirUvagaM viuvvai / za014, u0 6 DhA0 296 257 Jain Education Intemational Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28. nemi kahiyai soya, teha joga thI joya, 26. te pratirUpaka dekha, sthAna iti pada zekha, 30. *lakSa yojana ho lAMbo cor3o soraThA cakra taNI dhArA kahiyai nemi cakra vRttaparNaM te pichANa, paridhi trilakSa yojana lhii| ima yAvata ho ardhAMgula jANa, kiMci vizeSaja adhika hI // bhaNI / piga / / saarikho| ehavo sthAnaka vikurve / / soraThA 31. jAva zabda thI jANa, sola sahasra neM doya sau / sattAvIsa pichANa, itarA yojana AkhiyA // 32. kosa tIna avaloya, ika saya aThAvIsa dhanu / AMgula tere hoya, jAva zabda mAMhe kahyA // bATulA sthAnaka Upare / jAva phalaM maNinAM sire // " 33. "te nemi na ho pratirUpa sarIkha, ghaNuM sarokho ho bhUmibhAga ramaNIka 34. ma bhoma varNana tehanoM te yathAdRSTati sahI / AliMga-pukkhara muraja- mukhapaTa, pravara tadavata sama lahI / / 35. phuna tathA chAyA sahita te, bali prabhA sahita vidyANiye / vara marIci te udyota sahitaja, bhUmibhAga vakhANiyai // 36. nAnAvidhe je paMca varNe, maNI kara upazobhitaM / zuddha varNa gaMdha rasa pharma te maNi naoNja varNana bhASitaM // 3 37. "teha nemi ho pratirUpaja tAma, vaha madhya deza bhAge sahI / eka moTo ho prAsAda amAma, vikurve mukuTa samAna hI // 38. teha UMcI ho paMca saya yojana, yojana ase viSama hii| abbhugaya ho UMco tAsa varNana, jAva pratirUpa laga kahI // soraThA 36. vara prAsAda pichANa, varNaka tAsa bakhANiye / te pUravavata jANa, hiva kahiye Upara talo / / 40. * prAsAdaja ho avataMsa noM rUpa ulloe Uparalo talo / vara padmaja ho phuna latA tadrUpa, bhAMti karI vicitraja bhalo // *laya : RSi dhanno re citava +laya pUja moTA bhAMje toTA 258 bhagavatI jor3a 41. phUla jAvata ho pratirUpa pichANa jAya zabda meM jaannvo| prAsAdanIka ho dekhavA jogya jANa, abhirUpa pATha ANavo // 28, 29. nemi: - cakradhArA tadyogAccakramapi nemi:tatpratirUpakaM vRttatayA tatsadRzaM sthAnamiti zeSaH / ( vR0 pa0 645) 20. evaM jopasapasaha AyAmavivakhaMbheNaM, tiSNi joyaNasahassAiM jAva arddhagulaM ca kiMcivisesAhiyaM parivakheveNaM / 21. vAtkaraNAdidaM dRzyaM solasa va jopaNasahasA do ya sayAI sattAvIsAhiyAI / 32. kosatiyaM aTThAvIsAhiyaM dhaNusaya ti / ( vR0 pa0 645) terasa ya aMgulAI ( vR0 pa0 645) 33. tassa miDiyamasya upari bahusamaramaNi bhUmibhAge paNNatte jAva maNINaM phAso / 34. bhUmibhAgavarNakastAvadvAcyo yAvanmaNInAM sparzavarNaka AliMgapokhare ityarthaH sa cAyaM se jahA nAmae 1 ( vR0 pa0 645) unhoehi / ( vR0 pa0 645) 36. nANAvipacavannehi maNIhi uvasohie taMjahAkiTehi 5 ityAdi varNagandharasasparzako mInA vAcya iti / (bu0pa0645) 37. tassa miDiyagassa bahumajbhadekhabhAge, etva NaM mahaM evaM pAsAyavaDeMsagaM viuvvai / 20. paMca jovanamA u uccattaMga advAi joyaNasayAI vikkhaMbheNaM, abbhuggaya mUsiya-pahasiyamiva vaNNao jAva paDirUvaM / vA muiMgapokkharei vA' ityAdi / 25. saccA sappabhehi samaroha pUrvavat 39. di prAsAdavarSako vAcya ityarthaH sa ( vR0 pa0645) 40. tassa NaM pAsAyavaDeMsagassa ulloe paumalayA bhatticitte / 'ullIe' tti ulloka: ulloco vA -- uparitalaM.... ...bhaktibhi :- vicchittibhizcitro yaH sa yathA / ( vR0 pa0 646 ) 41. jAva paDirUve / yAvatkaraNAdidaM dRzyaM 'pAsAie abhirUve' tti / darama ( vR0 pa0646) Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42. avataMsaka ho prAsAda rai mAMya, bahu sama ramya bhUmI viSe / jAva maNi nAM ho pharza mahA sukhadAya, maNipIThikA tihAM akhai / / 43. aSTa yojananI ho maNipIThikA teha, lAMbI cor3I jANiya / vaimAnika nIM ho saMbaMdhinI jeha, vyaMtarAdi sama nANiyai / / 42. tassa NaM pAsAyavaDeMsagassa aMto bahusamaramaNijje bhUmi bhAge jAva mANINaM phaaso| 43. maNipeDhiyA adujoyaNiyA jahA vemANiyANaM / yathA vaimAnikAnAM sambaMdhinI na tu vyantarAdisatkeva / (vR0 pa0 646) 44. tasyA anyathAsvarUpatvAt / (vR0pa0646) soraThA 44. vRtti viSe ima vAya, anya prakAra karI tasu / svarUpapaNAM thI tAya, ima vaimAnika sArakhI / / 45. te bahu sama ramaNIka, bhUmi-bhAga ne madhya bahu / ika mahA ihAM sadhIka, maNipIThikA vikurve / / 46. yojana aSTa pramANa, lAMbI naiM cor3I khii| cihuM yojana nI jANa, bAhira te jADI acha / / 45. 'tassa NaM bahusamaramaNijjassa bhUmibhAgassa bahumajjhadesabhAe ettha NaM mahaM egaM maNipeDhiyaM viuvvai, (vR0 10646) 46. sA NaM maNipeDhiyA aTTa joyaNAiM AyAmavikkhaMbheNaM pannattA cattAri joyaNAI bAhalleNaM / (vR0 pa0 646) 47. savvarayaNAmaI acchA jAva paDirUva' tti| (vR0 pa0 646) 48. tIse NaM maNipeDhiyAe uvari maha 'ege devasayaNijje' viunvai, sayaNijjavaNNao jAva paDirUve / 47. sarva ratna rai mAMya, AchI ati suMdarapaNeM / jAvata ihAM kahAya, pratirUpa pahichANiyai / / 48. *maNipIThikA ho Upara mahA eka, vikurvai deva-zayyA shii| zayyA noM ho varNaka suvizekha, yAvata pratirUpe kahI / / soraThA 46. zayyA varNaka eva, sura nI zayyA noM iso| varNAvAsa kaheva, varNaka vyAsa vistAra im|| 49. 'sayaNijjavannao' tti zayanIyavarNako vAcyaH, sa caivaM---'tassa NaM devasayaNijjassa imeyArUve vannAvAse paNNatte' varNakavyAsa:-varNakavistaraH / (vR0 pa0 646) 50. varNa zlAghA jANa, yathAvasthita svarUpa noN| ___kIrtana tAsa vakhANa, varNa kahIje tehaneM / / 51. tasu AvAsa nivAsa, graMthaja paddhati rUpa je| varNAvAsa vimAsa, varNaka niveza ima aratha / / 52. nAnA maNi rai mAMhi, pratipAyA tehanAM acha / suvarNa pAyA tAhi, te zayyA nAM zobhatA / / 53. nAnA maNI majhAra, pAgA UparalA mograa| ityAdika avadhAra, varNana zayyA noM ghnno|| 54. *tiNa avasara ho zakra deveMdra rAya, AThuI agrmhiissiyaaN| te saMghAte ho prAsAda rai mAMya, sva parivAra karI tihAM // 55. be anIkaja ho te senya sadhIka, nAcaNanoMja anIka hii| vali gaMdharva ho gAvaNa noM anIka, te saMghAta sureMdra hI / / 52,53. ta jahA---'nANAmaNimayA paDipAyA sovanniyA pAyA NANAmaNimayAI pAyasIsagAI' ityAdiriti / (vR0 pa0 646) 54. tattha NaM se sakke devide devarAyA aTTahiM aggamahisIhi sprivaaraahiN| 55. dohi ya aNiehi-naTTANieNa ya gaMdhavANieNa ya saddhi / soraThA 56. nATaka kAraka jANa, anIka te jana samUha chai| gaMdharva anIka mANa, iNahija rIte jaannvo|| 56. 'naTTANIeNa ya' tti nATyaM-nRtyaM tatkArakamanIkaM janasamUho nATyAnIkaM, evaM gandharvAnIkaM navaraM gandharva-gItaM / (vR0pa0646) *laya : RSi dhanno re cintava za014 u06 dvA0 296 259 Jain Education Intemational Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 57. mahayAhayanaTTa jAva (saM0 pA0) divvAiM bhogabhogAI bhuMjamANe vihri| (za0 14174) 57. *moTo Ahata ho nRtya jAvata sAra, deva saMbaMdhI pavara hii| bhogavivA ho yogya bhoga udAra, bhogavato vicarai sahI / / ___soraThA 58. jAva zabda thI nhAla, gIta anai vAjiMtra vali / taMtI naiM tala tAla, pramukha vAjaMtra rava karI / / 56. *IzANaja ho deva-iMdra jivAra, deva saMbaMdhiyA sarasa hii| jima Akhyo ho zaka noM adhikAra, timaja IzANa noM sarva hii| 58. gIya-vAiya-taMtI-tala- tAla-tuDiya- dhaNamuiMgapaDuppa vAiyaraveNaM ! 59 jAhe IsANe devide devarAyA divvAI bhogabhogAI bhuMjiukAme bhavai se kahamiyANi pakareti ? jahA sakke tahA IsANe vi niravasesaM / 60. evaM saNaMkumAre vi, navaraM-pAsAyavaDeMsao cha joyaNasayAiM ur3aDhaM uccatteNaM, tiNNi joyaNasayAI vikkhaMbheNaM, 61. maNipeDhiyA taheva atttthjoynniyaa| tIse NaM maNi peDhiyAe uvariM, ettha NaM mahegaM sohAsaNaM viuvvai, 62. sanatkumAradevendraH siMhAsanaM vikurute na tu zakrezAnAviva devazayanIyaM / (vR0 pa0 646) 63. sparzamAtreNa tasya paricArakatvAnna zayanIyena prayojanamiti bhaavH| (vR0 pa0646) 64. saparivAra bhANiyavvaM / tattha NaM saNaMkumAre devide devarAyA bAvattarIe sAmANiyasAhassIhi / 60. vali kahivo ho ima sanatakumAra, NavaraM prAsAdavaDaMsa hii| chasau yojana ho UMcapaNe avadhAra, tInasau yojana vikhaMbha hii| 61. maNIpIThikA ho tihija suraMga, yojana aSTa taNI huvai| tiNa Upara ho ihAM moTo sucaMga, eka siMhAsaNa vikurvai // soraThA 62. sanatakumAra suriMda, siMghAsaNa prati vikurvai / piNa zayyA na kariMda, zakra IzANa taNI prai| 63. sparza mAtraja eha, tas paricArapaNAM thkii| zayyA taNoja jeha, tAsa prayojana chai nathI / 64. *vali bhaNavo ho potA noM parivAra, tihAM sanatakumAra suriMda naiM / sAmAnika ho sura bohittara hajAra, te sura sAthai prasannamarne / 65. jAva cauguNA ho AtmarakSaka khyAta, __ bahu tRtIya kalpavAsI shii| vaimANika ho deva devI saMghAta, parivarayo yAvata vicara hI // 66. o to Akhyo ho jima sanatakumAra, tima jAva pANata iMda hii| vali acyuta ho iMdra laga adhikAra, NavaraM etalo vizeSa hI / / 67. jako bhAkhyo ho jehanoM parivAra, te tehanoMja khiijiye| pUrve Akhyo ho tojA noM adhikAra, hiva anya ema lahIjiyai // soraThA 68. sAmAnika suvicAra, sittara sahasra mAheMdra nai / AtmarakSaka sAra, caturguNA cihuM dizi visse|| 66. sATha sahasra brahma sAra, sahasra pacAsaja laMtake / ___zukra cAlIsa hajAra, tIsa sahasra sahasAra naiM / / *laya : RSi dhanno re cantarva 65. jAva cauhi ya bAvattarIhi AyarakkhadevasAhassIhi ya bahUhi saNaMkumArakappavAsIhiM vemANiehiM devehi ya devIhi ya saddhi saMparivuDe mahayAhayanaTTa jAva vihri| 66. evaM jahA saNaMkumAre tahA jAva pANao accuo, navaraM 67. jo jassa parivAro so tassa bhaanniybvo| 68. evaM mAhendrasya tu saptatiH sAmAnikasahasrANi catasrazcAGgarakSasahasrANAM saptatayaH / (vR0 pa0 646) 69. brahmaNaH SaSTiH sAmAnikasahasrANAM lAntakasya paJcAzat zukrasya catvAriMzat sahasrArasya triMzat / (vR0 pa0 646) 260 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70. ANata pANata joya, navamA dazamA kalpa noM / eka iMdra avaloya, bIsa sahasra sAmAnikA || 71. AraNa acyuta sAra, gyArama bArama kalpa noM / eka iMdra avadhAra, sAmAnika daza sahasra chai // 72. sAmAnika e khyAta, AtmarakSaka sarva viSe avadAta, anya 72. paNa je ho prAsAda ne soya, cauguNAM / sthAna thI Akhiyo || vimANa na ho UMcapaNo avaloya, teha sarIkhI 74. uMcapaNAM thI ho arddha-arddha vistAra, nija nija kalpa viSe jiko / jAva accu na ho nabasau yojana sAra, tikoj // e cor3ApaNaM kahIjiye / *laya RSi dhanno re cintarva : 75. bali yojana ho sAdA ciso vikhaMbha, UMcaparNeja lahIjiye // sAmAnika ho daza sahasra adaMbha, acyuta deveMdra cha tihA soraThA 76. sanata mAheMdra jAna, // khasI yojana vihaM taNAM / UMcApaNa vimAna prAsAda piNa UMcA itA || 77. brahma laMtake dhAra, UMcA yojana sapta saya / zukra anaiM sahasAra, AkhyA yojana aSTa saya / / 78. pANata iMda neM pekha, acyuta iMdra taNai vali / nava saya yojana lekha, vimANa ne prAsAda bihuM // 76. UMcapaNoM AkhyAta, cor3A vistAre karI / arddhapaNa avadAta, teha visaMbha kahIjiye // pramukha kalpanA adhipa Ida / nija parivAra sahIta je // jAyai teha samakSa piNa / te aviruddhapaNAM thakI || sAmAnikAdika sahita je / nemi pratirUpaka viSe // kare kAya paricAraNA / viruddhapaNAM thI maMda, lajjA yogya tege karI / / 4. nRtya gaMdharva anIka, teha saMpAta surida ve tanu paricAra sadhIka, nemi pratirUpaka 80. ihAM je sanatakumAra, sAmAnikAja sAra, 1 nemi pratirUpeha sparza Adi kareha, 2. ane IzANa, nahiM jAye te sthAna 83. te samakSa iMda na viSe // yAvata vicaraM chaM jihAM // 70. prANatasya viMzatiH 71. acyutasya tu daza sAmAnikasahasrANi / (bu0pa0646) 72. sarvatrApi ca sAmAnikacaturguNA AtmarakSA iti / ( vR0 pa0646) 73. pAsAyauccattaM jaM saesu-saesu kappesu vimANANaM uccataM / ( vR0 pa0 646 ) 74. addhaddhaM vitthAro jAva accuyassa navajoyaNasayAI uDDhaM uccatteNaM / 75. addhapaMcamAI joyaNasayAI vikkhaMbheNaM / tattha NaM accue devide devarAyA darsAha sAmANiyasAhassIhi jAva viharai / 76. sanatkumAra mAhendrayoH SaD yojanazatAni prAsAdasyocacatvaM / (bu0pa0646) 77. brahmalAntakayoH sapta zukrasahasrArayoraSTau / ( vR0 pa0646) 78. prANatendrasyAcyutendrasya ca naveti ( 0 0 646 ) 80,81. iha ca sanatkumArAdayaH sAmAnikAdiparivArasahitAstatra nemipratirUpake gacchanti, tatsamakSamapi sparzAdiprativAraNAyA aviddhtvaat| 82. zakrezAnI tu na tathA / 83. sAmanikAdiparivArasamakSaM lajjanIyatvena viruddhatvAditi / ( vR0 pa0646) ( vR0 pa0 646) kAya praticAraNAyA ( vR0 pa0 646 ) za0 14, u06, DhA0 296 261 Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 85. sesa ta ceva / sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti| (za0 14175) (za0 14176) 85. *sesaM taM ceva ho sevaM bhaMte ! svAma, cavadamA zataka taNo kahyo / uddezo ho o to chaTho amAma, artha anUpama mhai lahyo / 86. doyasau nai ho channUmI DhAla, bhikSa bhArImAla RSirAya thii| sukha saMpati ho 'jaya-jaza' suvizAla, gaNa vRddhi tAsa pasAya thii| caturdazazate SaSThoddezakArthaH // 14 // 6 // DhAla : 297 dahA 1. SaSThoddezakAnte prANatAcyutendrayo gAnubhUtiruktA, sA ca tayoH kathaJcittulyeti tulyatA'bhidhAnArthaH saptamoddezakaH / (vR0pa0646) 1. kahyA anaMtaruddezake, pANata acyuta bhoga / kiNahi prakAre tulya te, saptama tulya prayoga // gotama-AzvAsana pada 2. nagara rAjagaha nai viSe, yAvata paraSada jAna / jina vaMdI pAchI valI, pahuMcI nija-nija sthAna / / 3. vRtti viSe ihavidhi kahyo, gotama ne bhagavAna / kevalajJAna aprApti te, kheda-sahita prabhu jAna / / 2. rAyagihe jAva parisA pddigyaa| 3-5. tatra kila bhagavAn zrImanmahAvIraH kevalajJAnaprAptyA sakhedasya gautamasvAminaH samAzvAsanAyAtmanastasya ca bhAvinI tulyatAM pratipAdayitumidamAha (vR0pa0647) 4. gotama svAmI naiM tadA, AzvAsanA nimitta / AmaMtrI ter3I karI, Akhai vANa ucitta / / 5. ApaNa nai gotama taNe, hoNahAra tulya bhAva / kahivA naiM artha prabhu, Akhai iNa prastAva / / +jinezvara bhAkhai jI, zIsa prati dAkhai jI, hojI mhArA deva jineMdra dayAla / goyama nI jor3I jI, dharma nAM dhorI jI / / [dhrapadaM] 6. he gotama! ihavidha prabhu kAMi, AmaMtraNa kari tAya / bhagavaMta zrI mahAvIra jI kAMi, gotama prati kahai vAya // 7. cira saMsiTosi me goyamA! kAMi, ghaNAM kAla laga tAya / tathA atota addhA viSe kAMi, cira kAle kahivAya / / 8. sneha thakI saMbaddha huto kAMi, mujha saM thAre jANa / ___ athavA mhArai tujha thakI kAMi, sneha adhika pahichANa / *laya : RSi dhanno re cintavai laya : pAyala vAlI padamaNI 6. goyamAdI! samaNe bhagavaM mahAvIre bhagavaM goyamaM AmaMtettA evaM vayAsI7. cira saMsiTThosi me goyamA ! 'cirasaMsiTTho si' tti ciraM bahukAlaM yAvat cire vA-atIte prabhUte kAle (vR0pa0647) 8. saMzliSTa:-snehAtsambaddhazcirasaMzliSTa: 'asi' bhavasi 'me' mayA mama vA tvaM he gautama ! (vR0 pa0 647) 262 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. cirasaMthuye me goyamA ! kAi, addhA ghaNe atIta / sneha thakI prasaMsiyo kAi, tana mana sUM dhara prIta / / 10. ciraparicite me goyamA ! kAMi, ghaNI kAla laga hita / punaH punaH darzana karI kAMi, mujha seto paricita / / 11. cirajasie me goyamA! kAMi, addhA ghaNe atIta / sevyo pratItaja pAtra chai kAi, tujha mujha adhikI prIta / / 9. cirasaMthuosi me goyamA ! 'cirasaMthuo'tti ciraM-bahukAlam atItaM yAvat saMstutaH-snehAtprazaMsitazcirasaMstutaH / (vR0 pa0 647) 10. cirapariciosi me goyamA ! "ciraparicie' tti punaH punadarzanataH paricitazciraparicitaH / (vR0 50 647) 11. cirajusiosi me goyamA ! "cirajusie'tti cirasevitazciraprIto vaa| (vR0 50 647) 12. cirANugaosi me goyamA ! 'cirANugae'tti ciramanugato mamAnugatikAritvAt / (vR0 pa0 647) 13. cirANuvattIsi me goyamA ! 'cirANuvattIsitti ciramanuvRttiH--anukUlavartitA yasyAsau ciraanuvRttiH| (vR0pa0 647) 12. cirANugatesi me goyamA ! kAMi, ghaNA kAla laga khyaat| anu pazcAta gamana kiyo, mama anugatikAritvAta // 13. cirANavittisi me goyamA! kAMi, ghaNAM kAla suvizAla / mama anuvartana tUM kiyo, anukUla vartavo nhAla / / 14. idaM ca cirasaMzliSTatvAdikaM kvAsIt ? ityAha (vR0 pa0 647) 15. aNaMtaraM devaloe aNaMtaraM mANussae bhve|| anantaraM-nirvyavadhAnaM / (vR0 50 647) soraThA 14. e pUrve AkhyAta, cira snehAdika pada jike / te kiNa sthAnaka thAta, kahiyaM chai Agala tiko / / 15. *aMtara rahitaja jANavo kAMi, devaloka rai mAya / aMtara rahita manu bhava viSe kAMi, tujha mujha prIti savAya / / soraThA 16. ima nizcai bhagavAna, tripRSTha nAM bhava nai viSe / gotama sArathi jAna, cira snehAdika saha haMtA / / 17. anya bhave piNa ema, pada sagalAI saMbhavai / gADhapaNeM kari prema, sneha rUpa mujha sAtha tujha / / tulyatA pada 18. sneha pratApe soya, kevalajJAna na Upajai / ___ sneha kSaye avaloya, tujha naiM piNa kevala husyai // 16. te mATai mana mAMya, adhati prati ma karo tume / vRtti viSe e vAya, Akhyo tiNa anusAra thii| 20. *kiM bahunA kahiyai ghaNuM kAMi, maraNa thakI suvicAra / tanu nAM bheda hetU thakI kAMi, suNa Agala samAcAra / / 16. tatra kila tripRSThabhave bhagavato gautamaH sArathitvena cirasaMzliSTatvAdidharmayukta AsIt / (vR. 50 647) 17,18. evamanyeSvapi bhaveSu saMbhavatIti, evaM ca mayi tava gADhatvena snehasya na kevalajJAnamutpadyate bhaviSyati ca tavApi snehkssye| (vR0 pa0 647) 19. tadityadhRti mA kRthA iti gamyate / (vR0 pa0 647) 21. eha manuSya nAM bhava thakI kAi, cava ne Ape doya / husAM sarIkhA tulya tihAM kAMi, kiMcita phara na hoya / / 20. kiM paraM maraNA kAyassa bhedA / kiM bahunA 'para'ti parato 'maraNAt' mRtyoH, kimukta bhavAta ? kAyasya bhedaaddhetoH| (vR0pa0647) 21. io cutA do vi tullA 'io cuya' tti 'itaH' pratyakSAnmanuSyabhavAccyutau 'dovi'tti dvAvapyAvAM tulyau bhaviSyAva iti yogaH / tatra tulyo smaanjiivdrvyau| (vR0pa0647) 22. egtttthaa| 'ekaTTa' tti 'ekArthI' ekaprayojanAvanantasukhaprayojanatvAt ekastho vA-ekotrAzritau siddhikssetraapekssyeti| (vR0 pa0 647) 22. kSetraja eka viSe rahyA kAMi, siddha-kSetra pekSAya / ___ eka prayojana bihu~ taNe kAMi, anaMta sukha noM tAya / / *laya : pAyala vAlI padamaNI za014, u07, DhA0 297 263 Jain Education Intemational For Private & Personal Use Onity Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23. vizeSa rahitaja jima huvai kAMi, nAnApaNAM rahIta / husyai jJAnAdi paryAya te kAMi, bihuM nAM tulya pratIta // 24. 'bhagavaMta zrI mahAvIra jI kAMi, gotama naiM iha rIta / dAkhI bAta dayAla jI kAMi, vArU artha vadIta // 25. dazameM uttarAdhyena meM kAMDa, gautama ne kahai vIra sneha chAMDa kari AtamA kAMda, zaradi kumuda jima nIra // 26. sneha taNAM pratApa sUM kAMi, gotama gaNadhara tAma / kevalajJAna na pAmiyA kAMi, ehavo sneha nikAma // 27. sneha rAga saMsAra meM kAMi, tiNameM dharma parUpiyo kAMDa, 28. vIra prabhU nAM tanu taNAM kAMi, moTo mAyA jAla / aMdha ajJAnI bAla // pudgala sUM je rAga / tiNasaM kevala nAM lahyA kAMi, gotama jI mahAbhAga || 26. to asaMjatI no tanu thakI kAMi, karai rAga mana mAMya / paMkhe tehanoM jIvaNo kAMda, tiNameM dharma na dhAya // 30. ima jANI uttama narAM kAMi, sneha rAga e pApa / dazamo jinajI dAkhiyo kAMi, tiNameM dharma na thApa // ' [ ja.sa.] 31 deza cadama saptama taNo, besau sattANUmI DAla / bhikSu bhArImAta RSirAya thI, sukha 'jaya jaya' haraSa vizAla || DhAla : 298 hA ! 1. bhAvi tulyatA ApaNI, jima se prabhuvara / teha anya piNa jAneM to bhalUM ima goyama pUcheha // bhAvI tulyatA-parijJAna pada * jaya jaya jJAna jineMdra noM, jayavaMtA gotama gaNadhara guNanilA, prabhu pAsa eha artha ApAM jANAM dekhAM achAM, vArU rIta vidhAna // 2. bhAvi tulyatA ApaNI, bhagavAna / 2. kevalajJAna karI tumhe, tujha upadeza thakI amhe 1 "laya sotA de re obho 264 bhagavatI jor3a vIra ! [ dhrupadaM ] vajIra // jANo sAkhyAta / jANAM jaganAtha ! 23. avisesamaNANattA bhavissAmo / ( za0 14 / 77) 'avisesamaNANatta 'tti 'avizeSaM' nirvizeSaM yathA bhavatyevam 'anAnAtvA' tulyajJAna darzanAdiparyAyAviti / ( vR0 pa0 647 ) 25. uttarA0 10 / 28 1. evaM bhAvinyAmAtmatulyatAyAM bhagavatA'bhihitAyAM 'atipriyamadveSa' mitikRtvA dAnyovenamarthaM jAnAti sadA sAdhurbhayatItyanenAbhiprAyeNa gautama evAha( vR0 pa0 647 ) 2. jahA NaM bhaMte ! vayaM eyamaTTha jANAmo pAsAmo / 'etamartham' AyobhavitulyatAsavANaM / ( vR0 pa0 647 ) 3. natra yUyaM kevalajJAnena jAnIya vayaM tu bhvdupdeshaat| ( vR0 pa0 647) Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4.tima anuttaropapAtikA, eha artha udAra / ___ jANe chai bhagavaMta jI! vali dekhai sAra? 5. jina kahai hatA amhai tumhai, jANAM dekhAM e artha / tema anuttara nAM surA, jANe dekhai tadartha // 6. kiNa arthe jAva dekhatA ? taba bhAkhai svaam| anuttaropapAtika taNe, avadhijJAna amAma / / 7. manodravya nI vargaNA, anaMtI avadhAra / viziSTa avadhi karI sUrA, jANa dekhai udAra / / 8. manodravya vargaNA viSe, jasU viSaya vikhyAta / ehavo avadhijJAna jehaneM, laddhAo labdhimAta // 4. tahA NaM aNuttarovavAiyA vi devA eyama8 jANaMti pAsaMti ? 5. haMtA goyamA ! jahA NaM vayaM eyama8 jANAmo-pAsAmo, tahA NaM aNuttarovavAiyA vi devA eyama? jANaMtipAsaMti / (za0 14178) 6,7. se keNaTheNaM jAva (saM. pA.) pAsaMti ? goyamA ! aNuttarovavAiyANaM aNaMtAo maNodavvavaggaNAo laddhAo pattAo abhisamaNNAgayAo bhvNti| 8. 'maNodavvavaggaNAo laddhAo' tti manodravyavargaNA labdhAstadviSayAvadhijJAnalabdhimAtrApekSayA / (vR0pa0 648) 9. 'pattAo' tti prAptAstadravyaparicchedataH / (vR0 pa0 648) 10. 'abhisamannAgayAo' tti abhisamanvAgatAH tadguNaparyAyaparicchedataH / (vR0 pa0 648) 6. pattAo te manodravya naiM, jANavai kari soy| pAmI chai pragaTapaNe, labdhimAtra na koya // 10. abhisamaNAgayAo tiko, manodravya nAM jeha / guNa paryAya naiM jANavai, sanmukha thai teha / / soraThA 11. yadyapi guNa paryAya, abheda chai to piNa ihAM / sahabhAvI guNa thAya, kramabhAvI paryAya hai| 12. sahabhAvI ika sAtha, kramabhAvI anukrama hasya / iNa lakSaNa kari khyAta, kahyaM bheda paryAya guNa / / 13. *viziSTa avadhijJAne karI, manodravya jANaMta / dekhai avadhi darzaNa karI, tiNa arthe e huMta // soraThA 14. ihAM bhAvArthaja eha, anuttara vimANa nAM suraa| viziSTa avadhijJAneha, jANe manodravya vargaNA / / 13. se teNaTheNaM goyamA ! evaM buccai jAva (saM. pA.) pAsaMti / (za0 14179) 15. te manovargaNA dhAra, ApAM rI aNadekhavai / ayogi avasthA majhAra, mukti gamana jANe tadA / / 16. tiNa kAraNa sura teha, bhAvi tulyatA aapnnii| jANe dekhai jeha, ehavaM Akhyo vRtti meM / 17. pUrva tulyatA pekha, tAsa prakrama thakI hivai| tulyahIja suvizekha, kahiyai chai nisuNo hivai| tulyatA pada 18. katividha tulya kahyo prabhu ! jina kahai chaha prakAra / dravya tulya te dravya thI, tulya kahiyai vicAra / / 14. ayamatra garbhArtha:-anuttaropapAtikA devA viziSTAvadhinA manodravyavargaNA jAnanti pazyanti ca / (vR0pa0 648) 15. tAsAM cAvayorayogyavasthAyAmadarzanena nirvANagamanaM nizcinvanti / (vR0pa0 648) 16. tatazcAvayorbhAvitulyatAlakSaNamartha jAnanti pazyanti ceti vyapadizyata iti / (vR0 pa0 648) 17. tulyatAprakramAdevedamAha- (vR0 pa0 648) 18. kativihe NaM bhaMte ! tullae paNNatte ? goyamA ! chabihe tullae paNNatte, taM jahA----- dvvtulle| 19. khettatullae, kAlatullae, bhavatullae, bhAvatullae sNtthaanntulle| (za0 14 / 80) 16. kSetra tulya kAla tulya hi, bhava tulya pichANa / bhAva tulya e paMcamo, vali tulya saMThANa // *laya : sItA de re oluMbhar3o zA0 14, u07, dvA0 298 265 Jain Education Intemational Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM buccai-davvatullae dvvtulle| 21. goyamA ! paramANupoggale paramANupoggalassa davvao tulle| 22. paramANupoggale paramANupoggalavairittassa davvao no tulle / 23. dupaesie khaMdhe dupaesiyassa khaMdhassa davao tulle / 24. dupaemie khaMdhe dupaesiyavairittassa khaMdhassa davvao no tulle / 25. evaM jAva dasapaesie / 20. kiNa arthe bhagavaMta jI! ima kahiye eha / dravya tulya dravya tulya je? jina bhAkhai teha // 21. paramANu pudgala tiko, paramANu pudgala pekha / dravya thakI sarikho acha, dravya tulya e dekha / 22. tathA pudgala paramANuo, paramANa thI taahi| anya pudgala dravya tehana, dravya thI tulya nAMhi / / 23. doya pradezika khaMdha te, dvipradezika naija / dravya thakI e sArikho, dravya tulya kahaija // 24. doya pradezika khaMdha te, dvi pradezika thiij| anya khaMdha naiM dravya thI, sarIkho na kahIja / / 25. ima yAvata daza pradeziyA, khaMdha laga kahivAya / sarikho tulya kahIjiye, asadRzya tulya nAya / / 26. tulya saMkhyAta pradeziyo, dUjo tulya saMkhyAta / pradezika je khaMdha naiM, dravya thI tulya thAta / / 27. tulya saMkheja pradeziyo, dUjo tulya saMkhyAta / teha thakI je anya meM, tulya nahIM kahAta / / 28. ima tulya asaMkha pradeziyo, ima vali tulya kahata / anaMta pradezika khaMdha noM, pUravavata vRtaMta // 26. tiNa arthe kari goyamA ! ima kahiye jagIsa / dravya tulya dravya tulya e, vali pUcha zIsa / / 30. kiNa arthe bhagavaMta jI! ima kahiye bAta / kSetra tulya kSetra tulya e? taba bhAkhai nAtha / / 31. eka pradeza avagAhiyA, pudgala avaloya / eka pradeza avagADha naiM, kSetra thI tulya hoya / / 32. eka pradeza avagADha te, dUjo eka pradeza / avagAhyA thI anya naiM, kSetra tulya na leza / / 33. evaM jAvata jANiya, daza AkAza pradeza / avagAhyA pudgala tike, pUrva rIta kahesa / 34. tulya saMkhyAta AkAza nAM, pradeza pichANa / avagAhyA pudgala taNo, pUrva rIta vakhANa / / 26. tullasaMkhejjapaesie khaMdhe tullasaMkhejjapaesiyassa khaMdhassa davvao no tulle / 27. tullasaMkhejjapaesie khaMdhe tullasaMkhejjapaesiyavairi tassa khaMdhassa davao no tulle / 28. evaM tullaasaMkhe jjapaesie vi, evaM tullaaNaMtapaesie vi| 29. se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai-davbatullae dvvtulle| 30. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai-khettatullae khettatullae? 31. goyamA ! egapaesogADhe poggale egapaesogADhassa poggalassa khettamao tulle| 32. egapaesogADhe poggale egapaesogADhavairittassa poggalassa khettao no tulle / 33. evaM jAva dasapaesogADhe / 34. tullasaMkhejjapaesogADhe poggale tullasaMkhejjapaeso gADhassa poggalassa khettao tulle, tullasakhejjapaesogADhe poggale tullasaMkhejjapaesogADhavairittassa poggalassa khettao no tulle / 35. evaM tullaasaMkhejjapaesogADhe vi / 35. evaM tulya AkAza nAM, asaMkhyAta pradeza / avagAhyA pudgala api, kahivA suvizeSa / / 36. te tiNa arthe jAva hI, kSetra tulya saMveda / kiNa arthe kahiye tiko, kAla tulya saMbheda / / 37. pudgala eka samaya sthiti, vali dvitIya khiij| eka samaya sthitika tiNe, tulya kAla thakIja / / 38. pudgala eka samaya sthiti, vali dUjo kahAya / ghaNAM samaya nI sthitika naiM, kAla thI tulya nAya / / 36. se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai--khettatullae khettatullae / se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai-kAlatullae kAlatullae? 37. goyamA ! egasamayaThitIe poggale egasamayaThitIyassa poggalassa kAlao tulle / / 38. ekasamayaThitIe poggale egasamayaThitIyavairittassa pogga lassa kAlao no tulle / 266 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36. evaM jAvata jANiya, daza samaya sthitIka / tulya saMkhyAta samaya sthiti, evaM ceva kathIka / / 40. tulya asaMkha samaya sthitika, evaM ceva kahAya / tiNa arthe jAva kAla thI, tulya kahiye tAya / / 41. kiNa arthe bhagavaMta jI! bhava tulya kahAya ? jina bhAkhai suNa goyamA ! bhava tulya noM nyAya / / 42. neraiyo dvitIya nAraka tiNe. bhavArthe tulya thAya / neraiyo anAraka tiNe, bhavArthe tulya nAMya / / 43. imahija tiryaMca joNiyo, ema manuSya avadAta / __ sura piNa kahivo iha vidha, tiNa arthe AkhyAta // 39. evaM jAva dasasamayaThitIe, tullasaMkhejjasamayaTThitIe evaM ceva / 40. evaM tullamasaMkhejjasamayadvitIe vi / se teNaTheNaM goyamA ! evaM vucci-kaaltulle-kaaltulle| 41. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai-bhavatullae bhavatullae ? goyamA ! 42. neraie neraiyassa bhavaTThayAe tulle, neraiyavairittassa bhavaTThayAe no tulle| 43. tirikkhajoNie evaM ceva, evaM maNusse, evaM deve vi / se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai-bhavatullae bhvtulle| 44. se keNaTheNaM bhaMte! evaM buccai--bhAvatullae bhAvatullae? goyamA ! 45. egaguNakAlae poggale egaguNakAlagassa poggalassa bhAvao tulle| 46. egaguNakAlae poggale egaguNakAlAvairittassa pogga lassa bhAvao no tulle / 47. evaM jAva dasaguNakAlae, 48. evaM tullasaMkhejjaguNakAlae poggale, 44. kiNa arthe bhagavaMta jI! bhAva tulya kahAya ? jina bhAkha suNa goyamA ! bhAva tulya noM nyAya / / 45. pudgala ika guNa kRSNa je, vali dvitoya kahIja / pudgala ika guNa kRSNa ne, tulya bhAva thakIja / / 46. pudgala ika guNa kRSNa je, vali dvitIya khaay| bahu guNa kRSNa pudgala taNe, bhAva thI tulya nAya / / 47. ima jAvata daza guNa kRSNa hi, daza guNa kRSNa sAtha / bhAva tulya kahiye tasu, anya guNa thI na thAta // 48. tulya saMkha guNa kRSNa te, tulya saMkha guNa kAla / bhAva tulya sama guNa thakI, anya guNa thI ma nhAla / / 46. tulya asaMkha guNa kRSNa hi, tulya asaMkha guNa sAtha / bhAva thI tulya kahIjiya, anya guNa thI na thAta / / 50. tulya anaMta guNa kRSNa hi, tulya anaMta guNa kAla / bhAva tulya kahiyai tasu, anya guNa thI ma nhAla / / 51. kRSNa varNa jima Akhiyo, nIla lohita ema / pIta zukla imahIja cha, sugaMdha durgaMdha tema / / 52. evaM tikta jAva madhura hI, ima karkaza phAsa / ima jAva lUkSa pharza lagai, pUrva rIta prakAza / / 53. udaya bhAva udaya bhAva naiM, bhAva thI tulya thAya / udaya bhAva anya bhAva na, bhAva thI tulya nAMya / / 49. evaM tullaasaMkhejjaguNakAlae vi, 50. evaM tullaaNaMtaguNakAlae vi / 51. jahA kAlae, evaM nIlae, lohiyae, hAliddae, sukkile| evaM subbhigaMdhe, evaM dubbhigaMdhe / 52. evaM titte jAva mahure / evaM kakkhaDe jAva lukkhe| 53. odaie bhAve odaiyassa bhAvassa bhAvao tulle, odaie bhAve odaiyabhAvavairittassa bhAvassa bhAvao no tulle| 54. evaM ovasamie, khaie, khaovasamie, pAriNAmie / 54. ima upazama kSAyaka kahyo, kSayopazama jANa / pariNAmika e paMcamo, pUrva rIta pichANa / / 55. sannipAta sannipAta naiM, imahija kahivAya / tiNa artha ima Akhiyo, bhAva tulya naM nyAya // vA0-udaya te karma no vipAka, tehija kriyA mAtra athavA udaya karI nIpano te udaya bhAva-nArakatvAdi paryAya vizeSa / te audayika bhAva nai nArakatvAdi bhAva thakI bhAvatulle-bhAva sAmAnya AzrayI - tulya-sarIkho / evaM udaiye / odayika bhAva odayika bhAva thI vyatirikta-anerA nai bhAva thI tulya nhiiN| 55. sannivAie bhAve sannivAiyassa bhAvassa bhAvao tulle, sannivAie bhAve sannivAiyabhAvavairittassa bhAvassa bhAvao no tulle| se teNaTTeNaM goyamA ! evaM vucci-bhaavtulle-bhaavtulle| vA0-'udaie bhAve' tti udayaH-karmaNAM vipAka: sa evaudayika:-kriyAmAtraM athavA udayena niSpannaH audayiko bhAvo-nArakatvAdiparyAyavizeSaH audayikasya bhAvasya nArakatvAderbhAvato-bhAvasAmAnyamAzritya tulyaH samaH, za0 14, u07, DhA0 298 267 Jain Education Intemational Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evaM uvasamie - bhopazamika bhAva piNa imahija kahivo tathAhi uvasamie bhAve uvasamiyassa bhAvassa bhAvao tulle tathA uvasamie bhAve uvasamiyavairittassa bhAvassa bhAvao no tulle / ima zeSa naiM piNa kahivo tihAM upazama te udaya AvyA karma noM kSaya ane udaya nAvyA tehanoM thAMbhivo te aupazamika / athavA upazame karI nIpanI te auzamika samyadarzanAdika / khaie-kSaya te karma noM abhAva tehija kSAyika athavA kSaye karI nIpano te kSAyaka kevalajJAnAdi / khauvasamie udaya prApta karma ne vinAze karI sahita zeSa no upazama te kSAyopazamika, kriyA mAtra hIja / athavA kSayopazame karI nIpanoM te kSAyopazamika matijJAnAdi paryAya vizeSa / ihAM koI eka pUrva-tahAM opazamika kSAyopamika ne maho syUM vizeSa ? bihuM naiM viSe udIrNa nAM kSaya aneM anudIrNa nAM upazama no sadbhAva cha~ te mArTa / ihAM uttara - kSayopazamika nai viSe vipAka vedavo na cha~ piNa pradeze vedavo cha hIja / opazamika naiM viSe pradeze piNa vedavo nahIM cha~, e vizeSa / ividhi AkhyAta | kahiye jaganAtha ! parimaMDala jAna kahiye samAna || saMThANa sAtha / 56. kina artha bhagavaMta jI saMThANa thI je tulya khai ? 57. jina kahai parimaMDala tiko, sulpa ache saMThANa thI tulya 58. parimaMDala saMThANa je anya tulya nahIM saMThANa bhI ima Arya nAtha || 52. evaM baTTa saMThANa vaTTa saMThANa hI, taMsa ne cauraMsa / Ayata piNa iNa rIta sUM kahiyo suprazaMsa || 60. samapauraMsa saMThANa je samacaureMsa sAtha / tulya saMThANa thakI kahyo, vArU rIta vikhyAta // 61. samacauraMsa saMThANa je anya saMThANa sAtha / tusya sarIkho nahi tiko, saMThANa bhI khyAta // 62. evaM jAvaka lage tiNa artha e vApa jAva saMThANa thI tulya te, vArU vara nyAya || vA0 - saMThANa te AkAra vizeSa / te saMThANa be prakAre jIva ana ajIva nAM bheda thakI / tehane viSe ajIva saMThANa paMca prakAre kahe che - parimaMDala, vRtta, tryaMsa, cauraMsa, Ayata / tihAM parimaMDala saMThANa te bAhira thakI vRtta te gola AkAra madhya naiM viSe polAr3a te cUr3I nI pare te parimaMDala nAM be prakAra dhana parimaMDala ne pratara parimaMDala / 1 dUjo vRtta saMThANa te parimaMDala jima bAhira gola kuMbhAra nAM ca nIM paraM / evRtta piNa be prakAravali eka-eka nAM bebe bheda sama saMkhyA pradeza nai viSama 268 bhagavatI joDa ane bica meM polAr3a rahita -ghana vRtta anaiM pratara vRtta / saMkhyA pradeza naiM bheda thakI / evaM uvasamie' tti aupazamiko'pyevaM vAcyaH, tathAhi - 'uvasamie bhAve upasamiyarasa bhAvasya bhAvao tulle uvasamie bhAve uvasamiyavairittassa bhAvassa bhAvao no tulle' tti, evaM zeSeSvapi vAcyaM, tatropazamaH udIrNasya karmaNaH kSayo'nudIrNasya viSkambhatodayatvaM sa evopazamika:- kriyAmAtraM upazamena vA nirvRttaH aupazamika: samyagdarzanAdiH / 'khaie' tti kSaya:-- - karmAbhAva: sa eva kSAyikaH kSayeNa vA nirvRttaH kSAyikaH - kevalajJAnAdiH / 'khaovasamie' tti kSayeNa - udayaprAptakarmaNo vinAzena sahopazamo - viSkambhitodayatvaM kSayopazamaH sa eva kSAyopazamikaH - kriyAmAtrameva kSayopazamena vA nirvRttaH kSAyopazamika:- matijJAnAdiparyAyavizeSa : : / nanvopazamikasya kSAyopazamikasya ca kaH prativizeSaH, ubhayatrApyudIrNasya kSayasyAnudIrNasya copazamasya bhAvAt ucyate kSAyopazamika vidyAvedanameva nAsti pradezavedanaM punarastyeva, apazamike tu pradezavedanamapi nAstIti / ( vR0 pa0649) 56 se keNaTThaNaM bhaMte ! evaM vuccai saMThANatullaesaMThANatullae ? 57. goyamA ! parimaMDale saMThANe parimaMDalassa saMThANassa saMThANabha tulle parimaMDale saMThANe / 58. parimaMDala saMThANavairittassa saMThANassa saMThANao no tulle / 59. evaM vaTTe, tase, caurase, Ayae / 60. samacauraMsaThANe samacauraMsassa saMThANassa saMThANao tulle samacauraMse saMThANe / 61. samaca uraMsa saMThANava irittassa saMThANassa saMThANao no tulle / 62. evaM parimaMDale vi, evaM jAva (saM0 pA0 ) huMDe | se teNaTTheNaM goyamA ! evaM vRccai saMThANatullaesaMThAtullae / (za0 14181) bA0 'ThAe ti saMsthAnaMAkRtivizeSa: tacca dvedhA jIvAjIvabhedAta tatrAjIvasaMsthAnaM paJcadhA / tatra 'parimaMDale saMThANe' tti parimaNDala saMsthAnaM bahistAdvRttAkAraM madhye suSiraM yathA valayasya, tacca dvedhApanapratarabhedAt / 'vaTTe' tti vRttaM parimaNDalamevAntaH supirarahitaM yathA kulAlacakrasya, idamapi dvedhA - ghanapratarabhedAt, punareka dvidhA - samasaMkhya viSamasaMkhya pradezabhedAt / Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evaM vyaMsa ana caturaMsa / navaraM etalo vizeSa-vyaMsa te trikoNa siMghADA nIM para / cauraMsa-caukhUNo nAraka nai upajavA nAM sthAnaka nIM parai athavA bAjoTa nIM evaM vyatraM caturasra ca, navaraM 'tyasratrikoNa zRMgATakasyeva caturasraM tu catuSkoNaM yathA kumbhikaayaaH| parai / Ayata te dIrgha daMDa nI parai / Ayata tIna prakAra-zreNI Ayata, pratara Ayata aura ghana Ayata / vali eka-eka nAM be-be bheda-sama saMkhyA pradeza aneM viSama saMkhyA pradeza |e pAMca prakAra nAM ajIva saMThANa vidhasA te svabhAva karika prayogasA te jIva nAM vyApAra karake huvai|| vali jIva saMsthAna te saMThANa nAma karma nI uttara prakRti nAM udaya thakI pAmyo jIva sahita zarIra noM AkAra / te chaha prakAra / tihAM prathama samacauraMsa te tulya Aroha-pariNAha, sampUrNa aMga nAM avayava-potA nI AMgula thI ekasau ATha AMgula UMco / samacauraMsa-tulya ArohapariNAhapaNe karI samapaNAM thakI pUrNa avayavapaNe karI cauraMsapaNAM thakI te saMsthAna nai samacauraMsapaNo saMgata chai| ima nigohaparimaMDala piNa / jima samacauraMsa kahyo tima nyagrodha parimaMDala piNa kahivU / nyagrodha nAma bar3a vRkSa noM chai / tehanI parai parimaMDala-nAbhI thakI Upara cauraMsa lakSaNa yukta anaiM nAbhI nai heThe UparalA rai anurUpa nahIM huvai - UparalA pramANa thakI atihI hIna huvai / evaM jAva huMDaka / ihAM jAva zabda kahivA thakI 'sAikhujjevAmaNe' piNa khivaa| tihAM sAdI-nAbhI thakI her3ha caturasra lakSaNa yukta anaM nAbhI ne Upara tehanai anurUpa nhiiN| anai khujja kahitAM kubja te gAbar3a Adi nai viSe anai hAtha paga nai viSe caturasra lakSaNa yukta / anya madhya bhAga saMkSipta anai vikRta rUpa / vAmana te madhya to lakSaNa yukta anai grIvAdika tathA hAtha paga nai viSe Adi lakSaNe kari hIna / huMDaka te bahulapaNe sarva avayava nai viSe Adi lakSaNa visaMvAda sahita-etale mUla lakSaNe karI hIna / je avayava nai viSe jehavA lakSaNa cAhije tehavA nthii| 63 cavadama zata deza saptamoM, besau aThANUMmI DhAla / bhikSa bhArImAla RSirAya thI, 'jaya-jaza' haraza vizAla / / AyatadIrgha yathA daNDasya, tacca tredhA-zreNyAyatapratarAyataghanAyatabhedAt, punarekai dvidhA-samasaMkhyapradezabhedAt / idaM ca paMcavidhamapi visrasA prayogAbhyAM bhavati, jIvasaMsthAnaM tu saMsthAnAbhighAnanAmakarmottaraprakRtyudayasampAdyo jIvAnAmAkAraH, tacca SoDhA, tatrAdyaM 'samacaurase' tti tulyArohapariNAhaM sampUrNAgAvayavaM svAMgulASTazatocchyaM samacaturasraM, tulyArohapariNAhatvena samatvAt pUrNAvayavatvena ca catusratvAttasya, caturasra saGgatamiti paryAyo / evaM 'parimaMDalevi' tti yathA samacaturasramuktaM tathA nyagrodhaparimaNDalamapItyarthaH, nyagrodho-vaTavRkSastadvatparimaNDalaM nAbhIta upari caturasralakSaNayuktamadhazca tadanurUpaM na bhavati-tasmAtpramANAdhInataramiti / 'evaM jAva huMDe' tti iha yAvatkaraNAt 'sAI khujje vAmaNe' tti dRzyaM tatra 'sAi' tti sAdi nAbhIto'dhazcaturasralakSaNayuktamupari ca tadanurUpaM na bhavati / 'khujjo' tti kubja grIvAdI hastapAdayozcaturasralakSaNayuktaM saMkSiptavikRtamadhyaM / vAmaNe' tti vAmanaM lakSaNayuktamadhyaM grIvAdI hastapAdayo rpyaadilkssnnnyuunN| 'huMDe' tti huNDaM prAyaH sarvAvayaveSvAdilakSaNavisaMvAdopetamiti / (vR0 50 649,50) DhAla 299 dUhA 1. vaktavyatA saMThANa nI, pUrve bhAkhI pekh| hiva saMThANajavaMta je, muni nI bAta vizekha / / bhaktapratyAkhyAta-AhAra pada 2.bhakta taNAM pacakhANa prabha ! kIdhA je muni dhanna / AhAra viSe mUcchita tiko, jAvata adhyupapanna / / 1. anantaraM saMsthAnavaktavyatoktA, atha saMsthAnavato'nagArasya vaktavyatAvizeSamabhidhAtukAma Aha (vR0 50 650) 2. bhattapaccakkhAe NaM bhaMte ! aNagAre mucchie jAva (saM0 pA0) ajjhovavanne AhAramAhAreti / za0 14, u07, DhA0 298,299 269 Jain Education Intemational Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA sneha rUpa gaDie ' Asakta atRpti AhAra viSe 3. jAva zabda thI jAna, azane adhyavasAna, te 4. guddha prApta je AhAra, tathA AkAMkSA dhAra, taMtU karI / kahIjiye | bhAva kari / vAMchA ghaNI / / vahA , 5. adhyupapanna aprApta je, AhAra viSe aticita / ehavo aNasaNiyo muni, teha taNo vRttaMta // 6. tIvra kSudhA je vedanI, udaya thakI asamAdhi / teha miTAvaNa ne aratha, bhogavato azanAdi / 7. atha hiba AhAra kiyAM pache kareM svAbhAvika kAla / samudghAta mAraNAMtikI, kAla zabda artha mhAla // 8. mAraNAMtika samudghAta thI, pache amUcchita teh| jAva adhyupapanna rahita, AhAra pratai AhA reha' ? 9. jina kahai haMtA goyamA agasaNiyo aNagAra / ! timahija puravalI pare, kahiyo saha adhikAra // 10. te kaNa artha he prabhu! ihavidha kahiye soya bhatta paccakkhANa kiyo tiko, anya timaja avaloya ? 11. jina hai. bhatta pacakhANa muni, mUcchita ati avaloya / jAvata adhyupapanna te, AhAra viSe je hoya || 12. hive svabhAve kAla kari parcha amUcchita jAva AhAraviSe tiNa aratha, jAva AhAra kRta sAva // 13. prazna artha timahIja e aMgIkRtya prabhu kIdha kiNahika aNasaniyA taNo azubha bhAva te lIdha // , vA0 -bhattapaccavakhAe NaM kahitAM aNasaNa kIdho te aNagAra, mRcchie kahita UpanI mUcrcchA - Upano AhAra saMrakSaNa anubandha athavA te AhAra nAM doSa naiM viSe mUDha thayo / 'mUrcchA mohasamuchrAyayoH' iti vacanAt / ihAM mUrcchA dhAtu moha artha naiM viSe te mUDhatA samuchrAya te vRddhi artha nai viSe te AhAra saMrakSaNa nAM pariNAma nI vRddhi | jAva zabda thI ima jANavo 'gaDhie giddhe' / gaDhie kahitAM AhAra ke viSe sneha rUpa taMtu karikai gUMthaNo / 'graMtha zraMtha sandarbhe' iti vacanAt -- grantha dhAtu atha dhAtu e donUM sadarbha te gUMthaNA artha ke viSe / giddhe kahitAM pAmyA AhAra naiM viSe Asakta athavA atRptapaNa karI te AhAra nI AkAMkSAvAn / 'gRdhu abhikAMkSAyAM' iti vacanAt --- gRdhu dhAtu vAMchA artha viSe / 1. aMgasuttANi meM 'giddhe' pahale hai 'gaDhie' bAda meM hai| jor3a meM pATha Age-pIche hai / kucha AdarzoM meM pATha kA yaha krama rahA hogA / 2. prastuta DhAla meM gAthA 3 se 8 taka kI jor3a pATha aura vRtti donoM ke AdhAra para kI gaI hai / phira bhI jor3a ke sAmane kevala pATha hI uddhRta kiyA gayA hai / kyoMki gAthA 13 se Age kA vArtika vRtti ke AdhAra para likhA huA hai / - isalie vRtti kA vaha aMza avikala rUpa se vahIM para uddhRta kiyA hai / 270 bhagavatI jor3a 3. gaDhie 4. giddhe 5. ajbhovavanne 7. aba kAlaM kare / 8. tapacchA amUhie lagi garieko vayanne bAhAramAhAreti ? 9. haMtA goyamA ! bhakttapaccakkhAyae NaM aNagAre taM caiva (saM0 pA0 ) (10 1482) 10. se keNaTThaNaM bhaMte ! evaM vRccai - bhattapaccakkhAyae 0pA0) 11. goyamA ! bhattapaccakkhAyae NaM aNagAre mucchie jAva (saM0 pA0 ) AhAre bhavai / 12. ahe NaM vIsasAe kAlaM karei, tao pacchA amucchie jAva (saM0 pA0 ) AhAre bhavai / 12. se govamA ! bAba AhAramAhAreti / (10 14003) vA0 'bhatte' tyAdi, tatra 'bhattapaccakkhAyae NaM' ti anazanI 'mUcchitaH saJjAtamUcrcha:- jAtAhArasaMrakSaNAnubandhaH taddoSaviSaye vA mUDhaH 'muccha' mohasamucyayoH iti vacanAt / yAvatkaraNAdidaM dRzyaM - 'gaDhie ' pramitAhAraviSayasnehatantubhiH saMdarbhita: 'grantha zrantha saMdarbha' iti vacanAt / 'giddhe' gRddhaH prAptAhAre Asakto'tRptatvena vA tadAkAGkSAvAn 'gRdhu abhikAGakSAyAm iti vacanAt / Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajjhovavanne kahitAM aNapAmyA AhAra nI citavaNA adhikapaNe karI rupnii| AhAra te vAyu, tela copar3aNAdika athavA odanAdika no bhogavaNo / tIvra kSudhA vedanIya karma nA udaya thakI asamAdhi chate te kSudhA vedanIya upazamAvA nai artha AhAra krai--bhogvai| aheNaM kahitA atha hivai AhAra kiyAM pacha, vIsasAe kahitA svabhAva thakIja, kAlaM kahitAM maraNa te kAla nI para kAla kahiyai mAraNAMtika samudghAta tehanai kAla kahiye, etala mAraNAMtika samudghAta karInai / to pacchA kahitAM mAraNAMtika samudghAta pachai teha thakI nivRtta mUrchAdi vizeSaNa rahita AhAra kara prazAMta pariNAma nAM sadbhAva thakI iti praznaH / atra uttaraM-haMtA goyamA ! ityAdi, ajjhovavanne' tti adhyupapanna:-aprAptAhAracintAmAdhikyenopapannaH / AhAraM vAyutailAbhyaGgAdikamodanAdikaM vA'bhyavahArya tIvrakSudvedanIyakarmodayAdasamAdhau sati tadupazamanAya prayuktam 'AhArayati' upabhuGkte / ahe NaM' ti 'atha' AhArAnantaraM "visrasayA' svabhAvata eva 'kAlaM' ti kAlo-maraNaM kAla iva kAlo mAraNAMtikasamudghAtastaM karoti' yAti 'tao paccha' tti tato--mAraNAntikasamudghAtAt pazcAt tasmAnnivRtta ityarthaH amUcchitAdivizeSaNavizeSita AhAramAhArayati prazAntapariNAmasadbhAvAditi praznaH, atrottaraM-'haMtA goyamA !' ityAdi, anena tu praznArtha evAbhyupagataH, kasyApi bhaktapratyAkhyAturevaMbhUtabhAvasya sadbhAvAditi / (vR0 50 650) iNa uttare karI vali praznArthahIja aMgIkAra kiyo, etale gotama je artha pUchyo tikohIja prabhu uttara diyo| kiNahI bhakta-pratyAkhyAna vAlA rai piNa isA bhAva nAM sadbhAva thkii| 14. anantaraM bhaktapratyAkhyAturanagArasya vyaktavyatoktA, sa ca kazcidanuttarasureSUtpadyata iti tadvaktavyatAmAha (vR0 pa0 650) soraThA 14. anaMtare avadAta, aNasaNiyA muni no kahyo / anuttare upapAta, ko zuddha aNasaNI tAsa hiva // lavasattama deva pada *caraNa rayaNa sudha kiriyA, A to jJAna sahita anusariyA jI, caraNa rayaNa sudha kiriyaa| tiNa sU savvadasiddha saMcariyA jI, caraNa rayaNa sudha kiriyaa| ziva eka bhave avatariyA jI, caraNa rayaNa sudha kiriyA / / (dhrupadaM) 15. prabha! che lavasattama devA? jina kahai sura cha sukhmevaa| vA0-lava-zAlyAdika nAM karalA lUNavA nI pramANe kriyA nai kAla noM vibhAga, sattama ----sAta-sAta nI saMkhyAe mAna pramANa je kAla te lavasattama / te lavasattama kAla lagai Aukhe achate zuddha adhyavasAya vartatAM chatAM siddhi na gayA piNa deva nai viSe UpanAM te lavasattamA / te sarvArthasiddha nAmA anuttara vimAna nAM vaasii| 16. kiNa arthe prabhu! ima kahiyai, lava-saptama deva sulahiyai jI? 17. jina bhAkhai de dRSTato, koi puruSa taruNa balavaMto jii| 18. jAva nipuNa caturAI, vali zilpa kalA adhikAI jii| 16. zAla taNAM kaMDa jANI, athavA brIhI taNAM pichANI jii| 20. tathA gohaM nAM soyo, athavA java nAM avaloyo jii| 21. vali java-java dhAnya vizekha, pAkA saha nAM saMpekhaM jii| 22. pariAyANaM kahivAyA, lavanoya avasthA pAyA jii| 15. asthi NaM bhaMte ! lavasattamA devA, lavasattamA devA ? haMtA asthi / (za0 14184) vA0-lavA:-zAlyAdikavalikAlavanakriyApramitAH kAlavibhAgAH sapta-saptasaMkhyA mAna-pramANaM yasya kAlasyAsau lavasaptamastaM lavasaptamaM kAlaM yAvadAyuSyaprabhavati sati ye zubhAdhyavasAyavRttayaH santa: siddhi na gatA api tu deveSutpannAste lavasaptamAH, te ca sarvArthasidvAbhidhAnAnuttarasuravimAnanivAsinaH / (vR0 10651) 16. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai-lavasattamA devA, lavasattamA devA? 17. goyamA ! se jahAnAmae kei purise taruNe 18. jAva niuNasippovagae 19. sAlINa vA vIhINa vA 20. godhUmANa vA javANa vA 21. javajavANa vA pakkANaM 22. pariyAtANaM pariyAyANaM' ti 'paryavagatAnAM' labanIyAvasthA praaptaanaaN| (vR0 pa0 651) 23. hariyANaM 'hariyANaM' ti pinggiibhuutaanaaN| (vR0 50 651) 23. haritANaM pATha udArI, te pIlA thayA apArI jii| *laya : seva munI noM kIje za014, u07, DhA0 299 271 Jain Education Intemational Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24. te paNa pIta piNa hoI, tiNasuM Agala avaloI jii| 25. haritakaMTA bhAlo, thai saha nIM pIlI nAlo jI / 26. tIkhe dAtarale tAhI, tehanaiM navI pANa caDhAI jI // 27. sAMkar3I bakharI nAlo bAhU karigrahI tatakAlo jI / / 28. muTTi grahiye kari tAsa, saMkSepI naiM suvimAsaM jI / 26. jAva iNAmeva ityAdi, tasu lavaNa kriyA saMvAdi jI / 30. tasu zIghrapaNo dekhAyo, kahai hivar3AM lUMNUM tAhya jI / 31. ima kahito ciThI bajAI, kare kAya kriyA adhikAI jI / / / 32. zAlyAdika nAla salAhiye, mUMThiyo tAsa laba kahiye jI / 33. te lava prati lUNai tAhyo, lUNatAM sapta lava thAyo jii| 34. he gotama ! suNa hiva lekho, 35. dravya devapaNa je sAdhu 36. to tiNahija bhava sItA, 37. Umo Ayu sapta 'lava syAhI, 38. sthiti meM lavasattamA 39. kahyuM vRttikAra ima 40. tiNa artha goyama ! huvai itaro Ayu zeSo jI / manu bhave caraNa ArAdhu jI 1 jAvata dudha aMta karatA jii| tiNasuM gayA savvaTTasiddha mAMhI jI / ziSTaM chaTThe sUgaDAMge iSTaM jI / bhevA, sthiti parama anuttara devA jI / ima lahiye, laya saptama devA kahiye jI / soraThA 41. lava-saptama karI / AkhyAta, te anuttara upapAtikA / deva anuttara jAta, kahiye ve sUtre aNutaropapAtika deva pada 42. he bhagavaMta ! svayamevA anuttaropapAtika devA jI ? chai 43. haMtA asthi jina bhAkhai, vali gotamajI ima dAkhe jI / 44. kiNa arthe prabhu ! ima kahevA, anuttaropapAtikA devA jI / *laya : seva munI na kIjaM 272 bhagavatI joDa 24. te ca patrApekSayA'pi bhavantItyAha - ( vR0 pa0 651 ) 25. harikaMDA 'hariyaDa' ti piGgI ( vR0 pa0 651) 26. tikkheNaM navapajjaNaeNaM asiaeNaM 'navapajjaNaMeNaM' ti navaM pratyagraM 'pajjaNayaM' ti pratApitasyAyoghana kuTTanena tIkSNIkRtasya pAyanaMjalanibolanaM yasya tannavapAyanaM tena 'asiyaeNaM' ti dAtreNa / (0 0 651) 20. paDisAhariyA paDhisAhariyA 'pahiriti pratisaMhRtya vikIrNanAlA bAhunA saMgRhya (bu0pa0652) 28. paDisaMkhiviyA - paDisaMkhiviyA 'paDisaMkhiviya' tti muSTigrahaNena saMkSipya / 29-31. 'jAva iNAmeva iNAmeva' tti kaTTu ( vR0 pa0 651 ) 'jAva iNAmeve' tyAdi prajJApakasya lavanakriyAzIghravopadarzanapaTikAdihasta vyApArasUcaka vacanaM / ( vR0 pa0 651) 32, 33. sattalave luejjA / 'sattalave' tti lUyanta iti lavAH zAlyAdinAlamuSTayastAn lavAn jati sunIyA (bu0pa0651 ) 34. jadi NaM goyamA ! tesi devANaM evatiyaM kAlaM Aue pappa 35. 'tesi devANaM' tti dravyadevatve sAdhvavasthAyAmityarthaH / (10 50 651) 36. to NaM te devA teNaM ceva bhavaggahaNeNaM sijyaMtA jAva (saM0 pA0 ) aMtaM karatA / 40. se teNaTheNaM goyamA ! evaM buccai - lavasattamA devA, lavasattamA devA / (za0 14/85) 41. navasaptamA anuttaropapAtikA ityanuttaropapAtika devaprarUpaNA yamabhidhAtumAha ( vR0 pa0651) 42. 43. haMtA atthi / 44. se atarovavAiyA devA aguttaro ( 0 1409) bhaMte! evaM buvada-aguttaropavAiyA devA, aNuttarovavAiyA devA ? vavAiyA devA ? Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45. taba jina bhAkha goyama naiM, anuttaropapAtika sura meM jii| 46. anuttara zabda suhAyA, vali rUpa anuttara pAyA jo| 47. jAva anuttara phAsA, tiNa saM tana mana huvai hulAsA jii| vA0-anuttara kahilaM sarva pradhAna, anuttara zabdAdika viSaya nAM yoga yakI upapAta janma te anuttaropapAta / te anuttara zabdAdi upapAta cha je devatA nai te anuttaropapAtikA khiye| 48. tiNa arthe ema kahevA, anuttaropapAtikA devA jii| 45. goyamA! aNuttarobavAiyANaM devANaM 46. aNuttarA saddA aNuttarA rUvA 47. jAva saM0 pA0) aNuttarA phAsA / vA0 'aNuttarovavAiya' tti anuttaraH-sarvapradhAno'nuttarazabdAdiviSayayogAt upapAto-janma anuttaropapAtaH so'sti yeSAM te'nuttaropapAtikAH / / (vR0pa0 651) 48. se teNaTheNaM goyamA ! evaM vuccai-aNuttarovavAiyA devA, aNuttarovavAiyA devaa| (sh014|87) 49,50. aNuttarovavAiyA NaM bhaMte ! devA kevatieNaM kammAvaseseNaM aNuttarovavAiyadevattAe uvavannA ? 51,52. goyamA ! jAvatiyaM chaTThabhattie samaNe niggaMthe kammaM nijjareti / 53. evatieNaM kammAvaseseNaM / 54. aNuttarovavAiyadevattAe uvvnnaa| (za0 14 / 88) 55. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte! tti| (za0 14 / 89) 46. prabhu ! deva anuttara dekho, kitai karma rahyA avizekho jI ? 50. anuttaropapAtikA teho, surapaNe UpanAM jeho jI? 51. taba bhAkhai zrI bhagavaMto, je zramaNa mUnI nirgrantho jii| 52. jitA chaTha bhakta rai mAMhyo, o to karma nirjarai tAyo jii| 53. itA karma rahyA avazekho, itale aNakhapiya lekho jii| 54. anuttara upapAta surapaNa, upanAM ima prabhujI pabhaNeM jii| 55. sevaM bhaMte ! suvizeSo, zata cavadama saptamudezo jii| 56. besI nava neUmIM DhAlaM, A to Akho bAta rasAlaM jii| 57. bhikkhu bhArImAla RSirAyA, 'jaya-jaza' sukha haraSa savAyA jii| caturdazazate saptamoddezakArthaH // 14 // 7 // DhAla: 300 1. saptame tulyatArUpo vastuno dharmo'bhihitaH, aSTame tvantararUpaH sa evaabhidhiiyte| (vR0pa0 651) dUhA 1. tulya rUpa vastU taNo, dharma saptameM khyAta / tehija atararUpa hiva, kahiye chai avadAta / / abAdhA-antara pada _ *catura nara sAMbhalajo vistAra / (dhrupadaM) 2. prabhu ! ratnaprabhA e pRthvI taNa re, sakkaraprabhA mahI jANa / abAdhAe kari kahyo re, kito aMtara jagabhANa? 3. zrI jina bhAkhai goyamA re, yojana asaMkha hjaar| abAdhAe aMtaro re, Akhyo te avadhAra / / soraThA 4. bAdhA mAhomAMhi, pIr3ana te saMzleSa thii| __bAdhA pIr3ana nAhi, teha abAdhA jaannjo|| 5. aMtara zabda kahAya, madhya Adi je artha meN| te TAlaNa nai tAya, artha ihAM vyavadhAna cha / *laya : rAma pUcha sugrIva naiM re 2. imIse NaM bhaMte ! rayaNappabhAe puDhavIe sakkarappabhAe ya puDhavIe kevatie abAhAe aMtare paNNate? 3. goyamA ! asaMkhejjAI joyaNasahassAI abAhAe aMtare paNNatte / (za0 14 / 90) 4. bAdhA-parasparasaMzleSataH pIDanaM na bAdhA abaadhaa| (vR0 pa0 652) 5. ihAntarazabdo madhyavizeSAdiSvartheSu vartamAno dRSTastatastadvyavacchedena vyvdhaanaarthprigrhaarthmbaadhaagrhnnN| (vR0pa0 652) za014, u08, DhA0 299,300 273 Jain Education Intemational Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. jojana ihAM pichANa, prAya pramANAMgula' niSpanna | parvata pRthvI vimANa, pramukha pramANAMgula karI // dAkhyo che tiNa kAraNai / 7. e anuyogajadvAra, aMtara e avadhAra, jojana pramANa aMgule // 8. namAdo grahaNa pakIja, ravi prakAzAdika taNuM / pramANa aMgulahIja, yojana miganuM che tamu / 5. / 9. adholoka je grAma, prAptI vihAM prakAza niiN| Atmagula nahi tAma, tAsa aniyatapaNeM karI // 10. uccheda aMgula nAMhi te atilaghuparNe karI pramANAMgule tAhi, jojana miNavaM kSetra nuM // 11. siddhazilA thI jaha loka aMta noM aMtaro / utsedhAMgula teha, yojana pramita jaNAya cha / 12. te jojana ne jANa, chaTTha bhAga pichANa, 13. triNa saya ne tetIsa vali siddhAM taNI jagIsa, 14. avagAhanA giNeha, te isa aMtara piga eha vA0-siddhi zilA re ane yAMgula saMbhave isa vRttikAra kahA vRtti uparitana ika krosa Rs / siddha taNI avagAhaNA || aMgula battIsa hI / utkRSTI avagAhaNA // utsedhAMgu karI / yakI e Akhiyo / aloka rai deza UNo jojana AMtaro te utseana anerA aMtara pramANAMgule jApA / 15. sakkaraprabhA pRthvI varNe re, abAdhAe aMtara kito re ? vAluprabhA nAtha ! Rs caiva kahAta // evaM 16. evaM jAva tamA varNe re, saptamI dhAra / adho e bihu bica aMtara tiko re, jojana asaMkha hajAra // 17. prabhu ! sAtamIM mahi taNai re, aloka naiM bali nhAla | abAdhAe aMtara kito re ? dAkho dInadayAla ! 18. jina bhAkhe suNa goyamA ! re, jojana asaMkha hajAra abAdhAe aMtaro re, e vArU nyAya vicAra // 16. e ratnaprabhA pRthvI taNai re, jyotiSI ne bhagavAna / abAdhAe aMtaro re, ketalo kahiye jAna ? 20. jina kahai jojana sAtasau re. abAdhAe aMtaro re, zaMkA 21. jotiSI ne bhagavaMtajI ! Upara neU jANa / mUla ma ANa || meM IzAna / aMtara kitaro Akhiyo re, kRpA karo guNakhAna ! re, sudharma 1. RSabhadeva bhagavAna rI eka AMgula, tiNa naiM pramANa AMgula kahiye / 2. ayoga sUtra 300, 410 *laya rAma pUche sugrIva ne re 274 bhagavatI jor3a 6. iha yojanaM prAyaH pramANAGa gulaniSpannaM grAhya 'maDhavivimANAmiNasu pamANaM leNaM tu / ' (0 0 652) 8. ityatra nagAdigrahaNasyopalakSaNatvAdanyathA''dityaprakAzAderapi pramANayojanAprameyatAM syAta / ( vR0 pa0552) 9. tathA bAdhakAme tatprakAzAprAptiH prApnotyA ramA gulasyAnivatyenAvyavahArAGgatA raviprakAzasyocchrayayojanaprameyatvAt / ( vR0 pa0652) 10. tasya cAtilaghutvena pramANayojanapramitakSetrANAmavyAptiriti / ( vR0 pa0 652 ) 11. bacceyAgbhArAyAH pRthivyA lokAntasya cAntaraM cyAGa gulaniSyannayojanaprameyamityanumIyate / ( vR0 pa0652) yojanasyoparitana kozasya SaDbhAge (200652) 12. yatastasya siddhAvagAhanA / 13. dhanustribhAgayuktayasmidadhikadhanuH mihitA zatatrayamAnA (bu0pa0652) 14. sApayojanAta eva yujyata iti / (bu0 pa0 652) vA0 'desUNaM joyaNaM' ti iha siddhayalokayodezonaM yojanayantaramuktaM / ( vR0 pa0 652 ) 15. sakkarappabhAe NaM bhaMte ! puDhavIe vAluyappabhAe ya puDhavIe kevatie abAhAe aMtare paNNatte ? evaM ceva / 16. evaM jAva tamAe ahesattamAe ya / (10 14091) 17. ahe samAe NaM bhaMte! buDabIe alogassa va kevatie abAhAe aMtare paNNatte ? 15. goyamA ! asA jogasahasvAI avAhAe aMtare paNNatte / (10 1492) 19. imIsa NaM bhaMte! rayaNappabhAe puDhavIe jotisassa kevatie abahAe aMtare paNNatte ? sattanaue joyaNasae 20 goyamA ! paNNatte / 21 jotisaraNaM bhaMte! sohammIsANA hatie aba hAe aMtare paNNatte ? abAhAe aMtare (10 14093) ya kappA Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22. zrI jina bhAkhai goyamA ! re, jojana asaMkha hajAra / abAdhAe kara kahyo re, itaro aMtara dhAra / / 23. sudharma aru IzANa nai re, sanatkumAra mAhiMda / abAdhAe aMtaro re, evaM ceva kahiMda / / 24. sanatkumAra maheMdra nai re, abAdhAe aMtaro re, brahmaloka ne tAya / evaM ceva kahAya / / 22. goyamA ! asaMkhejjAiM joyaNasahassAI abAhAe aMtare pnnnnte| (za014194) 23. sohammIsANANaM bhaMte ! saNaMkumAra-mAhiMdANa ya kevatie abAhAe aMtare paNNatte ? evaM ceva / . (za0 14 / 95) 24. saNakumAra-mAhiMdANaM bhaMte ! baMbhalogassa kappassa ya kevatie abAhAe aMtare paNNatte ? evaM ceva / (za0 14196) 25. baMbhalogassa NaM bhaMte ! laMtagassa ya kappassa kevatie abAhAe aMtare paNNatte ? evaM ceva / (za0 14197) 26. latayassa NaM bhaMte ! mahAsukkassa ya kappassa kevatie abAhAe aMtare paNNatte ? evaM ceva / evaM mahAsukkassa kappassa sahassArassa ya / 27. evaM sahassArassa ANaya-pANayANa ya kappANaM / 25. brahmaloka devaloka nai re, laMtaka - vali pher| abAdhAe aMtaro re, evaM cevaja hera // 26. laMtaka naiM mahAzukra naiM re, aMtara te ima hIva / mahAzukra sahasAra nai re, evaM ceva kahIva / / 28. evaM ANaya-pANayANaM AraNaccuyANa ya kappANaM / 29. evaM AraccuyANaM gevejjavimANANa ya / 27. sahasAra devaloka nai re, ANata pANata naiNj| imahija aMtara jANavo re, jojana sahasra asaMkheja / / 28. ANata pANata kalpa nai re, AraNa accu naiM dhAra / evaM aMtara jANavo re, jojana asaMkha hajAra / / 26. AraNa accu kalpa nai re, vali graiveyaka vimAna / abAdhAe aMtaro re, evaM ceva pichAna / 30. ima graiveyaka vimANa nai re, valai anuttara vimaann| . sahasra asaMkha jojana taNo re, aMtara imaja pichANa / / 31. prabhu ! anuttara vimANa nai re, pRthvI IsipabbhAra / kito vicAlai aMtaro re? jina kahai jojana bAra // 30 evaM gevejja vimANANaM aNuttaravimANANa y| (za0 14 / 98) 31. aNuttaravimANANaM bhaMte ! IsiMpanbhArAe ya puDhavIe kevatie abAhAe aMtare paNNatte ? goyamA ! duvAlasa joyaNe avAhAe aMtare paNNatte / (sh014|99) 32. isipabbhArAe NaM bhaMte ! puDhavIe alogassa ya kevatie abAhAe aMtare paNNate? goyamA ! desUrNa joyaNaM abAhAe aMtare paNNatte / (za0 141100) 32. IsipabbhArA mahI taNe re, aloka naiM prabhu ! pekha / aMtara pUchayAM jina kahai re, desUNa jojana ek|| 33,34. anantaraM pRthivyAdyantaramuktaM tacca jIvAnAM gamyamiti jIvavizeSagatimAzrityedaM sUtratrayamAha (vR0 pa0 652) soraThA 33. anaMtare avadAta, pRthavyAdika aMtara khyo| te jIvAM naiM khyAta, tiNa kAraNa hiva Agalai / / 34. jIva vizeSaja tAya, gati AzrayI nai e ihAM / sUtra tIna kahivAya, zrotA cita de sAMbhalo / / vRkSoM kA punarbhava pada 35. *sAla rUMkha e svAmajI ! re, ravi pramukha tApena / pragaTa haNANo adhikahI re, tRSAI vyApena / / 36. dava nI agnI AkarI re, tasu jvAlAe jANa / eha haNANo ati ghaNo re, sAla rUMkha pahichANa / / 37. kAla mAsa kAla samaya nai re, kAla karInai tAma / jAsya kiNa gati jIvar3o re, Upajasye kiNa ThAma ? 35. esa NaM bhaMte ! sAlarukkhe uNhAbhihae taNhAbhihae 36. dvggijaalaabhihe| 37. kAlamAse kAlaM kiccA kahiM gamihiti ? kahiM uvavajjihiti / *laya : rAma pUcha sugrIva ne re za014, u08, DhA0 300 275 Jain Education Intemational Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38. goyamA ! iheva rAyagihe nagare sAlarukkhattAe pccaayaahitii| 39,40. se NaM tattha acciya-vaMdiya-pUiya-sakkAriya sammANie divve / 38. jina bhAkhai iNahija pure re, rAjagRha nagara jagIsa / zAlaja vRkSapaNe sahI re, upajasyai sUNa zIsa / 36. te tihAM caMdanAdika karI re, acita adhika jaNeNa / vaMdita stavanAe karI re, pUjita patrAdikeNa // 40. satkAra te vastrAdike re, sanmAnita kara jodd'| divya pradhAna hasya tarU re, jaza kItti bahu Thor3a / / 41. sacce satyavAdI tiko re, saccovAye tAsa / seva karai tasu phala diya re, seva saphala suvimAsa // 41. sacce sccovaae| 'saccovAe' tti satyAvapAtaH saphalasevaH / (vR0pa0 653) 42. kasmAdevamityata Aha (vR0pa0653) 42. kasmAta kiNa kAraNa thakI re, ehavo taruvara tAya / acita pUjata Adi chai re, nisuNo tehanoM nyAya / / 43. saNNIhiya kIdho pachai re, pADihera pratihArya / kIdho pratihArya karma meM re, sAnnidhya tasu sura Arya / / 43. snnihiypaaddihere| 'sannihiyapADihere' tti saMnihitaM-vihitaM prAtihArya-pratIhArakarma sAMnidhyaM devena yasya sa tthaa| (vR0 pa0 653) 45. lAulloiyamahie yAvi bhavissai / (za0 141101) 44. itara pUrava bhava taNo re, sAnnidhya mitrI deva / sevA saphala karai tiko re, pUrai ciMtita bheva / 45. te vakSapITha lIpyo chato re, dholyo pUjyo pekha / ehavo e taruvara hasyai re, vali ziSya pUcha zekha / / 46. te prabhu ! taru no jIvar3o re, tihAM thakI pahichAna / nIkala kiNa gati jAyasyai re, Upajasyai kiNa sthAna ? 47. jina kahai kSetra videha meM re, eha sIjhasya zIsa ! jAvata sagalA dukha taNo re, karisyai aMta jagIsa / / 48. dvitIya prazna pUcha balI re, prabhu ! zAla vRkSa chai eha / haNANI tasu lAkar3I re, ravi pramukha tApeha / / 46. jAva haNI dava jvAla thI re, kAla samaya kari kAla / jAsya Upajasyai kihAM re? hivai dAkhai dInadayAla / / 50. ehija jaMbU bharata meM re, vijagiri naiM jANa / pAyamUla kahitAM thakAM re, atihi najIka pichANa / / 51. mahessarI nagarI tihAM re, sAmalI rUMkhapaNeha / Upajasyai tihAM tikA re, acita vaMdita jeha / / 52. yAvata te tarupITha ne re, lIpita dhavalita jaan| pUjita te taruvara husyai re, hiva gotama kahai vAna / / 53. aMtara rahita tihAM thakI re, nIkala ne he bhaMta ! zeSa sAla taru jima sahU re, jAvata karisyai aMta / / 46. se NaM bhaMte ! taohito aNaMtaraM uvvaTTittA kahi gamihiti ? kahiM uvavajjihiti ? 47. goyamA ! mahAvidehe vAse sijjhihiti jAva savva dukkhANaM aMtaM kaahiti| (za0 14 / 102) 48,49. esa NaM bhaMte ! sAlalaTThiyA uNhAbhiyA taNhA bhihayA davaggijAlAbhiyA kAlamAse kAlaM kiccA kahiM gamihiti ? kahiM uvavajjihiti ? 50. goyamA ! iheva jaMbuddIve dIve bhArahe vAse vijhagiri pAyamale 51. mahesarie nagarIe sAmalirukkhattAe paccAyAhiti se NaM tattha acciya-vaMdiya 52. jAva (saM0 pA0) lAulloiyamahie yAvi bhvissi| (za0 141103) 53. se NaM bhaMte ! tamohito aNaMtaraM uvvaTTittA kahi gamihiti ? kahiM uvavajjihiti ? goyamA ! mahAvidehe vAse sijjhihiti jAva savva dukkhANaM aMtaM kAhiti / (za0 141104) 54. esa NaM bhaMte ! uMbaralaTThiyA 54. tRtIya prazna pUcha valI re, pratyakSa he bhagavAna ! UparalI e lAkar3I re, zAla tarU nI jAna / / 55. uSNa tRSA dava thI haNI re, kAla mAsa kara kAla / jAsyai Upajasyai kihAM re? hiva jina uttara nhAla / 55. uNhAbhihayA taNhAbhiyA davaggijAlAbhiyA kAla mAse kAlaM kiccA kahiM gamihiti? kahiM uvavajjihiti? 276 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational ducation Intermational Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56. ehoja jaMbU bharata meM re, pADalIputta nagareha / pADalI rUkhapaNa tiko re, tihAM upajasya eha / / 57. acita vaMdita te tihAM re, jAva hosyai pUjanIka / sura sAnnidhyakArI husye re, pUravavata ramaNIka / / 58. aMtara rahita tihAM thakI re, nIkala nai bhagavaMta! zeSa timaja jAvata tiko re, karisyai dukha no aMta / / 56. goyamA ! iheva jaMbuddIve dIve bhArahe vAse pADaliputte nagare pADalirukkhattAe paccAyAhiti / 57. se NaM tattha acciya-vaMdiya jAva (saM0 pA0) bhvissi| (za0 14 / 105) 58. se NaM bhaMte ! taohito aNataraM uvvaTTittA sesaM taM ceva jAva (saM0 pA0) aMta kAhiti / (za0 141106) ____soraThA 5.6. zAla vRkSAdika mAya, yadyapi jIva aneka h| prathama jIva pekSAya, sUtra tIna ima vRtti meN| 59. iha ca yadyapi zAlavRkSAdAbaneke jIvA bhavanti tathA'pi prathamajIvApekSaM sUtratrayamabhinetavyaM / (vR0pa0 653) 60. evaM vidhapraznAzca vanaspatInAM jIvatvamazraddadhAnaM zrotAramapekSya bhagavatA gautamena kRtA ityavaseyamiti / (vR0pa0 653) 60. iha vidhi prazna pichANa, vaNassai jIvapaNAM prte| zrotA azraddhAna, tasu pekSA ziSya prazna kRt|| 61. *cavadama zata deza aSTamo re, tInasaumI e DhAla / bhikSu bhArImAla RSirAya thI re, 'jaya-jaza' haraSa vizAla / / DhAla : 301 ammaDa antevAso pada 1. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM ammaDassa parivvAyagassa satta aMtevAsisayA gimhakAlasamayaMsi / 2. evaM jahA ovavAie (sU0 115-117) jAva aaraahgaa| (pA. Ti. 5) 1. tiNa kAle nai tiNa samaya, amar3a nAma parivrAja / tehanA celA sAta saya, grISma samaya atisAja / / 2. ima jima uvavAI viSe, jAva ArAdhaka hoya / te saMkSepa thakI ihAM, kahiyai che avaloya / / +zIsa amar3a nAM re, zramaNopAsaga saacaa| kaSTa paDyo piNa nema na khaMDyo, jatna ratna vrata jAcA / / (dhrupadaM) 3. grISmakAla samaye ika divase, gaMgA nAM phichaannii| ubhayakUla thI kAMpilapura thI, cAlyA uttama prANI / / 4. purimatAlapura prati cAlyA te, paiThA araNya jivaarai| pUrve grahyo te udaka pIvaMtAM, kSINa thayo jala tyaarai|| 3. jeTThAmUlamAsami gaMgAe mahAnadIe ubhaokUleNaM kapillapurAo nagarAo 4. purimatAlaM nayaraM saMpaTThiyA vihArAe |(sh0 14.107) tae NaM tesi parivvAyagANaM tIse agAmiyAe chiNNAvAyAe dIhamaddhAe aDavIe kaMci desaMtaramaNupattANaM se pubbaggahie udae aNupuvveNaM paribhujamANe jhINe / (za0 14 / 108) 5. tae NaM te parivAyA jhINodagA samANA taNhAe pArabbhamANA-pArabbhamANA udagadAtAramapassamANA 5. tRSA''krAMta atihi tanu pIr3ita, udaka taNAM dAtAraM / __ AjJA deNavAlo aNalAdhe, mana mAMhe karai vicAra / / *laya : rAma pUcha sugrIva ne re laya : jayavara gaNapati re manar3o tuma sUM za0 14, u08, DhA0 300,301 277 Jain Education Intemational Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. mAhomAMhi ekaThA milane, ima bolyA tinnvaarN| araNya viSe jala pItAM khUTo, dekho hiva dAtAraM / / 6. aNNamaNNaM saddAveMti, saddAvettA evaM vayAsI-evaM khalu devANuppiyA ! se"puvvaggahie udae aNupuvveNaM paribhuMjamANe jhiinne| taM seyaM khalu devANuppiyA ! amhaM imIse agAmiyAe chiNNAvAyAe dIhamaddhAe aDavIe udagadAtArassa savvao samaMtA maggaNa-gavesaNaM karittae tti kaTu aNNamaNNassa aMtie eyamaTTha pddisunneti| 7. udaka taNAM dAtAra taNI taba, saha dizi vidizi mjhaarN| gaveSaNA kIdhI ati adhikI, dekhyo nahi dAtAraM / / 8. dUjI vAra mAhomAM ter3I, ima bolyA guNadhAraM / aho devAnupriyA ! iNa araNye, dIsai nahiM dAtAraM / / 6. nizcai kara amanaiM nahi kalpa, aNadIdhuM jala levU / adatta bhogavU piNa nahi kalpai, aDigapaNe hiva rahivaM / 10. hivar3A rakhe ApadA kAle, adatta udaka livraaii| aNadI, jala prati bhogaviyAM, rakhe vrata bhaMga thAI / / 7. ""udagadAtArassa savvao samaMtA maggaNa-gavesaNaM kareMti, karettA udagadAtAramalabhamANA 8. doccaM pi aNNamaNNaM saddAveMti, saddAvettA evaM vayAsI-ihaNNaM devANuppiyA ! udagadAtAro natthi / 9. taM no khalu kappai amhaM adiNNaM giNhittae, adiNNaM sAijjittae / 10. taM mA NaM amhe iyANi AvaikAlaM pi adiNNaM giNhAmo, adiNNaM sAijjAmo mA NaM amhaM tavalove bhvissi| 11. taM seyaM khalu amhaM devANuppiyA ! tidaMDae ya kuMDiyAo ___ ya kaMcaNiyAo ya 12. karoDiyAo ya bhisiyAo ya chaNNAlae ya aMkusae ___ya kesariyAo ya 13. pavittae ya gaNettiyAo ya 11. to zreya kalyANa nizcai kari amanai devAnupriya nhAla / tridaMDa kamaMDala egaMta eDo, valI rUdrAkSa nI mAlaM / / 12. mATI taNo acha je bhAjana, pATalI vali besevA / trikASTakA aMkuza phala levA, cIvara khaMDa puuNjevaa| 13. tAMbA taNI pavitro te to, aMgulI AbharaNa kahiye / kalAcikA te kara noM AbharaNa, ekaMta te paraThaviyai / / 14. mastaka dharavA no vali chatraja, vAhaNa paga nAM tliyaa| kASTha pAvar3I gerU raMgyA vastra taje mnrliyaa| 15. ekaMte e sahu nhAkhI naiM, gaMgA viSe utarI naiN| vela taNo sAtharo karane, bhAta pANI pacakhI naiN| 14. chattae ya vAhaNAo ya dhAurattAo ya 15. egate eDittA gaMgaM mahAnaI ogAhittA vAluyAsaMthArae saMtharittA saMlehaNA-jhUsiyANaM bhattapANapaDiyAikkhi yANaM 16. pAovagamana kAla aNavaMchata, vicarAM ema kahI nai / __ anyo anya samIpa suNI, tridaMDAdika nhAkhI naiN| 17. gaMga viSe utarI nai vela-saMthAro saMthara naiN| ___ besai velU taNai sAtharai, pUrva dizI mukha karana~ / / 16. pAovagayANaM kAlaM aNavakaMkhamANANaM viharittae tti kaTTha aNNamaNNassa aMtie eyamajheM paDisuNeti, paDisuNettA tidaMDae ya kuMDiyAo ya... .."egate eDeMti / 17. eDettA gaMgaM mahAnaI ogAheMti, ogAhettA vAluyA saMthArae saMtharaMti, saMtharittA vAluyAsaMthArayaM duruhaMti, duruhittA puratthAbhimuhA 18. saMpaliyaMkanisaNNA karayalapariggahiyaM sirasAvattaM matthae aMjali kaTu evaM vayAsInamotthu NaM arahaMtANaM jAva siddhigainAmadheyaM ThANaM saMpattANaM / 19. namotthuNaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa jAva saMpA viukaamss| 18. saMpalyaMka AsaNa baisI nai, be kara jor3I taahyo| siddhAM pratai namotthuNaM dhura, guNiyo haraSa savAyo / / 16. bhagavaMta zrI mahAvIra pratai vali, namotthaNaM vidhi rItaM / jAvata mukti jAvA rA kAmI, vicaraMtA suvadItaM / / 278 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. namotthu NaM ammaDassa parivvAyagassa amhaM dhammAyari yassa dhammovadesagassa 20. namaskAra hoyajo ammar3a, parivrAjaka naiM phichaannii| mhArA dharma AcArya dharma upadezaka chai tasu jaanno|| soraThA 21. 'saMnyAsI noM dharma, dharmAcArya tehnoN| tAsa dharma no marma, upadezaka piNa te hNto|| 22. tiNa saM lokika heta, namaskAra tiNa ne kiyo| jina AjJA nahiM tetha, dharma nahIM chai teha meM / / 23. jina dharma piNa tiNa pAsa, pAmyo to piNa tehthii| pUrava tAMto tAsa, tuTo nahi tiNa kAraNa / / 24. pahilA piNa tasu teh, namaskAra karatA hutaa| aMtakAla piNa eha, pakSa na tUTo te bhaNI / / 25. uSNa udaka parihAra, sacitta udaka vahito liye| te piNa dIdho dhAra, te piNa pakSaja mata tnnii|| 26. guru celAM rI rIta, namaskAra karatA huNtaa| aMtakAla saMgIta, tehija vidhi tyAM sAcavI / / 27. siddha arihanta naiM jANa, namaskAra lokottare / ammar3a prati pahichANa, namaskAra lokIka maga / / 28. siddha arihaMta ne sAra, namaskAra jina ANa hai| ammar3a ne namaskAra, tiNameM jina AjJA nathI / / 26. siddha arihaMta meM sAra, sAmAyika posA mjhe| namaskAra thI dhAra, karma nirjarA punya badha / / 30. ammar3a ne namaskAra, sAmAyika posA mjhe| karai koI avadhAra, to bhAgai vrata tehanoM / / 31. siddha arihaMta ne sAra, namaskAra niravadya cha / ammar3a nai namaskAra, kIdhAM sAvaja joga hai| 32. zrAvaka pAse koya, dharma pAya vrata aadryaa| sAmAyika meM joya, namaskAra na karai tasu / / 33. sAmAyika meM jANa, tyAga joga sAvaja taNAM / tiNa kAraNa pahichANa, sAvaja jANI e tajyo / / 34. sAmAyika rai mAya, namaskAra gahi nai krai| vrata bhaMga tasu thAya, timahija ammar3a ne kiyAM / / 35. ammar3a naiM namaskAra, saMthAro kIdhAM prathama / pApa taNoM parihAra, nahiM kIdho tiNa avsre|| 36. tyAgyA pApa aThAra, taThA pachai ziSya ammar3a naaN| nija guru nai namaskAra, na kiyo teha vicaarjo|| 37. kei ajJAnI tAsa, ehavI karai pruupnnaa| dharma pAyo jiNa pAsa, namaskAra karavo tasu / / 38. saradhai tiNa meM dharama, to sAmAyika posA mjhe| te upagArI parama, kima namaskAra tasu nahi krai|| 36. e jANa niravadya joga, to sAmAyika nai visse| niravadya taNo prayoga, te to tyAgyo chai nathI / / za0 14, u08, DhA0 301 279 Jain Education Intemational Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40. jo sAvaja joga jANeha, / tiNa suM sAmAyika visse| namaskAra na kareha, khulo kiyA paNa dharma nahIM / 41. samyakta vrata dAtAra, upagArI jANeM parama || to piNa tasu namaskAra, muni viNa kIdhAM dharma nahIM // 42. bheSadhArI pa tAya, vali pachAkar3A zrAvaka kareM / muni daMDa leI zuddha thAya, piNa namaskAra na karai tasu // 43. ima Ayo yavahAra' prathama udezAne viSe / ima bhAkhyo jagatAra, aMtara nyAya Alociye // 44. pada ArAdhaka sAra, pAyo pachAr3A thakI / bali dravyaliMgI thI dhAra piNa namaskAra na kare tasu / 45. dharma lahyo jiNa pAsa, namaskAra ghAta | tehane lekha vimAsa, sira deNo paga ne 46. ThAkura cAkara pAsa, deza virata tehane lekha vimAsa, cAkara naiM 47. dhanavaMta raMkaja pAsa, samajhI naiM tehaneM lesa vimAsa, raMka taNeM 48. seTha vANottara pAsa deza virata tehane lekha vimAsa, namaNAM vANottara page // 46. pitA putra ne pAsa, deza virata samyaktva lahyAM tehane lekha vimAsa, putra taNeM paga lAgavo // 50. sAsU bahu ne pAsa, dharma apUrava pAmiyAM / teha lekha vimAsa bahU taNeM paga 51. ityAdika avaloya, dharma pAmiyo je kaneM / lekha soya, page lAga namo tasu // raMka vicAra, vANottara suta ne bahu eha bhaNI avadhAra, page lagAvai nRpa pramukha // / AdaracA / lAgavo || samyakta lahyo / / lAgaNo // / 53. to pUro avanIta tehane lekha tehaneM 52. cAkara bar3A zrAvaka te dhAra, parcha ThAkura 56. tasu lekhe suvimAsa, page J 1 pAyo dharma 54. keI vadai chai tasu / pratIva page lagAye tAsa kima // ima vAya, vinaya munI no muni karai / tima dhAvaka piNa tAya, bar3AM taNo karavo vinaya // 55. to cAkara Adi vicAra pahilA virataja AdarayAM / 1. 1 / 33 pramukha thayAM // karikhUM vinaya / lAga guni jyU rIta prakAza, na kiyA te avanItar3hA // 57. sAvaja vinaya thApaMta, prazna pUrva pUchayAM tasu / paga-paga meM aTakata buddhivaMta nyAya vicAriye // 58. tima kAraNa avaloya, vinaya kare bhAvaka taNo / 280 bhagavatI jor3a samakata paga vrata 1 viSe // lahyA / lAgavo || paga jina AzA nahi koya, dharma nahIM AjJA vinA // AjJA 56. ammar3a naiM namaskAra, nela kIdhoche rhiiN| e lokika AcAra, tasu haMto jiso jina bhAkhiyo || ' ( ja0 sa0 ) Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *catura vicAra karInai dekho| (dhrupadaM) 60. saMkha nai pokhalI jImaNa kIdho, te to ApaNa chAMdai re| tiNanai sarAvai mUDha agyAnI, karma taNAM paMja bAMdhe re / / 61. tiNa jImaNa naiM mATho jANI, poso kara diyo tyAgI re / pakkhI rai dina pApa nai pacakhyo, saMkha bar3o vairAgI re / / 62. upalA zrAvakA pokhalI ghara AyAM, vinaya kiyo zIsa namAyo re / te to chAMdo ApaNo jANyo, te bhagavaMta nahIM sikhAyo re|| 63. namaskAra ammar3a - kiyo celAM, te sUtra uvavAI meM cAlyo re| bhagavaMta bhAva doThA jima bhAkhyA, jiNa dharma meM nahiM ghAlyo re // 64. navakAra nAM pada paMca parUpyA, zrAvaka nai diyo TAlo re| jina AganyA nahiM gRhastha vAMdaNa rI, bhagavaMta vacana saMbhAlo re / / 65. mAhomAM vinaya viyAvaca kIdhAM, vIra to nahIM vakhANyA re| gRhastha rA kArya sAvajja dIThA, mana kara naiM bhalA nahiM jANyA re| 66. pUrve piNa mhai amaDa parivrAjaka, pAsa aNuvrata dhriyaa| sthUla prANAtipAta mhai pacakhyA, jAvajIva AdariyA / / 67. sthUla mRSA nai sthUla adattaja, sarva mithuna pahichANaM / sthUla parigraha e sagalAI, jAvajIva pacakhANaM / / 68. hivaDA piNa bhagavaMta zramaNa, mahAvIra samIpa sUsAkhaM / sarva prANAtipAta pacakhAM chAM, jAvajIva abhilAkhaM / / 66. jAvata sarva parigraha pacakhAM, sarva krodha aru mANaM / mAyA lobha pejja aru dveSaja, kalaha anaiM abbhakkhANaM / / 66. pubbi NaM amhehiM ammaDassa paribvAyagassa aMtie thUlae pANAivAe paccakkhAe jAvajjIvAe, 67. musAvAe adiNNAdANe paccakkhAe jAvajjIvAe, sabbe mehuNe paccakkhAe jAvajjIvAe, thUlae pariggahe paccakkhAe jaavjjiivaae| 68. iyANi amhe samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie savvaM pANAivAyaM paccakkhAmo jaavjjiivaae| 69. savvaM pariggahaM paccakkhAmo jAvajjIvAe savvaM kohaM mANaM mAyaM lohaM pejjaM dosaM kalahaM abbhakkhANaM 70. pesuNNa paraparivAyaM arairaI mAyAmosaM micchAdasaNa sallaM akaraNijja jogaM paccakkhAmo jaavjjiivaae| 71. savvaM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM-caumvihaM pi AhAraM paccakkhAmo jaavjjiivaae| 72. jaM pi ya imaM sarIraM iTheM kaMtaM piyaM maNuNNaM 70. pesuNa paraparivAda arati-rati, mAyAmosa pichANaM / mithyA-darzaNazala pacakhAM chAM, jAvajIva laga jANaM / / 71. sarva azana pANaM aru khAdama, svAdama cauvidha aahaarN| tehanAM mhai pacakhANa karAM chAM, jAvajIva laga saarN| 72. e tanu mhAro chai te piNa mujha, vallabha iSTa vakhAnaM / kAMta kamanIya priya suMdara managamato ati pahichAnaM / / 73. atimanagamato dhajja vizvAsa taNaM hetU e jAnaM / karaNahAra kArya noM e tanu, tiNasU sammata mAnaM // 73. maNAmaM pejjaM vesAsiya saMmayaM *laya : catura vicAra karI nai dekho 1. sU0 117 2. padya saMkhyA 60 se 65 taka AcArya bhikSu dvArA racita hai| liya : jayavara gaNapati rai manar3o tuma saM za0 14, u08, DhA0 301 281 Jain Education Intemational For Private & Personal use only Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74. bahumata bahu naiM iSTapaNAM thI, tathA bahu kArya kRtAnaM / anumata bigar3ayA kArya nai, piNa eha sudhArai jAnaM // 75. AbharaNa taNAM karaMDiyA sariyo, rakhe zIta mujha lAge / rakhe uSNa piNa lAge mujha naiM, jatna karAM dhara rAge // 76. rakhe kSudhA ne tRSA mujha lAge, rakhe sarpa caTakAve / tasakara rakhe diye dukha mujha meM rakhe daMsa maMsa khAve || 77. rakhe vAya pitta zleSama kapha, sannipAta tridoSaja soya / vividha roga AtaMka parIsaha, upasarga parisaha koya | 78. ehavo tanu piNa carama ussAsa nissAse kari vosirAvAM / ima kahi lekhaNA tanu durbala bhUSaNA sevana bhAvAM // 78. bhAta pANI pacakhI pAjavagamana, aNasaNa jyAM lodhA / vicarai kAla maraNa aNavaMchatA, aDigaparNe mana kIdhA // 80. parivrAjakA tike tiNa avasara, ghaNAM bhakta nAM dhAmI / aNasaNa chedaM AlovI, par3ikamI samAdhija pAsI // 81. kAla karI ne paMcama kalpe, devaparNeja upannA / daza sAgara sthiti vara paraloka taNAM ArAdhaka jannA || 82. zata cavadama aSTama nuM nAma e, DhAla tIna saya ekaM / bhikkhu bhArImAla RSirAya prasAde, 'jaya - jaza' haraSa vizekhaM // DhAla : 302 ammaDa caryA pada parUpaNA avadAta // 1. he prabhu ! bahu jana aNNamaNNa, ehavA vaca AkhyAta | bhAkhe ne panna balI, 2. ammada ima nizcai karI, kaMpilapura meM sau gharAM parivAjaka pahicANa / jima ubavAI jAna || taNI, jAvata daDapainna / kSetra videha sucinna // ihAM kahIje leza / gotama suNa pUchesa // AhAra prati AharaMta / e sama kAla karaMta // 3. vaktavyatA ammar3a karisyai aMtaja duHkha nauM, 4. vistara uvavAI viSe, kaMpilapura meM jana kanai 5. ammar3a sau ghara meM viSe, sau ghara vasavo sUyavo, 252 bhagavatI jor3a dUhA 74. bahuma anuma 75. bhaMDa-karaMDaga- samANaM mA NaM sIyaM mA NaM unhaM, 76. mA NaM khuhA, mA NaM pivAsA, mANaM vAlA, mA NaM corA, mA NaM daMsA, mA NaM masagA, 77. mANaM vAiya-pittiya-sibhiya-sannivAiya vivihA rogA kA parIsahovasaggA phusaMtu 78. tti kaTTu eyaMpi NaM carimehi UsAsanIsAsehi vosirAniti kaTTu neNA-yA 79. bhattapANa- paDiyAikkhiyA pAovagayA kAlaM aNavakakhamANA vihati / taNaM te parivvAyA bahUI bhattAiM aNasaNAe chedeMti, seditA Aloya-patisamAhitA 81. kAlamAse kAlaM kiccA baMbhaloe kappe devattAe 80. uvavaNNA / tesi NaM bhaMte! devANaM dasasAgarovamAI ThiI paNNattA / te NaM bhaMte ! devA paralogassa ArAhagA ? haMtA atthi / (10 140 109) 1. bahujaNe NaM bhaMte! aNNamaNNassa evamAikkhai evaM bhAsai evaM paNNavei evaM parUvei / 2. evaM khalu dhamma parivyaya kaMpilsapure nagare gharasae evaM jahA ovavAie 3. ammaDassa vattavvayA jAva (saM0 pA0 ) daDhapaiNNo aMtaM kAhiti / 45. evaM jahe' tyAdinA yatsUcitaM tadarthato sezenaivaM dRzyaM - bhuGa kta vasati ceti etacca zrutvA gautama Aha-- Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. he prabhujI ! te kima achai? taba bhAkha bhagavAna / he gotama ! e satya vaca, hUM piNa ima AkhyAna / / 7. kiNa arthe prabhu ! eha vaca? taba bhAkhai jinarAja / ammar3a parivrAjaka prakRtibhadrika vinaya samAja / / 8. chaTha-chaTha tapa AtApanA, pravara zubha pariNAma / prazasta adhyavasAya phuna, leza vizuddhaja pAma / / 6 se kahameyaM bhaMte ? evaM khalu goyamA ! .... "sacce NaM esamaThe ahaMpi NaM goyamA ! evamAikkhAmi..." (za0 14 / 110) 7. se keNa-NaM bhaMte ! evaM vuccai"..." goyamA ! ammaDassa NaM paribvAyagassa pagaibhaddayAe "vinniiyyaae| 8. chaThaMchaTheNaM aNikkhitteNaM tavokammeNaM uDDhaM bAhAo pagijjhiya-pagijjhiya sUrAbhimuhassa AyAvaNabhUmIe AyAvemANassa subheNaM pariNAmeNaM pasatthehiM ajjha vasANehi lesAhiM visujjhamANIhiM 9. aNNayA kayAi tadAvaraNijjANaM kammANaM khaova sameNaM IhApuha-maggaNa-gavesaNaM karemANassa vIriya laddhIe 10. veubviyaladdhIe ohinANaladdhI samuppaNNA... 6. karma tadAvaraNI taNo, kSayopazama kara khaMta / karatAM bhalI vicAraNA, vIrya labdhi upajaMta / / 10. vaikriya-labdhi samuppanI, avadhijJAna nI jANa / / labdhi amar3a naiM UpanI, tiNa karane pahichANa / / 11. jana vismaya upajAyavA, kapilapura rai mAya / sau ghara bhojana Acarayo, sau ghara vAso ThAya / / 12. Apa kaneM ammar3a prabhu ! lesya saMjama bhAra ? jina kahai artha samartha nahIM, vara dvAdaza vrata dhAra / / 11. jaNavimhAvaNaheu kaMpillapure nagare gharasae AhAramA harei, gharasae vasahi uvei| (za0 14 / 111) 12. pahU NaM bhaMte ! ammaDe parivvAyae devANuppiyANaM aMtiyaM muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavva ittae? no iNaThe smtthe| goyamA! ammaDe NaM parivvAyae samaNovAsae' sIlavvaya-guNa-veramaNapaccakkhANa-posahovavAsehiM ahApariggahiehiM tavokammehi appANaM bhAvemANe viharai / (za0 14.112) 13. ityAdika vistAra bahu, mAsa taNo saMthAra / thai ArAdhaka kalpa brahma, daza sAgara sthiti sAra / / 14. cavI videhe dipta kula, daDapainno nAma / caraNa grahI kevala lahI, varasyai zivapada dhAma / / 15. pUrve ziSya ammar3a taNAM, devapaNe utpanna / hiva uddeza samApti laga, sura adhikAra kathanna / avyAbAdha-devazakti pada *jina-vANa sudhArasa jANiyai ||[dhrupdN] 16. chai prabhu ! avyAbAdhA devA ?jina kahai haMtA jANiyai / abAdhA pIr3A anerA naiM na kare, lokaMtika meM mANiyai / / 14. tatazcyutazca mahAvidehe dRDhapratijJAbhidhAno mahaddhiko bhUtvA setsyatIti / (vR0 pa0 653) 15. ayametacchiSyAzca devatayotpannA iti devAdhikArAdevavaktavyatAsUtrANyuddezakasamApti yAvat / (vR0 50 653) 16. asthi NaM bhaMte ! abvAbAhA devA, avvAbAhA devA ? haMtA atthi / (za0 14.113) 'avvAbAha' tti vyAbAdhante-paraM pIDayantIti vyAbAdhAstanniSedhAdavyAbAdhAH, te ca lokAntikadevamadhyagatA draSTavyAH / (vR0 pa0 654) soraThA 17. nava lokAMtika eha, teha viSe je saatmoN| avyAbAdha kaheha, te sura noM adhikAra e|| *laya : balihArI bhIkhaNajI svAma kI za014, u08, DhA0 302 283 Jain Education Intemational Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18. *kiNa artha prabhu ! avyAbAdhA, devA ima kahivANiyai ? jina kahai ika ika avyAbAdha sura samartha te pahichANiyai // 16. ika ika puruSa AMkha nAM, ika ika bhAMpaNa Upara ThANiyai / divya pradhAna je deva saMbaMdhI, RddhiprataM pahichANiyai // 20. divya devadyuti divya devaanubhAva pratI vali ANiyai / deva saMbaMdhI battIsa prakAre nATaka vidhi prati ThANiye // 21. nATaka jeha dekhAr3avA samartha, teha puruSa ne jANiyai / kiMcita bahuta bAdhA na pamAve', isa nizve dila ANiye // 22. athavA cheda chavI no na kareM, deva zakti kari jANiyai / evo sUkSama jema huve tima, nATaka vidhi prati DhANiye // 23. ehavA nATakavidha prati dekhAr3aNa, samayaM te sura mANiyai / tiNa arthe jAvata te devA, avyAbAdha bakhANiyai / / zakazakti pada 25. te sira cheda kamaMDalu mAhe, jina kahai haMtA samartha chai te 26. zrI jina bhAkhe chedI- chedI neM, kUSmAMDAdika nIM para sUkSama 24. samartha chai prabhu ! zaka suriMdra, surAM taNo rAjA sahI / puruSa taNAM mastaka prati chedai svahRtya khar3aga prata grahI // [ balihArI ho svAma tabhI sahI / ] prakSepavA samartha sahI ? kema prakSepa kareM vahI ? kSuraprAdika karaneM vahI / khaMDa karInaiM prakSepahI || 27. bhedI bhedI vidArI- vidArI, kapar3A nIM para e khii| Urddha phADa karIne pAche kamaMDalU mAMhe prakSepahI // 2 28. vali tehanoM zira kUTI-kUTI neM, jema UkhalAdika mahI / tila pramukha ne kUTai tima kUTI, kamaMDalu mAMhe prakSepahI / / 26. cUrI-cUrI neM cUrNa karaneM, jema silAdika naiM mahI / cUraNa dravya taNI para kara neM kamaMDalu mAMhe prakSepahI // 30. teha kamaMDalu mAM prakSepaNa kiyAM parcha je zIghra hI / te zira pAcho mela kari ekaThaM puruSa naiM pIr3a huvai nahIM // *laya : balihArI bhIkhaNajI svAma kI 1. jor3a meM AvAhaM pabAhaM--ina do zabdoM kI vyAkhyA hai / aMgasuttANi bhAga 2 meM bAhaM ke sthAna para vAbAhaM pATha hai| vahAM pabAhaM ko pAThAntara meM liyA gayA hai / 204 bhagavatI jo 10. se evaM vRSabhavyavAhA devA, avvAbAhA devA ? goyamA ! pabhU NaM egamege avvAbA deve 19. egamegasa purisarasa evamesi asi divyaM deviDDhi 20,21. divvaM devajjuti, divvaM devANubhAgaM, divvaM battIsavivinavihitAe / no ceva NaM tassa purisassa kiMci AbAhaM vA vAbAha vA uppAei 'AbAhaM va' tti ISadbAdhAM 'pabAhaM va' tti prakRSTabAdhAM 'vAbA'ti svacit yatra tu 'byAvAyAM' viSTAmAbAdhAM / (bu0pa0654) 22, 23. chaviccheyaM vA karei, esumaM ca NaM uvadasejjA / se vegadvegaM gopamA ! evaM puSpada avyAvahAdevA avvAbAhA devA / (0140114) 24, 25. pabhU NaM bhaMte ! sakke devide devarAyA purisassa sIsa pASiNA asaNAciditA kamaMDaluM pakkhivittae ? ( za0 14 / 115 ) haMtA pabhU / se kamadANi pakareti ? 26. goyamA ! chidiyA- chidiyA ca NaM pakkhivejjA / 'divAviti chiyAchiyA durAdinA kUSmANDAdikamiva maNDImevarthaH / ( vR0 pa0 654 ) 27. bhidiyA- bhidiyA ca NaM pakkhivejjA / 'midipa'ti vidAyapATana zATakAdikamiva / (200654) 28. koDiyA-koDiyA ca me paridhavecyA / 'kuTTiya' tikuvAunAhAdikamiva / ( vR0 pa0 654 ) 29. vANiyA 'cunniyati cUrNayitvA zilAyA zilApukAdinA gandhadravyAdikamiva / (bu0pa0654) 30. to pacchA khiyAmeva paDipAejA | 'tato paccha' ti kamaNDaluprakSepaNAnantaramityarthaH parisaMghAena' tti mIlayedityarthaH / (bu0pa0654) Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31. kiMcita athavA bahu tasu bAdhA, nizcai nahIM upajAvahI / viccheda puNa he ima sUkSama kari kamaMDaleja prakSepahI // bhaka deva pada 32. chaM bhagavaMta jI kuMbhaka devA ? jina kahe haMta kahIjiye / for arthe prabhu! bhaka devA, e vacana iso salahIjiye // [ jayakArI ho jina vaca piijiye|] 33. jina kahai jRMbhaka deva sadAI, pramudita haraSa dharIjiye / prakRSTa krIr3a prata je karatA, to kaMdarpa ati rati bhIjiye / / 34. mohana mithuna taNo zIla chai jasu, svacchaMda ceSTA karIjiye / tiryaga loka taNAM e vAsI, to vyaMtara devA vadIjiye || 35. bhaga kopyA vA jasu dekhe, dRSTi karUra karIjiye / moTo anartha aza te pAne, tAsa prabhAva lahIjiye || 36. je sura tuSTa thakA dekhe jasu, mahA jarA artha paamiijiye| tiNa artha karineM he gotama ! kuMbhaka deva kahIjiye || soraThA / 37. vRttakAra kahi vAya, paira svAmIvata jANajo anugraha sarApa tAya, bihuM kariyA samartha thakI // 38. anugraha sarApa jANa, te juMbhaka devAM tAM / zIla svabhAva pichANa, te mATai jaza ajaza hvai // 39. *katividha he prabhu ! jRMbhaka devA ? / jina kahai dazavidha grhiijiye| annajRMbhagA te bhojana viSaye, te sura ema kahIjiye || soraThA sAva, 40. anna to kareM abhAva, athavA vali sadbhAva tasu / alpa bahutyaja sarasapaNa nIrasapaNaM // 41. ityAdika pahichANa, kariyA nI ceSTA kreN| te annajaMbhaka jANa, pANa pramukha kahivA imaja // 42. *pANajRMbhakA te udaka sarasa aru, nirasa pramukhaja karIjiye / nirasa Adi ima lIjiye // vastrakuMbhakA te vastra sarasa aru, *laya : balihArI bhIkhaNajI svAma kI 31. no ceva NaM tassa purisassa kiMci AbAhaM vA vAbAha vA upapAejjA, chaviccheyaM puNa karei, esuhumaM caNaM pakkhivejjA / ( 0 140 116) 32. atthi NaM bhaMte ! jaMbhagA devA, jaMbhagA devA ? haMtA atthi / (0 14117) me seSaNaTTheSAM bhaMte! evaM yacca jaMbhagA devA, jaMbhagA devA / 33, 34 goyamA ! gaMgA devA niSyaM pamuditapakkIliyA kaMdapparatimohaNasIlA, 'pamuiyapakkIliya' tti pramuditAzca te toSavantaH prakrIDitAca prakRSTAH pramuditaprakrIDitAH 'kaMdaparai' tti atyarthaM keliratikAH 'mohaNasIla' tti nidhuvanabhItAH / (bu.pa. 654) 35. pAsese purase mahaMta apasaM - pAuNejjA / 'asaM' ti upalakSaNatvAdasyAnarthaM prApnuyAt / 36. je NaM te deve tuTThe pAsejjA, se pATha se tecaTThe doSamA jaMbhagA devA, jaMbhagAdevA / 27,25. vairasvAmivat zApAnugrahakaraNasamarthatvAt tacchIlatvAcca teSAmiti / ( vR0 pa0654) ( vR0 pa0 654 ) NaM mahaMtaM jasaM evaM buccada ( 0 14 / 118) 39. kativihA NaM bhaMte ! jaMbhagA devA paNNattA ? goyamA ! dasavihA paNNattA, taM jahA - annajaMbhagA / 'annajaMbhaye' tyAdi anne - bhojanaviSaye / 40, 41. tadabhAvasadbhAvAtpatvabahutvasa rasatvanI rasatvAdi karato jumman vibhante tathA evaM pAnAdiSvapi vAcyaM / (bu0 10654) 42. pANajaMbhagA, vatthajaMbhagA, za0 14, u0 8 DhA0 302 285 Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43. leNajabhagA, sayaNa bhagA, pupphajaMbhagA, phalajaMbhagA, 'leNaM' ti layanaM-gRham / (vR0pa0654) 43. leNaabhakA te ghara naiM sarasa aru, nirasa pramukha ima gahIjiye / sayaNamuMbhakA phUla nAM juMbhaka, phala nAM jaMbhaka lIjiye / / 44. phUla phala eha ubhaya nAM jaMbhakA, pUrva rIta vdiijiye| puphpha phala sthAne maMtaz2aMbhagA, vAcanAMtare kahIjiye / / 44. pussph-phl-jNbhgaa| 'pupphaphalajaMbhaga' tti ubhayaz2ambhakAH etasya ca sthAne 'maMtajaMbhaga' tti vAcanAntare dRzyate / (vR0pa0654) 45. vijjAjaMbhagA, aviyttijNbhgaa| (sh014|119) 45. vidyAz2aMbhaka te para vidyA, UNI adhika karIjiye / nATakapramukha bigAr3e sudhAra, te avyaktaabhagA liijiye| soraThA 46. kiNahI sthAna saMvAda, dIsai ahivi-jNbhkaa| te adhipati rAjAdi, nAyaka viSaye jUbhakA / / 47. *he bhagavaMta jI! jaMbhaka devA, te kiNa sthAna vasIjiye ? zrI jina bhAkhai dIrgha vaitADhaja, sarva viSeja rahIjiye / 48. citra vicitra jaMbhaka gira Upara, kaMcanagiri vali liijiye| eha viSe vasai jaMbhaka devA, hiva vistAra kahIjiye / / 46. kvacittu 'ahivaijaMbhaga' tti dRzyate tatra cAdhipatIrAjAdinAyakaviSaye jRmbhakA ye te tathA / (vR0 50 654) 47. jaMbhagA NaM bhaMte ! devA kahi vasahi uveMti ? goyamA ! savvesu ceva dohaveyaDDhesu / 48. citta-vicitta-jamagapavvaesu, kaMcaNapavvaesu ya, ettha NaM jaMbhagA devA vasahi uveti / (sh014|120) soraThA 46. dIrgha vaitADha udAra, ikasau naiM sittara viSe / ___ jaMbhaka vAsa vicAra, karmabhUmi e panara meM / / 49. 'savvesu ceva dIhaveyaDDhesu' tti sarveSu pratikSetraM teSAM bhAvAt saptatyadhikazatasaMkhyeSu / / (vR0 pa0 654) 50. paMca videha saMpekha, vijaya ekasau sATha meM / paMca bharata meM dekha, paMca eravata naiM viSe / / 51. citra vicitra vicAra, vali yamaka vaitADha vRtt| e kuNa kSetra majhAra, nirNaya kahiye tehnoN| 52. devakurU rai mAMya, sItodAja nadI taNeM / ubhaya pAsa kahivAya, citra vicitra vaitADha vRtta / / 53. tathA uttarakuru jAna, ubhaya pAsa sItA taNeM / yamaka nAmaja mAna, te bihaM parvata ne viSe // 54. kaMcanagiri para jANa, uttarakUru sItA ndii| tAsa saMbaMdhe mANa, nIlavaMtAdika paMca draha / / 52. devakuruSuSa zItodAnadyA ubhayapArvatazcitrakUTo vicitrakUTazca prvtH| (vR0pa0 654) 53. tathottarakuruSu zItAbhidhAna nadyA ubhayato yamaka samakAbhidhAnau parvatau stasteSu / (vR0 pa0 654,55) 54. 'kaMcaNapabbaesu' ti uttarakuruSu zItAnadIsambandhinAM paJcAnAM nIlavadAdihradAnAM kramavyavasthitAnAM / (vR0pa0655) 55. pratyeka pUrvAparataTayordaza daza kAJcanAbhidhAnA girayaH santi te ca zataM bhavanti / (vR0pa0655) 56. evaM devakuruSvapi zItodAnadyAH sambandhinAM niSadahradAdInAM paJcAnAM mahAhadAnAmiti / (va0 pa0 655) 55. tehaneM pUrava janna, vali pazcima dizi nai visse| daza-daza giri kaMcanna, uttarakuru ima sau thayA / / 56. devakuru rai mAMya, nAma sItodA mhaandii| tAsa saMbaMdha kahAya, niSada drahAdika paMca hai| 57. tehanai pUrve janna, vali pazcima dizi nai viSe / daza-daza giri kaMcanna, devakurU ima sau thayA / *laya : balihArI bhokhaNajI svAma ko 286 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58. imahija dhAtakIkhaMDa, arddhapukhara vara meM viSe / muMbhaka vasai sumaMDa, kahivo sarva vicAra nai / 56. *jaMbhaka deva taNI he bhagavaMta ! sthiti ketalA kAla kI? jina kahai eka palyopama sthiti chai sevaM bhaMte ! kRpAla kii| 58. evaM dhAtakIkhaNDapUrvArdhAdiSvapyatasteSviti / (vR0 pa0 655) 59. jaMbhagANaM bhaMte ! devANaM kevatiyaM kAlaM ThitI paNNattA ? goyamA ! ega paliovamaM ThitI pnnnnttaa| (za0 14 / 121) sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti jAva viharai / (za0 141122) 60. cavadama zataka ne aSTamudezaka, DhAla tIna sau doya vizAla kii| bhikSu bhArImAla RSirAya prasAde, 'jaya-jaza' gaNa guNamAla kii| caturdazazate aSTamoddezakArthaH // 14 // 8 // DhAla : 303 1. anantaroddezakAntyasUtreSu devAnAM citrArthaviSayaM sAmarthyamuktaM / (vR0 50 655) 2. tasmizca satyapi yathA teSAM svakarmalezyAparijJAna sAmarthya kthnycinnaasti| (vR0pa0 655) 3,4. tathA sAdhorapItyAdyarthanirNayArthoM navamoddezako'bhidhIyate / (vR0 50 655) 1. pUrva udezaka aMta meM, deva taNe suvicAra / vicitra arthaja viSaya je, sAmarthapaNaM ucAra / / 2. teha samarthapaNe chate, sva karma lezyA tAhi / kiNahi prakAra karI tikA, jANaNa samartha nAMhi / 3. ima sAdhU piNa AparI, kiNahi prakAre tAya / karma leza prati jANavA, sAmarthapaNuM na pAya / / 4. ityAdika je artha nAM, nirNaya navama udeza / goyama ne zrI vIra naM, praznottara sUvizeSa / / sarUpI sakarma lezyA pada +prabhujI nahiM jANeM nahiM dekhata, prabhujI rI vANI amiya smaannii| prabhajI rA zIsa amolaka jaannii||[dhrupdN] 5. he prabhajI ! aNagAra te jI, bhAvita Atama huMta / __ AparI karma lezyA pratai jI, nahiM jANe nahiM dekhaMta / / 6. taM puNa te vali jIvar3o jI, rUpa zarIra sahIta / karma lezyA kari sahita naiM jI, jANa dekhai pratIta ? 7. jina kahai haMtA gauyamA ! jI, bhAvitAtma anngaar| potA nI jAva dekhai acha jI, pUchayo tima uttara dhAra / / 5. aNagAre NaM bhate ! bhAviyappA appaNo kammalessaM na jANai na pAsai / 6. taM puNa jIvaM sarUvi sakammalessaM jANai-pAsai? 7. haMtA goyamA ! aNagAre NaM bhAviyappA appaNo jAva (saM0 pA0) pAsai / (za0 141123) *laya : balihArI bhIkhaNajI svAma kI liya : paMthor3o bole amRta vANa za. 14, u08,9, DhA0 302,3.3 287 Jain Education Intemational Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soraThA 8. Akhyo vRtti viSeha, bhAvitAtma aNagAra e| saMjama bhAvapaNeha, vAsita aMtaHkaraNa tasu / / 6. nija Atama nI jeha, karma yogya lezyA jikaa| kRSNAdika kaheha, karma leza tehaneM kahI / / 10. tathA karma na tAya, leza saMbaMdha achai tikaa| karma leza kahivAya, dvitIya artha ima vRtti meM / / 11. teha pratai aNagAra, jANe nahIM vizeSa thii| sAmAnya thI piNa dhAra, dekhai nahiM munivara tiko / vA-prathama artha karma yogya lezyA vRtti meM kahI tehanai prathama olakhAvigai 8. anagAra: 'bhAvitAtmA' saMyamabhAvanayA vAsitAnta:karaNaH / (vR0 10655) 9,10. AtmanaH sambandhinI karmaNo yogyA lezyA kRSNAdikA karmaNo vA lezyA / "liza zleSaNe' iti vacanAt sambandhaH karmalezyA / (vR0 pa0655) 11. tAM na jAnAti vizeSato na pazyati ca sAmAnyataH / (vR0pa0655) 12. 'jeha thI karma baMdhAya, karma yogya leNyA tikaa| jIva taNAM adhyavasAya, bhAva leza e jaannvii|| 13. cavadama zatake pekha, prathama udezA naiM visse| karma leza nai dekha, bhAva leza AkhI acha / / 14. karma leza kahivAya, uttarAdhyena cutiismeN| Atma pariNAma tAya, karma baMdha chai tehthii| 15. punyakartA dharma leza, pApa taNI kartA tihAM / adharma leza vizeSa, bhAva leza kahiye ts|| 16. tema ihAM piNa tAma, karma leza AkhI tikaa| jIva taNAM pariNAma, bhAva leza ima Akhiyai / / 17. te potA nI jeha, kRSNAdika lezyA pratai / chadmastha munivara teha, jANeM nahiM dekhai nhiiN| 18. satarama pada ke mAMhi, tRtIya uddezA nai visse| kRSNa leNa meM tAhi, cyAra jJAna pAvai ach|| 16. kRSNa leza saMkliSTa, manapajjava ati vizuddha te / kiNa rIte e iSTa, vRtti viSe tasu nyAya ima / / 18. kaNNalesse NaM bhaMte ! jIve katisu NANesu hojjA ? goyamA ! dosu vA tisu vA causu vA NANesu hojjaa| (paNNa0 17.112) 19. nanu manaHparyavajJAnamativizuddhasyopajAyate kRSNalezyA ca saMkliSTAdhyavasAyarUpA tataH kathaM kRSNalezyAkasya manaHparyAyajJAnasaMbhava: ? ucyate (paNNa0 malayavR0 pa0 357) 20. iha lezyAnAM pratyekAsaMkhyeyalokAkAzapradezapramANAnya dhyavasAyasthAnAni, tatra kAnicit mandAnubhAvAnyadhyavasAyasthAnAni pramattasaMyatasyApi labhyante / (paNNa0 malayavR0 50 357) 20. asaMkha lokAkAza, tAsa pradeza paramANa te| kRSNa leza nAM tAsa, sthAnaka adhyavasAya nAM / / 21. kRSNa leza nAM sthAna, maMdaja adhyavasAya meN| ha manapajjava jJAna, pannavaNa vRtti viSe kA // 22. AkhyA adhyavasAya, tiNasaM bhAve kRSNa e| pAvai manaparyAya, nyAya daSTi kari dekhiye / / 23. je chaThe guNaThANa, bhAve lezyA SaTa acha / tIna kahai kara tANa, tAsa viruddha parUpaNA / / 24. avadhyAdike rahIta, nija karma leza jANeM na te| dekhai nahiM suvadIta, e lezyA bhAva kahIjiye / / 288 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26. to kina kAraNa spAta, 25. jIva taNAM pariNAma, dRSTi agocara te bhgii| dekhe nahiM e tAma, piNa jANeM nija pariNAma prati / / nija karma leza jANeM nahIM ? tAsa nyAya avadAta, Agala kahiyai che hive || 27. sarva paryAya kareha, jAneM nahi pariNAma nija / athavA nahiM jANeha, anupayukta chadmastha muni // 28. athavA avadhija Adi, sarva bhAva paryAya kara / nija pariNAma kRSNAdi, jANaM nahi dekhe nahIM // vA0 - hivai karma lezyA noM dUjo artha karma noM saMbaMdha ima TIkA meM kiya tehanuM nyAya kahai chai - 26. dvittIya artha karma khyAta bhAve lezyA tehthii| piNa karma leza kahI karma ne // avadhi Adi je rahita muni / bali dekhe nahi nija karma prati / / sarva bhAva paryAya kara baMdha karma noM yAta 1 30. atihI sUkSama teha, pratyakSa nahi jANeha, 31. parama avadhivaMta saMta nija karma dravya prati maMta, 32. eha jANe nahi dekhe nahIM // zvAya jaNAya vali bahuta Akhetiko / nirmala chevara nyAya sUtre kara aviruddha je || 33. ihavidha nija karma leza, jANe nahi chadmasya muni dekhe nahi suvizeSa hiva jANaM devaM te kahUM // 34. jIva zarIra sahIta, karma leza kara sahita prati / jANeM munI vadIta dekhe te chagrastha muni // 35. ihAM ehavo abhiprAya, zarIra cakSu grAhya hai / 1 vA0 jIva taNI je kAya te jANe dekhe muni / ' [ja0sa0] -rUpa te zarIra sahita ane karma lezyA sahita jIva prataM jANeM dekhe / e saMsArI jIva zarIra sahita karma lezyA sahita che, te prataM jANa dekhe / jIva noM zarIra pratyakSa dIsa te maattai| rUpa sahita jIva pratai jANa dekhe kahyo / arUpa zarIra rahita ane karma yA rahita siddha hai, te pratastha muni na jAna dekheM / te mATe rUpa sahita jIva noM praznottara kahyo / 36. * he bhagavaMta ! ache jike jI, rUpa varNAdi sahIta | je karma leza sahota nAM jo pudgala baMdha vadIta || 37. prakAza pudgalatikejI, jAva prabhAsaM tAya ? jina bhAkhe haMtA atthi jI, vali ziSya pUche nyAya || 38. kuNa prabhu ! rUpa sahIta nAM jI karma lezyA kari sahIta / pudgala avabhAsana kare jI jAya prabhAsaM pratIta ? 36. jina bhAkhaM zazi ravi taNAM jI, pragaTa vimANa bhI pesa , , teja samUha bAre nokalyo jI, teha prakAza vizeSa // 40. etalA mArTa te govamA ! jI, rUpa karma lezyA sahita poggalA jI, dIpe *laya paMthIr3o bolaM amRta vANa zarIra sahIta / prakAza pratIta // vA0 - 'sarUvi' ti saha rUpeNa - rUparUpavatorabhedAccharIreNa vartate yo'sau samAsAntavidheH sarUpI taM sarUpiNaM sazarIramityarthaH ata eva 'sakalezya' karmalezyayA saha vartamAnaM jAnAti zarIrasya cakSurgrAhyatvAjjIvasya ca kathaMciccharIrAvyatirekAditi / ( vR0 pa0 655) sakammalessA poggalA bhAseti ? ( 0 14124) 36, 37. atthi NaM bhaMte! sarUvI bhAti ujjati tayeti haMtA atthi / 38. kayare NaM bhaMte ! sarUvI sakammalessA poggalA obhAseMti jAva pabhAsaMti ? 39 goyamA ! jAo imAo caMdima-sUriyANaM devANaM vimANehito lessAo bahiyA abhinissaDAo bha 1 40. ee NaM goyamA ! te sarUvI sakammalessA poggalA oobhAseti uyoti sati bhAseti / (za0 14 / 125) 289 za0 14, u0 9, DhA0 303 Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41-43. iha ca yadyapi candrAdivimAnapudgalA eva pRthivIkAyikatvena sacetanatvAtsakarmalezyAstathA'pi tannirgataprakAzapudgalAnAM tadhetukatvenopacArAtsakarmalezyatyamavagantavyamiti / (vR0pa0 655) 44. pudgalAdhikArAdidamAha--- (vR0 pa. 655) atA poggalA? aNattA 45. neraiyANaM bhaMte ! ki poggalA? soraThA 41. yadyapi pudgala mAMya, karma leza to chai nthii| tathApi pRthvIkAya, ravi zazi taNAM vimANa chai / / 42. teha sacetana jANa, karma leza kari sahita chai / tehathI nirgatamANa, pudgala taNo prakAza chai / / 43. pRthvI saMbaMdha thIja, tasu hetuka bhAve karI / e upacAra thakIja, sakarma lezapaNaM kartuM / / 44. pudgala noM adhikAra, Akhyo tiNa prastAva thii| pudgalanoMja prakAra, kahiyai chai hiva Agalai // atta-aNatta pudgala pada 45. *he prabhu ! syUM nAraka taNe jo, attA pUdagala hoya / ke kahiye aNNatA poggalA jI? tAsa artha ima joy|| soraThA 46. A abhividhi kari tAya, duHkha thakI rAkhai jsu| athavA sukha upajAya, te attA pudgala kahyA // 47. athavA AptA jeha, ekaMta hita ramaNIya te / vyAkhyA vRddhaja eha, kahyA aNattA viparyaya / / 48. *jina bhAkha suNa goyamA ! jI, attA pudgala nAMya / acha aNattA poggalA jI, kahiyai mahAdukhadAya / / 46. syUM prabhu ! asurakumAra ne jI, attA pudgala sAra / athavA aNattA poggalA jI ? goyama prazna udAra / / 50. jina kahai attA poggalA jI, dukha trAtA sukhakAra / nahIM aNattA poggalA jI, ima jAva thaNiyakumAra / / 51. pUchA pRthvIkAya nI jI, jina kahai donai hoya / evaM yAvata manuSya meM jI, sukha dukhadAyaka soya // 46. 'atta' ti A-abhividhinA trAyante -duHkhAta saMra kSanti sukhaM cotpAdayantIti AtrAH / (vR0 pa0656) 47. AptA vA-ekAMtahitAH, ataeva ramaNIyA iti vRddhAkhyAtaM / (vR0 pa0 656) 48. goyamA ! no attA poggalA, aNattA pogglaa| (za0 14 / 126) 49. asurakumArANaM bhaMte ! ki attA poggalA? aNattA poggalA? 50. goyamA ! attA poggalA, no aNattA poggalA / evaM jAba thaNiyakumArANaM / (za0 14 / 127) 51. puDhavikAiyANaM bhaMte ! ki attA poggalA? aNattA poggalA? goyamA ! attA vi poggalA, aNattA vi poggalA / evaM jAva maNussANaM / 52. vANamaMtara-joisiya-vemANiyANaM jahA asurakumArANaM / (za0 14 / 128) 52. vANamaMtara meM jyotiSI jI, vimAnIka vali jAna / jima kahyA asurakumAra meM jI, tima kahivaM phichaan|| iSTa-aniSTa Adi pudgala pada 53. syUM prabhujI ! neraiyA taNeM jI, pudgala vallabha iSTa / kai vallabha pudgala nahIM jI, kahiye tAsa aniSTa ? 54. jina kahai iSTa pudgala nahIM jI, jima attA AkhyAta / kahivA iSTa piNa tiNa vidhai jI, imahija kAMta vikhyaat|| 55. priyakArI piNa poggalA jI, manojJa gamatA manna / bhaNavA attA nIM para jI, paMca daMDaka ima janna / / 53. neraiyANaM bhaMte ! kiM iTThA poggalA ? aNiTThA poggalA? 54. goyamA ! no iTTA poggalA, aNiTThA pogglaa| jh| attA bhaNiyA / evaM iTTA vi, kaMtA vi / 55. piyA vi, maNuNNA vi bhANiyavvA / ee paMca dNddgaa| (za0 14 / 129) 56. pudgalAdhikArAdevedamAha-- (vR050 656) soraThA 56. pudgala noM vistAra, pUrve Akhyo tehthii| pudagalanoMja prakAra, kahiya cha hiva aaglai| *laya : paMthIr3o bola amRta vANa 290 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devabhASA sahasra pada 57. *he prabhu ! mahaddhika devatA jI, jAva mahA aizvaryavAna / sahasrarUpa prati te sahI jI vikurvI ne pichAna // 58. bhASA sahasra prati bolavA jo, samartha chai te svAma ? jina bhAkhe haMtA prabhu jI, vali ziSya pUche tAma // 52. syUM prabhu ! bhASA ika huve jo athavA sahasraja hoya ? jina kahai bhASA eka che jI nizca sahasra na koya // , soraThA 60. eka jIva te jANa, ika upayogapaNAM pakI / eka kAla meM mAga, ekahIja upayoga baM // 61. te mATai satyAdi, ika bhASA cihuM mAMhilI / vartte che saMvAdi, nyAya kahyo e vRtti meM // vahA 62. pudgala nAM adhikAra thI, tehija hiva kahivAya / prazna goyama vara pUchiyA, uttara de jinarAya // sUrya pada 63. *tiNa kAle nai tiNa samaya jI, bhagavaMta gotama svAma / UgatA bAla sUrya prataM jI, dekhyo ratna tamAma // rUkha 64. jAmanA nAme na jI, phUla-puMja no prakAza / ehavo lAla ravi dekhane jI, pravarttI zraddhA tAsa // 65. jAva kotUhala Upano jI, jyAM bhagavaMta mahAvIra / spAM Ave Avo karI jI, jAva 66. yAvata gotama ima kahai kisvarUpa tenoM jI, 67. athavA e sUrya zabda noM jI, e be prazna pUchiyAM jI, 68. jina kahai sUrya zubha ache jI, namI guNahIra // jI, bhAlo syUM chai sUraja vastU eha / bhagavaMta jeha // artha bhagavAna ! uttara de jagabhAna // zubha sUrya nuM artha | sUtra viSe itaroja che jI hiva TIkA meM tadartha / / soraThA te 66. sUrya vastu jANa, tasu zubha svarUpa iha vidhe te ravi taNo vimAna pRthvI kAyikA // 70. nAma karma nI jANa, trANaM prakRti maahitii| Atapa punya pichANa, tasu udayavattapaNA thakI // 71. loka viSe paNa eha prazasta prasiddhapaNAM thakI bali zubha vastu kaheha, jyotiSi iMdrapaNAM thakI // 72. athavA zubha ye eha artha sUrya je zabda noM tiNe prakAra kare, kahiye hiva Agale // che *laya paMthIDo bolaM amRta vANa : 57, 58. deve NaM bhaMte ! mahiDDie jAva mahesakkhe ruvasaha vittA pazu bhAsAsahassaM bhAtie ? haMtA patra (za0 140 130) 59. sANaM bhaMte! ki egA bhAsA ? bhAsAsahassaM ? gomA ! gANaM sAbhAsA, no khalu taM bhAsAsahassaM / ( za0 14 / 131) 60. ekasya jIvasyaikadA eka evopayoga iSyate / 61. tatazca yadA satyAdyanyatarasyAM tadA nAnyasyAmityekaiva bhASeti / 62. pudgalAdhikArAdevedamAha ( vR0 pa0 656 ) bhASAyAM varttate (bu0pa0656) 63, 64. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM bhagavaM goyame aciruggayaM bAlasUrajAmaNAkusumayakA lohita pAsa pAsitA jAyasa ( vR0 pa0 656 ) 65. jAva samuppannako uhelle jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai jAva (saM0 pA0 ) namasittA 66,67. jAva (saM0 pA0 ) evaM vayAsI - kimidaM bhaMte ! sUrie ? kimidaM bhaMte ! sUriyassa aTThe ? 68. gomA ! subhe sUrie subhe suriyassa aTThe ( za0 14 / 132 ) 72. tathA zubhaH sUryazabdArthastathAhi / 69,70. 'mujhe rieti zubhasvarUpa sUryavastu sUryavimAnapRthivIkAyikAnAmAtapAbhidhAnapuNyaprakRtyudayati tvAt / (bu0pa0656) 71. loke'pi prazastatayA pratItatvAt jyotiSkendratvAcca / ( vR0 pa0 656 ) ( vR0 pa0 656) za0 14; u0 9, DhA0 303 291 Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 73. sUrebhya:-kSamAtapodAnasaMgrAmAdivIrebhyo hitaH / (vR0 50 656) 74. sUreSu vA sAdhuH suuryH| (vR0 pa0 656) 73. sUra taNa je artha, kSamA dAna tapasA bali / saMgrAmAdi tadartha, vIra bhaNI hita sUrya te|| 74. athavA valI vimAsa, sUra viSe sAdhU bhlo| sUrya kahiye tAsa, sUrya zabda noM artha e|| 75. *he prabhu ! e sUrya taNo jI, kisaM svarUpa chai tAya / syUM prabhu! prabhA sUrya taNI jI, evaM ceva kahAya / / 76. evaM chAyA ravi taNI jI, e zobhA kahivAya / athavA pratibiMba tehanoM jI, lezyA varNa ima thAya / / 75. kimidaM bhaMte ! sUrie? kimidaM bhaMte ! sUriyassa pabhA ? 76. evaM ceva evaM chAyA evaM lessA / (saM0 pA0) (za0 14 / 133-135) chAyA-zobhA pratibimba vA lezyA-varNaH / (vR0 10656) 77. zata cavadama deza navamAM taNo jI, tIna sau tIjI DhAla / bhikSu bhArImAla RSirAya thI jI, 'jaya-jaza' maMgalamAla / / DhAla: 304 dahA 1. lezyAprakramAdidamAha (vR0 pa0 656) 1. lezyA nAM prakrama thakI, leza taNo adhikAra / te sukharUpaja deza thI, suNiya tasu vistAra / / zramaNoM ko tejolezyA pada 2. he prabhujI ! je e pratyakSa, AryapaNe vicaraMta / bAhyabhUta je pApa thI, Arya teha kahaMta / / 3. athavA ajja ehanuM aratha, adya addhA vartamAna / tehapaNe vicarai muni, zramaNa nigraMtha sujAna / / 2,3. je ime bhaMte ! ajjattAe samaNA niggaMthA viharaMti / 'je ime' ityAdi, ye ime pratyakSAH 'ajjattAe' tti AryatayA pApakarmabahirbhUtatayA adyatayA vAadhunAtanatayA vartamAnakAlatayetyarthaH / (vR0pa0656, 57) 4. te NaM kassa teyalessaM vIivayaMti ? 4. italai muni dIkSA grahI, vartamAna vicaraMta / kehanI tejoleza prati, atikramai te saMta ? 5. tejolezyA noM aratha, sukha-prApti kahivAya / tejolezyA Adi je, prazasta kahiyai tAya / / 6. tasu upalakSaNa thI tikA, sukha-prApti nI hetu| kAraNa viSeja kArya noM, upacArAt adhetu / / 7. tejolezyA zabda kari, sUkha-prApti avaloya / teha taNI vAMchA ihAM, vRtti viSe ima joya / / 8. italai muni vartamAna je, kehavo sukha chai tAya / kehanA sukha naiM atikramai? taba bhAkhai jinarAya / / 5,6. 'teyalessa' ti tejolezyA-sukhAsikA tejolezyA hi prazastalezyopalakSaNaM sA ca sukhAsikAheturiti kAraNe kAryopacArAttejolezyAzabdena sukhAsikA vivkssiteti| (vR0pa0657) *laya : paMthIr3o bole amRta bANa 292 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *sayANAM svAma vaca sukhakAriyA re / / [bhupadaM ] 6. mAsa paryAya to zramaNa nigraMtha, hojI e to vyaMtara sukha ulaMghaMta / saMtoSa sukha adhikAya || hojI tyAMrA sukha noM suNo vRtaMta // 10. tejolezyA sukharUpa kahAya, hojI ina 11. ve mAsa paryAya zramaNa nirbaMdha, 12. adi varjI bhavaNapati devA, hojI e to tasu sukha yo adhikevA / / 13. iNa AlAva karIneM kahivu, hojI o to Agala ihavidha lahivuM / / 14. zramaNa trimAsa taNI paryAya, hojI iNane asura thI sukha 'adhikAya // 15. cyAra mAsa paryAya sutaMta hojI o to zramaNa muni nigraMtha // 16. nakSatra graha tArAMnAM sukha setI, hojI o to adhika ciddhaM mAsa sukhetI // 17. paMca mAsa nIM paryAya pAlI, hojI mukha ravi zazi thI ati nhAlI / / 18. ravi zazi iMdra bhI sukha adhikAyA, hojI e to caraNa paMca mAsa pAyA // 16. saudharma IzANa sUra sukharAsaM hojI tehI adhika caraNa paTa mAsaM // 20. sukha sanatkumAra mAhiMdra nAM devAM, hojI tehI adhika mAsa sapta levA / / 21. aSTa mAsa paryAya opaMta, hojI e to bhramaNa nigraMtha zobhaMta / / 22. sukha brahma taka thI adhikAyA, hojI o to caraNa mAsa aTha pAyA // 23. sukha mahAzukra amara sahasAraM, hojI tehathI adhika mAsa nava dhAraM // 24. ANata pANata AraNa accu, hojI tehacI adhika mAsa daza sacca // 25. mAsa impAra taNI paryAya hojI sukha nava graiveyaka thI savAya // 26. sukha anuttara vimANa thakI adhikAya, hojI o to varSa caraNa munirAya // lezyA devAM nIM, hojI muni atikrame guNakhAnI // 27. tejolezyA sukha 28. varSa paryAya thakI uparaMta, hojI o to zramaNa nigraMtha zobhata / / *laya Aja aMbA jI raM nopata 9,10. goyamA ! mAsapariyAe samaNe niggaMthe vANamaMtarANaM devA telera bIIya 11.12. mAriyA samate nimmaM asuridavajjiyA bhavaNavAsINaM devANaM teyalessaM vIIvayai / 13. evaM eeNa abhilAveNaM 14. timAsapariyAe samaNe niggaMthe asurakumArANaM devANaM teyalessaM vIIvayai | 15,16. caummAsapariyAe samaNe niggaMthe gahagaNa-nakkhattatArArUvANaM jotisavANaM devANa teyale saM vIIars | 17.15. paMcamAsapariyAe sama nimmace maMdimasUriyANa jotisiMdANaM jotisarAINaM teyalessaM vIIvayai / 19. mmAsaparivAra sama nigAMce sohammIsAgAnaM devAnaM teyalessaM vIIvayai | 20. sattamAsapariyAe samaNe niggaMthe saNakumAra- mAhiMdANaM devAle vII 21,22. aTTamAsapariyAe samaNe niggaMthe baMbhaloga- laMtagANaM devANaM teyalessaM vIIvayaI / 23. nayamAriyAe samani mahAsuka-sahatyArA devANaM teyalessaM vIIvayai / 24. dasamAsapariyAe samaNe niggaMthe ANaya pANaya- ArapancuvANaM devANaM teyalessaM vIIvayai / 25. ekkArasamA saparivAra samaNe nice gevenagANaM devANaM teyalessaM vIIvayai / 26,27. bArasamAsapariyAe sama nimmaM aguttarovavAiyANaM devANaM teyalessaM vIIvayai / 28, 29. teNa paraM sukke sukkAbhijAe bhavittA tao pacchA sijjhati / zi0 14, u0 9, DhA0 304 293 Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 29. zukla zukla abhijAta paI naM. hojI o to sI parama jJAna lahI naiM | 30. zukla nAma te amaccharamANaM, hojI o to kIdhA upagAra nuM jANaM // hojI kAMi teha zukla abhisaMdha / / hojI o to zukla niraticAra caraNaM // 31. sadAraMbhI ne hita anubaMdha, 32. anya AcArya ima kare varaNaM, 33. parama zukla te zukla abhijAtya 34. zobhana Agama vizuddha pratakSa, hojI hiva ehija kahUM avadAtya / / 35. dhamaNa bhAva prati vartte beha hojI o to parama prakRSTa sulakSa // 36. te zramaNa bhAva varSa thI uparaMta, hojI o to nizca guNamaNI geha // 37. je saMta vizeSa te AdhI e bhArupo, hojI o to sarvathA zukla kahaMta || 38. vRtti viSe ihavidha suvizeSaM, hojI piNa sarva muni no na Athayo / 31. parama zukla bhaI pAche sIta 294 bhagavatI jor3a hojI o to Apo hai nyAya azeSa // hojI kAMi jAna kareM dukha aMta // hojI e to jAvata vicarai mahaMta // hojI o to artha rUpa suvizeSaM // 40. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! 41. cavadamA zataka noM navamo udezaM, 42. muni sukha varNana DAla vizAlI, 43. bhikSu bhArImAta RSirAma prasAda, hojI A to tInasI cauthI nhAlI // hojI e to 'jaya-jaza' cita ahalAdaM // caturdazazate navamoddezakAryaH // 146 // hA 1. kahyA anaMtara zukla te, ache kevalI dazama hiva, DhAla : 305 tatva thakI to jeha / kevalI pramukha kaheha || 20,31. ''ti zukto nAmAbhinnavRttomArI kRtajJaH sadArambhI hitAnubandha iti / ( vR0 pa0 657 ) 32. niraticAracaraNa ityanye / ( vR0 10657) 33. 'sukkAbhijAi' ti zuklAbhijAtyaH paramazukla ityarthaH / ( vR0 pa0 657) 34-36. AkiJcanyaM mukhyaM brahmApi paraM sadAgamavizuddham / sarvaM zuklamidaM khalu niyamAtsaMvatsarAdUrddha vam / ( vR0 pa0 657 ) 37. etacca zramaNavizeSamevAzrityocyate na punaH sarva evai - vaMvidho bhavatIti / ( vR0 pa0 657 ) (20 14 / 136) 39. jAva (saM0 pA0 ) aMtaM kareti / 40. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte! tti jAva viharai / (sa0 14137) , 1. anantaraM zukla uktaH sa ca tattvataH kevalIti kevalaprabhRtyapratibaddha dazama uddezakaH / (50 50 650) Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2. ghamastha prati an / valAnI, jAma meM dakhala ko 2. kevalI NaM bhaMte ! chaumatthaM jANai-pAsai? hatA jANai-pAsai / (za0 141138) kevalI pada *praznottara goyama jinajI noN| (dhrupadaM) 2. chadmastha prati prabha ! kevalajJAnI, jAneM naiM dekhaMta jI? jina kahai haMtA jANe-dekhai, vali goyama pUchaMta jii| soraThA 3. iha kevalI zabdena, grahivA bhavastha kevlii| Agala je kathanena, siddha prazna chai te bhaNI / / 4. *jema kevalI chadmastha prati je, jANe-dekhai bhadaMta jI ! jANe-dekhai tima chadma prati siddha ? haMtA jANe-dekhaMta jii| 3. iha kevalizabdena siddhagrahaNAditi / bhavasthakevalI gRhyate uttaratra (vR0pa0 6 7) 4. jahA NaM bhaMte ! kevalI chaumatthaM jANai-pAsai, tahA NaM siddhe vi chaumatthaM jANai-pAsai? haMtA jANai-pAsai / (za0 14 / 139) 5. kevalI NaM bhaMte ! AhohiyaM jANai-pAsai ? evaM ceva / 5. he bhagavaMta! kevalI cha te, adho avadhi jJAnavaMta jii| teha prata jANe nai dekha? evaM ceva kahaMta jI / / soraThA 6. pratiniyata je kheta, jANeM teha adho avadhi / parama avadhi thI etha, adhaH heTha tiNa kAraNa / / 7. *evaM parama avadhijJAnI prati, kevalI prati piNa ema jii| siddha prata piNa imahija kahivo, jANe-dekhe tema jI / / 8. yAvata jima prabhu ! kevali siddha prati, jANeM naiM dekhaMta jii| tima siddha siddha prati jANa-dekhai ? haMtA jANa-pekhaMta jI / / hai. kevalI prabhu ! bhAkhai naiM vAgare ? haMtA kahai jinarAya jii| aNapUchayAM bolai te bhASA, pUchyAM vAgaraNAya jii|| 10. jema kevalI bhAkha-vAgare, tema siddha piNa jeha jii| bhAkhai nai vAgarai prabhujI? artha samartha na eha jii| 6. 'Ahohiya' ti pratiniyatakSetrAvadhijJAnaM / (vR0pa0657) 7. evaM paramAhohiyaM, evaM kevalI, evaM siddhaM / 'paramAhohiyaM' ti paramAvadhikaM / (vR0 pa0657) 8.jAva (sh014|140) jahA NaM bhaMte ! kevalI siddhaM jANai-pAsai, tahA NaM siddhe vi siddha jANai-pAsai? haMtA jaanni-paasi| (za0 14 / 141) 9. kevalI NaM bhaMte ! bhAsejja vA? vAgarejja vA? haMtA bhAsejja vA, vAgarejja vaa| (sh014|142) 'bhAsejja va'tti bhASetApRSTa eva, vAgarejja' tti praSTaH san vyaakuryaaditi| 10. jahA NaM bhaMte ! kevalI bhAsejja vA vAgarejja vA, tahA NaM siddhe vi bhAsejja vA vAgarejja vA ? no iNaThe smjheN| (za0 14 / 143) 11. se keNaTheNaM bhaMte ! evaM vuccai-jahA NaM kevalo bhAsejja vA vAgarejja vA no tahA NaM siddhe bhAsejja vA vAgarejja vA? 12. goyamA ! kevalI NaM sauTTANe sakamme sabale savIrie spuriskkaar-prkkme| 13. siddhe NaM aNuTThANe jAva (saM0 pA0) apurisakkAra parakkame / se teNaTheNaM jAva (saM0 pA0) vAgarejja vaa| (za0 14 / 144) 14. kevalI NaM bhaMte ! ummisejja vA? nimmisejja vA ? haMtA ummisejja vA nimmisejja vA |(sh0 141145) 15. jahA NaM bhaMte ! kevalI ummisejja vA, nimmisejja vA, tahA NaM siddhe vi ummisejja vA nimmisejja vA? no iNaThe samaThe / evaM ceva / 11. kiNa arthe prabhujI! ima kahiye, jema kevalI tAhi jii| bhAkhai-vAgarai tema siddha je, bhAkhai-vAgarai nAMhi jI? 12. zrI jina bhAkhai bhavastha kevalI, uTThANa karma sahIta jii| bala vIrya naiM purisakAra vali, parakkama karI vadIta jii|| 13. siddha uTThANa rahita chai yAvata, parakkama kari naiM rahIta jii| tiNa arthe kari jAva vAg2arai, pUrva pATha pratIta jii|| 14. kevalajJAnI he bhagavaMta jI ! mIMcI cakkhu kholaMta jii| ughADI AMkha pratai vali mIMcai? zrI jina bhAkhai haMta jI / / 15. jema kevalI mIMce cakkha, mIMcI nai kholaMta jii| tema siddha piNa mIMca-khole ? jina kahai ema na hu~ta jii| *laya : kanakamaMjarI catura za0 14, u0 10, DhA0 305 295 Jain Education Intemational Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16. imahija saMkoca ne pasAre, ThANaM ema kaheha jii| Urddha thAyavo tathA besavo, tathA sUyavo jeha jI / / 17. sejja te zayyA vasati prati, nisIhiyaM ima hu~ta jii| atihi alpa kAla vasati prati, kevalajJAnI karaMta jI / / 18. prabha! kevalI ratnaprabhA prati, ratnaprabhA chai eha jii| ihavidha te jANeM - dekhe ? jina kahai haMtA jeha jI / / 16. jima prabhu ! kevalI ratnaprabhA prati, jANai naiM dekhata jii| tima siddha piNa jANa naiM dekhai ? zrI jina bhAkhai haMta jii| 20. prabhu ! kevalI sakkaraprabhA prati, jAneM dekhata jI? ___ evaM ceva imaja jAvata vali, adhaH saptamI huMta jI / / 16. evaM AuMTejja vA pasArejja vA, evaM ThANaM vA 'ThANaM' ti urddha vasthAnaM niSadanasthAnaM tvagvartanasthAnaM ceti / (vR0 pa0 657) 17. sejja vA nisIhiyaM vA ceejjaa| 'sejja' ti zayyA-vasati 'nisIhiyaM' ti alpatarakAlikA vasati 'ceejja' tti kuryAditi / (vR0pa0657) 18. kevalI NaM bhaMte ! imaM rayaNappabhaM puDhavi rayaNappabhA puDhavIti jANai-pAsai? haMtA jaanni-paasi| (za0 141147) 19. jahA gaM bhaMte ! kevalI imaM rayaNappabhaM puDhavi rayaNappabhApuDhavIti jANai-pAsai, tahA NaM siddhe vi imaM rayaNappabhaM puDhavi rayaNappabhApuDhavIti jANaipAsai? haMtA jaanni-paasi| (sh014|148) 20. kevalI NaM bhaMte ! sakkarappabhaM puDhavi sakkarappabhA puDhavIti jANai-pAsai? evaM ceva / evaM jAva ahesttm| (za0 141149) 21. kevalI NaM bhaMte ! sohammaM kappaM sohammakappe tti jANai-pAsai ? haMtA jANai-pAsai evaM cev| 22. evaM IsANaM, evaM jAva accuyaM / (za0 14 / 150) kevalI NaM bhaMte ! gevejjavimANaM gevejjavimANe tti jANai-pAsai ? evaM ceva / 23. evaM aNuttaravimANe vi| (za. 143151) kevalI NaM bhaMte ! IsiMpanbhAraM puDhavi IsiMpanbhArapuDhavIti jANai-pAsai ? evaM cev| (za0 14 / 152) 24. kevalI NaM bhaMte ! paramANupoggalaM paramANupoggale tti jANai-pAsai ? evaM ceva / 25. evaM dupaesiyaM khaMdha, evaM jAva- (za0 141153) jahA NaM bhaMte ! kevalI aNaMtapaesiyaM khaMdha aNaMtapaesie khaMdhe tti jaanni-paasi| 26. tahA NaM siddhe vi aNaMtapaesiyaM khaMdha aNaMta paesie khaMdhe tti jANai-pAsai? haMtA jaannipaasi| (za0 141154) sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte tti| (sh014|155) 21. he prabhu ! kevalI saudharma kalpa prati, sUdharma kalpa chai eha jii| iNavidha jANe-dekhai ? haMtA, evaM ceva kaheha jii| 22. ima IzANa jAva ima acyuta, graiveyaka bhagavaMta jI ! kevalajJAnI jANe-dekhe? evaM ceva udaMta jii|| 23. ema anuttara pavara vimANaja, kevalI he bhagavaMta jI! siddhazilA prati jANeM-dekhai ? evaM ceva kahaMta jii|| 24. prabhu ! kevalI paramANu prati, paramANa chai eha jii| ___ ema kevalI jANeM-dekhai ? evaM ceva kaheha jii| 25. doya pradeza khaMdha ima jAvata, jima prabhu ! anaMtapradeza jii| anaMtapradezika e ima kevalI, jANa-dekhe azeSa jii| 26. tema siddha piNa anaMtapradezika, jANeM-dekhai taMta jI? haMtA jANa naiM dekha chai, sevaM bhaMte ! sevaM bhaMta ! jii|| 27. cavadama zataka noM dazama uddezaka, artha anopama khyAta jii| cavadama zata piNa thayo saMpUraNa, vividha prazna avadAta jii| 28. saMvata ugaNIsa bAvIsa, prathama jeTha sudi bIja jii| sahara lADaNUM dIkhyA mocchava, vali aNasaNa mahotsava coja jii| 26. udayarAja tapasvI tapasA rA, bAvIsameM dina jeha jii| saMthAro pacakhyo ati haTha sU, guNapacAsama dina eha jii|| 30. saMta saMtAlI sau samaNI ro, meLo tIratha cyAra jii| saMthArA no jabaro mahotsava, dekhyAM haraSa apAra jii|| 296 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31. tInasau paMcamI DhAla kahI e, bhikSu bhArImAla RSirAya jii| tIrtha saMpatI sakhara sAhibI, 'jaya-jaza' haraSa savAya jI / / gItaka chaMda 1. caudama zata nIM jor3a kRta sadguru prasAda thakI myaa| jana bhavya ne kalyANa siddhI vara svabhAva suguru dayA / / 2. te parama upakAraka suguru nI jaya vijaya thAvo sadA / samyaktva caraNa subuddhi pAI tasu prasAda thakI mudA // 1,2. caturdazasyeha zatasya vRtti ryeSAMprabhAveNa kRtA mryssaa| jayantu te pUjyajanA janAnAM klyaannsNsiddhiprsvbhaavaaH| (vR0pa0 657) za.14,7010, DhA0 305 297 Jain Education Intemational Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education Intemational Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paJcadaza zataka gozAlaka Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education Intemational Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paJcadaza zataka gozAlaka pada dUhA 1. caudama zatake kevalI, jANe ratnaprabhAdi / ima kA te parijJAnato, Atma saMbaMdhi saMvAdi / / 2. jima bhagavaMta pragaTa kiyo, gotama athe dhAra / sva kuNiSya gosAla noM, gati narakA'dhikAra / / 1. anantarazate kevalI ratnaprabhAdikaM vastu jAnAtItyuktaM tatparijJAnaM cAtmasaMbandhi / (vR0pa0 659) 2. yathA bhagavatA zrImanmahAvIreNa gautamAyAvirbhAvitaM gozAlakasya svaziSyAbhAsasya narakAdigatimadhikRtya (vR0 pa0 659) 3. tathA'nenocyate ityevaM saMbaMdhasyAsyedamAdisUtram / (va0pa0659) 4. namo suyadevayAe bhagavaIe / 3. tiNa kAraNa iNa panaramAM, zatake karI sujoya / kahiya chai te sAMbhalo, artha thakI avaloya // 4. namaskAra thAvo hivai, zrutadevatA bhaNIja / pUjyanIka je bhagavatI, dhura maMgalIka shiij|| vA0 ---- zruta deva tIrthakara te artha nAM kartA te maatt| anai sUtra thakI zrutadeva gaNadhara, te sUtra kA kartA te maatt| tathA tIrthaMkara kI vANI tehanai zrutadeva kahe to te piNa guNa anai guNI nAM abhedopacAra thakI te tIrthakara na hIja namaskAra hvai| Namo suyadevayAe bhagavatIe' ehanoM artha ihAM vRttikAra na kiyo| bali vRttikAra sambandha milAyo tihAM kahyo-Adi sUtra kahiyai cha, ima kahI teNamityAdi--'teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM' e Adi sUtra kahyo / piNa 'Namo suyadevayAe bhagavatIe' e AdisUtra vRttikAra na kahyo / te mATe e maMgalAcaraNa vAkya noM nyAya buddhivaMta vicArI lIjo / 5. tiNa kAle nai tiNa samaya, nagarI sAvatthI nAma / huMtI ati raliyAmaNI, varNaka kahi tAma / / 6. teha sAvatthI bAhire, IzANa kUNa majhAra / koSThaka caitya tihAM haMto, varNaka ati vistAra / / 5. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM sAvatthI nAma nagarI hotthA -vnnnno| 6. tIse NaM sAvatthIe nagarIe bahiyA uttarapurasthime disIbhAe, tattha NaM koTThae nAmaM ceie hotthA vnnnno| 7. tattha NaM sAvatthIe nagarIe hAlAhalA nAma kuMbhakArI AjIviovAsiyA parivasati / 8, aDDhA jAva bahujaNassa aparibhUyA, AjIviyasamayaMsi laTThA 9. gahiyaTThA pucchiyaTThA viNicchiyaTThA 7. tihAM sAvatthI nagarIe, hAlAhalA ju nAma / __kuMbhArI gosAla nIM, basai zrAvikA tAma / / 8. Rddha pratipUrNa jAva hI, aparibhUta kheh| gosAlaka nAM samaya meM, lAdhA artha jiNeha / / 6. vale grahyA cha artha jiNa, pUchayA artha jiNeha / vizeSa karikai artha prati, nizcaya karacA tiNeha / / 10. hADa anaiM hADa mAMhilI, mIjI lagai kaheha / premAnurAge karI raMgANI chai jeha / / 11. anya bhaNI te ima kahai, aho AukhAvaMta ! gosAlaka noM samaya je, ehija artha sutaMta / / 12. parama artha ehIja phuna, zeSa sarva pahichANa / anarthabhUta isI kahai, bahu jana Agala vANa / / 10. aTThimijapemmANurAgarattA, 11. ayamAuso ! AjIviyasamaye ache, 12. ayaM paramaThe, sese aNaThe tti, 1. siddhAMta bha0 za.15 3.1 Jain Education Intemational Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13. AjIvaka gosAla nAM, siddhAMte kari tAma / nija Atama prati bhAvatI, vicarai chai tiNa ThAma / / 14. tiNa kAle nai tiNa samaya, gozAlaka abhidhAna / maMkhali nAma DAkota noM putra teha pahichAna / / 13. AjIviyasamaeNaM appANaM bhAvemANI viharai / (za0 151) 14. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM gosAle maMkhaliputte 'maMkhaliputte' tti maMkhalyabhidhAnamaMkhasya putraH / (vR0pa0 659) 15. cauvvIsavAsapariyAe hAlAhalAe kuMbhakArIe 'cauvIsavAsapariyAe' tti caturvizativarSapramANapravrajyAparyAyaH / (vR0 pa0 659) 16. kuMbhakArAvaNaMsi AjIviyasaMghasaMpariDe 15. varSa caubIsa parimANa hI, pravrajyA paryAya / hAlAhalA ju nAma hI, kuMbhakArikA tAya / / 16. teha kuMbha karivA taNAM, ApaNa hATa viSeha / gosAlo nija saMgha hI, sAtha parivarayo jeha / / 17. AjIvaka samaye karI, nija Atama prati jAna / ___bhAvita te vAsita chato, vi rai cha teha sthAna / / 18. taba te gosAlaka taNa, maMkhalisuta ne pAsa / kadAcita anya divasa hI, Agala kahiye jAsa // 16. pragaTa thayA AvyA kanhai, dizAcarA SaTa dhAra / kahiyai chai tasu nAma je, sAna kalaMda kaNiyAra // 20. achidra cautho jANavU, agnivezAyana huuNt| chaTTo arjuna nAma tasu, e gomAyU-pUta / / vA0-diza nai viSa carai-gamana krai| mana meM mAna-amhe bhagavaMta nAM ziSya chAM te dizAcara, bhagavaMta nAM ziSya pAsatthA thayA- DhIlA paDyA, iti TIkAkAra no mata ana cUrNikAra kahai pArzvanAtha nA saMtAniyA / 21. taba te chahUM dizAcarA, aSTa prakAra nimitta / te ima divya utpAta phuna, AMtarikSa sukathitta / / 22. bhUkaMpAdI bhauma phuna, aMga svara lakSaNa jANa / vyaMjana e aTha pUrvagata pUrva mAhilA mANa / / 17. AjIviyasamaeNaM appANaM bhAvemANe viharai / (za0 1552) 18. tae NaM tassa gosAlassa maMkhaliputtassa aNNadA kadAyi 19. ime cha disAcarA aMtiyaM pAubhavitthA, taM jahA sANe, kalaMde, kaNNiyAre, 20. acchide, aggivesAyaNe, ajjuNe gomAyuputte / (za0 1553) vA---'disAcara' tti dizaM - merAM caranti-yAMti manyante bhagavato vayaM ziSyA iti dikacarA: dezATA vA, dikacarA bhagavacchiSyAH pArzvasthIbhUtA iti TIkAkAra: 'pAsAvaccijja' tti carNikAraH / (vR0 pa0 659) 21,22. tae NaM te cha disAcarA aTThavihaM puvvagayaM aSTavidhaM-aSTaprakAraM nimittamiti zeSaH, taccedaMdivyaM 1 autpAtaM 2 AMtarikSaM 3 bhaumaM 4 AMgaM 5 svaraM 6 lakSaNaM 7 vyaMjanaM 8 ceti, pUrvagataM--pUrvAbhi dhaanshrutvishessmdhygtN| (vR0 pa0 659) 23. maggadasamaM tathA mArgau--gItamArganRtyamArgalakSaNo saMbhAvyete 'dasama' tti atra navamazabdasya luptasya darzanAnnavamadazamAviti dRzyaM / (vR0pa0659) 24. sarahi-saehi matidaMsaNehiM nijjUhati 'nijjUhaMti' ti nirvRthayaMti pUrvalakSaNazrutaparyAyayUthAnirdhArayanti uddhrntiityrthH| (vR0 pa0 659) 25,26. nijjUhittA gosAlaM maMkhaliputtaM uvaTThAiMsu / (za0 1514) 'uvaDhAiMsu' tti upasthitavantaH Azritavanta ityarthaH / (vR0pa0 659) 27. tae NaM se gosAle maMkhaliputte teNaM alaiMgassa mahA nimittassa keNai ulloyametteNaM 'alaiMgassa' tti aSTabhedasya 'keNa i' tti kenacittathAvidhajanaviditasvarUpeNa 'ulloyametteNaM' ti uddezamAtreNa / (vR0 50 659, 60) 23. mArga kahitAM gIta nRtya, navamo dazamo eha / dazama zabda kahyu pATha meM, navama lupta dIseha / / 24. nija-nija mati' darzana' karI, itala prati jANeha / pUrva zruta paryAya je, teha thakI uddhareha // 25. nija nija mati darzana karI, uddharI pUrva thkiij| maMkhalisuta gosAla prati, AzrayI rahyA sahIja // 26. amhai tumhArA ziSya chAM, ema kahI paTa jeha / gosAlA pAse rahyA AthitavaMta kaheha / / 27. maMkhalisuta gosAla taba, aSTaMga aTha bhedeha / mahAnimitta nai kiNahi ika, upadiza mAtra kareha / / 1. buddhi 2. darzana te prameya nai paricchedana 302 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28. sarva prANa sahu bhUta meM, sarva jIva nai jANa / 28. samvesi pANANaM, sanvesi bhUyANaM, savvesi jIvANaM, sarva satva naiM eha SaTa, avyabhicAri pichANa / / savvesi sattANaM imAI cha aNaikkamaNijjAI 'imAI cha aNaikkamaNijjAI' ti imAni Sar3a anatikramaNIyAni-vyabhicArayitumazakyAni / / (vR0pa0660) 26. pUchayAM chatAMja vAgare, te SaTa kahiye jema / 29. vAgaraNAI vAgareti, taM jahA---lAbhaM alAbhaM suha ___ lAbha alAbha hi sukha ru dukha, jIvita marivaM tema / / dukkhaM jIviyaM maraNaM thaa| (za0 125) 'bAgaraNAI' ti pRSTena sattA yAni vyAkriyante abhidhIyante tAni vyAkaraNAni / (vR0pa0 660) 30. maMkhalisUta gosAla taba. teNe aSTAMge jeha / 30. tae NaM se gosAle maMkhaliputte teNaM alaiMgassa mahAmahAnimitta naiM kiNahi ika, upadiza mAtra kareha / / nimittassa keNai ulloyametteNaM 31. nagarI sAvatthI - viSa, ajina chatoja samIla / 31. sAvatthIe nagarIe ajiNe jiNappalAvI hUM jina chaM ima Atma prati, kahivA naM jasu zIla / / vA0--ajiNe jiNappalAvI-ajiNe kahitAM avItarAga chato, jiNappalAvI vA0--'ajiNe jiNappalAvi' ti ajina:-avItarAgaH kahitAM jina vItarAga, AtmA pratai prakarSa karikai kahai, ima ehavU zIla te jinprlaapii| san jinamAtmAnaM prakarSaNa lapatItyevaMzIlo ima anerA piNa pada jANavA / jinapralApI, evamanyAnyapi padAni vAcyAni / (vR0 pa0 660) dahA 32. arahata nahiM arahaMta haM, iso pralApa kareha / 32. aNarahA arahappalAvI, akevalI kevalippalAvI, akevalI haM kevalI, iso pralApI jeha / / 33. nahiM sarvajJa sarvajJa hUM, iso pralApI teha / 33. asavaNNU savvaNNuppalAvI, ajiNe jiNasaI pagAseajina chato jina zabda prati, prakAzato vihareha / / mANe vihri| (za0 1556) 34. tiNa avasara te sAvatthI nagarI viSe kahAya / 34. tae NaM sAvatthIe nagarIe siMghADaga-jAva (saM0 pA0) zRMghATaka trika jAva hI, mahApaMtha rai mAya / / mahApahapahesu 35. baha jana mAhomAMhi je, ima kahai jAvata jeha / 35. bahujaNo aNNamaNNassa evamAikkhai jAva (saM0 pA0) ema parUpai ima khalu, aho devAnupriyeha / / ___evaM parUvei-evaM khalu devANuppiyA ! 36. maMkhalisuta gozAla te, jina jina-pralApI maMta / 36. gosAle maMkhaliputte jiNe jiNappalAvI jAva (saM0pA0) jAvata hI jina zabda prati, prakAzato viharaMta / / pagAsemANe vihri| 37. te kima e vaca mAniye ? ima kahai mAhomAMhi / 37. se kahameyaM manne evaM ? (za0 117) maNNe pATha naM artha je, vitarka arthe tAhi / / 38. tiNa kAle nai tiNa samaya, svAmI zrI varddhamAna / 38. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM sAmI samosaDhe jAva parisA samavasaracA jAvata vaMdI paraSada gaI nija sthAna / / pddigyaa| (za0 108) 36. tiNa kAle nai tiNa samaya, zramaNa bhagavaMta mahAvIra / 39. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavao teha taNaM je ziSya bar3o, iMdrabhUti guNahIra / / mahAvIrassa jeTTe aMtevAsI iMdabhUtI nAmaM aNagAre / 40. gotama gotra taNo dhaNI, jAvata chaTha-chaTha jANa / 40,41. goyame gotteNaM....."chaThaMchaTheNaM......."aDamANe ima jima bIjA zataka nAM, paMcamaddeza pichANa / / bahujaNasaha nisaamei| 41. niyaMTha uddezaka' nAma tas, jAva gocarI kaaj| 'evaM jahA bitiyasae niyaMThuddesae' tti dvitIyazatasya phiratAM rava bahu jana taNaM, nisaNI mhaamuniraaj| pNcmoddeshke| (vR0 50 661) 42. bahu jana ima kahai paraspara, vali ihavidha bhaakheh| 42. bahujaNo aNNamaNNassa evamAikkhai, evaM bhAsai, evaM ima pannavai phuna ihavidhe, karai parUpaNa jeha / / paNNavei, evaM parUvei43. ima nizca devAnupriya! maMkhalisUta gozAla / 43. evaM khalu devANuppiyA ! gosAle maMkhaliputte jiNe jina-pralApI jANavU, jina chataM jina kahai nhAla / / jinnpplaavii| 1. bhagavatI za0 2 / 106-109 bha0 za015 303 Jain Education Intemational Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prate 44. jAvata hI jina zabda prati prakAza karato jeha vicarai te kima eha vaca mAniye ema kaheha ? 45. bhagavaMta gotama tiha samaya bahujana samIpa eha / artha sAMbhalI hi gharI jAva' jAtavaddha jeha // 46. jAva bhAta pANI dekhA guNage / jAva seva karato to ihavidha vayaNa vade // 47. ima nizca bhagavaMta! hUM pAraNeM jAna timahija bahujana paraspara, vadaiju ihavidha vAna // 48. jAvata hI jina zabda prati prakAza karato jeha / vicarai chai gozAla e kahiyU~ ihAM lage // 46. hiva gotama pUchA karai vIra prataM tiNavAra / te krima he bhagavaMtajI ! evaca ima avadhAra // 50. te hUM bAMdhU he prabhu! gozAlaka nuM tAma | maMkhalita nuM janma thI, caritra kaho sahu svAma || vA0 udvANapariyANiyaM parikahiyeAga kahatA utpAna janma tihAM thakI AraMbhI nai pAriyANiyaM kahitAM vividha vyatikara-carita, parikahiyaM kahitAM te kaho bhagavaMta ! etalaM gozAlA no janma thIM caritra kaho, hUM sAMbhalavA vAMchU / 51. he gotama ! ima AmaMtrI, zramaNa bhagavaMta mahAvIra / kahai suragira dhIra // bahu jana mAMhomAMya | hama kahe ima bhAve ima pannave parUpe vAya // je bhagavaMta gotama pratai, ima 52. jeha bhaNI he goyamA ! , maMli aMgaja eha / prakAzato hireha // piNa gotama jANa / ema parUpaM vANa // 53. ima ni gozAlako jina jina pralApI jAna hI, 54. te mithyA jhUTho kahai ema hUM jAvata valI, hU~ 55. ima khalu e gozAla nuM maMkhalita naM jopa maMkhali nAmai bhikSuka, pitA hUMto avaloya || naiM nhAla | sukumAla || bhadrA nAra / vAcalI nAme ye patA hotyA maMni mahilA maMcana to ho nAma cha~ tiko anaM maMkhe kahitAM citrAma rA pATiyA liyAM phire, ehavo bhikSuka vizeSa esa DAko nIM jAti te gozAlA nuM pitA 56. teha maMkhalI maMkha je, bhikSu DAkota bhadrA nAme bhAriyA huMtI tanu 57. jAvata hI pratirUpa te, taba te kadA anyadA te huI, garbhavatI 58. tiNa kAle naiM tiNa samaya, saravaNa ehavai nAma / sabNivesa to tadA bhamita abhirAma // Rddha 52. jAvata hI suraloka sama se jehalUMja prakAza / pAsAdIyAju cyAra pada, dekhaNa yogya ujAsa || 60. tihAM saravaNa saNaveza meM, gobala evaM nAma / vipravase te Rddhi kari, paripUraNa se tAma || tihavAra || 1. aMgasuttANi bhAga 2 za0 15 13 meM jAyasar3aDhe se pahale jAva nahIM hai / 304 bhagavatI jor3a 44. jAva jiNe jiNasaddaM pagAmemANe viharai / se kahame manne evaM ? (za0 15/12) 45. tae NaM bhagavaM goyame bahujaNassa aMtiyaM eyamaTTha socA nisamma jAyasa 46. jAva bhattapANaM paDidaMsei jAva (saM0 pA0 ) pajjuvAsamANe evaM vayAsI 47. evaM khalu ahaM bhaMte ! chaTTha taM ceva ! 45. jAva (saM0 pA0 ) jisa pAyemANe vida 49. se hame bhaMte / evaM? 50. taM icchAmi NaM bhaMte! gosAlassa maMkhaliputtassa udvANapariyANiyaM parikahiyaM / (za0 15 / 13 ) vA0 'udvANapariyANiyaM' ti pariyAnaM vividhavyatikaraparigamanaM tadeva pAriyAnikaM caritam utthAnAt -janmana Arabhya pAriyAnika utthAnapAriyAnika tatparikathitaM bhagavadbhariti gamyate / (bu0pa0661) 51. goyamAdI ! samaNe bhagavaM mahAvIre bhagavaM goyamaM evaM vayAsI 52. jaNNaM goyamA ! se bahujaNo aNNamaNNassa evamAikkhai, eva bhAsai, evaM paNNavei, evaM parUvei53. evaM khalu gosAle maMkhaliputte jiNe jiNappalAvI jAva jithe nigasa pagAtemANe vihr| 54. tamicchA ahaM puNa doSamA eva mAikyAmi jAva parUvemi 55. evaM khalu eyassa gosAlassa maMkhalIputtassa maMkhalI nAma maMkhe pitA hotyA / vA0 'maMkhe' tti maMkha: -- citraphalakavyagrakaro bhikSAka(pu0pa0661) vizeSaH / 56. tassa NaM maMkhalissa maMkhassa bhaddA nAmaM bhAriyA hotthA-sukumAlapANipAyA 57. jAva paDiruvA / tae NaM sA bhaddA bhAriyA aNNadA kadAyi guvviNI yAvi hotthA / ( za0 15 / 14) 58. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM saravaNe nAmaM saNNivese hotyA-rimiyasama 59. jAva nandanavaNa-sannibhappagAse, paas| dIe darisaNijje abhirU paruive | 60 tattha NaM saravaNe saNNivese gobahule nAma mAhaNe parivasai aDDhe Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 61. jAvata aparibhUta hai. Rga vedAdika jAva supariniSThita bhAva // rahiyA nIM zAla brAhmaNa taNAM siddhAMta meM, 62. brAhmaNa te gobala ne gata ThANa sahita bAr3o tamu te 62. taba te maMkhali bhikSuko, anya bhadrA bhAryA garbhiNI, tasu 64. citraphalaga jasu hAtha meM, evo chatUMja jeha / bhikSAcarapaNe Atma prati bhAvita chataMja teha || 65. pUrvAnupUrva jiko, cAlatoja thakoja / vali grAmAnugrAma prati usto khatoja // to tikAla // divasa hibAra / saMghAte dhAra // 1 66. jahAM saravaNa maNivesa, jihAM govala taNIja / gau rahivA nIM zAla chai, tihAM Avai AvIja / / 67. gobahula nAmA vipra nIM, gau nIM zAla viSeha / ika deze nija bhaMDa prati mUke mUhI teha // 68. sarava sannivesa meM jaba nIca mabhimeha 7 prakAra kareha | kula meM para samudAyaNI bhikSAvaryA jeha // 66. te bhikSAcaryA viSe, phirato chatoja teha | pote je rahivA taNo, vasati sthAnaka jeha || 70. je sagalI dizi naiM viSe sarva mArgaNa - gaveSaNA kareM, itale 71. rahiyA sthAnaka sahU dize sarva mArgaNa anaiM gaveSaNA, karato 72. je anere sthAnake, te jAyeha // taba tehija gobahula je 72. gau rahivAnI varSAkAla nirvAhavA 74. taba te bhadrA bhAryA, prakAra kareha | chatoja jeha || vasati aNalAbhaMta / brAhmaNa taNIja maMta // jeika deNa viSeha karato vAsa prateha // gayAM savA nava mAsa / bAlaka janamyo jAsa // J mRdu jAvata pratirUpa je, 75. tiNa avasara te bAla nAM, mAta pitA dhara mana / dina igyAra vyatikramye, jAva bArameM dina / / 76. e ehave rUpe tasu, guNavaMta guNe nippanna / kare nAma jiha kAraNa, e amha bAla sunna || 77. brAhmaNa je gobahula nIM, gauzAlA meM jAta / tisuM dhAvo bAla noM nAma gozAla vikhyAta // 78. gau nIM zAlA te bhaNI, gozAlo ima nhAla / mAta-pitA te bAla nAM, nAma diye gozAla || 76. gozAlo bAlaka tadA, bAlabhAva mUkANa / pariNata mAtra vijJAna je jovana pAmyo jAna || 80. potehoja pitA taNAM phalaga bakI bhinna jeha kareM citra nAM pATiyA, tAma karoneM teha // 61. jabajasta aparibhUe, riumeda jAya bhae parivvAyaesa ya nayesu supariniTTie yAvi hotthA / 62. tassa NaM gobahulassa mAhaNassa gosAlA yAvi hotthA / ( za0 15/15) 63. tae NaM se maMkhalI maMkhe aNNayA kadAyi bhaddAe bhAriyA gubviNIe saddhi 64 cittaphalagahatthagae maMkhattaNeNaM appANaM bhAvemANe 65. puApuramA gAmAgAma mANe 66. jeNeva saravaNe saNNivese jeNeva gobahulassa mAhaNassa gosAlA teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA 67. gobahulassa mAhaNassa gosAlAe egadesaMsi bhaMDanikkhevaM kare, karetA 68. saravaNe saNNivese ucca-nIya majjhimAI kulAI parasamudANA bhiyAyariyAe 69. mAge sIe 70. savvao samaMtA maggaNa - gavesaNaM karei / 71. vasahIe savvao samaMtA maggaNa - gavesaNaM karemANe 72. aNNattha varsAha alabhamANe mAhaNassa 73. gosAlAe egadesaMsi vAsAvAsaM uvAgae / ( 0 12.16) 74. tasA bhaddA bhAriyA navahaM mAsANaM bahupaDi - puNNANaM aTTamANa ya rAiMdiyANaM vItikkaMtANaM sukumAlapANipAyaM jAva paDirUvagaM dAragaM payAyA / ( 0 12 10) 75. tae NaM tassa dAragassa ammApiyaro ekkArasame divase vItikkate saMpatte bArasame divase / 76. ayamevaM guNaniSpannAmadheyaM karotijamhA NaM amhaM ime dArae 77. gobahulassa mAhaNassa gosAlAe jAe taM hou NaM amhaM imassa dAragassa nAmadhejjaM gosAle gosAle ti / 78. tae NaM tassa dAragassa ammApitaro nAmadhejjaM kareMti gosAle ti / (10 15/18) 79. tae NaM gosAle dArae ummukkabAlabhAve viNNayapariNayamette jovvaNagamaNuppatte 80. sayameva pADievakaM cittaphalagaM karei, karettA tadeva gomalassa bha0 za0 15 305 Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vA0-svayameva potaija ekalo AtmA thaI naiM etale pitA thI alago thaI nai vA0-'pADiekka' ti ekamAtmAnaM prati pratyeka pitu citraphalaga krai| phalakA bhinnmityrthH| (vR0 50 661) 81. citraphalaga chai hasta jasu, bhikSAcara bhAveha / 81. cittaphalagahatthagae maMkhattaNeNaM appANaM bhAvamANe nija Atama prati bhAvato, gozAlo vicareha / / vihri| (za0 15 / 19) bhagavAna vihAra pada 82. tiNa kAle nai tiNa samaya, he gotama ! guNageha / 82. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM ahaM goyamA ! tIsaM vAsAI tIsa varSa laga hUM tadA, vasi gRhavAsa majheha / / agAravAsamajhAvasittA 83. devapaNaM mAtA-pitA, pAmyo chato sujANa / 83. ammA-piI hiM devattagaehiM samattapaiNNe evaM jahA ima jima bhAvanajhayaNa meM, Akhyo tima pahichANa / / bhAvaNAe vA0-AcAraMga nA dUjA zrutakhaMdha nA panaramA adhyayana nai viSe, te ima- vA0-'evaM jahA bhAvaNAe' tti AcAradvitIyazrutaskandhasya mAtA pitA jIvatAM dIkSA na letUM, iso abhigraha pUrNa thayAM / paJcadaze'dhyayane, (15 / 26-29) anena cedaM sUcitaM'samattapainne nAhaM samaNo hohaM ammApiyarammi jIvaMte' tti samAptAbhigraha ityrthH| (vR050 663) 84. jAvata ika sura-dUsa grahi, maMDa thaI gaha chNdd|| 84. jAva egaM devadUsamAdAya muMDe bhavittA agArAo vara aNagArapaNAM pratai, paDivajyo mahimaMDa / / aNagAriyaM pbvie| (za0 1 / 20) 85. tiNa avasara hUM goyamA ! caraNa liya dhura vAsa / 85. tae NaM ahaM goyamA ! paDhamaM vAsaM addhamAsaM addhamAseNaM arddhamAsa-arddhamAsa tapa, karate chate vimAsa // khamamANe 86. asthika grAma nezrAya je, paDhamaM atara vAsa / 86. aTThiyagAmaM nissAe paDhama aMtaravAsaM vAsAvAsaM varSAkAla caumAsa hI, rahivA Avyu tAsa / / uvaage| vA0--par3hamaM aMtaravAsaM vAsAvAsaM uvaage| paDhamaM ataravAsaM--aMtara avasara vA0--'paDhamaM aMtarAvAsaM' ti vibhaktipariNAmAdeva prathamearthAt pahilo megha vRSTi noM avasara / vAsAvAsaM--varSAkAla nai viSe vasiyo, cau 'ntaraM-avasaro varSasya -baSTeyaMtrAsAvantaravarSaH mAse rahivo, te varSAvAsa / athavA aMtare jAivA vAMchyo je kSetra, te pratai aNapAmyo athavA'ntare'pi --jigamiSatakSetramaprApyApi yatra sati piNa, barSA chatA sAdhu avazya AvAsa karai te aMtarAvAsa / aMtarAbAsa te varSAkAla- sAdhubhiravazyamAvAso vidhIyate so'ntarAvAso-varSAcaumAsa, te prati upAgata Azrita / kAlastatra 'vAsAvAsaM' ti varSAsu vAsa: - cAtumAsikamavasthAnaM varSAvAsastamupAgataH- upAzritaH / (vR0 pa0 663) 87. mAsa-mAsa dvitIya varSa, karato chatoja tAma / 87. doccaM vAsaM mAsaM mAseNaM khamamANe pubvANupuvvi pUrvAnupUrvI calata, laMdhita grAmAnugrAma / / caramANe gAmANugAmaM dUijjamANe 'doccaM vAsa' ti dvitIye vrsse| (vR0pa0663) 88. nagara rAjagRha chai jihAM, nAlaMda pAr3o jetha / 88. jeNeva rAyagihe nagare, jeNeva nAlaMdA bAhiriyA, taMtuvAya-zAlA jihAM, haM cali Avyo tetha / / jeNeva tantuvAyasAlA, teNeva uvAgacchAmi, 89. tiNa ThAmeM haM Ayanai, yathAyogya pratirUpa / 89. uvAgacchittA ahApaDirUvaM oggahaM ogiNhAmi, avagraha prati mhai grahyaM tadA, avagraha grahI tadrUpa / / ogiNhittA 10. taMtuvAya-zAlA taNa, eka deza rai mAMhi / 90, tantu vAyasAlAe egadesaMsi vAsAvAsaM uvaage| ika khUNa caumAsa hI, Azraya rahyUja tAhi / (za0 1 / 21) prathama mAsakhamaNa pada 61. tiNa avasara hUM goyamA ! mAsakhamaNa dhura nhAla / aMgIkAra karine tadA, vicarUM vaNagara-zAla / / 62. maMkhalisuta gozAla taba, citraphalaga kari jAsa / bhikSAcara bhAve karI, bhAvita Atama tAsa / / 91. tae NaM ahaM goyamA ! paDhamaM mAsakhamaNaM uvasaMpajjittANaM viharAmi / (za0 15 / 22) 92. tae NaM se gosAle maMkha liputte cittaphalagahatthagae maMkhattaNeNaM appANaM bhAvemANe 306 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 63. pUrvAnupUrvI calata, jAva ullaMghato tetha / jihAM rAjagRha nagara chai, nAlaMda pAr3o jetha / / 64. taMtuvAya-zAlA jihAM, Avai tihAM claay| tihAM AvI tiNa zAla rai, eka deza rai mAya / / 65. bhaMDa mukai mUkI karo, nagara rAjagaha mAMhi / UMca nIca majjhima kule, phiratAM thakAMja tAhi / / 93. puvANuputi caramANe gAmANugAma dUijjamANe jeNeva rAyagihe nagare jeNeva nAlaMdAbAhiriyA 94. jeNeva taMtuvAyasAlA teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA tantuvAyasAlAe egadesaMsi 95. bhaMDanikkhevaM karei, karettA, rAyagihe nagare uccanIyamajjhimAI kulAI gharasamudANassa bhikkhAya riyAe aDamANa 96. aNNattha kattha vi vasahi alabhamANe tIse ya tantuvAyasAlAe egadesaMsi 97. vAsAvAsaM uvAgae, jattheva NaM ahaM goyamA ! (sh015|23) 98. tae NaM ahaM goyamA ! paDhama-mAsakkhamaNapAraNagaMsi tantuvAyasAlAo paDinikkhamAmi, paDinikkhamittA. 66. kihAMI anya sthAnaka viSe, vasatI aNalAbheha / tehija vaNagara-zAla naiM, je ika deza viSeha / / 17. varSAkAla caumAsa hI, Aya rahyo tihAM vAsa / jihAMja hUM chU goyamA ! te ika deza vimAsa / / 18. tiNa avasara hUM goyamA ! prathama mAsa naiM joya / pAraNa vaNagara-zAla thI, nikalyaM nikalI soya / / 66. nAlaMdA pAr3A taNe, madhyomadhya thiij| nagara rAjagaha chai jihAM, tihAM Avyu AvIja / / 100. nagara rAjagRha ucca nIca, jAva aTana kara teha / vijA nAma gAthApati, paiTho hUM tasu geha / / 99. nAlaMdaM bAhiriyaM majhamajheNaM niggacchAmi, niggacchittA jeNeva rAyagihe nagare teNeva uvAgacchAmi, uvAgacchittA 100. rAyagihe nagare uccanIya jAva (saM0 pA0) aDamANe vijayassa gAhAvaissa gihaM annupvitthe| (za0 15 / 24) 101. tae NaM se vijae gAhAvaI mamaM ejjamANaM pAsai, pAsittA hatuTTha jAva (saM0 pA0) 102. khippAmeva AsaNAo abbhuDhei, abbhuDhettA pAya pIDhAo paccoruhai, paccoruhittA 103. pAuyAo omuyai, omuittA egasADiyaM uttarAsaMgaM karei, karettA 104. aMjalima uliyahatthe mamaM sattaTupayAiM aNugacchai, 101. tAma vijaya gAthApati, mujha meM Avata dekha / dekhI nai haraSyo vali, laghu saMtoSa vizekha / / 102. zIghrahIja AsaNa thakI, UTha UThI tetha / pAdapIDha thI Utarai, utarI haraSa sameta / / 103. mUkai paga nI pAdukA, mUkI naiM tihavAra / phuna uttarAsaNa ekapaTa karai karI dhara pyAra / / 104. aMjali nAM mukulita karau, zira cADai kara jodd'| mata-aTha paga mujha sAMmuho, Avai dhara ati kodd'| 105. ima sanmukha AvI karI, phuna mujha prati triNa vAra / A dAhiNa pAsA thakI, karai pradakSiNa sAra / / 106. karI pradakSiNa ihavidhe, mujha prati te vaMdeha / namaNa karai zira nAma mujha vaMdI namI zireha / / 107. mujha prati vistIraNa ghaNu, asaNAdika ciuM AhAra / haM pratilAbhisa ehavaM, citavI harayo sAra / / 108. vali pratilA to chato, mana meM haraSata thAya / phuna pratilAbhI naiM pachai, laoN haraSa adhikAya / / 106. vijaya gAthApati ne tadA, te dravya-zuddha' kareha / vali dAtAra-zuddha' karI, phuna leNahAra zuddheha / / 105 aNugacchittA mamaM tikkhutto AyAhiNaM payAhiNaM karei 106. karettA mamaM baMdai namasai, vaMdittA namaMsittA 107. mamaM viuleNaM asaNa-pANa-khAima-sAimeNaM paDilAbhe ssAmitti tuTaThe, 108. paDilAbhemANe vi tujhe, paDilAbhite vi tujhe / (za0 125) 109. tae NaM tassa vijayassa gAhAvaissa teNaM davvasuddheNaM dAyagasuddhaNaM paDigAhagasuddhaNaM 1. udgama Adi doSa rahita / 2. AzaMsA adi doSa rahita / bha0 za015 307 Jain Education Intemational Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te trividha kari dravya pUrva kA e trividha zuddha, prathama 110. tivihe dAyaka levAla artha e nhAla || 111. athavA tiviNaM tiko, karaNa karAvaNa anumati 112. trikaraNa zuddhe trividha vibhede zuddha / dvitIya artha aviruddha || kahyo, mana vaca kAyA joya karI avaloya || e tInUMI joga tasR, zuddha 113. ima e trividha trikaraNa zuddha, ehave dAna kareha / mujha prati pratilAbhyo chato, baddha surAyU jeha // 114. kRta saMsAra parita tiNa, tasu ghara viSeju eha / pragaTa thayA divya paMca hI, te jima timaja kaheha || 115. dravya rUpa dhArA taNI, dhArA taNI, vRSTi thaI tihAra / paMca varNa phUlAM tabhI, ghaI vRSTi sukhakAra / / 116. gagane vastra taNI dhvajA, tathA vastra nIM vRSTi / deva bajAvI duMdubhi, e sura vArjitra sRSTi || 117. aMtara piNa AkAza meM, aho dAna ima vAna / deva kare udaghoSaNA, e paMcama divya jJAna // 118. nagara rAjagRha meM tathA zRMghATaka trika tAhi jAva jAva mahApatha naiM viSe, rAjamAraga re mAMhi || 11. bahujana mAMhomAMhi mila, ima kahai jAvata jeha / parUpaM ihavidhe, ati ucaraMga dhareha || 120. dhanya e devAnupriyA ! vijaya gAthApati eha / kRtArtha devAnupriyA ! vijaya gAthApati jeha // 121. kRtapunya he devAnupriyA ! vijaya gAthApati jAna kRtalakSaNa devAnupriyA ! vijaya gAthApati mAna // 122. kayA NaM loka devAnupriya, zubha phala kIdhA sAra / ihabhava ne parabhava taNAM vijaya bhaNI hitakAra | 123. bha la devAnupriya ! phala manu bhave udAra janma anaM jIvita taNaM, vijaya noMja sukhakAra / / 124. je taNAM ghara meM viSe, tahAruve tthaaviddh| vrata na jANyA jenAM ehavaM bhramaNa prasiddha // 125. sAdhU no AkAra jasu pratilAbhyeja chateha | pragaTa huA divya paMca e, te jima timaja kaheha // 1 126. vRSTi dravya dhArA taNI, jAvata hI AkAza / aho dAnaM aho dAnaM sura udghoSaNa jAsa / / 127. te bhajI e dhanya cha valI kRtAratha jANa / chai, kRtapugya kRtalakSaNa jiNe kRtAnuloka piThANa 11 128. bhalaM kartuM manu bhava viSe, janma jIvita phala sAra / vijaya gAthApatinUMja ima, jana kahai bAraMbAra // 308 bhagavatI jor3a 110. tivi 'tiviheNaM' ti uktalakSaNena vividhen| (10 50 663) 111. athavA trividhena kRtakAritAnumatibhedena / (00662, 64 ) 112. kiraNa trikaraNazuddhena manovAkkAyana ( vR0 pa0664) 112. lAbhie samAdevAue nivaDe, 114. saMsAre paritIkae, gihaMsi ya se imAI paMca divvAI taM pAThamvAI jahA 115. vasudhArA buTTA, dasaddhavaNNe kusume nivAtie 116. deva 117. aMtarA vi ya NaM AgAse aho dANe, aho dANe ti ( za0 15/26 ) puDe / 118. tae NaM rAyagihe nagare sivADaga jAva (saM0 pA0 ) pahesu 119. (saM0 pA0) 120. dhanne NaM devANuppiyA ! vijaye gAhAvaI, kayatthe NaM devApiyA | vijaye gAhAva aNNamaNNassa eva mAikkhai jAva 121. kayapuNNe NaM devAzuppiyA ! vijaye gAhAvaI, kapala devApivA / vijaye mahAvaI 122. kayA NaM loyA devANuppiyA ! vijayassa gAhAvaissa, 'kapA gaM loga' ti kRto zubhaphaloapa samudAyopacArAt lokau ihalokaparalokI ( vR0 pa0 664 ) 122. devAguNiyA ! mANUssae jammajIvale vijayassa gAhAvaissa 124. jassa NaM gihaMsi tahArUve sAdhU 'tathArUpe' tathAvidhe avijJAtavratavizeSa ityarthaH / (bu0pa0664) 125. sAdhuve pahilAbhie samANe imAI paMca divvAI pApA taM jahA 'sAdhu sAdhvAkAre / ( vR0 10664) 126. vasudhArA buTThA jAva aho dANe aho dANe tti ghuTTe / 127 puNe kapalabhakhaNe yA paM loyA, 128. suladdhe mANussae jammajIviyaphale vijayassa gAhAvaissa, vijayassa gAhAvaissa / (za0 15 / 27) Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 129. maMcalita gozAla taba bahu jana samIpa eha artha suNI hRdaye gharI, upanuM saMzaya jeha // 130. kotuhala mana UpanuM, jihAM vijaya nuM geha | tihAM Aye AbhI karI, vijaya ghare deveha || 1 31. buSTi dravya dhArA saNI paMca varNa na jANa phUlAM noM Dhigalo par3ayo, ati adbhUta pichANa // 132. vijaya tAM ghara thoja mujha. nokalatA prati dekha | dekhI nai haraSyo ghaNuM, lahyuM saMtoSa vizekha // / 133. jihAM mhAMroja samIpa che, tihAM Avai AvIja / tIna vAra je mujha prata, dakSiNa pAsA thIja / / 134. karai pradakSiNa ima karI, mujha prati te vaMdeha | ziranAme baMdI namI mujhe prati ema kaheha // 135. he bhagavana ! the moharA, dharmAcAraja sAra dharmAMtavAsI prabhu ! hUM 136. tiNa avasara he goyamA! maMkhalita gozAla / teha taNAM e vacana neM, Adara na diyo nhAla // 137. mana meM bhalo na jANiyo, rahyo mUna tihaThAma / prathama mAsa nAM pAraNo, Asyo e abhirAma // vA0--' ihAM tIrthaMkara kevala / thAro avadhAra // UpanA pahilA chadmasthapaNe koI naiM upadeza na deva, ziSya na kareM ehavI anAdiyA rIta cha / te bhaNI bhagavaMta gozAla ne aMgIkAra na kiyo / ThANAMga ThANe 9 ke artha meM ehavI gAthA kahI che / te likhiye chena parovaesavisayA, na ya chaumatthA parovaesa pi / disi na va sIsavamA dikAMti jiNA jahA sabve // 1 vA0 - chadyastha tIrthakara anerA ne upadeza thakI pravatta nahIM ana anerA naiM upadeza deva piNa nahIM / vali ziSya varga nai dIkSA na diye / ThANAMga navameM ThANe bar3A TabA meM kahyo tIrthakara chadmastha thakAM upadeze na cAle, chadmastha thakAM vakhANa na kareM, ziSya naiM dIkSA na diye, te mATai chadmasthapaNe tIrthaMkara ne dIkSA devA nIM rIta nathI / te bhaNI bhagavAna gozAlA ne aMgIkAra na kiyo|' (a.sa.) dvitIya mAsakhamaNa pada 138. ti avasara hU~ goyamA ! nikalI nAlaMda-pAr3a ne nagara rAjagRha dhIja madhyomadhya thaIja || 136. taMtuvAya - zAlA jihAM, tihAM Avyo AvIja / dvitIya mAsa aMgIkarI, vicarUM dhyAna dharIja // 140. tiNa avasara hUM goyamA ! dvitIya mAsa neM jetha / pAraNe vaNakara- zAla thI nikalyuM nikalI tetha // 141. nAlaMdA pAr3A taNeM, madhyomadhya bhaIja / nagara rAjagRha chai jihAM jAvata phiratAMhIja || 1 129. tae NaM se gosAle maMkhaliputte bahujaNassa aMtie eyamaTThe soccA nisamma samuppannasaMsae, 130. samuppannako uhalle jeNeva vijayassa gAhAvaissa gihe taNeva uvAgacchai, uvAgacchittA pAsai vijayassa gAhAvaissa gihaMsi 131 vasuhAraM vuddhaM, dasaddhavaNNaM kusumaM nivaDiyaM / 132. mamaM ca NaM vijayarasa gAhAva issa gihAo paDinikkhamamA pAsa pAsitA 133, 134 jeNeva mamaM aMtie teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA mamaM tikkhutto AyAhiNaM payAhiNaM karei, karettA mamaM vaMdai namasai, vaMdittA namasittA mamaM evaM vayAsI 135. mamaM dhammAdariyA bahaNa bha dhammaMtevAsI / (0 15.20 ) 16. agomA ! enerate r ema go AdAmi, 137. no parijANAmi, tusiNoe saMciTThA mi / 138. tae NaM aha goyamA ! rAyagihAo nagarAo paDinikkhamAmi pAMDenikkhamittA nAlaMdaM bAhiriya majbhamajbheNa niggacchAmi / 139. niggacchittA jeNeva tantuvAyasAlA teNeva uvAgacchAmi, uvAgacchittA doccaM mAsakhamaNaM uvasaMpajjittANaM birAmi / (za0 15.30) 140. tae NaM ahaM goyamA ! docca-mAsakhamaNapAraNagaMsi tantuvAyasAlAo hinimAthi paDinimbamittA 141. nAla bAhiriyaM mama nigacchAmi niyA chitA va rAyagihe nagare jAba ( 0 pA0) aDamANe bha0 za0 15 309. Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142. ANaMda gAthApati taNeM, ghara peTho suvizekha / taba ANada gAthApati, muja prati Avata dekha / / 142. ANaMdassa gAhAvaissa gihaM aNuppaviDhe / (za0 15131) tae NaM se ANaMde gAhAvaI mamaM ejjamANaM paasi| 143. evaM jaheva vijayassa navaraM 144. mamaM viulAe khajjagavihIe paDilAbhessAmitti tuTThaH 'khajjagavihIe' tti khaNDakhAdyAdilakSaNabhojanaprakAreNa (vR0 pa0 664) 143. ima jima Akhya vijaya na, tima kahiva adhikAra / NavaraM ito vizeSa te, AhAra viSa avadhAra / / 144. mujha prati vistIraNa ghaNo, khaMDa khAjAdika AhAra / pratilAbhisa ima citavI, haraSyo hiyA majhAra / / tRtIya mAsakhamaNa pada 145. zeSa timaja kahivo saha, jAvata tIjo mAsa / aMgIkAra karinaiM tadA, vicarUM dhyAna vilAsa / / vA0--jima pahilA mAsakhamaNa ke pAraNe gozAle kahyo-the mhArA dharmAcArya, hUM thAro dharmAtevAsI ziSya, te ihAM piNa jAva zabda meM pATha khivo| tivAra bhagavAna gozAlA kA vacana nai Adara diyo nahIM, mana meM bhalo jANyo nahIM, mUMna rAkhI / dIkSA devA rI rIta nahIM, tiNasUM aMgIkAra na kiyo| 146. tiNa avasara hU~ goyamA ! tRtIya mAsa meM joya / pAraNa vaNakara-zAla thI, nikalyaM nikalI soya // 145. sesaM taM ceva jAva (saM0 pA0) tacca mAsakhamaNaM uvasaMpajjittANaM viharAmi / (za0 15 // 32-37) 146. tae NaM ahaM goyamA ! taccamAsakhamaNapAraNagaMsi tantubAyasAlAo paDinikkhamAmi, paDinikkha mittA 147. taheva jAva (saM0 pA0) aDamANe suNaMdassa gAhAva issa gihaM annupvitthe| (za0 15 // 38) 148 tae NaM se suNaMde gAhAvaI evaM jaheva vijayagAhAvaI 147. timaja jAva phiratAM thakA, gAthApatI sunaMda / teha taNAM ghara maiM viSa, kiyo praveza amaMda / / 148. gAthApatI sunaMda taba, ima jima vijaya AkhyAta / NavaraM ito vizeSa te, AhAra viSe avadAta / / 146. mujha prati te taba sarvahI, rasamaya bhojana sAra / vara abhilASita rasa karI, niparnu chai je Ara / / navaraM 149. savvakAmaguNieNaM 'savvakAmaguNieNaM' ti sarve kAmaguNA-abhilASaviSayabhUtA rasAdayaH saJjAtA yatra tatsarvakAmaguNitaM tena / (vR0pa0 664) caturtha mAsakhamaNa pada 150. AhAra iso pratilAbhiyo, zeSa timaja saha nhAla / tUrya mAsa aMgIkarI, vicaraca vaNakara-zAla / / 150. bhoyaNeNaM pddilaabhei| sesaM taM ceva jAva (saM0 pA0) cautthaM mAsakhamaNaM uvasaMpajjittANaM biharAmi / (sh015|39-44) bA-avazeSa timahija kahivaM, iNa vacane karI ihAM piNa gozAla kahyoApa mhArA dharmAcArya, hUM Aparo dharmAtevAsI shissy| taba bhagavAna gozAlA rA vacana nai Adara na diyo, mana meM piNa bhalo na jaannyo| mUna dhArI rahyA / ihAM e abhiprAya-je chadmasthapaNe dIkSA devA rI rIta nahIM, te mATai aMgIkAra na kiyo| 151. te nAlaMdA pAr3a meM, dUra nikaTa bahu nAMhi / ihAM kollAgaja nAma hI, sannivesa tho tAhi / / 152. tehanoM varNaka jANavo, kollAga sannivesa / brAhmaNa bahala vasai tihAM, te RddhavaMta vizeSa / / 153. jAvata aparibhUta chai, prathama veda Rga jAva / brAhmaNa saMbaMdhi zAstra meM, supariniSThita bhAva / / 151. tIse NaM nAlaMdAe bAhiriyAe adUrasAmaMte, ettha ___NaM kollAe nAma saNNivese hotthA / 152. snnnnivesvnnnno| tattha NaM kollAe saNNivese bahule nAmaM mAhaNe parivasai-aDDhe 153. jAva bahujaNassa aparibhUe, riuvveya jAva baMbhaNNaesu parivvAyaesu ya nayesu supariniTThie yAvi hotthaa| (za0 15/45) 154. tae NaM se bahule mAhaNe kattiyacAummAsiya pADivagaMsi 154. bahala brAhmaNa tiNa avasare, kAttika mAsa taNIja / ca umAsI chai tehanI, paDivA viSe kahIja / / 310 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 155 vistIraNa kahitAM paNuM madhu ghRta sahita suhAya / paramAnna kSIra saMghAta hI, vipra jimAyA tAya / / vA - madhu kahitAM mITho te khAMDa athavA madhu kahitAM dUdha 1 156. zuddhaparya 'balu' karAviyA hUM goyama ! tiha vAra , mAsakhamaNa cauthA tarNaM 1957. taMtuvAya- zAlA taMtuvAya zAlA kI, 158. nAlaMdA pAr3A taNeM, nikalI ne kollAga je 156 tihAM AyaM AvI karI tihAM ucca nIca jAya hI, 160. brAhmaNa bahula ta gharai pAraNa dina suvicAra // thakI hUM nikalyuM avadhAra / nikalI kiyo bihAra // thaI madhya madhyeha | sannivesa chai teha || kolAga sannivesa phiratAM tAM vizeSa / / hUM peTo suvizetra / vipra bahula tiha avasare, mujha prati Avata dekha // / 161. timahija jAvata mujha prataM vipula vistIrNa svAta / te madhu ghRta saMyukta ho, paramAgna kSIra saMpAta / / 162 hUM pratilAbha evaM citavi harathyo citta / zeSa kayU jima vijaya ne timahija bahula kathita / / 163. jAvata brAhmaNa bahuta hI dIkhUM moTo dAna karatA bahuvidha jAna // maMkhaliputra kahAya / aNadekhato tAya / / sahitaja bAra J mujha prati saha dizi ne viSe sarva prakAre dhAra // vAra-vAra guNagrAma tasu 164. tiNa avasara gozAla te, mujha prati vaNakara-zAla meM 165. nagara rAjagRha ne viSebhyaMtara 166. mArgaNa - gaveSaNA kareM, mAMharo kiNahI sthAna / zruti vA khuti vA pravRti aNalAbhato jAna // 1 vA0 -mamaM kavi suti vA khuti vA parvAtta vA alabhamANe / mamaM - mAMharo, katthavi kihAMI, suti-zabda mAtra sAMbhalaM te zruti / AMkhe aNadekhIvo je artha te zabda kari nizcaya kareM te mATai zruti no grahaNa, khuti chIMka kRta / eNe paNa adRzya manuSyAdika nIM gamitA huvai etalA mArTa chIMka noM grahaNa kIdho te chIMka mAtra athavA pavatti vArttA piNa aNalAbhato thako / 167. jihAM vaNakara nIM zAla hai, tihAM Avai AvIja / vastra pahiravA nAM tadA, uttarIya vastra kahIja || 168. athavA bhAjana - kuMDikA, kvacita bhaMDikA mAna / bhAjana rAMdhaNa pramukha nAMvalI pAnahI jAna // 16. valI citra nAM pATiyA, e vastrAdika dhAra / Apa brAhmaNa naiM tadA, ApI ne tihavAra // 125. biule maSaya mAhaNe paramagaM 'paramanne' ti paramannena00964) 156. AyAmetthA / (za0 15046) tae NaM ahaM goyamA ! cautthamAsakhamaNapAraNagaMsi 157. taMtuvAyasAlAo paDinikkhimAmi paDinikkha mittA 158. nAlaMdaM bAhiriyaM majjhamajbheNaM niggacchAmi, nimgacchitA jeNeva kolhA si 159. teNeva uvAgacchAmi, uvAgacchittA kollAe saNivese uccanIya jAtra (saM0 pA0 ) aDamANe 160. mAhUrasa nihaM aNupaviTThe / ( 0 15/47) tae NaM se bahule mAhaNe mamaM ejjamANaM pAsai, pAsittA 161. taheva jAva mamaM viuleNaM mahughaya saMjutteNaM paramaNNaNaM / 162. paDilAbhessAmIti tuTThe sesaM jahA vijayassa / 163. jAva bahule mAhaNe 2 / ( 0 1540-50) 164e se mosAle maMkhalitaM mamaM taMtuvAyasAlAe apAsamA 16. rAyagi nagare samitarabAhiriyAe mamaM savyamo samaMtA 166. kare mama tvayi sutinAti vA parvAtta vA alabhamANe vA0 - 'suI va tti zrUyata iti zrutiH zabdastAM cakSuSA kila adRzyamAno'rthaH zabdena nizcIyata iti zrutigrahaNaM 'khuI va' tti kSavaNaM kSutiH chItkRtaM tAm, eSA'pyadRzya manuSyAdigamikA bhavatIti gRhItA, 'parvAtta va' tti pravRtti vArttA / ( vR0 10664) 167. jeNeva taMtuvAyasAlA teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA sADiyAo ya pADiyAo ya 'sADiyAo' tti paridhAnavastrANi 'pADiyAo' tti uttarIyavastrANi | (2010664) 168. kuMDiyAo ya vAhaNAo' ya / 169. cittaphalagaM ca mAhaNe AyAmei, AyAmettA 1. pAThAntara meM 'pAhaNAo' zabda liyA gayA hai / bha0 za0 15 311 Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170. dADhI mUMcha sahIta hI, nApita pAse teha / muMDa karAvai tiha samaya, muMDana karAvI jeha / / 171. taMtuvAya-zAlA thakI, nikale nikalo jeha / nAlaMdA pAr3A taNe, thaI madhya madhyeha / / 172. nikale nikalI - jihAM, kollAga ehavai nAma / sannivesa achai tihAM, Avai AvI sAma / / 173. tiNa avasara kollAga te, sannivesa re baar| baha jana ima kahai paraspara, jAva parUpai dhAra / / 174. dhanya cha he devAnupriya ! brAhmaNa bahula udAra / timaja jAva jIvita suphala, bahula vipra nai sAra / / gozAlaka kA ziSya rUpa svIkaraNa pada 175. bAra-bAra jana ima vadai, tiNa avasara rai mAMhi / maMkhalisuta gozAla te, bahu jana samIpa tAhi // 176. eha artha nisuNI karI, dhArI hRdaya majhAra / e ehave rUpe tadA, Atma viSe avadhAra / / 177.jAvata saMkalpa UpanoM, jehavI je salahIja / mAMharA dharmAcArya nI, dharmopadezaka niij|| 178. zramaNa bhagavaMta mahAvIra nI, dyuti kAMti suparamma / jaza bala vIrya chai valI, purisakAra parakkamma / / 176. labdha prApta sanmukha thayo, nahi cha tehavI sAra / anya kiNahI tathArUpa je, zramaNa brAhmaNa nI dhAra / 170. sauttaroThaM bhaMDa' kArei, kArettA 'sauttaroTTha' ti saha uttaroSThena sottarauSThaM-sazmazrukaM yathA bhavatItyevaM 'muMDa' ti muNDanaM kArayati nApitena / (vR0 pa0 664) 171. taMtuvAyasAlAo paDinikkhamai, paDinikkhamittA nAlaMdaM bAhiriyaM majhamajheNa 172. niggacchai, niggacchittA jeNeva kollAe saNNivese teNeva uvaagcchi| (za0 15/51) 173. tae NaM tassa kollAgassa saNNivesassa bahiyA bahujaNo aNNamaNNassa evamAikkha i jAva parUvei / 174. dhanne NaM devANuppiyA ! bahule mAhaNe, taM ceva jAva (saM0 pA0) jIviyaphale bahulassa mAhaNassa, bahulassa maahnnss| (za. 15/52) 175 tae NaM tassa gosAlassa makhaliputtassa bahujaNassa aMtiyaM 176. eyamaTTha soccA nisamma ayameyArUve ajjhathie 177. jAva (saM0 pA0) samuppajjitthA jArisiyA NaM mama dhammAyariyassa dhammovadesagassa 178. samaNassa bhagavao mahAvIrassa iDDhI jutI jase bale vIrie purisakkAra-parakkame 179. laddhe patte abhisamaNNAgae no khalu asthi tArisiyA aNNassa kassai tahArUvassa samaNassa vA mAhaNassa vA 180. iDDhI jutI jAva (saM0 pA0) parakkame laddhe patte abhisamaNNAgae. 181. taM nissaMdiddhaM NaM ettha mamaM dhammAyarie dhammova desae 182. samaNe bhagavaM mahAvIre bhavissatIti kaTu kollAe saNNivese sabbhita rabAhirie 183. mamaM savvao samaMtA maggaNa-gavesaNaM krei| 180. Rddhi dyuti jAvata parakkame, lAdhai pAmai tAhi / vali teha sanmukha thayu, anya taNu e nAMhi / / 181.te mATai saMzaya rahita, iha sthAnaka avaloya / dharmAcAraja mAMharA, dharmopadezaka soya // 182. zramaNa bhagavaMta mahAvIra jI, husyai ema avadhAra / sannivesa kollAga rai, bhyaMtara sahitaja bAra // 183. mujha prati sahu dizi vidiza meM, sarva prakAra kareha / mArgaNa-gaveSaNA tadA, karai adhika dhara neha / / 184. mujha prati sarva thakI tadA, sarva prakAra kareha / mArgaNa anaiM gaveSaNA, karato chatoja teha / 185. kollAga sannivesa rai, bAhira mahi ramaNIka / mujha saMghAta sanmukha thayo, Aya milyo tahatIka / / 186. tiNa avasara gozAla te, maMkhalisuta avdhaar| haraSa saMtoSa laDaM chatuM, je mujha prati triNa vAra || 187. A dAhiNa pAsA thakI, pradakSiNA prati dey| jAvata hI namaskAra kari, ihavidha vayaNa kaheya // 184. mamaM savvao samaMtA maggaNa-gavesaNaM karemANe 185. kollAgassa saNNivesassa bahiyA paNiyabhUmIe mae saddhi abhismnnnnaage| (za0 15/53) 186. tae NaM se gosAle maMkhaliputte haTThatuThe mama tikkhutto 187. AyAhiNa-payAhiNaM jAva (saM0 pA0) namaMsittA evaM vayAsI1. 'bhaMDa' dhAtu kA prayoga kSura-muMDana ke artha meM huA hai| pAThAntara meM 'muMDaM' zabda liyA gayA hai| 312 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188. he bhagavana ! the mAMharA, dharmAcArya jgiis| 188. tubbhe NaM bhate ! mama dhammAyariyA, ahaNNaM tubhaM hUM dhUM Apa taNo sahI, dharmAtevAsI zIsa / / ___ aNtevaasii| (za0 15/54) 186. tiNa avasara haM goyamA! maMkha lasuta gozAla / 188 tae NaM ahaM goyamA ! gosAlassa maMkhaliputtassa teha taNAM e artha prati, aMgIkarUM tihakAla / eyamajhaiM paDisuNemi / (za0 15/55) vA0---ihAM vRttikAra kahyo-isA ayogya nai piNa aMgIkAra na karivU te vA0-yaccatasyAyogyasyApyabhyupagamanaM bhagavatastadaakSINa rAgapaNa karI paricaya karika, thor3I sI sneha sahita anukaMpA sadbhAva kSINarAgatayA paricayeneSatsnehaganuikampAsadbhAvAt / thI / te bhaNI e ayogya nai aMgIkAra kiyo| te kArya kevalI nI AjJA mAhilA kima kahiye ? je akSINa rAgapaNAM thI paricaya thI, sneha anukaMpA thI, je kAya kara, te kArya bhaluM kima kahiye ? vale thor3I sneha-anukaMpA khii| jo bhalo kArya hai to thor3I sneha anukaMpA kima kahai ? thor3o krodha, thor3o mAna, thoDI mAyA, thor3o lobha bhalo nahIM, tima thor3I sneha anukaMpA sahita kArya kiyo te bhalo nahIM / vale vRttikAra kahyo-chadmasthapaNe karI anAgata doSa nAM ajANavA thI chadmasthatayA'nAgatadoSAnavagamAdavazyaMbhAvitvAccaitaana nizca hoNahAra thI ehava kA / jo e kArya prazaMsA karivA yogya huva tA syArthasyeti bhAvanIyamiti / (vR0 50 664) chadmasthapaNe karI, anAgata doSa nAM ajANavA thI anai nizcai hoNahAra thI ima kyU kahai ? je chadmasthapaNe tIrthakara nai dIkSA devA rI rIta nahIM ana yAM diidhii| te mArTa akSINa rAgapaNAM thI paricaya moha anukaMpAdika thI e kArya kiyo, ima jANavU / 160. tiNa avasara haM goyamA! maMkhalisUta gozAla / teha taNe saMghAta hI, paNita bhUmi thI nhAla / 190. tae NaM ahaM goyamA ! gosAleNaM maMkhaliputteNaM saddhi paNiyabhUmIe 161. je SaTa varSa laga sahI, lAbha alAbha vicAra / 991. chabvAsAI lAbhaM alAbhaM sukha dukha maiM satkAra hI, asatkAra phuna dhAra // suhaM dukkhaM sakkA162. e SaTa bhogavato thako, anitya citavaNA sAra / ramasakkAraM teha pratai karato chato, haM vicarayo avadhAra / / 192. paccaNubbhavamANe aNiccajAgariyaM viharitthA / (za0 15 // 56) tila-stambha pada 163. tiNa avasara haM goyamA, anya divasa kihavAra / 193. tae NaM ahaM goyamA! aNNayA kadAyi paDhamasaradakAlaprathama zarada addhA taNAM, samaya viSe suvicAra / / samayaMsi vA0-paDhamaM saradakAlasamayaMsi-samaya-bhASA karika mRgazira posa vA0-'paDhamasarayakAlasamayaMsi' ti samayabhASayA e bihuM mAsa nai zaradakAla kahiye / tihAM 'prathama zarada kAla samaya' mRgazira mArgazIrSapoSau zaradabhidhIyate tatra prathamazaratkAlasamaye jANavU / mArgazIrSe / (vR0 pa0 665) 164. alpa vRSTi kAya - viSe, maMkhalisuta gozAla / te sAthe siddhArtha je, grAma nagara thI nhAla / / 194. appavuTTikAyaMsi gosAleNaM maMkhaliputteNaM saddhi siddhatthagAmAmao nagarAo 165. kUrma grAma je nagara prati, cAlyo karaNa vihAra / 195. kummagAma nagaraM saMpaTrie vihArAe / tassa NaM tihAM siddhArtha grAma phuna, kUrma grAma bica dhAra / / siddhatthagAmassa nagarassa kummagAmassa nagarassa ya aMtarA 166. ihAM moTo tila-thaMbha ika, patra phUla kari sahIta / 196. ettha NaM mahaM ege tilathaMbhae pattie pupphie hariyagaharitapaNe kari atihi te, virAjamAna kathIta // rerijjmaanne| 'rerijjamANe' tti atizayena rAjamAna ityarthaH / (vR0pa0 665) 1. sUtra nI bhaassaa| 2. ihAM alpa zabda te abhAvavAcI jaannvo| avidyamAna varSA etale nahIM chai varSA te kAla / bha0 za015 313 Jain Education Intemational Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 167. zrI lakSmI zobhA karo, atIta atIva dhAra / upazobhamAna chato jihAM, tiSThe-rahai tivAra / 168. maMkhalisuta gozAla taba, te tila-bUTo dekh| dekhI nai je mujha pratai, vaMdai namai vizekha / / 196. vaMdI zira nAmI karI, mujha prati bolyo vAya / he bhagavaMta ! tila-thaMbha e, syaM nopajasya tAya ? 200. kiM vA nIpajasyai nahIM? eha sapta avaloya / tila puppha tehanAM jIva je, marI-marI nai soya // 201. jAsya upajasyai kihAM, taba hUM goyama ! teh| maMkhalisuta gozAla prati, ihavidha vayaNa vadeha / / 202. gozAlA ! tila-thaMbha e, sahI nipajasya jANa / nahIM nipajasyai ima nahIM, pragaTapaNe pahichANa / / 203. eha sapta tila puSpa nAM, jIvA mari-mari tAhi / ehija tila thaMbha nai viSe, ika tila-saMgalo' mAMhi / / 204. Upajasyai sapta tilapaNa, tiNa avasara rai maay| maMkhalisuta gozAla te, mujha ima kahita vAya / / nahA / 19.. sarIe atIva atIva usobhemANe-uvasobheNema citttthi| (za0 15 / 57) 198. tae NaM se gosAle makhaliputte taM tilathaMbhaMga pAsa i, pAsittA mama vaMdai namasai 199. vadittA namaMsittA evaM vayAsI-esa NaM bhate ! tilathaMbhae ki nipphajjissai? :00. no nipphajjissai ? ee ya sattatilapupphajIvA uddAittA-uddAittA 201. kahiM gacchihiti ? kahiM ubavajihiti ? tae NaM ____ ahaM goyamA ! gosAla makhalipuna eva vayAsI202. gosAlA ! esa NaM telayaMbhae nipphajjissai, no na nipphjjissi| 203. ete ya sattatilapupphajIvA uddaaittaa-udd| ittA eyassa ceva tilathaMbhassa egAe tilasaMgaliyAe 204. satta tilA paccAyAissati / (za 15458) tae NaM se gosAle makhaMliputte mama evaM Aikkha mANassa 205. eyamaTheM no saddahai, no pattiyai, no roei, eyaTTha asaddahamANe, 206. apattiyamANe, aroemANe, mamaM paNihAe ayaM Na micchAvAdI bhavau 'mamaM paNihAe' tti mAM praNidhAya-mAmAzrityAya mithyAvAdI bhavatviti vikalpaM (vR0pa0665) 207. tti kaTu mama aMtiyAo saNiya-saNiyaM pacco sakkai 208. paccosakkittA jeNeva se tilathaMbhae teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA taM tilathaMbhaMga 209. saleDhuyAyaM ceva uppADei, uppADetA egate eDei / 205. eha artha saradhyA nahIM, pratota AMNI nAMhi / rocaviyA nahIM e aratha, aNazraddhaMto tAhi // 206. pratIta aNakarato thako, aNarocavato jeha / mujha AzrayI vaca ehanuM jhUTho thAvo eha / / 207. ima mana citavaNA karI, mujha pAsA tho tAma / halavai-halavai pracchanna hI, pAcho Usarai Ama // 208. halavai pAcho UparI, jihAM tila-baMTo jeha / tihAM Avai AvI karI, te tila-thaMbha prateha / / 206. samUla mATI sahita ho, turata upAi~ Aya / turata upAr3I maiM tadA, ekata nhAkhai tAya / / 210. te ekAMta nhAkhI karI, tiNahija kSetra viSeha / tiNahija velA goyamA ! thayaM tiko nisuNeha / / 211. divya udaka noM bAdalo, pragaTa thayo je meh| taba te jala-bAdala atihi, zIbahIja gAjeha / / 210. takkhaNamettaM ca NaM goyamA ! 211. divve abbhavaddalae pAubbhUe / tae NaM se divve abbhavaddalae khippAmeva pataNataNAti, 'pataNataNAyai' tti prakarSeNa taNataNAyate garjatItyarthaH / (vR0 50 665) 212. khippAmeva pavijjuyAti, 212. zIghrahIja ati gAja nai, zIghrahIja adhikAya / camakai vijju saudAminI, te camakI meM tAya / / 213. zIghrahIja nahi ati udaka, nahiM ati kardama hoya / stoka-stoka jala biduA, viralI chAMTAM soya / / 213. khippAmeva naccodagaM NAtimaTTiyaM paviralapaphusiyaM 'naccodagaM' ti nAtyudakaM yathA bhavati 'nAimaTTiyaM' ti nAtikamaM yathA bhavatItyarthaH 'paviralapapphusiyaM' ti praviralAH praspRzikA-vigruSo yatra tattathA / (va0 pa0 665) 1. tila kI phalI 314 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214. pavanaprajoge nabhavatta, te to dhUla reNU kahitAM bhUmi sthita 215. ima e raja reNU taNo, divya udaka zItAdi sama 216. jiNe megha karinaM yayaM vilanyUTo thira teha | vizeSe sthira valI, upanuM pragaTapaNeha || par3ayo jihAM thI ha thANo thira thayuM teha // 217. kuna baddhamUla rahayuM chataM tiNahi ThAmeM jaI rayuM, raja kahivAya | sAtha || hI viNAsakArI maMta eha meha barasaMta // 218. saptatike tila puSpa noM, jIvA mari-mari tAhi / tehija tila no bhanI eka phalI raM mAMhi // 216. sapta tilaparNaM samupannA, tiNa avasara avadAta / hUM gotama gozAla je maMkhalita saMghAta || vaizyAyana bAlatapasvI pada 220. jyAM kUrmmagrAma nAmai nagara, tihAM hUM Avyo dhAra / tiNa avasara meM je kUmrma-grAma nagara meM vAra // | 221. nAma besiyAyaNa jasR bAla tapasvI jeha chaTa chaTha aMtara rahita hI tapa kariye kari teha || 222. UMcI bAMha karI-karI AtApana bhU mAMhi / ravi sammukha AtApanA, seto vicara tAhi // 223. ravi teje Atapa lahI, te SaTapadI tivAra / pAsa pAsa nIsarai, sarva thI samasta prakAra / / 224. prANa bhUta jIva satya nIM dayA artha hI eha / bhUma par3I jUMAM prate, vali vali tyAMja Thaveha || 225. lalita gozAla taba bAla tapasvI prati tadA 226. e mAMharA pAsA thakI, taba te pAcho Usare pAcho 227. jihAM vesiyAyaNa artha bAla tiho Ave AvI karI 228. syUM tUM muni tapasI yayuM muNika tatva to jANa che besiyAyaNa jasu nAma / dekha dekhI tAma || halave halavai hoya / usarI soya // tapasvI jeha / te prati ema vadeha athavA muni yati jAna / vA kadAgrahI pichAna ? 22. athavA tUM jUM taNo, sejyAtariyo soga ? taba te vesiyAyaNa tiko, bAla tapasvI joya || 214,215. rayareNuviNAsagaM divvaM salilodagaM vAsaM vAsati, 'rayareNuviNAsagaM ' ti rajo--vAtotpATitaM vyomavatta reNavazca bhUmisthita zivastadvinAzanaM tadupazama kaM, 'salilodavAti salilA: gItAdimahAnadyastA sAmiva yadudakaM - rasAdiguNasAdhamrmyAditi tasya yo varSa: sa salilodakavarSo'tastaM ( vR0 pa0 665) 216 jeNa se tilathaMbhae Asatye paccAyAte 217. baddhamUle, tattheva patiTThie / 'tattheva paTThie' tti yatra patitastatraiva pratiSThitaH / (bu0 10665) 21.tilapuSpajIvA udAtA udAitA tasseva tilagaMga gAe gilipAe 219. satta tilA paccAyAtA / (za. 15 / 52 ) lae gaM ahaM goSamA gosAle maMliputte siddhi 220 lae paM ahaM jeNeva mayAme nagare tetheya kummaggAme uvAgacchAmi, tae NaM tassa kummaggAmassa nagarassa bahiyA 221. vesiyAyaNe nAmaM bAlatavassI chaTa chaTTheNaM aNivikhateNaM tavokammeNaM 222. parigibhima sUrAbhimu AyAvaNabhUmI AvAmA vihr| 223. AiccateyataviyAo ya se chappadIo sabbao samaMtA abhinissavaMti / 224. pANa-bhUva jIva-sattAe NaM paDiyAopaDiyA tveva tatyeva bhujjo bhujjo pacorubhe / (10 12060) 22. gosAle maMliputte yA bAlatapasa pAsittA pAsai, 226 mamaM atiyAo saNiyaM saniyaM paccIsakkai, pattA 227. jeNeva vesiyAyaNe bAlatavassI teNeva uvAgacchara, uvAgacchittA vesiyAyaNaM bAlatavassiM evaM vayAsI228. ki ? e ? 'kiM bhavaM muNI muNie' tti kiM bhavAn 'muniH' tapasvI jAta: 'munie' tti jJAte tattve sati jJAtvA vA tattvam, athavA kiM bhavAn 'munI' tapasvinI 'muNie' tti munika:- tapasvIti athavA kiM bhavAn 'muniH ' yatiH uta 'muNikaH' grahagRhItaH / (10 pa0 668) 229. udA juvAsenAyarae ? ( za0 15/61 ) tae NaM se vesiyAyaNe bAlatavassI bha0 za0 15 315 Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230. makhalisuta gozAla nAM, eha artha prati joya / Adara navi dodho bali, bhalo na jANyo koya / / 231. sAjhI mUna rahyaM tadA, maMkhalisuta gozAla / vesiyAyaNa ja bAla hI, tapasvo pratai nihAla / / 232. bojI tojI vAra piNa, ima kahai syU tU joya / muni muNiko jAvata valI, jU-sijyAtara hoya / / 233. veziyAyaNa nAme tadA, maMkhalisuta gozAla / bIjI tIjI vAra piNa, ima kachateja nhAla / / 234. zIghrahIja kopyo tadA, jAva misimisemANa / AtApana nI bhUmi thI, pAcho usarai jANa // 235. ihavidha pAcho UsarI, tejasa samudghAta / teNe karI samohaNa, ihavidhi karI vikhyAta / / 236. sAta ATha paga pAcho vale, pAcho valI tivAra / prayatna vizeSa artha hI, mIMDhA nI para dhAra / 230. gosAlassa maMkhaliputtassa eyamadvaM no aDhAti, no pariyANati, 231. tusiNIe saMciTThai / (sh015||62) tae NaM se gosAle makhaliputte vesiyAyaNa bAlatavassi 232. docca pi tacca pi evaM vayAsI kiM bhavaM muNI? muNie ? udAhu jUyAmejjAyarae ? (za0 15163) 233. tae NaM se vesiyAyaNe bAlatabassI gosAleNa maMkhali putteNaM docaM pitaca pi eva butte samANe 234. Asurute jAva (saM0 pA0) misimisemANe AyAvaNa bhUmIo paccorubhai, 235. paccorubhittA teyAsamugghAeNaM samohaNNai, samo haNittA 236 satapathAI paccosakkai, paccosakkittA 'sattaTupayAI paccosakkai' ti prayatnavizepArthamurabhra iva prahAradAnArthamiti / (va0pa0668) 237 gosAlassa maMkhaliputtassa vahAe sarIragaMsi teyaM nisiri| (za. 15264) 238. tae NaM ahaM goyamA ! gosAlassa maMkhaliputtassa aNu kaMpaNaTThayAe 231. vesiyAyaNassa bAlAvassissa usiNateyapaDi sAharaNaTThayAe 240. ettha NaM aMtarA sIyaliyaM teyale saM nisirAmi / 267. maMkhalisuta gozAla ne, haNavA kAjai jANa / kADhe teja zarIra thI, e uSNa teja pahichANa / / 238. tiNa avasara hUM goyamA ! gozAlaka nI jeha / teha maMkhaliputra nIM, anukaMpA artheha / / 236. vesiyAyaNa nAme tiko, bAla tapasvI jeha / teha taNAMja teja prati, dUra haraNa arthaha / / 240. vesiyAyaNa gozAla rai, ihAM bicAlai nhAla / zItala tejUleza prati, mhai mUMkI tiNakAla / / yatanI 241. jA mujha zotala tejUlezaM, tiNa lezyA karinai suvizeSaM / teha vesiyAyaNa nI jANI, UnhI tejUleza haNANI // 242. vesiyAyaNa nAme tiha avasara, mujha zItala tejUlezyA kr| potA nI je uSNa pichANI, tejUleza haNANI jaannii|| 243. gozAlA nAM tanu naiM kAMI, thor3I vizeSa bAdhA jyaaNhii| dekhyaM chaviccheda aNakarato, te uSNa tejalezyA sNhrto|| 241. jAe sA mamaM sIpali teya lessAe vesiyAya gassa bAlatavassissa usiNA teyalessA pddihyaa| (za0 15565) 242. tae NaM se vesiyAyaNe bAlatavassI mamaM sIyaliyAe teyalessAe sAusiNaM teyalessaM paDihayaM jANittA 243. gosAlassa maMkhaliputtassa sarIragassa kici AbAhaM vA vAbAhaM vA chavicchedaM vA akIramANaM pAsittA sAusiNaM teyalessaM paDisAharai, dUhA 244. uSNa teja prati saMharI, mujha prati ima kahai vAya / jANyA bhagavana ! Apane, jANyA jANyA tAya / / 245. Apa taNAMja prasAda thI, dagdha huo nahi eha / saMbhrama thI gata zabda naiM, bAra-bAra ucareha / / 244 paDisAharittA mamaM evaM vayAsI-se gatameyaM bhagava : gata-gatameyaM bhagavaM ! (za0 15166) 245. yathA bhagavataH prasAdAdayaM na dagdhaH, sambhramArthatvAcca gatazabdasya punaH punruccaarnnm| (vR0 pa0 668) 316 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hemakoza (abhivAnacintAmaNi) 3333 uttara022.18 NAyA0 119:42 NAyA. 1616182 atagaDo 396,3141 NAyA0 111159, 111172 vA0-ihAM vRttikAra kahya-bhagavaMte gozAlA nI rakSA kIdhI te sarAgabhAve krii| sarAgabhAve karI je kArya kI-- teha meM dharma kima kahiye ? vale dayA nAM ekarasapaNAM thI kahyo te piNa sarAgabhAve sneha sahita anukampA karI / te sneha-sahita anukampA kaho bhAve dayA kaho, e moha rUpa dayA jANavI / anukampA, dayA, anukroza, karuNA ityAdika dayA rA nAma hema-koSa meM kahyA cha / te mATai e moha-sahita aNukampA dayA sAvajja cha / uttarAdhyayana adhyayana 22 meM je nemanAtha bhagavAna Aparo pApa TAlavA jIvAM ne dekhI nai pAchA phirayA / tihA anukroza-sahita pATha meM kahya / tihAM avacUrI nai viSe anukroza - artha karuNA kahya cha, te mATa e dayA karuNA niravadya ch| jJAtA adhyena 9 meM 'jinarakkhiyaM samuppanna-kaluNabhAvaM' eha pATha cha / je jinarikha nai ratna-dvIpa nI devI re Uparai karuNa bhAva UpanAM, ehavaM kaa| e karuNA dayA sAvajja ch| vali jJAtA adhyena prathama gajabhava medhakumAra susalA rI anukampA karI saMsAra paritta kiyo e anukampA niravadya ch| ane aMtagaDe kRSNe vRddha nI anukampA artha hastI khaMdha baiThA IMTa UpAr3a uNa rai gharai mUkI, ehavaM kahya / te anukampA sAvajja cha / vali sulasA nI anukampA artha hariNegameSI devatA devakI rA chaha putra sulasA re mhailyA, te piNa anukampA sAvajja cha, AjJA bAhira ch| vali jJAtA a0 eka abhayakumAra nI anukampA karato thako devatA AvI dhAraNI no dohalo pUrayo, e piNa anukampA sAvajja ch| vali garbha nIM anukampA arthe dhAraNI rANI managamatA asaNAdika bhogavyA, e piNa anukampA sAvajja cha / tathA uttarAdhyayana a0 12 harikezI nI anukampA karike brAhmaNAM nai jakSa aneka jAba deI chAtrA nai UMdhA pADyA, e piNa sAvajja / ityAdika aneka-aneka anukampA kahI / piNa jehanI kevalI AjJA na deva te anukampA-dayA saavjj| anai kevalI AjJA deva te anukampA - dayA niravadya ch| je dayA noM nAma karuNA hemakoza meM kahyo cha to je nemanAtha jo nai jIvAM rI anukroza, karuNA, dayA kahI te to niravadya ch| anai jina rakhiyA ne raiNAdevI rI karuNA UpanI kahI, te karuNA dayA sAvajja cha / iNa parai gozAlA noM saMrakSaNa bhagavAna kiyo te sarAga-bhAva sneha moha sahita dayA sAvajja jANavI / anai vRttikAra kahya-doya sAdhAM nai na vacAvasyai te vItarAga bhAve karI / labdhi nAM phor3avA thakI to dayAvaMta bhagavAna jada adhika haMtA piNa bItarAga thayAM pachai moha rUpa dayA nathI, tiNasU vItarAgapaNe karI kahyA / vali labdhi aNaphoDivavA thI kahyA te vItarAgI thayAM pachai labdhi phor3avai nhiiN| ehanoM piNa nyAya vicArI joIjai / je bhagavAna chadyasthapaNe sarAga bhAve labdhi phor3avI, teha meM dharma kima kahiye ? koi kahai gozAlA ne bacAyo te anukampA artha kahyo chai, tehano uttarakRSNa vRddha nI anukampA karI 1, hariNegameSI devatA sulasA rI anukampA karI 2, devatA abhayakumAra nI anukampA karI 3, dhAraNI garbha nI anukampA karI 4, yakSe harikezI nIM anukampA karI 5, jinarakSite ratnadvIpa nI devI nI karuNA karI, e pAchai kahI te anukampA karuNA sAvajja ch|| timahija bhagavAna chadmasthapaNeM gozAlA nI anukampA arthe zItala tejoleNyA labdhi phor3avI ne bacAyo te labdhi phor3ivA noM kArya niravadya kima habai? iNa zataka uttarA0 12 / 24 iha ca yadgozAlakasya saMrakSaNaM bhagavatA kRtaM tatsarAgatvena dayaikarasatvAdbhagavataH / yacca sunakSatrasarvAnubhUtimunipuGgavayorna kariSyati tadvItagagatvena labdhyanupajIvakatvAdavazyaMbhAvibhAvatvAdvetyavaseyamiti / (vR0 pa0668) bha0 za015 317 Jain Education Intemational Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNNavaNA 3670-77 bhagavaI za0 2017 meM hIja pUrva bhagavAna kahyo -he gotama ! vesiyAyaNa bAla tapasvI to uSNa te jo ne| mukI ana mhai gozAlA nI anukampA arthe zItala tejolezyA mUkI / te mAharI zItala tejolezyA karika te veziyAyaNa bAla tapasvI nI uSNa tejolezyA haNANIehavI vArtA pragaTa pATha meM ch| te mATai uSNa anai zItala e bihaM tejolezyA aura te bAla-tapasvI uSNa tejolezyA phor3ivI ane bhagavAna zItala tejolezyA phodd'ivii| chadmasthapaNe to e kArya kiyo anai kevala UpanAM pacha pannavaNA pada 36 meM kahyo-AhAraka labdhi phor3avyAM jaghanya 3 utkRSTa 5 kriyA lAge / imahija vaikriya labdhi phor3avyAM jaghanya 3 utkRSTa 5 kriyA lAgai, imaja teju labdhi phor3avyAM jaghanya 3 utkaSTa 5 kriyA lAgai / ima kahyo to jovo nIM, kevala UpanAM pachai to teju labdhi phoDavyAM jaghanya 3 utkRSTa 5 kriyA khii| anai chadmasthapaNe pote tejolezyA phor3avI to je kevala UpanA pachai jaghanya 3 utkRSTa 5 kriyA kahI te vacana pramANa kIja ke chadmasthapaNe kArya kIbUM te pramANa kiijai| nyAya dRSTi kari vicArI joijyo| je yAhArIka vaikriya tejU labdhi phor3avelA tehanai jaghanya 3 utkRSTa 5 kriyA lAga hIja piNa ima na kahyo chadmasthapaNe tIrthaMkara athavA gaNadhara tyAM naiM to na lAgai anai bIjA labdhi phor3ava to lAga-ehavU vacana nthii| bhagavatI zataka 20 meM jaghA vidyA cAraNa labdhi phor3avaM te thAnaka binA AloyAM marai to virAdhaka khyo| tihAM vRtti meM piNa labdhi nuM phoDivU nizcaya pramAda khyo| tathA bhagavatI zataka 16 u01 AhAraka labdhi phoDabyAM AhAraka zarIra nipajAyAM pramAda AzrI adhikaraNa khyo| tathA bhagavatI zataka 3 u0 4 mAyI vaikriya kara te binA AloyAM marai to virAdhaka / ima aneka ThAmeM labdhi phor3avaNI sUtra meM varjI cha / te mATai bhagavAna chadmasthapaNa zItala tejolezyA phor3avI te sarAgabhAve karI e kArya kiyo| tehameM dharma kima kahiye ? koi kahe-ca udai pUrvadhara caunANI bhagavAna huMtA, te kima khalAvai ? tehanoM uttara--dazavakAlika a08 gAthA 50 mI dRSTivAda noM jANa vacana meM khalAya jANo te prata aura sAdhu nai hasaNo nhiiN| tathA upAsagadazA a0 1 caunANI caudai pUrvadhArI gotama caudai hajAra sAdhAM rA zira seharA prathama gaNadhara te piNa ANaMda nai gharai vacana meM khlaayaa| te mArTa caudai pUrvadhara caunANI vacana meM khalAvai tehanoM kAraNa nhiiN| chadmasthapaNe bhagavAna chaTha guNasthAna haMtA, tihAM pramAda Athava anai kaSAya Azrava huuNto| te pramAda kaSAya AzrayI samaya-samaya sAta-sAta karma lAgatA, chadmasthapaNe to daza supanA dekhyA, tihAM prathama svapne pizAca prati jIto-e piNa bhAva sAvajja jANavo, vali chadmasthapaNe gozAlA nai dIkSA dIdhI, tila batAyo, tejoleNyA sikhAI, zItala tejolezyA phor3avI-e sarva kArya chadmasthapaNAM thI kiyA, piNa je kArya nI kevalI AjJA na devaM, tehanai niravadya kima kahiye ? jJAna netre karI vicArI joiijyo| ihAM to vRttikAra piNa gozAlA nai bacAyo, te sarAgabhAve karI kA anai doya sAdhAM - na vacAvasyai te vItarAga bhAve karI kA / jJAna netre karI vicArI joIjyo / bhagavatI vR0pa0 795 bhagavaI za0 16 / 23,24 bhagavaI za0 3 / 192 dasavai0 8 / 50 uvAsaga0 1179 318 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gItaka chaMda 246. kaDaM vRtti meM gozAla noM, bhagavaMta saMrakSaNa kiyo| sarAgabhAve kari prabha, ika dayA rasa thI raakhiyo| je ubhaya mUni navi rAkhasyai, te vItarAgapaNe vRtti / phuna labdhi aNaphor3aNa thakI, vali avazyabhAvI bhAva thii|| 247. gozAlo tiNa avasare, mujha prati ima kahai vAya / ju-sijyAtariyo kisa, tUja prati bhAkha tAya / / 248. jANyA bhagavaMta! to bhaNI, jANya-jANyA tAya / taba goyama ! gozAla prati, haM ima bolyo vAya / / 247. tae NaM gosAle maMkhaliputte mamaM evaM vayAmI-kiNaM bhaMte ! esa jayAsijjAyarae tubbhe evaM vayAsI--- 248. se gatameyaM bhagavaM ! gata-gatameyaM bhagavaM ! (za0 15167) tae NaM ahaM goyamA ! gosAlaM maMkhaliputtaM evaM vayAsI249. tumaM gaM gosAlA! vepiyAyaNaM bAlatavassi pAsasi, pAsittA 250. mamaM aMtiyAo saNiyaM-saNiyaM paccosakkasi, jeNeva vesiyAyaNe bAlatavassI teNeva uvAgacchasi, uvAgacchittA vesiyAyaNaM bAlatavassi evaM vayAsI 251. kiM bhavaM muNI ? muNie ? udAhu jUyAsejjAyarae ? 252. tae NaM se vesiyAyaNe bAlatavassI tava eyamaTTha no ADhAti, no parijANati, tusiNIe saMciTThai / 246. he gozAlA! tUM ihAM, veziyAyaNa naameh| bAla tapasvI prati tadA, dekho netra kreh|| 250. dhIre-dhIre UsarI, mujha pAsA thI tAya / jihAM veziyAyaNa tihAM, jai bolyo ima vAya // yatanI 251. syUM tUM muni tapasvI thayaM soI, - athavA muni te yati chai koI / ke tU muNiko tatva no jANa, ke kadAgrahI juA ro sthAna ? 252. veziyAyaNa tapasvI tivAraM, tujha vaca Adara na diye ligAraM / mana mAMhe bhalo nahiM jANe, rahyo mUna dharI tiha TANeM / / 253. aho gozAlA ! tUM taba hera, tiNa bAla tapasvI prati phera / ima be triNa bAra uccariyo, tUM muni ke jAva j-sejyaatriyo| 254. veziyAyaNa bAla tapasvI kviAra, tumha ima ko betriNa vAra / Asuratte jAva avaloya, pAcho Usara UsarI soya / / 255. tujha haNavA teja mUkeha, taba hUM tujha anukaMpa arthh| ' tiNarI uSNa teja haNavA nhAla, mUkI zotala teju aMtarAla / 253. tae NaM tumaM gosAlA! vesiyAyaNaM bAlatavassi doccaM pi tacca pi evaM vayAsI-ki bhavaM muNI ? muNie ? udAhu jUyAsejjAyarae ? 254. tae NaM se vesiyAyaNe bAlatabassI tuma doccaM pi taccapi evaM vutte samANe Asurutte jAva paccosakkati, paccosakkittA 255. taba vahAe sarIragaMsi teyalessaM nissiri| tae NaM ahaM gosAlA! tava agakaMpaNayAe vesiyAyaNassa bAlatavassissa usiNateyapaDisAharaNaTThayAe ettha NaM aMtarA sIyaliyaM teyalessaM nisirAmi / 256. jAe sA mamaM sIyaliyAe teyalessAe vesiyAyaNassa bAlatavassissa usiNA teyalessA paDihayAtava ya sarIragassa kiMci AbAhaM vA vAbAhaM vA 257. chavicchedaM vA akIramANaM pAsittA sAusiNaM teyalessaM paDisAharati, paDisAharittA mamaM evaM vayAsI-se gatameyaM bhagavaM ! gata-gatameyaM bhagavaM! (za0 1568) 256. bAla tapasvI citta ThANI, uSNa teju haNANI jaannii| kAMi thor3I pIr3a piNa deha, athavA vizeSa pIr3a prateha / / 257. athavA chaviccheda na dekheha, uSNa tejolezyA saMhareha / ima mUjha prati bolyo vAya, jANyA-jANyA he bhagavAna! tAya / / bha0 za015 319 Jain Education Intemational Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dUhA 258. maMkhalisuta gozAla taba, suNa e vaca mujha pAsa / bIhanoM jAvata pAmiyo, atihI bhaya mana trAsa / / 256. mujha prati vaMdI namaNa kari, ima bolyo avaloya / saMkSipta vistIrNa prabhu ! tejaleza kima hoya / / 260. tiNa avasara haM goyamA ! gozAlA prati tAya / teha maMkhalIputra prati bolyo ihavidha vAya / / 261. he gozAlA! muSTi ika ur3ada ru uSNa jaleha / ___ ika pusalI tapa cha8-chaTTa, aMtara rahita kareha / / 258. tae NaM se gosAle maMkhaliputte mamaM aMtiyAo eyamalaiM soccA nisamma bhIe jAva (saM0 pA0) saMjAyabhae 259. mamaM vaMdai namasai, vaMdittA namaMsittA evaM vayAsIkahaNNaM bhaMte ! saMkhittaviulateyalesme bhavati ? (sh015|69) 260. tae NaM ahaM goyamA ! gosAlaM maMkhaliputtaM evaM vayAsI261. jeNaM gosAlA! egAe saNahAe kummAsapiDiyAe egeNa ya viyaDAsayeNaM chaThaMchaTheNaM aNikkhitteNaM tavokammeNaM 262. uDDhe bAhAo pagijjhiya-pagijjhiya sUrAbhimuhe AyAvaNabhUmIe AyAvemANe vihrii| se gaM aMto chaNhaM mAsANaM saMkhittaviulateyalesse bhvi| (za0 15170) 263. tae NaM se gosAle maMkhaliputte mamaM eyamalai samma viNaeNaM paDisuNeti / (za0 1571) 152 kI basa para mAtA kA koI na ko 262. UMcI bAha AtApanA, sUrya sanmukha leha / tasu chehaDai SaTa mAsa rai, teja leza va teha / / 263. gozAlaka tiNa avasare, e mujha artha prateha / aMgIkAra kayUM tadA, samyaka vinaya kareha / / tilastambha-niSpatti aura gozAlaka-apakramaNa pada 264. tiNa avasara hUM goyamA ! gozAlaka saMghAta / anya divasa kUrma-grAma je nagara thakI vikhyAta / / 265. siddhArtha phuna grAma je, nagare Avata tAma / je tila-thaMbha mujha pUchiyo, jhaTa AvyA te ThAma / / 266. taba gozAlo mujha pratai, bolyo ehavI vAya / mujha meM prabhu ! tuma jada kA, tila nIpajasI tAya / / 267. timaja sapta pupha-jIva vaca, eka saMgaNI mAMya / husyai sapta tila teha vaca, mithyA pratyakSa dikhAya / / 268. te tila-sthaMbha na nIpanoM, sapta puSpa nA jIva / cavI sapta tila nahiM thayA, ika saMgaNI atIva / / 264. tae NaM ahaM goyamA ! aNNadA kadAyi gosAleNaM ___ maMkhaliputteNaM saddhi kummagAmAo nagarAo 265. siddhatthaggAma nagaraM saMpaTThie vihaaraae| jAhe ya mo taM desaM havvamAgayA jattha NaM se tilathaMbhae / 266. tae NaM se gosAle maMkhaliputte mama evaM vayAsI tubbhe NaM bhaMte ! tadA mamaM evamAikkhaha jAva parUvehagosAlA ! esa NaM tilathaMbhae nipphajjissai no na nipphajjissai, 267. ete ya satta tilapupphajIvA uddAittA-uddAittA eyassa ceva tilakhaMbhagassa egAe tilasaMgaliyAe satta tilA paccAyA issaMti, taNNaM micchaa| 268. imaM ca NaM paccakkhameva dIsai --esa NaM se tilathaMbhae no nipphanne, anipphannameva / te ya satta tilapupphajIvA uddAittA-uddAittA no eyassa ceva tilathaMbhagassa egAe tilasaMgaliyAe satta tilA pccaayaayaa| (za0 1572) 269. tae NaM ahaM goyamA! gosAlaM maMkhaliputtaM evaM vayAsI-tuma NaM gosAlA! tadA mama evamAikkha mANassa jAva parUvemANassa eyamaDheM no saddahasi, 270. no pattiyasi, no roesi, eyamaDhaM asaddahamANe, apattiyamANe, aroemANe, 271. mama paNihAe ayaNNaM micchAvAdI bhavau tti kaTTa mamaM aMtiyAo saNiyaM-saNiyaM paccosakkasi paccosakkittA 266. tiNa avasara hUM goyamA ! gozAlaka prati vAya / bolyo teM mujha jada vacana, zraddhA nahi mana mAMya / / 270. pratItiyA nahi rocavyA, eha artha avaloya / azraddhato aprItato, aNarocavato soya / / 271. e mithyAvAdI huvo, ima mana karI vicAra / mujha thI pAcho Usarayo, dhorai-dhIrai dhAra / 320 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272. jihAM tila- thaMbha tihAM Apane mhAtoja upAr3a ne he yAvata ekAMta ThAma / gozAlaka ! tAma || 273. tatakhiNa bAdala abhra divya, pragaTa taba te divya abhra badala bhaTa, timahija 274 tehija tila nAM yaMbha nIM, eka siMgalI mAMhi / tadA UpanAM sapta tila, jema kayU~ tima tAhi // 275. he goNAlA ! teha eha tila noM baMbha nippanna / nayI teha aNanIpano, nizvaM karI ima janna // 276. te sapta tila pupha-jIva mari e tila thaMbha nIM jANa / eka sigalI meM viSe thayA sapta tila ANa || thayo gozAla / yAvata nhAla // 277. ima nizcai gozAlakA ! vanaspatI re mAMya / paTTa- parihAra kara tike, mari-maritasu tanu Aya // yA0vagaspati kahitAM vanaspati nAM jIva ke parivRtya-marImarI ne ehi vanaspati nA zarIra to parihAra parimona paribhoga te tihAM Ina upaja se parivRtya - parihAra kahiye te prati pariharati - karaM / 1 278. maMkhalita gozAla taba mujha isa kahaye chteh| eha artha zrarddha nahIM, na pratIta na ruceha || 276. eha artha aNadhaddhato jAya rocavato nAMya jihAMja te tila-dhaMbha . Aye tihAM palAya // 280. jihAM tisa-yaMtra vihAM Aya ne te tila vaMbha thakIja te tila taNI phalI prataM tor3e tatakhiNa hIja / 21. te tila-saMgala tor3ane karatala viSeja soya / sapta tila phor3e tadA, pragaTapaNeM avaloya // 22. tiNa avasara gomAla naM. sapta tila giNatAM eha 7 1 ehavaM rUpai Atmani, jAba samutpanna jeha // 283. ima nizcai sahu jIva piNa, pauTTa parihAra kareha / he gotama! gozAla noM pauTTa jANavUM eha // 284. he gotama ! gozAla noM mujha pAsA thI jeha / AtmAI karikai tasuM par3ibU judo kaheha vA0 - vRttikAra AyAe pATha nAM be artha kiyA / bhagavaMta kahe- mAMharA pAsA thI AyAe kahitAM AtmAI karI apakramaNa te judo par3ayo -- nIsaragho athavA AyAe kahitAM AdAya tejolezyA noM upadeza grahaNa karI naiM judo par3ayo / tejolezyA utpatti pada 25. maMkhalita gozAla taba ika muSTI ika pusalI uSNodake, chaTu chaTu tapa ur3adeha | kareha // 272. jeNeva se tilathaMbhae teNeva uvAgacchasi, uvAgacchittA taM tisaraM bhagaM sadupAyaM va uppAdesi uppAtA etate esi / 273. takkhaNametaM gosAlA ! divve abbhavaddalae pAubbhUe / tae NaM se divve abbhavaddalae khippAmeva pataNataNAti, khappAmeva taM caiva jAva (saM0 pA0 ) 274. tassa caiva tilayaMbhagassa egAe tilasaMgaliyAe sattatilA paccAyAyA / 275 taM esa NaM gosAlA ! se tilathaMbhae niSphanne, no aniphannameva / 276. te puNphanIyA udAitA udAitA eyassa veva tilabhayasya emAe tiliyAe satisA paccAyAyA / 277. evaM khalu gosAlA! vaNassaikAiyA pauTTaparihAraM pariharati / (10 12003) vA 'bagarasaikAiyAo paTTaparihAraM parihati ti parivRttya - parivRttya-mRtvA mRtvA yastasyaiva vanaspatizarIrasya parihAraH paribhogastatraivotpAdo'sau parivRtya parihArastaM pariharanti kurvantItyarthaH / ( vR0 pa0660) 278. tae NaM se gosAle maMkhaliputte mamaM evamAikkhamANassa jAya paramANassa evama mI saha no pativa no roei / 209. ema asahamANe apasipamANe baroemANe jeNeva se tila bhae teNeva uvAgacchara, 280. uvAgacchittA tAo tilathaMbhayAo taM tilasaMgaliyaM bahudda 281. khuDDittA karayalaMsi satta tile papphoDei / (za0 12074) 282. lae gaM tassa bosAtassa maMcalitassa te satile gaNamANassa ayameyArUve ajjhatthie jAva (saM0 pA0 ) samupajjatthA / 203. evaM khalu sajIvA vi paTTaparihAraM pariharatiesa NaM goyamA ! gosAlassa maMkhaliputtassa pauTTe / 204 esa gopamA mosAnee maniputtarasa mamaM aMtiyA AyAe avakkamaNe paNNatte / (za0 15/75) 285. tae NaM se gosAle maMkhaliputte egAe saNahAe kummAsapiDiyAe egeNa ya vivAsaevaM khaTThaTThe aNikkhitteNaM tavokammeNaM bha0 za0 15 321 Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 286. uDDhabAhAo pagijjhiya-pagijjhiya jAva (saM0 pA0) viharai / 287. tae NaM se gosAle maMkhaliputte aMto chahaM mAsANaM saMkhittaviulateyalese jaae| 288. tae NaM tassa gosAlassa maMkhaliputtassa aNNadA kadAyi ime cha disAcarA aMtiyaM pAubbhavitthA / 289. taM jahA-sANe taM ceva savvaM 286. UMcI bAha karI-karI, yAvata hI vicareha / teja leza upajAyavA, ehavaM kaSTa dhareha / 287. maMkhalisuta gozAla taba, te SaTa mAsaja aMta / saMkSipta vistIrNa tikA, teja lezavaMta haMta / / 288. tiNa avasara gozAla pai, pArzvanAtha nAM joya / SaTa sAdhU bhAgala hu~tA, AvI miliyA soya / / 286. gozAlA meM gurupaNa, par3ivaja rahitA jeha / te sANe timahija sahu, pUrva kahyU tima leha / / 260. yAvata e ajina chato, piNa jina zabda ucAra / prakAzamAna chatoja e, vicarai chai ihavAra / / 261. te mATe he goyamA! maMkhalisUta gozAla / nizcai nahi e jina chato jina-pralApI nhAla / / 262. jAvata hI jina zabda prati, prakAza karato joya / vicarai chai iha avasare, jina bAjai chai soya / / 263. ajina chato gozAlako, jina-pralApI eh| yAvata je jina rava pratai, prakAzamAna vihareha / / 264. tiNa avasara mahApariSadA, moTo tasu vistAra / jima ziva' caritra viSe kayUM, jAva paDigayA dhAra / / 290. jAva (saM0 pA0) ajiNe / 291. ta no khalu goyamA ! gosAle maMkhaliputte jiNe jiNappalAvI, 292. jAva (saM0 pA0) jiNasaI pagAsemANe vihri| 293. gosAle NaM maMkhaliputte ajiNe jiNappalAvI jAva (saM0 pA0) pagAsemANe vihri| (za0 15177) 294. tae NaM sA mahatimahAlayA mahaccaparisA jahA sive (bha0 11174) jAva (saM0 pA0) pddigyaa| (za0 1578) gItaka chaMda gozAlaka-amarSa pada 265. tiha samaya nagarI sAvatthI zRMghATake yAvata vahI, baha jana paraspara ima vadai phuna jAva ema parUpahI, devAnupriya ! gozAlako maMkhalIputra jiko mahI, jina jina-pralApI jAva vicarai teha jhUTho chai sahI / / 295. tae NaM sAvatthIe nagarIe siMghADaga jAva (saM0 pA0) bahujaNo aNNamaNNassa evamAikkhai jAva parUvei / jaNNaM devANuppiyA! gosAle maMkhaliputte jiNe jiNappalAvI jAva jiNe jiNasadda pagAsemANe viharai taM micchaa| 296. samaNe bhagavaM mahAvIre evamAikkhai jAva parUvei / 297. evaM khalu tassa gosAlassa maMkhaliputtassa maMkhalI nAmaM maMkhe pitA hotthA / 298. tae NaM tassa maMkhassa evaM ceva taM savvaM bhANiyavvaM 266. zramaNa bhagavaMta mahAvIrajI, te ihavidha AkhyAta / yAvata ema parUpahI, gozAlaka nI bAta / / 267. maMkhalisuta gozAla noM, ima nizcai kari joya / maMkhali nAma pitA haMto, e bhikSAcara soya / 268. taba te bhikSAcara taNe, haMtI bhadrA naar| ityAdika ima timaja hI, bhaNivU sahu adhikAra / / 266. yAvata ajina chatoja e, je jina zabda prateha / prakAza karato vicarahI, pekho pragaTapaNeha / / 300.te mATai nizcai nahIM, maMkhalisuta gozAla / jina jina-pralApI jAva hI, vicarai eha nihAla / 301. ajina chato gozAla je, jina-pralApI eha / yAvata hI jina zabda prati, prakAzamAna vihareha / / 299. jAva ajiNe jiNasaI pagAsemANe viharai / 300. taM no khalu gosAle maMkhaliputte jiNe jiNappalAvI jAva vihri| 301. gosAle maMkhaliputte ajiNe jiNappalAvI jAva vihri| 1. ziva rAjaRSi / 322 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Education International Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302. samaNe bhagavaM mahAvIre jiNe jiNappalAvI jAva jiNasaI pagAsemANe vihri| (za0 1179) 302. zramaNa bhagavaMtamahAvIra prabhu ! jina jina-pralApI eh| yAvata hI jina zabda prati, prakAzamAna vihareha / / gItaka chaMda 303. tiha samaya te gozAlako bahu jana kanhai e artha hI, nisuNI hRdaya dhara zIghra kopyo / jAva misimisemAna hI, AtApanA mahi thIja pAcho valI nagarI bica thaI, hAlAhalA kabhakArikA noM hATa tyAM AvyaM vhii| 304. hAlAhalA kabhakArikA noM kabha karivA noM jiko, ApaNe AjIvikA taNAM saMgha sAtha paravariyo thako, moTAja amarasa pratai vahato ema ahaMkAre vahI, ati kopa cihna dekhAr3ato chatu teha jAvata vicara hii| 303. tae NaM se gosAle maMkhaliputte bahujaNassa aMtiya eyamaTTha soccA nisamma Asurutte jAva (saM0 pA0) misimisemANe AyAvaNabhUmIo paccoruhai, paccoruhittA sAvatthi nagari majhamajhaNaM jeNeva hAlA halAe kuMbhakArIe kuMbhakArAvaNe teNeva uvAgacchai, 304. uvAgacchittA hAlAhalAe kuMbhakArIe kuMbhakArAvaNaMsi AjIviyasaMghasaMparivuDe mahayA amarisaM vahamANe evaM cAvi vihri| (za0 1580) 'evaM vAvipatti evaM ceti prajJApakopadImAnakopacihnam, (va0pa0668) dUhA gozAlaka Akrozapradarzana pada 305. tiNa kAle naiM tiNa samaya, zramaNa bhagavaMta mahAvIra / tas aMtevAsI pravara, ANaMda nAma suhIra / / 306. sthavira prakRtibhadraka bhalu, jAvata atihI vinIta / chaTha-chaTha aMtara rahita tapa, kariva kari surIta / / 307. saMjama ana tape karI, Atama prati zubha dhyaan| vasAvato vicarai tadA, mahAmunI guNakhAna / / 308. tiNa avasara AnaMda te, sthavira chaTTha nAM tAya / pAraNake dhura pohara meM, kIdhI pravara sajhAya / / 306. ima jima goyama svAma tima, vIra pratai pUcheha / timahija yAvata ucca nIca, majjhima jAva aTeha / / 310. kuMbhArI hAlAhalA, tasu kuMbhakAra hATeha / nahi ati dUra na TUkar3o, gamana karai guNageha / / 311. tiNa avasara gozAlako, ANaMda sthavira prateha / gamana karaMto dekha ne, ihavidha vayaNa vadeha / / 305. teNaM kAleNaM teNaM sama eNaM samaNassa bhagavao mahA vIrassa aMtevAsI ANaMde nAma 306. there pagaibhaddae jAva viNIe chaTheM chaTheNaM aNikkhi teNaM tavokammeNa 307. saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharai / (za0 1581) 308. tae NaM se ANaMde there chaTTakkhamaNapAraNagaMsi paDhamAe porisIe 309. evaM jahA goyamasAmI taheva Apucchai, taheva jAva uccanIyamajjhimAI jAva (saM0 pA0) aDamANe 310. hAlAhalAe kuMbhakArIe kuMbhakArAvaNassa adUrasAmaMte viiivyi| (za0 1282) 311. tae NaM se gosAle maMkhaliputte ANaMdaM theraM hAlAhalAe kuMbhakArIe kuMbhakArAvaNassa adUrasAmaMteNaM vIivayamANaM pAsai, pAsittA evaM vayAsI312. ehi tAva ANaMdA ! io egaM mahaM uvamiyaM nisAmehi / (za0 15283) tae NaM se ANaMde there gosAleNaM maMkhaliputteNaM evaM vutte samANe 313. jeNeva hAlAhalAe kuMbhakArIe kuMbhakArAvaNe, jeNeba gosAle maMkhaliputte teNeva uvAgacchai / (za0 1584) 314. tae NaM se gosAle maMkhaliputte ANaMdaM theraM evaM vayAsI-evaM khalu ANaMdA ! itto ciratIyAe addhAe 312. Ava prathama AnaMda ! ihAM, suNa ika mahAdRSTaMta / taba te ANaMda sthavira ima, gozAlai kahya huMta / / 313. jihAM kuMbhArI hAlAhalA, kuMbhakAra-haTa tAya / maMkhalisuta gozAla jyAM, Avai tihAM calAya / / 314. ANaMda prati gozAla taba, bolyo ehavI vAya / ima nizcai ANaMda cira-atIta addhA mAMya / / valmIka dRSTAMta pada 315. uttama madhyama vaNika ke, arthI artha taNAMja / atha taNAM phuna lAlacI, artha-gaveSi samAja / / 315. kei uccAvayA vaNiyA atthatthI atthaluddhA attha gavesI bha. za015 323 Jain Education Intemational Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 316. vAMchaka artha taNAM valI, artha pipAsA tAsa / artha gaveSaNa kAraNeM, cAlyA ANa hulAsa // 317. nAnA vidha vistIrNa bahU, paNita tiko vyavahAra / tasu artha je bhaMDa prati grahaNa karI ne sAra // 318. zakaTa aneM phuna samUha tasu te zAkaTa kahivAya / atibahu bhatta jala saMbalo, te prati grahi naiM tAya // 31. moTI eka akAmikA' udaka rahita abaloya / tihAM sAdhenuM AviyUM viccheda pAmyUM soya / / / 320 moTo mAraga jenoM, ehavI aTavI mAMya praveza prati karatA huvA te aTavI dukhadAya || 321. tiNa avasara je vaNika ne te aTavI re mAMhi koika deza prataM tike, aNapAmaMtA tAhi // 322. pUrva graha jala anukrame, bhogavatAM vayaM tRSA karI taba vANiyA, parAbhavyA ati 323. tAma vaNika te paraspara, ter3AvI kahai vAya / zma nizve devAnupriya ! amha iNa aTavI mAMya // kSINa dona // teh| 324. koI deza aNapAmate, pUrva graha jala anukrama bhogavatAM chatAM parikSINa dhavaM jeha // 325. tiNa sUM zreya devAnupriya ! amha naiM aTavI mAMhi / jala nIM maggaNa - gaveSaNA, sahu dizi karavI tAhi // 326. ima kahI naiM ika - eka naiM samIpa arthaja eha / aMgIkAra karI ne tadA teha araNya viSeha // 327. mArga- gaveSaNa udaka nIM, sarva dhakIja kareha gaveSaNA karatAMja ika mahA banakhaMDa pAmeha || 328. kRSNa varNa vanakhaMDa te, kRSNa prabhA phuna tAsa / jAvata nikuraMbabhUta chai, jovA yogya vimAsa // 22. te na viSe bahU madhya deza bhAgeha 1 dekhyo mahAvalmIka ika Dhiga mATInoM jeha // 330. jIva udehI tehanoM, ghara sthAnaka suvicAra | te valmIka kahIjiye, vaNike dITha tivAra / / 331. te valmIka taNAM cihuM vapu - zarIra vizekha / itare etamu zikhara cihUM UMcA nikalyA dekha // 1. aMgasuttANi bhAga 2 za0 1585 meM 'agAmiyaM' pATha hai| vahAM 'akAmiyaM' ko pAThAntara meM liyA hai / 324 bhagavatI joDa 316. atthakaMkhiyA atyapivAsA atthagavesaNayAe 217. nANAviviulapANivAdAe 318. sagaDI sAgaDeNaM subahu bhattapANaM patthayaNaM gahAya 'bhattapANapatthayaNaM' ti bhaktapAnarUpaM yatpadhyadanaMzambalaM tattathA, ( vR0 pa0 671.72) 219. evaM mahaM gAmiyaM aohiyAvA 'agohiya' ti avidyamAnajIvikAm chinnavArya' tivyannisA poSAkhApAtAm (50 pa0 672) 320. dImaddhaM aDavi aNuSpaviTThA / (za0 15/85) 321. lae siNiyA tIse agAmiyAe apohiyAe hinvAyAe dauDAe aTavIe fafe de - ppattANaM samANANaM 322. se pugvagahie udae aNupubveNaM paribhujja mANe-parimujjamAne bhI / ( 0 1206) tae NaM te vaNiyA bhINodagA samANA taNhAe parabbhamANA 7 323. aNNamaNNe saddArveti maddAvettA evaM vayAsI evaM khalu devANupiyA ! amhaM imIse agAmiyAe aNohiyAe chinnAvAyAe dIhamaddhAe aDavIe 324. kiMci desaM aNuppattANaM samANANaM se puvvagAhie udae aNupuveNaM paribhujnamANe- paribhujjamA kINe, 325 taM seyaM khalu devANuppiyA ! amhaM imIse agAmiyAe jAva aDavIe udagassa savvao samaMtA maggaNa - gavesaNaM karettae 326. amara aMtie emagaThThe paDhinuti parisutA tI anAmivAe jAva aDavIe 327. udagassa savvao samaMtA maggaNa-gavesaNaM kareMti, udagassa savvao samaMtA maggaNa-gavesaNaM karemANA egaM mahaM vaNasaM AsAdeti / 328. kinhomA jAna mahAmehanikuraMbabhUyaM pAsAdIyaM darisaNijjaM abhirUvaM paDirUvaM / 329. tassa NaM vaNasaMDassa bahumajjhadesabhAe, ettha NaM mahegaM vammIyaM asAdeti / 221. tarataNaM vammIyasya cattAri bappUo jagmugAo, abhinisaDhAo 'bo' ti vapuMsi zarIrANi zivarANItyarthaH 'abbhuggayAo' tti abhyudgatAnya zrodgatAni voccAnItyarthaH / (00602) - Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 332. tirachA vistIraNa cihaM, adho pannagArddha rUpa / chinna udara puccha Urddha kRta, te saMThANa tadrUpa / / 333. dekhaNa yogyaja jAva je, vali pratirUpaja teha / dekhI haraSyA vANiyA, mana saMtoSa laheha / / 334. mAhomAMhe jAva te, teDAvI kahai vAya / ima nizcai devAnupriyA ! amha iNa aTavI mAMya / / 332. tiriya susaMpaggahiyAo, ahe pannagaddharUvAo, pannagaddhasaMThANasaThiyAo, 'ahe paNagaddharUvAno' ti sArddharUpANi yAdRzaM pannagasyodaracchinnasya pucchata Urddha vIkRtamarddhamadho vistIrNamuparyupari cAtizlakSNaM bhavatItyevaMrUpaM yeSAM tAni tthaa| (vR0pa0 672) 333. pAsAdiyAo jAva (saM0 pA0) phiruuvaao| (za015287) tao NaM te vaNiyA haTThatuTThA 334. aNNamaNNaM saddAveMti, saddAvettA evaM vayAsI-evaM khalu devANuppiyA ! amhe imIse agAmiyAe aDavoe 335. udagassa sambao samaMtA maggaNa-gavesaNaM karemANehiM ime vaNasaMDe AsAdie-kiNhe kiNhobhAse / 336. imassa NaM vaNasaMDassa bahumajhadesabhAe ime vammIe asAdie imassa NaM vammIyassa cattAri vappUo 337. abbhuggayAo jAva (saM0 pA0) pddiruuvaao| 335. karatAM udaka-gaveSaNA, pAmyo e vnkhNdd| kRSNa varNa thI jANavo, kAlI prabhA sumNdd| 336. e vanakhaMDa taNe ghaNu, madhya deza bhAgeha / dekhyo e valmIka tasu, cyAra vapU chai jeha / / 337. vapu-tanu zikhara kahIjiya, kUTa AkAra anUpa / te tanu UMcA nIkalyA, jAvata hI pratirUpa / / 338. te mATa devAnupriyA ! ApAM ne ihavAra / prathama zikhara valmIka na, zreya bheda sAra / / 339. kadA udAraja daga ratana, jala meM uttama jeha / nIkalasyai jo te pratai, AdarasAM dhara neha / / 340.tiNa avasara te vANiyA, annamanna ika-ika pAsa / eha artha aMgIkarai, aMgIkAra kara tAsa / / 341. te valmIka taNo tadA, prathama zikhara bhedaMta / nimala pathya saMskAra rahita, haluo jala paamNt|| 342. phaTika sarIkho varNa jasu, vara daga ratna pAmeha / utkRSTa jala nI jAti meM, tiNasU ratna kaheha / / 338. taM seyaM khalu devANuppiyA ! amhaM imassa vammIyassa paDhamaM vappu bhiditte| 339. aviyAI orAla udagarayaNaM assAdessAmo / (za0 1588) 340 tae NaM te vaNiyA aNNamaNNassa aMtiyaM eyamalaiM paDisuNeti, paDisuNettA 341. tassa vammIyassa paDhamaM vappu bhidaMti / te NaM tattha acchaM patthaM jaccaM taNuyaM 'acchaM' ti nirmalaM 'patthaM' ti pathyaM-rogopazamahetuH 'jacca' ti jAtyaM saMskArarahitaM 'taNuyaM' ti tanukaM suujrmityrthH| (va0pa0672) 342. phAliyavaNNAbhaM orAlaM udagarayaNaM AsAdeti / 'phAliyavaNNAbhaM' ti sphaTikavarNavadAbhA yasya tattathA, ata eva 'thorAlaM' ti pradhAnam 'udagarayaNaM' ti udakameva ratnamudakaratnaM udakajAto tasyotkRSTatvAt / (va0pa0 672) 343. tae NaM te vaNiyA haTTatuTThA pANiyaM pibaMti, pibittA vAhaNAI pjjeNti| 'vAhaNAI pajjati' tti balIvardAdivAhanAni pAyayaMti / (vR0pa0672) 344, pajjettA bhAyaNAI bhareMti, bharettA doccaM pi aNNamaNNaM evaM vadAsI345. evaM khalu devANuppiyA! amhehiM imassa vammIyassa paDhamAe vappUe bhinnAe orAle udagarayaNe assAdie, 346. taM seyaM khalu devANuppiyA ! amhaM imassa vammIyassa doccaM pi vappu bhiditte| 343. tiNa avasara te vANiyA, haraSa saMtoSa lhNt| jala pIvai pIvI karI, vRSabhAdika pAvaMta / / 344. vRSabhAdika prati pAya 4, bhAjana pratai bharaMta / dvitIya vAra phuna paraspara, ihavidha vayaNa vadaMta / / 345. ima nizcai devAnupriyA ! e valmIka taNUMja / prathama zikhara bhedyAM lAM, vara jala ratna dhaNUMja / / 346. te mATe ApAM bhaNI, aho devAnupriyeha ! e valmIka taNuM dvitIya zikhara bhedavU zreya / / bha0 za015 325 Jain Education Intemational Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 347. kadAcita nizcaya karI, suvarNa ratna udAra / utkRSTa suvarNa jAti meM, teha pAmiyai sAra / / 348. tiNa avasara te vANiyA, anyo'nya ika-ika pAsa / eha artha aMgIkara, aMgIkAra kari tAsa / / 346. te valmIka taNo tadA, dvitIya zikhara piNa tAma / bhedai tatra lahyo tiNe, suvarNa ati abhirAma / / 350. teha nirmala akRtrima, phuna sahai tApa prati jeha / mahAprayojana mahAmUlya, moTA yogya suleha / / 347. aviyAI ettha orAla suvaNNarayaNaM assaadissaamo| (za0 1089) 348 tae NaM te vaNiyA aNNamaNNassa aMtiyaM eyamalaiM paDisuNeti, paDisuNettA 349. tassa vammIyassa doccaM pi vappu bhidaMti / 350.te Na tattha acchaM jaccaM tAvaNijjaM mahatthaM mahagdhaM maharihaM 'accha' ti nirmalaM 'jaccaM' ti akRtrimaM 'tAvaNijja' ti tApanIyaM tApasahaM 'mahatthaM' ti mahAprayojanaM 'mahagyaM' ti mahAmUlyaM 'maharihaM' ti mahatAM yogyaM / (vR0 pa0 672) 351. orAlaM suvaNNarayaNaM assAdeti / 351. pavara udAraja eha, suvarNa ratna laheha / utkRSTa suvarNa jAti meM, tiNasaM ratna kaheha / / 352. tiNa avasara te vANiyA, haraSa saMtoSa pAmeha / bhAjana bharai bharI karI, zakaTI zakaTa bhareha / / 353. zakaTI zakaTa bharI karI, tRtIya vAra piNa teha / mAhomAMhe ima kahai, aho devAnupriyeha ! 354. ima nizcai karine amhai, e valmIka taNUMja / prathama zikhara bhedyAM laghu, vara jala ratna ghaNUMja / / 355. dvitIya zikhara bhedyAM laghu, suvarNa ratna udAra / te mATai devAnapriya ! nizcai kari iha vAra / / 356. tRtIya zikhara piNa bhedavaM, ApaNa bhaNIja zreya / ___'tha' pUrNa' lahiyai valI, vara maNi ratna prateha / / 352. tae NaM te vaNiyA haTThatuTTA bhAyANAI bhareMti, bharettA pavahaNAI bhareMti, 353. bharettA taccaM pi aNNamaNaM evaM vayAsI-evaM khala devANuppiyA ! 354. amhe imassa vammIyassa paDhamAe vappUe bhinnAe orAle udagarayaNe assAdie, 355. doccAe vappUe bhinnAe orAle suvaNNarayaNe assAdie, 356. taM seyaM khalu devANuppiyA! amhaM imassa vammIyasu taccaM pi vappu bhidittae, aviyAI etthaM orAlaM maNirayaNaM assaadessaamo| (za01590) 357. tae NaM te vaNiyA aNNamaNNassa aMtiyaM eyamalaiM paDisuNeti, paDisuNettA 358. tassa vammIyassa taccaM pi vappu bhidaMti / 359. te NaM tattha vimalaM nimmalaM nittalaM nikkalaM mahatthaM mahagdhaM maharihaM orAlaM maNirayaNaM assAdeti / 357. tiNa avasara te vANiyA, annamanna ika-ika pAsa / eha artha aMgIkarai, aMgIkAra kari tAsa / / 358. te valmIka taNo tadA, tRtIya zikhara piNa tAma / bhedai tatra lahyA tiNe, vara maNi ratna amAma / / 359. tyAM vimala nimala nittala nikkala, mahAartha mahAmUlya / moTA yogyaja ehavA, je maNi ratna atulya / / vA0- gayo cha AgaMtuka mala jeha thI te vimala / svAbhAvika malarahita te nirmala / anivRta bATalo te nistala, trasAdi ratna doSa rahita te niSkala / mahAprayojana te mhaarth| 360. tiNa avasara te vANiyA, haraSa saMtoSa laheha / bhAjana bharai bharI karI, zakaTI zakaTa bhareha / / 361. zakaTI zakaTa bharI karI, turya vAra piNa teha / anyo'nya pratai valI, ihavidha vayaNa vadeha / / 362. ima nizcai devAnupriya ! e valmIka tnnuuNj| prathama zikhara bhedye laghu, vara jala ratna ghaNUMja / / 360. tae NaM te vaNiyA haTThatuTThA bhAyaNAI bhareMti, bharettA pavaNAiM bhareMti, 361. bharettA cautthaM pi aNNamaNNaM evaM vayAsI 362. evaM khalu devANuppiyA ! amhe imassa vammIyassa paDhamAe vappUe bhinnAe orAle udagarayaNe assAdie, 1. kucha AdarzoM meM 'etthaM' ke sthAna para 'tha' pATha liyA hai| 326 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 363. dvitIya zikhara bhethe layuM suvarNa ratna udAra tRtIya zikhara bhedye lahyA vara maNi rayaNa susAra // 364. tiNasUM nizcaM amha bhaNI. e valmIka nuM turya piNa, 365. kavA dha pUrNa uttama hI moTA yogya udAra vara, 366. tiNa avasara te vaNika noM hita vaMchaka te kaSTa nuM 367. sukha te AnaMda rUpa prati 1 tehanuM vAMchaka jeha / pathya iva pathya AnaMda nuM, kAraNa vastu vAMcheha || 36. anukaMpA dharato tasu, nissesie suleha | vipatti thakI mUkAyavU, te vipattimokSa vAMcheha || 36. adhikRta vaNika taNAM pragaTa kiNahI prakAra karI hivai, 370. hita sukha mokSa vipatti nIM, bahu vAyAM prati te vaNika 371. ima nizve devAnupriya ! prathama zikhara bhedyAM amhe, 272. jAvata tIjA zikhara prati udAra je maNi ratna prati, 373. te mATai hovo alaM, paryApta saMpUraNa vali, 374. pratiSedhaka vAcakapaNeM, aho devAnupriyeha ! zikhara bhedavUM zreya // mahAmUlya phuna jeha vajra ratna pAmeha // eka vaNika avadhAra abhAva vAMchaNahAra // 375. ApaNa neM e turya hI, pratyakSa cauvA zikhara te 1 pUrva kahyA guNageha / yugapata yogya kaheha || e trihuM prati vAMcheha / ihavidha vayaNa vadet // e valmIka tagUMja / vara jala ratna lahyUja || bhethe chate suyogya pAmyA punaH prayogya // saro zabda e trihuM zabda pichANa / atihI niSedha artha hI vihaM rava AkhyA jANa / / 1 376. ti avasara te vANiyA, hita-vAcaka jevalI, 377. jAvata hita sukha vipatti nIM ima kahatAM jAvata valI, 378. eha artha pUro thAvo jeha / tInUI eha || zikhara ma bhedo koya / upasarga sahitaja hoya // teha vaNika nAM joya sukha-bAMdhaka piNa soya // mokSa nuM vAMchaka teha | parUpatA nai jeha || nahIM, jAva rocarva eha artha je vacana ne aNabhayaMtA nAMhi / tAhi // 363. doccAe bae bhinnAe bhorAle vAravarSa assAdie, taccAe vappUe bhinnAe orAle maNirayaNe assAdie, 364 taM seyaM khalu devANuppiyA ! amhaM imassa vammIyassa cautthaM pi vappuM bhittie, 365. aviyAI uttamaM mahagdhaM maharihaM orAlaM vairarayaNaM assAdessAmo / ( 0 1591) 366. tae gaM tesi vaNiyA eme vaNie himakAmae 'hikAmae' tti iha hitaM -apAyAbhAvaH / 367. suhakAmae patthakAmae 368. ANukaMpie nisse sie , 'suhakAmae' tti sukhaM - AnandarUpaM 'patthakAmae' tti pathyamiva pathyaM AnandakAraNaM vastu / ( vR0 pa0 672 ) 369. adhikRtayoreva guNa 'ANukaMpie' tti anukampayA caratItyAnukampikaH 'nissemasie' ti niyamaM naiHzreyasikaH / yatyakSamicchatIti (10 10 102) vidyagapadyoga(bR0 pa0 672) 370. hiya suha- nissesakAmae te vaNie evaM vayAsI mAha (bR0 pa0672) 201. evaM devAppiyA! amhe imassa yammIvassa paDhamAe vappUe bhinnAe gorAse udagarayaNe barasAdie, 372. jAva (saM0 pA0 ) taccAe vappUe bhinnAe orAle maNiramaNe astaadie| 373. taM hou alAhi pajjattaM Ne / - 374. 'taM hou alAhi pajjataM Ne' tti tattasmAd bhavatu alaM paryAptamityete zabdAH pratiSedhavAcakatvenaikArthA Atyantika pratiSedhapratipAdanArthamuktAH / ( vR0 pa0 672 ) 375. esA cautthI vappU mA bhijjau, cautthI NaM vappU sauvasaggA yAvi hotthA / ( za0 15/92 ) 376. tae NaM te vaNiyA tassa vaNiyassa hiyakAmagassa muhakAmagastha 377. jAva (saM0 pA0 ) hiya-suha-nissesakAmagassa eva mAikkhamANassa jAva parUvemANassa 1 278. emo saddati no patiyaMti no romaMti maTThe asaddahamANA bha0 za0 15 327 Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 379. jAva aroSavatA thakA | turya zikhara bhedeha teha tihAM vikarAla ahI varNana jAsa kaheha // 280 te sarpa upaviSa noM dhaNI, durjara viSa che tAsa phuna caMDaviSa te nara tanu, DasyAM bhaTavyApai viSarAza / / 381. paraMparA karike jiko sahasra bhaNI piNa soya / haNavA samartha jeha cha ghoravisaM te joya // 382. jaMbUdvIpa pramANa tanu, vyApana samartha jeha che 1 1 383 zeSa ahi prati atikrama phuna tehi mahAkAya chai, 384. mI te kajjala samI, tApana - bhAjana sArikho, 206. aMjana-puMja to jiko, dIptipaNuM che jehanuM, 387. raktacakSu jehanI, yugala ubhaya caMcala yathA, 385. nayana dRSTiviSa tiNa kari bali te roSa kareha pUrNa bharo cha~ te pannaga, dRSTiviSa kayUM eha // nikara samUha prakAza ehavUM sarpa vimAsa / / 388. veNIbhUta mahitala viSe, keza baMdhanoM para tiko, 38. dIrghapaNAM nAM vali jike, pazcAdbhAgapaNAM taNAM 30. utkaTa te balavaMta che, sphuTa teha bhaNI piNa jANa / mahAvisaM te mANa // 361. jaTila skaMdha deze tasu, ahi meM piNa kezari taNAM 328 bhagavatI jor3a kahiye te atikAya / karmadhAraya kahivAya // mUsA te suvarNAdikRSNa varNa saMvAdi || mRdupaNAM nAM mANa sAdharmya zrI pahicAna | anya jIpI na sakeha te prayatna sahita che, vakra sarUpapaNeha // / jamala barobara lIha / atihI capala sujIha // vanitA taNAM vizAla / kRSNapaNA nAM mhAla // kezarI taNI pareha / sadbhAva bakI kaheha // 379. jAva (saM0 pA0 ) cautthaM pi vappuM bhidati / 380. se NaM tattha uggavisaM caMDavisaM 'uggavisaM' ti durjaraviSaM 'caMDavisaM' ti daSTakanarakAyasya jhagiti vyApakaviSaM / ( vR0 pa0 672) 381. ghoravisaM 'ghoravisaM' ti paramparayA puruSasahasrasyApi hananasamartha viSaM / ( vR0 pa0 672 ) 382. mahAvisaM 383. atikAyaM mahAkAyaM 'mahAvisaM' ti jambUdvIpapramANasyApi dehasya vyApanasamarthaviSam / ( vR0 pa0 672 ) 384 masisAkala 'aikAyamahAkArya' ti kAvA 'tikAyo'ta eva mahAkAyastataH karmmadhArayaH / baroemANA tasya vammIyas pAhInAmati 'mahAkAla' timI pAcasuvarNAditApanabhAjanavizeSaste iva kAlako yaH sa tathA ( vR0 pa0 672) taM / 284. nayaNavisaropuSpaM 'nayaNavisarosapunnaM' ti nayanaviSeNa dRSTiviSeNa roSeNa ca pUrNo yaH sa tathA tam / ( vR0 pa0 672) 306. aMjaNapuMja - nigaraNyAsaM (10 10672) 'aMjanapuMjatigarapAsa' ti anajAnA nikarasyeva prakAzI- dIptiryasya sa tathA taM / ( vR0 pa0 672) 387 tacchaM jamalajuyalacaMcala calatajo 390. ukkaDa phuDa-kuTila 'jamalajuyalacaMcalacalaMtajIhaM' ti jamalaM sahavatta yugalaM dvayaM caJcalaM yathA bhavatyevaM calantyoH ati payojihvayoryasya sa tathA taM / ( vR0 pa0 672) 388, 389. dharaNitalaveNibhUyaM 391. jaDala 'dharaNitalaveSibhUti dharaNItalasya gIta-vanitAzirasaH kezabandhavizeSa iva yaH kRSNatvadIrghatvazlakSNapazcAdbhAgatvAdisAdhamrmyAtsa tathA tam / ( vR0 pa0 672, 73 ) utkaTa bhAjyenAdhvaMsanIyatvAt sphuTo vyaktaH prayatnavihitatvAt kuTilo -- vastatsvarUpatvAt / ( vR0 10603) jaTila pradeze kezariNAmivAhInA kesaraddhAvAt / . ( vR0 pa0673) Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32. kasa te niSThura valI, phaNa nAM je ATopa prati 363. loha Agara meM agni karI, dhamadhamAya rava dhamaNa noM, 34. anAkalita aprameya the. vikaTa vistIrNa jeha kariyA DAho teha // caMDa tIvra jasu roSa atihI tIvra roSa tasu, adhika kopa noM koSa || tapAvatAM aya jAsa / tehavo ghoSaja tAsa // 35. svAna taNAM mukha jima tvarita, capala ru zabda dhamaMta / karato duSTIviSa iso, te ahi prati saMgharTata // 366. tiNa avasara te dRSTiviSa ahi tasu kAya vizAla / te vaNika saMghaTaya chate, kopyo zIghra karAla || 397. jAva misamisAyamAna vayaM dhIre-dhIre uTha / dhIre-dhIra uThane, dRSTIviSa mahAdUTha / / 35. sara sara sara te sarpa nuM gati anukaraNa vicAra / te valmIka taNAM zikhara, tala prataM caDhe tivAra / / 366. zikhara talA prati caDhI karI, ravi sanmukha dekheha | ravi sanmukha dekhI karI, roSa bharaco adhike / / 400 te vANiyA prati ahI animiSa netra kareha / samasta prakAra thakI tadA, kopa karI dekheha || 401. tiNa avasara te vANiyA, tiNa dRSTiviSa sarpeNa / animiSa netre sarva thI, dekhyA chatAMju teNa // 402. zIghra hIja nija bhaMDa matta, upagaraNa mAtra saMghAta / ekaja bhasmIkaraNa je teha prahAre svAta // , 403. kUTa tiko pASANamaya, mahAyaMtra kari jema / haNeM tima samakAla sahU, bhasmarAzi thayA tema || 404. tatra jiko te vANiyoM, te vAyAM noM tAma / hita bAMka yAvata valI, hita sukha nisseyasakAma || 405. teha vaNika nIM nAga sura, aNukaMpA kari tAya / bhaMDa mAtra upakaraNa sahita nija nagare pahuMcAya // 406. eNe dRSTAMta karI he ANaMda ! sujoya tAMharo, dharmopadezaka 1 | toya // dharmAcArya 392. kakkhaDavikaDaphaDADovakaraNadacchaM karkazo-- niSThuro balavattvAt vikaTo --- vistIrNo yaH sphaTATopa : phaNAsaMrambhastatkaraNe dakSo yaH sa tathA taM / ( vR0 pa0 673 ) 393. lohAgara - dhammamANa- dhamadhameMtadhosaM lohAga radhammamANadhamadhameMta ghosaM' ti lohasyevAkare dhmAyamAnasya - agninA tApyamAnasya dhamadhamAyamAno - dhamadhametivarNavyaktimivotpAdayan ghoSaH - zabdo yasya sa tathA tam / ( vR0 pa0671) 394. aNAgaliyacaMDativvarosaM 'aNAnaliyaDatisvarosa' ti aniti ani vArito'nAkalito vA'prameyazcaNDaH tIvro roSo yasya sa tathA taM / ( vR0 pa0 673 ) 297 samucavalaM dharmataM vidvIvisa sappaM saMghaTTeti / 'samuhiyaturiyacavalaM dhamaMtaM' ti zuno mukhaM zvamukhaM tasyevAcaraNaM zvamukhikA - kauleyakasyeva bhaSaNaM tAM tvaritaM ca capalamati caTulatayA dhamantaM zabdaM kurvantamityarthaH / ( vR0 pa0 693) 396. tae NaM se diTThIvise sappe tehi vaNiehi saMghaTTie samANe suru 397. jAva (saM0 pA0 ) misimisemANe saNiyaM saniyaM uTThe utA 398. sarasarasarassa vammIyassa siharatalaM druhati 'sarasarasarasarassa' ti sarpagateranukaraNam / ( vR0 pa0 673 ) 399. duhitA AdiccaM nijbhAti, nijjhAittA 400 te vaNie aNimisAe diTThIe savvalo samaMtA samabhitoeti / ( za0 15/94 ) 401. tae NaM te vaNiyA teNaM diTThIviseNaM sappeNaM aNimisAe diDIe sammako samatA samabhitoiyA dhamANA 402. khippAmeva sabhaMDamattovaga raNamAyAe egAhacca 'egAhacca' ti ekA eva mAhatyA AhananaM prahAro yatra bhasmIkaraNe tadekAhatyaM tadyathA bhavatyevaM / (40 40 (107) 403. kUDAhaccaM bhAsarAsI kayA yAvi hotthA / 'kUDAhaccaM ' ti kUTasyeva pASANamayamAraNamahAyantrasyevAhatyA mahananaM yatra kUTAtvaM tacacA bhavatItyevaM / ( vR0 pa0 613) 404. tattha NaM je se vaNie tesi vaNiyANaM hiyakAmae jAva (saM0 pA0 ) hiya - suha- nissesakAmae / 405. se NaM ANukaMpiyAe devayAe sabhaMDamattovaga raNamAyAe niyagaM nagaraM sAhie / (0 15095) 406. evAmeva ANaMdA ! tava vidhammAya rieNaM dhammo vaesaeNaM bha0 za0 15 329 Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 407. samaNeNaM nAyaputteNa orAle pariyAe asmAdie, 'pariyAe'tti paryAyaH-avasthA / (vR050 673) 408. orAlA kitti-vaNNa-sadda-silogA 407. zramaNa jJAtaputre pragaTa, jeha udAra pradhAna / paryAya te avasthA pratai, pAmI adhika sujAna / / 408. jeha udAra pradhAna chai, kIrtI varNa vicaar| zabda aneM zlAghA ghaNI, e cyArUM avadhAra // vA0-ihAM vRddha vyAkhyA-sarvadigvyApI sAdhuvAdaH-te sarva dizi sAdhu kahitAM bhalo vada kahitAM vadavU-kahivU te kItti / eka dizi vyApI varNa / ardha dizi vyApI zabda / tiNa sthAnakahIja zloka te zlAghA / 406. sura manu asura sahita je, jIvaloka tihAM soy| puvaMti gamana karai valI, guvvaMti vyAkulI hoya / / vA0-iha vRddhavyAkhyA-sarvadigvyApi sAdhuvAdaH kItti ekadivyApI varNa : arddhadigvyApI zabdaH tatsthAna eva zlokaH zlAgheti yAvat / (vR0 pa0 673) 409. sadevamaNuyAsure loe punvaMti, gubvaMti' 'sadevamaNuyAsure loe' ti saha devairmanujairasuraizca yo loko-jIvalokaH sa tathA tatra, 'puvvaMti' tti 'plavante'. "gacchaMti 'guvvaMti' gupyanti vyAkulI bhavanti / (vR0 10 673) 410. iti khalu samaNe bhagavaM mahAvIre, iti khalu samaNe bhagavaM mahAvIre 411. taM jadi me se ajja kici vi vadati to NaM taveNaM teeNaM 'taveNaM teeNaM' ti tapojanyaM tejastapa eva vA tena 'tejasA' tejolezyA 'jahA vA vAleNaM' ti yathaiva 'vyAlena' bhujagena / (vR0pa0673) 412. egAhaccaM kUDAhaccaM bhAsarAsi karemi, 410. iti khalu e zramaNa phuna, bhagavaMta zrI mhaaviir| doya vAra e zabda hai, pATha viSe guNahIra // 411. te mATai jo mujha bhaNI, te kiMcita kahai Aja / to tapa thI thayuM teja te, lezyA teja samAja / / 413. jahA vA vAleNaM te vaNiyA / 412. tiNaja tejolezyA karI, eka prahAre jema / haNivU phuna mahAyaMtra kari, bhasmarAzi karUM tem|| 413. jima vA te nizcai karI, te bahu vaNika prateha / sarpa bhasma kiyA timaja, haM piNa bhasma kareha / / 414. tumha prati he ANaMda ! haM, dAha bhaya thI rAkhIsa / gopavasU te khema neM, sthAnaka pahuMcAr3Isa // 415. tima nizcai te vaNika ika, bahu vANyAM nu tAma / hita-vAMchaka yAvata tasu, hita sukha nissesa kaam|| 416. anukaMpA kari nAga sura, sabhaMDa mAtra kareha / jAva pahuMcAyo nija nagara, tima hUM tujha rAkheha / 417. te mATai jAvo tumhe, he ANaMda ! suNeha / dharmAcAraja dharma nAM upadezaka prati jeha / / 418. zramaNa jJAtasuta tehaneM, eha artha prati jANa / kahijai samasta prakAra kari, amhai kahI te vANa / / Ananda sthavira dvArA bhagavAna ko nivedana pada 416. tiNa avasara AnaMda sthavira, gozAle avadAta / ima ko chateja Darapiyo, yAvata atibhaya jAta / / 420. gozAlA nAM pAsa thI, hAlAhalA kahIja / kabhakArikA noM jiko, kuMbhakArAvaNa thIja / / 421. nikale nikalI nai tadA, zIghra tvarita gati pNc| sAvatthI madhyomadhya thaI, nikalai nikalI saMca / / 414. tumaM ca NaM ANaMdA ! sArakkhAmi saMgovAmi 'sArakkhAmi' tti saMrakSAmi dAhabhayAt 'saMgovayAmi' tti saMgopayAmi kSemasthAnaprApaNena / (va0pa0673) 415. jahA vA se vaNie tesi vaNiyANaM hiyakAmae jAva nissesakAmae 416. ANukaMpiyAe devayAe sabhaMDa jAva (saM0 pA0) saahie| 417. taM gaccha NaM tumaM ANaMdA! tava dhammAyariyassa dhammovaesagassa 418. samaNassa nAyaputtassa eyamajheM parikahehi / (za0 15596) 419. tae NaM se ANaMde there gosAleNaM maMkhaliputteNaM evaM vutte samANe bhIe jAva saMjAyabhae 420. gosAlassa maMkhaliputtassa aMtiyAo hAlAhalAe kuMbhakArIe kuMbhakArAvaNAo 421. paDinikkhamati, paDinikkhamittA sigdhaM turiya sAvatthi nagari majjhamajjhaNaM niggacchai, niggacchittA 1. aMgasuttANi bhAga 2 meM guvvaMti ke bAda thubvaMti pATha hai, para usako jor3a nahIM hai| 330 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 422. jeNeva koTThae ceie, jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA 423. samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto AyAhiNaM 422. jihAM je koTaga bAga cha, jihAM zramaNa bhagavaMta / mahAvIra svAmI tihAM, Avai AvI mNt|| 423. zramaNa bhagavaMta mahAvIra naiM, tIna bAra dhara pyAra / dakSiNa nAM pAsA thakI, AraMbhI maiM sAra / / 424. pradakSiNa deI karI, vaMdai stutI kareha / namaskAra zira nAma nai, ema kahai guNageha / 425. ima nizcai bhagavaMta ! haM, chaTa pAraNa tAhi / je tumha nI AjJA chate, nagarI sAvatthI mAMhi / / 426. ucca nIca majjhima kule, yAvata phiratAM jANa / hAlAhalAju nAma kari, kuMbhakArikA mANa / / 427. kuMbhakAri ApaNa thakI, jAvata haM tiNa ThAma / jAtAM taba gozAla je, putra maMkhalI Ama / / 428. mujha prati je hAlAhalA, kuMbhakArikA tAya / jAvata hI dekhI karI, ihavidha bolyo vAya / / 426. Ava ihAM ANaMda ! tUM, suNa ika mahAdRSTaMta / taba hUM je gozAlake, ima ko chateja maMta / / 424. payAhiNaM karei, karettA vaMdai namasai, vaMdittA namaMsittA evaM vayAsI425. evaM khalu ahaM bhaMte ! chaTThakkhamaNapAraNagaMsi tumbhehi abbhaNuNNAe samANe sAvatthIe nagarIe 426. uccanIyamajjhimAI kulAI gharasamudANassa bhikkhAyariyAe aDamANe hAlAhalAe kuMbhakArIe 427. kuMbhakArAvaNassa adUrasAmaMte vIivayAmi, tae NaM gosAle maMkhaliputte 428. mamaM hAlAhalAe kuMbhakArIe kuMbhakArAvaNassa adUra sAmaMteNaM vIivayamANaM pAsittA evaM bayAsI429. ehi tAva ANaMdA! io egaM mahaM uvamiyaM nisAmehi / tae NaM ahaM gosAleNaM makhaliputteNaM evaM vutte samANe 430. jeNeva hAlAhalAe kuMbhakArIe kuMbhakArAvaNe, jeNeva gosAle maMkhaliputte 431. teNeva uvaagcchaami| tae NaM se gosAle maMkhaliputte mama evaM vayAsI-evaM khalu ANaMdA ! io cirAtIyAe addhAe 432. kei uccAvayA vaNiyA evaM taM ceva savvaM niravasesaM bhANiyabvaM jAva niyagaM nagaraM saahie| 433. taM gaccha NaM tumaM ANaMdA! tava dhammAyariyassa dhammovaesagassa jAva (saM0 pA0) parikahehi / (za0 15 // 97) 434. taM pabhU NaM bhaMte ! gosAle maMkhaliputte taveNaM teeNaM 30 430. jihAMja je hAlAhalA, kubhakArikA tAsa / kaMbhakAra ApaNa achai, jihAM gozAla vimAsa / / 431. tihAM hUM gayo gozAla taba, mujha ima bolyo vAya / ima nizcai ANaMda ! cira atIta addhA mAMya / / 432. ucca nIca ke vANiyA, ima tima sahu vistAra / kahivaM yAvata nija nagara, pahuMcAyo dhara pyAra // 433. te mATe ANaMda ! jA, dharmAcAraja jeh| dharmopadezaka prati tumhai, yAvata sarva kaheha // 435. egAhacca kUDAhaccaM bhAsarAsiM karettae ? 434. te mATai bhagavaMta jI! maMkhali-suta gozAla / prabhu te samartha chai tiko, tapa teje kari nhAla / 435. jima te eka prahAra kari, haNivU phuna yaMtreha / tema bhasma nI rAzi prati, karivA samartha eha // vA0-ihAM mANaMda pUchayo--prabhu kahitAM samartha cha he bhagavaMta ! gozAlo maMkhali-putra tapa thakI UpanoM teja te tejolezyA tiNe krii| jima eka prahAre haNivU huvai tima tathA pASANamaya mahAyaMtre karI haNivU huvai tima bhasma nI rAzi prata karivA samartha chai? iti eka prazna / samarthapaNo be prakAre-eka to viSaya mAtra apekSayA, dUjo te bhasma karavA nI apekSayA / e be prakAre karI ANaMda sthavira valI pUcha chai436. maMkhalisuta gozAla nu, viSaya cha he bhagavAna ! jAva bhasma karivA taNuM, e dhura vikalpa jAna / / 437. samartha chai bhagavaMta jI! maMkhalisuta gozAla / yAvata karivA bhasma prati, dUjo vikalpa nhAla? vA0-'pabhuti prabhaviSNurgozAlako bhasmarAzi kartum ? ityekaH praznaH, prabhutvaM ca dvidhA-viSayamAtrApekSayA tatkaraNatazceti punaH pRcchati-'visae Na' mityAdi, anena ca prathamo vikalpaH pRSTaH, 'samatthe Na' mityAdinA tu dvitIya iti| (vR0 pa0 675) 436. visae NaM bhaMte ! gosAlassa maMkhaliputtassa taveNaM teeNaM egAhaccaM kUDAhaccaM bhAsarAsiM karettae? 437. samatthe NaM bhaMte ! gosAle maMkhaliputte taveNaM teeNaM egAhaccaM kUDAhaccaM bhAsarAsiM karettae? bha0 za. 15 331 Jain Education Intemational Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 438. jina bhAkhai ANaMda ! suNa, samartha chai gozAla / tapa teje kari jAva hI, karivA bhasma karAla / / 436. he ANaMdA! viSaya chai, gozAlA naM joya / jAvata karivA bhasma prati , viSaya mAtra e hoya / / 440. chai samartha ANaMda ! e, maMkhalisuta gozAla / jAvata karivA naiM bhasama, karaNa thakI e nhAla / / 441. piNa arihaMta bhagavaMta nai, nizcai karike eha / bhasmarAzi nahiM kari saka, puNa paritApa kareha / / gItaka-chaMda 442. jetalaM he ANaMda ! chai tapa teja je gozAla nN| tapa teja eha thI guNa anaMta viziSTatara muni mAla nuM / piNa krodha nigraha karI khamai aNagAra bhagavana pravara hii| kahya sUtra meM tapa teja e sAmAnya sAdhu noM vhii| 438. pabhU NaM ANaMdA ! gosAle maMkhaliputte taveNaM teeNaM egAhaccaM kUDAhacca bhAsarAsi karettae / 439. visae NaM ANaMdA! gosAlassa maMkhaliputtassa taveNaM teeNaM egAhaccaM kUDAhaccaM bhAsarAsiM karettae / 440. samatthe NaM ANaMdA ! gosAle maMkhaliputte taveNaM teeNaM egAhaccaM kUDAhaccaM bhAsarAsi karettae, 441. no ceva NaM arahate bhagavaMte, pAriyAvaNiyaM puNa krejjaa| 443. jetalu he ANaMda ! chai tapa teja je muni mera nuM / tapa teja ehathI guNa anaMta viziSTatara bahu therana / piNa krodha nigraha karI khamai sthavira bhagavana samacitaM / iha sUtra meM AcArya Adi sutrividha sthavira nai bhaassitN|| 444. jetalaM he ANaMda ! chai tapa teja sthavira mahaMta naM / tapa teja ehathI guNa anaMta viziSTatara arahaMta nuM / piNa krodha naiMja abhAva karikai khamai arihaMta bhgvtaa| cihuM ghAtiyA agha bhUra te cakacUra tIrthaMkara kRtA / / 442. jAvatie NaM ANaMdA! gosAlassa maMkhaliputtassa tave tee, etto aNaMtaguNavisiTThatarAe ceva tave tee bhaNagArANaM bhagavaMtANaM, khaMtikhamA puNa aNagArA bhgvNto| 'aNagArANaM' ti sAmAnyasAdhUnAM 'khaMtikkhama' tti kSAntyA-krodhanigraheNa kSamanta iti kSAntikSamAH / (vR0 pa0 675) 443. jAvaie NaM ANaMdA aNagArANaM bhagavaMtANaM tave tee etto aNaMtaguNavisiTThatarAe ceva tave tee therANaM bhagavaMtANaM, khaMtikhamA puNa therA bhgvNto| 'therANaM' ti aacaaryaadiinaaN-vyH-shrutpryaaysthviraannaaN| (vR0 pa0675) 444. jAvatie NaM ANaMdA! therANaM bhagavaMtANaM tave tee etto aNaMtaguNavisiTThatarAe ceva tave tee arahaMtANaM bhagavaMtANaM, khaMtikhamA puNa arahaMtA bhgvNto| dUhA 445. taM pabhU NaM ANaMdA ! gosAle maMkhaliputte taveNaM teeNaM jAva (saM0 pA0) karettae / 446. visae NaM ANaMdA ! jAva (saM0 pA0) krette| 447. samatthe NaM ANaMdA ! jAva (saM0 pA0) krette| 445. te mATai ANaMda ! prabhu maMkhalisuta gozAla / tapa teje kari jAva hI, bhasma karevA nhAla / / 446. he ANaMdA ! viSaya cha, gozAlaka nuM soya / jAva bhasma nI rAzi prati, karivA na avaloya // 447. samartha chai ANaMda ! e, maMkhalisuta gozAla / jAva bhasma nI rAzi prati, karivA meM tatkAla / / 448. piNa arihaMta bhagavaMta nai, nizcai karinaiM eha / bhasmarAzi navi kari saka, puNa paritApa kareha / / gotama Adi ko anujJApana pada 446. te mATai jAo tumhai, he ANaMda ! abAra / gotamAdi je zramaNa nai, nigraMtha meM savicAra // 450. samastapaNe karI tiko, eha artha kaho jAya / abhiprAya ihAM eha chai, sAMbhalajo cita lyAya / / 451. gozAle tujha maiM kahI, teha sarva hI bAta / gotama Adi bhaNI kaho, dhura huMtI avadAta / / 448. no ceva NaM arahate bhagavate, pAriyAvaNiyaM puNa karejjA / (za0 15198) 449. taM gaccha NaM tuma ANaMdA ! goyamAINaM samaNANaM niggaMthArNa 450. eyamaTTha prikhehi| 332 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ko gozAla praveha | niSThara vaca mati deha / / te piNa matI kareha / niMdA na karo jeha // ma karo prtyupcaar| tathA dharma upakAra kari, ma karo dharma upakAra // 452. he AryoM! tumha mata karo dharma padicoyaNa karI, 453. dharma par3isAraNA karI, itane tehanAM mata taNI, 454. dharma prati upacAre karI, 455. maMkhalisuta gozAlake, zramaNa nirgaMtha saMghAta / mleccha anArya bhAva prati par3ivajiyo sAkSAta // 3 456. sthavira AnaMda siMha avasare, zramaNa bhagavaMta mahAvIra / ima kaye chate prabhu prataM vaMde name sudhIra // 457. prabhu vaMdI zira nAmaneM jihAM gotama Adeha / zramaNa nirgaMdha tihAM Ayane AmaMtre teha // 458. AmaMtrI ne ima kahai, vANa // ima nizcai kari jANa / he Aryo ! hUM chaTha taNAM pAraNa viSe pichANa // 458. bhramaNa bhagavaMta mahAvIra prabhu, AjJA diye chate / nagarI sAvatthI ne viSe, ucca nIca majjhimeha // 460. timahija sagalo jAna hI, jJAtaputra prati jANa / eha artha sahu tUM kahe, gozAle kahI vA0 - ihAM ANaMda sthavire gozAle je dRSTAMta deIneM kA te to samAcAra jAva zabda meM AyA / etalaM gozAle je vArttA kahI, tikA bAta AnaMda thavire gotamAdika naiM sarva khii| piNa je bhagavAna kaneM ANaMda thavira Ayo, bhagavAna naM prazna pUchayA, te jAva zabda meM na AyA / te mArTa te bAta gotamAdika naiM na kahI te vicArI joyajo / vali ANaMda thavira gotamAdika ne kahyo te likhiye chaiko gozAla praveha / niSThura vacana mati deha || par3ivajiyo gozAla / zramaNa a nigraMtha thI, bhAva anAraja nhAla // | 461. tiNa Aya! mati karo, dharma par3icoyaNA karI, 462. jAvata mleccha bhAva prati, vA0- 'ihAM ANaMda thavire kahyo - gozAlA prati dharmacoyaNA kIjo matI, gozAle zramaNa nirbaMdha sUM mleccha bhAva par3abagyo, te mArTa e ANaMde khii| piNa imana ko maune bhagavAna mhelyo, e samAcAra tUM gotamAdika naiM kahIje / tiNasUM hUM kahUM chU, ima bhagavAna ro nAMma leI na kahyo, e bhAva jANavo / gozAlA nAM kanA thI Ayane hUM bhagavAna kanai gayo, ima ANaMda gotamAdika naiM kahyoehavo piNa pATha meM nthii| to bhagavAna e samAcAra kahivAyA che tiNasUM hUM thAne kahUM. e kima hune ? sUtra dekha vicAra siijo| I koI pUche -- gozAle ANaMda sthavira naiM vArttA kahI tikA bAta to gotamAdika 452. mA NaM ajjo ! tubbhaM keI gosAla maMkhaliputtaM dhammiyAe paDicoyaNAe paDicoeu / 453. dhammiyAe paDisAraNAe paDisAreu / 454. dhammie podhAreNa povAre | 'paDIyAreNaM' ti pratyupacAreNa pratyupakAreNa vA 'paDoyAreu' 'pratyupacArayatu' ' pratyupacAraM karotu evaM pratyupakArayatu vA / ( vR0 pa0 675) 455. gosAle NaM maMkhaliputte samaNehi niggaMthehi micchaM vippaDivanne / (NO (KIRR) 'micchaM vipaDivante' tti mithyAtvaM mlecchyaM vAanAryatvaM vizeSataH pratipanna ityarthaH / (bR0 pa0602) 456. tae NaM se ANaMde ! there samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM evaM vutte samANe samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai namaMsai 457. vaMdittA namaMsittA jeNeva goyamAdI samaNA niggaMthA teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA goyamAdI samaNe niggaMthe AmaMteti 458. AmaMtettA evaM vayAsI evaM khalu maNapAraNagaMsi - ajjo ! chaTukkha 459. samaNeNa bhagavayA mahAvIreNaM abbhaNuNNAe samANe sAvatvIe nagarIe ucca-nI-mahimAlAI 460 taM caiva savvaM jAva goyamAINaM samaNANaM niggaMthANaM eyamahaM parikahi / 461. bo! tumaM keI gosAla maMlipu dhamivAe paDicopaNAe paDie / 462. jAva (saM0 pA0 ) micchaM vippaDivanne / (10 15 / 100) bha0 za0 15 333 Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nai ANaMda khii| anaM hUM bhagavAna kanhai AyanaM sagalA samAcAra gozAle kahyA te bhagavAna nai haiM khyaa| valI bhagavAna nai prazna pUchayA, e samAcAra gotamAdika ne kahyA pATha meM cAlyA nathI, te kiNa kAraNa ? tehanoM uttara-ANaMda sthavira maiM gozAle bAta kahI, tikA bAta to sagalI gotamAdika ne khii| gozAle kahyo cha-'gozAlA sU dharma paDicoyaNA, dharma paDisAraNA, dharma prati upacAra kIjo mtii|' gozAle zramaNa nigraMtha sUM mleccha bhAva par3ivajyo chai| ima kahate chate bhagavAna virAjyA, tihAM gozAlo Aya gyo| tiNasU ANaMda sthavira bhagavAna kanhai Aya gayo / gozAlA rA samAcAra kahyA, prazna pUchayA, te bAta gotamAdika nai kahi sakyo nahIM / ehavU nyAya saMbhavai / ' (ja.sa.) gozAlaka dvArA svasiddhAnta nirUpaNa pada 463. jitale ANaMda thavira je, gotamAdi maiM nhAla / eha artha kahai tetale, makhalisuta gozAla / / 464. kuMbhArI hAlAhalA, tasu ApaNa thI tAma / nikalI AjIvika taNAM, saMgha saMghAte Ama / / 465. nija saMgha sAthe paravarayo, mahAamarisa abhimAna / tiNa karike vahito chato, zIghra tvarita hI jAna / / 466. jAva sAvatthI madhya thaI, jihAM chai koTThaga bAga / jihAM zramaNa bhagavaMta cha, mahAvIra mahAbhAga / / 463. jAvaM ca NaM ANaMde there goyamAINa samaNANaM niggaMthANaM eyamaTTha parikahei, tAvaM ca NaM se gosAle maMkhaliputte 464. hAlAhalAe kuMbhakArIe kuMbhakArAvaNAo paDinikkha mai, paDinikkhamittA AjIviyasaMghasaMparivuDe 465. mahayA amarisaM vahamANe sigdhaM turiyaM 466. sAvatthi nagari majhamajheNaM niggacchai, niggacchittA jeNeva koTThae ceie, jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre 467. teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA samaNassa bhagavao mahAvIrassa adUrasAmaMte ThiccA 468. samaNaM bhagavaM mahAvIraM evaM vadAsI 467. tihAM Avai AvI karI, zramaNa bhagavaMta mahAvIra / tasu nahiM alago TUkar3o, ema rahI prabhu tiir|| 468. zramaNa bhagavaMta mahAvIra prati, ihavidha bole vAya / vacana olaMbhA rUpa te, gozAlo kahai tAya / / 466. suThu NaM kahitAM bhalo, he AukhAvaMta ! he kAsapa ! tUM mujha pratai, eha vaca AkhaMta / / 470. gozAlaka suta-maMkhali, dharmAtevAsI moya / vAra-vAra tUM ima kahai, tiNasUM pATha be vAra sujoya / / 471. je tujha ziSya gozAlo hu~to, te sUko zuSka sarIsa / baha rudhira ane mAMse karI, zuSka thaI sujagIsa / / 472. kAla avasare kAla kari, koika suralokeha / devapaNe te UpanoM, hiva mujha vigata suNeha / / vA0---koI kahai-bhagavAna gozAlo nai dIkSA na dIdhI, tehano uttaraihAM bhagavAna ne gozAle kahyo-mujha maiM tUM kahai gozAle maMkhali-putra mAharo dharmAtevAsI ziSya, te to tana sUkAvI, kAla karI devatA thayo / ima gozAle piNa kahyo, te mATa bhagavAna gozAlA nai dIkSA diidhii| 473. haM to udAI nAma je, kuMDiyAyaNa gotrI tAsa / tiNa arjuna gotamaputra nAM, tanu prati tajyUM vimAsa / / 474. arjuna tanu prati taji karI, maMkhalisuta gozAla / teha taNAM je tanu viSa, praveza kIdhU nhAla // 469. suThu NaM Auso kAsavA ! mamaM evaM vayAsI sAhU NaM Auso kAsavA ! mamaM evaM vayAsI470. gosAle maMkhaliputte mamaM dhammaMtevAsI gosAle ____ maMkhaliputte mamaM dhmmtevaasii| 471. je NaM se gosAle maMkhaliputte tava dhammaMtevAsI se NaM sukke sukkAbhijAie bhavittA 472. kAlamAse kAlaM kiccA aNNayaresu devaloesu devattAe uvavanne / 473. mahaNNaM udAI nAma kuMDiyAyaNIe ajjuNassa goyama puttassa sarIragaM vippajahAmi 474. vippajahittA gosAlassa maMkhaliputtassa sarIrayaM aNuppavisAmi 334 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational ation Intermational Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 475. gozAlA rA tanu viSe, praveza karI sujoya / sapta pauTTa parihAra e, amhai karUM chU soya / / 476. je piNa AyuSamaMta ! phuna, re kAsava ! suNa bAta / jeha amhArA zAstra meM, sIjhyA keI sujAta / / 477. vA sIjhai vali sIjhasyai, te sagalA hI soya / mahAkalpa caurAsI lakha, te kSaya karI sajoya / / vA0--'te sagalAI'-gozAlA nAM siddhAMta noM artha viruddha te bhaNI vyAkhyAna na kIdho / cUrNikAra kahai-saMdeha bhaNI tehanAM artha likhyA nahIM tathApi zabda anusAre koika likhiya chai-khapAvI nai iti yogH| tihAM kalpa kahitAM kAla vizeSa teha loka prasiddha piNa huvai te vyavaccheda nai artha caurAsI lAkha mahAkalpa khyaa| 478. sapta deva nAM bhava prate, sapta saMjatha AkhyAta / teha nikAya vizeSa cha, sannI garbha phuna sAta // vA0-sAta saMjJi garbha etale manuSya garbha vasatI prata, tehana mate mokSa gAmI nAM sAta sAMtara huvai cha, tehanai Age svayameva kahisya / 475. aNuppavisittA imaM sattamaM pauTTaparihAra prihraami| 476. je vi AI Auso kAsavA ! amhaM samayaMsi kei sijjhisu vA 477. sijhaMti vA sijjhissaMti vA savve te caurAsIti mhaakppsyshssaaii| vA0-'jevi AI' ti...'caurAsIiM mahAkappasayasahassAI' ityAdi gozAlakasiddhAntArthaH sthApyo, vRddhairapyanAkhyAtatvAt, Aha ca cUrNikAra:saMdiddhattAo tassa siddhatassa na 'lakkhijjai' ti tathA'pi zabdAnusAreNa kiJciducyate-caturazItimahAkalpazatasahasrANi kSapayitveti yogaH, tatra kalpA: -kAlavizeSAH, te ca lokaprasiddhA api bhavantIti tadvyavacchedArthamuktaM mahAkalpA-vakSyamANasvarUpAsteSAM yAni zatasahasrANi-lakSANi tAni tathA / (vR0 pa0676) 478. satta divve, satta saMjUhe, satta saNNigabbhe / 'satta saMjUhe' tti sapta saMyUthAn -nikAyavizeSAn / (vR0 pa0 676) vA0-'satta sanniganbhe' tti sajJigarbhAn-manuSyagarbhavasatIH, ete ca tanmatena mokSagAminAM saptasAntarA bhavanti vakSyati caivaitAn svayameveti / / (vR0pa0 676) 479. satta pauTTaparihAre paMca kammaNi sayasahassAI saTTi ___ ca sahassAI chacca sae tiNNi ya / 480. kammase aNupumveNaM khavaittA tao pacchA sijhati bujjhati muccaMti 481. parininvAyaMti savvadukkhANamaMtaM kareMsu vA kareMti vA karissaMti vaa| 482. se jahA vA gaMgA mahAnadI jao pavUDhA, jahiM vA pajjuvatthiyA 'jahiM vA 'pajjuvatthiya' tti yatra gatvA parisAmastyena upasthitA-uparatA samAptA ityarthaH / (vR0pa0676) 463. esa NaM addhA paMcajoyaNasayAI AyAmeNaM addhajoyaNaM vikkhaMbheNaM, paMca dhaNusayAiM uvveheNaM / 464. eeNaM gaMgApamANeNaM satta gaMgAmo sA egA mhaagNgaa| 485. satta mahAgaMgAo sA egA saadiinngNgaa| satta sAdINagaMgAo sA egA mdugNgaa| 486. satta madugaMgAo sA egA lohiyagaMgA / satta lohiyagaMgAo sA egA AvatIgaMgA / bha0 za0 15 335 476. sapta pauTTa parihAra phuna, karma viSe lakha pNc| sATha sahasra chasau valI, Upara tIna viraMca // 480. aMza bheda e karma nAM, anukrama sarva khapAya / ___ taThA pachai sIjhai valI, bUjhai karma mUkAya / / 481. huvai zItalIbhUta phuna, sahu dukha taNoja aMta / kiyo kara karasyai valI, hiva mahAkalpa kahaMta / / 482. jima gaMgA jihAM thI calI, jihAM samAptI hoya / addhA mAraga tehanoM, Agala kahiyai soya // 483. lAMbI jojana pAMcasai, cor3I addha jojana / dhanuSa pAMca saya jeha gaMga, UMDI tAsa kathana / / 484. e gaMgA noM mAna kari, ehavI gaMgA sAta / tasu ekaTha kIdhe chate, ika mahAgaMgA thAta / / 485. sAta mahAgaMgA taNo, sAdINa gaMgA eka / sapta sAdINa gaMgA taNI, ika mRtyu-gaMgA pekha // 486. sapta mRtyu-gaMgA taNI, lohita-gaMga ika cNg| sapta lohita-gaMgA taNI, eka AvatI-gaMga / / Jain Education Intemational Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 487. sapta AvatI-gaMga nIM, paramAvatI-gaMga ek| e pUrva kahI dhura sahita, apara sahu gaMga lekha / / 488. ika lakha satarai sahasra phuna, SaTasau guNapaccAsa / saha gaMgA huvai etalI, amha samaye kahI tAsa / / 486. te gaMgA nAM vAlukA-kaNa nAM doya uddhAra / uddharavU uddhAra te, kahiye te adhikAra // 460. sUkSama boMdi-kalevarA, sUkSama nhAnA jeha / boMdI te AkAra cha, kalevarA kaNa leha / / 461. ehavA je velU taNAM, sUkSma khaMDa nuM soya / uddharata uddhAra te, prathama bheda e hoya / / 462. bAdara boMdi-kalevarA, bAdara moTA jeh| boMdI te AkAra chai, kalevarA kaNa leha / / 487. satta AvatIgaMgAo sA egA prmaavtii| evAmeva ___sapuvvAvareNaM 488. egaM gaMgAsayasahassaM sattara sahassA chacca aguNa pannaM gaMgAsayA bhavaMtIti makkhAyA / 489. tAsi duvihe uddhAre paNNatte, taM jahA 'tAsi dubihe' ityAdi, tAsAM gaMgAdInAM gaMgAdigatabAlukAkaNAdInAmityarthaH dvividhaH uddhAraH uddhrnniiydvaividhyaat| (vR0pa0676) 490,491. suhumaboMdikalevare ceva / 'suhumaboMdi kalevare ceva' tti sUkSma bondInisUkSmAkArANi kalevarANi-asaMkhyAtkhaNDIkRta bAlukAkaNarUpANi yatroddhAre sa tathA |(vR. 50 676) 492. bAyaraboMdikalevare cev| 'bAyaraboMdikalevare ceva' ti bAdarabondInibAdarAkArANi kalevarANi-vAlukAkaNarUpANi yatra tthaa| (vR0pa0 676) 493. tattha NaM je se suhumaboMdikalevare se Thappe / 'Thappe' tti na vyAkhyeyaH itarastu vyAkhyeya ityarthaH / (vR0pa0676) 494. tattha NaM je se bAyaraboMdikalevare tao NaM vAsasae gae, vAsasae gae egamegaM gaMgAbAluyaM avahAya 495. jAvatieNaM kAleNaM se koThe khINe / 'se koThe' tti sa koSTho-gaGgAsamudAyAtmakaH / (vR. 50676) 496. NIrae nilleve niTThie bhavati settaM sare sarappamANe / niSThitaH niravayavIkRta iti / (vR0pa0676) 463. tihAM sUkSama boMdi-kalevare, bakhANavaM nahi teha / tiNa kAraNa thApyo tiko, dvitIya bheda hiva leha / / 464. tihAM bAdara boMdi-kalevare, teha thakI ima lekha / sau-sau varSa gaye chate, kADhe kaNa ika-eka / / 465. jitale kAle kari jike, gaMgA nAM samudAya / teha rUpa koTho tiko, kSINa velu-kaNa thAya / / 466. nIrae te raja rahita hai, lepa rahita hajANa / nITho avayava rahita hI, te, sara kAla pramANa / / vA0-etale eka lAkha satara sahasra chaha sau ugaNapacAsa etalI nadI noM AyAma viSkaMbha UMDapaNuM e sarva melI tiNa pramANa koTho kIja te velU nai kaNe bharI te mAMhi thI saue varSe eka-eka kADhatAM jetale kAle te ThAlo thAvai tetale kAle eka sara kahiye / 467. mAnasa nAmai sara tiko, te sara mAna kareha / tIna lAkha je sara gayAM, mahAkalpa ika leha / / 468. lakha caurAsI ehavA, mahAkalpa avaloya / eka mahAmAnasa tasu, kahivAya ima joya / / vAla-etale caurAsI lAkha mahAkalpa parUpyA / hivai sAta bhava devAdika parUpai chai 497. eeNaM sarappamANeNaM tiNNi sarasayasAhassIo se ___ege mahAkappe / 498. caurAsIti mahAkappasayasahassAiM se ege mahAmANase / vA0-yadaktaM cataraNItirmahAkalpazatasamrANIti tata prarUpitama, atha saptAnAM divyAdInAM prarUpaNAyAha (vR0pa0676) 499. aNaMtAo saMjUhAo jIve cayaM caittA 466. jeha anaMta saMjutha thakI, jIva cavana kari joya / athavA cayaM zarIra prati, chAMDI nai avloy|| vA0-aNaMtAo saMjUhAo kahitAM anata jIva samudAya rUpa nikAya thakI cayaM kahitAM cavana pratai caittAM karInai athavA cayaM kahitAM deha pratai caittA kahitAM tyajI ne / vA-'aNaMtAo saMjUhAo' tti anantajIvasamudAyarUpA nikAyAt 'cayaM caitta' tti cyavaM cyutvA cyavanaM kRtvA cayaM vA-'dehaM caitta'tti tyaktvA / (vR0 pa0 676) 336 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Education Intemational Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 500. UparalA mANasa taNAM, / mANasa taNAM saMyudha deva pichANa teha viSe je Upajai, anaMta kAya thI ANa // vA0 - Uparalo, bicalo aura nIcalo e tIna mAnasa nAM sadbhAva thakI te mAhilo e doSa rAmavA ne artha Uparalo isa ka mANasetti gaMgAdi prarUpaNA thakI pUrvokta svarUpa sara naiM viSe yukta ityarthaH / sara pramANa AukhA " , saMjUhetti nikAyavizeSa deva tehane viSe devapaNa UpajaM e pahilo deva bhava kahyo / mahAmANasa saMjUha saMkhyA etalI sarva nadI huvai, doya hajAra nava sau usa koTAkoDi, pacahattara lAkha kor3i aDatAlIsa hajAra kor3i elI nadI jANavI / 501. tihAM deva saMbadhiyA, bhoga bhogavI tAma / vicarI te suraloka thI, Au kSaya kari Ama // 502. bhava sthiti kSaye aMtara rahita, tanu prati tajI tivAra prathama sanni garbha manupaNe upaje jIva jivAra // 503. teha jIva te bhava cakI nikale aNaMtareha / majjhima mANasa saMyudhe, devapaNe vA0 - je sannI garbhaja manuSyapaNo UpanoM te upajeha // jIva te manuSya nAM bhava thakI aMtara rahita nIkalI naiM majjhima kahitAM bicale mAnasa pramANa AukhA yukta saMyutha te nikAya vizeSa deva naiM viSe Upajai / 504. tihAM deva saMbaMdhiyA, bhoga te suraloka yakI tadA, jAba vicareha AyU jAva caveha || 505. dvitIya sanni garbhajapaNe teha jIva te bhava thakI, 506. nikalI heThalA mAnase, manuSyapaNeM upajeha | anaMtaraM nikale ha || pramANa AyU yukt| saMyutha devapaNe tiko, upaje ehabU ukta // 507. te tihAM deva saMbaMdhiyA, jAva cavI ne jAna / tRtIya sagnigarbha manuparne, 508. teha vahAM bhI jAna hI mahAmANasa saMyuya viSe vA0 - mahAmAnasa pUrvokta mahAkalpa pramita AukhAvaMta naiM viSe, je pUrve prathama mahAmAnasa apekSAye iso jIva Upane ANa // nikala Upara leha devapaNe Upajeha // kahya N caurAsI lAkha mahAkalpa khapAvI naiM te dekhavUM / anyathA mahAmAnasa triNa naiM viSe te kalpa ghaNAM thAve te mArTa ehanAM tIna bheda - uparilA, madhyama, heThalA / te mAMhi UparalA mahAmAnasa pramANa AukhAyukta tIna hIja saMyUtha tIna deva bhava ne viSe Upajai / 506. te tihAM deva saMbaMdhiyA, jAva cavI neM jANa / turyasanni garbha manu viSe, jIva Upajai ANa / / 510. teha jIva te bhava thakI, nikalI aNaMtareha | upajeha || madhyama mahAmANasa saMyutha, devapaNeM 500. uvarille mANase saMjUhe deve uvavajjati / vA0 - 'uvarille' tti uparitanamadhyamAdhastanAnAM mAnasAnAM sadbhAvAt tadanyasyAyoparitane ityuktaM 'mANase' ti gaGgAdiprarUpaNata prAguktasvarUpe kharasi saraH pramANAte ityarthaH 'saMjU'tti nikAyavizeSe deve 'uvavajjai' tti prathamo divyabhavaH / (bu0pa0606) 501. se NaM tattha divvAI bhogabhogAI bhuMjamANe viharai, viharitA tAmro devalagAo 502. bhavakkhaeNaM ThiikkhaeNaM anaMtaraM cayaM caittA paDhame saNigabbhe jIve paccAyAti / 503. se NaM taohiMto anaMtaraM uvvaTTittA majjhille mANase saMjU he deve uvavajjai / 504. se paM tatya divvAI bhogabhogAI bhujamANe viharada viharitA tAlI devamogAo uraNaM jAva (saM0 pA0 ) caittA / 505. docce saNNiganbhe jIve paccAyAti / 506. se NaM tamohito anaMtaraM ubvaTTittA heTThille mANase saMjU deve ubavajjai / 507. se NaM tattha divvAiM bhoga bhogAI jAya caittA tacce saNNigabbhe jIve paccAyAti / 500 se mohita jAva uccaTTitA upari mANusuttare saMjU he deve ubavajjai / bA0 mAnasottare' ti mahAmAnase pUrvoktamahAkalpapramitApuSkavati yacca prAguktaM caturazIti mahAkalyAn zatasahasrANi pariveti tatprathama mahAmAnasApekSayeti draSTavyaM anyathA triSu mahAmAnaseSu bahutarANi tAni syuriti eteSu coparimAdibhedAt triSu mAnasottareSu zrIpyeva saMyAni zrayazya devabhavAH / " 7 (2010676) 509. se NaM tattha divvAiM bhogabhogAI jAva caittA cautthe saNNiganbhe jIve paccAyAti / 510. se NaM taohito anaMtaraM ubvaTTittA majjhille mANusuttare saMjU he deve uvavajjai / bha0 za0 15 337 Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 511. se NaM tattha divvAI bhogabhogAI jAva caittA paMcame saNNigabbhe jIve paccAyAti / 512. se NaM taohito aNaMtaraM uvvaTTittA hiTThille mANu suttare saMjUhe deve uvavajjai / 513. se NaM tattha divvAiM bhogamogAI jAva caittA chaThe saNNigabbhe jIve paccAyAti / 514. se NaM taohito aNaMtaraM umbaTTittA-baMbhaloge nAma se kappe paNNatte / 515. pAINapaDINAyate udINadAhiNavicchiNNe / 511. te tihAM deva saMbaMdhiyA, jAva cavI ne jANa / paMcama sanni garbha manu viSe, jIva Upajai ANa // 512. teha jIva te bhava thakI, nikalI aNaMtareha / heThila mahAmANasa saMyUtha, devapaNe upajeha / / 513. te tihAM deva saMbaMdhiyA, jAva cavI ne jANa / chaThA sanni garbha manu viSe, jIva Upajai ANa / / 514. teha jIva te bhava thakI, nikalI aNaMtareha / brahmaloka' nAme iso, kalpa parUpyo teha / / 515. lAMbapaNe pUrva pazcima, uttara dakSiNa joga / vistIrNa cor3ApaNe, te paMcama suraloga / / 516. sUtra pannavaNA dUsare, ThANa pade jima khyAta / jAva paMcama avataMsakA, AkhyA teha kahAta / / 517. azoka avataMsaka prathama, yAvata hI pratirUpa / te tihAM sura meM Upaja, pAmai sukha anUpa / / 518. te tihAM daza dadhi deva nAM, jAva cavI - jANa / ___ saptama sanni garbha manu viSe, jIva Upajai ANa / / 519. teha tihAM nava mAsa laga, bahu pratipUraNa leha / sADhA sAtaja rAtri dina, e atikramye chateha / / 520. tanu sukumAlaja jehanoM, bhadraka mUrtI jAsa / mRdu darbha kuMDala nIM para, kuMcita keza vimAsa / / 521. mRSTa gaMDa-tala ne viSe, karNAbharaNa vizekha / devakumAraja sArikhI, chai tanu prabhA surekha / / 522. janmyA bAlaka ehavo, re kAzyapa ! suNa baat| hUM ija te bAlaka hu~to, Agala suNa avadAta / / 523. tivAra pachai he AyuSmana ! aho kAsavA ! jANa / mhai bAlapaNa dIkSA grahI, kumAra vaya pahichANa / / 524. phuna kumAra vaya nai viSe, brahmacarya vasiveha / kAna biMdhAyA piNa nathI, kuzruti-zilAka kareha / / 516 jahA ThANapade (2 / 54) jAva paMca vaDeMsagA paNNattA, taM jahA517. asogava.sae jAva paDirUvA-se NaM tattha deve uvavajjai / 518. se NaM tattha dasa sAgarovamAI dibvAI bhogabhogAI jAva caittA sattame saNNiganbhe jIve paccAyAti / 519. se gaM tattha navaNhaM mAsANaM bahupaDipuNNANaM aTThamANaM rAiMdiyANaM vItikkaMtANaM 520. sukumAlagabhaddalae miu-kuMDala kuMciya-kesae 521. maTThagaMDatala-kaNNapIDhae devakumArasappabhae 522. dArae payAti / se NaM ahaM kAsavA ! 525. kuzruti viNa suNye bAla vaya, pravrajyA viSa pichANa / saMkhA kahitAM buddhi te, mhai lAdhI suvihANa / / 523. tae NaM ahaM Auso kAsavA ! komAriyapavya jjAe 524. komAraeNaM baMbhaceravAseNaM aviddhakaNNae 'aviddhakannae ceva' tti kushrutishlaakyaa'viddhkrnn:avyutpnnmtirityrthH| (vR0pa0678) 525. ceva saMkhANaM paDilabhAmi / tasyAM pravrajyAyAM viSayabhUtAyAM saMkhyAnaM-buddhi pratilebha iti yogH| (vR0pa0678) 526. paDilabhittA ime satta pauTTaparihAre pariharAmi, taM jahA527. (1) eNejjassa (2) mallarAmassa (3) maMDiyassa (4) rohassa (5) bhAraddAissa / 528. (6) ajjuNagassa goyamaputtassa (7) gosAlassa mNkhliputtss| 526. ima buddhi lAbhI maiM kiyA, Agala kahisyai jeha / sapta pauTTa parihAra prati, kahiyai chai hiva teha / / 527. eNaka phuna mallarAma noM, maMDita roha noM sNc| bhAradAi noM paMcamo, nija-nija nAme paMca / / 528. arjuna gotama-putra noM, gozAlaka avaloya / teha maMkhaliputra noM, eha saptamoM hoya / 1. Adi thakI sAta saMyUtha, chaha deva bhava ana sAtamoM deva bhava brahmadevaloka nai viSe / te saMyUtha na huvai sUtra ke viSe saMyUthapaNe karI nathI vAMchayo te bhaNI / 338 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vA0--ihAM eNakAdika paca nAma thakI kahyA ana doya chehalA pitA ne nAme karI sahita khyaa| vA0--'eNejjasse' tyAdi ihaiNakAdayaH paJca nAmato'bhihitAH dvau punarantyo pitRnAmasahitAviti / (vR0pa0678) 529. tattha NaM je se paDhame pauTTaparihAre se NaM rAyagihassa nagarassa bahiyA maMDikucchisi ceiyaMsi 530. udAissa kuMDiyAyaNassa sarIraM vippajahAmi, vippajahittA 531. eNejjagassa sarIragaM aNuppavisAmi, aNuppavisittA bAvIsaM vAsAI paDhama pauTTaparihAraM pariharAmi / 532. tattha NaM je se docce pauTTaparihAre se NaM udaMDapurassa nagarassa bahiyA caMdoyaraNaMsi ceiyaMsi 533. eNejjagassa sarIragaM vippajahAmi, vippajahittA mallarAmassa sarIragaM aNuppavisAmi, aNuppavisittA 534. ekavIsaM vAsAiM docca pauTTaparihAraM pariharAmi / 535. tattha NaM je se tacce pauTTaparihAre se NaM caMpAe nagarIe bahiyA aMgamaMdiraMsi ceiyaMsi 536. mallarAmassa sarIragaM vippajahAmi, vippajahittA maMDiyassa sarIragaM aNuppaviNami, aNuppavisittA 537. vIsaM vAsAiM taccaM pauTTaparihAraM pariharAmi / 526. tihAM prathama pauTTa parihAra te, nagara rAjagRha bAra / ___ maMDikukSi nAme bhala, bAga viSe avadhAra / / 530. nAma udAI gotra tasu, kuMDiyAyana suvicAra / mhai chAMDaya tanu tehano, te chAMDI tihavAra / / 531. eNIka taNe zarIra hUM, paiTho paisI dhAra / varSa bAvIsa rahyo tihAM, e prathama pauTTa parihAra / / 532. tihAM dvitIya pauTTa parihAra te, nagara udaMDapura baar| caMdrotara nAme bhalo, bAga viSe suvicAra / / 533. eNIka tanu mhai mUkiyo, mUkI ne tiNa ThAma / mallarAma nAM tanu viSe, paiTho pesI tAma / / 534. mallarAma nAM tanu viSe, rahyo varSa ikabIsa / dvitIya pauTTa parihAra e, mhai kI* sujagIsa / / 535. tihAM tRtIya pauTTa parihAra te, caMpAnagarI baar| aMgamaMdara nAme bhalo, bAga viSa suvicAra / / 536. mallarAma nAM tanu pratai, mUkyo mUkI tAma / maMDita taNAM zarIra meM, paiTho paisI Ama / / 537. maMDita nAM tanu nai viSe, rahyo varSa haM bIsa / tRtIya pauTTa parihAra e, maiM kIdhU sajagIsa / / 538. tihAM turya pauTTa parihAra te, nagarI vANArasI baar| kAma mahAvana pravara hI, caitanya viSe suvicAra / / 536. maMDita taNAM zarIra prati, mUkyo mUkI soya / roha taNAM tanu nai viSe, peTho paisI joya / / 540. roha taNAM tanu naiM viSe, rahyo varSa ugaNIsa / turya pauTTa parihAra e, mhai kIvU sujagIsa // 541. tihAM paMcama pauTTa parihAra te, nagaro AlaMbhikA baar| prApta kAla nAme bhalo, bAga viSe suvicAra / / 542. roha taNAM zarIra prati, mUkyo mUkI tAma / bhAradAI nAM tanu pratai, paiTho paisI Ama / / 543. bhAradAI nAM tanu viSe, hUM rahyU varSa aThAra / paMcama pauTTa parihAra e, mai koLU tihavAra / / 544. tihAM SaSTama pauTTa parihAra te, nagarI vizAlA baar| kuMDiyAyaNa nAme bhalo, bAga viSe avadhAra / / 545. bhAradAI nAM zarIra prati, mUkyo mUkI soy| arjuna gotama-putra tanu, paiTho paisI joya / / 546. arjuna gotama-putra tanu, hUM rahyaM satarai vAsa / SaSTama pauTTa parihAra e, mhai kI-- suvimAsa / / 547. saptama pauTTa parihAra te, nagarI sAvatthI eha / hAlAhalA kuMbhakArI nA, kuMbhakAra hATeha / / 538. tattha NaM je se cautthe pauTTaparihAre se NaM vANArasIe nagarIe bahiyA kAmamahAvaNaMsi ceiyaMsi 539. maMDiyassa sarIragaM vippajahAmi, vippajahittA rohassa sarIragaM aNuppavisAmi , aNuppavisittA 540. ekUNavIsaM vAsAI cauttha pauTTaparihAraM pariharAmi / 541. tattha NaM je se paMcame pauparihAre se NaM Ala bhiyAe nagarIe bahiyA pattakAlagaMsi ceiyaMsi 542. rohassa sarIragaM vippajahAmi, vippaja hitA bhAraddAissa sarIragaM aNuppavisAmi, aNuppavisittA 543. aTThArasa vAsAI paMcamaM pauTTaparihAraM parihAmi / 544. tattha NaM je se chaThe pauTTaparihAre se NaM vesAlIe nagarIe bahiyA koMDiyAyaNaMsi ceiyaMsi 545. bhAraddAissa sarIraM vippajahAmi, vippajahittA ajjuNagassa goyamaputtassa sarIragaM aNuppavisAmi, aNuppavisittA 546. sattarasa vAsAiM chaTheM pauTTaparihAraM pariharAmi / 547. tattha NaM je se sattame pauTraparihAre se NaM iheva sAvatthIe nagarIe hAlAhalAe kuMbhakArIe kuMbhakArAvarNasi bha0 za015 339 Jain Education Intemational Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 548. arjuna gotama-putra noM, tanu mUkyo muukiij| maMkhalisuta gozAla nAM, zarIra prati dekhIja / / 546. te tana atihI sthira sudhrava, dhAraNa yogya vicAra / zIta uSNa phuna bhUkha noM, sahaNahAra tanu dhAra / / 548. ajjuNagassa goyamaputtassa sarIragaM vippajahAmi, vippajahittA gosAlassa maMkhaliputtassa sarIragaM 549. alaM thiraM dhuvaM dhAraNijjaM sIyasahaM uNhasahaM khuhAsaha 'alaM thira' ti atyarthaM sthirN| (vR0 50 678) 550. vivihadaMsamasagaparIsahova saggasahaM 550. vividha prakAra taNAM valI, daMza maMzaka adhikeha / parisaha - upasarga taNo, sahaNahAra tanu jeha / / 551. ehavaM thira saMghayaNa je, tasu ima karine soya ! praveza kIbUM te tanu, praveza karI sujoya / / 552. maMkhali-suta gozAla tanu, hUM rahUM solai vAsa / saptama pauTTa parihAra e, tanu parAvarta vimAsa / / 553. he AyuSmana ! kAsavA ! iNa prakAra kari dhAra / ika saya tetI varSa kRta, ha sapta pauTTa parihAra / / 554. iso amhAre zAstra kahyu, te mATai kahUM toya / he AyuSmana kAsavA! bhalo kahai ima moya / / 555. he AyuSmana kAsavA ! rUDUM kahai mujha nhAla / dharmAtevAsI mAMharo, maMkhalisuta gozAla / / 556. dharmAMtevAsI mAMharo, maMkhalisuta gozAla / bAra-bAra tUM mujha pratai, ima kahai tasu tanu nhAla / gozAlakavacana pratikAra pada 557. zramaNa bhagavaMta mahAvIra taba, kahai gozAla prateha / teha yathAdRSTAMta ima, he gozAla ! suNeha // 558. je taskara hoI tiko, grAma taNe lokeha / pUThe vAharU tiNa karI, parAbhaviyoja chateha / / 556. vali tehathI bIhato chato, kihAMika gartA jeh| vA darI te syAlAdi nAM, kRta je bhU-vivareha / / 551. thirasaMghayaNaM ti kaTu taM aNuppavisAmi, aNuppavisittA 552. solasa vAsAI imaM sattamaM pauTTaparihAraM prihraami| 553. evAmeva Auso kAsavA! egeNa tettIseNaM vAsasaeNaM satta pauTTaparihArA parihariyA bhavaMti / 554. iti makkhAyA, taM suTTha NaM Auso kAsavA ! mama evaM vayAsI555. sAhU NaM Auso kAsavA ! mamaM evaM bavAsI gosAle maMkhaliputte mamaM dhammaMtevAsI, 556. gosAle maMkhaliputte mama dhmmNtevaasii| (za0 15 // 101) 557. tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre gosAlaM maMkhaliputtaM evaM vayAsI-gosAlA ! jahAnAmae 558. teNae siyA, gAmellaehiM parabbhamANe 560. vA durga tiko jAvU dukhe, vana gahanAdi kaheha / athavA nimna jale karI, sUko sara Adeha / / 561 athavA giri vA viSama phuna, aNapAmaMto sthAna / ika moTe je Una naiM, lome karI pichAna / / 562. athavA saNa meM loma kari, athavA kapAsa jeha / teha taNe pasme karI, athavA tRNa agreha / / 559. parabbhamANe kattha ya gaDDaM vA dariM vA 'dari' ti zRgAlAdikRtabhUvivaravizeSaM / (vR0pa0683) 560. duggaM vA NiNNaM vA 'duggaM' ti duHkhagamyaM vanagahanAdi 'ninna' ti nimna zuSkasaraHprabhUti / (va0pa0683) 561. pavvayaM vA visamaM vA aNassAdemANe egeNaM mahaM uNNAlomeNa vA 562. saNalomeNa vA kappAsapamheNa vA taNasUeNa vA 'taNasUeNa va' tti 'tRNasUkena' tRNAgreNa / (vR0 10683) 563. attANaM AvarettANaM ciTThajjA, se NaM aNAvarie Avariyamiti appANaM maNNai, 564. appacchaNNe ya pacchaNNamiti appANaM maNNai, aNi lukke Nilukkamiti appANaM maNNa i, 565. apalAe palAyamiti appANaM maNNai, evAmeva tumaM pi gosAlA! 563. nija Atama DhAMkI karI, taskara te tiSTheha / te nija tanu aNaDhAkiye, DhAkyo ima mAneha / / 564. apracchanna chatUM Atama prati, pracchanna iso mAneha / aNalukiyo nija Atama prati, lukiyo mAne teha / / 565. aNaolAvaNo Atama prati, olAvaNo mAneha / tUM piNa iNa dRSTAMta kari, he gozAlA ! jeha // 340 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 566. anya aNachatUMja Atama prati, anya ima dekhAr3eha / . te mATe tUM ima ma kara he gozAla ! suNeha / / 567. tujha ima karivA yogya nahIM, he gozAlA ! joya / tehija chAyA tAMharI, nathI anerI koya / / gozAlaka kA punaH Akroza pada 568. maMkhali-suta gozAla taba, prabhu ima kahya chateha / kopyo zIghra utAvalo, paMca pATha ihAM leha / / 566. aNaNNe saMte aNNamiti appANaM upalabhasi, taM mA evaM gosAlA! 567. nArihasi gosAlA ! sacceva te sA chAyA no annnnaa| (za0 153102) 566. zramaNa bhagavaMta mahAvIra prati, ucca avaca vcneh| je Akrosaja vaca karI, atihI Akroseha / / 570. ucca avaca vacane karI, AkrosI nai tAma / tU mUo ityAdi je, vacana kahIne Ama / 571. ucca avaca vacane karI, uddhaMsaNa krikeh| uddhasai kulahINa taM, ityAdika vacaneha / / 568. tae NaM se gosAle maMkhaliputte samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM evaM vutte samANe Asurutte ruThe kuvie caMDikkie misimisemANa 569. samaNaM bhagavaM mahAvIraM uccAvayAhiM AosaNAhi Aosai, 570,571. uccAvayAhiM uddhaMsaNAhiM uddhaMseti, 'uccAvayAhiM' ti asamaJjasAbhiH 'AusaNAhiM' ti mRto'si tvamityAdibhirvacana. Akrozayati zapati 'uddhaMsaNAhiM' ti duSkulInetyAdibhiH kulAdyabhimAnapAtanArthaMrvacanaiH 'uddhasei' tti kulAdyabhimAnAdadhaH paatytiiv| (vR0 pa0683) 572. ucca avaca vacane karI, uddhaMsI nai tAma / vali bhaMDA vaca vIra prati, bolai adhika virAma / / 573. ucca avaca vacane karI, nibhraMcchana krikeh| nibhraMcha tujha sAtha mujha, nathI prayojana eha / / 574. ucca avaca vacane karI, nibhraMchI maiM soya / vali gozAlo vIra prati, bolai kuvacana joya / / 575. ucca avaca vacane karI, nicchor3aNA karikeha / nicchor3e tyaja mAMharo, tIrthaMkarapaNuM eha / / 576. ucca avaca vacane kari, nicchor3I gozAla / vIra pratai vali ima kahai, duSTa vacana vikarAla / 577. potA nAM AcAra thI, naSTa thayo tUM soya / kadAci vitarka artha e, hUM ima mAnUM toya // 573,574. uccAvayAhiM nimbhaMchaNAhiM nibhaMcheti, 'nibhaMchaNAhiM' ti na tvayA mama prayojanamityAdibhiH paruSavacana: 'nibhaMcchei' tti nitarAM dRSTamabhidhatte / (vR0pa0683) 575,576. uccAvayAhiM nicchoDaNAhiM nicchoDeti, nicchoDettA evaM vayAsI'nicchoDaNAhiM' ti tyajAsmadIyAMstIrthakarAlaGkArAnityAdibhiH / (va0pa0683) 577. naThe si kadAi, 'naThe si kayAI' tti naSTa: svAcAranAzAt 'asi' bhavasi tvaM 'kayAi' tti kadAciditi vitarthiH ahamevaM manye yaduta naSTastvamasIti / (vR0 50 683) 578. viNache si kadAi, "viNaThesi' ti mRto'si / (pa0 vA0 683) 579. bhaTThe si kadAi, 'bhaTaThosi' tti bhraSTo'si-sampadaH vyapeto'si tvaM / (vR0 pa0 383) 580. naTTha-viNaTTha-bhaTThe si kadAi, dharmatrayasya yogapadyena yogAta nssttvinssttbhrsstto'siiti| (vR0pa0 683) 578. thayo vinaSTa ru tUM muo, kadAcita phuna tAma / vitarka artha zabda e, hUM ima mAnUM Ama / / 576. bhraSTa thayo saMpada thakI, kadAcita vaca tema / vitarka arthe zabda e, hUM mAnUM tujha ema // 580. naSTa vinaSTa ru bhraSTa tUM, hUM mAnU tujha hIna / samakAle trihuM dharma nAM, joga thakI pada tIna / / vA.-naSTa, vinaSTa, bhraSTa-e tInU bola samakAle thApavA noM joga yakI e tInU pada bhelA kiyaa| bha. za015 341 Jain Education Intemational Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 581. ajja na bhavasi, nAhi te mamAhito suhamatthi / (za0 15/103) 581. vali tUM Aja nahIM acha, phuna mujha thI avaloya / nizcai sukha nahiM to bhaNI, ima vaca bolyo soya / / sarvAnubhUti-bhasmarAzikaraNa pada 582. tiNa kAle nai tiNa samaya, zramaNa bhagavaMta mahAvIra / tasu aMtevAsI suziSya, guNavaMta adhika gaMbhIra / / 583. pUrava deze Upano, sarvAnubhUti nAma / vara aNagAra suhAmaNo, sarala bhalo abhirAma / / 582. teNa kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtevAsI 583. pAINajANavae savvANubhUtI nAma aNagAre pagai bhaddae 'pAINajANavae'tti prAcInajAnapadaH prAcya ityarthaH / (vR0 50 683) 584. jAva (saM0 pA0) viNIe dhammAyariyANurAgeNaM 584. jAba vinIta munI jiko, dharmAcAraja sAra / teha taNe anurAga kari, adhika prIta avadhAra / / 585. eha artha aNazraddhato, UTha UThI sAhi / jihAM gozAlo chai tihAM, Avai AvI tAhi / / 586. maMkhalisuta gozAla prati, bolai ehavI vAya / je piNa he gozAlakA! tAvata prathama kahAya / / 587. tathArUpa je zramaNa vA, mAhaNa pAse udaar| ika piNa Arya dharmamaya, suvacana dhArai sAra / / 588. te piNa tAvata te pratai, vaMdai karai namaskAra / jAva kalyANakArI tiko, maMgalIka suvicAra / / 586. daivata te dhamadeva phuna, citta ahlAdaka teha / caitya kahIjai te bhaNI, tasu paryupAsa kareha / / 560. to syUM he gozAla ! tujha, bhagavaMta pravrajyA dIdha / phUna bhagavaMta nizcai karI, muMDana kiyo prasIdha / / 561. bhagavaMte nizcai karI, sevyo vratIpaNeha / bhagavaMta nizcai sIkhavyo, teja leza Adeha / / 585. eyamaDheM asaddahamANe uThAe uThe i, uThettA jeNeva gosAle maMkhaliputte teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA 586. gosAlaM maMkhaliputtaM evaM vayAsI-je vi tAva gozAlA! 587. tahArUvassa samaNassa vA mAhaNassa vA aMtiyaM egamavi AriyaM dhammiyaM suvayaNaM nisAmeti / 588. se vi tAva vaMdati namasati jAva (saM0 pA0) kallANaM maMgala 589. devayaM ceiyaM pajjuvAsati / 590. kimaMga puNa tumaM gosAlA ! bhagavayA ceva pavvAvie, bhagavayA ceva muMDAvie, 591. bhagavayA ceva sehAvie, bhagavayA ceva sikkhAvie 'sehAvie' tti vratitvena sedhitaH vratisamAcArasevAyAM tasya bhagavato hetubhUtatvAt 'sikkhAvie' tti zikSita stejolezyAdyupadezadAnataH / (vR0 pa0 683) 592. bhagavayA ceva bahussutIkae, bhagavao ceva miccha vippaDivanne 593. taM mA evaM gosAlA ! nArihasi gosAlA ! 562. phUna bhagavaMta nizcai karI, bahuzruta tujha prati kIdha / bhagavaMta thakIja par3ivajyo, bhAva anArya prasIdha / / 563. tiNasU mA gozAla ! ima, karivA yogya na koya / he gozAlA ! tujha bhaNI, bhAva anAraja joya / / 564. prakRti chAyA tAMharI, nizcai karI tehiij| piNa anya chAyA chai nathI, ima muni vaca sukahIja / / 565. maMkhalisuta gozAla taba, sarvAnubhUti sNt| ihavidhi vacana kahya chate, Asurutte huMta / / 566. sarvAnubhUti muni pratai, tapa teje kari soya / jima je eka prahAra kari, haNavU jehanUM hoya / / 567. mahAyaMtra pASANamaya, tiNa kari haNi jAsa / tiha vidhi te munivara taNI, karai bhasma nIM rAza / / 594. sacceva te sA chAyA no aNNA / (za0 155104) 595. tae NaM se gosAle maMkhaliputte savvANubhUtiNA aNagAreNaM evaM vutte samANe Asurutte " 596. savvANubhUti aNagAraM tabeNaM teeNaM egAhacca 597. kUDAhacca bhAsarAsi kareti / (za0 153105) 342 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational cation International Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 568. maMkhalisata gozAla taba, sarvAnubhUti tAsa / tapa teje kari jAva hI, karI bhasma nIM rAza 566. dvitIya vAra piNa prabhu pratai. asamaMjasa vacaneha / Akrosai Akrosa kari, jAvata sukha nahi leha / / sunakSatra-paritApana pada 600. tiNa kAle nai tiNa samaya, zramaNa bhagavaMta mhaaviir| tasu aMtevAsI suziSya, guNe karI gaMbhIra / / 601. ayodhyA deze UpanoM, sanakSatra nAma anngaar| prakRti svabhAve bhadra te, jAva vinIta udAra / / 602. te muni dharmAcArya nAM, anurAge kari manya / jima sarvAnubhUti timaja, jAva te chAya na anya / / 598. tae NaM se gosAle maMkhaliputte savvANubhUti aNagAraM taveNaM teeNaM egAhaccaM kUDAhaccaM bhAsarAsi karettA 599. docca pi samaNaM bhagavaM mahAbIraM uccAvayAhi AosaNAhiM Aosai jAva (saM0 pA0) suhamatthi / (za0 152106) 600. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavao mahA vorassa aMtevAsI 601. kosalajANavae sunakkhatte nAmaM aNagAre pagaibhaddae jAva viNIe 'kosalajANavae' tti ayodhyAdezotpannaH / / (vR0pa0683) 602. dhammAyariyANurAgeNaM jahA savvANubhUtI taheva jAva (saM0 pA0) sacceva te sA chAyA no aNNA / (za0 152107) 603 tae NaM se gosAle makhaliputte sunakkhatteNaM aNagAreNaM evaM vutte samANe Asurutte... 604. sunakkhattaM aNagAraM taveNaM teeNaM paritAvei / (za0 15108) 605. tae NaM se sunakkhatte aNagAre gosAleNaM makhaliputteNaM taveNaM teeNaM paritAvie samANe 6.6. jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA samaNaM bhagavaM mahAvIra tikkhutto 607. vaMdai namasai, vadittA namaMsittA sayameva paMca mahavvayAI Arubheti, ArubhettA 608. samaNA ya samaNIo ya khAmei, khAmettA AloiyapaDikkate samAhipatte ANupuvvIe kaalge| (za010109) 603. makhalisuta gozAla taba, sunakSatra anngaar| ihavidhi vacana ko chate, Asurutte dhAra / / 604. sanakSatra aNagAra prati, tapa thI upanaM teja / tehija tejoleza kari, paritApanA kareja / / 605. sunakSatra aNagAra taba, maMkhalisuta gozAla / tapa thI upanuM teja kari, paritApye chate nhAla / / 606. jyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIra tyAM, Avai AvI sAra / zramaNa bhagavaMta mahAvIra prati, tIna vAra tihavAra / / 607. vaMdai zira nAmai tadA, potehIja pichANa / paMca mahAvrata Ucarai, jAma UcarI jANa / / 608, bahu muni ajjA khamAya ne, doSa Alovai nhAla / paDikamI laghu samAdhi prati, anukrama kIdho kAla / / 606. sola karor3a suvarNa tajI, suMdara sola tajeha / vaMdU sunakSatra muni, RSimaMDala meleha / / bhagavAna para tejolabdhi prayoga pada 610. maMkhalisuta gozAla taba, sUnakSatra aNagAra / te prati tapa teje karI, paritApI tihavAra / / 611. tRtIya vAra piNa prabhu pratai, asamaMjasa vacaneha / AkrosaNa karika tadA, Akrosa vali teha / / 612. sagala kahi pUrvavata, timahija jAvata jaann| sukha nahiM mujha thI Aja tujha, bolyo ihavidhi vANa / / 613. zramaNa bhagavaMta mahAvIra taba, maMkhalisuta gozAla / teha pratai ima vAgara, he gozAlA ! nhAla / / 614. tathArUpa je zramaNa prati, mAhaNa pratai vimAsa / timahija jAvata jANavU, karai tAsa paryupAsa / / 615. to syUM he gozAla ! tujha, maiMja pravrajyA dIdha / jAvata vali maiM tujha pratai, nizcai bahuzruta kIdha / / 610. tae NaM se gosAle maMkhaliputte sunakkhattaM aNagAraM taveNaM teeNaM paritAvettA 611. taccaM pi samaNaM bhagavaM mahAvIraM uccAvayAhiM AosaNAhiM aaosi| 612. (saM0 pA0) savvaM taM ceva jAva suhamatthi / (za0 152110) 613. tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre gosAlaM makhaliputta evaM vayAsI-je vi tAva gosAlA ! 614. tahArUvassa samaNassa vA mAhaNassa vA taM ceva jAva (saM0 pA0) pajjuvAsati / 615. kimaMga puNa gosAlA ! tuma mae ceva pavvAvie jAva (saM0 pA0) mae ceva bahussutIkae / bha0 za.15 343 Jain Education Intemational Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 616. mujha setI paDivajyo bhAva anAraja tAya / tiNasaM mA gozAla ! ima, jAva nathI anya chAya // 617. maMkhalita gozAla taba zramaNa bhagavaMta mahAvIra / ima ko zIghra kopiyo krudha vaza yayuM adhIra // 618 teja samudghAte karI, kareM karI avaloya / satta-ATha paga pAkho vale, pAcho usarI soya 616. zramaNa bhagavaMta mahAvIra ne tanu thI kArDa teja prati te 620. utkalikA je vAyaro, vA maMDaliyA vAyaro vadha artha pahicAna yathAdRSTAMte jANa // rahI rahI vAjeha | AkAreha | maMDala 621. zela tiko pASANa kari athavA je phUTe karI 622. AvarijmANI tikA, nivArijjamANI tikA 623. tikA vAtotkalikA pramukha tatra zailAdi viSeha atikrame nahi te valI 624. iNa dRSTAMte gozAla noM, parAbhavaM nahi jeha // prabhu vadhavA tapa teja' / te tattha nAtikrameja | tanu pI je kAra chate 1 athavA thaMbha kareha | vA yUme kari jeha // calanA prati pAmeha nivartsyamAnA jeha // 625. vali vizeSa na atikramai, eka vAra jAveha | AyojovAra puna, ima urahoyaraho phireha // te tapa teja tihAM thakI 628. pAco valato teja te 626. ima uraho- paraho phirI, zramaNa bhagavaMta prateha | dakSiNa nAM pAsA thakI, pradakSiNAja kareha || 627. vidhi pradakSiNA karI, UMco nabha uchaleha / pratihata payuMja jeha // maMlalita gozAla / bAlato chato nhAla // pAchekiyo praveza / meM, paiThI tejUleza || je nija teja kareha / prabhu prati ema vadeh / mama tapa teja kareha | paTa mAse aMteha || tasutanu bAlaMto chato, 629. mAMhe mAhe teja te itale kuziSya zarIra 630. maMkhalita gozAla taba vyApyaM parAbhavyuM chatuM 631. tU AyuSmana kAsavA! vyApyaM parAbhavyuM chatuM, 1. tejolezyA 344 bhagavatI jor3a 616. mamaM ceva micchaM vippaDivanne ? taM mA evaM gosAlA ! jAva (saM0 pA0 ) no aNNA / ( 0 150111) 617. taNaM se gosAle maMkhaliputte samaNeNa bhagavayA mahAvIreNa evaM vRtte samANe mus 618. teyAsamugdhAeNaM samohaNNai, samohaNittA sattaTTha pAI posaka paccIsa kitA " 619. samaNassa bhagavao mahAvIrassa vahAe sarIragaMsi teyaM nisirati se jahAnAmae 620. vAukkaliyA i vA vAyamaMDaliyA ivA 'vAukkaliyAi va' tti vAtotkalikA sthitvA sthitvA yo vAto vAti sA vAtotkalikA 'vAyamaMDaliyAi va' tti maNDalikAbhiryo vAti / ( vR0 pa0 603) 621. selaMsi vA kur3aDaMsi vA thaMbhaMsi vA thUbhaMsi vA 622. AvArijjamaNI vA nivArijjamANI vA 'AvArijjamANi' tti skhalyamAnA 'nivArijjamANi' (bu0pa0603) tti nivarttyamAnA / 623. sA NaM tattha no kamati no pakkamati / 624. evAmeva gosAlassa vi maMkhaliputtassa tave tee samaNassa bhagavao mahAvIrassa vahAe sarI ragaMsi nisiTThe samANe se NaM tattha no kamati, 625. no pakkamati, aMciyaMci kareti / 'aMcitAMci ' ti aJcite sakRdgate aJcitena vAsakRdgatena dezenAciHpunargamanamapitAH athavA aJcyA--gamanena saha AJciH AgamanamacyAJcirgamAgama ityarthaH tAM karoti / (bR0 pa0603) 626. karettA AyAhiNa-payAhiNaM karoti, 627. karettA uDDhe vehAsaM uppaie se NaM tao pasihae 628. patimANe tameva gosAlarasa maMcaSiputtassa sarIramANe mAne 629. to to aNupaviTThe / ( za0 15 / 112 ) 630. tae NaM se gosAle maMkhaliputte saeNaM teeNaM aNNA iTaTThe samANe samaNaM bhagavaM mahAvIraM evaM vayAsI631. tumaM NaM Auso kAsavA ! mamaM taveNaM teeNaM aNNAiTThe samANe aMto chahaM mAsANaM Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 632. pitta jvara kari parigata tanu, dAha jvara Akrameha / ___ tUM chadmastha thako sahI, pAmisa maraNa prateha / / 633. zramaNa bhagavaMta mahAvIra taba, kahai gozAla prateha / hUM gozAlA ! tohare, tapa teje vyApeha / / 632. pittajjaraparigayasarIre dAhavakkaMtIe chaumatthe ceva kAlaM karessasi / (za0 155113) 633. tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre gosAlaM maMkhaliputtaM evaM vayAsI-no khalu ahaM gosAlA! tava taveNaM teeNaM aNNAiTThe samANe 634. aMto chaNhaM jAva (saM0 pA0) kAlaM karessAmi / . 634. SaTa masavAr3A aMta je, jAva karUM nahi kAla / nizcai kari e jANavU, ima kahai parama dayAla / / 635. haM anya solai varSa laga, jina jItyA rAgAdi / suhastI jima vicarasaM, gaMdha gaja jema saMvAdi / / 635. ahaNNaM aNNAI solasa vAsAiM jiNe suhatthI viharissAmi / 'suhatthi' tti suhastIva suhstii| (va0pa0683) 636. tuma NaM gosAlA! appaNA ceva saeNaM teeNaM aNNAiTThe samANe aMto sattarattassa 637. pittajjaraparigayasarIre dAhavakkaMtIe chaumatthe ceva kAlaM karessasi / (za0 153114) 638. tae NaM sAvatthIe nagarIe siMghADaga jAva (saM0pA0) pahesu 639. bahujaNo aNNamaNNassa evamAikkha i jAva evaM parUvei640. evaM khalu devANuppiyA ! sAvatthIe nagarIe bahiyA koTThae ceie duve jiNA saMlavaMti641. ege vadaMti tumaM puci kAlaM karessasi, ege vadaMti tumaM pubvi kAlaM karessasi / 642. tattha NaM ke puNa sammAvAdI ? ke micchAvAdI? 636. gozAlA ! potaija phuna, taM nija teja kareha / vyApyaM parAbhavyu chatuM, sapta rAtri aMteha / / 637. pitta jvara kari parigata tanu, dAha Akrame nhAla / je chadmastha thakoja tUM, nizcai karasI kAla / / zrAvastI meM janapravAda pada 638. tiNa avasara je sAvatthI, nagarI viSeja tAhi / QghATaka AkAra je, jAva mahApatha mAMhi / / 636. bahu jana mAMhomAMhi je, ika-ika maiM kahai ema / jAva parUpai iha-vidhe, te sUNajo dhara prema / / 640. ima nizcai devAnupriya ! nagara sAvatthI bAra / koTThaga bAge ubhaya jina, ima kahai bAraMbAra / / 641. ika kahai tUM marasI prathama, balI kahai ika vAya / kAla karesI tUM prathama, ima kahai mAhomAMya / / 642. iha bihu~ jina chai te viSe, kuNa satyavAdI hoya / mithyAvAdI kavaNa je. jhUThAbolo joya ? 643. tatra yathA supradhAna jana, je mukhya jana kahai vAya / zramaNa bhagavaMta mahAvIra jI, satyavAdI sukhadAya / / 644. maMkhalisuta gozAla te, mithyAvAdI jANa / jhUThAbolo pratyakSa hI, e uttama jana vANa / / gozAlaka ke sAtha zramaNoM ke praznottara pada 645. he Aryo ! ihavidha kahI, zramaNa bhagavaMta mahAvIra / zramaNa nigraMtha AmaMtri meM, ema vadai guNa hIra / 646. Aryo ! yathAdRSTAMta te, tRNapuMja te tRNarAza / athavA kASTha taNUMja puMja, phuna patrapuMja vimAsa / / 647. athavA chAla taNUMja puMja, athavA tusa-puMja hoya / athavA bhusa noM puMja je, vA gomayapUja joya / / 648. kacarA taNIja rAzi phuna, e saha puMja prateha / bAlyu agni karI balI, sevyu agni kareha / / 646. agni karIne pariNamya, pUrva svabhAva tyajeha / teja haNANo teha noM, dhUla pramukha kari teha / / 643. tattha NaM je se ahappahANe jaNe se vadati-samaNe bhagavaM mahAvIre sammAvAdI, 644. gosAle maMkhaliputte micchAvAdI / (za0 15 / 115) 645. ajjoti ! samaNe bhagavaM mahAvIre samaNe niggathe AmaMtettA evaM vayAsI646. ajjo ! se jahAnAmae taNarAsI i vA kaTTarAsI i vA pattarAsI i vA 647. tayArAsI i vA tusarAsI i vA bhusarAsI i vA gomayarAsI i vaa| 648. avakararAsI i vA agaNijhAmie agaNijhUsie 'agaNijhAmie'tti agninA dhmAto-dagdho 'agaNi jhUsie' tti agninA sevitH| (vR0 pa0683) 649. agaNipariNAmie hayatee agaNipariNAmie' tti agninA pariNAmitaH pUrvasvabhAvatyAjanenAtmabhAvaM nItaH tatazca hatatejA dhuulyaadinaa| (vR0pa0683,684) bha0 za015 345 Jain Education Intemational Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 650 valI gayuM che teja bhraSTa teja dhayuM tenuM 651. vinaSTa teja dhuM tadA tasuM naSTa teja puna tAsa / lupta teja phuna jAsa // satya rahita kahivAya / ekArtha kahAya // juA juA isa artha e vA maMsaliputre nhAla / thI teja nikAla | teja kuna tAya / jAvata teja vinaSTa hI, teja rahita e thAya // 654. taM chate bhaNI sva abhiprAya kareha / he Aryo ! guNageha // jima icchA hUM tumha taNI, 652. iNa dRSTAMta gozAla piNa, mujha vadhavA meM artha hI, 653. teja haNANo tehanoM, gadhuM tanu 655. maMcalita gozAla prati, tu dharmamaya jeha | praticoyaNA tiNa karI, par3icoyaNA kareha || 656. karI dharma par3iyoyaNA, vali dharmamaya jeha pratisAraNA tiNa karI, pratisAraNA deha 657. deIne pratisAraNA, valI dharmamaya jeha / pratyupakAra tithe karI, pratyupakAra kareha || 650. pratyupakAra karo valI, artha karIne // jANa / valI pravara hetu karI, prazne 656. valI pravara kAraNa karI, pUchayAM noM uttara diye, 660. NiSpa-pasiNa vAgaraNa phula, uttara nAve tehane 661. tadA zramaNa nigraMtha bahu, ika chate prabhu pratai , karI pichANa // phuna vyAkaraNa' kareha / vyAkaraNa kahiye jeha || pUchayAM taNUMja jeha ehabU tumhe tumhai kareha // zramaNa bhagavaMta mahAvIra / vaMde namai sudhIra // 662. prabhu baMdI sira nAmaneM jihAM putra maMkhalI chai tihAM, Avai 663. maMkhalisuta gozAla prati, par3iyoyaNA tiNa karI, 664. kari dharma par3icoyaNA, pratisAraNA tiNa karI, 665. karo dharma prativAraNA, gozAlaka joya / AvI soya // je dharmamaya haMta / pazciopaNA karata // vali dharmamaya maMta / par3isAraNA karata // valI dharmamaya haMta | pratyupakAra karata / / artha hetu kari maMta ehavUM tAsa karata / / zramaNa nirgrathe jeha / par3iyoyaNa kIha // karatAM chatAM jivAra / Asurale zIghra hI, kopa caDhyo tihAra / / 1. aMgasuttANi bhAga 2 meM pahale 'vAgaraNehi' aura phira 'kAraNehi' hai / 346 bhagavatI jor3a pratyupakAra tithe karI, 666. pratyupakAra karI valI, jAva prazna uttara rahita 667. maMkhalisutta gozAla taba, dharma pavicoSaNA karI 668. jAva prazna uttara rahita 620 gate nae bhaTTate sute 651. e jAe. vinaSTatejA niHsattAkIbhUtatejAH ekArthA vaite zabdAH / ( vR0 pa0 684 ) 652 evAmeva gosAle maMsipute mamaM bahAe sarIramaMsi teyaM nisirittA 653. hayatee gayatee jAva (saM0 pA0 ) viNaThate e jAe, 654. taM chaMdeNaM ajjo ! 'chaMdeNaM' ti svAbhiprAyeNa yatheSTamityarthaH / ( vR0 pa0 684) 655. tumbhe gosAlaM maMkhaliputtaM dhammiyAe paDicoyaNAe paDicoeha, 11. dhammiyAe paDivAraNAe pasAre, 650. dhammie pahoNAre popAha 658. aTThehi ya heUhi ya pasiNehi ya 659. vAgaraNehi ya kAraNehi ya 660. niSpaTThapasiNavAgaraNaM kareha / (za0 150116) 661. tae NaM te samaNA niggaMthA samaNeNa bhagavayA mahAvIreNa evaM vRttA samANA samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdaMti narmasaMti, 662. dizA nasatA jeNeva gosAle maMsimeva uvAgacchaMti, uvAgacchittA 663. gosAlaM maMkhaliputtaM dhammiyAe paDicoyaNAe paDicoeMti, 664. dhammiyAe paDisAraNAe paDisAreMti, 665. dhammieNaM paDoyAreNaM paDoyAreti, 666. aTThehiya heUhi ya jAva (saM0 pA0 ) vAgaraNaM kareMti / (za0 12 117 ) 660 le maMcalite samaNehi nihi dhammiyAe paDicoyaNAe paDinroijjamANe, 668. jAba (saM0 pA0 ) niSpaTupasiNavAvaraNe kIramANe Asurute, Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 669. jAya misimisemAna yayuM tanu ne kAMI piNa tadA, 670. athavA bahu bAdhA pratai, vA tanucchedaja karaNa neM, gozAlaka saMghameva pada zramaNa nirbaMdha nAM soya / thor3I bAdhA joya // upajAvA naiM dhAra / samaratha nahIM ligAra // 671. taba AjIvika nAM sthavira, je gozAla prateha zramaNa nirgrathe dharmamaya, par3icoyaNA kareha // vA0-hive AjIvika nAM sthavira zramaNa nigraMthe gozAlA ne prazna pUchayAM tehanAM jAba na AyA, ehavo dekhyo te kahai chai - 672. paciNa karatAM vAM valI dharmamaya jANa / 1 pratisAraNA viNe karI 673. dharma prati upakAra kari artha karI athavA basI 674. jAvata prazna tathA jike, pratisAratAM pichANa / / karatA prtyupkaar| hetu karotivAra / / uttara rahita jivAra ehavo gozAlaka bhaNI, dekha liyo tihAra / / vA0 - valI AjIviyA nAM sthavira gozAlA naiM kopa caDhyo dekhyo, piNa zramaNa nigraMtha naiM dukha aNaupajAvato dekhyo, te kahai chai - 675. Asurute gozAla je, jAva misimisemAna / valI zramaNa nigraMtha nAM zarIra meM pahicAna || 676. thor3I vA bAdhA ghaNI, vA tanuccheda prateha | aNakarato goNAla ne dekhe dekhI jeha // -- vA0-hive AjIviyA no sthavira gozAlA ne chor3ane bhagavAna ne aMgIkAra kiyA, te ka 677. maMkhalisuta gozAla nAM, samIpa thI avadhAra / ke sthavira AtmA karI dhAyeM dUra tivAra / / 67. tehI dUra paI jihAM, zramaNa bhagavaMta mahAvIra tihA Ave AdI karI, bhagavaMta prata sudhIra // 676. tIna vAra dakSiNa taNAM, pAsA thI guNageha / pradakSiNA deI karI, vaMde zira nAmeha // 680. baMdI zira nAmI karI, zramaNa bhagavaMta mahAvIra / vicaraM guNamaNi hIra // gozAlAja prateha | aMgIkAra karaneM tadA, vicarai matapakSeha || gozAlaka pratigamana para teha prataM aMgIkarI 601 ko AjIvika nA sthavira, 682. maMkhalisuta gozAla taba, je prabhu haNavA artha | utAvato Athyo hato, asAdhatoja tadartha | 683. lAMbI dRSTe daza dize, dekhato tihavAra / lAMbA uSNa nisAsa phuna mhAtoja vicAra // 669. jAba (saM0 pA0 ) vitimimAno saMcAeti samaNANaM niggaMthANaM sarIragassa kiMci AbAhaM vA 670. vAbAhaM vA uppAettae, chavicchedaM vA karettae / (2015 / 118) 671 tara te AjIviyA merA gosAla maMsi samaNehi niSedhimiyA paDipoSaNAe 672. paDicoejjamANaM, paDisA rijjamANaM, dhammiyAe paDisAraNAe 673. dhammieNaM paDoyAreNaM ya paDoyArejjamANaM, aTThehi ya Uhi ya 674. jAva (saM0 pA0 ) ya niSpaTTpaNiyAgaraNa kIramANaM 775. AsurutaM jAva (saM0 pA0 ) misimisemANaM samaNANaM niggaMthANaM sarIragassa 676. kiMci AbAhaM vA vAbAhaM vA chavicchedaM vA akaremANaM pAsaMti, pAsittA 677 gosAlassa maMkhaliputtassa aMtiyAo mAyAe avakkamaMti 678. avakkamittA jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva upAgacchati upAgacchatA sama bhagavaM mahAvIraM 679. to ApAhi pAhi kareti, karetA baMdati namasaMti, 680. vaMdittA namasittA samaNaM bhagavaM mahAvIraM uvasaMpajjittANaM viharati / 681. atthegatiyA AjIviyA therA gosAlaM ceva maMkhaliputtaM uvasaMpajjittANaM viharati / ( za0 15 / 119 ) 682. tae NaM se gosAle maMkhaliputte jassadvAe havvamAgae tamaTThe asAhemANe, 603. ruMdAI paloemANe dIDavhAInIsamANe / 'dAI palomA' ti dIrghA dRSTIdi pratipannatyarthaH : / (bu0pa0604) bha0 za0 15 347 Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 684. dADhI nAM je keza prati, upAr3ato avadhAra / hir3abacI-gAbara prati vali, khujAlatoja givAra / / 685. puta pradeza prasphoTato, masalaMto bihu~ hAtha / bihaM paga kari dharatI prate, kUTaMtoja kupAta / / 684. dADhiyAe lomAiM lucamANe, avarlDa kaMDUyamANe, 'avaDDa' ti kRkATikAM / (vR050684) 685. puli papphoDemANe, hatthe viNiddhaNamANe, dohi vi pAehiM bhUmi koTTemANe, 'puliM papphoDemANe' tti 'putataTIM' putapradezaM prasphoTa (vR0pa0684) 686. hA hA aho ! haohamasmi tti kaTu yan / 686. hA! hA! vaca khede karI, ahotti aashcryh| hato haNANUM hUM achu, ema karIne teha / / 687. zramaNa bhagavaMta mahAvIra nAM, samIpa thI avaloya / koTaga nAmA bAga thI, nikale nikalI soya / / 688. chai jihAM nagarI sAvatthI, hAlAhalAju nAma / kuMbhakArikA noM jihAM, kuMbhakArAvaNa tthaam|| 686. tihAM Avai AvI karI, hAlAhalAja jeha / kuMbhakArikA noM jiko, kuMbhakAra-hATeha // vA0-potA nI tejolezyA syUM Upano je dAdha jvara, te upazamAvA nai arthe AMbA - phala hAtha meM rAkhai cha, e bhaav| kumakA 660. kara aMbaphala chai jeha nai, pIvaMto madyapAna / bAra-bAra phana gAvato, gIta prataija ajAna / / 661. bAra-bAra hI nAcato, bAra-bAra phana soya / hAlAhalA kuMbhAri prati, kara jor3ato joya / / vA0-e gAvaNo, nAcaNo, kuMbhArI nai hAtha jor3avo-e madyapAna kRta vikAra jANavU / 662. zItala mATI mizra jala, tiNa kari tanu sIMceha / hachai te sAmAnya piNa, tiNasU hivai kaheha / / 663. kuMbhakAra bhAjana raghu, tiNa mRda-mizra jaleha / gAtra prata sIMcato thako, iNa rIte vihareha / / nAnA siddhAnta prarUpaNa pada 664. he Aryo ! ihavidhi kahI, zramaNa bhagavaMta mahAvIra / zramaNa nigraMtha AmaMtri naiM, ima kahai suragira dhIra / / 665. he Aryo! jitalA ika, maMkhalisuta gozAla / mujha vadha artha nIsarayo, tanu thI teja karAla / / 666. teha teja atyartha hI, samartha pahuMce taam| sola deza prati bAlavA, kahiye tehanAM nAma / / 687. samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiyAo koTThayAo ceiyAo paDinikkhamati, paDinikkhamittA 688. jeNeva sAvatthI nagarI, jeNeva hAlAhalAe kuMbha kArIe kuMbhakArAvaNe 689. teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA hAlAhalAe kuMbha kArIe kuMbhakArAvaNaMsi vA0-'aMbakUNagahatthagae'tti AmraphalahastagataH svakIya tapastejojanitadAhopazamanArthamAmrAsthikaM cUSanniti bhAvaH / . (vR0pa0 684) 690. aMbakUNagahatthagae, majjapANagaM piyamANe, abhikkhaNaM gAyamANe, 691. abhikkhaNaM naccamANe, abhikkhaNaM hAlAhalAe kuMbha kArIe aMjalikammaM karemANe, bA0-gAnAdayastu madyapAnakRtA vikArAH samavaseyAH / ___(vR0 50684) 692,93. sIyalaeNaM maTTiyApANaeNaM AyaMciNa-udaeNaM gAyAI parisiMcamANe vihri| (za0 15 / 120) 'maTTiyApANaeNaM' ti mRttikAmizritajalena, mRttikAjalaM sAmAnyamapyastyata Aha- (vR0pa0684) 694. ajjoti ! samaNe bhagavaM mahAvIre samaNe niggaMthe AmaMtettA evaM bayAsI695. jAvatie NaM ajjo! gosAleNaM makhaliputteNaM mama vahAe sarIragaMsi teye nisaThe 696. se NaM alAhi pajjate solasaNhaM jaNavayANaM, taM jahA ---'alAhi pajjate' tti alam atyarthaM 'paryAptaH zakto ghAtAyeti yogH| (vR0pa0 684) 697. (1) aMgANaM (2) vaMgANaM (3) magahANaM (4) mala yANaM (5) mAlavagANaM (6) acchANaM (7) vacchANaM (8) kocchANaM (9) pADhANaM (10) lADhANaM / 698. (11) vajjINaM (12) molINaM (13) kAsINaM (14) kosalANaM (15) avAhANaM (16) suMbhuttarANaM / 697. aMga baMga aru magadha je, malaya mAlavo jANa / accha vaccha ne koccha phuna, pADha lADha pahichANa / / 668. vajrI nai molI valI, kosI kozala deza / abAdha saMbhuttara akhyA, janapada sola azeSa / / 348 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 666. ghAta artha te trasa taNI, apekSAya avloy| 699. ghAtAe vahAe vadha artha sthAvara taNI, apekSAya e joy|| ghAtAyeti hananAya tadAzritatrasApekSayA 'vahAe'tti vadhAya etacca tadAzritasthAvarApekSayA / (vR0 10684) 700. ucchAdana arthe valI, jIva ajIva viSeha / 700. ucchAdaNayAe bhAsIkaraNayAe / vastra chAdavA artha phuna, bhasma karaNa arthaha / / 'ucchAyaNayAe'tti ucchAdanatAya sacetanAcetanatadgatavastUcchAdanAyeti / (vR0pa0684) 701. he Aryo ! je piNa valI, maMkhalisuta gozAla / 701. ja pi ya ajjo ! gosAle makhaliputte hAlAhalAe kuMbhArI hAlAhalA, teha taNuM je nhAla / kuMbhakArIe 702. kabhakAra-ApaNa viSe, AMbA noM phala jAna / 702. kuMbhakArAvaNaMsi aMbakUNagahatthagae, majjapANaM chai jasu hAtha viSe jiko, pIbaMto madyapAna / / piyamANe 703. yAvata hI kara jor3ato, vicarai chai iha vAra / 703. jAva (saM0 pA0) aMjalikammaM karemANe viharai, te piNa madyapAnAdi je, pApa DhAMkavA dhAra / / tassa vi ya NaM vajjassa pacchAdaNaTThayAe 'vajjassa'tti barjasya-avadyasya vajrasya vA madyapAnAdipApasyetyarthaH / (vR0pa0684) 704. Agala kahisyai teha aTha, carama parUpa jeh| 704. imAiM aTTha carimAiM paNNavei, taM jahA-(1) carime carama pAna madirA taNu, carama gIta phuna eha / / pANe (2) carime geye / 705. carama nAcavU nRtya e, carama aMjalI karma / 705. (3) carime naTTe (4) carime aMjalikamme (5) puSkala saMvartaka jabara, mahAmegha piNa carma / / carime pokkhalasaMvaTTae mahAmehe / 706. sIMcANaka gaMdha gaja carama, mahAzilakaMTa saMgrAma / 706,707. (1) carime seyaNae gaMdhahatthI (7) carime carama jANavU phuna addhA, e avasarpiNI tAma / / mahAsilA kaMTae saMgAme (5) ahaM ca NaM imIse 707. tIrthakara cauvIsa meM, carama tIrthaMkara maMta / osappiNisamAe cauvosAe titthagarANaM carime te hUM chU hiva sIjhasU, jAva karisa dukha aMta / / titthagare sijjhissaM jAva aMtaM karessaM / vA0-carima-e bIjI vAra nahIM huvai te bhaNI carama kahiya / tihAM carama vA0-'carame' tti na punaridaM bhaviSyatItikRtvA carama, tatra madyapAnAdika 4 te potA nai prApta ch| caramatA te potA nai nirvANa jAyavai karI pAnakAdIni catvAri svagatAni, caramatA caiSAM svasya bIjI vAra valI aNakaravA thii| etalA vAnA jina nai nirvANa kAle avazya hvai| nirvANagamanena punarakaraNAt, etAni ca kila nirvANaehana viSe doSa nahIM, piNa hUM dAgha miTAvA meM sevU nahIM, ehabU kahI madyapAnAdika kAle jinasyAvazyambhAvInIti nAstyeteSu doSa ityasya doSa DhAMkyo anai puSkarAvarta mahAmegha, sIMcANo gaMdha hastI, mahAzilAkaMTaka saMgrAma, tathA nAhametAni dAhopazamAyopasevAmItyasya cArthasya e bAhya 3 carama kahai te sAmAnya jana nAM citta raMjavA nai arthe potA nu atizayapaNuM prakAzanArthatvAdavadyapracchAdanArthAni bhavanti, puSkalajaNAyavA nai arthe ana AThamoM carama te iNa avasarpiNI kAla mAMhai pote chahalo saMvartakAdIni tu trINi bAhyAni prakRtAnupayoge'pi tIrthakara bAjai cha, ima ATha carama parUpa / caramasAmAnyAjjanacittaraJjanAya caramANyuktAni / (va. pa0684) 708. he Aryo ! je piNa valI, maMkhalisuta gozAla / 708. jaM pi ya ajjo ! gosAle maMkhaliputte sIyalaeNaM zItala mRtikA mizra jala, tiNe karIne nhAla / / maTTiyApANaeNaM 706. kuMbhakAra bhAjana viSe, jala mRda-mizra kareha / 709. AyaMciNa-udaeNaM gAyAI parisiMcamANe viharai / potAnAMja zarIra prati, chAMTato vihareha / / AtanyanikodakaM kumbhakArasya yadbhAjane sthitaM temanAya mRnmizraM jalaM tena / (vR0pa0684) 710. te piNa nija agha DhAMkavA, pAna parUpai cyAra / 710. tassa vi NaM vajjassa pacchAdaNaTThayAe imAiM cattAri cyAra apAna parUpato, te zItala jala sama dhAra / / pANagAiM cattAri apANagAiM paNNaveti / (za0 15121) 711. atha syUM te pANI cihuM, cauvidhi pAna kaheha / 711. se ki taM pANae ? gAya taNAM je pITha thI, udaka par3e chai jeha / / pANae caubvihe paNNatte, taM jahA-(1) gopuTThae 'gopuTThae' tti gopRsstthaadytptitN| (vR0 pa0 684) bha0 za015 349 Jain Education Intemational Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 712. kara thI masalyo udaka phuna, tapAviyo tdd'keh| 712. (2) hatthamaddiyae (3) Atavatattae (4) silApabbhaTThae giravara thI par3iyo udaka, pAna ka hyA cihuM eha / / 'hatthamaddiyaM' ti hastena madditaM-mRditaM malitamityarthaH / (vR0 pa0684) 713. pANI eha yatI bhaNI, pIvA yogya pichANa / 713. settaM paanne| (za0 155122) atha syUM apAna te hivai, apAna cihaM vidhi jANa / / se ki taM apANae ? apANae cauvihe paNNatte, taM jahA714. thAla pAna pahilo kahyo, tvacA pAna avdhaar| 714. (1) thAlapANae (2) tayApANae (3) siMbalipANae kahyu saMbali pAna phuna, zuddha pAna sukhakAra / / (4) suddhpaanne| (za0 15 // 123) vA0-e cyAra apAna kA bheda chai-tehana pAna zabda kima kahyo ? tehanoM vA0-'thAlapANae' tti sthAlaM-baTTa tatpAnakamiva uttara-e cyArUM apAna zItala pANI sarIkhA chai te maarii| lupta upamA alaMkAra dAhopazamahetutvAt sthAlapAnakam, upalakSaNatvAdasya karika pAna zabda kahyA saMbhave / pANI ghAlI thAlI pANI nIM para dAha upazama hetupaNAM bhAjanAntaragraho'pi dRzyaH, evamanyAnyapi navaraM tvakathakI te thAla pAna 1, vRkSa nI chAli no pANI te dAha upazama hetu te tvacA pAna 2, challI sImbalI-kalAyAdiphalikA 'suddhapANae' tti turA pramukha phalI noM pANI te siMbali pAna 3, deva hasta sparza noM jala te zuddha devahastasparza iti| (vR0pa0684) pAna 4 / 715. atha syU chai te thAla jala ? thAla pAna hiva Aya / 715. se ki taM thAlapANae ? bhIno thAla jale karI, udaka-vArakaM tAya / / thAlapANae-je NaM dAthAlagaM vA dAvAragaM vA 'dAthAlaya' tti udakA sthAlakaM 'dAvAragaM' ti udakavArakaM / (vR0pa0685) 716. mahAkuMbha bhIno jale, kalaza laghu ima lekh| 71. dAkuMbhagaM vA dAkalasaM vA sItalagaM ullagaM zItalagaM ullaga ubhaya, mRttikA pAtra vizekha / 'dAkuMbhaga' tti iha kumbho mahAn 'dAkalasaM' ti kalazastu laghutaraH / (vR0 50 684) 717. haste kahi phazaiM tiko, piNa jala navi pIveha / 717. hatthehi parAmusai, na ya pANiyaM piyi| settaM thAlate thAla pANI kaoN, prathama bheda kA eha / / paanne| (za0 155124) 718. atha syUM te tvaca pAna je? tvacA pAna hiva Aya / 718,719. se ki taM tayApANae ? aMba vA aMbADaga valI, jema pannavaNA mAMya / / tayApANae-je gaM aMbaM vA aMbADagaM vA jahA poga716. prayoga solama pada viSe, Akhyo timaja kaheha / pade jAva boraM vA vanaspatI nAM nAma je, jAva boraTI leha / / 'jahA paogapae' tti prajJApanAyoM SoDazapade (16 / 55) / (vR0pa0 684) 720. tidaMsaka phala TIDaso, abhinava kAco eh| 720. teMbaruyaM vA taruNagaM AmagaM AsagaMsi AvIleti vA ISata pIr3e mukha viSe, vA atihI pIr3eha / / pavIleti vA, 'taruNagaM' ti 'abhinavam 'AmagaM' ti apakvam 'AsagaMsi' tti mukhe 'ApIDayet' ISat prapIDayet prakarSata iha yaditi shessH| (vR0 50 684) 721. itale sparza te karai, piNa jala navi piiveh| 521. na ya pANiyaM piyai / settaM tayApANae / te tvaca pANI Akhiyo, dvitIya bheda kA eha / / 722. atha syUM siMbalipANa te? siMbalipANa sUjoya / (za0 15 / 125) 722. se kiM taM siMbalipANae ? kalAya dhAna taNI phalI, tAsa udaka avaloya' / / siMbalipANae-je NaM kalasaMgaliyaM vA 'kala' tti kalAyo-dhAnyavizeSaH / (vR0pa0 684) 723. ur3ada phalI na pANa phuna, siMbali vRkSa vizekha / 723. mAsasaMgaliyaM vA siMbalisaMgaliya vA taruNipaM AmiyaM tAsa phalI nuM jala valI, abhinava kAcU dekha / / ___ 'siMbali'tti vRkssvishessH| (vR0 pa0 684) 1. aMgasuttANi bhAga 2 meM 'kalasaMgaliyaM' ke bAda 'muggasaMgaliyaM' pATha hai| usakI jor3a nahIM hai| 350 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 724. ISata pIr3e mukha itale sparza viSe, te kare. 725. kA sivalIpANa e kahya vA atihI piNa jala navi atha syUM te zuddha pANa ? zuddha pANa kahiyai tiko, je cha mAsa laga jANa // 726. khAve zuddha khAdima jiko vartte vali be mAsa laga, 727. DAbha taNeM saMthAra phuna, tehane bahu pratipUrNa hI, 728. e Agala kahisyai saMcAra vimAsa / saMthAro tAsa / / doya mAsa varttata / cha mAsa nIM nizi aMta // tike, ubhaya deva dahadIpa | maharddhika jAva mahesakhA, pragaTa tAsa samIpa / / 729 tAsa nAma dhura pUrNabhadra, mANibhadra sura teha zItala ullaga hasta kari tAsa gAtra pharzoha // 730. anumodai te sura pratai, rUDUM jANe jeha / to AsIdiSa karma prati te puruSa pakareha // 731. je puruSa te sura prataM nahi mana anumodeha / to tamu sva tanu ne viSe, agnikAya upajeha // 732. te potA naiM teja kari, zarIra prati sokheha | nija teje tanu dagdha kari, taThA pache sIha // 733. jAvata anta kare tiko, eha kahA N zuddha pANa gozAlA nI bAta e prabhu kahI muni prati jANa // ayaMpula AjIvakopAsaka pada mahI kaTha pIr3eha | pIveha // 734. tihAM sAvatvI nagarI e. nAma ayaMpula jAna || zrAvaka AjIvaka taNo, vasai dhane RddhivAna // 735. jema kahI hAlAhalA, vimahija jAvata eha AjIvaka siddhAMta kari, Atma bhAvita vicareha // 736. tiNa avasara gozAla nuM zramaNopAsaka jeha nAma ayaMpula tehaneM, madhya rAtri samaveha || 737. kuTaMba jAgaraNA jAgato, e ehave rUpeha adhyAtama Atama viSe, jAvata mana upajeha || 738. syUM saMThANa parUpiyo, hallA' jIva sudoTha | govAlikA tRNa sArikhe AkAre je kITa // 736. tAma ayaMpula naiM valI, dvitIya vAra piNa eha / ehave rUpe Atma viSe jAvata mana upajeha // " 740. isa niz kari maharA, dharmAcAraja nhAla | upadezaka je dharma nAM, maMkhalisuta gozAla // 1. govAlikA tRNa sarIkhe AkAre kITa vizeSa ApaNapo tRNe karI vIM loka rUDhe sugharI iti / te halA jIva kahiye tehano syU saMThANa - syU AkAra ? 724. AsagaMsi AvIleti vA pavIleti vA, na ya pANiyaM piyati / 725. settaM sibalipANae / se ki taM suddhapANae ? supANae myAse 726. suddhakhAimaM khAi, do mAse puDhavIsaMthArovagae, do mAse kasaMthA rovagae, 727. do mAse dabbhasaMthArovagae, tassa NaM bahupaDipuNNANa chahaM mAsANaM aMtimarAIe 728. ime do devA mahiDDiyA jAva mahesakkhA aMtiyaM pAubbhavaMti, taM jahA ( za0 15/126 ) - 729. puSpamaya mANibhadde tae NaM te devA sIlaehi uttaehi hatthehi gAmAI parAgusaMti, 730. jeNaM te deve sAijjati, seNaM AsIvisattAe kamma pakareti, 731. jeNaM te deve no sAijjati tassa NaM saMsi sarIragaMsi agaNikAe saMbhavati, 732. se NaM saeNaM teeNaM sarIragaM jhAmeti, jhAmettA tabha pacchA sijjhati / 733. jAva aMta kareti / settaM suddhapANae / (0 15 127) 734. tattha NaM sAvatthIe nayarIe ayaMpule nAmaM AjIviovAsae parivasa a 735. jahA hAlAhalA jAva AjIviyasamaeNaM appANaM bhAvemANe vihr| 736. tae NaM tassa ayaMpulassa AjIviovAsagassa aNNayA kadAyi puvvarattAvarattakAlasamayaMsi 737. kuDuMbajAgariyaM jAgaramANassa ayameyArUve amalpie jAva (to pA0 ) saMkaSpe samupajatvA - 738. kiMsaMThiyA NaM hallA paNNattA ? (= {KIPRE) 'hallati govAsikAtRNasamAnAkAra: kITakavizeSaH / (bu0pa0684) tassa ayaM sassa AjIvisovAsamarasa docca pi ayameyArUve ajjhatthie jAva (saM0 pA0 ) samupajjitthA / 739. tae NaM 740 evaM khalu mamaM dhammAparie dhammovadesara gosAle maMta bha0 za0 15 351 Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 741. utpanna jJAna darzaNa taNAM dharaNahAra guNadhAra / yAvata te sarvajJa phula sahu nAM dekhaNahAra | 742. iNahija nagarI sAvatthI, hAlAhalA nAmeha / kuMbhakArikA noM jiko, kuMbhakAra hATeha || 743. AjIvika saMgha parivarayo, AjIvaka samayeha / Atama prabhAvita thako 744 te mArTa zreya mujha bhaNI, jAva jalate ravi udaya, 745. maMcalita gozAla prati, jAvata hI paryupAsanA, seva 746. e ehave rUpe jiko, vyAkaraNa teha pUchibU ima karI, ima citaM 747 evaM mana meM citavI, kAlhe hAe kRtavalikamma pramukha, jAva 752. zItala mRda mizrita jale, sIMcato dekhe tadA 753. bali te kahitAM ati labhyaM vicaraM chaM guNageha // nizce kAlhe jopa / teha samaya avaloya || 748. bhAra apache je viSe, mole ehave AbharaNe karI, alaMkArI 748. para thI nikale nIkalI, pAlo teha sAvatthI nagarII, 750. kuMbhArI hAlAhalA, kuMbha jihAM hATa Ave vihAM, 751. dekha liyo gozAla prati aMba phala jAva hI, hasta baMdI ne vidhi rIta / karI ghara prIta | 754. haluve - haluvai gamana kari, taba AjIvaka nAM sthavira, prazna udAra / tihavAra / / jAva jalata / zabda meM huMta // jAvata mAtra prateha dekhI lajjita deha || veviDe kahitAM tAya / atyanta gADho lAjiyo, calacita payuM savAya || / muMhacA jeha nija deha // paMtha viSeha | thaI madhyamadhyeha || karivA noM jAna / AvIne tiha sthAna | kuMbhakAra hATeha kara jor3ato jeha || pAcho hI osarata / teha ayaMpula prata // 755. lajjita jAvata jehaneM, pAcho usa dekha dekhI ima kahai, Ava ayaMpula jetha / etha / / 756. teha ayaMpula tiha samaya, AjIvaka thivareha | ima kahA~ khateja te kane, turata hIja Aveha || 757. AvI AjIvaka taNAM vivarAMprataM vaMdeha | namaskAra bali ta kareM, baMdI namI zireha // 352 bhagavatI joDa 741. uppannanANadaMsaNadhare jAva (saM0 pA0 ) savvaNNU savvadarisI 742 iheba sAvaralIe nagarIe hAlAhalAe kuMbhakArIe kuMbhakArAvaNaMsi 743. AjIvasaMparibuDe AjIviyasamae jA bhAvemANe viharai | 744. taM seyaM khalu me kallaM pAuppabhAe rayaNIe jAva uTThiyammi sUre sahassarassimmi diNayare teyasA jalate 745. gosAla maMsiputa vaMditA nAva panuvAsitA 746. imaM eyArUvaM vAgaraNaM vAgaritae ti kaTaTa evaM pati 747. saMpetA kasle pAupabhAe rapaNIe nAva udriyammi sUre sahassarassimma giyare yA jalate pahAe kayabalikamme 748. appamahanyAbharaNAkiyasarI 749. sAo gihAo paDinikkhamati, paDinikkha mittA pAyavihAracAreNaM sArvatthi nagara majbhaMmajjheNaM 750. je hAlAhalAe kuMbhakArIe kuMbhakArAvaNe teva uvAgacchai, uvAgacchittA 1 751. gomaMta hAlAhalAe kuMbhakArIe kuMbhakArAvaNaMsi aMbakUNa gahatthagayaM jAva (saM0 pA0 ) aMjalikammaM karemANaM 752. sIyalaeNaM maTTiyA jAva (saM0 pA0 ) gAyAiM parisiMcamANaM pAsai, pAsittA lajjie 752 lie vide 'bilie' 'vyalokitaH sannAtavyalIka: 'bihe' tti vrIDA'syAstIti vrIDa : lajjAprakarSavAnityarthaH / (bu0pa0604, 055) ( 0 15 129) tae NaM te AjIviyA therA ayaMpulaM AjIviyovAsagaM 754. saNiyaM saNiyaM paccosakkai / 755. lajjiyaM jAva paccIsakkamANaM pAsai, pAsittA evaM bayAsI - ehi tAva ayaMpumA ! ito ( za0 15/130 ) 756. taNaM se ayaMpule AjIviyovAsae AjIviyatherehi evaM vRtte samANe deva bAjIviyA perA rova uvAgacchara, 757 ubAgapitA AlIjie bere baMdara, garmasa, vaMdittA namaMsittA Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 758. naccAsanne jAva pjjuvaasi| (za0152131) ayaMpulAti ! 759. AjIviyA therA ayaMpulaM AjIviyovAsagaM evaM vayAsI -se nUNaM te ayaMpulA! 760. puvba rattAvarattakAlasamayaMsi jAva' (saM0 pA0) kisaMThiyA NaM hallA paNNattA? 761. tae NaM tava ayaMpulA ! doccaM pi ayameyArUve taM ceva savvaM bhANiyavvaM / 762. jAva sAvatthi nagari majjhamajheNaM jeNeva hAlAhalAe kumbhakArIe kumbhakArAvaNe 763. jeNeva ihaM teNeva hvvmaage| se nUNaM te ayaMpulA ! aThe samaThe ? 764. haMtA atthi| 758. nahi ati nikaTa na dUra ati, jAva karai paryapAsa / aho ayaMpula ! ehavaM, AmaMtraNa kari tAsa / / 756. kahai AjIvaka nAM sthavira, ayaMpUla prati ima vAya / te tumhaneM nizca karI, aho ayaMpula ! tAya / / 760. madhya rAtri meM kAla je, avasara samaya pichANa / jAvata syaM saMThANa je, hallA kahya sujANa / / 761. aho ayaMpula ! tAma tujha, dvitIya vAra piNa eha / timahija saha vistAra hI, cityuM tema kaheha / / 762. jAvata nagarI sAvatthI, thaI madhyamadhyeha / hAlAhalA taNo tihAM, kuMbhakAra-haTa jeha / / 763. jihAM amhai je chAM ihAM, tihAM tuma zoghra aaveh| ___ aho ayaMpUla ! artha e, samartha chai nizceha? 764. haMtA asthi iha vidhe, kahai ayaMpula vAya / hAM chai sAcU tujha suvaca, artha samartha kahAya // 765. aho ayaMpula ! jeha piNa, dharmAcAraja toya / dharma taNAM upadeza nAM, deNahAra avaloya / / 766. maMkhalista gozAla je, hAlAhalA nAmeha / kuMbhakArikA tehanoM, kuMbhakAra-hATeha / / 767. rahya aMbaphala hasta phuna, jAva aMjalIkarma / karatA vicarai tatra piNa, kahai bhagavana aTha carma / / 768. prathama carama madyapAna je, jAvata karI suaMta / dharmAcAraja tAharA, iha vidhi kahai udaMta / / 766. aho ayaMpula! je valI, dharmAcAraja toya / dharma taNAM upadeza nAM, deNahAra avaloya / / 770. maMkhalisuta gozAla te, zItala mRttikA jeha / mizrita jala karine jiko, jAvata hI vicareha / / 771. tatra api bhagavaMta je, pANa parUpai cyAra / cyAra apANa parUpatA, atha syUM cihuM jala dhAra? 765. ja pi ya ayapulA ! tava dhammAyarie dhammova desae 766. gosAle makhaliputte hAlAhalAe kuMbhakArIe kuMbhakArAvaNasi 767. aMbakUNagahatthagae jAva aMjali karemANe viharai, tattha vi NaM bhagavaM imAiM aTTha carimAiM paNNaveti, taM jahA768. carime pANe jAva aMtaM karessati / 769, jaM pi ya ayaMpulA! tava dhammAyarie dhammova desae 770. gosAle makhaliputte sIyalaeNaM maTTiyA jAva(saM0 pA0) viharai / 771. tattha vi Na bhagava imAI cattAri pANagAI, cattAri apANagAiM paNNaveti / se ki taM pANae? 772. pANae jAva tao pacchA sijhati jAba aMta kareti / 772. jAva tivAra pachai tiko, sIjha jAvata jeha / karai aMta sahu dukha taNo, kahivU ihAM lageha / / 773. te mATai jAo ayaMpulA ! jA tUM ehija soya / dharmAcAraja tAMharA, dharmopadezaka joya / / 774. maMkhalisuta gozAla hI, e ehave rUpeha / vyAkaraNa uttara prazna noM, tehija nizcai deha / / 775. teha ayaMpula tiha samaya, AjIvaka thivareha / ima kahya chateja haraSiyo, vali saMtoSa laheha / / 776. Urddha thAyavai kari tiko, UTha UThI ema / maMkhalisUta gozAla jyAM, tihAM cAlyo dhara prema / / 777. taba AjIvaka nAM thavira, maMkhalisuta gozAla / tasu aMbaphala ju nhakhAyavA, ekAMta sthAnaka nhAla / / 773. taM gaccha NaM tuma ayapulA ! esa ceva tava dhammAyarie dhammovadesae 774. gosAle makhaliputte ima eyArUva vAgaraNa vaagrehiti| (za0 152132) 775. tae NaM se ayaMpule AjIviovAsae AjIviehiM therehiM evaM vutte samANe haTThatuThe 776. uTTAe uThei, uThettA jeNeva gosAle makhaliputte teNeva pahArettha gmnnaae| (za0 15.133) 777. tae Na te AjIviyA therA gosAlassa makhaliputtassa ambakUNaga-eDAvaNaTThayAe egatamaMte bha0 za015 353 Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 778. saMgAraM sAnI karai, ekAMte saMketa / 778. saMgAra kuvvti| (za0 15 // 134) tajo aMbaphala kara thakI, Ayu ayaMpula etha / / 'saMgAra'ti 'saMketam' ayapulo bhavatsamIpe AgamiSyati tato bhavAnA mrakUNikaM parityajatu saMvRtazca bhavatvevarUpamiti / (vR0pa0685) 776. maMkhalisuta gozAla te, AjIvika nAM thera / 779. tae NaM se gosAle maMkhaliputte AjIviyANaM therANaM teha taNAM saMketa prati, grahaNa karai mana ghera / / saMgAraM paDicchai. 780. tasu saMketa grahI karI, aMba taNoM phala jeh| 780. paDicchittA aMbakUNagaM egaMtamaMte eDei / nhAkhai ekAMta sthAnake, vijana bhUmibhAgeha / / (za0 15135) 'egaMtamaMtetti vijane bhuuvibhaage| (va. pa0685) 781. teha ayaMpula tiha samaya, maMkhalisuta gozAla / 781. tae NaM se ayaMpule AjIviyovAsae jeNeva gosAle jihAM achai Avai tihAM, AvIne tiha kAla / / maMkhaliputte teNeva uvAgacchai, uvAgacchitA 782. maMkhalisuta gozAla prati, tIna vAra avadhAra / 782. gosAlaM makhaliputtaM tikkhutto jAva pajjuvAsati / jAvata hI paryupAsanA, sevA karai tivAra / / (za0 15 / 136) 783. aho ayaMpula! ehavaM, AmaMtraNa sukathIta / 783. ayaMpulAdi ! gosAle maMkhaliputte ayaMpulaM AjImaMkhalisuta gozAla taba, kahai ayaMpula pratIta / / viyovAsagaM evaM vayAsI784. te nizcaija ayaMpUlA! madhya rAtri samayeha / 784. se naNaM ayaMpulA ! puvarattAvarattakAlasamayaMsi jAva jihAM mujha aMtike, tihAM zIghra Aveha / / jAva jeNeva mamaM atiyaM teNeva hvymaage| 785. te nizcaija ayaMpulA! artha samartha pichANa ? 785. se nUNaM ayaMpulA ! arse samajheM haMtA asthi iha vidhe, kahai ayaMpula vANa / / haMtA asthi / 786. te mATe nizcai nahIM, asthi sahita aMba eha / 786. taM no khalu esa aMbakUNae muni prati teha ayogya chai, te jANyaM nahi teha / / 'taM no khalu esa aMbakUNae' tti tadidaM kilAmrAsthika na bhavati yatinAmakalpyaM yadbhavatA''mrAsthikatayA vikalpitaM / (vR0 pa0 685) 787. e AMbA nI chAli cha, gamana kAla nirvANa / 787. aMbacoyae NaM ese| kara levU jina ne kahya, tvaka-pAnaka pahichANa / / 'avacoyae NaM ese' ti iyaM ca nirvANagamanakAle AzrayaNIyaiva, tvakpAnakatvAdasyA iti / (vR0 pa0 685) 788. syUM saMThANa kahyA hallA, jIva vizeSa pichANa / 788. kisaMThiyA hallA paNNatA? vaMzI mUla saMThANa hI, hallA kahyA sujANa / / vasImUlasaMThiyA hallA paNNattA / / vA0--e vaMzImUla saMsthitapaNoM tRNagovAliyA nai loka pratIta hIja cha / vA0-'baMsImUlasaMThiya' tti idaM ca baMzImUlasaMsthietaleja kI chata je pUrve gozAle madirA pAna kayUM hatu tehathI akasmAt madirA mada tatvaM tRNagovAlikAyA: lokapratItameveti, etAvavihvalita manovRtti thaI / tiNa kAraNa tAna karai te kahai cha-- tyukte madirAmadavihvalitamanovRtirasAvakasmAdAha (vR0 pa0 685) 786. vINa bajAvai phuna ihAM, unmata vaza avdhaar| 789. vINaM vAehi re vIragA! vINaM vAehi re are vIragA! vIragA! ima mukha vacana ucAra / / vIragA! (sh015|137) vA0--vINa bajAvo he vIra bhAI ! gIta prata gAvai gIta gAna kari ehavU be vA0-'vINaM vAehi re vIragA 2' etadeva dvirAvarttavAra kahya-Ava re vIragA! vIragA! ehavaM unmAda na vacana akasmAta ayaMpule yati' etacconmAdavacanaM tasyopAsakasya zRNvato'pi sAMbhalyaM to piNa ayaMpula' nAM mana meM zaMkA na UpanI / ima jANa-je mokSe jAye te na vyalIkakAraNaM jAtaM, yo hi siddhi gacchati sa carama gIta na gAya ityAdika vAnA nizcai kareM / caramaM geyAdi karotItyAdivacanaivimohitamatitvAditi / (vR0 50 685) 760. teha ayaMpula tiha samaya, maMkhalisuta gozAla / 790. tae NaM se ayaMpule AjIviyovAsae gosAleNaM eha uttara dIdhe chate, harSa tuSTa tihakAla / / maMkhaliputteNaM imaM eyArUvaM vAgaraNaM vAgarie samANe haTTatuTTha 354 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 761. jAvata vikasyo hRdaya tasu, maMkhalisutata gozAla / teha pratai vaMdai namai, vaMdI namI nihAla / / 762. prazna pratai pUcha tadA, pUchI prazna prakAra / grahaNa karai bahu artha prati, grahaNa karI tihavAra / / 763. Urddha thAyavai karo tadA, Ubho thAvai teh| Ubho thai gozAla prati, vaMdai zira nAmeha / / nirharaNa nirdeza pada 764. vaMdI zira nAmI karI, jAva gayo nija geha / maMkhalisuta gozAla taba, nija mRtyu prati dekheha / / 791. jAva (sa0pA0) hiyae gosAlaM maMkhaliputtaM vaMdai namaMsai, vaMdittA namaMsittA 792. pasiNAI pucchai, pucchittA aTThAI pariyAdiyai, pariyAdiittA 793. uTThAe uThei, uThettA maMkhaliputtaM vaMdai namaMsai, 794. vaMdittA namaMsittA jAmeva disaM pAunbhUe tAmeva disaM pddige| (za0 151138) tae Na se gosAle maMkhaliputte appaNo maraNaM aabhoei| 795. AbhoettA AjIvie there saddAvei, saddAvettA evaM vayAsI796. tubbhe NaM devANuppiyA ! mamaM kAlagayaM jANittA surabhiNA gaMdhodaeNaM NhANeha, 797. NhANettA pamhalasukumAlAe gaMdhakAsAie gAyAI 765. nija mRtyu prati dekhI karI, AjIvaka nAM jaann| thivarAM prati te. tadA, ter3a vadai ima vANa // 766. aho devAnupriyA ! tumhai, kAla gayo mujha jANa / surabhi gaMdha udake karI, karAvajo tanu snAna / / 767. snAna karAvI pachai, pamhala je sukumAla / ___ gaMdha kaSAI vastra kari, luhijo gAtra vizAla / 768. gAtra pratai lUhI karI, sarasa gozIrSa sAra / caMdana karikai gAtra prati, lIpIjyo dhara pyAra // 766. caMdana tanu lIpI karI, moTA yogya suhAya / haMsa lakkhaNa ati zukla je, paTa zATaka pahirAya / / lUheha, 798. lUhettA saraseNaM gosIsavaMdaNeNaM gAyAI aNulipaha, 799. aNulipittA maharihaM haMsalakkhaNaM paDasADagaM niyaMseha, 'haMsalakkhaNaM' 'tti haMsasvarUpaM zuklamityarthaH / (vR0 50684) 800. niyaMsettA savvAlaMkAravibhUsiyaM kareha, 801. karettA purisasahassavAhiNi sIyaM duruheha, 800. paTa ehavU pahirAya naiM, jeha sarva alaMkAra / tiNe vibhUSita tanu pratai, kIjyo adhika udAra / / 801. ema vibhUSita tanu karI, puruSa sahasra suvicAra / zivakA jeha upAiye, caDhAvajo tihAM sAra / / 802. ehavI zivakA cADhane, nagarI sAvatthI maaNhi| zRMghATaka trika jAva hI, mahApaMtha meM tAhi // 803. moTe-moTe zabda karI, udghoSaNa kara tAsa / udghoSaNa karatAM chatAM, kahijyo ema vimAsa // 804. ima nizcai devAnapriyA! maMkhalisuta gozAla / teha kevalI jina hu~to, jina-pralApI nhAla / 805. jAvata hI jina zabda prati, prakAzatoja sujoya / vicarI ne e avasarpiNI, kAla viSe avaloya / / 806. cauvIsa tIrthaMkara viSe, carama tIrthakara mNt| sIdho jAvata sarva hI, dukha noM kIdho aMta / / 807. Rddhi kari satkAra je, pUjA tasu samudAya / tiNa karike mujha tanu taNe, nIharaNa kIjyo tAya / / 802. duruhettA sAvatthIe nayarIe siMghADaga-tiga jAva (saM0 pA0) pahesu 803. mahayA-mahayA saddeNaM ugdhosemANA-ugghosemANA evaM vadaha804. evaM khalu devANuppiyA! gosAle maMkhaliputte jiNe jiNappalAvI 805. jAva (saM0 pA0) jiNasaI pagAsemANe viharittA imIse osappiNIe 806. cauvIsAe titthagarANaM carime titthagare, siddhe jAva savvadukkhappahINe / 807. iDhisakkArasamudaeNaM mama sarIragassa nIharaNaM kreh| (za. 152139) 'iDDhisakkArasamudaeNaM' RddhyA ye satkArAHpUjAvizeSAsteSAM yaH samudayaH sa tathA tena / (vR0pa0 685) bha0 za015 355 Jain Education Intemational Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 808. tae NaM te AjIviyA therA gosAlassa maMkhali puttassa eyamar3ha viNaeNaM paDisuNeti / (za0 15140) 809. tae NaM tassa gosAlassa maMkhaliputtassa sattarattaMsi pariNamamANaMsi paDiladdhasammattassa 810. ayameyArUve ajjhathie jAba (saM0 pA0) samuppa jjitthA811. no khalu ahaM jiNe jiNappalAvI jAva (saM0pA0) jiNasaI pagAsemANe viharite 812. ahaNNaM gosAle ceva maMkhaliputte samaNaghAyae 813. samaNamArae samaNapaDiNIe 814. Ayariya-uvaujhAyANaM ayasakArae avaNNakArae akittikArae 815. bahUhi asabbhAvubbhAvaNAhi micchattAbhinivesehiM ya appANaM vA paraM vA tadubhayaM vA 808. taba AjIvika nAM thavira, maMkhalisUta gozAla / tasu vaca e vinaye karI, karai aMgIkRta nhAla / / gozAlaka-pariNAma-parivartana pada 806. tiNa avasara gozAla naiM, makhalisuta nai dhAra / rAtri sAtamI varttatA, lAdhuM samyaktva sAra / / 810. e ehave rUpe tasu, Atma viSe avadhAra / jAvala saMkalpa Upano, mana mAMhe tihabAra / / 811. nizcai karineM haM nahIM, jina jinapralApI jaav| jina rava pratai prakAzato, vicararyo hUM asadbhAva / / 812. nizcai karine haM sahI, maMkhalisuta gozAla / zramaNa ubhaya na hUM thayu, ghAtaka mahAvikarAla / / 813. italA mATe hIja hUM, zramaNa-mAraka sAkSAta / zramaNa taNoM pratyanIka hUM, pratikUlapaNe vikhyAta / / 814. AcArya uvajjhAya noM, ayaza taNoM karaNahAra / avarNa naM kAraka valI, akIttikAraka dhAra / / 815. bahu asadbhAva udbhAva nAM, teNe karine taam| mithyAtvAbhinivesa kari, nija para bihuM ne Ama / / vA0-asadbhAva kahitAM jhUThA artha tehanI udbhAvanA te utprekSaNA te asadbhAva udbhAvanA kahiye / tiNe karI micchattAbhinivesehi ya tti mithyAtva te mithyAdarzana udaya thakI abhiniveza te Agraha tiNa prakAra karike tiNe krii| appANaM vA paraM vA tadubhayaM vA AtmA nai vA para nai vA bihUM nai / 816. vyudgrAhamAna chatoja hUM, vyutpAdamAna chatoja / vicarI nija teje karI, Arta hI vyApyaM thakoja // vA---ggAhemANetti ApaNI AtmA nai, para nai anai bihu~ nai viruddhakhoTo grahaNavaMta karato thako / ApaNI AtmA ne viruddha artha nai grahaNa karai anai para AtmA na viruddha artha prati grahaNa karAvai / anai imahija bihuM nai ehavo chatau / vuppAemANetti-durvidagdha etalaM dagdha bIja sarIkho karato chatI hUM vicarI nai potA nI tejalezyA karInai vyApyo chto| 817. sapta rAtri meM aMta tanu, pitta jvara parigata nhAla / dAha uparnu chadmastha chatuM, nizcai karisu kAla / / 818. zramaNa bhagavaMta mahAvIra jI, jina jina-pralApI mNt| jAvata hI jina zabda prati, prakAzatA vicaraMta / 816. ima citai citI karI, AjIvika nAM thera / teha pratai ter3e tadA, ter3I naiM tiha vera // 820. deva gurU saMbaMdhiyA, saMsa karAvai tAsa / saMsa karAvI iha vidhe, bola vacana vimAsa / 821. nizcai karine haM nahIM, jina jinapralApI jaav| jina rava prakAzato chatau, vicaryo mithyA bhAva / / 822. nizcai karinaiM haM sahI, maMkhalisuta gozAla / zramaNa-vadhaka jAvata kari, chadmastha chatUMja kAla / / 816. buggAhemANe vuppAemANe viharittA saeNaM teeNaM aNNAiThe samANe 817. aMto satarattassa pittajjaraparigayasarIre dAhavarka tIe chaumatthe ceva kAlaM karessa / / 818. samaNe bhagavaM mahAvIre jiNe jiNappalAvI jAva (saM0pA0) jiNasaI pagAsemANe viharai-- 819. evaM saMpeheti, saMpehettA AjIvie there saddAvei. saddAvettA 820. uccAvaya-savaha-sAviyae pakareti, pakarettA evaM vayAsI821. no khalu ahaM jiNe jiNappalAvI jAva pagAsemANe vihrie| 822. ahaNaM gosAle ceva maMkhaliputte samaNaghAyae jAva (saM0pA0) chaumatthe ceva kAlaM kress| . 356 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 523. zramaNa bhagavaMta mahAvIra jI, jina jinapralApI jAva jina rava pratai prakAzatA, vicarai chai sadbhAva / / gayo mujha jANa / bAMdhajo tANa // 24. te mArTa devAnupriya ! kAla DAvA paga ra dorar3I, tumhe 825. DAvA paga rai dorar3I, tumhe bAMdhI tIna vAra phuna thUkajyo, the mujha mukha rai 26. tIna vAra mukha cUkaneM nagarI sAvatyI zRMghATaka trika jAva hI mahApaMca meM 27. uraho paraho pIsAr3ajo moTe-moTa moTe-moTa vAra-vAra udghoSaNA, karatA ema ne tAhi / mAMhi || mAhi tAhi // raveha | vadeha || 2 nahi nizca devAnupriya ! maMkhalita gozAla / jina jinalAgI jAva ho, vivaraca e mahAvAla 21. ehi niz karI maMcalita gozAla / chai zramaNa-vadhaka jAvata kiyo, chadma chateja kAla || 30. zramaNa bhagavaMta mahAvIra jo jina jina pralApI jaay| jina rava prataM prakAzatA, vicaraM chaM sadbhAva 831. moTI aNa karI, asatkAra samudAya / tiNe karo mujha tanu to noharaNa kI tApa / / nirharaNa pada 832. ima kahi kIdhU kAla taba, AjIvaka thivareha / maMkhalisuta gozAla prati, mUMo jANIneM teha // 833. kuMbhakArI hAlAhalA, tasu tAsa dvAra DhAMkai tadA, 24. kuMbhakArI hAlAhalA, teha taNAM bahu madhya je, 835. nagarI sAvatthI nuM tadA, AlelI gozAla nAM zarIra 836. DAvA paga ra dorar3I, bAMdha re tIna bAra mukha ne viSe 837. nagarI sAvasthI ne viSe zRMpaTaka pUrka jAya paMthe uraho-paraho, ghIsAita tiha vAra // 838 nIce nIce zabda kari udghoSaNA karata udghoSaNA karatA chatA, iha vidhi vayaNa vayaMta // 832. nizcai nahIM devAnupriya maMcalita gozAla ! jina janapralApI jAba hI, vicaro e mahAbAla || 840 e maMkhalisuta gozAla hija, zramaNa-vaMdhaka mahAbAla / jAvata hI chadmasthapaNe, nizcai kIdho kAla // kuMbhakAra haTa jeha / DhAMkI kapATa kareha || kuMbhakAra haTa tAhi deza bhAga rai mAMhi // svarUpa AlekhaMta | taNoMja maMta // bAMdhI joya / thI soya / / birudhAra 823. samaNe bhagavaM mahAvIre jiNe jiNappalAvI jAva jisa mAsemArI vida 824. taMtubhaM NaM devANuppiyA ! mamaM kAlagayaM jANittA bAme pAe suveNaM baMdhe, 'suMbeNaM' ti valkarajjvA ( vR0 pa0 685 ) 25. tato muhe ubheha 26. utA sArathIe nagarIe sipADagAva (saM0pA0 ) pahesu 827 AkavikaTTa karemANA mahayA mahavA sa ugdho se mANA - ugghosemANA evaM vadaha 'kavikaTTa' ti AdhikAm ( vR0 pa0 605) 28. tu devApiyA! gosAle maMgaliputte ji jiNaplAvI jAva viharie / 8 29. esa NaM gosAle ceda maMkhaliputte samaNaghAyae jAva chaumatthe ceva kAlagae / 830. samaNe bhagavaM mahAvIre jiNe jiNappalAvI jAva viharai / 831. mahayA aNiDDI- asakkArasamudaeNaM mamaM sarIragassa nIharaNaM karejyAha 832. evaM vadittA kAlagae ( za0 15/141 ) tae NaM AjIviyA therA gosAlaM maMkhaliputtaM kAlagayaM jANittA 83. hAlAhalAeM kuMbhakArI kuMbhakArAvaNastha duvArA piti, pittA 834. hAlAhalAe kuMbhakArIe kuMbhakArAvaNassa bahumajbhadesabhAe 8. AhiMti AnihittA gosAlasa maMkhaliputtassa sarIragaM 36. deve baMdhati baMdhitA to muhe ubhaMti ubhittA 830 sAlI nagarIe [saMpAdana] nAva (saM0 pA0) pahe kavikaTTaremANA 30. gIyaM NIyaM sa umposemAmA umposemANA evaM vayAsI 839. no khalu devANuppiyA ! gosAle maMkhaliputte jiNe jiNa lAvI jAva viharie / 840. esa NaM gosAle ceva maMkhaliputte samaNaghAyae jAva chaumatthe ceva kAlagae / bha0 za0 15 357 Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 841. samaNe bhagavaM mahAvIre jiNe jiNappalAvI jAva viharai842. savaha-paDimokkhaNagaM kareMti, karettA 843. doccaM pi pUyA-sakkAra-thirIkaraNaThyAe 841. zramaNa bhagavaMta mahAvIra jI, jina jina-pralApo jANa / jina rava prakAzatA chatA, vicarai chai jagabhANa // 842. saMsa karAvyA je hatA, tAsa zapatha kahivAya / tehanai prati mokSaNa karai, sama pAlI nai tAya / / 843. dvitIya vAra piNa je valI, pUjA ne satkAra / te sthira karivA nai aratha, thera AjIvaka dhAra / 844. maMkhalisuta gozAla nAM, DAvA paga nI joy| parahI chor3e dorar3I, rajju chor3I ne soya / / 845. kuMbhakArI hAlAhalA, tasu kuMbhakAri-haTa jeh| dvAra taNAMja kapATa prati, tAma udhAI teha / / 846. dvAra kapATa ughAr3ane, maMkhali-suta gozAla / tasaM tanu surabhi gaMdha jale, nhavarAvai tihakAla / / 847. timaja jAva moTI Rddhe, satkRta samudAyeha / maMkhalista gozAla na, tanu nuM nIharaNa kareha / / bhagavAna ke rogAMtaka prAdurbhAva pada / 848. zramaNa bhagavaMta mahAvIra taba, anya divasa kihavAra / sAvatthI nagarI thakI, caitya koThaga thI dhAra / / 846. nikalai nikalI bAhirai, janapada deza visseh| ___ karai vihAra pratai tadA, vicaraMtA guNageha / / 850. tiNa kAle nai tiNa samaya, miDhiya grAmaja nAma / nagara haMto raliyAmaNo, tasaM varNaka abhirAma / / 851. miDhiya grAmaja nagara naiM, bAhira kUNa iishaann| sANakoTha ihAM caitya tho, tasu varNaka ati jANa / / 852. jAvata pRthvI zilapaTraka, sANakoTha nAmeha / caitya taNe te dUra nahIM, nathI DhakaDU jeha // 853. ihAM ika moTo mAlukA-kaccha gahana je haMta / kRSNa varNa kAlI prabhA, jAvata nikuraMbabhUta / / 854. patra puSpa phalavaMta je, harita zobhato jeha / / lakSmI karI ghaNu-ghaNaM, upazobhita tissttheh| 855. grAma nagara miDhiya tihAM, nAma revatI jaas| je gAthApatiNI vasa, RddhivAna dhana raash| 856. jAvata aparibhUta taba, zramaNa bhagavaMta mhaaviir| anya divasa prabhujI kadA, suragira jema sadhIra / / 857. pUrvAnupUrve tadA, vicaraMtA bar3avIra / jAvata miDhiyagrAma je, nagara tihAM prabhu hIra / / 858. sANakoTha jihAM caitya cha, jAva pariSadA Aya / nija-nija sthAnaka prati gaI, vaMdI zrI jinarAya / / 856. zramaNa bhagavaMta mahAvIra nAM, tanu nai viSa tivAra / vipula roga AtaMka hI, pragaTa thayo avadhAra / / 860. ujjala jAva dukhe karI, sahi jehana hoya / pitta jvare kari sarvathA, vyApyu tanu avaloya / / 844. gosAlassa maMkhaliputtassa vAmAo pAdAo suMbaM muyaMti, muittA 845. hAlAhalAe kuMbhakArIe kuMbhakArAvaNassa duvAra vayaNAI avaMguNaMti, 846. avaMguNittA gosAlassa maMkhaliputtassa sarIragaM sura bhiNA gaMdhodaeNaM NhANeti, 847. taM ceva jAva mahayA isikkArasamudaeNaM gosAlassa maMkhaliputtassa sarIragassa nIharaNaM kreNti| (za0 152142) 848. tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre aNNayA kadAyi sAvatthIo nagarIo koTThayAo ceiyAo 849. paDinikkhamati, paDinikkhamittA bahiyA jaNavayavihAraM vihri| (za0 141143) 850. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM meMDhiyagAme nAmaM nagare hotthaa-vnnnno| 851. tassa NaM meMDhiyagAmassa nagarassa bahiyA uttara purasthime disIbhAe, ettha NaM sANakoTTae nAma ceie hotthaa--vnnnno| 852. jAva puddhvisilaaptttto| tassa NaM sANakoTThagassa ceiyassa adUrasAmaMte 853. ettha NaM mahege mAluyAkacchae yAvi hotthA-kiNhe kiNhobhAse jAva mahAmehanikuraMbabhUe 854. pattie pupphie phalie hariyagarerijjamANe sirIe atIva-atIva uvasobhemANe ciTThati / 855. tattha NaM meMDhiyagAme nagare revatI nAma gAhAvaiNI parivasati--aDDA 8.56. jAva bahujaNassa apribhuuyaa| (za0 151144) tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre aNNadA kadAyi 857. puvvANupuci caramANe jAva (saM0 pA0) jeNeva meMDhiyagAme nagare 858. jeNeva sANakoTThae ceie teNeva uvAgacchai jAva parisA pddigyaa| (za. 152145) 859. tae NaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa sarIragaMsi vipule rogAyake paaunbhuue| 860. ujjale jAva (saM0 pA0) durahiyAse pittajjarapari gayasarIre 358 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 861. dAha UpanoM chai jas, ehavA prabhu vicaraMta / lohI rUpaja mala kara, lohI ThANa phuNt| 862. brAhmaNa kSatriya vaizya phuna, zudra varNa e cyAra / / mukhai vAgarai iha vidhe, sAMbhalajo vistAra / 861. dAhavakkaMtie yAvi viharati, avi yAI lohiya vaccAI pi pkrei| 'lohiyavaccAIpi' ti lohitavA~syapi-rudhirA tmakapurISANyapi karoti / (vR0 pa0690) 862. cAuvaNNaM ca NaM vAgareti 'cAuvaNNaM' ti cAturvarNya-brAhmaNAdilokaH / (vR0pa0 690) 863. evaM khalu samaNe bhagavaM mahAvIre gosAlassa maMkhali puttassa taveNaM teeNaM aNNAiTThe samANe 864. aMto chaNhaM mAsANaM pittajjaraparigayasarIre dAha vakkaMtie 865. chaumatthe ceva kAlaM karessati / (za0 15 / 146) 863. zramaNa bhagavaMta mahAvIra hI, maMkhalisuta gozAla / tehane tapa teje karI, vyApyo chato vizAla / / 864. je SaTa mAsaja aMta hI, pitta vare kari jANa / vyApyaM samastapaNe tanu, dAha UpanoM ANa / / 865. te mATai nizcaya karI, chadmastha thakoja jANa / karisyai kAlaja ihavidhe, vadai varNa cihu vANa / / muni siMha kA mAnasika duHkha pada 866. tiNa kAle naiM tiNa samaya, zramaNa bhagavaMta mhaaviir| tasu ziSya sIho nAma je, vara aNagAra suhIra / / 867. prakRti svabhAve bhadra muni, jAva vinIta guNeha / mAluka kaccha naiM dUra nahIM, nathI DhukaDU jeha / 868. chaTha-chaTha aMtara rahita tapa, bAhU UddhaM kare / jAvata vicare iha vidhe, AtApana muma taha / / 866. soha aNagAra taNe tadA, dhyAnAMtara vartamAna / e ehave rUpeja tasu, jAva Upano jANa / / 870. ima nizvai kari mAMharA, dharmAcAraja dhiir| dharma taNAM upadezakA, zramaNa bhagavaMta mahAvIra / / 871. pragaTa thayo tasu tanu viSa, vipula roga Ataka / ujjala jAva chadmastha hI, karisya kAla mRtaMka / / 872. kahisya ima anyatothikA, chadma thakA kRta kAla / ima ehave rUpe mane, mAnasIka dukha nhAla / / 86. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavao mahA vIrassa aMtevAso sIhe nAmaM aNagAre---- 867. pagaibhaddae jAba viNIe mAluyAkacchagassa adUra sAmaMte 868. chaTheM chaTheNaM aNikkhitteNaM tavokammeNaM uDDhaM bAhAo pagijjhiya-pagi jjhiya sUrAbhimuhe AyAvaNabhUmIe AyAvemANe viharati / (za0 151147) 869. tae NaM tassa sIhassa aNagArassa jhANatariyAe baTTamANassa ayameyArUve ajjhathie jAva (saM0 pA0) samuppajjitthA / 870. evaM khalu mamaM dhammAyariyassa dhammovadesagassa samaNassa bhagavao mahAvIrassa 871. sarIragaMsi viule rogAya ke pAunbhUe-ujjale jAva chaumatthe ceva kAlaM karessati / 872. vadissaMti ya NaM aNNatitthiyA-chaumatthe ceva kAlagaeimeNaM eyArUveNaM mahayA maNomANasieNaM dukkheNaM 873. abhibhUe samANe AyAvaNabhUmIo paccorubhai, pacco rubhittA 874. jeNeva mAluyAkacchae teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA mAluyAkacchagaM aMto-aMto aNupavisai, 875. aNupavisittA mahayA-mahayA saddeNaM kuhukuhussa paruNNe / (za0 152148) 873. mAnasika dukha parAbhavyo, AtApana bhUmIja / teha thakI nikale tadA, bhUmi thakI nikalIja / 874. jihAM mAlukA kaccha chai, Avai tihAM calAya / mAluka kaccha viSe muni, karai pravezaja tAya / / 875. ema praveza karI tihAM, moTe-moTe sAda / haha kUkU zabde karI, rovai mana asamAdha / / bhagavAna dvArA AzvAsana pada 876. he Aryo ! AmaMtri ima, zramaNa bhagavaMta mhaaviir| zramaNa nigraMtha bolAya ne, ima kahai suragiri dhIra / / 876. ajjoti ! samaNe bhagavaM mahAvIre samaNe niggaMthe AmaMteti, AmaMtettA evaM vayAsI bha0 za015 359 Jain Education Intemational ducation Intermational For Private & Personal use only Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 877. Aya! isa nizce karo mAMharo ziSya sujANa / sIho nAma aNagAra te, bhadraka prakRti pichANa // 7 timahija sapato jANaM jAvata hI adhikeha royo Aryo ! gaccha tumha, sIha pratai teha || taba te zramaNa nigraMtha vaha dhamaNa bhagavaMta mahAvIra ima ko choja prabhu prataM vaMde narma vajIra // 880 jina baMdI zira sANakoTa je nAmaneM prabhu pAsA bhI jAma / caitya thI nikale nikalI tAma // 3 chai, / 1. jahAM mAlukA-kaccha jihAM sIho aNagAra Ane AyI karI, sIha prati ima kahe sAra // 882. sIhA ! dharmAcArya tujha, dharmAcArya tujha bolAve jaganAtha / taba sIho aNagAra te, zramaNa nigraMtha saMghAta // 83. mAlaka kaccha bhI nIkale nikalI ne mativaMta / sANakoTha jihAM caitya hai, jihAM prabhu tihAM AvaMta // 884 prabhu pAse AvI karI, vIra dakSiNa nAM pAsA thakI, diye 885 pradakSiNA deI karI, jAva kare paryupAsa he sIhA ! iha vidha prabhu saMbodhana de tAsa || 86. zramaNa bhagavaMta mahAvIra jI, sIha prati ima kahai vAna / te nizcai tujha ne sIhA ! jhANaMtara varttamAna // 887 e ehave rUpe jike, jAva to adhikeha | te nizca kari he sIhA ! artha samartha chai eha ? 88 haMtA atyi sIha kahe. he sIhA ! nizceha maMkhalisuta gozAla naiM vyApyo tapa tejeha // 1 pratai triNa vAra / pradakSiNa sAra // te SaTamAsaja anta ho, jAva karUM nahi kAla / hUM anya sADA panara hI varSa lage suvizAla // 80. jina zobhana gaja nIM parai, vicarIsa janapada sAra / te mArTa jAo tumhe, he sIhA ! ihavAra || 861. grAma nagara miMDhiya prati, nAma revatI jAsa / gAdhApatiNI tehanAM ghara naM viSe vimAsa || 812 tihAM gAthApaNI revatI tiNa mujha artha tetha | doya kapota zarIra prati, saMskArayA ghara heta // 877. evaM khalu ajjo ! mamaM aMtevAsI sIhe nAma aNagAre paga ibhaddae 88. taM caiva savvaM jhANiyantra jAva (saM0 pA0 ) paruSNe taM gaccha NaM ajjo ! tumbhe sohaM aNagAraM saddAha / (za0 140949) 879 ta NaM te samaNA niggaMthA samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM evaM vRttA samANA samaNaM bhagavaM mahAvIraM vadaMti namasaMti, vaMdittA namasittA samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiyA sAgako gAo yAma paDinimaMti paDinikkhamittA 880. 1. mAvAkanchae, jeNeva sI aNagAre te uvAgacchaMti, uvAgacchittA sIha aNagAraM evaM vayAsI --- 882. sIhA ! dhammAyariyA sahAveMti / ( 0 15 150) tae NaM se sIhe aNagAre samaNehiM niggaMthehi saddhi 883. mAluyAkacchagAo paDinikkhamai, paDinikkhamittA je sAgako beie, jegeva sama bhagayaM mahAvIre, teNeva uvAgacchai, 884. uvAgacchittA samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto AyAhima-pavAhiNaM 885. jAva pajjuvAsati / ( 0 12 / 151) sohAdi / 06. bhagavaM mahAvIre sIha aNagAra evaM vayAsI se nUNaM te sIhA ! jhANaMta riyAe vaTTamANasa 887 ayameyArUve jAva (saM0 pA0 ) paruNNe / se nUNaM te sIhA ! aTThe samaTThe ? haMtA asthi taM no khalu ahaM sIhA ! gosAlassa maMkhaliputtassa taveNaM teeNaM aNNAiTThe samANe 889. aMto chaNhaM mAsANaM jAva (saM0 pA0 ) kAlaM karessaM / aham mada solasa bAsAI 890 jise hI viharisyAmi taM gacchatumaM sIhA ! 891 meMDhiyagAmaM nagaraM, revatIe gAhAvatiNIe gihaM, 92. tara revatIe mahAvavipIe duve ko sarIrA uvakhaDiyA " bA0 vA0 - ihAM vRttikAra kahya zrUyamANamevArthaM kecinmanyante / duve kavoyA - ityAdika no kei eka jiso zabda kahyo tisohIja artha mAne e prathama artha TIkA meM ko chai / vali vRttikAra kA - anerA AcArya ima kahe che kapotakaH pakSivizeSaH tehnoM para varNa nAM sarIkhApaNAM thakI je phala te kuSmAMDa nAM doya phala duve kavayA ityAdeH dhUmAnamevArtha kecinmanyante anye tvAhu: - kapAtakaH pakSivizeSastadvad ye phale varNa sAdharmyAtte kapote - kUSmAMDe hrasve kapote kapotake teca te zarIre vanaspatijIva dehAta kapotazarIre 360 bhagavatI jor3a Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nhAMnA tehija zarIra vanaspati jIva dehapaNAM thakI kohalA nAM phalahIja athavA kapota athavA kapotakazarIre iva dhUsaravarNasAdhayadeiva kaponAM zarIra nI para dhUsara varNa nAM sarIkhApaNAM thako je te kapota phala kohalA nAM takazarIre kUSmANDaphale eva te upasaMskRte---saMskRte / phalahIja te saMskArayA, etale kohalApAka jANavU-e artha anerai AcArya kiyo / (vR0pa0690,691) 863. te saMghAte mAMhare, artha prayojana nAMhi / 893. tehiM no aTTho, je bahu pApapaNAM thakI, AdhAkarmI tAhi / / 'tehiM no aTTho' tti bahupApatvAt / (vR0 pa0 691) 864. balI anero jeha chai, te pahile dina kIdha / 894. atthi se aNNe pAriyAsie majjArakaDae kukkuDamArjArakRta kukkar3a maMsa je, te taM ANa prasIdha / / maMsae, tamAharAhi, 'pAriAsie' tti parivAsitaM hyastamityarthaH / (vR0pa0 691) vA0--ihAM 'majjArakaDae' mArjAra ityAdika noM piNa keI eka zrUyamANahIja vA0--'majjArakaDae' ityAderapi kecit zrUyamANamevArtha artha mAne chai, e prathama artha vRttikAra kahyo / je ima mAne, tehano mAnavo viruddha ch| manyante, paMcaMdriya noM mAMsa sAdhu nai abhakSa chai te bhnnii| vali praznavyAkaraNa adhyena 6 amajjamaMsAsiyA sAdhU nai kahyA cha, te mATa zrUyamANa artha karai te milaM nhiiN| vali vattikAra kahyaanerA AcArya ima kahai ----mArjAra vAyuvizeSa, teha anye tvAhuH--mArjAro-vAyuvizeSastadupazamanAya upazamana nai nimitte kIdho-saMskArayo te mArjArakRta / vali anerA AcArya kRtaM--saMskRtaM mArikRtam, apare tvAHkahe-mArjAra-virAlikA nAmai vanaspati vizeSa, tiNe karI kIdho etale bhAvita, mArjAro-virAlikAbhidhAno vanaspativizeSastena kRta-bhAvitaM yattattathA, ki tat ? ityAhate kurkuTamAMsakaM bIjapUraka kaTAhaM etalai bIjorApAka / teha pratai bahirI ANa / 'kurkuTakamAMsakaM' bIjapUraka kaTAham |(vR0 50 691) 865. te saMghAte mAhare, artha prayojana jANa / 895. eeNaM attttho| (za. 15 / 152) te niSpApapaNAM thakI, ema kahai prabhu vANa / / niravadyatvAditi / (vR0 pa0 691) siMha dvArA revatI se bhaiSajya Anayana pada 866. taba sIho aNagAra te, zramaNa bhagavaMta mahAvIra / 896. tae NaM se sIhe aNagAre samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM ima ko chateja haraSiyo, tuSTa jAva hRda hIra / / evaM vutte samANe haTTatuTTa jAva (saM0 pA0) hiyae 867. zramaNa bhagavaMta mahAvIra prati, vaMdai namai vinIta / 897. samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai namasai, vaMdittA namaMsittA vaMdI stutI kari namI, tvaritapaNAMja rahIta / / aturiyaM 868. acapala phuna asaMbhrAMta hI, muMhapottiyA tAma / 898. acavalamasaMbhaMtaM muhapottiyaM paDileheti, paDilehettA paDilehai paDilehi naiM, jima je gotama svAma / / jahA goyamasAmI 866. tima kahivo jAvata jihAM, zramaNa bhagavaMta mahAvIra / 899. jAva (saM0 pA0) jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva tyAM Avai AvI karI, vaMdai namai suhIra / / uvAgacchai, uvAgacchittA samaNaM bhagavaM mahAvIra vaMdai namasai, 100. prabha vaMdI zira nAma naiM, vIra pAsa thI joya / 900. vaMdittA namaMsittA samaNassa bhagavao mahAvIrassa cetya sANa koTaga thakI, nikale nikalI soya // aMtiyAo sANakoTThagAo ceiyAo paDinikkhamati, paDinikkhamittA 101. tvaritapaNAM kari rahita je, jAvata jihAM chai jeha / 901. aturiyaM jAva (saM0 pA0) jeNeva meMDhiyagAme nagare grAma nagara miDhiya tihAM, Avai AvI teha // teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA 6.2. grAma nagara mir3hiya tihAM, thaI madhyamadhyeha / 902. meMDhiyagAmaM nagaraM majhamajheNaM jeNeva revatIe gAhAjihAM revatI nAma je, gAthApatiNI geha / / vaiNIe gihe 603. tihAM Avai AvI karI, jeha revatI jANa / 903. teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA revatIe gAhAvatigAthApatiNI meM ghare, peTho muni guNakhANa / / ___NIe gihaM annppvitthe| (sh015|153) 604. tiNa avasara sA revatI, sIha aNagAra prateha / 904. tae NaM sA revatI gAhAvatiNI sIhaM aNagAraM ejjaAvaMto dekhI tadA, dekhI nai haraSeha / / mANaM pAsati, pAsittA haTTa605. vali saMtoSa laghu ghaNu, zIghrahIja suvicAra / 905. tudA khippAmeba AsaNAo abbhuTaThei, abbhuThettA AsaNa thI UTha tadA, UThInai tihavAra / / bha0 za0 15 361 Jain Education Intemational Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106. sIha nAma aNagAra naiM, sAta-ATha paga dhAra / 906. sIhaM aNagAraM sattaTu payAI aNugacchai, sanmukha jAve te tadA, sanmukha jaI tivAra / / aNugacchittA 6.07. tIna vAra dakSiNa taNAM, pAsA thakI pichANa / 907. tivakhutto AyAhiNa-payAhiNaM kareti, karettA vaMdati pradakSiNa deI karI, ema vadai vara vANa / / namasati, vaMdittA namaMsittA evaM vayAsI608. AjJA dyo devAnupriya ! tumha AvyA mujha geha / 908. saMdisaMtu NaM devANu ppiyA ! kimAgamaNappayoyaNaM ? kisu prayojana kArya chai ? kahI batAvo teha / / (za0 15 / 154) 606. taba sIho aNagAra te, revatI prati kaheha / 909. tae NaM se sIhe aNagAre revati gAhAvaiNi evaM ima nizcai karinai tumhai, aho devAnupriyeha ! vayAsI-evaM khalu tume devANuppie ! 610. zramaNa bhagavaMta mahAvIra ne, arthe je avaloya / 910. samaNassa bhagavao mahAvIrassa aTTAe duve kavoyadoya kapota zarIra naiM, saMskAracA chai soya / / sarIrA uvkkhddiyaa| 611. tiNe karI nahiM artha mujha, chai anya teha thkiij| 911. tehiM no aTTo, asthi te aNNe pAriyAsie kIdho pahilA dina taNo, mArjArakRta sahIja / / majjArakaDae 6.12. kukur3amaMsa kahIjiye, bIjapUraka gira tAya / 912. kukkuDamaMsae eyamAharAhi kahai bIjorApAka chai, te mujha prati bahirAya / / 613. te saMghAte artha mujha, tadA revatI jeha / 913. teNaM attttho| (za0 152155) gAthApatiNI sIha prati, iha vidhi vayaNa vadeha / / tae NaM sA revatI gAhAvaiNI sIhaM aNagAraM evaM vayAsI614. kUNa sIhA ! jJAnI tiko, vA tapasvIja tiNeha / 814. kesa NaM sIhA ! se nANI vA tapasvI vA, jeNaM tujha prati jhaTa e artha mujha, rahakRta prathama kaheha / / tava esa aTThe mama tAva rahassakaDe hvvmvkhaae| vA0 ---kuNa he sIhA ! teha jJAnI te jJAna bale karI athavA tapasvI te tapa bale karI jeNe tujha nai eha artha mhAro pahilAja rahasya -ekAMta kRta kuSmAMDaka phala pAka lakSaNa utAvalo kahya / 615. jANa chai tUM jeha thakI, jima khaMdhaka adhikAra / 915. jao NaM tuma jANAsi ? (za0 15 / 156) jAvata jeha prabhu thakI, hUM jANUM chU sAra / / evaM jahA khaMdae jAba (saM0 pA0) jao NaM ahaM (za0 151157) 616. tiNa avasara sA revatI, sIha aNagAra samIpa / 916 tae NaM sA revatI gAhAvatiNI sIhassa aNagArassa eha artha nisuNo karI, haraSa saMtoSa uddIpa / / aMtiyaM eyama8 soccA nisamma haTThatuddhA 617. jihAM bhAta no ghara tihAM, Avai AvI tAma / 917. jeNeva bhattaghare teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA pAtra pratai chIMkA thakI, mUkai mUkI ThAma / / pattagaM moeti, moettA 'pattagaM moeti' tti pAtraka-piTharakAvizeSaM muJcati sikkake uparikRtaM sattasmAdavatArayatItyarthaH / (vR0 pa0 691) 618. jihAM sIho aNagAra tyAM, Avai AvI tAya / 918. jeNeva sIhe aNagAre teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA sIhA naiM paDighe tiko, samyaka sahu bahirAya / / sIhassa aNagArassa paDiggahagaMsi taM savvaM samma nissirati / (za0 15/158) 116. tiNa avasara te revatI, gAthApatiNI jeha / 919. tae NaM tIe revatIe gAhAvatiNIe teNaM davvasuddheNa teha dravya zuddha karI, jAvata dAna kareha / / dAyaga jAva (saM0 pA0) dANeNaM 620. je sIhA aNagAra prati, pratilAbhyeja chateha / 920,21. sIhe aNagAre paDilAbhie samANe devAue nibaddha devAyU bAMdhyu tadA, jema vijaya tima eha / / jahA vijayassa 621. vasudhArA je vijaya naiM, pragaTa thayA divya paMca / jima kA timahija ihAM, sagalaM kahi saMca / / 362 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 622. jAvata jIvita janma muM, phala lAdhu tiNa sAra / gAthApatiNI revatI, ima kahai vAraMvAra / / 623. gAthApatiNI revatI, tasu ghara thI tihavAra / vara sIho aNagAra te, nikale nikalI sAra / / 624. grAma nagara miDhiya taNa, madhyomadhya thai jANa / jima gotama jAvata timaja, dekhADai bhattapANa / / 922. jAva (saM0 pA.) jammajIviyaphale revatIe gAhAvatiNIe revatIe gAhAvatiNIe / (za0 153160) 923. tae Na se sIhe aNagAre revatIe gAhAvatiNIe gihAo paDinikkhamati, paDinikkhamittA 924. meM DhiyagAma nagara majhamajheNaM niggacchai, niggacchittA jahA goyamasAmI jAba bhattapANaM paDidaMseti, 925. paDidaMsettA samaNassa bhagavao mahAvIrassa pANisi taM savvaM samma nissirati / (sh015|161) 625. bhAta pANa dekhAr3ane, prabhu kara viSeja teha / pAka AhAra mUkai tadA, saghalo samyagapaNeha / / bhagavAna kA Arogya pada 126. zramaNa bhagavaMta mahAvIra taba, mUrchA rahita jineza / jAvata ati taSNA rahita, bila jima pannaga praveza / / 627. timahija AtmAiM karI, zarIra-koThA mAMya / sIha ANyuM te AhAra prati, prakSepai jinarAya / / 628. zramaNa bhagavaMta mahAvIra tava, AhAre chate te AhAra / vipula roga AtaMka hI, zIghra miTyo tihavAra / / 926. tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre amucchie jAva (saM0 pA0) aNajjhovavanne bilamiva pannagabhUeNaM 927. appANaNaM tamAhAraM sarIrakoTagaMsi pakkhivati / (sh015|162) 'taM siMhAnagAropanItamAhAraM zarIrakoSThake prkssiptiiti'| (vR0 pa0 691) 928. tae NaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa tamAhAraM AhAriyassa samANassa se vipule rogAyaMke khippAmeva uvasaMte, 921. haTTe jAe aroge baliyasarIre / 'haThe' tti 'hRSTa:' niAdhiH 'aroge' tti niSpIDaH / (vR0 50 691) 626. hRSTa vyAdhi kari rahita thayaM, aroga pIr3a rahIta / vali balavaMta zarIra ima, prabhu tanu thayo punIta / / gItaka chaMda 930. saMtoSa pAmyA zramaNa saha, saMtoSa pAmI ajikaa| saMtoSa pAmyA sarva zrAvaka, imaja haraSI zrAvikA / saMtoSa pAmyA deva bahu, imahIja suravara-aMganA / sura sahita manu phuna asura tuTThA, harSavaMta thayA jnaa|| 930. tuTTA samaNA, tuTThAo samaNIo, tuTThA sAvayA, tuTThAo sAviyAo, tuTTA devA, tuTTAo devIo, sadevamaNuyAsure loe tujhe| 931. haTTe jAe samaNe bhagavaM mahAvIre, haThe jAe samaNe bhagavaM mhaaviire| (za0 152163) 'haThe' tti nIrogo jAta iti / (va0pa0691) 931. zramaNa bhagavaMta mahAvIra jI, thayAja hRSTa nirAma / tiNa kAraNa zramaNAdi bahu, hRSTa tuSTa mana pAma / / sarvAnubhUti upapAda pada 932. he bhadaMta ! iha vidhi kahI, bhagavaMta gotama nAma / zramaNa bhagavaMta mahAvIra prati, vaMdai phuna zira nAma / / 633. baMdI zira nAmI karI, iha vidha bola vAya / ima devAnupriya taNoM, aMtevAsI tAya / / 634. pUrva deza nuM UpanoM, sarvAnubhUti nAma / prakRti bhadra aNagAra te, jAva vinaya guNadhAma / / 935. he bhadaMta ! te muni tadA, maMkhalisuta gozAla / tiNa tapa teje bhasma nI rAzi kiye kari kAla / / 932. bhaMteti ! bhagavaM goyame samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdati namaMsati, 933. vaMdittA namaMsittA evaM vayAsI-evaM khalu devANu ppiyANaM aMtevAsI 934. pAINajANavae savvANubhUtI nAma aNagAre pagaibhaddae jAba viNIe, 935. se NaM bhaMte ! tadA gosAleNaM maMkhaliputteNaM taveNaM teeNaM bhAsarAsIkae samANe bha0 za015 363 Jain Education Intemational Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 936. kahiM gae ? kahiM uvavanne ? evaM khalu goyamA ! mamaM aMtevAsI 937. pAINajaNavae savANubhUtI nAmaM aNagAre paga ibhadae jAva viNIe / 938. se NaM tadA gosAleNaM maMkhaliputteNaM taveNa teeNaM bhAsarasIkae samANe 939. uDuDhaM caMdima-sUriya jAva baMbha-laMtaka-mahAsukke kaNe vIivaittA sahassAre kapaNe 940. devattAe uvavanne / tattha NaM atthegatiyANaM devANaM aTThArasa sAgarovamAI ThitI pnnnnttaa| 941. tattha NaM savvANubhUtissa vi devassa aTThArasa sAgaro bamAI ThitI pnnnnttaa| 942. se NaM bhate ! savvANubhUtI deve tAo devalogAo AukkhaeNaM bhavakkhaeNaM ThiikkhaeNaM 943. jAva (saM0 pA0) mahAvidehe vAse sijjhihiti jAva savvadukkhANaM aMtaM karehiti / (za0 15 / 164) 636. kihAM gayo kihAM Upano? taba prabhu bhAkhai soya / ima nizcai kari goyamA ! aMtevAsI moya / / 637. pUrva deza noM UpanoM, sarvAnubhUti nAma / prakRti bhadra aNagAra te jAva vinaya guNa dhAma / / 638. teha munI tiNa avasare maMkhalita gosAla / tiNa tapa teje bhasma nI rAzi kiye kari kAla // 636. UMco ravi zazi jAva brahma, lAMtaka mahAzukra eha / kalpa pratai laMghI karI, sahassAra kalpeha // 640. devapaNa je UpanoM, keiyaka sura nI tetha / aSTAdaza sAgara taNI, sthiti parUpI jetha / / 641. tihAM sarvAnubhUti je, sura nI piNa tiNa ThAma / aSTAdaza sAgara taNI, sthitI parUpI Ama / / 642. sarvAnubhUti sura prabhu ! te suraloka thakIja / AukhA prati kSaya karI, phuna sthiti kSaya kari hIja / / 643. jAva mahAvidehakSetra meM, teha sIjhasya taam| jAva sarva dukha aMta hI, karisya te guNadhAma / sunakSatra upapAda pada 644. ima devAnupriya taNoM, nizcai kari ziSya jeh| kosala deza noM UpanoM, sunakSatra nAmeha / / 645. prakRtibhadra aNagAra te, jAva vinIta vizAla / he bhadaMta ! te muni tadA, maMkhalisuta gozAla / / 646. tapa teje kari tehane, paritApyeja chateha / kAla avasare kAla kari, kihAM gayaM muni jeha // 647. kihAM balI je UpanoM ! taba bhAkha bhagavaMta / ima nizcai kari goyamA! mujha ziSya ati guNavaMta / / 148. sunakSatra nAmai muni, bhadra prakRti suvizAla / jAva vinIta te muni tadA, maMkhali-suta gozAla / / 646. teNe tapa teje karI, paritApyeja chateha / jihAM mujha samIpa chai tihAM, Avai AvI jeha / / 650. vaMdai zira nAmai tadA, vaMdI namI zireha / pote mahAvrata paMca hI, ucarai ucarI teha / / 651. samaNA phuna samaNI pratai, khAmai khAmI tAma / AloI phuna par3ikamI, ati citta samAdhi pAma / / 652. kAla avasare kAla kari, jAvata caMdima sUra / jAvata ANaya pANaya, AraNa kalpa paMDUra // 653 te sahu prati laMghI karI, acyuta kalpa viSeha / devapaNa te UpanoM, mahAmunI guNageha / / 654. kitAka sura nI sthiti tihAM, dadhi bAvIsa kahIsa / sunakSatra sura nI piNa tihAM, sthiti sAgara bAvIsa / / 655. zeSa sarvAnubhUtI naM, Akhyo jema udaMta / timahija kahivU jAva hI, karisyai sahu dukha aMta / / 364 bhagavatI jor3a 944. evaM khalu devANuppiyANaM aMtevAsI kosalajANavae sunakkhatte nAmaM 945. aNagAre pagaibhaddae jAba viNIe / se NaM bhaMte ! tadA gosAleNaM maMkhaliputteNaM 946. taveNaM teeNaM paritAvie samANe kAlamAse kAlaM kiccA kahiM gae? 947. kahiM uvavanne ? evaM khalu goyamA! mama aMtevAsI 948. sunakkhatte nAma aNagAre pagaibhaddae jAba viNIe se NaM tadA gosAleNaM maMkhaliputteNaM 949. taveNaM teeNaM paritAvie samANe jeNeva mamaM aMtie teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA 950. vaMdati namasati, vaMdittA namaMsittA sayameva paMca mahabbayAI Arubheti, ArubhettA 951. samaNA ya samaNIo ya khAmeti, khAmettA Aloiya paDikkate samAhipatte 952. kAlamAse kAlaM kiccA uDDhe caMdima-sUriya jAva ANaya-pANayAraNe kappe 953. vIivaittA accue kappe devattAe uvvnne| A 954. tattha NaM atthegatiyANaM devANaM bAvIsaM sAgarobamAI ThitI pnnnnttaa| tattha NaM sunakkhattassa vi devassa bAvIsaM saagrobmaaii| 955. sesaM jahA savvANubhUtissa jAva aMta kAhiti / (za0 15 / 165) Jain Education Intemational Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gozAlaka kA bhavabhramaNa pada 656. ima nizcai kari Aparo aMtevAsI kuzosa / 956. evaM khalu devANuppiyANaM atevAsI kusisse gosAle maMkhalisUta gozAla je, he bhagavaMta ! jagIsa / / nAma maMkhaliputte se NaM bhaMte ! 657. maMkhalisuta gozAla te, kAla mAsa kari kAla / 957. gosAle maMkhaliputte kAlamAse kAlaM kiccA kahi kihAM gayo kihAM UpanoM? hiva jina uttara nhAla / / gae ? kahiM uvavanne ? evaM khalu goyamA ! 658. mama aMtevAsI kuzipya, ima nizcai kari jANa / 958. mamaM aMtevAsI kusisse gosAle nAma maMkhaliputte maMkhalisuta gozAla je, zramaNavadhaka pahichANa / / samaNaghAyae vA..... ihAM gozAlA nai bhagavAna kahyo- mhAro aMtevAsI kuziSya gozAlo maMkhaliputra / iNa vacane pahilA ziSya hu~to, dIkSA dIdhI tiNasU kuziSya khyo| bhagavatI zataka 9 uddeza 33 meM jamAlI nai piNa kuziSya kahyo ch| tima ihA~ kuziSya kahyo / kapUta kahivai pUta Teharayo / tima kuziSya kahilai pahilA ziSya Theharayo / nyAya netre vicArI joijyo|' (ja0 s0)| 656. jAvata hi chadmastha chataM, kAla mAsa kari kAla / 959, jAva cha umatthe ceva kAlamAse kAlaM kiccA uDDhaM UMco zazi ravi jAva hI, acyuta kalpa vizAla / / caMdima-sUriya jAva accue 660. devapaNa tihAM UpanoM, keika sura nI tetha / 960. kappe devattAe uvavanne / tattha NaM atthegatiyANaM doya bIsa sAgara taNI, sthitI parUpI jetha / / devANaM bAvIsaM sAgarovamAiM ThitI paNNattA / 661. sura gozAla taNoM tihAM, bAvIsa dadhi sthiti khyAta / 961. tattha gaM gosAlassa vi devassa bAvIsaM sAgarovamAI he prabhu ! te suraloka thI, sura goNAla vikhyAta / / ThitI pnnnnttaa| (za0 152166) se NaM bhaMte ! gosAle deve tAo devalogAo 662. Ayu kSaya kari jAva hI, kihAM Upajasye eha ? 962. AukkhaeNaM......"jAva (saM0 pA0) kahiM uvavajjijina bhAkhai goyama ! ehija, jaMbUdvIpa nAmeha / / hiti? 163. te dvIpe bharatakSetra meM, vijhagiri nAmeha / 963. goyamA ! iheva jaMbuddIve dIve bhArahe vAse vijhagiritAsa pAyamUle pragaTa, paMDa nAma dezeha / / pAyamUle puMDesu jaNavaesu 164. sayadvAra nagare sumati napa, bhadrA bhAryA tAya / 964. sayaduvAre nagare saMmutissa raNNo bhaddAe bhAriyAe upajasyai tasu kukSi meM, putrapaNa e Aya / / kucchisi puttattAe paccAyAhiti / 665. teha tihAM nava mAsa hI, bahu pratipUrNa jANa / 965. se NaM tattha navaNhaM mAsANaM bahupaDipuNNANaM jAva yAvata vyatikramye thake, jAvata hI pahichANa / / (saM0pA0) vIikkaMtANaM jAva 666. surUpa bAlaka janamasyai, phana je rAtri visseh| 966. surUve dArae payAhiti / (sh015|167) je bAla prata janamasyai, te nizi meM punyeha / / jaM rayaNi ca NaM se dArae jAihiti taM rayaNi 667. jeha nagara zatadvAra nai, bhyaMtara sahitaja bAra / 967. sayaduvAre nagare sabhitarabAhirie bhAraggaso ya bhAra parimANa thakIja je, viMzati zata pala bhAra / vA0 ---bhAra parimANa thakI je puruSa nai bahivA jogya etale puruSa thakI vA.---'bhAraggaso ya' tti bhAraparimANata' bhArazca--- upADaNI Avai etalA bojha nai bhAra kahiyai / prathama artha to e jANavo / athavA bhAra bhArakaH puruSodvahanIyo viMzatipalazatapramANo veti / te doya hajAra pala noM eka bhAra / (vR0 pa0 691) te bhAra noM mAna kahai chai--pAMca ciramo no eka mAso, sola mAsA ro eka syAt guJjAH paJcabhASakaH / sonaiyo, cyAra sonaiyA ro eka pala, sau pala kI eka tAkar3I, vIsa tAkar3I ro eka te tu SoDaza karSo'kSa: palaM karSacatuSTayam / / bhAra-etale doya hajAra pala no eka bhAra kahIja iti hema tRtIya kAMDe / vistaH suvarNo hemno'kSe kuruvistastutatpale / tulA palazataM tAsAM viMzatyA bhAra AcitaH / / (hemakoSa 33547-549) bha0 za. 15 365 Jain Education Intemational Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 668. kuMbhapramANe sujaghanya kuMbha, ADhaka sATha suiSTa / madhyama kuMbha ADhaka asI. zatADhaka kuMbha utkRSTa / / 968. kuMbhaggasAca kuMbhaggaso ya' ti kumbho-jaghanya ADhakAnAM SaSTyA madhyamastvazItyA utkRSTaH punaH zateneti / (vR0 pa0 691) vA0 - catubhiH kuDavaiH prasthaH prasthaizcatubhirADhakaH / (hemakoSa 31550) vA0-hivai kuMbha noM pramANa kahai cha-doya asatI nI eka pusalI, doya pusalI nI eka sei, cyAra sei noM eka kuDaba, cyAra kUDaba noM eka pAtho, cyAra pAthA noM eka ADhaka, anai sATha ADhaka nuM e jaghanya kuMbha, 100 ADhaka nuM utkRSTa kuMbha / 666. padma vRSTi phuna ratna nI vaSTi varasasai saar| tiNa avasara te bAla nAM, mAta-pitA tihavAra / / 969. paumavAse ya rayaNavAse ya vAse vAsihiti / (za0 152168) tae NaM tassa dAragassa ammApiyaro 970. ekkArasame divase vIikkate jAva (saM0pA0) saMpatte bArasame divase ayameyAsvaM 971. goNNaM guNanipphannaM nAmadhejja kAhiti--jamhA NaM amhaM imaMsi dAragaMsi jAyaMsi samANaMsi 972. sayaduvAre nagare sambhitarabAhirie jAva (saMpA0) rayaNavAse bujhe| 973. taM hou NaM amhaM imassa dAragassa nAmadhejjaM mahA paume-mahApaume / 974. tae NaM tassa dAragassa ammApiyaro nAmadheja karehiti mahApaume ti| (za0 12169) 975. tae NaM taM mahApa umaM dAragaM mammApiyaro sAtiregaTTha vAsajAyagaM jANittA 976. sobhaNasi tihi-karaNa-divasa-nakkhatta-muhuttaMsi 670. divasa igyArama atikramye, jAvata pAmye chateha / divasa bAramA nai viSe, e ehave rUpeha / / 971. guNe karIne ehavo, guNaniSpana je nAma / karisyai mhArai je bhaNI, e janamye chate tAma / / 972. eha nagara zatadvAra naiM, bhyaMtara mahitaja bAra / jAva ratna rUpa megha nIM, vRSTi huI tihavAra / / 673. tiNasU hovo amha taNAM, e bAlaka no nAma / mahApadma mahApadma e, pavara nAma abhirAma / / 674. tiNa avasara te bAla nAM, mAtA-pitA avaloya / nAmadheya karisyai iso, mahApadma ima joya / / 675. mahApadma bAlaka pratai, mAta-pitA nihavAra / sAdhika aTha varSa naM thayaM, jANIne dhara pyAra / / 676. zobhanIka tithi karaNa phuna, divasa nakSatra vicAra / valI bhalA muharta viSe, ANo haraSa apAra / / 677. moTe-moTe rAjya nai, abhiSeka kari tAya / karasyai rAjyAbhiSeka tasu, te tihAM hosyai rAya / / 678. moTo himavaMta nI parai, varNaka tAsa vicAra / jAvata hI te vicarasyai, rAjya karato sAra / / 676. te mahApadma rAjA taNe, anya divasa kihavAra / ubhaya deva mahaddhika tike, mahezvarA avadhAra / / 180. karasyai senA karma prati, te be sura nAM nAma / pUrNabhadra mahimAnilo, mANibhadra abhirAma / / 181. taba zatadvAre nagara bahu, rAjA Izvara jANa / talavara jAvata sArthavAha, pramukha dhaNAM pahichANa / / 182. mAhomAMhi teDAya nai, teDAvI nai teha / iha vidhi kahisyai je bhaNI, aho devAnupriyeha ! 183. mahApadma amha napa taNe, be sura mahaddhika jAva / karai senyakarma pUrNabhadra, mANibhadra sura sAva / / 984. te mATe hovo pravara, aho devAnupriyeha ! eha amhArA mahApadma, rAjA taNuMja jeha / / 985. nAmadheya dUjo api, devasena jaga mAya / devasena iha vidhi tasu, vadasyai jana-jana vAya / / 366 bhagavatI jor3a 977. mahayA-mahayA rAyAbhisegeNaM abhisicehiti / se NaM tattha rAyA bhavissati978, mahayA himavaMta-mahaMta-malaya-maMdara-mahiMdasAre vaNNao jAva viharissai / (za0 15 / 170) 979. tae NaM tassa mahApa umassa raNo aNNadA kadAyi do devA mahiDDhiyA 980. seNAkammaM kAhiti, taM jahA-puNNabhadde ya mANi bhadde ya / 981. tae Na sayaduvAre nagare bahave rAIsara-talavara jAva (saM0pA0) satyavAhappabhitao 982. aNNamaNNaM saddAvehiti, saddAvettA evaM vadehiti jamhA NaM devANuppiyA! 983. mahApa umassa raNNo do devA mahiDDhiyA jAva mahesakkhA seNAkammaM kareti, taM jahA-puNNabhadde ya mANibhadde ya / 984. taM hou Na devANuppiyA! amhaM mahApaumassa raNNo 985. docce vi nAmadhejje devaseNe-devaseNe / Jain Education Intemational Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 686. tiNa avasara te mahApadma, mahipati nu pahichANa / dvitIya nAma piNa je husyai, devasena ima jANa / / 187. taba mahipati surasena ne anya divasa kivaar| zveta zaMkhanoM tala vimala te sarIkho sAra // 88. cidaMto gaja ratna vara, Upajasyai tasu Aya / tiNa avasara te samaya hI, devasena bar3arAya || 686. zveta zaMkha tala vimala ho, teha sarIkho tAya / ciudaMtA gaja ratna prati, caDhato thakoja rAya // 290 teha nagara matadvAra nai bhyaMtara sahita bAra madhyomadhya thaI karI, vAramvAra dhara pyAra // 11. praveza karisvaM purama, nokala phuna bAra tiNa avasara gatadvAra te, nagara viSe avadhAra || 192. bahu nRpa Izvara jAva hI pramukha mohoma ter3Ave teAya meM vadisya iha vidhi vAya / / 663. devAnupriya ! je bhaNI, jeha amhArA jANa / devasena rAjA vaNaM praveza zaMkha tala 994 te sarIkhA daMtaci hastI ratna mANa || upanna / te mArTa bhAvo valI, devAnupriya mujanna // 25. devasena amha nRpa taNoM, tRtIya nAma pina jAna / vimalavAhana evaM prasiddha, vimalavAhana jana vAna / / 66. tiNa avasara te mahIpati, devasena noM joya | tRtIya nAma piNa jaga vipe, vimalavAhana ima hoya // 27. vimalavAhana nRpa teha tava anya divasa kivaar| paDivajjasyai zramaNa nigraMtha thI, bhAva anAraja dhAra // 18. karisyai keka muni bhaNI, vaca Adeza vizekha kariyai keika muni taNIM, hAsya misa karI Teka // 666. keika muni ne paraspara keika meM durvaNa karo, 1000. keika muni ne bAMdhasyai judA pAisyai tAya / nirbhavasyai adhikAya || rUdhi rAkhisyai keya / vali keika munivara taNIM, karisyai chavichedeya // 1001. vali keiyaka munivara bhaNI, mAraNa kriyA sujoya / teha taNAM prAraMbha prati karisyai ati avatoya || 1002. upadrava karisyai keineM, keika muni nAM dekha / vastra pAtra ne kavitA, pAyapucchaNo pekha // teha | 1003. thor3o-so tasu chedasyai, vizeSa chedasyai tasu vastrAdi bhedasya valI khosasye jeha || 1 986. tae NaM tassa mahApaumassa raNNo dokace vi nAmadhajje bhavissati devaseNe tti / ( za0 15/171) 987 tae NaM tassa devaseNassa raNNo aNNayA kayAi sete saMkhatala - vimala sannigAse 988. caudaMte hatthirayaNe samuppajjissai / tae NaM se devaseNe rAyA 989. taM seyaM saMkhatala - vimala - sannigAsaM cauddataM hatthirayaNaM samA 990 sayaduvAraM nagaraM majjhamajbheNaM abhikkhaNaM abhi kkhaNaM 991. atijAhiti ya nijjAhiti ya / tae NaM sayaduvAre nagare 992. yaha rAIsa jAya (saM0 pA0 ) satyapa aNNAM sAhiti sadAbaha 993,994. jamhA NaM devANupiyA ! amhaM devaseNassa raNNo sete-gAte ha samuppanne, na hou NaM devANuppiyA ! 995. amhaM devaseNassa raNNo tacce vi nAmadhejje vimalavAhaNaM vimalavAhaNaM / 996. tae NaM tassa devaseNassa raNNo tacce vi nAmadhejje bhavissati vimalavAhaNe tti / ( za0 15/172 ) 997. tae NaM se vimalavAhaNe rAyA aNNayA kadAyi samaNehiM niggaMthehi micchaM vipaDivajjihiti998. appegatie Aosehiti appegatie avasihita 'Ausihii' tti AkrozAn dAsyati / 1 ( vR0 pa0 691 ) 999. appegatie nicchoDehiti appegatie ninmahati 1 1000. agatie baMdhehiti appegatie nirubhehiti appegativANaM khaviccheda karehiti 1 1001. appegatie pamArehiti, 'pamArehii' tti pramAraM maraNakriyA prArambhaM kariSyati pramArayiSyati / (bu0 50 691) 1002. apelie uhiti appematiyA paDiha kaMbalaM pA 'uddavehii' tti upadravAn kariSyati / ( vR0 pa0 691) 1003. diti vadati mihiti ahari figfr 'Didihi' si ISatspati 'viDidehi si vizeSeNa vividhatayA vA chetsyati / ( vR0 pa0 691 ) bha0 za0 15 367 Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / 1004. ke ika naiM bhattapANa noM, viccheda karisyai dhAra / keika muni ne nagara tho, kADhI desyai bAra / / 1004. appegatiyANaM bhattapANaM vocchidihiti, appegatie ninnagare karehiti 'ninnagare karehiti' tti nigarAn nagaraniSkrAntAn kariSyati / (vR0 pa0 691) 1005. appegatie nivvisae karehiti / (za0 151173) 1006. tae NaM sayaduvAre nagare bahave rAIsara jAva (saM0 pA0) vadihiti1007. evaM khalu devANuppiyA ! vimalavAhaNe rAyA sama NehiM niggaMthehi micchaM vippaDivanne1008 appegatie Aosati jAva nivisae kareti / 1009. taM no khalu devANuppiyA ! eyaM amhaM seyaM, 1010. no khalu evaM vimalavAhaNassa raNNo seyaM, 1011. no khalu eyaM rajjassa vA raTThassa vA balassa vA vAhaNassa vA 1012. purassa vA aMteurassa vA jaNavayassa vA seyaM, 1005. ke ika muni naiM deza thI, kAr3hI desyai teha / azubha udai munivara bhaNI, iha vidha dukha desyeha / / 1006. tiNa avasara zatadvAra je, nagara viSe jana tAya / bahu rAjA Izvara tadA, jAvata vadasya vAya // 1007. ima nizcai devAnupriya! vimalavAhana rAjAna / zramaNa nigraMtha saM par3ivajyo, bhAva anArya pichANa / / 1008. ke muni prati Akroza dai. jAvata hI vali jANa / kedaka muni naiM deza thI, kAlai e mahirANa // 1006. te mATai devAnupriya ! nizcai karine nhAla / ApaNa naiM e zreya je, bhaluM nahIM iNa kAla / 1010. vimalavAhana rAjA taNeM, nizcai karine joya / eha anArya bhAva phala, zreya bhala nahi koya / / 1011. nizcai kari e rAjya naiM, athavA rASTra prateha / athavA bala te kaTaka naiM, vA vAhana naiM eha / / 1012. athavA purajana nagara ne, vA aMteura tAsa / tathA jAnapada naiM valI, zreya bhalaM nahiM jAsa / / 1013. vimalavAhana napa je bhaNI, zramaNa nigraMtha saMghAta / bhAva anArya par3ivajyo, pratyakSa hI dekhAta / / 1014. te mATai devAnupriya ! ApAM nai je zreya / vimalavAhana rAjA pratai, artha vinavivaM eya / / 1015. ema karInaiM paraspara, artha sAMbhalasyai eha / eha artha prati sAMbhalI, karo aMgIkRta jeha / / 1016. vimalavAhana jihAM rAjavI, tihAM Avasyai teh| vimalavAhana rAjA kanhai, AvI purajana jeha / / 1017. kara-tala behuM jor3ane, vimalavAhana rAjAna / teha prata jaya vijaya kari, vadhAvasyai te mAna / / 1018. jaya vijaya kari vadhAya nai, vadasya iha vidha vAya / ima nizcai devAnapriya ! zramaNa nigraMtha thI tAya / / 1016. bhAva anArya par3ivajyA, Akroso muni key| jAvata ke iyaka mani bhaNI, deza bAra kADheha / / 1020. nizca kari devAnupriya ! tujha naiM nahi e shrey| amha naiM piNa nizcai karI, bhalaM nahI chai eya / / 1021. nizcai karI e rAjya meM, athavA jAvata joya / janapada te je deza naiM, bhala nahIM chai koya / 1022. je mATe devAnupriya ! zramaNa nigraMtha saMghAta / bhAva anArya par3ivajyA, te prati viramo nAtha ! 1023. devAnupriya ! artha e, tumhe na karivo koya / itale tumhai yatI bhaNI, dukha nahiM devU joya / / 1013. jaNaM vimalavAhaNe rAyA samaNehiM niggathehi micchaM vippaDivanne / 1014. taM seyaM khalu devANuppiyA! amhaM vimalavAhaNaM rAyaM eyamaTheM viNNavettae 1015. tti kaTu aNNamaNNassa aMtiyaM eyamaTTha paDisuNe hiti, paDisuNettA 1016. jeNeva vimalavAhaNe rAyA teNeva uvAgacchihiti, uvAgacchittA 1017. karayalapariggahiyaM jAva (saM0 pA0) vimalavAhaNaM rAyaM jaeNaM vijaeNaM vaddhAvehiti, 1018. baddhAvettA evaM vadihiti-~-evaM khalu devANuppiyA ! samaNehiM niggaMthehi 1019. miccha vippaDivannA appegatie AosaMti jAva appegatie nibisae kareMti / 1020. taM no khalu eyaM devANuppiyANaM seyaM, no khalu eya ___amhaM seyaM, 1021. no khalu eyaM rajjassa vA jAva jaNavayassa vA seyaM / 1022. jaNa devANuppiyA ! samaNehiM niggaMthehi micchaM vippaDivannA, taM viramaMtu NaM 1023. devANuppiyA ! eyassa aTThassa akrnnyaae| (za0 12174) 368 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / 1024. vimalavAhana nRpate taba, tithe bahU je rAya Izvara jAvata sArthavAha, Adi deIneM tAya // 1025. eha artha prati vInavye, dharma taNIM budha nAMhi / bali ta tapanI buddhi nahi paNa tAsa kathanI tAhi // 1026. mithyA vinaya karI tadA eha artha prati jeha bhAva vinA nRpa te // bAhira kUNa IzAna / husyai pravara udyAna || , aMgIkAra karasyai jadA 1627. te zatadvAraja nagara nai subhUmibhAga nAmai ihAM, 1028. sarva Rtu mAM phUla phala, teha sahita sukhadAya tenuM varNaka jANavaM ati ramaNIka sobhAya // 1029. tiNa kAle ne tiNa samaya, vimala nAma arihaMta / tehanAM ziSya noM ziSya je, nAma sumaMgala saMta // vA0-vimana nAmeM tIrthaMkara - samavAyaMga meM AvatI caubIsI rA nAma kahyA, ikavIsamo vimala tIrthaMkara farmeM ikavIsamoM tIrthaMkara noM nAma vimala dI hai / te to ghaNAM kor3a sAgara gayA husye / ana e gozAlA no jIva mahApadma to bAvIsa sAgara parcha husyai / tihAM vimala tIrthaMkara na par3apoto ziSya kima saMbhava ? tehanoM uttara--bAvIsa sAgaropama naiM aMte je tIrthaMkara husI tehano vimala piNa nAma saMbhave / mahApuruSAMnA aneka nAma che te maNI vimala arihaMta no par3apotro sumaMgala nAmA aNagAra saMbhavai / , 1032. subhUmibhAga udyAna naiM 1030. jAti saMpanna muni teha jima, dharmaghoSa tima sAra / ekAdaza zata gyArameM uddezake adhikAra / / 1031. jAvata saMkSiptA tiNe vistIrNa teya lesh| tIna jJAna kari sahita chai mati dhata avadhi vizeSa // zruta nathI dUra sAmaMta | chaTha-chaTha tapa karasyai tike, aMtara rahita sutaMta // 1033. jAvata hI AtApanA letAM thakAM sujAna / teha vivarasyai mahAmuni dhyAvasvaM nirmala dhyAna // 1034. vimalavAhana rAjAna tava anya divasa kihavAra rathacariyA ratha pheravA, nimitta nIkalasyai dhAra // 1935. vimalavAhana rAjAna taba subhUmibhAga udyAna / tAsana dUra na dUkar3o, pheraMto ratha jAna || 1036. jeha sumaMgala muni pravara, chaTha-chaTha jAva AtApa / netA prati tiho devasya dekhI krodhe vyApa // 1037. Asurate zIghra hI, jAva misimisemAna | 7 muni sumaMgala teha prati ratha naiM zira kari jAna || 1038. ratha ne zira e jAna kAgamuMhA kari keha muni Upara te pherasyai, ulAli nhAkhIsyeha || 1036. teha sumaMgala muni tadA vimalavAhana rAjAna / ratha ne zira saMpAta hI, Thelye thake pichAna || 1 3 1024. tae NaM se vimalavAhaNe rAyA tehi bahUhi rAIsara jAna (saM0pA0 ) satyavApyabhiha 1025. ema se samAno dhammo tino bo tti 1026. micyA viNaNaM evama paDisuNehiti / (0 12 / 174) 1027. va pavAra nagarasya bar3hiyA uttarapuratyime disIbhAne, ettha gaM subhUmibhAge nAma ujmANe bhavissa 1028pha-kalasamiddhe vaNao / (za0 12 / 176) 1029. teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM vimalassa arahao paoppae sumaMgale nAma aNagAre 'pauppae' tti ziSyasantAnaH / (100 691) vA0- 'vimalassa' ti vimalajinaH kilotsarpiNyAmekaviMzatitamaH samavAye dRzyate sa cApiNIcaturthajinasthAne prApnoti tasmAccAmIna vinAntareSu bahavaH sAgaropama koTayo'tikrAMtA labhyante, ayaM ca mahApaco dvAviMzateH sAgaropamANAmante bhaviSyatIti dukhagamamidaM athavA vo dvAvizate sAgaropamANAmante tIrthakRdutsapiNyAM bhaviSyati tasyApi vimala iti nAma saMbhAvyate, anekAbhidhAnAbhidheyatvAnmahApuruSANAmiti / (2010 691) 1030. jAisaMpanne jahA dhammaghosassa ( bha0 11 / 162 ) vaNNao 1031. jAva saMkhittaviulateyalesse tinnANo gae 1032. subhUmibhAgassa ujjANassa adUrasAmaMte chaTThachaTTheNaM aNikkhitte 1023 jAva (saM0pA0) bAyAmANe viharissati / (10 15107) 1034. tae NaM se vimalavAhaNe rAyA aNNadA kadAyi rahacarivaM kArDa nimAhiti / (10 15108) 1035. tae NaM se vimalavAhaNe rAyA subhUmibhAgassa ujjAparasa agarasAmaMte rahabariyaM karemANe 1036. sumaMgalaM aNagAraM chaTThachaTTheNaM jAva (saM0pA0 ) pANitA su 1037,38. jAva (saM0pA0 ) misimisemANe sumaMgala aNagAraM rahasi golsAvehiti (za0 15/179) 'nolAvehi' tti nodayiSyati preraviSyati / (10 50 691) 1039. tae NaM se sumaMgale aNagAre vimalavAhaNeNaM raNNA rahasireNaM nollAvie samANe bha0 za0 15 369 Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1040. halue halue UThasyai, UThIne munirAya / dvitIya vAra piNa Urddha bAha, prakarSe kari tAya / / 1041. jAvata hI AtApanA, letA chatA adIna / eha munIzvara vicarasyai, mana iMdriya vaza kIna / / 1042. vimalavAhana rAjAna taba, sumaMgala muni prateha / dvitIya vAra piNa ratha zire, ulAli nhAkhIsyeha / 1043. teha sumaMgala muni tadA, vimalavAhana rAjAna / / dvitIya vAra piNa ratha zire, nhAkhyo thake pichANa / 1044. halue halue UThasyai, UThIne anngaar| avadhi prataija prajUjhasyai, avadhi prajUjho sAra / / 1045. vimalavAhana rAjA taNAM, kAla atIta prateha / tAma munIzvara dekhasyai, dekhI avadhi kareha / / 1046. vimalavAhana rAjA pratai, vadasya iha vidha vAya / nizcai karinai tUM nahIM, vimalavAhana je rAya / / 1047. nizcai karine nahIM, devasena rAjAna / nizca karinai tUM nahIM, mahApadma mahirAna / / 1048. tUM ihAM thI tIjo bhavo, maMkhalisuta gozAla / ghAtaka zramaNa taNoM hu~to, jAva chadma kari kAla / / 1040. saNiyaM-saNiyaM uTheheti, uThettA docca pi uDDhe __ bAhAo pagijjhiya-pagijjhiya 1041. jAba (saM0 pA0) AyAmANe vihari sati / (za0152180) 1042. tae NaM se vimalavAhaNe rAyA sumaMgalaM aNagAraM doccaM pi rahasireNaM nollAvehiti / (za0 155181) 1043. tae NaM se sumaMgale aNagAre vimalavAhaNeNaM raNNA doccaM pi rahasireNaM nollAdie samANe 1044. saNiyaM-saNiyaM uThehiti, uThettA ohiM pauMje hiti, pauMjittA 1045. vimalavAhaNassa raNNo tItaddhaM Abhoehiti, Abho ettA 1046. vimalavAhaNaM rAyaM evaM vaihiti-no khalu tuma vimalavAhaNe rAyA 1047. no khalu tuma devaseNe rAyA, no khalu tumaM mahApaume rAyA, 1046. tumaNNaM io tacce bhavaggahaNe gosAle nAmaM maMkhali putte hotthA-samaNaghAyae jAva chaumatthe ceva kaalge| 1049, taM jai te tadA savvANubhUtiNA aNagAreNaM pabhuNA vi hoUNaM 1050. samma sahiyaM khamiyaM titikkhiyaM ahiyAsiyaM, 1049. teha bhaNI je tAMharo, tiNa avasara rai mAMhi / muni sarvAnubhUtiiM, samartha chatAMpi tAhi / / 1050. tejolezyA mukivA, samartha chatAM sujoya / samyakapaNe so khamyaM, ahiyAsyUM avaloya / / 1051. yadyapi tujha upadrava tadA, sunakSatra aNagAra / samartha chatAM api sahyu, jAva ahiyAsyUM saar| 1052. yadyapi tujha upadrava tadA, zramaNa bhagavaMta mahAvIra / samartha chatAMpi jAva hI, ahiyAsyUM cita dhiir| 1053. teha bhaNI nizcai karI, te haM nahiM chu koya / / tima samyaka bhAve saha, jAva ahiyAsyUM joya / 1054. hivar3AM ija hUM tujha bhaNI, NavaraM ito vizekha / azva sahita phuna ratha sahita, sArathi sahita saMpekha / / 1055. tapa teje egAhaccaM, kUDAhaccaM jAsa / teha taNoM para jANivU, karisa bhasma nIM raash| 1056. vimalavAhana napa teha taba, muni sumaMgala jANa / ima ko chateja Asurutta, jAva misimisemAna // 1051. jai te tadA sunakkhatteNaM aNagAreNaM pabhuNA vi hoUNaM samma sahiyaM jAba (saM0 pA0) ahiyAsiyaM, 1052. jai te tadA samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM pabhuNA vijAva (saM0 pA0) ahiyAsiyaM, 1053. taM no khalu te ahaM tahA samma sahissaM jAva (saM0 pA0) ahiyAsissaM, 1054. ahaM te navaraM -sahayaM sarahaM sasArahiyaM 1055. muni sumaMgala prati tadA, tRtIya vAra napa jeha / ratha naiM kAgamahA thakI, ulAli nhAkhIsyeha / / 1058. muni sumaMgala te tadA, vimalavAhana rAjAna / tRtIya vAra piNa ratha zire, Thelye chate pichAna / / 1056. Asurutta thayo tadA, jAva misimisemAna / AtApana nI bhUmi thI, pAcho usarai jAna / 1055. taveNaM teeNaM egAhaccaM kUDAhaccaM bhAsarAsi karejjAmi / (sh015|182) 1056. tae NaM se vimalavAhaNe rAyA sumaMgaleNaM aNagAreNaM evaM vutte samANe Asurutte jAva (saM0 pA0) misi misemANe 1057. sumaMgalaM aNagAraM tacca pi rahasireNaM nollAvehiti / (za. 15 // 183) 1058, tae NaM se sumaMgale aNagAre vimalavAhaNeNaM raNNA taccaM pi rahasireNa nollAvie samANe 1059. Asurute jAva misimisemANe AyAvaNabhUmIo paccorubhai, 370 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1060. paccorubhittA teyAsamugghAeNaM samohaNihiti samohaNittA 1061. sattaTTha payAI paccosakkihiti, paccosakkittA vimalavAhaNaM rAyaM sahayaM 1062. sarahaM sasArahiyaM taveNaM teeNaM jAva (saM0 pA0) bhAsarAsi karehiti / (sh015|184) 1063. sumaMgale NaM bhaMte ! aNagAre vimalavAhaNaM rAya sahayaM jAva bhAsarAsi karettA 1064. kahi gacchihiti ? kahiM uvavajjihiti ? goyamA ! sumaMgale aNagAre vimalavAhaNaM rAyaM 1065. sahayaM jAva bhAsarAsi karettA bahUhi chaTTaTThama-dasama 1060. te bhUmi thakI pAcho valI, je teja samudghAta / te prati karisyai te karI, atihI krodha vasAta / / 1061. sata-aTha paga pAcho bale, valI sapta-aTha pAya / vimalavAhana rAjA pratai, ghor3A sahitaja tAya / / 1062. ratha karIne sahita phuna, sArathi sahitaja jaas| tapa teje kari jAva ho, karisa bhasma nI rAza / / 1063. muni sumaMgala he prabhu ! vimalavAhana prati joya / __azva sahita je jAva hI, bhasma rAzi kari soya / / 1064. jAsyai Upajasyai kihAM? taba bhAkhai bhagavAna / gotama munI ! sumaMgale, vimalavAhana prati jAna / / 1065. azva sahita tasu jAva hI, karI bhassa nI rAza / cautha cha? aTThama bahu, dazama tape tanu trAsa / / 1066. jAva vicitra tapa karma kari, Atma bhAvita chatAM taay| ghaNAM varSa laga pAlasyai, cAritra nI paryAya / / 1067. bahu varSe pAlI dokSA, mAsa saMlekhaNa saar| __sATha bhakta aNasaNa bhalo, jAva chedI tihavAra / / 1068. AloI ne par3ikamI, samAdhi Uco caMda / jAva graiveyaka tasu vAsa taNAM zata vRMda / / 1066. atikramI nai savvasiddha, mahAvimAna viSeha / Upajasyai te surapaNe, vara sukRta phala eha / / 1070. tihAM deva nI je sthiti, ajaghanya aNa utkRSTa / sAgara je tetIsa nIM, sthitI parUpI ipTa / / 1071. sumaMgala mura nI piNa tihAM, ajaghanya aNautkRSTa / vara sAgara tetIsa nI, sthitI parUpI sRSTa / / vA-'atra sumaMgala aNagAra rAjA, ghor3A ana sArathI nai bhasma karisya / tehana navI dIkSA rUpa AThamo prAyazcitta Avai, te ihAM kima nathI kahyo ? tehano uttara---uttarAdhyena aH 22 meM rahanemi rAjImatI nai viSaya vacana bolyo, tehanoM piNa prAyazcitta cAlyo nthii| sIho aNagAra moTe-moTe zabde royo, tehanoM piNa prAyazcitta cAlyo nathI / ayamutte muni pANI meM pAtrI tirAI, tehanoM piNa prAyazcitta cAlyo nathI / jJAtA adhyena 16 meM dharmaghoSa rA sAdhA nAgasirI nai bAjAra meM jAyanai helI nidI, tehanoM piNa prAyazcitta cAlyo nthii| bhagavaMta mahAvIra svAmI chadmasthapaNe sarAgabhAve karI zItala tejolezyA phoDI, gozAlA nai bacAyo, tehanoM piNa prAyazcitta cAlyo nthii| etalAM ne prAyazcitta cAlyo nathI, piNa liyoja husii| tima sumaMgala nai piNa prAyazcitta cAlyo nathI, piNa te prAyazcitta to nizca lesyaija / liyAM vinA ArAdhaka pada pAvai nahIM te maatt| koi kahai-sumaMgala ne adhikAre 'AloiyapaDikkate' ehabUM pATha kahyo cha, tehanai viSe prAyazcitta mAya gyo| tehano uttara--e AloiyapaDikkate to chehar3e pATha kahyo cha-te AloiyapaDikkate pATha te viSe rAjAdika nai bhasma kiyA tehanoM prAyazcitta kima huve ? sunakSatra muni nai piNa AloiyapaDikkate ehavaM pATha kahyo ch| 1066. jAva (saM. pA0) vicittehiM tavokammehi appANaM bhAvemANe bahUI vAsAI sAmaNNapariyAgaM pAuNehiti 1067. pAuNittA mAsiyAe saMlehaNAe attANaM jhUsittA, sarddhi bhattAI aNasaNAe chedettA 1068. AloiyapaDikkate samAhipatte uDaDhaM caMdima jAva gevijjavimANAvAsasayaM 1069. vIivaittA savvadRsiddhe mahAvimANe devattAe uvava jjihiti / 1070. tattha NaM devANaM ajahannamaNukkoseNaM tettIsaM sAgarobamAiMThitI pnnnnttaa| 1071. tattha NaM sumaMgalassa vi devassa ajahannamaNukkoseNaM tettIsa sAgarovamAiM ThitI paNNattA / uttarA0 22 / 37,38 bhagavaI 153148 bhagavaI 5080 NAyA0 1116 / 26 * gavaI 1564 bhagavaI 15 / 109 bha.015 371 Jain Education Intemational Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMdhaka aNagAra pramukha nai AloiyapaDikkate e chehar3A nuM pATha cha / timahija sumaMgala meM jAga ana jaMghA - vidyA cAraNa labdhi phor3avI naMdIsara rucaka dvIpa jaI pAchA Ava tihAM ehavo pATha cha- 'tassa ThANassa AloiyapaDikkate kAlaM karei' tehanoM arthatassa ThANassa kahitAM je labdhi phor3avI te rUpa thAnaka AloI par3ikamI kAla kareM to ArAdhaka evaM kaa| tima sumaMgala naiM tassa ThANassa evaM pATha nathI / jo tassa ThANassa AloiyapaDikkate kahyo huto, jada to te labdhi phor3avI te rUpa sthAnaka noM prAyazcitta Aya jAto paNa tassa ThANassa pATha nathI te mATa AloiyapaDikkate e chehar3A nuM pATha cha / piNa je labdhi phor3avI te thAnaka nIM AloyaNA nuM pATha nathI / ihAM sumaMgala naiM adhikAre to ehavUM kahyo che, te kahai chai - gotama pUchayo he bhadaMta ! sumaMgala aNagAra azvAdika sahita rAjA prati bhasma karI kihAM UpajasI ? jada bhagavAna kahyo- sumaMgala aNagAra azvAdika sahita rAjA prata bhasma karI bahu cauttha, chaTha, aThama, dazama jAva vicitra prakAre tapa kari karI AtamA naiM bhAvatA thakA ghaNAM varSa cAritra nI paryAya pAlasyai / pAlI nai mAsa nIM saMlekhanA sATha bhakta noM aNasaNa chedI ne etalA pATha kahInai parcha ko-AloiyapaDikkaMte AloI paDikkamI samAdhi thI UMco caMdramA jAva graiveyaka nomA ullaMdhI meM sarvArthasiddha mahAvimANa ke liye upayasI ihAM pahilA cotha Adi vicitra prakAre tapa karive karI AtmA ne bhAvatA thakA ghaNAM varSa cAritra pAlI saMthAro karisyai / ihAM ghaNAM varSa cAritra nI paryAya pAla ye kahyo / pache saMthArA noM pATha kahyo / pache AloiyapaDikkate pATha kahyo / te bhaNI pahilAM cAritra leineM cher3e saMthAro karisyai / te saMthArA naiM viSe AloiyapaDikkate pATha ko chaM te maattai| e behar3A noM pATha ghaNe ThikANe kahyo tima ihAM piNa jANavo / piNa azvAdika ne bAlasyai tehanI AloyaNa noM pATha na saMbhava ityalaM vistareNa / ( ja0ma0 ) / 1072. deva sumaMgala he prabhu! te suraloka cIja jAva mahAvideha sojhasyai, jAva aMta karasIja // 1073. vimalavAhana nRpa he prabhu ! munI sumaMgala jAsa / ratha kari sahitaja jAva hI, karaye bhasma nIM rAza / / 2074 jAsyai upajasyai kiho ? taba bhAkhe bhagavAna / vimalavAhana rAjA pratai, munI sumaMgala jAna / / 1075 azva sahita je jAba hI adho saptamI mahi viSe 1076. naraka viSe nArakapaNe teha tihAM thI nikalI, 1077. Upajasyai te macha viSe , vadha pAmI dAha UpanAM, jyeSThakAla sthitikeha jaI upajasye jeha // aMtara rahitaja tAya / dvitIya vAra piNa macha viSe, UpajasI tihAM jAya / / bhasmarAzi kIdheha jyeSTha kAla sthitike / / Upajasye tihAM jAya / aMtara rahitaja tAya // tihAM piNa zastre vhAla / kAla samaya kari kAla // 1078. dvitIya vAra paNa sAtamI, naraka viSe nArakapaNe 1076. teha tihAM thI nIkalI, 372 bhagavatI jor3a bhagavaI 2070 bhagavaI 20186,87 1072. se NaM bhaMte! sumaMgale deve tAo devalogAo jAva (saM0 pA0 ) mahAvidehe vAse sammihiti nAva savvadukkhANaM aMtaM kAhiti / (015 105) bhaMte rAyA sumaMgale kSaNamAreNa sahaye jAva bhAsarAsIkae samANe 2073 1074 kati ? kahi uvajjihati ? goyamA ! vimalavAhaNe NaM rAyA sumaMgaleNaM aNagAreNa 1075. sahajAva bhAkharAsIka samANe AhesattamAe puDhabIe unakosakAlasi 1076. narayaMsi ne raiyattAe uvavajjihiti / to agaMtaraM uditA se 1077. maccheti / tasya vigaM satyava dAhavakkatIe kAlamAse kAlaM kiccA 'satya' vidhyaH san dAhyaktI ti dAhoparA kA ti yoga ( vR0 pa0 493 ) 1078. docca pi AhesattamAe puDhavIe ukkosakAlaTThiiyaMsi narayaMsi neraiyattAe uvavajjihiti / 1079. se totaraM unmahitA docca pi macchemu ubabajjihiti / Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1080. tihAM piNa pAmI zastra vadha, jAva kAla kari jeh| __chaTThI tamA pRthvI viSe, jyeSTha kAla sthitikeha / / 1081. naraka viSa nArakapaNe, Upajasyai tihAM joya / teha tihAM thI jAva hI, nikalI maiM avaloya / / 1082. Upajasyai strI veda meM, tihAM piNa zastra kareha / vadha pAmI dAha UpanyAM, jAva dvitIya vAreha / / 1083. chaThI tamA pRthvI viSe, jyeSTha kAla sthitikeha / jAvata nikalI - tadA, dvitIya vAra piNa jeha / / 1084. Upajasyai strI veda meM, tihAM piNa zastra kareha / vadha pAmI naiM jAva hI, kAla karIne jeha / / 1085. dhUmaprabhA mahi paMcamI, jeSTha kAla sthitikeha / jAva tihAM thI nikalI, Upajasyai urageha / / 1086. tihAM piNa pAmI zastra vadha, jAva karInai kAla / dvitIya vAra piNa paMcamI, Upajasyai dukha jAla / / 1087. jAva nIkalI ahi viSe, dvitIya vAra piNa teha / Upajasyai jAvata valI, kAla karIne jeha / / 1088. cauthI paMkaprabhA mahI, jeSTha kAla sthitikeha / jAva tihAM thI nIkalI, pajasya siMgheha / / 1086. tihAM piNa pAmI zastra vadha, timaja jAva kari kAla / cauthI paMkaprabhA viSe, jAva nIkalI nhAla / / 1060. dvitIya vAra piNa sIha viSe, Upajasyai taba teha / jAva kAla kari vAlukA, tIjI mahI viSeha / / 1061. jeSTha kAla sthiti meM viSe, jAva nIkalI jeha / Upajasyai pakSI viSa tihAM piNa badha zastreha / / 1062 jAva kAla kari jAva hI, dvitIya vAra piNa teh| tRtIya vAlukA mahi viSe, jAva nIkalI jeha / / 1093. dvitIya vAra piNa paMkhI viSe, agha vaza Upajasyeha / jAva kAla kari dUsarI, sakkaraprabhA viSeha / / 1064. jAva nIkalI sarIsRpe, Upajasyai dukha jvAla / tihAM piNa pAmisa zastra vadha, jAva karIne kAla / 1065. dvitIya vAra piNa dUsarI, sakkaraprabhA viSeha / jAva nIkalI nai tadA, dvitIya vAra piNa teha / / 1066. Upajasyai sarIsRpa viSe, jAva kAla kari eha / ratnaprabhA pRthvI viSe, jeSTha kAla sthitikeha / / 1067. naraka viSe nArakapaNe, Upajasyai te jAva / nikalI naiM sannI viSe, Upajasyaija kubhAva / / 1068. tihAM piNa pAmisa zastra vadha, jAva kAla kari jeh| Upajasyai asannI viSe, tihAM piNa vadha zastreha / / 1066. jAvata kAla kari tadA, dvitIya vAra piNa eha / ratnaprabhAI palya ne, asaMkha bhAga sthitikeha / / 1100. naraka viSe nArakapaNe, Upajasyai avaloya / te je ratnaprabhA thakI, jAva nIkalI soya // 1080. tatya NaM vi satthavajjhe jAva (saM0 pA0) kiccA chaTThAe tamAe puDhavIe ukkosakAla TThiyasi 1081. naragaMsi neraiyattAe uvavajjihiti / se NaM taohito aNaMtaraM uvaTTittA 1082 itthiyAsu uvavajjihiti / tattha vi NaM satthavajjhe ___ dAha jAva (saM0 pA0) doccaM pi 1083. chaTThAe tamAe puDhavIe ukkosakAla jAva (saM0 pA0) ubaTTittA doccaM pi 1084, itthiyAsu uvavajjihiti / tattha vi NaM satthavajjhe jAva (sa0 pA0) kiccA 1085. paMcamAe dhUmappabhAe puDhavIe ukkosakAla jAva (saM0 pA0) uvvaTTittA uraesu uvavajjihiti / 1086. tattha vi NaM satthavajjhe jAva (saM0 pA.) kiccA doccaM pi paMcamAe 1087. jAva (saM0 pA0) uvvaTTittA doccaM pi uraesu uvavajjihiti / jAva (saM0 pA0) kiccA 1088. cautthIe paMkappabhAe puDhavIe ukkosakAlaTThiiyaMsi jAva (saM0 pA0) uvaTTittA sIhesu ubavajjihiti / 1089. tattha vi NaM satthavajjhe jAba (saM0pA0) kiccA doccaM pi cautthIe paMka jAva (saM0 pA0) uvvaTTittA 1090. docca pi sIhesu uvavajjihiti / jAba (saMpA0) kiccA taccAe vAluyappabhAe puDhavIe 1091. ukkosakAla jAva (saM0 pA0) uvvaTTittA pakkhIsu uvavajjihiti / tattha vi NaM satthavajjhe 1092. jAva (saM0 pA0) kiccA docca pi taccAe vAlaya jAva (saM0 pA0) uvvaTTittA 1093. docca pi pakkhIsu uvavajjihiti / jAva (saM0pA0) kiccA doccAe sakkarappabhAe 1094. jAva (saM0 pA0) uvvaTTittA sirIsavesu uvavajji hiti / tattha vi NaM sattha jAva (saM0 pA0) kiccA 1095. doccaM pi doccAe sakkarappabhAe jAva (saM0 pA0) uvvaTTittA doccaM pi 1096. sirIsavesu uvavajjihiti / jAva (saM0pA0) kiccA imIse rayaNappabhAe puDhavIe ukkosakAlaTThizyaMsi 1097. naragaMsi neraiyattAe uvavajjihiti / jAva (saM0 pA0) uvvaTTittA saNIsu uvavajjihiti / 1098. tattha vi NaM satthavajjhe jAva (saM0 pA0) kiccA asaNNIsu uvavajjihiti / tattha vi NaM satthavajjhe 1099. jAva (saM0 pA0) kiccA doccaM pi imIse rayaNa ppabhAe puDhavIe palibhovamassa asaMkhejjaibhAgaTriiyaMsi 1100. naragaMsi neraiyattAe uvavajjihiti jAva (saM0 pA0) uvvaTTittA nika bha0 za0 15 373 Jain Education Intemational Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vA0 ihA jiNa krama thI asannI Adi jIva ratnaprabhAdi meM utpanna hoya, tehanoM yathokta varNana kIdho cha / kA N piNa cha~ - asannI pahalI naraka meM, sarIsRpa - bhujapara dUjI naraka tAMI, pakSI khecara tIjI naraka tAI, siMha -- thalacara cauthI naraka tAMI, uraga uraparisarpa pAMcavI naraka tAMI, strI chaTTI naraka tAMI ane maccha aura manuSya sAtavIM naraka tAMI utpanna thAya cha / taNAM bheda vidhAnaja hoya / 1 1101. jeha eha paMkhI te jima che kahiye timaja, carma paMkhI avaloya || 1102. loga paMkhI haMsAdi kuna DAbA ne AkAra e, 1103. bali vitata paMkhI kathA manuSyakSetra bhI vAra che, 1112. ekakhurA azvAdi je 374 bhagavatI jor3a samugga paMkhI dhAra manuSyakSetra ne bAra / / 110.4 aneka lAkhAM vAra hI, teha viSeja balocalI, 1105. sahu bhava meM vadha zastra kari, kAla avasare kAla kari vA0 - ihAM khecara kA lAkhAM bhava kahyA, te aMtara sahita jANavA / bIjUM niraMtarapaNa to paMceMdriya tiryaMca nAM utkRSTA ATha bhava bhagavatI zataka 24 meM kahyA cha~ / athavA uttarAdhyayana a0 10 / 13 meM piNa paMceMdriya nAM sapta aSTa bhava kahyA / te piNa tiryaMca paMceMdriya nIM apekSAye jANavA / te mArTa e lAkhAM bhava kahyA te aMtara sahita saMbhava / te bhava nIM vidhi kahe chaM ATha bhava tiryaca paMceMdriya nAM karI parcha eka bhava ekeMdriya pramukha noN| vali tiryaMca paMceMdriya nAM ATha bhava / ima aMtara sahita lAkhAM bhava saMbhave / 1106. je e bhujaparisarpa nAM te jima meM kahiye mija, 1107 jema panavaNA ghura pade, jAvata jAhaka jIva te, 1105 te viSe vaha lakSa bhava, zeSa paMkhI jima jANavo, 1101. je e uraparisarpa nAM bheda vidhAnaja hoya / goha noliyA joya || Asyo kahiyo tema / caupada vizeSa ema // aMtara sahita kahAya jAva kAla karitAya // bheda vidhAnana hoya / te jima kahiye timaja, ahi ajagara avaloya || 1110. AsAliyA mahoragA, teha viSe dama mhAla bahu lakha bhava aMtara sahita, jAva karIneM kAla || 1111. jeha eha caupada taNAM bheda vidhAnaja hoya / te jima se kahiye timaja 1 ekakhurA avaloya // doyakhurA go aadi| gaMDIyA gaja Adi phuna, sanakhapadA siMhAdi || rahe pAMkhA vistAra ehiM viSe vicAra // marI-marI naiM soya / Upajasyai avaloya || dAha upajave jeha | bhujapara Upajasyeha || bA0--iha ca yathoktamevAtribhRtayo ratnaprabhAdiSu yata utpadyanta ityasau tathaivotpAditaH, yadAha'assaNNI khalu paDhamaM doccaM ca sirIsivA taiya pakkhI / sIhA jaMti cautthi uragA puNa paMcabhi puDhavi // yA machA manuyA va sattama puvi // (bu0pa0692) 1101. jAI imAI khayaravihANAI bhavaMti taM jahA campakkhINaM iti - 'khahacaravihANAI' ti iha vidhAnAni - bhedAH ( vR0 pa0693) 1102. lomapakkhINaM, samuggapakkhINaM, 'lo' va haMsaprabhRtInAM samumyapanI ti samudgakA kAravAM manuSyakSetratinA (bR0 pa0 973) 1103. viyayapakkhINaM 'viyayapakkhINaM' ti vistAritapakSavatAM samayakSetrabahitigAmeveti / ( vR0 pa0 693) sahasato udAttA udAitA tattheva tattheva bhujjo - bhujjo paccAyAhiti / 1105. savvattha viNaM satyavajbhe dAhavakkaMtIe kAlamA se kAlaM kiccA 1104. tesu 1106. jAI imAI bhayaparisampavihANA bhavati taM jahA gohANaM, naulANaM paNNavaNApae ( 176) jAva jAhagANaM 1107. jahA capAiyA 1108. te agasta me jahA baharA jAya kiccA 1109. jAI imAI uraparisappavihANAI bhavaMti, taM jahA ahINaM, ayagarANaM 1110. AsAliyANaM, mahoragANaM, tesu aNegasaya sahassakhutto jAva (saM0 pA0 ) kiccA 1111. jAI imAI uppadavihANA bhavati taM jahAemaburANaM 1112. dukhurANaM, gaMDIpadANaM, saNahappadANaM 'e' ti azvAdInAM 'dusurANaM' ti gavAdInAM Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'gaMDIpayANaM' ti hastyAdInAM 'saNahappayANaM' ti sanakhapadAnAM siMhAdinakharANAM / (va0pa0 693) 1113. tesu aNegasayasahassa jAva (saM0 pA0) kiccA 1114 jAI imAI jalayaravihANAiM bhavaMti, taM jahA macchANaM, kacchabhANaM 1115. jAva suMsumArANaM, tesu aNegasayasahassa kiccA 1113. teha catuSpada meM viSe, aneka lakSaja vAra / aMtara sahitaja bhava karI, jAva kAla kari dhAra / / 1114. jeha eha jalacara taNAM, bheda vidhAnaja hoya / te jima chai kahiyai timaja, maccha-kacchabhA joya / / 1115. jAvata hI susumAra phuna, teha meM bahu lakha vAra / aMtara-sahitaja bhava karI, jAva kAla kari dhAra / / hivai 3 vikaleMdriya nAM bhava kahai1116. je e cauridriya taNAM, bheda vidhAnaja hoya / te jima cha kahiye timaja, aMdhika pottika joya / / 1117. jema pannavaNA dhUra pade, jAvata gomaya kiidd'| teha viSe baha lakSa bhava, jAva kAla lahi piidd'|| 1118. je e teiMdriya taNAM, bheda vidhAnaja hoya / te jima cha kahiyai timaja, prathama upacitA joya / / 1116. jAvata hastIsaMDa phuna, teha viSe ima nhAla / karisyai aneka lakSa bhava, jAva karInai kAla / / 1120. je e beiMdriya taNAM, bheda vidhAnaja hoya / te jima chai kahiyai timaja, pulA kRmiyA joya / / 1121. jAvata samudralIkha phuna, teha viSe ima nhAla / karisya aneka lakSa bhava, jAva karIne kAla / / hivai ekeMdriya nAM bhava kahai cha1122. je e vanaspati taNAM, bheda vidhAnaja hoya / te jima cha kahiyai timaja, rUMkha gucchA avaloya / / 1123. jAva bhUmi-phor3A valI, teha viSe ima leha / bahu lAkhAM bhava jAva hI, mari-mari Upajasyeha / / 1116. jAI imAiM cauridiya vihANAI bhavaMti, jahA--- aMdhiyANaM pottiyANaM 1117. jahA paNNavaNApade (1151) jAva gomayakIDANaM, tesu aNegasaya jAva (saM0 pA0) kiccA 1118. jAI imAI teiMdiyavihANAI bhavaMti, taM jahA uvaciyANaM 1119. jAva hatthisoMDANaM, tesu aNega jAva (saM0 pA0) kiccA 1120. jAI imAI beiMdiyavihANAI bhavaMti, taM jahA -- pulAkimiyANaM 1121. jAva samuddalikkhANaM tesu aNegasaya jAva (saM0 pA0) kiccA 1124. prAye bahulapaNe karI, kaTuka rUMkha rai mAMya / kaDuI veli viSe valI, Upajasyai tihAM Aya / / 1125. sagaleI piNa zastra vadha, jAva kAla kari jeha / Upajasyai vAyU viSe, vivaro tAsa suNeha / / 1126. je e vAUkAya nAM, bheda vidhAnaja hoya / je jima chai kahiyai timaja, pUrva vAyU joya / / 1127. jAva zuddha vAyU kahyu, teha viSa ima nhAla / __ karisya aneka lakSa bhava, jAva karIne kAla / / 1128. je e teU kAya nAM, bheda vidhAnaja hoya / te jima chai kahiyai timaja, je aMgArA joya / / 1126. jAva sUrakana maNi taNe, nizcita teU nhAla / teha viSe bahu lakSa bhava, jAva karInai kAla / / 1130. jeha eha apakAya nAM, bheda vidhAnaja hoya / te jima cha kahiye timaja, osa rAtri-jala joya / / 1122. jAI imAiM vaNassa ivihANAI bhavaMti, taM jahA rukkhANaM, gucchANaM 1123. jAva kuhaNANaM, tesu aNegasaya jAva (saM0 pA0) paccAyAissai 'kuhaNANaM' ti kuhuNAnAm aayukaayprbhRtibhuumiisphottaanaam| (vR0pa0 694) 1124. ussannaM ca NaM kar3ayarukkhesu, kaDuyavallIsu 'ussannaM ca NaM' ti bAhulyena punaH / (va0 50 694) 1125. savvattha vi NaM satthavajjhe jAva (saM0 pA0) kiccA 1126. jAI imAiM bAukkAiyavihANAI bhavaMti, taM jahA-pAINavAyANaM 1127. jAva suddhavAyANaM tesu aNegasayasahassa jAva (saM0 pA0) kiccA 1128. jAI imAI teukkAiyavihANAI bhavaMti, taM jahA-iMgAlANaM 1129. jAva sUrakaMtamaNinissiyANaM tesu aNegasayasahassa jAva (saM0 pA0) kiccA 1130. jAI imAiM AukkAiyavihANAI bhavaMti, taM jahA-osANaM bha0 za0 15 375 Jain Education Intemational Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1131. jAvata jala khAI taNuM, teha viSe ima leha / baha lAkhAM bhava jAva hI, mari-mari Upajasyeha / / 1131. jAva khAtodagANaM, tesu aNegasasayahassakhutto uddAittA-uddAittA tattheva-tattheva bhujjo-bhujjo pccaayaaissi| 1132. ussannaM ca NaM khArodaesu khattodaesu 1133. sabvattha vi NaM satthavajjhe jAva (saM0 pA0) kiccA 1134. jAI imAI puDhavikkAiyavihANAI bhavaMti, taM jahA-puDhavINaM, sakkarANaM 1135 jAva sUrakatANaM, tesu aNegasaya jAva (saM0 pA0) paccAyAhiti - 1136. ussannaM ca NaM kharabAyarapUDhavikkAiem samvattha vi __NaM satthavajjhe jAva (sa0 pA0) kiccA 1132. prAye bahulapaNe karI, khArA jala rai maay| vali khAtodaka ne viSe, Upajasyai e Aya / / 1133. sagale hI piNa zastra vadha, jAva kAla kari jeha / Upajasyai pRthvI viSa, vivaro tAsa suNeha / / 1134. je e pRthvIkAya nAM, bheda vidhAnaja hoya / te jima chai kahiyai timaja, puDhavI sakkara joya / / 1135. jAva sUrakata jANavU, teha viSe ima leha / bahu lAkhAM bhava jAva ho, mari-mari Upajasyeha / / 1136. prAye bahalapaNa valI, khara bAdara mahi mAMhi / sagarla piNa lahi zastra vadha, jAva kAla kari tAhi / / hivai manuSya gati nai viSe Upajasya tehanA bhava kahai chai1137. nagara rAjagaha vAhire, vezyA prAMtapaNeha / Upajasya tihAM zastra vadha, jAva kAla kari jeha / / vAla-- atra TIkA meM kahyo te likhiye chai-bAhiM khariyattAe tti nagarabahirvattivezyAtvena nagara bAre basavA bAlI vezyApaNa / prAMtaja vezyAtvenetyanye --- anerA AcArya kahai--prAMta vezyApaNa Upajasya / 1138. dvitIya vAra piNa rAjagaha, nagara mAMhi avaloya / Upajasyai vezyApaNe, ziSTa vezyA kahai koya / / vA0-atra TIkA meM kahyo te likhiye cha-aMto khariyattAe tti nagarAbhyaMtara vezyAtvena-nagara mAhi vezyApaNa / ziSTavezyAtvenetyanye-anerA AcArya kahaiziSTa vezyApaNaM Upajasya / 1136. tyAM piNa pAmisa zastra vadha, jAva kAla kari jeha / ehija jaMbUdvIpa iNa, nAmai dvIpa viSeha / / 1140. bharatakSetra meM vijhagiri, teha samIpe jANa / vibhela sanneiveza meM, brAhmaNa kule pichANa / / 1141. Upajasyai putrIpaNa, mAta-pitA taba tAsa / bAlabhAva prati mUkiyo, prApta jovana vaya jAsa / / 1137. rAyagihe nagare bAhi khariyattAe uvavajjihiti / tattha vi NaM satthavajjhe jAva (saM0 pA0) kiccA vA0 --'bAhi khariyattAe' tti nagarabahirvattivezyAtvena prAntajavezyAtvenetyanye / (vR0pa0 694) 1138. doccaM pi rAyagihe nagare aMto khariyattAe uvava jjihiti / vA0-'aMtokhariyattAe' tti nagarAbhyantaravezyAtvena viziSTavezyAtvenetyanye / (vR0pa0694) 1142. ehavI putrI jANa kari, jogya dAna kari jeha / jogya vinaya karine jiko, jogya kaMta jANaha / / 1139. tattha vi NaM satthavajjhe jAva (saM0 pA0) kiccA ___ iheva jaMbuddIve dove 1140. bhArahe vAse vijhagiripAyamUle bebhele saNNivese mAhaNakulaMsi 1141. dAriyattAe paccAyAhiti / tae NaM taM dAriyaM ammApiyaro ummukkabAlabhAvaM jovbaNagamaNuppattaM 1142. paDirUvaeNaM sukkeNaM, paDirUvaeNaM viNaeNaM, paDi rUvayassa bhattArassa 'paDirUvieNaM sukkeNaM' ti pratirUpakena ucitena shulken-daanen| (vR0pa0 695) 1143. bhAriyattAe dala issati / sA NaM tassa bhAriyA bhavissati iTThA kaMtA 1144. jAva aNumayA, bhaMDakaraMDagasamANA 'bhaMDakaraMDagasamANe' ti AbharaNabhAjanatulyA aadeyetyrthH| (vR0pa0695) 1143. desyai tasu bhAryApaNa, tikA brAhmaNI tAsa / bhAryA hosyai iSTa hI, kaMtA vallabha jAsa / / 1144. jAva aNumayA vA lahI, bhaMDa AbharaNa pichANa / tasu karaMDa bhAjana kahyA, teha sarIkho jANa / ' 376 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1145. telakelA te telanA, bhAjana vizeSa hoya / tehanI para rUr3I parai, saMgopanIya joya / / 1146. vastra-maMjUsA nI pare, rUr3I parai vimAsa / upadrava rahitaja sthAnake, jeha rAkhisyai jAsa / / 1145. tellakelA iva susaMgoviyA 'tellakelA iva susaMgoviya' tti tailakelA iva--tailAzrayo bhAjanavizeSaH saurASTraprasiddhaH sA ca suSTha saMgopanIyA / (vR0pa0 695) 1146. celapeDA iva susaMpariggahiyA, 'celapeDA iva susaMparigahiya tti celapeDAvat-vastramaJjUSeva suSThu saMparivRttA (gRhItA)-nirupadrave sthAne nivezitA / (vR0 pa0 695) 1147. rayaNakaraMDao viva susArakkhiyA, susaMgoviyA, 1148. mA NaM sIyaM, mA NaM uNhaM jAva parisahobasaggA phusaMtu / 1149. tae NaM sA dAriyA aNNadA kadAyi guzviNI 1147. ratna-karaMDiyA nI para, rUr3I parai Arogya / rAkhaNa yogya husya valI, susaMgopana yogya / / 1148. rakhe zIta pharza valI, rakhe uSNa phazaha / jAva parisaha upasargA, mata pharzo ima leha / / 1146. iha vidhi karasya yatna tasu, tAma bAlikA teha / kadAcita anya divasa hI, husyai garbhaNI jeha / / 1150. je sasurA nAM ghara thakI, AvaMtI kula geha / bica dava agni jvAlaka, adhika haNAsya deha / / 1151. kAla avasare kAla kari, dakSiNa agnikumAra / deva viSeja surapaNa, Upajasyai tihavAra / / 1152. teha tihAM thI nIkalI, aMtara rahita vicaar| manuSya taNoM tanu pAmasyai, manu tanu lahI udAra / / 1153. kevala samyaktva pAmasyai, pAmI samyaktva saar| kevala muMDa thaI husyai, gRha taji nai anngaar|| 1154.tihAM piNa caritta virAdhi ne, kAla samaya kari kAla / dakSiNa asure surapaNe, Upajasyai ima nhAla / 1155. teha tihAM thI jAva hI, nikalI ne manu deha / timahija jAvata tatra piNa, carita virAdhI teha / / 1156. kAla avasare kAla kari, dakSiNa naagkumaar| deva viSe te surapaNa, Upajasyai tihavAra / / 1157. te tihAM thI aMtara rahita, ima iNa abhilaapeh| dakSiNa suvannakumAra meM, Upajasyai vali jeha / / 1158. dakSiNa vidyukumAra ima, varjI agnikumaar| jAvata dakSiNa thaNiya meM, Upajasyai tihavAra / / 1156. teha tihAM dI jAva hI, nikalI - manu deha / lahisya jAvata caritta prati, tadA virAdhI teha / / 1160. deva jotiSI meM viSe, Upajasyai tihAM jAya / te tihAM thI aMtara rahita, cavI manuSya tanu pAya / / vA0-'atra cAritra virAdhI agnikumAra varjI navanikAya nai jotiSI meM Upajasya, ehavU kahya / te samyaktva no piNa virAdhaka saMbhava te kima ? je samyagdRSTi manuSya ana tithaMca rai vaimAnika devAyu vinA anya AukhA ro baMdha na par3e, ehavU sUtra kahyo cha te maatt| nava nikAya anai jotiSI devAyu no baMdha paDasya te velA samyaktva cAritra donaM nahIM, ehavaM nyAya jaannvo|' (pa..sa0) 1150. sasurakulAo kulaghara nijjamANI aMtarA davaggi jAlAbhihayA 1151. kAlamAse kAlaM kiccA dAhiNillesu aggikumAresu devesu devattAe uvavajjihiti / 1152. se NaM taohito aNaMtaraM uvvaTTittA mANussaM viggahaM labhihiti, labhittA 1153. kevalaM bohiM bujjhihiti, bujjhittA muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM panvaihiti / 1154. tattha vi ya NaM virAhiyasAmaNNe kAlamAse kAlaM kiccA dAhiNillesu asurakumAresu devesu devattAe uvavajjihiti / 1155. se NaM taohito aNaMtaraM ubvaTTittA mANasaM viggaha jAva ( saMpA0) tattha vi ya NaM virAhiyasAmaNNe 1156. kAlamAse kAlaM kiccA dAhiNillesu nAgakumAresu devesu devattAe uvavajjihiti / 1157. se NaM taohito aNaMtaraM evaM eeNaM abhilAveNaM ___ dAhiNillesu suvaNNakumAresu, 1158. evaM vijjukumAresu, evaM aggikumAravaja jAva dAhiNillesu thaNiyakumAresu / 1159. se NaM taohito aNaMtaraM uvvaTTittA mANussaM viggahaM labhihiti jAva (saM0 pA0) virAyisAmaNNe 1160. joisiesu devesu uvavajihiti / se NaM taohito aNaMtaraM cayaM caittA mANussaM viggahaM labhihiti / bha0 za015 377 Jain Education Intemational Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1161. jAvata caritta ArAdha neM, kAla mAsa kari kAla / sudharma kalpe surapaNe, Upajasyai suvizAla / / 1162. te tihAM thI aMtara rahita, cayaM ca ittA dhAra / manuSya taNuM deha pAmisyai, lahisyai samyaktva sAra / / 1163. tihAM piNa caritta arAdha nai, kAla mAsa kari kAla / sanatkumAre surapaNe, Upajasyai suvizAla / / 1164. te tihAM thI ima jima kA, sanatkumAra viSeha / tima brahmaloke mahAzukra, ANata AraNa jeha / / 1165. teha tihAM thI jAva hI, caritta arAdha udaar| kAla avasare kAla kari, saMjama tapa phala sAra / / 1166. sarvArthasiddha nAma vara, mahAvimANa viSeha / Upajasyai te surapaNa, lavasattamA sura teha / / 1167. teha tihAM thI aMtara rahita, cayaM caittA soya / kSetra mahAvideha nai viSe, jeha eha kula hoya / / 1168. Rddhi pratipUrNa jAva hI, aparibhUta kaheha / tathA prakAra nAM kula viSe, puMpaNe upajamyeha / / 1166. ima jima uvavAI viSe, dRDhapainna taNIja / vaktavyatA tehija saha, vaktavyatA bhaNavIja / / 1170. jAvata kevalajJAna vara, darzaNa uupjsyeh| tiNa avasara te kevalI, dRr3happaiNo jeha / / 1161. jAva (saM0 pA0) avirAhiyasAmaNNe kAlamAse kAlaM kiccA sohamme kappe devattAe uvavajji hiti / 1162. se NaM taohito aNaMtaraM cayaM caittA mANussa viggahaM labhihiti / 1163. tattha viNaM avirAhiyasAmaNNe kAlamAse kAlaM kiccA saNaMkumAre kappe devattAe uvavajjihiti / 1164. se NaM taohito evaM jahA saNaMkumAre tahA baMbhaloe, mahAsukke, ANae, AraNe / 1165. se NaM taohito jAva (saM0 pA0) avirAhiya mAmaNNe kAlamAse kAlaM kiccA 1166. savvaTThasiddhe mahAvimANe devattAe uvavajji hiti / 1167. se Na taohito aNaMtaraM cayaM caittA mahAvidehe vAse jAI imAI kulAiM bhavaMti1168. aDDAI jAva aparibhUyAI, tahappagAresu kulesu puttattAe paccAyAhiti / 1169. evaM jahA ovavAie (sU0 142-153) daDhappaiNNa vattavvayA sacceva vattavvayA niravasesA bhANiyavvA / 1170. jAva kevalavaranANadaMsaNe samuppajjihiti / (za0 15186) tae NaM se daDhappaiNNe kevalI 1171. appaNo tItaddhaM Abhoehii, AbhoettA samaNe niggaMthe saddAvehiti, saddAvettA 1172 evaM vadihii-evaM khalu ahaM ajjo ! io cirAtIyAe addhAe 1173. gosAle nAmaM makhaliputte hotthA-samaNaghAyae jAva chaumatthe ceva kaalge| 1171. kAla atItaja ApaNo, dekhai dekha atIta / zramaNa nigraMtha taiDAvasyai, ter3AvI suvadIta / / 1172. ihavidha kahisya he ajjo ! ima nizcai kari jANa / ghaNe atIta kAleja hUM, ihAM thakI pahichANa / / 1173. maMkhalisata gozAla tho, zramaNa-vadhaka dukhakAra / jAva chadmasthapaNeja mhaiM, kAla kiyo tihavAra / / vA0-jAva chadamastha thakoja nizca kAla prApta thayo te mUla jaannvo| 1174. he ajjo! te mUla hUM, Adi rahita avaloya / ___ aMtara rahita phuna jANavU, dIrgha kAla tasu joya / / 1175. cAturaMta saMsAra je, teha rUpa aTavIha / ehavA je saMsAra prati, mhai bahu bhramaNa karoha / / 1174. tammUlagaM ca NaM ahaM ajjo ! aNAdIyaM aNavadaggaM dIhamaddhaM 1175. cAuraMtasaMsArakatAraM aNupariyaTTie / vA0'koi pUcha-gozAlo aneka lAkhAM bhava karisyai, ehavU pUrve kaa| anai ihA Adi-aMta-rahita kahya te kima ? uttara-Adi-aMta rahita dIrgha kAla ehavI saMsAra rUpaNI aTavI bkhaannii| ehavI aTavI naiM viSa mhai paribhramaNa kIyo, ima gozAlo kevalI thaI kahisya / piNa hUM anaMta kAla rUlyo ima kahisthai, ehavU na kaa| __vali ihAM anAdi anaMta kahyo, piNa gauzAlA nai to saMsAra no aMta Avasya / te mATa e anAdi-anaMta te saMsAra rUpiNI aTavI bakhANI / sathA bhagavatI zataka 8 u010 vRtti meM samyaktva nA ArAdhaka nai tathA dezavirata nAM 'aTThabhavA u caritte' ti zrutasamyaktvadezaviratibhavAstvasaMkhyeyA uktAH (bhaga0 vR0 50 420) 378 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1176. taM mA NaM ajjo ! tubbhaM keyi bhavatu Ayariya paDiNIe uvajjhAyapaDiNIe / 1177. Ayariya uvajjhAyANaM ayasakArae avaNNakAraNae akittikaare| 1178. mA NaM se vi evaM ceva aNAdIyaM aNavavadaggaM 1179. jAva (saM0 pA0) saMsArakaMtAraM aNupariyaTTihiti, jahA NaM ahN| (za0 15 // 187) 1180. tae NaM te samaNA niggaMthA daDhappa iNNassa kevalissa __ aMtiyaM eyamaTuM soccA nisamma 1181. bhIyA tatthA tasi yA sNsaarbhuvviggaa| ArAdhaka nai utkRSTa asaMkhyAtA bhava kahyA / imahima aNuyogadvAre artha meM kahyo / bhane gozAlo chehalI rAtra samyakta pAya kAla kiyo| te mATa ehanA anaMta bhava kima huvai ? nyAya dRSTe vicArI joyjo|' (jasa0) 1176. te mATa Aryo ! aho, tumhe ma thAvo koya / pratyanIka AcArya noM, upAdhyAya noM joya / / 1177. AcArya uvajjhAya noM, ajazakAra mati hoya / avarNakAraka mata huo, akItikAraka joya / / 1178. ima nizcai karinaiM tiko, AcArya uvajhAya / tasu ajazAdika kArako, anAdi anaMta tAya / / 1176. jAvata saMsAra rUpaNI, ehavI aTavI mAMhi / paribhramaNa karisau rakhai, jima hU~ tiha vidha tAhi / / 1180. zramaNa nigraMtha tiNa avasare, dRr3hapaiNNa jina pAsa / eha artha nisuNI karI, hRdaya dhAra vaca tAsa / / 1181. bIhanAM trAThA vali laghu, citta udvega sutrAsa / vali saMsAra nAM bhaya thakI, laghu udvega vimAsa / / 1182. kevalI dRDhapaiNNa prati, vaMdaNA karisya jANa / namaskAra karisya valI, Alovasyai te sthAna / / 1183. vali te sthAnaka niMdasya, jAva prAyazcitta pekha / par3ivajasyai tana mana karI, kevalI vacana avekha / / 1184. tiNa avasara te kevalI, DhapaiNNeNa tAya / bahu varSAM laga pAlasyai, kevala nI paryAya / / 1185. kevala paryAya pAli nai, zeSa Ayu nija jANa / karisyai bhattapaccakhANa prati, mahAmunI guNakhANa / / 1186. ima jima uvavAI viSe, AkhyUM kahi tema / jAva aMta sahu dukkha noM, karisyai lahisya khema / / 1187. sevaM bhaMte ! tahatti ima, kahI goyama be vAra / jAvata vicarai caraNa tapa, bhAvita Atma udAra / / 1188. teja leza je tehano, nIkalavo te rUpa / adhyayana saMpUrNa thayo, artha rUpa tadrUpa // 1186. thayuM saMpUraNa panaramo, ekasaro zata eha / uddezaka nahi te viSe, amala artha guNageha / / 1182. daDhappaiNNaM kevali vaMdihiMti namaMsihiti, vaMdittA namaMsittA tassa ThANassa Aloehiti 1183. nidihiti jAva ahAriyaM pAyacchittaM tavokamma pddivjirjhNti| (za0 155188) 1184. tae NaM se daDhappaiNNe kevalI bahUI vAsAI kevali ___ pariyAgaM pAuNihiti, 1185. pAuNittA appaNo AyusesaM jANettA bhattaM pacca kkhAhiti / 1186. evaM jahA ovavAie (sU0154) jAva savvadukkhANamaMtaM kAhiti / (sh015|189) 1167. sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ! tti jAva viharai / (za0 155190) gItaka chaMda 1160. mahAvIra nAM suprasAda thI gozAla ahaMkRti jima nshii| timahIja mama sahu vighnarAzi-vinAsa thI ati ullsii|| gaNanAtha bhikSu dIrghamAla' napeMdunA' suprasAda thii| zaya panaramA nI joDa 'jaya-gaNi' racI dhara ahalAda thii| paJcadazaM gozAlAkhyaM zatakaM samAptama 1160. zrImanmahAvIrajinaprabhAvAda, gozAlakAhaMkRtivadgateSu / samastavighneSu samApiteyaM, vRttiH zate paJcadaze mayeti / / 1. AcArya bhArImAlajI 2. AcArya rAyacandajI bha0 za015 379 Jain Education Intemational Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dUhA 1161. panarama viNa sahu zataka nI, prathama jor3a jaya kiddh| pachai panaramA zataka nI, racI jor3a suprsiddh'| 1162. varNa addhA nidhi caMda je, bhAdrava kRSNa supakSa' / dvAviMzati chappana pravara, muni ajjA guNa dakSa / / 1. jayAcArya 'bhagavatI jor3a' kI racanA kara rahe the| caudaha zataka kI jor3a pUrI ho gaI / pandrahaveM zataka meM gozAlaka kA adhikAra hai| AcArya bhikSu ne use AdhAra banAkara gozAlaka kA AkhyAna likhaa| usa AkhyAna kI 41 DhAleM haiN| jayAcArya ne AcArya bhikSu kI racanA kA sammAna karate hue vaha zataka yoM hI chor3a diyA aura AcArya bhikSu racita 41 DhAloM ko jor3a ke sAtha jor3akara solahaveM zataka kA prArambha kara diyaa| bhagavato jor3a kI racanA vi0 saM0 1924 meM sampanna ho gii| eka dazaka bAda yuvAcArya maghavA tathA kucha bujurga sAdhuoM ne nivedana kiyA-'gurudeva ! svAmIjI ke prati Apake vinaya aura sammAna kA aucitya hai para itane bar3e aura mahattvapUrNa Agama kI jor3a ko pUrA karanA bhI Avazyaka hai|' unake vizeSa anurodha para jayAcArya ne pandrahaveM zataka kI jor3a racI para racanA kA krama badala diyaa| anya sabhI zatakoM meM rAginI baddha DhAle haiM jabaki prastuta zataka dohoM meM nibaddha hai| caudaha zataka taka DhAloM kI saMkhyA 305 hai| solahaveM zataka kA prArambha 347 vIM DhAla se hotA hai / bIca kI saMkhyA AcArya bhikSu racita 'gozAlaka AkhyAna' kI 41 DhAloM kI gaNanA se pUrI kara dI gii| pandrahaveM zataka kI racanA eka dazaka bAda huI yaha bAta jayAcArya kRta isI dohe se pramANita hotI hai| isa dRSTi se usa AkhyAna ko pandrahaveM zataka ke pariziSTa meM diyA gayA hai| 2. pandrahaveM zataka kI jor3a kA racanAkAla vi0 saM0 1934 bhAdrapada mAsa kA kRSNapakSa hai| isakA saMketa prastuta padya meM hai| saMskRta meM saMkhyA kI gaNanA kA krama ulaTA rahatA hai| usa samaya saMvata tithi Adi kA Akalana prAyaH pratIkAtmaka zabdoM ke dvArA kiyA jAtA thA / jayAcArya ne bhI usI krama ko svIkAra kiyA hai / prastuta padya meM cAra zabda haiM-varNa, addhA, nidhi aura caMda / candramA 1 hotA hai| nidhiyAM 9 hotI haiN| addhA-kAla 3 hote haiM-bhUta, bhaviSya aura vartamAna tathA varNa 4 hote haiM-brAhmaNa, kSatriya, vaizya aura zUdra / isa prakAra 1934 kI saMvata isa zataka kA racanAkAla hai| 38. bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 1 gosAlA rI caupaI Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education Intemational Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gosAlA rI caupaI arihaMta siddha ne AyariyA, uvajhAyA sagalA sAdha / mugata nagara nAM dAyakA, e pAMcU pada ArAdha / / 1 / / namaM vIra sAsaNadhaNI, sutara deva arihaMta - bhAkhyA te gaNadharAM guthiyA, te Agama sAra siddhaMta / / 2 / / bhagotI rA panaramAM sataka meM, gosAlA ro idhakAra / tiNa anusAre haM kahUM, te sAMbhalajo visatAra / / 3 / / tiNa kAle nai tiNa same, nagarI sAvatthI nAma / tihAM koThaga nAme bAga tho, isANa kUNa ThAma / / 4 / / halAhala kuMbhArI tihAM vasai, tiNarai ridha ghaNI dhara maahi| te gosAlA rI chai zrAvakA, mata jhAla rahI chai tAhi / / 5 / / te gosAlA ga siddhata rA, lAdhA chai artha aneka / vale artha grahyA nai pUchiyA, niraNo kIdho chai bazeSa / / 6 / / hADa mIjA raMgI tehanI, gosAlA rA dharma me tAhi / artha parama-artha giNa tehana, sesa giNai chai anartha mAMhi / / 7 / / iNavidha AtamA bhAvatI, vicarai chai dina rAta / te jANai tIrthaMkara tehana, tiNarai saMkA nahIM tilamAta / / 8 / / DhAla : 1 [mama karo kAyA mAyA kAramI] tiNa halAhala kuMbhArI rI jAyagAM majhe, piravAra sahita Ayo tAsa jii| tiNa kAle gosAlA nai havA, pavajjA liyAM caubIsa vAsa jii| bhAva suNo gosAlA taNAM / / 1 / / cha disAcara pAsa-saMtAniyA, te pUrvadhArI thA tAya jii| tyAM jasa kIrata suNa gosAlA taNo, te miliyA gosAlA meM Aya jI / / 2 / / sANa kalaMda kaNiyAra naiM, achidra agIvesAyaNa tAma jii| chaTho gomAu noM putra arjuna, echa disAcara nAM nAma jI // 3 // jaba gosAlo mana haraSata huvo, jyU DAkaNa meM jarakha milai ANa jii| jyaM lIdhI asavArAM sAMDhyAM bhaNI, e diSTaMta lIjo pichANa jI / / 4 / / ATha mahAnimata sAstra take, gosAlo bhaNyo mUkha pATha jii| tiNasaM lokAM nai bharamAya ne, siSa-siSaNI ro kiyo thATa jI / / 5 / / bhUma' kaMpai utapAta* huvai vale, supanA ro jANe vicAra jii| ulakApAta huvai loka meM, te phala ro jANai visatAra jI / / 6 / / gosAlA rI caupaI, DhA0 1 383 Jain Education Intemational Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMga' phurake DAvo jImaNo, tehanAM piNa artha noM jANa svara kAgAdika tehanAM te piNa liyA pichANa masa tilakAdika baMjaNA", laSaNa' sAstra jANeM tAma e ATha mahAnimatta sAstra bhaNyo, te parUpa rahyo ThAma ThAma jI || 5 || tiNasUM chaha vAgaraNA mukha vAgarai, jotaka bhAkhai aneka jI / tiNasa loka mata meM par3ayA ghaNAM, ihaloka rA arthI vizeSa jI // 6 // te lAbha' alAbha' parUpato, sukha dukha parUpai chai teha jI / jIvana * maraNa parUpatI, A mude siddhAI cha eha jI / / 10 / / tiNasUM kahe sAvaracI nagarI majhe, hUM jiNa vItarAga svameva jI hUM arihanta chU kevalI, hUM satavAdI devAtadeva jI / / 11 / / gosAlo nahIM arihaMta kevala jhUThAvolo cha sAkhyAta o chai sAkhyAta piNa jiNa arihaMta jyU pUjAvato, saMke nahIM tilamAta paNa loka mAMhomAMhi ima kahe, AjUNAM kAla re mAMya gosAlojI torthaMkara cobIsamoM, koi saMka ma rAkhajo kAMya jI / / 13 / / sAvasthI nagarI meM phailiyo, gosAlA ro gUDha midhyAta ghaNAM loka gosAlA rA mata ma te kiNa rI saraghaM nahIM bAta jI / jI || 12 | // jI / jI / jI / / 14 / / // dUhA tiNa kAle naiM tiNa same, bhagavaMta zrI mahAvIra / te tIrthaMkara covIsamAM vicarata sAhasa dhIra // 1 // gAMvAM nagarAM vicaratA karatA para upagAra | sAvatbI nagarI padhAriyA, sAthai sAdhAM se bahu piravAra // 2 // sAvasthI nagarI re bAhire, isANa kUNa re mAya tihAM koTaga nAme dAga tho, te chahUM rita sukhadAya ||3|| tiNa bAga mAMhe vIra UtarthA bhava jIvAM re bhAga / mAraga dikhAyeM mokha se upajAvaM bairAga || 4 || ro, [arihaMta moTakA e] samajhAvai nara-nAra naiM e. bhagavaMta bhalAMi padhAriyA e bhava jIvAM rA tAraNahAra / utAraM bhava-jala pAra || sAvatthI nagarI meM pheliyo e, te kADhaNa AviyA e. 204 bhagavatI jo DhAla : 2 jI / jI // 7 // jI / bhagavaMta bhalA AviyA e // | 1 || AM0 gosAlA se gur3a mithyAta / sayameva zrI jaganAtha ||2 // Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAM rAga dheSa doya khaya kiyA e, bale nahiM kiNa rI pakhapAta / niMdyA nahIM kehanI e, nahIM ya khasAmadI rI bAta / / 3 / / sAvatthI nagarI nI paraSadA e, vANI suNe haraSata thAya / vaMdaNA kare vIra naiM e, AyA thA jiNa disa jAya // 4 // pahile pohara gotama sajhAya karI e, bIje pohara dhyAnaja dhyAya / tIje pohara gocarI e, uThyA sAvatthI nagarI re mAya // 5 // loka sAvatthI nagarI taNAM e, ThAma-ThAma karai ima bAta / gosAlo jiNa kevalI e, caubIsamoM jaganAtha / / 6 / / e vacana gotama sAmI sAMbhalyo e, pAchA AyA bhagavaMta paas| AhAra dekhAya ne e, hivai prazna pUche ANa hulAsa // 7 / / hUM Apa taNI leI AganA e, gayo sAvatthI nagarI rai mAya / tihAM loka bAtAM karai e, kahai gosAlo chai jinarAya / / 8 / / jo icchA huvai sAmI AparI e, to kirapA kare kaho jaganAtha / uThANapariyA' ehanI e, mAMDa kaho sahu bAta // 6 // 0 0 0 gotamAdika saha sAdhAM bhaNI, bolAya kahai bhagavaMta / je gosAlA ne tIrthaMkara kahai, te jhUTha bola chai ekaMta / / 1 / / o maMkhalIputra DAkotaro, DAkotarA rI jAta / hivai dhura su utapata tehanI kahUM, te suNajo vikhyAta / / 2 / / DhAla : 3 [kapUra huvaM ati Ujalo jI] makhalI bhikhyAcara DAkotaro jI, pATiyA dikhAle citrAma / AjIvakA karato phira jI, tiNarai bhadrA astrI no nAma ho / gotama ! suNa gosAlA ro virataMta // 1 // AM0 te garbhavatI bhadrA huI jI, te gosAlo garbha meM taam| tiNa astrI naiM sAthe liyAM phira jI, gAMva paragAma ThAma-ThAma ho / / 2 / / tiNa kAle naiM tiNa same jI, saravaNa nAme sanIvesa / tihAM sukhiyA loka vasai ghaNAM jI, tyAMrai ridha ro ghaNo paravesa ho / / 3 / / tihAM gobahala nAme brAhmaNa vasa jI, tiNa rai ridha ghaNI ghara mAMhi / te cyAra veda ro jANa tho jI, tyAMrA aneka sAstra jANa tAhi ho / / 4 / / tiNa brAhmaNa rai gausAlA tI jI, te moTo ghaNI thI tAhi / maMkhalI bhadrA sahita phirato thako jI, Aya utariyo tiNa mAMhi ho / / 5 / / 1. uThANapariyANiya-AdyopAnta vRtAMta gosAlA rI caupaI, DhA03 385 Jain Education Interational Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tiNa gaUsAlA meM janamiyo jI, tiNa sU diyo gosAlo nAma / te bAlabhAva mUkyAM pachai jI, jovana prApata havo tAma ho||6|| kalA catarAI paragaTa huI jI, pATIe citryA rUpa aneka / te piNa hAthe liyAM phira jI, karai peTabharAI vizeSa ho / / 7 / / haM tIsa barasa ghara meM rahyo jI, pachai lIdho maiM saMjama hulAsa / pakha-pakha khamaNa karato pAraNo jI, aThI-gAma kiyo caumAsa ho / / 8 / bIje varasa mAsa-mAsa pAraNo jI, hUM karato tho ekaNa dhAra / haM nagarI rAjagahI Aviyo jI, nAlaMdA pAr3A majhAra ho / / 6 / / tiNa nAlaMdA pAr3A majhe jI, taMtUvAya-sAlA thI tiNa mAMya / tihAM AgyA leI hUM Utaraco jo, tiNa meM diyo caumAso ThAya ho / / 10 / / gosAlo piNa tiNa avasare jI, taMtUvAya-sAlA meM Aya / eka desa meM upagaraNa melane jI, gayo rAjagrahI nai mAya ho / / 11 / / kaTha jAyagAM na milI tehanai jI, jaba pAcho Ayo tiNa tthaam| taMtavAya-sAlA rA eka desa meM jI, o piNa rahyo caumAso tAma ho / / 12 / / pahilA mAsakhamaNa ro mhArai pAraNo jI, jaba levA nai uThyo aahaar| taMtavAya-sAlA thI bArai nokalyo jI, Ayo rAjagrahI nagara majhAra ho // 13 / / dUhA haM rAjagrahI nagarI majhe, karato sudha gavesa / vija gAthApatI tehanAM, ghara meM kiyo paravesa / / 1 / / tiNa monai Avato dekhana, ghaNoM haraSa havo mana mAMhi / vale saMtoSa pAmyo ati ghaNoM, vale bhagata vino kiyo tAhi / / 2 / / DhAla : 4 [vIra bakhANI rANI celaNA jI] tiNa AsaNa choDyo utAvalo jI, vale ubho havo mAna mrodd'| vale kiyo utarAsaMga jugata sUM jI, vale aMjalI kIdhI kara jodd'| sAdhajI bhalAI padhAriyA jI / / 1 / / AM0 sAta-ATha paga sAhamo Ayanai jI, lula-lula nIco jI thAya / tIna paradiSaNA dai mo bhaNI jI, vaMdaNA kIdhI sosa namAya // 2 // Aja mAMharI rai jAgI dazA jI, pUgI mhArA mana taNo kodd'| Aja bhalo bhANa Ugiyo jI, Aja bhAga kiyo mhArai jora // 3 / / Aja karatAratha hUM thayo jI, munivara AyA mhArai baar| jyAMrai puraSAM taNI cAvanA jI, tyAMro mhai dITho dIdAra // 4 // 386 bhagavatI jor3a Jain Education Interational Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNagrAma kiyA mhArA ati ghaNAM jI, te piNa vArUM jI vAra / bhAva sahita monai vAMdiyA jI, bhAva kiyo namasakAra // 5 / / mauna rasor3Aghara mAhe le jAya nai jI, pratilAbhyA cyArUI AhAra / dAna detAM ne diyAM pachai jI, pAmiyo haraSa apAra / / 6 / / daraba dAtAra dona sudha thA jI, tIjo pAtara sudha jANa / vale sudha tIna karaNa tIna joga rojI, iNarai isar3o bhiliyo joga aann||7|| iNavidha mone pratilAbhiyo jI, asaNAdika cyArUMI AhAra / tihAM deva AUkho tiNa bAMdhiyo jI, vale kIdho tiNa parata saMsAra / / 8 / / tihAM sugaMdha pANI deva varasAviyo jI, bale bUThA paMcavarNa phUla / vale birakhA karI sovana taNI jI, bUThA bale vasatara amUla || deva bajAI devadaMdabhI jI, AkAsa rai aMtara ThAma / moTe sabde ghoSa pAriyo jI, dAna rA kiyA guNagrAma // 10 // dhina-dhina karai chai devatA jI, dhina-dhina karai nr-naar| vijai gAthApati nai kahai jI, iNa saphala kiyo avatAra // 11 // vale rAjagrahI nagarI majhe jI, ghaNAM loka karai guNagrAma / iNa jItaba janama sudhAriyo jI, ptiNa sAdha pratilAbhiyA tAma / / 12 / / pAMca daraba paragaTa huvA jI, o piNa lokAM icaraja dekha / tiNasU ThAma-ThAma bAtAM kare jI, vivarA sudha vazekha / / 13 // e bAta gosAle sAMbhalI, ghaNAM lokAM re pAsa / te sAMso kADhaNa bhaNI, cAlyo ANa hulAsa // 1 // tiNa vija taNo ghara chai tihAM, Ayo gosAlo tAma / sonaiyAdika phUlAM taNAM, gija dIThA tiNa ThAma / / 2 / / tiNa vijaya taNAM ghara mAMhi thI, mauna nIkalato dekha / jaba iNa mhArA guNa jANa nai, haraSata huvo bazekha // 3 / / mujhane Aya vaMdaNA karI, bolyo jor3I hAtha / the dharmAcAraja mAMharA, huM siSa thAro sAmInAtha / / 4 / / e vacana suNe mhai goyamA ! iNane Adara na diyo tAma / vale bhalo na jANyo ehane, mUna sAjhI tiNa ThAma // 5 // tivAra pacha haM goyamA ! tihAM pAcho Ayo calAya / bIjo mAsakhamaNa maiM pacakhiyo, taMtUvAyasAlA meM aay||6|| gosAlA rI caupaI, DhA05 387 Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla: 5 [salla koI mata rAkhajyo] bIjA mAsakhamaNa rai hUM pAraNe, rAjagrahI nagarI meM Ayo jii| tihAM ANaMda gAthApati basai, hUM gayo tiNa rA ghara mAMDo jii|| vIra kahai suNa goyamA ! // 1 // AM0 ANaMda haraSyo mauna dekhI Avato, vino kiyo rUDI rIto jii| vijaya gAthApatI nI pare, aMtaraMga bhAva-bhagata sahIto jI // 2 // mauna rasor3Aghara meM lejAya nai, khaMDa khAjAdika vividha pakavAno jii| monai pratilAbhe haraSyo ghaNoM, saMtoSa pAmyo deina dAno jI / / 3 / / tiNa deva AUkho bAMdhiyo, vale kIdho parata saMsAro jii| seSa vijai jima jANajo, sagaloI visatAro jI / / 4 // jaba piNa gosAlo mo Agale, vino kara bolyo jor3I hAtho jii| the dharmAcAraja mAMharA, haM sipa thAro sAmInAtho ! jI / / 5 / / jaba piNa Are iNanai mhai nahi kiyo, mUna sAjhe rahyo tAyo jii| vale mAsakhamaNa tIjo pacakhiyo, taMtUvAya-sAlA meM Ayo jI / / 6 / / tIjA mAsakhamaNa rai pAraNe, haM rAjagrahI meM Ayo jii| tihAM sudaMsaNa gAthApati vasa, haM gayo tiNarA ghara mAhyo jii||7|| monai dekhyo sUdasaNa Avato, vino kiyo rUDI rIto jii| vija gAthApati nI pare, aMtaraMga bhAva-bhagata sahIto jii||8|| monai rasor3Aghara meM le jAya nai, sarva guNa bhojana sarasa AhAro jii| mauna bhAva sahita pratilAbhiyo, haraSa saMtoSa pAmyo apAro jI / / 6 / / iNa piNa deva AUkho bAMdhiyo, iNa piNa kiyo parata saMsAro jii| vija jyaM sagaloI jANajo, gosAlA sudho visatAro jI / / 10 / / jaba piNa gosAlA mo Agale, vino kare bolyo joDI hAtho jii| the dharmAcAraja mAMharA, hUM siSa thAro sAmInAtho ! jI // 11 / / jaba piNa iNa ne Are mhai nahi kiyo, mUna sAjhI rahyo tAhyo jii| vale mAsakhamaNa cotho pacakhiyo, taMtavAya-sAlA rai mAMhyo jI / / 12 / / tiNa nAlaMdA pAr3A thI r3hakaro, kolAga nAme saniveso jii| tihAM bahula nAme brAhmaNa vase, tiNa rai ridha prabhUta vaseso jii||13|| te cyArUI veda ro jANa tho, brAhmaNa rA sAstra jANyA aneko jii| tiNa kAtI caumAsI jImaNa kiyo, madhu ghrata saMjugata vizeSo jI // 14 // cothA mAsakhamaNa rai haM pAraNe, Ayo kolAga saMniveso jii| tihAM bahula brAhmaNa rai ghare, mhai tiNa meM kiyo paraveso jii||15|| tiNa piNa monai Avato dekhana, bino kiyo rUr3I rIto jii| vijai gAthApati nI pare, aMtaraMga bhAva bhagata sahIto jI / / 16 / / mona rasor3Aghara meM le jAya nai, ghrata madhu saMjugata AhAro jii| monai bhAva sahIta pratilAbhiyo, haraSa saMtoSa pAmyo apAro jI // 17 // 388 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational cation International Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ iNa piNa deva AUkho bAMdhiyo, kodho parata saMsAro jii| vije gAthApati jyU jANajo, sagaloI visatAro jI / / 18 / / dahA jaba gosAle monai dITho nahIM, taMtUvAya-sAlA rai mAMhi / jaba monai joyavA nIkalyo, nagarI rAjagrahI mAMhi // 1 // tihAM na dITho mo bhaNI, jaba jovaNa gayo nagarI baar|| sarva disa vidisa ghaNoM joviyo, piNa khabara na pAmI ligAra / / 2 / / uNa kaThei na dITho mo bhaNI, te vilakho havo athAya / khapa khIje pAcho Aviyo, taMtUvAya-sAlA rai mAya / / 3 / / tihAM pATiyAdika dUrA kiyA, baNAyo sAdhu ro vesa / taMtUvAya-sAlA thI nIkalyo, Ayo kolAga nAme sanivesa / / 4 / / kolAga sanivesa rai bAhire, loka kahai mAhomAMhi Ama / dhina-dhina karai bahula brAhmaNa bhaNI, vijai nI pare karai guNagrAma / / 5 / / DhAla : 6 (sAMmI mhArA rAjA ne dharma suNAvajyo) mujhanai mUkIna the kihAM gayA? kahai gosAlo Ama ho| svAmI ! the mujhanai mUkI nai kihAM gayA? gura viNa celo kihAM rahe, kihAM pAmai visarAma ho / / sAmI ! the mujhanai mUkInai kihAM gayA // 1 // AM0 thAM Upara mhAro ati ghaNoM, hUMto ataMta saneha ho / isar3A siSa suvanIta ne, the kAya de cAlyA cheha ho / / 2 / / ehavI kare vicAraNA, cAlyo tihAM thI tAma ho| kolAga nAme sanivesa cha, Aya joyA tiNa ThAma ho / / 3 / / kolAga sanivesa bAhire, kahai mAMhomAMhi Ama ho| bahala nAme brAhmaNa taNAM, loka karai guNagrAma ho // 4 // e vacana gosAle sAMbhalyo, ghaNAM lokAM re pAsa ho| jaba sAMso mana UpanoM, pachai bolyo mana meM vimAsa ho // 5 / / jehavI ridha jota chai mhArA guru taNI, jasa bala vIrya bazekha ho| vale prAkrama tyAMmeM ati ghaNoM, ityAdika guNa aneka ho / / 6 / / dharmAcAraja mAMharA, bhagavaMta zrI viradhamAna ho| isar3o mhai eka dITho nahIM, bale nahiM suNiyo mhai kAna ho // 7 // gosAlA rI caupaI, DhA0 6 389 Jain Education Intemational ation Intermational Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ihAM dharmAcAraja mAMharA, AyA dIse iNa gAma ho| isar3I kare vicAraNA, jovA lAgo tiNa ThAma ho // 8 / / kolAga sanivesa teha meM, jovai abhitara bAra ho / sarva disa vidisa jovai tihAM, phirai chai ekaNadhAra ho / / 6 / / kolAga sanivesa bAhire, manojJa bhUmi rasAla ho| mhai kiyo visarAma tiNa Upare, tihAM Ayo gosAlo tiNa kAla ho / / 10 / / tihAM gosAle monai dekhanai, haraSyo ghaNoM mana mAMya ho| tIna pradikhaNA de vAMdane, vino kare bolyo vAya ho // 11 // the dharmAcAraja mAMharA, hUM siSa thAro suvanIta ho| haM dharma-aMtevAsI tehaneM, monai mela AyA iNa rIta ho / / 12 / / Apa vihAra kiyAM pacha, hUM huvo ataMta udAsa ho / monai sAlA lAgI DarAvaNI, hUM nITha Ayo tuma pAsa ho // 13 / / dahA haM rAjagrahI jovaNa gayo, tihAM joyA abhitara bAra / mhai kaTheya na dIThA Apanai, jaba huI phikara apAra // 1 // pachai kolAga sanivesa chai tihAM, Aya joyA ThAma-ThAma / tihAM jasa kIrata suNI AparI, monai dhIraja AI tAma / / 2 / / the dharmAcAraja mAMharA, haM rahasaM Apa samIpa / monai alago Apa ma melajo, hUM piNa AtamA letUM jIpa / / 3 / / e vacana suNI naiM goyamA ! iNanai mhai kIdho aMgIkAra / jaba gosAle mo sAthe kiyo, ramaNIka bhUma thI vihAra // 4 // lAbha alAbha sukha nai dukha, vale satakAra nai asatakAra / chaha varasa lage iNa bhogavyA, mo sAthe lage tiNa vAra // 5 / / DhAla : 7 (verAge mana vAliyo) aNica jAgaraNA jAgato, parisA sahai dina rAta / hivaM karama joge tehana, kiNa vidha Avai mithyAta / / vIra kahai suNa goyamA ! 1 // AM0 ekadA mo sAthe kiyo, siddhArtha gAma thI vihAra / kama gAma nai cAliyA, bicai tila dekhyo tiNa vAra // 2 // te pAna phUle hariyo ghaNoM, sobha rahyo tho atNt| te tila gosAle dekhaneM, mauneM pUchayo e virataMta // 3 // 390 bhagavatI-jor3a . .... Jain Education Intemational Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e tila pAke meM nIpaje, ke nahIM nIpaja ho sAma ! iNarA phUla jIva ihAM thI cavI, upajasI kiNa ThAma ? / / 4 / / tiNa avasara mhai goyamA ! kahyo gosAlA nai Ama / iNa tila meM nizcai karI, tila nIpajasI tAma // 5 // e jIva sAta phUlAM taNAM, chor3e ihAM thI tthikaann| iNa tila rai hosI eka sUMgalo, tihAM sAta tila hosI ANa // 6 // 0 0 0 dUhA gosAle tiNa avasare, e mUla na saradhI bAta / paratIta mUla ANI nahIM, par3ivajiyo mithyAta / / 1 / / DhAla : 8 (prabhavo cora corAM ne samajhAva) vIra saM gosAle par3avajiyo mithyAta, te vIra vacana nahIM mAna re| jaba vIra samIpa thI halave-halave, tila kanai Ayo chAna-chAne re / vIra saM gosAle par3ivajiyo mithyAta / / 1 / / AM0 tiNa tila ukhelanai alago nhAkhyo, vora nai jhaThA ghAlaNa gosAlo re / jaba diva-bAdala huvA tiNa kAle, pANI bUTho tatakAlo re / / 2 / / jar3a mATI sahita tila ukhaNiyo hu~to, tiNa pANI thI pAcho thaMbhANo re| tila phala phUla sahita nIpanoM, vIra kahyo jima jANo re // 3 // vale gosAlo vIra sAthe cAlyo, te mana mAhe jANe chai emo re| e pratakha jhUTha bole chai cor3e, o tila nIpajasI kemo re / / 4 / / hivai tihAM thI cAla kUrma gAme AyA, tihAM kUrma gAma rai bArai re| tihAM vesAyaNa nAme bAla tapasI, tapasA karai chai tiNa vArai re / / 5 / / te bele-bele nirantara karato, tez2a lesyA tiNa mAhyo re| suya sAhamI AtApanA levai, UMcI kara-kara bAMhyo re / / 6 / / tiNarai sUrya rI AtApa thI jUAM, nIkala paDai chai bAro re| tyAMrI aNakapA ANa vesAyaNa tapasI, pAchI mehalai sarIra majhAro re / / 7 / / tiNa vesAyaNa tapasI nai dekhai gosAlo, tiNa kanai Ayo vIra chAne re| tiNa nai kahai tUM munI ke amunI ? o uttara dai tUM mhAMnai re / / 8 / / ke tUM jUAM ro sejyAtara chai? o uttara de tUM pAcho re| jaba tapasI e vacana nai Adara na dIdho, mana meM piNa nahiM jANyo Acho re / / 6 / / vesAyaNa tapasI mUna sAjhI jaba, gosAlo kahyo doya-tIna bAro re| taM munI ke amunI chai tUM, ke jUMAM nai sejyA ro dAtAro re? // 10 / / gosAlA rI caupaI, DhA058 391: Jain Education Intemational For Private & Personal use only Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ doya-tIna bAra kahyAM tApasa kopyo, dhigadhigAyamAna havo tAto re / AtApanA bhUma thI pAchai phiriyo, kIdhI tejasa samudaghAto re||11|| teja lesyA kADhI tiNa sarIra bArai, gosAlA nai bAlaNa kAjo re / maunai khIjAya nai o jIvato jAo, to bAla bhasama karUM Ajo re / / 12 / / jaba mhai gotama ! labdha phorava nai, sItala lesyA mhai mailI re| gosAlA rI aNukaMpA nai arthe, tejU lesyA nai pAchI ThelI re / / 13 / / sItala lesyA thI tejU lesyA haNANI, gosAlo piNa baliyo nAMhIM re / jaba vesAyaNa upiyoga deI nai, monai jANa liyo uNa tAhI re / / 14 / / jaba vesAyaNa tapasI ima bolyo, jANyA-jANyA he bhagavAna ! thAne re / the gosAlA nai balavA na dIdho, te khabara par3egI mhAMnai re // 15 // jaba goyamA ! momai gosAle pUchyo, jU ko ro sejyAtara kahai kAMI re / jANyA-jANyA he bhagavAna! Apane jANyA, te monai khabara par3I nAMhIM re / / 16 / / dUhA tiNa kAle mhai goyamA ! kahyo gosAlA ne Ama / taM mo chAnai tApasa kana, tiNaneM jAye pUchaco thai Ama // 1 // taM munI amunI kadAgrahI, ke sejyAtara jUAM ro ThAma ? taba vesAyaNa thArA vacana nai, bhaloI na jANyo tAma // 2 // jaba doya tIna bAra tehana, khijAyo bArUMbAra / jaba vesAyaNa to Upare, kopyo sighara apAra // 3 // tonaM bAlaNa kAraNe, tejU lesyA melI tiNa kAla / jaba mhai thArI aNukaMpA ANanai, sItala lesyA mhelI tatakAla // 4 // tUM nahIM baliyo tehathI, monai olakha kIdho yAda / jANyA-jANyA he bhagavAna ! Apana, na balyo Apa taNe parasAda / / 5 / / e vacana gosAle sAMbhalyo, bhaya upanoM mana mAMya / e teja lesyA kima nIpaja? mauneM pUchyo sIsa namAya // 6 // jaba mhai goyama ! tiNa same, kahI gosAlA nai em| tez2a lesyA iNavidha nIpajai, te suNajo dhara pema / / 7 / / bele-bele niraMtara tapa karai, pAraNe mUThI ur3ada AhAra / Uno pANI eka pUsalI pIe, cha mAsa lagai ekadhAra / / 8 / / sUrya sAhamI leve AtApanA, UMco kara-kara bAMhi / tiNane cha mAsa rai chehare, tez2a lesyA Upajai tiNa mAMhi / / 6 / / 392. bhagavatI joDa Jain Education Intemational Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 9 ( the to jIva dayA dharma pAlo re athavA rasa giradhI te hiliyA gaTakaM) / jaba gosAle tina vAro re, mhAMro vacana kiyo aMgIkAro / hi gotama ! o mhAMrI lAro re, kUrma gAma thI kiyo vihAro // 1 // sidhAratha gAma nai pAchA cAlyA re, tila thaMbha kanai AyA hAlyA / jaba gosAle puchyo morna Amo re, tila nIpajasI ko tAmo // 2 // phUla tila sUdhI kahI bAto re, te pratakha jhUTha mithyAto / te jAvaka tila nIpanoM nAhIM re, nahIM nIpanoM phalAdika kAMI / 3 / / jaba hUM bolyo suNa tUM gosAlA re, tiNa velAM kiyA meM cAlA mhAMrA vacana rI paratIta na ANI re, thai mhAMne jhUThAbolo jANI ||4|| tiNasUM mujha pAsA thI dhIre-dhIre re, chAna-chAne Ayo tila tIre / tila ukhAr3a nhAyo ti kAlo re, jaba bAdala huA tatakAlo // 5 // pANI varase tila zraMbhANoM re, U nizceI tila nIpajANoM / sAta tila phUla caviyA tAre sAta tila huA saMgaLI mAM // 6 // vanaspatIkAya mabhAro re, iNavidha kareM kare poTaparihAro / te tila Ubho che nizce Aja tAMI re, saMkA mata ANaje kAMI // 7 // e piNa vacana na mAnyo gosAle re, tila Aya joyo tiNa kAle / saMgaLI phora kAyA vAro re, sAta tina giNiyA hAtha mAze // tila giNiyAM parcha tiNa ThAmo re, upanoM adyavasAya pariNAmo / sarva jIvAM ro eha vicAroM re, karaM chaM poTaparihAro // 6 // isar3I UMdhI iNa dhAro re, moM sUM par3iyo gosAlo nyAro / mUThI ur3ada khAo jabUno re, pusalI pANI pIye Unho // 10 // nirantara bele tapasA kIdhI re, sUrya sAhamI AtApanA lodhI / donU UMcI kara-kara bAMho re cha mahInA lagatA / / 11 / / ehavo kaSTa kiyo iNa karUr3o re, cha mAsa lage tiNa pUro / labada cha mAsa re aMta pAI re, iNa vidha tejU lesyA upAI // 12 // ekadA gosAlA re mAMhyo re, cha dizAcara miliyA Ayo / Age ko the jisa visatAro re sagaloI levo vicAro / / 13 / / arihaMta jiNa kevalI nAhI re, iNare atisaya guNa nahi kAMI / arihaMta rA guNa inameM na pAve re isa caur3e jhUTha calAyo re iNa o DAkota-pUta gosAlo re, tiNa ro kADhyo vIra nIkAlo / / 15 // o jhUTho nAMva dharAve // 14 // sAvatthI nagarI maaNhyo| the pUcha karI goyama ! iNarI re, uThANapariyA kahI tiNarI / gotama svAmI bolyA jor3I hAtho re, Apa sata ko svAmInAtho ! // 16 // 0 00 gosAlA rI copaI. DhA09 393 Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e moTI parakhadA rai majhe, bhAkhyo zrI bhagavAna / vIra gosAlA rI utapata kahI, te par3I ghaNAM rai kAna / / 1 / / e bAta suNI - parakhadA, AI jiNa disa jaay| ghaNAM loka mAhomA ima kahai, sAvatthI nagarI rai mAya / / 2 / / gosAlo kahai haM jiNa kevalI, te jhUTha bolai chai tAma / o to maMkhalI-putra DAkotaro, loka bAta karai ThAma ThAma / / 3 / / mhai vIra jiNesara Agale, suNI gosAlA rI bAta / o nahIM arihaMta jiNa kevalI, yaMhI bole jhaTha mithyAta // 4 // vIra jiNaMda cobIsamAM, a devAtadeva svameva / te nizcai arihaMta jiNa kevalI, tyAMne vAMdai kIjai nita seva / / 5 / / e loka mAhomAM bAtAM karai, te suNI gosAle kAna / jaba kopyo sighara uttAvalo, vale huvo dhigadhigAyamAna / / 6 / / AtApabhUma thI nIkalyo, Ayo sAvatthI nagarI mAMya / halAhala kuMbhArI jAyagAM tihAM, pAcho Ayo tiNa ThAma claay||7|| ghaNAM siSAM sahIta paravaraco thako, amarasa dharato atNt| jANe ghAta karUM iNa vIra nIM, isar3o mana dheSa dharata / / 8 / / DhAla : 10 (dhIja kara sItA satI re lAla) tiNa avasara zrI bhagavaMta - re, aMtevAsI siSa suvanIta re| sugaNa nara ! te ANaMda nAme thivara haMto re lAla, tiNameM sAdha taNI rUr3I rIta re / / sugaNa nara ! suNajo gosAlA rI vAratA re lAla // 1 // bele-bele nirantara tapa karai re, pAraNe pehalI pohara sajhAya re / bIje pohara dhyAna dhyAvai sadA re lAla, tIje pohara gocarI nai jAya re / / 2 / / te vIra taNI lei AganA re, uThyo sAvatthI nagarI mAMya re| te karai samUdANI gocarI re lAla, tInaMI kUla meM jAya re / / 3 / / halAhala kuMbhArI rI jAyagAM thakI re, neDo jAto ANaMda meM dekha re / jaba gosAle bolAyo ANaMda nai re lAla, piNa aMtaraMga mana mAMhe dhekha re / / 4 / / eka moTo olaMbho mAMharo re, tUM sAMbhala ANaMda ! ihAM Aya re| jaba ANaMda thivara ihAM Aviyo re lAla, gosAlo kahai bAta baNAya re / / 5 / / keI dhana rA lobhI vANiyA re, cAlyA moTI aTavI majhAra re / tyAM aneka basatAM tUM gADalA bharyA re, vale asaNAdika cyArUM AhAra re / / 6 / / moTI aTavI meM AgA gayAM thakAM re, nIThyA asaNAdika cyAra AhAra re| jaba mAhomAM sarva bhelA huA re lAla, karavA lAgA vicAra re / / 7 / / pANI to khUTo sarvathA re, tiNa vinA pAchA jAsAM kema re / hivai karo pANI rI gavesaNA re, jyaM ghare jAvAM kusale khema re // 8 // 394 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ehavI kare vicAraNA pANI re jovA lAgA ThAma ThAma re / eka moTo vanakhaMDa Ayo jovatAM re lAla, jovA joga ghaNoM abhirAma re || || tiNa vanakhaMDa rA majha desa meM re, tihAM eka moTI jAyagAM jANa re / cyAra valagU huMtA tiNa UparAM re lAla, tyAMrA UMcA siSara vakhANa re / / 10 / / te dekhI ne harakhyA vAniyA re, saha bhelA huye kahai Aga re / iNa vanakhaMDa meM cyAra valagU ache re lAla, UMcA siSara baMdha vakhANa re // 11 // to zreya kalyANa ApAM bhaNI re, prathama valanU bhevAM jAya re / tiNa mAMsU niramala pANI nIkale re lAla, te pIdhAM sagalAM raM sAtA thAya re / / 12 / / tyAM mAMhomAM kare vicAraNA re prathama sipara phor3ayo Aya re / tiNa mAMsa niramala pANI nIkalyo re lAla, jaba harakhyA paNAM mana mAMya re / / 13 / / tyAM pANI to pIdho niramalo re, vale vAhaNa bhariyA tiNavAra re| bale bIjA siSara phoDaNa taNoM re lAla kIdho mAhomA vicAra re / / 14 / / pahilo siSara phoDyA pANI nIkalyo re, to sono nIkalasI dUjA mAMya re / e misalata mAhomAM kIdhI tihAM re lAla, bIjoi siSara phoDyo jAya re / / 15 / / tiNa mAMsUM sono nIkalyo re, jaba mana mAMhe haraSata thAya re / tyAM bhAjana bharayA gADalA bharayA re lAla, tIjI vAra vicAra mAMhomAMya re // 16 // pahilo sipara phoDAM pANI nIkasyo re, sono nokarUyo bIjA mAMya re / tIjo phoDacA maNI ratana nIkale re lAla, to tIjoI sipara phoDAM jAya re / / 17 / / jaba tIjo sikhara tyAM bhediyo re, maNI ratana nokaliyA tiNa mAMya re / tyAM bhAjana bharI bharacA gADalA re lAla, te mana mAMhe haraSata thAya re // 18 // bale lobha lAgo tyAraM ati ghaNoM re, jaba kahe mAMhomAM Ama re / kAma re // 16 // tiNa mAMya re / citaviyAM jyUM nIkalyA re lAla, manavaMta sariyA vajara ratana nIkale lAla, to kumI rahai nahIM kAya re // 20 // baMdhaNahAra re / to cotho siSara phor3ayAM vale re, tyAM vajara ratanAM sUM gADalA bharAM re italAM mahei eka vANiyoM re, tyAMrA hita se tyAMne kaho ati lobha na kIjiye re lAla, cotho siSara ma phor3o ligAra re // 21 // pahilo sipara phoDayA pANI nIkalyo re, sono nikspo bIjA gAMva re| maNI ratana tIjA mAMsUM nIkalyA re lAla, cotho phor3ayAM avasa dukha vAya re / / 22 / / tigarI kadhI tyAM mAnyo nahIM re, cotho sira phor3o jAya re tiNa mAMsUM kAlo sarpa nIkalyo re lAla, viSa paNa tiNa mAMya re / / 23 / / saMghaTyo huvo tiNa sarpa noM re, jaba kopa caDhyo te kAla re / bhaMDa upadhi sahita sagalA tabhI re lAla, bAle rAsa kodhI tatkAla re / / 24 / / jiNa vANiye tyAMne varacyA haMtA re, titha ne kusale rAkhyo tiNavAra re| teridha saMpata ne AparI re lAla, kusale Ayo nija nagara mabhAra re / / 25 / / vahA doSa / vANiyAM jyUM thArAMgura meM ghaNoM, lobha taNoM ati jasa kIrata vyApI tIna loka meM, to hI Ayo nahIM saMtoSa // 1 // gosAlA rI caupaI, DhA0 10 395 Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vANiyA pANI viNa maratA tihAM, tyAMne pANI miliyo tAya / vale sovana maNI ratana miliyA, to hI tisaNA miTI nahIM kAya / / 2 / / tyAM cotho siSara phoDiyo, to ghAta pAmI tatakAla / tyAM sarikho thAro gura lobhiyo, te piNa karasI akAle kAla // 3 // ghaNAM gAma nagara iNa vasa kiyA, to hI Ayo sAvatthI majhAra / sarva siSya sahita hivai tehamI, bAle rAkha karatUM eka bAra // 4 // eka vANe sArAM ne varajiyA, tiNarI sarpa na kIdhI ghAta / jyUM tUM thArA gura naiM varajasI, to thArI ghAta na karUM tilamAta // 5 // DhAla : 11 [DAbha mUMjAdika nI DorI] ima sAMbhala bIhano ANaMda, pAcho Ayo jihAM vIra jinnNd| vaMdaNA kara bolyo jor3I hAtha, eka araja karUM sAmInAtha ! // 1 // haM AparI AganyA leI tAyo, gayo sAvatthI nagarI mhiyo| haM gocarI karato tiNa kAle, mauna dekha bolAyo gosAle // 2 // tiNa raimana mAMhe dheSa apArI, maune diyo olaMbho bhaarii| bANiyAM rI kIdhI sarpa ghAta, te mAMDa kahI sarva bAta // 3 // gara sahita thArA gurabhAI, tyAMrI ghAta karasaM uThe aaii| te piNa ghaNAM lokAM rI sAkha, bAla jAla bhasama karUM rAkha / / 4 / / jo taM jAya kahasI sarva bAta, to hUM thArI na karasaM ghAta / jaba haM bhaya pAmyo tiNa ThAma, te piNa Apa kaneM kahI Ama // 5 // gosAle kahI te sarva bAta, vIra pAse kahI jor3o hAtha / hive ANaMda pUchA karai Ama, vino karai sIsa nAma / / 6 / / samartha chai sAmI! e gosAlo, sarva sAdhAM naiM bAlai smkaalo| isaDo tapa teja cha iNa mAMya, sarva sAdhAM meM bAlai ihAM Aya ? ||7 / / samartha chai ANaMda ! e gosAlo, sarva sAdhAM bAle smkaalo| arihaMta bhagavaMta ne bAlai nAMhi, ehavo tapa teja nahIM iNa mAMhi / / 8 / / jehavo tapa teja chai gosAlA ro, rUTho karai bohata bigaadd'o| iNathI anaMtaguNo sAdhu mAMhi, tapa teja khimA guNa tAhi / / 6 / / sAdhu rA tapa teja thI tAhayo, anaMtaguNoM thivarAM re maaNhyo| thivarAM rA tapa teja thI tAhayo, anaMtaguNoM arihaMta mohayo // 10 // tyAM arihaMtAM naiM kima bAle, yaM hI jhaTha bolyo gosAle / arihaMta rA tapa teja Agai, gosAlA ro jora na lAgai / / 11 / / vIra kahai ANaMda maiM vAya, tUM sAdhAM samIpe jAya / kahIje gotamAdika sarva sAdhAM ne, bhagavaMta kahayo cha thAne // 12 // the mata karajo gosAlA rI bAta, uNa sAdhAM saM par3avajiyo mithyAta / tone kahI gosAle vAya, te piNa dIje sarva suNAya // 13 // 396 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hulAsa baura ne ANaMda yAMde sarva sAdhA ne kahe batalAya 1 Ayo gotamAdika pAsa / the sAMbhalajo cita bUhA hUM Aja belA re pAraNe, gayo sAvatthI nagarI mAhi mauna gocarI karato dekha naiM, gosAle bolAyo tAhi // 1 // je gosAle kahI sakA, dIdhI sAdhI meM sarva suNAya / lAya || 14 || maune vIra mehalyo che po kane, tUM kahIje sAdhAM ne jAya || 2 || gosAlA rA mata taNIM, koi ma karajo bAta / gosAle sarva sAdha tho, par3avajiyo midhyAta // 3 // e vacana ANaMda se sAMbhale, sarva sAdhAM kiyo aMgIkAra / gosAlA rA mata taNIM, na kareM bAta ligAra ||4|| DhAla : 12 [pUja jI padhAro ho nagarI seviyA ] " hi gosAlo maMkhalI - putra DAkotaro tire mana mAMhe dheSa apAra re / dobhAgo / halAhalA kuMbhArI rI jAyagA thakI, nIkale tiNa vAra re dobhAgI chai / / 1 cAlyo re gosAlI vIra sUM bhagar3avA || 1|| AM0 nija saMgha sahita gosAlo cAliyo, tiNa rA duSTa ghaNAM pariNAma re / vale amarasa vahito mana meM ati ghaNoM, sAthai liyo sAtha hagAma re ||2|| te krodha kare ne ati prajatyo dhako mukha sUM kahe viparIta vaasre| kAsapa sahIta sagalA sAdhAM taNI, Aja samakAle kara ghAta re || 3 || tapato yako cAlyo sighara utAvalo Ayo sAvatthI nagara mabhAra re / te sAvatyI re mana bAjAra meM nokale, lokAM ne kahai bAsaMbAra re // 4 // the kaho do tIrthaMkara mahAvIra tehane tAraNa tiraNa johAja re / hi Avo to dikhAlUM tIrthaMkarapaNoM tehanoM, the arUvarU dekhalo Aja re ||5|| ehavo ghoSa sanda karato thako sAvasthI nagara mabhAra re / e sabda gosAlA ro bahu jaNa sAMbhalI, ghaNAM loka huvA tiNa lAra re // 6 // vimatI anamatI pAkhaMDI ati ghaNAM te piNa jovA cAlyA tAma re / 1 gRhastha aneka nai vRnda nara nAra nAM, te piNa cAlyA chor3e ghara kAma re ||7|| sAvattho bAre gosAlo nIkale Ayo koTaga bAga re mAMya re / 1 J jahAM bhagavaMta mahAvIra deva beThAM tihAM Ubho hai gosAlo Aya re || nara nArI to bohata bhelA huvA siMhAM koThaga nAme bAga re mAMhi re / hive gosAlo bhagavaMta zrI mahAvIra ne olaMbhA vacana kahe tAhi re // 6 // 000 gosAlA rI caupaI, DhA0 15, 12 397 Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dUhA aho AuSAvaMta kAsavA ! tU kahai lokAM rai mAya / o gosAlo siSya mAMharo, te pratakSa mUsAvAya // 1 / / the Acho kahyo Acho kahyo, te kahyo olaMbhA rUpa / hUM gosAlo siSya nahIM tAMharo, tUM sAMbhala teha sarUpa // 2 // gosAlo hu~to siSya tAMharo, sUko bhUkho tapakara tAya / te AUSo pUro karI, devapaNa upanoM jAya // 3 // hUM udAI nAme rAjAna chU, kuMDIyANa gota sadhIra / urajana gotama-putra tehanoM, chor3e doyo mhai chaTho sarIra // 4 // gosAlA ro sarIra seMTho ghaNoM, te mhai par3iyo dekhtinnvaar| mhai paraveza kiyo tiNa sarIra meM, te sAtamoM pottpriihaar||5|| DhAla: 13 [jagatagura tisalAnaMdana vIra] hivai gosAlo kahai bhagavaMta nai, mhArA bhASyA sAra siddhata / sijhyA sijhai sIjhasI ghaNAM, tiNa meM bohata kahyo virtNt| ho kAsapa ! suNaje mhAro siddhata // 1 // corAsI lAkha mahAkalpa huvai, karai sAta deva taNAM avatAra / sAta saMjaha sAta sanIgarbha karai, karai sAta poTaparIhAra ho // 2 // pAMca lAkha ne sATha sahasa Upare, chasau bale adhikA jANa / tIna karamAM rA aMsa khapAya nai, gayA jAye jAsI niravANa ho // 3 / / eka diSTaMta tone sAco kahUM, te sAMbhalaje cita lyAya / eka moTI gaMgA lAMbI ghaNI, tiNaro vivaro kahUM chu tAya ho // 4 // gaMgA lAMbI jojana pAMca sau, arddha jojana pehalI jANa / pAMca sau dhanuSya UMDI kahI, e gaMgA noM parimANa / / 5 / / ehavI sAta gaMgA bhelI kiyAM, eka mahAgaMgA huvai taam| sAta mahAgaMgA tiNa thI huvai, eka sAdINa gaMgA Ama ho // 6 // sAta sAdINa gaMgA bhelI kiyAM, eka macU gaMgA huI jaann| sAta maca gaMgA bhelI kiyAM, eka lohiya gaMgA bakhANa ho / / 7 / / sAta lohiya gaMgA tiNa thakI, AvatI gaMgA have eka / sAta AvatI gaMgA tehathI, eka paramAvatI gaMgA vazekha ho||8|| eka lAkha satarai sahaMsa Upare, vale chasau nai guNacAsa / eka paramAvatI gaMgA taNI, etalI gaMgA huvai tAsa ho||| tehanAM doya udhAra parUpiyA, te suNa tUM rAkhe cita ThAma / suSama boMdI kalevara nai vale, bAdara boMdI kalevara tAma ho // 10 // 398 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te sukhama kalevara thApana, kahUM bAdara ro visatAra / te sau-sau varasa gayAM thakAM, eka kaNa reta kA? bAra ho / / 11 / / ekeko reta ro kaNa kADhatAM, sArI gaMgA khAlI thAya / jaba eka sara paramANa huvai, kahyo chai mhArA sidhaMta mAMya ho / / 12 / / ehavA tIna lAkha sarAM taNoM, eka mahAkalpa huvai tAya / ehavA corAsI lAkha mahAkalpa noM, eka mahAmANasa thAya ho / / 13 / / anaMtA saMjukta tihAM karai, jIva cavI-cavo tiNa ThAma / saMjukta Upara lai mANase, devapaNe Upajai tAma ho // 14 // mahAmANasa nAM samudAya nI, haM saMkhyA kahUM chU gyAna / te sarva nadI havai etalI jI, suNaje surata de kAna ho // 15 / / doya hajAra kor3Akor3a nai, vale navasa koDAkor3a jaann| vale cosaTha kor3Akor3a Upare, picitara lAkha kor3a bakhANa ho // 16 // ar3atAlIsa hajAra kor3a Upare, sarva etalI naMdI jANa / eka mahAmANasa huvai tehanI, e saMkhyA kahI paramANa ho / / 17 / / te deva taNAM bhoga bhogave, pUro karai AUkho tAya / pahilA sanI garbha meM majhe, jIva Upajai Aya ho // 18 // te jIva tihAM thI nIkale, majhale mANasa meM aay| saMjuktapaNe je jIvar3o, upajai deva gati meM jAya ho / / 16 / / tihAM deva taNAM bhoga bhogave, bIjA sanI garbha meM upajai tAya / tihAM thI nIkala te jIvar3o, heThalA mANasa meM Aya ho // 20 // saMjuktapaNe vale jIvar3o, upaje devatA meM jaay| te deva taNAM bhoga bhogave, tIjo sanI garbha huvai Aya ho // 21 / / chaThA sanI garbha tAMI jIvar3o, iNahIja vidha upaje Aya / tihAM thI nIkala havai devatA, pAMcamAM devaloka meM jAya ho // 22 // pAMca moTA AvAsa teha meM, mhai bhoga bhogaviyA tAya / dasa sAgara AuSo pUro karI, huvo sAtamoM sanI garbha Aya ho / / 23 / / haM savA nava mAse janamiyo, haM rUpa meM jANa devakumAra / mhai kumArapaNe cArita liyo, kumArapaNe brahmacAra ho / / 24 / / haM bAlapaNe vairAgiyo, mhaiM bIMdhAyA piNa nahIM kaan| o mhAro sAtamoM poTaparIhAra chai, te suNa tUM surata de kAna // 25 / / eNejja naiM malarAma noM, maMDiya vale roho tAma / bhAradAI meM urajuna gotama-putra, gosAlo maMkhalI Ama ho // 26 // nagarI rAjagahI nai bAre tihAM, maMDIkukha udyAna meM tAma / udAI kuMDiyANa gota noM, mhai zarIra choDyo tiNa ThAma ho // 27 // peMTho eNejja rA sarIra meM, e pehilo poTaparIhAra / bAvIsa varasa laga hUM rahyo, eNajja rA sarIra majhAra ho // 28 // udalapura nagara rai bAhire, caMdotara bAga meM jaay| tihAM eNejja ro sarIra chor3ane, peMTho malarAma rA sarIra mAMya ho // 26 / / malarAma rA sarIra meM, rahyo ikavIsa varasa majhAra / iNa rIte kAsapa! mhai kiyo, o bIjo poTaparIhAra // 30 // gosAlA rI caupaI, DhA0 13 399. Jain Education Intemational Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMpA nagarI nai bAhire, aMgamiMdara bAga meM tAhi / tihAM malarAma no sarIra chor3aneM, peMTho maMDiyA nAM sarIra mAMhi ||31|| rahyo maMDiya nAM sarIra meM hUM bIsa varasa laga tAma / tIja poTaparIhAra hai kiyo, hivai cotho kahUM chU Ama ho ||32|| bANArasI nagarI re bAhire, kAma mahAvana bAga meM tAhi / maMDiya no sarIra chor3a naM. paiTho rohA rA sarIra mAMhi ho / / 33 / / rahyo rohA nAM sarIra meM jI, ugaNIsa varasa makAra / iNavidha kAsapa! mhe kiyo jI o coyo poTaparIhAra ho ||34|| AlaMbhiyA nagarI neM bAhire, patakAlaka bAga re mAMya / tihAM rohA ro sarIra choDane, peMTho bhAravAI rA sarIra meM Aya ho / / 35 / / bhAradAI no sarIra meM hUM rahyo varasa aThAra / iNavidha kAsava ! hai kiyo jI, pAMcamoM poTaparIhAra ho ||36|| kaThiyAyaNa udyAna tho, Rs bAra / besAlI nagarI bhAradAI no sarIra chAMDaneM, gayo urajana sarIra majhAra ho || 37 // satare varasa mabhAra / rahyo urajana rA sarIra meM, iNa rIte kAsapa! mhe kiyo chaThI poTaparIhAra ho // 38 // iNa sAvatthI nagarI neM majhe, iNa halAhala kuMbhArI rI hATa / jaba urajana gotama-putra tehanoM, sarIra choDyo iNa mATa ho / / 36 // tihAM gosAlA maMtralI- putra noM seTho sarIra par3iyo dekha parisA khamayA samartha jANiyo, thira saMghayaNa tiNaro vizeSa ho // 40 // urajana se sarIra choDane, peTho gosAlA rA sarIra makAra solai poTaparIhAra ||41 / / varasa huvA ehane, e sAtamoM varasa meM, kIdhA sAta poTaparIhAra / eka sau tetIsa te gyAna nahIM sone kAsavA ! tUM bolyo vinA vicAra ho ||42 // vale gosAlI bhagavaMta naiM, bolai olaMbhA jema / bhalo bhalo ko the kAsavA! hiye nahIM bolIje ema ho ||43 // ima gosAlo bolyo ghaNoM viparIta / bhagavaMta ne | bale jhUTha bole nisaMka sUM chor3o jAvaka AgalI pIta ho // 44 // 400 dUhA the ko gosAlo siSya moharo, te haM siSya thAMro nAMva / the sarIra gosAlA ro dekhane, bharma bhUlo tUM kAMya // 1 // te siSya kahyo che mo bhaNI te thor3e calAyo jhUTha te jhUTha thAMro mhai sAMbhale, hUM Ayo ThikANA thI UTha ||2|| ehavA vacana gosAle kahyAM thakAM bolyA zrI bhagavAna / diSTaMta deI hai teha neM, te suNoM surata de kAna || 3 || bhagavatI boDa Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 14 (dulaho mAnava bhava kAi tuma hAriya) hivaM vIra kahai ! gosAlA suNe, the bolyo jhUTha baNAya re| gosAlA ! taM gosAlo maMkhalI-pUta cha, te chipAyAM chipiyo nahIM jAya re| gosAlA ! tUM jhuTha bolai Apo DhAMkavA // 1 // AM0 jyaM koi cora corI kare nIkalyo, te Ayo gAma rai bAra re| tiNa lAre vega satAba saM, pAchai Aya lAgI ner3I bahAra re||2|| cora bahAra lagatI AI jANa ne, cora jAgA jovA lAgo tAma re| khADa guphA jhaMgI paravatAdika, cihaM disa jovai ThAma-ThAma re / / 3 / / viSama duragama jAyagAM jovai ghaNI, piNa cora na lAbhI kAya re / tiNarai maravA rI mana mAMhe nahIM, hiyAphUTA jyU hoya rahyo tAya re||4|| Una siNa rUI ne tiNAM taNoM, eka moTo gija tiNa mAMhi re / cora jANeM haM chipiyo eha meM, piNa chipiyo nahIM cora tAhi re // 5 // AtamA nai tiNa mUla DhAMkI nahIM, te DhAMkI mAnai mana mAya re / tiNa cora na chipAI AtamA, te jANe chipAI chai Aya re // 6 // cora jANe alagonhATho bahAra thI, piNa nerI Aye lAgI bahAra re| tiNa naiM Apo mUla sUjha nahIM, isar3o cora mUDha giMvAra re // 7 // cora jANato haM seMTho luka rahyo, moneM koI na jANe Ama re| tiNaneM bAharU alagA thakAM dekhane, Aya UbhA tiNa ThAma re // 8 // tiNa coranaiM bAharU Aya pakar3iyo, kuNa le jAvAde tiNa naiM mAla re| saiMTho kIdho baMdIkhAne nhAkhane, tiNa meM pADyAM ghaNAM havAla re // 6 // iNa diSTate gosAlA tUM jANa le, the piNa Apo chipAyo chai Ama re| piNa Apo chipAyo kima chipai, cora jyU cor3e dIsai chai tAma re // 10 // cora corDa chipa kiNa rIta sU, pAchai lAgA bahAra rA pUra re| jyaM taM mo Age kiNavidha chipe, U jova ne U mukhanUra re||11|| hivaM isar3o jhUTha na boliye, hUM to nahIM thAro siSya teha re| taM to sAMprata gosAlo tehIja chai, tiNa meM mUla nahIM saMdeha re // 12 // taM gosAlo maMkhalI-pUta cha, nimAI nizcai DAkota re| uvAhIja bhASA bolI tAMharI, UhIja sarIra chAyA teja re // 13 // e vIra vacana gosAle suNyA, jaba kopa caDhayo tatakAla / misamisAyamAna karai ghaNoM, aMtaraMga mAhe uThI jhAla // 1 // UMca nIca vacana kahai vIra naiM, nirabhaMcha bArUMbAra / bhaMDo bole nisaMka sU, kiNarI saMka na ANe ligAra // 2 // tu naSTa thayo re kAsavA! taM vinaSTa thayo kiNa vaar| vale bhiSTa thayo tUM kiNa dine, tUM naSTa vinaSTa naiM bhiSTa apAra // 3 // gausAlA rI caupaI, DhA0 14 401 Jain Education Intemational For Private & Personal use only Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Aja hita nahIM huvai to bhaNI, the mAMDyo chai mujha thI vivAda / Aja sukha ma jANa tUM mo thakI, Aja nahIM huvai tujanaiM samAdha / / 4 / / thArA siSa sahIta Aja tAMharI, bAla jAla bhasama karUM raakh| jaba jANa lIje tUM mo bhaNI, ghaNAM lokAM rI sAkha / / 5 / / DhAla : 15 (dhattUro rAcaNo jI) hivai sarvANubhUtI aNagAra, te siSya bhagavAna ro jii| te to guNa-ratanAM ro bhaMDAra, dAtA abhaya dAna ro jii| hivai mAna gosAlA! vacana, zrI bhagavAna ro jii||1|| AM0 tiNarai dharma ro rAga ataMta, bhagavaMta rai Upare jii| bhadrIka ghaNoM matavaMta, vinai meM rUr3I pare jI // 2 // vIra nAM avaguNa bolyA aneka, gosAle AphUTa nai jii| tiNarI bAta na mAnI eka, Ayo tihAM UThanai jI / / 3 / / Aya Ubho gosAlA rai tIra, samajhAvai tehanai jii| eto bhagavaMta zrI mahAvIra, duhavai nahIM kehaneM jI // 4 // au to tAraNa-taraNa jihAja, atisai gyAna tehameM jii| sahaMsa ne ATha lakhaNa birAja rahayA tyAMrI deha meM jI // 5 // taM kAya de tiNAM nai Ala, cor3e jhUTha bola nai jii| hivai mata bole Ala-paMpAla, abhitaMra rI khola nai jii||6|| koi samaNa nigraMtha rai pAsa, sIkhai pada ANa nai jii| tyAMne vAMdai cha ANa hulAsa, sAcA gura jANa nai jI // 7 // toneM to dikhyA de bhagavAna, muMDaNa kiyo to bhaNI jii| bahasuratI kiyo de viganAna, aNukaMpA karI to taNI jii||8|| tosa bohata kiyo upagAra, te bIsAre ghAlanai jii| ulaTI karavAnai Ayo bigAra, sanamukha cAlane jI // 6 // isaDo nahIM bolIje jhUTha, haM gosAlo nahIM jii| hUM tone kahivA Ayo chu UTha, bhagavaMta sAcA sahI jI // 10 // taM to nizcai gosAlo sAkhyAta, tiNa meM sAMso nahIM jii| theM par3ivajiyo mithyAta, bhagavaMta saM sahI jI // 11 // ima sAMbhalane kopyo tatakAla, nilAr3I sala cADhanai jii| iNarI rAkha karUM bAla jAla, teja lesyA kADhane jI / / 12 / / teja lesyA kADhe tatakAla, mAThI mana AdarI jii| pApI rAkha kIdhI bAla jAla, uttama moTA sAdha rI jii||13|| bale bolai ghaNoM viparIta, AgA jyU bhagavAna ne jii| tiNa sAdhu nai bAle berIta, caDhayo abhimAna meM jI // 14 // 402 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bolatA-bolatAM huI bAra, calAvai jhuTha maiM jii| jaba sunakhatra nAme aNagAra, Ayo tihAM UThana jI // 15 / / te piNa kahivA lAgo Ama, bAlyo theM sAdha naiM jii| hivai mata bole jhUTha bekAma, chor3e viSavAda nai jI / / 16 / / sarvANabhUtI nI pare tAma, samajhAvai ehane jii| tUM sAkhyAta gosAlo cha Ama, jhUTho bolo kehane jI // 17 // samajhAvaNa lAgo rUr3I rIta, samajhayo nahIM pApiyo jii| vIra rA guNa karai vanIta, iNanai uthApiyo jI // 18 // jaba o kopa caDhayo tatakAla, nilAr3I sala cADhane jii| iNarI rAkha karUM bAla jAla, tejU lesyA kADhana jI // 16 // iNane bAlaNa lesyA mehalI Apa, o to baliyo nahIM jii| lesyA thI upanoM paritApa, asAtA huI sahI jI // 20 // tiNa bAMdyA bhagavaMta rA pAya, sumatArasa mana dharaco jii| sAdha-sAdhavI sarva khamAya, Aukho pUro karayo jI // 21 // 0 0 0 dUhA doya sAdha gosAle bAliyA, samosaraNa rai mAya / tIjI bAra gosAlo bhagavAna sUM, jhagar3e sanamukha Aya // 1 // re kAsava ! tUM ima kahai, gosAlo mhAro siSya cho eha / isar3o jhaTha na boliyai, tujha mujha kiso saneha // 2 / / gosAlo maMkhalIpUta hUM nahIM, tUM mata kara mhArI baat| hivai bolyo to bAla bhasama karUM, kara desU sagalAM rI ghAta / / 3 / / Age ajoga bolyo hu~to, tiNathI bolyo ajoga vazekha / Aja sagalAM meM pUrA pADasU, bAkI lArai na rAkhU eka // 4 // doya sAdhAM gosAlA maiM jima kahyo, timahIja kahyo bhgvNt| bohasurati kiyo mhaiM to bhaNI, ora sagaloI kahyo virtNt||5|| tUM maMkhalI-putra DAkotaro, tUM nizcai gosAlo sAkhyAta / hivai tUM mosU anhAkhI thake, par3ivajiyo mithyAta // 6 / / DhAla : 16 [re jIva moha aNukaMpA nANiya] ehavA vacana gosAlo sAMbhale, o to kopa caDhyo tatakAla re| misamisAyamAna karai ghaNoM, abhitara lAgI jhAlojhAla re| lesyA melI gosAle vIra nai // 1 // AM0 gosAlA rI caupaI, DhA0 15,16 403 Jain Education Intemational Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAta-ATha paga pAcho osarai, tiNa ThAmeM kodhI samUdaghAta re| teja lesyA kADhI tiNa bAhire, bhagavaMta rI karavA ghAta re // 2 // teja lesyA sarIra thI nokalI, vIra sAmho Avai chai tAya re| te kima pesa tyAMrA sarIra meM, te diSTaMta sUNo cita lyAya re / / 3 / / ukaliyA ne maMDaliyA vAyaro, pesa polI vastu rai mAMya re| paravata ne thaMbhAdika tehathI, aTakai tiNa ThAme jAya re / / 4 / / paravata thaMbhAdika naiM vAyaro, bhedato phor3ato mata jANa re| vAyarA jyU teja lesyA jANajo, vIra sarIra thaMbha samANa re||5|| te kiNavidha pesa tyAMrA sarIra meM, teja lesyA tiNa vAra re| nopakarmo Aukho vIra noM, tyAMro kuNa chai mAraNahAra re // 6 // na huI na huvai nai hosI nahIM, tInaI kAla meM bAta re| arihaMta bhagavaMta tehanI, samartha nahIM karavA ghAta re / / 7 / / lesyA paridikhaNA karatI thakI, Ato UMcI cAlI AkAsa re / UMcA thI haNANI heTho par3I, kaThai rahivA na pAmyo vAsa re // 8 // jaba gosAlA rA sarIra meM, teja lesyA peThI Aya re| potA rI lesyA thI pote bala, tiNarai lAgo sarIra meM lAya re // / / te balU-balU karato thako, kahai chai bhagavaMta nai ema re| suNa re AukhAvaMta kAsavA ! tUM rahyo mata jANe kusale khema re||10|| tonai hosI cha mAsa rai chehar3e, roga pitaMjara tatakAla re| . jada balU-balU karato thako, chadamastha thako karasI kAla re / / 11 / / vora kahai gosAlA! sAMbhale, hUM nahIM karUM cha mAse kAla re| chadamastha thako marUM nahIM, jhUTha bola tU Ala-paMpAla re // 12 // haMto sole varasa laga vicarasa, gaMdhahastI nI pare sAhasIka re| kevalagyAnI thako jAsU mugata meM, te toneM nahIM jAbaka ThIka re // 13 / / the mauna tejU lesyA mehalI takA, peThI thArA sarIra meM Aya re / tiNa thI roga pitaMjara Upaja, dAha lAgai sarIra ra mAya re / / 14 / / jaba tUM balU-balU karato thako, asAtA kare hosI herAna re| kAla karasI sAtamI rAta meM, chadamastha thako biNa gyAna re // 15 // dahA. yAMrai mAhomAM vigaTa bAtAM huI. te par3I ghaNAM rai kAna / te bAta lokAM meM vistarI, nyAya jANe viralA budhavAna // 1 // hivai sAvatthI nagarI rai majhe, ghaNAM paMtha mAraga rai mAya / loka mAhomAM bAtAM karai, te suNajo cita lyAya // 2 // 404 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 17 [AsaNa rA e jogI athavA vedaka jaga e dekhI] kei loka mithyAtI tyAMmeM nahIM gyAMna, vale pUro nahIM viganAna re| ___ samajha nara viralA / Aja doya tIrthakara rai jhagar3o lAgo, teto sAvanthI nagarI rai bAgo re / samajhU nara viralA // 1 // AM0 e donaM mAhomAM vivAda meM bola, eka-eka rA par3adA kholai re| vIra to kahai tUM mhAro celo gosAlo, mosU mata kara jhUThI jhakhAlo re // 2 // gosAlo kahai hU~ thAro celo nAhi, the kUr3I kathI lokAM mAMhi re / mhai to sAdhapaNo thAM Age na lIdho, mhai to gura thAna kadeya na kIdho re||3|| vIra kahai gosAlo tIrthakara nAMhi, tIrthaMkara nAM guNa chai mo mAMhi re / gosAlo kahai haM tIrthaMkara sUro, o to kAsapa pratakha kUr3o re / / 4 / / vIra naiM sanamukha cor3e bolyo gosAlo, tUM to mo pehalI karasI kAlo re / jaba vIra kahyo tUM suNa re gosAlA! tUM karasI mo pehalI kAlo re // 5 // Apa-Apa taNoM mata donaI thApe, eka-eka naiM mAMhomAM uthApa re| yAMmeM kuNa sAco kuNa musAvAI, kei kahai mhAMnai khabara na kAI re / / 6 / / yAMmeM keI kahai gosAlo jI sAco, iNanai kiNavidha jANo kAco re| yAMmeM to ughAr3I dIsai karAmAta, turata kIdhI sAdhAM rI ghAto re // 7 // iNa dekhanAM bAlyA doya iNarA celA, iNasaM na huA pAchA helA re| iNanai khoTo kahito jaba bolato seMThoM, pachai aNabolyo kAMya baiTho re // 8 // gosAlo bola te gUMjAra karato, vIra pAcho bolyo to hI Darato re / gosAlo jI sIha taNI para guMjyA, vIra nAM sAdha sagalAI dhajyA re // 6 // vIra rI to lokAM dekha lIdhI sidhAI, iNa meM kalA na dIsai kAMI re / sidhAI ha to pAchI dekhAvata yAMna, jaba e piNa UbhA rahitA kyAMne re // 10 // o to iNa Upara calAya nai Ayo, iNa koThaga bAra rai mAMhyo re| o surapaNoM to dIsa iNa mAMhi, tiNa meM kumIya na dIsai kAI re // 11 // jada piNa haMto lokAM meM isar3o aMdhAro, te vikalAM rai nahIM vicAro re| o gosAlo pAkhaMDI pratakha pApo, tiNanai diyo tIrthaMkara thApI re / / 12 / / catura vicakSaNa thA tiNa kAlo, tyAM khoTo jANyo gosAlo re| o gosAlo kupAtara mUDha mithyAtI, tiNa kIdhI sAdhAM rI ghAtI re // 12 // khimAsUrA arihaMta bhagavaMta, tyAMrA gyAna taNo nahIM aMta re| tyAMrA kor3a jIbhA kare nita guNa gAvai, to hI pAra kade nahIM Avai re // 14 // yAM lakhaNAM kara tIrthaMkara pichANo, te to bhagavaMta mahAvIra jANo re / o to atisaya gyAMna guNe kara pUrA, yAMnai kadeya ma jANo kUr3A re // 15 // kei to bhagavaMta ne jiNa jANa, te to ekata tyAMnai bakhANa re| keI agyAMnI gosAlA rI tANe, te jiNa-guNa mala na jANe re||16|| kei kahai dona jiNa sAcA, ApAM thI donaI chai AchA re| ApAM nai yArA jhagar3A meM na par3aNo, sagalA nai namaNa guNa karaNo re||17||: kei kahai ai to donUMI kUr3A, kara rahyA phena-phitUrA re| Apa-Apa taNoM mata bA~dhaNa kAje, tiNa tUM jhagar3o karatA nahIM lAje re // 18 // gosAlA rI caupaI, DhA0 17 4.5 Jain Education Intemational Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ude Apo na saMbhAle re / ai to peTa bharaNa ro kare che upAya, lokAM ne keyaka iNavidha bole agyAnI, bhASA isar3o aMdhakAra to tiNa kAle, usabha tIrthaMkara thakA huA isar3A vedA re, te to anAda kAla rA seMdA re // 20 // ima sAMbhala uttama nara nAro, aMtaraMga mAMhe kIjo vicAro re / pakhapAta kiNahI rI mUla na kIje, sAco mAraga olakha ne lIje re || 21|| ghAle kA 000 tiNA kASTha ne sUkA pAnar3A re, tyAMne jalAve koyaka Ayane re, hA tiNa kAle nai tiNa same, jaba upagAra jANeM bhagavaMta / kahai sAtha sAdhavI meM bolAya ne ye sAMbhalo eka diSTaMta // 1 // che mata mAMya re / manamAnI re / / 16 / / DhAla : 18 [be-be re munivara bahiraNa pAMgaradhA athavA Aukho tUTA ne sAMdho ko nahIM ] vale chAla ne tusa rA DhigalA jANa / agana mele tiNa mAMhe ANa re // gosAlo lesyA thI khAlI huvo re / / 1 / / 0 tiNa agana thI bala jala neM bhasama huvA re, tiNa rAkha meM agana nahIM ligAra re / iNa mhAMrI ghAta karavA re kAraNe hi gosAlo tapa teja rahita huvo sagata nahIM minakha bAlaNa taNI re, re, sarva tejU lesyA kADhI iNa bAra re || 2 || re, ThAlA ThIkara jyUM hUvo niradhAra re / iNaro Dara mata rAkho mUla ligAra re || (gosAlo hoya gayo ThAlI ThIkaro re ) // 3 // tejU lesyA to jAbaka nIkalI re, lArai to lesyA nahIM aMsamAta re / mude to A siddhAI pUrI par3I re, tiNa sUM minakhAM rI karato ghAta re // 4 // hivai icchA huvai to sAdhAM tuma taNIM re, to the dharma rI karo coyaNA jAya re / vale prazna the pUcho gosAlA bhaNI re, kAraNa vAgaraNA pUcho nyAya re ||5|| ima sAMbhala sagalA sAdhu haraSiyA re, sagalA havA se sAhasa dhIra re vIra ne vaMdanA karane nIkalyA re, Aya UbhA gosAlA tIra re // 6 // gosAlA sUM kIdhI dharma covaNAre, paDiyoyaNA kodho bale vazesa re| artha meM heta vAgaraNA taNAM re prazna pUchapA tiNa meM aneka re ||7|| tyAMrA pUchayAM ro jAba na Ayo tehane re, jaba kopa caDhayo tija meM tatakAla re| lAgI aMtara meM mAlokAla re || 8|| te dAMta pIse ne mana meM parajale re, jaba gosAlo jANe sarva sAdhA taNI re, iNarI iNa ThAme kara dUM ghAta re / pIr3A AbAdhA kara sakai nahIM re, tejU lesyA nahi tiNa meM tilamAta re // 6 // 406 bhagavatI jor3a Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zivara gosAlA rA ti avasare re tyAM piNa jANyoM tiNa ne viparIta re / prazna pUchyAM rAjAba na UpanAM re vale sAdha mAraNa rI jANI nIta re // 10 // jaba ke yaka civarAM gosAlA bhaNI re, tihAija chor3a diyA tatakAla re / pakhapAta na rAlI velAM gura taNI re guNa avaguNa nija naMgA liyA nihAla re / / 11 // bIra jiNaMda samIpa Aya meM re, tyAM vaMdanA kodhI che bArUvAra re| tyAne jANaM moTA tIrthaMkara kevalI re, tyAM pAse tyAM lIdho saMjama bhAra re / / 12 / / ke dhiyarAM gosAlA naiM nahIM chor3iyo re, te to rahyA che tiNa re pAsa re / hi khoTo jAyo paNa mata choDyo nahIM re, kei mana mAMhe huA ataMta udAsa re // 13 // gosAlA rA thivara AyA bhagavaMta meM re, jaba keyaka kahivA lAgA Ama re / iNa belA gamAyA lokAM dekhatA re, ihA~ Aya par3hAI ulaTI mAma re / / 14 / / gosAlA rA thivara liyA samajhAya neM re, tyAMraM to gyAMna taNI chai bAta re / o gosAlo agyAnI dRSTI pApiyo re, iNa kIdhI sudhA sAdhAM rI pAta re / / 15 / / ghaNA lokAM re mana ima mAniyo re, gosAlo bhAkhai te satavAya re / vIra nahIM chaM jiNa covIsamA re agahUMto bolaM mUsAvAya re / / 16 / / keeka uttama thA se isa kahe re, gosAlo jiNa nahIM kareM anyAya re / satavAdI vIra jiNaMda covIsamAM re ekadeva na bole musAvAya re / / 17 / / kitarAMeka se sAMso miTiyo nahIM re, mhAne to samajha par3e nahi kAya jI jiga dina piNa sagalA samasyA nahIM re, bhola paNa dho lokAM mAMya re / / 18 / / zrAvaka gosAlA rai suNiyA atighaNAM re igyAre lAla igasaTha hajAra re / vIra re eka lAkha vale UparaM re, guNasaTha sahaMsa idhika vicAra re // 16 // jada piNa pAkhaMDI thA ati ghaNAM re, piNa gosAlA ro pAkhaMDa caliyo jora re / vIra jiNaMda mugata gayA parcha re, tiNa meM dharma rahasI jiNarAja ro re, bhavako par3e ne vale miTa jAyasI re, bharata meM hosI aMdhAro ghora re // 20 // thor3o-so AgiyA noM camakAra re / piNa niraMtara nahIM ikavIsa hajAra re / / 21 / / 0 0 hA dasa zrI vIra taNAM samosaraNa meM doSa sAdhAM rI kIdhI pAta / bale upasarga kiyo bhagavaMta naM te to achero chaM sakhyAta // 1 // huMdA nAme avasarpiNI, te kAla utarato jANa / bolAM rI tehameM, sama-sama anaMtI hANa // 2 // je nizcai hoNahAra Tale nahIM, jo kareM kor3a upAya / vyavahAra rUpa chai vAratA, te AgI pAchI piNa thAya || 3 || koI nizcai hoNahAra timahIja huvai, te bholAM khabara na kAMya / te bhAva bheda paragaTa karUM, te suNao cita lyAya // 4 // gosalA rI caupaI, DhA0 18 407 Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 19 [A aNukaMpA jima AmanyA meM] bhagavaMte gosAlA naiM celo kodho, te akhoNarAgapaNe kiyo jANoM / iNarA paricA thakI sneha tho iNathI, moha aNukaMpA sabhAva pichaannoN| nizcai hoNahAra Talai nahIM ttaalyo||1|| chadamasthapaNAM thI isar3I mana AI, vale avasa bhAvI bhAva TAlaNI nAvai / je nizcai bhAva kevaliyAM dekhyA, te AgA pAchA kaho kiNa vidha thAvai // 2 / / tIrthakara chadamastha upadeza na deva, siSaNI piNa na karai tiNa kaalo| avasa bhAvI bhAva TAlaNI nAvai, jaba kiyo bhagavate celo gosAlo // 3 // jo dhura saM iNanai vIra celo na karatA, to isar3A udaMgala kyAMnai thAvai / / tiNa samosaraNa meM Aya upasarga kIdho, iNa vinAM achero kuNa upajAvai // 4 // eka tila dekhanai pUchA kIdhI gosAle, nila nIpajasI vIra kahyo virataMta / jaba vIra nai jhaThA ghAlaNa gosAle, tila ukhANa naiM nhAkha diyo ekaMta // 5 // AgA jAyane pAchA AyA tiNa ThAme, gosAle kahyo tila nIpanoM naahii| jaba vIra kahyo tila nizcai nopanoM, phUla rA jIva UpanA saMgalI mAMhI // 6 // theTa sUM bAta mAMDI kahI sarva tila rI, jiNa vidha jIvAM kIyA pottprihaaro| ima sAMbhala naiM iNa udho vicArayo, poTaparihAra karai chai sarva saMsAro // 7 // iNa UMdhI akala saM UMdhI vicArai, pachai vIra se alago par3iyo gosaalo| sAtamoM poTaparihAra Aparo thApyo, sanamukha vIrasaM jhagar3ayo tiNa kAlo // 8 // jaba gosAlA ne sAdhA jhUTho ghAlyo, jaba gosAlo kopa caDhayo ttkaalo| jaba bhagavaMta ne tiNa upasarga kIdho, vale doya sAdhAM ne dIdhA bAlo / / 6 / / jo gosAlA naiM tila batAvata nAhi, to poTaparihAra o kyAne btaavai| iNane piNa sAdhu jhUTho na kahitA, to upasarga achero kiNavidha thAvai // 10 // vale gosAlA nai vIra sIkhAI, teja lesthA nIpajai iNa bhA~ta / tiNa lesyA upajAI sAvadha sevai, tiNarai minakha mAraNa rI mana mAhe khAMta // 11 // tiNa lesyA saM kIdhA aneka akArya, mata bAMdhe phelAyo lokAM meM mithyaato| vale lohITANa bhagavaMta kIdho, vale doya sAdhAM rI kIdho ghAto // 12 // jo gosAlA meM lesyA vIra nahiM sikhAvata, to upasarga kiNavidha karato aay| jo upasarga nahIM karato gosAlo, jaba eka achero ghaTato thAya // 13 // o piNa nizcai honahAra cha, tiNasaM gosAlA maiM lesyA vIra siikhaaii| au piNa bhAva dIThA jima huvA, tiNa mAMhe saMka ma ANoM kAI / / 14 / / phoDavI labada aNukaMpA ANe, gosAlA - vIra bacAyo / cha lesyA naiM chadamastha huMtA, moha karama vasa rAgaja Ayo // 15 // moha karama udai avasa Ayo te, TAlaNa samartha nahIM jaganAtha / vale avasa gosAlo achero karasI, jada kiNavidha pAmai gosAlo ghAta / / 16 / / acharA dasa dekhyA anaMtA arihaMtA, te na ghaTai upAya karai jo aneka / jada gosAlA nai vIra nahIM bacAvai, to dasAM acherAM meM ghaTa jAau eka // 17 // sAdhAM maiM to labda phoravaNI nAhI, jovo sUtara bhagavatI mAya / piNa avasa bhAva nizca honahAro, tiNa mAMhe saMka ma rAkho kAya // 18 / / 408 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational cation International Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ isar3A ajoga ne vIra dikhyA dIdhI, vale isar3A ajoga naiM vIra bacAyo / te avasa bhAvI bhAva TAlaNI nAve, eka adherA se nizca ohIja upAyo / / 16 / / gosAlA kupAtara ne vIra bacAyo, tiNa mAMhe samadiSTI dharma na jANe / je dharma jANaM to dharma meM bhUlA, te sAvadya niravadya kama pichANe // 20 // asaMjatI gosAlo kupAtara, tiNa nai sAjha sarIra se dIdho / dharma jANeM to jagata duHkhI tho, vale vIra e kAma kAMya na kIdho // 21 // tejU lesyA mela gosAlo bAlyA, doya sAdha bhasama karI kAyA lavadadhArI yA sAdha paNAI moTApuraSAM AneM kyUM na bacAyA // 22 // gosAlA kupAtara ne vIra bacAyo, tiNameM dharma kahe te vinA vicAro tiNa jinamAraga ne olakhiyo nAhi, tyAMrA ghaTa mAMhe pUro pora aMdhArI // 23 // gosAlA naiM marato vIra bacAyo, jo tiNa mAMhe dharma jANeM jinarAya / to Apa taNAM doya sAdha na rAkhyA, o piNa kiNa vidha milasI nyAya ||24|| gosAlA ne vIra bacAyo tiNa meM, dharma jANeM sAsaNanAyaka sAma / do sAdha bacAvatA Apa taNAM vIra, vale phira-phira karatA vIra ohija kAma ||25|| jagata naiM maratA dekhyA bhagavaMte, kaThei ADA na dIdhA hAtha / dharma jANaM to Ago nahIM kADhata tiraNa tAraNa haMtA zrI jaganAtha ||26|| jo gosAlA ne vIra nahIM bacAvatA to paTa jAto achero eka / nizce honahAra te kiNavidha TAle, samajho re gIsAlA meM vIra bacAyo tiNa sUM nizceI vale lohIThANa bhagavaMta naiM kIdho, vale doya sAdhAM rI kIdhI ghAta ||28|| gosAlo baciyAM sUM rAjI huA te, gosAlA rA ker3Ayata jANo / tiNa duSTI rA jIviyAM meM dharma jANeM, tyAMrai moha mithyAta ude huo ANo // 26 // jyAMrI saradhA naiM AcAra donUM khoTA chai, tyAM to gosAlA ro lIdho saraNo / te gosAlo-gosAlo kara rahyA mUrakha, piNa gosAlA ro pUro na kADhe niraNo // 30 // gosAlA ne pAle pose moTo kIdho, tyAM mAitAM ne jo hosI dharmo to tine bacAyA tyAMnaM piNa dharma, tiro o paramArtha ohIja marmo // 31 // , samajho the ANa viveka ||27|| badhiyo bohata mithyAta | taThA pehalI to jItama ro upagAra, te to upagAra mAitAM ro jANo / taThA pachano jItaba se upagAra, te to vIra tanoM upagAra pichANo ||32| o to sAvadya jItaba se upagAra, te to moha karama vasa rAgaja ANa / vale pehalI upagAra kiyo gosAlA thI, gyAnAdika guNa rote, to niravada jAna ||33|| dUhA / gosAlo khAlI huvo sarvathA, koThaga bAga re gAMva tapa teja gamAyo sarva Aparo to hI garaja sarI nahIM kAMya // 1 // vIra sahita sarva sAdhAM taNIM, jAgyo ghAta kara tija ThAma / sAsaNa ghApasU mAMharo, te saragho na eko kAma // 2 // rudra diSTe dekhato thako lAMbA melato nisaas| dAr3hI mUMchA rA kesa ukhaNaM, paNI lAja khaNato tAsa // 3 // gosAlA rI caupaI, DhA0 19 409 Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vale sAthala behUM kUTato thako, vale masalato behaM hAtha / dona pagAM sUM bhUma kUTato kahai, mhArI bigar3a gaI bAta // 4 // Aja haNANo hUM sarvathA, hA ! hA ! karavA lAgo Ama / haM mAThI vicAra Ayo ihAM, mhAro bigar3a gayo sarva kAma ||5|| to hivai hUM jAUM ihAM thakI, karUM aura upaay| jyU mata kusale rahai mAMharo, te kiNavidha karai chai jAya // 6 // DhAla : 20 [dharma arAdhie e]] hivai koThaga bAga thI nIkalyo e, Ayo sAvatthI nagara majhAra / jihAM nija zrAvikA e, halAhalI nAme kuMbhakAra / gosAlo dukhiyo ghaNo e||1|| A~0 tiNarI jAyagAM meM pAcho Aya ne e, aba phala liyo hAtha majhAra / mada pANI pIto thako e, vale gIta gAvai bArUMvAra // 2 // vale bArUMvAra nAcato thako e, kabhArI ne namai sIsa nAma / dona hAtha jor3anai e, bale kara tiNarA guNagrAma // 3 // sItala pANI mATI bhariyA ThAmar3A e, ulaMcI-ulaMcI maiM ThAma / gAtra nai sIMcato e, mATI nAM lepa lagAvai tAma / / 4 / / balU-balU sarIra huvo tehanoM e, te sItala karavA kAja / karai chai viTaMbaNA e, piNa nAMNa mana mAhe lAja ||5|| bhagavaMta kahai tiNa avasare e, zramaNa nigraMtha naiM bolaay| maunai bAlaNa kAraNe e, lesyA kADhI sarIra mAthI Aya / / 6 / / te lesyA huMtI ati AkarI e, jAjalamAna vshekh| monai mhelI tiNa thakI e, bala jAau sole desa / / 7 / / aMga baMga nai magada desa meM e, malayA nai mAlava jANa / acchA bacchA desa maiM e, kocchA pADha meM lADha vakhANa // 8 // vaja molI ne mosalI' e, kosala avAhAja tAma / solamoM saMbhUtarA e, e solai desAM rA nAma / / 6 / / tiNa tejU lesyA thI solai desa nai e, bAle rAkha kara dai taam| ehavI lesyA AkarI e, melI monai bAlaNa rai kAma // 10 // te lesyA peThI tiNarA sarIra meM e, balU-balU kare rahyo tAma / kabhArI rI jAgAM majhe e, viTaMbaNA karai tiNa ThAma // 11 // tiNa aMba phala liyo cha hAtha meM e, jAva karai chai aMjalI karma / karai chai viTaMbaNA e, tiNa chor3I lAja nai sarma / / 12 // to piNa UMdhI karai chai parUpaNA e, tiNarai ghaTa mAMhe oghaTa ghATa / vajra pApa DhAMkavA e, carama parUpai ATha // 13 // 1. kAzI : (aMgasuttANi bhAga 2, za0 15, sU0 121) 410 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bale behalA gAvU hUM giit'| aMjali karUM iNa rIta // 14 // sIMcANa gaMdhahastI' tAma / / * gAtra o behalo pANI' mAMhare e chehalo nATaka karUM e, chehalo mahAmeha punasaMga pAMcava e. bale kahUM kahUM sAtamoM e. mahAsilA kaMTaka saMgarAma / / 15 / / hUM chehalo tIrthaMkara cobIsamoM e, te hUM AThamoM carama bhagavaMta / iNa avasarpaNI kAla meM e, mokha jAsUM karamAM ro kara aMta // 16 // sItala mATI pANI rA ThAma mAMhi thI e, ulaMcI ulaMcI ThAma / ne ghaTato e. vale jhUTha bole Ama ||17|| hUM behalo tIrthakara cobIsamoM e, itarA kiyAM mhAne nahIM dokha / ve kalpe che mo bhaNI e. mhAMraM jANo he vego mola // 18 // jo hUM itarAvAnA karUM nahIM e, to mauna lAge chai ulaTA dokha / itarA kiyAM vinA e, hUM jAya na sakUM mokha // 16 // A to thita chai kAla anAda rI e. te chehalA tIrthaMkara nIM jANa / saMkA mata rAkhajo e, iNa vidha kiyAM pohaceM niravANa // 20 // isar3I khoTI karai chai parUpaNA e, vajra pApa DhAMkaNa re kAja / vIra kahai sAdhAM bhaNI e, itarI karai gosAlo Aja // 21 // bUhA bale kuNakuNa kare che parUpaNA, ghaNAM lokAM re mAMya / / te jathAtatha paragaTa karUM, te suNajo cita lyAya // 1 // DhAla : 21 [ are hAM sujJAnI pAsa jinaMdA be, are hAM sujJAnI sAhiba merA be] athavA [salUNI ramaNI rUr3I ne are hAMsaMge bole kUr3I ve ] o jasa mahimA korata badhAraNa, bale mAna bar3hAI tAma / te to golA pheMke gAlAM taNAM te to mata rAkhaNa rai kAma / gosAlo jina nahIM rUr3o ve are hAM agyAnI bhitara kUr3o ve // 1 // ja0 te mana mAMhe jANe he pratakha khoTo, sAcA zrI viradhamAna / te to karamAM vasa jANato thako vale kuNakuNa kare che tAna / go0 2 // 1 Apa tIpaMkara jema pUjAve, bhagavaMta ne kahai indrajAla / anhAkhI yo bakavo kare, o to de de aNato Ala ||3|| sAta poTaparihAra parUpyA, Apo chipAvaNa kAma / o jhUTha bole nisaMka sUM vale duSTa ghaNAM pariNAma ||4|| dosAlA caupAI, DA0 20.21 411 Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / | rUpa racyo hai sAdhu na vA guNa nahIM mUla ligAra jANai jugAM ro jUno jatI, baNiyo sAsaNa ro siNagAra ||5|| gosAle loka dhUtavA mATai, sAdhu rUpa racyo adbhuta / muMDe bAMdhI muMhapatI, oSo liyo binA karatUta // 6 // nahIM uThANa kama bala nai vIrya, puraSAkAra prAkama nahIM tAya / e pAMcAM ro kAraNa ko nahIM, hosI hoNahAra te ho jAya ||7|| karaNI se kAraNa ko nahIM che hoNahAra tima hoya / ehavI UMdhI kare parUpaNA, paNAM lokoM ne dIghA Daboya ||6|| sItala pANI pIdhA se mokhana aTake asvI sevyAM na aTaka mosa / bIja harIkAya bhogavyAM, tyAMmeM piNa na batAvai doSa // 6 // chehalo tIrthaMkara bAje lokAM meM, tiNasUM huvo ghaNoM magarUra / paNa atizaya guNa eko nahIM, yUM hI thotho calAyo phitUra ||10|| ATha carama tiNa behalA parUpyA te piNa jhUTha ekata mahAkalpa se mana sUM uThAya meM tiNarA jhUTha se bohata virataMta / / 11 / / Apa to jAbaka guNa vina thotho, botho sahu piravAra palAla jyUM puMja dIse ghaNoM, mAMhe kaNa nahIM mUla ligAra || 12 || ire saradhA mAhe ataMta aMdhArI, AcAra meM nahIM ThikANa / bhArIkaramA hutA te jIvar3A, par3iyA khoTA mata meM ANa / / 13 / / jiNa kAle jiNa kevalI huMtA, kahitA manogata bAta / bhArIkaramAM re gosAlA taNoM, miTiyo nahIM mUla midhyAta / / 14 / / vale vajra pApaneM DhAMkavA kAje, pANI parUpai cyAra / vale apANI pyAra parUpiyA, tyAMse kareM ghaNoM visatAra / / 15 / / eka to pANI parUpaM pAla ro, bIjo pANI chAla se jANa / tIjo pANI phalA taNoM, coyo sudha pANI pichANa / / 16 / / cha mAsa lage mudha khAdima bhogave tiNa meM doSa mAsa puDhavI saMcAra / kASTha saMthAro doya mAsa noM, doya mAsa noM DAbha makAra / / 17 / / tiNa naiM cha mAse nIM chehalI rAte, doya deva AveM tiNa pAsa / pUrNabhadra mANabhadra tehanIM sevA kare ANa hulAsa / / 18 / / sItala agoMco leI leI hAtha meM, hAtha meM yAtra gAtra lUhe Aya / tine bhalo jANe to teha meM AsIvisa karama kare tAya / / 16 / / jo U bhalo na jANe tehaneM, to agana sarIra meM pAya / tiNa agana sU sarIra prajalai ghaNoM balUM-balU kareM tAya / / 20 / / itarI rIta "kiyo parcha, o to jAne mokha mabhAra / iNavidha sudha pANI vistAra ||21|| 1 412 bhagavatI joha taNo, kahai to kahe ghaNa ghaNoM dUhA ehavI aMdhI kare parUpaNA, te jhUTha meM jhUTha aneka / chai tigarI dhAvaka ayaMpula Ave vihAM, te suNajo ANaviveka // 1 // Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 22 [puna nIpaja subha jogaM sUM re]: sAvathI nagarI meM teha meM re lAla, ayaMpUla nAme jANa ho| bhavika jaNa ! te zrAvaka cha gosAlA taNoM re lAla, tiNarai ridha prabhUta bakhANa ho| bhavika jaNa ! zrAvaka suNajo gosAlA taNoM re lAla / / 1 / / AM0 te gosAlA rai mata majhe re lAla, pravINa ghaNoM ataMta ho| vicarai cha AtamA bhAvato re lAla, gosAlA ro mAraga jANa taMta ho / / 2 / / te rAta samA rai viSe ekadA re lAla, kuTaMba jAgaraNA jAgato jANa ho| tiNa avasara mana mAhe UpanI re lAla, hala ro chai kUNa saMThANa ho / / 3 / / bIjI vAra ayaMpula mana citavai re lAla, mAMharA dharma AcArya tAhi ho| gosAlo jI tIrthakara moTakA re lAla, sarva gyAna darasaNa tyA mAMhi ho / / 4 / / te vicarai chai sAvatthI nagarI majhere lAla, halAhala kabhArIrI jAyagAM mAMhi ho| saMgha sahita paravarayo thako re lAla, AtamA nai bhAye rahyA tAhi ho||5|| to zreya kilANa chai mo bhaNI re lAla, sUrya ugAM pachai bAMdu jAya ho| sevA-bhagata karUM tehanI re lAla, tyAMnai prazna pUchaM hita lyAya ho / / 6 / / ehavI rAte kIdhI vicAraNA re lAla, sUrya ugAM pachai parabhAta ho| tiNa maradana sinAna kiyA tihAM re lAla, caMdaNa sU caracyo gIta ho / / 7 / / mola maMhaghA naiM halakA ghaNAM re lAla, ehavA kapar3A gehaNA peharacA tAma ho| sagaloI aMga siNagAriyo re lAla, ghara bAre nIliyo Ama ho / / 8 / / halAhala kuMbhArI rI jAyagA tihAM re lAla, ayaMpula Ayo tiNa vAra ho| tiNa dekhyo gosAlA nai dUra thI re lAla, aMbaphala dekhyo hAtha majhAra ho / / 6 / / jAva namaNa karai kuMbhArI bhaNI re lAla, gAtra pANI sIMcato dekhyo tAya ho| jaba ayaMpula lAjyo manameM ati ghaNoM re lAla, halave-halave pAchA dIyA pAya ho||10|| jaba gosAlA rA thivarAM jANiyo re lAla, ayaMpula lAjyo dekhI tAhi ho| jaba ayaMpula ne kahai chai bolAya nai re lAla, thArai isar3I upanI mana mAMhi ho / / 11 / / te bAta pUchaNa taM Aviyo re lAla, tu lAjyo aMbaphala dekhe hAtha ho| e bAta sAcI kai sAcI nahIM re lAla, ayaMpula kahyo sAcI cha bAta ho // 12 / / taM lAjyo aMbaphala dekhe hAtha meM re lAla, te taM saMkA mana meM mata jANa ho| bhagavaMta parUpa ATha carama nai re lAla, pachai pohacai niravANa ho||13|| iNa kAraNa ayaMpula gara tAMharo re lAla, sarIra chAMTa pANI saM jANa ho| ATha caramAdika sagalA bAnA karI re lAla, sIjha bujha jAsI niravANa ho / / 14 / / e vacana thivarAM rA sAMbhalyA re lAla, ayaMpula ghaNoM harakhata thAya ho| hivai tihAM thI uThI nai nIkalyo re lAla, gosAlA ne vaMdaNa jAya ho / / 15 / / jaba thivara gosAlA kanai gayA re lAla, aMbaphala diyo ekaMta nhakhAya ho| ayaMpala Aya vAMde beTho tihAM re lAla, gosAlo kahai tiNanai batalAya ho / / 16 / / iNarai manameM upanI te thivarAM kahI re lAla, tima hija gosAle kahI jANa ho| ATha caramAdika sagalI mAMDI kahI re lAla, hala chai vaMsI mUla saMThANa ho / / 17 / / vINA vajAvai gIta gAvato re lAla, gAvato-gAvato karai tAna ho| vIragA-vIragA mukha Ucarai re lAla, vIra bhAI-vIra-bhAI karato mAna ho||18|| gosAlA rI caupaI, DhA0 22 413 Jain Education Intemational Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vo vacana bebe velAM ucarai re lAla, unamAda no kAraNa jApa ho / to paNa zrAvakAM re saMkA par3e nahIM re lAla, te piNajANaM kAraNa niravANaho / / 16 / / te zrAvaka piNa mukha sUM ima kahai re lAla, A chehalAM tIrthaMkara nIM rIta ho / tyAMrI mata DhaMkANI moha karama sUM re lAla, tiNa sUM gosAlA se pUrI paratIta ho // 20 // vale prazna apula puchiyA re lAla, tyAMrA artha surNa haravata yAya ho / bha0 / bhAva sahita vaMdanA kare re lAla, pache Ayo jiNa disa jAya ho / / 21 / / hA gosAlo maraNa jANyo Aparo jaba thivarAM ne kahai pUraNa khAMta / the kAla gayo jANo mo bhaNI, mhAMrI mahimA kIjo iNa bhAMta // 1 // DhAla 23 [jaMbUdvIpa mazAra re athavA [ra jovana mAMya re dehI nirogI have ] surabhI gaMdha pANI ANa re mujha, sarIra nai / rUr3I rIta mhabarAvajo e // 1 // paramala ati sukhamAla re, gaMdha kasAI e / tiNa kare sarIra naiM lUhajo e // 2 // gosIsa caMdaNa ANa re, sarasa tatakAla noM / mahAmoTA joga vazeSa re, sapeta Ujalo / mujha gAtara lepa lagAvajo e ||3|| DAMko mujha sarIra re, rUDI rIta huuN| alaMkAra karo sarva aMga re, jyaM re, sarIra ghaNoM siNagAra 414 bhagavatI-jor3a isaDo kapar3o Apa ne e // 4 // jyU dIse ati sobhato e // 5 // vibhusata karo ghaNoM / lAge ati raliyAmaNo e / / 6 / / dIpaka jyU dIpatI / dekhatAM nayaNa TharaM e // 7 // puruSa upAr3e sahaMsa re, karajo hajAroM rUpa re, sAvattho nagarI raM mAMhi re, ghaNAM paMtha bhelA huvai / tihAM kIjo udghoSaNA e // 10 // ehavI sevakA / te rUDI rIta baNAyajo e ||6|| sevakA make / te dekhatA locana Tharai e // 6 // Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ityAdika ridha satakAra re, mujha sarIra nai / nagarI bAra kADhajo e||11|| vale mukha saM kahijo Ama re, saMkA mata aannjo| Aja huvo aMdhAro bharata meM e / / 12 / / iNa avasarpiNI mAMhi re, carama tIrthaMkara / te karama khapAya mugate gayA e / / 13 / / jasa kIrata guNagrAma re, kIjo ati ghnnaaN| jyaM jiNamAraga dIpai ghaNoM e / / 14 / / gosAlo maMkhalI-pUta re, jiNa coviismoN| te sIMha taNI pare vicaratA e||15|| te tAraNa-tiraNa jihAja re, bhava jIvAM taNAM / iNavidha kojo udghoSaNA e / / 16 / / te puraSa gayA * kAla re, to hivai bharata meM / mithyAtaja vadhasI ati ghaNoM e / / 17 / / te sAsaNanAyaka sAma re, viccheda gayAM thakAM / hivai kAsapa ati gUMjasI e||18|| kAsapa rI mana khAMta re, Aja puuriijsii| jANe mata phelAMsU mAMharo e / / 16 / / tyAM puruSAM nai dekha re, pAkhaMDI dhuujtaa| sanamukha koi na phurakatA e||20|| AgA thI jAtA bhAga re, paga nahIM maaNddtaa| chie jAtA kAne suNyAM e||21|| ityAdika bola aneka re, kahijo jugata sU / bahu jana meM saMbhalAvatA e||22|| pAr3e moTe-moTe sabda re, ehavI udghossnnaa| ThAma-ThAma karajo ghaNI e / / 23 / / dUhA e vacana gosAlo kahyA take, thivarAM suNa tiNa vAra / vinai sahIta hAtha jor3a nai, rUr3I rIta kiyA aMgIkAra / / 1 / / hivai gosAlo sAtamI rAta meM, lAdho samakata sAra / adhavasAya mana meM UpanoM, jaba karai chai kuNa vicAra / / 2 / / mhai kUr3a kapaTa kare ghaNoM, mata bAMdhyo ekt| haM pratakha jhUTho nisaMka sU, sAcA zrI bhagavaMta / / 3 / / jo e sala mAMhe rahai mAMhare, to badha jAau ananta saMsAra / narakAdika dukha bhogavaM, tiNaro kahitAM na Avai pAra / / 4 / / to hivai sala na rAkhaNoM, AlovaNa kiyAM sudha thaay| hivai karai AlovaNa kiNa vidhe, te suNajo cita lyAya // 5 // gosAlA rI caupaI, DhA0 23 415 Jain Education Intemational Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 24 [caMdagupata rAjA suNe] hUM to nizcai tIthaMkara chu nahIM, haM kevalagyAnI piNa nAhI re / je atasaya guNa chai jiNesara taNAM, te jAbaka nahIM moM mAMhI re / hA ! hA ! re pApI maiM syUM kiyo / / 1 / / A~0 hUM to gosAlo maMkhalI-pUta chU, bhArIkaramo mUDha mithyAtI re| doya sAdha bhagavaMta rA, tyAMro huvo hUM ghAtI re // 2 // au to vIra jiNaMda cobIsamAM, te to cyAra tIrtha nAM thApI re / te to nizcai tIrthakara kevalo, te mhai jANe uthApyA pApI re / / 3 / / maunai dikhyA de vIra celo kiyo, vale, bahusuratI mone kIdho re| te upagAra visAre meM ghAliyo, tyAMnai ulaTo mhai dukha dIdho re // 4 / / tez2a lesyA jiNa vidha nIpaja, te piNa mauneM vIra batAI re| tyAMro vino bhagata to jIhAI rahyo, tyAMne ulaTo huvo dukhadAI re||5|| tyAMrA doya sAdhAM nai mhai mAriyA, tez2a lesyA mehalI mhai pApI re / bale lesyA mehalI mhai vIra nai, tyAMnai mAraNa rI mana meM thApI re // 6 // haM prataNIka sarva sAdhAM taNoM, tyAMro aMtaraMga mAhe verI re| mhai kANa na rAkhI kiNa sAdha rI, tyAMsU duSTa pariNAme rahyo gero re // 7 // vale AcArya nai uvajjhAya noM, tyAMro ajasa karato vArUvAro re / tyAMrA avaraNavAda bolyA ghaNAM, tyAMrI kIdhI akIrata apAro re / / 8 / / achatA Ala diyA mhai ati ghaNAM, tyAMrI kara-kara kUr3I bAto re / mhai cyAra tItha saM pApiye, par3ivajiyo mithyAto re // 6 // hai to pUro viguto mithyAta meM, ghaNAM jaNAM maiM vigoyA re| tyAMnai saMsAra rUpiyA samada meM, UMdhI saradhA meM nhAkha DaboyA re // 10 // mhai teja lesyA mehalI vIra naiM, te lesyA mo meM pAchI AI re| tiNa teja lesyA rA tapa teja thI, mhArai balaNa ghaNI chai mAhI re // 11 // tiNa saM roga pitaMjara UpanoM, vale dAha lAgI vikarAlo re / to Aja sAtamI rAta cha, chadamastha thako karasU kAlo re / / 12 / / jada vIra mone na bacAvatA, to hUM kusale na rahito pApI re / doya sAdhAM naiM bhagavaMta ro, mUla na hai to saMtApI re // 13 // haM pApI jIva bacAyAM thakAM, guNa kiNarai I nIpanoM nAMhIM re / mhai hANa pAr3I jiNa-dharma rI, ulaTA nhAkhyA mithyAta rai mAMhI re||14|| moTA-moTA akArya mhai kiyA, vale huvo karamAM saM bhArI re| mo jIvyAM thI e guNa nIpanoM, mhAro kima hosI nisatArI re // 15 // ehavI karai vicAraNA, nija thivarAM maiM bolAyA re| jaba vacana leI thivarAM taNoM, bhArI-bhArI saMsa karAyA re // 16 // bhArI saMsa karAya thivarAM bhaNI, pachai mAMDa kahI sarva bAto re / haM pUro pAkhaMDI theTa ro, mhai kIdhI sAdhAM rI ghAto re // 17 // tIrthakara vIra jiNaMda cobIsamAM, te to vicarai chai sAhasIko re| hUM gosAlo makhalIpUta chu, hUM rahyo pAkhaMDa meM tIkho re // 18 // 416 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ the kAla gayo jANoM mo bhaNI, haM kahaM te sagalA kIjo re / DAvA paga rai bAMdhajo sIMdarI, mhArA maMDhA meM thUkIjo re / / 16 / / sAvatthI nagarI meM majhe, tIna cyAra ghaNAM paMtha tAmo re / tihAM Amo-sAhmo sarIra ghIsAlajo, bArUMvAra pArajo mAmo re / / 20 / / ThAma-ThAma kIjo udghoSaNA, moTe-moTe sabde vikhyAto re / gosAlo nahIM jiNa kevalI, pApI kIdhI sAdhAM rI dhAto re / / 21 / / tiNa Aukho Aja pUro kiyo, chadamasthapaNe kiyo kAlo re / ityAdika nija oguNa kahyA ghaNAM, te kahitA ma kIjo TAlo re / / 22 / / tArthaMkara arihaMta jiNa kevalI, te to samaNa bhagavaMta mahAvIro re / tyAMnai paragaTa kIjo sahara meM, ghaNAM lokAM rai tIro re / / 23 / / mujha sarIra nai bhUDI tare, kADhajo nagarI bAro re| je kahI te sarva saralapaNe, pacha kAla kiyo tiNa vAro re / / 24 0 0 0 gosAle kADhayo sala Aparo, tiNa pAcha na rAkhI kAMya / tiNa mAna abhimAna sarva chor3ane, nija avaguNa diyA batAya / / 1 / / ehavI karai AlovaNA, te to viralA jaann| sala kADhe marai tiNa puruSa nAM, jiNavara karai chai bakhANa / / 2 / / hivai gosAlA rA thivarA tihAM, kAla gayo gosAlo jaann| tyAMna Aya baNI chai sAMkar3I, tyAMsa melaNI nAMva mANa / / 3 / / te vacana gosAlA ro rAkhavA, vale nija saMsa rAkhaNa kAja / te nAma mAtara chAna karai, cor3e karatAM Avai lAja / / 4 / / gosAle to khoTo mata choDiyo, tiNa to jAbaka diyo cha utthaay| je bhArIkaramA jIvar3A, tyAMsa mata choDyo nahiM jAya / / 5 / / DhAla : 25 [suNa he suvaTI mata kara suta nI Asa] thivara mAMhomAMhI citavai, hivai karavo kavaNa vicAra / je nAyaka thA sAsaNa taNAM, tyAM dIdhI bAta bigaadd'| suNo bhAI thivarAM, ma karo mata ro ughaadd'||1|| AM0 Ape to yAMne jANatA, e gyAna guNAM bharapUra / tyAM to mukha saM ima kahyo, mhai jAbaka kiyo phitUra / / 2 / / ughAr3a kiyAM meM guNa nahIM, khoTo jANe re loka / jaba par3e bikhero mata majhe, saha jANa levelA phoka / / 3 / / gosAlA rI caupaI, DhA0 24,25 417 Jain Education Intemational For Private & Personal use only Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApAM ne dina kADhaNA, iNahIja mata rai mAMya / 1 tisuM bAta vAre mata kATajo cupa rAkhyAM guNa bAya || 4 || gosAle ko chai jima karAM, to lAge nyAta jAta sarva loka meM, jAo paNI vipriit| paratIta ||5|| karavA lAgA vicAra | jar3ayA kimAha / / 6 / / re jAya / baNAya ||7|| gosAlo kAla gayAM thakAM jaba kuMbhArI tAM ghara taNAM, ADA kuMbhArI nIM jAyagAM majhe, bahu majha desa meM nagarI AlaMkI sAvatyo, tihAM rUr3I rIta DAvA paga re bAMdhI sIMdarI, gosAlA rai tiNa ThAma / tIna bAra kyo mukha tehane vale karavA lAgA Ama ||8|| tiNa sAvatthI nagarI majhe, tIna cyAra ghaNAM paMtha mAMya / Amo sAhmo ghasAlyo tehane, sIMdarI hAtha saMbhAya // 6 // nauco-nIco mukha karI, sabda kahyo tiNa kAla / udaghoSaNA karane ko, olI-pUta gosAla ||10| o nahIM arihaMta jiNa kevalI, o DAkotarA rI jAta / iNa kiyo akArya pApiye, kIdhI doya sAdhAM rI ghAta / / 11 / / chadamasthapaNe o cala gayo, AsA alUdho re Aja vale karama bAMdha bhArI hubo, iNaro zramaNa bhagavaMta mahAvIra jI, a le atisaya guNakara dopatA tyA gosAle ko tho jima karagho, tyAM te jathAtatha kiNavidha kareM, je hivai dUjI bAra mahimA kareM, te mata yo hAvA pagArI soMdarI, vale kiyA surabhIgaMdha pANI karo, nhavarAyo pahilA ko gosAle tima karaco kIdhA sagalA bola saMbhAla / / 16 / / moTI rica satakAra sUM kATho nagarI re bAra na saryo Atama kAja || 12 || nizce devAtadeva / iMdra kareM seva / / 13 / / nagarI ne AlaMka / bhArIkaramAM baMka / / 14 / / rAkhaNa tiNavAra / ughAr3A duvAra ||15|| tiNa kAla / , tirA kiyA mahochava ati ghaNAM sutara meM ghaNoM visatAra ||17|| 1 418 bhagavatI jor3a nija kAla kitoeka bItAM sAvatthI nagarI thI nIkale tiNa kAle ne tiNa same, soNa koTha nAme bAga tho IsANa kUNa re mAMhi // 2 // tiNa sANa koTha nAmA bAgathI, ner3o mAluA kaccha tho eka / te pAna phUla phalAM kI sobhato, titha meM rUr3A virakha aneka ||3| tiNa meDhIgAma nagara mAMhe vasaM, revatI gAthApataNI nAma / koi dhana kara gaMja sakai nahIM, ridha prabhUta chai ThAma ThAma ||4|| 3 vahA parcha, bhagavaMta kiyo vihAra / cAlyA janapada desa majhAra // 1 // meDhIgAma nagara yo tAhi " Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 26 [haMsa haMsa bAMdha karama athavA Ache lAla] tihAM bhagavaMta zrI mahAvIra, vicarata sAhasa dhIra / Ache laal| mer3hIgAma padhAriyA // 1 // meDhIgAma nagara re bAra, sANa koTha bAga majhAra / tiNa bAga meM vIra samosarayA // 2 // sAthe moTA-moTA aNagAra, vale siSyAM ro baha piravAra / moTe maMDANe vIra AviyA // 3 // tihAM AyA loka aneka, kIdhI sevA bhagata vazekha / jiNa disa AyA tiNa dise gayA / / 4 / / tiNa avasara zrI mahAvIra, tyArai AtaMka roga sriir| vedana vedai ati AkarI // 5 // te vedana jAjalamAna, kAyara kaMpa suNa kAna / * te ahiyAsatAM ati dohilI / / 6 / / pitaMjara paragaTyo sarIra, same pariNAme khamai mahAvIra / dAha upanoM sarva sarIra meM // 7 // lohIThANa havo tiNa kAla, te vedanA ati vikarAla / vIra vANI aTake gaI // 8 // cyArUM varNa rai mAhomAMhI Ama, loka bAta karai chai ThAma-ThAma / bhagavaMta nai karar3o roga UpanoM / / 6 / / vIra nai gosAlA re saMvAda, havo koThaga bAga meM vivAda / ___ jaba tejU lesyA melI vIra - / / 10 / / tiNa lesyA ro lAgo tApa, te rahyo sarIra meM vyaap| ____ jaba vIra vANI aTakI teha sUM // 11 // cha mAsa taNe aMta joya, jaba roga pitaMjara hoya / dAha upajasI sarva sarIra meM / / 12 / / chadamastha thako karasI kAla, ima kahyo tho jada gosAla / e bAta milatI dIsa tehniiN||13|| vIra kahyo jada mUo gosAla, tiNaro to Ayo nikAla / te piNa vacana nahIM vigaTiyo // 14 // dUhA tiNa kAle meM tiNa same, bhagavaMta noM siSa suvanIta / sIho nAme aNagAra tho, tiNa meM sAdha taNI sudha rIta // 1 // bele-bele niraMtara tapa karai, sUrya sAhmo leve aataap| mAluA kaccha rI pAkhatI, dona hAthAM naiM UMcA thApa // 2 // gosAlA rI copaI, DhA. 26 419 Jain Education Intemational Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tiNa ThAme dhyAna dhyAvatAM, upanoM mana meM adhavasAya / mhArA dharmAcArya vIra naiM, roga UpanoM Aya / / 3 / / cha mAsa rai chehar3e lesyA thakI, chadamastha thakA karasI kAla / ima sIhe suNI lokAM kanai, uThI moha nI jhAla / / 4 / / DhAla : 27 [bAlama morA ho bichaDiyA dhaNo saMbhara athavA sahiyAM he morI Aja sonaM ro sUraja Ugiyo] hivai sIho aNagAra tiNa avasare, tiNa pAmyo ghaNoM dukha ataMta / jiNaMda morA ho| moTo dukha mANasIka mana UpanoM, jANyo kAla karasI bhagavaMta / jiNaMda morA ho| tujha viraho mujha dohilo // 1 // AM0 hivai haM prazna pUchasa kehana, kuNa desI praznAM rA moneM jAba / tujha darasaNa rI hatI mauna cAvanA, jaba darasaNa karato satAba / / 2 / / to hivai sarva pAkhaMDI gUMjasI, vale badhasI ghaNoM mithyaat| aMdhakAra hosI bharatakhetara meM, jANa pUrI amAvasa rI rAta / / 3 / / Apa vinA iNa bharatakhetara majhe, sarva sAsaNa hosI anAtha / vale halukaramA jIvAM taNoM, tyAMro kuNa kADhasI mithyAta / / 4 / / Apa vinAM iNa bharatakhetara majhe, isar3I vANI kuNa vAgarai Ama / te suNa-suNa bhaviyaNa jIvAM taNAM, turata sulaTA huvai pariNAma / / 5 / / tInasau nai tesaTha Apa bhASiyA, pAkhaMDiyAM taNAM mata jaann| Apa vinA pAkhaMDI ghaNAM jIva naM, tyAMrA mata meM nhAkhasI tANa tANa / / 6 / / aMtaraMga mAhe dukha vyApyo ghaNoM, tiNarI chAtI bharANI chai taahi| jaba AtApanA bhUma thI nIkalyo, gayo mAluA kaccha mAMhi / / 7 / / mAluA kaccha naiM majha tihAM gayo, taThe minakha nahIM koi tAma / tihAM moTe-moTe sabde rovai ghaNoM, ghaNI kUka pADai tiNa ThAma / / 8 / / jo Apa Aukho pUrA kiyAM, kiNanai kahisa hiyA rI hUM baat| mujha meM Apa taNoM AdhAra chai, Apa vinAM haM nizcai anAtha / / 6 / / iNavidha AkraMda karai ghaNoM, moTe sabdAM rovai bAMgAM paar| tujha vinA to hUM dukhiyo ghaNoM, mhAro kima nIkalai jamavAra / / 10 / / e moha karama jorAvara jIva nai, tiNasaM karai aneka akAja / tiNa ude AyAM saMvalI sUjhe nahIM, te jANai chai zrI jiNarAja // 11 // vIra jANyo sIhA naiM rovato, jaba kahai sAdhAM maiM vicAra / aMtevAsI siSa mAMharo, sIho nAme aNagAra // 1 // 420 bhagavatI-jor3a Jain Education Intemational Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te rovai chai mAluA kacha majhe, sagalI bAta kahI visatAra / ter3a lyAvo hivai tehaneM, ma karo DhIla ligAra // 2 // sAdhu tihAM thI nIkalyA, AyA sIhA rai tIra / te sAdha kahai chai sIhA bhaNI, tomai bolAvai zrI mahAvIra // 3 // hivai sIho tihAM thI nIkalyo, Ayo bhagavaMta pAsa / vaMdaNA kare zrI vIra naiM, tihAM Ubho ataMta udAsa / / 4 / / DhAla: 28 [kapUra huvai ati Ujalo jo] zrI vIra jiNaMda covIsamAM re, kahai sIhA nai bolAya / je-je sIhA rai mana UpanI re, te dIdhI chai vIra batAya / resIhA ! mata kara phikara ligAra // 1 // AM0 thArai dhyAna karatAM mana UpanI re, bhagavaMta rai upanoM AtaMka roga / mhArA dharmAcArya tehanoM re, the par3ato jANyo vijoga / / 2 / / the jANyo dharmagura maharA re, chadamastha thakA karasI kAla / kei aNatIrthI ima bhASasI re, tiNa saM uThI thArai moha jhAla // 3 // tiNa kAraNa tUM royo ghaNoM re, mAluA kaccha re maahii| bAMgAM pAr3I cha ati ghaNI re, moTe-moTe sabde tAhI // 4 // sIhe vilApa kiyo take re, vale cintavI thI mana mAMya / te vIra sagalI sIhA nai kahI re, te sagalI AgaMca dIdhI batAya / / 5 / / vIra kahai sIhA ! vAratA re, kahai sAcI kahI ke naaNhiiN| jaba sIho kahai sAcI vAratA re, jhUTha nahIM tiNa maaNhii| re jiNesara ! mhArI kahI manogata bAta // 6 / / hUM gosAlA rA tApa thI re, kAla na karUM cha mAsA re aMta / loka bAtAM karai te jhUThA thakA re, te sAca na jANe matavaMta // 7 // sADhA panarai varasAM lage re, kevalagyAna sahIta / gaMdhahastI nI pare vicarasU re, hivai jAbaka roga rahIta // 8 // hivai jA tUM sIhA ! ihAM thakI re, meDhIgAma nagara rai mAya / tihAM gAthApataNI chai revatI re, tiNa re ghara ta jAya || tiNa mhArai artha nIpajAviyo re, te kolhApAka pichANa / tiNa naiM tUM mata lyAvaje re, AdhAkaramI doSaNa jANa // 10 // je uNarai arthe nIpanoM re, vijorApAka vazeSa / te tUM lyAva nisaMka sUM re, sudha niradoSaNa dekha // 11 // gausAlA rI caupaI, DhA. 28 421 Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dUhA dama sAMbhala meM sIho mana harathiyo, bale pAyo ataMta saMtoSa / to hi jAya satAba sUM. hive bhagavaMta ne vaMdanA kare, Ayo jihAM revatI noM ghara cha tihAM, paravesa revatI dekhyo sIho muni AsaNa chor3e UbhI thaI pAka lyAUM niradoSa // 1 // meDhIgAma meM tAhi kiyo tina mAMhi ||2|| DhAla : 29 [vIra bakhANI rANI celaNA jI ] Ayato jI haraSata huI mana mAMya / jI, sAta ATha paga sAjhI Aya / tIna pradipaNA de karI jI, pAMcUI aMga namAya ne jI. Aja mhArI raM jAgI dasA jI, pUgI Aja bhalo bhAga ugiyo jI bhAga Aja karatAratha hUM gaI jI, munivara jyAM puruSa taNa cAvanA jI tyAMro mhe to dITho dIdAra // 4 // kiNa prayojana Apa padhAriyA jI, te kahi ne batAvo jo moya / sAdhajI bhalAI padhAriyA jI // 1 // AM0 vAMde che bA jI vAra / bArUM mana mAMhe haraSa apAra // 2 // mhAMrA mana taNIM koDa / kiyo mhAre AyA mhAra jora // 3 // vAra / 7 // 7 // jaba sIho kahai revatI bhaNI jI. eka oSadha Apa tUM moya || 5 || kolhApaka the vIra artha kiyo jI te lego kalpe nahIM moma | bIjorApAka tuma ayeM kiyo jI, te beharAma niradoSa joya ||6|| kuNa gyAnI ho yAre ehavA jI tyAM kahI mhAMrI chAnI jI baat| the paragaTa kahI mo Agale jI, te uttara do sAmInAtha ! ||7|| vIra jiNaMda cobIsamA jI, tyAMsUM chAnI nahIM koI bAta / te loka aloka jANaM sarvathA jI tyAMrA kahyAM saM jANaM sAkhyAta // 8 // e vacana sIhA taNoM sAMbhalI jI, revatI haraSata thAya / tiNa dAna diyo sIhA aNagAra nai jI, mana raliyAyata thAya // 6 // daraba dAtAra donUM sudha thA jI, tIjo pAtara sudha jANa / vasudha tIna karaNa tIna joga sUM, iNarai isar3I jogavAI milI ANa // 10 // tiNa oSadha beharAyo ati bhAva se jI, bale ucharaMga pAmpo tina vAra / tihAM deva Auso tiNa bAMdhiyo jI, vale kIdho parata saMsAra / / 11 / / tihAM sugaMdha pANI deva varasAviyo jI vale vUThA pAMca varSa jI phUla / vale virakhA karI sovana taNIM jI, bUThA vale vasatara amUla / / 12 / / deva bajAvaM deva-dudabhI jI, AkAsa ra aMtara ThAma / moTe sabde ghoSa pAr3iyo jI, dAna rA dhina dhina kareM devatA jI, dhina dhina revatI gAthApataNI ne kahai jI, iNa saphala 422 bhagavatI jor3a kiyA kare kiyo guNagrAma || 13 || nara-nAra / avatAra // 14 // Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bale meThI gAma nagara majhe jI paNAM loka kare guNagrAma / iNa jItaba janama sudhAriyo jI, tiNa sAdha pratilAbhiyA tAma // 15 // pAMca darava paragaTa huyA jI, o piNa loka icaraja dekha / tiNa sUM ThAma ThAma bAtAM kareM jI, vivarA sudha vizekha // 16 // vahA Ayo hive sIho tihAM pI nIkalyo, bhagavaMta pAsa pAka sUpyo bhagavaMta ne mana mohe ataMta hulAsa || 1 || pAka leI vIra hAtha meM prakSepyo sarIra makAra / tatakAla miTI dAha vIra nIM, sukhasAtA huI tiNavAra // 2 // roga rahita huA vIra sarvathA, vala badhiyo sarIra majhAra / teja prAkama badhiyo ati ghaNoM, te kahitAM na Avai pAra || 3 || vANI vAgaravA samartha havA, cobIsamA jiNarAya / jaba kuNakuNa jIva harapata huA, te suNajo cita sthAya // 4 // DhAla : 30 [ soraTha deza majhAra dvArakA nagarI sAra Aja ho vasudeva rAjA rAja kareM tihAM jI ] bIra liyo vIjorApAka, tiNa sUM huya gayA cAka Aja ho sIho munIsara lyAyo beharane jI // 1 // sAdha sAdhaviyAM suviseSa tvAM pAmyo haraSa saMtoSa Aja ho mana rA manoratha phaliyA tehanAM jI || 2 || vale zrAvaka zrAvakA jANa, te piNa catura sujANa / Aja ho haraSa saMtoSa tyAM piNa pAniyo jI // 3 // e harakhyA tIratha cyAra tyAM pAmyo AnaMda apAra / Aja ho vikasata huA kamala nAM phUla jyUM jI // 4 // bale devI devatA tAma, te haraNyA ThAmo ThAma Aja ho vIra sarIra nirogo sAMbhale jI // 5 // vale deva minakha sura loga tyAMrA vikasyA tIna joga 1 Aja ho raliyAM purANI tyAMrA mana taNI jI / / 6 / / vale haraSI parakhadA bAra, te suNavAna huA tyAra / Aja ho vANI calU huI jANI vIra nIM jI // 7 // hive gaNadhara gotama sAma, pUche bhagavaMta ne Ama / Aja ho vaMdanA kare ne vIra jiNaMda naiM jI // 8 // gosAlA rI caupaI, DhA0 29, 30 423 Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarvANubhUtI aNagAra, te guNa-ratanAM rA bhaMDAra / Aja ho te upano pichama nAM janapada desa noM jI || || jada gosAle tiNa ThAma, tejU lesyA mhelI tAma / te Aja ho vAla jAle nai bhasama kiyA tihAM jI // 10 // pUchA karUM jor3I hAtha, moneM kaho tilokInAtha ! kAla kare meM munivara kiyA gayo jo // 11 // hive bhAkhe zrI bhagavaMta, suNa gotama ! matavaMta / Aja ho sarvANubhUtI gayo sura AThameM jI / / 12 / / AThamAM sura makAra, AuSo sAgara aThAra / Aja ho deva taNAM sukha bhogavasI tihAM jI / / 13 / / jo cava ne jAsI keta! vIra kahe mahAvideha kheta Aja ho saMjama leI meM sivapura jAvasI jI / / 14 / / bale hAtha jor3I sIsa nAma pUche gotama sAma Aja ho baMdaNA karI meM vIra jiNaMda meM jo / / 15 / / upanoM kosala desa makAra, sunapatra nAme agagAra / Aja ho aMtevAsI tho sAmI tuma taNoM jI / / 16 // tiNa ne gosAle tAma, tejU lesyA melI tiNa ThAma Aja ho tigaraM paratApe mara ne kahAM gayo jI ? / / 17 / / hiye bhASe zrI bhagavaMta, suNa gotama ! matavaMta / Aja ho sunavatra sAdhu Ayo mo kane jI // 18 // moneM bAMde vAhaMvAra bale phera mahAvrata dhAra Aja ho sAdha sAdhaviyAM sarva khamAviyA jI // 16 // Aloe paDikame tAma, samAdha pAme tiNa ThAma Aja ho kAla kare gayo sura bArameM jI ||20|| iNaro Aukho sAgara bAvIsa, te bhAkhyo jagadIsa / Aja ho deva taNAM sukha bhogavasI tihAM jI // 21 // o cavane jAsI keta, vIra kahai mahAvideha kheta / Aja ho saMjama leI ne sivapura jAvasI jI // 22 // vale hAtha jor3I sIsa nAma, pUche gotama sAma Aja ho vaMdanA kare meM vIra jinaMda ne jI // 23 // thArai kusiSya huvo gosAla, tiNa kiyo ihAM thI kAla / Aja ho kiNa ThikANe jAe apanoM jI // 24 // hiye vIra kahe the tAya, suNa gautama ! jita lyAya / Aja ho gosAlo kusiSya havo te mAharo jI ||25|| ghAta kadhI sAdhAM rI bAla, chadamasthaparNe kara kAla / Aja ho bArameM devaloke havo devatA jI ||26|| gotama sAmI suNai ima vAya, mana meM icaraja thAya / Aja ho isar3o duSTI bArameM sura kima gayo jI ? // 27 // isar3A kiyA anyAya, tiNasaM par3e naraka meM jAya / Aja ho tina hUM icaraja pAmpo ati ghaNoM jI // 28 // gotama pUche jor3I hAtha, mone kaho tilokInAtha ! Aja ho kina karaNI kara gayo sura bArameM jI ||21|| 424 bhagavatI - jor3a Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaba mAMDa kaho jaganAtha, gosAlA rI baat| Aja ho AlovaNa kIdhI te magalI khii|||30|| jada cokhI samakata pAya, tihAM pUna rA thATa upajAya / Aja ho tiNa saM bArameM sUra havo devatA jI / / 31 / / gotama pUche jor3I hAtha, uTha Aukho kito sAmInAtha ! Aja ho bArameM devaloke tiNa devatA taNoM jI / / 32 / / iNaro AU sAgara bAvIsa, te bhAkhyo zrI jagadIsa / deva taNAM sukha bhogavasI tihAM jI // 33 / / deva Aukho pUrI kare, cava upajasI kihAM jAya ? jaba vIra kahai suNa goyamA ! suNa tU citta lagAya // 1 // DhAla : 31 [namirAya dhina-dhina tUM aNagAra] joho jabaMdvIpa nAM bharata meM, paMDa janapada dema majhAra / joho sayaduvAra nAme nagara hu~to, tihAM bhariyA ridha bhaMDAra / catura nara jovo karama vipAka // 1 // / AM0 joho tiNa sayaduvAra nagarI adhipati, sumati nAme gjaan| jIho bhadrA rANI tiNa rAya ne. te DAhI catura sujAna / / 2 / / jIho bAramA devaloka thI cavI, te to chor3asI teha ThikANa / jIho bhadrA rANI rI kukha meM, patrapaNe upajasI ANa / / 3 / / jIho savA nava mAsa pUrA haAM, janama hosI tiNa kAla / jIho suMdara rUpa suhAmaNoM, vale bharIra ghaNoM sukamAla // 4 // jIho janama hosI tiNa rAta noM, jada nagarI mAhe nai baar| jIho padama ratanAM taNI virakhA husI, usarA puna le jAsI lAra // 5 // jIho bAra meM dina nyAta jImAviyAM, tyAM ne mAta-pitA kahasI Ama / joho mhAra putra huvo chai tehanoM, mhai to guNanipana desAM nAma // 6 // jIho mhArai putra janamo tiNa rAta noM, nagarI mAhe bArai ttaam-tthaam| jIho padama ratana taNIM virakhA huI, mahApadamakumara iNa ro nAma // 7 // jIho ATha barasa jAjhero husI, vale DAho catura sujANa / jIho mAta-pitA iNanaiM haraSa sUM, rAja desI moTe maMDANa / / 8 / / joho o mahApadama rAjA hosI, moTo hemavaMta jyaM jANa / joho gAma nagara sarva desa meM, sagala varatasI iNarI ANa ||6|| gosAlA rI caupaI, DA. 30,31 425 Jain Education Intemational Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ joho kAla kitoeka bItAM pachai, doya deva pragaTa hosI tAma / jIho te moTI ridha sukha nAM dhaNo, pUrNabhadra mANabhadra nAma / / 10 / / jIho mahApadama rAjA taNoM, senApatIpaNoM karasI Aya / joho isar3A puna bhogavasI tihAM, sukhasAtA mAhe dina jAya / / 11 / / jIho sayaduvAra nagara tehameM, mAhomAM mila kahamI aam| jIho iNa rAjA rI sevA karai devatA, devasena dUjo desI nAma // 12 // jIho devasena rAjA taNe, hastI ratana upajasI aann| jIho ujalo saMkha tala jyU niramalo, caudaMto hAthI ratana bakhANa // 13 // jIho devasena rAjA tihAM, tiNa hastI Upara car3ha tAma / jIho sayaduvAra nagara meM majhe, bAra-bAra nIkalasI tiNa ThAma / / 14 / / jIho tiNa kAle sayaduvAra nagara meM, dhaNAM rAjAdika saha jANa / jIho te kahasI mAhomAM ter3ane, tiNarA karasI ghaNAM bakhANa / / 15 / / jIho devasena rAjA taNoM, vimala hastI upanoM taam| jIho tiNasU tojo nAma do ehanoM. vimala vAhaNa rAjA nAma / / 16 / / jIho mahApadama nAma pahila ro, devasena rAjA dUjo nAma / jIho vimalavAhana nAma tosaro, moTo gajA hosI abhirAma / / 17 / / jIho sukhe samAdhe rAja karatA thakAM, mAThI upajasI mana mAMhi / joho ghAtaka sAdhAM ro bhava pAchile. te gUda miTI nahIM tAhi / / 18 / / jIho chahale avasara Aloya nai, sala kADhayo tho tiNa ThAma / jIho tihAM pUna bAMdhyA te bhogavyA, pAchA AyA mUlagA pariNAma // 16 / / jIho gosAlo maMkhalI-pUta tho, haMto DAkotarA nI jAta / jIho lAhIThANa kiyo tho bhagavaMta ne, bale doya sAdhAM ro ghAta / / 20 / / jIho tehIja lakhaNa bale paragaTyAM, vale tehIja khoTA pariNAma / jIho te dhekho hosI sudha sAdhA taNo, te kuNa-kuNa mAThA karasI kAma / / 21 / / kAla kitoeka bItAM pacha, vimalavAhaNa rAjAna / te dheSI hosI jiNa dharma noM, vale khoTo rahisI tiNaro dhyAna / / 1 / / pApa karama rA udA thakI, bigar3e jAsI bAta / zramaNa nigraMtha aNagAra thI, par3ivajasI mithyAta / / 2 / / DhAla : 32 [iNa pura kaMbala koya na leso] eka-eka sAdhu nai Akrosa karasI, eka-eka rI ghAta karato na ddrso| eka-eka sAdhu meM upadrava desI, eka-eka ne nirabhaMchaNA karasI / / 1 / / 426 bhagavatI joDa Jain Education Interational Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka-eka ne baMdhaNa bAMdhasI tAma, eka-eka neM rUMdha rAkhesI eka ThAma / eka-eka rI karasI cAmar3I nI cheda, eka-eka ne mAre gamAsI vicheda ||2|| eka-eka ne maiM upadrava upajAya, te karato saMka na ANa kAMya / eka-eka rA vastra chedai tAma, paDiggaha kaMbala pAyapUMchaNo Ama ||3|| eka-eka rA upadha vizeSe chedai, eka-eka rA upadha vizeSa bhede / eka-eka sAdhu rA upadhi ne pore, eka-eka rA upadhi ne phAr3e tor3e || 4 || eka-eka se viccheda karasI bhAta pANI, eka-eka nai nigana karasI jANa jANI / eka-eka nai nipraSTa karaso jANa jANa, eka-eka naiM dukha desI tANa-tANa ||5|| ityAdika sAdhAM ro husI dukhadAI, dukha deto saMka na rAkhe kAMI / sAdhAM ro huso vale aMtaraMga verI, isar3o vimalavAhana rAjA gerI || 6 || je kora sAdha-sato ne satAve te jIva sukha kahAM thI paave| te rAya sAdhAM ne dukha deso jANa, tiNare kiNa-vidha pApa ude huve ANa ||7|| dUhA hide savAra nagara nemake loka kahai mAMhomAMhI Ama / rAjA Isara jugarAjAdika bahu, ghaNAM bAta karemI ThAma ThAma ||1|| vimalavAhana rAjA hi sAdhu tUM par3avajiyo mithyAta / tyAMne vividha dukhadaM paNoM ti bigar3I do chedAta // 2 // sUM te bhalo nahIM ApAM bhaNo, rAjA ne piNa bhalo nAMya / rAja desa bala vAhana bhaNI, te nizcai bhalo nahIM kAMya // 3 // pura aMtevara ne bhalo nahIM, nahIM ki re sukha tilamAta / vimalavAhana rAjA sAdhAM thakI, par3avajiyo mithyAta ||4|| to zreya kilANa cha~ ApAM bhaNI, rAjA sUM araja karAM jAya / e mAhomA mili bAtAM karI te sagalA 1 AsIdAya ||5|| DhAla : 33 [mala mevAsI] sagalAI mato kara hAlyA, AsI rAya kanai Aya UbhA rahasI rAjA re pAsa, hAtha jor3I vinoM karasI tAsa ho // 1 // 'sahu cAlyA ho / rAjada bar3abhAgI || 1 // a0 jaya-vijaya karene baghAso bale viradAvaliyAM bovAsI ho| tihAM bolAvaso mIThI vANI, eka araja karAM mhe jANI ho ||2|| ye sAdhA paDivajiyo mithyAta te AchI nahIM the bAta ho| eka-eka meM Akoso tAsa, sagalI mAMDa kahI rAya pAsa ho / / 3 // gosAlA rI copaI, DhA0 32, 33 427 Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te bhalo nahIM hai thAne vale bhalo nahIM the mahAMne ho / vale rAja desa ne bhaMDAra, bhalo nahIM hai kiNane I vigAra ho // 4 // kiNahI mAdha rI ma karo pAta mI pahijo tyAMsa mithyAta ho| dukha piNa matI devo ligAra, A araja karAM vArUMbAra ho ||5|| ima sAMbhala lokAM rI vAya, vimalavAhaNa nAme rAya ho / dharma tapa nahIM jAyo bigAra, loTA mana se kiyo aMgIkAra ho // 6 // paNa lokAM kahI ve bAta, maMDhe to mAna lodhI sAkhyAta ho / paNa aMtaraMga mAMhe uvAhIja rIta, tirai sAdha mAraNa rI nIta ho ||7|| dina kADhasI iNa pariNAma, sAdha ne dukha devA rI hAma ho / hi kividha sAdhu ne satAve, kiNavidha kIdhA rA phala pAvai ho || 8|| dUhA titha kAle ne viNa same, vimalavAhaNa arihaMta / tyAro parapoto siSya dIpato, sumaMgala sAdha mahaMta ||1|| tyAMrI jAta mAtA rI niramalI, kula pitA se niradoSa / tyAMrA guNa ro cheha Aye nahIM, guNa jANoM jima dharmaghoSa ||2|| teja lekhyA hosI tvAmeM dIpatI tIna gyAna kare meM sahIta / bele bele niraMtara tapa kareM, AtApanA leve rUDI rIta // 3 // savaduvAra nagara ra IsANa kRNa meM tAma subhUmabhAga udyAna utarasI tiNa bAhire meM, Aya ThAma // 4 // [ jANaM chaM rAya tUM bAta e ] jada vimalavANa nAme rAya e, ekadA besI ratha mAMya e rathakIlA karaNa ne kAma e. nagara bArai jAsI tiNa ThAma e // 1 // DhAla : 34 subhUmabhAga udyAna re pAsa e, rathakIlA karato AsI tAsa e / tihAM sumaMgala nAme aNagAra e, AtApanA lesI tiNavAra e ||2 // titha sAdhu naiM rAjA dekha e, taba jAgasI rAjA neM dhekha e / 'Asurale misa misAyamAna e, base kopa cahasI asamAna e || za UbhA sumaMgala nAme aNagAra e. ratha se heThA nhAvasI tiNavAra e ratha pherasI sira Upara tAma e, rAya nAM hosI duSTa pariNAma e ||4|| vale sumaMgala nAme aNagAra e halave halave tiNa bAra e pAcho Ubho hosI tiNa ThAma e, vale lesI AtApanA tAma e ||5|| 428 bhagavatI-joDa Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dUjI vAra sAdhu ne dekha e, vale rAya ne jAgasI dhakha e / vale kopa car3hI tina bAra e le ratha pharasI sira mahAra e // 6 // vale sumaMgala nAme aNagAra e. vase halave halave titha vAra e pAcho kabhI hosI viNa ThAma e parcha avadhi prajUjasI tAma e // 7 // avadhi prabhUMjI tivAra e, gayA kAla se karasI vicAra e / ise pAchilo bhaya lesI jANa e, isane bolasI evI vANa e ||8|| rAjA nAM guNa nahIM to mAMhi e, vimalavAhaNa rAjA tUM nAhi e| tUM nizvaM nahIM devasena rAya e, bhUDA lapaNa dIse to mAMya e // 9 // tU nahIM mahApadama rAjAna etaM kareM gumAna e Aja thI tIjA bhava mAMhi e, gosAloM maMkhalI- pUta tAhi e // 10 // sAdhAM rI ghAta kIdhI the bAla e, chadamastha thake kiyo kAla e / aje unhIja yAMro dhyAna e. tiNa sUM se nahIM nizvaM rAjAna e // 11 // jada the kadhI sAdhA se ghAta e, te piNa samartha huMtA vikhyAta e / bAle jAle bhasama kare toya e. piNayAM krodha na kIdho koya e|| 12 // same pariNAme sahyo jANa e, khimatA kIdhI sumatA ANa e / sarvANabhUti sukhasAdha e. mUA dhIjiNa dharma agadha e / / 13 / / tima bhagavata zrI mahAvIra e te pi rahyA sAhasa dhIra e / vimAsUrAje arihaMta epipimA kodhI matae ||14|| paNa tyAM jiyo cha nAMhi e, khimatA rama nahIM mo mohi e| to ghor3A ne ratha sArathI sameta e, bAle jAne bhasama karUM etha e / / 15 / / e sAdhu rA vacana suNe kAna e, ghaNoM ko car3hasI rAjAna e / sumaMgala nAme aNagAra e. tyAMne mAraNa tojI vAra hosI bale tayAra e, ratha pheraNa sira mabhAra e / tIjI vAra ratha Avato dekha e, sAdha ne jAgasI dhakha vazekha e / / 17 / / sAdhu hosI dhigadhigAyamAna e. ghaNoM kopa caDhasI asamAna e / rI mana dhAra e / / 16 / / samudaghAta karasI tiNa kAla e teja thA usI tatakAla e / / 16 / / rAya ghor3A ratha sArathI sameta e, bAla jAla bhasama karasI tetha e / sAdhu ne saMtApasI jANa e, tie re turaMta phala lAgasI ANa e / / 16 / / te to vAnagI mAtara jANa e, Age dukha anaMta pichANa e / khAsI narakAdika meM mAra e, tiNa ro chaM ghaNoM visatAra e ||20|| gotamasAmI pUchA karI Ama e, sAdhu upajasI kiNa ThAma e ? vIra kahe sumaMgala sAdha e ghora tapa kare pAsI samAdha e / / 21 / / ghaNAM varasAM se cArita pAla e, kATasI karamA tapa karasI vicitra parakAra e. eka mAsa taNoM Aloe paTikamedha yAya e upajasI svArthasi tigarI Aja sAgara tetIsa e. gotama ne kahya jagadIsa e / / 23 / / o cavane jAsI keta e, vIra kahai mahAvideha kheta e / rAjAla e / saMvAra e / / 22 / / mAM e uThe kare karamoM ro sokha e. tihAM thI jAsI pAdha motra e ||24|| 0 gosa la rI caupaI, DhA0 34 429 Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudha sAdhAM naiM dukha detAM thakAM, bAMdhiyA karama athAya / te chuTa nahIM viNa bhogavyAM, te suNajyo cita lyAya / / 1 / / vimalavAhaNa rAjA pApiyo, te hoya jAsI jItaba rahIta / tiNanai sAdhu bAle bhasama kiyo, ghor3A ratha sArathI sahIta / / 2 / / vimalavAhaNa rAjA taNI, pUchA kIdhI gotama sAma / Aukho pUre kare, jAsI kuNase ThAma ? / / 3 / / vIra kahai suNa goyamA ! vimalavAhaNa rAjAna / te marane jAsI naraka sAtamI, tihAM mahA dukhAM rI khAna / / 4 / / tihAM Aukho sAgara tetIsa noM, khetra vedanA anaMtI jaann| tihAM dukha mAhe dukha hosI ghaNoM, uThe kuNa chur3Avai ANa / / 5 / / DhAla: 35 [sAdhu jI nagarI AyA sadA bhalA] sAtamI naraka thakI te nIkalI re, machapaNe upajasI aann| tihAM piNa sastra saM ghAta pAmasI re, balU-balU karato chor3e prANa / karama thI na chUTe re koI vina bhogavyAM re / / 1 / / AM0 tihAM thI marane jAsI vale sAtamI re, tihAM utkaSTI thita jaann| vale sAtamI naraka thakI te nIkalI re, bIjI vAra hosI macha ANa / / 2 / / tihAM piNa sastra saM ghAta pAmasI re, bala-balaM karato pADai cIsa / tihAM thI marane jAsI chaThI naraka meM re, tihAM Aukho sAgara bAvIsa // 3 // chaThI naraka taNo nIkalyo thako re, astrIpaNe upajasI aay|| tihAM piNa ghAta pAmasI AgalI vidha re par3asI chaThI naraka meM jAya / / 4 / / vale astrI hosI chaThI ro nIkalyo re, tiNa hIja vidha pAmasI ghAta / tihAM thI marane jAsI naraka pAMcamI re, tihAM piNa sUkha nahIM tilamAta / / 5 / / pAMcamI naraka taNo nIkalyo thako re, sarpa hoya naiM pAMcamI jaay| pAMcamI ro nIkalyo vale sarpa hoya nai re, cothI naraka meM jAsI tAya // 6 / / te sIMha hosI cothI thI nIkalI re, bale parasI cothI meM jaay| vale sIMha thaI jAsI tIjI naraka meM re, tihAM thI nIkala paMkhI thAya / / 7 / / paMkho mara jAsI tIjI naraka meM re, tihAM thI nIkala paMkhI phera thAya / te paMkhI mara jAsI bIjI naraka meM re, tihAM thI nIkala sirIsava hosI taay||8|| te sirIsava marane jAsI bIjI naraka meM re,tihAM thI nikala sirosaba phera thAya / te sirIsava marane jAsI pehalI naraka meM re, tihAM thI nIkala sanI meM jAya / / 6 / / te sanI marane asanI hoya nai re, bale pehale naraka meM jAya / ekaNa pala ro bhAga asaMkhyAtamo re, ehavo Aukho pAya // 10 // zeSa Aukho sagaleI naraka meM re, utakaSTo pAmasI teh| sastra ghAta sagaleI pAmasI re, balU-balU karato marasI eha // 11 / / 430 bhagavatI jor3a Jain Education Intemational Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gosAlA ro jIva sAtoMI naraka meM re, jAsI dAya-dAya bAra / ekasau nai pacyAsI sAgara jAjhI thakI re, itarI khAsI naraka meM mAra / / 12 / / sAdhAM rI ghAta kIdhI thI pApiye re, vale kIdhI mithyAta rI thApa / usabha karama upAyA tiNa samai re, te bhogavasI iNavidha pApa / / 13 / / pAparI guda saM guda badhasI ghaNI re, bhaMDA lAre bhaMDoija hoya / ima sAMbhala nai the bhaviyaNa jIvaDAM re, kiNaro bhUDo ma kIjo koya / / 14 / / sAtoMI naraka mAhe dukha bhogavyA re, tohI nAMve karamA ro aMta / zeSa karama rahyA te kiNavidha bhogave re, te sUNajo matavaMta / / 15 / / dukha bhogavatAM sAta naraka meM, tihAM hosI ghaNoMija herAna / gosAle saMco kiyo tho jiNa dine, tiNa pApa rI ughar3aso khAna / / 1 / / hAla:36 [karma bhugatyAM ija chUTiye] pehalI naraka thI nikalI, jAsI paMkhI taNI jAta mAya lAla re| tyAMrA to bheda aneka cha, te pUrA kema kahavAya lAla re / karama bhugatyAM ija chUTiye // 1 // AM0 cama pakhI ne loma paMkhiyA, samUga paMkho vitatAdika paMkhI mAMhi lAla re| lAkhAM game karasI bhava tehameM, vAraMvAra upajaso tAhi lAla re // 2 // sagale sastra sa ghAta pAmasI, bala-bala karato karasI kAla lAla re| tihAM dukha bhogavasI AMta ghaNAM, vegI-vegI lAgasI jhAlojhAla lAla re // 3 // pahacara paMkhI mAMhi thI nIkalI, bhajapara rI jAta meM jAya lAla re / tyAMrA piNa bheda aneka che, te pUrA kema kahavAya lAla re / / 4 / / goha noliyAdika tehameM, karasI lAkhAM game bhava tAma lAla re| te piNa pahacaranI pare jANajo, mara-mara upajasI tiNa ThAma lAla re // 5 // tyAM saM nIkala jAsI urapara majhe, tyAMrI piNa jAta va zekha lAla re / aDI ajagara ne asaliyA AlI, mahoragAdika bheda aneka lAla re // 6 // lAkhAM game karasI bhava teha meM, mara-mara upajasI vAra-vAra lAla re| tihAM piNa dukha bhogasI ghaNAM, Sahacara jima visatAra lAla re|| te bhajadhara mAMsa nIkalI, pacha jAmA thananara majhAra lAla re| tihAM bhava karasI lAkhAM game, mara-mara upajamI vAraMvAra lAla re / / 8 / / egakharA dukharA gaMDApayA, saNapayA la ca upada pichANa lAla re| tyAMga nAma jAta aneka cha, ta piNa pahacara nI para jANa lAla re / / / / gosAlA rI caupaI, DhA0 35,36 431 Jain Education Intemational Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te thalacara mAMhi thI nIkalI, pachai jAsI jalacara mAMhi lAla re / macha kacha susamArAdika, tyAMrA nAma aneka chai tAhi lAla re // 10 // tyAMmeM bhava karasI aneka lAkhAM game, ekIkI nAma jAta majhAra lAla re / tihAM piNa saMghale sastra saM mArIjasI, te piNa pahacara jima visatAra lAla re // 11 // tihAMthI nIkala jAsI coiMdI majhe, tihAM piNa lAkhAM game bhava jANa lAla re / imahija teiMdrI nai majhe, beiMdrI piNa ema pichANa lAla re / / 12 / / tyAM mAMhi thI nIkalyo thako, jAsI vanasapatI rai mAMhi lAla re| pAMcaM thAvara meM behilA bIcasI, te saMkSepa kaI cha tAhi lAla re // 13 // vanasapatI nai bAukAya nA, teU apa nai prathavIkAya lAla re| tyAMrA piNa bheda aneka cha, anukrame upajasI tyAM mAMya lAla re / / 14 / / lAkhAM game karasI bhava tahameM, ekIkI kAya rA bheda mAMhi lAla re / tyAM piNa ghAta sastra sU pAmasI, balU-balU karato marasI tAhi lAla re / / 15 / / mAra khAto-khAto ekindrI majhe, minaSa taNAM bhava mAMya lAla re| te kiNakiNa ThikANe Upaje bale, suNaje gotama ! cita lyAya lAla re // 16 / / tiNa kAle naiM tiNa same, nagarI rAjagrahI taam| bhamato-bhamato jIva gosAlA taNoM, Aya upajasI tiNa ThAma // 1 // DhAla : 37 [mAdhava ima bola re] nagarI rAjagrahI nai bAhire re, acokhI vesyA rai ThikANa / achepa melA kula majhe re, vesyApaNe upajasI ANa re| karamAM gati joyajo ||1||aaN0 tihAM aneka mAThA kirataba karai re, tyAM piNa sastra sUM pAma ghAta / bala-balaM karatI marasI tihAM re, bale karatI aneka vilApAta re // 2 // kAla karesI tihAM thakI re, cokhI vesyA hosI dUjI vaar| te rAjagrahI nagarI majhe re, mAThA kirataba rI karaNahAra re // 3 // tihAM piNa sastra saMghAta pAmasI re, bala-balaM karatI tiNa tthaam| . vilavilATa karatI thakI re, tihAM piNa dukhaNI thakI maraNa pAma re // 4 // pachai iNa hIja jaMbUdvIpa meM re, bharatakhetara sUThAma / vibhAragirI naiM mUle tihAM re, hosI vibhala sanIvesa gAma re / / 5 / / tihAM brAhmaNa nAM kula ne majha re, putrIpaNe upajasI aann| mAta-pitA ne vhAlI hosI re, te rUpa meM ataMta bakhANa re||6|| 432 bhagavatI-jor3a Jain Education Interational Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tiNa ne mAtA-pitA paraNAbasI re bharatAra se karaso kela| iSTa kaMta hosI bharatAra ne re, tihAM sukha ra saMjoga samela re // 7 // te garbhavatI hosI ekadA re, te rahitAM sAsarA mAMya te susarAno ghara thakI re, AvatI kulapara mAMya mAraga dava lAgo tihAM re, tiNa jvAlA karI parAbhava pAmI ati ghaNoM re, dagdha huI tasu deha agana mahi basI thakI re, kAla karesI tAya / re // 8 // devapaNa upajasI jAya re / / 10 / / pAmI nara avtaar| lesI saMjama bhAra re / / 11 / / / dikhaNa dise aganakumAra meM re, te agnikumAra thI nIkalI re, tyAM samagata bodha pAmana re, bale cAritra virAdha Aparo re, kAla karasI tiNa ThAma | dikhaNa dizi rA asurakumAra meM re, devapaNeM upajasI tAma / / 12 / vale minakha vai cArita virAdha naM re, devatA hosI nAgakumAra / aganakumAra varajI diyo re jAna devatA vaNiyakumAra re / / 13 / nava vAra cArita virAdha naiM re, devatA hosI navUI vAra | asurakumAra Adi de re, ima naI lIjo vicAra re / / 14 / / paNiyakumAra thI nIkalI re vale minakha vaNo bhava pAya / cArita virAdhI tihAM thakI re, jyotiSI devatA hosI jAya re / / 15 / / teha | cUhA sukha bhogave joSiyAM taNAM bale pAmasI nara avatAra | vale vANI suNa sAdhAM taNI, lesI saMjama bhAra // 1 // DhAla : 38 re // 6 // [jANapaNo jaga dohilo ] tihAM sAdharaNa sudha pAlasI re lAla, Azrava nAlA roka suvicArI re| karasI cArita ArAdhanA re lAla, jAsI pehale devaloka suvicAro re / gosAlo jiNa dharma ArAdhasI re lAla ||1|| AM0 gosAlA se caupaI 40 37,38 433 Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pehale devaloka meM sukha bhogavI re lAla, vale pAmasI nara avatAra / uttama kula Aya avatarI re lAla, vale. lesI saMjama bhAra / / 2 / / rUr3e rIte cArita arAdha nai re lAla, kare tihAM thI kAla / devatA hosI tIjA devaloka meM re lAla, tihAM pAmasI bhoga visAla / / 3 / / tihAM deva taNAM sukha bhogavI re lAla, bale thita pUrI kare taay| vale minaSa taNoM bhava pAmasI re lAla, uttama kula meM upajasI Aya // 4 // tihAM vANI muNasI sAdhAM taNI re lAla, jaba AsI verAga ataMta / mAta-pitA ne pUcha naM re lAla, cArita lesI matavaMta / / 5 / / tihAM cArita ArAdhe cokhI tare re lAla, kare tihAthI kAla / devatA hosI devaloka pAMcameM re lAla, tihAM pAmasI bhoga rasAla / / 6 / / tihAM sukha bhogave devatA taNAM re lAla, vale pAme nara avatAra / tihAM piNa cArita ArAdhe hosI devatAre lAla, sAtamA devaloka majhAra // 7 // sAtamA devaloka ro cabyo thako re lAla, lesI uttama kula avatAra / tihAM piNa vANI muNe thivarAM taNI re lAla, bale lesI saMjama bhAra / / 8 / / tihAM piNa cArita gudha ArAdhasI re lAla, kAla karaso tiNa ThAma / devatA hosI navamAM devaloka meM re lAla, tihAM piNa sukha pAmasI abhirAma / / 6 / / te cavasI navamA devaloka thI re lAla, vale lesI mAnava avatAra / tihAM piNa vANo suNa thivarAM taNI re lAla, vale lesI saMjama bhAra // 10 // tihAM cArita ArAdhe rUr3I rIta sU re lAla, kAla karasI tiNa vAra / devatA hosI moTa ko re lAla, igyAramA devaloka majhAra / / 11 / / igyAramA devaloka thI re lAla, cava lesI mAnava avatAra / tihAM piNa vANI suNe thivarAM taNI re lAla, saMjama le hosI moTo aNagAra // 12 // kAla karasI cArita ArAdha nai re lAla, jAsI svArthasidha majhAra / mahAmoTo hosI devatA re lAla, tiNarA sukha ro ghaNoM visatAra / / 13 / / 0 0 0 devatA mAMhe sAre sire, svArthasiddha mjhaar| bhArI puna upajAe tihAM UpanoM, tyAMrA sukha ghaNAM zrIkAra // 1 // mehalAyata moTI ralIyAmaNI, tihAM lAgI jhigamiga jota / aMdhakAra kadei huvai nahIM, sadA hoya rahayo chai udyota / / 2 / / tihAM sejyA ataMta raliyAmaNI, tiNa Upara caMdravo eka / tiNarai lehakai motI noM jhUbako, te zobha rahayo cha vizeSa // 3 // sovana pAnar3iyAM karo, motI rahyA chai tAma / vale sovana sara meM poyA thakAM, tyAMro rUpa ghaNoM abhirAma / / 4 / / mehalAyata sejyA nai motyAM taNoM, idhako ghaNoM chai sruup| thor3o-so paragaTa karUM, te suNajo ati caMpa / / 5 / / 434 bhagavatI-joDa Jain Education Intemational Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 39 [kor3a pUrva laga pAmo sAtA, morA devI mAtA jI] igyArai sau jojana rI mehalAyata, te ratanA setI jar3iyA jii| sAdhapaNoM sudha je nara pAla, tyAra pAne par3iyA jii| iNa svArthasidha rai candrave kAMi, motI jhaMbaka sohai jI / / 1 / / tasa jhaMbaka rai vicalo motI, cosaTha maNa ro jANI jii| cyAra motI bale tasa pAkhatiyA, batosa maNa rAM bakhANI jI // 2 // tehane pAkhatiyAM ati hI niramala, sola maNa rA ATha motI jii| sundaratA dekhI hiyo haraSa, vardhe AMkhar3iyAM rI jotI jI // 3 // tasa pAkhatiyAM sola motI, tyAMmeM ATha-ATha maNa bhAro jii| sobhA bohata virAje tehanI, te doThAM haraSa apAro jI // 4 / / batIsa motI tasa pAkhatiyAM, tyAMmeM cyAra-cyAra maNa tolo jii| te dIThAM ati hiyo haraNe, te motI ghaNAM amolo jI / / 5 / / tasa pAkhatiyAM cosaTha motI, te doya-doya maNa cha tAso jii| teja udyota karai tiNa ThAme, tehanoM ghaNoM prakAso jI // 6 // tyAM pAse motI maNa-maNa rA, eka sau ne aThAvIso jii| te dIThAM bhUkha triSA miTa jAvai, te bhASa gayA jagadIso jI // 7 // doya sau nai tepana motI, marva thaI nai miNiyA jii| tisalAnandaNa vIra jiNesara, kevalagyAnI giNiyA jI / / 8 / / bAU joge motI AphalanAM, to hI motI mUla na phaTa jii| mIThA sabda gehara gaMbhIrA, tyAM motyAM mAMsa UTha jI / / 6 / / te sadA kAla sAsatA motI, tyAMna pavana calAvai jii| madhura sabda tyAM mAMsU nikale, te sura nai ghaNAM suhAvai jI / / 10 / / jANa batIsa vidha rA nATaka par3e cha, cha rAga tyAM mAMsa hovai jii| chatIsa rAgaNI tyAM mAMsU nIkale, te mura nA hIyA mohai jI // 11 // bUra vanasapatI pehala rUI nAM, aisI opamA nhAlI jii|| mAkhaNa nai resama nAM lacchA, tiNa sa sejyA ghaNI suhAlI jI / / 12 / / tetIsa hajAra varSa nIkaliyAM, bhUkha rI manasA thAve jii| sAsa UMcA thI nIco mUka, pakha tetIsa jAvai jI // 13 / / avadhigyAna saM nIco dekhe, naraka sAtamI heTho jii| UMco dekhe dhvajA patAkA, tiracho theTAtheTo jI // 14 // svArthasidha nAM sukha bhogavatAM, harakhaM visavAvIso jii| tyAM ekadhArA lahalIna rahai chai, sura sAgara tetIso jI // 15 // tiNa ThAme je jAya UpanAM, te sagalA ekA'vatAro jii| te deva cavI ne minaSaja hovai, moTA kula majhAro jI // 16 / / sAdhapaNoM sudha cokho pAlai, isar3A mehalaja pAvai jo| thor3A dinAM meM karaNI kara ne, cava ne mugata sidhAvai jI // 17 / / gosAlA rI caupaI, DhA.. 39 435 Jain Education Intemational Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dUhA te jIva svArthasidha majhe, sura-sukha vilasI etha / deva Aukho pUrI karI, cava neM jAsI keta ? / / 1 / / [ vIra suNo morI vinatI] , vIra kahai suNa goyamA e cavasI ho gosAlA ro jIva mahAvideha tara majhe, janama lesI ho moTe kUla atIva / bIra kahai suNa goyamA ! // 1 // a0 eMThA nAja // 3 // dharma meM didR thAya / ridha kara ne ati dIpato, vastIrNa ho ghaNAM mahala AvAsa / pilaMga siMghAsaNa pAlakhI ratha ghor3A ho hAthI huve tAsa ||2|| mANaka motI jihAM ghaNAM, sono rUpo ho dhana badhato vyAja / bhAta vANI jI paNAM ugaratA ho hA dAsa-dAsI jehane ghaNAM gAyAM bhesyA ho chAlo pramukha jANa / dhana kara gaMja sake nahIM, tiNa ghara meM ho upajasI ANa || 4 || putra garbha AvyAM thakAM, mAM-bApa ho savA nava mAse janamasI, sukhamAla ho pUrI iMdrI vAya // 5 // laSaNa vaMjaNa guNa bhalA, paramANe ho sahu suMdara aMga / soma candramA sArikho, managamato ho tiro rUpa sucaMga || 6 || janama mahodhavacana karI tIje dina ho baMda sUrya dikhAya chaThe dina chaThI jagAvasI, bArameM dina ho sudha hosI nhAya ||7|| kahise nyAta jImAr3a ne jina dina ho garbha UpanoM tAma / diDha hUvA mhai dharma meM, dipar3anI ho damA iNa ro nAma || 5 || AMgaNa goDAliye cAlaNoM, sIkhyo jaba ho kharacaM dhana mAla / page cAlyAM thar3I kiyAM, vasatu nI ho agaDa le jhAla ||6|| jImaNa kavala vadhAriyAM, bolI sokhyA ho vidhAyAM kAna | varasI gAMThaja lekhavyAM, prathama muMDaNa ho ochava de dAna / / 10 / / pAMca dhAe vo thako, khIradhAI ho pehalI kahavAya / 1 maMjaNa dhAya nhavarAvasI, maMDaNa dhAI ho siNagAra karAye // 11 // / aMka dhAya khote liye pholAvaNa ho karAmI kela deza aThAre ge dAsiyA, khojAvika ho karane ati bela ||12|| kubajA bAMkI desanI, cilAtI ho desa nI kei joya / vAmaNI vAmaNa desa nI vaDabhI no ho hiyo UMco hoya ||13|| babara cosiyA joniyA, palavIyA ho RSI gaNakA jANa / caruNiyA lAsiyA bhaNI lAusiyA ho daliyA piANa / / 14 / / siMghala arava desa nI gulida hI paMkI se desa mahI sabarI pArasI Apa ApaNA ho desa nAM chaM vesa / / 15 / / / 436 bhagavatI joDa DhAla : 40 1 Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 te dAsyAM DAhI ghaNI manacityA ho kare Aphai kAma / vaya turaNI vinayavaMtI, ghaNAM khojA ho aMtaHpura abhirAma / / 16 / / pAlasI bAlaka ne prIta . haMse lesI ho saha hAthohAtha bAla lIlA karAvI, nahi mUkaM ho rahe dina-rAta // 17 // eka kholA thI bIje liye nacAvai ho gAe gIta vinoda | hAlariyo deheta . nija mAne ho nita kA pramoda // 18 // madhura vacana bolAvasI, ramAvaNa ro ho sagalAM ucharaMga / TopI bhUgo voha raMga nAM, ratana jar3ayA ho so geNA sucaMga / / 16 / / ramaNIka maNI ratanAM jar3ago, tiNa gaNa ho kIlA karasI bAla / vidhana rahita sukhe badhe giri-guphA ho jima caMpA nIM hAla // 20 // kalA-AcArya meM sUpasI, jAbhero ho varasa ATha paramANa kalA bohitara sIkhasI aThAra desI ho hosI bhASA to jANa / / 21 / / nava aMga sUtA jAgasI, drava indrI ho ATha ne mana jANa / gIta rita gaMdharava kalA, nATaka meM ho DAho catura sujANa // 22 // siNagAra suMdara rUpa meM hamaNa bolaNa ho cAlaNa rI pa samajhasI loka AcAra meM, judha jIpaNa ho suravIra anUpa ||23| bhoga joga samartha husI, abIhato ho pharasI kAla akAla / mAta-pitA vaha dhAmasI, managamatA ho kAmabhoga rasAla ||24|| pina e kaMvara na rAcasI vidhiyA rasa ho giradhI nahi thAya / jima e kamala kAde huvo, jala badhiyo ho piNa nahIM lipAya ||25|| tima kAma kA apanoM, bhoga jala sUM ho vadhasI jANo eha / piNa na leve kAma bhoga meM sajana sUM ho na lagAye neha / / 26 / / / duhA tiNa avasara padhArasI, moTA RSa aNagAra | mugatanagara nAM dAyakA. gyAna taNAM bhaMDAra ||1|| loka jAsI vAMdaNa bhaNI, thivara padhAracA jANa / dipaino paNa jAvasI kara moThe maMDANa || 2 || vaMdanA karasI bhAva sUM, nIco aMga namAya / munivara desI dekhanA te guNasI cita lagAya // 3 // vANa apUrva sAMbhalI, rucamI aMgo-aMga / virakata hoya saMsAra meM gatI jAvaNa uccharaMga // 4 // mAta-pitA ne pUche tihAM, saMjama lesI sUra tapasA kare ghaNaghAtiyA, karama karasI cakacUra ||5|| kevalamyAna upajasI tihAM vANI vAgarasI tigavAra / ghaNAM jIvAM ne samajhAya naiM, karasI mugata meM tayAra // 6 // kevalagyAna upanA parcha, samaNa nigraMtha ne bolAya / . kahisI pote dukha bhogavyA tike, vale nija AMguNa desI suNAya // 7 // gausAlA rI caupaI, DhA0 40 437 Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAla : 41 [dharma ArAdhiyaM ga] ghaNAM kAla pehalI jova mAharo e hUM to maMkhalI-pUta gosAla ghAtaka sAdhAM taNoM e, the suNajo surata saMbhAla / gosAlo ima bhASasI e || 1 || pAche huI cobIsI teha meM e. dehalA tIrthakara mahAvIra / jada hUM siSa thayo tehanoM e mhai dikhyA lIdhI tyAMrai tIra // 2 // tyAMneIja duHkha hai diyA ghaNAM e, lemyA mele kiyo lohIThANa / vale lesyA thakI e, doya sAdhAM neM bAlyA jANa // 3 // mhai pAkhaMDa calAyo ati ghaNoM e. bhagavaMta ne parUpyA iMdrajAla / bale amhAsI thake e hUM tIrthakara bAjyo ti kAla // 4 // mhe mahimA badhArI ati mAharI e. jhUTha bolyo maiM viprkaar| tihAM sidhya sipaNI taNo e. bhelo kiyo bohata piravAra ||5|| hUM AcArya ne uvakAya taNoM e. prataNIka vo vArUMvAra | aja kiyo ati ghaNoM e, ghaNAM AMguNa bolyA mukha phAra || 6 || ityAdika sagalI kahI mAMDa ne e. pache khehale avasara sala kADha samakata pAmI tihAM e, jada to kAma sirAr3e diyo cADha // 7 // pache marane gayo sura bArameM e, tihAM thI cave huvo moTo rAya / tihAM piNa sAdhAM bhaNo e, dukha ghaNoM diyo tAya ||5|| vale sumaMgala nAme anagAra ne e. heTho nAsyo ratha pherapo do baar| tiNa tejU lesyA kADhaneM e mone bAle jAle kiyo chAra || 6 || tihAM bhI marane gayI hUM naraka mAtamI etihAM dukha bhogaviyA apAra / sAtoI naraka meM e hUM chU gayo doya- doya bAra // 10 // parcha tiryaca meM dukha bhogavyA e. te piNa mAMDe kahI sarva bAta / minaSa rA bhava majhe e, samakata Ayo gayo mithyAta / / 11 / / bhavaNapatI re mAMya / no bhava pAya / / 12 / / devatA huA jaay| gayo sura mAMya / / 13 / / dasa vAra cArita hai virAdhiyo e. gayo tihAM thI hUM nIkalI e. mAnava ti picArita virAdha ne e jotI pachai cArita ArAdha ne e sAta bAra iNavidha saMsAra meM hatyo e. tina ghaNo vistAra / mo jima karajo matI e. vadhArajo AcArya ne uvakAya nAM e, prataNoka mata aMjasa kIjo matI e bale AMguNa mata vale akIrata karajo matI e. kIdhA mo jima saMsAra meM e bhramaNa karolA jada saMmaNa nibaMdha ima sAMbhalI e bhaya Aloe pakimI e, prAchita le 438 bhagavatI joDa matI saMsAra | 14 || hoyajo koya / bolajI soya / / 15 / / dukha anaMta vAra anaMta / / 16 / / pAmasI tiNa ThAma sudha hosI tAma // 17 // Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ daDhapaino sAdhU tiNa bhava majhe e, ghaNAM varasa kevala prajyA pAla / saMthAro kare tihAM e, mokha jAsI kATe karma jAla / ALU karama khai karI e||18|| jaThe janama-maraNa nahIM sarvathA e, sAsatA sukha ghaNAM zrIkAra / tyAM sukhAM ne nahIM opamA e, tyAMro pAmai nahi koI pAra / ehavA sukha pAmasI e||16|| ehavA sukha gosAlA ro jIva pAmasI e, bIce vidhana ghaNAM chai taam| bAMdhyA karama bhogavI e, chuTeko hosI taam| jiNesara bhAkhiyo e||20|| e carita karaco gosAlA taNoM e, sutara bhagotI rai aNusAra / panaramA sataka meM e, tihAM piNa joya lIjo visatAra / / 21 / / saMvata aThAra chayAlai sama e, kAtI bida sAtamI ravivAra / copI gosAlA taNI e, kIdhI khairavA sahara majhAra / jiNesara bhAkhiyo e||22|| Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education Intemational Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Fort te & Personal Use Only prajJApururSa jayAcArya choTA kada, charaharA badana, choTe-choTe hAtha-pAMva, zyAmavarga, dIpta salAda, ojasvI ceharA- yaha thA japAcArya kA bAharI vyktitv| aprakaMpa saMkalpa, sudRr3ha nizcaya, prajJA ke Aloka se Alokita aMtaHkaraNa, mahAmanasvI, kRtajJatA kI pratimUrti, iSTa ke prati sarvAtmanA samarpita, svayaM anuzAsita, anuzAsana ke sajaga praharI, saMgha vyavasthA meM nipuNa, prabala tarkabala aura manobala se saMpanna, sarasvatI ke varadaputra, dhyAna ke sUkSma rahasyoM ke marmajJa- yaha thA unakA AMtarika vyktitv| terApaMtha dharmasaMgha ke Adyapravartaka, AcArya bhikSu ke ve ananya bhakta aura unake kuzala bhASyakAra the| unakI grahaNa-zakti aura meghA bahuta prabala thii| unhoMne terApaMtha kI vyavasthAoM meM parivartana kiyA aura dharmasaMgha ko nayA rUpa dekara use dIrghAyu banA diyaa| unhoMne rAjasthAnI bhASA meM sAr3he tIna lAkha zloka pramANa sAhitya likhaa| sAhitya kI aneka vidhAoM meM unakI lekhanI clii| unhoMne bhagavatI jaise mahAn Agama graMtha kA rAjasthAnI bhASA meM padyamaya anuvAda prastuta kiyaa| usameM 501 gItikA haiN| usakA gaMthamAna hai sATha hajAra padya pramANa / 0 janma- 1860 royaTa (pAlI mAravAr3a) 0 dIkSA- 1869 jayapura 0 yuvAcArya pada - 1894 nAthadvArA 0 AcArya pada - 1908 bIdAsara 0 svargavAsa - 1938 jayapura Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahatva enter sImAyojana gesadIananAviyApArI anAmina sImAmalegI rassAkasAgara-vAyaraphoma CAREmamayamAnI-jApAnIbArapAjIvapiroekarane jamakara kayaleha-manalagamahInIkarabadakizAlI panavAsImajmanAkadivamina 70 vivaremAraaaaradezakasAnoMjIvanImasilaazikAmasvizvamosamayasogare vAmarakAmIko disamanajovare mAranakAdinAmI jamArayavina-vAramArAmAraparakAmArthayriusuIjInI kAraNabajogare kimAdigArakama nirapaaaaag mogare vIrazurAmagopana mAdhikAra dezakavilaniyama saMgaravivAra zilakAvilamamadhyAnImAyAlAdAtarekadidamamA kriyAnizAlavilAyateddhIpamAlA megatinAkasiramAmA-mIranagaramahAmakinArasamajAyakAryasamajate zisamayayanavidanikAlanasamyaka kizaniSTAlareneUnAmamaya zrI- jAda bhArasamaMgagl-nAdivazIkarInagenijImamamamamamamamAninavANarekhAmAlekapoM-lAmaaaasAnimANIkara at pAnakadamAgagaraanguIyAmAgasahie jisasamAjadharanAmA dazarajoiparadanoM-basaMtazatavedIevI sAyaMkAkare nedanIvAlamAne jIvanadAzivapadAhisikArIbArImAgadAnAmavisurakapa kasanesUna sAmagolAsAdikoyamonArakImadhaekArAgArakIpAkimaka devapadona vidAMmAgamamAvisamAvasaTivinAvidhanAdikakarI baMdivAliniyamanakAmasagalImahAsarasvAmIdamakadArAdikamArakIya zimiyAdikakaribImAmalalIvanayeNyAnikesanakArIyovalisanamAmI kamajatAtomara ke kapanAnakadiyakriyAkA saniSTakAenimAyAledazIkapamA klo manAlIradinanasAcI vikIsmAdika-karitoya tekoUpanAMka dIjiesajevAnarasana namAmI kamAlayApadinIsamayapanAnAgI vayovanIdevamavipilamArapUrvavArika-puranikaTa kI kamIbATamadarakisakAlakatisamayakamanIe niSTAkAvAkiyAkAniSkAmosamayako hinmnAmaniyA mAnacinakadaidanAgoyAmA nagarakapane-bAnamoya kriyAkalaunasamarasehisamayaniSkAsanIvAlamAvikakAnavadIpa nimakI madamINajinadaidezikI jAnakaraiH-3-dakapoMkadivapuramAdidevanimazAsanikesanamA HamagamalayatobArasamalinivArapare pakSa manikariyA rokAvarahItAnImarejImAekAmanA dipikAlna JodhinmedAkaditiladinIsAmallinizAnamIrapuramAdikA dinadenajIkaikabasomAlikakamAyojidikIyatnaation maasavapasamavidezAvaradevolyamaMnA mAliTisA sevemateviSayAaadanasemAdhyAdeza vIkalI manAramahala karanaaana samayA kidiyA METREKHESnnuala gIta ya Ra Mah amavikaramAga kAlasUnasamosAvadhAnasaniannadlAdo muvI nIti hisAbI kA "jhINAnI) rAzi sarvaradeAnIyamamapAmArakAsAlAhIma.sa RBAR vizvakoTAdA baradinaliyAviyAkaritAdikhanaspati apane maprakAsakAlast savinAyakarAvadhAvAnara RALEReajavAba awe nana kA kAgara almamamayasApalyA 500 panyamaya samaya samayaOMmamel 236 Tamanamaintamanna 14sedusanja n nepal Hamala kalAkArana IJAD219532 kAya bhAvika Ena Jain Education Interational